ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه...

19
راوه ك لێ ان هی دهغ ه لام ق س ی ئ ی ز رو ی پ ی ن ی ا كه له ی( هی اپ ن+ ت- ش رو ف و ن ی هو كێ پ﴿ وع ي8 ت ل ا ه ي ه من ل ا ها عن ی ف لام شA لا ا] kurdish – وزدی ك ردی ك[ دی وهیهمه سه رو گ ا زوهی ه وپL چ ێداL ئ: ز ی ر غهز ی8 پ شا وان ي ت- سL پ2010 - 1431

Transcript of ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه...

Page 1: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

ئه و كڕین وفرۆشتنانه ی كه له ئاینی پیرۆزیئیسالم قه ده غه یان لێكراوه

﴾ اإلسالم في عنها المنهية البيوع ﴿] kurdish – كردي – كوردی [

زاگرۆس‌هه‌مه‌وه‌ندی

پشتیوان‌سابیر‌عه‌زیز:‌پێداچونه‌وه‌ی

2010 - 1431

Page 2: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

﴾ اإلسالم في عنها المنهية البيوع ﴿« الكردية »‌باللغة

هموندي‌زاكروس

عزيز‌صابر‌بشتيوانمراجعة:‌

2010 - 1431

  

 

 

 

 

‌ئه‌و‌كڕین‌وفرۆشتنانه‌ی‌كه‌‌له‌‌ئاینی‌پیرۆزی‌ئیسالمقه‌ده‌غه‌یان‌لێكراوه‌

 

 

Page 3: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

 

‌سوپاس‌وستایش‌بۆ‌خCCوای‌گه‌وره‌‌ومیهره‌بCCان‌ودرود‌وڕه‌حمه‌ت‌بCCۆ‌سCCه‌ر‌گیCCانی‌ پاكی‌پێشه‌وای‌مرۆڤایه‌تی‌محمد‌المصطفی‌و‌ئال‌وبه‌یت‌و‌یار‌ویاوه‌رانی‌هه‌تا‌هه‌تایه‌‌.

‌ئاینی‌پCCیرۆزی‌ئیسCCالم‌كCCرین‌وفرۆشCCتن‌وبازرگCCانی‌به‌شCCێوه‌یه‌كی‌گشCCتی‌حه‌ڵاڵ‌  ‌هه‌روه‌ك‌خCCوای‌گه‌وره‌كردووه‌‌و‌ڕیبCCا‌و‌سCCوود‌خواردنیشCCی‌قه‌ده‌غه‌‌وحه‌رام‌كCCردووه‌‌

با)فه‌رموویه‌تی‌:‌ م‌الر ه‌البيع‌وحر ‌الل ‌واته‌‌:‌خوای‌گه‌وره‌‌كCCڕین{275‌CC}البقرة:‌(وأحلو‌فرۆشتنی‌حه‌ڵاڵ‌كردووه‌‌و‌ڕیبا‌و‌سوودی‌حه‌رامكردووه‌‌.

CCأكلوا‌أمCCوالكم‌بينكم‌)له‌جێگCCایه‌كی‌تریشCCدا‌فه‌رمCCوویه‌تی‌: CCوا‌ال‌ت ذين‌آمن هCCا‌ال CCا‌أي ‌يCان‌بكم‌رحيما ه‌ك ‌الل ‌أن‌تكون‌تجارة‌عن‌تراض‌منكم‌وال‌تقتلوا‌أنفسكم‌إن ‌(بالباطل‌إال

‌‌واته‌‌:‌ئه‌ی‌ئه‌و‌كه‌سCCانه‌ی‌باوه‌ڕتCCان‌هێنCCاوه‌‌له‌نێCCوان‌خۆتانCCدا‌سCCامانی{29}النسCCاء:‌یه‌كتری‌مه‌خۆن‌به‌ناڕه‌وا،‌مه‌گه‌ر‌له‌ڕێگCCCه‌ی‌بازرگانیه‌ك‌بێت‌كه‌به‌ڕه‌زامه‌ندی‌له‌نێCCوان

خۆتاندا‌ئه‌نجامی‌بده‌ن‌.

‌‌ونله‌هه‌مانكاتدا‌ئاینی‌پیرۆزی‌ئیسCالم‌مرۆرڤه‌كCان‌هانCده‌دات‌له‌پێنCCاو‌كه‌سCابه‌تكرد‌به‌ده‌سCCCCتهێنانی‌ڕزق‌و‌ڕۆزی‌حه‌ڵاڵ‌وه‌ك‌پیغه‌مبه‌ر‌)صCCCCلی‌اللCCCCه‌علیCCCCه‌وسCCCCلم‌(

ه:‌فه‌رموویه‌تی ‌نبي‌الل CCده‌وإن CCل‌من‌عمCCل‌ي CCرا‌من‌أن‌يأك ‌)ما‌أكل‌أحد‌طعاما‌قCCط‌خيالم‌كان‌يأكل‌من‌عمل‌يده( {(1471رواه‌البخCCاري‌)}‌‌داود‌عليه‌الس ‌واته‌‌:‌میقCCدادى‌

‌كورى‌مه‌عد‌یه‌كریب‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صلی‌اللCCه‌علیCCه‌وسCCلم‌(‌فه‌رمووى:‌هیچ‌كه‌س‌قه‌د‌خواردنێك‌ناخوات‌چCCاكتر‌و‌پCCاكتر‌بێت‌له‌وه‌ى‌كه‌‌به‌ده‌سCCتى‌خۆى‌په‌یدا‌كCCردوه‌،‌بێگومCCان‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)داوود(‌علیه‌‌الصCCالة‌‌و‌السCCالم‌هه‌میشCCه‌

له‌وه‌ى‌ده‌خوارد‌به‌ده‌ستى‌خۆى‌په‌یداى‌كردبوو‌.

‌زوبه‌یری‌كوڕی‌عه‌وامیش‌)‌خوای‌لێ‌ڕازی‌بێت‌(‌ئه‌گCCێڕێته‌وه‌‌كه‌‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCCلی‌)ألن‌يأخذ‌أحدكم‌أحبله‌فيأتي‌الجبل‌فيجئ‌بحزمCCة‌منالله‌علیه‌وسلم‌(‌فه‌رموویه‌تی‌:‌

أل‌النCCاس‌أعطCCوه‌أو CCه‌من‌أن‌يسCCر‌لCC ‌حطب‌على‌ظهCCره‌فيبيعهCCا‌فيسCCتغني‌بثمنهCCا‌خي‌واته‌‌:‌زوبیرى‌كCCورى‌عه‌وام‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌{(2072رواه‌البخاري‌)}‌‌منعوه(

‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCCوا‌)صCCCلی‌اللCCCه‌علیCCCه‌وسCCCلم‌(‌فه‌رمCCCووى:‌)ئه‌گه‌ر‌یه‌كێكتCCCان‌‌‌CبCCروا‌بCCۆ‌كێCCو‌و‌دارسCCتان‌‌CCCكCCۆڵێ‌دار‌بێCCنێ‌و‌بیفرۆشCCێت‌به‌ گوریسه‌كه‌ى‌هه‌ڵبگرێ

‌نرخه‌كه‌ى‌خۆى‌بێنیازى‌بكات‌له‌‌خه‌ڵك‌له‌و‌چCCاكتره‌‌داوا‌له‌‌خه‌ڵكى‌بكCCات‌بیCCده‌نێ‌یCCاننه‌یده‌نێ(.

