CULTUURNOTA“CULTUURREGIO SCHELDE- LEIE”

HOOFDSTUK 1: WERKING VOORAFGAAND AAN DE SUBSIDIEPERIODE 5 1.1 inleiding 5 1.2PlatformOmgevingLeieSchelde(POLS) 6 1.3InterlokaleverenigingZOVLA 10 1.4 Besluit 14

HOOFDSTUK 2: OMGEVINGSANALYSE 15 2.1 Inleiding 15 2.2Algemenegeografischesituering 15 2.3.Sociaaldemografischprofielvanderegio 17 2.4.(Boven)lokalecultuurwerkinginonzeregio 26 2.4.1Relevantecultuuractoren 26 2.4.2Cultuurcommunicatie 31 2.4.3Gemeentelijkecultureleinfrastructuur 32 2.4.4Cultuurendigitalisering 33 2.4.5Inspraakbijlokaalcultuurbeleid 34 2.4.6Nodenentroevenvanuitbovenlokaalcultuurbeleid 35 2.5Raakvlakkenmetanderebeleidsdomeinen 37 2.5.1Interessantepartnersbinnenhetbeleidsdomeinwelzijn 37 2.5.2Interessantepartnersbinnenhetbeleidsdomeintoerisme 38 2.5.3Interessantepartnersbinnenhetbeleidsdomeinjeugd 39 2.5.4Interessantepartnersbinnenhetbeleidsdomeinonderwijsenvorming 40 2.5.5Vlaamsespelers 40 2.6Adviesenfeedbackadviesraden 41

HOOFDSTUK 3: VISIE 43 3.1Visie 43 3.2RegisseursrolvandeIGS 44

HOOFDSTUK 4: DOELSTELLINGEN, ACTIES & BEGROTING 47STRATEGISCHEDOELSTELLING1:Decultuurregioheefteenpositieveuitstraling 48

SUBDOELSTELLING1.1:Decultuurregio“LeieSchelde”iseensterkmerk! 48 SUBDOELSTELLING1.2:Iedereenkenthetcultuuraanbodvanonzeregio 49

STRATEGISCHEDOELSTELLING2:Decultuurregioverhoogtdecultuurparticipatie 50

SUBDOELSTELLING2.1: Geenfinanciëledrempels 50 SUBDOELSTELLING2.2: Decultuurregiodiversifieerthetcultuuraanbod opmaatvanelkedoelgroep 51 SUBDOELSTELLING2.3: Geenmuurrondcultuur,opnaareenbetere culturelemobiliteitintweerichtingen 53

STRATEGISCHEDOELSTELLING3:Decultuurregioiseenplekvoorexpertise-uitbouw eninnovatie 54 SUBDOELSTELLING3.1: Decultuurregiozetaantotvindenenverbinden 54 SUBDOELSTELLING3.2: Decultuurregiogeeftprikkelstotinnoveren enexperimenteren 55 SUBDOELSTELLING3.3: Decultuurregiogeeftkansentotvormingen

INHOUD

4

professionaliseringomcompetentiesvande (cultuur)actorenteversterken. 55STRATEGISCHEDOELSTELLING4:Decultuurregioinvesteertineenprofessionele enkwalitatieveinterneorganisatieensterkmedewerkersbeleid 56

bijlage1:Doelgroepenwerkingviaprojectenvanzovla 59bijlage2a:Overzichtactiviteitenlokalecultuur-envrijetijdsdiensten 60bijlage2b:Overzichtpersoneelsbezettinglokalecultuur-envrijetijdsdiensten 61bijlage3a:overzichtactiviteitenlokalebibliotheken 62bijlage3b:overzichtpersoneelsbezettinglokalebibliotheken 64bijlage4:musea 65bijlage5:Overzichtvandeerfgoedverenigingen 66bijlage6a:overzichtcultureleinfrastructuur 67bijlage7:adviesDePinte 68bijlage8:adviesDeinze 69bijlage9:adviesNazareth 70bijlage10:adviesSint-Martens-Latem 72bijlage11:adviesKruisem 74bijlage12:adviesZulte 78bijlage13:adviesZwalm 80bijlage14:adviesGavere 81

1.1 inleiding

Op dit ogenblik werken er verschillende structurele samenwerkingsverbanden in onze regio rond een ofmeerderecultuurthema’s.

De gemeenten Deinze, De Pinte, Gavere, Nazareth, Sint-Martens-Latem en Zulte werken al een heletijd samen rond erfgoed en cultuurcommunicatie. De werking organiseert zich in een intergemeentelijksamenwerkingsverband,POLS,enkrijgtmiddelenviaheterfgoeddecreetenhetdecreetlokaalcultuurbeleid.Vijf vande zesgemeenten (DePinte,Gavere,Nazareth, Sint-Martens-LatemenZulte)werkenal jarenlangsamenmetZwalmenKruisemronddebibliotheekwerking.Zehebbenzichgeorganiseerdineeninterlokaleverenigingzonderrechtspersoonlijkheid,ZOVLA,enkrijgenfinanciëleondersteuningvanuithetdecreetlokaalcultuurbeleidvanVlaanderen. Deinzemaakt voorhaarbibliotheekwerkingdeeluit vanhet samenwerkingsverband ‘De Vijf’1.Nevele,defusiegemeentevanDeinze,islidvanCOMEET2,eensterkeintergemeentelijkesamenwerkingrondcultuur,bibenerfgoedinhetMeetjesland.

Om in de toekomst te evolueren naar een sterke cultuurregio kiezen we voor een fusie van POLS en ZOVLA.Hierinzullendeachtgemeentensamenwerkenrondverschillendecultuurthema’szoalsbibwerking,cultuurprogrammatie-encommunicatie,musea,moeilijkbereikbaredoelgroepenenz.WezullenonshiervoororganiserenineennieuwIGS (intergemeentelijke samenwerking)waarinalleachtgemeentenparticiperen.DeErfgoedcelLeieSchelde,gefinancierdvanuitheterfgoeddecreet,vormteenonderdeelvandeIGS.Hieraanwerken slechts zes vande acht gemeentenmeenl.Deinze (enNevele), De Pinte,Gavere,Nazareth, Sint-Martens-LatemenZulte.ZwalmenKruisemhebbenopdatvlakmeervoelingmetdeVlaamseArdennenenblijvenaangeslotenbijdeinterlokaleverenigingErfgoedVlaamseArdennen(EVA).

InwatvolgtstellenwedehuidigesamenwerkingsverbandenPOLSenZOVLAdiepgaandervoorenmakenweeenkritischeSWOT-analysevanelkvandezeorganisaties.VanhieruitformulerenweeenaantaltroevenenuitdagingendiewekunnenmeenemennaardenieuweIGS.

1 Interlokalevereniging‘DeVijf’iseensamenwerkingtussenDestelbergen,Deinze,Lochristi,MelleenMerelbeke2 Projectvereniging ‘Comeet’ is een samenwerking tussen Aalter, Assenede, Eeklo, Evergem, Kaprijke, Lievegem, Maldegem,Nevele,Sint-Laureins,WachtebekeenZelzate

HOOFDSTUK 1: WERKING VOORAFGAAND AAN DE SUBSIDIEPERIODE

5

1.2 Platform Omgeving Leie Schelde (POLS)

A. Ontstaan DeprojectverenigingPlatformOmgevingLeieScheldeiseenintergemeentelijksamenwerkings-verband tussen de gemeenten Deinze, De Pinte, Nazareth,Gavere,Sint-Martens-LatemenZulte.Zezetzichinophetvlakvancultuurenerfgoed.

POLS is in 2010 opgericht vanuit de toenmalige RESOC Gent-Meetjesland.Bedoeling was om ook in het zuiden van het werkingsgebied een nauweresamenwerkingoptebouwentussendegemeentenophetvlakvanondermeer

cultuur.DeprojectverenigingkreeghiervoormiddelenvanuitLeaderenPDPO.

• In2010ontvingdeverenigingsubsidiesvooreenprojectterherdenkingvanWOI.• Vanaf2012tekendePOLSinophetdecreetcultureelerfgoedenslootzeeencultureelerfgoedconvenant

afmetdeVlaamseoverheid.• In2013gingdeErfgoedcelLeieScheldevanstart.

De organisatie kreeg ookmiddelen voor de afstemming van cultuuraanbod en-communicatie binnen hetdecreetlokaalcultuurbeleid.

B. Organisatiestructuur

DeRaad van Bestuurzetdealgemenekrijtlijnenvandeorganisatieuit.Nadelokaleverkiezingenin2019werdop13februari2019eennieuwbestuurmettwaalfledengeïnstalleerd.DeRaadvanBestuurbestaatuitdezesschepenenvancultuurdiestemgerechtigdzijnenzesoppositieledenmetraadgevendestem.

Hetdagelijks bestuurbestaatuitdevoorzitter,schepenvancultuurvanNazarethentweeondervoorzitters,deschepenenvancultuurvanDePinteenZulte.Hetdagelijksbestuurstaatinvoordecontroleopdedagelijksewerkingdiewordtuitgevoerddoordemedewerkers.

HetmedewerkersteamvanPOLSbestaatuit2,5personeelsleden:eenfulltimecoördinatoren1,5inhoudelijkemedewerkers.

Daarnaast werkt POLS/Erfgoedcel Leie Schelde heel nauw samen met twee adviesorganen, eenintergemeentelijkeadviesgroepenreflectiegroep.

Deintergemeentelijke adviesgroepbestaatuitdecultuurambtenarenuitdezesgemeenten.Dezegroepkomtviertotvijfkeerperjaarsamen,telkensinéénvandezesgemeenten,rondondermeer:

• planningvoordePOLSSLAG-magazines,• deelnamesaanErfgoeddag,• OpenMonumentendag,• KunstendagvoorKinderen,• FestivalvanVlaanderen,• beoordelingvandeerfgoedprojecten,• uitbouwvandeerfgoedantennes.

SpecifiekvoorhetbeoordelenvandeprojectaanvragensteldePOLSeenreflectiegroepsamenuitprofessioneleenniet-professioneleerfgoedzorgersuitderegio,meteenvertegenwoordigerpergemeente.

DeErfgoedcelLeieScheldeopenthaardeurenvoorvrijwilligersdieeentaakkunnenopnemenbinnendedagelijksewerkingvanPOLS.6

C. Financiering

• Bijdragendeelnemendegemeenten:0,50euro/inwoner• Subsidiedecreetlokaalcultuurbeleidvoorcultuurcommunicatie• Middelenerfgoeddecreet(erfgoedconvenant)voorErfgoedcelLeieSchelde• Projectsubsidies• ToerismeVlaanderen• Leader-enPDPO-budget• ...

D. Huidige werking en realisaties

• Erfgoedbank Leie-Schelde EenbelangrijkepijlervanPOLSisdeErfgoedbankLeieSchelde.Dezedatabankmetfoto-enfilmmateriaalgingvanstartin2012opinitiatiefvandegemeenteNazareth.Vanbijdestartwerdhetprojectintergemeentelijkopgevat.Hetbeeldmateriaalvanalledeelnemendegemeentenvondvanafdanookeenplekopdeerfgoedbank.Debankgroeideuittoteenregelmatiggeconsulteerdewebsiteondererfgoedliefhebbers.Zoweldeberoepskrachtenalseengemotiveerdegroepvanvrijwilligersgavendewebsitevorm.

• Projectsubsidies voor lokale erfgoedprojecten in de regio POLSondersteuntinitiatievenronderfgoedencultuurdoordriemaalperjaarprojectsubsidiesuittereiken.Zebeschiktdaarvoorovereenjaarlijkssubsidiebedragvan15.000euroverdeeldoverdedrieoproepen.Alsgevolghiervanvondenerheelwatmooieerfgoedprojectenplaatsinonzeregio. Enkelevoorbeeldenvanhoedezesubsidielijnbijdroegtottransversaalwerken:

• hetnabouwenvanhetLeiepontinDeurlezoalshettezienisopschilderijenvandeLeiekunstenaars,eenprojectinsamenwerkingmetdescoutsenNatuurpunt,

• eenparticipatieprojectinDePintewaarbijdeinwonersdenieuweklerenvoordereuzenkiezen,

• ondersteuningvandepublicatie‘AdriaanMartensenHenryvandeVelde:geneeskunstaandeLeie’doorBenoîtVandeputte.

• Educatief aanbod voor scholen AllescholenuitderegiokunnenbijPOLSeenerfgoedkofferaanvragendiegevuldismetallerhandeoudegebruiksvoorwerpenuit‘grootmoederstijd’.POLSrichtzichzoweltotkleutersalstotleerlingenvandeeerstegraadvanhetmiddelbaaronderwijs.

• Inventarisatie van het roerend erfgoed van de kerken Deerfgoedcelzetsinds2015ooksterkinophetinbeeldbrengenvanhetroerenderfgoedvandekerkeninderegio.ErfgoedcelLeieScheldetrektenbegeleidtde(digitale)inventarisatievanallewaardevolleroerendeobjectenuithetinterieurvandekerkenuithetgebied.

• Uitleendienst Deerfgoedcelbouwdedoorheendejareneenuitleendienstuit.Privépersonen,organisatiesengemeentenuitderegiokunnen,mitsbetalingvaneenwaarborg,kosteloosmateriaaluitlenen:vantelevisietoestellentotdiascannersentoestellendieoudefilmpjesafspelen.

• Digitale erfgoedhaltes InelkvandezesPOLS-gemeentenwerdeninteressanteplekkenmeterfgoedwaardeuitgekozen.Dezeerfgoedhalteszijnonderverdeeldin:

• kunst,• stiel(ambacht,landbouwenindustrie),

7

• conflict,• architectuur,• natuur,• monument,• enspiritualiteit.

