Attila İlhan - Dünya Bankası Belgeleri

8/14/2019 Attila İlhan - Dünya Bankası Belgeleri

http://slidepdf.com/reader/full/attila-ilhan-duenya-bankasi-belgeleri 1/9

Atilla İlhan _ Dünya Bankası Belgeleri Bu yazılar Atilla İLHAN'ın Cumhuriyet Gazetesi'nde 8!"##"$ %#!"##"$ %&!"##"%!!"##" günleri yayınlandı

'Dünya Bankası'nın 'Gizli 'Belgeleri ()endim$ s*rması ayı+$ ,*se+h ( -tiglitz'ı tanır mısınız. /ek sanmıy*rum0 Ne hikmetse 1edia'mız$ i2ine gelmeyen$ ki2i$ kurulu2 3e s*runları$ g4z ardıetmekte raki+sizdir$ *ysa -tiglitz de$ 5alı2tı6ı kurulu2 da$ u6ra2tı6ı k*nularda$ 7izim 1edia'nın en 'i2ine gelmeye9ek' 2eylerle u6ra2ıy*r: ;n9e kim 7u zat. C*lum7ia <ni3ersitesi'nde =ABD> İktisat /r*)es*rüymü2$ ünü 7üyük$ zira"##" yılı N*7el (k*n*mi Arma6anı *na 3erilmi2$ e3et: Bu arada$ hani * 5*k i5li dı2lı*ldu6umuz 'küresel' 4rgüt 3ar ya$ Dünya Bankası$ *nun 7a2kan yardım9ısı *lmu2tu$ g4re3de

7ir süre kaldıktan s*nra$ 7ir s4ylentiye g4re k*3uldu$ 7ir iddiaya g4re$ isti)a etti$ 5ünkü /r*)

-tiglitz Dünya Bankası'nın 3e ikiz karde2i /ara ?*nu'nun =@1?>$ 'üreselle2me' kamu)laıaltında$ ger5ekle2tirdi6i 'tahri7ata' tahammül edememi2$ *layları$ dünya kamu*yunaa5ıklamaya 7a2lamı2tı0 ya2adı6ı 'seren9amı' kita+ halinde de$ yayımladı neyi anlattı6ını$kita7ın adı$ 4zetlemeye yetiy*r 'Büyük Dü27*zumu' 'La Grande Desillusi*n:' =?ayardayıne3i$ /aris$ "###> Elay Fürkiye dı2ında$ her tara)ta tartı2ılıy*r$ i2in ilgin5 yanı$ daha 5*k da Batı ülkelerinde0ünlü 'Le 1*nde Di+l*matiue'$ '@1?'ye ar2ı (tiy*+ya anıtı' 7a2lı6ıyla$ -tiglitz'ıneserinden$ iki tam say)alık +asalar yayımladı =Nisan$ "##"> Daha 2a2ırtı9ı *lanı$ BBC'deki'mülakat' Fhe E7ser3er'den =Guardian 1edia Gru7u> Greg*ry /alast ile BBC'den Ale ,*nes

7u mülakatta$ 'Dünya Bankası'nın Gizli Belgeleri$ Arantin'i Bitiriy*r' 7a2lı6ı altında$ DünyaBankası 3e @1?'nın *lan9a 'mari)etini' sayı+ d4ktüler =I 1art "##"> <lkemizde 'mülakatın'$hJlJ 7u kurulu2lardan yardım 7ekleyen$ 7azı '7ed7ahtları inti7aha getire7ile9e6ini' dü2ünerekinternet'ten 7ana ula2tırılan metni$ herkesle +ayla2maya karar 3erdim İ7reti Jlem i5in: BBC I 1art "##" /azartesiAle ,*nes0 Bu dünyayı altüst ede9ek *lan 7ir 2ey Bunu 7ize a5ıklaya7ilir misiniz 3eek*n*mistler 7u k*nuda neler ya+tılar Greg*ry /alast0 (3et 4n9e size iki 2ey s4yleye9e6im Bir$ Dünya Bankası'nın k*3mu2 *ldu6u,( -tiglitz ile k*nu2tum D*layısıyla$ hem BBC'de$ hem de Guardian'da$ *nu 7u *lay s*nrasıs*rguya 5ekmek i5in 3akit ayırmı2 7iriyim Fı+kı G4re3imiz Fehlike dizisinde *lanlar gi7iydi$

7iliy*rsunuz$ kar2ı tara)tan 7ir adam sizin tara)a ilti9a eder 3e siz *nu s*rgulamak i5in saatler

har9arsınız B4yle9e$ Dünya Bankası'nda neler *ldu6u hakkında$ i5eriden 7ilgi almı2 *ldumBunun yanı sıra *nun dı2ında 7a2ka kaynaklarım da 3ardı -tiglitz$ 7ana Dünya Bankası 3eya@1?'ye ait herhangi 7ir gizli 7elge 3ermedi )akat di6er 7a2ka insanlardan 7u iki kuruma aityı6ınla gizli 7elge ge5mi2 7ulunuy*r A,0 ani *nu ayırıy*rsunuz$ 7a2kası 3erdi diy*rsunuz G/0 Hayır$ hakikaten 74yle Enun 7elge i2iyle 7ir ilgisi y*k$ 7en ger5ekten )arklıkaynaklardan yı6ınla 7elge elde ettim A,0 ani aynen K%@ 7elgesini sizin 3e 7izim aynı ki2ilerden almamız gi7i G/0 Me 7u yüzden *lan 2eylerden 7iri de Dünya Bankası Ba2kanı ,im K*l)ensen ile CNN'e5ıka9aktım$ ama *$ e6er 7eni 5ıkarırlarsa kendisinin CNN'e asla 7ir daha 5ıkmaya9a6ınıs4yledi Me CNN ya+a7ile9e6i en 5ılgın9a 2eyi ya+tı 3e 7eni +r*gramdan 5ekti

