Årsrapport og rekneskap 2008 - omslag 07.04. bade- og symjeanlegget, nye omsorgsbustader,...

Rådmannen, mars 2009

Årsrapport ogrekneskap 2008

Styringsmål i årsrapporten

Nådde vi måla i 2008?

= og vel så det

= så godt som

= ikkje heilt

Tilsvarande fargekodar er nytta i heile dokumentet

1Årsrapport og rekneskap Luster kommune 2008

FøreordRådmannen i Luster legg med dette fram årsrapport og rekneskap for 2008 – for første gong som eit samla dokument. Årsmeldinga er heimla i kommunelova § 48 og utgjer – saman med rekneskapen for same år – administrasjonen si viktigaste attendemelding til kommunestyret.

I 2008 kåra ”Dagens Næringsliv”, ved hjelp av data frå SSB, Luster til landets beste kommune å bu i. Dei data som då vart nytta fokuserte på levestandard, sosiale forhold og tenestetilbod. Sistnemnde kategori dreier seg stort sett om dei tenester Luster kommune tilbyr. Kåringa var difor ein skikkeleg honnør både til folkevalde, leiarar og tilsette i kommunen.

For 2008-09 har kommunestyret i eige budsjett formulert styringsmål for brukarar og tilsette. I dei tilfelle det ligg føre resultat (2008) gjev rådmannen tilbakemelding i denne årsrapporten. Nokre av dei viktigaste resultata er oppsummert i tabellen på denne sida.

Dei resultata vi oppnådde i 2008 er jamt over gode. I dei tilfelle vi ikkje har nådd måla, kan det ha samanheng med at desse ikkje har fått nok fokus i det daglege arbeidet eller at dei er sett for høgt. Omvendt kan det tenkjast at andre mål er sett

for lågt og såleis ikkje uttrykkjer rimelege ambisjonar. Det er viktig at kommunestyret drøfter dette.

Driftsrekneskapen for 2008 er gjort opp med eit overskot på 7,5 mill kr. Av positive avvik kan nemnast ei meirinntekt på skatt og refusjon kapitalutgifter på 5,3 mill kr, ei meirinntekt på sal av konsesjonskraft på 3,5 mill kr og innsparingar i den ordinære drifta på 1,5 mill kr. På minussida må nemnast meirutgifter på renter/avdrag på 5,5 mill kr og ein svikt på momskompensasjon investeringar på 3,9 mill kr.

Utover dette har vi som eigen inntektspost og ut frå regelverket måtte føre eit premieavvik (pensjon) på 7,1 mill kr. Dette tilsvarar differensen mellom rekneskapsført og betalt pensjon. Eit like stort beløp må utgiftsførast i 2009. Heile overskotet vil såleis gå til dette.

Finansforvaltninga gav ein svikt i avkastninga på 10,5 mill kr. Dette er dekka ved forbruk av fond. Bak svikten ligg ein verdireduksjon på aksjefonda på 19,1 mill kr, samt ei vesentleg meiravkastning på sine bankplasseringane.

Investeringsrekneskapen for 2008 er gjort opp med eit overskot på 0,4 mill kr. Dette kjem av ikkje budsjetterte salsinntekter frå eigedoms- og tomtesal.

Det har vore god styring og kostnadskontroll over investeringane. Vi burde likevel hatt betre tidssamanfall mellom løyvingar og gjennomføring. Ved utgangen av 2008 hadde vi eit tidsmessig etterslep på ca 45 mill kr. Dette gjeld m.a. planleggingsmidlar til bade- og symjeanlegget, nye omsorgsbustader, næringsbygget i Jostedal, forskotteringa av Gullringen, cruisekaien i Skjolden, parkeringsplassen på Ornes, Krekavegen og avløpstiltak i Gaupne og Dale.

Den årlege ”HMT-meldinga” ligg i år inne i denne samla årsrapporten.

I rapporten er innteke 2 nye tverrfaglege omtalar - ”Folkehelse” og ”Inn på tunet”.

Gaupne, mars 2009.

Tore Eriksenrådmann

Tenesteområde / styringsmål Nådde vi måla i 2008 ?Ikkje heilt

Så godt som

Og vel så det

Barnehagane - brukartilfredsheit xGrunnskulen - nasjonale prøver 5 kl xGrunnskulen - nasjonale prøver 8 kl xGrunnskulen - eksamen xGrunnskulen - elevtrivsel xGrunnskulen - elevmotivasjon xHelse – konsultasjonar m.v. xPleie og omsorg ikkje måltByggesak - brukartilfredsheit xTekniske tenester elles xKultur - brukarmål xKlagesaker med omgjeringsvedtak xAlle tilsette - medarbeidartilfredsheit xAlle tilsette - sjukefråvær x

2 Årsrapport og rekneskap Luster kommune 2008

Interkommunalt samarbeid

Ordførar Torodd Urnes, ordførar Jarle Aarvoll i Sogndal og formannskapsmedlem Birte Fossheim i Leikanger stod for opninga av Sogn Barnevern. Foto: Arve Uglum/NRK.

Luster kommune samarbeider med andre kommunar både nasjonalt og regionalt. På nasjonalt nivå kan vi særskilt nemne Kommunanes Sentralforbund (KS), Landssamanslutninga av vasskraftkommunar (LVK) og Norske utmarkskommunar (USS).

FylkesnivåetLuster samarbeider med alle kommunane i fylket om felles innkjøpsavtaler for varer og tenester. Ordninga vert administrert av fylkeskommunen.

Luster kommune og nesten alle kommunane i fylket samarbeider også med fylkeskommunen om ei felles arkivteneste. Hovudfokuset er å ta vare på eldre arkivmateriale.

Luster kommune er tilslutta den fylkesdekkande Alarmsentralen – eit interkommunalt selskap (IKS) der vi også er med på eigarsida. Alle kommunane er tilslutta akuttbiten (brann/ulukke) og stadig fl eire, deriblant Luster, nyttar seg no også av tilbodet om tryggleiksalarmar.

Luster yter også driftsstøtte til det fylkesdekkande Krisesenteret for Kvinner. Staten fi nansierer storparten av drifta og kommunane tek seg kollektivt av resten.

Sogn RegionrådSogn Regionråd står for inter-kommunalt samarbeid i indre og midtre Sogn. Regionrådet har 8 medlemskommunar og eit sekretariat lagt til Sogndal. Ordførarane er fullverdige medlemer og rådmennene samarbeider i ei driftsretta rådmannsgruppe,

Sogn Regionråd har spelt ei sentral rolle i arbeidet med å få rusta opp Sogndal lufthamn.

Det regionale samarbeidet har i 2008 vore tufta på følgjande satsingsområde: Skule, reiseliv, IKT, rekruttering, ungdom og næringsutvikling. Desse områda har vore prioriterte i samarbeidsavtalen med fylkeskommunen om fi nansiering og gjennomføring av regionale utviklingsprosjekt.

Eit av dei store prosjekta rådet no arbeider med er ”Sats på skulen – snu Sogn”. I dette står skuleeigarrolla, leiarutvikling og felles fagnettverk sentralt. Luster kommunestyre gjorde i november 2008 vedtak om korleis ein vil følgje opp arbeidet som skuleeigar.

På driftssida er renovasjon eit sentralt samarbeidsområde. Rådskommunane og Høyanger står saman om det interkommunale

renovasjonsselskapet Simas (IKS). Selskapet syter for all handsaming og transport av hushaldsavfall i kommunane. For næringsavfallet er det private tilbydarar ved sida av SIMAS.

Kommunane samarbeider også om miljøretta helsevern i skular og barnehagar (1 stilling lagt til Mattilsynet Sogndal) og om det kommunalt eigde selskapet Sognlab AS, som kontrollerer vasskvaliteten i kommunane (2-3 stillingar).

Vidare samarbeider Regionrådet med fylkeskommunen om felles revisjon (Sogn og Fjordane revisjon IKS). I høve kontrollutvalet har kommunane etablert ei ny sekretariatsordning basert på kjøp av tenester hos PricewaterhouseCoopers AS.

Elles samarbeider kommunane om skjenkekontroll, forsikringsavtaler, rekneskapskontroll av private næringsdrivande (Årdal vert) og anna.

Innan IKT samarbeider vi i Sogn Regionråd om ”Kommunenett Sogn” (internettilgang, avtale fylkeskommunen), GIS (geografi ske informasjonssystem, tilsvarande avtale), Sognekart (felles webbasert kartteneste), breibandutbygging (fase 3, starta 2007), IKT Helsenettverk (auka samhandling mellom spesialist- og kommunehelsetenesta) og IKT Skulenettverk (digital læringsplattform til alle skulane). Nytt i 2008 er at det vart innleia eit samarbeid med sikte på å utvikle heilt nye heimesider for alle kommunane.

BLLS – kommunaneDelar av IKT-funksjonen i Regionrådet er delt mellom ÅLAV (sørsida) og BLLS (nordsida; Balestrand, Leikanger, Luster og Sogndal). Nordsida starta i 2007 eit omfattande samarbeid om utvikling og drift av diverse IKT-løysingar.


Det vart innleiingsvis utarbeidd ein eigen strategiplan (2008-12) og det er no tilsett prosjektleiar. Samarbeidet er omfattande og femner om stadig nye saksfelt og prosjekt. Siste nytt er at ein ved årsskiftet 2008/09 starta ein prosess som kan føre alle kommunane over til same økonomisystem.

Leikanger, Sogndal og LusterKommunane Leikanger, Sogndal og Luster etablerte i 2006 ein interkommunal kulturskule – Sogn kulturskule – med Leikanger som vert. Samarbeidet vart evaluert i 2008 med relativt gode resultat. Den felles kulturskulen gjev grunnlag for eit noko breiare tenestetilbod enn det kommunane kvar for seg kunne fått til.

I 2007 vart det mangeårige samarbeidet mellom Leikanger, Sogndal og Luster om jordmortenester utvida. Det gjev grunnlag for meir stabile tenester.

1. september 2008 etablerte dei same kommunane eit felleskontor for barnevernet, kalla ”Sogn barnevern”. Sogndal er vert. Målet er at kommunane skal få ein meir robust teneste og at det skal vere ein viss distanse mellom det nye kontoret/dei tilsette og dei som treng hjelp frå barnevernet.

På det tekniske området inngjekk Luster i 2007 ny avtale (5-årig) med Sogndal og Leikanger om sal av feietenester. Avtalen gir grunnlag for to heile stillingar i tenesta med gevinstar når det gjeld det faglege, kvaliteten i tenesta og arbeidsmiljøet.

I desember 2008 vedtok Luster kommunestyre at vi skal greie ut og søkje samarbeid med Leikanger og Sogndal innan oppmåling, byggesakshandsaming og teknisk drift generelt. Investeringar i større maskinar skal også utgreiast. Denne saka kjem ein tilbake til i 2009.

Luster kommunestyre vedtok i mars 2008 å byggje eit regionalt bade- og

symjeanlegg i Gaupne. Leikanger og Sogndal er tidlegare utfordra til å yte investerings-/driftsstøtte. Leikanger har stilt seg positiv, utan å spesifi sere beløp. Sogndal har meldt at ein kan yte eit investeringstilskot (kr 300.000,-), men vil ha utgreidd etterspurnad og ut frå det optimal lokalisering.

Sogndal og LusterFrå 2006 har Luster og Sogndal etablert ”Reisemål Sogndal og Luster AS”, som kommunane yter årlege tilskot til. Luster er inne på eigarsida og selskapet vert administrert frå Gaupne. Reisemålsselskapet er medeigar i selskapet Visit Sognefjord AS, der heile reiselivet i Sogn samarbeider om marknadsføring og sal.

Annan interkommunal aktivitetLuster kommune er med på eigarsida i Sognekraft (knapt 7%). Sognekraft, med hovudkontor i Vik, har eigen produksjon i Årøy og Vikfalli og nettkonsesjon i Balestrand, Vik, Leikanger og Sogndal, men ikkje i Luster. Luster Energiverk eig knapt 13% i Sognekraft og Luster kommune eig igjen knapt 18% av aksjane i Luster Energiverk.

Luster kommune er – saman med kommunane i Sogn og fylkeskommunen – med på eigarsida i verksemda ”Sogneprodukter”, selskap med hovudkontor i Vik. Dette er ei bedrift med

verna arbeidsplassar som også har arbeidstakarar utplassert i kommunane hjå ulike arbeidsgivarar. Eit tilsvarande arbeidsområde ligg under vårt eige ”Luster Arbeidssenter A/S” - som også bistår nabokommunane.

Kommunane i Sogn yter årlege tilskot til Sogn Folkemuseum på Kaupanger. Museet har ei stor samling frå Luster, både bygningar og gjenstandar. Luster kommunestyre vedtok i desember 2008 at ein vil ha vurdert avtalen med Sogn Folkemuseum. Dette kjem ein difor attende til.

Luster kommune har tett og delvis prosjektbasert samarbeid med både fylkeskommunen og fylkesmannen innan områda bygdeutvikling og naturbasert næringsutvikling. Både Jostedal, Sørsida/Ornes og Veitastrond er/har vore aktivt med i utviklingsarbeid.

Luster kommune har elles mange oppgåver og prosjekt saman med andre kommunar/ fylkeskommunen som t.d: Kulturhuset, Storhallen, Fosshaugane Campus, Fjærlandsvegen, Fatlatunnelen, leige/bruk av skulebygg på Hafslo mv.

ÅLAV og BLLS er saman om prosjektet Nye nettsider. Her frå ei gruppesamling.


Med folkehelse meiner vi helsetilstanden hjå innbyggjarane og korleis helsa fordelar seg blant innbyggjarane. Folkehelsearbeid er soleis arbeid for å bygge helse og trivsel, førebygge skader og sjukdom, samt arbeide for ei jamnare fordeling av faktorar som påverkar helse.

I den vestlege verda vert helsa stadig betre, men det er store forskjellar mellom kjønn, sosiale lag og etniske grupper. Nokre av forskjellane er aukande. Livsstilssjukdommar og inaktivitet vil representere store helseutfordringar i åra som kjem og er knytt til endra levevanar og samfunnsutvikling, mellom anna

redusert behov for fysisk aktivitet i transport og arbeidsliv.Arbeidet med å skape gode oppvekst- og levekår krev ei tilnærming på tvers av sektorar og faglege/organisatoriske grenser. Hovudmålet i kommunen sin plan for folkehelse 2006-08 er:

Luster kommune skal vere ein god plass å vekse opp. Kommunen skal stimulere til aktive, levande og inkluderande lokalsamfunn der helse, kultur, trivsel og medverknad vert sett i samanheng.

I mai 2008 vart strategigruppa for folkehelse omdefi nert til Folkehelse-/Politiråd, for å skape eit tettare samarbeid mellom kommune og politi. Nemnde råd består av ordførar (leiar), to andre folkevalde, rådmann (v/rådgjevar oppvekst), lensmann og folkehelsekoordinator. Luster kommune har og eit breitt samansett Folkehelseråd, som i tillegg til Folkehelse-/Politiråd består av representantar frå frivillige organisasjonar, helse, ungdomsråd, eldreråd og PPT. Vi har skrive partnarskapsavtale med fylkeskommunen om deltaking i Folkehelseprogrammet ”Vardar for folkehelse”, og fylkeskommunen yter tilskot til arbeidet vårt. Nemnde avtale er nyleg forlenga til 2011.

Luster kommune har i planen for 2006-08 valt å satse på områda:• Rus- og tobakksførebygging,• Fysisk aktivitet, • Kost og ernæring og • Psykisk helse.

Rus- og tobakksførebyggingLuster har i 2008 kome med i ungdomsundersøkinga som vert gjennomført i Sogndal, Leikanger, Vik og no Luster. Undersøkinga stiller spørsmål om røyke-, alkohol- og rusvanar blant ungdom på ungdomsskulen og i vidaregåande skule. Hovudtrekka frå undersøkinga er ei gledeleg og positiv utvikling. Tendensen viser at ungdom i aukande grad tek avstand frå røyk, alkohol og narkotika, samt ei utsetjing av debutalderen for alkohol. Samtidig visar det seg at elevar i 10. klasse har endra drikkevanar; færre har kjent verknad av alkohol og hyppigheita av inntak er gått ned.

(Sjå grafane)

Team 49 er no innført ved alle skulane, aktivitet og arbeidsmåtar varierer frå skule til skule. Effekten av Team 49 på rus- og tobakksførebygging er førebels ikkje dokumentert.Nattugler og foreldra si rolle i rusførebygginga har fått auka fokus i siste del av planperioden. Det er

I klatreveggen i Fjordstova

Tema - Folkehelse

På skytebana i Fjordstova

4


rekruttert mange nye nattugler frå Gaupne og Hafslo. Ulike studiar har vist god effekt av å involvere foreldre og foreldrenettverk med tanke på rusførebygging blant ungdom.

Uformelle rusfrie møtestader. Kommunen gjev tilskot til lag og organisasjonar som driftar fritidsklubbar. Ordninga fungerer for Hafslo og Jostedal. Nokre fritidsklubbar er ikkje med i denne ordninga, m.a Gaupne. I budsjettvedtaket for 2008 er det tatt inn eit nytt punkt om å utvide folkehelseprosjektet med ”Ein stad å vere” for ungdom i Gaupne. Eit slikt tiltak vil krevje eit stort løft som det med dagens rammer for folkehelsearbeidet ikkje er mogeleg å gjennomføre. Ungdommen må vere aktive i ein ev prosess med å utvikle eit slikt tilbod.

Fysisk aktivitetDanseverkstaden er godt etablert og har undervisning for over 100 barn og unge ein gong i veka. 10 nye instruktørar har blitt utdanna og desse tok over ansvaret for danseverkstaden frå 2009. Mange av dei tidlegare instruktørane vil halde fram med å ha dansetimar. Konseptet med aktivitetskveldar på treningssenteret (ME`N`U) er i drift med eit ungdomsstyre og eit vaksenstyre. Det er ope annakvar fredag og er godt nytta, med ca 50 besøk kvar dag. ME`N`U er eit samarbeid med frivillige organisasjonar. Vaksenstyret har representantar frå kommunen, IL Bjørn, Luster Treningssenter, Nærmiljøsentralen og Kyrkja.

Luster er med i ”Trygge eldre”, eit nasjonalt prosjekt som har ulykkesførebygging blant eldre som mål, og driv treningsgruppene ”Betre balanse” på alle 3 omsorgssentera ein gong i veka. I hausthalvåret 2008 var det totalt 422 treningsbesøk på balansegruppene. Det er ønskeleg å auke frekvensen på denne treninga

for å oppnå dokumentert effekt.

Folkehelserådet har sett ned ei styringsgruppe for prosjektet ”Glede og fysisk aktivitet for førskulebarn”. Målet er å auke den fysiske aktiviteten i barnehagane. Alle barnehagane vart invitert til å søke på midlar som skal nyttast til å utvikle eit aktivitetstilbod. 1 barnehage har fått tildelt midlar og vil gå i gang i 2009. Eit av kriteria er at erfaringane skal kunne overførast til andre barnehagar.

Kost og ernæringGrunnskulen i Luster tilbyr gratis frukt og grønt til elevane. Kantina ved Luster vidaregåande skule har fokus på sunn mat som ein del av sitt folkehelsearbeid. Dei har og bytt ut brusautomatar med vasskjølar. Alle

barnehagane har fått invitasjon til å delta i prosjektet ”Fiskesprell”, med målsetjing om å auke inntaket av fi sk. Tre barnehagar har meldt seg på, med oppstart i 2009. Team 49 tek opp kosthald som del av sunn livsstil i 7. klasse.

Psykisk helsePsykisk helse er eit svært omfattande område som er vanskeleg å evaluere punktvis. Av tiltaka som er nemnde i førre plan, er Olweus og Team 49. Olweus er systematisk arbeid med det psykososiale miljøet og mot mobbing i skulen. Skulane kan vise til spørjeundersøkingar som syner redusert mobbing etter dei starta opp med Olweus. Ungdomsskulane nyttar seg av programmet ”Alle har ei psykisk helse” som ein del av arbeidet med Team 49.

Trygge eldre. Trening på Luster Treningssenter. Frå venstre: Ingebrigt Vinda, Oddlaug Molland og Gudleik Hovland.

5


Tema - Inn på tunet

”Inn på tunet” er tilrettelagte tilbod på gardsbruk, knytt opp mot defi nerte målgrupper eller brukarar. Aktivitetane i dei ulike tilboda bygger på gardane og bonden sine ressursar. Ein gard kan t.d ha utvikla eit utdanningstilbod i høve grunnskulen og ein annan eit aktivitets- og arbeidstreningstilbod retta mot helse- eller omsorgstenesta.

OrganiseringDet vart hausten 2007 oppretta ei 2-årig prosjektstilling (50%) på

området Inn på tunet. Kommunen og fylkesmannen delte fi nansieringa. Prosjektleiar vart tilsett og begynte medio oktober 2007. Vedkomande slutta i 2008. Basert på ei klarering i formannskapet vart det avgjort at rådmannen skulle vidareføre arbeidet i nemnde 2-års periode, med nokre endringar i organiseringa. Ei prosjektgruppe vart etablert (våren 2008), under leiing av rådmann og assisterande rådmann i fellesskap. Elles deltek Helsesjefen, Pleie- og omsorgstenesta, NAV Luster, Sogn

barnevern, PPT, Rådmannen sitt oppvekstteam og eininga Landbruk og naturforvaltning. Koordinerings- og sekretæransvaret er lagt til sistnemnde eining.

Tenester og oppgåverDet vert arbeidd med følgjande oppgåver:

• Arbeide mot skule og barnehage for å få rutine på gardsbesøk inn i årsplanane

• Arbeid mot dei aktuelle ”kjøpareiningane” og tilbydarane/gardbrukarane; gjera tilboda kjende for potensielle kjøparar og gjera behova kjende for potensielle tilbydarar – dette for å ”kople” kjøpar og tilbydar.

• Utarbeiding og implementering av standard avtalemalar.

• Rettleiing til bønder som er interesserte i å kome i gang, og allereie er i gang, og kople desse saman med brukarar og kommune.

• Marknadsføring/bruk av media for å gjera tilboda og Inn på tunet meir kjent.

AktivitetInn på tunet (IPT) er ei satsing som omfattar mange einingar og fagområde. Det har vore vanskeleg for tilbydarar å vite korleis ein skal utvikla IPT-tilbod, då det tidlegare ikkje har vore noko systematisk kartlegging av korleis behovet for IPT er i dei kommunale einingane. Arbeidet starta difor med å kartleggje behov og vilje hjå alle ”kjøpareiningane” i kommunen, samt hjå Barnevern og NAV. Det har og vore ei grundig kartlegging av tilbydarar, og eksisterande IPT-tilbod i kommunen.

Prosjektet har vore på vitjing hjå alle tilbydarar som har eitt IPT-tilbod i kommunen i dag. I Luster er det registrert 10 tilbydarar/

Leon Lunde har Inn på tunet-tilbod på Indre Hafslo.

På Mollandsmarki er det tilbod for eldre med demens-diagnose.

6


gardsbruk som har tilbod til ulike grupper – då innafor barnevern, grunnskule, psykisk helsevern og demens/eldreomsorg. I tillegg har fl eire meldt seg interesserte i å yta IPT-tilbod, og er såleis i ein slags utviklingsfase på området.

Prosjektet har samarbeidd med nettverksgruppa for Inn på tunet i Sogn og Fjordane og deltok m.a på ein fagtur til Vestfold. Felles utfordringar vert diskutert, og ein får i slike samanhengar døme på korleis ting kan løysast.

Det vart halde eitt informasjonsmøte for IPT-interesserte bønder i kommunen (januar 2008). Frammøtet var svært godt - om lag 35 interesserte gardbrukarar og andre.

Vidare arrangerte Inn på tunet-prosjektet i Luster eit fagseminar saman med Nettverket for ”Inn på tunet” i Sogn og Fjordane, Høgskulen i Sogn og Fjordane og Fylkesmannen (febr-08).

I aug-08 kom det i gang et nytt tilbod for eldre i Luster, retta mot såkalla tidlegdemente. Dette er i utgangspunktet eit prøveprosjekt over eitt år. Luster kommune er den første kommunen i Sogn og Fjordane som har eit slikt tilbod. Med grunnlag i dette deltek Luster kommune no i det nasjonale forskingsprosjektet ”Dagtilbud og avlastningsordninger for personer

med demens”, i regi av nasjonalt kompetansesenter for demens. Prosjektet på landsplan har som føremål å fi nna fram til gode dagtilbod og avlastningsordningar. Standardisering av avtalar mellom tilbydarar og kommunen har vore ei prioritert oppgåve, då avtalane som eksisterte var svært ulike og gav for ulike rammer for tilbydarane. Det er no utarbeidd standard Inn på tunet-avtaler.

Rettleiing til bønder som er interesserte i å kome i gang og kople desse saman med brukarar og kommune er også ei prioritert oppgåve.

Aktive IPT-tilbod i kommunen i 2008:

I Fortun har Bente og Torkjell Sollesnes Inn på tunet-tilbod.

• På Nes; aktivitetstilbod til 6 born med særskilde behov

• I Fortun: tilbod til 3 born med særskilde behov samt 3 innanfor psykisk helsevern.

• På Høyheimsvik: tilbod til 3 born med særskilde behov

• På Indre Hafslo: tilbod til 2 born med særskilde behov

• På Mollandsmarki: tilbod til 6 eldre med demens-diagnose

• På Sørheim: tilbod til 2 elevar med særskilde behov

Fleire gardar har vorte nytta til avlastningsopphald/støttekontaktar for kommunen sine omsorgstenester, samt besøksheimar for barnevernet. Andre har tatt imot skuleklassar gjennom skuleåret. Nokre av desse er innarbeidde i skulane sine entreprenørskapsplanar.

Svein Arne Næss har Inn på tunet-tilbod på Høyheimsvik.

7


Folketal og sysselsetjing

FolketalsutviklingaStatistisk Sentralbyrå sin statistikk syner slik utvikling av folketalet i Luster:

Årstal/dato Innbyggjarar01.01.70 512601.01.80 510201.01.90 5172 01.01.00 500301.01.01 495501.01.02 496601.01.03 492601.01.04 492401.01.05 492701.01.06 488901.01.07 488401.01.08 487001.01.09 4879

Bakgrunnen for folketalsendringane ligg i utviklinga av fødselsoverskot/-underskot og fl ytting. Luster har hatt slik utvikling av tilhøvet fødselstal/dødstal dei siste åra:

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008-17 0 0 4 -4 +7 +20

Flyttetala i same tidsperiode har vore slik:

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008-23 -2 +3 -42 -1 -22 -11

Utviklinga internt i kommunen viser relativt store endringar. I 1980 var det 1572 innbyggarar i Gaupne og på Hafslo og 3519 innbyggarar i resten av kommunen. I 2008 var tala endra til 2442 i Gaupne og Hafslo, medan resten av kommunen hadde 2428 innbyggarar.

Ser vi på folketalsutvikling dei siste år, har vi laga ein tabell over kommunar det er naturleg å samanlikne oss med. Sjå under.

Det vart fødde 66 lustringar i 2008, åra før var det 54, 50, 59, 54, 65 og 51. Fødselstala har gått ein del

Folketalsutvikling i sognekommunane frå 01.01 01– 01.01.2009

1.1.2001 1.1.2009 %-endring 2001-2009Sogndal 6647 6968 + 4,8 Lærdal 2201 2199 - 0,1Leikanger 2188 2156 - 1,4Luster 4954 4879 - 1,5 Årdal 5760 5600 - 2,8 Vik 2943 2780 - 5,5 Høyanger 4653 4327 - 7,0Aurland 1827 1687 - 7,7 Balestrand 1530 1348 - 11,9

ned dei siste åra. 46 personar døde i 2008, åra før var talet 47, 55, 54, 65 og 69.

I 2008 fl ytte det 106 personar inn i kommunen, medan 117 fl ytte ut.I 2007 fl ytte det 106 personar inn i kommunen, medan 128 fl ytte ut.

Sysselsetjinga Oversyn over heilt arbeidslause i Luster dei siste åra syner eit gjennomsnitt på nærare 100 i fyrste delen av nittitalet. Frå denne perioden og fram til i dag har arbeidsløysa gått vesentleg ned. Ved årsskiftet var arbeidsløysa 32 personar. Dette utgjer 1,4% av arbeidsstyrken.Det er viktig å få ei god utvikling av næringslivet i kommunen. Tilgang til arbeid er hovudargumentet for dei fl este med omsyn til val av framtidig buplass. Skal Luster halde på dei relativt store ungdomsgruppene som veks opp no, er utvikling av ein differensiert arbeidsmarknad ei sentral arbeidsoppgåve.