‌ئێسCCCتاش‌كCCCاتی‌ئه‌وه‌‌هCCCاتووه‌‌بCCCڕۆینه‌‌سCCCه‌ره‌‌ئه‌صCCCڵی‌بCCCابه‌ته‌كه‌ی‌خۆمCCCان‌كه‌ڕوونكردنه‌وه‌ی‌ئه‌و‌كڕین‌وفرۆشتنانه‌یه‌‌كه‌‌ئاینی‌پیرۆزی‌ئیسالم‌قه‌ده‌غه‌ی‌كردوون‌:

1

Page 4: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

هه ندێ مامه ڵه هه یه كه له شه رع دا قه ده غه كراوه و رێگرى لێ ك##راوه لێره دا باسیان ده كه ین له گه ڵ به ڵگه كانیاندا:

# مامه ڵه به سه ر مامه ڵه ى براكه تدا ) كه سێكی تردا ( :1

‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌سێك‌شتێكى‌كریCCوه‌‌كه‌سCCێكى‌تCCردا‌له‌مCCاوه‌ى‌دیCCارى‌كCCراو‌بCCۆ‌په‌شCCیمان‌بCCوونه‌وه‌دا‌دێته‌الى‌وده‌ڵێت:‌من‌له‌و‌شCCته‌‌چCCاكترت‌پێ‌ده‌فرۆشCCم‌به‌هه‌مCCان‌نCCرخ‌یCCان

‌عن‌ابن‌عمر‌عن‌النبي‌)صلى‌الله‌وێنه‌ى‌ئه‌و‌شته‌ت‌پێ‌ده‌فرۆشم‌به‌كه‌متر‌له‌و‌نرخه‌،CCع‌أخيCCه.. عليCCه‌وسCCلم‌(‌ جCCل‌على‌بي CCع‌الر ‌‌واته‌‌:({1514}‌رواه‌مسCCلم‌)‌قCCال‌ال‌يب

‌ عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عCCومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(فه‌رمووى‌)با‌كه‌س‌مامه‌ڵه‌‌نه‌كات‌به‌سه‌ر‌مامه‌ڵه‌ى‌براكه‌یدا...(.

‌قCCال‌ال‌يسCCم‌المسCCلم‌على عن‌أبي‌هريرة‌أن‌رسول‌الله‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌‌واته‌‌:‌وه‌‌ئه‌بCCو‌هCCوره‌یره‌‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌({1515}‌رواه‌مسCCلم‌)‌سCCوم‌أخيه

‌‌فه‌رمCCووى:‌)بCCا‌موسCCوڵمان‌سCCه‌ودا ده‌ڵێت:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(نه‌كات‌به‌سه‌ر‌سه‌وداى‌براكه‌یدا(.

# فرۆشتنى شتێك كه نییه تى:2

CCدي CCع‌ليس‌عن ي‌البي جCCل‌فيريCCد‌من CCأتيني‌الر ه‌ي ول‌الل CCعن‌حكيم‌بن‌حزام‌قال‌يا‌رس‌CCدك‌ CCع‌مCCا‌ليس‌عن وق‌فقCCال‌ال‌تب CCأفأبتاعه‌له‌من‌الس(و‌داود‌CC{3503}‌رواه‌اب):واته‌‌‌‌

‌حه‌كیمى‌كورى‌حیزام‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌ووتم‌ئه‌ى‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌كه‌سCCێك‌داواى‌شتێكم‌لێ‌ده‌كات‌پێى‌بفرۆشم‌منیش‌ئیمه‌‌ئایا‌شتێكى‌پێى‌بفرۆشم‌كه‌‌له‌‌بازار

بیكرم‌بۆى؟‌فه‌رمووى:‌)شتێك‌مه‌فرۆشه‌‌كه‌‌نیته‌‌وهی‌خۆت‌نیه‌‌(.

# كرین و فرۆشتنى سكى سك 3

ه‌)صلى‌الله‌عليCه‌وسCلم‌(‌نهى ‌رسول‌الل ه‌بن‌عمر‌رضي‌الله‌عنهما‌أن ‌عن‌عبد‌اللجل‌يبتاع‌الجزور‌إلى‌أن‌تنتج ة‌كان‌الر ‌عن‌بيع‌حبل‌الحبلة‌وكان‌بيعا‌يتبايعه‌أهل‌الجاهلي

‌تنتج‌الCCتي‌في‌بطنهCCا( اقة‌ثم ‌({‌5،6‌CC/1514مسCCلم‌) (2143‌CC،3843}‌البخCCارى‌)‌الن‌واته‌:عه‌بدوڵڵاى‌كCCورى‌عCCومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێت(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌فرۆشCتنى‌سCكى‌سCكى‌قه‌ده‌غه‌كCرد‌كه‌‌كCرین‌و‌فرۆشCتنیه‌ك‌بCCوو‌خه‌ڵكى‌سه‌رده‌مى‌نه‌فامى‌ده‌یCCانكرد‌–‌به‌م‌شCCێوه‌‌بCCوو‌–‌كه‌سCCێكى‌گۆشCCتى‌ووشCCترى‌سه‌ربراوى‌ده‌فرۆشێت‌بۆ‌ئه‌و‌كCCاته‌ى‌ووشCCتره‌كه‌ى‌سCكى‌بCCبێ‌و‌پاشCCان‌ئه‌و‌سCكه‌ش

2

Page 5: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌سكى‌ببێ‌كه‌‌له‌سكى‌ووشتره‌كه‌‌دایه‌(.‌واته‌‌گۆشتى‌ووشتره‌كه‌‌ده‌فرۆشێ‌به‌‌بێچووىبێچوویه‌ك‌كه‌‌هێشتا‌خۆشی‌له‌دایك‌نه‌بووه‌.‌

# كرین و فرۆشتنى به رد هاوێشتن:4

پێشتر‌فه‌رمووده‌كه‌یمان‌باس‌كرد. 

‌‌كرین‌و‌فرۆشتنى‌به‌ردهاوێشتن  پێشه‌وا‌نه‌وه‌وه‌ى‌)ره‌حمه‌تى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:سێ‌مانا‌و‌لێكدانه‌وه‌‌هه‌ڵده‌گرێ:‌

‌يه‌كه‌م‌:‌‌CCCئه‌وه‌ى‌بڵێ‌هه‌ر‌كCCام‌له‌‌پۆشCCاكانه‌ى‌ئه‌م‌به‌رده‌ى‌كه‌وته‌‌سCCه‌ر‌كه‌‌فCCرێى‌ده‌ده‌م‌بێنم‌فرۆشتنى‌یا‌ئه‌م‌زه‌وى‌لCCێره‌و‌هه‌تCCا‌هه‌ر‌كCCوێ‌به‌رده‌كه‌‌گه‌یشCCت‌كه‌‌فCCرێى

ده‌ده‌م‌پێم‌فرۆشتى‌به‌وه‌نده‌.‌

‌‌ئه‌م‌به‌ردم‌نه‌ دووه‌م‌:‌‌Cپێم‌فرۆشتى‌به‌‌مه‌رجێ‌په‌شیمانه‌‌بوونه‌وه‌ت‌بۆ‌هه‌یه‌‌هه‌‌تافرێ‌ده‌ده‌م.