A,0 ani 2imdi tam 7ir 7*yk*t tehdidi 3ar



G/0 (3et$ d*6ru Bizim 7uldu6umuz 2uydu -4z k*nusu 7u 7elgeler g4steriy*r ki$ temeldeulusları kendileriyle gizli anla2malar ya+maya z*rluy*rlar$ * anla2malarda uluslar$ strateik3arlıklarını satma s4zü 3eriy*rlar$ kendilerini mah3ede9ek ek*n*mik adımları atma s4zü3eriy*rlar 3e e6er 7u adımları atmaya yana2mazlarsa$ her ulusun *rtalama *larak altınaimzasını atması gereken yüz *n 7ir madde 3ar (6er 7u adımları atmazlarsa uluslararası kredi

imkJnları kesiliy*r luslararası +iyasada hi5 7*r5 +ara 7ulamaz hale geliy*rsunuz Hi5 kimsekredisiz ya2ayamaz$ ki2i de *lsa$ 2irket de *lsa$ ülke de *lsa ya2ayamaz$ 7*r5 +ara almadan$kredisi *lmadan A,0 arattıkları 7*r5en)lasy*n 5ukuru yüzünden G/0 (3et$ 2imdi$ 7akın$ *lan 2eylerden 7iri 2u idi 'akın zamanda elime ge5en gizli Arantin

7elgelerinden$ gizli Arantin +lanından 4rnekler 3ar elimde Bu 7elgede Dünya BankasıBa2kanı ,im K*l)ensen'in imzası 3ar Bu arada$ 7ilinsin diye s4ylüy*rum$ 7elgeleri elege5irdi6im i5in 7ana ger5ekten 5*k kızdılar$ ama 7elgelerin ger5ek *lu+ *lmadı6ı k*nusundareka7ete girmediler ;n9e denediler ;n9e 7u 7elgelerin 3arlı6ını inkJr ettiler Fele3izy*nda$*nlara g4sterdim Me internette 7azı alıntıları yayımladım$ aslında elimde 7azı k*+yaları' 'Bizden ayrılmayın:'

A,0 Greg /alast n*kta 9*m mu. G/0 (3et$ greg+alast9*m -*nra 7unlar geri adım attı 3e dediler ki$ e3et 7u 7elgelerger5ektir$ ama 7iz sizinle 7u k*nuyu tartı2maya9a6ız 3e sizi zaten yayından uzak tuta9a6ızani$ 7u i2 74yle Ama dedikleri 2u$ 7akın$ Arantin gi7i 7ir ülkeyi alıy*rsunuz$ 7iliy*rsunuzale3ler i5inde 2imdi Be2 ha)tada 7e2 7a2kan de6i2tirmi2$ 5ünkü ek*n*mi tamamıyla hara+edilmi2 A,0 Oimdi altı *lmadı mı G/0 (3et$ ha)talık 7a2kanlar gi7i g4züküy*r$ 5ünkü ulusu 7ir arada tutamıy*rlar Me 7u *ldu$5ünkü 8#'lerin s*nunda @1? 3e Dünya Bankası emirleri ile tüm 3arlıklarını$ kamu 3arlıklarınısatmaya 7a2ladılar ani ABD'de asla ya+mayı dü2ünmeye9e6imiz 2eyler$ i5me suyu2e7ekesinin satılması 3s A,0 ani insanlardan 3ergi alıy*rlar Büyük hükümet yaratıy*rlar 3e 7üyük hükümet det*+ladı6ını 4zel @1?Dünya Bankası'na trans)er ediy*r Geri d4nersek$ sizin de zari) 7ir2ekilde a5ıkladı6ınız d4rt 74lüme geri d4nmek istiy*rum$ +*litika9ıların İs3i5re hesa+larınamilyarlar9a d*lar g4nderiy*rlar 7u el de6i2tirmeyi ya+mak i5in G/0 D*6rudur A,0 ?akat 7u 2imdiye kadar g4rülmü2 en 4nemli *laylardan 7iri * zaman$ 7ayım /ard*n$lüt)en de3am edin siz G/0 ani *lan *lay 2u$ 7u sade9e 7ir tanesi$ )akat 7u arada$ 4yle her 4nüne gelen 7u*laylarda r*l alamaz Buen*s Aires i5me -uyu Oe7ekesi'ni ü5 kuru2a (nr*n denen 2irketesattılar Arantin 3e Oili arasındaki 7*ru hattı satıldı$ (nr*n denen 2irkete satıldı

A,0 Me 2u üreselle2me9iler$ 3arlıkları (nr*n'dan kurdukları 7ir +ara3an 2irkete de3rettiktens*nra (nr*n'u +atlatı+ 5alıntı malları hallettiler G/0 Anlamı2sınız Me 7u arada$ 7iliy*rsunuz$ 7*ru hattını neden (nr*n'a 3erdiler$ 5ünkü%88'de Ge*rge K Bush diye 7ir adamdan tele)*n geldi A,0 İnanılmaz$ 7ayım Bizden ayrılmayın Greg /alast ile k*nu2uy*ruz

'(k*n*miyi$ erle Bir (diy*rlar:'



'-istem'in ruhu'$ Her 5e2it 1edia'nın$ sıkı denetim altına alınmasındadır kamu*yu$ *nun3asıtasıyla 'uyutuluy*r' 7u 74yle: Dili uzun 7ir meslekta2 *lan Ale ,*nes$ yürütülen 'küresel3urgunu'$ tek 9ümleyle 4zetleyi3ermi2$ ne diy*r0 P 7u '4zelle2tirme')ilan de6il0 halktan5alıy*rlar 3e @1?Dünya Bankası'na de3rediy*rlarP 1edia'nın gıkı 5ıkmıy*r$ neden$ 5ünkü *$zaten 'üreselle2me9iler'in 'denetimi' altındadır Greg*ry /alast$ L*rd Kakeham'dan

7ahsederken$ 7unu a+a5ık s4ylememi2 mi. P 7u adam ger5ek 7ir *lay$ karı2madı6ı hi57ir danı2ıklı d43ü2 y*k yakla2ık elli y4netimkurulunda yer alıy*r => Jni in9eleye9ek$ 'Denetleme *mitesi'nin$ 7a2ında 7ulunması

