Aziz Nesin - Kazan Töreni
Transcript of Aziz Nesin - Kazan Töreni
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
1/181http://genclikcephesi.blogspot.com
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
2/181
KAZAN TREN
Beinci Basm
Kazan Treni, Aziz Nesin ' in1957 ylnda italya'da yap
lan Ulus larara s Mizah Ya -
rmasnda birincil ik alp
ikinci kez ALTIN PALMYE
kazanan kitabdr.
Kazan Treni bugne dek
Trkiye'de 48 bin , yabanc
lkelerdeyse 250 bin tiraj
yapmtr.
lk basm 1957, ik in ci
bas m yin e 1957, nc
basm 1960, drdnc ba
sm 1967 yl larnda ya p l
m ve oktanberi tkendi
inden a ranmakta olan KAZAN TREN'nin beinci ba
smn T e k i n Y a y n e v i k -
vanla sunar.
10 Lira
http://genclikcephesi.blogspot.com
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
3/181
AZZ NESN
KAZAN TREN
HKYELER
Beinci Basm
TEKN YAYINEV
SUNAR
http://genclikcephesi.blogspot.com
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
4/181
Bu kitabn telif hakk
NESN VAKFInndr
Aziz Nesin, Trkiye'de ve
baka lkelerde yaynlanacak
kitaplarnn, sahnelenecek o-
yunlarnn, filme alnacak e-
serlerinin telif haklaryla, b
tn eserlerinin i ve d radyo
ve televizyonlarda temsil ve
yaynlarndan elde edilecek te
lif haklarn tmyle NESN
VAKFFna balamtr. NE
SN VAFFFnn amac vakfn
yurduna her yl alnacak drt
kimsesiz ve yoksul ocuu, ilk
okuldan balatarak yksek o-
kulu, meslek okulunu bitirin
ceye yada bir meslek edinin
ceye dek, her trl gereksi
nimlerini salayarak barndr
mak, yetitirmektir. NESN
VAKFFnn senedi gereince,
bu vakfn amacna uygun ol
mak kouluyla, her dileyen
hertrl yardm, katk ve ba
ta bulunabilir.
steyenlere Yaynevimiz Ne
sin Vakf brorn gnderir.
T E K N Y A Y I N E V Ankara Caddesi. No: 51
s t a n b u l
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
5/181
Kapak : Erkal Yavi (San Grafik)
* Bu kitabn 1957 ylnda birinci ba
sm yapld, (8000) tane basld.
e Kazan Treni adl hikye, 1957
ylnda talya'da yaplan Uluslara
ras Mizah yarmasnda birincilik
alarak ALTIN PALMYE kazand.
s Birinci basm ksa zamanda tken
diinden, ayn yl iinde (1957)ikinci basm yapld, (10.000) tane
basld.
m 1960 ylnda nc basm yapld,
(8000) tane basld.
e 1967 ylnda drdnc basm yapl
d, (12.000) tane basld.
Tekin Yaynevi, KAZAN TREN'-
nin beinci basmn kvanla su
nar.
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
6/181
K A Z A N
T R E N
Biri B u y u r u n efendi m, rica e der im, byle
b uy ur u n ! Bizim gazetecilere kar son dereced e
eyimiz vardr. Yaaa...Baka biri Tebr ik ede rim beyefendi.
kincisi Teekkr ederim. Ama anlayama
dm,, neyi tebrik ediyorsunuz?
Baka biri Yeni kazannz...
Haaa.. Evet, evet... Kazan deil mi? Ka
zamz olmuyor Beyefendi. . . Kazan ok mhim...
Bfeye buyursanza... Bir aperatif... Vali
bey de terif edecekler. Neredeyse, bir yerden kar gelirler.
nc Ztilinizle bir yerden tanyoruz,
ama nereden?
Baka nc Sim an z b a n a da hi ya
banc gelmiyor. Sizi bir yerden gzm sryor. Du
run bakaym, siz Mezbahaya yeni yaplan kapnn
al trenine terif etmimiydiniz?
Maalesef... Efendim, trenleri ayn gnegetiriyorlar, yetiemiyoruz. Bendeniz o gn, cam
fabrikasna yeni bir baca ilvesi dolaysiyle yap
lan trene gitmitim.
Ah beyefendi, ben o trene maalesef gele
me di m. Ark ad a la r sylediler, bir er kes tav uu
7
http://genclikcephesi.blogspot.com
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
7/181
varm, anlata anlata bitiremediler. Efendim, in
san her tarafa birden yetiemiyor. Durun, durun... Sizi imdi kardm, siz
Japonya 'dan sat n a lman geminin. . .
Tamam, geminin dvetine gelmitim. Ben
de sizi hatrladm. Hatt o gn hep kremal turta
yiyordunuz da, dikkatimi ekmitiniz.
Evet, evet... Pek severim kremal turtay.
Efendim, daha evvel eydeki ziyafette biraz fazlaca
kardmdan, o canm etlere el sremedim.Daha baka biri Bu koyduklar ne kaza-
nym?
Daha daha baka biri Vallahi bil mem ...
Kazan ite... amar kazan deil herhalde...
zerinize afiyet, midemden ok muztari-
bim. Hazmszlk balad...
Ben den iz de yleyim Beyefendi. Son za ma n
larda herkes midesinden ikyeti. Sri bir hastalk oldu. Ben yanmda karbonat tayorum, ister
seniz bir avu vereyim, yutun.
Ah, teekkr ederim. Bundan sonra yle
yapmal. Ben de yanmda bulunduraym. -...
Yarad beyefendi... Geirmek iyidir.
- - .. . Am an hi nd i kza rt
mas pek nefis olmu. Buyursanza!...
Teekkr ederim, ben brekleri tercih eder im.
lerinden biri Bu iman zat kim?
lerinden br Hangisi? Viski ien mi?
Hayr br.
Hani muzu sryor, o mu?
te ki. ..
8
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
8/181
Souk et yiyor hani?..
O n u n ark asn da, elini may onez li levree
uzatm...
Haaa. . . Bi lmem, hep grrm ama.. .
Bir adam Maksat tren mren deil... B
tn bu ziyafetler filn hep grmemize vesile...
Adamn biri Tabi, ona ne phe... Bu zi
yafetler de olmasa, gremiyeceiz vallahi... Efen
dim, eskiden, bendeniz ocukken, peder merhum,
bendenizi elimden tutar, her gn bir tekkeye g
trrd. Pazartesileri skdar'da bir Rfa derg
hna giderdik. Sal gnleri Kasmpaa'daki Nak-i-
bend tekkesine, arambalar, rklk'teki Ka
diri tekkesine, Perembeleri, Mev l nak ap da ki
Mevlevhaneye... Her Allann gn bir tekkeye...
Evet, evet... Biz de yle... Orada lokma ederdik.
Gani gani yemekler... Bakr siniler dolar, dolar
boalrd.
Maksat yemek deil, muhabbet.. . Elbetteee.. . Cierden almyorsunuz.. .
Bende niz dol may a bay lr m da ... Gzel de
yapmlar.
Buras ne fabrikas beyefendi?
i Vallahi iyice bil emi yor um am a, galib a...
makinelere f i ln baklrsa, bir makine fabrikas
olacak.
Maallah ok byk bir fabrika... Efe ndi m, ne de olsa me de ni ye t ilerliyor ta
bii... Tavsiye ederim, uskumru dolmalar pek g
zel...
Mersi. Buradan knca eydeki trene gi
deceim de.. .
9
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
9/181
O za ma na ka da r ha zm ol ur beyefendi.
Tren mi dediniz? Ben de geleyim bari... Aaaaa.. . Tabi. . . Buyurun...
Efendi m, in sa n ta ki p edemiyor, bz tr en
leri karyoruz ne de olsa ...
Maalesef... Geenlerde gazeteler, Amerika
bize atom tesisat verecekmi diye yazd. Sakn bu
ras yeni atom fabrikamz olmasn.. .
u ra da ka za n m a za n diye lf ediyorlar.
Ka za nm al , ka za nm al beyefendi, alpkazanmak lzm.
Bir insan Kurdel kesilmiyecek mi?
Baka bir insan Vali Beyefendiyi bekliyor
lar.
Bu fabrikann sahibi kim beyefendi?
Amerikallarn olacak.. .
Hi zannetmem. Amerikallar byle ziya
fet miyafet vermezler adama... Fabrika bizim olmasna bizim ya, acaba Tekel daresinin mi, Sular
daresinin mi?
. Amma yaptnz. Fabrikada su yaplr m?
Ne fabrikas buras?
Kazan fabrikas...
yleyse Tekelindir. Herhalde rak kazan
lar. . . u adam her trende grrm.
u batakiler kim?.. Davetli meb usl ar. .. Yar n eydeki al
trenine gelmiyor musunuz?
Tabi... G it me se m ayp olur. Ba dem ler ba
yat, farknda msnz?
Bir kii Memleketin kalknmas her ey
den evvel fabrikalara dayanr birader.. .
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
10/181
kinci biri Keke her gn bir fabrika al
sa... stakozlar pek gzelmi...
. Siz stakozu, d n k tr en de verile n ziya
fette yiyecektiniz. Bu kk kim? Mahdum mu?
Allah balasn.
Cmleninkini . . .
Al olum, bak elma m istersin, portakal
m? Pasta m? Al yavrum...
it!... Beyefendi geldi...
Kim o?
Bilmem... Fabrikann sahibi galiba... Yoksa Bakan m?
Umum mdr olmasn... ey... Bendeniz
zatilinizi bu kadar zamandr tanrm, her tren
de, her lende buluuruz da, sormas ayp olmasn
ama, ztlinizin ne i yaptm bilmem...
. Bendeniz mi?... ey... Beyefendi a nut
kuna balyor galiba...
Muhterem vatandalar ! . . Bugn (atal b
ak sesleri) al t re ni ni yapt m z Te zg h ta ra -
a Elektrik santralmzn drdnc kazannn ye
rine konmas mnasebetiyle, hepinizi tebrik ede
rim. Bu kazan, Amerikadan hibir yardm gr
med en, kendi ken dimi ze yerin e koyduk . Mac ar
mil l takmnn 3 1 yenen azmimiz, enerjimiz,
heyecanmz burada da kendini gstermi, kazannt a m ocan s t ne kon ulm as nda , Amerikal
mtehasss, ik i mhendis, drt ustabamdan baka
hibir yabanc kuvvete lzum gsterilmeksizin, ka-
zan- mezkr, mahall-i mahsusuna kendi kuvvetle
rimiz tarafndan vazedilmitir. Ancak kazan yerine
11
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
11/181
konulduktan sonra, iindeki suyun bir trl kay
namadnn sebebi aratr l nca, ocan alt metrekadar kazandan geride kald grlmtr. Kazan
ar old uu nda n, a lt n a. ayr bir ocak yaplm as
na teknisyenler lzum grmlerdir. Bu kazan, Ya
kn Dou, Orta Dou ve Balkanlarn en byk ka
zandr. Ayn zamanda kalayldr ve bakrdr. Ka
layl ve bakr olmakla beraber yalnz iki yerinden
delii olup, bu delikler, hibir Amerikan yardmna
lzum grlmeden kendi tarafmzdan stp, eczal pamuk ve kara sakzla tkanmtr. Delikler
den akan sular kazann altndaki oca sndrme
yecek kadar cz'i bir hale getirilmitir. Eer Terkos
sular kesilmemi olsayd, imdi gznzn nn
de tecrbesini yapardk.
Bu kazan, Kabak Mustafa isyannda Yeni
erilerin kaldrd kazan olup, oradan Sadrzam
Krkayak Hali l Paann konana gtrlm ve bu konakta uzun zaman aure kazan olarak, kul
lanlmtr. Sonradan yandan arkl araba vapu
runun kazan olarak uzun yl lar vazife grmtr.
Kazann dokuz kulpu vardr. Biz ona yeni bir kulp
uydurarak fabrikaya koyduk. Bu kazann...
Birisi Birader, bu kazan uzun srer ben
gidiyorum.
Baka biri Ben de... Yarn eydeki trendebulualm,
Olur, eyvallah...
Gle gle...
Bu kazan...
12
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
12/181
K E D N E D E N
K A T I ?
Her eyin, her iin bir nedeni vardr.
Hayr, olma d. Ben yaz ma d a ha bir bilgilfla balyacaktm.
Ne olursa olsun, insanlar rahatlamak zorun
dadr.Dorusu, bu da olmad. Bir insan byk lf
edebilmek iin, nce kendisi byk adam olmal
dr. Buyzden kendikendime hep acr dururum.Her konumamn banda, bir kocaman lf, kitaplara geecek deerde bir byk lf ettiim halde,
hi kims e ne ba na , ne de lfma met eli k vermez.
Peki, bu byk adam dedikleri neler sylemilersanki... Falan byk adam yazn scak olur de
mi. Am'an ne espri, aman ne gzel sz... nsanlar n yzyllar boyu ar ad gerei kelimeyle vermi. Byk adamn lrken, son sz Kap
y an! olsa, artk bundan ne byk gerekler kar l maz . Kapy a n! dedi. Bu sz, b y kadamn insanla gsterdii yoldur. Kapy an!
ne demek bu? Bu, ne byk lftr. Dnn bikez..B iki kelimede ykl, gizli anlam zmek iinkitaplklar dolusu kitap yazlsa, yine az. Yni diyor
ki... Ne diyor?
