“การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ...

24
บรรยาย: วิจารณ์ พานิช เรียบเรียง: หนึ่งหทัย ขอผลกลาง 1 การบรรยาย เรื่อง “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21” เมื่อวันที่ 11 มิถุนายน พ.ศ. 2555 ณ ห้องสุรนารี สุรสัมมนาคาร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี 2 อาจารย์ประจำสาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี วิจารณ์ พานิช เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ผมเชื่อว่าเป็นเรื่องใหญ่มาก เป็นเรื่องของคุณภาพคน คุณภาพ พลเมืองของประเทศไม่สำคัญเฉพาะเรื่องของการผลิตบัณฑิต แต่มีความสำคัญต่อการศึกษา หรือการเรียนรู้ทุกระดับ แปลว่าตั้งแต่เกิดหรือก่อนเกิดไปจนถึงตาย อายุมากอย่างผมก็ตกอยูภายใต้วิธีคิดเรื่องการเรียนรู้ในโลกยุคใหม่ เพราะฉะนั้นที่ผมจะกราบเรียนคงเน้นที่การผลิต บัณฑิต แต่ว่าแนวความคิดเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง เปลี่ยนไปแบบที่อาจเรียกว่าหน้ามือเป็น หลังมือ จะใช้ได้ในทุกระดับ จริง ๆ แล้วนั้นถ้าจะให้การผลิตบัณฑิตเกิดผลดีอย่างแท้จริง การเปลี่ยนแปลงต้องเริ่มตั้งแต่ระดับที่ต่ำลงไป ระดับมัธยม ระดับประถม อนุบาลเด็กเล็ก ลงไป สิ่งที่ผมจะกราบเรียนก็มาจากการอ่านและการสังเกตเป็นส่วนใหญ่ ไม่ได้มาจากการ ลงมือทำ การพูดอะไรจากสิ่งที่ตัวเองไม่ได้ทำนั้นต้องระมัดระวังว่าอาจจะไม่ถูกต้องก็ได้ เพราะ เราจะไม่รู้รายละเอียดกลเม็ดเด็ดพรายที่เป็นความรู้ที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์จากการลงมือ ปฏิบัติเอง “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”

Transcript of “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ...

Page 1: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

บรรยาย: วจารณ พานช เรยบเรยง: หนงหทย ขอผลกลาง

1 การบรรยาย เรอง “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21” เมอวนท 11 มถนายน พ.ศ. 2555 ณ หองสรนาร สรสมมนาคาร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 2 อาจารยประจำสาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

วจารณ พานช

เรองน เปนเรองทผมเชอวาเปนเรองใหญมาก เปนเรองของคณภาพคน คณภาพ พลเมองของประเทศไมสำคญเฉพาะเรองของการผลตบณฑต แตมความสำคญตอการศกษา หรอการเรยนรทกระดบ แปลวาตงแตเกดหรอกอนเกดไปจนถงตาย อายมากอยางผมกตกอย ภายใตวธคดเรองการเรยนรในโลกยคใหม เพราะฉะนนทผมจะกราบเรยนคงเนนทการผลต บณฑต แตวาแนวความคดเปลยนไปโดยสนเชง เปลยนไปแบบทอาจเรยกวาหนามอเปน หลงมอ จะใชไดในทกระดบ จรง ๆ แลวนนถาจะใหการผลตบณฑตเกดผลดอยางแทจรง การเปลยนแปลงตองเรมตงแตระดบทตำลงไป ระดบมธยม ระดบประถม อนบาลเดกเลก ลงไป สงทผมจะกราบเรยนกมาจากการอานและการสงเกตเปนสวนใหญ ไมไดมาจากการ ลงมอทำการพดอะไรจากสงทตวเองไมไดทำนนตองระมดระวงวาอาจจะไมถกตองกได เพราะ เราจะไมรรายละเอยดกลเมดเดดพรายทเปนความรทเกดขนจากประสบการณจากการลงมอ ปฏบตเอง

“การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

Page 2: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

130 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

การเรยนรในศตวรรษใหม ในโลกยคใหมจะเปลยนแปลงอยางมากมาย คำถามคอวาทำไมตองเปลยนแปลง ทำไมการศกษาหรอการเรยนรซงเคยดสำหรบพวกเรา อยางผมอาย 70 การศกษาของผมตองถอวาดมาก ถงแมวาผมจะเปนเดกบานนอกเรยนโรงเรยนประชาบาลโรงเรยนวดโรงเรยนประจำจงหวดแตถอวาคณภาพการศกษาครดมาก ถาการศกษาทดอยางทผมเคยไดนนแลว ถามวาดแกหลานผมหรอไม คำตอบคอ “ไมด”นคอความยากลำบากของการจดการศกษา หลายคนทเปนผจดการ

ศกษาบรหารการศกษา พอเวลานกถงสงทดกนกถงสมยทตวเองเคยได แลวกพยายามทำใหลก ของตวเองหรอลกศษยของตวเองตามทตนเคยได อนนผดอนนคอความยากลำบาก ทวาดในอดต นนไมไดดในปจจบนเสยแลว เพราะโลกสมยใหมไมเหมอนโลกสมยเดม เดกหรอนกศกษาหรอ นกเรยนปจจบนกบเมอยสบปทแลวเปนมนษยคนละประเภทไมเหมอนกน เหตผลคอโลกเปลยน มากเหลอเกนแลวยงเปลยนมากขนเรอยๆสงทโลกเปลยนคอเปลยนแบบไมแนนอนเราคาดคด ยาก เราเคยคดไหมวาเมอประมาณสปทแลว เศรษฐกจอเมรกนจะแยขนาดนน เกดวกฤต subprimeขนเราเคยนกไหมวาขณะนในป2011–2012ยโรปจะวกฤตเราไมเคยคดเกดแลว กระทบหมดทงโลก นคอการเปลยนแปลงทไมแนนอน คาดเดาไมได มนษยจะตองมชวตอยใน ทามกลางการเปลยนแปลงทรนแรง รวดเรว และไมแนนอน เราจะตองเตรยมเพอใหการจดการ การศกษาทจะเตรยมคนไวสำหรบเผชญชวตแบบน ถาเราบอกวาการศกษาเปนเรองของความร สจธรรมอยางหนงของความรคองอกเรวเหลอเกน ซงแปลวาเกาเรวดวย ความรหลายอยางท เคยเปนความรทเชอถอกนมาอยางเหนยวแนนใชไมได เปลยนไปโดยสนเชง เมอเรว ๆ น เราได ความรใหมวาผหญงอายเทาไหรมลกไดทงนน สมยกอนเราบอกวาผหญงพอถงอายจดหนงจะ หมดประจำเดอนไมมไขกมลกไมไดตอนนเขาบอกไขสรางไดดวยstemcellมstemcellอย ในรงไขถงแมวารงไขฝอแตวามstemcellทเอามาดำเนนการแลวในทสดกกลายเปนไขขนมาได เพราะฉะนนอายเทาไหรกมลกไดอยางนเปนตนเราไมเคยคดเลยวาจะมความรใหมแบบนขนมา

โลกเรานนสมยผมเดกๆนเปนโลกทอะไรกไมมทงนนขาดแคลนสมยนมมากจนกระทง เราเวยนหว ไมรจะเลอกอะไร เดกสมยใหมกจะอยในทามกลางสภาพโลกหรอสงคมแบบนน แต สงทมมากขนดวย คอ “มายา” มายาคอสงทบางทเรากเชอวาเปนความจรง แตจรง ๆ แลวอาจ จะกงจรงกงเทจ บางทกเทจเตมตว แคเราหลงวาจรง คอเปนความรแบบหลอก ๆ เตมไปหมด นคอภาพโลกสงคมปจจบนลกศษยของเราตองออกไปอยในสภาพนนคอศตวรรษท21

เพราะฉะนนลกศษยเราจะตองมทกษะชดหนง ตองการทกษะชดหนงเพออยไดดในโลกท เปนเชนน เมอเราตองการใหบณฑตมทกษะเพอการดำรงชวตในโลกยคใหม การเรยนกตองเรยน

Page 3: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

131Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ใหไดทกษะ การเรยนใหไดทกษะนนสอนไมได สอนอยางไรใหเกดทกษะ สอนใหตายกไมเกด ถาเจาตวไมเรยน แตไมใชเรยนธรรมดา ไมใชเรยนอยางเราคน ตองเรยนแบบฝก ตองฝกทกษะ ไมใชเรยนเพอใหร แตตองฝกใหทำได เพราะฉะนนการศกษาทงหมดในทกระดบตองเปลยนจาก เนนสอนไปสการเนนเรยน คนวงการศกษาพดมาหลายสบปวาตองไปเนนทผเรยน แตระบบการ ศกษาทใชอยในปจจบน ยกเวนบางประเทศประเทศไทยเรากตกอยในสภาพนนดวย คอ ยงเนน สอนอย โดยเฉพาะอยางยงระบบทใชอยในกระทรวงศกษาธการ ในโรงเรยนตาง ๆ รวมทงใน มหาวทยาลยทกมหาวทยาลยในประเทศไทย รวมทงมหาวทยาลยมหดลทผมเปนนายกสภาดวย กยงเปนระบบทยดเอาการสอนเปนตวตง ไมไดยดเอาการเรยนเปนตวตง นคอความทาทาย อยางยง

อาจารยตองเลกเปน teacher คอเลกเปนผสอน แลวไปฝกทำหนาทเปน coachcoach เพอใหตวผเรยนเขาฝก เหมอน coach ฟตบอล คนทถกฝกกตองเตะบอลเพอฝกเลนบอล ตว อาจารยกเปน coach หรอเปน facilitator เพราะฉะนนคำวา teacher นนมน outdate (ลาสมย) มนตองเปน coach หรอ facilitator เปน learning facilitator ประเดนคอเราจะ ทำอยางไรทจะเปลยนได