Ved inngangen til 2009 merkar næringslivet i Luster ikkje så mykje til krisa i den internasjonale økonomien. Inn i 2009 vil nok dette også påverke næringslivet i Luster.

Folketalet er på veg oppover for full musikk!


Kommunen som verksemd

Leiarsamling september 2008.

Pr 31.12.05 Pr 31.12.06 Pr 31.12.07 Pr 31.12.08

Tal

årsv Tal tilsTal

årsv Tal tilsTal

årsv Tal tils Tal årsv Tal tilsStab 29,4 35 32,1 34 32,1 35 32,1 35Teknisk drift 41 59 38,2 51 41,8 55 41,9 54Barnehagar 52,65 70 53,9 69 57,3 70 61,4 72PPT 2,8 3 3,1 4 3,3 4 3,3 4Grunnskular 89,7 131 97,3 124 98,2 119 94,7 111Sosial 4,5 5 5 6 5,5 5 1,1 2Helse 17,3 21 17,7 26 19,6 28 19,6 25Omsorgssone I 40,9 69 40,9 64 41,3 65 43,26 58Omsorgssone II 30,1 51 46,1 76 46,5 77 49,33 74OmsorgssoneIII 73,6 131 62,5 99 66,5 108 70,28 104ATS 5,4 6 5,4 6 5,4 7 5,4 7Teknisk forvaltning 8 41 8 40 8 37 8 37Næring 1 1 1 1 1 1 1 1Landbruk og nat.forvaltning 8,3 10 8,3 10 8,3 10 5,3 6Bibliotek 2 4 2 4 2 4 2 4Kulturskulen 4 11 Prosjekt bygdebok 1,4 1 1,7 1 1,7 1 1,7 1SUM TAL ÅRSVERK 412,1 423,2 615 438,5 626 440,4 595

(Nokre tilsette har arbeid ved fl eire einingar og vert dermed talt to gongar).

TilsetteVed utgangen av 2008 hadde ein i organisasjonen totalt 440,4 årsverk.

Kommentarar til tabellen:• Barnehage: Auke med 4,1 årsverk

på grunn av oppretting av fl eire barnehageplassar

• Grunnskule: Nedgang med 3,5 årsverk på grunn av færre klasser

OrganisasjonenKvaliteten på tenestene vert i stor grad avgjort i møte mellom tenesteytar og tenestemottakar. Alle medarbeidarane er på ein eller annan måte tenesteytarar og ein føresetnad for god kvalitet er god kompetanse og god organisering. Den administrative organisasjonsmodellen er etablert med utgangspunkt i at medarbeidarane skal ha best mogeleg grunnlag for å yte gode tenester. I dette ligg m.a. tydeleg ansvar og mynde, naudsynt handlingsrom, korte og klare styringsliner og deltakande leiarar – med mål og resultatstyring som overordna prisnipp.

Ein organisasjon vil vere i kontinuerleg utvikling og i 2008 vart følgjande større utviklingsarbeid gjennomført/innført eller starta opp: • Nye NAV Luster - 10. juni. • Nytt interkommunalt

barnevernskontor i Sogndal – Sogn Barnevern – opna 1. september.

• Utviklingsprosjekt i pleie og omsorg vart sett i gang.

• Utvikling og innføring av nytt kvalitetssystem (sett i drift frå jan 09).

• Utgreiingsarbeid om etablering av oppvekstsenter vart gjennomført.

• Utgreiingsarbeid om organisering av brannordninga i Luster vart gjennomført.

• Sosial : tatt med kommunal del i NAV. Barnevernstenesta er i ny interkommunal barnevernsteneste med Sogndal kommune som arbeidsgjevar

• Omsorgssone 1: Auke med 1,96 årsverk på grunn av auking av bemanning i heimetenesta

• Omsorgssone 2: Auke med 2,83 årsverk på grunn av auking av bemanning i heimetenesta

• Omsorgssone 3: Auke med 3,78 årsverk på grunn av auking av bemanning i heimetenesta og trong for meir ressurs til ressurskrevjande brukarar

• Landbruk og naturf.: Nedgang med 3 årsverk på grunn av at landbruksvikarane vart overført til Sogn landbrukstenester

• Teknisk forvaltning: i talet på 37 tilsette er det 29 personar innan brannvern som er tilsett i 192 % stilling

• Kulturskulen: ikkje teken med på grunn av den er organiset i internkommunal kulturskule med Leikanger kommune som arbeidsgjevar


Helse, miljø og tryggleik (HMT)Det fysiske og psykososiale arbeidsmiljøet vert systematisk kartlagt ved gjennomføring av: • Medarbeidarundersøking kvart

andre år• Årlege medarbeidarsamtaler • Årlege vernerundar• Kvartalsvis sjukefråværsstatistikk

og sjukefråværsoppfølging • Kontinuerleg avvikshandsaming.

Desse tiltaka ligg fast i årshjulet, og er ein viktig del av det overordna styringssystemet. Dei er samstundes ein del av det lovpålagde og systematiske HMT-arbeidet som igjen gjev grunnlag for tiltaksplanar. Tabellen under viser gjennomsnittleg sjukefråvær samanlikna med KS-området (kommunar) frå 4. kvartal eine året til 3. kvartal andre året.Vi ser at Luster ligg godt under gjennomsnittet i kommunesektoren, men at utviklinga også her er negativ. Dette gjev grunnlag for auka innsats og nærare vurdering av tiltak.

Luster kommune har, som IA-verksemd, forplikta seg til å arbeide systematisk mot tre mål:

• Redusert sjukefråvær• Fleire med redusert arbeidsevne

skal koma i arbeid • Auke den reelle pensjonsalderen.

S jukefråvæ r 2002 - 2008

0 ,0 %

2 ,0 %

4 ,0 %

6 ,0 %

8 ,0 %

10 ,0 %

12 ,0 %

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Luster K S -kom m *

* Frå 2007 er oppgjeven fråværsprosent for KS det totale sjukefråværet i kommunane etter 3. kvartal

Arbeidet med dei to fyrste måla har hatt prioritert dei siste åra. Arbeidet med det tredje målet – å auke den reelle pensjonsalderen – har fått noko meir tyngde etter at det frå 1.08.07 er tekne i bruk eigne seniorpolitiske tiltak i Luster kommune. Jf eige punkt under.

Av overordna HMT-tiltak som er gjennomført i 2008 kan følgjande nemnast:

• Arbeidsplassvurderingar av Sogn BHT. 12 individuelle plassar er undersøkt.

• Tilbod om infl uensavaksine. Ca 90 tilsette tok vaksine.

• Økonomisk støtte ved kjøp av årskort ved Luster treningssenter til ca 70 personar.

• Økonomisk støtte ved kjøp av årskort ved Hafslo treningsstudio til ca 10 personar

• Røykdykkartest for brannmannskap vart gjennomført for 9 personar.

• Inneklimamålingar ved skular og barnehagar. Prosjektet held fram.

• 40 timars arbeidsmiljøkurs arrangert av BHT med 5 personar

• HMT – kurs for leiarar - AML § 3-5. Frå kommunen møtte 1 deltakar.

• BHT arrangerte arbeidsmiljødagen der det møtte 9 verneombod frå Luster kommune

• BHT arrangerte kurs for reinhaldarar og husøkonomar med temaet ”Kartlegging og vurdering av arbeidsmiljø / HMT – reinhald. 4 personar deltok frå Luster.

• Gjennom IA – systemet har kommunen fått tilskot gjennom tilretteleggingstilskot i ca 14 tiltak. Dette er tilskot ein kan få for å førebygga sjukefråvær eller ved tilbakeføring frå eit sjukefråvær.

• Ergonomikurs for verneombod med 16 deltakarar

• Førstehjelpskurs med 21 deltakarar frå kommunen. Kurset var arrangert lokalt.

• Treningsprosjekt ved Luster treningssenter. Ca 13 personar deltok.

• Behandling hos fysioterapeut, inntil 2 behandlingar pr md i inntil 6 md (førebygging).

• Fotturar med premiering. • Felles førjulsarrangement i

2008 vart avlyst på grunn av lita påmelding.

I tillegg vart det gjennomført fl eire mindre HMT-tiltak / tilretteleggingar i den einskilde eining. Ved fl eire einingar er det oppretta eigne velferdskomitear. Kommunen er medlem i Sogn Bedriftshelseteneste og ca 90 tilsette er innmelde. I tillegg kjem ca 10 personar i brannvernet som ikkje har anna tilsettingsforhold i kommunen

MedarbeidararundersøkingI desember 2008 vart det gjennomført kartlegging av arbeidssituasjon og trivsel hjå alle tilsette i Luster kommune. Dette er tredje gongen Luster kommune gjennomfører ei slik medarbeidarundersøking. Eit viktig grunnlag for utviklingsarbeid/forbetring er medarbeidarane sine vurderingar av korleis dei har det og korleis organisasjonen fungerer. Undersøkinga er ei nasjonalt, standardisert undersøking som gjev grunnlag for å samanlikne resultata med andre kommunar og

Sjukefråvær 2002 - 2008 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Luster 7,4 % 6,9 % 6,1 % 5,1 % 5,9 % 6,3 % 7,1 %KS-komm * 9,0 % 9,4 % 8,3 % 8,7 % 9,1 % 9,4 % 9,6 %


gjennomsnittet i landet. I 2008 var det 99 kommunar som gjennomførte undersøkinga.

65 % av alle medarbeidarane, dvs. 400 medarbeidarar i Luster kommune har svart på ulike spørsmål på ein skala frå 1-6, der 6 er best.

Årsak til nokre tomme felt i 2006 er at det har kome til nye spørsmål og dimensjonar frå 2008 .

Luster har gode resultat. Kommunen ligg på eller over landssnittet på alle områda.Dette kan slik sett dokumentere at tilsette har det bra som arbeidstakarar i Luster kommune. I det vidare arbeidet vil det på overordna nivå, på einingsnivå og i medarbeidarsamtaler verta drøfta strategi og tiltak i forhold til moglege forbetringstiltak.

KompetanseutviklingOverordna arbeid med kompetanseutvikling vert styrt gjennom Plan for kompetanseutvikling. Utover eigne midlar på 620.000 kr fekk kommunen etter søknad 70 000 kr frå fylkeslegen til

kompetanseutvikling innan omsorg. Viktige tiltak gjennomførte i 2008 er: • IKT utvikling helsestasjon• Kompetanseutvikling

Demensgruppa• Kurs/opplæring i individuell plan• Fagleg oppdatering for

reinhaldarar• Fagleg oppdatering for

vaktmeistarar• IKT og dokumentasjon i

barnehagane• Fagkurs for assistentar ved nokre

skular• Arkivstudie • Kurs i offentleglova• Oppgradering i k-2000• Kurs i teiknespråk (skule)

Luster Luster Landet2006 2008 2008

Samarbeid og trivsel 4,9 5,1 5,0Innhald i jobben 4,6 4,9 4,9Stolt over arb.plassen 4,8 4,8 4,6Mobbing mv 4,8 4,7Fysiske forhold 4,3 4,7 4,1Heilskapsvurdering 4,7 4,5Arbeidsorganisering 4,5 4,6 4,4Næraste leiar 4,6 4,6 4,5Medarbeidarsamtale 4,6 4,6Eigen utvikling 4,2 4,2 4,2Overordna leiing 4,1 4,1 3,8Løn, arbeidstid 4,0 4,0 3,7Gjennomsnitt 4,5 4,6 4,4

• Vidareutdanning i geriatri• Kurs i hygiene/smittevern• Studietur (skule)• Vidareutdanning i matrikklære• Leiarutvikling/leiarsamlingar • Rettleiing (omsorg)• Tilskot til hjelpepleiarutdanning

Utover desse tiltaka vert det gjennomført einingsspesifi kke tiltak. I sum kan det konkluderast med at det vert arbeidd aktivt med kompetanseutvikling, men at det truleg kan bli betre i høve til systematisk arbeid med dagleg læring og utvikling på den einskilde arbeidsplass.

Seniorpolitiske tiltak og pensjonsalderArbeidet med å auke den reelle pensjonsalderen har fått meir tyngde, etter at det i 2007 vart tekne i bruk eigne seniortiltak i kommunen. 17 tilsette er for perioden 1.08.08 – 31.07.09 tildelt slike tiltak:

Seniortiltak 2008I 2008 vart det ikkje arrangert kurs for seniorar over 60 år. Grunnen er at den nye folketrygdlova ikkje var vedteken. Vidare var det ikkje klart korleis den nye Tenestepensjonsordninga skulle vera. Nytt kurs vert gjennomført hausten 2009.

Dei samla tiltak omfattar tilsette i alle stillingsgrupper.

Leiarsamling september 2008.

Tabellen under viser medarbeiderundersøking 2006 - 2008


4 medarbeidarar tok ut AFP i 2008, ei lita auke frå 2007. Vidare tok 2 ut alderspensjon - 2 mindre enn i 2007. 1 fekk uførepensjon, 7 gjekk over i rehabilitering. Dette siste gjeld personar som har vore sjukmelt i 1 år.

Lærlingar I 2008 var 5 lærlingar fordelte på faga: Institusjonskokk, Barne- og ungdomsarbeidar og Helsefagarbeidar. Lærlingen i faget anleggsmaskinførar skal ta fagprøve i feb. 2009.

LikestillingAlderssamansetjing, menn og kvinner pr. 31.12.08 (sjå fi gur): I oversynet er det teke med alle fast tilsette, men det er trekt ut 27 tilsette innan brannvernet som kvar er tilsett i 1,92 % stilling. Oversynet viser at av totalt av 553 medarbeidarar er 441 kvinner og 111 menn. Kvinner utgjer dermed 79,8 % av ein arbeidsstokk med fl est tilsette i alderen 40–59 år. I alderen 60 og eldre er det 77 tilsette, tilsvarande 14 % av arbeidstokken.

Fordeling, kvinner og menn, tal og i % ved dei ulike einingane pr. 31.12.08Som ein ser er det 4 % menn i barnehage. Regjeringa sitt mål er 20 %. I skule er det òg ei klar overvekt med kvinner (76 %). I dag har vi menn i 8 av 9 skular, i barnehage har vi menn i 2 av 10 barnehagar. Med tanke på at barn skal møte omsorgspersonar av begge kjønn, har vi ei utfordring i forhold til å rekruttere fl eire menn til skule og barnehage. Vi har òg utfordring

med å få fl eire menn til å arbeide i omsorgssektoren.

Kommunen arbeider kontinuerleg med uønska deltid. Som tala ovanfor viser, fekk 60 tilsette auka opp stillinga si i 2008. 57 av desse var kvinner, og dei fl este utvidingane vart gjort innan omsorg. Tala viser at vi er på rett veg, men vi har framleis mange som ynskjer større stilling. For å få ei oversikt over uønska

Tal kvinner % kvinner Tal menn % mennStab 17 49 18 51Teknisk drift 27 50 27 50Barnehagar 69 96 3 4PPT 3 75 1 25Grunnskular 84 76 27 24Sosial 1 50 1 50Helse 22 88 3 12Omsorgssone I 54 93 4 7Omsorgssone II 67 91 7 9Omsorgssone III 99 95 5 5ATS 4 57 3 43Teknisk forvaltning 1 3 36 97Næring 0 0 1 100Landbruk og nat.forv. 2 33 4 67Bibliotek 4 100 0 0Prosjekt bygdebok 0 0 1 100

TOTALT 453 76 142 24

deltid, kartlegg vi kvart år kor mange tilsette som ynskjer utviding av stilling og kor stor stilling dei ynskjer seg.Vi prøver å få til kombinasjons-stillingar for å gje tilsette så stor stilling som mogleg, men det desentraliserte tilbodet og mange små einingar, mange utfordringar. Vi må her vere kreative, både med tanke på å halde på arbeidskrafta og for å gje tilsette større stillingar.

Permisjonsuttak - kvinner og mennTala viser at det er få menn som tek foreldrepermisjon utover lovfesta fedrekvote på 6 veker. Det er òg få menn som har redusert stilling på grunn av omsorg for små barn.

Tiltak Tal kvinner Tal menn MerknaderRed. arbeidstid, 10 % 1 1 Utan lønsreduksjon Red. arbeidstid, 5 % 1 4 Utan lønsreduksjon Ekstra friveke 7 Utan lønsreduksjon Stimuleringstilskot 2 Utbetalt til tilsettTilskot arbeidsplass 5

Kvinner og menn etter alder

Kvinner og menn ved dei ulike einingane pr. 31.12.08

Seniortiltak 2008


Tal kvinner

Tal menn

Stabseiningar 2 6Resultateiningar 17 12Totalt 19 18

Løn og andre tiltak i like-stillings- og rekrutteringsarbeidSom eit ledd i både likestillings-arbeid og rekruttering vart løna i 2008 heva med 5 500 – 10 000 kroner i forhold til sentralt tariffesta minsteløn for kvinnedominerte yrke som t.d. sjukepleiarar, pedagogisk leiarar og lærarstillingar i grunnskulen.

Eit anna tiltak er utarbeiding av ein samarbeidsavtale med Luster vidaregåande skule. Denne forpliktar begge partar, og stiller kommunale arbeidsplassar til disposisjon for praksisplassar, prosjekt m.m. for elevar i den vidaregåande skulen. Den vidaregåande skulen skal gje oss fagkurs, ny kunnskap m.m. Dette er eit viktig rekrutteringstiltak. I stillingsannonsar for assistentar og pedagogiske leiarar i barnehage har vi oppmoda menn om å søkje.

Sommarjobb for 16-17-åringarLuster kommune innførte ei eiga ordning med sommarjobbar for 16- og 17-åringar i 2007. Føremålet med nyordninga er at ungdomane skal få kjennskap til nærings- og arbeidslivet i Luster. Rådmannen vurderer nyordninga som positiv. I samsvar med vedtaket i kommunestyret, vart 10 ungdomar tilsette i sommarjobbar i kommunen i 2008.

Det vart etter søknad tildelt kommunalt tilskot til 60 sommarjobbar i private verksemder (à kr 3.000,-), dvs. kr 180 000. Samla kostnad for kommunen var i 2008 kr 365 000.

Av dei 60 tilskota til private

Kvinner og menn etter stillingsprosentKvinner Menn

2007 2008 2007 200080- 24,99 % 28 28 6 625 - 49,99 % 36 27 6 650 - 74,99 % 144 138 11 1275 - 99 % 113 129 8 7100 % 115 118 86 82Totalt 436 440 117 113

2007 2008Einingar Nytilsetjingar Utvidingar Nytilsetjingar UtvidingarOmsorg 23 37 25 47Teknisk drift 5 8 3 4Biblioteket 1 Skule 8 10 4 Barnehage 5 7 3 9Helse 3 5 ATS 1 1 Rådhuset 5 1 Sosial 1 Sum 51 68 37 60

2007 2008 Kvinner Menn Totalt Kvinner Menn TotaltUtviding 66 2 68 57 3 60Nytilsette 42 9 51 34 3 37

verksemder gjekk 17 til landbruket, resten til industri, handverk og tenestyting. Det vart gjeve eitt regulert dobbelttilskot (funksjons-hemma ungdom).

2007 2008Foreldreperm * Redusert stilling Foreldreperm * Redusert stilling

Kvinner 21 35 26 22Menn 1 3 4 4

Nytilsetjingar og utvidingar ved ulike einingar

Kjønn i forhold til nytilsetjing og utviding av stilling

Kjønnsfordeling i leiarstillingar

Permisjonsuttak - kvinner og menn

* Svangerskaps- og fødselspermisjon. Menn: Uttak av fødselspermisjon i tillegg til lovfesta fedrekvote.

Møte med rådmannen februar 2008. Førebuing skriving av Årsmelding 2007. Med på biletet er f.v. Trygve Engesæter, Tore Eriksen og Arne Lerum.


Luster kommune- årshjul 2008 -

Luster kommune sitt styringssystem består av ulike politiske og administrative dokument og aktivitetar.

I årshjulet under er dokument og aktivitetar som syner samspelet mellom politisk nivå, rådmannsnivå og einingane innplassert

Teiknforklaring til raud og blå aktivitet Teiknforklaring til dei grøne aktivitetaneTP - tenesteplan BU-BH - brukarundersøking barnehageB - budsjett LD - leiardialogØP - økonomiplan MS - medarbeidarsamtalePP - planleggingsprogram VR - vernerundarR - rekneskap EU-S - elevundersøking skuleÅ - årsmelding BD - brukardialogK - kostra BU-BY - brukarundersøking byggsakT1 - tertialrapport MU - medarbeiderundersøkingT2 - tertialrapport


TenesteområdaTal i kr 1000 R 2007 R 2008 B 2008 Avvik i %Folkevalde 3597 3448 3753 8,1Administrasjon 18192 14349 23021 37,7Barnehage 8237 11463 12211 6,1Grunnskule 57310 65227 65201 0,0Helse 7652 9907 10445 5,2Pleie og omsorg 81289 91392 88431 -3,3Sosial 6698 6515 8554 23,8Tekniske tenester 10610 12233 11562 -5,8Næringsutv. og naturforvaltning 7405 -3165 4358 172,6Kultur 16339 17573 17588 0,1Sum 217329 228942 245124 6,6

Kommunen sine tenesteområde

• Folkevalde ............................... side 16

• Administrasjon ......................... side 18

• Barnehage ............................... side 20

• Grunnskule .............................. side 22

• Helse ....................................... side 25

• Pleie og omsorg ................................. side 28

• Sosial ................................................. side 31

• Tekniske tenester ............................... side 34

• Næringsutvikl./landbruk og naturforv. side 40

• Kultur .................................................. side 45

Kommunen sin drift og kommunen sine investeringar er omtalte i følgjande ti tenesteområde:

Hovudtal på driftssida er som følgjer (2007-08, 1.000 kr):


Folkevalde

BRUTTO driftsutgifter i % av dei totale brutto driftsutgiftene.

NETTO driftsutgifter i % av dei totale netto driftsutgiftene.

Aktivitet - funksjonsstruktur.Møteaktiviteten i dei faste politiske organa har vore slik:

Funksjon Tal i kr 1000 Rekn 07 Rekn 08 Bud 08(r) Avvik i %

100 Folkevalde 3 597 3 448 3 753 8,1 Sum 3 597 3 448 3 753 8,1

Utval 2005 2006 2007 2008Møte Saker Møte Saker Møte Saker Møte Saker

Kommunestyre 11 105 9 105 12 129 10 116Formannskapet 26 119 25 144 23 138 21 205Næringsutval 17 72 17 72 12 80Fast utval - plansaker

16 69 16 67 15 78 11 120

Forvaltningsstyret 6 47 6 55 7 68Klagenemnda 2 3 5 12 2 5 3 6Adm.utvalet 4 10 5 16 3 10 2 4Kontrollutvalet 5 6 6 22 5 16 6 15

Formannskapet og næringsutvalet har i 2008 hatt felles sakliste og møteprotokoll. Det same gjeld forvaltningsstyret og det faste utvalet for plansaker.

Råd for funksjonshemma, ungdommen sitt kommunestyre og eldrerådet har eigne årsmeldingar.

Radio Luster får eit tilskot på kr. 2000,- pr. møte for å produsere radio av kommunestyremøta og gjere desse tilgjengeleg på internett.

Mellombelse komitearEin mellombels komite, leia av Jon Ove Lomheim, kom med framlegg om reviderte reglar for folkevalde sine arbeidsvilkår. Kommunestyret vedtok m.a. at kommunestyret og eit utval varamedlemer får eit tilskot for å halde eigen pc. Desse får ikkje saksdokument i posten, men fi nn sakene på internett, og har pc med i møta.

Komitè for ruspolitisk handlingsplan, leia av Kirsten Vikdal, kom med framlegg på ny plan. Planen vart vedteken av kommunestyret i mai.

Lustraidentitetskomiteen, leia av Morten Simonsen, vart vald i april. Kommunestyret gjorde vedtak i februar 2009.

Opplæring:Januar: Plan- og bygningslov, om kommunen si heimeside og

Organisering vedteke frå konstitueringa hausten 2007

Overordna mål• Gje dei folkevalde arbeidsforhold

slik at alle har høve til å delta i lokalpolitikken.

• Sikra gode avgjerdsprosessar og effektiv fordeling av oppgåver ved hjelp av delegering og klare retningslinjer.

• Leggje til rette for at politiske organ får frigjort tid til overordna oppgåver.

• Styrke det interkommunale samarbeidet.

• Sjå til at Luster kommune i alle samanhengar opererer innafor gjeldande regelverk og nyttar fellesskapet sine midlar på ein effektiv og god måte.

1 %

1 %

Økonomisk resultatTal i kr. 1000


næringsarbeid i kommunen.Februar: Om interkommunalt samarbeid. Arrangør Sogn Regionråd.

Temamøte:Mai: ½ dag om økonomiSeptember: ½ dag om miljøplanOktober: Utfordringar i pleie- og omsorgssektoren, ½ dag.Oktober: ½ dag om budsjett, økonomiplan og planleggingsprogram

Utstillingsvindauge for kvinner i lokalpolitikkken:Kurs med målsetjing å ufarleggjere talarstolen.Seminar om partia og lokalpolitikken, rekruttering til politiske verv, folkevalde sine arbeidsvilkår.JentekveldKurs med medietrening.

Kommunestyret har m.a handsama følgjande saker:Rassikring VeitastrondOmgjering av rom ved Luster omsorgssenter til omsorgsplassar.Bygge eit regionalt badeanlegg i kommunal regi i Gaupne.Lagt ned Fortun skuleOppretta folkehelse- og politirådByggesteg 2 ved ATSNy forskrift for sals- og skjenketiderNy forskrift for VA gebyrSøkt deltaking i forsøksprosjekt med røysterett for 16 åringar ved valet i 2011

SalStokkenes skuleLivdtun skuleSentrumseigedom i Gaupne

Plansaker:Kommuneplan, arealdelen.Refuleringsplan gangveg Rv 55 GaupneReguleringsplan Heggmyrane hytteområdeReguleringsplan HøyheimsvikReguleringsplan Bukti i GaupneReguleringsplan Hestnes –

busshaldeplassReguleringsplan Skjolden brygge og cruisekaiPlan for selskapskontroll

Høyringssaker:Kraftline Hafslo – Veitastrond, justert konsesjonssøknad.Røneid kraftverkOdelslov, konsesjonslov og jordlov.JordvernstrategiForvaltningsplan for rovvilt.

På FanaråkenKommunestyret var invitert til å delta i motbakkeløpet Fanaråken opp i august.Ordføraren stod på toppen og delte

Jentekveld. Frå venstre: Eli Grotle, Eli Bjørhusdal, Laila Gjerde, Sølvi Fretheim Steig og Liv Kreken.

ut t-skjorter til tilsette og politikarar som deltok.

Beste kommune å bu i:Luster kommune vart i 2008 kåra til beste kommune å bu i av Dagens Næringsliv. Dette vart markert med kakefest for kommunestyret og på kommunale arbeidsplassar. Tilsette og born i skular og barnehagar fekk T-skjorte. Elevar i 7. klasse deltok i ei forteljekonkurranse med temaet ”Difor tykkjer eg det er fi nt å bu i Luster”. 3 elevar vart premierte i eit kommunestyremøte. Kommunen laga eige særtrykk av Dagens Næringsliv sin presentasjon av kåringa.

Beste kommune å bu i. T-skjorter til både elevar og lærarar ved Hafslo barne- og ungdomsskule.


Administrasjon



6 %

6 %

Styringsmål StatusMål

08/09Resultat

2008Luster Landet Luster

Felle

s

B Brukartilfredsheit: • Servicetorg - -

Ikkje utført

B Tal klagesaker med omgjering av vedtak

0 - 0 0

M Medarbeidartilfredsheit (skala 1-6)

4,8 4,7 4,9 4,7

M Sjukefråvær (%) 2,2 - <2,5 2,4

Funksjon Tal i kr 1000 Rekn 07

Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

110 Revisjon og kontrollutval - 663 704 5,8120 Administrasjon 17 583 17 817 18 758 5,0121 Eigedomsforvaltning - 821 784 -4,7130 Administrasjonsbygningar 651 930 701 -32,7170 Premieavvik i år -1 750 -7 151 171 Premieavvik tidl. år 1 536 1 766 1 750 -0,9180 Diverse fellesutgifter 171 167 1 028 83,8

Sum 18 192 14 349 23 021 37,7

B = Brukarmål M = Medarbeidarmål


OrganiseringTenesteområdet omfattar rådmannen og hans 7 stabseiningar. Av desse arbeider næring, plan, eigedom og oppvekst med oppgåver som heilt eller delvis vert belasta andre område. Slike oppgåver er ikkje omtalte her.