Ey insanlar!. . Eek gibi ahra kapanmayn!
13
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
13/181
Ahrn kapsn an da ieriye bilim gneinin
klar dolsun.Hayr, yle demiyor. Kapy an, grnz
de dnyaya alsn. Hapsolduunuz kendi zindan-
nztan kurtulsun. in dorusu, byk adam da
her adam gibi can ekiirken bunalm, nefes dar
l nda n k ur t ul m a k iin An kapy! demi .
te bu.
lnce, br dnyaya gider gitmez, ilk iim
Goethe'yi bulup sormak: Sizi son nefsinizi verirken Perdeleri an,
biraz daha, biraz daha k! demisiniz? Bu b
yk szn anlam nedir?
Goethe'nin glerek u karl vereceini bi
liyorum.
Ki m? Be n mi ? Ben m i biraz da h a k...
demiim? Gzlerimin feri snyordu. evremdeki-
leri grmek iin demiimdir herhalde...
Yoldan geiyordum. Bir evin kapsndan, bir
kedi can acsiyle bararak nme srad. Sonra
alabildiine kat gitti. te beni byle derin derin
dndren, 'bu kedi oldu. Kedi neden byle ba
rarak evden frlad? Her eyin, her iin bir ne
den i vardr. Kedi, n ed en ka t ? te size b u n u
aklayacam. Ama bitrl aklama yolunu bulamyorum. Demokratik bir metodla aadan yu
karya doru mu anlataym, yoksa bizim Dou ge
leneimize gre yukardan aa m? Yni kedi
den Ba k an a m kaym, yoksa Ba ka nd an kediye
mi ineyim? Biz yine geleneklerimizden caymya-
lm.
14
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
14/181
Kedinin dayak yemesi, yedii dayan acsiyle
kapdan frlamas olay yle balad:Btn gazeteler, ama hep birden, bir Bakana
ok iddetli saldrya gemilerdi. Bakann bunacan ok skld. Ne yapacan bilmiyordu. Ne yapacan bilmedii ve can ok skld zamanlar yapt gibi, Mstearn ard. Ona biey sordu.Mstear, cevap verdi. Baka biey sordu. Mstear onu da aklad.
Bakan, can s k nt s ndan kurtu lma k, ra ha tetmek zorundayd. nk ne olursa olsun, insanlar rahat lamak zorundadr .
Bakan, Msteardan baka bir ey daha sordu. Mstear o ii nasl yaptn anlatt. Hayr, oi yle yaplmayacakt. Neden yle yapmt Mstear? Olmaz yle ey... ! Olur! Olmaz! Olur ite!Olmaz ite!
Bakan, sonunda bir pf noktas bulunduunasevinli, Ms te ar a epeyce sylendi. Ra ha tl ad .Eer ii ra ha tl am as a, o can skmtsiyle gecekitoplantya gitseydi, ertesi gn dillerde dolaan baarsn elde edemezdi.
Ne olursa olsun, insanlar rahatlamak zorun
dadr. Mstear, nasl rahatlyacakt? stifa m
etsin? Hayr. Ne diye istifa edecekmi? Genel M
dr e, fala n meseleyi sordu. Genel M d r fal anmeseleye cevap verdi. Genel Mdre filn meseleyi
sordu. Genel Mdr, filn meseleye de cevap verdi.
Pimekn meselesi... Ona da cevap verdi. Verdi
ama, o fimekn mesele yle olmayacakt ki... Ta
mam. Sekreterini ard :
Yaz! dedi.-
15
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
15/181
Mstear syledi, sekreteri yazd. Ooooh!.. Ra
hatlamt. Eer iini dkmese patlyacakt Ms
tear. Evinin, oluunun, ocuunu rahatn, hu
zurunu karacakt .
yi ama, Genel Mdr ne yapsn imdi? Ms
te ar n yazdkl ar yeni r yu tu lu r ey mi? Zile
has t :
Mfetti Ali Beyi arn!
. Ali Bey, on gndr teftite.
Veli Beyi arn,
Ba st ne !
Mfetti Veli Bey geldi.
Buyurun Beyefendi!
u ey ii ne oldu?
Oldu Beyefendi!
br i?
O da oldu.
Nasl oldu?
yle, yle, yle oldu ef en di m! yle olm ay ac ak t ki. .. Ki m dedi size yle
yle yle yapn diye?.. Byle, byle, byle ola
cakt. Allah, Allah!..
Genel Mdr sylendi, sylendi,... Oooh, dn
ya varm. ini dkmese boulacakt.
Mfetti ne yapsn imdi? Y sabr... Y sa
brla olmuyor.
Mdr Bey. Efendim!
Nasl efendim? Ben size bu sabah ne de
dim?
Bu sa ba h m? Bir ey dem edi niz .
Nas l de me di m? Biey dedim, ben size.
16
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
16/181
Bu sabah ben sizi grmedim ki...
yleyse dn sabah demiimdir. Dn siz rahatsz.
yleyse nceki sabah...
Evet, sylemitiniz.;.
Hah, sylemiti ite... Ne sylemiti? Sylemiti de neden yaplmamt peki? Olmaz byleey... Anladnz m, olmaz. stemem, Katiyen olmaz! . .
Mdrn surat asld. Ne olursa olsun, insanlar rahat lamak zorundadr.
Muavini arn bana.. .
Bastne!
Mdr muavini geldi. Mdr sordu:
D. cetveli yapld m?
Yapld efendim.
Tamam m yapld?
Evet, tamam. Liste eklendi mi?
Eklendi!
Sanki ne diye her eyi de tastamam yapar
lard?. . .
Gnde ril di mi?
Gnderildi.
Biraz geciktirseler olmaz m?
Ne gn gnderildi? Dn.
Neee? d n m ? Bu ne ih m l, bu ne bii m
i? Hi kimse almyor. karmal, i... Gn
gnne i isterim... Anladnz m?
Ooooh... nsan iini dkt m, ne kadar da
rahatl yor.
17 F. : 2
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
17/181
Mdr Muavini, ksm mirinin odasna girdi.
Burnundan so luyordu: Bunlar ne?
Muhasebeye gnderilecek evrak.
Hh.. . Tamam. Zaten siz. . .
Mu av in Bey knca, b a ru t kesilen K sm
miri, masaya yumruunu indirdi:
Nerede Hasan Bey?
Hangi Hasan Bey? kinci ksmdaki Ha
san Bey mi, kayt memuru Hasan Bey mi, evrakkaleminde ki Ha sa n Bey mi, yoksa ta hr ir at ta ki
ktip Hasan Bey m?
. Hangisi olursa.. . ey.. . yni ta hr ir at ta ki
ktip Hasan Bey...
Efendim, paydos zili aldndan gitmi...
yleyse sen gel buraya!
> Benim adm Hseyin.
Hse yin ms ey in. .. Be n din lem em. Ben sizediyorum ki...
On dakika kadar bard, ard. amandra
ya yanatktan sonra istim brakan gemi gibi bo
ald. Rahat rahat daireden kt.
Memur Hseyin Bey, odacya sylemediini
brakmad. Bu camlarn hali nedir be? Ya u ta
vandaki rmcek alar?. . . u masalarn tozu.. .
Yerlerin pislii... stemem byle ey!... stemem!... Anladn m, ite o kadar...
Hseyin Bey, ktan kp yaza girerken, srtn
dan paltosunu atm adamn hafif liiyle, rahatl
yla daireden kt.
Can burnuna gelen odac, kavga etmek iin
kapcy arad, bulamad. Kapc gitmiti. Ne yap-
18
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
18/181
sn? Her ne olursa olsun, insanlar rahatlamak:
zorundadr.Tramvaya bindi.
Ayama bastn. nne bak!
Adam aldrmad. Bileti geldi.
Bilet!
Grmyor musun kalabal. Bir elim as
kda, bir elim baskda... Czdan kar m imdi?
> N'apalmj?
nerken veririm.. Olur mu yle ey?
- Olur!
Olmaz.
i Bal gibi de olur.
Kontrol gelir, dinler mi? n aa...
Bir patrd, bir grlt. Odac frsat yakala
mt.
Ha y sizin gibi bil et in in de .. .Son seferini yapan bileti, evine dnd. Kars
mutfakta glyordu.
Ne glyorsun ulan! nsan kocasn. . .
Ver etti sopay. Sonra geip sofraya, rahat bir
yemek yedi.
Biletinin kars alyordu. Ayann altnda
dola an kedi nin sr tn a iki m a a indirdi. Ke di
can acsyla kendini sokaa dar att.Biletinin kars, kocasna sokuldu. Akn en
iyisi, gz yandan sonra gelendir. kisi de rahatt...
Her eyin, her iin bir nedeni vardr. Eer
gazeteler Ba ka na saldrya gemeselerdi, u ked i
durup dururken byle bara bara f rlar myd?
nsanlar rahat. . . Kedi nmden yle bir ka
t ki, rahatlamak iin onun ne yaptn greme
di m. 19
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
19/181
H E M A L
H E M
O Y N A !
AZINDA te nek ed en megafon, bir ad am ,
pazar meydannda barbar bar yordu:
Bug n. .. s ta nbu ld an gelen.. . Mehu r.. .Mill tiy ator aaa .. Sah at. . drtte... n ar meyd a
n nd a. .. Allo! Allo... Sa ha t dr tt e.. . perdelik
glnl komedi... Ayriyeten perde hisseli, ks-
sal dram faaacas...
ki tiyatro ile bir canbazm bir arada buraya
gelmeleri pek az grlen eylerdendi. Buyzden
rakip tiyatronun reklmcs, brnden daha bas
kn kmak iin, iki uzun sopann stnde palyao klnda, meydann br bandan baryordu:
Allo... Allo!... Memleketin... En naml, b-
y k. .. mill et tiy ato ra s. .. On sekiz artiz lik b y k
kadro.. . En byk tiyatro kumpanyas. . . Hanede
Ayten akrses... Ayriyeten alt kiilik saz ve caz
takm.. . Alaturka ve i lveten alafranga danslar. . .
Rakkase Celile Celli... En mehur film yldzmz
bayaan Ece Yakar...Canbazlar da, bu iki tiyatrodan aa kalma
mak iin, iki rtkan birden karmlard:
Allo... Allo... Me ml ek et in en na ml can baz -
larn. . . ki canbaaaz bir ipte. Bugn canbazhane-
20
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
20/181
ler kral Ali olak ip stnde kurban kesecek... p
stnde psiklet yarlar... Ayriyeten...
Ortal k panayra dnmt. adrlarn nnde trambon, bul ve davul, bir arliston, bir z
mir marn alyordu.
ki gezginci tiyatro ile canbazhane, ok kt bir zamanda gelmilerdi. nk ayn gn, MillCemaat partisinin lideri de, kiilik yurt gezisiekibiyle gelmi bulunuyordu. Btn bu rtkanlar, cazla r he p bo una yd . Ne iki ti ya tro , ne de
canbazhane bir tek bilet satabilmiti. Taaaa uzakkylerden gelenler meydan doldurmulard ama,hibiri ne tiyatroya, ne de canbazhaneye gitmiyordu. Mill Cemaat partisinin lideri konuacak olduktan sonra, tiyatroya, canbaza kim gider?
Meydanda narn altndaki kahvede yle ko
nuuyor lard :
Amanm, bi anatiyo, bi anatiyo... Bldrdinedim, gle gle leyazdm...
Bu herif hepisnden basgm. teki parti
lerin hi biri bunun kadar gldremiyo...
Bizim Kel br m ' m gay n Ma mu t, bi mek
tup iletmi, diyokine, buraya geldi, gle gle l
dk... diyo... Tm gar milleti yirlere serildi diyo...
Glmekten gasklar gevemi. Hdrm gaynanas
al t na gard, diyo... Bu r a d a n oriya geliyo,
amann, garman, hepten gidin, dineyin, diyo...
Biz de kyden ii gc braktk, geldk.
Herf bi gonusun, acep tiyatro ga para
ider?
Paraynan m Mustava emmi?
21
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
21/181
Yoh bee!.. Herf sevabna gldryo... fi
sebli l lh... Pe kiy , ne zoru na? He bi ci har yok m u ?
Millet in bir az yz g ls n deyi... Eyilik
ossun deyi... Bi anatiyo, tbeler ossun, bir ay yat,
gl ! . . .
Mill Ce ma at par tis ini n gezisine kat la nla r
dan hi biri ortada grnmyordu. Yalnz mey
dan polisler doldurmutu. Yaya polis, atl polis,
motosikletli polis, motorlu, zrhl, binmi, bindirilmi polis... Komu drt ilin polisi buraya dol
m u tu .
Biraz sonra azdan aza bir haber yayld:
Meydanda syletmiyeceklermi...
Acep neden ki?...
Yasah... Ned en yasah ?..