7ekleniy*r => Burada 7u adama d*kunamazsınız$ 5ünkü dedi6im gi7i$ 1edia'yı kendisidenetlemektedir yJni 2ikJyet ederseniz$ 7iliy*rsunuz ki adamın eli kaleminizin u9unututuy*rP Gazete9iyseniz$ *layda iki n*kta$ sizi )ena 5ar+a9aktır0 'kar2ı' tara)ın uluslararası 5a+ına 3egü9üne ra6men$ Greg*ry /alast gi7i$ Ale ,*nes gi7i$ 'yürekli' meslekta2lar$ elde kalemger5ekleri 3e halkların 5ıkarlarını sa3unmaktan$ asla geri durmuy*rlar 7u$ * meseldeki'7arda6ın$ d*lu tara)ı' '7*2 tara)ına' gelin9e$ *nu gali7a 5e3renize 7akarak$ '7izzat' 7ulmakz*rundasınız0 malQm ya 7izde 'kumanda'$ 'idarei maslahat'ın elindedir

an 9e+te$ yüz mily*nlar9a d*lar: A,0 Greg /alast ile k*nu2uy*ruz endisi 4dül sahi7i 7ir gazete9i$ BBC i5in$ L*ndraGuardian i5in 5alı2an 7ir Amerikalı$ 7üyük 7ir 7*m7ayı$ üreselle2me9iler 3e *nların su5harekJtları üzerine$ daha yeni 7ıraktı a+tı6ına 7a2ka 7ir 2ey denemez ayınladı6ı di6er4nemli ra+*rlar i5in in)*Rars9*m'a 7a6lana7ilirsiniz$ 3eya kendi sitesi greg+alast9*m'a

7a6lana7ilirsiniz @1?Dünya Bankası'nın ya+tıklarını yıllardır g4rüy*ruz Geliy*rlar$ i5mesuyu 2e7ekelerini$ demiry*llarını$ tele)*n 2irketlerini$ kamula2tırılmı2 +etr*l 2irketlerini$

7enzin istasy*nlarını de3retmeleri i5in +*litika9ılara +ara 3eriy*rlar$ 74yle9e +*litika9ılar*nlara 7eda3a 3eriy*r üreselle2me9iler ki2ilere 4düy*rlar$ İs3i5re 7ankalarına milyarlar Me

+lan 2u0 tüm halk i5in tam 7ir k4lelik Fa7ii (nr*n$ +ara aklama$ uyu2turu9u +arası i5in )alan$ +ara3an 7ir 2irketti$ 7unu 7urada daha 4n9e r4+*rta ya+tı6ımız gazete9ilerden 7iliy*ruz Bumuazzam 7üyüklükte 7ir *laydır 3e inanılması gü5tür ?akat 2u an *lan da 7udur Greg /alast

7unu tüm dünyaya a5ıklamı2 7ulunuy*r Dünya Bankası'nın eski 7a2 ek*n*misti ile g4rü2tü()endim$ lüt)en 7uradan de3am edin ani 7izi dinleyen kendi ka7u6unda$ sıradan 7ir insani5in$ i)2a etti6iniz sistem nedir. G/0 İ)2a etti6imiz 2u0 (k3ad*r 3eya Arantin$ sistematik *larak ulusları +ar5alıy*rlar -*run2udur$ 7u k4tü )ikirlerin 7azıları ABD'ye geri akıy*r Di6er 7ir deyi2le$ artık kan ala9akları

7a2ka yer kalmıy*r Me s*run 2u$ s4z k*nusu adam 7a2 ek*n*mist$ kü5ük 7ir memur de6il Buarada$ iki ay 4n9e k*3ulduktan s*nra$ *na (k*n*mi dalında N*7el 4dülü 3erdiler ani$ a+tal

7iri de6il Bana s4yledi$ 4zelle2tirmenin 3e kamu 3arlıklarının satılmasının +lanlandı6ıülkelere gitmi2 Me aslında$ 7iliy*rlardı$ ülkelerin liderlerinin$ 7akanlarının yüz mily*nlar9a

d*ları yan 9e+lerine aldıklarını a5ık5a 7iliy*rlardı$ )akat 7a2larını 47ür tara)a 5e3iriy*rlardı A,0 Ama 7u 4zelle2tirme )alan de6il Halktan 5alıy*rlar 3e @1?Dünya Bankası'nade3rediy*rlar G/0 Genellikle tanıdıklara de3rediy*rlar 4rne6in$ Citi7ank Arantin i2inde 5*k 7üyüktü 3e

7ankalarının yarısını ka+tı British /etr*leum da (k3ad*r'daki 7*ru hatlarını ka+mı2tır(nr*n'un da 7ütün ülkede i5me suyu 2e7ekelerini ka+tı6ından 7ahsettim Me s*run 2udur$ 7u2e7ekeleri de mah3ediy*rlar Artık Buen*s Aires'te i5me suyu 7ulamıy*rsunuz ani 7usade9e 7ir hırsızlık *layı de6ildir 1usluklardan su akmıy*r ani 7u$ kamuyu s*yarak zengin*lmaktan da 4te 7ir 2ey A,0 Me @1?$ Büyük G4lleri de3retti Oimdi su arzının tamamına sahi+ler Chi9ag* Fri7une'deyazıldı

G/0 Oimdi 7uradaki s*runumuz 2u$ 7akın$ @1? 3e Dünya Bankası yüzde !% *ranında ABDHazinesi'ne ait ani s*ru 2u *luy*r$ 7unlara k*ydu6umuz +ara kar2ılı6ında ne alıy*ruz. ;yle



g4züküy*r ki$ aldı6ımız 7irka5 t*+lumda *rtaya 5ıkan karga2a 3e yakı+ yıkma (nd*nezyaale3ler i5inde Bana anlatıy*rdu$ Ba2 (k*n*mist$ -tiglitz 7ana anlatıy*rdu$ neler *luy*r diyekendine s*rmaya 7a2lamı2 Bildi6iniz gi7i$ hangi ülkenin i2ine 7urnumuzu s*ksak$ *nlarınek*n*misini mah3ediy*ruz 3e s*nu5ta ale3ler i5inde kalıy*rlar -tiglitz i2te 7unu s*rguladı6ıi5in atıldı ?akat -tiglitz'in s4yledi6ine g4re ayaklanmalar 7ile +lanlamı2lardı Bir ülkeyi

