ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM
description
Transcript of ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM
ATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIMATEŞLİ ÇOCUĞA YAKLAŞIM
Dr Canan TÜRKYILMAZDr Canan TÜRKYILMAZ
Ateş nedir?Ateş nedir?
Vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır.Vücut ısısının normalin üzerine çıkmasıdır.
Ortalama vücut ısısı 37Ortalama vücut ısısı 37ººC (36.2-37.2)C (36.2-37.2)
Rektal ateş>oral ateş>aksiller ateşRektal ateş>oral ateş>aksiller ateş
Ateş ölçümüAteş ölçümü
<6y : rektal ya da koltuk altı<6y : rektal ya da koltuk altı
>6y: oral ya da koltuk altı>6y: oral ya da koltuk altı
Rektal ölçümün tehlikeleri: rektum Rektal ölçümün tehlikeleri: rektum perforasyonu, anal fissur, apne, nosokomial enfperforasyonu, anal fissur, apne, nosokomial enf
Termometreler:civalı, dijital, timpanikTermometreler:civalı, dijital, timpanik
Ön hipotalamus preoptik bölgede, 3.ventrikülün Ön hipotalamus preoptik bölgede, 3.ventrikülün tabanındadır.tabanındadır.
Periferal sıcak ve soğuk nöral reseptörlerden Periferal sıcak ve soğuk nöral reseptörlerden gelen sinyaller vücut ısısını kontrol eder.gelen sinyaller vücut ısısını kontrol eder.
Sabah-akşam arasında 0.5-1 Sabah-akşam arasında 0.5-1 ººC farkC fark
Sabah en düşük, akşam üstü Sabah en düşük, akşam üstü en yükseken yüksek
Ateş patogeneziAteş patogenezi Enfeksiyon – immünolojik uyarıEnfeksiyon – immünolojik uyarı Endojen pirojenlerin salınımı(sitokinler)Endojen pirojenlerin salınımı(sitokinler)
– IL-1, IL-6, TNF, interferonlarIL-1, IL-6, TNF, interferonlar Anterior hipotalamus, Araşidonik asit serbestleşir, PGE2 Anterior hipotalamus, Araşidonik asit serbestleşir, PGE2
ye metabolize olur.Hipotalamik termostat yükselirye metabolize olur.Hipotalamik termostat yükselir Ekzojen pirojenler:mikroplar, toksinleri,diğer ürünleri Ekzojen pirojenler:mikroplar, toksinleri,diğer ürünleri
makrofaj ve diğer hücrelerden endojen pirojen salınımını makrofaj ve diğer hücrelerden endojen pirojen salınımını uyarıruyarır
Endojen pirojenleri uyaranlar: Ag- Ak kompleksi, Endojen pirojenleri uyaranlar: Ag- Ak kompleksi, komplemanlar, lenfosit ürünleri, safra asitleri,androjenik komplemanlar, lenfosit ürünleri, safra asitleri,androjenik steroid metabolitleristeroid metabolitleri
Endotoksin: Doğrudan hipotalamusu etkiler, hem de Endotoksin: Doğrudan hipotalamusu etkiler, hem de endojen pirojenleri salınımını uyarrır.endojen pirojenleri salınımını uyarrır.
Ateş paterniAteş paterni
Yenidoğanlar:Enfeksiyona febril cevap veremezler, Yenidoğanlar:Enfeksiyona febril cevap veremezler, hipotermik olurlarhipotermik olurlar
<5y : Viral (benign)-bakteriyel (ağır) enfeksiyonlara abartılı <5y : Viral (benign)-bakteriyel (ağır) enfeksiyonlara abartılı febril yanıt verebilirler (>40 febril yanıt verebilirler (>40 ººC)C)
Büyük çocuklarda ve adölensanda çok yüksek ateş Büyük çocuklarda ve adölensanda çok yüksek ateş genellikle ciddi bir olayı gösterir.genellikle ciddi bir olayı gösterir.
>41 >41 ººC ateşin neden gn enf değildir: santral ateş C ateşin neden gn enf değildir: santral ateş (hipotalamusu tutan SSS olayı), maling hipertermi, güneş (hipotalamusu tutan SSS olayı), maling hipertermi, güneş çarpması, ilaç ateşi olabilir.çarpması, ilaç ateşi olabilir.