‌سێهه‌م‌:‌‌Cبه‌رد‌فرێ‌دانه‌‌خCCۆى‌بكCCرێت‌به‌‌كCCرین‌و‌فرۆشCتن‌به‌م‌شCCێوه‌‌بڵێ‌ئه‌گه‌ربه‌رده‌م‌گرته‌‌ئه‌و‌پۆشاكه‌‌ئه‌وه‌‌لێم‌كریوى‌به‌‌ئه‌وه‌نده‌.

# كرین و فرۆشتنى په رینى نێرى ئاژه ڵ: 5

ب عن‌بن‌عمر‌رضي‌الله‌عنهما‌قال‌نهى‌النبي‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌( CCعن‌عس‌‌{(‌2284رواه‌البخارى‌)} ‌الفحل ‌‌واته‌‌:‌عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عCCومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌

‌بێ(‌ده‌ڵێت:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صلى‌الله‌عليه‌وسCCلم‌(‌قه‌ده‌غه‌ى‌كCCردوه‌‌په‌ریCCنى‌ئCCاژه‌ڵى‌نCCێربفرۆشرێ.‌

# كرین و فرۆشتن به ده ست لێدان و بۆ فرێدان 6

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌نهى ول‌الل CCرس‌ ‌عن‌أبي‌سعد‌الخدري‌ضي‌الله‌عنه‌أنبه‌أو‌ينظر‌إليCCه.‌ونهى جل‌قبل‌أن‌يقل جل‌ثوبه‌بالبيع‌إلى‌الر ‌عن‌المنابذة‌وهي‌طرح‌الر

وب‌ال‌ينظر‌إليه ‌‌واته‌‌: {(‌2144‌CCرواه‌البخCCارى‌)}‌عن‌المالمسة‌والمالمسة‌لمس‌الث‌ئه‌بو‌سCه‌عید‌خCودرى‌)ره‌زاى‌خCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCلى‌اللCه‌عليCCه‌وسلم(‌كرین‌و‌فرۆشتنى‌بۆ‌فرێدان‌قه‌ده‌غه‌كردووه‌،‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌سێك‌فرێCCدانى‌پوشCCاك‌و‌قوماشCCه‌كه‌ى‌بCCۆ‌كه‌سCCێكى‌فرۆشCCتنه‌‌پێش‌ئه‌وه‌ى‌ئه‌مCCدیو‌دیCCوى‌بكCCات‌یCCا‌سCCه‌یرى‌بكات‌،‌هه‌روه‌ها‌كرین‌و‌فرۆشتنى‌ده‌ست‌لێدانى‌قه‌ده‌غه‌كردووه‌،‌ئه‌وه‌یه‌‌ده‌ستدان‌له‌

شته‌كه‌‌فرۆشتنیه‌تى‌-‌بێ‌ئه‌وه‌ى‌سه‌یرى‌بكات-‌(.‌

3

Page 6: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(  ول‌الل CCرس‌ CCرة‌أن ة عن‌أبي‌هري CCنهى‌عن‌المالمس‌‌{2146}‌رواه‌البخاري‌)‌ةوالمنابذ ‌C)‌)لم‌CCه‌وسCCواته‌‌:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌علي‌

كرین‌و‌فرۆشتنى‌ده‌ست‌لێدان‌و‌بۆ‌فرێدانى‌قه‌ده‌غه‌‌كرد‌.‌

# فرۆشتنى فرۆشراوه كه پێش وه رگرتنى:7

ه‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌ ‌رسول‌الل ه‌بن‌عمر‌رضي‌الله‌عنهما‌أن ‌قCCال عن‌عبد‌الل{ (1526(‌و‌مسCCلم‌)2126}‌رواه‌البخCCاري‌)‌من‌ابتاع‌طعاما‌فال‌يبعه‌حتى‌يستوفيه ‌‌

‌ه‌‌:‌عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێت:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلىوات‌فه‌رمووى:‌)هه‌ركه‌س‌خوارده‌مه‌نییه‌كى‌كCCرى‌بCCا‌نه‌یفرۆشCCێت‌هه‌تCCا الله‌عليه‌وسلم‌(‌

وه‌رى‌ده‌گرێت‌له‌‌فرۆشیار(.

‌النبي‌)صلى‌اللCه‌عليCCه‌وسCلم‌(‌ ترى‌طعامCا‌فال‌يبعCه‌حCCتى و‌جاء‌أن Cال:‌من‌اشCCق‌‌واته‌‌:‌هه‌ركه‌س‌خۆراكێكى‌كرى‌با‌نه‌یفرۆشCCێت‌({‌39‌CC/1528مسلم‌) }‌رواهيكتاله‌

هه‌تا‌پێوانه‌ى‌ده‌كات.

ه وق‌فنهى‌رسCCول‌الل CCأعلى‌السCC CCايعون‌الطعCCام‌جزافCCا‌ب CCانوا‌يتب ‌عن‌ابن‌عمر‌قCCال‌ك‌،‌ومسCCلم،2137}‌أخرجه‌البخCCاري‌،‌‌أن‌يبيعوه‌حتى‌ينقلوه  )صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌

37‌C/1527عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عومه‌ر‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌)خه‌ڵكى‌له‌‌:‌{‌واته‌‌‌به‌شى‌سه‌ره‌وه‌ى‌بازارى‌مه‌دینه‌‌خۆراكیان‌ده‌كرى‌به‌گۆتره‌‌جCCا‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلىالله‌عليه‌وسلم‌(‌رێگرى‌كردن‌كه‌‌بیفرۆشنه‌وه‌‌تا‌نه‌یگوێزنه‌وه‌‌-‌له‌‌شوێنه‌كه‌ى‌خۆى-.