ทำความเขาใจใหชดอกนดหนงวาแลวการผลตบณฑตในศตวรรษท 21นน บณฑตคอใคร สงคมไทยคดวาบณฑตคอผร วธคดแบบนลาสมย (outdate) เพราะวา พอจบเปนบณฑตแลว เปนผรแลว หยดเรยนเลกเรยนทกสงทกอยาง ภายในสองสามปคนนนจะเปนบณฑตลาสมยทนท เพราะความรใหมงอกมา ตวเองกไมเรยน แลวความรเกาทตวเองเคยมยดมนถอมนใชไมไดแลว กไมรอกวาใชไมไดภายในไมชานนบณฑตไมเปนบณฑตไมเปนผรถาไปเนนวาตวเองเปนผรหรอ เปนผมความร บณฑตตองเปนผแสวงหาความร คอผเรยน ผเรยนร บณฑตคอผมทกษะในการ เรยนร ไมใชแคทกษะเฉย ๆ มฉนทะดวย มอทธบาท 4 วาดวยการเรยนร นกโยงไปสสภาพวา โลกปจจบนเปนเชนน คนเราจบเปนบณฑตตองเปนคนทมทกษะวาดวยการเรยนร แตทสำคญคอ มทกษะชดหนงทสำคญซงเราจะพดทเรยกวา“ทกษะแหงศตวรรษท21”

จะเหนวาการศกษานนเปลยนจากเรองความร เนนความร ไปเปนเนนทกษะ แลวทกษะ นนจะเกดไดกตองฝก แลวถามวาฝกแทนกนไดไหม คำตอบคอไมได เจาตวตองฝกเอง แตจะฝก ไดดฝกไดคลองแคลวไดมทกษะทลกทดทมกลเมดเดดพรายเยอะนนcoachสำคญมากเพราะ ฉะนนอาจารย คร พอบอกวาเลกเปน teacher ไมไดแปลวาครอาจารยไมสำคญ ยงสำคญมาก ขนไปอก ยงทำงานยาก ยงมความสำคญ มบทบาทสงขน แตไมใชเปนผสอน ไมไดเปนผบอก วชาความรอกตอไป

ฉะนนบณฑตแหงศตวรรษท 21 ตองม skill ชดหนง ทเรยกวา twenty-first century

Page 4: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

132 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

skills แลวกตองมการเรยนทเรยกวา transformativelearning เรยนเพอทจะใหเกดการ เปลยนแปลงภายในตนเอง จดทสำคญคอถาไมระวงการศกษาหรอการเรยนรจะหยดอยแค informativelearningไดแค informationกแปลวาไดความรถามคำถามมาตอบไดหมดกคอ มความร ตอบได จำได ทองได เปน informative learning นนไมพอตองไปสอกขนหนงคอ formative learning คอเอาความรมาประสมกนแลวเอาไปใชงานไดกถอวาเปน formative learning แตเขาบอกวาไมพอ ในโลกยคใหมตองเปน transformative learning คอเกดการ เรยนรททำใหเกดการเปลยนแปลงภายในตนเองนเปนเรองทใหญมาก แลวการเปลยนแปลงนน คอการม leadership skill มทกษะในการเปนผนำ ทกษะวาดวยการเปลยนแปลง เปนผเขาไป รวมขบวนการเปลยนแปลงสงคม เปลยนแปลงองคกร เปลยนแปลงชมชน เปลยนแปลงสงคม เปลยนโลก นคอทกษะของ leadership skills หรอ change agent skillsทกคนตองม คำวา leadership นไมไดแปลวาเฉพาะคนทเปนหวหนาเทานน เปน leadership skill สวนหนงของ leadership skills คอการเปน change agent skills ซงในกระบวนการนน คอความเปน พลเมอง คอการทมทกษะ มจตใจทรบผดชอบตอสงคม เมอมองเชนนนแลว ถามวาบณฑตเรยน เพออะไร ถาไมระวงกเรยนเพอไดปรญญาแลวกจบ พวกผมถาเปนหมอเปนพวกวชาชพ กเพอ เขาสวชาชพไดใบประกอบวชาชพ กไมพอ การเรยนในโลกยคปจจบนตองเลยไปสทกษะวชาชพ และทกษะชดหนงทเรยกวาแหงศตวรรษท 21 ทจรงทกษะวชาชพกถอวาฝงอยในขอ 2 ของ ทกษะแหงศตวรรษท21กได

อนท 3 คอ transformative learning เพอการดำรงชวตของตวเองและเพอประโยชน ของสงคม ไดทำประโยชนใหแกคนอนไดดวย โดยตระหนกอยตลอดเวลาวาอนาคตไมแนนอน เราลองนกดวาลกศษยเราโดยทวไปจบเปนบณฑตอายประมาณ 22 ถามวาชวตมนษยในปจจบน โดยเฉลยจะอยไปอกตองทำประโยชนดำรงชวตตอไปอกเทาไหรนนไมนอยกวา50ปหลงจากนน โดยเฉลยอก50ปโลกจะเปนยางไรไมมใครรเขาตองออกไปสเผชญกบสงทสภาพทไมรอยางนได เขาตองปรบตวตองเรยนรอกเยอะ นคอสภาพของการเรยนรในยคใหม ทน twenty-first centuryskillsกมคนทำเปนรปผงไปคนในgoogleกไดมาวาtwenty-firstcenturyskillsน ประกอบดวย skills หรอความรหรอทกษะม 4 ชด ชดแรกคอวชา คอ content เนอความร ทงหลายซงตองมตองแนนตองมพนวชาความรทแนน แตในขณะเดยวกนตองมอกสามตวทอย ขางบนคอlifeandcareerskillsทกษะชวตและทกษะการประกอบอาชพตองเรยนตงแตเลก ตงแตชนอนบาลแลวกคอยๆ เรยนรมความยากความซบซอนมากขนเรอยๆหลายทานคงมลก วยรนพอแมพอมลกวยรนสงทกลวทสดคอลกจะเสยคนทางเสยคนของวยรนนเยอะมากบางคน อาจไมใชเรองเพศอาจเปนเรองของอารมณทฉนเฉยวรนแรงสารพดนนคอ lifeskillsคอทกษะ

Page 5: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

133Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ชวต ซงวงการศกษาไทยหรอทวโลกคดวาไมใชเรองทโรงเรยนตองรบผดชอบ เปนเรองทพอแม ตองดแล ครไมเกยว นคอวธคดแบบคลาสสกแบบดงเดม แตถาดตาม twenty-first century skills นโรงเรยนหรอครเกยวของเตมตว รวมทงถาเราเปนอาจารยมหาวทยาลย ทกษะชวตนน เปนทกษะทชวยใหเราเผชญกบความเสยงในชวตทหลากหลาย รวมทงการทเราจะไปมความ สมพนธกบคนอนในทางทด ซงรวมไปถงทางดานจตใจศลธรรม การอยรวมกบผอน เหลาน เปนตนรวมทงอยรวมกบมายาสงทยวยวนทงหลายไดพวกนเปนทกษะชวต

เรองของlearningandinnovationskillsทกษะวาดวยการเรยนรถาไมมทกษะวาดวย การเรยนร ความรทเรามในฐานะทเปนบณฑตอยไดปสองปเทานน สมมตวาคนทจบปรญญาตร มา20ป เราจะตระหนกเลยวา 20ปทผานมา เราจะตองเรยนรความรใหมมหาศาลแลวกตอง ทงความรเกาอกจำนวนหนงมหาศาล สมยทผมจบเปนหมอใหม ๆ ผหญงทผาทองเอาลกออก เขาจบนอนเฉย ๆ นง ๆ 7 วน เพอปองกนแผลแยก ปจจบนเขาจบลกขนเดนเลยในวนรงขน เหตผลคอเพอใหแผลตดเรว ผมวาสภาพเชนนเปนจรงในทกวชาไมใชเฉพาะวชาแพทย นคอ ตวอยาง เราตองการ learning skill แลวกไมใช skill เทานนคอตองรวมฉนทะซงเปนความสข ความพอใจทจะเรยน รวมทง innovation skill ไมวาทำอะไร เราสามารถทจะทำในลกษณะท แปลกใหมมcreativeidea

ICT เปนเครองมอของการเรยนรและสอสาร โลกสมยใหมเปนโลกทการสอสารเปนไปหลายทาง คนเราทกคนนอกจากเปนผรบสารแลว ตองเปนผสอสารดวย และเครองมอทงหลายเออใหเราสอสารไดดฉะนนการดำรงชวตโลกสมยใหมนนเราตองการการสอสารหลากหลายทาง

