ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO -...

61
1 HISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo 119; 105

Transcript of ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO -...

Page 1: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

1

HISTORIAS BÍBLICAS

EN EL IDIOMA

MAM

ANTIGUO Y NUEVO

TESTAMENTO

LÁMPARA A MIS PIESSalmo 119; 105

Page 2: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

2

1

TBßANIL TBßINCHBßIN QMAN DIOS

Te tnejil

Ajo Tußjil Tyol Dios axtza saj xkyeye tukßa Dios. A xku bißnchinte kyaßj jawl ex a xku

bßinchinte txßotxß tußntzin qbßet tibßaj.

Attaq jun ambßil jaß toj qxopintaq taßye tkyaqil, me qxopinxixtaq. Ntißtaq jun attaq

tchwinqil. Ntißtaq tajqßojil kyoqßil pichß. Mitaq nqßajqßojin kyoqßil alumj ex nya ajqßojtaq

ktzeßmil kßwal.

Tußnpetzißn qßajqßojin jun sichß kyjalußn: —Ku bßinchit tzaj te qßol spikyßin— ex bßeßx

bßant tzaj. Bßeßx ku tpaßn Qman ajo spikyßin tukßa qxopin, ex ok tqßoßn tbßi te qßij ex

qnikyßin. Atzin bßantjo toj tnejil qßij.

Toj tkabß qßij, ku tbßinchin Qman jun tbßanil txßotxß. El tpaßn kyqßiqß tißj aß, ex bßeßx

ja qßanchaßlixjo õqißyin kyaßj õqßilinxix.

Toj toxin qßij, jaw tchmoßn Qman tkyaqil aß tußntzin tqßanchaßlix txßotxß. Toj tkyaqil

twutz txßotxß, jaw tchßisin Qman jniß kßul, jniß bßech, noq tißchaqku tze, mansan, xkumichßel,

trasin, ex junjunl tqan lobßj nchi jatz chßiytaq kyojile puqin tze. Jotx kyibßaj mußõ wutz ku

noj ex ikyxjo kyibßajila matij wutz.

Tej qsqix toj tkyajin qßij, tojo plaj elni te txßotxß, jatz anqßin jun tilila, õqßaniyin ex

chßime kyaq kaßyin. Ok tqßoßn Qman tbßi te qßij. Tej qok yupj nim cheßw ja anqßin toj

kyaßj ex ja yekßin jun nim tzaj, ex ok tqßoßn Qman tbßi te yaye.

Toj tjweßyin qßij, tzuntaq nqßajqßojin noq tißchaqku toj tkyaqil twutz txßotxß. ¿Titzila

ku tbßinchin Diostz te qßij ikyjo?

Ku tbßinchin jniß pichß tußn kypurin toj kyqßiqß ex ku tbßinchin jniß kyiõ tußntzin

kyxaßlin toj aß. Ku tbßinchin noq tzeßnchaqku kyweß, noq tzeßnchaqku kykßatz ex noq

tzeßnchaqku chi kaßyen. Iteß kyiõ i bßant õkyaq chi ka õyin. I ku bßinchin xqßaßyil, i ku

bßinchin õkßlußõ petzß ex i ku bßinchin qine qul. Ayetzin junjun tbßinchin Qman Diosjo.

Toj tqaqin qßij, i bßant wakx, i bßant chej, i bßant rit, i bßant txßyan ex i bßant wiõ.

Junx i ku bßinchina kyukßa bßalun, kyukßa bßalam, kyukßa oso, kyukßa õiky ex kyukßejo txuk

a noq jililin kyel twutz txßotxß.

Toj tqaqin qßij, bßeßx ajlan Qman, ex ok tqßoßn tbßi te xjan qßij, qußn otaq japin bßaj

taqßin Qman. (Génesis 1)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankyeqe tbßanil tbßinchbßin Qman õi bßant?

2. ¿Ti bßant tußn Qman toj tnejil qßij?

Page 3: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

3

3. ¿Jaßtzin tußn kypurina pichß?

4. ¿Ti tbßi twuqin qßij ok tqßoßn Qman Dios?

5. ¿Ankyeqe tußn kyten twutz txßotxß?

6. ¿Ja saj xkyeya tußjil Tyol Dios?

7. ¿Ankye ku bßinchinte kyaßj ex txßotxß?

8. ¿Ajqßojtaqtzin kyoqß pichß tej naßmtaq tbßant txßotxß?

9. ¿Titzißn el tpaßn Dios tußn tqßanchaßlix txßotxß?

10. ¿Tiqitzißn i ja yekßin twutz kyaßj tej qok yupj?

11. ¿Ankyeqeß txuk i ku tbßinchin Dios tußn kyten toj aß?

12. ¿Ankye qßij i ku tbßinchin Dios õiky?

13. ¿Ankye qßij i ku tbßinchin Dios wakx?

14. ¿Ankye qßij japin bßaj taqßin Dios?

15. ¿Titzin tqßmajo sichß a qßajqßojin?

16. ¿Ankye qßij i ku tchßisin Dios trasin?

17. ¿Titzißn kyij qßanchaßlix tej tku tpaßn Dios kqßiqß tukßa aß?

19. ¿Ankye qßij i ku tchßisin Dios mansan?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Ex ikyxjo qe, bßin qußn noq tußn qnimbßil, qa a Qman ku bßinchinte tkyaqil, tußn

Tyol...— (Hebreos 11.3).

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: ADÁN EX EVA

Page 4: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

4

2

ADÁN EX EVA

Tnejil xjalqe

Toj tqaqin qßij, ajo tbßinchbßin Qman tbaßnilxtaq. Tkyaqil twutz txßotxß jniß chqßajlaj

txaßxtaqxix. Tkyaqil kßul attaq t-xmakil ex tbßechil. Ayetzißn jniß pichß ex tkyaqil txuk nchi

bßettaq tojila pintze.

Te ambßil ikyjo, ntißtaq jun xjal twutz txßotxß, ntißtaq jun tnam, ntißtaq jun ja ex

ntißtaq jun kßwal nsaqchantaq kyjaqßila tze. Tkyaqil twutz txßotxß noq bßantlintaq tten tußn

kyten xjal twutz ex tußn kytzeßnja.

Tußnpetzißn jaw tißn Qman quq twutz txßotxß ex ku tbßinchin twutzbßiyil jun ichin. Xi

t-xupin xewbßaj te chwinqil tißj twutzbßiyil ichin ex xi tqßoßn tchwinqil. Ajo tbßiß tnejil ichin

bßeßx ok qßoßn te Adán.

Otaq tqßma Qman kyjalußn: —Qbßinchinku ichin mikxeß tzeßn kye txuk. Tojxix tußmil

kbßetila, ktembßil jun tnabßl ex iky kbßetilaß tzeßn te Qman. A k-okil kaßyinkye tkyaqil at

twutz txßotxß— chiß.

Tußntzin tten jun tbßanil tnajbßil ichin, ku tbßinchin Qman jun tbßanil tembßil te

awaßbßil, Eden tbßi. T-xoljo awbßil aß, zuntaq n-ajqelin jun nim aß õqißyinxix. Ataq te Adán

tußn tok kaßyinte awaßbßil. I tzaj tißn Qman tkyaqil txuk tkßatz Adán tußntzin tok kybßi

teyila junjun.

Tjunalxtaq te Adán attaq tojo tbßanil awaßbßil te Eden, tußnpetzißn tqßma Qman:

—Nyaßx bßaßn tußn tjunalx ichin at, qalaß kßwel nbßinchißn jun tukßa tußntzin tmojin tißj—

chiß. Tußnpetzißn tbßinchin Qman tußn ttzaj txqan twatl Adán. Tekuj tktan Adán, jatz tißn

Qman jun t-xukß, ex tukßaß xukßbßaj aß, ku tbßinchin Qman jun qya. Atzinjo qya bßant, ok

tqßoßn Adan tbßi te Eva. Okxix kykßußjlin kye Adan kyibß tukßa Eva, ex tzunx nchi tzalajxtaq

tojo tbßanil tembßil te awaßbßil a otaq tzaj qßoßn te kynajbßil tußn Qman Dios.

(Génesis 2)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankye xku bßinchinte Adán tukßa Eva?

2. ¿Ankye ok qßonte kybßi txuk?

3. ¿Ti tbßiß awaßbßil jaß xnajane Adán tukßa Eva?

4. ¿Ti okin tußn Qman teß õi ku bßinchin Adán tukßa Eva?

Page 5: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

5

5. ¿Ankyetaq tußn tkawin tibßaj tkyaqiljo at twutz txßotxß?

6. ¿Ankye ikyß ktan tej tku bßinchin Eva?

7. ¿Ti qußnil ok t-xupin Qman t-xew tißj twutzbßiyil ichin?

8. ¿Atpila jun xjaltaq twutz txßotxß te tnejel?

9. ¿Ti attaq twutz txßotxß naßmtaq kyul xjal?

10. ¿Tzeßn taßyitaq tbßinchbßin Qman toj tqaqin qßij?

11. ¿Ti qußnil ku tbßinchin Qman Dios xjal?

12. ¿Ti ku tbßinchin Qman Dios tußn tul tchwinqil xjal?

13. ¿Ti tbßijo najbßil xi tqßoßn Qman Dios te tnejil xjal?

15. ¿Ikypila tußntaq tku bßinchina ichißn tzeßn te txuk?

16. ¿Tzeßn tußn tbßeta ichin chi Qman Diosjo?

17. ¿Tißtaqtzin n-ajqelin t-xol awaßbßil?

18. ¿Ankyetaq tußn tok kaßyinte awaßbßil?

19. ¿Ankyeqaß ok kykßußjlin kyibß?

20. ¿Tzeßntaqtzin taßya tkyaqil twutz txßotxß?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

— Kjawel nnimsißn tbßiy qußn nimxix kyxißlinjo tbßinchbßin... — (Salmos 139.14.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: AWAßBßIL TE EDÉN

Page 6: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

6

3

AWAßBßIL TE EDÉN

Tej tbßant tnejil il

Toj jun ambßil, ntiß bißn qußn jteß qßij, õi najan Adán tukßa Eva toj nim kytzalbßajil toj

awaßbßil te Eden. Tzuntaq nchi yolin tukßa Qman, ikyjo tzeßn nyolin jun xjal tukßa jun

t-xbßoj. Nku kybßinchintaqjo ntzaj tqßmantaq Qman kye, ex ntißtaq nya bßaßn ajtzqißntaq

kyußn. Me nya tußnjo ikyjo, ntißtla kykol kyibß te nya bßaßn, qalaß iltaq tißj tußn tku

kyniminjo tkawbßil Dios. Tußnpetzißn xi tqßmaßn Qman te Adán ex te Eva kyjalußn: —Bßaßn

tußn kywaßn tißj tkyaqil twutz awal at toj awaßbßil, oßkxjo jun nya bßaßn tußn kywaßn tißj,

qußn qa ma txi kywaßnjiy twutzjo awal anetzißn, bßeßx chi kyimila— chiß.

Ajo tajaw il, a tajaw nya bßaßn, a nxi txalpinte qnabßl tußn qbßinchin nya bßaßn, okx

tlimoßn tibß toj jun kan, a attaq kyxol tkyaqil txuk, tußntzin t-xi tqßmaßn te Eva tußn

tbßinchin il.

Xi tqßmaßnjo kan te Eva kyjalußn: —Nlay kyim te, qala bßin te Dios tußn qa ma txi

twaßnjiy twutzjo tqan lobßj anetzißn, bßeßx ktembßil tnabßla tzßaqlexix ex bßeßx k-elil tnikyßa

te bßaßn ex te nya bßaßn— chiß.

Bßeßx xi tnimin te Eva tyol kan, qußn bßeßx xi kyim tißjo lobßj ex pon t-xim tißj

ttxußtxjil. Kubßla t-ximin qa jaßku ten nim ttzqibßil tußnjo lobßj aß. Bßeßxtzin kyij ttzaqpißn

ajo tkawbßil Qman, ex bßeßx tzaj ttzyußn ajo lobßj ex xi tloßn. Xitzin tqßoßntz te Adán ex

majx te Adan xi loßnte.

Tej tbßaj kyloßn Adan lobßj tukßa Eva, xi kybßißn jun sichß tzaj qßolbßin. Bßißntaq kyußn

qa ataqjo tqßajqßojil twiß Qman, me mixa i xi laqßeya bßilte tzeßntaqjo n-oketaq kyußn te

tnejil. Nim kyxobßil tzaj ex kyajtaq tußn kyewin twutz Qman.