sıkı2tırdı6ınızda 3e *nun ek*n*misini mah3etti6inizde$ s*kaklarda ayaklanma *lmasıd*6aldır Me 7una @1? ayaklanmaları deniy*r Ba2ka 7ir deyi2le$ e6er s*kaklarındaayaklanmalar 3arsa siz kay7ediy*rsunuz Bütün sermaye ülkeden ka5ıy*r 3e 7u da @1?'yeyeni 2artlar k*2ması i5in )ırsat 3eriy*r A,0 Me 7u *nları daha da 5aresiz ya+ıy*r ani ülkeleri 54kertmek i5in tam 7ir ek*n*miksa3a2 3e 2imdi sa3a2ı 7urada da (nr*n 3asıtasıyla ya+ıy*rlar G/0 Daha dün$ 7uradan$ /aris'ten$ ali)*rniya'daki (nr*n'u ara2tıran eyalet 7a2mü)etti2leri ilek*nu2tum Bana 7u adamların *ynadı6ı 7azı *yunları anlattılar imse i2in 7u tara)ına

7akmıy*r azı6ı yiyenler sade9e hissedarlar de6il ;zellikle Feksas 3e ali)*rniya'nın kamu +arasından mily*nlar9a$ milyarlar9a d*lar emdiler A,0 Marlıklar nerede 'Bakın$ herkes (nr*n hayali 7ir 2irket *ldu6u i5in geriye hi57ir 3arlık

kalmadı6ını s4ylüy*r' 7urada k*nu2an uzmanlara g4re$ tüm 3arlıkları 7a2ka 2irketlere 3e 7ankalara trans)er etmi2ler 'Bul karayı$ al +arayı ü5kJ6ıdı' G/0 D*6rusu$ e3et$ 7u i2 tam 7ir 7ul karayı al +arayı ü5kJ6ıdına d4ndü Demek istiy*rum ki$esasen altta +ara 3ar -iz ali)*rniya'daki elektrik )aturalarını 4dediniz 5ünkü$ mü)etti2lerin

7ana anlattıklarına g4re 7u )aturalar *lması gerekenden a2a6ı yukarı %" milyar d*lar )azla2i2irilmi2lerdi Me 2imdi 7ilmiy*rum kimden 7u +arayı geri ala9aklar A,0 (3et$ eyalet y4neti9isinin megaRatt 7a2ına %&S d*lar 4dedi6ini$ s*nra da 7unu (nr*n'ageri % d*lara sattı6ını 3e 7unu tekrar 3e tekrar ya+tı6ını *rtaya 5ıkarmı2lar G/0 (3et$ sistem tamamıyla k*ntr*lden 5ıkmı2tı 3e 7u adamlar da tam *larak neler *lu+

7itti6ini 7iliy*rlardı Anlamak z*rundasınız ki$ ali)*rniya'daki =kamu hizmetleri> sisteminser7estle2mesi i5in tasarımları ya+anların 7izzat kendileri i2lerini 7itirir 7itirmez (nr*n'da5alı2maya 7a2ladılar Aslında$ 2imdi 7en 7urada L*ndra'dayım$ 3e İngilizlerin de 7azılarının

7unda s*rumlulu6u 3ar (nr*n'u denetleme k*mitesindeki 7ir adam da$ L*rd Kakeham Me 7uadam ger5ek 7ir *lay$ karı2madı6ı hi57ir danı2ıklı d43ü2 y*k A,0 Me 7u adam N1 T*ts9hild'in Ba2kanı G/0 Bu adamın +arma6ının *lmadı6ı 7ir 2ey y*k akla2ık elli y4netim kurulunda yer alıy*rMe s*runlardan 7iri 2u$ (nr*n'un kayıtlarını nasıl tuttu6unu in9eleye9ek mü)etti2ler kurulunun

7a2kanının da 7u adam *lma durumu 3ar ?akat aslında *nlar =(nr*n>$ 7u adama 7ir k42ededanı2ma ü9reti 4düy*rlardı 1argaret Fhat9her'ın hükümetinde yer aldı 3e (nr*n'unİngiltere'ye gelmesine 3e 7u kurulu2un İngiltere'deki elektrik santrallarını satın almasına izin

3eren kendisiydi Me İngiltere'nin *rtasında i5me suyu 2e7ekesi *nlann mülkiyetindeydi Buadam i2te 7unları *nayladı 3e s*nra 7una y4netim kurulunda 7ir i2 3erdiler Me y4netimkurulunda 7ulunmaktan 4te$ 7üyük 7ir danı2manlık k*ntratı 3erdiler ani 7iliy*rsunuz$ 2imdi

7u adamın$ hesa+ları nasıl 3erdiklerini in9eleye9ek denetleme k*mitesinin 7a2ında 7ulunması 7ekleniy*r A,0 1edyayı denetleyen 7ir y4netim kurulunun da 7a2ında G/0 (3et$ 4yle$ 7en 7üyük s*runlarla kar2ıla2ıy*rum$ 5ünkü 7eni de denetliy*r '-er7est de6il$ z*rlama ti9aret:' A,0 Ayrı9a 2imdi yeni 7ir kanun 5ıkartıy*rlar İngiltere'de$ arazinizde 7ulunan 8## yıllıkkuyulara$ hatta kimi yerlerde T*malılardan kalma "### yıllık kuyulara su saati k*ya9aklarınıs4ylüy*rlar endi suyunuza sahi+ *lamaya9aksınız

A,0 (3et$ i2te 7u L*rd Kakeham ani i2te (nr*n'un adamı 7u demek istiy*rum Bu adamtam 7ir *lay Burada 7u adama d*kunamazsınız 5ünkü dedi6im gi7i medyayı kendisi



denetlemektedir ani 2ikJyet ederseniz$ 7iliy*rsunuz ki$ adamın eli kaleminizin 7ir u9unututuy*r A,0 N 1 T*ts9hild'ı e2elerseniz he+sini *rda 7ulursunuz Lüt)en 7ize * d4rt n*ktayı anlatın(linizde 7elgeleri 3ar ani @1?Dünya Bankası 54kertmesi$ d4rt n*kta$ 7ir ülkeyi nasıl54kertiy*rlar 3e insanların kaynaklannı nasıl imha ediy*rlar