ATEŞİN paterni ile bakteriyel, viral, fungal, paraziter, ATEŞİN paterni ile bakteriyel, viral, fungal, paraziter, malignansi, otoimmün hst ayrımı yapılamazmalignansi, otoimmün hst ayrımı yapılamaz
Ateş-nabız ilişkisiAteş-nabız ilişkisi
Normalde ateşle taşikardi beklenirNormalde ateşle taşikardi beklenir Relatif taşikardi (ateşten beklenenden daha fazla Relatif taşikardi (ateşten beklenenden daha fazla
nabız artışı): nabız artışı): – Enf dışı nedenlerde görülür. Enf dışı nedenlerde görülür. – Toksinler de sebep olabilirToksinler de sebep olabilir
Relatif bradikardi (Ateşe rağmen nabız düşük): Relatif bradikardi (Ateşe rağmen nabız düşük): – İlaç ateşi, İlaç ateşi, – Tifo, brusella, Tifo, brusella, – Kalp tutulumuna bağlı iletim defekti: AER, viral Kalp tutulumuna bağlı iletim defekti: AER, viral
miyokardit, enf endokarditmiyokardit, enf endokardit
Ateş nedenleriAteş nedenleri Enfeksiyonlar: Bakteri, virüs, spiroket, mantar, parazitEnfeksiyonlar: Bakteri, virüs, spiroket, mantar, parazit Otoimmün, romatolojik hst: SLE, AER, JRAOtoimmün, romatolojik hst: SLE, AER, JRA İnflamatuar-granülomatöz hst:sarkoidoz,Crohnİnflamatuar-granülomatöz hst:sarkoidoz,Crohn Endokrin hast (feokromasitoma, tirotoksikoz)Endokrin hast (feokromasitoma, tirotoksikoz) Malignansiler (lösemi, lenfoma, hepatoma)Malignansiler (lösemi, lenfoma, hepatoma) İlaçlar (amfoterisin, fenitoin, karbamezapin, hidralazin)İlaçlar (amfoterisin, fenitoin, karbamezapin, hidralazin) Ailesel hst:FMF, familial disotonomi, ektodermal Ailesel hst:FMF, familial disotonomi, ektodermal
displazidisplazi Diğer:Dİ, pankreatit, zehirlenme, trombofilebitDiğer:Dİ, pankreatit, zehirlenme, trombofilebit
Çocuklarda enfeksiyona bağlı ateşÇocuklarda enfeksiyona bağlı ateş
Kısa süreli ateş+ lokalize belirti ve bulgular, Kısa süreli ateş+ lokalize belirti ve bulgular, tanı öykü ve fizik muayene ile konurtanı öykü ve fizik muayene ile konur
Ateş+lokalize bulgu yok, <3y, öykü ve FM Ateş+lokalize bulgu yok, <3y, öykü ve FM tanıya yetmez, laboratuvar testleri gerekirtanıya yetmez, laboratuvar testleri gerekir
Nedeni bilinmeyen ateş (FUO):>14 gün Nedeni bilinmeyen ateş (FUO):>14 gün süren ateş, öykü, FM, lab ile tanı süren ateş, öykü, FM, lab ile tanı konulamamış.konulamamış.– (adölesan ve büyük çocukta, 2hf dan uzun (adölesan ve büyük çocukta, 2hf dan uzun
süren, >38 süren, >38 ººC ateş, 7 gün araştırıldığı halde C ateş, 7 gün araştırıldığı halde tanı konamamış)tanı konamamış)
Ateşli hastada lokalize bulguAteşli hastada lokalize bulgu
Üst solunum yoluÜst solunum yolu Alt solunum yoluAlt solunum yolu GastrointestinalGastrointestinal HepatikHepatik GenitoürinerGenitoüriner Kas-iskeletKas-iskelet Santral sinir sistemiSantral sinir sistemi Kalp-damarKalp-damar
Üst solunum yoluÜst solunum yolu