Page 6: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

134 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

skill ชดนทงหมดเรยกวา “twenty-first century skills” ซงเดยวจะพดรายละเอยด นดหนงเพอทจะใหไดskillชดนตองการตวชวยสตวคออนท1คอมาตรฐานและการประเมน แบบใหม หลกการคอ ไมเนนถกผด แลวกเนนการประเมนเพอการพฒนาเปนหลก ประเมนเพอ ได-ตกนนมความสำคญ ไมใชวาไมม แตไมใชตวหลก ตวหลกคอประเมนเพอใหไดรตววาตวเราร แคไหน แลวอาจารยกรวาลกศษยรแคไหน จะตองหาทางเยยวยาหาทางชวยเหลออยางไร อนท 2 คอ Curriculum and instruction ทจรงกไมนาจะเรยก instruction คลายเปน learning เนนตวหลกสตรและการเรยนรซงจะตองเปลยนแปลงคอแทนทจะเนนteachingกจะกลายเปน learningอนท 3คอprofessionaldevelopmentคอการพฒนาครพฒนาอาจารย อาจารย ตองเรยนร เรยนรหลากหลาย แตทสำคญคอเรยนรการทำหนาทอาจารย คอการทำหนาท coachหรอfacilitatorทสำคญคออาจารยตองไมเรยนรคนเดยวตองจบกลมกนเรยนรเปนทม เรยกวาprofessionallearningcommunity(PLC)มหาวทยาลยโรงเรยนตองสงเสรมใหเกด PLC ปจจยสำคญขอท 4 กคอ learning environment คอบรรยากาศของการเรยน หวใจคอ ลกศษยหรอนกเรยน ตองเรยนภายใตบรรยากาศทเปนอสระ บรรยากาศทไมอยภายใตความ หวาดกลว หวาดกลววาถกเพอนเยาะเยยหรอวาโง ถกอาจารยดาวา หรอไมกลาแสดงความเหน เพราะกลววาจะผดนคอบรรยากาศทไมเออบรรยากาศทเออคอเปนenvironmentของความ อสระมความมนใจตวเอง

twenty-first century skills ประกอบดวย 3R 7C ตำราเลมทผมไปคดลอกเขามานไป เอาของเขามาใชกบอกวา 3R 7Cบอกวา 3R 4CกไดเพราะCหลายตวยบเขาเปนC เดยวได จรง ๆ แลวจะเกยวพนกนไปมา เชน ลองยกตวอยางด 3R กคอ Reading (W) Riting และ (A) Rithmetics ซงตองตความหมายเยอะ เชน อานออก เขยนได คดเลขเปน นคอคำพดเกา แตผมคดวาถาเชอตามนไมดเทาไหร การเรยน การอานไมใชแคอานออก โดยเฉพาะใครทมลก เรยนชนประถมหรออนบาล ทานตองทำใหลกทานรกการอาน รกการอานนเปาหมายเพออาน ออกนนไมพอ ตองอานแลวเกดความสข เกดสนทรยะ อานแลวไดสนทรยะ เกดความสขเกด ความชมชนในหวใจwritingเขยนการอานการเขยนจรงๆแลวเปนสวนหนงของcommunication การสอสารการรบสารและการสอสารออกไปซงรวมทงการพดดวยเรองภาษาทงหมดนจะเหน ไดวาตองตความไปในลกษณะของประโยชนใชสอยไปในลกษณะของทกษะแตอยาลมตองตาม อาย ถาเราพดตงแตอายเดก สวนคดเลขเปนนนกไมใชแคคดเลขเปนเปนเรองของ abstract thinkingถาระดบมหาวทยาลยตองยกขนไปอยางน

Page 7: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

135Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ทนมาถง C 7C critical thinking คอคดอยางมวจารณญาณ อยางเดก ๆ ถาจะเรยน critical thinking นมวธเยอะ วธงาย ๆ อยางหนง คอ เอาขาวหนงสอพมพมาอานด แลวถาม เดกวาแตละคนคดอยางไร เรองจรงเปนอยางไร เดกจะคอย ๆ รวาบางทขาวนกเชอไมคอยได ความหมายทสอบางทกกำกวม ถาเอาสองฉบบมาเทยบกน เดกอาจยงเหนวาไมเหมอนกน เดก จะเรมคอยๆ รวาสงทมอยในสงคมมความไมแมนยำหรอมอคต นกจะเปน critical thinkingม วจารณญาณไมเชออะไรงายๆรวมเอาproblemsolvingการแกปญหาเขามาในนดวยอกอนหนง คอ creativity and innovationคดอะไรใหม ๆ สรางสรรค innovationกคอทำอะไรใหม ๆ ไมจำเปนตองยงใหญเลกๆนอยๆกไดแตคำถามคอแลวเรยนอยางไรเดกกลาหรอไมถาเรา บอกวาอยางนคอถก อยางนคอผด เดกจะไมกลา ถาหากวาครจะคอยบอกวาความรเรองนเปน อยางนเดกจะไมมcreativityโรงเรยนททำใหเดกมcreativityครจะไมตอบไมบอกเดกวาเรอง ไหนเปนอยางไรแตครจะชวนเดกตงคำถามแลวใหเดกชวยกนตอบชวยกนคดหลายคนทกคนจะ เหนวาจรงๆแลวมวธคดหลายแบบแลวกกลาออกความเหนกจะฝกcreativityไดแลวจะใหเกด innovationตองลงมอทำเพอทจะไดทดลองวาเรองนเคยมคนทำอยางนแตเราลองอยางนแลว เกดผลอยางน จะคอย ๆ มทกษะทางดานการสราง innovation ขน ทงหมดนตองเรยนโดย ลงมอทำจงจะไดสงเหลาน อกอนหนงทเปนหวใจสำคญอยางยงในโลกยคปจจบนคอcollaboration ทกษะทพวกเราเคยเรยนแลวบรรยากาศการเรยนทพวกเราคนคอเรยนแบบแขงขน competition การเรยนสมยใหมตองเนน collaboration หมายความวาเดกจะทำงานรวมกนเปนทม แลวเขา จะเหนเองวาการรวมมอกนนนด ทำใหเปนwin-win ทำใหเกดผลเชงบวกมากขน แลวกทกษะ ดาน teamwork ถาทำงานรวมกนเปนทม สวนของ leadership จะไดมาไดโดยการฝกไปโดย ปรยายleadershipไมไดแปลวาตองเปนคนนำเสมอไปการเปนทมกexerciseleadershipได

Page 8: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

136 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

อกอนหนงกคอเขาใจคนทแตกตางcrossculturalอนนกเหมอนกนสอนอยางไรสอนไมไดหรอก แตพอเรยนดวยกนเปนทม และมการแสดงขอคดเหนตาง ๆ เหนเลยวามนตางกน ไมเหมอนกน เราคดอยางน เราคดแบบทเพอนคดไมเปน เรากจะคอย ๆ เขาใจไปเองในเรองความแตกตาง ระหวางวฒนธรรมอกอนหนงคอเรองcommunication,informationandmediaskillsจะ ตองเขาใจกบตวสอและตวสาระ ตวเองตองสอสารเปน รบสารเปน คดเลอก กรองเปน สอเปน ภาษาเปนสวนหนงทอยในนน อกอนหนงmedia literacy นกพดไปแลว computingmedia literacyถดไปเปนcareerlearningself-reliantนคอทกษะการเรยนร

ผมใสอกCหนงตวทแปดคอchangeคอทกษะทเรยกวาอยกบการเปลยนแปลงไดแลวก เปนผสรางการเปลยนแปลงไดดวยมคนบอกวาตองม2Lคอlearningทจรงกอยในนแลวแลวก leadershipจรง ๆแลวคำยอทงหลายเพอทใหเราสอสารกนไดหลายตวจะซอนกนไปซอนกนมาเปนสวนหนงของตวอนดวย ทงหมดน คอสงทตองเรยน เปนทกษะแหงศตวรรษท 21 ทจะตอง ฝกเราตองไดรบการฝกผมบอกตวเองวาผมอายขนาดนแลวผมกตองฝกตวเองหลายเรองผมกให ลกฝกหลายเรองผมกใหรนนองๆททำงานดวยกนฝกใหผม เขาไมรตวหรอกวาเขาเปนครฝกใหผม แตผมใชเขาเพอใหเขาฝกเรา โดยทเรารตลอดเวลาวา เราตองฝก ถาไมฝกไมนานเดยวเราลาหลง เราตองหาวธ

การเรยนนนไมวาเรยนแบบไหน สงทเกดขนแลวกจารก สรางการเปลยนแปลงในสมอง neuronal network จะเปลยนแปลงจารกอยในสมอง สมองคนเราประกอบดวยสมอง 3 สวน สวนขางในเพอดำรงชวตเพอการหายใจการกนการขบถายถดมานคลายๆสมองสตวเลอยคลาน คอเพอตอสอยกบสงแวดลอมได เอาชนะศตรได หรอหนศตรได แลวกขางนอกเปนของสตวเลยง ลกดวยนมสวนทโปะมาขางหนามากๆนกเกดขนในprimateและในคนการเรยนรจรงๆแลว ไมวายคไหนจะตองเพอเปนการพฒนาสมองแหงความเปนมนษย นนคอศลธรรมจรรยา ความ เหนแกสวนรวมความเขาใจคนอนเหนแกผอนไมใชเหนแกตวเสยทงหมดนคอสวนหนงของการ เรยนร ทจรงแลวทกยคทกสมย ทางศาสนานจะเอาใจใสเยอะ แตวาสมยหลง ๆ น เรามความร เกยวกบเรอง neuroscience มากขน เราจะเขาใจวาจดการเรยนรแบบไหนจงจะไปกระตน “เมลดพนธแหงความด” ของมนษย ถาจดไมเปน ในหลายกรณสงคมสภาพแวดลอมไปกระตน เมลดพนธแหงความชว เมลดพนธแหงความเหนแกตว กเปนการตอสกนอย ฉะนน วงการศกษา ตองตอสในลกษณะของการกระตนเมลดพนธของความด นคอโจทยวาทำอยางไร กมคนคดคอ Maslow ทานทอยในวงการศกษาจะทราบดวา คนเราตองการmotivation เพอทจะกาวยก ระดบจตใจของตวเองหรอแรงจงใจขนสสงสด คอทำเพอท self-actualization คอไมใชแคเพอ