Besbelli bu tiyatoraclar, iimize keset vu-ruyo deyi hkmata ikyette bulundular. Hk-
mat da, madem tiyatorac gsms adrda numro
yapyor, bunlar da gapal yerde numro yapsn di-
yerekten bi ganun kard.
Sincik n'olacak? Sinamadaym. . . Dzdaban Ir za 'nm s ina-
m a s m d a . . .
Biraz sonra yeni bir haber kt : DztabanRza s inemasn vermiyormu.. .
Ben hokmet iinden gorharm diyesiymi.
Neme gerek diyomu, elektriimi bozarlar, bi zor
karrlar. Virmem diyormu...
Sincik n'olacak? Kr Yusuf'un logantasma!..
22
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
22/181
Lokantann n t kl m t kl m dolmutu. Ama
kapdaki polisler, yalnz partili olanlar ieri so
kuyor, o partiden olmyanlar lokantaya brakm
yordu.
Kapda bir ikenler konuuyorlard :
Len smiyl , be n sa na bu pa rt iy e gire k
dimedim miydi? imcik bedavadan diniyecekdik.
Ne bilet var, ne biey... Sincik tiyatroya gayme-
yi bayl, anln bana gelsin.
Ca n m r eit Day, pa ng ad a n gredo al ma h-
ik iin brsne girdik.
ki partiye birden girilmiyo mu?
Get iin e!. . .
Sincik bu pa rt iy e gaydm z yap tr sak , ieri
gomazlar m?
Pulise sor!...
Ben pulisnen gonumam. Sen sor!
Ka p da n pa rt i kiml ikle rine bakl p ieri gi
renlere, Partinin l idare heyetinden biri unlar
tenbih ediyordu:
Alk yoh!... Glmek yoh!... Barp ar
mak yoh!... He bi iy yoh!...
Mevta gibi duracak myz?
Ben bu partiye girmem Hac emmi, gl
mek olmadhtan kelli . . . Partiye gireceime, t iya-
toraya giderim. Yr, t iyatoraya! Paralar benden... Len, bu gafaylan tiyatoraya gidili mi? l
kin ordan bi ie imam suyu al da iek, gafalar
dutup yle girek.
Lokanta doldu. Lokantann btn pencereleri
kaln bezlerle rtld. ki polis memuru pencere
lerden ierisinin grlecei delik kalp kalmad-
23
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
23/181
m denetledi. Karanlk olduu iin, lmbalar ya
kld. Hava ok scakt. erdekiler buram buram
terlemeye baladlar.
Ortada yksek bir yere masa, zerine bir sr
plkla, bir de gramafon konuldu. Mill Cemaat par
tisinin lideri masann arkasna geti.
Vatandalar! dedi, biliyorsunuz, son kan
kanunlardan sonra konumak, nutuk vermek ok
tehlikeli bir durum ald. Biz polisi, savclar, mah
kemeleri megul etmemek, kendi bamz da be
lya sokmamak iin, bu areye ba vurduk. Bu
rada benim eskiden sylediim ve iinde hibir
su ol ma ya n pl k la r var. Sesim i ve szlerim i bu
plklardan dinleyeceksiniz.
unu da sylemeyi bir bor ve vazife bilirim
ki, ba ka yerlerde, bizi yo lu mu zd an alk oyma k,
ge brakmak iin trenleri geciktirdiler. Baz yer
lerde suyu, baz yerlerde elektrii kestiler. Burada
hi bir zorlukla karlamadk. Gerek idarecilere,
gerek polise huzurunuzda teekkr ederim. imdi
nutuk plklarm dinleyeceksiniz.
Salonun gerisinde oturan iki polis, byk al
tndan ksks glyordu.
Parti lideri en stteki pl gramofona koydu.
Bir partili gramofon inesini deitirdi, kolu e
virdi. Salonda t yoktu.
Arkadaki iki polis hl ksks glyordu.
lk plk dnmeye balad.
Sayn vatandalar ! Part imiz prensip i t i
bariyl e, iki meclisi ka bu l etm i olup, An ay as a
mahkemesinin kurulmasn da programna alm
tr.
24
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
24/181
Sca ktan , hav as zl kta n ierdekilere arlk basmt. Kimi terini siliyor, kimisi de uyukluyor
du. kinci plk gramafona kondu. Arkada iki polisksks glyordu. kinci plk almaya balad:
Eeeeminem Eminem.. .
ak r Emi n e m! . . .
Gbeinin alt
ukur Eminem!. . .
Partilileri bir tel ald. Lider ve evresindekiler gramofona kotular.
Kaldrn o pl... Kim koydu onu?.. .
Birisi plklar kartrm.
Uyuklayanlar uyanm, kyller canlanmt .
Yer yer:
Kaldrmayn!
Brakn alsn!. . .
Emineyi isteriz! . . .
. akr Emineeee!. . .Sesleri ykseliyordu. nc pl koydular:
Aziz vat an da la r! ... Bir me ml ek et te siyas
hrriyet olmaynca hibiey olmaz.. .
Bu pln sonu yle bitiyordu:
Biz iktidara geince unlar yapacaz.. .
Drdnc plk kondu:
Sepetioluuuu, bir anann kuzusu.. .
Dah da da day daya... Day da di di di ddaaay! . . .
Genl er ceketleri kar p or ta ya kmlar,
oynamaya balamlard. htiyarlar elleriyle, ayak-
lariyle tempo tutuyorlard .
Plk bitince oyun durdu. Yeni plk balad:
25
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
25/181
Hkim teminat. . . niversite muhtariyeti. . .
Bamsz mahkeme. Her vatandaa bir ev.. .adrmn stne. . .
p dedi damlad...
Veresiye vere vere
Kalmad kalmad.. .
Bu sefer ihtiyar, genci ortaya dkld. Hep
birden comulard.
Nutuk plklar bir alg, bir arkyla devam et
ti. Sonunda parti lideri, Va ta nda l ar !. .. dedi. in ciddiyeti kat,
sulu lu u kt. Gr yor sunu z ya, bir sabota jla
kar karyayz. Plklarmzn arasna oyun ha
valar kartrmlar. Byle demokrasi olmaz!
Top lan t dalrk en gen ler h l oynuyor,
yallar glyordu. Buyzden pekok kii Mill Ce
maat partisine girdi. Kyller,
Dn dernek canm, bir engisi esk-d... diyorlard.
- 26
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
26/181
D O L M U U NK A P I S I
ofr,
Ku rt ul u ! der demez, a ra ba n n kaps na
saldrdm. Ne yaptmsa kapy bitrl aamam.
Kapnn kulpu dnmez. ofr ierden baryor:
Sola kvr!
Sola kvryorum kvrmasna ama, kulp kvrlmyor. ofr baryor:
Sola bey im sol a!. .. Allah Allah, ask erl ik
yapmadn m yahu?. . .
Solumu, sam m ardm? Dolmuun ar
kasna baka arabalar, otobsler, kamyonlar yl
d. Trafik memuru, f rt fmrt ddk ttryor.
Sola kvr be!
Kvrlmyor kardeim.ofr uzanyor, kapy ayor, ieri giriyorum.
Dolmu yryor ama, ofrn de enesi ald:
Ne adamlar var be dnyada?.. . Th Al
lah kahretsin.. . Yahu san solunu daha ren-
memilar be!
ofrn enesi kapanmyor bitrl:
Her yolcuy a tek er tek er an la t. Ka p bu ya
hu... Sola evir, tak alr...Kendimi vmek gibi olmasn, bir iyi huyum
vardr, haksz olduum zaman karmdaki ne der
se desin, hi sesimi karmam.
ofr, hzn alamam, boyuna drdr ediyor:
27
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
27/181
Bir kap amasn renmeyen insan bu
dnyada ne diye yaar bilmem ki. . .Utancmdan renkten renge gir iyorum. Ne de
se adam hakl. Bu sefer yolcular da ofr tutup
ona hak veriyorlar.
Bir iman adam,
. Efendim, dikkatsizlik... diyor, dikkatsiz in
sanlar.
Bir ofr, bir o iman adam sylyor:
Baym, vallahi bkt m art k.. . Bu a da ml ar aaraba kaps amasn retmek iin bir kurs a
mal . . .
Yok kardeim, yok... Medeniyetin mektebi
yoktur. n sa nn kendisind e olmazsa ne ya ps an
bo...
Eminn i de i man adam arabadan inmek
istiyor. stiyor ama, bitrl kapy aamyor. o
fr, bu sefer ona baryor:> Bayn, saa evir kulpu...
evrilmiyor kardeim.
Sola eviriyorsun baym... Yahu bu cena
bet, dardan sola, ierden saa evrilecek...
> Kardeim, ne sola dnyor, ne saa... K
prdamyor krolas...
Bir hayli ekiiyorlar. Sihirli define kaps gi
bi, kap bitrl almyor.ofr uzanp kapy ayor. iman adam ken
dini zor dar atyor. Bsbtn kzan ofr syle
nip duruyor. Neredeyse kfre balayacak. Heri
fin pis azna dayanlr gibi deil. Kurtulu'a git
mekten vaz getim ama, ya kapy aamazsam di
ye korkumdan inemiyorum.
28
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
28/181
Odun olu odunlar. . . Yarmalar ! . . .
Bay ofr, ben burada ineceim.Kapnn kulpuna yaptm. Aabilmek iin az
nce ofre yle dikkat etmitim ki... Saa eviri
yorum. Ooooh, ok kr, dardaym. Baka bir
araba bekliyorum..
Kur tul u?
Evet...
Araba nmde. ofr paylamasn diye, az n
ce rendiim gibi, kapnn kulpunu sola eviriyorum, olmuyor. Saa eviriyorum, olmuyor. Bir da
ha zorluyorum, bir daha, yle ki elime kan Oturu
yor. ,. ;ofr baryor:
Yukar kaldr yahu, yukar. . .
Yukar kaldrnca kulpu, kap alyor. imdi
bu ofr balad:
Buradan baka stanbul yok.. . Yolculardan biri ofre hak veriyor:
Bou bouna kaldrm iniyorlar.
Artk bir ta ksi kaps a am y an da in sa n m
diye yaamamal dnyada. . .
Bu ar szlere nasl dayanlr? ofr de, yol
cular da hep beni haksz karyorlar.
Karaky'de bir yolcu inmek istiyor. Ama ka
p almaz. ofr, Yukar kaldr! diye barbar baryor.
Yolcu,
Kalkmyor! diye baryor.
Asl be! Aslyorum, kalkmyor.
ofr kapy ayor, adam kar kmaz, ne
29
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
29/181
olur ne olmaz ben de kapy aamam diye dar
atyorum kendimi. imdi Karaky'deyim. Zarzor
bir araba buluyorum. Kapnn kulpunu sola evi
riyorum, olmuyor; saa evir, olmuyor; yukar,
a-ah, aa, -h... Bre aman. ofrden paparay
yiyeceim salam, aslp duruyorum. Kulpu drt
yne eviriyorum, bana msn demiyor.
t be it!...
ofre soruyorum:
Nereye iteyim?
Nereye it i l ir ya hu ?. . . t ! . . . tmesi ni de mi bilmiyorsun... eri doru it!
Hi byle ieri doru itilip de alan kap gr
medim.
Kap y it me be! K ul pu it!..
Hele kr kap alyor. ofr durur mu?
Her m ter iye tek er tek er ret ...
Bir yolcu,
Kaz gibi adamlar! diyor.Bunu syleyen yolcu kapnn yannda oturu
yor. ofr onu,
Kap ak! diye tersliyor.
Adam kapy ap kt diye kapyor.
Ol mad ! . . . Kap anm ad . Adam bir daha deniyor, yine kapanmyor.
K a p a n m a d ! Yanndaki yolcu,
Hzl ek! diyor.at ! . . . Pat ! . . . K t ! . . .ofr,
Yava yahu, diyor yava be!... Alt taraf yirmi be kuru vereceksiniz be!...
30
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
30/181
ofr uza n p kap yor kapy a ma enesini
ayor: Haf tad a bir kap tam iri . Kaza n kaz an kap
tamirine ver. mi bu yni... Sizin evinizde kap
yok mu? Saat gibi kap bu, yavaa tk diye ka
patacaksn.
Bir yolcu Galatasaray'da inmek istiyor. Yine
kap almaz. Bir patrt, kyamet, saa, sola, yu
kar, aa... Sonunda kap alyor. Yolcunun ar
kasndan kendimi sokaa f rlatyorum. Kurtulu?
. Evet, buyurun!
Buy urm as kolay ama , nasl buyu raca ksn ?
Kapnn kulpuna yapyorum. Yukar kaldr kalk
maz, aa indir inmez, saa sola dnmez, it itil
mez.. . Th Allah kahretsin.. . Btn kuvvetimi de
niyorum. Koca Yusuf pehlivan kalksa mezardan
bu kapy aamaz. Kendine ek!
Bu kap da kendine ekilince alrm. Ka
para eder, bay ofr balyor sylenmeye... Ama
yooo, bu kadarna dayanarham artk.
Birader, diyorum, hepsinin kaps bir ba
ka eit bunlarn. Bizim ne suumuz var bunda?