Tußn otaq kußx kyil, xi tqßmaßn Qman te Eva: —Nimxix kyßixkßoj tzul tißja ex nim

yajbßil. K-okixa tjaqß tkawbßil tchmila— chiß. Ex xi tqßmaßn te Adán kyjalußn: —Tußnjo xku

tbßißnjiy tyol t-xußjila tej ttzaj tqßmaßn tey tußn tbßinchin nya bßaßn, ikyxtejiy,

k-aqßnilte kuj toj txßißx ex toj ttxßixil triy— chiß.

Mina õi najan Adán tukßa Eva tojo tbßanil awaßbßil. Qußn bßeßx õi etz tlajoßn Qman.

(Génesis 3)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti qußnil xi kyewin Adán kyibß tukßa Eva twutz Qman?

2. ¿Ankye etz qßinkye Adán tukßa Eva toj awaßbßil?

3. ¿Ankye ku sbßunte Eva?

Page 7: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

7

4. ¿Ti tbßiß txuk ok tmanin tajaw il?

5. ¿Ti xi tqßmaßn tajaw il te Eva?

6. ¿Ankye ku tnißmin Eva?

7. ¿Jteß qßij õi najan Adán tukßa Eva toj awaßbßil te Edén?

8. ¿Tzeßntzin nchi yolitaq Adán ex Eva tukßa Qman Dios?

9. ¿Tzuntzin nbßanttaq kyußn tzenkuß ntzaj tqßmaßntaq Qman kye?

10. ¿Ajtzqißntaqtzin nya bßaßn kyußn Adán tukßa Eva te tnejil?

11. ¿Bßantaqtzin tußn t-xi kywaßn Adan twutz tkyaqil lobßj?

12. ¿Jteßtaqtzin tqan lobßj nya bßaßntaq tußn kywaßn Adan tißj tukßa Eva?

13. ¿Titzißn xi tqßmaßn kan te Eva?

14. ¿Ankye nxi txalpinte qnabßl tußn qbßinchin nya bßaßn?

15. ¿Xi tnimintzin Eva tyol kan?

16. ¿Kyij ttzaqpißntzin Eva tkawbßil Qman Dios?

17. ¿Ti xi tqßmaßn Dios kye Adán te tkußx kyil?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Qußn noq tußn s-el tißjlin Adán Tyol Dios, ma chi kyij xjal toj najin tußn kyil. Exsin

ikyxjo, noq tußn xkubß tnimin Qajaw Tyol Dios. Nimku ma chi ok tzßaqle twutz.—

(Romanos 5:19).

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: ADÁN, EVA, CAIN, ABEL EX SET

Page 8: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

8

4

ADÁN, EVA, CAIN, ABEL EX SET

Tnejil jaxjal

Tej kyetz Adán tukßa Eva toj awaßbßil te Eden, bßeßx i xiß toj tkyaqil twutz txßotxß najal

ex aqßnil. Tej tbßaj jteßbßin qßij, tzaj tqßoßn Qman jun kyal, ex ok tqßoßn Eva tbßi te Caín.

Atzin tnejil neßõjo twutz txßotxß. Tbßajlinxiß ikyjo bßeßx ul anqßin juntl kyal, ex ok kyqßoßn

tbßi te Abel.

Ataq te Caín taj tußn taqßnin toj txßotxß, tußntzin tawin tqan loßbßj ex noq tiß. Atzin

te Abel, ataq teß taj tußn tkaßyin kyißj rit.

Tej najleqetaq Adán tukßa Eva toj awaßbßil te Edén, nchi yolintaq tukße Qman

ikyjo tzeßn nqo yolin tukße jun qxbßoj. Me atzißn jaßne, tußn o chi etz toj awaßbßil te

Edén, ntißl tußmil tußn kyyolin tukßa Qman tzeßntaqjo n-oke kyußn tnejil. Tußntzin

kyoksintz tkßatz Qman, ku kybßinchin tukßa aßbßj, jun tembßil te naßbßil {Altar} ex ku

kyqßoßn jun kyoyaj tibßaj, tußtzin t-xiß te Qman.

Tbßajlinxiß ikyjo, nkutaq kypatin kyoyaj te jun yekßbßil qa nya kyetaq, qala tetaq

Qman; ißchaqx mina n-iwletaqtz kyußn. Ajtzin tbßaj kypatin, nchi ku mejetaq naßl tbßi

Qman twutz tembßil te naßbßil (Altar).

Jun qßij, xi tißn Caín jun toyaj tibßaj tembßil te naßbßil {Altar} ex ikyxjo te Abel.

Noq twutz awal ex twutz lobßj tzaj tißn Caín te toyaj, atzißn te Abel tzaj tißn teß jun tal

tal rit te toyaj. Ajo tal tal rit a xi tqßoßn Abel te toyaj, ikyxjo tzekuß Qajaw otaq tzaj

ttziyin Qman; mutxin, cheßw tanmin ex ntißtaq til.

Tbßanil eßle toyaj Abel te Qman Dios, me mitaq ntzalaj tißjo toyaj Caín. Tußn ikyjo

bßeßx tzaj txqan tqßoj Caín ex ntißl ja bßisin tißj til otaj kußx. Ntiß najsbßil til xi tqanin te

Qman Dios.

Jun qßij, tej iteßtaq Abel kyjunalx tukßa Caín toj chqßajlaj; ja weßks Caín tißj Abel

ex bßeßx ku tbßyoßn. Ikytzin xjaw chßiyeß tnejil neßõ twutz txßotxß, a bßeßx ok te bßyol xjal,

qußn bßeßx ku tbßyoßn titzßin.

Tbßajlinxiß ikyjo, bßeßx ul anqßin juntl kyal Adán tukßa Eva ex ok kyqßoßn tbßi te

Set. Ul anqßin jun tkßwal Set ex ok tqßoßn tbßi te Enos. Antza saje xkyeye jun nimsbßil

tbßi Qman Dios kyußn tkyaqil xjal. Qußn nimxixtaq nja kynimsin xjal tbßi Qman.

(Génesis 4)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankye wiq alußmj tajtaq Abel?

2. ¿Alqeß oyaj poßnix eßla te Qman Dios?

Page 9: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

9

3. ¿Alkye oyaj tbßanil eßla twutz Qman?

4. ¿Ti toyaj Abel xi tqßoßn te Qman?

5. ¿Ti toyaj Caín xi tqßoßn te Qman?

6. ¿Ankye aqßuntl tajtaq Caín?

7. ¿Ti tbßiß juntl kyal Eva ul tukßa Adán?

8. ¿Ti tbßiß tnejil kßwal ul anqßin twutz txßotxß?

9. ¿Anqe xi kyißna Abel kyoyaj tukßa Caín?

10. ¿Ja i kanina Adan tej kyetz toj awabßil te Eden?

11. ¿Ti bßiß kßwal ikßlel rit?

12. ¿Ti qußnil ku kybßinchin Adán tukßa Eva jun tembßil te naßbßil?

13. Aj tbßaj kypatin oyaj ¿tißtaqtzin nbßant kyußn?

14. ¿Ja xi kyißna Abel kyoyaj?

15. ¿Ti tbßiß qßa kubß tbßyoßn Caín?

16. ¿Ti tbßiß tnejil ichin ok te bßyol xjal?

17. ¿Ankyeß tzaj txqan tqßoj ex ku tbßyoßn titzßin?

18 ¿Ti tbßiß tkßwal Set ok?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Ex i ku tkyßißwlin Qman ex tqßma: —kux chi kßwalina ex chmettla kybßaja tußntzin tku

noj twutz txßotxß kyußn...— (Génesis 1.28)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TNEJIL BETßIN TOJ BARK

Page 10: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

10

5

TNEJIL BETßIN TOJ BARK

Noé, bßinchil Bark

Tbßajlinxi nim abßqße, otaq chmet txqan xjal twutz txßotxß. Bßisbßajiljo lußn, qußn ayejo xjal

nimtaq nya bßaßn nbßant kyußn. Tej ttzaj tkaßyin Qman Dios twutz txßotxß tzmax toj kyaßj,

tlonte jun ichin Noé tbßi. Ajo ichin lußn tzßaqlexixtaq twutz Qman. Kßußjinktaq te Noé ex

toktaq te t-xbßoj Qman, tußntzißn tzaj tqßmaßn Dios te Noé qa attaq nim jbßal tußn ttzaj

twutz txßotxß. Tzaj tqßmaßn Qman te Noé tußn tku tbßinchin jun matij bark. Tzajxix qßmaßn

te tzeßnxix tußn tku bßinchita.

Tkyaqil xjal noqtaq nchi xmayin tißj Noé tej tokten bßinchiltejo jun tij bark jaß

ntißyitaq aß. Mitaq n-ok tbßißn te Noé kyxmaybßin xjal, qala noq ok tilel aqßutl tußn,

tzeßnkuß tzaj tqßmaßn Dios te. Xi tnißmin te Noé Tyol Dios, ex nchikyßbßintaq tißj Dios kye

xjal ex tißjo kawbßil chßixtaq tul kanin tibßaj txßotxß.

Tbßajlinxi jweß okßal abßqße, otaq japin bßant te bark. Xitzin tqßmaßn Qman Dios te

Noé tußn tokx toj bark junx kyukßaß wajxaq xjal a iteßtaq toj tja. Xi qßmaßm tußn kyokx

tkyaqil txuk; tzenqekuß txuk bßaßn chi lipin ex ayejo ayejo noq jililin kyel twutz txßotxß.

Jotx txuk okx, tußntzintla tklet tkyaqil tyajil junjun txuk. Tejtzißn tbßant kyten toj bark,

bßeßx ok tjpußn Qman Dios tjpel bark.

Otaq bßaj wuq qßij kyoknex Noé toj bark, tej tokten jbßalil. Ku weßxix jbßal kabßkßal

qßij ex kabßkßal qnikyßin ex mixjaß nku qenitaq. Tzunxtaq nchußlinx jbaßl nkubßik, ex jun

paqx ku noj twutz txßotxß tußn aß. Tußnpetzißn tkyaqiljo mixa i okxa toj bark, bßeßx i kyim

kyeß.

Otaq bßaj ilaß qßij tikyßlin jbßal, bßeßx ku tzqij twutz txßotxß ex i tzaj tqßolbßin Dios

Noé tußn kyetz toj bark. Nimtaq ntzalaj Noé tukßa Dios tußn otaq chi klet. Tußn ikyjo, ku

tbßinchin Noé jun tembßil te naßbßil (Altar) tußntzin kyqßon chjonte te Qman Dios.

Jaw tißn Qman Dios jun t-xew kan twutz kyaßj ex xi tqßmaßn te Noé, qa ajo t-xew

kan otaq jaw, atzin jun tziybßiljo tußn Qman, tußn mi ku yuchßita twutz txßotxß juntl maj

tußn nim jbßalil. (Génesis 6).

JUNJUN XJEL:

1. ¿I anqßintzißn xjal ayeß mixa i okxa toj bark?

2. ¿Tiqußnil jaw tißn Qman Dios jun t-xew kan twutz kyaßj?

3. ¿Jteß kybßaj Noé i klet?

Page 11: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

11

4. ¿Ankye ok jpunte tjpel bark?

5. ¿Tißtaqtzin nbßant kyußn xjal twutz txßotxß?

6. ¿Jteß abßqße xjapin bßante bark tußn Noé?

7. ¿Jteß qßij ku weß jbßalil?

8. ¿Ti bßant tußn Noé tußn otaq chi klet tußn Qman?

9. ¿Ankyeqe iteßkxtaq toj bark junx tukßa Noé?

10. ¿Ankyejo ichin tzaj tkaßyin Qman Dios toj kyaßj?

11. ¿Ti tzaj tqßmaßn Dios te Noé?

12. ¿Noqpila jteßbßin xjal xmayin tißj Noé?

13. ¿Ti xi tqßmaßn Qman Dios te Noé tej tikyß jbßal?

14. ¿Tzaj xobßtzin Noé tej kyok ten xjal xmayilte?

15. ¿Attzin txuk okx tukßa Noé toj bark?

16. ¿Kyaqiltzin kybßaj Noé toj kyja i okx toj bark?

17. ¿Jteßtaqtzin qßij kyoknex Noé toj ark tej ttzaj jbßal?

18. ¿Ankye tzaj qßmante te Noé tußn tja bßinchin jun bark?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

Qußn a tejiy jun Dios a mina ntzalaja tißj nya bßaßn; ex ayijo aj il nlay chi najan junx

tukßiy. (SALMOS 5:4).