# كرین و فرۆشتنێك كه فێڵ و خه ڵه تاندنى تێدا بێت: 8

‌ئه‌م‌مامه‌ڵه‌‌هه‌موو‌كرین‌و‌فرۆشتنێك‌ده‌گرێته‌وه‌‌كه‌‌نه‌زانراوه‌‌یا‌قومار‌یا‌مه‌ترسCCیCCعتێCCدا‌بێت‌:‌ ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌عن‌بي CCرة‌قCCال‌نهى‌رسCCول‌الل ‌عن‌أبي‌هري

‌‌واته‌‌:‌ئه‌بو‌هوره‌یره‌‌)ره‌زاى‌خCCواى{(4/1534رواه‌مسلم‌)}‌ ‌الحصاة‌وعن‌بيع‌الغرر‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌رێگCCرى‌كCCرد‌له‌‌كریCCنى‌به‌رد

‌و‌كرینى‌فێڵ‌و‌خه‌ڵه‌تاندن‌تێدابێت‌.‌ هاوێشتن

‌ئه‌م‌جۆره‌‌له‌كرین‌و‌فرۆشCCتن‌كه‌‌قه‌ده‌غه‌‌كCCراوه‌‌بنه‌مCCایه‌كى‌گه‌روه‌یه‌‌له‌‌كCCرین‌و‌و‌فرۆشتن‌دا‌زۆر‌شت‌ده‌گرێته‌وه‌‌وه‌ك‌فرۆشتنى‌شتێك‌كه‌‌نیه‌‌یا‌نادیاره‌‌یا‌نه‌زانراوه‌‌یCCا‌ناتوانرێ‌بدرێ‌به‌‌ده‌ستى‌كریCCاره‌وه‌‌یCCان‌شCCتێك‌فرۆشCCیار‌خCCاوه‌نى‌نCCییه‌‌یCCا‌فرۆشCCتنى‌ماسCCی‌له‌‌ده‌ریCCادا‌یCCا‌بێچCCو‌له‌‌سCCكى‌دایكیCCدا،‌ئه‌مCCانه‌‌و‌شCCێوه‌ى‌ئه‌مCCانه‌ش‌كCCرین‌و‌فرۆشتنى‌دروست‌نیه‌‌و‌مامه‌ڵه‌كه‌شی‌دانامه‌زرێ‌چه‌ند‌جۆرێCCك‌له‌‌كCCرین‌و‌فرۆشCCتنى‌قه‌ده‌غه‌‌كراو‌دواتر‌باس‌ده‌كه‌ین‌كه‌‌به‌ڵگه‌یان‌له‌سه‌ر‌هاتووه‌‌زۆریان‌له‌م‌جCCۆره‌‌كCCرین

و‌فرۆشتنه‌ن.

# فرۆشتنى گۆشت به ئاژه ڵى زیندوو دروست نییه :94

Page 7: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌‌نهى‌عن‌بيCCع‌الشCاة عن‌سمرة‌رضي‌الله‌عنه‌أن‌النبي‌)صCلى‌اللCه‌عليCه‌وسCلم‌(‌{‌وهو‌حديث‌حسن‌‌5/296و‌البهيقي‌في‌السنن‌الكبرى‌‌2‌/35رواه‌الحاكم‌}‌باللحم

‌واته‌:‌سCCه‌موره‌‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(فرۆشتنى‌مه‌رو‌بزنى‌زیندووی‌به‌گۆشت‌قه‌ده‌غه‌‌كرد.

# حه رامه فرۆشتنى ئاره ق و مرداره وه بوو و به رازو بته كان:10

ه‌سمع‌رسول‌الله‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌( ‌عن‌جابر‌بن‌عبد‌الله‌رضي‌الله‌عنهما‌أن نام CCر‌واألصCCة‌والخنزيCC م‌بيع‌الخمر‌والميت ه‌ورسوله‌حر ‌الل ة‌إن ‌يقول‌عام‌الفتح‌وهو‌بمكCCود CCدهن‌بهCCا‌الجل فن‌وي CCا‌السCCا‌يطلى‌بهCCه CCة‌فإن حوم‌الميت CCه‌أرأيت‌ش ‌فقيل‌يا‌رسول‌الل

ه‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌ ‌قال‌رسول‌الل ‌عند ويستصبح‌بها‌الناس‌فقال‌ال‌هو‌حرام‌ثمCCه( CCاعوه‌فCCأكلوا‌ثمن ‌ب م‌شحومها‌جملCCوه‌ثم ه‌لما‌حر ‌الل ‌}‌رواه‌ذلك‌قاتل‌الله‌اليهود‌إن

‌ه‌:‌جابیرى‌كورى‌عه‌بدوڵڵا‌)ره‌زاى‌خواى‌لێوات(‌1581‌C}‌C) (‌و‌مسلم2121البخارى‌)‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌ئه‌و‌ساڵه‌ى‌مه‌ككه‌‌ئازاد‌كرا‌گوێم‌له‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌بCCوو‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه

‌فه‌رمCCووى:‌)بێگومCCان‌خCCواو‌پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ى‌فرۆشCCتنى‌ئCCاره‌ق‌و‌مردارۆبCCوو وسCCلم‌(‌‌به‌رازو‌بتیان‌حه‌رام‌كردووه‌(‌عه‌رزیان‌كرد:‌ئه‌ى‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌رات‌چCCییه‌‌ده‌ربCCاره‌ى‌پیCCوى‌مردارۆبCCوو‌دیCCوارى‌كه‌شCCتى‌پێ‌سCCواغ‌ده‌درێت‌پێسCCته‌ى‌پێ‌چه‌ور‌ده‌كCCرێت‌و‌خه‌ڵكى‌بCCۆ‌چCCرا‌به‌كCCارى‌دێنن‌-وه‌ك‌نه‌وت-‌فه‌رمCCووى:‌)نه‌خCCێر‌ئه‌وه‌‌حه‌رامه‌(‌پاشCCان‌له‌وێ‌دا‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌فه‌رمووى:‌)خوا‌جوله‌كه‌كان‌له‌ناوبات‌له‌كاتێكدا‌خواى‌گه‌وره‌‌پیوى‌مردارۆبووى‌لێ‌حه‌رام‌كردبوون،‌ده‌یان‌توانده‌وه‌و‌پاشCCان

ده‌یانفرۆشت‌و‌پاره‌كه‌یان‌ده‌خوارد(.

# فرۆشتنى وێنه ى گیاندار:11

CCاه‌رجCCل اس‌رضCCي‌اللCCه‌عنهمCCا‌إذ‌أت ‌عن‌سعيد‌بن‌أبي‌الحسن‌قال‌كنت‌عند‌ابن‌عباوير CCص نع‌هCCذه‌الت CCي‌أص Cدي‌وإن نعة‌ي CCتي‌من‌ص CCاس‌إني‌إنسان‌إنما‌معيش ‌فقال‌يا‌أبا‌عب

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌ اس‌ال‌أحدثك‌إال‌ما‌سمعت‌رسول‌الل ‌يقCCول فقال‌ابن‌عبCCافخ‌فيهCCا وح‌وليس‌بن ه‌معذبه‌حتى‌ينفخ‌فيهCCا‌الCCر ‌سمعته‌يقول‌من‌صور‌صورة‌فإن‌الل‌وجهه‌فقال‌ويحك‌إن‌أبيت‌إال‌أن‌تصنع‌فعليك‌بهذا جل‌ربوة‌شديدة‌واصفر ‌أبدا‌فربا‌الر

يء‌ليس‌فيCCه‌روح CCل‌شCCجر‌ك ‌:واته‌‌({2110(‌و‌مسCCلم‌)‌2225}‌رواه‌البخCCاري‌)الش‌سه‌عیدى‌كورى‌ئه‌بو‌حه‌سه‌ن‌ده‌ڵێ:‌من‌الى‌عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عه‌ببCCاس‌بCCووم‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌كCCاتێ‌پیاوێCCك‌هCCات‌بۆالىCCو‌ووتى:‌ئه‌ى‌عه‌بCCدوڵالى‌كCCورى‌عه‌ببCCاس،‌من‌كه‌سCCێكم‌ژیCCانم‌له‌سCCه‌ر‌پیشCCه‌ى‌ده‌سCCته‌كانمه‌‌من‌ئه‌م‌وێنCCانه‌‌دروسCCت‌ده‌كه‌م،‌جCCا‌عه‌بدوڵڵاى‌كCCورى‌عه‌ببCCاس‌ووتى:‌هیچت‌بCCۆ‌بCCاس‌نCCاكه‌م‌ئه‌وه‌‌نه‌بێت‌كه‌‌له‌پێغه‌مبه‌رى