Kimini saa, kimini sola evireceksin. Kimi yu
kar, kimi aa... Bir ksmn iteceksin, bir ksmn ekeceksin...
ofr, bsbtn kzyor:
nsan bu kadarck eyi de bilmez mi be...
Ford arabalarnn kulpunu sola, Studbaker'leri sa
a evireceksin. evrole oldu mu iteceksin kulpu.
Hilma n'l ar kendi ne dor u ekeceksin. Fia t ara -
31
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
31/181
bas oldu mu nce bir saa evirir, sonra stne
basarsn. Buick'ler en kolay, bir sola, bir saa e virir, kulpu kendine doru biraz eker, sonra biraz
yukar kaldrr, kuvvetlice aa indirirsin, sonra
kendine doru ekip te, hafife stne basar, iter
sen, t diye alr kap...
ofr, durmadan her marka otomobil kap
snn nasl alacan anlatyordu. Ben tatl tatl
dinliyordum ama lfnn sonunu kt balad:
nsann bu kadarck bir eyi renmemesiiin mankafa olmas lzm.
Yolculardan biri ofrden de baskn kyor:
Dangalaklk efendim. Dpedz dangalaklk
bu... Alt yan yirmi-otuz eit otomobil var. stan
bul gibi bir ehirde yaayan insan bu kadarck
bieyi renemezse, kaldrsn kendini denize at
sn...
ofr onaylyor: yle ya, lsn be!... lsn daha iyi.
Koy nne bir torba saman, yesin.
Bana svp sayan yolcu Taksiim'de injyor.
Tam kapdan karken:
Vaaay... A ma n! .. . diye baryor.
Ne oldu? Ne var?
yi olmu kerataya. Kapy kaparken ba par
ma araya skm. Elinden akr akr kanlarakarken kapya svp sayyor:
Namussuz kap... Hi byle kap grmedim.
Herif aman zaman diye baradursun, ofr
gaza basyor, Harbiye'ye uuyoruz. Harbiye'de bir
mteri daha binmek ist iyor ama ne mmkn.. .
Otomobil kaps deil, kale kaps namussuz. s-
32
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
32/181
tanbul surlarnn kaps n bir haftada aan Fatih
Sultan Mehmet gelse aamaz. ofr,
Bastr! Bastr be!... diye baryor. Neresini bastraym?
mrnde hi arabaya binmedin mi? D-
-mesini bastr!
Dme nerede yahu?
Kilit dmesi be!. . .
Dme dedii nerede biliyor musunuz? Kapy
la, kilitle, kulpla hi ilgisi olmayan bir yerde, ara
bann i yannda, pencere camnn altnda.. Bend m ey e basy orum, a d a m kulpa , kap alyor.
Alr almaz da canm dar atyorum dar.
Artk yrmeye karar verdim.
Yanmda bir araba duruyor.
Nereye baym?
Kurtulu .
ofre ba k yo ru m, yal ca bir ad am . Art k bu
kfr filn etmez, diyorum iimden. erde de yolcu d a h a var. Acaba kap y a ma y ... Bilirim
bunl ar , he r bir ini n ayr bir hu y u vardr . Elimi
kap kulpuna atmadan soruyorum.
Arabanz ne marka?
De Sot o! . . .
De Soto mu? Bu nasl alr? Zaten kapnn
kulpu da yok.
t ! . . . t iyorum.
Bastr!
Bast r yorum.
ek!. . . Kendine ek!. . . Dndr!
i D n d r d m .
33 F. : 3
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
33/181
Ka defa dndrdn?
ki.i Olmaz, batan dndr. defa...
ofr yardma geliyor, o da aamyor. Yolcu
larla ofr, ierden ben dardan zarzor kapy a
yoruz. Bu sefer de bitrl kapanmaz. Ben eke
rim, ofr eker, kap kapanmaz. Btn kuvvetim
le kapy ektim. Eski araba sarsld. Kt diye
bir ses... ofr.
Ha h, ka pa nd imdi ... dedi.Gidiyoruz, ofr anlatyor durmadan. Ellibin
liralk arabaym. Yolcular bir ylda hurdaya
karmlar. Dolmua inip binmesini, kapy ap
kapamasn bilmiyorlarm. Ayda bir kere kapy
tamire gtrrm. ofr svp sayyor. Bereket,
bu seferkiler bana deil, bakalarna.
Kurtulu'a geliyoruz. Araba duruyor. Bir yol
cu kapy amak istiyor. Almaz... Bu araba De Soto, diye rendiklerimi sa
tyorum, yukar al, sola it...
br yolcu ie karyor, ncs yardm edi
yor. ofr sylenerek kapya uzamyor. Hi birimiz
aamyoruz, br yan dak i kapy kurcalyoruz,
zorluyoruz, o da almyor. Kaldk m arabann
iinde.. . Kan -ter iinde ka la n ofrde k f r n
bini bir para... Bir ksmmz sa, bir ksmmz solkapda urayoruz. Masallardaki sihirli kap gibi,
ne yapsan almaz.
Sustay ekin! Hadi ! . . . Dayann! . . .
Tramvaylar, arabalar arkamza y lm. Tra
fik memuru sesleniyor. ofr arabay kenara e
kiyor. Bir erk ek yolcu cek eti ni k arm , ka p y
34
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
34/181
amaya alrken, biri de br kapy tekmeliyor.
Kadn yolcu avaz kt kadar,
m d a a t !. . . diye baryor.
Sus ha n m, ortal tel a verme. Ka d n
karyor zannedecekler.
Polis koup geliyor. Etrafmz kalabalk e
viriyor.
Ne var? erde kaldk, kap almyor.
Ka d nc k lk la, ofr ka p kil idi nin
sustasn bozan mterilere kfr eder, darda-
kiler gler hlimize...
Bir keser yok mu, keser...
Keserle almaz, varyoz lzm.
Bir ilingir arn en iyisi...
Karanlk bast, biz hl dolmuta mahpusuz.
Seyirciler gittike artyor. Ne ierden alyor, ne
dardan... Baka bir ofr bizimkine,
Ark ada , diyor, b u n u as a as a Yenie
hir'de tamirci Yanko aar. Geen gn Bykde-
re'ye mteri gtrmtm!. Benim de bama gel
di. ldr Allah kap almad. Sonra mterileri
tersyz get irdim, be ta mi rh an e dola t kt an
sonra Yanko usta at.
Yeniehir 'de Yanko ustann tamirhanesine gi
diyoruz. Usta evine gitmi. Ustaya haber gidiyor.
Biz ierde artk patlyacaz. Bir saat mi, iki saat
mi sonra usta geliyor. Bir zaman da o urayor.
Siz b u nu Ta rl ab a ' nd a kiliti bo var, on a
gtrn diyor.
Kiliti bo'ya gidiyoruz.
Sustann dili diliye gemi, diyor.
35
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
35/181
Ne yapacaz?
Gece va kt i olmaz. B u n u n bir g nl k ii var. Gndz gzyle inallah...
erde yalvarmaya baladk:
Aman bo usta, ocana dtk. Bizi bu
radan kurtar. Ne istersen verelim, yz, iki yz...
Kadn alamaya balad :
Ah n'olur, kocama bir haber verin bri...
Hlimize acyan bo usta ie giriti. Gecenin on
ikisinde,
Olmyor, dedi, bunun ii uzun... Pencere
den kn!. . .
lkin ka dn n cann kur tar dk . Pencer eden
ban uzatt . Ayaklarndan biz tuttuk, bandan
dardakiler, karga tulumba kadn kardk. Yol
cunun biri iman olduu iin ne yaptksa dar
karamadk. Sonra beni kardlar. Hrriyet ha
vasn cierlerime ektim. iman yolcuyu kar
maya alyorlard. Bana da: Yardm et dedi
ler. eke eke adam yar beline kadar dar
kardk. Ama tam beline gelince, ne ieri, ne dar,
adam pencereye takl kald; yars ierde, yars
darda.
Vazgetim, ieri so ku n! diye yalva ryor .
eri de sokamyoruz.
Ben artk oradan uzaklatm. Ne yaptlar bilmiy orum . Tabi 'K urt ul u 'a yaya gittiimi, o gn
den sonra dolmua binmeye tvbe ettiimi tahmin
edersiniz.
36
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
36/181
G A I N C IG I L N K ?
F" LMZDE tavsiye kart vard; ie girmek iin
* deil, ha st an ey e girm ek iin. Has tan eli k
bir hastamz, yer yok diye kap dar etmemeleri
iin... ki deil, hastay koyun koyuna yatrsa-
lar razydk. Ulusla raras ta n nm ord ina ry sprofesre tavsiye ka rt n buy zden g t rm t k.
Yaknlarmdan olan hasta, bir baka yaknmla
ieri girmiti. Ben kapda bekliyordum. Yerde, s
ralarda, ayakta hastalar bekleip duruyorlard .
Ben hastaneden korkarm. Onun iin kapya
kadar gelmi, ieri girmemitim.
Hastanenin, baheye alan ift kanatl geni,
caml kaps iki dakikada bir, alyor, batanaa beyazlar giyinmi erkekler, kadnlar girip
kyorl ard. Ka p ka na d iki ya na da alyor,
hem ieri, hem dar. Bu beyaz elbiselilerden biri
ieri girdi, yada dar kt m, arkasndan caml
kap hzn kesemiyor, ieri dar gidip geliyordu.
Kap kanadnn sallants bitmeden, yeni bir be
yaz elbiseli kapdan geiyordu.
Gzm, caml kap kanatlarmdayd. Bu be yaz elbiseliler, her halde doktor olacaklard, dok
tor, mtehasss, asistan, doent, stajyer, filn...
Kiminin stnde kahve rengi pelerin de vard. Bu
beyaz elbiselilere dikkatle baktka onlar birbir-
37
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
37/181
lerinden ayrt etmeye baladm, rtbelerini anl
yordum. nk hademeler, hizmetiler, doktorlarhi ayrtsz, he p beyaz giyiyorl ard. Bem bey az
elbiseleri iinde kimler daha ok doktora benze
me k istiyorsa, ite onla r had eme ydi . Sa t a r a n
mam, hatt birazck sakal km doktorlar var
d. Ama hademelerin iinde bylesi hi yoktu. Dok
torlar, her yerde yrdkleri gibi ellerini kollarn
sallya sallya yryorlard; oysa hademeler ka
sla, kasla, teftie km feldmareal gibi yr yorlard. Doktorlar glyor, hademeler surat as
yorlard.
eri gnderdiimiz hastadan her nedense ha
ber kmad iin, ben kap aznda bu beyaz el
biselileri inceliyip duruyordum.
Doktorlar, basbaya doktordular. Ama hade
meler; doktorlardan daha ok doktordular. Yalnz
bir yerlerinde bir iaretleri vard ki, ite o iarettenp diye hademe olduklar anlalyordu. O iaret
mi? oraplarnn yrt... Gmlek bembeyaz. Ce
ket gcr gcr. Pantalon t gibi tl. Ayakkab,
orap, beyaz. Beyaz olmasna beyaz ama, arkadan
baknca keden topua kadar yrtk grnyor.
Hele pantalon paalar ksa olanlarn topuklama
daki kocaman orap yrtklar bsbtn gze ba
tyordu. Yrtksz olanlar da vard ama, eoununki yrtkt. Sanki doktorlarla ayrt edilsinler diye, is-
tiyerek yrtk, yamal orap giyiyorlard.
Bir tanesi koridorda aa yukar dolap du
ruyordu, elleri arkasnda, ba tavanda, burnu ha
vada... Yanma gittim,
Affedersiniz, de di m.
38
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
38/181
Yrmeyi brak mad. Lf m ta ma ml am a kiin, ben de yannda yrmeye baladm.
Affedersiniz, bir hastamz muayene olmak
iin. . .
Baln evirip bakmyor, pasa yryordu.
Bir hastamz muayene. . .
Burnu, pencerenin st pervazn gsteriyordu.
Bir hasta.. .
Bakt yoktu. Bir...
Yrd, ieri girdi. O srada muayene olmak
iin bekleenlerden bir adam kendini talarn ze
rin e frlatt. Kvrk vr kvrany or, ac lklar
atyordu. orabnn arkas yrtk olan beyaz gm
leklilerden biri, yerde kvranan adamla,
te var be! diye bard, yolu kapama!..
Ayan adamn stnden arp geti. Yerde
inleyen adamn durumuna dayanamadm, o beyaz
gmleklilerden birine,
N'olur, dok to ra ha b er verseniz, dedi m, bel
ki bir uyuturucu ine f i ln yaparlar. . .
yle bir samdan trnama kadar szdk
ten sonra,
Sen bu herfn nisi oluyon? dedi.
Hi...
Mademki he, sen bu herfn hm, ah-
rabas olmuyon. da, ne demiye garyon?
nsanlk adna,
nsaniyetlik yapacak bir sen mi gusur gal-
d n ?
Kzgn yrd, gitti. Hi olmazsa soruma kar
l k vermiti.