Overordna mål• Yta innbyggjarane gode

tenester og vere eit effektivt forvaltningsorgan.

• Gje dei folkevalde tilstrekkeleg grunnlag for å fatta vedtak.

• Følgje opp politiske vedtak og dei mål og arbeidsoppgåver som ligg i budsjett, økonomiplan, kommuneplan og andre planar.

• Skapa ein organisasjonsstruktur og -kultur som gjev rom for både omstilling og personleg og fagleg utvikling for medarbeidarane.

• Vidareutvikla og styrka samarbeidet mellom ulike fagområde.

• Leggja til rette for at tenesteeiningar får naudsynt støtte, rettleiing, kvalitetssikring, styring og koordinering.

• Initiere og leggje til rette for kontinuerleg organisasjonsutvikling

Det kommunale arkivet vart fl ytta til Leikanger i 2008. Sturla Binder (nedst) frå fylkesarkivet såg til at alt gjekk rett for seg.

Tal årsverk:2006 32,12007 32,12008 32,1


AvvikTotalt syner tenesteområdet ei innsparing på 37,7%. Dette skuldast i hovudsak premieavviket på 7,1 mill kroner (inntektspost) som utgjer differansen mellom rekneskapsført og utbetalt pensjon. Eit tilsvarande beløp må vi betale i 2009.

Kommunen fekk ikkje teke i bruk elektroniske skjema og integrert desse mot sak-arkiv-systemet. Eit interkommunalt samarbeidsprosjekt på dette området, fann svikt i kvalitetssystemet hjå skjemaleverandør på området. Dette har leverandør funne ei løysing på, og det vil bli innført i løpet av 2009.

AktivitetArkivet frå dei tidlegare kommunane Luster, Jostedal og Hafslo er avlevert til depot på fylkesarkivet. I omfang vart det om lag 150 kassar med materiale frå åra 1837 til 1963.

Kommunestyret vedtok ruspolitisk handlingsplan for inneverande valperiode. Etter dette har 13 butikkar fått salsløyve og 25 verksemder har fått skjenkeløyve.

Kommunen vart med i eit prosjekt for utvikling av nye internettsider saman med kommunane i Sogn Regionråd. Fylkesmannen har løyvd 600.000 til prosjektet. Målsetjinga

Prosjektnamn B 2008(r)

R 2008

Avvik Avslutta Overf. 09

Udekka/udisp08

IKT (serverrom mv.) 1 857 1 353 504 X Breiband 1 000 13 987 X Rådhuset 1 000 142 858 X Pensjonskostnader - andelar KLP 1)

- 663 -663 X

Sum 3 857 2 172 1 685 1) Auka eigenkapitalinnskot KLP ikkje budsjettert

Økonomi investering.Tal i kr. 1000

er at nye nettsider skal vere klare hausten 2009.

24 søknader om endring i kommunale avgifter er handsama.

Husbanken sine stønadsordningar:I gjennomsnitt har 62 søkjarar fått utbetalt bustønad kvar månad.Totalt er utbetalt kr 924.692.Av stønadsmottakarane kjem 31 inn under gruppa eldre, og 9 i gruppa barnefamiliar.

Kommunen har innvilga startlån til 2 søkjarar, sum kr 1.032.000,-

Kommunen har handsama 3 søknader om tilskot til tilpassing av bustad.2 er innvilga. Tilskotssum i alt kr 120.000,-.

I løpet av året har kommunen utvikla eit nytt kvalitetssystem LKK, som er eit elektronisk oppslagsverk og eit

KOSTRA-samanlikning

Netto dr if ts utg if ter til admin is tras jon og s ty r ing i kr . pr . innb.

01 0002 0003 0004 0005 0006 0007 0008 000

2008 2008 2008 2008

Lus ter Gj.s n ittkommunegruppe 03

Gj.s n itt Sogn ogFjordane

Gj.s n itt landet utenomOs lo

Gj.s n itt a lle kommuner

Luster vartn kåra til den beste kommunen å bu i.

verktøy for alle tilsette i kommunen. Innhaldet i LKK kan grovt delast inn i elektronisk bibliotek med søkemotor, prosedyrar, HMT system, internkontroll og ROS analyse. Opplæring har starta og vil bli vidareført saman med innføring av systemet frå 1.1.2009.

I løpet av året har kommunen utvikla eit nytt kvalitetssystem LKK, som er eit elektronisk oppslagsverk og eit verktøy for alle tilsette i kommunen.


Barnehage



Tal årsverk:2006 53,92007 57,32008 61,4

10 %

5 %

Styringsmål Status Mål08/09

Res2008Luster Landet

Felle

s

B Brukartilfredsheit (skala 1-6) 5,0 5,1 5,1 4,9B Klagesaker m/

omgjeringsvedtak 1 - 0 0

M Medarbeidartilfredsheit (1-6) 5,1 4,7 5,1 4,8M Sjukefråvær (%) 7,1 - <7,0 7,6

Ten

omr

B Respektfull behandling (1-6) 5,3 5,4 5,4 5,2B Allsidig leik og aktivitet (1-6) 5,0 5,0 5,0 5,0B Trivsel (skala 1-6) 5,1 5,1 5,1 5,1B Informasjon (skala 1-6) 4,7 4,8 4,8 4,6B Oppmøte-% foreldremøte haust Reg 08 - 70

Funksjon Tal i kr 1000 Rekn 07 Rekn 08 Bud 08(r)

Avvik i %

201 Barnehage 6 003 8 435 8 762 3,7211 Styrka

barnehagetilbod1 131 1 367 1 996 31,5

221 Barnehagelokale 1 103 1 661 1 453 -14,4 Sum 8 237 11 463 12 211 6,1

Aktivitet Luster har god barnehagedekning og dei fl este får eit tilbod dei er nøgde med. Alle får likevel ikkje innfridd fyrsteprioritet på val av dagar og plass-storleik. Behovet fortsatt er størst i høve fri på onsdagar sjølv om skulane har innført fem dagars veke for alle. Ingen av barnehagane har hatt stengt på onsdagane, men


OrganiseringTenesteområdet er organisert i 10 resultateiningar, der 9 er eigne einingar. Ansvaret for Veitastrond barnehage er i 2008/09 lagt til rektor ved Veitastrond skule.

Overordna mål• Full barnehagedekning med høg

kvalitet på tilbodet. Frå august 2009 vil det vere lovpålagt rett til barnehageplass.

• Tilstrekkeleg med plassar slik at ein kan ta inn born i året.

• Eit variert og brukartilpassa tilbod, tilpassa barn og foreldre sine behov.

• Gje barna aktivitetar utanfor barnehagen, dvs. i nærmiljøet og naturen.

• Eit pedagogisk tilbod basert på faglege satsingsområde og god kompetanse.

• Eit barnehagepersonale som er i stand til å gje omsorg og opplæring i samsvar med sentralt gjevne føringar og målsetjingar.


det har vore redusert drift i alle. I dette ligg ei pedagogisk og praktisk utfordring.

Innafor tenesta blir det fortsatt jobba med å vera brukarretta og vidareutvikle kvaliteten på tilbodet. For å unngå ventelister og yte god service vart bemanninga auka i fi re barnehagar som hadde redusert bemanning enkelte dagar - Grandmo, Jostedal, Skjolden barnehage, og Gamlestova. Alle barn på venteliste fekk tilbod om plass. Dette vart dekka inn av skjønnsmidlar.

Opptak av barn og tilpassing av barnehagenivået til etterspørsel.Pr 15.12.08 hadde 275 barn barnehageplass, dvs. at 79 % av alle barn 0 – 5 år. Dette er ein auke frå 2008. Jf elles kostra-tal (1 - 5 år).Pr 15.12.08 hadde 6 % av barna eit tilrettelagt tilbod i barnehagen. Til desse var det knytt 5,3 årsverk. Det er inga endring i tal barn, men litt auke i bemanning. Erfaringa er at det er viktig å sette inn gode hjelpetiltak tidleg.

Opplæring og oppfølgjing av styrarane.Det har vore jobba aktivt med å få til gode rutinar for kommunikasjon og samarbeid med den enkelte styrar og


rådmannens stab. Styrarane deltek på leiarsamlingar, og gruppa har eigne styrarmøte ved behov. Etter ei evaluering skal møta ha tre fokus; informasjon, erfaringsutveksling og samarbeid og nærare orientering frå rådmann.

BrukarundersøkingDet vart gjort brukarundersøking barnehage i mars 2008. Svarprosenten var på 70, høgre enn for 2006 (62%). Ut frå resultata valde barnehagane å fokusere på punkt med nedgang i resultat. Undersøkinga var følgd opp på personal- og foreldremøte med fokus på medverknad, informasjon og opningstid.

Opningstid i barnehagane vil bli eiga sak i 2009.

Ny barnehage i Gaupne I januar vart det oppretta ei breitt samansett prosjektgruppe som skal medverke til planlegging av ny barnehage med rom for 108/110 plassar i Gaupne. Gruppa har vore på studietur og sett på ulike byggløysingar. Dei har kome fram til ei utforming på eit bygg der fem basar (18+24+18+24+24) vert liggane på bakkeplan medan personalavdelinga skal ligge i andre høgda. Barnehagen skal stå ferdig i 2011.

Kvalitetsutvikling og pedagogisk satsingI samband med planleggingsdagane i forkant av nytt barnehageår, fekk alle barnehagetilsette tilbod om førstehjelpskurs og livbergingskurs for bruk av basseng.Barnehagane jobbar vidare med ”IKT i barnehagen” som eit felles satsingsområde for perioden 2007 - 2010. Det vert jobba med rutinar for databruk og opplysningar på internett. Det vart i 2008 løyvd kr 20 000 frå felles kompetansemidlar til IKT- arbeid i barnehagen Desse midlane vart nytta til å dekke utgifter i samband med vidareutdanning innan IKT, eit tilbod

som pedagogane fekk. I alt har sju pedagogar og to styrarar gått på dette studiet i 2008/2009.

Fysisk aktivitet og helseSom eit ledd i folkehelsearbeidet sette kommunen i gang prosjektet ”Glede og fysisk aktivitet for førskulebarn” Det vart lagt ut som ein konkurranse til barnehagane om å søka på å få delta i prosjektet for å fremje meir fysisk aktivitet. Jostedal barnehage deltek no med temaet Klatring på uteområdet. Dette prosjeket vil koma skikkeleg i gang i 2009.

Utviding av tilbodet i GaupneFrå hausten 2008 vart Grandmo

barnehage utvida med ei avdeling til 54 plassar for å imøtekoma etterspurnaden etter barnehageplass. Gamlestova barnehage har fått nytt personalrom og ny grovgarderobe for Loftstova.

Barnehagetilbod på Veitastrond4 barn nytta barnehagetilbodet i 2008/2009. Leiketilbodet på 16 t pr veke er i dei eksisterande lokala som er ved skulen. Det er tilsett pedagogisk leiar i 42,67 % stilling og assistent i 31,34 % stilling medan rektor ved skulen har ansvaret. Det har vore eit samarbeid med skulen der det har vore naturleg.

KOSTRA-samanlikning Netto drifts utgifter per innby gger 1-5 år i k roner, barnehager

05 000

10 00015 00020 00025 00030 00035 00040 000

2008 2008 2008 2008

Lus ter G j.s nit tk om m unegruppe

G j.s nit t S ogn ogF jordane

G j.s nit t landetutenom O s lo

G j.s nit t a llek om m uner

Dekningsgrad - KOSTRA

A ndel barn 1-5 år m ed barnehageplas s

84858687888990919293

2008 2008 2008 2008






R 2008

Av-vik

Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

Gaupne barnehage 1) 463 411 52 X Grandmo barnehage 475 465 10 X Gamlestova barnehage

1 333 1 310 22 X

Jostedal barnehage 25 20 5 X Skjolden barneh. 2) 2 136 2 337 -202 X Sum 4 431 4 543 -112

1) Planlegging ny barnehage i Gaupne.2) Auka utover budsjett dekka av ledige midlar Skjolden skule.

Økonomi investeringarTal i kr. 1000


Grunnskule



Tal årsverk:2006 97,32007 98,22008 94,7

20 %

26 %

Tenester og oppgåver - generelt• Obligatorisk grunnskuleopplæring,

jf opplæringslov og læreplanar• Rådgjeving i spesialpedagogiske

saker til skular/barnehagar/einskildheimar

• Sakkyndig organ i forhold til spesialpedagogiske tiltak/spesialundervisning

• Spesialundervisning • Opplæring av barn frå språklege

minoritetar• Vaksenopplæring (grunnskule) for vaksne og framandspråklege• Skuleskyss • Skulefritidsordning (SFO)• Leggje til rette informasjon for

Servicetorget• Deltaking i tverrfaglege prosjekt

Funksjon Tal i kr 1000 Rekn 07 Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

202 Grunnskule 50 716 53 672 53 712 0,1213 Vaksenopplæring -14 -326 180 280,6215 SFO 1 149 1 479 1 483 0,3222 Skulelokale 5 459 8 922 8 305 -7,4223 Skuleskyss - 1 480 1 521 2,7

Sum 57 310 65 227 65 201 0,0

OrganiseringTenesteområdet er organisert i 9 einingar, men 2008-09 har 2 hatt felles administrasjon. I tillegg er PPT eiga eining.

Overordna mål• Gje alle grunnskuleelevar eit

godt og mest mogleg tilpassa opplæringstilbod i samsvar med lov og læreplanar og i samarbeid med heimane.

• Arbeide for ein inkluderande skule, med god trivsel, høg fagleg kvalitet og gode resultat.

• Gje tilbod om opplæring på grunnskulenivå for vaksne og norskopplæring med samfunnskunnskap for innvandrarar/fl yktningar.

• Gje skulefritidstilbod til elevar på 1.-4. klassesteg, så langt som mogleg ved heimeskulen.


også godt samsvar i høve tilhøyrande budsjett. Posten ”kjøp av tenester i andre kommunar” (elevar som bur i fosterheim) har ein vekst også dette året og budsjetteringa var såleis for knapp.Økonomisk resultat viser ei overskriding på funksjonen 222 Skulelokale og skyss. Overskridinga skuldast i hovudsak større straumutgifter enn forventa. I tillegg har det vore naudsynt med ein del tilpassingar og utbetringar på ulike lokale.

Resultata som kjem fram i tabellen for styringsmåla viser at grunnskulen i Luster fagleg sett, presterer godt. Dette gjeld både for nasjonale prøvar og eksamen. Likevel ser ein at målet om gjennomsnittskarakter på 3,9 i matematikk til eksamen ikkje er nådd. Landssnittet ligg her på 3,2 for 08/09.Utfordringane på nasjonale prøvar ligg fyrst og fremst i lesing. Skulane har evaluert sine resultat og sett seg nye mål i forhold til desse resultata.

Aktivitet - funksjonsstruktur 202 GrunnskuleRammetimetalet for grunnskulen er det lærartimetalet kommunestyret har godkjent. Dette vert lagt til grunn ved utrekninga av tal lærarstillingar inkl administrasjon ved skulane. Rammetimetalet tek utgangspunkt i dei minimumskrava som følgjer av lov og avtaleverk. Rammetimetalet for vårhalvåret 2008 vart godkjent med 78,9 årsverk og hausthalvåret med 79,9 årsverk. Skuleassistentar gjev tenester overfor elevar som treng særskild hjelp, t.d. rørslehemma elevar og elevar med psykososiale og emosjonelle vanskar. Denne stillingsressursen vart godkjent samstundes med rammetimetalet og vart for vårhalvåret 2008 sett til 6,8 årsverk og for hausthalvåret 2008 til 7,1 årsverk.Det er gjennomført auke i timetalet på fem timar pr. veke for 1 – 4 klassetrinn noko som og medførte fem- dagars skuleveke for alle elevane i Luster frå hausten 2008.

Grunnskulen i Luster arbeider under rammevilkår som gjev elevane eit kvalitativt godt tilbod.Personalet har god kompetanse og det er jamt over god kontinuitet. Det har vore ei aukande utfordring å få tak i kvalifi serte vikarar.

AvviksforklaringRekneskapen viser at det samla sett er godt samsvar mellom planlagd og gjennomførd aktivitet. Rekneskapen for den einskilde driftseining syner


Styringsmål Status (siste målte) Mål08/09

Resultat2008Luster Landet

Felle

s

B Brukartilfredsheit:• Elevtrivsel 4,38 4,30 4,40 4,30

• Foreldre: Trivsel/læring/utvikling

4,23 4,15 4,25 -

B Tal klagesaker m/omgjeringsvedtak


4,7 4,7 4,75 4,6

M Sjukefråvær (%) 3,9 3,9 6,1

B Elevmotivasjon(skala 1-5) 4,16 3,97 4,18 4,25

Resultat eksamen 10. klasse (skala 1-6)NorskEngelsk 3,7 3,7 3,8 3,9Matematikk 3,9 3,1 3,9 3,6

B 5. klasse Resultat i % B Lesing Nivå 1 23 27 22 24 B Nivå 2 49 50 50 46B Nivå 3 28 23 28 30B Engelsk Nivå 1 24 27 23 6B Nivå 2 48 48 49 47B Nivå 3 28 25 28 47B Rekning Nivå 1 18 27 18 17B Nivå 2 59 47 59 53B Nivå 3 23 26 23 30B 8. klasse Resultat i % B Lesing Nivå 1+2 17 25 16 22B Nivå 3 46 41 47 47B Nivå 4+5 37 34 37 31B Engelsk Nivå 1+2 13 28 13 18B Nivå 3 39 43 39 42B Nivå 4+5 48 29 48 40B Rekning Nivå 1+2 16 26 15 17B Nivå 3 50 43 49 43B Nivå 4+5 34 31 36 40

213 VaksenopplæringNorskopplæring for innvandrarar: Innvandrarar busette i Luster som har rettar/plikter ifl g introduksjonslova (2005) har vorte viste til vaksenopplæringa i Sogndal. Utgiftene vert dekte av særskild statstilskot. Også innvandrarar som har rett til norskopplæring etter ordninga før 2005 vert no viste til Sogndal, som krev eit administrasjonstilskot for desse.

Grunnskuleopplæring for vaksne ifl g § 4A i opplæringslova: Dette gjeld tilbod til personar som har behov for fornya grunnskuleopplæring, t.d på grunn av sjukdom, skade eller mangelfull dugleik innan einskilde skulefag. Det synest å vere eit aukande behov for slik opplæring.

Aktivitet 2008PPT har auka pågang med fl eire innmeldingar og fl eire tunge saker.astesaker har vorte prioriterte og PPT har for tida litt ventetid på hjelp og behandling. Ein arbeider med å få til gode samarbeidsrutinar og samarbeidsformer med klar ansvarsfordeling. Etter etablering av spesialpedagog-iske team, med faste møteplanar på skulane, har vi kome i gang med tiltak på eit tidlegare tidspunkt enn før. PPT har vore involverte i ulike prosjektgrupper og arbeidsgrupper i kommunen.Øverby kompetansesenter, saman med PPT, har arrangert kurs for kompetanseheving innafor temaet hjerneskada / nevropedagogikk og har og gjennomført kurs i musikkterapi for personell i skular og barnehagar

Olweusprogrammet - som skal motverke uønskt og antisosial åtferd vert følgd opp og vedlikehalde med ein liten ressurs på kvar av skulane og med ein felles koordinator for kommunen i 10%-stilling. Resultata i tabellen over viser at elevtrivselen er

god, men at det stadig er utfordringar på dette området.

Pedagogisk utviklingsarbeid / kompetanseutvikling:Skulane i Luster har vore aktive i store utviklingsprosjekt som er vektlagde både i Kunnskapsløftet og i satsinga som Sogneregionen no gjer gjennom prosjektet ”Sats på skulen, Snu Sogn”. Dette gjeld særleg entreprenørskap og leiarutvikling. I 2008 har åtte skuleleiarar gjennom-

ført skuleleiarutdanning som avsluttar med eksamen våren 2009. Ei ny gruppe med tre skuleleiarar starta hausten 2008 på toårig skuleleiarutdanning. Det er dei statlege kompetansemidlane som er nytta til dette.Det har og vore stor aktivitet på vidareutdanning dette året. Luster har no lærarar på vidareutdanning i naturfag, norsk, utdanning og yrkesrettleiing, pedagogisk bruk av IKT.



I tillegg er ulike skular deltakarar utviklingsprosjekt som tilpassa opplæring og vurdering.Luster deltek med lærarar på regionale fagnettverk i alle oppsette fag. I 2008 var det sett opp felles fagnettverksdag for regionen i august, før skulestart for elevane.

Det er utarbeidd kommunal læreplan i 2. framandspråk/tysk , fordjupingsfaga norsk og engelsk og i utdanningsval. Dette har føregått i samarbeid mellom dei to ungdomsskulane.

IKT-arbeidIKT skal no inn i undervisninga i alle fag. IKT -rettleiaren ( 75 %) og IKT - kontaktar på dei fl este av skulane

er tiltak for å fremja dette arbeidet. I tillegg har det vore satsa på felles pedagogisk programvare for skulane og på utvida maskinpark for å gjera dette mogeleg. Skulane har etter kvart aktive heimesider som lettar informasjonsarbeidet.

Samarbeid heim – skuleDet er god kontakt mellom skulen og heimane i Luster med svært godt frammøte på foreldremøte og elevtilstellingar. Dette kjem fram i både brukarundersøkingar og elevundersøkingar.

Identitetskapande arbeid i Luster Ein mellombels komite har levert rapporten ” Identitetskapande arbeid i Luster” til kommunestyret som seinare har vedteke rapporten. I arbeid med Entreprenørskapsplan for grunnskulen i Luster vil innhald i denne rapporten bli teke inn.

Alle elevane i Luster får frukt og grønt på skulen kvar dag i samsvar med kommunestyrevedtak.

Kommunestyret la i sak 21/08 ned Fortun skule frå 01.08.08. Elevane frå Fortun krins vart då overførde til Bolstad krins og skulen fekk namnet Skjolden skule.

215 SkulefritidsordningaBemanninga i SFO vert dekka inn av midlar over skulane sine budsjett. Leiar av SFO har 8 % administrasjonstid. Det er SFO tilbod ved 7 av dei 9 barneskulekrinsane i Luster. Ny SFO – plan har vore under arbeid og vert gjeldande frå 01.08.09.

KOSTRA-samanlikning


Netto dr if ts utg if ter til grunns koleopplæ r ing, per innby gger 6-15 år

020 00040 00060 00080 000

100 000120 000

2008 2008 2008 2008





A ndel e lever i grunns k olen s om får s pes ialundervis ning, pros ent

02468

1012

2008 2008 2008 2008






R 2008 Avvik Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

IKT skule 26 11 16 X Fellesutg. grunnskule 1) 422 -389 811 X X Luster ungdomsskule 2) 441 421 20 X Hafslo barne og ungdomsskule

50 38 12 X

Gaupne skule, planl. 322 62 260 X Dale skule 25 25 0 X Indre Hafslo skule 348 347 1 X Jostedal skule 75 66 9 X Skjolden skule 1 466 819 647 X Solvorn skule 100 72 28 X Veitastrond skule 85 77 8 X Sum 3 361 1 549 1 811


1) Utgifter til PCB-fjerning. Salsinntekter Livdtun skule og Stokkenes skule kr. 705.669 ikkje disponert.2) Nytt tak gymsal.

SFO Spes. ped. ass (%) Personalressurs inkl adm (%)

Tal barn pr 31.12.

SFO Hafslo 42,0 140 40SFO Gaupne 27,3 101,8 28SFO Dale 39,16 56,4 9SFO Indre Hafslo 51,9 9SFO Jostedal 53,48 7SFO Bolstad 52,64 9SFO Solvorn 8,0 2Sum 85,2 438,18


Helse



Tal årsverk:2006 17,72007 19,62008 19,6

6 %

4 %

Styringsmål Status 2007 Mål08/09


Felle

s

B Brukartilfredsheit (skala 1-4): • Psykisk helseteam

3.2 3,2 - Ikkje målt

B Tal klagesaker m/omgjeringsvedtak

0 - 0 0


5,2 4,7 5,2 4,9

M Sjukefråvær (%) 6,3 - <5 7,2

Tene

steo

mrå

de

B Tal konsultasjonar legekontoret

26695 - 26700 28755

BFysioterapitenesta: • Tal konsultasjonar komm. • Tal konsultasjonar privat

3925 - 4000 40167410 - 7400 7904

BErgoterapitenesta: • Tal heimebesøk • Tal besøk institusjon

305 - 300 424158 - 160 122

B

Psykisk helseteam: • Tal heimebesøk • Tal samtalar • Tal besøk ”Huset”

827 - 850 991439 - 450 413639 - 650 609

B

Helsestasjon: • Grad av vaksinasjonsdekn,poliovaksine (%)• Tal pasientkontaktar • Tal svangerskapskonsult.

98 95 98 974684 - 4800 4719303 - 310 312

OrganiseringTenesteområdet er organisert som eiga resultateining.

Overordna mål• Eit godt tilbod til gravide med

svangerskapskontrollar og til barn/unge 0-20 år som fremjar psykisk og fysisk helse, gode sosiale og miljømessige forhold som førebyggjer sjukdom og skader.

• Godt fungerande Miljøretta Helsevern som kan fremje helse og førebyggje sjukdom, skade eller lyte.

• Fagleg sterk og godt imensjonert fastlegeteneste med god trening i akuttmedisin.• Tilgjengeleg og fl eksibel rehabiliteringsteneste. • Lågterskeltilbod med høg

kompetanse innan psykisk helse. • Vidareføre folkehelseprosjektet

til særleg å engasjera uorganisert ungdom.


Dei tilsette på legekontoret har uniformert seg. Bak f.v.: Ingunn Watsend, Rasmus Rasmusen, Kari Schøpnberg, Truls Rogstad og Knut Cotta schønberg. Framme f. v.: Sigrun Kalhagen, Kjellrun Øvregard, Øygun Kjos, Berit Kjos og Gro Sissel Haugen. Morten Larsen, Torbjørn Aunan og


Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

232 Førebyggande skule og helestasjonsteneste

1 921 2 083 2 218 6,1

233 Førebyggande arbeid helse og sosial

340 853 896 4,8

241 Diagnose og behandling 5 391 6 971 7 330 4,9 Sum 7 652 9 907 10 445 5,1


Kari Marie Venes var ikkje til stades då biletet vart teke.


Frå skiftestova. Gro Sissel Haugen.

AvvikResultatet har eit pluss på 6% dvs 531.000. Der er avvik for løn/sos. utg. med 345.000. Dette skuldast i hovudsak ekstra pensjonsinnskot.

Tenester og oppgåver – generelt

232 Helsestasjon, skulehelsetenesta og jordmortenesta:Helsestasjon 0- 5 år: Registrerte kontaktar: 1670. Det er eit lågterskeltilbod som skal vere lett å gjere seg nytte av, for foreldre, barn og unge. Mange kjem innom kontoret utan avtale på førehand, eller tek kontakt på telefonen for å få råd om diverse.

Skulehelsetenesta: Faggrupper: Helsesøster, lege, fysioterapeut, jordmor, psykisk helse. Alle skular har regelmessig tilbod frå skulehelsetenesta, som ofte varierar med storleik på skulen. Ved Hafslo barne og ungdomsskule, Gaupne skule og Luster ungdomsskule er det tilbod kvar veke. Helsesøster har fast oppmøtetid ved alle skular, fysioterapeut og lege etter behov. Fysioterapeuten har ein stor del av arbeidstida si i skulane. Samarbeidsmøte ved alle skular, saman med PPT og barnevern, HSP møte. Ein har hatt fokus på tverrfagleg samarbeid, psykisk helse og fysisk aktivitet og kosthald. HSP møta fungerar stadig betre, og det er

gode attendemeldingar frå skulane og barnehagane.Helsestasjon for ungdom: Fast tilbod knytt til helsestasjonen i Gaupne, 15-16.30 ein dag pr. veke. Jordmor/helsesøster og lege har vore fast personell, med moglegheit for å knytte til seg andre faggrupper ved behov. Tilbodet har vore lite nytta i 2008, noko som kan skuldast godt oppmøte ved helsetilbodet ved Luster vidaregåande skule. Det er gjennomført 312 svangerskapskonsultasjonar hos jordmor, 64 fødslar. Det er halde 2 fødselsførebuande kurs der til saman 20 har delteke. Vi registrerar mindre etterspurnad til slike kurs. Det har vore 1 transportfødsel. Det er eit fungerande vaktsamarbeid for jordmor mellom Luster, Sogndal og Leikanger, men det manglar 18% dekning. Jordmor deltek i arbeid i helsestasjon for ungdom, på vidaregåande skule og på ungdomsskulane. Ein har hatt fokus på tverrfagleg samarbeid, psykisk helse og fysisk aktivitet og kosthald. HSP møta fungerar stadig betre, og det er gode attendemeldingar frå skulane og barnehagane.

