ASİTLER VE BAZLAR KULLANIM ALANLARI · 2018-10-23 · Asit) → Mide özsuyunda bulunur. → Pas...
Transcript of ASİTLER VE BAZLAR KULLANIM ALANLARI · 2018-10-23 · Asit) → Mide özsuyunda bulunur. → Pas...
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
1) ASİT- BAZLARIN KULLANIM ALANLARI
H2SO4
ZAÇ Yağı
→ Sülfürik Asit(Kuvvetli nem çekicidir)
→Sülfatlı GÜBRE üretiminde
→Boya üretiminde
→Petro-kimya sanayinde
→Akülerde (Akü asidi)(elektrolit olarak)
→Metal Kaplamacılıkta
→Kimyasal tepkimelerde katalizör olarak
→Kağıt,deterjan,alkol,tarım ilaçlarında
üretiminde
HNO3
Kezzap
→ Nitrik Asit
→Nitratlı Gübre üretiminde
→Patlayıcılarda (trinitroluen TNT)
→Kireç Sökücü
→Plastik üretiminde
→Dinamit,ilaç,boya,üretiminde
→Altın işlemede,gümüş nitrat üretiminde
→Metallerin saflaştırılmasında
HCI Tuz Ruhu
(Hidioklorik
Asit)
→ Mide özsuyunda bulunur.
→ Pas alma işleminde
→ Temizlik malzemesi üretiminde
→ İçme ve kullanma suyunda
→ Petrol, ilaç, boya, kağıt tekstil üretiminde
→PVC üretiminde
→Demir çelik sanayisinde,deri işlemesinde
→Yapay gıdaların ve vitaminlerin üretilmesinde
Sirke Ruhu
CH3COOH
(Asetik Asit)
→ Sirke üretiminde
→ Dezenfektan olarak mutfak tezgahlarında
→ İnorganik tuzların hazırlanmasında
→ İlaç ve kauçuk üretiminde
→ Kararan gümüşlerin parlatılmasında
→ Yapay halı ve plastik üretiminde
→Cam ve tortuların temizlenmesinde
→Turşu yapımında
→Sebzelerin dezenfekte edilmesinde
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
H3PO4
Fosforik Asit
→ Temizlik malzemelerinin üretiminde
→ Deri sektöründe
→ Kozmetikte
→ Fosfat tuzlarının üretiminde
→ Gıda sanayisinde,peynir üretiminde,meşrubat
üretiminde
→Gübre Üretiminde
→Ağız ve diş sağlığında
→İlaç endüstrisinde
→Tabaklama ve parlatma işlemlerinde
→Nem çekicidir.
→Metallerin korozyona daha dayanıklı duruma
getirilmesinde
HF
Hidroflorik
Asit
Zayıf Asittir
Cam kaplar saklanamaz
Isıya dayanıklı plastik üretiminde
Buzdolabı ve klimalarda soğutma sağlayabn
gazların sentezinde
Cam ve seramik aşındırmada
Petrol rafinasyonunda
Yangın söndürücü köpük üretiminde
HCOOH
Formik Asit
Zayıf bir asittir.
Isırgan bitkisinde ve karınca salgısında
Ham derinin işlenmesinde
Böcek öldürücü ilaç üretiminde
Doğal kauçuk işlenmesinde
Dezenfektan olarak
Elektroliz kaplamacılkta
Gıda katkı maddesi olarak
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
Sönmüş Kireç
Ca(OH)2
→ Yapı malzemelerinde
CaO + H2O → Ca(OH)2 (suda) + ısı
Sönmemiş Kireç Sönmüş Kireç
→ Toprakta pH düzenleyicisi olarak
→ Kilin parçalanmasında
HARÇ: Ca(OH)2 + SiO2 + H2O (Yapı malzemesi
hammaddesi)
CO2 gazının tutulmasında(Sera etkisini
azaltmak)
Havadaki H2S gazının uzaklaştırılmasında
NH3
Amonyak
Zayıf Bazdır.