‌بیسCCتووه‌‌فه‌رمCCوویه‌تى،‌گCCوێم‌لێبCCوو‌فه‌رمCCووى:  خCCوام‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌‌)هه‌ركه‌س‌وێنه‌یه‌ك‌دروست‌بكات‌ئه‌وه‌‌خوا‌سزاى‌ده‌دات‌هه‌تا‌گیان‌ده‌كCCات‌به‌به‌ریCCدا‌وه‌‌هه‌رگیز‌ناتوانێ‌گیان‌بكCCات‌به‌به‌ریCCدا(‌جCCا‌پیCCاوه‌كه‌‌هه‌ناسCCه‌یه‌كى‌قCCوڵى‌هه‌ڵكێشCCاو

5

Page 8: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌ره‌نگى‌زه‌رد‌بCCوو‌جCCا‌عه‌بCCدوڵڵا‌ووتى:‌دامCCاو‌ئه‌گه‌ر‌هه‌رده‌بێ‌وێنه‌‌بكێشCCیت‌ئه‌و‌وێنه‌ىدارو‌دره‌خت‌و‌هه‌رشتێك‌بێ‌گیان‌بێ‌بیكێشه‌(.

# كرین و فرۆشتنى به رووبوم پێش پێگه یشتنى:12

مCCرة CCع‌الث ‌عن‌ابن‌عمر‌رضي‌الله‌عنهما‌النبي‌)صلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌نهى‌عن‌بي‌({1534(‌و‌مسCCلم‌)2194}‌رواه‌البخCCاري‌)حتى‌يبدو‌صالحها‌نهى‌البائع‌والمشتري.‌

‌واته‌:‌عه‌بدوڵڵاى‌كورى‌عومه‌ر‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌قه‌ده‌غه‌ى‌كCCرد‌له‌فرۆشCCتنى‌به‌روبCCووم‌ده‌سCCتى‌به‌پێگه‌یشCCتن‌نه‌كCCردبێ

رێگرى‌كرد‌له‌فرۆشیو‌و‌كریاری‌ئه‌و‌مامه‌ڵه‌‌بكه‌ن-(.

ه‌)صلى‌الله‌عليه‌وسCCلم‌(‌ ‌رسول‌الل ‌نهى‌عن عن‌أنس‌بن‌مالك‌رضي‌الله‌عنه‌أنه ‌أو‌تصCCفر.‌فقCCال‌رسCCول‌الل مار‌حتى‌تزهي‌فقيل‌له‌وما‌تزهي‌قال‌حCCتى‌تحمCCر ‌بيع‌الث

مرة‌بم‌يأخذ‌أحCCدكم‌مCCال‌أخيCCه. )صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌ ‌}‌رواه‌أرأيت‌إذا‌منع‌الله‌الث‌‌واته‌:‌ئه‌نه‌س‌)ره‌زاى‌خCCCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:({1555(‌و‌مسCCCCلم‌)2198البخCCCCاري‌)

‌)پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌قه‌ده‌غه‌ى‌كCرد‌له‌‌فرۆشCتنى‌به‌روبCووم‌هه‌تCCا‌پێCCده‌گات(‌ووتیCCان‌پێگه‌یشCCتن‌چCCۆنه‌‌فه‌رمCCووى:‌)هه‌تCCا‌سCCوور‌ده‌بێت‌یCCا‌زه‌رد‌ده‌بێت(‌فه‌رمووى:‌)ئه‌گه‌ر‌خوا‌به‌روبومه‌كه‌ى‌له‌ناوبرد‌له‌به‌رانبه‌رى‌چیدا‌هه‌ركCCام‌له‌ئێCCوه‌‌مCCاڵى‌براكه‌ى‌پێ‌حه‌ڵاڵ‌ده‌بێ(‌واته‌:‌ده‌بێت‌ده‌ست‌به‌پێگه‌یشتن‌بكات‌ئه‌نجCCا‌دروسCCته‌،‌به‌ڵامپێش‌ئه‌وه‌‌ئه‌گه‌ر‌شتێكى‌به‌سه‌رداهات‌وفه‌وتا‌له‌به‌رانبه‌رى‌چیدا‌نرخه‌كه‌ى‌وه‌رگرتووه‌.

# كرین وفرۆشتنى موزابه نه :13

‌موزابه‌نه‌:‌بریتییه‌‌له‌فرۆشتنى‌خورماى‌تازه‌‌پێگه‌یشتوو‌به‌خورماى‌تCCر،‌وه‌‌فرۆشCCتنىه‌)صCCلى‌اللCCهمێوژ‌به‌ترێ‌به‌پێوانه‌،‌ ‌عن‌ابن‌عمر‌رضي‌الله‌عنهما‌قCCال‌نهى‌رسCCول‌الل

‌عن‌المزابنة‌أن‌يبيع‌ثمر‌حائطه‌إن‌كان‌نخال‌بتمر‌كيال‌وإن‌كان‌كرمCCا‌أن عليه‌وسلم‌(‌ه. ‌رواه‌البخاري}‌يبيعه‌بزبيب‌كيال‌وإن‌كان‌زرعا‌أن‌يبيعه‌بكيل‌طعام‌ونهى‌عن‌ذلك‌كل

(2171‌CC،2185‌CC،2205(لم‌CCو‌مس‌)76‌CC/1542‌CC})‌:ومه‌رواته‌‌CCورى‌عCCدوڵڵاى‌كCCعه‌ب‌‌كCCرین‌و‌فرۆشCتنى )ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCلم‌(‌

‌موزابه‌نه‌ى‌قه‌ده‌غه‌‌كردووه‌،‌كه‌‌بریتییه‌‌له‌وه‌ى‌به‌رووبومى‌باغه‌كه‌ى‌گه‌ر‌خورماى‌تCCازه‌‌پێگه‌یشتوو‌بوو‌بیفرۆشێت‌به‌خورماى‌تر‌به‌‌پێوانه‌و‌ئه‌گه‌ر‌ترێ‌بCCوو‌بیفرۆشCCێت‌به‌مێCCوژ‌به‌پێوانه‌و‌ئه‌گه‌ر‌گه‌نم‌وجۆ‌)ى‌سه‌وز(‌بوو‌بیفرۆشێ‌به‌گه‌نم‌وجۆى‌تر.‌ئه‌مانه‌ى‌هه‌موو

قه‌ده‌غه‌‌كرد(.