Page 9: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

137Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ความอยรอด ทจรงกคออธบายไดดวยเรองศลธรรมจรรยา แตนอธบายแบบmotivation ของ Maslow คำถามคอการศกษาของเรา ทวาสรางทกษะในมตของความเปนมนษย เราจะจด อยางไร เพอยกระดบลกศษยให motivation ของเขา เปนไปเพอการไดบรรลสงทตวเองใฝฝน ไมใชหยดอยแคเพอการดำรงชวตในระดบ need ลาง ๆ มอกอนหนงท Lawrence Kohlberg เสนอไวเรยกวา theory ofmoral development ผมเรยกวาเปนมนษยระดบ 6 เพราะวา moraldevelopmentของKohlbergนนม6ระดบดงนขนท1ลางสดทำเพราะวาถกบงคบ กลวถกลงโทษขนท2เพราะอยากไดรางวลขนท3ทำเพราะอยากเอาใจนกเรยนเดกๆอยาก เอาใจครหรออยากเอาใจพอแม อนท 4 ทำเพราะมกตกามระเบยบไวใหตองปฏบต อนท 5 ตองการใหตวเองไดรบการยกยองแตพอถงระดบ6นแปลวาทำดเพราะเปนสงทดไมไดตองการ การยกยอง ไมตองการรางวลสนจางรางวลทำอยางไรทจะใหขนสระดบ6 ไดกเปนโจทย เดยว จะมหนงสอทผมจะแนะนำทมคนเขยนไว อนหนงทเปนบทความทลงในวารสาร science เมอ ไมนานมานคอเสนอความรเกยวกบexecutivefunction(EF)ของสมองเขาบอกวาตวนสำคญ กวา IQ เสยอกในเรองความสำเรจในชวตมนษย ในอเมรกาเดก 1 ใน 3 ตอนเปนเดกเลกอาย 3-5ขวบนครอบครวไมแขงแรงในอเมรกานคนเปนsinglemotherเยอะมากครอบครวไมแขง แรงลกถกทงๆขวางๆการกระตนสมองสวนexecutivefunctionไมดเขาทำวจยหลายสบป มาแลว ชใหเหนวา เอาไปกระตนเสยหนอย เดกไดประโยชนมาก แลวเขาตดตามเดกเปนหลาย สบปใหเหนเลยวาอตราการเตบโตไปเปนเดกเกเรหรอพอโตขนกลายเปนอาชญากรตางกนเยอะ ระหวางคนทไดรบการกระตน EF กบไมไดรบการกระตน รวมทงผลตอรายได และฐานะทาง สงคม นนเปนทมาของการจดโรงเรยนชนเดกเลก บานเราเดยวนกลายเปนมาตรฐาน ทตองม เรยนชนเดกเลกแตวาครจดเกงแคไหนครดแลเดกกระตนเดกเกงแคไหนกเปนอกเรองหนงจดท สำคญกคอ การจดการเรยน ซงกคอ วธการแบบของชนเดกเลก จะทำใหสมองสวน executive functionทำหนาทไดดแลวกทำใหคนมคณสมบตอยางน มworkingmemoryทดสามารถ คดไตรตรองเอาปจจยตาง ๆ ทซบซอนนนมาคดพจารณาได อกอนหนงคอความยดหยน การ ควบคมตวเอง ตอนนฤดกาลฟตบอลยโร มคนจำนวนหนงขาดความสามารถนกจะตดบอล แลว บางคนไมใชตดบอลเฉย ๆ ตดการพนนดวย บอลนกถงขนาดแลวนะ คอตดความตนเตน ทจรง ตด adrenaline เพอความตนเตน ทนตนเตนไมพอตองไปพนนดวย ยงตนเตนหนกเขาไปอก กคมตวเองไมอยหลายคนเดอดรอนมากเกดหนสนชวตลำบากมากคนเราตองการทกษะในการ ควบคมตวเองการมวนยแลวกความยดหยนความยดหยนในการดำรงชวตซงเปนชวตประจำวน เหลานไดจากการฝกฝน ตามทผมอานเขาบอกวาจดสำคญคออายประมาณ 0 จนถงประมาณ 5 ป ผมอานแลวผมกเถยง บอกวาผมแกขนาดน ยงตองฝกเลย แตวาฝกแลวจะดขนเหมอนฝก

Page 10: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

138 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

เดกอายสามขวบสขวบคงไมใชเพราะเราแกแตยงตองฝกเพอทจะใหเรามความสามารถทำนองนน กเปนโจทยอนหนง

การเรยนรตองไมหยดแคท informative learning ตองไปส transformative learning ใหได ทจรงแลวไมใชเฉพาะบณฑต แมกระทงนกเรยน แมกระทงอนบาลกสามารถทำใหเกดการ เรยนรระดบtransformativeไดทงสน

หลกสตรตองเปลยนไปส competency based หมายความวาทานผลตบณฑต ทาน ตองการใหเขามทกษะอะไรบาง คอม competency อะไรบาง แลวจะจดการเรยนรอยางไรให เขามcompetencyเหลานนทางดานวทยาศาสตรสขภาพจะเรมจากวาตองการใหเขาไปทำงาน อะไรคอเรมจากhealthsystemเรมจากทายมาหนาไมใชอยๆกจด เราจะจดหลกสตรอยางไร ตองไปคดกอนวาเขาจะไปทำงานอะไร ตอบวาไปทำงานในhealth system แลวจงคดตอวาการ ทำงานใน health system ไทยตองการ competency อะไรบาง แลวจงมาจดการเรยนร learning experience แลวจงไลกลบไปวาแลวม competency จรงหรอไม จะไปทำงานใน health system ไดหรอไม นคอวธคดมองแบบวชาชพ ซงรวาลกศษยไปทำงานทไหน รความ ตองการทชดเจน

Page 11: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

139Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ทนมาถงการเรยน หวใจสำคญทสดของการเรยนในยคใหม เพอใหไดตว competency ทวาน keyword คอ teach lesson learnmore สอนใหนอย ทำใหลกศษยเรยนเยอะ ๆ ทกระดบตงแตชนอนบาลคำนมมานานคนกพดแตไมไดทำประเทศทเอาหลกนมาทำแลวใชเกง ทำใหคณภาพการศกษาของตวเองอยอนดบหนงหรอสองของโลกคอประเทศสงคโปร ถาลองใช คำน teach less learnmore ไปคนใน googleเวบไซตททานจะไดมาเปนเวบไซตแรก คอ เวบไซตของกระทรวงศกษาของสงคโปร จะมรายละเอยดเยอะเลยวาเขาทำอยางไร เปนประเทศ ทadaptconceptนมาเปนconceptของกระทรวงของประเทศพอเราไปดทสงคโปรเขาบอก “นyouมาดทำไมประเทศyouมาดเราไมรกรอยคนแลว”คอเขารำคาญวาดแลวกไมทำ

จดทสำคญคอ ตองเรยนเลยจากตวเนอวชา และเรยนแบบ collaboration เรยนแบบ teamlearningเรยนโดยลงมอทำlearningbydoingคอเรยนแบบprojectprojectbased learning คนทางวทยาศาสตรจะคนเพราะมโครงงานวทยาศาสตร คำถามวาเรยนแบบโครงงาน วทยาศาสตรนเปน project based learning ตามทผมพยายามบอกไหม คำตอบคอ เปนกได ไมเปนกได เมอประมาณสกไมถงปมาน วารสาร Science ของอเมรกนประกาศใหรางวลแก อาจารยมหาวทยาลยทจดการเรยนการสอนแบบ project based และตอนนจะมลงโครงงานท ไดรางวลอยเรอยในeditorialของประกาศนนเขาบอกเลยวาทเราคดวาเปนprojectนนไมใช หลายอนไมไดเปนprojectbasedlearning(PBL)ในsenseแบบสมยใหมคอเพยงแตลงมอทำ แตอาจารยไมเปน coach เมอนานแลวสกปได ผมไดไปดทโรงเรยนแหงหนง เขาบอกเขาใหเดก ทำโครงงานเยอะเลย มผลงานดมาก มอนหนงทำโครงงานแลวเดกทำเหมอนกบรถตก ใชไมม มอเตอรเหมอนรถตกเหมอนพวกรถแบคโฮ เดกชนมธยม 1 มธยม 2 ทำไดแลว คลาย ๆ กง หนยนต พอเอามาใหดแลวเรากถาม กตอบไมได คอทำไดแตไมเขาใจ ไมสามารถอธบายได แก

Page 12: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

140 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

สามารถทำแลวกแกลองผดลองถกเปนกระบวนการลองผดลองถกฉะนนแกทำไดเกดผลสำเรจ คอ เรยนwhat เรยน how จะทำอะไรทำอยางไรทำไดนะเพราะลอง แตถามwhy ตอบไมได PBL ทดมคณภาพนน ตองตอบคำถามไดหลากหลาย และตองตอบคำถามwhy ได จงจะเกด ปญญาเกดความเขาใจแลวwhyนกบอกวาแลวทำไมไมทำอกแบบหนงตองอธบายไดถงขนาดนน บณฑตไมใชวาทำอยางนได แลวไดผล แลวถาทำอกแบบไดผลไหมตกมาตาย ไมเคยคด ไมเคย ปรกษากน ฉะนน project based learning ในยคใหมนจะเลยจากโครงงานแบบทเราคน คอ ใหเพยงทำไดนนไมพอตองคดเปนดวย

evaluationกตองเปลยน ในการเรยนยคใหมคอ beyond standard แปลวาไมถามถก- ผดถามถก-ผดนใหนอยทสดและเนองจากเราตองการใหเรยนเปนทมกตองประเมนเปนทมดวย ไมแคตวบคคล และขอสอบไมเปนความลบ บานเรายอมไมคอยได สทศ. ยงไมยอม ยงถอวา ขอสอบเปนความลบอย

พดมาถงตอนน ไดสรปแลววาตอง learning by doing เพราะเราตองการใหเกดทกษะ ตองลงมอทำคนเรยนตองเปนผลงมอทำแลวทกษะนตองปลกฝงขยายขนเองภายในตว