G/0 D*6ru 4n9e sermaye +azarlarını a5ıy*rsunuz ani$ yerel 7ankaları ya7an9ı 7ankalarasatıy*rsunuz -*nra )iyatları +iyasa 7elirler diy*rsunuz Bu i2$ her 2eyi ser7est +iyasanın

7elirledi6i$ ali)*rniya'daki gi7i$ s*nra e3inize gelen su )aturaları *rtada ABD'de su2irketlerinin satıla7ile9e6ini hayal 7ile edemeyiz Ama (nr*n gi7i 4zel 7ir 2irketin$ suyunuzunsahi7i *ldu6unu dü2ünün 7ir -*nra da )iyatların ta3ana )ırladı6ını -*nra da sınırlarınızıser7est ti9arete a5ıy*rsunuz$ tam ser7est +iyasa9ılık Me 7a2 ek*n*mist *lan -tiglitz 7usistemi *nun 5alı2tırdı6ını unutmayalım$ kendisi *nların hesa+ adamıydı$ 3e 7u i2in a)y*nsa3a2larına 7enzedi6ini s4ylüy*r Bunun -er7est ti9aret *lmadı6ını$ z*rlama ti9aret *ldu6unus4ylüy*r Bu y*lla ek*n*mileri yerle 7ir ediy*rlar

'üreselle2me' ürümüy*r:

<ni3ersiteli gen5 kız merak etmi2$ email'le s*ruy*r P -tiglitz'e$ kita7ına$ 3e yazdıklarıylailgili$ BBC'deki 'mülakata'$ 7u dere9e 4nem 3ermek gerekir mi. ';zelle2tirme'nin 3e'üreselle2me'nin$ aslında 'ya6ma9ılık' *ldu6unu$ '-*syalist s*l' yıllardır s4ylemiy*r mu.P Biryerde$ haklı$ meraklısı hatırlaya9aktır$ s*n yirmi7e2 yıldır$ s4yle2ilerimde$ 7ilinmez ka5 kereCherill /layer'ın Fürk5eye de 5e3rilmi2 'B*r5 Fuza6ı% adlı eserinden s4z edilmi2tir ki$a5ıkladı6ı$ @1?Dünya Bankası 'ikizlerinin$ '-istem'in hizmetinde *ldu6u ger5e6i idi-tiglitz'in )arkı nerede. -anıy*rum kendisi de 'Li7eral' hatta 'üreselle2me'9i *ldu6u halde$'@1?Dünya Bankası' 'ikizleri'nin$ dünyanın 7a2ına 7ela kesildi6ini$ a5ık a5ık s4ylemesinde%Bakar mısınız ne diy*r POahsen üreselle2me'nin$ 7a2ta y*ksul ülkeler *lmak üzere$ yeryüzüinsanlarını zenginle2tirme +*tansiyeline sahi+$ yararlı 7ir gü5 *la7ile9e6i kanısınıta2ımaktayım:PBu ka)adaki 7ir 'li7eral' iktisat5ının$ kita7ını 7itirirken 2u s4yledikleri$ 7izdeki 3e dünyadakitartı2masız 3e heye9anlı @1?Dünya Bankası 'yanda2larını'$ iki kere dü2ündürmelidir P 7ugün'üreselle2me ' yürümüy*r$ hele y*ksullar i5in$ hi5 yürümüy*r$ 5e3re9iler i5in$ hi5yürümüy*r$ dünya ek*n*misinin istikrarı a5ısından$ hi5 yürümüy*r:P /eki ya siziny4neti9ileriniz$ 7u yürümeyen süre9e umut 7a6lamı2$ Fürk halkının Cumhuriyet tarihi

7*yun9a ger5ekle2tirdi6i '7irikimi' 2una 7una$ hele 'e9ne7iye' +e2ke2 5ekiy*rsa.$ 4ylesanıy*rum ki -tiglitz'in eserinin$ * eserden y*la 5ıkarak Greg*ry /alast'la Ale ,*nes'un$BBC'deki mülakatının$ 7izim i5in neden 4nem ta2ıdı6ı k*lay9a anla2ılır

H*9a'nın 'karla +eynir ekmek yemek' meseli 7ir kere daha d*6rulanıy*r 'üreselle2me'yi i9ateden *nlar ama$ k4tü *ldu6unu 3e i2e yaramadı6ını$ i2te kendi a6ızlarıyla itira) ediy*rlar

'Me kamunun s4z hakkı y*k :'

A,0 Bakın Uin 7ize yüzde I# 3ergi uyguluy*r$ 7iz *nlara yüzde " uyguluy*ruz Bu ser7est 3eadil 7ir ti9aret de6ildir$ 7u üreselle2tirme9iler'in$ endüstrileri tamamıyla denetim altına aldı6ı

7ir ülke *lmaya z*rlamaktır G/0 (3etP Kalmart'ı 7iliy*rsunuz 7ir hikJye hazırlamı2tım$ aslında *$ e6er kita7ımı*kursanız akında 5ıka9ak$ 7iraz s4zünü edeyim$ '/aranın -atın Ala7ile9e6i (n iyiDem*krasi'$ Amerika'nın nasıl satı2a 5ıkarıldı6ını anlatıy*r$ 7u ha)ta 5ıka9ak kita+ta$

Kalmart'ın Uin'deki yedi yüz üretim tesisinden 7ahsediy*rum -iz du3ardaki Amerikankartallarına 7akmayın$ Kalmart ma6azalarında$ Amerikan malı hi57ir 2ey 7ulunmaz



A,0 ErRel'in '%8I' adlı eserinde anlatıldı6ı gi7i$ *rada da Amerikan 1alı -atın Alın' diye 7ayraklar asılıy*rdu 3e +ek az 2ey 3ardı i5erde ErRel'9i 7ir ikiyüzlülük:

G/0 Hatta daha da k4tüsü% Bir )a7rika kiralıy*rlar$ s*nra 7ir tane daha karde2 )a7rikakiralıy*rlar$ 7u ikin9isi 7ir ha+ishanenin i5inde *luy*r Kalmart i5in tüm * se3imli 2eyleri