39
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
39/181
Yerdeki adam barmasn ykseltince, baka,
bir beyaz gmlekliyi tuttum, Gnahtr, doktora haber verin, n'olur, de
dim.Dileri grnd, glyordu. ok bilmiesine
elini sallad:
O-hoo... Ne nmere yapyo be! Anama-
dm?.. Biz neler grmz. Gardan bakncak, p
diye nmereyi anarm.
Byle numara olur mu? Ne diye numarayapsn?
Hastaneye yatsn deyi. . .
Ku rn az ku rn a z gld . Gle gle de gitti.
Adam bir zaman kvrand. br bekleenler de,
beyaz gmlekliler gibi, ona aldr etmiyorlard.
Yalnz bir kadn ara sra,
Vah vah! diyordu.
Aya kla r teker lekl i bir ar ab ad a, iki beyazgmlekli bir ha sta y gt r yor du. kis inin de
salar pr l pr l tara l . Gmlekleri, pa nt a lo nl a n
tl. Yalnz oraplarnda o iaret var, topukla
rnda, kaz yumurtas biimi kocaman bir yrtk.. .
Gle oynaa, it ie kaka arabay kapdan kar
dlar. Arabadaki hasta belki ameliyattan kmt,
halsizdi. Arkadaki, ara bay ko t ur ma ya balad.
Parkeden, hastanenin kumlu yoluna birden dnce araba, sarsntdan tekerlein biri frlad. Araba
yana yatt. Karantina sars, denek gibi bir bacak,
arabadan sarkt... ki beyaz gmlekli, tekerlei ye
rine geirmeye alyorlar, bitrl beceremiyor
lar. Kzmlar, boyuna svyorlard:
Dingiline.. . ettiimin arabas. . .
40
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
40/181
Dingilini. . . t iimin namussuzu.. .
Ula n delii ni rd e bu l s gand ill inin ?..Bul u delii!..
Ben kapda onlar seyrederken, bir sakall ihti
yar geldi. Ayak lar na kai m, ka ba lstikler ; y n
oraplarn, aba pa nt al on un un st ne ekmi.
Pan tal onun yama lar nda n as l kuma n hangis i
olduu ayr t edilmiyor. Belindeki kuak, sr tn da,
miadn enaz on kere doldurmu bir asker ceketi.
Bandaki kasketi bile delinmi.htiyar, kapda durdu. Etrafna baknd, son
ra, elleri arkasnda bal duran bir beyaz gm
lekliye gitti:
Birinci hari ciye nin, n c servisi nire ?
Yrtk orapl, beyaz gmlekli bilgi, a d a m a
yukardan bakt :
nc ha ri ci ye ni n birinc i zervisi mi, yoh-
sam birinci hariciyenin nc zervisi mi?htiyar dualad. Birdenbire aalamt.
Beyaz gmlekli, ih ti ya ra ya rd m et mek isti
yor du :
Beri bah, dedi. n c ha ric iye nin birinci
zervisi va, birinci hariciyenin nc zervisi va...
Hangisi senin aradn?
htiyarn bsbtn akl kart :
Biri , biri bir emme , ha ng is i , ha ng is i bir artt m.
. kinci hariciye de va. Sakn ola ki ikinci
hariciyenin nc zervisini aramayasm?
htiyar, gzlerini bzd, ban kad,
Tm gartrdm, dedi.
Glinik nmeresini anlnda duttun mu?
41
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
41/181
ht iyar .
k i miy di ne? diye sylendi.
Sak n, biri nci ha ri ci ye ni n ikinc i zervisi-nin, nc gliniinde olmasn? Dn biyol. . .
Sincik t m gar t rd m . D n d k e ga-rtryom.
n s a n bellemez mi ca n m. .. Bah, ikinc i ha
riciyenin nc zervisi va... Onun da birinci gli-
nii va...
ht iyar,
Biri , biri bir... diye te kr ar la d .
yi dn... kinci glmik yoh mu?
Var besbel li... var ya ... Bir inc i de var,
nc de...
nc zervis, ikinci hariciye mi, yohsam
ikinci hariciye, birinci zervis, ikinci glinik mi?
htiyar, kua nn ar as nda n taba kas n
kard. Bir cigara sard. Aklnn bana gelmesi iincigaray tttrd. Dnd, dnd,
Helbet biri ya, hangisi? dedi. Sen gamc
glinik dedin?
Beyaz gmlekli bilgi bilgi saymaya balad:
Ca n m a na m ya ca k ni va?.. . nc ha ri
ciyenin birinci zervisinin ikinci glmiiynen, bir
de efendime deyim, birinci hariciyenin nc ha
riciyesinin ikinci gliniinin, birin ci gliniinin,drdnc zervisinin... Amanm emmi, beni de sa
sttn be!.. Ben de gartrdm, bah bi daha ba
tan alyom. imcik nc zervisin ikinci glini
inin birinci hariciyesinde mi, yohsam...
Beyaz gmlekli boyuna birinci, nc, ikin-
42
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
42/181
ci dedike, ihtiyar gzlerini krptra krptrahayranlkla onu dinliyordu., Sonunda
Eg ossu n!.. dedi, bu gad ar eyi na s l da bi-
liyon, bir bir sayyon, aklda galr iy deel...
Yrtk orapl, beyaz gmlekli, burnunun ucu
nu havaya kaldrd,
Golay m em mi , dedi, golay m ? Vazife bu...
ht iyar bir daha,
Egossun!.. dedi. Sincik bir iyi d n, yeni ba t an . B a h ben
sana diyiyim. Birinci hariciyenin nc zervisi,
ikinci glinii va... B u nu bi ke re m an l nd a du t.
Ondan kelli nc.. .
Beyaz gmlekli, yeni batan saymya balad.
htiyar, aklna gelmi gibi,
Dur hele, dedi. Ben sana ilkin ne demi
tim ? Gam c harici ye dimit im? Ga m c zervisdimitim? ilkin her ne didiysem, ite orasn ar-
yom. lk dediim dorusuydu...
lkin dediin mi?
Bu sefer ikisi de dnd. lk denileni hatr-
layamadlar. Yrtk orapl, beyaz gmlekli sordu:
Sen orada kimi anyon?
O lu m vard . Ky de n eme li ya t iin gel-
diydi. Sen va r git, ad res ini bi iyi gaf a n d a za pt et .
Sonra gel. . .
Edresesi memlektta. . .
Baka bir zaman gel!..
Hey oul, oto bos un pi l tm , ne yi de alm
tm. Dokuz gayme verdim, yansn m sincik? kin-
dileyin kalkacak otobos. Bak ii, grdn m sen?
43
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
43/181
Gi sm et deelmi , ol an grmiyeceiz. Hey Ya-
rabbi sen biling... nc hariciye miydi?
Birinci olma sn. .. Birinci ha ric iye nin ilkin-
ci zervis inin iki nci glinii mi yo hs am .. . -
Dur hele. Ad Mamut. G a m n d a b i r illet
ktyd. rec ep olu Ma mu t . Ee rim grr sen,
bu ba n geldi, gitti, dersin. Gov uu n n me re si ni
gartrtt, gitti dirsin. Acep nc zervis miydi?
Haydi salcaklan gal. . . Gamc glinikti acep.. .
Ailaha emanet ol! . . .
Gule gule emmi...
ht iyar ,
n c , bi rin ci. .. diye diye gitti. ora b
yrtk, beyaz gmlekli, arkasnda bal ellerini z
d, sol elini cebine soktu, ieri girdi...
44
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
44/181
I S L A T I R M II S L A T M A Z M I ?
| SZLK canma tak demiti. Ne i olsa ya-
" pa ca kt m . Ama ne i olursa, p lk ten ,
lple kadar. . .
' Bir tan d m,
Ragp Beyin bir adama ihtiyac varm,seni ona gndereyim, dedi.
Madem adam aryor, benden iyi adam m
bulacak? Ne i iin?
Vallahi bilmiyorum.
Bir kart yazd, beni Ragp Beye gnderdi.
Ben ya z ha ne si nd en ieri girdiim zam an,
Ragp Bey iki adama yle sylemekteydi:
Benim elimde bir ie su olsa... Efendim...Bu bir ie su ile btn buralarn slatabilir mi
yim, s la ta ma z my m? .. Efendim?.. Elb ett e sla-
tamam. Binaenaleyh madem ki slatamam., yley-
Getirdiim kart uzatt m.
Buyurun, oturun, dedi.
Biraz da ha kon u tu la r, o iki a d a m gitti. Yal
nz kalnca, Ben ellialt ya nd ay m, dedi. Ba md an
ok eyler geti. Hayat tecrbelerimden en sonun
da unu rendim ki...
Ellialt yllk hayat deneylerinden elde ettii
_ 45 -
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
45/181
sonucu kavrayabilmek iin gzm de, kulam
da amtm.
Hayattan unun rendim. Mesel, benimelimde bir ie olsa... Efendim? Bu bir ie su ile
bu yazhaneyi slatabilir miyim, slatamaz mym?
Efendimi?
yle bir soruu vard ki, ille bir karlk ver
mek gerekti. Acaba ne dersem houna giderdi?
Islatr m demeliydim, yoksa slatmaz m? Biraz
nce, yine bu soruyu sormu kendi sorusuna ken
disi, slatmaz, diye cevap vermiti.Benim dndm grnce, sorusunu tek
rar lad :
Islatr m?.. Efendim?
Lise bitirme smavmdaymm gibi t itredim.
Bulunduumuz yahhanenin taban yzeyini
gz kararlamas lmeye altm. Eni drt metre
var, boyu da alt metre kadar.
Islatr m, slatmaz m? Efendim?.. ie ne ka da r de di m.
ard.
Ne iesi?.. Hangi ie?
Buralarn slatacamz su iesi...
Byle bir soru ile karlaacan ummad
suratndan belliydi.
ey... Basbaya ie ite... su iesi.
Islatmaz efendim. Gr dn z m, s la tm az ite. . . Bina ena
leyh, her insann bu hakikati bilerek, ona gre...
deil mi?
Evet...
Sizi ie aldm. B u r a d a bir a d a m m var.
46
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
46/181
Kendisine imdi, sizin yannzda yol vereceim.
Zor bir durumda kalmtm. Demek adam beni m yz md en iinde n olacakt. Bu na vicd an m
elvermedi.
Beyefendi, ded im, ba k a bir ini ekm ei n
den etmek, ayan kaydrmak istemem.. .
Hayr, dedi, sizi a l ma s a m da yin e on a yol
verece ktim. Ben byle in at a d a m gr med im.
Bakn, araym da, siz de grn...
Zile bast. Gelen odacsna,
Bir ie su getir, Mmtaz Beyi de buraya
ar! dedi.
nce M m ta z Bey ieri girdi. Ada m gr r
grmez kanm kaynad. Gler yzl, sevimli, bir
adam. Hi yle inat bir grn yok. Patrona,
Buyurun Beyefendi, bendenizi emretmisi
niz, dedi.O srada odac bir ie iyi su getirmiti. Suyu
grnce, adamn yz ekidi, kalan atld, yz
kaslar gerildi, akaklar atmaya, ene kemikleri
oy na ma ya balad . O sevimli yzdeki bu bir den
deimeye atm. Hani bitakm romanlarda, kor
ku n filmlerde g nd z insa n, gece ay k nca ca na
varlaan yaratklar vardr; Mmtaz Beyin yz de
yle oldu.Patron eline ieyi alp sordu:
Bu ienin iindeki suyu buraya dksem,
burasn slatr m, slatmaz m?.. Efendim?..
Mmjtaz Bey?
Isl at r! diye ba rd.
Bu, barmaktan ok hr lamaya benziyordu.
47
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
47/181
M m ta z Bey in y z deie deie, t pk iri bir buldog kpeinin surat na dnmt.
Patron, Islatmaz! dedi.Mmtaz Bey, dilerinin arasndan,
I sla tr ! diye hr lad .
Islatmaz!
Islatr!
Islatmaz! Isl at r!Patron bana,
Gr yors un, ya, dedi, gz gre gre birgerei nasl da inkr ediyor... imdi bu elimdeki bir ie su, burasn slatr m, slatmaz m? Efendim?. . .
Islatmaz, dedim.
Tabi slatmaz. Mademki slatmaz, yle ise byle bir adamla bir arada allmaz!
Mmtaz Beye dnd,
Artk sizinle beraber alamyacaz. He
men ilginizi kesip, buradan gidin!
Mmtaz Beyin yz yine deimi, o sevimli
liini almt,
Teekkr ederim Beyefendi, Allaha smarladk! dedi.
arp kalmtm.
Beyefendi ne i yapacam renebilir mi
yim? dedim, belki Mmtaz Beyin yapt ii yapa
m a m . Bana mantk sahibi birisi lzm, dedi. Her
eyden nce mantk. Anladnz m? imdi bu i-
- 48
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
48/181
enin iindeki suyu buraya dksem, burasn sla
tr m? Efendim?.. Islatmaz.
Tamaaam... Benim istediim de ite bu.. .
imdi ieriki odaya gidin. Demirba eyay Mm
taz Beyden teslim aln.
Ba stne.