233 Smittevern/reisevaksine:Vaksiner til vaksne: Infl uensa 442. Pneumokokk 25. Reisevaksine 305. Tuberkulosekontroll; 159. Av smittesjukdommar er det registrert 3 salmonella infeksjonar, 1 shigella

(dysenteri), 1 kikhoste, 1 hepatitt C og 1 tuberkuloseomslagar. Infl uensavaksineringa vart utført ved omsorgssentra i Luster og Hafslo og ved helsesenteret.

233 Samfunnsmedisin:Miljøretta helsevern: Det er i 2008 gjennomført systemrevisjon i 8 skular og barnehagar, samt ført tilsyn med 11 campingplassar og 1 symjebasseng. Kommunen deltar i interkommunal stilling for miljøhygienikar, og samarbeider med Mattilsynet. Delteke i pandemiøving i Loen.

241 Fysioterapi:Kommunale fysioterapeutar arbeider både med førebygging, behandling og rehabilitering. Ein jobbar hovudsakleg med eldre og funksjonshemma, og det er arbeidd med oppfølging av rehabiliteringsplan og trygge eldre. Mykje av tida går med til fysioterapi for eldre på institusjon. Fysioterapi til born og unge vert ivaretatt av fysioterapeut tilknytt helsestasjonen.

241 Ergoterapi:

År 2007 2008 Registrerte brukarar 549 562Aktive brukarar 125 152Nye brukarar 69 74Utlånsverdi 2,168

mill2,128 mill

Tal utlev hj.m 588 760Returnerte 238 210

Oversikta syner noko av aktiviteten innan ergoterapitenesta.

Tal registrerte brukarar i transporttenesta 205 (stabilt i fl eire år). Ergoterapeut er leiar av demensteam, det blir gjort eit viktig arbeid for denne gruppa i tråd med nasjonale føringar.

241 Psykisk helsevern:Vedteken plan for psykisk helse er fylgt opp. Statstilskotet blei større en signalisert og det er overførd kr 200.000 for 2009. Det er kjøpt


teneste for pasientar innan grøn omsorg, treningskontaktar, delteke i gruppetrening med fysioterapeut, KID kurs(depresjosmeistring), samarbeid med helsestasjon og omsorgssonene.

241 Allmennlegeteneste:

Aktivitet 2007 2008Kons.dag 13771 13366Kons. Kveld 2379 1433Sykeb. Dag 43 22Sykeb. Kveld 310 366Telf dag 2902 3593Telf kveld 602 449Enkel kont. 3073 76Telf.resept mm 4943 7643Kontakt med annen helsetj

1156 1534

Sum kontaktar 29179 28855

Det er teke i bruk eigen legevaktbil som er godt utstyrt. Velfungerande internopplæring.Legetensta har vore avhengig av ein del vikarbruk pga vakanse samt foreldrepermisjonar. Høgt fagleg fokus på legevaktstenesta.

241 Legevakt:Akuttberedskap 24timar alle dagar. Legevakt stasjonert i Gaupne, eigen akuttbil. Leige LV-sentral (telefonsentral) av Helse Førde. Øvingar i lag med ambulansetenesta.

N e tto d rifts u tg ifte r p r. in n b yg g e r i k ro n e r, ko m m u n e h e ls e tje n e s te n

05 0 0

1 0 0 01 5 0 02 0 0 02 5 0 03 0 0 0

2 0 0 8 2 0 0 8 2 0 0 8 2 0 0 8

L u s te r G j.s n ittko m m u n e g ru p p e

G j.s n itt S o g n o gFjo rd a n e

G j.s n itt la n d e tu te n o m Os lo

G j.s n itt a l leko m m u n e r

ProsjektnamnB 2008(r)

R 2008 Avvik

Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

Psykiatriteneste 54 -4 58 X Helsesenteret 300 52 248 X Ambulansestasjon 50 46 4 X

Sum 404 95 310


Legebilen

KOSTRA-samanlikning


02468

10121416

2008 2008 2008 2008


G j.s nit tS ogn og

G j.s nit tlandet


Legeårs verk pr 10 000innby ggere,k om m unehels et jenes ten F y s ioterapiårs verk per 10 000innby ggere,k om m unehels et jenes ten

Rådgjevar Ingvar Rolstad ved ressurssenteret for omstilling i kommunane (RO) møtte kommunestyret 16. oktober 2008.


Pleie og omsorg



33 %

40 %

OrganiseringTenesteområdet er organisert i 3 resultateiningar pleie og omsorg (PLO) og arbeids- og treningssenteret (ATS).

Tenester og oppgåver• Drift av omsorgssenter,

eldresenter i form av trygde- og omsorgsbustader og omsorgsplassar.

• Pleie og omsorg for pasientar ved institusjon - langtidsopphald, tidsavgrensa opphald, avlastning, dag- og nattopphald.

• Heimetenesta - heimesjukepleie, praktisk bistand daglege gjeremål, praktisk bistand opplæring i daglege gjeremål, tryggleiksalarm, omsorgsløn, støttekontakt, matombringing, BPA (brukarstyrt personleg assistanse) og avlasting utanfor institusjon.

• Reinhald ved institusjonane og vaskeridrift.

• Opplæring og arbeidstilbod til yrkes- og utviklingshemma (dagtilbod).

• Tilretteleggje informasjon for servicetorget innanfor sitt ansvarsområde.

• Strategisk planlegging for tenesteområdet og deltaking i tverrfaglege prosjekt.



Felle

s

B Brukartilfredsheit, heime/inst (skala1-4)

3,7/3,6 3,5/3,5 3,7 Ikkje målt

B Klagesaker m/omgjeringsvedtak

0 - 0 0


4,6 4,4 4,9 4,6

M Sjukefråvær (%) 9,6 < 7,8

Sone 1: 13,3%Sone 2: 7,5%Sone 3: 8,1%

Ten

omr

B Informasjon om tilbod (skala 1-4)

3,4 3,2 3,5 Ikkje målt

B Tal korttidsplassar 0 - 6 Sjå komm.B Oppleving av aktivitet

(skala 1-4) 3,3 2,8 3,5 Ikkje målt

B Kvalitet ved måltid (skala 1-4)

3,8 3,6 3,8 Ikkje målt


Borghild underviser Kari i saueklipping.

Tal årsverk:2006 154,92007 159,72008 168,3


Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

D234DR Aktivsering eldre og funksjonshemma

3 160 3 500 4 108 14,8

D253DR Hjelp i institusjon 46 253 52 071 49 335 -5,5D254DR Hjelp i heimen 27 953 31 427 31 121 -1,0D261DR Butilbod i institusjon 2 207 2 550 2 191 -16,4D262DR Butilbod utanfor institusjon -839 -888 -1 118 20,6D273DR Arbeids og treningsenteret 2 554 2 733 2 795 2,2 Sum 81 289 91 392 88 431 -3,3



Kommentar • Det er i 2008 ikkje gjennomført

brukarundersøking innan dette tenesteområde. Ny undersøking vert gjennomført vår 2009.

• Det er ikkje oppretta eigne korttidsplassar med særskild tilrettelagd innhald. Brukarar vert difor lagt inn på tidsavgrensa opphald på vanlege rom. I 2008 har vi i sum hatt 70 brukarar fordelt på 148 opphald inne på tidsavgrensa opphald. Etablering av faste korttidsplassar for avlastning, rehabilitering og behandling er sentralt i arbeidet med ny helseog omsorgsplan.

AvvikPleie og omsorg har ei budsjettoverskriding på 3,3%. Dette gjeld i hovudsak drift av sjukeheimane. Grunnen er overskriding på løn i samband med fl eire pasientar enn budsjettert. Dei største avvika innanfor lønsområdet er:

• Budsjettet la til grunn ei drift på 72 sjukeheimsplassar, men har i store delar av året 2008 hatt eit belegg på ca. 4-5 pasientar meir. Dette har mellom anna medført auka lønskostnader.

• Lite tilgang på personal/vikarar har medført auka utgifter i samband med overtid. I høve ferieavvikling sommaren 2008, vart det oppretta tiltak i høve kvalitetssikring av tenesta som medførte auka lønsutgifter.

Legemodul i pleie- og omsorgsprogrammet Gerica vart ikkje integrert i påvente av vidareutvikling av programmet.

Tenester og oppgåver Aktivisering:Mottakarar av avlastning/støttekontakt er stabilt, men behovet pr. brukar er aukande. Tal mottakarar pr. 31.12.08:

Avlastningsheim for born er starta opp. Fungerar godt og er integrert i Grandmo heimeteneste. Planlagt aktivitetslokale til brukarar med samansette behov (no kalla Møteplassen) er delvis teke i bruk sidan oktober. Det står att litt arbeid i høve å få på plass inventar og utstyr. Tilbodet skal være både på dagtid og kveldstid.

Prosjektet ”Inn på tunet” (tidlegdemente) starta hausten 2008 som eit 1-årig prøveprosjekt. Erfaringane er så langt gode. Vi har i samband med dette blitt modellkommune i samarbeid med Nasjonalt kompetansesenter for aldring og helse.

Open kafe på Gaupne omsorgssenter vart starta opp hausten 2008. Dette er eit samarbeidsprosjekt med Røde Kors Besøkstenesta. Ein del av opplegget er at besøkstenesta hentar heimebuande som treng skyss. Det viktigaste er sosialt samvær. Trygge eldre – betre balanse vart starta opp i 2008 i alle sonene. Gruppene er leia av fysioterapeut og held til på aktivitetsstova på omsorgssentra. Fyrst er det trim deretter sosialt samvær. Dette har vore eit særs vellykka prosjekt.

Institusjonane:Aktiviteten på institusjonane har vore høg, jf. avviksforklaring. Tal tildelte tenester i 2008:

Avlastning i institusjon 12Tidsavgrensa opphald 135Langtidsopphald 94Dagopphald 41Dagsenter mv. 100Nattopphald 1

Pr. 31.12.08 var gjennomsnitts-

alderen på sjukeheimspasientane 85 år.

Utviklingsprosjekt pleie og omsorg (UPO) starta opp våren 2008. Framdrift etter plan. Tilsette har vore på seminar med RO med følgjande tema: Status i Luster kommune, sentrale nasjonale og kommunale utviklingstrekk, Stortingsmelding 25, KOSTRA-tal og demografi .

Auka grunnbemanning i institusjonane vart prøvd ut tidleg i 2008. Denne lina vart stogga etter prøveperioden. Dette m.a. som følgje av kommunestyret sitt vedtak om å styrka heimetenesta for å motverke overbelegg og etterkvart opne for fl eire korttidsplassar. På sikt bør korttidsplassar innretta mot avlastning og rehabilitering ha prioritet. Små stillingar og uønska deltid er handsama som eige saka i kommunestyret, og vert vurdert som del av UPO.

Heimetenesta:I tråd med planlagt aktivitet 2008 er heimetenesta styrka, omsorgsplassar er oppstarta i Luster. Omsorgsbustadar er under planlegging.

Tryggleiksalarm 83Praktisk bistand 178Heimesjukepleie 174Matombringing 81Omsorgsløn 16BPA 1

Nettverkssamarbeid med andre kommunar: ”ta brukaren på alvor” er avslutta i 2008. Ein har i dette arbeidet fått med mykje erfaring som vil bli brukt i det daglige arbeidet.

Demensgruppa starta hausten 2008 opp samtalegrupper/veiledning for pårørande til brukarar som har

0 – 17 år 18 – 49 50 – 66 67 – 79 80 + Til saman

Avlastning 5 6 0 0 0 11Støttekontakt 4 19 7 9 3 42


diagnosen demens. Dette er eit samarbeidsprosjekt med Helselaget i Gaupne. Jf elles omtale over av ”Inn på tunet” for tidlegdemente.

Kommunen har 68 trygdebustadar til utleige, fordelt på 16 i sone 1 (Hafslo), 18 i sone 2 (Luster) og 34 i sone 3 (Gaupne, Jostedal). I tillegg har kommunen 8 omsorgsplassar i Gaupne og 6 - 8 omsorgsplassar i Luster. I Luster var 4 tekne i bruk pr. 31.12 2008. Mot utgangen av året har ein hatt 10 – 12 personar som står som søkjarar for trygdebustad i Gaupne.

Arbeids og treningssenteret (ATS): ATS har oppretthalde og vidareutvikla tilbodet til eksisterande brukarar. Tilbodet til kvar einskild vert justert og tilpassa etter kvart som utviklinga tilseier det. Oppgåvene er i hovudsak vidareførte frå 2007. Vedproduksjonen er ei viktig basisoppgåve, der dei fl este kan fi nna oppgåver tilpassa sitt evnenivå. Andre oppgåver som vaskeri, kantinedrift, skule- og jobbfrukt, postruter, grøntarbeid/hagestell, tøy-rute, pakking av sand og bomullstøy, rulling, montering og diverse andre produksjonsoppgåver er vidareført. Senteret driv ei omfattande individuell tilpassing m.o.t. arbeidsoppgåver, arbeidstid og grad av oppfølging. Gjennom året steller ATS også i stand mange sosiale arrangement, tek imot besøk og dreg på turar ( opplevingar, studieturar).

I løpet av 2008 har ein auka aktiviteten på kjøkken-/kantinedrift, skule- og jobbfrukt, grøntarbeid/hagestell og fl yttehjelp. Ein har også sett i gang ei lokal innsamlingsrute for glas og metall. I løpet av året har framsyninga ”Wittgenstein og eg” - historia om ein av brukarane sitt liv kopla med synspunkt frå Ludvig Wittgenstein sine verk - blitt synt fl eire stader i landet.

Byggjetrinn 1, med fullføring av gjerde, portar, parkeringsplass m.m. er sluttført i 2008. Byggjetrinn 2 er sett i gang. Kommunestyret vedtok i september ei utbygging kostnadsrekna til ca. 4,8 millionar innehaldande m.a. inngangsparti, matsal, arbeidsrom, vaskeri, toalett, kjølerom, garasjar, lager og opparbeiding av uteområde. Ved årsskiftet var tilbygget til hovudbygget i hovudsak ferdig utvendig, og grunnarbeidet til lager og garasjar delvis fullført. Møteplassen, leigde lokale i

Grandmo Næringsbygg, er innreia og tekne delvis i bruk. Bruken vil bli ytterlegare auka i løpet av 1. halvår 2009.

Senteret prøvar ut nye ”modellar” for jobb-tilbod til yrkeshemma. Brukartalet har i løpet av året auka til 25. Gjennom auke i inntening (produkt og tenester) har ein på nytt vore i stand til å auka brukartalet utan vesentleg tilføring av meir midlar.

N e tto d rifts u tg ifte r p r. in n b yg g e r i k ro n e r, p le ie - o g o m s o rg tje n e s te n

05 0 0 0

1 0 0 0 01 5 0 0 02 0 0 0 0

2 0 0 8 2 0 0 8 2 0 0 8 2 0 0 8

L u s te r G j.s n ittko m m u n e g ru p p e

G j.s n itt S o g n o gFjo rd a n e

G j.s n itt la n d e tu te n o m Os lo

G j.s n itt a l leko m m u n e r

Pleie og omsorg fordelt - KOSTRA

010203040506070

2008 2008 2008 2008


G j.s nit tS ogn og

G j.s nit tlandet


Ins t itus joner (f253+ 261) - andelav netto drifts utgifter t il p lo

Tjenes ter t il h jem m eboende(f254) - andel av nettodrifts utgifter t il p lo A k t ivis ering, s tøt tet jenes ter(f234) - andel av nettodrifts utgifter t il p lo


R 2 008

Avvik Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

Omsorgsplassar/omsorgsbustader 1)

2 680 360 2 320 X

Hafslo omsorgsenter 2) 300 303 -3 X Luster omsorgsenter

- 18 -18 X

Gaupne omsorgsenter 214 201 13 X Arbeids og trenings-senteret

1 800 1 407 393 X

Sum 4 994 2 288 2 706


KOSTRA-samanlikning

1) Omsorgsplassar Luster, digitalt TV-mottak, planlegging nye bustader.2) Carport.


Sosial


Tal årsverk:2006 5,02007 5,52008 1,1


2 %

3 %


Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

242 Sosial rådgjeving og rettleiing 1 197 1 067 1 440 25,9243 Tilbod til personar med rusproblem 70 75 124 39,1244 Barnevernsteneste 1 260 1 184 1 497 20,9251 Barnevernsteneste i familien 1 193 818 1 222 33,0252 Barnevernsteneste utanfor familien 1 706 2 475 2 735 9,5281 Økonomisk sosialhjelp 1 211 1 061 1 460 27,4276 Kvalifi seringsordninga -252 283 Tilskotsordningar Husbanken 61 86 76 -13,5

Sum 6 698 6 515 8 554 23,8

StyringsmålPå grunn av nemnde omorganisering (2008) er det ikkje råd å rapportere på operative styringsmål. Det vert no arbeidd med avklaringar i høve framtidig styrings- og rapporteringssystem mot både NAV Luster og Sogn Barnevern.

Tal årsverk (2008) svarar til tal årsverk ved NAV Luster der kommunen er arbeidsgjevar. Utover dette fi nansierer kommunen 0,7 årsverk (statstilsette) ved NAV Luster etter refusjon, jf partnarskapsavtalen. Alle tilsette ved Sogn Barnevern har Sogndal kommune som arbeidsgjevar. Også

her ytar Luster kommune refusjon, jf vedteken avtale om dette.

AvvikTenesteområdet viser ei samla innsparing på vel 2,0 mill kr. Midlane som i 2008 vart tilført det nye ”Kvalifi seringsprogrammet” (funksjon 276) vart ikkje nytta og er overført 2009 via eit bunde driftsfond. Desse midlane vil stå til disposisjon for NAV Luster i 2009 saman med nye midlar. Arbeids- og velferdsdirektoratet forventar at NAV Luster har eit aktivitetsnivå i ”kvalifi seringsprogrammet” tilsvarande 6 deltakarar i 2009.


OrganiseringHeile tenesteområdet vart i 2008 omorganisert ved at sosialdelen gjekk inn i NAV-systemet og barnevernet vart etablert som ei interkommunal teneste, med Sogndal som vertskommune. Drifta ved nye ”NAV Luster” (Gaupne) starta 10.juni 2008, medan ”Sogn Barnevern” (Sogndal) hadde offi siell opning 1.september 2008.

Overordna mål• Fremja økonomisk og sosial

tryggleik, betre levekår for vanskelegstilte og førebyggja sosiale problem.

• Gje opplysingar, råd og rettleiing som kan vere med å løyse eller førebyggje sosiale problem.

• Gje eit godt førebyggjande tilbod innan rusomsorga og yte råd, rettleiing og andre hjelpetiltak til dei som søker hjelp i høve rusproblem.

• Arbeide for å få fl est mogleg som mottek trygd og stønad over på aktivitet eller arbeid.

• Ta del i arbeidet med ”Kvalifi seringsprogrammet” (nytt).

• Medverke til at barn og unge får gode oppvekstvilkår.

• Sikre at barn og unge, som lever under forhold som kan skade helse og utvikling, får naudsynt hjelp og omsorg til rett tid.

• Samarbeide nært med andre faggrupper for å sikre best mogleg tenesteyting.

Blide damer på NAV-kontoret. Frå venstre: Hilde Nordeide, Hanne Bisgaard og Bjørg Hauge.


SOSIALTENESTA - KOSTRA-samanlikning

BARNEVERNET - Dekningsgrad - KOSTRA

BARNEVERNET - KOSTRA-samanlikning

Netto dr if ts utg if ter per innby gger 0-17 år , barnev erntjenes ten

01 0002 0003 0004 0005 0006 0007 000

2008 2008 2008 2008





A ndel barn m ed barnevernt iltak ift . innb. 0-17 år

0123456

2008 2008 2008 2008





Tenester og oppgåver

242, 243, 281 Sosialfeltet Tenestene/oppgåvene sosial rådgjeving, økonomisk sosialhjelp, gjeldsrådgjeving, støttekontaktar (innafor eige område) og tilbod til personar med rusproblem inngår i utgangspunktet som sosialdelen i NAV Luster.

Drifta ved NAV Luster starta i juni 2008. Av ulike grunnar er den offi sielle opninga av kontoret utsett (til 11.juni 2009).

Arbeidet med rusomsorga kan delast i førebyggjande arbeid og einskildsaker/direkte rusrelaterte saker. Arbeidet vert i stor grad regulert av Alkoholloven og Lov om sosiale tenester, med tilhøyrande forskrifter. Alkoholloven sine reglar for sal og skjenkebevillingar er sentrale verktøy for å førebyggje skader av alkoholbruk, og kommunane vert m.a. oppfordra til å styrke kvaliteten på kontrollen. Direktoratet har utarbeida ”Handbok i alkoholloven” – Rundskriv IS -5/2008 – som er eit verktøy for å styrke kommunen sin kompetanse i alkoholloven. Lov om sosiale tenester er normalt grunnlaget for handsaming av einskildsaker.

Det er frå sentralt hald tilrådd at kommunen sitt arbeid innan rusområdet tek utgangspunkt i ein heilskapleg ruspolitisk handlingsplan, og at ein under dette ser forvaltninga av alkohollova i samanheng med anna rusførebyggjande arbeid. Kommunestyret i Luster vedtok i mai 2008 ein Ruspolitisk handlingsplan. Planen peikar m.a. på viktigheita av eit god førebyggjande arbeid og under dette at rusrelaterte problem vert avdekka tidleg, slik at negativ utvikling kan førebyggjast.

Førebyggjande rusarbeid er ein sentral del av folkehelsearbeidet. Luster kommune har eit breitt samansett Folkehelseråd, som i tillegg til det nye Folkehelse- og politirådet består av representantar frå frivillige organisasjonar, helse, ungdomsråd, eldreråd og PPT. Det er inngått partnarskapsavtale med fylkeskommunen om deltaking i Folkehelseprogrammet Vardar for folkehelse, og fylkeskommunen yter tilskot til arbeidet. Avtalen er no forlenga til 2011. Luster har i plan for folkehelse (2006-08) valt å

satse på rus- og tobakksførebygging, jf Ungdomsundersøkinga - gjennomført i Sogndal, Leikanger, Vik og no Luster. Denne er oppsummert under ”Folkehelse” i denne årsrapporten. Her er også Team 49, Nattugler og Uformelle rusfrie møtestader omtalte. Kommunestyret vedtok i k-sak 51/08 at nemnde folkehelseplan skal ”erstattast” av ein ny handlingsplan for Folkehelse- og politirådet. Denne vil bli førelagt kommunestyret i mai 2009.

Netto drifts utgifter t il s os ialt jenes ten pr. innby gger 20-66 år

0500

10001500200025003000

2008 2008 2008 2008


G j.s nit t S ognog F jordane




Med grunnlag i den ruspolitiske handlingsplanen fastsette kommunestyret i sak 80/08 ei ny kommunal forskrift for sals- og skjenketider i Luster kommune. Denne har i sin tur gitt grunnlag for å gje salsløyve til 13 butikkar og skjenkeløyve til 25 verksemder. Formannskapet har fått fullmakt til å følgje opp i høve uteservering, tilpassa ei restriktiv line. Denne lina er konkretisert ved vedtak i f-sak 198/08 som inneber at uteservering ikkje skal vere til sjenanse for naboar eller slik at det er direkte innsyn frå trafi kkareal eller frå der folk ofte ferdast. Luster kommune har i 2008, saman med kommunane i Sogn Regionråd, inngått avtale med fi rmaet ”Nordfjeldske” om å utføre kontroll med dei aktuelle løyvehavarane.

I desember 2008 mottok Luster kommune ein rapport frå ”Juvente” om sal av øl til personar under 18 år ved butikkar i Luster. Denne saka er i etterkant drøfta i formannskapet og ordførar og rådmann har i forlenginga av dette hatt eige møte med dei aktuelle løyvehavarane for å sikre seg at dette ikkje skjer igjen.

Mange fagmiljø og einingar er på ulikt vis involvert i både førebyggjande rusarbeid og einskildsaker. Formelt er ansvaret for koordinering, oppfølging og utvikling lagt til NAV Luster – jf vedtak i k-sak 37/08. Rådmannen har i etterkant – m.a. med utgangspunkt faglege vurderingar av kva som er best for brukarane – vurdert om dette ansvaret bør overførast til eininga Helse. Dette ikkje minst for å vere i eit fagmiljø som arbeider med tilgrensande tema. Dette er eit vanskeleg organisatorisk spørsmål som også må vurderast lys av NAV Luster sin kapasitet og kompetanse når ein etter kvart kjem over i ein stabil driftssituasjon. Rådmannen har, i partnarskapsmøte med fylkesdirektøren for NAV, reist spørsmålet om ev overføring. Dette

vil våren 2009 bli førelagt formannskapet.

Som nemnd er Lov om sosiale tenester grunnlaget for handsaming av søknader om økonomisk sosialhjelp. Gjeldande satsar for sosialhjelp i Luster vart vedtekne i f-sak 22/07. Arbeids- og inkluderings-departementet sende 19.12.08 ut nye retningsliner til kommunane om utmåling av økonomisk stønad til livsopphald. Rådmannen vil følgje opp dette med eiga sak til formannskapet 1.halvår 2009.

244 BarnevernstenestaHer er Luster kommune sin del av drifta av ”Sogn barnevern” budsjettert. Dette er regulert i eigen avtale, vedteken av i k-sak 64/08.

251 Barnevernsteneste i familienSiste halvdel av 2008 er m.a. brukt til å betra samarbeidet med skulehelsetenesta, PPT, skulane og barnehagane. Det er etablert eit godt samarbeid med dei fl este og ein ser effekten av dette i barnevernet. Tenesta får no inn mange fl eire meldingar enn før og kjem dermed tidligare inn i sakar. Dette er ei god utvikling og arbeidet vil bli vidareført i 2009. Ein vil ved utgangen av 2009 kunne rapportere frå ”Sogn Barnevern” ut frå heile første driftsår.

252 Barnevernsteneste utanfor familienDei er i 2008 gjort fl eire plasseringar. Første året eit barn er plassert er barnevernstenesta også ansvarleg for å etablere barnet. Dei fl este barna som barnevernstenesta plasserer har

ikkje så mykje med seg når dei vert plassert, difor kan ofte etableringa verte kostbar. Arbeid og tiltak innan dette område vil bli vidareført, men samstundes – som ein del av arbeidet med etablering av ny interkommunal barnevernsteneste – vil også slike tiltak bli vurdert. Ein vil ved utgangen av 2009 kunne rapportere frå ”Sogn Barnevern” ut frå heile første driftsår.

Ruspolitisk handlingsplanRuspolitisk handlingsplan2008 - 20112008 - 2011

Vedteken av Luster kommunestyre 29.05.2008, K.sak 52/08

Logo for Sogn barnevern

Ny ruspolitisk handlingsplan vart vedteken 29. mai 2008.


Tekniske tenester



Tal årsverk:2006 46,22007 49,82008 49,9

15 %

8 %



Felle

s

B Brukartilfredsheit • Tekn.forvaltning – byggesak

måling 08

4,4 >4,4 5,1

B Klagesaker m/omgjeringsvedtak

1 - 0 0

M Medarbeidartilfredsheit (skala 1-6)Teknisk drift. Teknisk forvaltning

4,74,4

4,74,7

5,04,7

4,54,7

MSjukefråvær (%)Teknisk drift.Teknisk forvaltning

4,0 - <4,0 3,31,9

Tene

ste

omr.

B Vasskvalitet, prøvar utanfor grenseverdi 50 <45 48

B Tal fl aumskade kommunale vegar.

reg.08 - 0

B Gjennomførte branntilsyn (a-obj, %) 100 86,5 100 100

B Sakshandsamingstid kartforr. (tal dagar) 150 94? 140 200

Gjennomføringsgrad vedlh. program (%)

reg.08 -18/22=82%

Gjennomføring av reinhaldsstandard (%)

reg.08 -16/20=80%

OrganiseringTenesteområdet er organisert i 4 einingar; to stabseiningar (Plan, Eigedom) og to resultateiningar (Teknisk Forvaltning, Teknisk Drift).