üreten i25ilerin 5alı2ma 2artlarını 7ir dü2ünün Ger5ekten deA,0 Me e6er elit5ilere 7ir insan kara9i6eri lazım *lursa$ 7ir tele)*n etmeleri yeterliG/0 =Gülerek> Biliy*rum$ 5*k 3ah2i Aslında$ 7ir adamla k*nu2tum$ adı Harry Ku$ ha+segirmi2 7iri$ Uin ha+ishanesinde % yıl kalmı2 Anlattı6ı k*rkun5 hikJyelere kimse inanmadı$i5eri tekrar girdi$ yanına 7ir de kamera aldı 3e k*2ulların resimlerini 5ekti 3e g4stererekKalmart'ın mallarının üretildi6i k*2ullar 7unlar dedi$ he+siA,0 Ben de 7urada$ Austin'de FM'den atılmakla tehdit edildim$ 5ünkü zin9ire 3urulmu2 Iya2ında t*+lama kam+larındaki ahudilerden daha zayı) g4rünen$ 4lüme terk edilmi2 kü5ü9ükkızlar 3ardı$ *nları yayımlamı2tım Me aynı g4rüntüleri 7ir daha yayımlarsam tutuklana9a6ım2eklinde tehdit edildimG/0 Biliy*rsunuz$ 7unlar k*rkun5 2eyler ne yazık ki$ 7unları 7ana 3erdiler 3e -tiglitz *rtaya

5ıkı+ 7unları s4yleyerek 5*k 9esur9a da3randı Dedi6im gi7i$ 7ana 7elgeleri 3eren * de6ilBelgelere *nay mührünü 3urmu2 *ldular$ 5ünkü * tam 7unlar *luy*r demi2ti Ger5ekten deadamların dedikleri 2u n*ktalı 5izginin *ldu6u yeri imzalayın 3e her ulus i5in uygulanan %%%k*2ulu ka7ul edin Me kamunun s4z hakkı y*k$ 7a2larına ne 7elaların geldi6ini 7ilmiy*rlar

7ile Füm 7ildikleri

'Tü23etle2tirme'

A,0 ;zelle2tirmeye d4nsek Ou d4rt n*ktadan de3am edelim Anahtar 7u /*litika9ılara her 2eyielleriyle 3ersinler diye milyarlar g4nderiy*rlarG/0 (3et$ * 7u i2e rü23etle2tirme adını taktı$ diyelim ki$ su 2irketini satıy*rsunuz 3e de6eri %#yıllık getirisi üzerinden diyelim ! milyar d*lar$ nedir yüzde %#'u$ !## mily*n$ 7u i2in nasıld4ndü6ünü 7undan anlaya7ilirsiniz Ben iki ha)ta 4n9e 7izzat kendim 7ir Arantinli senat4rleg4rü2tüm amerayla kaydettim %88'de Ge*rge K Bush'un kendisini 7izzat aradı6ını 3eArantin'deki gaz 7*ru hattını (nr*n'a 3ermesini istedi6ini s4yledi$ 7u adam 7izim 2imdiki

7a2kanımız endisinin ger5ekten i6ren5 7uldu6u ise (nr*n kendilerine dünya gaz )iyatının 7e2te 7irini 4deye9ekmi2 3e * 'B4yle 7ir tekli)i nasıl ya+arsınız' diye s*rmu2 Me *na denmi2ki Ge*rge Bush tara)ından de6il$ *nun i2in i5inde *lan 7a2ka 7ir *rta6ı tara)ından 3alla e6er

7iz 7e2te 7ir 4dersek * zaman sizin İs3i5re 7ankası hesa7ınıza yata9ak me7la6 7aya6ı 7irartar Me i2te i2ler 74yle yürüy*r A,0Bu

G/0 ?ilm elimde Bu adam 5*k muha)azakJr Bush ailesini 5*k iyi tanıy*r Arantin'de kamui2leri y4neti9isiydi 3e dedi ki$ e3et$ 74yle 7ir tele)*n aldım Ena s*rdum$ dedim ki$ Ge*rge KBush mu. (3et dedi$ asım %88$ adam aramı2 3e demi2 ki (nr*n'a 7*ru hattını 3erin Oimdi

7u$ %I'e kadar en Lay'ı tanımıy*rdum diyen aynı Ge*rge K Bush'tur ani 7iliy*rsunuzA,0 ani 2imdi 7unlar 2u sıra aklama s*ru2turmaları ya+maktalar Biliy*rsunuz$ dünH*ust*n'da (nr*n'daydım$ 2imdi 7urada Austin'deyim a+ıdan %# metre kadar uzakta$ sa6dakaldırımda kayıttaydım$ g*riller geli+ dediler ki 5ekemezsiniz Ben de hadi durmayın$tutuklayın 7eni dedim Greg dü2ünsene kaldırımdayım * sıraG/0 Biliy*rsun$ mayısta *radaydım Britanya'daki insanlara diy*rdum ki$ (nr*n'u hi5duymadınız$ ama Me 7u hükümeti nasıl 54zmü2 7u adamlar aslında$ 7azı ilgin5 7elgelerg4rdük Bush 7a2kanlı6ı de3ralmadan 7ir ay 4n9e$ Bill Clint*n Vannederim Bush'un 7üyük

7a6ı25ısı (nr*n'la hesa+la2mak adına (nr*n'u ali)*rniya eneri +iyasasından dı2lıy*r (neri)iyatlarına 7ir ü9ret ta3anı k*yuy*r ani n*rmal )iyatın %## misli )ıyatlandıramıy*rlar Bu



(nr*n'u kızdırıy*r D*layısıyla en Lay'ın 7izzat kendisi Di9k Cheney'ye 7ir mektu+ yazıy*r3e Clint*n'ın )iyat ta3anı uygulamasını kaldırmasını istiy*r Ge*rge K Bush *)isine ge5tiktens*nra I8 saat i5inde (neri Bakanlı6ı (nr*n'un kele+5elerini 5ıkartıy*r /eki$ 7unun * adamlari5in +arasal anlamı nedir. Biliy*rsun ki$ 7ir ha)ta i5erisinde daha 4n9e =-e5im sırasındaBush'a> ya+ılmı2 *lan tüm 7a6ı2lar kar2ılanmı2 *lmalı

Hani '-is Uanı' G4re3indeydik.