Yandaki odaya getim. Mmtaz Bey kendi e
yalarn topluyordu. Ne kadar gler yzl, sevimli
bir adamd. Bu kadar tatl bir adam, demin patron u n kars nda nas l da kurt lamt . U ta na ra k
yanma sokuldum,
ok z g n m, dedim, ben im yz mde n,
iinizden olmusunuz gibi geliyor.
Glerek,
Yok canm, dedi, neden sizin yznzden
olsun? Siz olmasanz, baka birisi gelecekti.
Affedersiniz ama, sanki siz de slatmaz deseniz ne olurdu?
- imdi ne desem bo, anlatamam... Sonra
siz de anlarsnz. Ben bir sene iinde deitirdii
beinci adamm. Ancak ikibuuk ay dayanabildim.
sizliin ne olduunu bilirim. Onun iin gzn
z ko rk ut ma k istemiy orum. Allaha smarla dk.
Allah size de sabrlar versin ...
Gle gle...Mmtaz Bey antasn ald, gitti. Ben ne ya
pacam, ne i greceimi bilmiyordum. Masann
bana getim. Sandalyeye oturdum. Biraz sonra
pa tr onu n odasndan, gr ltl ta rt ma sesleri
duyuldu. Odac geldi,
Sizi aryor! dedi.
49 F . : 4
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
49/181
Pa tr on un odasnd a kii d a ha vard. Ne
olduunu anlyamadm bir sat ii zerinde ko
nuuyorlard .
Bir ie suyu bu ra ya dksem, bu ra la r n
slatr m, slatmaz m? Efendim?..
Islatmaz! dedim.
Tamam, dedi.
brlerine dnd:
G rd n z m , s la tma z. Siz gz gre gre...
Adamlardan biri,
Bu iin slatp slatmamakla bir ilgisi yok,
dedi. Yzde beten fazla veremeyiz.
P a t r o n , nce ma nt k , dedi. Her iin esas ma nt k
tr .
O gn beni patron drt defa odasna ard.
Her yanma gidiimde hep o soruyu sordu. Ben de,
Islatmaz! diye cevap verdim.Ert esi g n yin e yle, b t n bir ha ft a byle
geti. Gnde drt, baz da bealt kere, slatmaz
diyordum. Cumartesi gn yz lira haftalk aldm.
Patr on, b t n ha ya t deneylerini n sonunda , bu
byk mantk gereine inanmt: Bir kova su
yun slatabilecei bir yeri, insanlar bir ie su ile
sla tmaya kalkmamaldrla r. Bunu, bir atasz
gibi, byk bir felsefe, bir byk zleyi gibi dilinden d r my or du . Ben im devim de bu gerei
onaylamakt .
Bir ay altktan sonra, devimi ok iyi yap
tm iin, haftalm yzeni liraya kard. Ar
tk beni her yere yannda gtryor, kendi iine
gelmeyen bir ey oldu mu, hemen,
50
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
50/181
Bir ie suyu dksem, burasn slatr m,slatmaz m? Efendim?., diye soruyordu.
Islatmaz! diyordum.
Gnde yirmi, otuz kere slatmaz diyordumama, haftalm da iki yz liraya karmt. Artk beni evine gtryordu. Patrondan, bir yattm zamanlar ayrlyordum. Kara biey istese,olu para, kz manto istese, hemen patron,
Ben onu bunu bilmem, diyordu. Bu kadarsene yaadm, neticede unu rendim ki... Elim
de bir ie su olsa da dksem, burasn slatr m,slatmaz m? Efendim?..
O daha lfn tamamlamadan, ben baryor-d u m :
Islatmaz! . .
O za ma n ak ar sular duru yord u. Ben yksekdncenin u ksack tek cmlesile, patron hephakl kyordu. Mantk bu, hi aar m?... Ken-
dikendisini hakl karmas, hakl olduuna inandrmas, mantkl i yaptna gvenmesi iin, birie suyun geni bir demeyi slatmyacamonaylamak gerekti .
Be ay alabildim. Haftalm iki yz elli liraya kt. Btn iim gcm, gnde krk, elli kere,
Isl atma z! demekti .
O gne kadar bu ii benim kadar uzun zaman
yapabilen, dayanan hi kimse kmam. Benim decanm burnuma gelmit i . Srt mda yk tamaya,isiz, a susuz s r nm ey e bile ka tl an ac ak t m.
Ama bu, dayanlr bir i deildi.
Bign yine, bir mal sat zerinde, yzdeyedi, yok yzdesekiz diye tart yorl ard . P a t r on beniard :
- 51
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
51/181
Bu bir ie suyu bur a ya dksem, sla tr m,
slatmaz m? Efendim?., diye sordu. Islatr! diye bardm.
Ne?..Birden donup kalmt, armt. Islatr m? Islatr!
Hakk olduuna o kadar gveniyordu ki, iedeki suyu yere boa ltt k. Dkle n, su d emen in
bete birini bile slatmamt.Tpk vaktiyle Mmtaz Beyin suratnn dei
tii gibi, surat deimiti. Dilerinin arasndan:
Islatr m, slatmaz m? diye hrlad.
Islatr! dedim.Kars ndaki adamlar glyorlard . Islatr nn? Islatr.
Islatma. Islatr.
Islatma.
Avazm kt kadar bardm: Islatr Ulan, slatr! Islatlr, slatmr!..' Defoool!.. Gzm grmesin! diye bard.Elimi kolumu sallaya sallaya sokaa ktm.
Ama tam bir yl patronun hayali, gzmn nn
den gitmedi. Sokaklarda dolarken, yoida giderken, vapurda, t ramvayda hat t uyurken,
Islatr, s la tr !.. Is la t r da sla tr!. . diyekendikendime sylend im du rd um . Pa tr on u kakere slatmaz cliye onayladmsa, o kadar da slatr diye barciktan sonra bu hastalktan ok kr kurtuldum..
52
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
52/181
V E R E M
O L M A K L Z I M
E VLENDK ya... Evleninince insan ne yapar?
Ne yap la ca n bil ini yor dun da, ne diye
evlendin ? Bilmez olur m u y m u u m ? Bal gibi bi
liy orum ite ... ns a n evlendi miydi, ilk ii klk
kmrn almaktr. Ee dosta sorduk, bunun yolu
nedir? Ooooo.. dediler, alama zs nz .
Neden?
Alamazsnz da ondan...
Hakkm deil mi yahu? Allah Allah!..
Kim bana, kmr alamazsn dediyse, ona hak
tan, hukuktan sk bir konferans ektim.
Mahallemizin mu ht ar n a git t im. On dakika
kadar ihtiyarn ksrk nbetinin gemesini bekledikten sonra,
Hangi takm tutuyorsunuz? diye sordum.
De mokr atl ar , dedi.
H ah !. . Ee n de o ta k md an m , dedim, ben
falan sokakta, f i ln numarada oturuyorum. K
mr almak istiyorum. Takm arkada olduumu
za gre artk bizi gr.
imdiye kadar nasl kmr alyordun? Hi almadm. lk alacam.
Buraya nereden geldin?
Efendim, ben mutlu bir aile yuvas kur
dum . Bundan^ nce ner ede ak a m orda sab ah.
imdi mutlu aile yuvamzdaki kularn kn scak
53
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
53/181
yuvamzda snmalar iin kmr almak istiyorum.
Sizin ve einizin geldii yerden birer be yanname get ir in!
Acele telg rafla r, yl dr mla r, cevapl, te ah -
htl mektuplarla birbuuk ayda beyannameleri
miz geldi. Bu kez muhtar,
Kmr Tevzi Messesesine dileke verecek
sin! dedi.
Dilekelerimizi verdik. Mu ht ar l kt an doldu
rulacak bir kt verdiler. Kim demi kmr ala-ma zm m diye?.. te k d n aldk. M u h t a r k
dmz doldurdu. Tekrar kmr datma yerine
gtrdk. Bir imza.. . Tamaaam... Kmr alr m
ym, alamaz mym, grsnler. te imzasn al
dk. Efendim bizim halkmz istiyor ki, cebine koy
su n pa ra s n , Ver b a n a bir to n k m r! desin,
p diye kmrn alsn!
Hi olur mu yle ey? Buras bakkal dkknm be? Bakkal dkknna bile gidince sran bek
lersin. Burada bu kadar memur var, onlar ne i ya
pacak? Oradan baka bir imzaya.. . mzalar bitince
en son masadaki memur glerek,
Kmr m? dedi.
Evet... Kmr, dedim.
Memurun yzndeki glmseyi biraz geni
ledi : Demek kmr istiyorsunuz?
Ne'eli insanlara baylrm. Ben de bu ne'eli,
sevimli memur gibi glmsemeye alarak,
Ya... Kmr..'. Kmr istiyorum, dedim.
Dikkat ettiniz mi bilmem, bizde memurlarn
ounun surat asktr. Halk hizmetinde olan bir
54
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
54/181
adamn, nalka surat asmasnn anlamn bitrl
an ly ama m. Mem ur b sb t n glmeye balad .Sesli sesli glyordu.
Kmr deil mi?
Ben de onun kadar glerek,
K m r ya.. . K m r! dedim.
Bir kahkaha koyuverdi. O kahkahayla gler
de ben durur muyum? Bir kahkaha da ben patlat
tm. Karnzdaki glerken somurtacak deilsiniz
ya... O gler, ben glerim. Allah hepimizi gldrsn.
Demek, hah hah hah! . . . Kmr ha! Hah
h a h h a h ! . . .
nsan makaralar bir koyverdi mi, artk tuta
maz. Ben ondan ok glyorum.
Km r. . . Hah, ha h, ha h. . .
Kas kla rm z t u t a t u t a glyoruz, gzleri
mizden ya geliyor. Artk nerdeyse katlacam. Km r m ?. . . Ha h h a h hah . . .
Ha h h a h ha h. . . K m r ya...
Yok ki ...
Neee?.. Yok m u? Peki, neden gl yo rs un? ..
Yok da ona glyorum, hah, hah, hah!. . .
Benim art k glmemem, hatt alamam gere
kir ama, kendimi tutamyorum ki,. . Boyuna gl
yoruz. Bir sinir glmesi bu. Allah raz olsun, birsandal yeye otu rt tu la r, bir bar da k su verdiler, ya
na kl ar m tokatl adl ar, kolonya koklatt lar. Biraz
kendime geldikten sonra.
Esk ide nbe ri a l a nl a r a bile zor veriy oruz. Siz
daha yenisiniz. Size yok, dedi.
Peki, k k ya me tt e biz im mutl u aile yuva-
55
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
55/181
mz ne olacak?
Bir artla alabilirsiniz.
Nedir? Evinizde romatizmal biri varsa, bir rapor
getirirsiniz. O zaman eyrek ton veririz.
Eve ko t um . Bizimkil ere, .
inizde romatizmal olan var m? dedim.
K a y n a n a m ,
Ama n, yeni bir il m bu lu nm u ? On yl
dr u romatizmadan neler ekiyorum, Allah bilir...
dedi.Kaynana deyip gemeyin, kaynanann roma
tizmals ite byle bazan ie de yarar. Doktor ra
poru da aldk.
Eh, bir de u k m r alrsam, bana , k m r
alamazsn diyenlere neler yapacam ben bilirim.
Ktmser insanlar ! Hastalar dururken salkl ya
k m r verilecek deil ya.. . Se n de ro ma ti zm a ol,,
sana da kmr versinler.Raporu gtrdm.
Bu rapor gemez! dediler.
Galiba sahte sanmlard .
Haklar var, imdi o kadar ok sahte mhen
dis, sa ht e dokt or or ta ya kt ki, ra po ru ve re n
doktorun sahte olup olmadn nereden anlasn
lar? Onun iin heyet raporu istiyorlar. Btn bir
heyet de sahte olacak deil ya...Heyetten rapor almak, kmr almaktan ok
daha zor. Ura, didin, bir ayda heyetten raporu
aldm. Raporu elime alnca, bir de geni soluk al
dm. Kmr verilmiyor diyorlar, elbette vermez
ler. Sen raporu almazsan sana kmr nasl ver-
56
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
56/181
sinler?Raporu gtrdm.
Maalesef...
Neden? t e ra po r! Bu sizinki romatizma raporu. Siz ro ma ti zm a ra po ru istediniz, roma tiz
ma ra po ru getirdik . Ka ns er ra po ru isteseydiniz,evvel Allah kanser raporu da getirirdik.
Eskiden rom ati zma ll ar a k m r veriyorduk ama, imdi romatizmallara da kmr yetimediinden, onlara da veremiyoruz.
Eyvah!.. Biz mutlu aile yuvamz nasl stacaz?
Evinizde veremli var m, veremli. imdi yalnz veremlilere kmr veriyoruz.
Yok.
Yoksa biz ne yapalm? Kmr almak iin verem olmak lzm.
yle kz yoru m ki u ka ra ms ar la ra . Bir dekmr verilmiyor, derler. Pekl da ite veremlilere veriyorlar. Greceksiniz, inallah bu k sasalim geirelim, seneye hepimize kmr verilecek.Nasl olsa souktan; evimizde verem olmayan birkii kalmaz.
unu vereceksiniz madem, verem etmeden ver-senize! Olmaaaaz!. . . Verem olunca da,
Kmr almak iin lmek lzm, diyecekler, biz kmr yalnz, ly ykamak iin su kaynatmaya veriyoruz.