Door‘pointsofinterest’(POI’s)uittezettenopeenregiokaartontstondenboeiendefietsroutes.GeïnteresseerdefietsersofvoorbijgangerskunnenviaeenQR-codenaardewebsitevanPOLSsurfen.Daarvindenzedanmeerachtergrondinformatieoveriedereerfgoedhalte.

• Trage wegen BijnagelijklopendmetdedigitaleerfgoedhaltesliepereenprojectoverdetragewegenindePOLS-regio.Hetwasdebedoelingomdetragewegendievaakalvanoudshergekendwaren,tebenoemen.Aanditprojectnamendevolgendegemeentendeel:Deinze,Gavere,DePinte,ZulteenNazareth.Degemeentenkozenzelfdenaamvoorhuntragewegen,meestalrefereerdenzeaaneengeschiedkundigfeit,verhaaloflegende.POLSstondinvoordealgemenecoördinatieenvervuldederegisseursrol.DeprovincieOost-VlaanderenendeVlaamseLandmaatschappijondersteundenhetheleproject.Alvasteentreffendvoorbeeldvantransversaalwerken.

• Herdenking WOI In2010kreegPOLSsubsidiesvanToerismeVlaanderenvoordeuitbouwvaneenprojectronddeherdenkingvandeEersteWereldoorlog.Eenstudiediealleaspectenvan‘DeGrooteOorlog’belichtte,vormdeeenleidraadvoorlateronderzoekindestreek. Eind2013realiseerdedeerfgoedceleenpermanente fototentoonstellingoverdeEersteWereldoorloginderegio.Defoto’sendebijbehorendeinfobordenkregeneenplekinhetstationvanDeinze. GedurendedeherdenkingsjarenwerdeneropverschillendeplekkenindePOLS-regiolandmarks geplaatst.DemonumentjeskregeneenplekoplocatiesdieeenbelangrijkerolspeeldeninWOI,bijvoorbeeld:

• aandeEdemoleninNazareth,• aandeMachelseoorlogsbegraafplaats,• opdeSchelde-oeversteEkeenSemmerzake,• enopdebegraafplaatsvanDeinze.

BijdeherdenkingronddeEersteWereldoorloghoordeookderegiopublicatie ‘Onder Vuur: herfstoffensief 1918’.Daarinwordtheteindevandeoorloginonzestreekbelicht.Dezetoegankelijkepublicatieisopgebouwdrondachtfietsroutesdielopenlangsdebrandpuntenvanhetherfstoffensief. HetsluitstukvandeWOI-herdenkingisderenovatievanhetoorlogsmuseumvanNazareth.Eénvandeblikvangersvanhetmuseumisdefilmoverheteindoffensiefvan‘DeGrooteOorlog’indePOLS-regio.

• POLSSLAG & digitale nieuwsbrief POLShechtveelbelangaancultuurcommunicatieomhelderteinformerenoverhetreilenenzeilenophetgebiedvanerfgoedencultuurindegemeentenvanhetsamenwerkingsverband. EenmooivoorbeeldhiervanishetcultuurmagazinePOLSSLAG.Hierinwordtruimschootsaandachtbesteedaanerfgoedactiviteiten.Ookhetcultuuraanbodinderegiokrijgteenruimeplek.OmdatinPOLSSLAGelkePOLS-gemeenteevenwaardigaanbodkomt,slagenweerindevolledigeregioin

8

beeldtebrengen.DeuitlijstingvanalleactiviteitenuitderegiokomtaanbodindeUiTkalender. Vanaf2017gaatPOLSSLAGookdoorhetlevenalsPOLSSLAGdigitaal.Ophethoogtepunthaddenzichalmeerdan1.000lezersingeschrevenopdenieuwsbrief.

E. SWOTEenSWOT-analysevanhetintergemeentelijksamenwerkingsverbandgeeftvolgenderesultaten:

Sterktes• Sterkeinhoudelijkemedewerkersmetexpertiseophetvlakvanerfgoed• Traditieophetvlakvansamenwerking,gemeentenkennenelkaarendelenervaringen• BekendheidvandewerkingbijeengrootpubliekdoorPOLSSLAGendedigitalenieuwsbrief• Groterpublieksbereikdoorbovenlokalecommunicatie• Expertiseinhetorganiserenencoördinerenvangrotereengemeenteoverschrijdendeprojecten

(bijvoorbeelderfgoedbank,projectWOI...)• Ervaringmettransversaleprojecten(bijvoorbeeldtragewegen,projectWOI...)• Inzetopdetrendvandigitalisering(bijvoorbeelderfgoedbank,uitlenenvandiascanners...)• Uitgebreidnetwerkmetorganisaties(musea,archieven,verenigingen)inderegio• Ondersteuningvanhetcultureelerfgoeddecreet,daardoorkanPOLS:

• eensectorspecifiekeerfgoedwerkingindediepteuitbouwen• inzettenopprofessionaliseringvandewerking• deregie-encoördinatierolopnemendoorberoepskrachtenintezetten(coördinatoren

inhoudelijkeexperten)

Zwaktes• POLSheefteenmoeilijkeperiodeachterderug(uitvallenvanpersoneel)waardoordewerkinghet

laatstejaaropeenlagerpitjestond→beeldvanPOLSmoetopnieuweenpositiefelankrijgen• BijsamenwerkingvertrektPOLSvanuitdeeigenvisieendoelstellingeninplaatsvanuiteen

gemeenschappelijkestrategiewaarbijdoelstellingenenvisieinsamenspraakmetdepartnerswordenbepaald

• Erligteengrotefocusoperfgoedenminderopanderecultuurthema’s• Tweegemeenten(KruisemenZwalm)zijnlidvandeinterlokaleverenigingErfgoedVlaamse

Ardennen

Kansen• Deeerstestappenophetvlakvantransversaliteitzijngezet• DoordefusievanDeinzeenNevelekomterwaardevolleexpertiseenervaringvanuitCOMEET

binneninPOLS• Hetdecreetbovenlokalecultuurwerkingbiedtkansenom‘breder’transversaaltegaan

samenwerken→cross-sectoralesamenwerking,stimulerenvankruisbestuiving• UitbreidingvanhetsamenwerkingsgebiedmetdegemeentenvanZOVLA(ZwalmenKruisem)• Nieuwedynamiekenuitstralingdoorvernieuwingvandesamenwerking• Bevorderenvanhetregiogevoelinruimere(cultuur)sector• Schaalvergrotinginderuimere(cultuur)sector• ZwalmenKruisemzorgenvoorkruisbestuivingmetdeinterlokaleverenigingEVA

Bedreigingen• GebrekaanvertrouwenindewerkingvanPOLS• Demeerwaardevandesamenwerkingnietmeer(willen)zien

9

1.3 Interlokale vereniging ZOVLA

A. Ontstaan

Denoodomsamentewerkentussendebibliothekenvandegemeentengroeidevanuitdebekommernisdatmendewerkingbeterwouafstemmenopdegebruikers.Ookwoumenvoor iedereeneenopenhuis creërenwaarhetfijnisomtevertoeven. Het decreet lokaal cultuurbeleid van juli 2002 bood kansen omstructureel samen te werken via het streekgericht bibliotheekbeleid.De provinciebesturen gaven deze opdracht vorm via het organiseren,begeleiden en ondersteunen van samenwerkingsverbanden binnen deprovincie. DegemeentenDePinte,Gavere,Kruishoutem,Nazareth,Sint-Martens-

Latem,Zingem,ZulteenZwalmrichttendeinterlokaleverenigingZOVLAopdiedesamenwerkingtussendedeelnemendebibliothekenofficieelbekrachtigde.

B. Organisatiestructuur

• Raad van beheer Deraadvanbeheerbepaaltdevisievandebibwerkingenzetdegrotelijnenuit.Nadelokaleverkiezingenin2019werdop7mei2019eennieuwbestuurmetzevenledengeïnstalleerd.Hetbeheerscomitébestaatuitzevenafgevaardigden per gemeente(burgemeester,schepenofgemeenteraadslid)enzevenplaatsvervangersaangeduiddoorderespectievelijkegemeenteraden. Deraadvanbeheervergaderttweemaalperjaar.Het voorzitterschap en de secretarisfunctie zijn alternerend,telkensvoordeperiodevaneenjaar. DegemeenteZulteisaangeduidalsbeherende gemeenteomdatdezegemeentehetgrootsteaantalinwonerstelt.Debeherendegemeentebeheert de rekeningvandeinterlokaleverenigingensteltonderdeledenvandestuurgroepeenpenningmeesteraandiebelastismetallefinanciëleverrichtingen.

• Stuurgroeg Sinds2019vertegenwoordigenzevenbibliothecarissendestuurgroepvandeinterlokalesamenwerking.Zijstaaninvoorhetuitvoerenvandebeslissingenvanderaadvanbeheer.Zijkrijgenhierbijondersteuningvanhunbibliotheekmedewerkers.Dezestuurgroepvergadertzevenàachtkeerperjaar.ZOVLAkangeenberoepdoenopeencoördinator.

C. Financiering

Totenmet2017verliepdefinancieringvanhetsamenwerkingsverbandviadeprovincieOost-Vlaanderen.Doorhetafschaffenvandepersoonsgebondenmateriesvandeprovincieisdezesubsidielijnechterweggevallen.Vanaf2018namdeVlaamseOverheiddezefinancieringover.HierdoorkonZOVLAhaarwerkingookin2018en2019voortzetten.

• Structurele werkingssubsidies Vanaf2003konZOVLAsubsidiesaanvragenbijdeprovincieOost-Vlaanderenopbasisvanhet

10

subsidiereglementvoorwerkingssubsidiesaansamenwerkingsverbanden. Totenmet2017ontvingZOVLAjaarlijkseenstructurelewerkingssubsidieberekendopbasisvanhetaantalinwonersvanhetsamenwerkingsverband.82.013inwonersx0,2994euro=24.554,69euro

• Projectsubsidies DeprovincieOost-Vlaanderenvoorzagviahetreglement“projectsubsidiesvoorbibliotheken”van9april2003ookmiddelenvoorinitiatievendiederegulierewerkingoverstegen.Vanaf1maart2014verliepdesubsidiëringviahetreglementbetreffendedetoekenningvanprojectsubsidiesaancultuurspreidendeencultuureducatieveprojectenmetbovenlokaleuitstraling. ZOVLAdiendevanaf2004totenmet2017jaarlijkseenprojectdossierin.HierdoorkonZOVLAspecifiekeprojectenopzettenvoordoelgroependieandersmoeilijkerbereikbaarzijn.Alsvoorbeeldverwijzenwenaar“andersentochgelijk”,eenprojectvoormensenmeteenbeperking.

 D. Huidige werking en realisaties

1. Overlegplatform, vorming en netwerking

Tijdensvergaderingenontstaatkruisbestuivingendieleidttotlokaaloverschrijdendedoelstellingenenacties.Ook is er plaats voor expertisedelingdie resulteert in inhoudelijk verdiepingen verbreding.Dit duurzaamoverlegisstructureelverankerdindewerkingvanZOVLA.Hetverlooptvloteninco-ownershipwaarbijelkeinbrengeenplaatskrijgt.

Diversestudiedagen(bijvoorbeeldopleidingdyslexie)zijnverrijkend,zeleverennieuweideeënenuitdagingendieZOVLAdanvertaaltnaardeschaalgroottevanhetwerkveld.Ditglurenbijdeburen(bijvoorbeelddebezoekenaanbibliothekenmetnieuwetrends)biedtookkansentotnetwerkingmetanderesamenwerkingsverbandenbinnenenbuitendebibsector.

2. Doelgroepenwerking via projecten

DeZOVLA-bibliothekenprofilerenzichalseen‘derdeplek’,eenhuisvanontmoetingenbeleving.Zijzettenvolopinopdoelgroepenwerkingenhebbenbijzondereaandachtvoorbaby’s,jongerenensenioren.Zewerkenhiervoorsamenmetverschillendepartnerszoals:

• scholen,• degemeentelijkejeugdraden,• IedereenLeest,• VormingPlus,• socialehuizen...

Alsgevolghiervanontstaatertransversaliteiteneengroterpublieksbereik.

ZOVLArealiseerdedevolgendedoelstellingendoormiddelvanprojectenvoordoelgroepen:• Leesbevordering & leesplezier bij kinderen en moeilijke doelgroepen

Bijv. ‘Miljonairsproject’: project voor kleuters en lagereschoolkinderen• Bevorderen van inclusiewerking

Bijv. ‘Anders en toch gelijk’: project rond diversiteit en anders zijn voor kinderen (met een beperking)

• Bevorderen van levenslang leren Bijv. ‘Senioren gaan digitaal’: project voor senioren/digibeten

• Bevorderen van intergeneralisering Bijv. ‘Filosoferen met kinderen’: project voor kinderen met hun (groot)ouders

• Bevorderen van exploreren en experimenteren Bijv. ‘Cool@debib’: projecten rond digitale media

11

• Bevorderen van mediawijsheid en digitale geletterdheid of e-inclusie Bijv. ‘e-wijs met ZOVLA’: project rond mediawijsheid voor senioren

• Aanbieden van nieuwe collectie onderdelen voor het aantrekken van nieuwe doelgroepen Bijv. ‘Boekstart’: project voor baby’s en peuters

• Kruisbestuiving met andere cultuursectoren (erfgoed) Bijv. ‘ZOVLA herdenkt ‘De Groote Oorlog’: kruisbestuiving met roerend erfgoed

• Inzetten op naambekendheid en imago-uitstraling Bijv. ‘Parapluproject’: ludieke actie om ZOVLA in de kijker te plaatsen

•

3. Opstart naar Regiobib

Eenaantalrecenteontwikkelingenzoalsde:• diversifiëringvanhetvrijetijdsaanbod,• verderedigitaliseringentechnologischeevoluties,• veranderendeverwachtingenvandeklanten,• endenieuwerollenvandebib(ontmoetingenbeleving)

stellenZOVLAvooreenaantaluitdagingen.

OmproactiefteblijveninspelenopdezeontwikkelingenstartteZOVLAin2017methetuitwerkenvaneenstappenplanomoptermijnteevoluerennaareenregiobib.Deperiode2017-2019iseenproefperiodevoordezeintensere,gediversifieerdesamenwerking.Defocusligthieropeenaantalprioriteitendieweverderkunnenuitdiepenenverankerenindewerking.

a. Collectiebeleid• Realiserenvantijdswinstoptermijndoorvermijdendubbelwerk• Transparantermakenvanhetaankoopbeleid• Verhogenactualiteitcollectiedoorsnellerintespelenopnieuwepublicaties• Vergrotenkwaliteitcollectiedoorexpertisecollectieverantwoordelijken• Intensiverengebruikcollectie

b. Organisatie• Tijdswinstrealiserendoorvermijdendubbelwerk• Beterafstemmenvandeverschillendegebruikersreglementenomdeklantvriendelijkheidtevergroten• Verbredenvandedienstverlening

c. Competentiebeleid• Delendeskundigheid• Vergrotendeskundigheid• Biedenvanontplooiingskansen

d. Leesbevordering, mediawijsheid en e-inclusie• Bevorderenleesplezier:wiegraagleest,leestbeter• Biedenvankansentotpersoonlijkeontwikkeling

e. Ontmoeting en beleving• Verbredenvandedienstverlening• Vergrotenpubliek• Verankerenvandebibliotheekalslaagdrempeligeontmoetingsplekinelkegemeente

12

Eengedetailleerdoverzichtvanalledoelgroepspecifiekeprojectenisterugtevindenindebijlage1.

f. Promotie• Vergrotenbekendheid• Versterkenimago• Vergrotenpublieksbereik

Dezeproefperiodetoondeaandatderegionalesamenwerkingvooralefficiëntiewinstbiedt.Nietalleenleidthetregionaalcollectionerentothetverbredenenverdiepenvandecollectie.Demedewerkersbouwenookspecifiekeexpertiseendeskundigheidop.Hetproefprojectduiddeweliswaarookenkelepijnpuntenaan.Zozorgtbijvoorbeeldhetgebrekaaneencoördinatortoteenvertragingvanhetproces.

E. SWOTEenSWOT-analysevanhetintergemeentelijksamenwerkingsverbandgeeftdevolgenderesultaten:

Sterktes• Gelijkwaardigegemeentenquaschaalgrootte• Jarenlangeervaringen traditie van samenwerking, er is een sterke vertrouwensband tussende

bibliothecarissen → kansenophetvlakvanafstemming,delenensamenorganiseren• Grotebetrokkenheidengrootverantwoordelijkheidsgevoelbijdebibliothecarissenomtakenen

projectenoptenemen(co-ownership)• Gezamenlijkevormingennetwerking• Sterkespecifiekedoelgroepenwerkingmetaandachtvoorkwetsbaredoelgroepenmetsuccesvolle

realisaties• Inzetopmaatschappelijkeendigitaleontwikkelingen(bijvoorbeeldmediawijsheidvoorsenioren,

cool@debibvoorjongeren...)• Opstartregiobib:takenendiensteninsamenwerkingofviacentraleorganisatiebiedtefficiëntiewinst

eneensterkeinhoudelijkemeerwaarde

Zwaktes• Geencoördinator• Bij samenwerking vertrekt ZOVLA vanuit de eigen visie en doelstellingen in plaats vanuit een

gemeenschappelijke strategie waarbij doelstellingen en visie in samenspraak met de partnerswordenbepaald

13

Kansen• Eerstestappentransversaalwerkengezet(bijvoorbeeldsamenwerkingscholen,sociale• huizen...)dieverderkunnenwordenuitgebouwd• Decreetbovenlokalecultuurwerkingbiedtkansenom‘breder’(transversaal)tegaansamenwerken

→cross-sectoralesamenwerking,stimulerenvankruisbestuiving• Decreetbovenlokalecultuurwerkingbiedtkansopprofessionalisering→coördinatiefunctiemogelijk• DoordefusievanDeinzeenNevelekomterwaardevolleexpertiseenervaringvanuitCOMEETen

DeVijfbinnen• Samenwerkingsgebiedkanwordenuitgebreid(metfusiestadDeinze)• Vernieuwdesamenwerkingkanzorgenvoornieuwedynamiek• Bevorderenvanregiogevoelinruimere(cultuur)sector• Bestendigen,optimaliserenenverduurzamenvanhuidigewerking• Schaalvergrotinginruimere(cultuur)sector

Bedreigingen• Wegvallenvansamenwerkingsverbandwaardooriedereenopnieuwopeigeneilandwerkt

1.4 Besluit

POLSlegdealeenmooiebasisvooreensterkebovenlokalecultuurwerking.DoordeuitgavevanPOLSSLAGeneendigitalenieuwsbriefbeweesPOLSdatcommunicatie op een bovenlokaal niveau zorgt voormeernaamsbekendheideneengroterpublieksbereik.OokbinnendenieuweIGSleggenwedefocusopeensterkebovenlokalecommunicatiestrategiediederegioalssterkmerkopdekaartzet.

Polsrealiseertnietalleeneigenprojectenzoalsdeeducatievekoffersvoorscholenofdedigitaleerfgoedhaltes.Zeondersteuntookinitiatievendievanonderuitontstaan.Verschillendelokaleinitiatievenkregendekansomuittegroeientotkwalitatieveerfgoedprojecten.Datwasmogelijkdoordeinhoudelijkeondersteuningvandeprofessioneleberoepskrachtenenfinanciële ondersteuning vanuiteen specifieksubsidiereglement.Dezemaniervanwerkenbiedteenmeerwaardevoorderegio.Wenemendezewerkwijzedanookopalsactieinhetnieuwbovenlokaalentransversaalverhaal.

OokdebibliothekenvandeinterlokaleverenigingZOVLAkunnenterugblikkenopeenjarenlange,constructievesamenwerking. ZOVLA zette enkele krachtlijnen uit om de werking van de deelnemende bibliotheken teprofessionaliseren.Zozorgdehetregionaal collectioneren(regiobib)voorefficiëntiewinstenexpertiseopbouwbij demedewerkers zodat ze uitgroeiden tot deskundigen.Deze ervaring vertalenwebinnende IGS naaranderedeelsectorenenprojecten(bijvoorbeeldcultuurprogrammatievoorscholen).

Verder leidde het structureel overleg tussen de bibliothecarissen tot expertisedeling en uitwisseling. Degemeenschappelijke vormingsmomenten zorgden voor inhoudelijke verdieping van maatschappelijke enactuelethema’s(bijvoorbeeldvormingklantvriendelijkheid).

OokPOLSheefteentraditieindeorganisatievanoverlegmomententussenberoepskrachten.Zetrekkendezemanier vanwerkenookopennaar vrijwilligers.Het adviesradenoverlegenhet vormingsmomentoverhethoudenenwervenvanvrijwilligersillustrerendit.

DeideevancollegagroepenvoorprofessionelenénvrijwilligersenhetorganiserenvanvorminggevenweeenexplicieteplaatsinhetactieplanvandenieuweIGS.

Desterkegedifferentieerdedoelgroepenwerking vanZOVLAbeweeshaarmeerwaarde.Desamenwerkingtussenbibliothekenonderlingmaarookmetexternepartnerszorgdevoorinhoudelijke verbredingvandeprojecteneneengroter bereik vanhetbeoogdepubliek.Bijdeuitwerkingvandezeprojectennamendebibliothekenalsvolwaardigepartnerseengedeeldeverantwoordelijkheidop.Ditco-ownershipverhaalisaleensterkebasisdiedenieuwesamenwerkingverderzet.

ZowelZOVLAalsPOLSzettenaleenaantal transversale projectenop.WedenkenhierbijaanhetWOI-projectwaarbijPOLSsamenwerktemettoerisme,enhetMakkelijkLezen-projectvanZOVLAinsamenwerkingmetleerkrachten,logopedisten,zorgcoördinatorenenopvoeders.Deeerstestappenophetvlakvantransversaalwerkenzijnhierbijgezetenwordenindetoekomstverderuitgebouwd.Wewillenhierbijnogmeerstartenvanuit een gemeenschappelijk project met een gezamenlijke visie en doelstellingen. De IGS verbindt hierbij verschillende deelsectoren en coördineert sterke, gemeenschappelijke projecten. Samenwerken,expertisedelingenlerenvanelkaarvormenhiervooreensterkebasis.

14

HOOFDSTUK 2: OMGEVINGSANALYSE

2.1 Inleiding

Omtoteengefundeerdevisie,kwaliteitsvolledoelstellingenenconcreteactiestekomenishetbelangrijkomeersteenduidelijkeanalyse temakenvandebestaande situatie. Indit tweedehoofdstukmakenweeenuitgebreideenactuelefotovandeomgeving.

• Ineeneerstedeelstaanwekortstilbijdegeografische situering. • Daarnazoomenweinoprelevantcijfermateriaaluitderegio.• Vervolgensbrengenwede (boven)lokale cultuurwerkinginbeeldenlijstenwedebevoorrechte

partnersop.

Wegavenookdestakeholderseensteminditdossier.Viadeadviesradenvroegenwefeedbackopdevisieendedoelstellingen.Zeadviseerdenpositiefenformuleerdenwaardevolleenconstructievesuggestiesdiewemeenemenindeverdereuitwerkingvanditverhaal.

Doorheenhethoofdstukformulerenweenkeleconclusiesdierichtinggevendzijnvoordedoelstellingenenactiesinhetvervolgvanditdossierengevenweaanhoewedeverschillenderolleninvullen.

 2.2 Algemene geografische situering

DeregiositueertzichtussendeScheldeendeLeie.DestreekkenmerktzichdoorlandelijkegemeentenmetDeinzealsstadmetcentrumfunctie.Hetiseraangenaamvertoeven.Jekanerfietsen,wandelenenerzijntalvanbezienswaardighedenenmusea.

Indekernvanderegiozijnereenaantal industrieterreinengevestigddiewerkgelegenheidbiedenaandeinwonersenzorgenvooreendrukkeeconomischeactiviteit.Tweeverkeersassen,deE17enE40,doorkruisen

hetgebied.

De regio positioneertzich tussen een aantalandere gebieden. In hetnoordwesten behorenAalter en Lievegem tot hetMeetjeslanddataleenlangetraditie van samenwerkenkent.Comeetdoeteralveeljaren aan intergemeentelijkcultuuroverleg en-communicatie. Gent vormteen apart stadsgebiedmet een zeer aantrekkelijkcultureel aanbod en talrijkepodia.Hetoefentbovendieneen grote, directe invloeduit op gemeenten als Sint-Martens-Latem, De Pinte

enNazareth. In het zuiden vande zoneen vanaf het dorpscentrumvanKruisem (Kruishoutem)beginnengeleidelijkaandeheuvelsvandeVlaamseArdennen.DegemeentenZwalmenKruisemwijkenvoorculturele

HOOFDSTUK 2: OMGEVINGSANALYSE

15

activiteitenregelmatiguitnaarOudenaarde.InhetwestenleunenZulteenDeinze(Gottem/Wontergem)aanbijdeWest-VlaamsebuurgemeentenWaregem,DentergemenTielt.WaregemenTieltbeschikkenelkovereencultuurcentrum.

DecultuurregioLeieScheldezitalseenrelatiefkleine en nieuwe regiotussenenkelegrotecultuurstedenin.Hetmoetzichzelfalskwalitatievecultuurregioopdekaartzetten.DeambitievanDeinzeomalsenigestadvanderegioeensterkbovenlokaalcultuuraanboduittebouweninhetrecentopgerichteLeietheaterisalvasteensterketroef.

Hoewelereensterkeregionalebibliotheek-enerfgoedwerkingis,heeftonzeregiominder traditie op het vlak van samenwerken rond bovenlokaal cultuuraanbod.Hetisbelangrijkookdezesamenwerkingstructureeluit te bouwen (subdoelstelling 3.1) en in te zetten op een sterk complementaire cultuurprogrammatie vanzowelgemeentenalsverenigingen.Omderegiotepromoteniszekeraandachtnodigvooreenstevige cultuurcommunicatie(subdoelstelling1.2).

Ookeengrondigestudie van de culturele mobiliteitbiedteenmeerwaarde.Opdezemaniergaanwenainwelkemateenhoemensenzichverplaatsenenhoewedeinwonersmeerkunnenbetrekken bij en toeleiden naarhetrijkeaanbodinonzeeigen,uniekeregio(subdoelstelling2.3).

16

2.3. Sociaal demografisch profiel van de regio

Inditonderdeelvandenotabelichtenwededemografischesituatievanderegio.Wegebruiktendewebsite‘gemeentenincijfers’(editie2018)3alsbronomvandaaruitobjectieveconclusiestetrekken.Tegelijkgevenweenkelesuggestiesvoordetoekomstigewerking.Indezegegevenszijndecijfersvandefusiegemeenten‘Deinzefusiestad’(Deinze-Nevele)en‘Kruisemfusiegemeente’(Kruishoutem-Zingem)samengenomenafhankelijkvandebeschikbaarheid.

2.3.1 Demografie: Stand van de bevolking

a) Evolutie totale bevolking De cultuurregio Leie Schelde telde op 1 januari 2017 125.661 inwoners4 . Tussen 2005 en 2017 is ereen bevolkingsaangroei van 6,93 %. Deze aangroei ligt iets lager dan het Vlaamse gemiddelde. Ook devooruitberekeningvandebevolkinginderegiogeefteenpositieveevolutieaan.Debevolkingneemttegen2035toemet9,24%.Ditisruim2%hogerdandegroeibinnenhetVlaamsegewest.

Tussen de verschillende gemeenten zijn er grote verschillen. Deinze telt als stadmet centrumfunctie hethoogsteaantalinwoners.ZwalmenSint-Martens-Latemzijngemeentenmetminderdan10.000inwoners.Deanderevijfgemeentenzijnvandezelfdegrootordeentellentussende11.000en15.000inwoners.

3 https://www.statistiekvlaanderen.be/monitor-jouw-gemeente-in-cijfers4 Op1januari2019teltderegio126.528inwoners

39.137

10.144

11.947

14.789

10.915

8.27

6 14.537

7.77

0

43.016

10.498

12.771

15.580

11.488

8.50

1 15.70

8

8.09

9

48.866

11.175

13.867

16.089

12.441

8.77

9

17.472

8.58

2

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

Evolutie totale bevolking

2005 2017 2035

17

b) Evolutie per leeftijdscategorie

Evolutie 0- tot 19-jarigen

Hetaantalinwonerstussen0en19jaarneemtoverhetalgemeenafinonzeregio,behalveinDeinze(+4,4%).DitwijktafvandeevolutieinhetVlaamseGewest(+4,8%).

Ondanksdezedalendetrendvindenweaandacht voor kinderen en jongerenindecultuurregiobelangrijk.Proeven en genieten van cultuur in al haar aspecten draagt van kinds af aan bij tot algemene vorming,persoonlijkeontwikkelingengemeenschapszin.Inonzeactieshebbenwedanookspecifiekeaandachtvoordoelgroepenwerking(subdoelstelling2.2).

1833

1719 256

5

2399 2689 34

47

3444

8824

1746

1779 23

03

2309 26

33 343

1

3444

9210

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.0009.000

10.000

Evolutie 0 tot 19 jarigen

2005 2017

18

Evolutie 20- tot 64-jarigen en gezinnenBijde20-tot64-jarigenisereenaangroeivan5,03%.DitligtindezelfdelijnvanhetVlaamseGewest.Wevindendezestijgingteruginbijnaallegemeenten.DePinteenSint-Martens-Latemvolgendezetrendniet.Daardaalthetaantal20-tot64-jarigen.Hetaantalgezinnenstijgtbinnenonzeregiomet9,08%.Ditis2%hogerdaninVlaanderen(+7,30%).

Omdathetaantalgezinnenstijgtenweviadegezinnenookdekinderenbereiken,isenblijftinzetopdezedoelgroepeenmeerwaardevoordewerkingvandeIGS.Doorgezinsactiviteitenaantebieden,geven we kansen tot ontmoeting en beleving.Datdraagtbijtoteenwarmesamenlevingencreëertverbondenheid(cfrvisie&subdoelstelling2.2).

2331

5

6051 7249 8664

6493

4831

8746

4675

2519

3

5860 7616 9225

6744

4623

9497

4786

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

Evolutie 20-64 jarigen

2005 2017

1642

1

3992 4846 5896

4266

3361

5833

3084

1809

4

4281 5350 63

06

4713

3529

6487

3271

02.0004.0006.0008.000

10.00012.00014.00016.00018.00020.000

Evolutie aantal gezinnen

2008 2017

19

Evolutie 65+Devergrijzing inonzeregioneemttoe(+22,80%)en issterkeruitgesprokendanhetVlaamsegemiddelde(+19,80%).Binnendegroepvan65-plusserszituiteraardookheelwatdiversiteit,vandeactieve,vitaleseniortotdeoudere,mindermobieleenzorgbehoevendebejaarde.

De 65- tot 75-jarigen vormen hierbij meestal het klassieke cultuurpubliek, voor de 80-plussers is er eenaangepastedoelgroepenwerking.Demobiliteitbijdezedoelgroepneemtaf.Zeverhuizenvaaknaareenwoon-enzorgcentrumofkampenmetvereenzamingen isolement.Nietalleenzorg, socialecontacten,huiselijkegeborgenheidenzinvolledagbesteding,maarookcultuurbelevingbiedthiereenantwoordop.Zoalseerderaangegevencreëertcultuurimmerskansentotontmoeting,belevingengemeenschapsvorming.

De IGS zet hiertoe samenwerkingen op met welzijnspartners zoals de WZC’s en seniorenverenigingen(subdoelstelling3.1).VerderstimuleertdeIGStotdeuitbouwvaneenaangepastaanbodzowelophetvlakvanprogrammatiealsmobiliteitenlocatie.AlsvoorbeeldverwijzenwenaarhetorganiserenvanbusvervoerofhetlivestreamenvaneencultuurvoorstellingineenWZC(subdoelstelling2.3).

2.3.2 Kansengroepen

Onderkansengroepenverstaanwepersoneninarmoede,inwonersvanbuitenlandseherkomst,alleenstaanden,eenoudergezinnenenpersonenmeteenbeperking.Aangezien we als nieuwe, kleine samenwerking keuzes moeten maken, beperken we ons hieronder totpersoneninarmoedeeninwonersmetbuitenlandseherkomst.Ineenlaterefase,ofnaaraanleidingvaneenvolgenddossier,diepenwedecijfersvandeanderekansengroepenverderuit.

a) Personen in armoede

HetgemiddeldnettobelastbaarinkomenligtinderegioLeieScheldemaarliefst2.478eurohogerdanhetVlaamsegemiddelde.Dattoontaandatweeenwelvarenderegiozijn.

Dekansarmoede-indexligtopvallendlagerdanhetVlaamsegemiddelde.Tochmerkenwebinnenonzeregio

1376

1612

1694

1857

2009 23

44 2681

6998

1534 21

32

2329

2441

2522 2780

2911

8613

01.0002.0003.0004.0005.0006.0007.0008.0009.000

10.000

Evolutie65jarigenenouder

2005 2017

20

eensterkestijginginvergelijkingmet2003.

Armoede kent veel gezichten: generatiearmoede, kinderarmoede, gekleurdearmoede, verdokenarmoede...Armoede isookeenrelatiefbegrip.Kansarmen inwelvarendegemeentenverdienenminstensevenveelaandachtdaninstedenengemeentenwaarkansarmoedegroteris.Veelalishetgevoelvandeprivatiebijdezedoelgroepsterker.

Bovendienmerktenwebijhetuitwerkenvanditdossierdatgemeententotophedenweinigimpulsengevenomdezedoelgroepactieftebetrekkenbijhetcultureleleven.Delokalebesturenzijnopzoeknaarmanierenomhiereenantwoordoptebieden.VolgensdeIGSliggenhierkansenomeengezamenlijke strategie rond kansarmoede uit te werken (subdoelstelling2.1).

€16

.337

€20

.972

€17

.398

€16

.698

€17

.427

€16

.318

€22

.786

€16

.192

€15

.582

€16

.768

€17

.745

€19

.781

€25

.373

€20

.781

€20

.414

€20

.885

€19

.988

€27

.585

€19

.340

€18

.883

€20

.891

€21

.448

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

Gemiddeld inkomen per inwoner

2008 2015 VL2008(€ 16.199) VL2015(€ 18.970)

2,6

0,7

2,9

0,7 1,1

1,1

[WAA

RDE] 5,4

0,9

0,9

6,8

3,8

5,6

0,5

2,5 2,8

0,5

4,5 6

,2

1,8

0

2

4

6

8

10

12

14

Kansarmoede-index

2003 2016 VL2003(6,4) VL2016(12,8)21

b) Evolutie inwoners buitenlandse herkomst

Hetaantal inwonersmeteenanderenationaliteit isbinnenonzeregioeenkleineendusminderzichtbaregroep.DecijfersliggendanookopvallendlagerdandievanhetVlaamseGewest.Dezetrendzetzichsterkerdoorbijdeniet-Europeseinwoners(4,12%Deinzetenopzichtevan11,26%inhetVlaamseGewest).

Binnen onze regio zijn er weinig organisaties die specifiek voor deze doelgroep werken. Veel van deondersteunendestructurenbevindenzichinGent.

Inhetlichtvandelagecijfersendebeperktepartnersinderegiokiezenweervoorprioritairintezettenoppersonen inarmoede.Het inzettenopdezespecifiekedoelgroepnemenweop ineen latere fase/volgenddossier.

2.3.3 Diversiteit in woongebieden & bevolkingsdichtheid

a) Diversiteit in woongebieden

BelfiusontwikkeldeeentoolvooreenvergelijkingvanalleVlaamsegemeentenophetvlakvandemografische,morfologischeensociaaleconomischekenmerken.Dezestudieuit20185geefteenindelingvandegemeenteninzestypesenzestienclusters.

Drievande(deel)gemeenteninonzeregiobehorentothettype“woongemeenten”.Tweeervan,DePinteenSint-Martens-Latem,behorentotdecluster“gemeentenindestadsrandmethogeinkomensenvergrijzende

5 http://research.belfius.be/nl/typologie-gemeenten/

5,00

%

4,23

%

2,95

%

3,33

%

3,73

%

3,21

%

6,19

%

2,67

%

3,29

%

2,61

%4,12%

3,12

%

2,26

%

1,62

% 3,02%

2,39

% 3,86%

2,33

% 3,43

%

1,49

%

0,00%

2,00%

4,00%

6,00%

8,00%

10,00%

12,00%

% inwoners van buitenlandse herkomst t.o.v. totaal aantal inwoners (EU vs niet-EU) - 2016

EU niet-EU VL EU VLniet-EU

22

bevolking”.Zingemvaltbinnendecluster“woongemeentemettoenemendaantaljongeren”.Gavere,NeveleenZwalmzijnlandelijkegemeentenmethogereinkomens.Nazareth,ZulteenKruishoutemzijnlandbouwgemeenten.Deinzebehoorttothettype“gemeentenmetconcentratievaneconomischeactiviteit”endecluster“gemeentenenkleinestedenmetcentrumfunctieeneconomischeactiviteit”.

Een gemeenschappelijke dimensie voor deze regio is een hogere levensstandaard en een vrij grote economische activiteit.Ditbiedtopportuniteitenvoorsamenwerkingenpartnershipsmetbedrijven.

b) Bevolkingsdichtheid

OphetvlakvanbevolkingsdichtheidsluitongeveerdehelftvandegemeentenvandecultuurregiodichtaanbijhetVlaamsegemiddeldevan482inwonersperhectare.Indeanderehelftvandegemeentenwoontdebevolkingmeerverspreidoverhetgrondgebied.

Onzeregioisdusopgedeeldineenstadmetcentrumfunctieendedaarbijhorendegroterebevolkingsdichtheid,met daarrond enkele kleinere landelijke gemeenten. Het spreiden van het cultuuraanbod, inzetten op culturele mobiliteit (subdoelstelling 2.3) en stimuleren van de cultuurparticipatie (subdoelstelling 2.2)vormendanookuitdagendeopdrachtenvoordeIGS.

2.3.4 Cultuurparticipatie

a) Participatie aan culturele activiteiten

Netietsminderdandehelftvandeinwonersuitderegioparticipeertaancultuurbinnendeeigengemeenteof stad.Wemerkendat zelfsmeerdan50%bereid is zich te verplaatsennaaranderegemeentenom teproevenvancultuur.

388

569

397

174

318

227

580

298

460

238

409

584

407

172

326

233

593

314

483

239

0

100

200

300

400

500

600

700

Inwoners per hectare

2010 2017 VL2010(462) VL2017(482)

23

Hetiseenuitdagingomookdeandere50%aantezettentotcultuurbeleving.Hetfaciliteren van het aanbod en het inzetten(subdoelstelling2.2)op culturele mobiliteit binnen de eigen regio(subdoelstelling2.3)zijnhierbijbelangrijketakenvoordeIGSalscoördinator.

Aandeel (%) van de inwoners dat aangaf het afgelopen jaar één of meerdere culturele evenementen te hebben bijgewoond in de eigen of in een andere

gemeente (2017)6.

6 https://www.statistiekvlaanderen.be/monitor-jouw-gemeente-in-cijfers

48,80%

3,10

%

53,80%

13,70%

48%

4%

54%

11%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

Tot 12 keer in eigengemeente

Meerdan12keerineigen gemeente

Tot 12 keer inandere gemeente

Meerdan12keerinandere gemeente

Cultuurregio Vlaanderen

24

b) Bibliotheekbezoeken

Eengrootdeelvandeinwonersuitonzegemeentenvindtdewegnaardebib.17,6%bezoektdebibliotheekzelfsmeerdantwaalfkeerperjaar,eencijferdatbovenhetVlaamsegemiddeldeligt.De sterke inzet op “bib als derde plek”waar spontane ontmoeting en beleving centraal staan,werpt zijnvruchtenaf.Dit idee van het creëren van spontane ontmoeting en beleving integreren we in de visie van de IGS.

Bibliotheekbezoek in eigen gemeente (2017)7

7 https://www.statistiekvlaanderen.be/monitor-jouw-gemeente-in-cijfers

47,60%

33,80%

17,60%

0,90

%

52%

32%

15%

1%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

Nooit Tot 12 keer Meerdan12keer Nietaanwezigineigen gemeente

Cultuurregio Vlaanderen

25

2.4. (Boven)lokale cultuurwerking in onze regio

2.4.1 Relevante cultuuractoren

Inonzeregiogebeurteralheelwatophetvlakvancultuur.Hierondergevenweeenuitgebreidoverzichtvanderelevantecultuuractorenenhunaanbod.Ineenvolgendsubhoofdstukjekijkenweoverdesectorgrenzenheenengaanweopzoeknaarlinkenmetanderebeleidsdomeinen.

a) Lokale cultuur- en vrijetijdsdiensten

Elkeaangeslotengemeenteofstadinvesteertindeuitbouwvaneenlokaalcultuurbeleidenvoorziethiervoorinpersoneelenmiddelen.

Deinzebeschiktovereenuitgebreidepersoneelsformatievoordeuitbouwvanhetlokaalcultuurbeleid.Hetteambestaatuitdeskundigenuitdeverschillendedeelsectoren,zowelvoorerfgoed,verenigingenalsvoorcultuurprogrammatie.Eenploegvanadministratieveenlogistiekemedewerkersondersteunendedienst.Indeandere,kleinereenmeerlandelijkegemeentengeefteenalgemenecultuurdeskundigevormaanhetlokalecultuurbeleid,aldannietondersteunddooreenadministratieveen/oftechnischemedewerker.Dezekleineeenmansdienstenzijnkenmerkendvoordecultuurwerkinginonzeregio.Dezedienstendoendanookberoepvrijwilligers.

Integenstellingtotbibliotheken(zieverder)hebbendecultuur-envrijetijdsdienstengeentraditieinregionaaloverlegenafstemming.Doorintezettenopeenstructureel overleg,waarhetdelenvanexpertiseenervaringeenprominenteplaatskrijgt(subdoelstelling3.1),enhetorganiserenvanvorming(subdoelstelling3.3)kunnenwedeberoepskrachtenvandezedienstenondersteunen en versterken.

Lokalecultuur-envrijetijdsdienstenorganiserenzelftalvancultureleactiviteitenenevenementen.Uiteraardzijner,naargelangdepersoneelsbezetting,verschilleninkwantiteitvanhetaanbodtussendestadDeinzeendeanderegemeenten.Enerzijdszijnereenaantalactiviteitendiebijnaalledeelnemendegemeentenofstadorganiseren,zoalsFestivalVanVlaanderenenReveil.Doorsamentewerkenkunnenerquick-winsontstaan.Anderzijdsmerkenweookverschilleninhetaanbod.Hierbijisafstemmingnodigenwenselijkzodatereenevenwichtigaanbodisinheelderegio.

De gemeente hoeft evenwel niet altijd een actor-rol op te nemen. Er zijn tal van verenigingen en privé-initiatievendiehetcultuuraanbodopeenkwalitatievemanierinvullen.Delokalecultuurdienstenzettendanooksterkinopfinanciële,logistiekeeninhoudelijkeondersteuningvandezewaardevolleverenigingenzodatzijhunwerkingenaanbodverderkunnenuitbouwen.

Omaldezeinitiatievenvanlokaledienstenenverenigingenop elkaar af te stemmen en hiaten op te vullen isereensterkecoördinatienodig.Ookhet faciliteren en toeleidennaarhetruimereaanbodiseentaakvoordenieuweIGS(subdoelstelling2.2).

Binnenelkegemeenteofstadisereenlokaleerfgoedwerkingactief.Zezetteninophetbewarenenontsluitenvanlokaalerfgoedenkoppelenhieropregelmatigebasiseenpublieksgerichteactiviteitaan.Erfgoedcel Leie ScheldeondersteuntalverschillendejarenalsregisseurzesvandedeelnemendegemeentenbinnendezeIGS.Wewillendezewerkingintegreren in het beleid en de visie van de ruime Cultuurregio Leie Schelde.

Weziendatallelokalebesturenaandacht hebben voor onroerend erfgoed.Indeschoothiervanonderzoekenwedemogelijkheid voor de oprichting van een intergemeentelijke onroerende erfgoeddienst (IOED).

26

Eenuitgebreidoverzichtvanhetlokalecultuuraanbodendepersoneelsbezettingpergemeenteofstadzitindebijlagen2aen2b.

b) Bibliotheken

Debibliothekenzijneenbelangrijkespelerbijdeuitbouwvanhet(boven)lokalecultuurbeleid.Zelenennietalleenmaterialenuit,zezettenookinoptalvananderefunctieszoals:

• leesbevorderingenleesplezier,• ontmoetenenbeleven,• doelgroepenwerking,• mediawijsheidvoorjongenoud,• levenslangleren.

Inditkaderorganiserenzeheelwatactiviteitenzoalseenfilmavond,striphappeningofeenverteltheater.Verderhebbendebibliotheken(zoalsalbeschreveninhoofdstuk1)eensterketraditievansamenwerking.HieruitontstondentalvanactiviteitenenprojectenzoalsBoekstart,HetMiljonairsprojectenz.Dezesamenwerkingleiddealtotmooiequick-winsdoor inzetvanmiddelenenpersoneel.Hetgevarieerdeaanbodmistechternogafstemming, eventuele linken en transversale samenwerking met andere (cultuur)sectoren.Endatisnodigomhetaanbodverdernogteverbredenenteversterken.DekomendejarenzalIGSdezeafstemming en samenwerking regisseren(subdoelstelling2.2).

Depersoneelsbezettingvandebibliothekenligtindezelfdelijnalsbijdecultuurdiensten:eensterkuitgebouwdbibliotheekteamindestadDeinzeenkleinereteamsindebibsvandeanderegemeenten.

Degroteinzetvanvrijwilligersbinnendewerkingiseensterketroefbinnendebibsectorinonzeregio.DeIGSkandeopgebouwdeexpertiseophetvlakvanuitbouw en ondersteuning van een sterke vrijwilligerswerking delen met de andere (deel)sectoren. De IGS zet daarvoor in op stevig vrijwilligersmanagement metondersteuningopmaat,ontmoetingsmomentenenvorming(subdoelstelling3.1en3.3).

27

Eenuitgebreidoverzichtvanhetbibliotheekaanbodenpersoneelsbezettingpergemeenteofstadzitindebijlagen3aen3b.

c) Musea

OnzeregiovormdedethuisbasisvanverschillendebekendekunstenaarsuitdeLatemsekunstenaarskolonie.Ze lieten zich inspirerendoorde schoonheid vande Leie.Veel vanhunwerken zijn vandaagnogaltijd tebezichtigeninonzemusea.Ookhedendaagsekunstvormteenbelangrijkepijlerbinnendemusealewerking.

In onze regio is er een mix van grote en kleine musea. De drie erkende musea (Het Mudel, het RogerRaveelmuseumenhetMuseumDhondt-Dhaenens) hebbengrotewaardevolle collectiesmetbovenlokale,zelfsinternationaleuitstraling.Zewerkenmetberoepskrachtendieinstaanvoor:

• hetwetenschappelijkonderzoek,• hetorganiserenvantentoonstellingen,• hetbehoudenbeheervandecollecties,• eensterkecommunicatie.

Dekleinemeerlokaalverankerdemuseawerkenvoornamelijkmetvrijwilligersenkrijgenondersteuningvandecultuurdiensten.

Eenoverzichtvandepersoneelsbezettingpermuseumzitindebijlage4.

HetMudel,hetRogerRaveelmuseumenhetMuseumDhondt-Dhaenenswerkteninhetverledenalsamenopverschillendevlakken.ZoorganiseerdenzedriekeerdeBiënnalevandeSchilderkunst.Hierbijwerktendemuseameteengezamenlijkthema,eensterkecommunicatiecampagneenééntoegangsticket.OoktoerismeLeiestreekwashierbijbetrokken.Dezesamenwerkingresulteerdeineenpositieveuitstralingvanderegionalemuseaeneengroteraantalbezoekers.Tussendezemuseazijnerverschillendeuitwisselingenvanmateriaalenbruiklenen,enafentoevindenerinformelegesprekkenplaatsomexpertiseuittewisselen.

Dezesamenwerking, afstemming en expertisedelingwillenweindetoekomstverderzettenenversterken.Wezienkansentotverbredingdoorookdeandere,kleineremuseameetenemeninhetverhaal.De IGSneemthierbijeencoördinatierolop(subdoelstelling2.2).

Overzichtvandemuseainonzeregio:

28

Deinze• Museum van Deinze en de Leiestreek - Mudel (www.mudel.be)

HetMudeltoontwerkenvanafcirca1850vankunstenaarsdieindeLeiestreekwoondenofwonen.Hetmuseumtoontookerfgoedobjectenvanhetindustriëleverledenvandestadenderegio.Mettijdelijketentoonstellingenspeelthetmuseuminopactueletrendsbinnendehedendaagsekunst.

Gavere• Vintage Mode Museum(privé,openopafspraak)

Kruisem

• Shoes or no shoes• European Cartoon Center

Nazareth

• Burgerlijk GodshuismetonderandereeenexpooverWOIenWOIIinsamenwerkingmetvereniging“11november”

• MaterialenvanHeemkundig museumwerdenin2017overgedragenaanhetgemeentebestuur.Hetisdebedoelingdieoptermijnopnieuwviapermanenteen/oftijdelijketentoonstellingenteontsluiten

Sint-Martens-Latem

• Gemeentelijk Museum Gust De Smet• Gemeentelijk Museum Gevaert-Minne• Museum Dhondt-Dhaenens (privé)• De Kluis (privé)• Documentatie- en Archiefcentrum

Zulte

• Roger Raveelmuseum Zwalm

• Geenmusea• Archief- en documentatiecentrum Heemkundekring Zwalm

d) Verenigingen

Lokale verenigingen

DecultuurregioLeieScheldeheefteenrijkcultureelverenigingsleven.

In elke deelnemende gemeente zijn er socioculturele verenigingen actief. We denken onder meer aanMarkant,deGezinsbond,Femma,Davidsfonds,KVLV,Willemsfonds,Pasarenz.Dezeverenigingenzettentalvanactiviteitenop,gaandevanfietstochtenoverlezingentotcultureleuitstappen.Ontmoetingeneducatiestaanhierbijcentraal.

Delokalefeestcomitésbrengenleveninlokalebuurten.Zezettenkermissenop,organiserenwielerwedstrijdenen brengen een ruim, divers publiek samen op een heel laagdrempelige manier. Dat alles draagt bij totgemeenschapsvorming.

Ookdeeigeninwonersuitderegiostaanopdeplanken.Develetoneelverenigingen,korenenharmonieënillustrerenditrijkeaanbodaanpodium- en amateurkunsten.

De traditionele liefhebberijen zoalskaarten, vinkenzetting,duivensport, schuttersverenigingenenz. zorgenvoorlaagdrempeligeontmoetingenenamusement.

Overzichtaantalerkendecultuurverenigingenpergemeente:

Aantal erkende cultuurverenigingen

Naastdecultuurverenigingenzijnerookheelwatvrijwilligerspassioneelbezigmethet lokaleerfgoed.Zeorganiserenzichinlokaleerfgoedverenigingenendoenresearch,borgenenontsluitenderijkegeschiedenisviapublicatiesenpublieksgerichteactiviteiten.

Inonzeregiozijnermeerdandertigerfgoedverenigingenactief(ziebijlage5).

Totophedenzijnaldezeverenigingenvoorallokaalactief.Vaakkampenzemetdezelfdevragenenproblemen.Denkbijvoorbeeldaan:

• devergrijzingvandevrijwilligersgroep,• hetinspelenopeenpubliekdatsteedsveeleisenderwordt,• hetuitwerkenvanactiviteitenbovenophetaanboddatalenormis,• dezoektochtnaargepasteinfrastructuur,• enzovoort.

29

Deinze fusiestad 140De Pinte 62Gavere 31Kruisem fusiegemeente 81Nazareth 38Sint-Martens-Latem 43Zulte 71Zwalm 25

Omdezeervaringenbespreekbaartemaken,van elkaar te leren en expertise te delen,brengtde IGSdevrijwilligersvandezeverenigingensamentijdensvormings- en ontmoetingsmomenten(subdoelstelling3.1en3.3).

DeIGSondersteunt de initiatievenookvanonderuit,zowelopinhoudelijk als financieelvlak.AandehandvanprojectcallsstimuleertdeIGSverenigingenomintespelenopactuelethema’sennodeninderegio.Eenbelangrijkuitgangspunthierbijishettransversaal werken(subdoelstelling3.2).

Bovenlokale verenigingen en evenementen

In onze regio beweegt er heel wat op bovenlokaal vlak. Zo zijn er tal van bovenlokale evenementen enverenigingen.

Hetoverzichthierondergeeftalvasteeneerstebeeld.Ditlijstjeisevenwelnietvolledig.Eeneersteopdracht van de IGS is het proactief opzoeken en in beeld brengen van deze initiatieven.Ineenlaterefasedenkenwenaovergemeenschappelijke promotie(subdoelstelling1.2)entoeleiding(subdoelstelling2.3)naardezeevenementen.

30

Evenementen met bovenlokale uitstraling

• Brouwsels op straat: grootschalig straattheaterfestival in Nazareth met internationaleartiesteneneenbereikvanmeerdan10.000bezoekers

• Gulden eifeesten:feestweekendinKruisemwaar“hetei”centraalstaatmetonderandereeierworpenverkiezingvaneikoningeneierboer

• Canteclaerstoet in Deinze:vijfjaarlijksestoetrondhetverhaalvan‘ReinaertdeVos’• Heilig-Bloedprocessie Meigem (Deinze): processie is erkend en opgenomen in de ICE-

databankvandeVlaamseGemeenschap(databankvanImmaterieelCultureelErfgoed)• Brielpoort Deinze:concerten,beurzen,recreatie• ‘Kunst & Zwalm’ van vzw Boem:biënnalemethedendaagsekunstinZwalmenomgeving,

hetprojectnodigtkunstenaarsuitomeennieuwwerkinsitutemakenofinterventiesuittevoereninhetlandschapenbijdebewoners

• Open Kerkendagen:dekerkfabriekenvanLatemenDeurlewerkenjaarlijkseengevarieerdprogrammauit,zoalseenexpositieofwandelingbinnenhetthema,eenbrochuretussendetweekerken...

• Levende Leie Dag:diverseactiviteitenrondnatuur,cultuurenerfgoedgeorganiseerddoorNatuurpuntLatemi.s.m.NatuurpuntGentenNatuurpunttussenLeieenSchelde

• Autowijding: Confrérie Sint-Christoffel houdt jaarlijks in juni een vieringenwijding vanvoertuigenindedorpskernvanDeurle

• Koepelconcert:jaarlijksconcertindeSint-AldegondiskerkinDeurlemetmedewerkingvandiverseverenigingenenradenuitLatemenDeurlezoalsdeGezinsbondendeseniorenraad

• Open Molendagen:verschillendegemeentenuithetwerkgebiedstellenhunmolensopentijdensdemolendageninaprilenoktober(Kruisem,Sint-Martens-Latem,Zwalm...)

• Firtelstoet in Zulte:dejaarlijkseFirtelstoetiseenfolkloristischestoetwaarbijverenigingenenwijkcomitéshuneigenkijkgevenophetvoorbije jaar indevormvan toneelstukkenensketches.Gepaardmetdans,muziekendeZultsereuzenloktdestoetsteevasttalrijkebezoekers

• Kunstenaars aan de Bovenschelde (triënnale): kunstroute georganiseerd door KunstigGavere

• Fotofest:fototentoonstellingmetgastfotograafenfotowedstrijdgeorganiseerddoorGafodi

e) Kunstenaars

Inelkegemeentezijnertalvan(amateur)kunstenaarsactief.Oplokaalniveaukrijgenzevaakdemogelijkheidomhunwerktentoontestellenvoorhetruimepubliek.Wedenkenhierbijaan:

• deBiënnalevandeamateurkunstenindeBrielpoortinDeinze,• hetKollektiefinNazareth,• kunstkringTriangelinZingem,• de Kunsttriënnale van Tervuren waaraan Sint-Martens-Latem deelneemt als voormalige

kunstenaarskolonie,• dewerkingvandeLatemseKunstKring.

Tochmerkenwedathetnietaltijdgemakkelijkisomeenvoldoendegrootpubliektebereiken.

DeIGStilt de werking voor amateurkunsten op naar een bovenlokaal niveaudooreententoonstellingteorganiserenmetverschillendegemeentensamen,ofkunstroutesinderegioteorganiseren.Maarookdoorsamenwerking te zoeken met andere deelsectorenzoals:

• hetonderwijs,doorklasbezoekenmetbijbehorendeworkshopteorganiseren,• hettoerisme,omdekunstenaarsenhunwerktepromoten,• enzovoort(subdoelstelling2.2).

DeIGSgeeftkunstenaarsnietalleendekansomhunwerkentetonenaaneenruimerendiverserpubliek,maarzetookderegiozelfextraindekijker.

VerderorganiseertdeIGSeenbovenlokaal platform voor kunstenaarswaarzeervaringenkunnendelenensamenopkomenvoorhunbelangen,noden...(subdoelstelling3.1).

2.4.2 Cultuurcommunicatie

Elkegemeentemaakthaaraanbodbekendviadeeigencommunicatiekanalen.Deinwonersgevenaandatzevoldoendegeïnformeerdzijnoverhetvrijetijdsaanbod.Delokalecommunicatiekanalenblijkendustewerken.De IGS zal haar aanbod en werking ook via deze lokale kanalen promoten(subdoelstelling1.2).

31

Festivals • Festival van Vlaanderen in diverse gemeenten• Parkies in Deinze• Zeverrock in De Pinte• Hoeverock in Zulte• Tobbedansen in Zulte• Pastorieconcert in Deurle

Verenigingen met bovenlokale werking en/of bovenlokaal bereik • Popallure: lokalevzwdie inzetopeenruimecultuurprogrammatie (theater,comedyen

muziekinccNova)inNazareth• Heemkring Scheldeveld:dezeheemkringbestudeert,bewaart,conserveertenpubliceert

overdelokalegeschiedenisindestreektussenLeieenSchelde• Dunsa:dezehistorischekringgesticht in1928publiceertartikelenoverdegeschiedenis

vanDeinzeendeLeiestreek.HetarchiefvandezehistorischekringwordtbewaardinhetMudel

Debovenlokalecultuurcommunicatieisvandaagnogergversnipperd.ZobrengtPOLShetcultuurmagazinePOLSSLAGuiteniserookvanuitZOVLAeengezamenlijkecommunicatieoveractiviteitenviaflyers.DeIGSverbindtdezediversecommunicatielijnenmetelkaarenzetinopeengemeenschappelijkecommunicatiestrategie om de regio als sterk merk op de kaart te zetten(doelstelling1).

Spreiding van informatie: aandeel van de inwoners dat zich voldoende geïnformeerd voelt over de activiteiten in en door de gemeente8

% dat zich voldoende geïnfomeerd voelt over de activiteiten in de gemeente

2.4.3 Gemeentelijke culturele infrastructuur Deregiobeschiktovereenruimaanbodaanculturelezalenwaarzowelgemeentenalsverenigingenenburgersactiviteitenorganiseren.Maarliefst67,7%vandeinwonersistevredenoverdezeinfrastructuur.

Eenoverzichtvandecultureleinfrastructuurpergemeentezitindebijlage6.

HetLeietheaterinDeinze,dateindaugustus2019dedeurenopende,iseennieuwecultureletroefinderegio.Tegelijkertijdzaldekomstvanditcultureelcentrumimpacthebbenopdecultuurprogrammatieindeanderegemeentenendeculturelemobiliteitvandeinwoners.

Afstemmen en uitwerken van een complementair programma en inzettenopeenwervendeenheldere regiocommunicatieoverhetaanbodindeverschillendezaleniseentaakvoordeIGS.

8 https://www.statistiekvlaanderen.be/monitor-jouw-gemeente-in-cijfers32

6,50

% 11,10%

82,20%

9%

14%

78%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

80,00%

90,00%

Oneens Neutraal Eens

Gemiddelde Vlaanderen

Aandeel van de inwoners dat tevreden is over de culturele voorzieningen in de gemeente

Ookbuitendetraditionelecultureleinfrastructuurzijnertalvanplaatsenwaarmensenelkaarontmoetenencultuureenplekkankrijgen.Wedenkenhierbijaandecafetariavandesporthal,hetjeugdhuis,deschool,dewoonzorgcentraenzelfsdehuiskamersvandeinwonerszelf.Vanuitdevisiedatweniet alleen mensen toeleiden naar cultuur, maar ook cultuur bij de mensen brengen, experimenteren we binnen de IGS met projecten op verrassende plaatsen(subdoelstelling2.3).

2.4.4 Cultuur en digitalisering9

Dedigitaliseringvandesamenlevingiseenvoortschrijdendproceswaarmeeallemaatschappelijkeactorenonvermijdelijktemakenkrijgen,gewildofongewild.Hetaantalmensendatvaninternetgebruikmaaktomzichteinformerenentelateninspirerenstijgtvoortdurend.Daaromisdeaanwezigheid van de cultuurregio op het web belangrijk, niet alleenviadeeigen communicatiekanalen,het aanbodendedienstverlening,maarookopdeplatformenbuitendeeigenkringzoalsFacebook,websitesvananderesectoren.Wedenkenbijvoorbeeldaantoerisme…(subdoelstelling1.2).

Detechnologischemogelijkhedengaanechterverderdanhetbekendmaken,toeleidenenverrijkenvanhetbestaandeofflineenonlineaanbod.Zescheppenooknieuweplaatsenvoorsamenwerkingeninteractie,voorzelfexpressie,ontmoetingenuitwisselingrondcultuur,waarbijdedeelnemerszowelconsumentalsproducentzijn. Via de digitaleweg kan het aanbod beschikbaar gesteldworden voor het publiek, onafhankelijk vantijdofplaats.Digitalisering faciliteertculturelevernieuwing,metnieuwe inhoudenenvormen.Hetscheptmogelijkhedenomdecultuurparticipatieteverdiepenenteverbreden.Wedenkenaantheatervoorstellingenmeteenvoor-ennabelevingenhetleggenvansectorverbindingen.

Technologischeevolutiesbiedendusverdiependeennieuwemogelijkhedentotpublieksinteractie,participatie,(co)creatieenempowerment.

De IGS springt mee op deze digitale trend en brengt cultuur bij de mensen via digitale weg(subdoelstelling2.3).

9 Vrijnaartekstvancultuurconnect:https://www.cultuurconnect.be/sites/default/files/2019-04/20160112_visietekst_cc.pdf

33

11,50% 20,90%

67,70%

10% 18%

72%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

80,00%

Ontevreden Neutraal Tevreden

%inwonersdattevredenisoverdeculturelevoorzieningen in de gemeente

Cultuurregio Vlaanderen

2.4.5 Inspraak bij lokaal cultuurbeleid

Bij de uitbouw van een kwalitatief cultuurbeleid is de inspraak van alle culturele actoren en gebruikersbelangrijk.Doorteluisterennaarhunnodenenbehoeftenkomenwesamentoteengepastaanbodvoorelkedoelgroep.Veelvandezeactorengevenookmee vorm aan het aanbod.Doorhenactief te betrekkenkunnenwehenbeterondersteunen,endatmaakthetaanbodinderegiosterker.Inspraak en participatieleidentoteen groter draagvlak, meer betrokkenheid en engagement.

Op lokaalniveauorganiserendebesturen inonzeregiodeze inspraak vooral via officiële adviesraden en werkgroepen.Bovendien leeftdetrendsterk inonzeregioommeer intezettenopburgerparticipatieviaenquêtes, praatgroepen en open platformen (bijvoorbeeld “Zegget ne keer” in Nazareth en “Als je ’tmijvraagt”,burgerbevraginginDeinze).

De leden van adviesraden, vaak vrijwilligers, geven aan dat overleg tussen de adviesraden over degemeentegrenzenheeneenmeerwaardekanzijnvoorhunwerking.De IGS treedt hierbij op als regisseur en verbinder (subdoelstelling3.1).

DeIGSzetookinopinspraakbijdeuitbouwvanhaarbeleid.Dezeinspraakgeeftzevormviadeoprichting van een bovenlokale adviesraadmetvertegenwoordigersuitallegemeentenendeverschillendedeelsectorenvancultuur(doelstelling4).

Overzicht organisatie adviesraden per gemeente

34

35

2.4.6 Noden en troeven vanuit bovenlokaal cultuurbeleid

Naasthetverzamelenvancijfersenhetinkaartbrengenvandehuidigesituatiebestedenweookaandachtaandeervaringenvandeberoepskrachten(cultuurenbibliotheek)vandeachtgemeenten.Webevroegenwatvolgenshendegroteuitdagingenentroevenzijnvoorhetbovenlokalecultuurbeleid.Velenhaaldenhierbijinteressanteinformatieuitdeomgevingsanalysesenburgerbevragingeninhetkadervandeopmaakvandelokalemeerjarenplannen.

De meest voorkomende troeven zijn de volgende:

• Jarenlangeervaringophetvlakvansamenwerkingzoweltussenbibliothekenalscultuurdiensten

• Sterk engagementvandegemeentenomdesamenwerkingnogteversterken,verbredenenverdiepen

• Efficiëntiewinst in bibliotheekwerkingdoorregionalesamenwerking(bijvoorbeeldregiobib,projectendoelgroepenwerking...)

• Samenwerkingvanbibencultuurmetdomein onderwijs• Aanwezigheidvansterk uitgebouwd kunstonderwijsmethoofdfiliaalinDeinzeen

deelwerkinginanderegemeentenuitderegio• Deaanwezigheidvan(eninvesteringenin)mooieenmoderneculturele infrastructuur• Gemeenten van dezelfde schaalgroottemetdezelfdenodenenbehoeften(behalve

Deinzealsstadmetcentrumfuncties)• Aanwezigheidvaneenaantalgrote museametnationaleuitstraling• Rijkcultureel verleden(werkingErfgoedcelLeieSchelde)• Landelijk karakter, mooie natuur enaanwezigheidvantwee rivierendiedestreek

kenmerkenendieheelwattoeristischeenrecreatievemogelijkhedenbieden(bijvoorbeeldbewegwijzerdefiets-enwandelroutes)

• Bloeiend verenigingslevenenaanwezigheidvanorganisaties/activiteitenmetbovenlokaleuitstraling

• Aanwezigheidvanprofessionele actoren (bijvoorbeeldLeietheater,musea...)diekleinereactorenkunnenondersteunen

De meest voorkomende noden zijn de volgende:

Erisnoodaan:• ondersteuningophetvlakvanvrijwilligersmanagement,hetwervenenbehoudenvan

vrijwilligersismoeilijk• jongeremenseninhetbestuur,veelverenigingenenadviesradenkampenmeteen

verouderd bestuur • meersamenwerking tussen kunstkringenvanverschillendegemeenten• een platform om kunstenaarsinderuimezinvanhetwoordsamentebrengen• meersamenwerking tussen gemeentelijke vrijetijdsdiensten en verenigingen • een minder versnipperd aanbod en meer coördinatietussendeverschillendeactoren• eengroterevijver,hetisniet altijd gemakkelijk om “een zaal te vullen”bijoptredens,

theatervoorstellingenententoonstellingen,menvisttevaakindezelfdevijver• meersamenwerkingtussenaanbiedersvancultuur,sommigenwerkenteveelvanuiteen

eilandvisie• eenbetereaansluiting tussencultuurprogrammatorenenhetjonge publiek/tieners • meeropkomstvoordegroteinspanningenvankleine gemeentenbijhetuitwerkenvan

huncultuuraanbod

36

• kennisdeling,erzijnsteedsmeerburgerinitiatievenentijdelijkegroeperingenwaaropzoweldereglementeringalsdeondersteuningsmogelijkhedennognietzijnafgestemd

• beleidvoorcultuurparticipatievankansengroepen(kansarmen,anderstaligen...)• gemeenschappelijk registratiesysteemvoorhetontsluitenvandecollectieinbepaalde

musea• divers aanbod:vancultuurmetgroteCtotpopulairecultuur• inventarisenzorgvooronroerend erfgoed • gemeenschappelijkevisievoorhetbeschikbaarstellenvaneengevarieerduitleenaanbod• analyse van bezoekersprofiel- en gedrag en benchmarkingculturelecentra• behoeftestudietheatergezelschappen

2.5 Raakvlakken met andere beleidsdomeinen

Onder“2.4lokaalcultuurbeleidinbeeld”analyseerdenweuitgebreidhetlokalecultuurbeleidinderegio.Inditonderdeelverruimenweonsgezichtsveld.WeexplorerenanderebeleidsdomeinenengaanopzoeknaarlokaleenbovenlokalepartnersdieeenmeerwaardekunnenbiedenbijdeuitbouwvandeIGS.

Wezijnonservanbewustdatditgeeneindigeopsommingis.Doorheendebeleidsperiodevullenwedezelijstverderaan.

2.5.1 Interessante partners binnen het beleidsdomein welzijn

Uitnodendiedeberoepskrachtenformuleerdeninpunt2.4.5endecijfersmetbetrekkingtotdevergrijzingendekansarmoede-indexuitdeomgevingsanalyseblijkthetvolgende:dezedoelgroepenbereikenwordteenbelangrijkeuitdagingvoordekomendezesjaar.Extrainzetzalnodigzijn.

Om een antwoord te bieden op deze uitdaging neemt de IGS een coördinerende rol op. Aangezien dezedoelstellinghetbeleidsdomeincultuuroverstijgt:

• gaatdeIGSop zoek naar partners binnen het beleidsdomein Welzijn,• brengt ze in kaart,• inventariseertzede al bestaande initiatieven voordezegroepen,• spoort ze hiatenopinhetaanbod,• enzorgtzevoordeinvullingervan.

OokdeimplementatievandeUiTPASiséénvandevooropgesteldeacties(subdoelstelling2.1).Hierbijaleeneersteoverzichtvanmogelijkepartnersinhetkadervandezedoelstelling:

Personen in armoede

• SocialeHuizen/OCMW’s(metsubsidiePODMaatschappelijkeintegratie:Fondsvoorparticipatieensocialeactivering)

• HuizenvanhetKind• Lokaalnetwerkvrijetijdsparticipatie• Verenigingenwaararmenhetwoordnemen• Kringwinkels• Voedselbanken/Welzijnsschakels• PlatformSteunpuntvakantieparticipatie:(Rapopstap)• ...

Senioren

• Woonzorgcentra• SeniorenverenigingenzoalsOkra,Neos...• Ouderenadviesraden• Dienstencentra• Lokaleseniorenconsulent

Personen met migratieachtergrond

• Agentschapinburgeringenintegratie• Centravoorvolwassenenonderwijs(linknaarlessenanderstaligenieuwkomers+inburgeringscursussen)• Lokaleopvanginitiatieven• Zelforganisaties

37

• Adviesraadmondialesamenwerking• ...

2.5.2 Interessante partners binnen het beleidsdomein toerisme

DeregiotussenLeieenScheldekenmerktzichdooreenlandelijkkarakterenmooienatuur.Hetiseraangenaamvertoeven,fietsenenwandelen.Ookkunstheefthiereenopvallendeenprominenteplaats.Hetiskortomeenwaarparadijsvoorwierust,natuurschoonenkunstweettewaarderen.

DeIGSheeftdeambitiehetrijke kunstaanbod te versterken.Datwilzedoendooreenverdereuitbouwvande museale werkingenhetrealiserenvanexpliciete projecten voor en met de lokale (amateur)kunstenaars uitdestreek,zoalseenkunstroute(subdoelstelling2.2).

Om dit kunstaanbod sterker te promoten zoekt de IGS linken en samenwerking met de volgendevanzelfsprekendepartners binnen het domein toerisme:

• Toerisme Vlaamse Ardennen (de intergemeentelijke samenwerking rond toerisme waar Gavere,KruisemenZwalmdeelvanuitmaken)

• Toerisme Leiestreek (de intergemeentelijke samenwerking rond toerismewaar Deinze, Nazareth,Sint-Martens-LatemenZultedeelvanuitmaken)

• VVVLeiestreek(samenwerkingrondtoerismetussenDeinze,Sint-Martens-LatemenZulte)• ToerismeOost-Vlaanderen(DePinteisenkelbijToerismeOost-Vlaanderenaangesloten)• ToerismeVlaanderen• ToeristischedienstLeiespiegelDeinze• Toeristischeinfopunten:StreekpuntZwalm,DePoortGavere,bibliotheekLandegem

38

2.5.3 Interessante partners binnen het beleidsdomein jeugd

Kinderenenjongerenzijnenthousiast,leergierigenproeveninhunvrijetijdvan101uitdagingen.Zebelevenplezieraanhettraditionelejeugdwerkalsdescouts,Chiroenanderejeugdbewegingen.Maarzestaanookopen voor tal van innovatieve initiatieven.We vinden het belangrijk dat het cultuuraanbod in de regio aangepast is aan deze doelgroep (subdoelstelling2.2).Daaromisafstemmingmetdejeugdsectorinteressant.Zebeschikkenoverheelveelexpertiseoverdeleefwereldvankinderenenjongeren.Zekunnendiemetonsdelen,maar ze zijn ook en vooral eenbelangrijke tussenschakel omdie jongeren te bereiken. Ze hebbennauwecontactenmetdejongerendoelgroepengebruikengerichtecommunicatiekanalenomzetebereiken.Ook de IGS kan het cultuuraanbod verder promoten via deze kanalen (subdoelstelling1.2).

In elk van de gemeenten is er een jeugddienst actief. Dit is de eerste bevoorrechte partner naastjeugdbewegingen,jeugdhuizen,jeugdraden,speelpleinwerkingen….

Bovendien vind je in elke gemeente plekken waar jongeren graag en veel vertoeven. Denk maar aanskateparken,buurtpleintjes,jeugdhuizen...OmdatdeIGScultuurookbijdemensenzelfzalbrengen,zijndituitgelezenplekkenom activiteiten voor deze doelgroep te organiseren(subdoelstelling2.3).

Overzicht van het lokale jeugdaanbod per gemeente:

39

2.5.4 Interessante partners binnen het beleidsdomein onderwijs en vorming

Vooralvanuitdebibliotheekwerkingmaarookvanuiterfgoedbestaaneraleenaantalprojecteninsamenwerkingmethetonderwijs.Weversterkendezesamenwerkingdekomende jarenen breiden die uit naar andere domeinen zoals de museawerking (subdoelstelling2.2).

Omwillevandealopgebouwdecontactenendeafwezigheidvanmiddelbarescholenindegemeenten,opDeinzeenDePintena,richtdeIGSzichineersteinstantietothetbasisonderwijs.Ineentweedefasezettenweprojectenopvoorhetmiddelbaaronderwijs.

Overzicht scholen per gemeente:

BuitenhetonderwijszijnerinderegioookvormingsorganisatiesaanhetwerkzoalsVormingPlus,Mediaraven,Velt…Methunexpertisevormenzeeendeskundigepartneromleerrijkepraktijkenaantebiedenbinnenderegio,bijvoorbeeldbij vormingen voor vrijwilligers en beroepskrachten (subdoelstelling3.3).

2.5.5 Vlaamse spelers

Voor de verdere uitwerking van de omgevingsanalyse kunnen we een beroep doen op de expertise vanverschillendeVlaamsebovenlokaleorganisaties.Deexpertise,inspiratieenondersteuningdiezeelkophundomeinbieden,nemenwemeeinonsIGS-verhaal.

Hierondereenoverzichtvanmogelijkepartnersmethunexpertise.Zijbiedenonsondersteuningenadviesbijdeuitbouwvantrajecteneninitiatieven.

• Cultuurconnect:digitaleeninnoverendeprojecten• Demos:UiTPASenparticipatiebijdoelgroepenwerking• Steunpunt bovenlokale cultuurwerking: uitbouw van het bovenlokaal cultuurbeleid (algemene

ondersteuningenadviesbijdeuitbouwvandewerking)• Publiq:UiTPAS,faciliterenvanvrijetijdsleven• Cultuurkuur:cultuureducatieinhetonderwijs• IedereenLeest:leesbevordering• Histories:genealogie,lokaalerfgoed/heemkundeencultuurvanalledag• Faro: ondersteuning vandewerking vanmusea, archieven, erfgoedcellen, verenigingen en lokale

bestureninhuncultureel-erfgoedwerking

40

• Herita: erfgoedorganisatie, samenbrengen en ondersteunen van waardevolle gebouwen,landschappenenarcheologischesites,netwerkOpenMonumenten

• WerkplaatsImmaterieelErfgoed:praktijkbegeleiding,advies,communicatieactiesendergelijkerondimmaterieelerfgoed

• Monumentenwacht:adviesenonderhoudhistorischwaardevolerfgoed• OpenKerken:netwerkvanopenengastvrijegebedshuizeninVlaanderenenEuropa• VlaamsFondsvoordeLetteren:subsidies,informatieendocumentatieoverauteurs• Lincvzw:Lezen,InformatieenCommunicatie• VVBAD:VlaamseVerenigingvoorBibliotheek,Archief&Documentatie• VVSG:belangenbehartiger,dienstverlenerennetwerkorganisatievanenvoordelokalebesturen• CJM:departementjeugd,cultuurenmedia• Socius: steunpunt sociaal-cultureel volwassenenwerk - cultuurloket: zakelijke ondersteuning

cultuursector• Kunstenpunt:stimulerenvandeontwikkelingvandekunstenenhetbeleidenvoedenvanhetdebat

overdekunstenindesamenleving,ookbekendalsFlandersArtsInstitute• Kunstwerkt:aanspreekpuntvoordeactievekunstbeoefenaarinVlaanderen• ...

2.6 Advies en feedback adviesraden

Deadviesradenuitdeverschillendegemeentenbrachteneenpositiefadviesuitoverdeopgesteldecultuurnota.Daarnaastgavenzeeenaantalconstructieveopmerkingenenideeënmeezoalsbijvoorbeeldextraaandachtvoor vrijwilligersbeleid en het oprichten van een intergemeentelijke adviesraad om de werking van dezenieuwesamenwerkingoptevolgenenteadviseren.Wenamendezesuggestiesmeebijdeverdereuitwerkingvanditdossier. Jevindtdeadviezenvandeverschillendeadviesradenindebijlagen.

41

Jevindtdeadviezenvandeverschillendeadviesradenindebijlagen.

42

Vanuitdegrondigeomgevingsanalyseformulerenweinditderdehoofdstukonzevisieopeenbovenlokalecultuurwerking.Westaanstil:

• bijonzewaarden,• bijwatwewillenbereiken,• hoewederolvandeintergemeentelijkesamenwerkinghierbijzien.

3.1 Visie

Iedereenheeftrechtopcultuur!Cultuur brengt mensen samen, creëert ontmoeting en belevingengeefteengevoelerbijtehoren.DaaromslaanwemetachtgemeentendehandeninelkaarenzettenweviadeIGSinopeenwarmesamenlevingwaargeborgenheid,ontdekkingenontplooiingcentraalstaat.

In eenwelvarendemaatschappij waar individualisering, tijdsdruk en eenzaamheid de kop op steken, kancultuurverbindendoptredenenbijdragen tot een sterkere sociale cohesie.Cultuurbelevenleidttotfijneervaringenentotverrassendeontmoetingsmomenten.

De IGS wil ontmoetingsplekken creëren waar mensen op een laagdrempelige manier proeven van engeïnspireerdrakendoorcultuur.Behalvemensenopeenprikkelende manier toeleidennaarhettraditioneleaanbodishetookdeopdrachtvandeIGSomcultuurnaardemensentebrengen.

Cultuur daagt ook uit tot zelf creëren, tot persoonlijke groei en talentontwikkeling.Opdezemaniergeeftcultuurbetekenisaanelkindividuendraagthetbijtotempowerment.Daaromzettenweinonzeregioinopeenkwalitatiefaanbodvoorelkedoelgroepwaarbijconsumerenénproducerencentraalstaan.Erisruimte voor exploreren, experimenteren en innoveren.

Cultuur is er voor iedereen!Ookvoormensendie zichomwille vanhunetnischeachtergrond,financiëlesituatie,fysiekebeperkingofgeaardheiduitgeslotenvoelenofuitdebootvallen.AandachtvoordezegroepenenhetwegwerkenvandrempelsstaandaaromcentraalindewerkingvandeIGS.

Transversaliteitiseenfundamentelerodedraaddoorheendenieuweintergemeentelijkesamenwerking.Opdiemanierwillenwealleinwonersvanderegiogelijkekansenbiedenomviacultuurinallemogelijkevormenteparticiperenaandemaatschappij.

Vorm geven aan cultuur is cocreatie! Cultuur en cultuuraanbod ontstaan door interactie, contactentussenmensen,verenigingen,vrijwilligers,deskundigenenprofessionals. Inzetopnetwerking, overleg en samenwerking is naast professionaliseringeensterkewaardebinnenonzeIGS.

OmdebovenstaandevisieterealiserenneemtonzejongeIGSverschillendeambitieuzerollenop.

43

HOOFDSTUK 3: VISIE

3.2 Regisseursrol van de IGS

De cultuurregio Leie Schelde is een bruisende streek met een boeiend verenigingsleven, verschillendegemeenschaps- en culturele centra en heel wat culturele activiteiten. Het is een echte kunststreek meteen schat aanmusea en bezienswaardigheden.De regio heeft een rijk verleden en het culturele erfgoedwordtmetdenodigezorgbewaard.Alleingrediëntenvoordeuitbouwvaneenkrachtigeenuniekeculturelesamenwerkingzijnaanwezig.

Het isaande IGSals regisseuromaldezetroevenzichtbaartemakenendecultuurregioLeieScheldeop de kaart te zetten als sterk merk.Ookhet inzettenopgemeenschappelijke communicatieoverhet rijkecultuuraanbod,opmaatvanelkedoelgroep,iseenessentiëleopdrachtvandeIGS.Hierdoorbereikenweeenruimerpubliek.Tegelijktrekkenwemoeilijkbereikbaredoelgroepenaan.

DeIGStreedtopalsvertegenwoordiger van de regioendraagtbijtoteenpositieveuitstraling.Zeisaanwezigoptalvanvormings-enontmoetingsmomentenenzet in op professionele netwerken.

Deomgevingsanalysetoontderuimewaaieraanculturelespelersenactiviteitenhelderaan.DeIGSzalditaanbod en het overzicht aan partners nog verder optimaliseren en analyseren.Daardoorkanzedetroevennogmeerbenoemen,opschalennaareenhogerniveauenoplossingenzoekenvooreventueleleemtesinhetaanbod.Meteenduidelijkeafstemming van vraag en aanbodenoverlegtussendeverschillendeaanbiederszettenwe inopeenevenwichtig,gevarieerdaanbodvooralledoelgroepen.Opdiemanierwordtookhetbereikgroter.

De regio geeft aan nood te hebben aan een structurele en geïntegreerde aanpak voor het bereiken vanpersoneninarmoede.Wenemenhierbijeencoördinerende rol op,bouwennetwerkenuitenbegeleidendeimplementatie-initiatievenvoordezedoelgroep.

Ookde coördinatie van de werking, het uittekenen van de organisatiestructuur en de uitbouw van een personeelsbeleidzijntakendiedeIGSalsregisseuropneemt.

De regisseur als verbinder

De cultuurregio Leie Schelde werkt voor het eerst samen in een gemeenschappelijk structuur om hetbovenlokaal cultuurbeleid vorm te geven. Buiten het structurele ZOVLA-overleg tussen bibliotheken is erweinig traditieophetvlakvanoverlegenuitwisselingoverdegemeentegrenzenheen.Deze thematische overlegplatformen opzettenisdanookeeneerstebelangrijketaakvandeIGS.Wedenkenaaneenoverlegtussencultuurprogrammatoren,eenadviesradenoverleg,eenmuseaoverleg….Ervaringendelen,expertiseuitwisselenenopelkaarafstemmenstaanhierbijcentraal.Opdiemanierversterkenwedeactorenuitderegioendragenwebijtoteengevarieerdenevenrediggespreidaanbodinonzestreek.

Zoalsaangegevenindevisieistransversaalwerkeneenbelangrijkesleutelomdevooropgesteldeambitievan“cultuurvoor iedereen”waar temaken.Netwerking met andere beleidsdomeinenuitbouwen ishiervooreen must. De IGS zal als verbinder de eilandwerking doorbreken, niet alleen bovenlokale thematischeoverlegstructurenopzetten,maarookinzettenoptransversale platformen.IndecultuurregioLeieScheldeis kunsteensterke troefendeaanpakvankansarmoedeeenuitdaging.Daaromzienweeen transversaalpartnershipmetwelzijn,vrijetijdentoerismealseersteprioriteit.

Ookvoorhetversterken van de actoreninhetwerkveldiseenrolweggelegdvoordeIGS.

• Deuitbouwvaneenstevigvrijwilligersmanagement.• Deorganisatievanvorming,studiedagenenontmoetingsmomentenrondactuelethema’s.• Ditallesdraagtbijtoteenverdereprofessionalisering:deIGSheeftaandachtvoordevormingvan

deeigenberoepskrachtenzodatzekunnenuitgroeientotexperten.Methunopgebouwdekennisen44

expertisebiedenzeactorenuitderegiodenodigeondersteuningenadviesopmaat.

De regisseur als facilitator

Cultuurbiedtmogelijkhedentotontmoetingenbeleving.Omiedereendekanstegeventegenietenvancultuurindeeigenbuurtishetfaciliteren van het aanbodeentaakvoordeIGS.Doorhetlaagdrempelig aanbieden vanactiviteitendiecentraalwordengeorganiseerdmaardecentraalaangeboden,kanelkeinwonerproevenvancultuurindeeigenbuurt.Tegelijkwillenweelkeburgertoeleidennaargrootschaligeevenementenmeteen bovenlokale uitstraling.We brengen cultuur dichter bij demensen door te kiezen voor verrassende plaatsenenintespelenopdetechnologische ontwikkelingen en nieuwe media.

De IGS speeltookeen rol inhetversterken van cultuuractoren bijdeuitbouwvan zinvolle (boven)lokaleprojecten.DeIGSdoetdatviaeenfinanciëleeninhoudelijkeondersteuning.

De regisseur als cocreator en innovator

Binnende IGSstaatsamenwerkingencocreatiecentraal. Inderegiozijnerheelwat interessanteactorenmeteenkwalitatiefaanbodenexpertise.Wewillenhenuitdagenomdecultuurregioverdervormtegevenensameneventuele hiaten in het aanbod op te vullen.DeIGSpikthiervoorinopinitiatievenvanVlaamse partners en vertaalt ze naar de eigen regio(bijvoorbeeldCultuurConnectenPubliq).VerderzetdeIGSinopsamenwerking tussen (verschillende) deelsectoren enwerktincocreatienieuwe (boven)lokale initiatieven uit(bijvoorbeeldafgestemdeducatiefaanbodmuseaenprojectmetenvoorkunstenaars).

Met de uitbouw van een digitaal aanbod profileert de IGS zich als een vooruitstrevende en eigentijdseorganisatie. Door digitale dienstverlening zoals de erfgoedbank, de UiTdatabank en het eengemaaktebibliotheeksysteemmaaktdeIGShetaanbodendewerkingtoegankelijkerentransparanter.

De regisseur als verduurzamer

Inderegiozijnenontwikkelenerzichtalvanboeiendeen leerrijke initiatieven.OmdezeprojectenéndeopgedaneervaringenvasttehoudentreedtdeIGSopalsverduurzamer.

• Hetopschalen van al dan niet kleinschalige maar toch waardevolle of unieke projectennaareenbovenlokaalniveauzorgtervoordatdergelijkeprojectencontinueren en dus verduurzamen.

• Het delen van good practices en ervaringen, zowel de succesfactoren als de valkuilen, versterktde cultuuractoren en maakt van IGS een lerend netwerk. De IGS zet hiervoor verschillendeoverlegplatformsop,deeltvoorbeeldenenervaringenopdewebsiteenfocustopeendigitaalkennis-enuitwisselingsplatform.

• Tot slot bouwt de IGS niet alleen nieuwe, transversale netwerken, ze verzelfstandigt ook de al bestaande en goed werkende overlegstructuren.

Ineenvolgendenlaatstehoofdstukvertalenwedezevisieenrollenwedieverderuitinconcretedoelstellingen,subdoelstellingenenacties.

45

46

IndithoofdstukzettenwedevisieenderollenvandeIGSominconcretedoelstellingen,subdoelstellingenenactiesgekoppeldaaneenmeerjarenbegroting.

DecultuurregioLeieSchelde iseennieuwe regiodiehaarwerkingnogmoetvormgeven. Inzettenopeendoordachte organisatiestructuur, de uitbouw van een efficiënt personeelsbeleid en stevig georganiseerdprofessioneelnetwerkvormendeeerstestappenindewerkingvandeIGS.Ophetvlakvanactiesmakenweweloverwogenkeuzes.Onzeambitiesliggenhoog,tochkiezenwevooreenrealistischenhaalbaargroeipad.Webouwenditmeerjarenplanschematischopalsvolgt.

• Indeeerstekolomduidenwederegisseurs-ofactorrolaan.• Indevolgendekolommenduidenwemeteenkruisjeaaninwelkjaarwedeactiesplannenwaaraan

wegeenbudgethebbengekoppeld.• Bijdeuitvoeringvanandereactiesvullenwehetgeraamdebudgetin.• Perstrategischedoelstellinggevenwedevereistepersoneelsinzetaan.Voordeefficiëntewerkingvan

deIGSvoorzienweeenpersoneelsbezettingvan1,5VTE.WekiezenvooreenfulltimecoördinatoropA-niveaueneenhalftijdsedeskundigeopB-niveau.Hiervoorramenwedekostenop130.000euro.

• Voorhetrealiserenvandeprojectenbegrotenwe70.000euroaanwerkingskosten.

STRATEGISCHE DOELSTELLING 1: De cultuurregio heeft een positieve

uitstraling

47

HOOFDSTUK 4: DOELSTELLINGEN, ACTIES & BEGROTING

FulltimecoördinatorA-niveau 75.000euroHalftijdsedeskundigeB-niveau 25.000euroAnderepersoneelskosten 10.000euroOverheadkosten 20.000euro

TOTAAL PERSONEEL EN OVERHEAD 130.000 euroTOTAAL WERKINGSKOSTEN 70.000 euro

48

Rol

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Acties Wezoekeneensterkemerknaam.(Eventueelmet inspraakvanhetwerkveldvoor de organisatie van bijvoorbeeld eenwedstrijd.)

Regisseur x

Weontwikkeleneenauthentieklogoeneenbijbehorendefrissehuisstijldiezorgenvoorherkenbaarheidvandewerking.

Regisseur 5.000euro

WegevendeIGSeenkrachtiggezichtviaeendoeltreffendeenoriginelemediacampagne.

Regisseur x

Wehebbenblijvendeaandachtvoordepromotievandewerking.

Regisseur x x x x x x

Demedewerkersbouweneenprofessioneelnetwerkuitzowelbinnenalsbuitendecultuursector(bijvoorbeeldtoerisme,welzijn,jeugd,onderwijs...).

Verbinder x x x x x x

DemedewerkersvandeIGSvertegenwoordigendeorganisatietijdenslokale,bovenlokaleenVlaamseinitiatievenbinnenderuimesector(bijvoorbeeldOost-VlaamsErfgoedtreffen,Toerisme,DigItUp...).

Regisseur x x x x x x

SUBDOELSTELLING 1.1: De cultuurregio “Leie Schelde” is een sterk merk!

Nuweevoluerennaareennieuwecultuurregiometheelwatpotentieelwillenwedeintergemeentelijkesamenwerking een vernieuwd en krachtig gezicht geven. Met een sterke merknaam, een herkenbaarlogo en een frisse huisstijl zettenwede regio structureel opde kaart.Omde visie vande regio uit tedragen,bouwenweeengebruiksvriendelijkewebsite,zettenweactief inopsocialemedia,brengenweregelmatigeennieuwsbriefuitenstellenweeenteamsamendatdecultuurregioopeenpositievemaniervertegenwoordigt.

STRATEGISCHE DOELSTELLING 1De cultuurregio heeft een positieve uitstraling

49

Rol

2020

2021

2022

2023

2024

2025

Acties We passen de huidige POLS-websitetijdelijkaanenstellenopdiemanierdewerking van de nieuwe IGS vanaf 2020voor.

Regisseur 1.000euro

Webereidendeinhoudenstructuurvoorvaneeneigen,nieuwewebsitewaarinweeendigitaalkennis-enuitwisselingsplatformopnemen(metintegratievandeerfgoedcel).

Regisseur 15.000euro

Welancerendeeigen,nieuweentoegankelijkewebsite.

Regisseur x

Wezijnactiefaanwezigopsocialemedia.

Regisseur x x x x x x

Wepromoten(boven)lokalepartnersenhun aanbod via de website en socialemedia.

Regisseur x x x x x

Weonderhoudenenactualiserendenieuwewebsite.

Regisseur 750euro750euro

750euro

750euro

750euro

Webrengenopregelmatigebasiseendigitalenieuwsbriefuit.

Regisseur x x x x x x

We onderhouden en promoten dedigitalekalender‘UiTinmijnregio’,metdefocusopactiviteitenmetbovenlokaleuitstralingenmeerwaarde.

Regisseur 100euro100euro

100euro

100euro

100euro

100euro

Webrengenjaarlijkséénthematischeofdoelgroepgerichtepublicatieuit.

Regisseur 10.000euro10.000euro

10.000euro

10.000euro

10.000euro

10.000euro

We promoten het (cultuur)aanbod van de regio in de diversegemeentelijke infomagazines en anderevrijetijdsmagazines (jeugdfolders,seizoensbrochurescc’sengc’s…)onderdenoemer‘Glurenbijdeburen’.

Regisseur x x x x x x

Wezetteninophetactiefinformerenvankansengroepenviadesocialepartners.

Regisseur x x x x x

TOTAALBUDGET SD 1 31.100euro

10.850 euro

10.850 euro