Greg*ry /alast'la Ale ,*nes'ın$ 7u uyarı9ı 3e 46reti9i FM mülakatı$ siz9e hangi s*na 7a6lanıy*r'. Arantin'de *lu+ 7itenler$ -tiglitz'ın 5ar+ı9ı a5ıklamaları 3e Menezüella'da*ynanan d4rt günlük tragedyak*medya$ 7ırakın -*syalist -*l İntelligentsia'yı$ *yunu$ hi5de6ilse kurallarına uygun *ynamak isteyen$ Li7erala+italist aydınları da$ isyana se3kediy*r$ kısa9ası$ geli2mesi mümkün$ )akat 'g4ze kestirilmi2' her ülkenin$ elini k*lunu 7ir güzel

7a6layı+$ seni kurtara9a6ız diye$ *nu 7ir güzel mah3ediy*rlar ta7l* 7u: <lkenin i5inde$ elege5irdikleri *m+rad*rEligar2i'yi =Bür*krasiWBuru3azi> kullanarak$ s4zde yeni Dünya

Düzeni'ni ger5ekle2tiriy*rlar ama$ 7u ya+tıkları$ 7azı sa)dillerin sandı6ı gi7i 4zgür 3ehakkaniyete uygun 7ir '4zelle2tirme' 3e ''küreselle2me'nin$ gezegene uygulanması de6il$ tamtersine$ 'küresel' 7ir 'Eligar2i'nin$ duruma el k*yması:Fürkiye$ a2a6ı yukarı yarım yüzyılı ge5en$ halk5ı 3e t*+lumsal direni2ine ra6men$ adım adım$/alast 3e ,*nes'ın +ek etkileyi9i *larak anlattıkları 'u5urum'un$ kıyısına getirilmi2tir 7iryandan @1?Dünya Bankası 'ikizleri'$ 7ir yandan A3ru+a Birli6i =aren ?*gg 'rezaletleri'dizisi>$ ülkenin ek*n*mik 7ir tutarlılık i5inde kalkınma te2e77üsünü$ t*r+illemekle kalmamı2$t*+rak 7ütünlü6üne ait k4tü niyetleride a5ı6a 5ıkarmı2tır Deh2et 3eri9i *lan$ 7u hile 3ed*la+lardan yararlana9ak '-istem' ülkelerindeki$ namus 3e haysiyet sahi7i aydınlar$ sesleriniyükseltir$ dünya kamu*yunu uyarmaya 5alı2ırken$ Fürkiye gi7i 7azı ülkelerdeki 7ilim$ sanat=kültür> 3e siyaset 5e3relerinin$ en derin 7ir hJ7ı ga)lete yan gelmi2 *lmalarıdır Hani 'sis 5anı'g4re3indeydık.

'4+ek 7alı6ı' 7ankalar$ hangileri.

A,0 /atlatmakta *ldu6unuz 7*m7alara 7akın Bakanlar ile$ @1?Dünya Bankası 7a2ek*n*mistiile r4+*rta ya+ıy*rsunuz '7ütün 7unlar 3e elinizde 7elgeler 3ar$ insanların İs3i5re'dekihesa+larına +aralar yatırılıy*r$ 7ütün 7unlar *luy*r -*nra ikin9i 74lüm 7a2lıy*r$ 54küntüyü

7a2lattıktan s*nra ne ya+ıy*rlar'G/0 (3et$ s*nra size 7üt5enizde kesintiye gitmenizi s4ylüy*rlar Arantin nü)usunun 7e2te 7iriıssız 3e *nlara dediler ki$ i2sizlikle ilgili s*syal yardımları 2iddetle kısa9aksınız$ emeklilik

)*nlarını ka+ata9aksınız$ e6itim 7üt5enizi kü5ülte9eksiniz$ yani 7er7at 2eyler kastediy*rumOimdi siz$ 7u adamların yarattı6ı ek*n*mik durgunlu6un tam *rtasında 7ir de 7üt5enizikısarsanız$ hi5 2ü+he y*k ki 7u ülkeyi mah3ede9ektir (ylül %%'deki saldırının arkasındanhemen Bush 5ıktı 3e ek*n*mimizi kurtarmak i5in !# ila %## milyar d*lar har9amakz*rundayız dedi Biz 7üt5e kısmaya 7a2lamıy*ruz$ siz 4n9e ek*n*minizi kurtarmaya 5alı2makz*rundasınız ?akat 7u ülkelere$ kesintiye$ kesintiye 3e kesintiye gitmek z*rundasınızdiy*rlar /eki neden$ kendi i5 7elgelerine g4re ya7an9ı 7ankalara 4demelerini ya+a7ilmelerii5in 'ya7an9ı 7ankalar yüzde "% ila yüzde S# arasında )aiz alıy*rlar Bunun adı 7*r5 3erirkenk4+ek7alı6ı gi7i da3ranmaktır Aslında * kadar k4tüydü ki$ Arantin'e$ 7unu ya+mayı 4nleyenyasalarını i+tal etme 2artı da k*2tular$ 5ünkü neredeyse tüm 7ankalar Arantin yasalarına g4re

7*r5 3eren k4+ek7alıkları haline gelmi2lerdi

A,0 Ama Greg$ sen kendin dedin 3e 7elgeler de g4steriy*r Bu *rtamı yaratmak i5in 4n9eek*n*miyi 54kertiy*rlar Bunun i5in gerekli tüm iklimi yaratıy*rlar



G/0 (3et 3e s*nra diy*rlar ki$ 2ey$ hay Allah$ 7u durumda size an9ak 2u k4+ek7alı6ı )aizi*ranları üzerinden 7*r5 3ere7iliriz: Biz ABD'de insanların yüzde S! )aiz i2letmesine izin3ermiy*ruz Bu k4+ek7alıklı6ı ya+maktırA,0 Bunu ya+tıktan s*nra & 3e I 74lümde ne ya+ıy*rlarG/0 Dedi6im gi7i$ ti9aret i5in sınırları a5arsınız$ 5a6ımızın a)y*n sa3a2ları 7udur Me 7ir kere

ek*n*miyi mah3ettikten s*nra$ hi57ir 2ey üretemez hale gelin9e$ en 7er7at 2eylerden 7iri 2u*luy*r$ ulusları ila5 3e 7enzeri 2eyler i5in inanılmaz +aralar 4demeye z*rluy*rlar Me 7u aradauyu2turu9u ti9aretine se7e+ *lan da 7udur$ 5ünkü *nlar i5in 7izlere uyu2turu9u satmanındı2ında hayatta kalmanın 7a2ka 7ir y*lu kalmamı2 *luy*rA,0 Me aynı C@A$ yani ulusal gü3enlik diktat4rlü6ü$ 7unları ülkeye s*karken yakalandıG/0 (h i2te% -ade9e mütte)iklerimize yardım ediy*ruz:A,0 Füm 7unlar inanılmaz Me 74yle9e$ tüm dünyayı di7e d*6ru sürüy*rlar$ ek*n*milerini

+ar5alıy*rlar 3e +ar5aları da 7inde 7ir )iyatına satın alıy*rlar$ @1?Dünya Bankası /lanı'ndakiI B4lüm nedir'.

'Dar7e' gi7i g4züküy*r

G/0 I B4lüm$ de3let idaresinin +ar5alanması ile s*nu5lanıy*r Me 7u arada$ ger5ek I B4lümhükümet dar7esidir -ize s4ylemedikleri 7u Me 7en de 7unu Menezüella *layında yenike2)ediy*rum Menezüella Ba2kanı 5*k kısa 7ir süre 4n9e 7eni aradıA,0 Me kendi 2irketsel hükümetlerini yerle2tiriy*rlarG/0 Dedikleri 2u$ *rtada se5ilmi2 7ir hükümet 7a2kanı 3ar$ 3e @1? a5ıkladı$ 7akın dinleyin2imdi$ e6er 7a2kan g4re3den uzakla2tırılırsa @1? ge5i2 hükümetini destekleye9ekmi2'/*litikaya karı2a9a6ız demiy*rlar 'sade9e ge5i2 hükümetini destekliy*rlarmı2 (sasındadedikleri 2u$ e6er askerler 2imdiki 7a2kanı de3irirse dar7e hükümetinin +arasını 4deye9ekler$5ünkü Menezüella'nın 2imdiki 7a2kanı @1?'ye hayır dedi Bu adamlara +ılınızı +ırtınızıt*+layın dedi zmanlarını g4nderdiler$ s*nra da 2unu ya+ın$ 7unu ya+ın dediler Me * da dediki$ Ben hi57ir 2ey ya+mak z*runda de6ilim Benim ya+a9a6ım 2u dedi$ +etr*l 2irketlerinin3ergilerini iki katına 5ıkara9a6ım$ 5ünkü Menezüella'da +etr*lümüz 5*k /etr*l 2irketlerinin3ergilerini iki katına 5ıkara9a6ım 3e d*layısıyla elimde s*syal +r*gramlar i5in 3e hükümeti5in gerekli 5*k +ara *lmu2 *la9ak' 3e 5*k zengin 7ir ulus *la9a6ız Oimdi 7akın$ 7unu ya+arya+maz$ *rduyu ka2ımaya 7a2ladılar 3e 7akın 7uraya yazıy*rum Menezüella Ba2kanı ü5 ayi5inde ya k*ltu6undan de3rile9ek ya da 3urularak 4ldürüle9ek /etr*l 2irketlerinin 3ergileriniarttırmasına izin 3ermeye9ekler A,0 Greg /alast$ s*run 2u Bunu siz en 7a2ta s4ylemi2tiniz Daha da hırslanıy*rlar$ 2imdi

7unları ABD'ye ya+maya 7a2ladılar G4rdü6üm 7ütün deliller g4steriy*r ki$ (nr*n +ara3an 7ir2irketmi2$ di6er 7ir 5ı6ırtkan 2irket yani$ 3arlıkları 5alı+ daha eski küresel 2irketlere

de3rediy*rlardı$ s*nra 5u3alladılar 3e emeklilik )*nlarını 5aldılar Oimdi 7ize diy*rlar ki$ter4rizm ka+ıda (6er haklarınızdan )eragat etmezseniz sizi 3ura9ak Bush$ 7ir nükleer saldırıhalinde gizli hükümetin karar 3erme mekanizması i5inde *lması gereken insanları 3e*ngre'yi 7u i2e karı2tırmıy*r =Kashingt*n /*st0 *ngreye G4lge Hükümet Hakkında BilgiMerilmedi> (limizde 7ilgilendirilmemi2 7ir Femsil9iler 1e9lisi Ba2kanı 3ar 7ir kere Bu 7irdar7e gi7i g4züküy*r Ben 7unu tüm a5ıklı6ı ile s4yleye9e6im Bizim 7u ger5ekleri yaymamızlazım$ aksi takdirde 7u hırslı yaratıklar s*nuna kadar g4türe9ekler 7u i2iG/0 Bir k*nuda 5*k üzgünüm Bu hikJyeyi İngiltere'nin 7elli 7a2lı yayın *rganlarındaduyurdum L*rd Kakeham'a ra6men BBC'de 5alı2ıy*rum Erda *lmamdan h*2lanmadı6ını

7iliy*rum BBC'deydım$ ayrı9a NeR *rk Fimes'a 3s ye e2it sayılan en 4nemli günlükgazetelerden 7irinde 5alı2ıy*rum$ yani 7u 7ilgiyi =İngiltere'de> duyurduk Me 5*k 5*k

üzgünüm ki$ 7izim 7ir alternati) 7asınımız *lması 2art =ABD'de>$ 7ir alternati) rady*2e7ekemiz 3e anlamlı *lan 7ilgiyi yaya7ilmek i5in 7a2ka ne lazımsa *na sahi+ *lmamız 2art



Her Amerikalının 7u tür 7ilgilere ula2a7ilme *lana6ının *lması gerekti6ini s4ylüy*rum aniher 2eyden 4n9e 7u 7izim kendi hükümetimiz

Attila İlhan - Dünya Bankası Belgeleri

Documents

Transcript of Attila İlhan - Dünya Bankası Belgeleri