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JUN CHßIKY JA, BABEL TBßI

Page 12: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

12

6

JUN CHßIKY JA, BABEL TBßI

Ok ttakpin Dios aqßuntl

Ayejo tyajil Noé, jun paqx el kynajsin toj kynabßl tißjo nim jbßalil tzaj ojtxe. Ul anqßin

kyal ex jun paqx ja chmet txqantl xjal toj tkyaqil twutz txßotxß. Me ajo kyanmin otaq

meltzßaj toj nya bßaßn.

¿Ankyetaq tajbßil Qman Dios kyukßaß xjal a kyajtaq tußn tku kybßinchin tbßanil ex

tußn kyajbßin te?

Tkyßeßtaq te Qman tußn kynajanjo jaxjal a kßujlißntaq Qman kyußn, kyukßaß a nya

kßujlißntaq Qman kyußn, qalaß, ataq te Qmanjo taj tußn kyxi tslamit twutz tkyaqil txßotxß,

qußn atzintaq tbßanil tumiljo tußn kychßiy kykßwal toj jun tbßanil.

Tej t-xi kyslamin xjal kyibß toj plaj txßotxß te tjawnitz qßij, el jyet jun chqßajlaj toj

kybße. I jaw yolin kyxolila ex kyqßma: —Kujqexa, qbßinchinku xkyaq loqß ex qtzqßajsinku

tukßa qßaqß. Qbßinchinks jun tnam, ja qbinchin jun chßiky ja ex kßa tzßok qqßoßn qbßi,

tußntzin mina qo el slamina toj tkyaqil twutz txßotxß— chichiß.

Bßeßxsin i ok tentz bßinchilte jun tnam ex jun chßiky ja. Jotxqex tzuntaq nchi bßaj

yolin tojx kyyol. Me i tzaj tkaßyin Qman toj kyaßj ex nyaßx tbßanil eßle toj twutz Qman

qußn nya bßaßntaq nbßant kyußn. Tkyßeßtaq te Qman tußn kynajan xjal toj junchßinx plaj

kojbßil.

Bßanttzintz tußn Qman Dios tußn kyja yolin xjal tojila yol [lengua] a mina nchi

yolintaq tißj. Antza saje xkyeye tyolajtz nim yol [lengua] toj tkyaqil twutz txßotxß. Ayejo

xjal te Rumania mina n-el kynikyß te kyyol mos ex te kyyol meßx. Ex nlay bßant kyyolin

xjal te Alemania kyukßa xjal te Rusia, qa naßmxix tbßant kyyolin toj kyyol.

Tkyaqil aqßnal mixa japin bßanta kyaqßin tißjo tnam ex tißjo chßiky ja, qußn mina n-

eltaq kynikyß tißj kyyol kyxolelix. Bßeßx kyij takpaj aqßuntl ex jotx xjal bßaj el kyslamin

kyibß noq jaßchaqkuß. Nimx xjal xiß toj junjuntl plaj txßotxß ex i yolin toj junxil yol. Ajo

chßiky ja a mixa japin bßaja tußn tbßinchit, bßeßx ok tbßi te Babel, atzißn tzßelpina

—najsbßil—. (Génesis 11)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti tbßiß ja chßikyß tweß a tußntaq tbßant kyußn xjal?

2. ¿Tzumpila n-el kynikyß ajrumania te kyyol meßx?

3. ¿Ti ku tbßinchin Qman tej t-xi takpaj aqßuntl?

Page 13: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

13

4. ¿Tzun ntzalajtaq Dios kyukßeß xjal nchi bßinchintaq tißj chßiky ja?

5. ¿Tajtaqtzin Qman tußn kynajan xjal toj junx kojbßil?

6. ¿Ti qußnil ja kybßinchin xjaljo chßiky ja?

7. ¿Jteß yol nyolajtztaq kyußn xjal te tnejil?

8. ¿Ankye tzaj qßonte txqantl yol kye xjal?

9. ¿Ti qußnil tajtaq Qman Dios tußn tex kyslamin tbßanil xjal kyibß?

10. ¿Ti el knet kyußn xjal toj kybße?

11. ¿Titzißn ku kytzqßajsin xjal tukßa qßaqß?

12. ¿Tzeßn õi tzaj xkyeya txqantl yol (lengua)?

13. ¿Ti ajbßin kyußn xjal te bßinchiltejo chßiky ja?

14. ¿Bßanpila chi yolin xjal te Alemania kyukßaß te Rusia?

15. ¿Ti qußnil mi xjapin bßant chßiky ja?

16. ¿Ankyeqeß otaq meltzßaj kyanmin toj nya bßaßn?

17. ¿Ti kyqßma xjal tej kyokten yolil kyxolila?

18. ¿Ti tbßiß naßbßitz lußn?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Tukßa ktyaqil tipen, nchi el tißn nimsil kyißbß toj kytxßixew, ex n-ok tyupin kybßis.—

(Lucas 1:51.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: ABRAHAM, JUN NIMIL TZßAQLE

Page 14: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

14

7

ABRAHAM, JUN NIMIL TZßAQLE

T-xbßoj Qman Dios

Nchi ikyßikxe abßqße, nimxtaq txqan xjal nkßulintaq kywutz txqan twutzbßiyil a noqtaq tußn

aßbj ex noqtaq tußn tze bßinchinqe ex iteßktaq kyußn xjal te kydios. Tzuntaq nku kybßisin

qa ayijo twutzbßiyil a iteßktaq te kydios, jaßku bßijte kynaßj dios kyußn ex jaßku chi tzaj

mojintaq. Ayeß xjal lußn mina nchi naßntaq tißj tbßi Qman Dios ex ntißtaq

n-el kynikyß tißjo tajbßil. Nimx nya bßaßn nbßantaq kyußn.

Tlonte Qman Dios jun xjal otaq txßixpit tchwinqil toj jun tnam Ur tbßi. Abraham

tbßijo ichin lußn ex nimxix nnaßntaq Dios. Ajo ichin lußn, nimtaq tipin tußn tbßant tajbßil

Qman Dios tußn, ißchaqx iteßtaq xjaltz najliqe ttxlajila a nya bßaßntaq nbßant kyußn.

Tzajtzin tqßmaßn Qman Dios te Abraham kyajlußn: —Abraham, tzaqpinkjiy tkojbßila ex tjay

ex kux txißy najal tojo txßotxß kxeßl nyekßißn tey. Kßwel nkyßiwlin te, ex ikyx tejiy k-xel

tißnte kyßißwbßil kye txqantl— chiß. Ißchaqxla mixe eßla tnikyß Abraham te tkyaqil, me ku

tnimin Tyol Dios.

Ex tkßleßn Abrahan tkyaqiljo a iteßtaq toj tja, xi tißn tpach, i xi tißn trit ex tkyaqil

twakix. Bßeßx i ex tojo tnam te Ur. I bßaj ikyßx toj nim aß ex i bßet twutzila wutz tußntzin

kyjapin toj txßotxß te Canaán. Atzintaq txßotxßjo ku tyolin Dios te Abraham. Antza i

najana ex jaw kybßinchin kypach tojila chqßajlaj, jaß tzunx nmilinxtaq kßul. Tzajtzin Qman

Dios te Abraham ex tqßma: —Kxel nqßoßnjißy txßotxß lußn kye tkßwala ex kye tkßwal

tkßwala. Atzin kynajbßiljißy k-tembßil te jun majx— chiß.

Antza jaw tbßinchina Abraham jun tembßil te naßbßil (altar), ex xi tqßoßn jun toyaj

te Qman. Bßaj tnimsin Abraham tbßi Qman qußn kßußjlintaq Qman Dios tußn, n-okintaq te

ex nqetaq tkßuj tij Tyol Dios.

Jun qnikyßin, tzaj yolin Qman te Abraham, ex tqßma: —Ajlanqekutzin tkyaqil

cheßw, qa ma bßant tajlantiy, qußn aßlixtzin tyajiljiy k-elil— chiß. Xi tnißmin te Abraham

Tyol Dios qa tußntaq ttzaj qßoßn nim tyajil, ißchaqx ntißtaq jun tkßwaltz.

Tej tbßet qßij, tzaj ttziyin Qman Dios te Abraham tukßa t-xußjil Sarai tbßi, tußn tul

anqßin jun kyal, tußn ttzaj qßoßn jun kytanmin ex txßotxß. Tetzin jun chjojbßilteß tajbßil

Qman Dios tukßa Ambraham xi ttziyin Abraham tußn tanqßnin tzßaqlexix toj tajbßil Qman

ex tußnxix tajbßin te jun majx. (Génesis 12-17)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Nimtaqtzin tkßußjbßil Abraham tißj Qman?

2. ¿Ti bßant tußn Abraham kyxol nya bßaßn xjal?

Page 15: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

15

3. ¿Tiztißn xi tqßmaßn Qman Dios te Abraham tußn tku tajlaßn?

4. ¿Ankye xi qßmante te Abraham tußn tetz toj tkojbßil ex tußn t-xiß toj junxil txßotxß?

5. ¿Ti tbßiß tnam ja najletaq Abraham?

6. ¿Titzißn jaw tbßinchin Abraham tej xkanin toj txßotxß te Canaán?

7. ¿Ti tbßiß txßotxß a tußntaq ttzaj qßoßn te Abraham?

8. ¿Attaqtzin kyal Sara tukßa Abraham?

9. ¿Ti xi ttziyin Qman Dios te Abraham?

10. ¿Ku tnißmintzin Abraham Tyol Dios?

11. ¿Ti xi ttziyin Abraham tußn tku tbßinchin twutz Qman Dios?

12. ¿Anqukßa bßinchinqitaq kydios xjal?

13. ¿Elpila kynikyß nya bßaßn xjal tißj tajbßil Qman Dios?

14. ¿Ankyeß xjal tlonte Qman Dios toj tnam te Ur?

15. ¿Ti xi tqßoßn Abraham te Qman Dios?

16. ¿Ti tbßiß naßbitz lußn?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Ex ikyxjo te Abraham, kubß tnimin teß, tej ttzaj qßolbßin tußn Dios, ex bßeßx xiß tußn

tkanin tojjo jun txßotxß, a tußntaq ttzaj qßoßn te tußn Dios te jun oyaj, tußn tnajan antza.

Tußn ikyjo, etz Abraham toj ttanmi, me ntißtaq bßißn tußn, jaß tußntaq tkanine.—

(Aj Ebrey 11:8.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: XI TQßOßN ABRAHAM ISAAC TE QMAN DIOS

Page 16: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

16

8

XI TQßOßN ABRAHAM ISAAC TE QMAN DOS

Jun tij joßybßil tißj tkßußjbßil Abraham

Juntl qßij, tzaj yolin Qman Dios te Abraham ex tqßma:

—Mi xobßa Abraham. K-elil nkloßn weß ay kye tajqßoja, ex nimxix chojbßiltiy kxel nqßoßn

tußn tzunxix n-ajbßin weßy— chiß.

Xitzin ttzaqßbßin Abraham kyjalußn:

—Ay Qman Dios ¿Tißx k-okila weßy tußn tten nqßinimila? a ntißx jun nkßwala ja tußntla

t-xin nqßoßnißy— chiß. Ißchaqla ntiß bßißntz tußn Abraham tzeßntaq tußn tjapinjo Tyol Qman

te ax twutx, a tekuj tqßma qa tußn ttzaj qßoßntaq jun tkßwal.m Noqx ok qe tkßuj Abraham

tißj Tyol Dios.

Otaq japin Abraham te jweßkßal abßqße (100 años), antzißn te Sara laj toj jweß kßal

abßqßetaq (90 años), tej tul itzßja kyal a otaq tzaj tziyintaq tußn Qman Dios kye. Bßex ok

kyqßoßn tbßi te Isaac, ikyxjo tzeßn otaq tzaj tqßmaßn Qman Dios kye. Nim i tzalaj Abraham

tußkßa Sara tußn ul itzßja jun kyal.

Jun qßij, tzaj tqßmaßn Qman Dios te Abraham:— Kßlenxjiy tkßwala junchßinxix, a

kßußjlinxix tußn, ex kux txißy tojo jun wutz a kxel nyekßißn tey, ex antza kßwel tbßyoßniy

te jun oyaj te Qman Dios— chiß.

Nim ja choßn tanmin Abraham tußnjo chqßoßbßil tzaj tqßoßn Qman te, me jun paqx

ku tnimißn a otaq tzaj qßmaßn te. Bßeßxtzin i xißtz tukßa kabße taqßnil ex jun tchej tußntzin

kypon kanin toj tjawni plaj txßotxß.

