Avans
22
De Strategie van Duurzaam Ondernemen Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering BIZ 120920 De Strategie van Duurzaam Ondernemen goed ondernemen, dat doen we al kan het misschien beter Jan Venselaar Lectoraat duurzame bedrijfsvoering, Avans Hogeschool 1
description
Transcript of Avans
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
De Strategie van Duurzaam
Ondernemen
goed ondernemen, dat doen we alkan het misschien beter
Jan VenselaarLectoraat duurzame bedrijfsvoering, Avans Hogeschool
1
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 2
doelgericht ondernemen en innoveren
innovatie
verwachte maatschappelijke en economische randvoorwaarden
Nu en Hier
straks en
waar?
eigen rol en belangen daarin bepalen
ambities en lange termijn doelen
ongericht
beeld vormen van de contouren van maatschappelijke en economische toekomst
strategie en
innovatie se
lectie
“backcasting”
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
ingeklemd tussen wat men wil en toelaat en waar de middelen voor zijn
burger en maatschappij
mensenen kennis
de vraag
product / dienst
productie
grondstoffen
resources
wensen enrandvoorwaardenambities en strategievoortbrenging
mogelijkhedenvertrouwengeld, ruimte etc.
duurzame
duurzame
(MVO)
3
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 4
systeemniveaus
1
23
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
weet waar je heen moet
men is heel druk met het hier en nu
en de toekomst is hoe dan ook onzeker
toekomst (duurzaamheid) vindt men belangrijk
maar: “wat kan ik ermee”
te complex en eigen rol en belang is onduidelijk
de vraag is wel: “ben je met de zaken bezig
die bepalen of je over 5, 10 of 15 nog bestaat?”
5
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
is duurzaamheid duur? Absoluut, als je het fout doet!
Teveel aandacht voor ‘simpele winst’ door besparen, een leuk product, sympathieke acties oid
Onvoldoende aandacht voor de ‘winst’ door als bedrijf ‘stand te houden’ te midden van (macro)economische, sociale, politieke, culturele en daarmee maatschappelijke veranderingen
Dat vraagt een beter beeld vana. duurzaamheid en duurzaam ondernemenb. de daarvoor belangrijke macro-socio-economische trends
en ontwikkelingenc. de invloed daarvan op het eigen bedrijf
6
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
Planet, People, Value (‘Prosperity/Profit’)
Al die ontwikkelingen vertalen zich in effecten die de
economie en dus de bedrijven op allerlei manieren
kunnen beïnvloeden,
van een beetje tot zo ingrijpend dat de toekomst van dat
bedrijf ervan af hangt.
Die effecten en invloeden zijn zeer divers en worden vaak
aangegeven met de metafoor:
“people, planet, prosperity” (cq profit, maar beter value)
7
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 8
Is er toegevoegde waarde of juist risico voor het bedrijf, voor de mensen en de maatschappij als geheel?
eigen kosten en winst: tijdelijk, blijvend, acceptabel verbreden of verminderen eigen werkruimte en marktkansen wat draagt u bij aan waarde/voordelen resp. afbreuk/nadelen
voor mens, omgeving en maatschappij
dat leidt uiteindelijk tot uw ‘licence to operate’
vragen we hier wel om, of krijgen we op den duur genoeg van positief beeld of juist weerstand (weerzin) geloofwaardigheid, vertrouwen over ‘straks’
‘Value’ aandachtspunten zijn het lastigst
want veel breder dan geld of directe winst
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
de 4de P: de ‘pleasure’ factor
Wat is de ratio achter het gedrag van mensen, klanten en ondernemers?
En waarop moet je dan als ondernemer (maar ook overheid en NGO) inspelen?
Die ratio lijkt vaak irrationeelmaar is er toch echt wel, maar wel heel ‘menselijk’
We doen dingen omdat we er waarde aanhechten of ze gewoon leuk
vinden (ook een vorm van waarde)ofomdat we iets (nog) onaangenamers willen vermijden
9
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
essentiële verschuivingenvoor effectief duurzaam ondernemen
systemen en transitiesin plaats van losse activiteiten
functies in plaats van producten
vraag in plaats van winst
inzicht en motivatie in plaats van objectives en directives
menselijk gedragin plaats van ‘wenselijk’ gedrag
iets meer in eigenbelangin plaats van te veel ethiek en goede doelen
10
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
duurzame systeem transities
sociaal-economische systemen zo inrichten dat ze beter kunnen
omgaan met problemen en beperkingen die nu en straks
die ‘duurzaamheid cq instand-houdbaarheid’ bepalen
in plaats van de toevallige ontwikkeling zijn gang laten gaan
die de maatschappij en de economie tot nu toe heeft gevormd
hoezeer mensen individueel ook zijn tegen beperkingen (regels) en
gedragsveranderingen, ‘democratisch’ (als burgers) zullen we het
uiteindelijk toch ‘vragen’.