Belirtiler:Burun akıntısı, hapşırık, öksürük, Belirtiler:Burun akıntısı, hapşırık, öksürük, boğaz ağrısı, tükrüğünü yutumama, trismus, boğaz ağrısı, tükrüğünü yutumama, trismus, sinus ağrısı, kulak ağrısı veya akıntısinus ağrısı, kulak ağrısı veya akıntı
Bulgular:Nazal konjesyon, faringeal eritem, Bulgular:Nazal konjesyon, faringeal eritem, eksudalı büyük tonsiller, şiş ve ödemli epiglot, eksudalı büyük tonsiller, şiş ve ödemli epiglot, kırmızı ve bombe kulak zarı, bölgesel kırmızı ve bombe kulak zarı, bölgesel lenfadenopati lenfadenopati
Alt solunum yoluAlt solunum yolu
Belirtiler: Öksürük, göğüs ağrısı, dispne, Belirtiler: Öksürük, göğüs ağrısı, dispne, balgambalgam
Bulgular:Takipne, interkostal çekilmeler Bulgular:Takipne, interkostal çekilmeler raller, wheezing, akciğer seslerinde azalma, raller, wheezing, akciğer seslerinde azalma, takipnetakipne
GastrointestinalGastrointestinal
Belirtiler: Kusma, ishal, karın ağrısı, Belirtiler: Kusma, ishal, karın ağrısı, iştahsızlık,iştahsızlık,
Bulgular: Bağırsak seslerinde artma, Bulgular: Bağırsak seslerinde artma, karında hassasiyet, hematokezyakarında hassasiyet, hematokezya
HepatikHepatik
Belirtiler: İştahsızlık, kusma, koyu idrar, Belirtiler: İştahsızlık, kusma, koyu idrar, açık renk gaitaaçık renk gaita
Bulgular: Sarılık, hepatomegali, KC Bulgular: Sarılık, hepatomegali, KC bölgesinde hassasiyet, kanamalar, komabölgesinde hassasiyet, kanamalar, koma
GenitoürinerGenitoüriner
Belirtiler: disüri, sık sık idrara gitme, Belirtiler: disüri, sık sık idrara gitme, yetişememe, böğür veya karnın alt kısmında yetişememe, böğür veya karnın alt kısmında ağrı, vajinal akıntıağrı, vajinal akıntı
Bulgular: Kostavertebral açı veya Bulgular: Kostavertebral açı veya suprapubik hassasiyet, suprapubik hassasiyet,
Kas iskelet sistemiKas iskelet sistemi
Belirtiler: Kemik, eklem ağrısı, Belirtiler: Kemik, eklem ağrısı, psödoparalizipsödoparalizi
Bulgular: Lokal şişlik, kızarıklık, ısı artışı, Bulgular: Lokal şişlik, kızarıklık, ısı artışı, hareket kısıtlılığı, hassasiyethareket kısıtlılığı, hassasiyet
Santral sinir sistemiSantral sinir sistemi
Belirtiler: Letarji, iritabilite, başağrısı, ense Belirtiler: Letarji, iritabilite, başağrısı, ense sertliği, nöbet geçirmesertliği, nöbet geçirme
Bulgular: Kernig Brudzinski pozitifliği, Bulgular: Kernig Brudzinski pozitifliği, bombe fontanel, fokal nörolojik defisit, bombe fontanel, fokal nörolojik defisit, komakoma
Kalp-damarKalp-damar
Belirtiler: Dispne, çarpıntı, ekzersis entoleransı, Belirtiler: Dispne, çarpıntı, ekzersis entoleransı, göğüs ağrısı, şokgöğüs ağrısı, şok
Bulgular: Taşikardi, hipotansiyon, kardiomegali, Bulgular: Taşikardi, hipotansiyon, kardiomegali, hepatomegali, raller, peteşi, osler nodülleri, hepatomegali, raller, peteşi, osler nodülleri, Janeway lezyonları, yeni üfürüm, boyun Janeway lezyonları, yeni üfürüm, boyun venlerinde belirginlik, perikardial sürtünme sesi, venlerinde belirginlik, perikardial sürtünme sesi, kalp seslerinde değişiklik.kalp seslerinde değişiklik.