Overordna mål• Sikre at Luster kommune har

eit oppdatert plangrunnlag som til ei kvar tid er i samsvar med overordna mål for utviklinga av kommunen.

• Sikre at kommunen har eit oppdatert offentleg kartgrunnlag for dei føremål som blir omhandla i plan- og bygningslova.

• Yte god service og rettleiing til tiltakshavarar.

• Oppretthalde realkapitalen i kommunal eigedom. Sikre god drift og utvikling av kommunale bygg og anlegg.

• Gje den kommunale infrastrukturen (VAR-ordningane) ein standard som gir innbyggarane og næringslivet tilbod med tilstrekkeleg kapasitet og kvalitet, samt sikrar gode miljømessig løysingar til så gunstige priser som mogleg.

• Ha eit kommunalt vegnett som dekkjer innbyggarane og næringslivet sitt behov slik at transporttilbodet kan bli trygt og rasjonelt.

• Sikre at kommunen har eit godt

nivå på førebyggjande arbeid på teknisk område, samt sikre at generell beredskap og vakt- og beredskapsordningar gjer kommunen budd på unormale hendingar slik at skadeverknader og konsekvensar vert så små som mogeleg.

B = Brukarmål. M = Medarbeidarmål.

Røyrleggarformann Erik Tandberg inne i ein pumpestasjon.


Vurdering Styringsmål Brukarundersøking byggjesak gjennomført i 2008 syner svært gode resultat. Sakshandsamingstid og informasjon har lågast score samanlikna med andre dimensjonar og landssnitt , men godt over snitt også der.Klagesaker, få saker og ikkje noko omgjeringsvedtak.Medarbeidertilfredsheit syner gode resultat for teknisk drift og teknisk forvaltning. Litt nedgang på teknisk drift, lågast score på fagleg og personleg utvikling.Medarbeidersamtale er gjennomført for alle tilsette. God dialog med regelmessige møte mellom leiarar og medarbeidarar.Kompetanseutvikling: kurs drift badebasseng for ein vaktmeistar, vidareutdanningskurs matrikkellære for landmålarar, delmodul prosjektleiing for prosjektleiar Eigedom, div. dagseminar /kurs, fellessamling vaktmeistarar og reinhaldarar mv.Sjukefråværet er lågt/svært lågt.Jamt over god vasskvalitet, PH- utfordring på eit par vassanlegg.Ikkje spesifi kke fl aumskadar på veg i 2008.Brannsyn i samsvar med plan.Auka sakshandsamingstid kartforretningar frå 140 til 200 dagar. Bruk av mellombelse kart-forretningar gjer at dei som har behov for rask eigedomsetablering og heimelsoverføring ikkje får ulemper.Gjennomføring av vedlikehalds-program vert vurdert som tilfred-stillande. Av 22 planlagde tiltak vart 18 gjennomførde. To av dei er/vert utført i 2009, eit vart utsett på ubestemt tid, og eit vart utsett grunna omprioritering/utvida omfang på tiltak ved same bygg/anlegg.Måling av reinhaldstandard vert vurdert som tilfredstillande. Reinhaldskontroll i 20 bygg som teknisk drift har reinhaldsansvar for, 16 godkjent og 4 ikkje godkjent.


Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

190 Teknisk drift -470 -1 356 100,2265 Kommunale bustader 508 34 93 63,3301 Plansak 682 1 416 856 -65,4302 Byggesak 724 939 982 4,4303 Oppmåling 666 754 846 10,8315 Bustadbygging 598 331 585 43,4330 Samferdsel 1 563 1 658 1 619 -2,4333 Kommunale vegar 7 477 7 580 7 286 -4,0334 Trafi kksikringstikringstiltak 45 -22 25 187,9335 Parkar, plassar og torg -138 -727 -727 0,0338 Førebygging mot brann og

andre ulukker341 258 515 49,8

339 Beredskap mot brann og andre ulukker

2 426 2 791 2 727 -2,4

345 Vassverk -2 500 -2 357 -2 572 8,4353 Kloakk -1 196 -765 -1 063 28,0354 Tømming av slam -124 204 0 355 Renovasjonsordninga -60 74 0 357 Offentlege toalett 68 66 35 -88,6

Sum 10 610 12 233 11 562 -5,8


Aktivitet – funksjonsstruktur.

190 Teknisk drift.Stabil bemanningssituasjon. Ingen har slutta eller gått av med pensjon. Utgreiing angåande organisering av vaktmeistartenesta er gjennomført, oppfølging er uavklara/pågår. Reinhaldstenesta har hatt utfordringar med bemanning/vikarar. Ekstra kostnader grunna innleige reinhaldsbyrå. Positiv resultat av evaluering reinhaldstenesta, fokus på tre tiltak; vask høge fl ater, vask av gardiner og nemnde vikarutfordring.Auka i reinhaldsressursar på Grandmo og Gamlestova (auke i areal).Høge drivstoffprisar og havari på girkasse på hjullastar (kostnad 200.000,-) har gitt budsjettsprekk på maskindrift.Investeringsløyving , maskindrift nytta til ny snikkarbil (samla kostnad 340.000).Beredskapsordning, teknisk vakt har fungert godt, lengre sjukefråvær løyst m/ intern vikar.Timepris internfakturering drift er auka til 320 pr time for å gi balanse (275,- i 2007).

Større byggvedlikehald/byggutvikling (BU) teknisk drift /innleigd entreprenør i 2008;

- Oppussing av garderobar i Luster ungdomskule.- Dale skule nye toalettrom.- Jostedal skule rep. himling etter lekasje.- Hafslo B.u.sk./samf.hus- måling gamleskulen.- Veitastrond skule/samf.-forlenga takoverbygg.(BU). - Solvorn skule, bh, -renovering, nytt kjøkken (BU), - Jostedal skule -inngangsparti / dørar (BU), - Luster ungdomsskule../ny taktekking gymsal (BU).- Grandmo busenter vart måla utvendig.- Hafslo omsorgsenter fekk måla stova, matsal.- Carport Hafslo omsorgsenter (BU).- Hafslo eldresenter oppussing av leiligheit. - Full oppussing av leiligheit på Luster eldresenter,- og leiligheit Gaupne eldresenter.


Dato Plan14.02.08 Gangveg langs riksveg 55 i

GaupneGangveg Sandvik Sør – Gaupne s.

29.04.08 Solsida hytteområde, Heggmyrane

Privat plan. Om lag 40 hyttetomter.

29.04.08 Heggmyrane hytteområde Privat plan. Om lag 40 hyttetomter.29.05.08 Høyheimsvik Bustader, veg, småbåthamn m.m.25.09.08 Busshaldeplass Hestnes Einsidig busshaldeplass ved Rv. 55.25.09.08 ”Bukti” - Gaupne Privat plan. Bustadomr. og b.hage.16.12.08 Skjolden brygge og

cruisebåtkaiPrivat plan. Kai og hytteanlegg.

Dato Planområde Føremål04.03.08 141/60, Alme på Hafslo Bustadområde, 3 daa.20.05.08 Lerkeskogen,

Bolstadmoen Omregulering av friområde. Avslegen.

17.06.08 Storhaug, Turtagrø Endring av utnyttingsgrad i hytteområde17.06.08 Hestnes Omregulering av leikeplassar. Avslegen .

Plan Planlagt avslutta, jf. planl. program

Merknad

Borhaug, Solvorn. Vår 2008 Venta på arealdel. Vedtak vår 2009.Dale sentrum, omregulering Haust 2008 Oppstart vår 2009Hafslo skuleområde m.m. Haust 2008 Framlegg vår 2009Galdetoppen næringsområde

Haust 2008 Arbeid starta haust 2008.

Kommunen,handsama elles 4 førespurnader om oppstart av privat reguleringsarbeid (9 i 2007).

Avvik:

Kommunestyret vedtok desse reguleringsplanane i 2008.

Sakstype 2005 2006 2007 2008Politisk handsama saker 28 30 41 43Løyve i med. av PBL §93 57 66 84 65Rammeløyve 2 3 1 5Samtykke 79 59 82 83Utsleppsløyve 8 14 5 20Tekne i bruk 33 46 49 88Tilsyn (2) (2) (1) (5)Sum saker 207 218 262 304

Byggesak. Tabell med aktivitetsoversikt for dei siste 4 åra:

- Oppussing Luster barnehage. - Ombygging av Grandmo barnehage (BU) - Gamlestova barnehage-personalavd. kjellar, ny grovgarderobe kjellar, utskifting av lysarmaturar, støytiltak, uteleikeplass.(BU).- Helsesenteret fekk nytt belegg i gangane.- Rådhuset fekk oppussa ein garderobe.- Park/, bedd ved fontene vart og oppskeina.- Rådhuset, kontor personalavd. (BU) - Helsesenter, solskjerming (BU).- Full renovering av leiligheit for S.L.U.

265 Kommunale bustader.Større vedlikehald på kommunale bustader i 2008; Oppussing av Bringebakkane 15f og Tvingeborg 4c, Full renovering av Tvingeborg 4d, Oppussing Prestebustaden.Det er gjort vedtak om å byggja gjennomgangsbustader i Fortun og på Indre Hafslo.Salsstrategi kommunale bustader, jf k-sak 60/08, vert avpassa etter pristilbod, behov for eigne bustader og fornyingstrategi. Omgjering av bustader Skåråkeren til sjølveigar og evt sal pågår.Kjøp av varer og tenester/vedlikehald, pluss 100.000, husleige pluss 120.000. (pluss i høve utnyttingsgrad bustader.)

301 Plansak.Endeleg vedtak av arealdelen av kommuneplanen, representerer slutten på eit omfattande kommuneplanarbeid som har pågått sidan 2005. Utforminga av planen byggjer m.a. på om lag 200 innspel frå innbyggjarar og ulike fagorgan. Ettersyn vinteren 2008 viste at framlegget var konfl iktfylt. Frå statlege og andre sentrale fagorgan kom det 14 varsel om motsegn mot føreslegen arealdisponering. Omarbeidd planframlegg vart lagt ut til nytt ettersyn hausten 2008. Varsel om 4 motsegner vart tekne til følgje,

kommunestyret vedtok revidert arealdel i møte 04.12.2008 .Arealdelen vil danne grunnlaget for reguleringsarbeid for t.d. nye bustadområde i tida framover. Planarbeidet har også vist at vi står ved eit tidskilje ved at det er sett

strenge krave til høg utnytting av område som blir omdisponert frå jordbruk til utbygging.


302 ByggesakIngen avvik i høve til arbeidsmål. Det vart gjennomført 5 inspeksjonstilsyn .Reduksjon kapasitet m/20% stilling frå medio oktober grunna permisjon.

Fritidsbygningar: Det er gitt byggeløyve for 5 (9/2007) hytter i LNF-område: 1 i Fortunsdalen, 1 på Osen ved Åsetevatnet, 1 i Hersetesameiga i Luster, 1 o/Kolstad i Dalsdalen og 1 på Mollandsmarki.

Dispensasjonar: Teknisk forvaltning har førebudd 24 dispensasjonssaker (pbl §7) til PFV. Sakene gjeld tiltak i strid med kommunestyret sine føringar i arealdelen i kommuneplanen. Dispensasjon frå reguleringsplan og/eller mindre vesentlege reguleringsendringar kjem i tillegg med vel 10 saker.

Sanksjonar: Det vart i 2008 ikkje fatta sanksjonsvedtak i medhald av PBL.Frå årsskiftet 2008/2009 er web-modul i byggesakshandsaminga teken i bruk.

Høg aktivitet på forvaltnings-oppgåver og tenester gir høgare inntekter enn budsjettert. På byggesaksområdet vart det nytta noko ekstra ressursar, men meirinntektene vart høgare enn dei auka utgiftene. Driftsinntektene (byggesaksgebyr) er 135.585 høgare

og driftsutgiftene (løn, ekstrahjelp, pluss annonsar/utlysing av stilling.) er totalt 96.997 kr. meir enn budsjettert.Sum byggesak har nettoresultat på 4,4% betre enn B2008, 43.377.

303 OppmålingIngen avvik i høve til arbeidsmål.

Matrikkelsystemet (erstattar GAB) vart innført tidleg i desember.Euref89 er innført som nytt geodetisk datum, og det er etablert nytt landsnett av fastmerker som baserer seg på sanntidsmålingar /satelitt-målingar. Etablering av primærdatasett og ortofoto for Luster i medhald av fylkesgeodataplanen i Geovekst, forbetring av kartgrunnlaget N1 langs riks- og fylkesvegar og N5. Ortofotoleveransen er underkjent (ifl g Statkart) og skal leverast på nytt. Kostnad i 2008 i samsvar med avtale er ca. 250.000 kroner. Det er inngått ny avtale om CPOS-abonnement (gjeld bruk av base-stasjon for GNSS måleutstyr). Basestasjonen vart plassert på Eldresenteret på Gjerde, leigeavtale gir inntekt 17.000 pr år frå 2009, avtale mellom Statkart/Satr og eigedomsavdeling.Kommunen har skaffa seg nytt nødvendig utstyr, satelittmålings-utstyr, for framleis å kunna utføre lovpålagde pliktoppgåver, jf investeringsløyving.Gebyrinntekter og refusjonar syner meirinntekter på vel 150.000 medan

abonnement og utstyr har uforutsette utgifter på nærare 50.000.Sum kart og oppmåling har eit nettoresultat på 10,8% betre enn B2008, 92.000.

315 Bustadbygging.Restsal av tomtar. Førebuing av ny bustadbygging, jf arealplan.Mindre vedlikehaldstiltak kommunale bustadfelt, 2008 m.a.gjerde i Haugåsen byggjefelt.

Spreidd bustadbygging, tilskot:B: 800000, R: 400000, 4 bustader.

330 Samferdsel, ferjerute.Fylkestinget vedtok årleg tilskot til Solvornferja på 450.000 pr år fram til og med år 2013.I B-2009 er avtalen med operatør forlenga frå 2011 til og med 2013.

333 Kommunale vegar.I 2008 er det gjennomført grusing, skraping, kantklipping, grøftereinsk/skifte av stikkrenner og fornying av skilt som planlagt. Noko førearbeid for asfaltering og asfaltlapping er og dekka av vegvedlikehaldsbudsjettet.Det var store kostnader med vintervedlikehald i 2007/2008. Vedlikehaldsbudsjettet vart styrka med 1,2 mill. kr. I tillegg utfordringar som murutglidning i Engjadalsvegen, fresing av dårleg asfaltdekke/djupe spor på Bruheimsvegen og ras i Vigdalen, der det vart gjennomført rensk hausten 2008.Hovuddel av Krekavegen er gjennomført, tilleggsutfordringar

Geografi sk oversikt - byggeløyve for nye bustader

Hafslo: 4 - 1* Gaupne: 5 - 2*Luster: 0Nes/Høyheimsvik: 1 - 0*Solvorn: 1 - 1*Indre Hafslo: 3 - 3*Jostedalen: 1 - 1*Skjolden: 2 - 2*Fortun: 1 - 1*Veitastrond: 0 - 0*

tal med * = bustader utanfor regulert byggefelt

KART- OG DELINGSFORRETNINGAR

2005 2006 2007 2008

Nye saker i rapporteringsåret 35 51 42 30Produserte målebrev totalt 54 77 69 74Av dette målebrevsattestar 12 14 8 11TFVSeksjoneringsløyve 0 0 2 0Overheng pr. 31.12.*) 30 34 48 48

*) : samla tal uavslutta rekvisisjonar pr. 31.12. i rapporteringsåret.NB! Det er tildelt 19 nye bruksnummer i Hestnes E til bruk for matrikkelregistrering i byggesak. Desse er førde i kartforretningsprotokollen, men er ikkje med i ”nye saker”.

Kart- og delingsforretningar - tal:


massebalanse og VA, sluttføring av anlegget i 2009.Sentrumsopprusting Skjolden er nær sluttføring, asfaltering mv. våren 2009.På grunn av havari på ferjelem vart det utført eit større tiltak på kai i Solvorn. Det vart bygd ny ferjelem i tillegg til å skifte fendring. Vedlikehaldsbudsjettet vart forsterka med kr. 400.000,- Det er gjennomført tilstandsvurdering av alle kommunale bruer. Når det gjeld veglys, har vi hatt utskifting av PCB-haldige armaturar. Området har hatt større vedlikehaldsutgifter enn budsjettert.

Tilskot vedlikehald private vegar er utbetalt med kr 589 771/14,38 pr lm.Tilskot bygging av private vegar, utbetalt kr 30.000/2 søknader.

AnleggsutviklingstiltakRekkverk Gaupne, asfaltering; Galdetoppen, veg til Mjølvergrend og rv55 mot Skildheim (ca 600 m). Skildheimsvegen er forsterka jamfør plan, og på veg til Mjølvergrend er det utført sikringsarbeid og møteplass. Forsterking av veg rv.55 ved Markstein mot Lavoll er utført (200m). Veg (utbetring sving) til Mollandsmarki og kryss Øyni inkl. rekkverk er sluttført.På grunn av planlagde fl aumsikringstiltak vart asfaltering av Vetlevegen i Solvorn utsatt.Alle gjennomførte tiltak er utført innanfor økonomisk ramme.

334 Trafi kksikringstiltakTrafi kktryggleiks tiltak i 2008 var skilting, fartsdumpar Gaupne og busslomme Hestnes.

335 Parkar, plassar torg.Rekneskap/budsjett syner føring av momskompensasjon investeringar.

338 Brannførebyggande arbeid.I 2008 er aktiviteten auka når det gjeld sal av tenester til Sogndal og Leikanger. I tillegg er det i 2008 seld feie-/tilsynstenester til

Balestrand kommune. Dette har gitt meiraktivitet og auka inntekter. Det er kjøpt ekstra køyretøy til feietenesta med auka fl eksibilitet og meir effektiv teneste som resultat. Garderobetilhøva for feiarane er utbetra. Det er teke initiativ til og gjennomført møter for å avklare ansvar og betra rutinar i kommunale tilsynsobjekt. Alle tilsyn i særskilte brannobjekt er gjennomført.

Frå 20.10.08 er ressursinnsatsen førebyggande brannvern redusert med ½ årsverk grunna permisjon. Det er tilsett ny person i stillinga. Sum brannførebygging har eit nettoresultat på 50%, betre enn B2008. Meirinntekter på ca 350.000, meirutgifter på ca 100.000.

339 Brann- og ulukkesvern Revisjon av branndokumentasjonen for Luster vart ikkje ferdig i 2008. Grunna permisjon er funksjonen som varabrannsjef ledig frå årsskiftet 2008/2009. Røykdykkarutstyret vart fornya i 2008, dvs. eit år tidlegare enn

planlagt.Mobildekning fv Veitastrond er gjennomført i samsvar med planar og innanfor budsjett. Utgreiing av ny brannstasjon Gaupne er på vent (avventar ny branndokumentasjon).Utgiftene til ALSF (alarmsentralen) kom i 2008 på 208.302 kroner.Sum 339 syner meirforbruk på 65 000, 2,4 % utover B-2008. I resultatet ligg mellom anna uføresett utgift i samband med bruk av helikopter for slokking av skogbrann i Kinsedal.

345 VassverkGjennomgåande bra vasskvalitet, av 1294 prøver er 48 over grenseverdi, (33 låg PH) Kommunal vassforsyning for Veitastrond er samla med forsyning frå ei vasskjelde, vasskjelda til Heggestad vassverk vert nytta. Her er det montert UV-anlegg.Sommaren 2008 vart det registrert ureining av vasskjelda ved Jostedal skule. Ny leidning frå Jostedal samfunnshus og bruk av vasskjelda til Jostedal samfunnshus til begge.

LusterGj.snitt komm. gr. 03

Gj.snitt S. og

Fj.

Gj.snitt landet

Gj.snitt alle

komm.

2008 2008 2008 2008 Årsgebyr for vannforsyning (gjelder rapporteringsåret+1) 3 254 2 651 2 778 2 515 2 511Årsgebyr for avløpstjenesten (gjelder rapporteringsåret+1) 2 185 2 542 2 585 2 923 2 920Årsgebyr for avfallstjenesten (gjelder rapporteringsåret+1) 2 363 2 331 2 341 2 157 2 156Gjennomsnittlig saksbehandlingstid, byggesaker (kalenderdager)

24 27 28 33 33

Gjennomsnittlig saksbehandlingstid, vedtatte reguleringsplaner (kalenderdager)

256 188 154 193 194

Gjennomsnittlig saksbehandlingstid, kartforretning (kalenderdager)

200 91 149 85 85

Brutto driftsutgifter i kr pr. km kommunal vei og gate 89 808 61 749 67 762 93 489 103 331

KOSTRA-samanlikning


På grunn av kapasitetsomsyn måtte vi innføre vatningsrestriksjonar om sommaren. Mattilsynet har gjennomført tilsyn på vassverk i Fortun, Skjolden, Dale og Bresenteret. Manglar er retta opp i Skjolden og Dale. Vassbehandlingsutstyr ved Breheimsenteret måtte demonterast og sendast til reperasjon. For Fortun og Bresenteret må det og gjerast større tiltak. Dette vert drøfta og prioritert i hovudplan for vassforsyning som er under arbeid. Det er ikkje gjennomført lekkasjesøking som planlagt i budsjett grunna manglande kapasitet.Det er lagt ny vassleidning over Hafslovatnet.Svikt i inntekter (250.000) mindre målt forbruk enn budsjettert samt periodisering.Sum vedlikehaldskostnader om lag som budsjett (+25.000), inkl. sprekk straum 100.000. Private vassforsyningsanlegg, tilskot: 1 søknad. 15 000 kroner.

Dekningsgrad sjølvkost vatn er 79,1% (79,2 i 2007)

353 Kloakk.Ein del mindre driftsutfordringar, m.a. Hestnes og Gaupne og pumper som tettar seg.Driftsutfordringane på Gaupne-grandane blir ordna i pågåande investeringstiltak med ny slamskillar. Grunna kapasitetsmessige utfordringar hjå entreprenør er nytt avløpsanlegg/nye slamskillarar i Gaupne og Dale utsett til 2009. I driftsåret 2008 har vi måtte gjennomføre eit større vedlikehalds-arbeid på reinseanlegget på Indre Hafslo. Elles press på generelt vedlikehald og vedlikehald/skifte av pumpestasjonar/pumper.Svikt i inntekter, jf vatn/måling (170.000). Sum vedlikehalds-kostnader over budsjett (120.000). Dekningsgrad sjølvkost avløp er 82,1% (93,2 i 2007).

Økonomi investering.Tal i kr. 1000Prosjektnamn B

2008(r)R 2008 Avvik Av-

sluttaOverf.

09Udekka/udisp08

Oppmåling-kartverk - nytt måleutstyr.

562 463 98 X

Bustadtiltak 1 875 4 1 871 X Bustadfelt – infrastruktur - ”konkurranse”

175 46 129 X

Rassikring Røslebakkane 8 627 607 8 020 X Rassikring Snøtun – ferdigstilt innanfor budsjett.-07 1,2 mill.

-

664 -664 X

Brufalt II – tomtesal 5) - -352 352 X Hestnes 5) 133 17 115 X X Høyheimsvik - -2 2 X Verket 5) 470 -406 876 X X BustadfeltSolvorn, Borhaug. 867 14 853 X Bilar og maskiner, snikkarbil 300 325 -25 X PCB utskifting – gatelys 1 174 1 158 16 X Parkeringsplass Ornes 1 450 4 1 446 X Kommunale vegar - div. Anleggsutviklingstiltak

1 770 1 630 140 X

Krekavegen 10 500 veg 7 028 vatn 1 504 kloakk 600 1 367 X Høyheimsvegen 180 180 0 X Miljø og trafi kktryggleiktiltak, Busslomme Hestnes

652 215 438 X

Opprusting av Gaupne sentrum 500 - 500 X Tettstadoppprusting Skjolden 6 534 5 425 1 109 X Sentrumopprusting Dale 200 - 200 X Brannstasjonar 150 - 150 X Kommunedelplan vassforsyning – tiltak og planarbeid.

607 289 318 X

Hafslo vassverk, ny leidning over Hafslovatnet.

1 861 1 158 703 X

Høyheimsvik vassverk 150 - 150 X Andre Avløpstiltak 1 500 52 1 448 X Høyheimsvik kloakk 100 - 100 X Avløpstiltak Gaupne/Dale –hovudprosjekt utsett til 2009

5 759 336 5 423 X

Sum 46 094 20 958 25 135

354 SlamStor prisvekst i gjennomføring av teneste, inntekter som føresett. Underdekning 200.000.Periodisering vil jamne noko ut over år. (125.000 i pluss 2007)

355 Renovasjonsordninga.Kjøp frå IKS er i samsvar med føresetnader, mindre svikt i årsavgiftsinnbetaling.(70.000)

5) Inntekt tomtesal kr 1.111.274 ikkje disponert

Drift av miljøstasjonen er utført i samsvar med avtalen med Simas, for 2008 gav avtalen eit bidrag på 38.000 til Luster kommune.

357 Offentlege toalett.Utbetalte tilskot i samsvar med avtalar, Solvornbui og Parken. Drift Markstein.


Næringsutvikling og naturforvaltning

Tal årsverk:2006 9,32007 9,32008 6,3



3 %

1 2

- 1,4 %

Avvik

320 Kommunal næringsverksemd Kommunal næringsverksemd er i hovudsak sal av kommunen si konsesjonskraft. Denne har i 2008 ei meirinntekt i høve til budsjett på 3,5 mill kr. Hovudgrunnen til meirinntekta er at kraftprisen er høgare enn budsjettert. I tillegg vann kommunane ei rettsak mot Hydro vedk. konsesjonskraftprisen i 2003. Denne meirinntekta er rekneskapsført i 2008. For å møte eit evt. tap i denne saka er avsett eit bufferfond for konsesjonskraftsal på

Styringsmål Status Mål 08/09


Felle

s

B Brukartilfredsheit 08/09 - - Ikkje talB Tal klagesaker med

omgjering av vedtak 0 - < 3 0


4,8 4,7 4,8

M Sjukefråvær (%) 1,0 - < 2B = Brukarmål M = Medarbeidarmål


Rekn 08

Bud 08(r) Avvik i %

320 Kommunal næringsverksemd -13 540 -17 961 -14 706 -22,1325 Tilrettelegging og hjelp for

næringslivet20 676 10 960 13 881 21,0

329 Landbruksforvaltning - 3 824 4 500 15,0360 Naturforvaltning 268 11 684 98,4

Sum 7 405 -3 165 4 358 172,6

OrganiseringTenesteområdet er organisert i ei resultateining (landbruk og naturforvaltning) og ei stabs-eining (næring).

Overordna mål• Halda oppe talet på arbeidsplassar

i kommunen, både i landbruket og andre næringar.

• Vidareføra hovudlinene i den kommunale næringspolitikken.

• Leggja til rette for fast busetnad i heile kommunen, jf areal- og eigedomsforvaltninga.

• Leggja til rette for friluftsliv og sikre innbyggjarane tilgang til jakt og fi ske.

• Ta vare på eit representativt tverrsnitt av naturtypar og naturkvalitetar for framtidige generasjonar og sikre levelege vilkår for vilt og fi sk

• Ta vare på kulturlandskapet og få redusert/stansa attgroinga.

• Gjere berekraftig utvikling til eit overordna prinsipp ved all planlegging og drift.

4,5 mill kr. Dette bør kunne stå til å møte evt. svikt i konsesjonskraftsal. Det er grunn til å peike på at kommunen i 2009 sannsynlegvis vil få ein svikt i konsesjonskraftvinsten i høve til budsjett. I tillegg er ein uavklara tvist med fylkeskommunen om nivå på almenforbruket i kommunen.

325 Tilrettelegging og hjelp for næringslivet Rekneskapet syner ei innsparing i høve til budsjett på 2,9 mill kr. Hovudgrunnen til dette er ei meir innbetaling av avdrag

Silobygg med forsentral hjå Jimmy Hilleren på Veitastrond, ein av dei to fjøsane som Hilleren samdrift disponerer.



på utlån frå næringsfondet på 2 mill kr. I tillegg er av budsjettert løyving Cruiseprosjekt og motteke statstilskot til prosjektet avsett ei 350.000 kr. til fond.

