AUTYZM

Autyzm to choroba, której objawy można zaobserwować nawet u kilkunasto-

miesięcznego dziecka. W przypadku zaburzenia autystycznego niezwykle

ważne jest jak najszybsze podjęcie terapii pomagającej dziecku wyjść

z autyzmu, choć tak naprawdę choroba ta nie jest całkowicie wyleczalna.

Dzieci autystyczne często wykazują się ponadprzeciętną inteligencją

w konkretnej dziedzinie. Bywa, że od małego skupione są tylko i wyłącznie

na swojej pasji.

Szacuje się, że w Polsce żyje około 30 tysięcy osób z autyzmem i zespołem

Aspergera (to "lżejsza" odmiana autyzmu). Z tego 20 tysięcy to dzieci.

Mimo że autyzm jest najczęściej występującym zaburzeniem rozwojowym

i co roku dzieci z autyzmem przybywa, nasza wiedza na temat tego zaburzenia

jest niewielka. Pokutuje też wiele mitów, np. że autyzm to rodzaj schizofrenii

albo choroba spowodowana brakiem bliskiej więzi z matką. Istnieje też

nieprawdziwy pogląd, że autyzm może być wynikiem powikłania po podaniu

dziecku szczepionki MMR (przeciwko odrze, śwince i różyczce).

Wielu rodzicom wydaje się, że dziecko z autyzmu wyrośnie i nie potrzebuje

żadnej pomocy - są jednak w wielkim błędzie. Dziecko autystyczne trzeba

leczyć, chociaż wyleczenie choroby całkowicie nie jest możliwe.

Czym tak naprawdę jest autyzm? - pierwsze objawy autyzmu

 

Autyzm to całościowe zaburzenie rozwoju dziecka. Cierpiący na nie dziecko

funkcjonuje nieprawidłowo we wszystkich obszarach swojego rozwoju.

Pierwsze symptomu autyzmu można zaobserwować już u kilkunastomie-

sięcznych dzieci.

Dziecko nie nawiązuje kontaktu wzrokowego z innymi osobami, a jeśli już na

kogoś patrzy, to jakby "niewidzącym wzrokiem". Zwykle nie gaworzy, nie

mówi (albo zaczyna mówić stosunkowo późno i ma problemy ze składaniem

słów w zdania), nie komunikuje się gestem i nie reaguje na polecenia. Bawi

się w dość specyficzny sposób, np. układa zabawki w rzędy, a gdy ktoś to

zburzy, bardzo się denerwuje. Może też całymi godzinami tylko machać

rękoma lub chodzić dookoła pokoju. Niektóre autystyczne dzieci zachowują

się agresywnie, a nawet autoagresywnie. Specjaliści twierdzą, że objawów

autyzmu nie sposób przeoczyć, zanim dziecko skończy 3 lata.

Ale zdarza się, że z niewykrytym autyzmem żyje nastolatek lub nawet człowiek

dorosły. Warto bowiem wiedzieć, że autyzm nie ma jednego oblicza. Niektóre

objawy autyzmu mogą przybierać postać skrajną, inne zaś są ledwo

zauważalne.

Skąd się bierze autyzm? - przyczyny autyzmuDo tej pory nie udało się ustalić jednoznacznych przyczyn autyzmu. Wiadomo

jednak, że to zaburzenie zwykle bywa ściśle powiązane z genami, a konkretnie

- z około 30 genami albo z setkami mutacji genetycznych. Statystyki pokazują,

że trzy, cztery razy częściej do zaburzeń dochodzi u chłopców niż

u dziewczynek.

Faktem jest także, że mali autystycy rodzą się częściej u starszych (ponad 40-

letnich) ojców. Niektóre przypadki autyzmu wiązane są z urazami

okołoporodowymi. Podejrzewa się także, że mogą być następstwem

poważnych infekcji w wieku niemowlęcym, które mogły doprowadzić do

uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Dopóki zagadka powstawania

autyzmu nie zostanie rozwikłana, trudno będzie opracować terapię

zapobiegającą wystąpieniu tego zaburzenia. Ale nawet zdobycie tej wiedzy

nie gwarantuje sukcesów. Przykładowo, jeśli okaże się, że za autyzm

odpowiadają liczne mutacje genetyczne, terapia będzie musiała być

dopasowana do konkretnego pacjenta.

Rozpoznanie autyzmu u dziecka - jak zdiagnozować autyzm? 

Wczesna diagnoza autyzmu jest równoznaczna z szybkim rozpoczęciem

leczenia, a efektem tego jest lepszy rozwój dziecka. To dlatego naukowcy

wciąż szukają nowych metod diagnozowania wczesnych oznak autyzmu.

I tak wiosną tego roku uczeni z University of California, współpracujący ze

127 pediatrami, zaprezentowali (na łamach pisma „Journal of Pediatrics”)

nowatorski sposób wykrywania zaburzeń autystycznych. Otóż rodzice

rocznego dziecka wypełniają ankietę, w której odpowiadają na pytania

dotyczące używanych przez pociechę słów, gestów, spojrzeń służących im do

komunikacji z otoczeniem.

Następnie dzieci co pół roku, aż do skończenia 3 lat, poddawane są kontroli

u pediatry. Brzmi niewiarygodnie? Ale działa. Metoda z sukcesem została

sprawdzona na ponad 10 tysiącach rocznych dzieci. Lekarzom udało się

zdiagnozować autyzm średnio w wieku 17 miesięcy!

