As plantas dunares
-
Upload
checkin-galicia -
Category
Documents
-
view
228 -
download
3
description
Transcript of As plantas dunares
![Page 1: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/1.jpg)
medio ambiente
Caderno de actividades didácticas
As plantasdunares
Guías informativas
XUNTA DE GALICIA
![Page 2: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/2.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
1
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
Quen pensades que é o responsable deste fenómeno?
........................................................................................................................
ActividadeQue son as dunas?
Cando descubrades o segredo, tratade de sinalar no esquema cal é a parte debarlovento e cal a de sotavento. Describide a viaxe que percorrería un dosgrans de area que transporta o vento.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Se vos fixades na superficie das dunas, poderedes ver unhas rizadurassobre a area.
A duna móbil é un dos princi-pais motivos polos que a xentese achega a este ParqueNatural. A súa sona vén dadapolo seu impresionante tama-ño, pois é unha das de maiordimensión do norte da penín-sula Ibérica.
As dunas, en xeral, son lugarestremendamente interesantes,onde se produce a sedimenta-ción de materiais de texturaareosa, é dicir, onde se acu-mula a area.
1Cando observamos as dunas, véñennos de súpeto á cabeza preguntas como:cal é a orixe das dunas?
.........................................................................................................................
de onde vén tal cantidade de area?
.........................................................................................................................
Se vos fixades no perfil da duna e observades cal é a dirección do vento, seredes capaces de entender a súa formación.
![Page 3: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/3.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
2
Á hora de facerdes estasactividades debedes teren conta as seguintesrecomendacións:
- Evita pisar a vexetacióndunar xa que é moi sen-sible ás alteracións.
- Tamén evita camiñarpor fóra dos camiñosestablecidos.
- Non arrinques plantaspois estás causando unimpacto innecesario epodes destruír especiesen perigo.
ActividadeAs dunas son un pequeno deserto
2
Na vosa mochila de investigadores levades o material necesario para observaras condicións ambientais na duna:
1. Os termómetros utilizádeos para medir a temperatura do aire, a tempera-tura sobre a duna e a temperatura no solo da duna.
2. Os higrómetros serviranvos para medir a porcentaxe de auga que contén oaire.
3. Os anemómetros utilizarádelos para medir a intensidade do vento.
4. Para medir a dirección do vento, empregaredes o antigo método de mollaro dedo índice e levantalo para determinar por onde sopra o vento.
5. Na botella de plástico cortada pola base, meteredes area formando a estru-tura do solo da duna. Para medir a cantidade de auga que retén, utilizare-des unha medida determinada de auga que botaredes pola parte aberta dabotella. Despois sacaredes o tapón da parte de abaixo e recolleredes aauga que caia. Anotade a cantidade inicial e a final; a diferenza é a canti-dade de auga que pode reter o solo da duna.
![Page 4: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/4.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
3
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
Como credes que o mar pode condicionar o desenvolvemento das plantas?
........................................................................................................................
As dunas son un substrato móbil. Que tipo de adaptacións pensades que des-envolven as plantas para compensar esa mobilidade?
........................................................................................................................
Sabedes xa a que condicións se enfrontan as plantas que medran nas dunas?Axudádevos da investigación que acabades de facer para elaborar unha rela-ción de factores ambientais que condicionen a vida nas dunas.
........................................................................................................................
Credes que as condicións ambientais son constantes en todos os puntos daduna? Como variarán?
........................................................................................................................
OBSERVACIÓNS NOTAS
Nome do grupo
Lugar
Data
Condicións atmosféricas
Temperatura do aire
Temperatura sobre o solo
Temperatura no solo
Humidade relativa do aire
Intensidade do vento
Dirección do vento
Presenza de partículas transportadas polo vento
Auga retida pola area
![Page 5: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/5.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
4
ActividadeQue plantas viven nas dunas?
3Cun cadro de arame de 40 cm de lado, ides descubrir algunhas das plantasque son capaces de vivir nas dunas.
Para facilitarvos o traballo, porque a duna é moi grande, tiraredes o cadradoao chan, anotando as especies que hai dentro, repetindo esta operación 15veces. Non debedes pretender que caia sobre ningunha planta en concreto.