→ Yağ ve kireç sökücü
→ İlaç, plastik ve boya üretimi
→Yapay gübre üretiminde
→Buzdolabı ve klima gibi soğutucuların üretiminde
→Gıda katkı maddesi olarak
→Patlayıcı maddelerin üretiminde
→Üre üretiminde
→
NaOH
Sudkostik
Yakıcı sud
→ Sabun yapımında
→ Endüstriyel yağ alma
→ Tekstil sanayinde
→Nem çekerek bozunduğu için deriye dokunursa
derinin suyunu çekerek deriyi yakar.
Havada nemle beraber CO2 gazını da çeker
KOH
Potaskostik
→ Arap sabunu yapımında
→ Alkolde NaOH oranla daha çok
çözünür(çözeltisi alkollü potas)
→ Gübre, pil üretiminde
→ İlaç imalatı
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
2) ASİT- BAZLARIN SAĞLIK- ENDÜSTRİ- ÇEVRE AÇISINDAN FAYDA VE
ZARARLARI
→ ASİT- BAZLARIN TAŞIMA- DEPOLAMA- KULLANIMI
Asit-Bazlar deriyi yakar, kaşınmaya yol açar.
ASİT- BAZLAR (KOROZİF) AŞINDIRICI etki gösterir.
DEPOLAMA
Asitler, bazlardan organik alev alabilen maddelerden ayrı tutulmalıdır.
Raflardan düşme tehlikesine karşın aşındırıcı maddeleri tabana yakın raflarda
tutulmalı
Asitleri zehirli gazlar oluşturacak kimyasallardan uzak tutulmalı
Asitler Na, K, Mg gibi reaktif maddelerden ayrı tutulmalı
Korozif maddeler kesinlikle metal raflarda saklanmamalı
HNO3, HCIO4 gibi organik maddeleri etkileyen asitler cam şişelerde muhafaza
edilir.
Camı etkileyen HF plastik şişelerde saklanmalıdır.
Depolanan ortam nemden uzak, serin ve kuru olmalıdır. Ayrıca havalandırma
sistemi olmalıdır.
Kimyasal maddelerin taşınmasında KORUYUCU EKİPMANlar mutlaka
bulunmalıdır.
ASİT- BAZ KULLANIMI
Tahriş edici ve aşındırıcı olduklarından cilde- göze temas etmemelidir.
Koruyucu eldiven ve gözlük kullanılmalıdır.
Bazı durumlarda maske kullanılması gerekebilir.
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
Özellikle Asit üzerine su eklenmemeli. Eklenmesi halinde kaynama ve sıçrama
olabilir.
Asidi suya yavaş yavaş ilave etmek gerekir.
Korozif madde tehlikeli ve zehirli
gazları meydana getirebileceğinden çalışma çeker
ocakta yapılmalıdır.
Korozif maddelerle çalışmalar kırılmaz kaplarda yapılmalıdır.
ASİT- BAZ AMBALAJLARI GÜVENLİK UYARISI
Kimyasalın tam olarak
İsmini
Tehlike sınıfını
Son kullanam ve üretim tarihlerini içerecek şekilde ambalajlanmalıdır.
Ambalaj üzerinde bulunan semboller hangi riski taşıdığını ifade eder.
İLK YARDIM TEDBİRLERİ
Solunması halinde hasta açık havaya bırakılmalıdır.
Cilde temas edilen yer bol su ile yıkanmalıdır.
Cilde temasında ciddi yanıklar ve tahrişler oluşabilir.
Suda çözünmesi ekzotermik olan H2SO4 su yerine bazik sıvılarla yıkama
işlemi yapılmalıdır.
Asit- baz yutan bir kişi asla kusturulmamalıdır.
UYARI!!!
Tuz Ruhu- Çamaşır Suyu birlikte kullanılmaması gereken →temizlik malzemeleridir.
NaCIO + 2HCI → NaCI+ H2O + CI2 CI2 gazı oldukça zehirli bir gazdır.
ASİT YAĞMURLARI ETKİLERİ
Asit yağmurları toprağın kimyasal yapısını etkiler.
Göl ve akarsularda asit- baz dengesini bozarak tüm canlıların yaşamını
olumsuz etkiler.
Ormanlar üzerinde olumsuz etki oluşturarak ağaçların gelişmesini engeller.