<3 ay<3 ay Ciddi bakteriel enf riskiCiddi bakteriel enf riski Lokalize bulgu olmayabilirLokalize bulgu olmayabilir %70inde etken saptanabilir (çoğu viral %40-60)%70inde etken saptanabilir (çoğu viral %40-60) Viral enf mevsimsel olabilir:RSV, influ kışın, Viral enf mevsimsel olabilir:RSV, influ kışın,
enteroviruslar yaz ve sonbaharda sıkenteroviruslar yaz ve sonbaharda sık Ağır bakteriyel enf (%10-15) sepsis, menenjit, Ağır bakteriyel enf (%10-15) sepsis, menenjit,
osteomiyelit, İYE; pnömoni, gastroenteritosteomiyelit, İYE; pnömoni, gastroenterit Bakteriemi(%5),Bakteriemi(%5), Viral- bakteriyel ayrımı zorViral- bakteriyel ayrımı zor Tedavi: Kültürler alınıp antibiyotik başlanır.Tedavi: Kültürler alınıp antibiyotik başlanır. İyi görünen, lokalize enf yok, İyi görünen, lokalize enf yok,
<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-I<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-I
Öykü ve FM normalÖykü ve FM normal Genel durumu iyi, önceden sağlıklı iseGenel durumu iyi, önceden sağlıklı ise Cilt, yumuşak doku, kemik, eklem ve kulak Cilt, yumuşak doku, kemik, eklem ve kulak
enf yoksaenf yoksa BK 5000-15000/mm3 ve absolü band BK 5000-15000/mm3 ve absolü band
<1500/mm3 ise<1500/mm3 ise İdrar tetkiki normalseİdrar tetkiki normalse
Ciddi bakteriyel enf riski yokturCiddi bakteriyel enf riski yoktur
<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-II<3ay ateşli bebeğe yaklaşım-II
Bebek hasta görünümlü (toksik) ise Bebek hasta görünümlü (toksik) ise hastaneye yatırılmalıdır.hastaneye yatırılmalıdır.
Kan, BOS, idrar kültürü alınırKan, BOS, idrar kültürü alınır BOS da hücre yoksa seftriakson (50mg/kg)BOS da hücre yoksa seftriakson (50mg/kg) BOS da hücre varsa 80mg/kg ya daBOS da hücre varsa 80mg/kg ya da Ampisilin 50mg/kg/doz X4 ve Ampisilin 50mg/kg/doz X4 ve sefotaksim 50mg/kg/doz X4sefotaksim 50mg/kg/doz X4
3ay-2yaş arasında ateş3ay-2yaş arasında ateş Polisakkarit kapsüllü bakteriyel enf (pnömokok, H infl Polisakkarit kapsüllü bakteriyel enf (pnömokok, H infl
tipb, meningokok,tipb, meningokok,
SalmonellaSalmonella
Opsonik Ak gerekir, anneden geçen IgGler 3-6 ayda Opsonik Ak gerekir, anneden geçen IgGler 3-6 ayda kaybolur. Kendi Ak larını yapana kadar riskli bir dönem.kaybolur. Kendi Ak larını yapana kadar riskli bir dönem.
H. İnfl tip b aşısı H. İnfl tip b aşısı
Pnömokok aşısı?Pnömokok aşısı?
3ay-2yaş arasında ateş3ay-2yaş arasında ateşKlinikKlinik
Enf odağı öykü ve FM ile saptanabilirEnf odağı öykü ve FM ile saptanabilir Farenjit, otit, pnömoni, ÜSYEFarenjit, otit, pnömoni, ÜSYE Odak saptanamazsa tetkik gerekir:Odak saptanamazsa tetkik gerekir: Lökosit sayısı, trombosit sayısı, periferik yayma, Lökosit sayısı, trombosit sayısı, periferik yayma,
sedim, kan kültürü, idrar tetkiki ve kültürü,sedim, kan kültürü, idrar tetkiki ve kültürü, Gerekirse akciğer grafisiGerekirse akciğer grafisi İshal varsa gaitada lökositİshal varsa gaitada lökosit >39C bakteriyemi >39C bakteriyemi
‘‘Occult’ bakteriyemia (%4-5)Occult’ bakteriyemia (%4-5)
AteşAteş >3y>3y Bebek iyi görünüyorBebek iyi görünüyor Lokalize bulgu yokLokalize bulgu yok Çoğu self-limitedÇoğu self-limited Bazen bakteriemiBazen bakteriemi Nadiren ağır, yaşamı tehdit eden hst (menenjit)Nadiren ağır, yaşamı tehdit eden hst (menenjit)
TedaviTedavi İyi görünen bebek:İyi görünen bebek:Antibiyotik ?Antibiyotik ?Kan ve idrar kültürünü aldıktan sonra 24 sa izlem , Seftriakson Kan ve idrar kültürünü aldıktan sonra 24 sa izlem , Seftriakson
IM, eve gönderilir. IM, eve gönderilir. Kan kültürü pnomokok + gelirse ve ateş yoksa , bebek iyiyse, Kan kültürü pnomokok + gelirse ve ateş yoksa , bebek iyiyse,
lokalize bulgusu yoksa tedavi gerekmez. Kan kültürü alınıp lokalize bulgusu yoksa tedavi gerekmez. Kan kültürü alınıp izlenir.izlenir.