ถามวาทกษะอะไรสำคญทสดตรงนผมเปนคนสรปเองไมไดมาจากตำราไหนเพราะฉะนน อาจจะผดกได ผมวาทกษะทสำคญทสดม 3 ตว ในตวนกเรยนหรอนสตนกศกษา ถาม 3 ตวน แลวอนอนมาเอง อนท 1 คอแรงบนดาลใจ ทกษะในการสรางแรงบนดาลใจ หมายความวา อาจารยตองมทกษะในการสรางแรงบนดาลใจใหลกศษยหรออยางนอย ๆ กไมดบแรงบนดาลใจ คอจดไฟแตผมมองวาทกคนตองมทกษะสรางแรงบนดาลใจแกตนเองและแกผอนเพราะฉะนน สงทวาtwenty-firstcenturyskillนผมตความวามทกษะทจะทำใหตวเองมแรงบนดาลใจมไฟ ทจะทำอะไรดๆทำในสงทเปนประโยชนทำในสงทยากหนอยอนท2คอทกษะเรยนรอนท3 ทกษะดานความรวมมอ คอ 3 ร ร-แรงบนดาลใจ ร - ทกษะเรยนร แลวก ร - ความรวมมอ (collaboration) สามอนนจะเปนตวหลก แลวอยางอนจะตามมาเอง ยำนะอนนผมวาเอง ไมได มาจากตำราไหน

การเรยนรแบบใหมคอเรยนโดยลงมอทำเปนทม แลวกรวมกนทำ reflection จดนสำคญ ไมใชแคทำเฉยๆทำแลวตองมาทำreflectionหรอไตรตรองรวมกนภาษาKMเรยกวาทำAAR (afteractionreview)วาเราไดเรยนอะไรทเราทำโครงงานนprojectนเราคดวาเราตองการจะ เรยนรอะไรบาง หลงจากไดเรยนโดยลงมอปฏบตแลว สงทเราตองการเรยนสวนไหนเราไดเรยนร มากมากกวาทคดไว ทำไมถงเรยนรมากกวาทคดไว แลวตรงไหนทเราไดเรยนรนอยกวาทคาดหวง

Page 13: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

141Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ทำไมไดเรยนรนอย หรอไมไดเรยน ถาอยางนนเราจะเรยนอะไรกนตอด จะเหนวา AAR จะชวย เพมแรงบนดาลใจในการเรยนเพราะนกเรยนเปนคนกำหนดวาอยากเรยนอะไรโรงเรยนทชำนาญ อยางยงในการใหนกเรยนเปนผกำหนดสงทตนตองการเรยน หรอกำหนดหลกสตร มกวา 30 โรงเรยน แตไมเปนโรงเรยนในสงกดกระทรวงศกษา มกเปนโรงเรยนเอกชน ทจดการเรยนรแบบ ทางเลอก โรงเรยนหนงอยใกล ๆ ทน คอทบรรมย ชอโรงเรยนลำปลายมาศพฒนา นนเรยกวา เซยนเลยคอครไมสอนครหามสอนสอนแปลวาบอกความรแกเดกเดกอนบาลนหามบอกความร แตวาชวนเดกตงคำถามคดแลวกตอบกนไปตอบกนมาเดกกคอยๆเรยนรแลวเดกจะเขยนสงท ตวเองไดเรยนเปนmindmapเดกอนบาลเขยนmindmapตองไปดเองแลวจะเหน

learning pyramid เปนหลกการเรยนรทสำคญมากในโลกสมยใหมและแกความเขาใจผด ทางดานการเรยนรทเราคนเคย pyramid นบอกใหรวาวธการเรยนแบบไหน retention rate (อตราการเกบความรไว) มากนอยแคไหน อนไหนอยสวนบนของปรามด retention rate ตำ อนไหนอยลาง retention rate สง กคออตราการเรยนรสง ทานดนะครบอนตำสดคอ lecture คนเรยนจะไดความรนอยทสดเกบความรไดนอยทสดคอ5 เปอรเซนตทงหมดนมาจากการวจย ไมใชเดา ๆ แตวาผมไปจำเขามา ดทสดอนลางสด คอ teach other สอนคนอนดทสด และ immediateuseคอไปเอามาประยกตใชเลยทำโครงงานนไดทงสองอน เพราะตองแลกเปลยน เรยนรกบเพอน แลวกประยกตใชทนท ไปหาความรมาแลวใชทนท ดมากทสดถดมาคอ practices by doing ลงมอปฏบต ถดไปทดทสดอนทสามกคอ discussion group คอการแลกเปลยน เรยนรกนสามอนนอยขางลางดทสดสวนอนบนทไมคอยดคอlecture,reading,audiovisual, demonstrationนเปนpassivelearningอนนกลมบนกลมลางเปนactivelearningแลวก เรยนเปนทมทเราคนเคยคออนขางบนเปน traditionalและpassive learningการเรยนแบบ traditional และ passiveหมายความวามความรอยชดหนงสำเรจรปลกษณะคลายอาจารยเปด กะโหลกลกศษย แลวกเทความรใส แตรปแบบการเรยนรสวนทอยขางลางของปรามด ความร งอกมาจากการปฏบตจากใจและจากสมองตวเองเปนการรแบบงอกงามจากขางในเรยกวาเปน insideoutสวนทเรยนแบบเทใสนoutsideinเอาความรสำเรจรปจากขางนอกใสเขาไปทจรง คนเรากใชทงสองแบบ เมอไหรกตามเราจดการเรยนรแลว เรากไปใชจำกดอยแคเฉพาะสวนขางบน คอสอนเปนหลก กลมขางลางนเรยนเองเปนหลก active learning ในความเปนจรง หากจะ จดการเรยนรโดยวธการเฉพาะขางลางของปรามด อาจารยตองฝนใจตวเองเยอะ ตองหาวธทจะ รวมตวชวยเหลอกนใหเกดในทางปฏบตใหได

Page 14: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

142 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

ตกลงสรปวาการเรยนตองใหไดทกษะแลวกตองปฏบตนำ ปฏบตเชนน ตองเขาใจวา นกศกษาหรอนกเรยนนน พอเขาม motivation เนอความรนเขาหาเอง เขาเขาอนเทอรเนต ไปหาเอง แลวเอามาใชในการปฏบต เพราะฉะนนสวนทจะบอกเนอหานน ปจจบนไมจำเปน ขอแตเพยงmotivateใหเดกอยากเรยนแลวเขาจะไปหาเองไดทงนนเดยวนเดกประถมกหาเอง ได เรยนเปนทม ครเปลยนจากครสอนเปนครฝกแลวกทำโปรเจกมผลออกมา ยงจบไมได ตอง เขยนreportดวยตนเองทกคนแตละคนตองเขยนreportขดเสนใตคำวาเขยน3เสนแปลวา เขยนดวยลายมอไมใชพมพดวยคอมพวเตอรปองกนcutpasteเราตองสอนเขาใหเขาใจดวยวา cut paste ทำลายตวเองนะ เพราะการเขยนเปนสวนหนงของการเรยนร ไดเขยนออกมาจาก ความเขาใจของตวเอง อยางทผมเลา โรงเรยนลำปลายมาศพฒนา เดกทกคนเขยน เดกอนบาล เขยนเขยนออกมาเปนการตนกได เขยนออกมาเปนmindmapกได เขยนออกมาเปนreport เหมอนวชาการกได พอเดกเขยนออกมาครอาน นนคอ assessment ครจะรทนทวาลกศษย คนไหนเขาใจเรองไหนลกซงกวางขวางขนาดไหน มจรตอยางไรแตละคน ฉะนนจะเหนวา การเรยนทกอยางอยในprojectbasedlearning(PBL)ทนเขยนคนเดยวยงไมพอตองรายงาน เปนกลมตอชนเรยนกทำpresentationอาจจะทำเปนหนงสนกไดอาจจะนำเสนอเปนละครกได ตอชนเรยน เรองไหนด ใหเสนอตอทงโรงเรยนเลย ยงหนกเขาไปอกคอเชญผปกครองมาดดวยวา ลกตวเองเกงแคไหน หรอโครงงานบางเรองนนไปนำเสนอในชมชน เพราะโครงงานนนเปนเรอง ประวตศาสตรหรอเปนเรองสงแวดลอมเปนเรองทเกยวของกบเรองชมชนไปหาความรจากชมชน เยอะไปเทยวถามผเฒาผแกไปเกบขอมลอะไรเยอะ report ใหแกชมชน ยงระดบมหาวทยาลย ยงทำไดสบายนนคอsocialserviceบรการสงคมเกบขอมลใหดanalyzeใหดเปนผลงานวจย ลกศษยทำสบโครงการอาจารยเอามารวมเปนpaperพมพในวารสารทมimpactfactorได

Page 15: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

143Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

การเรยนสมยใหมเปนการสรางความรขนภายในตวเอง และยงเปนการสรางความรใหแก สงคมไดดวยรอยตอระหวางการเรยนบรการวจยนเหลอมกนนคอการเรยนสมยใหมเวลาทาน อาจารยทงหลายไปทำไมงายตองไปคดตอเยอะเลยตองออกแบบตองกลาผมจะชำนาญเพราะ ผมทำงานใหมๆแปลกๆมาเยอะการนตไดเลยวาเรมตนพอเรมลองทำเอาหลกการไปประยกต ใชนนจะไมคอยดเทาไหร ตองปรบเรากประเมนได บางทงานยงไมทนเสรจ เราตองปรบ ทำไป หนอยเดยวปสองปจะดขนอยางมหาศาลแลวกดตอไมใชเฉพาะลกศษยเทานนดตออาจารยดวย เพราะอาจารยจะเรยนรมหาศาลคอทบอกวาเรยนtwenty-firstcenturyskillลกศษยกเรยน แบบPBLProjectbased learningอาจารยเรยนไปดวยโดยกระบวนการเดยวกนอาจารยจะ เกงขนฉลาดขนแตถาอาจารยสอนแบบเกาทานนกภาพดวาอาจารยจะเปนอยางไรกระบวนการ แบบนอาจารยขาดทน อาจารยคดวาสงทเกดขนใหมนยากมาก แตโดยวธนลกศษยชวยใหเรา ตดตามความรใหม ซงอนนเกดขนทงระดบปรญญาและระดบเดก โรงเรยนททำเขาจะพดออกมา ชดเจน ตกลงการจดการเรยนรกตองใช project based learning ททำอยางถกตองครบถวน ไมใชprojectแบบเดมๆ โดยทำเปนทมหองเรยนจะไมเปนเหมอนทเราเหนน ไมใช classroom แตเปนหองทำงาน เพราะเดกตองทำงานเปนกลมสหาคน ผมไปดทสงคโปรโตะทงหองเลยเปน หาเหลยมหกเหลยม ตรงกลางโบ เพราะตองเอาไฟขนมาแลวมเสยบปลก ทกคนถอ notebook คนละตวแลวเสยบปลก รอบหองเปนกระดานขาว มจอคอมพวเตอรสหาจอ มจอใหญจอหนง ใครคนดเจอของดเอาขนจอใหญเพอทจะเลาใหเพอนฟงเจอของดยอมลงมาคยกนในกลมใหญ ไมพอเอาขนจอทอยใกล ๆ ขนาด 32 นวดกน หองเรยนไมใชหองทเงยบสงบอกตอไป เปนหอง สำหรบเถยงกนเพราะเปนหองทำงานทำproject