Bir de kmr vermiyorlarm. Resm muamele bu... Bir kere usl konmu. Sen lmezsen onlar nasl kmr versin?.. Hele u kmr bir ala
ym, kmr alamazsn diyenlerin, gtrp gzne so ka ca m. 57
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
57/181
Z A M A N I N
D E E R
T ARFEYE baktm, vapurun kalkmasna otuz
dakika var. Bir dolmu bulabilsem, iyi.
Yok sa kr k be da ki ka bek lem ek ger eke cek . Bo-
az 'da ot ur ma n n da bu zorluu var. Bir va pu rkardnz m, yorgun argn, gece yars eve gidi
yorsunuz. Ka defa kanter iinde tam iskeleye gel
dim, demir kaplar yzme kapand. ok kt olu
yor insan. Artk kfr m edeceksin, beddua m
edeceksin, insan aryor da, azndan pepeme gi
bi, kek eme gibi, t kr k le kar k ac ai p, m n s z
heceler kyor.
Otuz dakika var. Eer biraz koarsam, birdolmu bulursam yet i ir im.
bidin Bey, cetveli tanzim ettiniz mi?
Dur birader, sras m cetvelin?
Allah Allah... Daire paydos, herkes gitmi, o
bana, hl cetvel soruyor. Basamaklar er er
a t l a d m .
bidin Beeeeey!...
Ne var kardeim? Hay yerin dibine batsn bu bidin Bey.
< Mdr bey anyor.Hah!. . Tam mdr de aracak s ray buldu. .
Te r s yz d nd m . Nefes nefese, soluya soluy a
_ 58
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
58/181
mdrn odasna girdim. Mdr beni yle grn
ce bir telland:
Ne oldu ? Ne va r bidin Bey?.. Hi beyefendi, salnz.
Nefes nefesesiniz.
Kotum da.. .
B u yu ru n !
Mdr bana bakyor, ben mdre bakyorum.
Bendenizi emir buyurmusunuz.
Be n mi? Yooo... Ben sizi a r tm ad m .
Odac syledi.Mdr zile bast. Odac geldi.
Ben sana bidin Beyi ar m dedim?
Evet.
Ne zaman?
Aznce...
Haaa... Sahi... Neydi? Ben sizi biey iin
artmt m ama, dur bakaym. Tuh Allah kah
retsin. htiyarladk be bidin Bey... Vallahi ihtiyarladk.
Yan gzle saate baktm, otuz dakika var. Hzl
ko a rs am , bir do lmu a da ras tla rsa m, yetiebili
r i m . Eeee, ne ol ac ak be bidin Bey, yi rm i d rt
sene devlet kapsnda hizmet kolay m? Akl m
kalyor insanda? Ama neydi benim sana syliye-
ceim? Mhim bir eydi ama, neydi?.. Her neyse,aklma gelmedi. Yarna kadar gelirse bir yere not
e d e r i m .
Gidebilir miyim beyefendi?
- Acele iin mi var?
Vapura yetieceim de.. .
59
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
59/181
Haaa... O baka. Haydi glegle...
Kapdan f r ladm. bidin Bey, bidin Bey!
Buyurun Beyefendi!
Hatrladm yahu, sen geen gn kuluka
yatrdm demitin hani. . . Legorin yumurtas bul
musun. Nereden aldn?
Ziraat Mektebinden beyefendi. . .
Nerede o ziraat mektebi?
Halkal 'da beyefendi. Te e kk r ede rim . Ha di sen ge ka lm a, gle
gle!
Saate baktm, yirmi yedi dakika var. Kendimi
bir caddeye atsam.
bidin Beeey!..
Mdr pencereden baryor.
Efend im.
Yumurtalar pahal m? Elli kuru beyefendi.
Pahal deilmi. Haydi sen ge kalma. G
le gle.
Atlaya atlaya gidiyorum.
ulan dangalak!
Bam evirdim, herif kald rm n s t nd e
boylu boyuna uzanm, kfr ediyor. Cevap ver
sem vapura yetiemiyeceim. Yava yr be Odun!
Adamn hakk da yok deil. Yollar da yle ka
labalk ki , arpmadan yrnmyor.
Vay kz vay!..imden: kz senin bey pederindir dedim,
Hep ben a rp ac ak dei lim ya, bu sefer bi r
60
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
60/181
omuzla beni yere devirdiler. Hi sesimi karma
dm. Yerden frladm, hababam kouyorum. Vapurun kalkmasna yirmi iki dakika var.
Dolmu! Nereye?
Sen ner eye bay m? Canm sylesene nereye gidiyorsun? Sen sylesene!
Karaky.. .
Yarn sabah gel, gtreyim.
Kendikendime, uyma kr eytana dedim.
Vay bidinciim, vay... kr grtreneyahu!.. .
Herif, duvar gibi nm kapad. Ama tand
m kimse deil. Ne bu tel n ya hu ? Vapura yetieceim de...
Vapura m? Hangi vapura? Boaz vapuru... Haa a, yakn m. Ben Ka ra de ni z seferine
filn k yors un za nn et ti m. Eee, ne va r ne yokbidinciim?
yilik salk. Ne olsun? Biz seninle grmeyeli ne kadar oldu? Epeyce oldu.
En son ne zaman grmtk?
Vallahi... Galiba... Neresiydi?...
Sa at e bak t m, on sekiz da ki ka var. Epi yolgeldim ama, herif paam brakmyor ki. . .
Asker arkadal baka oluyor bidin.
Asker derdemez hatrladm. Kendisini mareal sanan bir onbayd.
61
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
61/181
Ba na ms aa de, va pur u kara cam, de
dim, yrdm. Grelim yine bidin.
nallah.. . Dolmu!. . . Nereye olum? Ka-
raky m?
Cevap bile vermedi.
Hst be!. . nne ardma bak ulan!. .
Ald rm aa a!. . . S rt m da n te r szlyor. Bu
kadar kotuktan sonra yetiemezsem kt.
; Ulan hyar aas... Andavall!...Sesimi karmyorum, hababam kouyorum.
Dolmu!
Araba durdu. Bir kou, tam yetitim, kalkt.
Yirmi metre kadar ilerde yine durdu. Bir kou da
ha. Elimi arabann kapsna atacakken yine kalk
t. Ben durunca o da duruyor. Ben kouyorum, o
kalkyor. Ama trafik l mb as n n dibind e yaka la
dm. Yahu, benimle alay m ediyorsun? Estafurullah paam. Sizinle ne diye alay
edeyim?
yleyse ne diye durup durup kalkyorsun' 3
San a ne ya hu ? ster sem du ru ru m, ister
sem kalkarm.
Nereye gidiyorsun?
Eve! N um ar an ka?
Yaka nu ma ra s m, ayakkab nu ma ra s m?
Yok, elektrik saatinin numaras.
Yeil trafik lmbas yand. ofr gaza bast.
O kadar kzdm ki, arkasndan kotum. Yine dur
du. Ama yetitim. Aaaa... Bir de bakaym ki, ara-
62
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
62/181
ba dolu deil mi? Atm azm, yumdum gzm.
Siz ne bi im ofr sn z be ! er de be kii var, hl yolcu aryorsunuz.
Efendi, zatilinizi kim ard?
Duruyorsun ya. . .
Dururum, kalkarm, size ne? Siz beni dol
mu ofr zannettiniz galiba.. .
Hay Allah kahretsin, husus araba deil miy
mi!. . . zr diledim:
Aceleden akl kalmad beyefendi. Vapuraon dakika kald da...
yi bir adamm:
Buyur, biz de Karakye gidiyoruz.
Rahatsz etmiyeyim.
Estafurullah. . . Buyurun.
Allah raz olsun, beni de aldlar arabaya, Mo
torun bir yeri bozulmu da, ondan yle gidip gidip
duruyormu. Birka sefer daha durdu. Adam indi.ra dy at r at, ta mi re balad. Ba k u aksilie.
nsem, yrsem ayp olacak. Adam,
Biraz itmek lzm, dedi.
O, direksiyona geti. Biz baladk arabay ar
kasndan itmeye. Kanter iinde kaldm,. Motor bir
kere hrrr! diye hrlyor, sonra znk, duruyor.
Araba yz metre ya gitti, ya gitmedi, ama
yz metre ittik. ok af federsiniz baylar , dedim, ay p ola
cak ama, bendeniz vapuru karacam da. . .
Bir kou tut turdum.
!..
nne bak!. .
Ulan ey olu ey!
63
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
63/181
Kfrn bini bir para. Ne kadar kfr varsa,
ar ka md an hepsini savuruyorlar. Ben f rt na gibiuuyorum. Kalabal, Yunus bal denizi yarar
gibi yarp geiyorum.
bidin beeey!.. Arkamdan biri baryor ama, aldrdm yok. bidin Bey ya hu .. . Kar de im, bidin
beeey!.. Vapurun kalkmasna alt dakika var. Nere
deyse dp kalacam.
bidin Beeey!..
Kpr banda eli omuzuma yapt: Ak ol sun be bidin Bey. Nereye byle? Vapura...
Lfm azmda kald. Affedersiniz, sizi birisine benzettim.
Olur efendim. yi ki, banz evirdiniz. Arkadan bidin
Bey denen hergeleye o kadar benziyorsunuz ki, az
kalsn o diye kt bir ey yapacaktm. Efendim,siz bu bidin'i bilmezsiniz. Bunun kadar namussuz herif dnyaya gelmemi. Benim bir kak kol-
leksiyonum var.
Beyefendi, vapura yetieceim de, onuniin. . .
Ya yle mi?. Bu bidin ol ac ak her gel e,geen pazar bize misafir gelmiti.
Ad am iri yar. Ko l um a da girdi. Bir t r l k ur tu lamy orum.
Benim kak kolleksiyonumdan Sadrzamuk urk aza nz de Yusuf pa a n n hoaf ka n
almasn m? Alak!.. Namussuz herif!..
64
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
64/181
Saate baktm, eyvah!.. Vapur kalkt. Ama bir
mit var. Bazan birka dakika ge kalkyor vapurlar.
Bendeniz Deftardarlkta alyorum beye
fendi. Adm Meftun... Defterdarlkta kime sorsa
nz Meftun diye beni bilir. Eer bir iiniz derse
beklerim. Bir ac kahvemizi iersiniz. sm-i liniz
beyefendi?..
bidin.
Ne ben zer lik !.. a la cak ey... Adnz daayni .
Adamn dalgnlndan faydalanp f rladm. O
a r k a m d a n ,
bidin Bey! diye barrken iskele merdi
ven ini ind im. Ooooh, ok k r v ap ur iskelede.
Kendimi ieri attm. Kle gibi peykeye dtm.
O kadar kfr yedim ama, vapura da yetitim.
Yolculara bakyorum, hi acele eden yok. Hepsi desallana sallana geliyorlar. Be dakika geti, on da
kik a geti, va pu r ka lkm az. skeleye k tm . Me
m u r a ,
Tarife mi deiti? dedim.
Hayr, yaz tarifesi, dedi, on be gn sonra
deiecek.
Peki, neden vapur kalkmyor? Bu ne lu
balilik!.. Ne rezalet!... Herkesin ii gc var. Zaten biz ite byleyiz. Zamann hi deeri yok. Deil on
dakika, on saatin, on gnn bile deeri yok. Vakit,
ne demektir vakit?..
Artk sylemediimi brakmadm. Biz neden
ilerlemiyoruz? nk zamanla, saatle hi ilgimiz
yok. M em ur biey syle mek iin aba lyo r a m a
65 . F. : 5
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
65/181
ona frsat brakmyorum. Kalabalkla evrilmi
tim. Kalabalk arttka sesim de ykseliyor: Avrupallar neden ilerliyor? nk efen
dim, herifler saniyenin deerini bilirler.
Kalabalktan, beni destekliyen sesler ykseli
yordu:
ok doru beyefendi.
Bizde bu gidi varken...
Hatt szlerimi yer yer alklarla kesiyorlard.
Bir vapurun tarifedeki saatinden yirmi dakika ge kalkt nerde grlm?
Kalabalk beni tasdik ediyordu:
Rezalet...
Olur ey deil...
Ayp yahu...
skele memuru,
Sizinki geri kalm, dedi, alty otuz yed
geiyor. Alty otuz be geiyor!
Birisi,
Yanl, dedi, benimki radyo ayardr, alty
otuz be deil, otuz drt geiyor.
Baka birisi de ona,
Sizinki geri kalm, dedi, alty otuz yedi
geiyor.
Onlar tartmaya baladlar. Ben, Tarife deimemi, saat yanl deil, peki
neye kalkmyor bu vapur? diye sordum.
Memur,
Neye kalksn? dedi, daha on dakika var
kalkmasna.
Birden ardm:
66
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
66/181
Allah Allah... Ben her akam burdan...
Nereye gideceksiniz? Paabaheye . . .
Demindenberi her szm destekliyen kala balk kahkahayla glmeye balad. Memur,
Bay m, b r iskeleye, dedi, sizin v ap u rkalkal yarm saat oluyor.