# كرین وفرۆشتنى دانه وێڵه ى سه وزى پێنه گه یشتوو:14

‌ئه‌نه‌سى‌كCCورى‌مالیCCك‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌)پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCCه‌وسCCCلم‌(‌قه‌ده‌غه‌ى‌كCCCردووه‌‌گه‌نم‌وجCCCۆو‌دانه‌وێڵه‌ى‌سCCCه‌وزى‌پێنه‌گه‌یشCCCتوو

6

Page 9: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌‌وه‌‌هه‌نCCدێك‌ده‌ڵێن‌)محCCاقله‌( له‌گوڵه‌كه‌یCCدا‌بێت‌و‌بیفرۆشCCێت‌به‌دانه‌وێڵه‌ى‌ووشCCك(فرۆشتنى‌كێڵگه‌یه‌‌به‌گه‌نم‌وجۆ‌كه‌‌ئه‌ندازه‌ى‌دیارى‌كراو‌بێت.

‌وه‌‌)مخایره‌(ش:‌فرۆشتنى‌كێڵگه‌یه‌‌به‌سێیه‌ك‌وچواریه‌ك‌ئه‌و‌دانه‌وێڵه‌ى‌لCCێى‌به‌رهه‌م‌عن‌جابر‌بن‌عبد‌الله‌رضي‌الله‌عنهما‌نهى‌النبي‌)صلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌عن‌,‌دێت

CCاع‌إال الحها‌وأن‌ال‌تب CCدو‌صCC مCCر‌حCCتى‌يب CCع‌الث CCة‌وعن‌بي CCة‌وعن‌المزابن ‌المخابرة‌والمحاقل‌واته‌:‌جCCابیرى({1536‌CC(‌و‌مسلم‌)2381}‌رواه‌البخاري‌) ‌بالدينار‌والدرهم‌إال‌العرايا

‌كورى‌عه‌بدوڵڵا‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌رێگرى‌كرد‌له‌فرۆشتنى‌)به‌كرێ‌دانى(‌كێڵگه‌‌به‌خۆراك‌)گه‌نم‌و‌جۆ(‌یCCا‌به‌سCCێیه‌ك‌وچCCواریه‌كى‌ئه‌وه‌ى‌لێى‌به‌رهه‌م‌دێت،‌هه‌روه‌ها‌رێگرى‌كرد‌له‌فرۆشCCتنى‌به‌رووبCCومى‌دره‌خت‌هه‌تCCا

پێگه‌یشتنى‌ده‌ست‌پێ‌نه‌كات‌ونابێ‌بیفرۆشێت‌به‌پاره‌و‌پول‌نه‌بێت‌جگه‌‌له‌‌عه‌رایا(

‌عه‌رایا‌كۆى‌)عریه‌(‌بریتییه‌‌له‌ئه‌وه‌ى‌خێزانێك‌خورمCCاى‌تCCازه‌‌پێگه‌یشCCتوو‌وه‌رده‌گCCرن‌وده‌یخه‌مڵێنن‌به‌خورماى‌وشك‌بCCۆئه‌وه‌ى‌به‌تCCازه‌یى‌بیخCCۆن‌له‌جیاتیCCدا‌خورمCCاى‌ووشCCك

ده‌ده‌ن.

# نرخى سه گ وكرێى ئافره تى داوێن پیس وفاڵچى:15

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌( ‌رسول‌الل ‌عن‌أبي‌مسعود‌األنصاري‌رضي‌الله‌عنه‌أنCCاهن ‌،2237‌CC،2282}‌رواه‌البخCCاري‌)‌نهى‌عن‌ثمن‌الكلب‌ومهCCر‌البغي‌وحلCCوان‌الك

‌واته‌:‌ئه‌بو‌مه‌سعودى‌ئه‌نێارى‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:({1567‌C(‌ومسلم‌)5346‌پێغه‌مبه‌ر‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌نرخى‌سه‌گ‌وكCCرێى‌ئCCافره‌تى‌داوێن‌پیس‌و‌فCCاڵچى

قه‌ده‌غه‌كرد.

ه‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌قCCال:‌ثمن‌الكلب‌خبيث ‌رسول‌الل ‌عن‌رافع‌بن‌خديج‌أنب‌الحجام‌خبيث CCومهر‌البغي‌خبيث‌وكس‌(لم‌CCرواه‌مس‌{41‌CC/1568‌CC})واته‌:‌رافیعى‌

‌كورى‌خه‌دیج‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌فه‌رمCCووى:‌)نCCرخى‌سCCه‌گ‌پیسCCه‌،‌كCCرێى‌ئCCافره‌تى‌داوێن‌پیس‌پیسCCه‌،‌ده‌سCCكه‌وتى

كه‌ڵه‌شاخگر‌پیسه‌(.

# جیاكراوه ى نه زانراو:16

‌ئه‌وه‌یه‌‌هه‌ندێك‌له‌به‌رووبCCوم‌یCCا‌دانه‌وێڵه‌‌جیاكCCاته‌وه‌‌)به‌ڵام‌ئه‌نCCدازه‌كه‌ى‌نادیCCار‌بێت(ئه‌وه‌‌فرۆشتنى‌دروست‌نییه‌،‌به‌ڵام‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌ندازه‌كه‌ى‌زانراو‌بوو‌دروسته‌.

CCا‌إال‌أن ني ه‌)صلى‌الله‌عليه‌وسCلم‌(‌عن‌الث ه‌قال‌نهى‌رسول‌الل ‌عن‌جابر‌بن‌عبد‌الل‌واته‌:‌جابیر‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بی(({1290‌C(‌و‌الترمذي‌)7‌C/38}‌رواه‌النسائي‌)‌يعلم

‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌فرۆشCCتنى‌جیCCاكراوه‌‌)نه‌زانCCراو(ىقه‌ده‌غه‌كرد‌مه‌گه‌ر‌ئه‌ندازه‌كه‌ى‌بزانرێت.‌ئه‌و‌كاته‌‌دروسته‌.

7

Page 10: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

# فرۆشتنى خۆراك پێش پێوانه كردنى:17

‌دروسCCت‌نCCییه‌‌خCCۆراك‌بفرۆشCCرێت‌هه‌تCCا‌پێCCوانه‌‌نه‌كCCرێت‌له‌كCCاتى‌كرینCCدا‌وله‌كCCاتىه‌)صلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(فرۆشتنیدا‌ ‌عن‌جابر‌)‌رضي‌الله‌عنه‌(‌قال‌نهى‌رسول‌الل

}‌رواه‌ابن‌ماجه‌)‌عن‌بيع‌الطعام‌حتى‌يجري‌فيه‌الصاعان‌صاع‌البائع‌وصاع‌المشتري‌‌واته‌:‌جCCابیر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر)صCCلى(‌وهو‌حديث‌حسن‌{2228

‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌فرۆشتنى‌خۆراكى‌قه‌ده‌غه‌كرد‌هه‌تا‌دوو‌پێوانه‌‌نه‌كرێت،‌پێوانه‌كردنىكریارو‌پێوانه‌كردنى‌فرۆشیار.