Toj toxin qßij, i jax Abraham tukßa Isaac kyjunalx twiß jun wutz. Antza jaw

tbßinchina abraham jun tembßil te naßbßil (altar); Ku tnikßußn si tibßaj, ku tkßloßn Isaac, ex

jax tkuõbßin tibßajo tembßil te naßbßil (altar). Jawtzin ttzyußn Abraham jun tkchil tußn tku

tbßyoßn tkßwal, me texjo ambßil ikyjo tzaj qßolbßin tußn jun Anjel te Qman Dios, ex tqßma:

—Abraham, mi ku tbßyoßnjiy tkßwala Isaac. Mapin tzßel nnikyßtza tey jaßne qa axix

Qman Dios kßußjlin tußn, nyaßtil tkßwala— chiß. ¡Nim tzalbßajil ex chewsil tnaß Abraham

toj tanmin tej tbßinteß ayejo yol tzajneqix tzmax toj kyaßj!

Bßeßxsin aj meltzßaj Abraham tißjxe ex iwle jun rit tußn, otaq kyij qßeßtj toj tqan

txßißx. Tukßa nim ttzalbßajil Abraam, tzaj ttzyußn tal rit te txel Isaac ex ku tbßyoßn te jun

toyaj te Qman Dios. (Génesis 21-22.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankye nimxix ok tkßujlin Abraham, atzin Qman Dios mo qa a Isaac?

2. ¿Jteßtaqtzin tabßqße Abraham tej tul itzßja Isaac?

Page 17: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

17

3. ¿Ti toyaj Abraham xi tqßoßn te t-xel Isaac?

4. ¿Jteß taqßnil Abraham xi tkßleßn tukßa tej kyxiß toj jawni plaj txßotxß?

5. ¿Jteßtaqtzin tabßqße t-xußjil Abraham tej tul anqßin Isaac?

6. ¿Ti qußn nim jaw choßn tanmin Abraham tußn chqßoßbßil tzaj qßmaßn te?

7. ¿Ankye tzaj qßoßlbßinte Abraham tej tußntaq tku tbßyoßn tkßwal?

8. ¿Ankyetaq tußn tel klonte Abraham kye tajqßoj?

9. ¿Attaqtzin jun tkßwal Abraham?

10. ¿Ti tbßiß tal Sara ok tej tul itzßja?

11. ¿Nimtaqtzin tkßußjbßil Abraham tißj tkßwal?

12. ¿Tußntaqtzin t-xi tqßoßn Abraham tkßwal te oyaj?

13. ¿Kyimtzin tkßwal Abraham mo minaj?

14. ¿Ankye oyaj xiß te t-xel Isaac?

15. ¿Alkye tußjil Tyol Qman jaß tkußxeß bßißbßil lußn?

16. ¿Ti tlonte Abraham tej taj meltzßaj tißjxa?

17. ¿Ti qßunil tzaj qßmaßn te Abraham tußn tku tbßyoßn tkßwal?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—...Ex ankye teß k-okil tkßußjlin tkßwal qßa mo qa txin nimxixtl tzeßnku weß, ntiß toklin

tußn tok te weßy —. (Matey 10:37.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TNAßJ DIOS ABRAHAM

Page 18: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

18

9

TNAßJ DIOS ABRAHAM

Isaac ex Rebeca

Tej tkyim Sara, nim tbßis Isaac tzaj qßun tnaß qa tjunalxtaq at. Njyontaq te Abraham tißj

jun t-xußjil Isaac, me tkyßeßtaq tußn tmeje Isaac tukßa jun txin texjo kojbßil aß, qußn ayejo

qya antza, nimtaq nchi kßulin kywutz twutzbßiyil a iteßktaq kyußn te kydios ex nlaytaq chi

xnaqßtzin kyißj kyal tzeßn tußn kybßeta tjaqß tkawbßil Qman Dios.

Bßeßxtzin tzaj tqßolbßin Abraham jun taqßnil ja qßuqlexixtaq tkßußj ex bßeßx xi tchqßoßn

naqßchaq tußntzintla ttzaj tjyoßn jun t-xußjil Isaac.

Tukße lajaj Camey ex txqan oyaj, bßeßx xiß aqßnal tojo tbße naqchaq. Xißxix aqßnal

tukßa nim tnimbßil, qußn otaq qe tkßußj tej ttzaj tqßmaßn Abraham te, qa tußntaq ttzaj

tqßoßn Qman Dios jun anjel tußn tku nej twutz.

Axpetzißn tej tkanin taqßnil Abraham toj tnam te Nacor, otaq tzßok qale ex bßeßx ku

weß naßl Dios tkßatzjo jun xoch a attaq naqayin tkßatz tnam. Bßißntaq tußn qa chßixtaq

kypon kaninjo tbßanil txin qßaßyil ttzi xoch. ¿Tzeßntaqtzila tußn tela tnikyß aqßnil te,

ankyetaqjo tbßanil txin otaq skßet?

Ku tbßisin aqßnal tußn t-xi tqanin chßin tkßwaß cheßwa tißj tõoßqßjo jun tbßanil txin.

Qa mataq tzaj ttzaqßbßin toj tzeßnjbßil kyjalußn: —Kßwamil tkßway cheßwa ex majxjo kye

tkameyiy kßa txin nqßoßn— bßeßxtaq k-elil tnikyß aqßnal antza qa ataqjo txin aß otaq skßet

tußn Qman.

Tzunxtaq nnaßn aqßnal tbßi Qman Dios, tej tul kanin jun tbßanil txin ttzi xoch

qßißntaq tõoqß tibßaj tqul. Tej tbßaj naßn Dios, xi tqanin tkßwaß chweßwa. Tzajtzin

tzaqßbßintz tußn txin tzeßnqixjo tyol i xi tqßmaßn toj tnaßj tbßi Qman Dios. Tej tbßaj tqßoßnjo

tbßanil txin aß kye tkyaqil, xi tqßmaßn kyjalußn:

—Rebeca weß nbßi. Qoß tzma qjaßy, at jaß tußn tkyijißy qkßatza kyukße tkameyiy—

chiß. Bßeßxtzin ku meje aqßnil ikyjo ex xi tqßoßn chjonte te Qman Dios tußnjo tajbßil tukßa.

Tbßajlinxi juntl qßij; tej qsqix, xi tziyin Rebeca tun t-xi lipe tij aqßnil tußntzintla tok

te t-xußjil Isaac. Tej tiwle tußn Isaac, ok tkßußjlin ex bßeßx ok te t-xußjil. Ma chi najan

Isaac tukßa t-xußjil tojxix tzalbßajil toj tkyaqil kychwinqel. (Génesis 24)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Tzajtzin ttzaqßbßin Qman tnaßj Dios taqßnil Abraham?

2. ¿Titzißn tußn tku nejtaq twutz taqßnil Abraham?

3. ¿Tiqußn tkyßeßtaq Abraham tußn tmeje Isaac kyukßa t-xjalil?

Page 19: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

19

4. ¿Ankye xiß jyol t-xußjil Isaac?

5. ¿Ti bßant tußnjo aqßnil tej tpon kanin ttzi xoch?

6. ¿Jteß kamey xi tißn taqßnil Abraham?

7. ¿Xi ttziyintzin Rebeca tußn tok te t-xußjil Isaac?

8. ¿Tißtaq ntjyoßn Abraham te Isaac?

9. ¿Bßaßntaqtzin tußn tmeje Isaac tukßa jun txin tojx tkojbßil?

10. ¿Tißtaqtzin nbßant kyußn t-xjalil Abraham toj kykojbßil?

11. ¿Ti tbßiß tnam jaß kanina aqßnil?

14. ¿Tzeßntaq tußn tela tnikyß aqßnil teß txin otaq skßet te t-xußjil Isaac?

15. ¿Ja tußmil kanina tbßanil txin?

16. ¿Jaßtaqtzin iqinaß t-õoqß txin?

17. ¿Ti tbßiß t-xußjil Isaac?

18. ¿Ankye ttata Isaac?

19. ¿Ti tzaj tqßmaßnjo tbßanil txin te aqßnil?

20. ¿I tentzin Rebeca toj tzalbßajil tukßa Isaac?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Naqayin taßye Qman Dios kykßatzjo nchi naßn tbßi, kykßatzjo a tzunxix nchi kubßsin

kywutz tißjxix tbßi—. (Salmos 145.18.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JACOB EX ESAÚ

Page 20: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

20

10

JACOB EX ESAÚ

I ul itzßje tbßanil kwaßch kßwal

Tej tkyim Abraham, nim tzaj qßaqßin tkßuj Qman Dios tißj Isaac ex tzaj tkyßißwlin. Ajo

Rebeca, a t-xußjil Isaac, ntißx jun tal ul anqßin tbßajlinxiß bßelaj laj abßqe. Naßnxix Isaac

tbßi Qman Dios tukßa tkyaqil tanmin, ex bßeßx tzaj ttzaqßbßin Qman tnaßj Dios, qußn bßeßx

ul anqßin kyal kwaßchqe.

Tej kyul anqßin kyal, bßeßx ok kyqßoßn kybßi te Esaú ex Jacob. Tej tchßiy te Esaú,

bßeßx ok te ajtxukel. Ajo qßa lußn ma nyor tixqextaq ex ikytaq tißjo tzeßn jun maõ. Ante

Jacob jun tbßanil qßataq, ntißxixtaq nbßant tußn me tbßanilxtaq tnabßl ex ataq tajjo tußn

tten ja te kaßyilkye trit ttate.

Nimxix ok kßußjlin Esaú tußn Isaac, tzeßn te Jacob, qußn tzuntaq ntzaj tißn Esaú

tchiß Isaac tzeßnkuxix tajtaq. Ante Jacob, kßujlintaq teß tußn Rebeca, qußn nimxtaq tnabßljo

qßa lußn ex kßujinktaq taqßin tußn.

Kyojo qßij ojtxe, ataq te tnejil kßwaßlbßaj nimtaq toklen kyxol titzßin. Tußnjo ikyjo, a

te Esaú nimtaq toklen tußn tetzintijo jniß attaq te isaac; a ttata, atzißn te Jacob, nyaßlitaq

teß toklin.

Jun qßij, pon kanin Esaú toj kyja, chßixtaq tkyim tußn wßayaj ex otaq sikyte tußn

ttxuken. Bßeßx xi tqanin twa te Jacob, ex xi ttzaqßbßin Jacob: —Kßa txi nqßoßn tway me qa

nej saj tkßaßyin toklin te tnejil kßwaßlbßaj te weßy— chiß.

Xi ttzaqßbßin Esaú:

—¿Tißx k-okilaß woklin te tnejil kßwaßlbßaj? Chßix nku jilj weß tußn waßyaj— chiß.

Bßeßxtzin xi tkßaßyin Esaú toklin noq tußn jun laq tchßi.

Toj ttijil Isaac, kyjaßtaq tel bßaj tipumal ex otaq chi naj twutz. Jun qßij, xi tqßmaßn

te Esaú kyjalußn:

—Kux txißy toj chqßajlaj extzin bßyonkuy jun misat, tußtzin tjax ttzqßajsin jun laq

nchißy, ajtzqißn te tußn tzeßn weß chin choßn, extzin kßa txin nqßoßn kyßißwbßil tey— chiß.

Bßeßx tbßinta te Rebeca ikyjo ex ataq te Rebeca taj tußn ttzaj qßoßn kyßißwbßil te

Jacob. Ok tqßoßn Rebeca t-xbßalin Esaú tißj Jacob, ex ok tptzußn tqßobß ex tqul Jacob tukßa

ttzßumil chibß, tußntzin mina tzßeßlataq tnikyß Isaac qa nyaßtiltaq Esaú. Xi tchqßoßn Rebeca

Jacob qßol tchiß Isaac toj tpach, tißjjo otaq bßant tußn. Bßeßx xi tchoßn te Isaac tchiß ex

bßeßx xi tqßoßn kyßißwbßil te Jacob, ikyla qa anaj Esaú toj twutz.

Ajo tbßis Rebeca otaq tzßel bßant tzenkux tajtaq. Genisis 25-28.9

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankye kßwaßlbßaj kßußjlinktaq tußn Rebeca?

Page 21: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

21

2. ¿Ti wiq tchiß Isaac tajtaq?

3. ¿Ti xi tqanin Jacob te t-xel twa Esaú?

4. ¿Ankye nimxix ok tkßußjlin Isaac?

5. ¿Ankye nimtaq toklin toj tja ttata?

6. ¿Ti tzaj qßoßn te Esaú tej t-xi tkßaßyin toklin te tnejil kßwaßlbßaj?