329 LandbruksforvaltningRekneskapen syner ei innsparing i høve budsjettet på omlag 675.000 kroner. Hovudgrunnen ligg i omleggingar i landbruksvikarordninga der arbeidsgjevaransvaret tidleg på året vart overført til avløysarlaga og kostnaden deretter fullt ut dekka av staten og gardbrukarane. Det er også utbetalt omlag kr 100 000 mindre i tilskot til landbruksføremål enn budsjettert.

360 NaturforvaltningAvvik mellom budsjett og rekneskap for området samla er på omlag kr 675 000. I hovudsak skriv dette seg frå underforbruk av vilt- og fi skefondsmidlar og at avsetjingar til bundne driftsfond i rekneskapen kjem fram som driftsutgifter.

AktivitetSaksmengda i næringsutvalet var i 2008 på 54 saker. I 2007 var det 80 sake, og i 2006 og 2005 72 saker.

Luster kommune er ein aktiv part i svært mykje av utviklingsretta aktivitet i næringslivet i Luster. Det gjeld fi nansieringssaker, men også som ein instans for drøfting og vurdering av ulike utviklingstiltak.

I januar 2008 vedtok næringsutvalet notatet ”sakshandsaming og rutiner i næringssaker”. Utvalet drøfta dette policy-notatet nøye, og det er nytta som utgangspunkt både for administrativ og politisk handsaming av næringssaker.

NæringsfondetDei fl este sakene i næringsutvalet er fi nansieringssaker i næringsfondet. Pr. 01.01.09 er det utlånt 52.7 mill. kr til næringslivet frå næringsfondet. Næringsfondet hadde i 2008 ikkje tap på utlån.

I 2008 var renteinntektene på lån til næringslivet frå næringsfondet på om lag 850.000 kr.

NæringsarealLuster kommune har næringsareal tilgjengeleg i Gaupne, og Jostedalen. På Hafslo er det ikkje att ledige næringstomtar i Galdatoppen næringsområde. I framlegg til arealplan for Luster kommune, er det avsett areal til utviding av næringsområdet i Galdenområdet. Det er sett i verk planarbeid for utviding av dette næringsområdet.

Kommunen er eigar av ein industrihall ved sida av LMI AS, som har vore utleigd til LMI i deler av 2008. Bygging av kommunalt næringsbygg på næringsområdet i Jostedalen har pågått i 2008, og var om lag klar for innfl ytting ved utgangen av året.

Det er ledig næringsareal i bygg eigd av private, fl eire stader i kommunen. Dette er areal som kommunen i hovudsak har oversikt over, slik at potensielle leigetakarar kan bli formidla direkte til utleigarane.

Samarbeid med andreLuster kommune har økonomiske ressursar til å vere med å fi nansiere næringsutvikling. Det vert likevel arbeidd aktivt i høve andre offentlege fi nansieringsinstitusjonar for å oppnå fi nansiering frå desse. Både i høve Innovasjon Noreg, Fylkeskommunen og Fylkesmannen ved Bygdeutviklingsfondet er det god dialog i næringssaker. I 2008 har det vore eit godt samarbeid med Fylkesmannen for å få fi nansiert ein del mindre prosjekt som resultat av utviklingsarbeidet i bygdene som grensar inn mot dei nye verneområda i Breheimen – Mørkridsdalen.

Det er viktig for administrasjonen å halde seg oppdatert på endringar i verkemiddelapparatet, for å vere ein så god fagleg rådgjevar som

råd. Det er mange verksemder i Luster som har medfi nansiering frå dei ovannemnde offentlege institusjonane.

I høve bankvesenet er det og ein svært god dialog i fi nansieringssaker.

UtviklingstrekkI 2008 har det vore høg aktivitet i mange av dei største private verksemdene i kommunen. Det har vore etterspurnad etter arbeidskraft og auke i sysselsette i fl eire av verksemdene.Utover hausten 2008 merka nok også ein del verksemder i Luster krisa i verdsøkonomien, men det har ikkje ført til auke i arbeidsløyse pr. årsskiftet.Det har vore relativt mange som har starta opp med personlege selskap innafor området ”bygg og anlegg”. Desse har fått eit mindre oppstartingstilskot frå kommunen.

Spesielle prosjektI 2008 har samarbeidsprosjektet ”småkraftressursar i Luster” vorte vidareført. Bakom prosjektet står Luster kommune, Luster Sparebank og Luster Energiverk. Målet med prosjektet er å drive kartleggings- og rettleingsarbeid i høve grunneigarar med fallrettar til kraftressursar. I 2008 vart Vanndøla kraftverk opna, og arbeidet med Kvåle kraftverk er komme godt i gang.Det er fl eire søknader om kraftprosjekt som no er til konsesjonsvurdering hjå NVE, m.a gjeld det prosjekta på Veitastrond. Statkraft arbeider vidare med planane om utbygging av Vestsideelvane i Jostedalen og Vigdøla. Hydro har også planar for vidare kraftutbygging i Fortunsområdet.

Ei utfordring for Luster til liks med mange andre distriktskommunar er at ein svært stor del av ungdommane våre tek høgare utdanning, og at arbeidsmarknaden for personar


med utdanningsbakgrunn ikkje er stor. Luster er likevel i ein betre posisjon enn mange andre kommunar, fordi vi har kort avstand til Sogndal/Leikanger med relativt mange arbeidsplassar som krev høg kompetanse. Ei utfordring vert då å gjere lustrasamfunnet attraktivt å bu i, sjølv om arbeidsplassen til folk ligg i nabokommunen.

Samspel og dialog med næringslivet er ein viktig del av næringsarbeidet til kommunen. Næringsutvalet gjennomførde fi re dagar med bedriftsbesøk i heile kommunen i slutten av 2007 og vinteren 2008.

Det har og vore arrangert fl eire temamøte for næringslivet. Oppmøtet har vore godt, og syner at næringslivet ynskjer å ha både kunnskapspåfyll og møteplassar for drøfting av aktuelle tema.

ReiselivetReisemål Sogndal og Luster AS som organiserer reiselivet i dei to kommunane, er sentralt i utvikling og felles marknadsføring. Selskapet er lokalisert i Pyramiden og har ved utgangen av 2008 to medarbeidarar.Reisemålsselskapet har totalansvar for både sal av cruise og handling av cruiseskip til Skjolden, det er ei teneste Luster kommune kjøper frå selskapet.

Reiselivet er ei næring som må arbeide i ein internasjonal marknad. Sesongen 2008 hadde for dei fl este ein liten nedgang i høve 2007.

Luster har no mange aktivitetsbedrifter innan reiseliv som driv godt. Luster er truleg den kommunen i fylket med størst breidde i aktivitetstilbod. Dei fl este av desse selskapa hadde vekst i 2008.

For reiselivsnæringa er ei vidare utvikling av sals- og marknadsretta aktivitet avgjerande, for å auke omsetning og inntening.

I 2008 har samarbeidet på regionalt nivå vedrørande profi lering og marknadsføring gjennom selskapet Visit Sognefjord AS fungert bra.

Den nasjonale turistvegen over Sognefjellet vart sommaren 2003 godkjend som Nasjonal Turistveg i nye fem år. Sognefjellsprosjektet som er eit utviklingsprosjekt for næringa etter vegen vart avslutta i 2008.

I 2008 var det seks cruiseanløp til Skjolden. Skipa nyttar no tenderkaien, men frå 2010 er cruisekaien ferdig.

Skjolden Cruisekai AS som er selskapet som skal byggje cruisekaien er skipa, og sluttfi nansieringa av prosjektet er gjennomført i 2008. Sjølve arbeidet med å etablere cruisekaien vil ta til tidleg på nyåret 2009, og kaien vil stå klar til sesongen 2010.

I 2008 har arbeidet med å bygge opp att Tørvis hotell i Marifjøra komme godt i gang. Dette er eit stort prosjekt. Hausten 2008 opna Marifjøra kafe som er ein del av konseptet. Hausten 2008 vart messebygningen i Gaupne sentrum seld frå Luster kommune, og Gaupne hotell AS som kjøpte bygget er no starta opp.Vassbakken Kro og camping er og inne i ei stor satsing på eit nytt vandrarheim-konsept. Nigardsbreen Gjesteheim er kjøpt av nye eigarar og skal vere klart for drift til sesongen 2009. I alt er det satsingar i reiselivet i Luster i 2008 som vil gje om lag 220 nye gjestesenger til sesongen 2009.

På slutten av 2008 fekk og Reisemål Sogndal og Luster AS 750.000 kr frå Innovasjon Norge til satsing på vintersesongen dei kommande to åra.

BygdeutviklingBygdeutvikling er og ein viktig aktivitet i fl eire bygder, og ein viktig del av næringsarbeidet.Både på sørsida av Lustrafjorden, i Skjoldenområdet og i Jostedalen er

det no aktivt bygdeutviklingsarbeid.Urnesprosjektet har gått over tid med Luster kommune, Fylkesmannen, Fylkeskommunen og Riksantikvaren som fi nansieringsinstansar og faglege hjelparar. I 2008 vart eit av dei store satsingane i dette prosjektet, næringsbygget Fjordatunet, opna av ordføraren.

Fleire verksemder og organisasjonar på Skjolden og området rundt har ei tid arbeidd for å vidareutvikle særleg reiselivsnæringa. ”Skjolden Aktiv” har fi nansiering m.a frå Bygdeutviklingsmidlar. Arbeidet her har vore godt i 2008, og ein går no mot avslutning av dette prosjektet.

Vinteren 2007 starta det opp eit utviklingsarbeid i Skjoldenområdet og Jostedalen. Fylkesmannen har vore initiativtakar saman med kommunen, og målet er å få i gang næringsutviklingsprosessar i områda som grensar inn til det aktuelle området for vern av Breheimen – Mørkridsdalen. Det har vore gjennomført idedugnader, og ulike grupper har arbeidd med prosjektidear. Ein del av desse prosjekta er fi nansierte og starta opp i 2008.

I 2008 er det også starta eit tilfl yttingsprosjekt i regi av Jostedal Bygdelag.

Røynsle og forbetring:Vidare utvikling av næringslivet har fokus i Luster både politisk og administrativt. Både vidareutvikling av eksisterande næringsliv og nyskaping er viktig. Verksemder som rettar seg mot marknader utafor regionen vil ha ein større sjanse til å utvikle seg, enn dei som har ein marknad som berre er regionalt basert.Kompetanseutvikling, marknadsorientering og effektivisering er stikkord for både vidareutvikling av eksisterande næringsliv, og utvikling av nye tiltak.


LANDBRUKSFORVALTNING

ForvaltningsoppgåverRessursbruken ved eininga er delt mellom utføring av lovpålagde forvaltningsoppgåver innan landbruks- og miljøsektoren, samt forvaltning av kommunalt regelverk, utleige av tenester til andre m.v.Lovpålagde oppgåver med tidsfristar har vorte prioriterte på bekostning av oppgåver utan fristar. JordbrukIndustribærproduksjonen, både av jordbær og bringebær, gjekk ned også i 2008, men dessertbærproduksjon av bringebær syner fi n auke. Bærprisane utanlands har gått mykje opp siste tida, noko som har gjort konservesfabrikkane meir interesserte i norske bær. Sist vinter vart det framforhandla betydeleg prisauke på jordbær og bringebær til industri. Kommunen har gjeninnført anleggstilskot for bringebær. Framtidsutsiktene er difor gode for dei som vil satsa på dette området.

Tilbakegangen i tal sjølvstendige driftseiningar i kommunen er i ferd med å fl ata ut. Avgangen siste året var på fem bruk. Areal i drift og produksjon av kjøt, mjølk og ulike planteprodukt syner stabile tal.

SkogbrukSjølv med gode stønadsordningar frå stat og kommune til skogkultur og skogsvegbygging, er viljen til å investera i skogen låg. Hogstkvantumet har også gått ned. Overføringar og investeringsverkemidlar Interessa for å søkja om BU-midlar til landbrukstilknytte næringstiltak, utanom tradisjonelt landbruk, er tilfredsstillande. Fornyinga av bygningsmassen i landbruket (driftsbygningar) har fått eit nytt oppsving etter at kommunen innførde gunstig låneordning gjennom næringsfondet.

Med unntak av skogsvegmidlane som fylkesmannen har fått tilbake forvaltningsansvaret for, bestemmer kommunen sjølv bruken av SMIL-midlane. I konkurransen med andre kommunar om skogsvegmidlar har Luster kome dårleg ut etter at fylkesmannen tok over.

Økonomien i sauehaldet hatt ein betydeleg oppsving siste to åra. Det er å vona at den negative

Uttak av skogsvirke: 2000 2002 2004 2008Omsett gjennom Luster Skogeigarlag m3

3.366 2 351 6 867 676

+ Lokalt foredla (anslag) m3 1.500 1 500 1 000 1200+ Uttak av ved til brensel m3 2.000 3 000 2 000 2 000= Total m3 6.866 6 851 9 867 3 876= Førstehandsverdi kr 4,1 mill. 4,5 mill 2,8 mill. 1,3 mill.Skogkultur:Nyplanting, tal planter 71.500 82 275 10 000 14 000Suppleringsplanting 2.000 - - -Juletre, tal planter 8.500 1 000 - -Planta areal 288 daa 330 daa 40 daa 56 daaKlargjering av plantefelt 23 daa 25 daa 0 daa -Rydding av plantefelt 166 daa 150 daa 0 daa -Kostnader skogkultur 326.918 kr 300 030 kr 40 000 56 000Vegbygging:Ferdigstilt traktorveg 2 950 m 2 000 m 1 900 m -Ferdigstilt skogsbilveg 1 780 m 0 m 2 825 m 500 mSkogavgift:Inneståande skogavgift pr. 31.12.

304.564 kr 500 000 kr 500 000 kr 477 300 kr

Innbetalt skogavgift 88.197 kr 98 000 kr 168 000 kr 16 500 krUtbetalt skogavgift 70.711 kr 65 000 kr 22 797 kr 500 kr

utviklinga som næringa over ein lengre periode har vore inne i, no har snudd. Første fellesfjøsen for sau i kommunen, Jostedal Samdrift, hadde sitt første driftsår i 2008. Dette er ei framtidsretta løysing som fl eire bør tenkja gjennom i samband med generasjonsskifte. Rovviltproblemet er diverre aukande. I 2008 vart det også registrert store jerveskader i fjellområdet mellom Vigdalen og Engjadalen.

NØKKELTAL - Forvaltningssaker 2000 2005 2008Lovsaker administrativt avgjorde 49 116 116Søknader om produksjonstilskot husdyr * 320 243 210Søknader om areal- og kulturlandskaps-tilskot *

397 263 244

Tilskot til avløysing ved sjukdom m.v. 106 81 52Planar etter forskrift for nydyrking 14 2 0Planar for vatningsanlegg 2 2 1Driftsplanlegging i samband med bruksutbygging

8 3 4

Fullstendig gjødselplan for gardsbruk 16 11 9* For søknader om produksjonstilskot/areal- og kulturlandskapstilskot er det gjennomført stikkprøvekontrollar hjå 5% av søkjarane.

NØKKELTAL - Jordbruk 2000 2005 2008Bruk i drift i alt 397 285 245Bruk med husdyr 320 243 210Mjølkeproduksjon 6 875 t 6 814 t 6 700 tSlakt 546 t 553 t 549 tBærareal 505 daa 695 daa 531 daaBærproduksjon 457 t 450 t 340 t


UrnesprosjektetProsjektet vart formelt avslutta i 2008. Næringsbygget i Kroken er ferdigstilt og fl eire spennande prosjekt er på gang. Ei av hovudoppgåvene for prosjektet har vore å gjennomføra reguleringsplanen for Ornes. Kaiområdet og nærområdet til kyrkja er fullført, men parkeringsplassen nede ved fylkesvegen gjenstår. Planarbeidet og fi nansieringa er på plass og det er lagt opp til gjennomføring i 2009. Bygdeutviklingsarbeid elles i området vert følgt opp av ”bygdemedarbeidaren”, ei 15% stilling over tre år fi nansiert av bygdeutviklingsmidlar frå fylkesmannen og kommunen. NATURFORVALTNINGProsessen med oppretting av storvald, som er ein føresetnad for å få rettigheitshavarane sjølve til å ta større ansvar for hjorteviltviltforvaltninga, går heller seint. Men dei områda som har organisert seg i storvald, har lukkast godt med arbeidet sitt og røynslene med tildeling av fl eirårig fellingskvote etter bestands- og avskytingsplanar er gode.

Tiltak2004 2008

Talsøknader

Tilskot1 000 kr

Talsøknader

Tilskot1 000 kr

Statlege ordningar:Produksjonstillegg inkl. RMP 575 35 588 585 38 500Avløysarordninga 6 700 206 6 800BU-midlar, - tilskot (bedriftsretta) 12 1 837 2 046BU.midlar – rentestøtte (grunnlag/sum lån)

- - 3 300

BU-midlar – generell tilrettelegging 610Lån 1 300Kulturlandskapstiltak (SMIL) 52(33

tilsagn)840 32 1 126

Organisert beitebruk 9 96 5 55Skogsvegbygging 732 1 40Kommunale ordningar:Anleggstilskot bærplanting 20 229 2 38Vatningsanlegg 1 5 1 7Nydyrking 1 10 0 0Vegbygging 14 55 2 195 Kjøp av mjølkekvotar 41 54 47 294Tilskot ved generasjonsskifte - - 4 200

2007 2008Tal vald Tal løyve Fellingsres. Tal vald Tal

løyveFellingsres.

Hjort 87 666 422 85 951 464Villrein 6 29 21 6 28 21Elg 2 4 3 2 4 3Rådyr 3 7 1 3 7 2

Også i 2008 vart det ny fellings-rekord for hjort. Både fellings-statistikken og oppsummeringa av ”sett hjort-skjema”tyder på at stamma framleis aukar. Beiteskadene på innmark tyder på at stamma ikkje bør bli større. I 2008 vart difor fellingskvoten skrudd betydeleg opp og jaktperioden utvida. Med unntak av dei første 14 dagane av desember var det

Statistikk viltforvaltning

samanhengjande jakt frå 10. september til 23. desember.

For villrein er det grunn til å merka seg at det dei to siste åra ikkje har vore jakt i Vest- Jotunheimen villreinområde. Grunnen til dette er at teljingar syner dramatisk tilbakegang for stamma. Det vert spekulert i kva årsaken kan vera. Den aukande rovviltbestanden, både av jerv og gaupe, må nok ta sin del av skulda. Statistikken for villrein syner berre tala for tildeling og felling i Luster sin del av Ottadalen villreinområde.

Frå 2005 har kommunen hatt forvaltningsansvaret for alle naturreservata i kommunen. I 2008 vart det gjennomført større oppgradering på stien fram til Nigardsbrèen, eit tiltak som kommunen har fått mange gode tilbakemeldingar på. Kommunen utfører elles løpande vedlikehald av fl eire turstiar og informasjonstiltak ved turutgangspunkt, parkeringsplassar o.l.

Verneprosessen for Breheimen/Mørkridsdalen er i sluttfasen. Kommunen har delteke aktivt i kontaktutval og referansegruppe.

Prosjektnamn B 2008(r) R 2008 Avvik Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

Næringsbygg Jostedal 8 000 6 629 1 371 X Næringsområde Galdatoppen

100 11 89 X

Psykiatrisk senter - 12 -12 X Gullringen 10 000 4 500 5 500 X Cruise 4 000 - 4 000 X Sum 22 100 11 153 10 947



Kultur



Tal årsverk:2006 1,72007 1,72008 1,7

5 %

5 %

Styringsmål Status Mål Resultat2008Luster Landet

B Tal klagesaker med omgjering av vedtak

0 - 0


- 4,7 -

M Sjukefråvær (%) - - -

Ten

omr B Tal utlånte bøker pr innbyggjar 8,23 5,2 8,5 6,5

B Tal elevar i kulturskulen 202-

202 192


Funksjon Tal i kr 1000 Rekn 07 Rekn 08

Bud 08(r)

Avvik i %

231 Aktivietstilbod til barn og unge

1 344 658 711 7,4

365 Kulturminnevern 248 220 275 20,1370 Bibliotek 1 821 1 868 2 032 8,1375 Museum 142 148 145 -2,1377 Kunstformidling 39 30 55 45,5380 Idrett 2 989 1 634 1 575 -3,7381 Idrettsbygg 1 645 1 500 383 Kulturskule 1 666 2 121 1 975 -7,4385 Andre kulturaktivitetar 2 595 2 649 2 738 3,3386 Kulturbygg 780 760 390 Kyrkjer 5 410 5 708 5 708 0,0392 Andre religiøse føremål 84 113 115 1,9

Sum 16 339 17 573 17 588 0,1

OrganiseringTenesteområdet er organisert slik: Bibliotek som eiga resultateining, Kulturskule som interkommunal ordning og resten som ein del av rådmannen sin stab (oppvekstteamet).

Overordna mål• Ha tilgang til moderne og tilpassa

kulturanlegg• Utvikle eit mangfald av

kulturorganisasjonar og stimulere til auka aktivitet i lag og organisasjonar.

• Støtte opp om profesjonelt kulturarbeid og vurdere tilskot til ungdom som har valt å satse ”profesjonelt” innan ei kulturell ytring

• Større satsing på private investorar i bygging og drift av større kulturanlegg

• Skape ”Lustraidentitet” og ta vare på språkleg kulturarv (nynorsk, dialekt, stadnamn).

• Utnytte kultur som potensiale for næringsaktivitet

AvvikOmråda syner samsvar mellom budsjett og rekneskap. Samla innsparing var 0,1%.

Frå UKM-mønstringa i Førde 2008. Øystein og Audun Moseng.

Aktivitet - funksjonsstruktur Aktivitetstilbod til barn og ungeTilskotsreglementet for tilskot til kulturføremål sikrar prinsippet med like forhold for alle og gir ein


i tråd med gjeldande Ruspolitisk handlingsprogram. Tiltak retta mot ”uorganisert” ungdom og fritidstilbod basert på ungdommane sine eigne ynskje er utvikla ved lokale samarbeidsavtalar mellom ressursorganisasjonar, ungdom som tek på seg eit leiaransvar som fritidsleiar og kommunen. Lokale fritidsklubbar har vorte støtta økonomisk på Hafslo, i Gaupne og i Jostedal. Tilbodet M’EN’U er eit alternativ som har vorte utvkla i Gaupne som ein møteplass for ungdom frå heile Luster kommune.

BibliotekLuster bibliotek har for 2008 registrert ein tilbakegang i utlån og besøk. Det er den same trenden som elles i landet. Biblioteket vart ikkje utvida i 2008.

IdrettPlanlegging av nye anlegg og aktivitetstilbod er ein kontinuerleg aktivitet i fl eire av idrettslaga. Den kommunale planen for anlegg, idrett og friluftsliv er eit viktig søknadsgrunnlag for fi nansiering av nye anlegg både med kommunalt tilskot og statstilskot, også omtala som ”tippemidlar”. Det er framleis eit stort etterslep i forhold til denne

lokale handlingsplanen med omsyn til innvilga statstilskot. Av søkarar som fekk innvilga statstilskot i 2008 var det søkarar som hadde fornya søknader i 3 år. Aktivitetsmessig er kommunen sin medverknad i fi nansieringa av drift og vedlikehald av private idretts-anlegg styrt gjennom reglement for tilskot til kulturføremål. Eige driftstilskot vedteke av kommunestyret er innvilga for Sogn Skisenter, og kommunen kjøper tenester til føremålet av driftsselskapet ved Fjordstova på Skjolden

Sogn KulturskuleVed utgangen av 2008 hadde kulturskulen 192 elevplassar i Luster og 58 stod på venteliste. Kulturskulen heldt dirigentar til tre korps i heile 2008 og skulen hadde 4 årsverk sysselsett med undervisning i Luster ved utgangen av 2008.Kulturskulen kravde inn refusjonar i høve budsjett, men nytta ikkje alle midlane pga redusert aktivitet. Overskotet frå desse refusjonane vert inntektsført i 2009, og fører soleis til reduserte utgifter i 2009. For Luster utgjer dette:

Adm Undervisn. Distr.musik. Sum

11 915 168 706 22 793 203 414

Kulturskulen har hatt eit elevtal på om lag 430 elevar i 2008. Dette er noko lågare enn 2008 og skriv seg hovudsakleg frå sjukdom i personalet og vanskar med å rekruttera nye medarbeidarar. I 2008 hadde kulturskulen arbeidsgivaransvaret for 12 løna kor-, korps- og ensembledirigentar i kommunane Luster, Sogndal og Leikanger.Kulturskulen har utfordringar i høve personalarbeid og kommunikasjon mellom heim, tilsette og leiing. Det vert jobba kontinuerleg for å betra system og rutinar.Administrasjonen i kulturskulen er rektor i 80% og inspektør/DM-leiar i 60%. Ansvaret inkluderer drift av

viss styringsfunksjon for søkarane si planlegging. Aktivitetsnivået i Luster kommune er framleis høgt, og tilboda varierte. I 2008 var det registrert 5 sang- og musikkorganisasjonar, 1 danse- og teaterorganisasjon, 85 andre organisasjonar (ikkje barne- og ungdomsorganisasjonar) og 9 idrettslag/skyttarlag.Det er registrert medlemar i 18 trussamfunn i tillegg til Den Norske kyrkja som mottek tilskot frå Luster kommune.Innan enkelte kulturaktivitetar vil aktivitetsnivået vera påverka av ytre faktorar som ikkje let seg planlegge, og for enkelte lag og organisasjonar er tilgang på leiarar, tillitsvalde og instruktørar ei utfordring.Ungdommen sitt kommunestyre har organisert eigne aktivitetar og støtta opp om tilbod retta mot ungdomsgruppa 13 – 19 år som t.d. Ungdommen si kulturmønstring (UKM) og Transporttilbod for ungdom.Førebyggande barne- og ungdomsarbeid er viktig for alt lokalt kulturarbeid, og står sentralt i kommunen sitt arbeid med rettleiing og praktisering av tilskotsreglementet. I tillegg har kommunen lagt opp til målretta tiltak

Den Kulturelle Skulesekken hadde 20 lokale arrangements-tilbod for grunnskuleelvar i Luster kommune i 2008. Markeringa av det internasjonale Potetåret 2008 vart eit spesielt tiltak og gjennomført i eit samarbeid mellom Luster Folkeakademi, Jostedal skule og dei lokale ressurspersonane Olav Stølen og bakstedeiene i Jostedalen.



R 2008

Avvik Av-slutta

Overf. 09

Udekka/udisp08

Basseng/badeanlegg 1) 2 094 598 1 496 X Anlegg idrett/friluftsliv 2) 3 296 1 019 2 277 X Kyrkjeleg fellesråd - inv.l 150 150 - Sum 5 540 1 767 3 773

kontor i kvar av dei tre kommunane. Det vart i 2008 gjort grep for å samla administrasjonen mest mogeleg, då dette gjev betre arbeidsforhold og er meir rasjonelt. Løysinga gir ein del logistikkutfordringar, men vert utvikla vidare.

Andre kulturaktivitetarAv dei lokale prosjekta som er organiserte som samarbeidsprosjekt mellom ein eller fl eire lokale organisasjonar og kommunen har desse prosjekta vore særleg aktive:• Kulturentreprenørane er eit

samarbeidsprosjekt mellom Luster Folkeakademi for å auka tilbodet av kulturprogram med ”kvalitetsgaranti” både til barnehagar, skular og publikum generelt. Prosjektet har også utvikla programtilbod innanfor Den Kulturelle Skulesekken, Den Kulturelle Spaserstokken, til offentlege omsorgsinstitusjonar og til andre lokale organisasjonar som søker kulturinnslag av ulik art til sine aktivitetar.

• Brukarstyre ved lokale kulturhus og idrettshallen har vore ein føresetnad for at lokale organisasjonar skal ha gratis tilgang. Luster idrettsråd er brukarstyre ved Gaupne idrettshall. Aktiviteten er regulært i ein samarbeidsavtale der brukarstyret tek ansvar i forhold til lokal aktivitet utanom skuletida.

• Identitetsskapande arbeid er prioritert gjennom avtalar med lokale ressursorganisasjonar om Den Kulturelle Skulesekken, utvikling av Radio Luster og produksjon av oppslag til Lustranytt og andre typar magasin og litteratur.

• Frivilligskulen i samarbeid med Luster Nærmiljøsenter set fokus på nye former for opplæring og motivasjonstiltak, erfaringsutveksling og driftsformer.