# فرۆشتنى خوێن دروست نییه :18

ألته CCرت‌فس CCه‌فكسCCأمر‌بمحاجمCCاما‌ف ‌عن‌ابن‌أبي‌جحيفة‌قال‌رأيت‌أبي‌اشترى‌حجه‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCلم‌(‌نهى‌عن‌ثمن‌الCدم‌وثمن‌الكلب ‌رسول‌الل ‌عن‌ذلك‌قال‌إن

ور CCه‌ولعن‌المصCC CCا‌وموكل ب CCل‌الر مة‌وآك CCرواه‌وكسب‌األمة‌ولعن‌الواشمة‌والمستوش‌{‌{2238‌CCالبخCCCCاري‌) ‌C)اوكم‌دىواتCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌بCCوحه‌یفه‌‌)ره‌زاى‌خCCو‌جCCه‌:‌ئه‌ب‌

‌كۆیله‌یه‌كى‌كه‌ڵه‌شCاخگرى‌كCCرى‌فه‌رمCCانى‌كCCرد‌ئه‌وه‌ى‌كه‌ڵه‌شCاخى‌پێCCده‌گرت‌شCكێنرا‌منیش‌پرسیارم‌لێ‌كرد‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌وتى:‌بێگومCCان‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسلم‌(‌رێگرى‌كرد‌له‌نرخى‌خوێن‌وسه‌گ‌و‌كرێى‌گه‌نیزه‌ك‌)ئCCافره‌تى‌داوێن‌پیس(‌وه‌‌نه‌فرینى‌كرد‌خاڵ‌كوت‌وخاڵ‌بۆكوتراو‌و‌سوو‌خۆرو‌سCووده‌ر‌وه‌‌نه‌فریCنى‌كCردووه‌‌له‌

وێنه‌كێش‌وپه‌یكه‌رتاش.

پێش ### دروس##ت ن##ییه فرۆش##تن وكری##نى ده س##كه وت )غه نیمه ت(19: به شكردنى به سه ر جه نگاوه راندا

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌عن ‌عن‌ابن‌عباس‌رضي‌الله‌عنه‌قال:‌نهى‌رسول‌اللم ‌‌واته‌:‌عه‌بدوڵڵاى(‌وهو‌حديث‌صحيح‌{7‌/301}‌رواه‌النسائي‌)‌بيع‌الغنائم‌حتى‌تقس

‌كورى‌عه‌بباس‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(قه‌ده‌غه‌ى‌كرد‌غه‌نیمه‌ت‌بفرۆشرێت‌هه‌تا‌دابه‌ش‌ده‌كرێت.

# فرۆشتنى زه مكارى به نیازى فێڵ:20

‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌سێك‌بێ‌ئه‌وه‌ى‌نیCCازى‌كریCCنى‌شCCتێكى‌هه‌بێ‌زه‌م‌بكCCات‌به‌سCCه‌ر‌یه‌كێكى‌عن‌ابن‌عمCCر‌أن‌تردا‌بۆ‌ئه‌وه‌ى‌نرخى‌ئه‌و‌شته‌‌به‌رز‌كاته‌وه‌‌بۆ‌چه‌واشCCه‌كردنى‌كریCCار,

‌(‌و2142}‌رواه‌البخCCاري‌)‌نهى‌عن‌النجش رسCCول‌اللCCه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌‌واته‌:‌عه‌بCCCدوڵڵاى‌كCCCورى‌عCCCومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:({1516‌CCCمسCCCلم‌)

‌رێگCCرى‌كCCردووه‌‌له‌زه‌مكCCارى‌به‌نیCCازى‌فێCCڵ پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌وخه‌ڵه‌تاندن.

# فرۆشتنى پشیله دروست نییه :218

Page 11: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌عن‌أبي‌الزبير‌قال‌سألت‌جابرا‌عن‌ثمن‌الكلب‌والسنور‌؟‌قCCال‌زجCCر‌النCCبي‌)صCCلى‌ه‌:‌ئه‌بو‌زوبه‌یر‌ده‌ڵێ:‌پرسیارم‌وات({‌1569}‌رواه‌مسلم‌)‌عن‌ذلك الله‌عليه‌وسلم‌(

‌له‌‌جابیر‌كرد‌ده‌رباره‌ى‌نCCرخى‌سCCه‌گ‌وپشCCیله‌‌بفرۆشCCرێت‌وتى:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCCلى‌اللCCهرێگرى‌كرد‌له‌و‌كاره‌(. عليه‌وسلم‌(‌

# فرۆشتنى ترێ به كه سێ كه عاره قى لێ دروست ده كات:22

ه‌)صCCلى‌اللCCه‌عليCCه‌وسCCلم‌(‌لعن‌اللCCه‌الخمCCر ‌عن‌ابن‌عمCCر‌يقCCول‌قCCال‌رسCCول‌اللCCة‌إليه ‌}‌رواه‌وشاربها‌وساقيها‌وبائعها‌ومبتاعها‌وعاصرها‌ومعتصرها‌وحاملها‌والمحمول

‌واته‌:‌عه‌بCCدوڵڵاى‌كCCورى(‌وهCCو‌حCCديث‌صCCحيح‌{‌3380(‌و‌ابن‌ماجCCه‌)3674ابو‌داود‌)‌عCCCCCومه‌ر‌)ره‌زاى‌خCCCCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCCCCوا‌)صCCCCCلى‌اللCCCCCه‌عليCCCCCه‌وسCCلم‌(فه‌رمCCووى:‌)خCCواى‌گه‌وره‌‌نه‌فریCCنى‌كCCردووه‌‌له‌عCCاره‌ق‌ئه‌وه‌ى‌ده‌یخCCواته‌وه‌و‌ئه‌وه‌ى‌ده‌یگێرێ‌وفرۆشCCیارو‌كریCCارو‌دروسCCتكه‌ر‌وئه‌وه‌ى‌ده‌یگوشCCێ‌بCCۆ‌دروسCCتكراو‌و

ئه‌وه‌ى‌هه‌ڵیده‌گرێ‌و‌ئه‌وه‌ى‌بۆى‌هه‌ڵده‌گرن‌و‌بۆى‌ده‌به‌ن-(.

# دروست نییه زیاده ى ئاو بفرۆشرێت:23

ه‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌ ‌رسول‌الل ل‌المCCاء عن‌إياس‌بن‌عبد‌أن CCنهى‌عن‌بيع‌فض‌‌(‌وهو‌حديث‌صحيح‌{‌1271و‌الترمذي‌)7‌C/‌307(‌و‌النسائي‌3478}‌رواه‌ابو‌داود‌)

‌واته‌:‌ئییاسى‌كورى‌عه‌بد‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خوا‌)صلى‌الله‌عليه‌فرۆشتنى‌زیاده‌ى‌ئاوى‌قه‌ده‌غه‌كرد‌واته‌:‌ئه‌گه‌ر‌كه‌سێ‌له‌پێویستى‌خۆى‌زیاتر وسلم‌(‌

ئاوى‌هه‌بوو‌خه‌ڵكیش‌پێویستیان‌پێبو‌‌ئه‌وه‌‌دروست‌نییه‌‌بیفرۆشێت‌پێیان.‌

ه‌ ‌رسول‌الل ‌‌قال‌ال‌يمنع‌فضل‌الماء‌ليمنع)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(عن‌أبي‌هريرة‌أن/7‌CC(‌و‌النسائي‌3478رواه‌ابو‌داود‌)}‌‌به‌فضل‌الكأل ‌(‌وهCCو‌1271و‌الترمCCذي‌)‌307‌ئه‌بCCو‌هCCوره‌یره‌‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌ر‌)صCCلىه‌‌:‌وات ‌‌{حديث‌صCCحيح

