UNIVERZITET DEMAL BIJEDI U MOSTARU

NASTAVNIKI FAKULTET

ODSJEK ZA SPORT I ZDRAVLJE

STRUKTURA MOTORIKOG PROSTORA(SEMINARSKI RAD)

KANDIDAT: MENTOR:

Mostar, 2013. godine

SADRAJ:1. UVOD...................................................................................................................................32. PREDMET I PROBLEM RADA......................................................................................43. CILJEVI I ZADACI RADA...............................................................................................54. METOD RADA...................................................................................................................64.1 Istraivanje motorikog segmenta antropolokog statusa ovjeka.............64.2 Mehanizam za regulaciju kretanja....................................................74.3 Mehanizam za struktuiranje kretanja...................................84.4 Motorike sposobnosti...................................................9-10 4.4 Mehanizam za energetsku regulaciju.................................115. TEORETSKA I PRAKTINA VRIJEDNOST RADA.................................................126. ZAKLJUAK....................................................................................................................137. LITERATURA..................................................................................................................14

1. UVOD

Tema mog seminarskog rada je Struktura motorikog prostora. Kroz svoj seminarski rad u pokuati objasniti i pribliziti ovu temu, metord rada kao i ciljeve.Faktorskim pristupm istraivanja u motorikom prostoru vremenom se dolo do relativnih informacija koje potvruju da postoji vie motorikih sposobnosti to je doveo do pitanja o strukturi motorikih sposobnosti, odnosno do pitanja, koliko motorikih sposobnosti kod ovjeka objektivno postoje, kakve su njihove meusobne relacije, kakve su relacije sa ostalim segmentima antropolokog statusa i kakav je po vaosti njihov uticaj na pojedine sportske aktivnost.Doslo se u stvari do saznanja, da osnovu motorikih sposobnosti ine jednostavni, ali i veoma sloeni integralni i kompleksni pokreti.

2. PREDMET I PROBLEM RADA

Predmet mog seminarskog rada je Struktura motorikog prostora , gdje u spomenuti koje su to motorike sposobnosti i njihov prostor.

PROBLEM RADA:Problem mog seminarskog rada predstavlja mehanizam za regulaciju kretanja, mehanizam za struktuiranje kretanja, mehanizam za sinergijsku regulaciju i regulaciju tonusa.

3. CILJEVI I ZADACI RADA

Cilj ovog seminarskog rada je objasniti ta je to struktura motorikog prostora, i njegov znaaj.

ZADACI RADA:

Nakon to smo jasno postavili i definirali cilj, mogu se odrediti sljedei zadaci rada: 1. Izvriti odabir literature i drugih izvora informacija2. Izvui zakljuke3. Prezentirati rad

4. METOD RADA

4.1 Istraivanje motorikog segmenta antropolokog statusa ovjekaVe od samog poetka istraivanja motorikog segmenta antropolokog statusa ovjeka bilo je jasno da se motorika sposobnost ne moe aproksimirati jednom jedinom dimenzijom (faktorom), ve da se radi o tzv. multidimenzionalom pristupu. Meutim , najvei broj pokuaja utvrivanja strukture motorikih sposobnosti bio je usmjeren na taksonomizaciju razliitih perceptivno-motorikih i razvoja testova u grupe, koje su se mogle identifikovati ickljuivo na temelju njihovih fenomolokih karakteristika. Tek u posljednje vrijeme uinjena su istraivanja kojima je primarni cilj bio otkrivanje funkcionalnih mehanizama koji regulisu motorike aspekte voljnih pokreta.Klasian racionalni pristup izuavanja motorikih sposobnosti uglavnom se sastojao u odreivanju latentnih motorikih struktura, koje su odgovorne za beskonacan broj manifestnih motorikih reakcija. Ovakav pristup zapoet je pod uticajem psihometrijskih metoda, primjenjenih u analizi kognitivnih sposobnosti i konaktivnih karakteristika, a tek je u drugoj polovini XX vjeka dao rezultate, koji su omoguili poetke formiranja teorije o motorikim sposobnostima

4.2 Mehanizam za regulaciju kretanjaDefinisan je kao vii regulacioni integracioni sistem koji omoguava rjeavanje motorikih zadataka razliitog nivoa kompleksnosti integracijom djelovanja subsistema nieg reda, ukljuujui i subsisteme koji imaju karakter servo-mehanizam, u sjelovite funkcionalne strukture. Hipotetski je nadreen mehanizmu za struktuiranje kretanja i mehanizmu za sinergijsku regulaciju i regulaciju tonusa muskulature.

(shema STRUKTURA MOTORIKOG PROSTORA)

4.3 Mehanizam za struktuiranje kretanja

Definisan je kao regulacioni integrativni sistem koji omoguuje brzo formiranje efikasnih motorikih programa i njihovu kontroliranu realizaciju na osnovu informacija koje pristiu velikim brojem kanala. Ovaj ureaj hipotetski je nadreen primarnim faktorima prvog reda, nominiranim kao koordinacija tijela, reorganizacija stereotipa gibanja, agilnosti, koordinacije u ritmu, brzina uenja novih motorikih struktura i brzina frekvencije udova.Mehanizam za sinergijsku regulaciju i regulaciju tonusa definisan je kao regulativni i integrativni subsistem, koji u motorikim reakcijama kontrolira subspremeno redoslijed omjer i intenzitet ukljuivanja i iskljuivanja motorikih jedinica agonististikih i antagonistikih miicnih skupina, kao i velicina sile koja se njima generira. Pod Kontrolim ovog ureaja nalaze se sljedeci primarni faktori prvog reda: brzina jednostavnog pokreta, fleksibilnost, ravnotea s otvorenim i zatvorenim oima, preciznost ciljanjem i preciznost gaanjem.