การเรยนร การใหบรการวชาการแกสงคม แลวกการวจยเขามาอยดวยกน เสรมซงกน และกน คอ learning ตว L ตว S ก service แลวกตว R ก research นเขามาอยดวยกน เรองการวดผลกไดพดไปแลวจดทสำคญคออาจารยตองออกแบบprojectตองdesignรปแบบ การเรยนรใหลกศษยนคอโจทยใหญมากแลวกไมมสตรสำเรจมแตหลกการเบองตนคออาจารย ตองรวาลกศษยมพนความรแคไหน ผมเขาใจวาในความเปนจรง นกศกษาไทยสมยนพนความร ตางกน เดกจำนวนหนงพนความรไมพออาจตองใหเรยนซอมบางเรองเสยกอน ไมเชนนนมาเรยน เขากลมแลวจะยากลำบาก ผมเขาใจวาอยางนน เมอพนความรอยในลกษณะทเราเขาใจกนแลว กมาออกแบบวา ตองการใหเรยนร เกดทกษะอะไรบาง ซงแนนอน ตว guide คอหลกสตรของ สาขานนคำถามตอไปคอจะจดอยางไรใหไดทกษะเหลานนแลวรไดอยางไรวานกศกษาคนไหน ได คนไหนไมได ในความเปนจรงตองมบางคนทไมไดในบางเรอง ทำอยางไร จะชวยอยางไร เดกบางคนเกงรเลยจากทเขาเรยนแลวจะทำอยางไร อนนคอโจทย ซงโจทยนใชไดกบทกชน

Page 16: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

144 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

ประถม มธยม อดมศกษาดวย เราตองมาพจารณาวาเดกทลาหลงทำอยางไร เดกทเรยนเรวทำ อยางไร มคนอเมรกนเขาสนใจวาประเทศตวเองผลการศกษาไมคอยด ประเทศทประเมนทไร มกจะไดทหนงทสองของโลกอกประเทศหนงคอฟนแลนด เขากไปดทฟนแลนดแลวเขาเขยน ลงใน The SmithsonianMagazine เขาบอกวาทฟนแลนดนตรงขามกบเมองไทย คอครจะ เอาใจใสเดกทเรยนออน เดกทลาหลง คอตองหาทางดงใหเดกทลาหลงมาเรยนใหทนเพอน นคอ วธของฟนแลนดครจะเอาใจใสเดกทเรยนออน

จากหนงสอWhyDon’t Students Like School ของ ProfessorWillingham เปน คนอธบายทางดาน cognitivemechanism วากระบวนการเรยนรเกดขนจากอะไร เปนอนทผม ชอบใจมาก

กระบวนการเรยนรเกดขนบนพนททเรยกวา workingmemory คอในสมองเรา โดยท สมองจะรบสญญาณจากการรบรจากสภาพแวดลอม จากสงทกำลงทำเขามาในสมอง ในขณะ เดยวกนกrecallความรเดมคอlongtermmemoryเขามาใชแลวมาintegrateมาทำความ เขาใจกนในworkingmemoryในนอธบายวาเปนsiteofawarenessandofthinkingคอ กระบวนการคด การเรยน การทำความเขาใจ จะเรยนรไดดตองมพนมาจาก long term memory แลวตองดงความรจากพนเดมเขามา แตในขณะเดยวกน ตองมตวเตม คอตว environment ตวสงทตวเองลงมอทำกจกรรมทเกดขน ซงถาอาจารย lecture กมาจาก lecture ซงเดกตองม attention ตองมสมาธจดจอ ทานลองดส เวลาเรา lecture นลกศษย attention มากแคไหน บางทกำลงยงอยกบบบกบสาว แตถาลงมอทำน attention ตองอย เพราะเขาเปนคนลงมอทำ การเรยนรจะขนอยกบการดงเอาสงทใหม ประสบการณใหมทงหลาย เขามาในworkingmemoryแลวกเอามาเชอมโยงกบของเกาจงกลายเปนกระบวนการเรยนรท เรยกวาเปนremembering เขาไปใน long termmemory แลวกเกบไว แนนอนทสด long termmemory ถาไมดงมาใช นานเขาลม หรอในworking ถาไมมการทำ AAR ไมมการทำ reflection คอตความ หาความหมาย หาคณคาทงหลาย หลายครงกไมสามารถทจะดงเขาไปส long termmemory ไดกลมเหมอนกน เพราะฉะนนตองมกระบวนการชวยทำใหตความตรง สวนกระบวนการของ workingmemory เขาไปส long termmemory โดยการตความ นอกจากเดกตความเองแลว อาจารยตองชวนลกศษยตความทำความเขาใจ แลวถาตความ ทำความเขาใจลกไปถงคณคาวาความรน ทกษะทไดน มประโยชนอยางไรตอชวตของเรา ขางหนา นคอคณคา ตความในเชงคณคา กจะเกด motivation ตอการเรยนมากขน นคอ กระบวนการการเรยนรในสมองเกดขนในสมอง

Page 17: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

145Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ผมมองวาการเรยนรทแทจรงตองเปนการเรยนรทใชพลงสรางสรรคของนกศกษา เมอไร กตาม เรายดถอ teachingmode นกศกษา passive ทนท นกศกษาเปนตวรบทนท แตการ เรยนรทมพลงนกศกษาตองอยใน activemode นกศกษาตองเปนผลงมอกระทำ แลวกไมใช กระทำธรรมดา กระทำสรางสรรค เปนผสรางสรรคเพอจะใหตวเองไดเรยน แลวเพอนไดเรยนดวย จรง ๆ แลวอาจารยไดเรยนดวย เมอมกระบวนการสรางสรรคนแลวเกดผลสำเรจ จะเปน reinforcement ใหนกศกษาเกดความภมใจ มนใจตวเอง อยากเรยนตอ เกดเปนวงจรของ positive reinforcement ทานลองนกภาพดวาในชนเรยนของทานนนเกด negative reinforcement บางหรอไม เมอไรกตามอาจารยสอบ แลวศษยคนนนตอบไมได เรากดาเขา กเปนnegativereinforcement

วธคดยคใหม บอกวานกศกษาเปน producer of knowledge. produce เพอตวเอง หลายสวนอาจารยกไดดวย แนนอนทสดเพอนไดเพราะมการ share กน ตกลงนกศกษาเปน ผสราง ไมใชแคเปนผเสพ ไมใชแคเปน consumerof knowledgeแตเปน creatorหรออาจ เรยกวาเปนconstructive,construction,constructorกเปนconstructivism

ในเรองของการประเมนผล ไดพดไปแลววา ตองเนนทกษะ ไมใชเนนแคความร ซงกคอ ความจำ แลวทสำคญคอตองเนนทกษะใน 3 domain คอ cognitive domain คอทางดาน ความคด,psychomotordomainคอการลงมอปฏบต,affectivedomainคอทางดานจตใจ อารมณคณธรรมจรยธรรมถามวาวดอยางไรคำตอบคอในกระบวนการทอาจารย interactกบ นกศกษาตองวดสามอนนเพราะinteractแลวเรารวาคนนมวธคดเปนยงไงหากวานกศกษาม วธคดแบบnegativeในเชงaffectiveในเชงทางดานจตใจมากนนคำถามคอ เราจะทำอยางไร

Page 18: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

146 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

เราdesignบทเรยนครงตอไปเพอใหเขาคอยๆไดเขาเรยนpositiveaspectของทางดานจตใจ ทางดานศลธรรมจรรยาอยางไรนคอความทาทายในความเหนผม

ทกษะความรวมมอนอนหนงคอสอบเปนทม สอบเปนทมนไมตองสอบเลยกได เรา observe เรากเหนวา teamwork เปนอยางไร เราถามนกศกษาไดดวยซำไป โดยAARถามวา เธอลองใหคะแนนทมเวรคของกลมเธอสใหเทาไรจากคะแนนเตม10และถามวาทำไมเธอถงให ตวเอง 9 คะแนน วธประเมนเรองการทำงานเปนทมมอะไรบาง เขาจะคอย ๆ เรยนรทงทฤษฎ หลกการวาดวยการทำงานเปนทมหรอตวชวดทดในการทำงานเปนทม แลวถาเรามลกศษยสมมต วา 40 คน 10 ทม ๆ ละ 4 คน แลวดวาแตละทมนนใหคะแนนตวเองอยางไร มเกณฑอยางไร แลวมา share กนกจะเกดความเขาใจ จดทสำคญคอ ความสำเรจในชวตอยทแตละคนมทกษะ ในการรวมมอกบคนอน give and take รวมมอแลว win-win ทกคนได เราเออเฟอตอเพอน บอกบางเรองแกเพอนอาจจะยอมทำงานหนกบางเรองมากกวาเพอนแตเพอนกจะ take เพอน จะ give เรา ลงทายทกคนได จะคอย ๆ เรยนจากการเขาใจตวเอง ในขณะเดยวกนกทำความ เขาใจในเชงทฤษฎ ในเชงหลกการจากการปฏบตดวย อนนผมคดเอง เมอไรทผมบอกวาคดเอง อยาเชอนะครบไมรถกหรอผด