• Bygdebokprosjektet har over tid vore avhengig av eit nært

og konstruktivt samarbeid med bygdeboknemndene i dei lokale sogelaga om innsamling av data. Band 8 for Veitastrond vart sluttført i 2008. Luster kommune har forleggaransvaret i utgjevinga av bygdebøkene og lagring, salet og distribusjonen.

• Stadnamnprosjektet er eit samarbeidstiltak med sogelaga i kommunen. Innsamlingsarbeidet føregår etter ein modell med tre trinn, der den lokale informanten legg grunnlaget for graden av måloppnåing med fl est mogeleg namn og forklaringar til namn. Deretter vert materialet ferdigstilt med markering på kart og registreringsskjema og lydbandopptak, for til sist å bli digitalisert og gjort tilgjengeleg

Økonomi investering.Tal i kr. 1000

Netto drifts utgifter for k ulturs ek toren per innby gger i k roner

0500

1 0001 5002 0002 5003 000

2008 2008 2008 2008





på internett. Arbeidet med dette prosjektet er organisert frivillige informantar og koordinatorar i kvart av dei tre sogelaga. I 2008 har prosjektet også knytta til seg fagleg assistanse med ferdigstillinga lokalt som har vorte honorert av sogelaga.

• Ulike arrangement og lokale markeringar har trekt vekslar på eit nært samarbeid med kommunen. Lustramarknaden er eitt av fl eire slike tiltak som kommunen har hatt eit aktivt forhold til. Aktivitet i forhold til planlegging, tilrettelegging og informasjon har vorte meir sentralt i denne type oppgåveløysingar m.a. som eit resultat av auka ambisjonsnivå og krav til formelle avklaringar og godkjenningar.

Luster Danseverkstad fekk kulturprisen 2008.

KOSTRA-samanlikning

1) Planlegging.2) Forskottering ballbingar.


KirkenesHammerfest

Alta

Tromsø

Harstad

Narvik

Bodø

Mo i Rana

Mosjøen

Svolvær

TrondheimSteinkjer

Oslo

Molde

Ålesund

Kristiansund N

Florø

Bergen

Haugesund

Stavanger

Egersund

KristiansandArendal

KragerøPorsgrunnSkien

SandefjordTønsbergFredrikstadSarpsborg

DrammenMoss

Hamar

Kommunekartet

Kommunene som scorer høyest

Scorer nesthøyest

Gjennomsnittet

De nestlaveste

De som scorer lavest

Kraftkom- munene*

De 431 kommunene er delt inn i femlike store grupper og gitt en farve etterhvordan de gjorde det i totalrangeringen.

* Kommuner med samlet nivå på eiendomsskatt og konsesjonskraft-inntekter per innbygger over 50 prosent av landsgjennomsnittet for ordinær skatt prer innbygger eksklusiv Oslo.

17DNs KOMMUNEKÅRING 2008 Hvor er din kommune? Side 20-23DAGENS NÆRINGSLIV MANDAG 11. AUGUST 2008

➜

Norges beste kommuner

■ Norge er verdens beste land å bo. Det har FN slått fast. Men hvilke kommuner er de beste iverdens beste land?

DN har i samarbeid med Statistisk sentralbyrå undersøkt samtlige norske kommuner. I enserie reportasjer vil du få svaret på hvilke kommuner som er best og dårligst.

IDagens Næringsliv er blått envakker farge, mens rødt ikkegir like positive assosiasjoner.

Slik er det også på kartet overDNs kommunekåring.

DN ønsket å fortelle hvordanfolk har det i landets høyst ulikekommuner. Avisen skulle gjernespurt alle som bor i landet, mendet er umulig. Vi spurte derforforsker Anders Barstad i Statis-tisk sentralbyrå. Han forsker pålevekår og vet hva som er detgode liv. Han har oversikt overnorsk statistikk og har hjulpet ossmed å lage kommunekåringen.

Kraftkommunene som er mar-kert med lyn, kommer strålendeut og de åpenbare vinnerne i vårkåring.

Byer, Nord-Norge og kysten påsør- og østlandet er taperne.

Dette viser at fisk og olje ikkebetyr i nærheten så mye for denenkelte kommune som vannkraf-ten.

Det er også påfallende at inn-landet kommer bedre ut enn kys-ten. Vanligvis er det omvendt.Økonomisk geografi viser at landmed kyst kommer bedre ut ennland uten.

Men vår rangering er ikke byg-get på økonomi alene. Det erlangt mer enn økonomi som eravgjørende for om folk har godeliv eller ikke. De viktigste er helseog et stabilt godt familieliv. Folksom lever i par rapporterer klartstørre tilfredshet enn de som boralene - uansett hva den singleopplevelseshungrige osloboermåtte mene om saken.

Vi har basert kåringen på trehovedkategorier: Levestandard,kommunale tilbud og sosiale for-hold. De tre kategoriene tellerlike mye i den endelige kåringen.Alt er basert på rangeringer avkommunene hvor tallene viserhvilken plassering kommunenhar blant landets 431 kommuner.

Luster vinner selv om 39 kom-muner er bedre på levestandard.Men med en 2. plass på sosialeforhold og 4. plass på kommunalttilbud, ble det topplasseringsammenlagt.

Hver av kategoriene bygger påtall som noen ganger er delt inn iundergrupper og hele 29 tall inn-går i kåringen. Kategorien leve-standard skal si noe om hvilkepersonlige ressurer innbyggerne i

kommunen har og baserer seg påtall som forteller noe om denenkeltes økonomi, helse og fami-liesituasjon. Her inngår alt fralevalder, skilsmisser og sykefra-vær til inntekt og formue.

I Norge går halvparten av sam-funnets inntekter gjennom detoffentliges fordelingsmaskin. Damå vi også ha med det kommu-nale tjenestetilbudet. Her har visett på ting som hvor lang tid dettar å behandle en byggesak, hvormye kommunen bruker på barnog unge, årsverk i kommunehel-setjenesten og hvordan den kom-munale servicen oppfattes.

Miljø i bred forstand og mulig-

het til å bruke sine ressurser ogutfolde seg er også viktig forhvordan folk har det. Dette har vi

kalt sosiale forhold, og bygger påtall for arbeidsledighet, foruren-sing, kriminalitet, likestilling,innflytting, valgdeltakelse oggründerånd.

Det inngår flere tall i gruppen

sosiale forhold enn i de andre togruppene. Det betyr at hvert avtallene i denne gruppen har min-dre betydning for den endeligekåringen enn tall i de andre kato-goriene, for eksempel betyr syke-fraværet mer enn valgdelta-kelsen.

DNs kommunekåring fortellermye interessant om norske kom-muner, men har som alle andreslike kåringer sine svakheter. Nårvi baserer oss på rangeringer, fårvi ikke med hvor avstanden ermellom kommunene. Til gjen-gjeld får vi tall som er lette å for-stå. Ethvert tall er meningsfulltved første blikk fordi det forteller

hvor god en kommune ersammenlignet med de 430 andre.Alle tall under 215 betyr bedreenn gjennomsnitt.

Men ett tall, heller ikke plasse-ringen i DNs kommunekåring,kan gi oss et presist svar på i hvil-ken kommune i landet innbyg-gerne har det best. Det bør vivære glad for.

Folk har forskjellig oppfatningav det gode liv og tall fortelleraldri alt.

Sofie Mathiassen er politisk re-daktør i Dagens Næringsliv [email protected]

Byer, Nord-Norge og kyst-

en på sør- og øst-landet er taperne

KOMMENTARSOFIEMATHIASSEN


Rekneskapen 2008


0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

050000

100000150000200000

250000300000350000400000

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

B rutto drifts utgifterNetto drifts utgifter

Frå KOSTRA 2008 LusterGj.snitt

kommune-gruppe 03

Gj.snitt Sogn og Fjordane

Gj.snitt landet

utenom Oslo

Gj.snitt alle kommuner

2008 2008 2008 2008 2008 Finansielle nøkkeltall Brutto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter 4,2 2,3 1,8 0,3 0,4 Netto driftsresultat i prosent av brutto driftsinntekter -2,1 1,9 -1,6 -0,7 -0,1 Langsiktig gjeld i prosent av brutto driftsinntekter 185,9 173,1 191,5 171,3 165,5 Arbeidskapital i prosent av brutto driftsinntekter 57,1 20 17,8 21,8 21,2 Frie inntekter i kroner per innbygger 36 492 39 096 34 683 30 832 31 655

Nøkkeltal

Brutto og netto driftsutgifter(prisjustert i 1000 kr)

Langsiktig gjeld(kroner pr 31.12.08 pr innbyggar

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 20081994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008


REGNSKAPSSKJEMA 1A - DRIFTSREGNSKAPET

Regnskap Budsjett Budsjett Regnskap2008 2008® 2008 2007

Skatt på inntekt og formue 1) -114 166 261,99 -112 200 000,00 -112 200 000,00 -112 113 051,14Ordinært rammetilskot -63 878 470,00 -63 261 000,00 -65 461 000,00 -56 113 311,00Eigedomsskatt -54 245 655,68 -54 000 000,00 -54 000 000,00 -53 785 489,84Andre direkte eller indirekte skattar -13 822 304,00 -13 322 400,00 -13 322 400,00 -13 808 469,00Andre generelle statstilskot -7 244 457,11 -5 243 100,00 -2 990 000,00 -5 633 977,11Sum frie disponible inntekter 2) -253 357 148,78 -248 026 500,00 -247 973 400,00 -241 454 298,09Renteinntekter og utbytte -18 171 412,61 -12 660 000,00 -12 660 000,00 -17 783 082,27Renteutgifter, provisjonar og andre fi nansutgifter 36 348 370,21 14 161 800,00 14 161 800,00 11 330 127,33Avdrag på lån 15 038 024,00 12 675 000,00 12 675 000,00 11 225 976,00Netto fi nansinntekter/-utgifter 3) 33 214 981,60 14 176 800,00 14 176 800,00 4 773 021,06Til ubundne avsetjingar 18 365 185,18 10 730 000,00 0,00 10 979 200,00Til bundne avsetjingar 22 799 916,70 19 055 000,00 19 055 000,00 32 312 304,56Mindreforbruk -16 631 670,97 -16 631 700,00 0,00 -17 533 108,69Bruk av ubundne avsetjingar -12 769 185,18 -5 134 000,00 -620 000,00 0,00Bruk av bundne avsetjingar -38 696 214,89 -27 902 600,00 -9 320 000,00 -45 605 908,18Netto avsetjingar -26 931 969,16 -19 883 300,00 9 115 000,00 -19 847 512,31Overført til investeringsregnskapet 11 648 900,00 11 648 900,00 5 000 000,00 23 610 501,00Til fordeling drift -235 425 236,34 -242 084 100,00 -219 681 600,00 -232 918 288,34Sum fordelt til drift (frå skjema 1b) 4) 227 945 293,57 242 084 100,00 219 681 600,00 216 286 617,37Regnskapsmessig meirforbruk/ mindreforbruk -7 479 942,77 0,00 0,00 -16 631 670,97

1)Skatt og rammetilskot pr innbyggar samanlikna med andre kommunar:

05 000

10 00015 00020 00025 00030 00035 00040 00045 000

2008 2008 2008 2008 2008


G j.s nit t S ognog F jordane

G j.s nit tlandet


2) Kommunen sine frie inntekter har ein vekst frå 2007 til 2008 på 4,9 %. Ein auke utover budsjett på 2,1 %.3) Det store avviket skuldast tap i aksjefond som er bokført med kr. 19 mill.4) Kommunen si drift har hatt ein netto vekst på 5,4 % frå 2007 til 2008.


REKNESKAPSSKJEMA 1B

R 2008 B 2008(r) Avvik i %100 Politisk styring og ktr. 3447520,94 3753200 8,1110 Revisjon og kontrollutval 663494,88 704000 5,8120 Administrasjon 17816518,91 18758000 5,0121 Eigedomsforvaltning 820755,31 784200 -4,7130 Administrasjonslokale 930091,62 701000 -32,7170 Premieavvik -7150581,99 0 171 Premieavvik 1766112,08 1749700 -0,9180 Diverse fellesutgifter 166535,70 1028200 83,8190 Teknisk drift -805,74 356200 100,2201 Barnehage 8435421,64 8762000 3,7202 Grunnskule 53671848,20 53712100 0,1211 Styrka barnehagetilb0d 1366568,09 1995800 31,5213 Vaksenopplæring -325739,04 180400 280,6215 Skulefritidsordning 1479357,73 1483400 0,3221 Barnehagelokale 1661345,39 1452800 -14,4222 Skulelokale 8921570,40 8304700 -7,4223 Skuleskyss 1480117,79 1520800 2,7231 Aktivitetstilbod barn og 658292,80 711000 7,4232 Førebygging skole og hel 2083056,90 2218200 6,1233 Førebyggende arbeid, hel 852925,23 896400 4,8234 Aktivisering eldre/funks 3500365,38 4107700 14,8241 Diagnose, behandling, re 6971208,38 7330400 4,9242 Sosial rådgiving / veil 1067295,23 1440300 25,9243 Tilbod personar med rusp 75304,55 123700 39,1244 Barnevernsteneste 1184151,61 1497400 20,9251 Barneverntiltak i famili 818112,30 1221900 33,0252 Barneverntiltak utenfor 2474706,21 2734800 9,5253 Pleie, omsorg, hjelp i i 52070666,35 49335000 -5,5254 Pleie, omsorg, hjelp i h 31426509,50 31120900 -1,0261 Butilbod i institusjon 2550291,99 2191200 -16,4262 Butilbod utanfor institu -888217,84 -1118200 20,6265 Kommunale bustader 33910,83 92500 63,3273 Ats 2732674,83 2794800 2,2276 Kvalifi seringsordninga -251842,00 0 281 Økonomisk sosialhjelp 1060623,38 1460000 27,4283 Tilskot/lån husbanken 86250,00 76000 -13,5290 Ikt-prosjekt -1660379,60 0 301 Plansak 1415733,60 856000 -65,4302 Byggesak 938775,39 982200 4,4303 Oppmåling 754267,25 845600 10,8315 Bustadtiltak 330715,97 584500 43,4320 Kommunal næringsverksemd -17960555,14 -14705800 -22,1325 Tilr.l. og bist. For nær 10960084,48 13880700 21,0329 Landbruksforvaltning 3824142,53 4499600 15,0330 Samferdselsbedr./transp. 1657567,65 1619000 -2,4333 Vegar og gater 7579985,68 7285900 -4,0334 Trafi kktryggingstiltak -21545,19 24500 187,9335 Parker, plasser og torg -727210,90 -727200 0,0338 Forebygg. Av brann og ul 258280,36 515000 49,8


R 2008 R 2008(r) Avik i %

339 Brann- og ulykkesvern 2790898,46 2726700 -2,4345 Vassverk -2356563,31 -2571500 8,4353 Kloakknett -765067,98 -1062500 28,0354 Slam 204190,93 0 355 Renovasjon 73921,69 0 357 Avfallsbehandling 65995,82 35000 -88,6360 Naturforvaltning 10897,61 683900 98,4365 Kulturminnevern 219669,00 275000 20,1370 Bibliotek 1867515,25 2031700 8,1375 Museum 148075,00 145000 -2,1377 Kunstformidling 29993,75 55000 45,5380 Idrett 1633975,94 1575000 -3,7381 Idrettsbygg 1645452,29 1499500 -9,7383 Kulturskulen 2120530,00 1975000 -7,4385 Andre kulturaktivitetar 2648768,30 2738000 3,3386 Kulturbygg 780000,00 760000 -2,6390 Kyrkje 5708000,00 5708000 0,0392 Andre religiøse føremål 112761,00 115000 1,9395 Momskomp investeringar -3845200 227945293,37 241984100 5,8

REKNESKAPSSKJEMA 2A


Investeringar i anleggsmidlar 41 498 281,28 90 780 400,00 51 450 000,00 48 019 170,52Utlån og forskotteringar 9 345 376,00 0,00 0,00 8 140 276,00Avdrag på lån 667 971,00 642 000,00 642 000,00 636 407,00Avsetjingar 2 518 829,00 0,00 0,00 990 639,94Årets fi nansieringsbehov 54 030 457,28 91 422 400,00 52 092 000,00 57 786 493,46Finansiert slik:Bruk av lånemidlar -29 417 717,49 -66 272 700,00 -31 750 000,00 -24 961 151,41Inntekter frå sal av Anleggsmidlar -2 042 657,00 0,00 0,00 -4 738 035,00Tilskot til investeringar 0,00 0,00 0,00 -280 000,00Og refusjonar -5 121 566,00 -642 000,00 -642 000,00 -2 397 114,00Andre inntekter -143 766,66 0,00 0,00 0,00Sum ekstern fi nansiering -36 725 707,15 -66 914 700,00 -32 392 000,00 -32 376 300,41Overført frå driftsregnskapet -11 648 900,00 -11 648 900,00 -5 000 000,00 -23 610 501,00Bruk av avsetjingar -6 054 572,00 -12 858 800,00 -14 700 000,00 -4 972 364,05Sum fi nansiering -54 429 179,15 -91 422 400,00 -52 092 000,00 -60 959 165,46Udekka/udisponert -398 721,87 0,00 0,00 -3 172 672,00


REKNESKAPSSKJEMA 2B

Konto Prosjektnamn B 2008(r) R 2008 AvvikAv-

sluttaOverf.

09Udekka/

Udisp. 08

120150 IKT 1 857 000,00

1 353 330.58 503 694,20 X Breiband 1 000 000,00 13 000,00 987 000,00 X

130150 Rådhuset 1 000 000,00 142 435,58 857 564,42 X 180112 Pensjonskostnader - andelar KLP 1) - 663 376,00 (663 376,00) X 202249 Skulane - fellesutgifter 26 200,00 10 582,20 15 617,80 X 221270 Gaupne barnehage 462 700,00 410 894,85 51 805,15 X 221273 Grandmo barnehage 475 000,00 464 733,92 10 266,08 X 221274 Gamlestova barnehage 1 332 600,00 1 310 218,35 22 381,65 X 221275 Jostedal barnehage 25 000,00 20 350,00 4 650,00 X 221278 Skjolden barnehage 2) 2 135 600,00 2 337 145,60 (201 545,60) X 222249 Fellesutg. Lokale /skyss 3) 422 400,00 (388 611,00) 811 011,00 X X 222250 Luster ungdomsskule 440 800,00 420 782,70 20 017,30 X 222251 Hafslo barne og ungdomsskule 50 000,00 38 213,00 11 787,00 X 222252 Gaupne skule 322 400,00 62 370,00 260 030,00 X 222253 Dale skule 25 000,00 24 560,00 440,00 X 222254 Indre Hafslo skule 348 000,00 346 968,40 1 031,60 X 222255 Jostedal skule 75 000,00 66 300,00 8 700,00 X 222256 Skjolden skule 1 465 800,00 819 050,00 646 750,00 X 222257 Solvorn skule 100 000,00 71 946,30 28 053,70 X 222258 Veitastrond skule 85 000,00 77 131,00 7 869,00 X 222261 Basseng/badeanlegg 2 094 000,00 598 136,80 1 495 863,20 X 241306 Psykiatriteneste 54 200,00 (3 975,00) 58 175,00 X 241370 Helsesenteret 300 000,00 52 371,00 247 629,00 X 241372 Ambulansestasjon 50 000,00 46 175,00 3 825,00 X 261300 Omsorgsplassar/omsorgsbustader 2 679 900,00 359 530,29 2 320 369,71 X 261350 Hafslo omsorgsenter 300 000,00 302 826,79 (2 826,79) X 261351 Luster omsorgsenter - 17 846,10 (17 846,10) X 261352 Gaupne omsorgsenter 214 100,00 201 088,50 13 011,50 X 273368 Arbeids og treningssenteret 1 800 000,00 1 406 505,94 393 494,06 X 283101 Utlån Husbanken 4) 2 998 800,00 642 000,00 X 303601 Oppmåling-kartverk 561 700,00 463 264,00 98 436,00 X 315605 Bustadtiltak 1 875 000,00 4 375,00 1 870 625,00 X 315800 Bustadfelt - infrastruktur 175 000,00 46 250,00 128 750,00 X 315810 Rassikring Røslebakkane 8 626 700,00 606 789,00 8 019 911,00 X 315813 Rassikring Snøtun - 663 862,50 (663 862,50) X 315861 Brufalt II - (352 380,00) 352 380,00 X 315852 Hestnes 5) 132 700,00 17 383,34 115 316,66 X X 315855 Høyheimsvik 5) - (2 058,00) 2 058,00 X 315856 Verket 5) 470 000,00 (406 405,00) 876 405,00 X X 315862 BustadfeltSolvorn 866 800,00 14 201,00 852 599,00 X 320186 Næringsbygg Jostedal 8 000 000,00 6 628 981,20 1 371 018,80 X 325185 Næringsområde Galdatoppen 100 000,00 11 400,00 88 600,00 X 325400 Psykiatrisk senter - 12 375,00 (12 375,00) X 330602 Gullringen 10 000 000,00 4 500 000,00 5 500 000,00 X 330603 Cruise 4 000 000,00 - 4 000 000,00 X

Bilar og maskiner 300 000,00 325 124,00 (25 124,00) X 333200 PCB - gatelys 1 173 900,00 1 158 219,00 15 681,00 X 333401 Parkeringsplass Ornes 1 450 000,00 3 800,00 1 446 200,00 X


Konto Prosjektnamn B 2008(r) R 2008 AvvikAv-

sluttaOverf.

09Udekka/

Udisp. 08333649 Kommunale vegar 1 770 000,00 1 629 595,87 140 404,13 X 333733 Krekavegen 10 500 000,00

veg 7 028 404,19 vatn 1 504 442,00 kloakk 600 000,00 1 367 153,81 X

333774 Høyheimsvegen 179 500,00 179 700,00 (200,00) X 334601 Miljø og trafi kktryggleiktiltak 652 400,00 214 569,13 437 830,87 X 335570 Opprusting av Gaupne sentrum 500 000,00 - 500 000,00 X 335571 Tettstadoppprusting Skjolden 6 533 600,00 5 424 857,70 1 108 742,30 X 335574 Sentrumopprusting Dale 200 000,00 - 200 000,00 X 339691 Brannstasjonar 150 000,00 - 150 000,00 X 345349 Kommunedelplan vassforsyning 607 200,00 289 070,14 318 129,86 X 345656 Hafslo vassverk 1 860 600,00 1 157 742,80 702 857,20 X 345855 Høyheimsvik vassverk 150 200,00 - 150 200,00 X 363602 Andre Avløpstiltak 1 500 000,00 51 850,00 1 448 150,00 X 353855 Høyheimsvik kloakk 99 900,00 - 99 900,00 X 353858 Avløpstiltak Gaupne/Dale 5 758 500,00 335 605,50 5 422 894,50 X 380101 Anlegg idrett/friluftsliv 3 296 000,00 1 018 557,00 2 277 443,00 X 391101 Kyrkjeleg fellesråd - inv.l 150 000,00 150 000,00 -

Til fi nansiering 90 780 400,00 47 523 633,49 46 897 566,51 Finansiering: Næringsfond 6 628 900,00 Bruk av bunde fond 17 900,00 Overskot inv.rekneskapet 2007 3 172 672,00 Bruk av disposisjonsfond 2 864 000,00 Avdrag utlån 801 166,00 Overført frå drift 5 020 000,00 Eksterne lån 29 417 717,49 47 922 355,49

Udsisponert 398 721,87

Avslutta prosjekt – evt. innsparing vert ikkje overført til 2009 Overført 09 – restsum vert overført 2009.Udekka/udisponert – kjem fram som resultat i investeringsrekneskepen.

1) Auka eigenkapitalinnskot KLP ikkje budsjettert2 Auka utover budsjett dekka av ledige midlar Skjolden skule3) Salsinntekter Livdtun skule og Stokkenes skule kr. 705.669 ikkje disponert4) Avvik mellom rente innlån og rente utlån forvaltningslån Husbanken5) Inntekter tomtesal kr. 1.111274 ikkje disponert.


BALANSEREGNSKAPET

Regnskap RegnskapKapittel 2008 2007

EIGEDELARAnleggsmidlar KAP. 2.2 953 608 322,40 878 025 375,64Faste eigedomar og anlegg (2.27-2.29) 514 591 298,89 492 179 259,00Utstyr, maskiner og transportmidlar (2.24-2.26) 10 598 612,59 11 210 235,22Utlån (2.22-2.23) 71 934 706,92 58 658 035,42Aksjar og andeler -2,21 28 177 454,00 25 064 078,00Pensjonsmidlar -2,2 328 306 250,00 290 913 768,00Omløpsmidlar KAP. 2.1 271 811 313,82 311 787 043,94Kortsiktige fordringar (2.13-2.17) 25 990 309,24 20 988 442,61Premieavvik -2,19 7 150 581,91 1 766 112,00Aksjar og andeler -2,18 26 812 801,61 45 883 694,00Sertifi kat -2,12 0,00 0,00Obligasjonar -2,11 0,00 0,00Kasse, postgiro, bankinnskot -2,1 211 857 621,06 243 148 795,33Sum eigedelar (a + b) 1 225 419 636,22 1 189 812 419,58EIGENKAPITAL OG GJELDEigenkapital KAP. 2.5 -471 326 748,71 -467 409 465,83Disposisjonsfond (2.56-2.57) -33 242 399,05 -25 482 619,05Bundne driftsfond (2.51-2.52) -142 370 582,40 -158 266 880,59Ubundne investeringsfond (2.53-2.54) -13 171 929,38 -4 578 424,20Bundne investeringsfond -2,55 -4 759 956,02 -3 111 127,02Regnskapsmessig mindreforbruk -2,595 -7 479 942,77 -16 631 670,97Regnskapsmessig meirforbruk -2,59 0,00 0,00Udisponert i investeringsregnskap -2,596 -398 721,87 0,00Udekket i investeringsregnskap -2,597 0,00 0,00Likviditetsreserve -2,598 0,00 -9 128 182,18Kapitalkonto -2,599 -273 408 892,22 -250 210 561,82Endring av regnskapsprinsipp som påverkar a -2,581 3 505 675,00 0,00Endring av regnskapsprinsipp som påverkar a -2,58 0,00 0,00GJELDLangsiktig gjeld KAP. 2.4 -696 366 749,19 -663 399 850,32Pensjonsforpliktingar -2,4 -414 889 114,19 -375 926 220,32Ihendehaverobligaslån (2.41-2.42) 0,00 0,00Sertifi katlån (2.43-2.44) 0,00 0,00Andre lån (2.45-2.49) -281 477 635,00 -287 473 630,00Kortsiktig gjeld KAP. 2.3 -57 726 138,32 -59 003 103,43Kassakredittlån -2,31 0,00 0,00Anna kortsiktig gjeld (2.32-2.38) -57 726 138,32 -59 003 103,43Premieavvik -2,39 0,00 0,00Sum eigenkapital og gjeld (c + d) -1 225 419 636,22 -1 189 812 419,58MemoriakontiMemoriakonto KAP. 2.9 0,00 0,00Ubrukte lånemidlar -2,91 16 167 319,01 35 585 036,50Andre memoriakonti (2.9200-2.9998) 0,00 5 304 767,68Motkonto for memoriakontiene -2,9999 -16 167 319,01 -40 889 804,18


ØKONOMISK OVERSIKT - DRIFT


Brukarbetalingar -15 341 992,05 -14 014 800,00 -13 800 100,00 -14 133 733,76Andre sals- og leigeinntekter -26 463 107,45 -24 978 450,00 -24 878 450,00 -25 823 631,92Overføringar med krav til motyting -61 702 004,15 -39 793 217,00 -39 330 917,00 -51 154 122,03Rammetilskot -63 878 470,00 -63 261 000,00 -65 461 000,00 -56 113 311,00Andre statlige overføringa -7 244 457,11 -5 243 100,00 -2 990 000,00 -5 633 977,11Andre overføringar