Para a identificación utilizade esta sinxela clave:
1. Gramíneas:
- Menores de 40 cm: GRAMA MARIÑA
- Maiores de 40 cm: FEO DE PRAIA
2. Diferentes ás gramíneas
- Follas con espiñas: CARDO DA RIBEIRA
- Follas sen espiñas: 3
3. Follas:
- Con forma de ril e talo deitado: CORREOLA MARIÑA
- Sen forma de ril: 4
![Page 6: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/6.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
5
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
4. Talo:
- Ao corte bota leite: LEITAREGA DA PRAIA
- Ao corte non bota leite: 5
5. O talo:
- É un bulbo de cor amarela-encarnada, ten unha flor branca en forma de campá moi recendente: CEBOLA DAS GAIVOTAS
- Non é un bulbo: 6
6. Ten pelos ou la: 8
7. Non está cuberta de borra: 9
8. Abondosa pilosidade semellante ao algodón
- só nas flores: VULNERARIA
- a pilosidade cobre toda a planta: CARRASCAS DE SAN XOÁN
9. Planta de:
- pequeno tamaño con talos reptantes con follas postas e carnosas: ARENARIA DO MAR
- Gran tamaño con grandes flores amarelas solitarias e vaíñas de sementes moi longas: PAPOULA DAS PRAIAS
![Page 7: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/7.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
6
Ide anotando as vosas observacións na seguinte táboa:
ESPECIES 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Total aparicións/ Frec.n.º total tiradas
Grama + + + + - - + - + - - + + + + 10/15=0.66 66%
![Page 8: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/8.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
7
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
Agora, observade con detemento catro plantas diferentes, fixádevos na súaforma, cor, altura..., e sinalade na táboa as adaptacións que presentan. Tratadede relacionar esas adaptacións coas funcións que teñen nas plantas dunares:
OBSERVACIÓNS A B C D FUNCIÓNS
Talo rastreiro
Presenza de follas
Cutícula dura
Espiñas ou escamas
Presentan pelusiña
Aspecto carnoso
Superficie enrolada
Son brillantes
Cores apagadas
Flores pequenas
Tecidos ríxidos
![Page 9: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/9.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
8
Seguidamentevaise medindo(ollando desdearriba) cantosc e n t í m e t r o socupa cadaespecie:
ESPECIES MEDIDAS EN cm TOTAL COBERTURA
Grama 12-8-26-17 63 cm 63/5=12.6%
Calculade a cobertura das plantas no ecosistema dunar. Estendede unha cintamétrica de 5 m sobre as plantas, procurando que quede o máis tensa posible.
![Page 10: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/10.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
9
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
Neste perfil da duna, situade a vexetación que atopastes no voso estudo eindicade as especies que a forman.
Que diferenza existe entre a frecuencia e a cobertura?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
En que parte da duna estades?
........................................................................................................................
Relacionade onde se sitúa a vexetación coas condicións ambientais que hainesa zona.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Que función cumpre a vexetación das dunas?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
![Page 11: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/11.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
10
ActividadeNas dunas non só viven plantas
4Para a observación da fauna, hai que ter os ollos moi abertos, xa que unha dascaracterísticas principais dos animais que aquí viven é o seu alto nivel demimetismo. Hai aves como a píllara das dunas que crían nas dunas, poñen osseus ovos en pequenas depresións da area que fan a fun-ción de niños e teñen unhas cores que apenas nos per-miten distinguilas e, por suposto, moito menos aosseus ovos e polos...
Coidado onde poñedes os pés!
Outra das características máis impor-tantes é que algúns animais, como osapo de esperóns, teñen a súa maioractividade durante a noite, ¿sabedespor que? Investigade que é o que faidurante o día.
Neste ambiente tamén viven outros animais de menortamaño, pero igual de importantes, como escaravellos, ocaracoliño das dunas e a eiruga da esfinxe da leiteiriña.Por que lle chaman así?
...........................................................................................................
........................................................................................................................
A estas alturas da investiga-ción xa sabedes que asdunas son un medio hostilpara a vida, polo que afauna que habita nelas éescasa, aínda que moi inte-resante.
![Page 12: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/12.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
11
Parque Natural doComplexodunar deCorrubedo e Lagoas de Carregal e Vixán
Facede unha relación dos animais atopados utilizando a seguinte ficha inventario:
O proceso no que un animalcome a outro e este é comidoá vez por outro máis grandecoñecese como cadea alimen-taria ou cadea trófica. Agoraque xa coñecedes o ecosiste-ma dunar, poderiades facerunha das cadeas alimentariasdas dunas.
Ademais nos ecosistemas os seres vivos distribúense formando unha pirámidena que os vexetais están na base e os depredadores na parte alta. Para que seconserve o equilibrio, onde cres que terá que haber máis abundancia de seresvivos, na base ou na cúspide da pirámide?
........................................................................................................................
Agora que xa falamos de equilibrio, pensa nalgún exemplo de como este equi-librio pode romperse.
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Nome galego Taxonomía Alimentación Presenta Tipo de Observaciónsmimetismo mimetismo e curiosidades
Nas dunas existe un equilibrio entre as diferentes especies de animais e deplantas. Para que haxa suficiente alimento para todos é moi importante nonalterar ese equilibrio.
![Page 13: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/13.jpg)
Unidades didácticas
As plantasdunares
Parque Natural doComplexo
dunar deCorrubedo
e Lagoas de Carregal
e Vixán
12
ActividadeUn ecosistema singular relacionado cos demais
5 Observade ao voso arre-dor; o ecosistema dunar édiferente de toda a paisaxeque o rodea.
Facede un debuxo no quereflictades os diferentesecosistemas que rodean asdunas.
Pensades que as dunas son un ecosistema illado?.....................................
ECOSISTEMA ORIXE NATUREZA RELACIÓNS
Clasificade os ecosistemas pola a súa orixe (natural ou humana), polas súas carac-terísticas naturais e observade as relacións que manteñen co ecosistema dunar.
Edita: Xunta de Galicia - Consellería de Medio AmbienteIdea orixinal e realización: cem, s.coop.galegaDeseño gráfico: Mazaira grafismo, s.l.Impresión: Edym, s.l.Depósito Legal: C-2263/2004
Impreso en papel 100% reciclado, libre de cloro e certificado
![Page 14: As plantas dunares](https://reader031.fdocument.pub/reader031/viewer/2022013122/568bf2181a28ab893395718f/html5/thumbnails/14.jpg)