การเรยนรสมยรนพวกผมเรยนเราเรยนแบบsequenceของการเรยนคอเรมจากทฤษฎ ตอนผมเรยนหมอ ผมตองเรยน general science ทจฬาฯ เหมอนกบพวกเรยนวทยาศาสตร pure science พอขามฟากมาศรราชสองป ผมตองเรยน basicmedical science คอเรยน ทฤษฎอนน“ปรยต” แลวปลายปสองจงคอย ๆ ไปเรยน “ปฏบต” วาจะตรวจคนไขอยางไร คลำตบคลำมามอยางไรแหกตาดซดไมซดอยางไรเหลองไมเหลองอยางไรคอยเรยนปฏบตทหลง ทฤษฎแนนแลวถงจะไปเรยนปฏบต แลวจะไดผลถงการเรยนปฏบต ไดซมซบเขาไปในตว กได เปนหมอสมยนไมใชสมยนไปทปฏบตเลยsequenceทหนงปฏบตถามวาอยๆปฏบตเลยได อยางไร กปรยตหาเอง อาจารยไมตองสอนพอจะปฏบตนกศกษาเตรยมหาความรเพอเตรยมตว เอง แลวกไปท “ปฏเวธ” คอผลของการเรยน ผลของการลงมอปฏบต ผลเปนอยางไรนนคอ การเรยน ไดออกมาเปนเขาใจทฤษฎ ไดทกษะจากปฏบต แลวกเหนผลจากปฏเวธ ปฏเวธ คอ ผลจากการปฏบต ทำใหเกดความเขาใจ เกดทกษะซงซมซบอยในตว และงอกงามออกมา นคอ sequence ของการเรยนเปลยน คอไมตองสอนทฤษฎ ใหลงมอปฏบตเลย พดอยางนไมใชรอย เปอรเซนตอยๆนกเรยนแพทยไปผาตดคนไขเลยคงไมไดตองรกอนวาตบไตไสพงอยตรงไหน

สรปวาบทบาทใหมของครเปลยนจากครสอนเปนครฝก เปลยนจากสอนวชาเปนฝกทกษะ สอนความเปนคน มตความเปนมนษยทจรงสอนไมไดปฏบตใหดได แลวกชวนคดชวนทำได

Page 19: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

147Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

จนกระทงในทสดเขาซมซบไปเองเปลยนจากเรยนวชาเปนเนนสรางแรงบนดาลใจเนนทกษะการ เรยนร อาจารยเปลยนจากเนนสอน เปนออกแบบการเรยนร เปลยนจากสอนตามหลกสตรหรอ ตามตำรา เปนใหเรยนโดยลงมอทำ ครเปลยนจากทำงานแบบตวใครตวมน เปนทำงานเปนทม รวมกน ครตองเปนครทม เปลยนจากสอบวชา เปนประเมนทกษะ เปลยนจากสอบเนนได-ตก เปนเนนสอบเพอพฒนาการเรยนรของลกศษย พฒนาการทำหนาท facilitator ของคร การ ประเมนไมใชแคfeedbackตอลกศษยมนfeedbackครดวยเปลยนจากสอนตามทไดเรยนมา เปนเรยนรการทำหนาทครแนวใหม

การศกษาในศตวรรษท 21 หวใจคอลงมอปฏบต ทงลกศษยและคร ทงอาจารย ลกศษย ลงมอปฏบตภายใต PBL (project based learning) อาจารยลงมอปฏบตภายใต PLC (professional learning community) คอรวมตวกนทำหนาท facilitatorหรอ coachการ เรยนรยคใหมจากการปฏบตทงครทงนกเรยนตางกเรยนทงสน

เพอใหได twenty-first century skills การเรยนสมยใหม beyond สงทเราเคยเปน เปาหมายตองเลยเปาหมายเดม คอจาก teaching ไปเปน learning จาก content ไปเปน applicationเพอใหไดทกษะจากknowledgeไปเปนskillsจากtextbookไปเปนproject จาก classroom ไปเปน studio จากหองเรยนเปนหองทำงาน จากเรยนในโรงเรยนหรอใน มหาวทยาลยไปสการเรยนในreal life เยอะๆจากเรยนเปนวชาๆทเรยกวาpart เปนเรยน whole เพราะเวลาทำproject นไมไดใชวชาเดยว ใชหลายวชาประกอบกน ครอาจารยไมใช teacherหรอlecturerเปนfacilitator

Page 20: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

148 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

หนงสอทผมชอบมากกสองเลมน สองเลมนชอเดยวกน twenty-first century skills แตวา subtitle ตางกน เลมซายมอนแปลเปนภาษาไทยแลว คอเลมน “ทกษะแหงอนาคต อนใหม”มขายทวไปเปนหนงสอbestsellerผมเปนผเขยนคำนยมใหเลมขวามอนผมเขยนจาก แรงบนดาลใจในการอานหนงสอพวกนแตหลายเลม แตไมตองซอ ดาวนโหลดไดฟร สวนเลม ตรงกลางนเปนหนงสอทเขยนโดยคร ป. 5 ท Los Angeles ผมอานแลววางไมลง เลยของขน ผมกเขยนblogแลวกไปเทยวยใครตอใครใหแปลกเลยสสค. เขาแปลทานทสนใจทมลกเลกน ควรอาน นคร ป. 5 แตสอนมา 30 ปแลว โรงเรยนอยกลางเมอง Los Angeles บอกอยางน แปลวาเดกจนทงนน เดกกลางเมองในอเมรกาคอเดกจน เมองไทยเราเดกกลางเมองคอเดกรวย หวดำหมดคอเปนเดกทไมไดพดภาษาองกฤษทบาน แตลกศษยนไดดบไดดมากมาย ตองอานเอง ใหเหนวาครคนนสดยอดอยางไรพดงายๆคอแกสอนแบบtwenty-firstcenturyskillsแตแก ไมไดเรยนมาจากไหน แกลองเองคดเอง นาสนใจมาก ถาสนใจกตดตอท สสค. www.qlf.or.th ผมเสยดายเขาไมขาย ถาขายจะไดเผยแพรไดมาก นตองขอ บางทมคนไปขอกไมใหอก กลอง ตดตอดใครมลกเลกควรอานจะไดรวธทจะฝกลกตวเอง

Page 21: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

149Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ทกษะการเปนคร จดแรกคอรจกลกศษย ทกษะในการทำความรจกลกศษย ลกศษย 40 คนนไมเหมอนกนสกคน มทงหวแถวหางแถว แตทกคนมด คำถามคอครรขอดของลกศษย แตละคนหรอไม เดกคนนออนปวกเปยกเลยวชาน แตมดบางเรอง หยบขอดอนนนมาจดไฟให ลกโพลนแลวเขาจะกลายเปนเดกทมกำลงใจจะเรยนมแรงบนดาลใจในหนงสอเลมทผมเขยนนน ผมเอามาจากครกจำขปากเขามา ครอเมรกนคนหนงเลาวา ลกศษยชนมธยมคยกนโขมงโฉงเฉง เรองเปนดาวกฬา แลวกบอกวาทม professional และทมมหาวทยาลยกำลงมาตดตอทาบทาม จะใหไปเขาทม จะไดเงนดวย และไดรบสทธหรอโควตาพเศษเขาเรยน คยกนโขมงโฉงเฉง สวน เดกอกคนหนงนงหงอยเพราะตวเองไมเกง ครเดนผานไปรแลวเหนแววตา รแลวกพดบางอยาง เพอสะกดใหกำลงใจวาตวเองกมดเรองอนแลวหลงจากนนมาอก5-6เดอนแมมาหาแลวบอกวา หลงจากประโยคเดยวของครลกเปลยนไปเพราะปลกความเชอมนตวเองขนมาอยางนคอสดยอดคร

ครตองเปลยนแปลง ครอาจารยตองเปลยนแปลงการทำงานจากศลปนเดยวเปนทำงาน เปนทม มเปาหมายรวมกน เปน PLC คอครตองรวมตวกนเปน professional learning communityอาจารยมหาวทยาลยตองทำแบบน อาจารยทสอนป1ทกคนรวมตวกนเปนPLC เพอแลกเปลยนเรยนรจากการจดการเรยนการสอนนกศกษาป 1 วาสภาพเปนอยางไร จะหาทาง ปรบปรงอยางไรหรอวาออกแบบการเรยนรอยางไร อาจารยฟสกสรวมตวกน เปน PLC เพอ แลกเปลยนเรยนรจากการรวมกนจดการเรยนรวชาฟสกส ถามภาควชา ภาควชาจะกลายเปน PLC (professional learningcommunity) เรองPLCจะมรายละเอยดเยอะ ในหนงสอทผม เขยนไวนกมผมอานมาจากหนงสอLearningbyDoingจดสำคญคอครรวมตวเปนPLCรวมมอ กนนไมใชเปะปะ ไมใชวารวมตวกนแลวกทำอะไรกได ตองมประเดนยทธศาสตร มเปาหมายท ชดเจนวาเราตองการใหลกศษยของเราเดนในเรองไหนหรอวาลกศษยของเรานออนในเรองไหน เพอทจะปรบใหได

รองอธการบดมหาวทยาลยมหดลมาปรกษา เรองการเรมตนพฒนารปแบบการเรยนรของ นกศกษา เอ ผมแนะนำใหทดลอง (คอผมเปนคนชอบ design กระบวนการ เพราะผมเรยนทำ KM มา ไมไดเรยนหรอกฝกเอง) ไปถามลกศษยวาอาจารยในดวงใจของคณคอใคร ทำไมคณจง ชอบอาจารยคนนมาก ถามนกศกษาปจจบนดวย ถามบณฑตทเพงจบไปปสองปดวย คอถามตว บคคลและถามเหตผล เสรจแลวเลอกมาสกจำนวนหนง แลวกบอกอาจารย “มลกศษยบอกวา อาจารยนเปนอาจารยในดวงใจเขา อาจารยชวยเขยนสกหนาหนงวาอาจารยจดการเรยนการสอน อยางไร” ตกลงเรามคำอธบายของลกศษย มคำอธบายของอาจารย ผมไมอยากรวาสองอนน ใกลกนหรอเปลา บางอนอาจจะคนละเรองเลยกได แตเราจะไมเลอกอาจารยทลกศษยบอกวาท ชอบเพราะวาอาจารยใหเกรดด เราไมเอา ตองเอาททำใหลกศษยมแรงบนดาลใจ หรอวาทำให