-17 962 195,32 -14 550 000,00 -14 550 000,00 -13 950 032,25Inntekts- og formueskatt -114 166 261,99 -112 200 000,00 -112 200 000,00 -112 113 051,14Eigedomsskatt -54 245 655,68 -54 000 000,00 -54 000 000,00 -53 785 489,84Andre direkte og indirekte skattar -13 822 304,00 -13 322 400,00 -13 322 400,00 -13 808 469,00Sum driftsinntekter -374 826 447,75 -341 362 967,00 -340 532 867,00 -346 515 818,05Lønnsutgifter 200 833 834,88 190 123 450,00 175 453 450,00 181 366 556,67Sosiale utgifter 44 909 812,56 46 258 300,00 44 321 300,00 40 747 151,61Kjøp av varer og tenester som inngårI kommunens tenesteproduksjon 72 789 342,79 68 510 250,00 64 862 450,00 67 267 931,62Kjøp av tenester som erstattarKommunal tenesteproduksjon 23 490 113,30 19 310 000,00 19 122 000,00 17 973 886,74Overføringar 23 383 609,48 23 738 167,00 31 274 167,00 23 593 544,62Avskrivingar 17 197 480,46 17 144 300,00 0,00 16 765 298,91Fordelte utgifter -23 873 102,97 -22 590 600,00 -21 309 700,00 -20 990 993,93Sum driftsutgifter 358 731 090,50 342 493 867,00 313 723 667,00 326 723 376,24Brutto driftsresultat -16 095 357,25 1 130 900,00 -26 809 200,00 -19 792 441,81Renteinntekter og utbytte -18 171 412,61 -12 660 000,00 -12 660 000,00 -17 783 082,27Mottatte avdrag på utlån -3 650 674,00 -1 532 600,00 -1 532 600,00 -4 846 240,67Sum eksterne fi nansinntekter -21 822 086,61 -14 192 600,00 -14 192 600,00 -22 629 322,94Renteutgifter og låneomkostningar 36 348 370,21 14 161 800,00 14 161 800,00 11 330 127,33Avdrag på lån 15 038 024,00 12 675 000,00 12 675 000,00 11 225 976,00Utlån 11 531 656,50 11 503 600,00 50 000,00 16 236 300,67Sum eksterne fi nansutgifter 62 918 050,71 38 340 400,00 26 886 800,00 38 792 404,00Resultat eksterne fi nansierings-transaksjonar 41 095 964,10 24 147 800,00 12 694 200,00 16 163 081,06Motpost avskrivingar -17 197 480,46 -17 144 300,00 0,00 -16 765 298,91Netto driftsresultat 7 803 126,39 8 134 400,00 -14 115 000,00 -20 394 659,66Bruk av tidlegare års reknesk.m. mindreforbruk -16 631 670,97 -16 631 700,00 0,00 -17 533 108,69Bruk av disposisjonsfond 0,00 -5 134 000,00 -620 000,00 0,00Bruk av bundne fond -38 696 214,89 -27 902 600,00 -9 320 000,00 -45 605 908,18Bruk av likviditetsreserve -12 769 185,18 0,00 0,00 0,00Sum bruk av avsetjingar -68 097 071,04 -49 668 300,00 -9 940 000,00 -63 139 016,87Overført til investeringsregnskapet 11 648 900,00 11 648 900,00 5 000 000,00 23 610 501,00Avsatt til disposisjonsfond 18 365 185,18 10 730 000,00 0,00 10 979 200,00Avsatt til bundne fond 22 799 916,70 19 055 000,00 19 055 000,00 32 312 304,56Sum avsetjingar 52 814 001,88 41 433 900,00 24 055 000,00 66 902 005,56Regnskapsmessig meirforbruk/mindreforbruk -7 479 942,77 0 0,00 -16 631 670,97


ØKONOMISK OVERSIKT - INVESTERING


Sal av driftsmidlar og fast eigedom -2 042 657,00 0,00 0,00 -4 738 035,00Andre salsinntekter -143 766,66 0,00 0,00 0,00Overføringar med krav til motyting -4 320 400,00 0,00 0,00 -1 399 905,00Statlige overføringar 0,00 0,00 0,00 0,00Andre overføringar 0,00 0,00 0,00 -280 000,00Renteinntekter og utbytte 0,00 0,00 0,00 0,00Sum inntekter -6 506 823,66 0,00 0,00 -6 417 940,00Lønsutgifter 2 300,66 0,00 0,00 15 738,80Sosiale utgifter 149,12 0,00 0,00 2 180,44Kjøp av varer og tenester som inngår Kommunens tenesteproduksjon 37 338 258,30 80 780 400,00 41 450 000,00 40 100 079,79Kjøp av tenester som erstattarKommunal tenesteproduksjon 0,00 0,00 0,00 0,00Overføringar 4 157 363,45 10 000 000,00 10 000 000,00 7 455 669,47Renteutgifter og omkostningar 209,75 0,00 0,00 445 502,02Fordelte utgifter 0,00 0,00 0,00 0,00Sum utgifter 41 498 281,28 90 780 400,00 51 450 000,00 48 019 170,52Avdrag på lån 667 971,00 642 000,00 642 000,00 636 407,00Utlån 6 232 000,00 0,00 0,00 2 695 000,00Kjøp av aksjar og andeler 3 113 376,00 0,00 0,00 5 445 276,00Dekning av tidlegere års udekka 0,00 0,00 0,00 0,00Avsett til ubundne investeringsfond 870 000,00 0,00 0,00 0,00Avsett til bundne fond 1 648 829,00 0,00 0,00 536 802,00Avsett til likviditetsreserven 0,00 0,00 0,00 453 837,94Sum fi nansieringstransaksjonar 12 532 176,00 642 000,00 642 000,00 9 767 322,94Finansieringsbehov 47 523 633,62 91 422 400,00 52 092 000,00 51 368 553,46Bruk av lån -29 417 717,49 -66 272 700,00 -31 750 000,00 -24 961 151,41Mottatte avdrag på utlån -801 166,00 -642 000,00 -642 000,00 -997 209,00Sal av aksjar og andeler 0,00 0,00 0,00 0,00Bruk av tidligare års mindreforbruk 0,00 0,00 0,00 0,00Overført frå driftsregnskapet -11 648 900,00 -11 648 900,00 -5 000 000,00 -23 610 501,00Bruk av disposisjonsfond -2 864 000,00 -4 064 000,00 -2 700 000,00 -4 405 200,00Bruk av ubundne investeringsfond 0,00 0,00 0,00 0,00Bruk av bundne fond -17 900,00 -5 621 100,00 -12 000 000,00 -567 164,05Bruk av likviditetsreserven -3 172 672,00 -3 173 700,00 0,00 0,00Sum fi nansiering -47 922 355,49 -91 422 400,00 -52 092 000,00 -54 541 225,46Udekka/udisponert -398 721,87 0,00 0,00 -3 172 672,00


Note 1 - Endring i arbeidskapital

Balanseregnskapet 31.12.2008 31.12.2008 Endring 2.1 Omløpsmidlar 311 787 044 271 811 314 2.3 Kortsiktig gjeld 59 003 103 57 726 138 Arbeidskapital 252 783 941 214 085 176 38 698 765

Drifts- og investeringsregnskapet år 2008 Beløp Sum ØKONOMISK OVERSIKT - DRIFT + Sum driftsinntekter 374 826 448 - Sum driftsutgifter .. 358 731 091 + Eksterne fi nansinntekter 21 822 087 - Eksterne fi nansutgifter 62 918 051 + Motpost avskrivninger (990) 17 197 480 Sum driftsregnskapet (7 803 126) (7 803 126)

ØKONOMISK OVERSIKT - INVESTERING + Sum inntekter 6 506 824 - Sum utgifter 41 498 281 Eksterne fi nansutgifter 10 013 347 Eksterne fi nansinntekter 30 218 883

Sum investeringsregnskapet (14 785 921) (14 785 921)

Endring ubrukte lånemidler (økning +/reduksjon-) (19 417 717) Endring arb.kap jf drifts- og inv.regnskap (42 006 765) Sum endring arbeidskapital jf balansen 38 698 765 Differanse (forklares nedenfor) (3 308 000)

Forklaring til differanse i arb.kapital : Statstilskot for ressurskrevande brukarar for 2007 skal inntektsførast direkte i balansen i 2008 rekneskapet.

Forklart beløp - (3 308 000)


Note 2 - Pensjon

KLP SPKForventet avskastning på pensjons-midler (F § 13-5 bokstav F) 7,00 % 6,35 %Diskonteringsrente (F § 13-5 bokstav E) 6.00 % 6,00 %Forventet årlig lønnsvekst (F § 13-5 bokstav B) 4,23% 4,23 %Forventet årlig G- og pensjonsreg. (F § 13-5 bokstav C og D) 4,23 % 4,23 %

Forutsetninger for turn-over (F § 13-5 bokstav G) : Sjukepleiere og TillitsvalgteA ld e r i å r < 2 0 2 0 -2 3 2 4 - 2 5 26 - 3 0 3 1 -4 5 4 6 -5 0 > 5 0Tu r n -o ve r 2 0 % 8 % 6 % 6 % 4 % 1 % 0 % KLPfra d r ag p r å r 0,4 % 0 ,2 % 0 ,1 % KLPFellseordningenA ld e r i å r < 2 0 2 0 -2 3 2 4 - 2 9 30 - 3 9 4 0 -5 0 5 1 -5 5 > 5 5Tu r n -o ve r 2 0 % 15 % 1 0 % 7,5 0 % 5 % 2 % 0 % KLPLærereA ld e r i å r In nti l fy lte 5 0 å r O ve r 50 å rTu r n -o ve r 3 % å r lig 0% å rl ig SPK

Uttak av AFP i år:

Alder over 62 år

KLPSjukepleiarar 33%Fellesordning 65 år 33%Fellesordning 70 år 40%

SPKLærarar 50%

Berekningsforutsetningar (Frå KLP og SPK) 31.12.2008

Årets netto pensjonskostnad (F § 13-1 bokstav C)

KLP SPK

Årets pensjonsopptjening, nåverdi 16 294 518 4 157 104Rentekostnad av påløpt pensjonsforpliktelse 18 589 629 4 440 992Forventet avkastning på pensjonsmidlene -17 124 363 -3 356 843Administrasjonskostnader 1 056 160 98 924Netto pensjonskostnad (inkl.adm.) 18 815 944 5 340 177Årets pensjonspremie til betaling 26 127 057 4 494 328Årets premieavvik (- er positivt, + er negativt) 7 311 113 -845 849

Balanse 31.12.08 (F § 13-1 bokstav E) Pensjons-poster

Arbeids-giveravgift

Pensjons-poster

Arbeids-giveravgift

Brutto påløpt forpliktelse 324 430 947 82 127 437Pensjonsmidler 270 307 713 57 998 537Netto pensjonsforpliktelse 54 123 234 5 737 063 24 128 900 2 557 663

Årets premieavvik 7 311 113 774 978 -845 849 -89 660 Premieavvik tidligere år (2002 - 2007 ) 2 243 211 237 780 -661 248 -70 092 Korrigert premieavik 2008 -2 243 211 -237 780 661 248 70 092 Akkumulert premieavvik 7 311 113 774 978 -845 849 -89 660

KLP SPKEstimatavvik Pensjons-

midlarPensjons-

forpliktelsarPensjons-

midlarPensjons-

forpliktelsarEstimert 31.12. 234 894 474 285 699 016 56 019 294 79 843 274 Ny beregning 01.01. 236 084 143 297 518 490 51 220 668 74 503 719 Årets estimatavvik (01.01.) 1 189 669 11 819 474 -4 798 626 -5 339 555 Akkumulert avvik fra tidlegare år - - - - Korrigert siste år i år -1 189 669 -11 819 474 4 798 626 5 339 555 Akkumulert estimatavvik 31.12.08 - - - -


Note 3 - Garantiansvar Kommunens garantiansvar pr.31.12.2008

Gitt overfor - namn BeløpHusbanken 10.872.603Garantiansvar Luster utleigebustaderAlarmsentralen i Sogn og Fjordane 89.586

Note 5 - Aksjar og andelar i varig eige Selskap Antal Eigarandel Pålydande Bokført LikningsverdiKLP eigenkapitalinnskot 6 502 853,00 Biblioteksentralen 1 200,00 Sogndal kulturhus 20 000,00 Jotunheimen reiseliv 30 5,7 % 500 15 000,00 Sognekraft 6,88 % 1 300 000,00 79 868 172

A.aksjar 65 20000Baksjar 260 20000

Sognlab as 25 000,00 170 857,00 Sogn og Fjordane revisjon 120 000,00 Sogn Skisenter 200 000,00 Luster Energiverk 1163 17,90% 2500 4 823 801,00 44 165 925,00 A/L Brevegen 20 7,1% 200 4 000,00 87 426,00 Dag og Tid 1 000,00 Sogneprodukter 40 40 000,00 Pyramiden A/S 418 1000 418 000,00 1 987 460,00 A/S Fjærlandsvegen 100 000,00 Fjordstova AS 350 000,00 Kommunekraft A/S 1 1000 1 000,00 2 715,00 LMI A/S 41 4,9 % 1000 41 000,00 Sognehallen A/S 250 250 000,00 841 530,00 Fjord Norge 10000 10 000,00 6 756,00 Luster arbeidssenter 300000 300 000,00 Sage kraftverk 11 akjsar 50% 1000000 11 000 000,00 10 589 436,00Sørsida utvikling 100000 100 000,00 Treningssenteret A/S 54 aksjar 30,8 % 925 50 000,00 34 487,00 Fatlatunnelen as 3 000,00 Reisemål Sogndal & Luster as 51 600,00 42 202,00 Skjolden Cruisekai as 2 450 000,00 Sum 28 177 454,00


Note 6 - Fond, likv.reserve og”udisponert resultat”

Disposisjonsfond BeløpSaldo 01.01. 25 482 619 Bruk av fondet i driftsrekneskapet - Bruk av fondet i investeringsrekneskapet 2 864 000 Avsetjing til fond 10 623 780 Saldo 31.12. 33 242 399

Bundne driftsfond BeløpSaldo 01.01. 158 266 881 Bruk av fond driftsrekneskapet 32 067 315 Bruk av fond i investeringsrekneskapet 6 628 900 Avsetning til fond 22 799 917 Saldo 31.12. 142 370 583

Ubundne investeringsfond BeløpSaldo 01.01. 4 578 424 Avsetjing til fond 8 611 405 Bruk av fond 17 900 Saldo 31.12. 13 171 929

Bundne investeringsfond BeløpSaldo 01.01. 3 111 128 Avsetning til fond 1 648 829 Bruk av fondSaldo 31.12. 4 759 957

Udisponert resultat (meir- og mindreforbruk) BeløpSaldo 01.01. 16 631 670 Udisponerte resultat (meir- eller mindreforbruk) drift 7 479 943 Udisponerte resultat (meir- eller mindreforbruk) inv. 398 722 Disponering av resultat (meir- eller mindreforbruk) 16 631 671 Saldo 31.12. 7 878 664


Debet KreditInngåande balanse 250 210 562Sal av fast eigedom og anlegg D 1 918 347 Av- og nedskriving av fast eigedom og anlegg D 15 260 437 Aktivering av fast eigedom og anlegg K 39 590 824 Oppskriving av faste eigedom og anleggSal av utstyr, maskiner og transportmidler DAv- og nedskriving av utstyr, maskiner, trsp.midlar D 2 299 543 Oppskriving av maskiner, utstyr K - Aktivering av utstyr, maskiner og transportmidlar K - 1 687 921

Sal av aksjer og andeler D - Nedskriving av aksjer og andeler D - Kjøp av aksjer og andeler K 3 113 376 Oppskriving av aksjar og andelarAvdrag på utlån (mottatte avdrag) D 4 451 840 Nedskriving på utlån D 35 145 Utlån K 17 763 657

Bruk av midler fra eksterne lån D 29 417 717 Avdrag på eksterne lån K 15 995 995

Urealisert valutatap D - Urealisert valutagevinst K -

Pensjonsforpliktingar D 56 855 030 Pensjonsmidlar K 55 284 618

Utgående balanse 273 408 892

Sum 383 646 951 383 646 953

Note 7 Endringar på kapitalkontoen


IB år Aktivert Opp-

skrive Avskriving Sal UB

Bilar og maskiner 2 351 980,86 10 325 124,00 413 449,69 2 263 655,17 Brannbilar 935 571,42 20 149 071,43 786 499,99 Inventar/utstyr 2 399 345,35 10 526 134,67 1 873 210,68 EDB-utstyr 5 523 337,59 5 1 362 796,80 1 210 887,64 5 675 246,75 Kommunale bygg 221 510 023,84 40 8 589 074,00 6 903 908,92 456 750,00 222 738 438,92 Admbygg/Instl. 127 003 196,35 50 7 665 083,58 2 924 061,87 131 744 218,06

Bustadfelt 24 833 244,46 1 431 298,00

1 461 596,66 24 802 945,80 Kommunale vegar 59 407 791,91 40 10 483 977,00 1 635 658,55 68 256 110,36 Parkerings-plassar 8 085 716,34 20 5 912 358,00 321 282,62 13 676 791,72 Næringsområde 5 481 478,98 11 400,00 5 492 878,98 Idrettsanlegg 592 414,81 1 018 557,00 1 610 971,81 Vassverk 26 349 668,10 20 2 951 265,00 2 285 929,68 27 015 003,42 Kloakk 8 221 243,31 20 987 456,00 714 782,97 8 493 916,34 Breiband 4 302 480,90 40 540 355,00 112 312,42

Kyrkja -

Sum 496 997 494,22 41 278 744,38 - 17 197 480,46

1 918 346,66 519 160 411,48

Finansiell leasingHafslo skule 6 392 000,00 362 500,00 6 029 500,00 Total 503 389 494,22 525 189 911,48

Note 8 - Anleggsmidlar

Note 9 - Finansielle omløpsmidlar Verdi 1.1. Kjøp Inn-

løyst Avkasting Avkasting

i % Verdi 31.12

Odin Aksjefond 26 547 646,00 0 - (12 780 605,38) -48,1 13 767 040,62 Skagen Aksjefond 19 336 048,00 0 - (6 290 287,01) -32,5 13 045 760,99 Sum 45 883 694,00 0 - (19 070 892,39) -41,6 26 812 801,61 Negativ avkasting omløpsmidlar rekneskap/ budsjett funksjon 870 er dekka av fond.


LångjevarRente 31.12 Gjeld 31.12.07

Avdrag bet. 08 Rente bet. 08

Låne-oppt. 08 Gjeld 31.12.08 Kap.rente

D.N.S.Husb. 6,00 3 000 000,00 - 161 370,00 3 000 000,00 30 000,00 D.N.S.Husb. 6,00 1 320 294,00 73 284,00 69 532,00 - 1 247 010,00 12 470,00 D.N.S.Husb. 6,00 3 000 000,00 - 164 370,00 - 3 000 000,00 15 000,00 D.N.S.Husb. 6,00 87 991,00 1 784,00 4 723,00 - 86 207,00 1 293,00 D.N.S.Husb. 6,00 3 000 000,00 34 091,00 161 370,00 - 2 965 909,00 29 659,00 D.N.S.Husb. 6,00 3 000 000,00 - 164 370,00 - 3 000 000,00 15 000,00 D.N.S.Husb. 6,00 3 549 824,00 443 728,00 184 558,00 - 3 106 096,00 31 060,00 D.N.S.Husb. 6,00 460 336,00 115 084,00 23 167,00 - 345 252,00 3 452,00 D.N.S.Husb. 6,00 11 279 427,00 1 025 404,00 591 759,00 - 10 254 023,00 102 540,00 D.N.S.Husb. 6,00 1 799 700,00 95 900,00 81 269,00 - 1 703 800,00 22 671,00 D.N.S.Husb. 6,00 2 939 000,00 138 800,00 138 490,00 - 2 800 200,00 12 421,00 Luster Sp.bank 6,51 5 515 448,00 408 552,00 336 287,00 - 5 106 896,00 3 638,00 Luster Sp.bank 6,51 24 225 000,00 1 242 308,00 1 489 743,00 22 982 692,00 16 372,00 Komm.banken 5,15 32 370 000,00 1 660 000,00 1 810 961,00 30 710 000,00 1 006 237,00 Kommunekreditt 6,50 26 500 000,00 1 060 000,00 1 434 710,01 25 440 000,00 487 577,00 Luster Sp.bank 6,51 - - - 10 000 000,00 10 000 000,00 5 342,00 Kommunekreditt 6,50 44 225 000,00 3 050 000,00 4 043 748,49 - 41 175 000,00 15 511,00 Komm.banken 5,15 22 112 500,00 1 525 000,00 1 373 136,00 20 587 500,00 2 905,00 Komm.banken 5,15 22 288 450,00 1 485 900,00 1 301 768,00 20 802 550,00 451 443,00 Luster Sp.bank 6,51 850 000,00 170 000,00 50 091,00 - 680 000,00 484,00 Luster Sp.bank 6,51 265 248,00 265 248,00 8 853,00 - - - Luster Sp.bank 6,51 4 146 148,00 251 284,00 253 704,00 - 3 894 864,00 2 774,00 Komm.banken 5,15 32 816 600,00 1 193 360,00 1 843 356,00 31 623 240,00 1 036 159,00 Luster Sp.bank 6,51 7 109 664,00 406 268,00 435 442,00 - 6 703 396,00 4 775,00 Komm.banken 5,15 26 500 000,00 1 060 000,00 1 427 875,00 25 440 000,00 488 168,00

282 360 630,00

15 705 995,00 17 554 652,50 10 000 000,00 276 654 635,00

3 796 951,00

Note 10 - Rekneskapsoversikt innlån 2008


VATNTal i kr. 1000 2005 2006 2007 2008Drift av vassforsyning 2118 2426 2217 2266Driftskostnader indirekte 200 200 210 310Støttefunksjonar 130 130 130 130Kapitalkostnader 3804 3556 3676 3530Sum gebyrgrunnlag 6252 6312 6233 6236Årsavgift 4541 4542 4936 4933Differanse 1711 1770 1297 1303Dekningsgrad i % 72,6 72,0 79,2 79,1

KLOAKKTal i kr. 1000 2005 2006 2007 2008Drift av kloakknett 1399 1221 1381 1603Driftskostnader indirekte 200 200 210 310Støttefunksjonar 130 130 136 136Kapitalkostnader 911 1236 1263 1213Sum gebyrgrunnlag 2640 2787 2990 3262Årsavgift 2387 2571 2787 2679Differanse 253 216 203 583Udisponert overskot tidlegare 214Dekningsgrad i % 90,4 99,9 93,2 82,1

Note 11 - Sjølvkostberekning vatn og kloakk

P.g.a. endra rekneskapsprinsipp vert bokføring mot likviditetsreserve avvikla i 2008.

Tidlegare prinsippendringar inkl. statstilskot til ressurskevande brukarar 2007 er ført på nytt kap. 2,58.

Midlar i likviditetsreserven utover dette er disponert slik:

Auke disposisjonsfond 5,027 millAuke ubunde kap.fond 7,741 millForbruk inv. 2008 3,172 mill

Note 12 - Likviditetsreserven


Note 13 Minimumsavdrag praktisk metode

Minimumsavdrag = (Avskrivingar 2008/bokført verdi 01.01.2008* lånegjeld 1.1.2008).

Avskrivingar 2008 17 197 480,46 Bokført verdi pr. 01.01.2008 503 389 494,00 Lånegjeld pr. 1.1.2008 287 473 630,00

Utrekna minimumsavdrag for 2008 9 821 067,00 Faktiske avdrag for 2008 15 038 024,00

Note 14 RekneskapsprinsippÅrsrekneskapet er som tidlegare år utarbeidd i samsvar med anordningsprinsippet bestemmelsane i kom-munelova med tilhøyrande forskrifter samt god kommunal rekneskapsskikk.

Note 15 Kommunal organiseringKommunen er organisert etter ein to-nivåmodell der oppgåvene i hovudsak vert løyst av eigne tilsette.

Følgjande områder vert organisert som interkommunalt samarbeid:- Renovasjonsordninga- Miljøretta helsevern

Følgjande tiltak vert organisert etter vertkommunemodell:- Felles arbeidsgjevarkontroll- Barnevernsteneste (frå 1.9.2008)- Felles kulturskule

Note 16 Tal årsverk og løn/godtgjersle til leiande tilsette og revisor Årsverk Tall årsverk i kommunen var 440 i 2008.

Løn/godtgjersle til leiande tilsette/folkevalde 2008 Rådmann kr 700 000,00 Ordførar kr 554 797,00

Godtgjersle til revisor/kontrollutvalssekretæriat Kommunen sin revisor er Sogn og Fjordane Revisjon. Samla godtgjersle kr 481731.Utbetalt godtgjersle til kontrollutvalssekretæriat for 2008 er kr 105.794.


NÆRINGSFONDET - DRIFTSREKNESKAP 2008

Utgifter drift:Forbruk ulike tiltak etter vedtak 9242000Sum driftsutgifter 9242000Utgifter kapital:Forbruk investeringsrekneskapet 6628900Sum utgifter investeringsrekneskapen 6628900Finansutgifter:Tap på utlån 0Avskriving kommunale lånSum fi nansieringsutgifter 0Totale utgifter 15870900Inntekter driftDriftsinntekterKonsesjonsavgifter/næringsfond 13822304Sum driftsinntekter 13822304Finansieringsinntekter:Rente utlån 849371Avkasting askjefond/rente 0Finansutgifter - tap fi nansforvaltning -5239544Sum fi nansieringsinntekter -4390173Totale inntekter 9432131Overskot/underskot -6438769

Aktiva: 2 008,00 2 007,00 2 006,00 2 005,00 2 004,00 I bank/fond 45 947 750,00 60 242 014,59 70 470 307,74 54 140 642,94 51 146 239,00 Herav tilsagn gjeve: 5655000Utlån:Forvalta gjennom Luster sp.b. 52 739 222,00 44 351 126,00 32 744 917,00 40 647 728,50 37 983 576,00 DSND SUBSEA AS 1 639 100,00 2 171 700,00 2 704 300,00 3 236 900,00 3 769 500,00 Luster kommuneSum eigendeler 100 326 072,00 106 764 840,59 105 919 524,74 98 025 271,44 92 899 315,00

Passiva 100 326 072,00 106 764 840,59 105 919 524,70 98 025 271,44 92 899 315,00

Sum eigenkapital 100 326 072,00 106 764 840,59 105 919 524,70 98 025 271,44 92 899 315,00

Endring i kapital (6 438 769,00) 845 315,89 7 894 253,26 5 125 956,44 5 540 815,00

NÆRINGSFONDET - BALANSEREKNESKAP 2008

Gul = Tenesteeiningar (32). Desse yter primært tenester til innbyggjarane i kommunen. Grøn = Stabseiningar (7). Desse bistår rådmannen i hans arbeid, dels utad, dels i høve tenesteeiningane og dels i høve kommunen sine politiske organ. Rådmannen har - på stabsnivået - peika ut ”kontaktpersonar” for samtlege tenesteeiningar.1) Kommunen har 9 skular og alle rektorane rapporterer til rådmannen (kontaktperson). Skulane er: Skjolden skule, Dale skule, Gaupne skule, Hafslo barne- og ungdomsskule, Jostedal skule, Indre Hafslo skule, Luster ungdomsskule, Solvorn skule, Veitastrond skule.2) Kommunen har 10 barnehagar og alle styrarane rapporterer til rådmannen (kontaktperson). Barnehagane er: Skjolden barnehage, Gamlestova barnehage, Gaupne barnehage, Grandmo barnehage, Hafslo barnehage, Indre Hafslo barnehage, Jostedal barnehage, Luster barnehage, Solvorn barnehage, Veitastrond barnehage.3) Interkommunal. Leikanger er vertskommune.4) Interkommunal. Sogndal er vertskommune.5) Partnerskap stat - kommune.

Administrativ organisasjonsmodell

Politisk organisasjonsmodell

Kontrollutval (5)

Adm. utval (3+2)

Administrasjon

Plan- og forvaltnings-styre (7)

Mellombelsekomitear

Kommunestyret (29)

Formannskapet (7)= næringsutval= klagenemnd

10 grunnskular

10 grunnskular 10 grunnskular 9 grunnskular 1)

10 barnehagar 2)

PPT

Bibliotek

Sogn kulturskule 3)

Teknisk drift

Teknisk forvaltning

Helse

Omsorgssone I - Hafslo

Omsorgssone II - Luster

Omsorgssone III - Gaupne

Sogn barnevern 4)

ATS

Landbruk ognaturforfvaltning

Personal ogorganisasjon

Økonomi

OppvekstEigedomPlan

Næring Rådmann

Innbyggjarar og tenestemottakarar

Service-torg NAV Luster 5)

Årsrapport og rekneskap 2008

Årsrapport og rekneskap 2008 - omslag 07.04. bade- og symjeanlegget, nye omsorgsbustader,...

Documents

Transcript of Årsrapport og rekneskap 2008 - omslag 07.04. bade- og symjeanlegget, nye omsorgsbustader,...