7. ¿Ti tzaj qßoßn te Isaac tußn nnaßntaq tbßi Qman?

8. ¿Ankyetaq t-xußjil Isaac?

9. ¿Ti kybßijo kyal Isaac ok kyqßoßn?

10. ¿Tißtaqtzin taqßin Jacob toj tja ttate?

11. ¿Tiqußnil nim ok kßußjlin Jacob tußn Rebeca?

12. ¿Ti qußnil nimtaq toklen Esaú toj tja ttate?

13. ¿Ti qußnil xi tkßaßyin Esaú toklen te tnejil kßwaßlbßaj?

14. ¿Ti qußnil chßixtaq kynaj twutz Isaac?

16. ¿Anqe tußn ttzaj qßoßne kyßißwbßiltaq?

15. ¿Ti oken te kutxbßilte Jacob tußn Rebeca?

16. ¿Ankye kanin nej tukßa tchiß Isaac?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Ex ikyxjo, noq tußn tnimbßil Isaac, i kubße tkyßiwlin tkßwal, a Jacob ex Esaú, ex xi

tqßmaßn tißjjo jniß tußntaq ttzaj tqßoßn Dios kye.— (Aj Ebrey 11.20.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TWITZIKYß JACOB

Page 22: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

22

11

TWITZIKYß JACOB

Tej tex oq Jacob

Tej tlonte Esaú qa otaq tzßel qßißn kyßißwbßil te, bßeßx tzaj nim tqßoj ex tqßma:

—Chßix tkyim weß ntata, ex noq aj tkyimku bßeßx kßwel nbßyon weß Jacob— chiß.

Tej tbßinte Rebeca ikyjo, xi tqßmaßn te Jacob: —Kux tzßex oqa tzalußn ex ewinx tibßa te

Esaú, qußn aj tok tkaßyin qa ntißla at, cheßbßila k-elil tyabßil twiß ex bßeßx k-elil naj tqßoj—

chiß.

Bßextzin ex Jacob toj tja ex bßeßx xiß najal toj jun kojbßil naqchaqxix. Jun qale, tej

chßixtaq tkubß qßij, ku weß Jacob tußn tkyij ktal antza. I ku tnikßußn junjun aßbßj te

t-xqßexbßi ex ku kõe antza. Tojo qnßikyßin ikyjo, ok jun tbßanil twitzikyß. Tli toj twitzikyß

jun tij yotx nxi xkye twutz txßotxß ex japin tzmax toj kyaßj. Tißjo yotx, iteßtaq Anjel nchi

jaxik ex nchi kußtztaq, ex tzma toj tunin yotx toj kyaßj waßltaq Qman Dios, ex tzaj

tqßmaßn te Jacob :

—Ajo txßotxß jaß kuõlekuy kxel nqßoßn tey ex kye tkßwaßla. K-elil nkloßnte ex ktzajil

wißn ay tußn tmeltzßaja tojo txßotxß lußn— chiß.

Tej qel sqix, ja sakßpaj Jacob ex tqßma: —¡Atpila te Qman Dios tzalußn, ya bßintaq

weß wußn!. Qalaß qapa njunalx weß intin nchwejißy. Ajo kojbßil lußn antza taßye Qman

Dios; antza taßye tjpel kyaßj tzalußn— chiß. Jaw tchmoßn Jacob tkyaqil abßj a i okin te

tjaqß twiß ex i jaw tchßuyin. Jax tqoßn aseyt tißbßaj te jun aqßbßil chjonte te Qman Dios.

Xi tlajoßn Jacob tbße tußntzin tpon kanin tzi jun xoch a naqayin taßyitaq tkßatz

tnam te Nacor. Axse taßyitaq ttzi xoch tej tel tkßußlbßin tißbß tukße Raquel a ataq iteßka

tukße, Nimx ja tzalaj Jacob ex bßeßx ja oqß. Texjo ambßil ikyjo bßeßx ok tkßujlin Jacob

Raquel ex tajtaq tußn tok te t-xußjil. (Génesis 27:46-29:14.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti qußn etz oq Jacob toj tja ttata?

2. ¿Ankyeqeß nchi jaxik ex nchi kußtztaq tißbßj yotx?

3. ¿Ankyetaqjo waßltaq tzmax toj tunin yotx?

4. ¿Ti okin tußn Jacob te t-xqßexbßi?

5. ¿Ti tlonte Jacob toj twitzikyß?

Page 23: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

23

6. ¿Ti tbßiß tnam a nqaku taßyitaq tkßatz xoch?

7. ¿Anqukßa el tkßußlbßina Jacob tibß?

8. ¿Ti tzaj tqßmaßn Qman te Jacob toj twitzikyß?

9. ¿Ti tqßma Esaú tej tlonte qa otaq tzßel qßißn kyßißwbßil te?

10. ¿Ankye qßijtaq tußn tku bßyoßn Jacob tußn Esaú?

11. ¿Ti xi tqßmaßn Rebeca te Jacob?

12. ¿Ti ok tqßoßn Jacob te t-xqßexbßa?

13. ¿Kyimtzin Jacob tußn Esaú?

14. ¿Ja taßyitaq Jacob tej tel tkßußlbßin tibß tukßa Raquel?

15. ¿Attaqpila Qman Dios tukßa Jacob?

16. ¿Ti qußn jax tqßoßn Jacob aseyt tibßaj abßj?

17. ¿Jaß tußntaq tponkanina Jacob tej t-xi tlajoßn tbße?

18. ¿Jaw oqßtzin Jacob tej tel tkßußlbßin tibß tukßa Raquel?

19. ¿Oktzin tkßußjlin Jacob Raquel?

20. ¿Ti tqßma Jacob tej tja sakßpaj?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Mi tzßel naj toj kykßußja tußn ttzaj pax kyanmin tißj jun bßetin xjal, qa ma pon kyjaßy,

qußn iteß xjal ojtxe, a tzaj pax kyanmin tißj jun bßetin xjal, ntißtaq bßißn kyußn qa

anjelqetaq, ex ikyx aku bßajjo jaßlin.— (Aj Ebrey 13:2)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JA KYTZYUßN JACOB KYIBß TUKßA JUN ANGEL

Page 24: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

24

12

JA KYTZYUßN JACOB KYIBß TUKßA JUN ANGEL

Nyaßx bßaßn tußn qsbßun

Najletaq Jacob toj tnam te Nacor, ex tajtaq tußn tok Raquel te t-xußjil a tkßwaltaq Labán.

Xi tqßmaßn Jacob te Laban kyjalußn: —Qa ma tzaj tqßon Raquel te nxußjila kßa chin

aqßnißn wuq abßqße tukßiy— chiß. Bßeßx xi ttziyin Laban ikyjo.

Tej tjapin qßij te mejebßlin, ulqßißn Raquel te Jacob. Toktaq kutxbßil twutz Raquel

ikyxjo tzeßnkuß nbßanttaq kyußn xjal te antza. Tbßajlinxi mejebßlin, el tißn Jacob kutxbßil

twutz Raquel ex antza eßla tnikyß te qa nya tukßataq Raquel otaq mejeya, qala tukßataq

ttziky Raquel, a tkyßeßtaq tißj.

Bßeßx ja bßisin Jacob tußn otaq ku sbßußn. Ku tbßisinla tej tku t-sbßußn ttate qußn

chßime ikyx okeß tußn. Xitzin tqßmaßn Laban te kyjalußn:

— Qxola tzalußn, nya bßaßn tußn tmeje kyitzßin qkßwala nej kywutz kytziky. Kßa txin

nqßoßn Raquel te t-xußjila qa ma tzßaqßnin juntl wuq abßqße wukßißy— chiß. Kutzin chi

Jacob, bßeßx xi ttziyin.

Tej tbßaj jun kßal abßqße taqßnin Jacob tukße Laban, ok ten chmolte kyaqiljo attaq

te ex bßeßx etz tukße t-xußjil ex kyukße tkßwal toj tnam te Nacor. Tej kymeltzßaj toj tnam

te Canaán, tzaj qßmaßn jun tqanil te Jacob, noqx te jun xobßjil. Tbßinte qa otaq tzßetz

Esaú tukße junqßoß xjal, maqil toj kybße. Bßex ku tnaßn Jacob ajo otaq ku tqßmaßn Esaú tej

naßmtaq tez oq Jacob ojtxe.

Texjo qnikyßin ikyjo xi kypaßn Jacobß kyibß tukßa t-xußjil ex kyukße tkßwal. I xi

tchqßoßn Jacob jlajxi nim aß, ante Jacob bßeßx kyij teß naßl Dios tjunalx.

Tzuntaq nnaßn Jacob tbßi Dios, ex noq tnaßxikuxa tej tok tzyußn tußn jun ichin.

Bßeßx okten Jacob tzyul kyißbß tukßeß ichin, alikyelila. Elkux qnikyßin kyußn ajxa tej qku

sqix. Cheßbße el tnikyß Jacob qa ataqjo ichin lußn, jun Anjeltaq te Dios. Ajo anjel lußn

bßeßx ku tkyßiwlin Jacob ex bßeßx el ttxßixpin tbßi tußntzin tok tbßi te Israel.

Otaq bßet chßintl qßij, el kykßußlbßin Jacob kyibß tukße Esaú ex bßeßx ku kynajsin kyil

(Génesis 29:15-34.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti tbßiß txin tajtaq Jacob tißj?

2. ¿Anqukße ja ttzyußn Jacob tibß?

3. ¿Ankye etz maqil tbße Jacob tukße junqßoß xjal?

Page 25: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

25

4. ¿Ja najletaq Jacob?

5. ¿Ti tbßiß ttata Raquel?

6. ¿Jteß abßqße aqßnin Jacob tukße Labán?

7. ¿Jteß t-xjalil Esaú tzaj tkßleßn te maqil tbße Jacob?

8. ¿Ti qußnil ku sbßußn Jacob?

10. ¿Jteß abßqße tußntaq taqßnin Jacob tußn ttzaj qßoßn Raquel te t-xußjil?

11. ¿Xi ttziyintzin Labán tyol Jacob?

12. ¿Ktxußntaqtzin twutz Raquel teß kymije tukßa Jacob?

13. ¿Ankye t-xußjil Jacob tzajqßoßn te tnejil?

14. ¿Tzeßn ku sbßußne Jacob?

15. ¿Ti ku tbßisin Jacob tej tku sbßußn?

16. ¿Eltzin kykßußlbßin Esaú kyibß tukßa Jacob?

17. ¿Ti bßant kyußn Jacob tej tel kykßußlbßin kyibß tukßa Esaú?

18. ¿Tzuntaqtzin nchi qßojle Jacob tej tel kykßußlbßin kyibß tukßa Esaú?

19. ¿Ti qußnil nya bßeßx xi qßoßnku Raquel te t-xujil Jacob te tnejil?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Tzun nchi ok tkaßyin Qman Dios ayi xjal tzßaqliqe. Ex nbßin kyißj aj kyxi qßolbßin te.—

(Salmo 34:15.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: WTZIßKYß, KYUKßE TQANIL NIM KYOKLEN

Page 26: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

26

13

WTZIKYß, KYUKßE TQANIL NIM KYOKLEN

Tej t-xi kßaßyin José

Tej tmeltzßaj Jacob toj txßotxß te Canaán, ul anqßin juntl tkßwal, ex ok tqßoßn tbßi te

Benjamin. Bßeßxtzin japin kybßaj tkßwal Jacob te kabßlajaj.

Ataq te José kßußjlinxixtaq tußn Jacob tzeßnkuljo kyeß txqantl ttziky. Kßußjlinxixtaq

tußn Jacob qußn taltaq te Raqueljo José ex tußn toj ttijlin anqßina.

Ok kßußjlin te José tußn Jacob qußn tbßanil qßataq, tzßaqletaq ex nim n-ok tkaßyintaq

tibß. Ku tbßinchin Jacob jun t-xbßalin José noq tzeßnchaqku kaßyin. Ataq jun techiljo qa

kßußjlintaq José tußn Jacob. Bßeßx i ja xkyßaqin ttziky José tißjo tnabßl ttate ikyjo.

Jun qßij, xi tqßmaßn José kye ttziky:

—Kybßinkujißy jun nwitzikyßa s-ok. Ma tzßok nwitzkyßißn qa tzuntaq nqo kßlon tqan

triy toj tqan awal. Ajo weß nkßloßbßin jikyintaq tten, atzin kyeß, tzuntaq nchi ku mutxe

twutzjo weß— chiß. Tej kybßinte ttziky ikyjo, xi kyqßmaßn te José kyjalußn:

—Tzeßntzin n-eßla toj twutza, moqa atza kkawil qibßaja ex qo kßwel mutxeßy

twutza. Nyapintetzjo tumil— chichiß.