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
Tarihi değeri olan antik yapıları, heykelleri, kireç taşı ve mermerden yapılmış
binaları aşındırır.
ASİTLİ GIDALARIN SİNDİRİMİ
Sindirim olayları sonucunda
KARBONHİDRATLAR → AĞIZDA
PROTEİNLER → MİDEDE
YAĞLAR → İNCE BAĞIRSAK sindirilmeye başlanır.
Mide özsuyunda → %0,4 oranında HCI asit içerir.pH 1,5 ile 2 arasındadır
Tükürük bezleri →Amilaz enzimi salgılar.Tükrüğün pH değeri 6-7 arasındadır
İnce bağırsak → Lipoz enzimi salgılar.
Pankreas salgısının pH değeri 8,5 tur.
Asidik bir ortam olan mide, asitli yiyeceklerin çok tüketilmesi sonucunda daha asidik
hale gelir.Gastrit, reflü, mide ülseri gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar.
ASİT- BAZLARLA ÇALIŞIRKEN SAĞLIK-GÜVENLİK AÇISINDAN
TEDBİRLER
DETERJAN C12H25OSO3Na
Cildi tahriş eder.
Doğada uzun süre bozunmazlar.
Toprak ve su kirliliğine neden olur.
LAVABO AÇICI
Katı NaOH suya atıldığında oluşan çözelti lavabolardaki ve atık su borularındaki yağ
deri saç gibi maddeleri kolaylıkla temizler.
Oluşan bu reaksiyonlar şiddetlidir. Oluşan sıçramalar zarar verebilir.
Oluşan buhar solunum yollarını tahriş eder.
Bu etiket deterjanda
olmalıdır.
Tahriş edici etiketi
bulunmalıdır.
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
Atık su tesisatına zarar verir.
ÇAMAŞIR SUYU
Zehirleyici kimyasaldır.
Çocukların ulaşamayacakları yerde saklanmalıdır.
Çamaşırların ağartılmasında kullanılır.
bulaşık- banyo zeminlerinde hijyen için kullanılır.
TUZ RUHU
Ağır kirleri, kireç kaynaklı kirlerin temizliğinde kullanılır.
Seyreltik hali bile aşındırıcı özelliğe sahiptir.
DOĞAL TEMİZLİK ÜRÜNLERİ
Tahriş edici (NaCIO)-
zehirli etiketi
bulunmalıdır.
Tahriş edici- korozif
etiketi bulunmalıdır.
Çamaşır + Tuz
Suyu Ruhu
Birlikte
kullanılmamalıdır.
Sodyum Karbonat
Na2CO3
→ Çamaşır sodası
→ NaOH + H2CO3 → Na2CO3
(Baz karakterli- Tuz)
→ Yağ, kir lekelerini temizler
→ Suyu yumuşatır
SERT SU: suyun içinde → Ca+2
, Mg
iyonlarını fazla içerir.
Sirke
CH3COOH
→ Mikrop öldürür.
→ Yağı parçalar.
→ Mineral kalıntılarını çözer.
→ Meyve ve tahılların fermante işlemiyle elde edilir.
Doğal
Sabunlar
→ Bitkisel yağ + NaOH → Sabun
→ Hayvansal yağ da kullanılabilir.
→ C17H35COONa → Beyaz (katı) sabun
→ C17H35COOK → Arap (sıvı) sabunu
www.kimyafull.com
www.kimyafull.com
6.soru:
7.soru:
8.soru:
Asit yağmurlarıyla ilgili
I-Bitkiler için yararlı elementleri topraktan
uzaklaştırır.
II-Sularda asidik ve toksik etki göstererek
canlı hayata zarar verir.
III-Tarihi eserlerde korozyona neden olur
Yargılardan hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I,II,III
9.soru:
Magnezyum hidroksit bileşiği ile ilgili
I-Antiasit ilaçların üretiminde kullanılırlar
II-Sulu karışımına magnezya sütü denir.
III-Kireç ve çimento üretiminde
kullanılırlar
Yargılardan hangileri doğrudur?
A)Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I,II,III
10.soru:
11.soru: