“Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan...

32
www.ismailbilgin.com “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şey Nedir?

Transcript of “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan...

Page 1: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

“Bilgi”

Kavramıyla

Anlaşılan

şey

Nedir?

Page 2: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Bilgi edinme insanın en temel güdülerinden birisidir.

İnsan bu özelliği sayesinde diğer canlılardan ayrılır.

İnsan yalnızca varlığın sürdürebilme gereksinimiyle yaşamaz.

İnsanın bilme merakıyla varlıklara yönelme gereksinimi de vardır.

Page 3: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Felsefeye konu olan bilgi sözcüğü akla dayanan bir soyutlama ve kavram oluşturmanın ürünüdür.

Doğuştan gelen iç güdüsel davranışlar, refleksler felsefe tarafından bilgi sayılmamaktadır.

Page 4: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 5: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Süje + obje bilgi

Süje , bilinen varlık olarak insandır ve bilginin öznesidir.

Obje , bilinen varlık olarak var olan şey ve bilginin nesnesidir.

Bilgi aktı , bilinç eylemi.

Page 6: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

“Şu nesne kalemdir.”

Suje algılama Obje = BİLGİ

Bilen Bilgi aktı Bilinen Ürün

Page 7: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Gündelik bilgi

BİLGİ

TÜRLERİ

Teknik bilgi

Felsefi bilgi

Bilimsel bilgiSanat bilgisi

Dinsel bilgi

Page 8: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 9: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

GÜNDELİK BİLGİ(AMPİRİK BİLGİ)

Günlük yaşamda kişisel deneyimler

sonucunda elde edilen bilgilerdir.

Page 10: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Sistemli bir araştırma yöntemiyle elde edilmemiştir.

Bireyin yaşamını kolaylaştırır.

Özneldir (subjektiftir)

Genel-Geçer değildir.

Tek tek olaylar için doğrulanabilir.

Duyu ve algı alanına ilişkindir.

Şifalı

bitkiler

Page 11: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 12: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

DİNİ BİLGİDinsel bilgi inanma gereksinimi sonucuoluşmuş insanı ve doğayı doğaüstü güçleredayalı olarak açıklayan bilgidir.

Page 13: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

İnsanı ruhsal açıdan rahatlama ve toplumsal yaşamı düzenleme amacı taşır.

Vahye dayalı olduğu için inancı gerektirir.

Eleştiriye kapalı yani dogmatiktir.

Ayin ve ibadet kurallarını içerir.

Page 14: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 15: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

TEKNİK BİLGİDoğada var olan nesnelerin yaşamda fayda sağlayan

araçlara dönüştürülmesiyle oluşturulmuş bilgilerdir.

Gündelik bilgiye dayalı teknik bilgi

Bilimsel bilgiye dayalı teknik bilgi

Page 16: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

İnsan yaşamını kolaylaştırır.

Doğaya egemen olmayı sağlar.

Günümüzde bilimle etkileşim içindedir.

Kullanılış amacına göre sonuçları olumlu veya olumsuz olabilir.

Page 17: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 18: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

SANAT BİLGİSİSanatçının duygu ve hayal gücünü

kullanarak gerçekliği simgelerle anlatması, güzelliği yaratmasıdır.

Page 19: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Özneldir.Yaratıcı düş gücüne dayanır.

Belirli bir yönteme bağlı değildir.

Evrenseldir.Sanatçının kullandığı malzemeye göre şekillenir.

Page 20: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 21: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

BİLİMSEL BİLGİBelirli yöntemler kullanarak doğada ve

toplumda var olan olayları betimlemeyi,

olgular arası ilişkileri açıklamayı amaçlayan

sistemli bir bilgi türüdür.

Page 22: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Evrenseldir.Tüm insanlığa aittir. Birikimli olarak ilerler.Geçmişte ortaya

konulan bilgilere yeni bilgiler katılarak ilerler.

Genelleyicidir.Aynı türden olayları açıklamaya yöneliktir.

Page 23: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Sistemlidir.

Kesindir. Belirli yöntemlerle doğruluğu kanıtlanır.

Determinist bir yaklaşımın ürünüdür.Olaylar rastlantısallıkla değil, neden-sonuç bağıyla kurulur.

Page 24: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Doğa bilimleri-Fizik-Kimya-Biyoloji

Formel bilimler-Mantık

-Matematik

İnsan bilimleri-Sosyoloji-Tarih

-Siyaset

BİLİM

TÜRLERİ

Psikoloji

Page 25: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Doğa bilimlerin özellikleri nelerdir?

Doğada yer alan yani somutolarak gerçekleşen olaylar konu edinilir.

Olgusal oluşumlar neden-sonuç ilişkisiyle açıklanır.

Tümevarım yöntemi kullanılır.

Öngörüseldir.

Page 26: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Formel bilimlerin özellikleri nelerdir?

Somut olmayan yalnızca düşüncede yer alan ideal objeler konu edinilir.

Tümdengelim yöntemiyle sonuca gidilir.

Bilginin içeriğinden çok biçimsel doğruluğuyla ilgilidir.

Page 27: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

İnsan bilimlerin özellikleri nelerdir? İnsanın tarihsel ve toplumsal süreçte ortaya

koydukları konu edinilir.

Konusuna göre çeşitli yöntemler ve teknikler kullanılır, belgelere bulgulara dayanır.

Olaylara nesnel olarak yaklaşılsa da açıklamaları büyük ölçüde olasılıklıdır.

Page 28: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Page 29: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

FELSEFİ BİLGİEvrene, insana ve yaşama ilişkin sistemli

düşünme sonucu oluşmuş tümel bir bilgidir.

Page 30: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Eleştireldir.Var olanla yetinmeyen bir bilgidir.

Özneldir (subjektiftir).Bilgiyi üretenin bakış açısını yansıtır.

Akıl ve mantık ilkelerine dayanır.Kendi içinde çelişki barındıran görüşler barındırmaz.

Sistemlidir.Görüşler karşılıklı olarak birbirini tamamlayan bir düzenlilik içerir.

Page 31: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Bir akıl hastanesini ziyareti sırasında, adamın biri sorar:

-Bir insanin akil hastanesine yatıp

yatmayacağını nasıl belirliyorsunuz?

Doktor:

Bir küveti su ile dolduruyoruz. Sonra hastaya üç şey veriyoruz.

Bir kaşık, bir fincan, ve bir kova.

Sonra da kişiye küveti nasıl boşaltmayı tercih ettiğini soruyoruz.

Siz NE yapardınız?

Adam:OOO ! Anladım. Normal bir insan kovayı tercih eder.

Çünkü kova" kaşık ve fincandan büyük.Hayır, der doktor. Normal bir insan küvetin tıpasını çeker....

DERS:Sadece bize sunulanlar dışında çözüm bulmaktır akıl.

BİR FIKRA

AKIL NEDİR?

Page 32: “Bilgi” Kavramıyla Anlaşılan şeyimg.eba.gov.tr/415/4e9/838/e9f/ccc/824/a7c/ba8/dcd/e3f/a... · 2018-03-03 · Süje + obje bilgi Süje, bilinen varlık olarak insandır ve

www.ismailbilgin.com

Tümeldir.Var olan her şeyi bir bütün olarak değerlendirme amacı taşır.

İçedönük bir düşünüşün ürünüdür. İnsan bilincinin kendi etkinliğini sorgular.

Olgusal ve deneysel değildir. Kavramsaldır. Evrenseldir.Üretilen bilgi herkesindir.Bir ulusa mal

edilemez.İnsanlığın kullanımına açıktır.