Ben aceleyle, bir ayak nce yetieyim diye, birstteki iskeleye gelmemi miyim?
Arkamdan baryorlard: Herif pusulay arm! !. . Bunam be! . . Yuuuuu!.. Sersem tavuk..
67
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
67/181
Y A A S I N
Z R T L K
B ANKADAN ev kyor, bankadan apartman
kyor, para kyor, seyahat kyor, ikra
miye kyor, hayat boyunca gelir, aylk kyor,
here y kyor. Ne kmyor ki bu ba nk al ar da n? Yeter ki, bir yerden yz lira uydur, ko hemen
bankaya yatr. ansn yokmu da, hi biey kma
m diyelim. Ne kaybedersin? Paran yine para, s
telik faizi de iliyor.
Gelgelelim, yllar yl ben ite o yz lirac bir
araya get ir ip de bankalardan bir ine yat ramadm.
Skarm diimi, dayanrm, dayanrm, seksen olur,
doksan olur, tam yz olacakken ille bir yerden birdert kar, gider paracklar.
Sanki paralar, biz bu adamn cebinde bir ara
ya gelmiyelim, yz liray bir a r a d a grm esin u
adam, diye inat etmiler. Onlar inat etti, ben inat
ettim, sonunda o yz adet Trk lirasn bir araya
getirebildim. Yine elimden gider korkusuyla, he
men gtrp yat racaktm bankaya ama, o akam
da ge kaldmdan bankalar kapanmt .O ka da r gz m ko rk mu ki, pa ra l ar cva gi
bi tanelenerek elimden kayp gidecek sanyorum.
68
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
68/181
Grmemiin olu olunca ne yapar? Ben de yle
yim ite... Ne diye vnecekmiim, dorusu bu.Paracklarm yastmn altna koydum, yat
tm. Bitrl uyuyamyorum. Yz liray bir araya
get irdim ya, art k durmadan ahkm yrtyorum:
Azmin elinden hibiey k ur tul ma z. n
san bieyi isterse mutlaka yapar. Yok az kazan
yorum, yok hayat pahal, yok efendim geim zor,
bunlar hep bahane.. Bak, nasl yz liray biriktir
dim. Demek, istesem, ikiyz de, beyz de birikti-rebilirim, bin de biriktiririm, onbin de...
Ondan sonra dalga gemeye balyorum;. Bin,
onbin oluyor, onbin yzbin oluyor, yzbin yzmil-
yon oluyor. Boyuna dizi dizi sfrlar hizaya soku
yorum; sonra gecenin karanlnda onlar sadan
er er ayrp okuyorum: Yz milyon, bir mil
yar, on milyar, yz milyar... Evet, azmin elinden
hi biey kurtulamaz.
Eskiden gazetelerde milyo nerl erin ha ya t n
yazarlard. Zamanmzda yle milyonerler kt ki,
milyonlar bozuk para gibi kald. Ben nce milyo
ner oluyorum, sonra milyarder oluyorum.. Daha
sonra trilyoner.. Dnya yzne imdiye kadar ti-
rilyoner gelmi mi? Yok... te ben trilyoner olu
yorum.. Milyoner, milyarder babam da olur. tril
yoner olmakta... Trilyon be!.. Birin nnde., efen
dime syliyeyim.. Kafam bitrl toparlyamyo-
r u m ki.. Pa rm a ml a ka ra nl a bir bir iziyorum,
sonra yine parmamla birin nne sfrlar koyu
yorum. Bir sfr, iki sfr, sfr., be sfr... onsfr, onbir... oniki, tam oniki tane sfr... Ama
birin nnde, ya ikinin nne olursa? ki trilyon...
69
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
69/181
Alt tar af sfr, elimi yor ga nn al t nd an ka rp
parmamla karanla bir yuvarlak daha iziyo
rum. Etti yz trilyon. Sfrlar, reklm klargibi karanlkta asl duruyor. Bazs kayyor d
yor, kayor. Yaramazlar tutup yerlerine ko
yuyorum. Yine kayorlar, yine tutuyorum. Hep
demezler miydi bize, paray kazanmak biey deil,
i onu t u t m a k t a diye... Ger ekt en yle oluyor.
Sfrlar bitrl tutamyorum. Bilya taneleri gibi
kayorlar, yuvarlanyorlar. Ne yapsalar elimden
kurtulamazlar, bir kere artk zengin olmaya karar verdim mi, vermedim mi?
Yataktan dorulup bir cigara iiyorum. Keyif
le sfrlarm seyrediyorum. Maallah, hepsi de tom
bul tombul, fstk gibi. Gen, gzel kadnlarn du
daklarna, kalalarna, omuzlarna, bellerine, g
slerine benziyor. Zengin olmak ne de zevkmi...
G ne douyo r. He me n elimi yast m al t na
atyorum, yz liram orackta. Doru bankaya kouyorum. Daha bankalar deil, dkknlar bile al
mam. Bankann kapsnda bekliyorum. Bir arka
da rastlyor.
Ne o? diyor, ne oldu sa ha ?
Yooo... biey yok, diyorum.
Gzlerin kanlanm, rengin sararm.
Bu gece u y u m a d m da.. ok ii m var d, a
ltm.Bankaya para yatrdm grmesin diye arka
da m sav yo rum . Ba nk a alyor. ekine ekine
ieri gir iyo rum. Am an Zara bbi... Ne byk, ne
ssl yer. iekler, vazolar, gzel gzel kadnlar,
k beyler... Tavanda koca koa avizeler. Saraya
70
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
70/181
girdim sandm. eride belki yirmi memur var. Her yer gcrgcr. Stil mobilyalar. ime bir korku dyor. Demek btn bu adamlar benim verdiimparann geliriyle geinecek ha?.. . Bu koca binalar benim paracklarmla, bu lks eyalar benim para-cklarmla, hesap makineleri, daktilolar hep benimparacklarmla... Olmaz byle ey... Ben para vereyim, onlar yaasn.
Buyurun efendim, bir emriniz mi var?Ne kadar da nzik insan bu bankaclar... Bu
nezaket karsnda dnp gidemedim. Paracklar-
m verdim. Gler yzl memur iki dakikada iimi
grd. Banka czdanndan baka, bir de hediye
cep defteri verdi.
Dairede o gn arkadalar,
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
71/181
tan holanmam. Hayatta dzenli olmak art t r . Her
sfr kendi yerine, mar, mar!..Sfrlar korkudan titreyerek yerlerine geiyor
lar. Bir komutan gibi komut vererek sfrlarma
talim yaptr yorum:
Hizaya geeel!...
Sfrlar yan yana diziliyor.
Uyg un ad m!.. Ma r ...
Rap, rap, rap! . . .
Bir, iki, , drt , bin, yzbin, milyon! ...Sfrlara on dakika mola veriyorum,
Saoool!... diye baryorlar.
Sfrlara talim yaptrarak sabah ettim. Saha
na sallana evden ktm. Ayaklarm kendiliinden
bankaya gtrd beni. Sanki bana, banka bata-
cakm gibi geliyor, yahut bankay srtlayp gt
recekler, paracklarmm stne oturacaklar.
O gn de peynir ekmekle akam ettim. Uykugzlerimden akyordu. Erkenden yattm. Gzm
yu ms am da, a sa m da olmu yor. Sfrlar gece nin
iinde gbek atyorlar, mambo oynuyorlar.
Banka ikramiyesinden bir apartman kyor,,
apartman be yllk pein kira, ayrca hava pa
rasyla kiraya veriyorum. Kendim ucuz bir yerde
oturuyorum. Aklma geldi, ben bu eve yzyirmi lira ki ra veri yorum , yazk deil mi? He me n ya r n sa^
bah ucuz bir yere tanmalym. Kenar mahalle
lerde yirmi liraya bir oda bulurum. Ayda yz lira
bana kalr, bankaya yatrrm. Ylda binikiyz lira
eder. On ylda onikibin, yz ylda yzyirmibin...
Havadan para ite... Msrifliin sras m?
72
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
72/181
Yine sabah ettim. Ba nk an n n n de n ge
tim. Arkadalar eskisi gibi benimle ahbaplk etmi
yorlar. Aman etmesinler. ay kahve smarlamak
t a n ku rt ul du m, da ha iyi. Sevgilim telefon etti .
Kendim iin,
Bugn gelmedi, dedim.
Oysa onunla evlenecektim. Ama imdi vazge
tim. Bankaya para yatrdmdan beri onu grmek istemiyorum. Evlilik masraf kapsdr.
eki ta aslm gibi gz kapaklarm kapan
yordu. Dosyann zerine bam koyup uyumaya
haz rl an rke n sfrlar, vary ete kzlar gibi kar
ma dizildi. Uyumak elimde mi!
Uyku hap almay dnmedim deil... Arka
dalardan birinde varm, hlime acd, verdi. Uy
ku hap da etkisiz. O gece, yle zengin oldum, yle zengin oldum ki... Sonra bir ara ifls etmiye-
yim mi? Btn milyarlarm elimden utu gitti. f
ls eden milyonerlerin geleneine uyup az kalsn
int iha r edecektim. Ban kad ak i yz lir am akl ma
gelince intihardan vazgetim. Yeniden zengin ol
dum. yle zengin oldum ki, dnya yzndeki b
tn paralar topladm, kimsede metelik kalmad.
Gazeteciler gelip rportaj yapyorlar.
Nasl zengin oldunuz? Nasl baar kazan
dnz?
Dorusunu hi syler miyim?
almakla... Hayata be parasz atldm.
Bir konfe rans ekiyorum. Son ra yoks ulla ra
iyilik etmeye balyorum. Smrdm insanlarn
ocuklarna bayram hediyesi orap datyorum.
Hasta iiler iin gnde bir n piyaz verdiriyo-
73
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
73/181
rum. Elinden topraklarn aldm kyllere avuavu to pr ak da tyor um. Yap mad m iyilik kal
myor. Herkes benden Ne iyiliksever adam! diye
szediyor.
Gece de iyilik yapmakla sabah ettim. Alk
tan, uykusuzluktan ayakta zor duruyordum. Do
ru bankaya git t im.. Czdan memurun nne at
t m,
Versene sen benim yz liram!., dedim. Hepsini mi, istiyorsunuz? diye sordu.
Hepsini, hepsini!.-, diye bardm, yeter
be ! . . Eimden dostumdan oldum, insanlmdan
oldum, salmdan, mutluluumdan oldum... Al
lah kahrets in! . . . Hay o parann ben i ine. . .
Sinirlerim iyice bozulduu iin, kendimi tuta-
myordum. Btn banka memurlar yremi evir
di, beni yattrmaya alyorlard. Verel im beyefendi, dedi ler.
Param aldm. Cebimde de seksen liram var
d. Hemen bir lokantaya kotum. Ver ondan, ver
ondan, ver ondan... Oradan en lks otele.. . gn
gece uyumuum. Ooooh, dnya varm be!. . .
Btn param ezdim.
Zenginlerin ekt iklerini d n yo ru m da,
kendi halime krediyorum. Zavall larn uykusuzluktan, alktan, i f ls korkusundan, batmaktan,
hrsz tehlikesinden neler ektiklerini ben bilirim.
Yaasn zrt lk! . . .
74
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
74/181
A R A T I R M A
BR hafta iinde drt vak'a birden grlmesi,
hem salk ileriyle uraanlar, hem ynetmenleri tela drd. Bu drt vak'adan son
ra bir gn iinde ehrin ayr ve uzak yerlerinden
ha st a da ha gelince aknlk b sb t n ar tt .Telefonlar iliyor, haberler gidip geliyor, raporlar
yazlyordu.
Vali,
Bu ne biim hastalk? diye sordu.
Uzman yetkisine dayanarak,
ok k t bir ha sta l k, dedi.
Hastalk gnden gne yaylyordu. Bir ayda
otuz vak'a grlmt.Salk ilerinden yirmi kii bir toplant yapt.
Toplantnn bakan,
Bilgi verin, dedi doktorlara.
Kad n hasta lkl ar ve do u m uz ma n olan
doktor.
ok kt bir hastalk, diye tekrarlad.
Vali,
Anladk, dedi, yni ne kadar kt?Doum uzman,
ok, dedi, o k a d a r k t ki, in sa n ld r r.
Bir kere de ldrd m artk kurtulu yoktur.
75
-
8/9/2019 Aziz Nesin - Kazan Treni
75/181
Yaaa!.. ldrr ha?
ldrr efendim. Hem de ok kt ldrr .
Krkbe ya sularnda bir gen doktor, hasta
lk yay lm aya ba lay nca tp ansikl opedisini a
m, bu hastalk iin yazlan yarm sayfalk yaz
y okumutu.
Msaade buyurulursa hastal k hakkinda
gerekli bilgiyi vereyim, dedi. nk Amerikada ih
tisasm yaparken bu hastalk zerinde uzun alma yapmtm.
Doum mtehasss yal doktor, gen doktora
sert sert bakt,
Siz dedi, idrar yollar hastalklar zerinde
ihtisas ya pm ak iin Amerik aya gitm emi miydi
niz?
htiyar kurt, krkbelik gen doktoru k