Tußn ikyjo, noqx kyjaß el ikyßina José kyußn ttziky ex minataq nchi xi yolin te toj

tbßnil. Atzißn te Jacob, a ttatataq José, tzuntaq nximin teß tißj t-xißlinjo twitzikyß José.

Jun qßij, nchi kßlentaq ttziky José kyißj rit naqchaq ja taßyetaq kyja. Xi tchqßoßn

Jacob José lolkye ttziky tzeßn iteßyitaq, me tej tiwle José kyußn ttziky, i ja yolin kyxolila

ex kyqßma:

—Kykaßyinxtzißn, lußtej ajwitzikyßil tzul. Qbßyonku— chichiß. Tej tbßinte Rubén ikyjo,

bßeßx ja weßks kolil tißj José tußntzin mi ku bßyeta, ex tqßma qa ataq tußmiljo tußn tkux

xoßyit José toj jun jul a naqayin taßyitaq kykßatz. Ataq te Rubén taj tußn tmeltzaj te José

tukße ttate.

Tzmaqataq ttziky José nchi waßntaq, tej kyikyß jun chßuq xjal te Ismaelitas. I ja

yolin kyxolila ex ku kybßisin tußn t-xi kykßaßyin José kyejo xjal i ikyß. Bßeßxtzin xi

kykßaßyintz kyitzßin tußn jun kßal saq pwaq.

Bßeßx xi qßißn te José naqchaq kyußn Ismaelitas, atzin te Jacob, a ttata José, bßeßx

kyij toj txqan bßis tußn ikyjo, me ntißtaq bßißn tußn Jacob tißxix otaq bßaj tißj tkßwal.

(Génesis 37.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankyeß ku bßinchin t-xbßalin noq tzeßnchaqku kaßyin?

2. ¿Jteßtzin qßanpwaq tzaj qßoßn tißj José?

Page 27: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

27

3. ¿Tiqußn el ikyßin José kyußn ttziky?

4. ¿Titzißn ok twitzikyßin José?

5. ¿Ankye ja weßks kolil tißj José?

6. ¿Ja kux qßoßne José te tnejil?

7. ¿Ti bßijo naßbßitz lo?

8. ¿Jteß tkßwal Jacob ul?

9. ¿Ti tbßiß kßwal ul anqßin toj ttijil Jacob?

10. ¿Titzinjo techil ku bßinchin qa kßußjlinxixtaq José tußn Jacob?

11. ¿Kyajtaqtzin ttziky José tißj tnabßl Jacob?

12. ¿Titzißn ku tyolin José kywutz ttziky?

13. ¿Ti kyqßma ttziky José tej tku tyolin twitzikyß kywutz?

14. ¿Ankye ja weßkx kolil tißj José tußn mi ku bßyoßna?

15. ¿Tzeßntzin tteßn tkßloßbßin José toj twitzikyß?

16. ¿Tzuntaqtzin nximin Jacob tißj twitzikyß tkßwal?

17. ¿Ti kyqßma ttziky José tej chßixtaq tkanin lolkye tzeßn iteßyitaq?

18. ¿Ku bßyoßntzin José kyußn ttziky?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Qußn jaßtzin taßye ikyßbßil ex bßujbßil; antza taßye tkyaqil wiq il, jaß ntißye tumil.—

(Santyaw 3:16.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: EL TNIKYß JOSÉ TE TWITZIKYß FARAÓN

Page 28: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

28

14

EL TNIKYß JOSÉ TE TWITZIKYß FARAÓN

Jatz tzaqpißn José, ex njapinku te Ajkawil

Tbßajlinxi ilaß qßij, kanin José toj tnam te Egipto. Noq ja kaßylaj tej tlonte jun tij nim aß,

Nilo tbßi, ex tej tlonte txqan tnam nojneqe tukßa txqan xjal.

Ayejo xjal i xi laqßonte José, ayaj Ismaelitas, bßeßx xi kykßaßyin José tußn tajbßin te

jun ichin Potifar tbßi, a toktaq te kynejenel t-xoßl qßaqß Faraón.

Ajo qßa José, poßnix qßataq, tbßanilxtaq twutz ex ntißtaq ntzaj xobß te jun tiß. Tußn

ikyjo, bßeßx xi tqßoßn Potifar toklen tußn t-xqßuqin tißj tkyaqiljo attaq toj tja.

Te tnejel, nimxtaq twenil t-xußjil Potifar tukße José, me tej mixa xi ttziyina José

tußn tku kybßinchin nya bßaßn tukßa, bßeßx ja qßojla ikyjo, ex bßeßx xi tqßmaßn te Potifar qa

otaq ku tbßinchi José nim nya bßaßn tißj. Bßeßx xi tnißmin te Potifar tyol t-xußjil ex bßeßx

kux tjpußn Potifar José toj tze.

Qßuqliktaq te José tkßußj tißj Qmna Dios. Ißchaq jpußnkuxtaqtz toj tze, tzuntaq

ntzalaj ex nimtaq twenil. Noq jun jteßbßin qßij tkußlinxtaq José toj tze, bßeßx xi qßoßn

toklen tußn ajxqßuqil tißj jupilkye xjal, tußtzintla tkaßyin José tißx kyaqil nya bßaßn xjal

iteßkußxtaq toj tze. Nya tiqußnil xi qßoßn toklen José ikyjo, qußn ajo qßa lußn, mutxin

xjaltaq ex jun paqxtaq nbßant jun tiß tußn.

Tej tjapin tabßqße José te lajaj toj kabßkßal (30 años) ok jun twitzikyß Faraón, me

mixa eßla tnikyß te ti t-xißlin. Tußn ikyjo bßeßx tzaj nim tbßis Faraón. Me attaq jun taqßnil

Faraón ajtzqißntaq José tußn, ex xi tqßmaßn qa tzuntaq n-el tnikyß José tißj kyxißlin

witzikyß.

Texjo ambßil ikyjo, bßeßx xi tqßmaßn Faraón tußn t-xi iqßbßaj José te chikyßbßil

twitzikyß. Tej tkanin José, xi qßmaßn Faraón te:

—N-ok nbßißn qa n-el tnikyßa te kyxißilin wtzikyß— chiß. Tej tbßinte José ikyjo, xi

tzaqßbßin kyjalußn: —Nya wukßa weß taßye nabßl, ate Dios ktzajil tzaqßbßinta tey— chiß.

Bßeßxtzin ok ten Faraón qßmalte twitzikyß: —Ma nlontißy toj nwitzikyßa, attaq wuq

wakx qßesqexix ex poßneqix, kyjaßtaq kyjatz toj jun nim aß. Ex ikyxjo, ma nlißy wuq wakx

noq tal yaõqil ex tixqeqix me bßeßx i okten choßlkyeß wakx qßesqe— chi Faraón te José.

Tej tbßinte José twitzikyß Faraón, xi tchikyßbßin kyjalußn:

—Ajo twitzikyßa, ntqßmaßn qa kbßajil wuq abßqße, ax twutz awal kyjel. Tbßajlinxiß ikyjo,

tzul kanin jutl wuq abßqße, ntiß twutz awal kyjel. Tußntzißn ikyjo, il tißj tußn tja skßon jun

xjal, tußntzintla tja tkßußn txqan twutz awal aj kykßulil kanißn tbßanil abßqße mo qa jaß

kyjela tbßabil twutz awal. Tußntzintla mi qnaßya tqßijil waßyaj— chiß.

Bßeßx ja skßon José tußn Faraón ex xi qßoßn toklen tußn tkyij te ajkawil tißbßaj

tkyaqil tnam te Egipto. Ntißx el tpaßn Qman Dios tibß tißj José. (Génisis 31-41.)

Page 29: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

29

JUNJUN XJEL:

1. ¿Bßanttzin tchikyßbßit twitzikyß Faraón tußn José?

2. ¿Ankye tzaj qßonte tnaßbßl José te chikyßbßil twitzikyß Faraón?

3. ¿Ti tbßiß ichin jaß xi kßaßyina José kyußn Ismaelitas?

4. ¿Tißtaqtzin toklin Potifar?

5. ¿Tiqußnil tzaj tqßoj t-xußjil Potifar te José?

6. ¿Ti t-xißlin twitzikyß Faraón ok?

7. ¿Ti qußnil kux jpußn José tußn Potifar?

8. ¿Anqißj ja kaßylaj twutz José tej tkanin toj tnam te Egipto?

9. ¿Noqpila ja bßant tußn t-xußjil Potifar qa otaq bßinchin José nya bßaßn tißj?

10. ¿Mutxin xjaltzin José?

11. ¿Ti qußnil tzaj xkoßn José tußn Faraón?

12. ¿Ti bßajkye yaõ wakx kyißj qßeßs wakx toj twitzikyß Faraón?

13. ¿Ti toklen José xi qßoßn tußn Faraón?

14. ¿El tpaßntzin Dios tibß tißj José?

15. ¿Ja oqßtzin José tej tkux jpußn tußn Potifar?

AqßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Kyßißwlenqexix kyeß xjal nimin Tyol Dios kyußn, ex nchi bßet toj tußmilxix.—

(Salmos 128:1.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: AYE TKßWAL JACOB TOJ TNAM TE EGIPTO

Page 30: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

30

15

AYE TKßWAL JACOB TOJ TNAM TE EGIPTO

Jun yekßbßil tißj mutxbßil

Tej tok qßoßn José te ajkawil toj tnam te Egipto, okten José bßinchil taqßin tukßa tkyaqil

tanmin ex tojxix tußmil. Ayijo wuq tbßanil abßqße, jaß txqan twutz awal el, jun paqx i

ikyß, ex bßeßx i ul kanin abßqße te tqßijil waßyaj. Nya noq toj tnam te Egipto pon kanina

tqßijil waßyaj, qalaß majxjo toj tnam te Canaán, jaß taßyitaq Jacob kyukße tkßwal. Me bßeßx

tbßinte Jacob; a otaq tzßok tqßoßn Dios tbßi te Israel, qa attaq ixißn toj tnam te Egipto.

Bßeßxtzin i xiß ttziky José toj tman te Ejipto, ex antza i pon kanina tkßatz José.

Tej i ku meje ttziky José twutz, bßeßx tzaj tnaßn José twitzikyß ok ojtxe. Ku tqßoßnaj te

José tibß te jun texqex xjal kywutz ttziky, tußntzintla tel tnikyß José te qa qßißnxtaqjo

kynimsbßil ex kykujil kyibß, tzeßntaqjo te tnejil. Oktenaj te José yolil kyukßa, nakaj nya

tajtzqißnqanaj José. I kux tjpußn José oxe qßij toj tze ex i ok tetzin José qa noq nchi

nenintaq toj tnam te Egipto.

Tbßajlinxi oxe qßij kykußlinx jpußn toj tze, bßeßx i jatz tzaqpißn, me nya kyjotxlix,

qußn axtza kyij jpußna te Simeón. Xi tqßmaßn José kye tußn kymeltzßaj kyja tukßa kyixin

ex mi tußn kymeltzßaj juntl majl. Qatzin qa kyajtaqtz tußn kymeltzßaj, iltaq tißj tußn ttzaj

kyißn Benjamín kyukßa; a kyitzßintaq.

Tej telbßaj kyixin ttziky José, kynaß ipil tußn kymeltzßaj juntl majl toj tnam te

Egipto. Axtza i pon kanina ex i ku mutxe juntl majl twutz José.

Ku tbßinchin José kywa ex i ku tqßuqin toj nukßin, tzeßnkux kyabßqße. Noq i jaw

kaßylaj ttziky José ikyjo, qußn ¿Tzeßn ten bßißntaq kyabßqße tußnjo ajkawil lußn, a nya

ajtzqißntaq kyußn? Naßmtaq tel kynikyß te, qa ataq José.

Bßeßx tzaj pax tanmin José, mixa tpaßya ex mixa tzyetil taßl twutz. Tußnpetzißn bßeßx

etz oqßil peßn. Otaq tzßel tnikyß José te, qa ayijo ttziky minataq nchi nimsil kyibß ex nya

kujqetaq tzeßn te tnejil.

Xi tqßmaßn José kye taqßnil tußn kyetz peßn, ex tukßa txqan toqßil xi tqßmaßn kye

ttziky kyjalußn:

—Ayinwejißy José, aj kyitzßißn xi kykßaßyin kye xjal te tnam te Ejipto— chiß. Tej

tbßaj tqßmaßn José ikyjo, tukßa txqan tkßußjbßil ex txqan ttzaljbßil, okten chlekye ttziky ex i

el tmaßtzin.