Page 22: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

150 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

เรยนแลวสนก เหนคณคาของวชาทงหลาย หรอวาคนทจบไปแลวบอกวาเอาไปใชได ตกลงเรา กไดขอมลวาอาจารยเชญมา40คนลกศษยบอกวาอาจารยนเยยมอยางนตวเองกบอกวาตวเอง มวธอยางนเรากมาเลอกอกทหนง ทอาจารยเลาเปน success story เปน case study เปน เรองราวของทอาจารยเลา เลอกมาอกทหนงจาก 40 อาจจะเอาทกคนกได เราอาจจะตองบอก วาทอาจารยเลามานอาจารยขยายตรงนหนอย ทำตรงนใหชดอกหนอย มคนไปซก ถาเรามกำลง ทำวดโอตวอยางทดแลวกเชญคนเหลานมาworkshopกนมาshareกนคำถามตอไปคอแลว เราจะทำอยางไรตอไป จะใหมหาวทยาลยหรอคณะสนนสนนอะไร เปาหมายคออะไร เปาหมาย ทชดเจนคอลกศษย แตแนนอนในนนมการพฒนาวธการ facilitate การเรยนร มนมโจทยวจย ดวยอยในนน แลววธการนเปนการสรางความเปลยนแปลง เปนการหาทางพฒนารปแบบการ ทำหนาทlearningfacilitator

ทเลามานเปนการเรมตนการเปลยนแปลงจากอาจารยทลกศษยยกยอง ทผมพดทงหมดน ทกมหาวทยาลยมแลวเพยงแตคะแนนเตม10อาจจะอยท3-4แตเราเอามายกระดบแลวกทำ ในกลมคนทmotivateคนทเขาเหนคณคาเรองนอยแลวหนนเขาไปอกและสรางเรองราวใหคน อนไดรบรเพมขนอก นเปน positive change ตอวธทำงานของคร แลวกหาวธทจะทำใหเกด PLCตอเนองเรยนรรวมกนตอเนองไป

เรอง learning assessment ไดพดไปแลว เปลยนสามประการ คอ (1) ขอสอบไมเปน ความลบ (2) จากสอบเปนคนๆกสอบเปนทมดวย (3) ขอสอบสอบความคดเปนหลกไมใชสอบ ถกผดเปนหลก

ตองชวยอาจารยโดยหนนใหเกดเปนcommunityเปนชมชนคอรวมกลมกนคำวาPLC (professionallearningcommunity)เปนคำทใชกนทวไปไมใชเฉพาะครอาจารยคนททำงาน แบบเดยวกนกรวมกนเปนPLCไดทงสนซงแปลวาอาจารยกเรยนรวธทำหนาทแนวใหมโดยการ ลงมอปฏบตเชญผมมาพดสบหนอยางนไมไดประโยชนตองลงมอทำและวธทำกคอเอาจากทดๆ ทมอยแลว

สดทาย ตองจดโครงสรางการทำงานของอาจารยเสยใหมเพอทจะทำใหเกดการทำงาน เปนทม เรยนรเปนทมเรยนรในงาน แลวกใหรางวลทมดวย เปาหมายของการเปลยนแปลง เพอ การเรยนรของนกศกษา

เรองการวดเนนวดเพอหาเดกเรยนออนแลวหาทางเอาใจใสชวยเขาแลวกวดตวครดวย

Page 23: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

151Suranaree J. Soc. Sci. Vol. 6 No. 2; December 2012

ปจจยสำคญทสดทจะชวย facilitate การเปลยนแปลง กคอเปลยนททรพยากร ทใชใน การทำงานของอาจารย ถามวาทรพยากรอะไรสำคญทสด คำตอบคอเวลาสำหรบทจะใหอาจารย ทำงานเปนกลมเปนPLCไดเพอทจะมาทำBAR(beforeactionreview)คอวางแผนรวมกน ทำAAR เพอแลกเปลยนเรยนรการทำหนาทครฝก ในเรองทรพยากรน เงนเปนรอง แตกควรจะ มเงนสำหรบทจะใชในการจดเวทแลกเปลยนเรยนร จะตองไปดงาน ไปเชญคนทมหาวทยาลยอน ททำเรองแบบนอยดวยมาเลา ตองการสถานททำงาน และตองการคนมาทำหนาทเกบ record เกบขอมล มาชวยวเคราะหขอมล หวใจสำคญทสดคอเวลาสำหรบทำงานกลม ถาอาจารยหมด แรงไปกบการบรรยายกจะทำไมไดทพดมาทงหมดตองเปลยนstructureของการทำงานเวลา ของการทำงาน

อาจารยนตองเปลยนใจเปลยนพฤตกรรม จากทางซายมอไปเปนขวามอของสไลด ตองเปลยนคณคาความเชอตาง ๆ พดงายแตเวลาทำนน เรามกจะตกรองเดมฉะนนตองมวธชวย การเรยนรทพดมาทงหมดนเนนการเรยนโดยสรางความรสรางขนภายในตวเอง ทเรยกวา constructivism ใชหลกการ project based learning ใชหลกการของ learning pyramid การสรางความรknowledgecreationนคอresearchฉะนนจรงๆแลวการเรยนของแตละ คนนนคอ researchของสวนบคคลการเรยนแบบprojectbased learningกลายเปนผลงาน วจยในเรองหวขอนน แลวกเปนวจยวาดวยการเรยนรของอาจารย ทอาจารยจะเปนผ facilitate ไดดวย สามารถเอามาใชเพอการสรางผลงานวชาการของอาจารยได วนกอนคยกบ ดร.สธระ ท มอ. แกบอกวาทงหมดทคยไปคยมานตองเปลยนสญชาตญาณคร เพราะสญชาตญาณครคอ สอนตองเปลยนจากสอนเปนไมสอนใหได

Page 24: “การผลิตบัณฑิตในศตวรรษที่ 21”ฉะน นบ ณฑ ตแห งศตวรรษท 21 ต องม skill ช ดหน ง

152 “การผลตบณฑตในศตวรรษท 21”

สดทาย คอตองสรางเงอนไขใหมในการทำหนาท ถาตองการใหเกดผลจรง ๆ ตองสราง เงอนไขใหมในการทำหนาทอาจารยคอตองคดเวลาทำงานใหมตวอปสรรคสำคญคอตอนนเวลา ทำงานทไดรบเกยรตและนำหนกสงสดของอาจารยคอเวลา lecture หนงชวโมง 3 หนวยภาระ หากจะปฏรปการเรยนร กตกานตองเปลยน ตองใหเกยรตแกเวลาททำงานกลม PLC รวมกน รวมกนทำความเขาใจลกศษย แลวกรวมกนมานงปรกษาวาลกศษยทเขาเรยนออน ทำอยางไร หาวธอยางไรทใหเขามกำลงใจทจะเรยน การสรางสรรคดานการเรยนร คอการสรางวชาการ จากการเรยนรจากการจดการเรยนรทเรยกวาเปนscholarshipoflearningคอพวกเราตอนน อยภายใตกตกาของผลงานวชาการทเนนการวจยเปนหลก ทจรงในประเทศตะวนตก เวลานเขา ยกยองใหคณคาแกผลงานวชาการวาดวยการเรยนร (scholarshipof learning)แตมหาวทยาลย ไทยไมมวธทเปนรปธรรมทจะตคณคา ผมไปยหลายมหาวทยาลย รวมทงทมหดลดวย ไมสำเรจ เสยท ผมบอกวางายนดเดยวเราตองสราง scholarship of learning คอ นบผลงานการเปน learning facilitator ทด กคอยใหอาจารยเอาประสบการณทตวเองจดการเรยนรทดโดยเฉพาะ อาจารยทลกศษยชอบแลวกเอามาเขยนเปนขอ ๆ ยอนหลง กยากหนอย คอตองมขอมลแลว เอามาเขยนเปนผลงานวชาการถายอนหลงไมไดกคดทำไปขางหนา ทนเรา design ไดเลยวาจะ เกบขอมลอยางไร แลวกตวโจทย research question คออะไรเทอมหนงกไดหนงอน เพราะม research question ทกเทอม เพราะวามนม pre-test post-test ของลกศษย ถาหากเรา design การเรยน อาจารยคนหนงจดการเรยนรแบบน อกคนจดอกแบบแลวมาเปรยบเทยบกน เปนการเปรยบเทยบกนอยางนกยงเปนscientificมากขนในทสดกจะไดเรยกวาผลงานวชาการ ทมาจากการจดการเรยนรของลกศษยตองหาทางทำใหได

จดทสำคญคอเราตองเปลยนเรอง concept เรอง scholarship คอการยกยองงานวชาการ ทเดมยกยองเฉพาะ scholarship of knowledge creation กคอ research ตองเพมการ ยกยอง knowledge translation คอการเอาความรไปใชเอาไปทำใหเกดประโยชน ดานใดกได ตองหาวธทจะยกยองแลวเขาสตำแหนงวชาการไดรวมทงscholarshipoflearningคอการทำ หนาทเปนcoachเปนfacilitatorตองไมใชscholarshipof instructionแตเปนscholarship of learning คอไมใชทำ instruction แตทำ facilitation พอเราคดใหมอยางน เราจะมวธตง โจทยเพอทจะใหไดความรใหมในบรบทไทย