‌الله‌عليه‌وسلم‌(فه‌رمووى:‌)رێگرى‌زیاده‌ى‌ئاو‌ناكرێ‌تCCا‌رێگCCرى‌له‌وه‌رى‌پێ‌بكCCرێ(.‌/38(‌و‌مسCCلم‌)‌2353رواه‌البخCCاري‌)}‌)وفي‌لفظ:‌ال‌يباع‌فضل‌الماء‌ليباع‌بCCه‌الكأل(

‌واته‌:‌له‌ریوایه‌تێكدا‌ده‌فه‌رموێ:‌زیاده‌ى‌ئاو‌نافرۆشرێت‌تا‌له‌وه‌ر‌و‌گژو‌گیCCاو‌{(1566پێ‌بفرۆشرێت. خۆراكی‌ئاژه‌ڵی‌

# فرۆشتنى شارنشین بۆ گوندنشین دروست نییه :24

CCاد‌وان‌كCCان‌أخCCCCاه‌أو ر‌لب CCعن‌أنس‌بن‌مالك‌رضي‌الله‌عنه‌قال:‌نهينا‌أن‌يبيع‌حاض‌‌‌واته‌:‌ئه‌نه‌سى‌كورى‌مالیك({109‌C/‌715(‌و‌مسلم‌)2718}‌رواه‌البخاري‌)‌أبCCCCCاه

‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌رێگریمCCان‌لێ‌كCCرا‌كه‌‌شارنشCCین‌شCCت‌بفرۆشCCێ‌بCCۆگوندنشین‌یا‌براو‌باوكیشى‌بێت.

9

Page 12: ئهو كڕین وفرۆشتنانهی كه له ئاینی پیرۆزی ... · Web viewپێشه وا نه وه وه ى (ره حمه تى خواى لێ بێ) ده ڵێ: كر ین

‌ئه‌ویش‌مه‌به‌ست‌پێی‌ئه‌وه‌یه‌‌كه‌‌شارنشینه‌كان‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌شار‌بوه‌ستن‌وبیانه‌وێت‌بێ‌ئاگایی‌و‌نه‌شاره‌زایی‌گوند‌نشینه‌كان‌له‌نرخی‌بازاڕ‌به‌هه‌ل‌وه‌ربگرن‌و‌بیقۆزنه‌وه‌‌و‌بیCCCCCانخه‌ڵه‌تێنن،‌ئه‌مه‌ش‌له‌‌زیCCCCCانی‌خه‌ڵكی‌گوندنشCCCCCینه‌،‌یCCCCCان‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌ئه‌گه‌ر‌شارنشینه‌كان‌بێنه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌شار‌و‌فرسCCه‌ت‌له‌‌گونCCد‌نشCCینه‌كان‌وه‌ربگCCرن‌بCCۆ‌ئه‌وه‌ی‌هه‌رچیه‌كیان‌پێیه‌‌له‌‌ده‌غڵ‌و‌دان‌و‌كه‌ل‌وپه‌ڵ‌و‌كاڵا‌به‌كه‌متر‌له‌نرخی‌بازاڕ‌لێیان‌بكڕن‌و‌بیانخه‌ڵه‌تێنن،‌نه‌ك‌مه‌به‌ست‌له‌‌فه‌رمCCووده‌كه‌‌ئه‌وه‌‌بێت‌كه‌‌شارنشCCین‌و‌گونCد‌نشCCین‌به‌یه‌كه‌وه‌‌كCCCڕین‌وفرۆشCCCتن‌نه‌كه‌ن،‌كه‌‌ئه‌مه‌یCCCان‌له‌گه‌ڵ‌مه‌به‌سCCCته‌كانی‌شCCCه‌ریعه‌تی

ئیسالمدا‌یه‌كناگرێته‌وه‌‌...

###### دروس#####ت ن#####ییه قه رزو فرۆش#####تن به یه كه وه ، وه دوو مه رج25له فرۆشتنێكدا:

ه‌بن‌عمرو‌قال‌قال‌رسول‌الله‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌( لف عن‌عبد‌الل CCس‌ ‌‌ال‌يحCCلCCدك }‌رواه‌ابCCو‌داود‌)‌وبيع‌وال‌شرطان‌في‌بيع‌وال‌ربح‌ما‌لم‌تضمن‌وال‌بيع‌ما‌ليس‌عن

‌واته‌:‌عه‌بCCدوڵڵاى(‌وهو‌حCديث‌حسCن‌{‌1234(‌و‌الترمذي‌)4611(‌و‌النسائي‌)3504‌كورى‌عه‌مر‌)ره‌زاى‌خCCواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێ:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌)صCCلى‌اللCه‌عليCCه‌وسCلم‌(‌فه‌رمووى:‌)حه‌ڵاڵ‌نییه‌‌قه‌رزو‌فرۆشتن‌به‌یه‌كه‌وه‌و‌دوو‌مه‌رج‌له‌فرۆشتنێكداو‌قCCازانجى

شتێك‌زه‌مانه‌تى‌نه‌كردووه‌و‌فرۆشتنى‌ئه‌وه‌ى‌الت‌نییه‌(.

# دوو مامه ڵه له یه ك مامه ڵه دا كه سێكى تردا:26

CCه ‌عن‌أبي‌هريرة‌قال‌قال‌النبي‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌من‌باع‌بيعتين‌في‌بيعCCة‌فلبا هما‌أو‌الر CCأوكس‌(ائي‌CC7}‌رواه‌النس‌CC/295(وداود‌CCو‌اب‌)3461(ذي‌CCو‌الترم‌)1231)‌

‌واته‌:‌ئه‌بو‌هوره‌یره‌‌)ره‌زاى‌خواى‌لێ‌بێ(‌ده‌ڵێت:‌پێغه‌مبه‌رى‌خCCوا‌وهو‌حديث‌حسن‌{‌)صلى‌الله‌عليه‌وسلم‌(‌فه‌رمووى:‌هه‌ركه‌س‌دوو‌مامه‌ڵه‌‌بكات‌له‌یه‌ك‌مCCامه‌ڵه‌دا‌ئه‌وه‌

نرخه‌‌كه‌مه‌كه‌یان‌بۆ‌هه‌یه‌‌یا‌ریباو‌سوود‌-‌ده‌خوات-(.

‌خوای‌گه‌وره‌‌له‌گوناهی‌هه‌موو‌الیه‌كمCCان‌خCCۆش‌بیت‌و‌زیCCاتر‌شCCاره‌زامان‌بكCCات‌له‌ئاینه‌كه‌ی‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌له‌سه‌ر‌به‌صیره‌ت‌و‌چاوڕۆشنی‌ئه‌حكامه‌كانی‌ئیسالم‌وه‌ربگرین‌.

وصلی‌الله‌وسلم‌علی‌نبینا‌محمد‌وعلی‌آله‌وصحبه‌وسلم

10