4.4 Motorike sposobnostiPrema zaciorskom 81975) motorike sposobnosti su oni oblici motorike aktivnosti koji se pojavljuju u kretnim strukturama koje se mogu opisati jednakim parametarskim sistemom, koje se mogu izmjeriti istovjetnom skupinom mjera i u kojima nastupaju analogni fizioloki, bioloki i psihiki procesi, odnosno mehanizmi.Motorikim sposobnostima nazivaju se one sposobnosti ovjeka koje uestvuju u rjeavanju motornih zadataka i uslovljavaju uspeno kretanje, bez obzira da li su steene treningom ili ne.Po pitanju utvrivanja strukture motorikih sposobnosti ima jo uvek dosta nejasnoa, a dosadanja istraivanja pokazuju da je problem njihove strukture tek poeo da se razrjeava. Sve se vie zapaa, da se motorike sposobnosti manifestuju u veoma sloenim i razliitim zadacima. Faktorskim pristupom u istrivanju ovog antropolokog prostora, vremenom se nakupilo sve vie informacija koje potvruju da postoji vie faktora snage, brzine, koordinacije i dr., to je dovelo do pitanja o strukturi motorikih sposobnosti, odnosno do pitanja koliko motorikih sposobnosti objektivno postoje i kakve su njihove meusobne relacije.Na osnovu istraivanja koja su imala taksonomski ili fenomenoloki karakter, strukturu motorikog prostora (faktori prvog reda) definisali su faktori akcionog tipa (snaga, brzina, fleksibilnost, ravnotea, koordinacija i preciznost) i topolokog tipa (snaga ruku i ramenog pojasa, snaga nogu, snaga trupa, fleksibilnost trupa, fleksibilnost zgloba kuka, fleksibilnost pojasa, koordinacija nogu, koordinacija ruku, itd.).Dvije nove dimenzije iz najnovijih istraivanja motorikog prostora sa kondicionog aspekta se esto pojavljuju a to su : relaksibilnost i vidne sposobnosti.(slika: djecak kroz igru poboljsava svoje motorike sposobnosti)MOTORIKE SPOSOBNOSTI

SNAGA

BRZINA

IZDRLJIVOST

KOORDINACIJA

FLEKSIBILNOST

RAVNOTEA

PRECIZNOST

4.5 Mehanizam za energetsku regulacijuDefinisan je kao regulacioni integracioni sistem koji kontrolira energetski izlaz iz organizma, formiranjem funkcionalnih struktura u kojima su ukljueni subsistemi nieg reda. Pa i subsistemi koji pripadaju funkcionalnim karakteristikama efektora. Hipotetski je nadreen mehanizam za regulaciju intenziteta ekscitacije i mehanizam za regulaciju trajanja ekscitacije.Mehanizam za regulaciju intenziteta ekscitacije fefinisan je kao regulativni integrativni sklop koji odgovoran za istovremeno aktiviranje maksimalnog broja motorikih miinih jedinica pri izvedenim ili pokuanim motorikim akcijama. U ovom modelu eksplozivna snaga i sila mjerenja dinamometrom pod dominantnim su uticajem ovog mehanizma.Mehanizam za regulaciju trajanja ekscitacije definisan je kao regulativni i integrativni podsistem koji omogucuje optimalno iskoritavanje energetskoh potencijala u toku trajanja. Zato je ovaj mehanizam nadreen svim primarnim faktorima snage, koji su u prostoru prvog rada definisani kao repetivna snaga ruku i ramenog pojasa repetivna snaga nogu, repetivna snaga trupa, statika snaga ruku i ramenog pojasa , statika snaga nogu i statika snaga trupa.

5 TEORETSKA I PRAKTINA VRIJEDNOST RADA

Kroz svoj seminarski rad sam se htio osvrnut na znaenje strukture motorikog prostora naveo sam neke mehanizme kao mehanizam za regulaciju kretanja koji je veoma vazan, kao i mehanizam za struktuiranje kretanja.

6 ZakljuakU zakljuku bi elio da se dotaknem vanosti svog seminarskog rada i samog uvoda. Predstavio sam strukturu motorikog prostora od samih pocetaka kako se vremenom doslo do relativnih informacija koje potvruju da postoji vie motorikih sposobnosti, naveo sam i osnovne motorike sposobnosti. Veoma je bitno da poznajemo strukturu motorikog prostora jer je ona veoma vazna za sportase.

7 Literatura

1. Nijaz Skender: Transformacioni procesi antropolokih obiljeja, pod utjecajem posebnog kineziolokog programa- Biha, 2008. od. (struktura motorikog prostora)