Aspekt prawny w obszarze podpisu elektronicznego i alternatywnych metod uwierzytelniania

Aspekt prawny w obszarze podpisu elektronicznego i alternatywnych metod uwierzytelniania

T: (+48) 500-435-372 Warszawa, 26 czerwca 2014r. E: [email protected]


W jaki sposób można zawrzeć umowę?

Forma ustna Forma pisemna Szczególna forma (np. tuszowy odcisk palca + forma pisemna)

Cyberlaw Beata Marek


Forma pisemna:

a) zwykłab) kwalifikowana - pismo z datą pewną - pismo urzędowo/notarialnie poświadczone - akt notarialny

Forma wyżej kwalifikowna może zastąpić formę niżej kwalifikowaną



Jakie umowy zawieramy w formie pisemnej?

1) forma pisemna zwykła ad solemnitatem Przykłady:* pełnomocnictwo ogólne (art. 99 §2 KC), * prokura (art. 1092 §2 KC),* umowa o roboty budowlane pomiędzy wykonawcą/podwykonawcami (art. 6472 § 4 KC),* umowa leasingu (art. 7092 KC),* zakaz konkurencji w umowie agencyjnej/ w umowie z pracownikiem (art. 7646 - 7467 KC / 1011 - 1013 KP),* oświadczenie poręczyciela (art. 876 §2 KC).

Brak dochowania formy pisemnej zwykłejskutkuje nieważnością czynności prawnej




1) forma pisemna zwykła ad probationem Przykłady:* umowa pożyczki powyżej 500 zł (art. 720 §2 KC),* umowa spółki (art. 860 §2 KC),* umowa renty (art. 9031 KC),* przelew wierzytelności (jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, art. 511 KC),* umowa dostawy (art. 606 KC),* umowa o roboty budowlane (art. 648 §1 KC).

Brak dochowania formy pisemnej zwykłejskutkuje ograniczeniami dowodowymi




1) forma pisemna zwykła ad eventum Przykłady:* Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony (art. 660 KC)

Brak dochowania formy pisemnej zwykłej skutkuje innymi niż zamierzone skutkami prawnymi



Czy to jest forma pisemna?



Kiedy zachowujemy formę pisemną?

Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. (Art. 78 §1 KC)

dokument = nośnik informacji gdzie można umieścić znaki literowe nośnik informacji = dowolny

Wyjątek! testament holograficzny = napisany odręcznie przez spadkodawcę



Co to znaczy, że podpis jest złożony własnoręcznie?

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 maja 1997 r.II CKN 153/97

W orzecznictwie Sądu Najwyższego konsekwentnie przyjmuje się, że niezbędną cechą podpisu jest jego własnoręczność. Określenia „własnoręczny” nie zawarto wprawdzie w art. 245 kpc, jest ono jednak expressis verbis użyte w art. 78 kc. Konieczność własnoręczności podpisu wynika z tego, że przy podpisie chodzi o udokumentowanie nie tylko brzmienia nazwiska, ale także i charakteru pisma, by w ten sposób ułatwić orientację w rozpoznaniu osoby. Jest to zatem wymaganie niezbędne dla bezpieczeństwa obrotu.



Jakie są elementy istotne podpisu?

Wyrok SN - Izba Cywilna z dnia 12 maja 1933 r., C.II.Rw 603/33

Przy podpisie chodzi bowiem o zadokumentowane nie tylko brzmienia nazwiska, lecz także i charakteru tego pisma, by w ten sposób ułatwić orientację w rozpoznaniu osoby.



Jakie są elementy istotne podpisu?

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów SN - Izba Cywilna z dnia 30 grudnia 1993 r., III CZP 146/93

podpis musi stanowić wytwór pisania; mówiąc inaczej - podpisem jest wyłącznie znak napisany. Takie rozumienie interpretowanego pojęcia odpowiada wynikowi analizy semantycznej wyrazu podpis, w którym akcent trzeba położyć na określonej w nim czynności: pisać.

Gdy chodzi o podpisy składane [...]na pismach mających charakter czynności prawnej, przyjmuje się powszechnie, że podpis oznacza imię i nazwisko lub co najmniej nazwisko podpisującego.



Czy behawioralny podpis elektroniczny pozwala zachować formę pisemną?



Skan tęczówki okaOdcisk linii papilarnych,Skan układu naczyń krwionośnych na dłoni lub przegubie ręki, Skan kształtu dłoni/ ucha/ twarzySkan rozkładu temperatur na twarzy,Skan kształtu i rozmieszczenie zębów,etc. Czy inne metody biometrycznego uwierzytelniania pozwalają zachować formę pisemną?



W jaki sposób można zawrzeć umowę?

w sposób tradycyjny drogą elektroniczną



Zawarcie umowy drogą elektroniczną:

a) bez jednoczesnej obecności stron (na odległość)

b) poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy (np. założenie lokaty online)

c) przesyłane i otrzymywane za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania (urządzenia ICT)



Jak zachować formę pisemną dla umów online?

Oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonymw formie pisemnej (art. 78 §2 KC)

* Od 1 lipca 2014r. rozporządzenie eIDAS




Popularność obecnego kwalifikowanego podpisu elektronicznego

Statystyka aktywnych certyfikatów kwalifikowanych, w Polsce, zgodnie ze stanem na dzień 6 maja 2014*

Liczba aktywnych certyfikatów kwalifikowanych: 293 599 !!!!!!! Liczba certyfikatów wydanych od początku działalności podmiotów: 930 472 !!!!!!!

Mała liczba (głównie urzędnicy)Tendencja spadkowa!* http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Dzialalnosc+gospodarcza+i+e-przedsiebiorczosc/Podpis+elektroniczny



Dlaczego tak się dzieje?

- umowy, dla których wymagana jest forma pisemna zawieramy w sposób tradycyjny- koszty uzyskania bezpiecznego podpisu są za wysokie- certyfikat nie jest udzielany jednorazowo (trzeba go odnawiać)- skomplikowany proces uzyskania bezpiecznego podpisu- certyfikat należy odebrać osobiście- bariery technologiczne w obrocie zagranicznym- bariery w obrocie krajowym- bariery korzystania dla osób starszych- brak wygody w korzystaniu- niepewność co do przetwarzania danych



Ochrona danych osobowych i prywatności vs. obecny kwalifikowany podpis elektroniczny

1. Uzyskanie bezpiecznego podpisu:

Należy podpisać umowę oraz dołączyć do niej:zdjęcie/skan dowodu osobistego (zakres danych!)

Tradycyjną pocztą wysyła się albo przez pośrednika (!):próbkę swojego odręcznego podpisu + skan dowodu(bardzo niebezpieczne!)



Ochrona danych osobowych i prywatności vs. obecny kwalifikowany podpis elektroniczny

1. Dane przetwarzane w systemie:

Obligatoryjnie: imię i nazwisko

Fakultatywnie: np. zawód, data urodzenia, miejsce urodzenia, wykształcenie, inne dane.


Jakie umowy można zawierać drogą elektro-niczną bez zachowania formy pisemnej?

Wszystkie, dla których nie jest wymaganezachowanie formy pisemnej


Dziękuję za uwagęT: (+48) 500-435-372 E: [email protected]

Warszawa, 26 czerwca 2014r.

Źródła grafik: Podpis M.L.Kinga: https://c1.staticflickr.com/9/8288/7867962050_b98b99f75f_z.jpg

Aspekt prawny w obszarze podpisu elektronicznego i alternatywnych metod uwierzytelniania

Law

Transcript of Aspekt prawny w obszarze podpisu elektronicznego i alternatywnych metod uwierzytelniania