bedrijven moeten hun innovatie richten op
die ‘nieuwe inrichting van economie en maatschappij’
11
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
‘functie’ benadering
het gaat om de functie cq doel van een activiteit, proces of product
kan dat niet heel anders georganiseerd worden? met minder stappen en inzet van ‘spullen’ en dus
gebruik van energie en grondstoffen meer aandacht voor welzijn van alle betrokkenen slimmer en winstgevender en minder tijd met minder overlast en meer tevredenheid en plezier
12
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 13
echte duurzaamheid geeft succes
Iglo vissticks http://www.iglo.be/nl-be/over-iglo/duurzaamheid/
Tendris led lampen http://www.tendris.nl/
Peeze koffiebranders http://www.peeze.nl/
DSC Coatings http://www.dcscoating.nl/
Océ kantoor-copiers http://www.oce.nl/oce-sustainability
Interface Global http://www.interfaceglobal.com/
Ahrend http://www.ahrend.com
Triodos http://www.triodos.nl/nl/over-triodos-bank/
Martens en van Oord http://www.mvogroep.nl
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920
de fasen in aanpak en ambitie
level
strategic
evaluation and communication
operational management
process
environment, safety and
labour condition measures
compliance chainintegration system
scope of attention
ambition
market approach
14
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 15
enige verwarring
• MVO / duurzaam ondernemen / ethisch ondernemerschap
• de 3P aanpak
• klimaat / energie / CO2 neutraal
• C2C / the natural step/ ecologisch ontwerpen
• biobased economy / waterstof economie
• energie besparen / duurzame energie / trias energetica
• 101 logo’s voor milieu, duurzaamheid, fair trade, gezond etc.
• ISO 14000 en 26000 / GRI / AA1000
• duurzaamheidscans / milieubarometer /
• etc.
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 16
focus op zinvol en urgent
voor elk bedrijf zijn meestal maar enkele duurzaamheid issues werkelijk van belang want gerelateerd aan de core-business
daar spelen de fysieke, financiële, wettelijke en sociaal culturele randvoorwaarden waar een bedrijf echt mee wordt geconfronteerd
die bepalen de risico’s, de uitdagingen en de mogelijkheden die voor een bedrijf spelen op korte en op langere termijn
en verder
de beslissingen / investeringen die je nu doet moeten nog jaren mee vormen de basis waarop je verder bouwt bepalen dus de toekomstige levensvatbaarheid van een bedrijf
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 17
stapsgewijs tot focus komen
plaats en rol van het eigen bedrijf in ‘systemen’ begrijpen en de ontwikkelingen die daarin plaatsvinden
de effecten daarvan voor het bedrijf analyseren en ‘wegen’ van het belang daarvan
kiezen van de daaruit volgende meest essentiële issues en de manier waarop die passen bij de eigen ambities, visie en organisatie
het resultaat is voor elk bedrijf ‘uniek’
uitkijken voor ‘kant en klare duurzaamheid’ !
NB duurzame technologie als zodanig bestaat dus ook niet
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 18
bedrijf en strategie duurzaam ondernemen
kiezen van rol en belangen
relevante aandachtsgebieden
maatschappij en economie
duurzame systeem transities
1
kiezen van de sleutelissues
meest zinvolle aanpak
bedrijfsactiviteiten en producten
innovaties in technologie en werkwijze
2
plaats en rol van een bedrijf
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 19
de essentie
uiteindelijk gaat het dus om wat willen we echt, als mens en maatschappij
ofwel waar is behoefte aan en wat accepteren we
en hoe kunnen we daarin, nu en op termijn, in
blijven voorzien
duurzaam ondernemen is dus daarop zo efficiënt en slim mogelijk inspelen
‘want dan mag je blijven’
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 20
contactgegevens
dr. ir. Jan Venselaarlector duurzame bedrijfsvoeringAvans HogeschoolExpertisecentrum Duurzame InnovatiePostbus 90.116, 4800RA [email protected]
www.avans.nlwww.duurzamebedrijfsvoering.nl
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 21
boekenChris Laszlo, Nadya Zhexembayeva: Embedded Sustainability, the next big
competetive advantage, Greenleave 2011
Marc J. Epstein: Duurzaam Ondernemen, hoe het werkt en hoe je het kunt meten, Academic Services 2008
Niko Roorda: Basisboek Duurzame Ontwikkeling, 2006
Karel Mulder ed: Sustainable Development for Engineers, a handbook and resource guide’ 2006.
Jacqueline Cramer: Ondernemen met hoofd en hart
Joost van Kasteren etal: Duurzame Technologie, ontwikkeling van een houdbare wereld 2002
Ernst von Weizsacker, Amory B. Lovins: Factor Four, doubling wealth, halving resources
Paul Weaver: Sustainable Technology Development, 2000
Mathis Wackernagel, William Rees: Our Ecological Footprint, reducing human impact on the earth 1996
Richard Starkey, Richard Welford: The Earthscan Reader in Business & Sustainable Development
Ray C. Anderson: Midcourse Correction, the Interface model
Charles O. Holliday, Stephan Schmidheiny, Philip Watts: Walking the talk
De Strategie van Duurzaam Ondernemen
Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering
BIZ 120920 22
bronnen
www.insnet.org/nl/
www.duurzaamondernemen.nl
www.duurzaam-ondernemen.nl
www.mvonederland.nl
www.wbcsd.org
www.sustainablebusiness.com
www.p-plus.nl (zie bijv news archive)
www.theecologist.org
www.accountability.org.uk (AA1000 richtlijn)
en voor jaarverslagen
http://www.milieujaarverslag.nl/
http://www.enviroreporting.com/
http://www.sustainability-reports.com/
http://www.globalreporting.org (GRI handleiding over de inhoud van reports)