Autyzm jest niewyleczalny, ale trzeba go leczyć - terapia behawioralna, integracja.

Brak odpowiedniej terapii nie tylko nasila objawy autyzmu, ale i może, w skraj-

nych przypadkach, prowadzić do niepełnosprawności. Ponadto im starsze

dziecko, tym więcej może mieć tzw. zaburzeń wtórnych, będących konsekwencją

autyzmu, tj. mózgowe porażenie dziecięce, wady wzroku lub słuchu. Dlatego

należy jak najszybciej poddać dziecko odpowiedniej terapii.

Dobre efekty przynosi tzw. terapia behawioralna. Polega ona na modyfikacji

pewnych zachowań dziecka. Nagradzając dziecko tym, co ono lubi (np.

zabawą przy komputerze, oglądaniem bajki, słodyczami), można wzmocnić

pożądane zachowania. Dzięki temu te niewzmacniane pozytywnie zaczną

zanikać. Ważna jest również integracja z innymi dziećmi. Autystyczne dzieci

nie mają naturalnej potrzeby nawiązywania kontaktów, dlatego pod okiem

terapeuty należy je tego nauczyć.

Badania nad autyzmem - wciąż poszukiwane są skuteczne metody

zapobiegania i leczenia autyzmu

Na całym świecie nieustannie trwają badania nad rozpracowaniem przyczyn autyzmu. Uczeni nie przestają poszukiwać przyczyn wystąpienia tego zaburzenia i sposobów, by mu zapobiec i leczyć. Podczas badań ostatnio przeprowadzonych ustalono między innymi, że: noworodki, które były leczone z powodu żółtaczki, częściej zapadają na autyzm.

Tak wynika z analizy naukowców z duńskiego uniwersytetu w Aarhus. Przestudiowali oni wszystkie porody, które miały miejsce w Danii w latach 1994-2004. Okazało się, że jest związek pomiędzy żółtaczką, spowodowaną przez zaburzenia przemiany bilirubiny, a autyzmem. Badacze podejrzewają, że poziom bilirubiny uszkadza mózg, co sprzyja autyzmowi, ale aby to potwierdzić konieczne są kolejne badania.

młodsze rodzeństwo dzieci z autyzmem jest bardziej narażone na to zaburzenie. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davies podają, że ryzyko jest wyższe o 19 procent, o czym poinformowali na łamach pisma "Pediatrics". Badanie objęło 664 dzieci z USA i Kanady i trwało prawie trzy lata. Dzięki temu odkryciu rodzice mogą wcześniej obserwować dzieci, by sprawdzić, czy nie pojawiają się u nich jakieś zaburzenia rozwoju. Uczeni z Uniwersytetu w Porto opracowali grę komputerową dla dzieci autystycznych - "Life is Game". Dzięki niej autystyczne dziecko uczy się "na wirtualnej twarzy" rozpoznawać emocje (np. radość i smutek) oraz samo rysuje różne ekspresje twarzy (np. podnosi powieki, zmienia układ ust). Taka zabawa ma skutkować lepszym kontaktem dziecka z otoczeniem.strona z filmem --->https://www.youtube.com/watch?v=I8CTrI0HC3w

Naukowcy odkryli cechy wyróżniające twarze dzieci autystycznych. Wiedza ta może przyczynić się do lepszego zrozumienia źródeł spektrum autyzmu - informuje pismo "Molecular Autism". Twarz i mózg rozwijają się równolegle i mają na siebie wzajemnie wpływ, począwszy od zarodka po dorastanie.Amerykańscy naukowcy, którzy stworzyli trójwymiarowy model twarzy dziecka autystycznego,wymieniają następujące cechy: szersza górna część twarzy, szersze oczy,krótsza środkowa część twarzy (w tym policzki i nos), szersze usta i rynienka podnosowa (zagłębienie biegnące od przegrody nosa do górnej wargi).

Te subtelne różnice mają pomóc w dalszych badaniach nad spektrum autyzmu. - Nie ma jasnej odpowiedzi na pytanie, czy autyzm jest powodowany przezczynniki genetyczne czy środowiskowe.Jeżeli będziemy w stanie określić, kiedy te zachodzą zmiany w zakresie rysów twarzy, być może dowiedzielibyśmy się, kiedy u dziecka zaczyna rozwijać się autyzm. Znając ten moment, moglibyśmy zidentyfikować przyczynę genetyczną, okres czasu, kiedy płód jest narażony na czynniki środowiskowe, albo jedno i drugie - mówi kierująca badaniami Kristina Aldridge, profesor anatomii na Uniwersytecie Missouri.

Wykorzystując kamerę 3D Aldridge stworzyła ona mapę 17 punktów, które posłużyły do obliczenia geometrii twarzy 64 chłopców ze zdiagnozowanym autyzmem i 41 chłopców rozwijających się normalnie, w wieku od 8 do 12 lat. Poza tym badaczka zidentyfikowała wśród dzieci autystycznych dwie grupy,których twarze również różniły się między sobą w statystycznie znaczący sposób. Wyodrębnienie podgrup cech twarzy charakterystycznych dla dzieci z konkretnymi typami zaburzeń autystycznych umożliwi, zdaniem naukowców, lepsze poznanie zróżnicowania występującego w obrębie spektrum autyzmu.

 

oprac. DAPAP - Nauka w Polsce

Dziękuję za uwagę