Kan kültürü pnomokok + gelirse Kan kültürü pnomokok + gelirse veyaveya ateş + ateş + veyaveya lokalize bulgu lokalize bulgu + (pnömoni, menenjit), hasta yatırılarak tedavi edilir.+ (pnömoni, menenjit), hasta yatırılarak tedavi edilir.
Hasta görünen bebek:Hastaneye yatırılır.Antibiyotik başlanırHasta görünen bebek:Hastaneye yatırılır.Antibiyotik başlanır
Viral-bakteriyel enfeksiyon ayrımıViral-bakteriyel enfeksiyon ayrımı
DeğişkenDeğişken ViralViral BakteriyelBakteriyel PeteşiPeteşi varvar varvar PurpuraPurpura nadirnadir AğırsaAğırsa LökositozLökositoz nadirnadir sıksık Sola kaymaSola kayma nadirnadir sıksık NötropeniNötropeni sıksık başka enf başka enf
üzerine binmişseüzerine binmişse CRP/sedim/TNFCRP/sedim/TNF nadirnadir sıksık Menenjit(hücre)Menenjit(hücre) lenfositiklenfositik nötropeniknötropenik Menigial iritasyonMenigial iritasyon varvar varvar
Yüksek ateşle çocuğun acilen doktor Yüksek ateşle çocuğun acilen doktor tarfından değerlendirilmesi gereken durumlartarfından değerlendirilmesi gereken durumlar
<2ay<2ay >40 >40 ººCC DalgınDalgın HavaleHavale Ciltte döküntüCiltte döküntü Çok hasta görünümüÇok hasta görünümü Hiç bir şey yutamıyorHiç bir şey yutamıyor
Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli hastalarhastalar
Yenidoğan:Yenidoğan: GBS sepsis-menenjit, GBS sepsis-menenjit, E.coli,Listeria, herpesE.coli,Listeria, herpes
<3ay:<3ay: Ciddi bakteriyel enfeksiyon Ciddi bakteriyel enfeksiyon riski %10-15riski %10-15
3-36 ay:3-36 ay: Bakteriyemi, >39 Bakteriyemi, >39 ººC ateş, C ateş, BK>15000 BK>15000
HiperpireksiHiperpireksi Menenjit, Menenjit, (>41 (>41 ººC): C): bakteriyemi,pnomoni, sıcak çarpması, bakteriyemi,pnomoni, sıcak çarpması,
Ateş+peteşi: Ateş+peteşi: Bakteriyemi ve menenjit Bakteriyemi ve menenjit
(pnömokok, menengokok, H.influenza(pnömokok, menengokok, H.influenza
Ağır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli veAğır bakteriyel enfeksiyon riski olan ateşli veimmün yetmezlikli hastalarimmün yetmezlikli hastalar
Orak hücreli anemi:Orak hücreli anemi: pnömokok sepsis-menenjitpnömokok sepsis-menenjit Aspleni:Aspleni: Kapsüllü bakterilerKapsüllü bakteriler Compleman-Compleman- properdin eksikliğiproperdin eksikliği Menengokok sepsisiMenengokok sepsisi AgamaglobulinemiAgamaglobulinemi Bakteriyemi,sinopulmoner enfBakteriyemi,sinopulmoner enf AİDSAİDS pnomokok, H İnfl,salmonellapnomokok, H İnfl,salmonella Konj kalp hstKonj kalp hst endokardit riskiendokardit riski Santral venöz kataterSantral venöz katater Staf aureus, coag(-),kandidaStaf aureus, coag(-),kandida
Ateş+peteşi, purpuraAteş+peteşi, purpura