Tbßajlinxiß ikyjo, i aj tchqßoßn José ttziky tukßa txqan xkotz nojniqe tußn waßbßj, ex

xi tqßmaßn kye ttziky tußn ttzaj kykßlen Jacob; a kytate, kyukßejo iteßtaq toj kyja, tußntzin

kynajan toj tnam te Ejipto. (Génesis 42-45.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Attaqtzin tkßußjbßil José kyißj ttziky, ißchaqx otaq tzßel ikyßintz?

Page 31: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

31

2. ¿Ti qußnil ku tqßoßn José tibß te jun texqex xjal?

3. ¿Jteß abßqße xten tbßanil twutz awal?

4. ¿Ankyeqa i xtaßj qßil ixißn tzmax Egipto?

5. ¿Ti qußnil ku kymutxin tzikybßaj kyibß twutz José?

6. ¿Ja tußmil japin qßoßna José te ajkawil?

7. ¿Ankye bßinta qa attaq ixißn toj tnam te Egipto?

8. ¿Ti qußnil tzaj tnaßn José twitzikyß?

9. ¿Pon kanintzin tqßijil waßyaj toj tnam te Canaán?

10. ¿Tiqußnil ja oqß José?

11. ¿Ankyeqaß i ku mutxe twutz José?

12. ¿Ti kyqßma tzikybßaj tej kyku qßuqbßin, tzeßnkux kyabßqße?

13. ¿Ja tußmil etza José oqßil?

14. ¿Ankyeß mixa jatz tzaqpißna toj tze tußn José tej tbßaj oxe qßij?

15. ¿Ti xi tqßmaßn José kye ttziky tej kyajtz chqßoßn tukßa xkotz nojniqe tußn wabßj?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Atzin nnukßbßiljißy lo, tußn kykßußjlin te kyißbßa kyxolxa, tzenkuß weß nchi ok nkßußjlißn.—

(Juan 15:12)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: ZAKARIY EX LISABßET

Page 32: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

32

Nuevo Testamento

16

ZAKARIY EX ELISABET

Jun ángel Gabriel tbßiAttaq jun tbßanil muj xjal najletaq toj tnam te Jerusalén, atzinjo kybßi Zakariy ex

Elisabet. Kßußjinktaq Qman kyußn ex nku kynimintaq. Otaq bßaj ilaß abßqße kyoklin ten naßl

Dios tußn tzaj qßoßn jun kyal, me naßmtaq kytzaj tzaqßbßin tußn Qman Dios.

Paletaq te Zakariy toj ja te naßbßil Dios. Ataq taqßißn te patil jun wiq jupsbßil tibßaj

tembßil te naßl tbßi Dios, ayetzin kyeß jniß xjal tzuntaq nchi naßn tbßi Qman Dios peßn, ex

tzuntaq nchi yontaq tißj kyßißwbßil.

Jun qßij, jun ángel Gabriel tbßi, pon kanin toj ja te naßbßil tbßi Dios, jaß taßyitaq

Zakariy. Tej tlonte Zakariy waßltaq ángel ttxlaj tembßil te naßbßil, kyinx japinaß tußn

t-xoßbßil. Bßeßx xi yolin ángel te Zakariy ex tqßma: —¡Zakariy! mina tzaj xobßa, qußn atzißn

tnaßj Diosa, ma tzaj tzaqßbßin tußn Dios. Ajo t-xußjila tzul jun tal, ex k-okil kyqßoßn tbßi te

Xwan. Okx ktzalajilxa tißj, nya oßkxa, qalaß atx txqantl a nimxix tzalbßajil ktembßil toj

kyanmin, aj tul itzßje— chiß.

Tzaj tqßmaßn ángel txqantl tyol: —Ajo tkßwala a k-okil tbßi te Xwan, ntißx tußn

tkßwan qßeßn, qußn ajo qßa lußn nimxix toklin twutz Qman Dios. Ikyjo qßa lußn tzeßn te

Elias, qußn ayejo xjal a o txi kykujsin kyanmin, bßex pon kanin kyanmin tzeßn kyanmin

kßwal. Kbßantil tußnjo qßa lußn, tußn tten nin kytzqißbßiljo xjal a ma tzßel kyißjlin Qman, ex

kßbßntil tußn, tußn kyok tzßaqlexix wutz— chiß.

Ja yolin Zakariy ex xi tqanin: —Tzeßnajtzin k-okilaß lußn— chiß. Mixa xi tnißiminxix

Zakariy tyo ángel, tußnpetzißn xi tqßmaßn kyjalußn: —Titzin techil ktzajil tyekßin weßy

tußntzin txin nnißmintza qa twutzxix. Ma qo tijin qeß tukßa nxußjila, ex nlayla chi ul qeß

qal— chiß.

Xitzin ttzaqßbßin ángel kyjalußn: —¡Gabßriel weß nbßi! ayin wejißy majx intin twutz

Qman Dios, tußntzin tkubß nbßißnjißy tkawbßil ex tajbßil. Atzin jaßna, tußn mi xi tnißminjiy

xi nqßmaßn tey, kyjela tzeßn jun xjal a mibßa yolin, ex tzamaxa kßbßantil tyolinjiy ajxa tul

itzßja tkßwala, qußn ayejo nyola okxix chi bßajil aj tkaninxix ambßil—. Chi ángeljo te

Zakariy.

Ayetzißn kyeß xjal, tzuntaq nchi ayon tißj Zakariy tpeßnxa ja te naßbßil tbßi Qman

Dios. Tzuntaq nchi bßaj qanlaj xjal tiqußnil mixjaß n-etzataq Zakariy toj ja te naßbßil Dios.

Tej tetz Zakariy toj ja naßbßil, mixa bßanta qßona kyßißwbßil kyibßaj xajl, es mixa bßanta

tyolina. Tußntzißn ikyjo, bßeßx el kynikyßjo xjal te, qa attaq jun otaq tli.

Tej tul anqßin kßwal, jotx xjal ku bßisinte qa ikyxtaq tbßiß tußn tok qßoßn tzeßn te

ttata. Me noq i ja kaßylaj tej tku ttzßißbßin Zakariy twutz tzßlan kyjalußn: —Xwan tbßi

k-okil—

Tbßajlinxiß ikyjo, bßeßx bßantl tyolin Zakariy, bßeßx noj tukßa Xewaj Xjan, ex bßeßx ok

ten yolil ex nimsil tbßi Qman Dios. (Lucas 1:1-80.)

Page 33: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

33

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti tbßi tkßwal Zakariy ok?

2. ¿Ti xi tqanin Zakariy te ángel?

3. ¿Ti taqßintaq Zakariy toj ja te naßbßil tbßi Qman Dios?

4. ¿Tiqußnil nya bßaßntaq tußn tkßwan Xwan qßeßn?

5. ¿Ti tyol ángel tzaj qßmaß ángel te Zakariy?

6. ¿Ti bßaj tej mixa xi tnimina Zacariy ángel?

7. ¿Tißtaqtzin tbßiß tnam jaß taßyitaq Zakariy ex Elisabet?

8. ¿Tzeßn xi tqßmaßna Zakariy kye xjal, tej tok tqßon tbßi tkßwal?

9. ¿Ti qußnil nchi naßntaq Zakariy tbßi Qman Dios?

10. ¿Ti qußnil ok tbßijo kßwal te Xwan?

11. ¿Jaßtaqtzin taßya Zacariy tej tel yekßin ángel twutz?

12. ¿Ti xi tqßmaßn ángel te Zakariy?

13. ¿Tißtaqtzin tußn bßant tußnjo kßwal toj kyanmin qe xjal, ajtla tul itzßje?

14. ¿Tißtaqtzin tbßiß ángel el yekßin toj twutz Zakariy?

AQßUNTL: Te qubßx

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Zakariy, a ttata neßõ, noj tanmin tußn Xewbßaj Xjan, ex ok ten yolil tußn, ex chiß

kyjalußn: Kyßiwlinxixjo tbßi Dios te Israel, a tajaw tkyaqil, qußn ma tzul klol teß Ttanim.—

(Lucas 1:67-68.)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JUN TQANIL TUßN ÁNGEL GABRIEL TE LIY

Page 34: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

34

17

JUN TQANIL TUßN ANGEL GABRIEL TE, LIY

Tzul anqßin jun Kolil

Tej naßmxtaq tul itzßje Qajaw, toj qxopintaq taßye chwinqil, twutz txßotxß. Ayejo qßmal

tqanil tajbßil Qman Dios (profetas), nchi chikyßbßintaq qa toj qxopin nchi bßetataq xjal. Ex

kyqßma qa tzultaq jun tbßanil —spikyßin—. Ajo spikyßin lußn, antza jaß kqßola Tkßwal

Qman Dios jun tzaj a ox kqoptzßajilx toj qxopin ex toj tkyaqil nya bßaßn twutz txßotxß.

Otaq tzikyß ilaß abßqe, ex ntißtaq jun otaq tzßelxix tnikyß jtojtaq ex jaßxix tußmiltaq

tußn tanqßinjo Kolil. Tqßma Moisés qa tußntaq tja tskßoßn Qman jun profeta ikyxjo tzeßn te

Moisés. Ikyß txqantl abßqe, tqßma Isaías qa tißj jun qßapojx txin (vírgen) tzul itzßje Kolil.

Otaql tzikyß txqantl abßqße, tqßma jun qßmal tqanil (profeta) Miqueas tbßi, jaßxix tußmil

tußn tanqßinaß kßwal a tußn tok te Kolil.

Ntißxtaq tußmil tußn tbßajjo otaq qßumj. Nchi ikyßikxe abßqße, ajo otaq qßumj tißj

tanqßlin Kolil, chebßaku el naj. Ntißx juntl tqanil tzaj tqßoßn Qman, tojo junqßoß abßqe bßaj

(400 años). Me mete Qman, bßißntaq teß tußn alkyetaq tbßanil ambßil tußn tku bßinchitjo

otaq qßumj kyußn yolil Tyol ojtxe (profetas).

Tzaj tsmaßn Qman, ángel Gabriel, twutz txßotxß tukßa jun tbßanil tqanil te jun

qßapojx txin (vírgen) Liy tbßi. Bßißntaq tußn Gabriel alkyetaq tnam, alkyetaq kojbßil, ex

alkyetaq ja taßyitaq Liy.

Tej tkanin Gabriel, xi tqßmaßn tejo txin: Ma chin tzaja qßolbßil tey, Liy. Ax Dios

tukßiy ex kyßiwlinxixa tußn. Teß tbßinte tyol ángel ikyjo, noq el kyim tußn, exsin kubß

tbßisin tiqußnil xi tqßmaßn ángeljo te ikyjo.

Tej tkanin ángel, xi tqßmaßn te Liy: —Ma chin tzaja qßolbßil tey. Ax Qman tukßiy

ex kyßiwlinxixa tußn— chiß.

Bßeßx xobß Liy tej tpon kanin ángel. Me bßeßx xi tqßmaßn ángel Gabriel kyjalußj:

—Mina jaw xobßa Liy. Ntzalaj Dios tißja, ex k-okil tzßaq jun tala. Ajo tala tzul, tbßanilxix,

ex ajtzin tul itzßje, k-okil tqßoßn tbßi te Jesús, qußn atzin Koliljo o tzaj ttziyin Qman te

kye tkßwal. Ajo tkwabßil ntiß tbßajlin— chi ángeljo.

Xitzin tqnin Liy te ángel: —¿Tzeßntzin teßn tußn tok tzßaq jun wala? Naßm

nmajeweß— chi Liyjo.

Xi ttzqßbßin Liy kyjalußn: Kßußlil kanin Xewbßaj Xjan tibßaja ex ajo tkyßißwbßil Qman

kßwelil ktxuntiy tukßa t-xlekemil, ex k-okil tzßaq tala. Tußnpetzißn, ajo tala tzul itzßje,

xjanxix ex Tkßwal Dios. Qußn ntißx te Dios nlay bßant tußn— chiß.

Xi tqßmaßn Liy juntl maj: —Twutzxix weßy, ntißx ma tzßel nnikyßa te. Me noq

bßißnku weß wußn tzeßn tajbßil Qman Dios wußkßißy. Qa iky tajbßiljo tzeßn ma tqßma, noq

kßwel nyoßn weß— chiß (Lucas 1: 26-38)

Page 35: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

35

JUNJUN XJEL:

1. ¿Titzißn kanin ángel qßmalte te Liy?