Virus:Atipik kızamık, CMV, enteroviruslar, HIVVirus:Atipik kızamık, CMV, enteroviruslar, HIV
Bakteriler: sepsis (menengokok, pnomokok, H influenza), Bakteriler: sepsis (menengokok, pnomokok, H influenza), endokarditendokardit
RiketsiaRiketsia
Diğer: Vaskülit, trombositopeni, Henoch Schönlein Diğer: Vaskülit, trombositopeni, Henoch Schönlein purpurasıpurpurası
Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntü Viruslar: Viruslar:
Kızamık, Kızamık, kızamıkçık, kızamıkçık, Roseola(human herpesvirus-6veya 7)Roseola(human herpesvirus-6veya 7) Beşinci hast(parvovirus)Beşinci hast(parvovirus) EBVEBV EnterovirusEnterovirus Hepatit B( papuler akrodermatit , ya da Gianotti-Hepatit B( papuler akrodermatit , ya da Gianotti-
Crosti Sendromu)Crosti Sendromu) HIVHIV
Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntüBakterilerBakteriler
Romatizmal ateş(grup A strep)Romatizmal ateş(grup A strep) KızılKızıl ErizipelErizipel Sekonder sifilisSekonder sifilis LeptospirozLeptospiroz PsödomonasPsödomonas Meningokok enf (erken)Meningokok enf (erken) SalmonellaSalmonella Lyme hastLyme hast
Ateş+makulopapuler döküntüAteş+makulopapuler döküntü
Diğer:Diğer: TifusTifus KawasakiKawasaki RARA İlaç reaksiyonlarıİlaç reaksiyonları
Ateş+diffüz eritrodermiAteş+diffüz eritrodermi
Kızıl (group A strep)Kızıl (group A strep)
Toksik Şok Sendromu (staf aureus)Toksik Şok Sendromu (staf aureus)
Candida Candida
Ateş+ürtikerial döküntüAteş+ürtikerial döküntü
ViruslarViruslar– EBVEBV– Hepatit BHepatit B– HIVHIV
BakterilerBakteriler
Mikoplasma pnömoni, Grup A strepMikoplasma pnömoni, Grup A strep İlaç reaksiyonuİlaç reaksiyonu
Ateş+ veziküler, büllöz, püstüler Ateş+ veziküler, büllöz, püstüler döküntüdöküntü
Viruslar:Herpes, V zoster, coxsakiViruslar:Herpes, V zoster, coxsaki
Bakteriler: SSSS, büllöz impedigoBakteriler: SSSS, büllöz impedigo
Diğer:Eritema multiforme (Steven Johnson S)Diğer:Eritema multiforme (Steven Johnson S)
Ateş+eritema nodozumAteş+eritema nodozum
EBV, hepatitEBV, hepatit Gr A strep, tbc, yersiniaGr A strep, tbc, yersinia Koksidiomikozis, histoplazmosisKoksidiomikozis, histoplazmosis Diğer:Sarkoidoz, infl bağ hst, SLE, BehçetDiğer:Sarkoidoz, infl bağ hst, SLE, Behçet
Farklı döküntüler:erezipel (Gr A strep), Farklı döküntüler:erezipel (Gr A strep), ektima (pseudomonas)ektima (pseudomonas)
Nedeni bilinmeyen ateşNedeni bilinmeyen ateş
EnfEnf
NeoplazmlarNeoplazmlar
Nadir görülen hstlarNadir görülen hstlar Ayrıntılı, kronolojik öykü ve ayrıntılı FMAyrıntılı, kronolojik öykü ve ayrıntılı FM
İnvaziv tetkik gerekebilir.İnvaziv tetkik gerekebilir.
Nedeni bilinmeyen ateş IINedeni bilinmeyen ateş II
Hastanın yaşı <6yaş, Hastanın yaşı <6yaş, – Solunum yolu enf Solunum yolu enf – Genitoüriner enf, Genitoüriner enf, – Lokalize enf (abse, osteomiyelit) ,Lokalize enf (abse, osteomiyelit) ,– JRA, JRA, – LösemiLösemi
Adölesanda ayrıca:Adölesanda ayrıca:– Tbc, Tbc, – İnflamatuvar bağ hst, İnflamatuvar bağ hst, – Otoimmün hst,Otoimmün hst,– LenfomaLenfoma
Ateşli çocuğa tedavi yaklaşımıAteşli çocuğa tedavi yaklaşımı Nedene yönelik tedaviNedene yönelik tedavi
Destek tedavisi: Destek tedavisi: – Ortam ısısının ayarlanmasıOrtam ısısının ayarlanması– İnce ve gevşek giysiler İnce ve gevşek giysiler – Bol sıvı verilmesiBol sıvı verilmesi– Yeterli kalori almasıYeterli kalori alması– Ilık su ile pansuman (alkolsüz) veya banyoIlık su ile pansuman (alkolsüz) veya banyo
Ateş düşürülmeli mi?Ateş düşürülmeli mi? İnsanda yükşek vücut ısısında mikrobial çoğalma İnsanda yükşek vücut ısısında mikrobial çoğalma
azalır, inflamatuvar yanıt artar. Ateş adaptive bir azalır, inflamatuvar yanıt artar. Ateş adaptive bir reaksiyonreaksiyon
Ateş sırasında oksijen kullanımı , karbondioksit Ateş sırasında oksijen kullanımı , karbondioksit yapımı, kardiak output artar.Ateş düşürülmeliyapımı, kardiak output artar.Ateş düşürülmeli– Kalp hst, Kalp hst, – Kr anemi (orak hücreli), Kr anemi (orak hücreli), – Kr akc hst, Kr akc hst, – DM ve metabolizma hst DM ve metabolizma hst – 6ay-5yaş arasında febril konvülzyon riski yüksek6ay-5yaş arasında febril konvülzyon riski yüksek– Epilepside de ateşle nöbet sıklığı artabilir.Epilepside de ateşle nöbet sıklığı artabilir.
<39 <39 ººC , hastanın genel durumu iyiyse C , hastanın genel durumu iyiyse tedavi için beklenebilirtedavi için beklenebilir
Daha yüksek ateşte ateş düşürücü Daha yüksek ateşte ateş düşürücü semptomatik rahatlama sağlar, hastalığın semptomatik rahatlama sağlar, hastalığın gidişini etkilemez.gidişini etkilemez.
Ateş düşürücü ilaçlarAteş düşürücü ilaçlar Hipotalamik siklooksijenazı inh ederek PGE2 Hipotalamik siklooksijenazı inh ederek PGE2
sentezini baskılarlar.sentezini baskılarlar. Parasetamol: 40-60 mg/kg /gün(4-6saat ara ile):Parasetamol: 40-60 mg/kg /gün(4-6saat ara ile):
Uzun kullanımda renal hasar, zehirlenmede KC Uzun kullanımda renal hasar, zehirlenmede KC yetm yapar.yetm yapar.
Asetil salisilik asit: Reye sendromuna sebep olduğu Asetil salisilik asit: Reye sendromuna sebep olduğu için nadir kullanılır.için nadir kullanılır.
İbuprufen ( 40mg/kg/gün 6-8 saatte ara ile): İbuprufen ( 40mg/kg/gün 6-8 saatte ara ile): Dispepsi, GİS kanaması, böb kan akımında azalma, Dispepsi, GİS kanaması, böb kan akımında azalma, nadiren aseptik menenjit, KC toksisitesi, aplastik nadiren aseptik menenjit, KC toksisitesi, aplastik anemi.anemi.
Ateş enfeksiyonla eş anlamlı değildirAteş enfeksiyonla eş anlamlı değildir Antimikrobial ajanlar ateş düşürücü gibi Antimikrobial ajanlar ateş düşürücü gibi
kullanılmamalıdır.kullanılmamalıdır. Ampirik tedaviden kaçınılmalıdır (yaygın tbc hariç)Ampirik tedaviden kaçınılmalıdır (yaygın tbc hariç) Hastaneye yatırma (riskli hastalar)Hastaneye yatırma (riskli hastalar)
Laboratuvar ve radyolojik tetkiklerin yapılmasıLaboratuvar ve radyolojik tetkiklerin yapılması
Ailenin stresi azaltılırAilenin stresi azaltılır
Hasta daha iyi gözlenir, izlenir.Hasta daha iyi gözlenir, izlenir.