2. ¿Ti tbßiß txin jaß yolina ángel Gabriel?

3. ¿Ankye qßolte spikyßin kye xjal, tzeßnxjo qßumj kyußn profetas?

4. ¿Tißtaq tbßi tal Liy tußn toktaq aj tul itzßje?

5. ¿Ankyeqaß profetas i qßmante qa tußn tul anqßin Tkßwal Qman?

6. ¿Eltzin tnikyß Liy te tyol ángel?

7. ¿Tzeßntaqtzin taßye twutx txßotxß tej naßmtaq tul itzßje Qajaw?

8. ¿Ti qußnil chebßiku el naj toj kynabßl xjal, ajo otaq qßumj kyußn profetas?

9. ¿Ti qußnil sul anqßij Qajaw?

10. ¿Tzeßn qßoßlbßina ángel tej tpon tkßatz Liy?

11. ¿Tzajtzin t-xobßil Liy tej tkanin ángel tkßatz?

12. ¿Ankyetaq bßin tußn alkye qßij tußn tul anqßintaq Qajaw?

13. ¿Ti xi tqßmaßn Liy te ángel?

14. ¿Ti xjel xi tqanin Liy te Liy?

15. ¿Ankye kanin qßmalte te Liy qa tußn tul jun tal?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Jun tal txin, a naßmxtaq tlonte ichin, ex tzul itzßje jun tal tal qßa. Ex k-okil juntl tbßi

Emanuel, a ntqßmaßn qa Dios qukßa.— (Matey 1:23)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TANQßIN JESÚS

Page 36: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

36

18

TANQßIN JESÚS

Ul itzßje toj tnam te Belén

Kyxol tkyaqil tbßanil techil otaq chi bßaj, attaq juntl chßixtaq tul kanin. Ajo ambßil jaß tun

kyul anqßina kabße tbßanil kßwal tußn Qman Dios, otaq tzul kanin, ex ajo kybßi otaq ja

skßoßn toj kyaßj. Nej tußn tul anqßintaq te Juan tißj Elizabet ex Zacarías, qußn kymujtaq

kyibß. Tußntaq tok te Juan yolil Tyol Qman, a nimxix toklin. Tbßajlinxiß ikyjo, bßeßxtaq

tußn tul itzßja te Qajaw tißj jun qßapojx txin, Liy tbßi. Ajo kßwal lußn kßwaßlbßajtaq te

Mambßaj te toj kyaßj.

Naßmtaq tul anqßin te Jesús, bßeßx xiß te Liy qßolbßilte Elizabet. Antza taßyitaq te Liy

tkßatz Elizabet tej tul anqßin te Juan, ex toj jun jteßbßin qßij bßeßx meltzßaj te Liy tja, a

attaq toj tnam te Nazaret.

Tzuntaq nyonte Jse tißj Liy antza, qußn tzunxtaq ntzalajx tißjo qßij ajtaq kymaje. Me

tej txi tqßmaßn Liy te Jse qa chßixtaq tul jun tal, noqx ja kaßylaj twutz ikyjo ex bßeßxla

tzaj nim tbßis. Ok toj tnabßl qa otaq ku sbßußn tußn Liy.

Tußntzintzjo ikyjo, ku tyolin Liy te Jse qa otaq tzul jun ángel qßolbßilte. Me ntißx

xi tnißmin Jse, qußn nim tbßis otaq tzaj tißjo lußn. Jawla qanlaj Jse: —¿Twutxpila qa ma

tlonte jun ángel? ¿Tkßwalpila Qmaßn, tal neßõ tzul itzßje? ¿Twutxpilaß ntqßmaßn Liy?—

Tußn ikyjo, i yolin Jse tukßa Liy toj ewajil, tußntzintla mi tzßeßla tqanil Liy ex

tußntla mi chi ja xmayina xjal tißj. Antza xi tqßmaßna Jse te Liy qa tkyßeßltaq tußn tok

maje tukßa.

Ajtzqißntaq te Qman tußn tißtaq t-xim Jse, tußnpetzißn texjo qnikyßin ikyjo, el yekßin

jun t-ángel Qman Dios, toj twitzikyß Jse, ex tqßma: —Ay Jse, mina ja tukßpaj tanmin ex

mi xoßbßa tußn tok mejey tukßa Liy, qußn ajo tal neßõ tzul itzßje, nya tkßwal jun ichin,

qalaß tußn tkyßißwbßil Qman ex Xewbßaj Xjan. K-okil tqßon tbßi te Jesús, qußn ajo tal qßa

lußn, tzul itzßje te klolte ttanmin Qman toj nya bßaßn— Chi ángeljo te Jse.

Tej tjaw sakßpaj Jse toj twatl, noqx xi õqißyix tißj tanmin qußn otaq chi tbßinte tyol

ángel. Tußnpetzißn tukßa nim ttzalbßajil ku ttziyin tußn tok meje tukßa Liy.

Kyojo qßij ikyjo, tqßma nmaq kawil te tnam Roma, Augusto tbßi, qa il tißj tußn

kybßaj xiß xjal tojila kytanmin, tußntzintla tkux kytzßißbßin kybßi ex tußn tajlet kybßaj.

Tußnpetzißn, bßeßx i xiß kye Jse tukßa Liy, tußntzintla kypon kanin toj kytanmin, me

tej tjapin kyaja qßij, antza otaq chi pon kanina toj tnam te Belén. Tej kykanin antza,

tajtaq te Liy tußn tajlanchßin tibßaj jun tbßanil watßbßil, me mixjaß tußn kkyjitaq antza.

Tußnpetzißn bßeßx i xiß ajlal toj kyja alußmj.

Tejo qnikyßin ikyjo, bßeßx itzßje tneßõ Liy. Tzunxtaq nchi tzalajx kykaßbßlix qußn otaq

tzßitzßjeß tal poßnix neßõ. ¡Atzin Klolqeß otaq tzaj ttziyin Qman te qe!. Tußnpetzißn tqßma

Jse: —K-okil tbßi te Jesús, ikyxjo tzeßn tzaj tqßmaßn ángel te qe, qußn ax Qman Dios saj

smante te klolqe toj nya bßaßn— chiß. Bßeßx ok tqßoßn Liy ttxoßw ex ku tkuõbßin toj

kywabßil alußmj. (Matey 1:18-25, Lucas 2:1-7)

Page 37: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

37

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankyeqeß tbßanil kßwal tußn kyul anqßin tußn Qman Dios?

2. ¿Anqukßa otaq txi ttziyina Liy tußn tmeje?

3. ¿Tißtaqtzin tbßiß tnanaß tnejil kßwal?

4. ¿Ankye tnanaß kßwal s-ok te Qajaw?

5. ¿Ja tußmil itzßja Qajaw a ok tbßi te Jesús?

6. ¿Ti qußnil tußn kyxißtaq Jse toj kytanmin tuka Liy?

7. ¿Ti tbiß tnam jaß i kanina Jse tukßa Liy?

8. ¿Ti bßiß Qajaw s-ok?

9. ¿Ti tbßiß tnejil kßwal ul itzßje?

10. ¿Tzen ten tbßinte Liy qa otak tzßok tzßaq tal?

11. ¿Ti tnaßnta Jse tej txi tqßmaßn Liy qa otaq tzßok tzßaq tal?

12. ¿Tzen ten xi tnißmin Jse qa nya noq otaq ku sbßußn tußn Liy?

13. ¿Ja tußmil i pon kanina Jse tukßa Liy, tbßajlinxi kyaja qßij?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Antza itzßje Jesús tojjo tal tnam Belén, toj txßotxß te Judey, tej toktaq Herodes te nmaq

kawil tojjo txßotxß anetzißn. I kanin tojo tnam Jerusalén junjun ichin aj nabßlqe, tzajninqe

toj tjawitz qßij, ex xi kyqanin: ¿Jaßtzin taß nmaq kawil kye xjal aj Judiy, a ma tzßitzßje?

Qußn ma qlißy tcheßw te tqanil tojo qtxßotxßa toj tjawitz qßij, ex ma qo tzaja tzalußn tußn

qkßulin twutz.— (Matey 2:1-2)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: AYE KYIKßLEL EX XJAL NIM KYNABßL

Page 38: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

38

19

AYE KYIKßLEL EX XJAL NIM KYNAßBßL

Yolin Qman noq kyußn ángel ex tußn jun cheßw

Noq jun jteßbßin kßmuj titzßjlin Jesús, bßeßx kyij tnam te Belén toj tzßinin. Tkyaqil

xjal tzuntaq nbßaj ktan, ex ntißxtaq bßißn kyußn qa attaq jun tbßanil otaq bßaj. Me

naqayintaq antza, iteßtaq junjun kyikßlel nchi bßaj tzßulintaq kyibß, ex nchi xqßuqinxa kyißj

kyrit. Ntißkux toj kynabßl tej tkutz kßant tqan tzaj kyibßaj a tzunxtaq nqoptzßajix. Noq i ja

kaßylaj tej tel anqßin jun ángel kywutz. Bßaßnqa bßeßx tzaj txqan kyxoßbßil.

Bßeßxtzin tzaj yolin ángel kye, ex tqßma: —Mina chi tzaj xoßbßa, qußn atx jun

tbßanil tqanil ma chin tzaja qßmalte kyeßy. Ajo tqanil lußn bßajxa kybßintißy jun maj. Tejo

qßij lußn matxa tzßanqßin tkßwal Qman te kolil kyißj xjal. Antza s-anqßina toj jun kyja

alußmj toj tnam te Belén, exsin qa ma cheßxtza lolte, kknetil kyußn ptzoßnkux toj tan ex

kuõlekux toj kywabßil chej— Chiß.

Tzunxtaq nyolinjo ángel ikyjo, tej tku qßoptzßajo tzaj tibßaj tkyaqiljo jaß iteßyitaq, ex

noqx kyjaß ja kßanta kywutz tej kyel yekßin txqantl ángel kykßatz. Ayejo ángel lußn,

tzunxtaq nchi bßitzinx jun tbßanil kybßitz te aqßbßil chjonte te Qman, kyjalußn: —Nimxix

tbßi Qman Dios tibßaj tkyaqil, qußn tibßaj twutz txßotxß, ma ku tqßoßn numle, ex nimxix

tajbßil kyukße xjal tzalußn twutz txßotxß—. Tej kybßaj bßitzin ángel, junjun ku bßaj ja naj,

ikyjxo tzeßn tej kyel anqßin.

Noq tej kyja ángel toj kyaßj, ayetzißn kyikßlel i bßaj jaw yolin kyxolile ex kyqßma:

Qoßqe Belén lolteß ma bßaj, a ma tzaj tqßmaßn Dios qe. Bßeßxsin i xißytz. Atzaj teß kykanin,

attaq Mariy exsin Jse, tukßa neßõ kuõlekutaq toj twabßl chej.

Tej kylonte, i ok ten qßmalte tkyaqiljo jniß tqßma ángel kye. Jotqexjo aye nchi bßaj

bßintaq, bßeßx i el kyim tußn kyqßma kyikßlel.

Naqchaq tkßatz tnam te Jerusalén, jun qnißkyßintaq ikyjo, iteßtaq junjun xjal nim

kynabßl (magos) ex kylonte jun cheßw tzunx nqßoptzßajixtaq twutz kyaßj. Tej tiwle cheßw

kyußnjo xjal nim kynabßl, kyqßma qa attaq jun techiljo qa otaq tzßitzßje jun nmaq Kawil.

Tußn ikyjo, jun paqx jax kyqßoßn tiqetz kychej, ex bßeßx kußbß bße kyußn tußn kykanin toj

tnam te Belén.

Tej kykanin Jerusalén, xi kyqanin: —¿Ja taßyeß nmaq Kawil a ma tzßitzßje?—

chichiß Tzaj qßmaßn kye qa antzataq tußn titzßje toj tnam te Belén. Tejo qnßkyßin ikyjo,

ajo cheßw otaq kylonte, nejninkutaq kywutz, ex kyjaßtaq txi tißn tibß toj tnam te Belén.

Ajo cheßw, atzin qßonte tußmil kybßejo xjal nim kynabßl (magos), tußntzintla kypon kanin

tojo tembßil jaß otaq tzßanqßina Qajaw Jesús.

¡Ox chi tzalajxjo xjal nim kynabßl (magos), tußn otaq knet Jesús kyußn! Atzaj teß

kyokx tuja, kyli tal kßwal tukßax tnana, a Mariy, ex bßeßx i kubß meje kßulil twutz. Xi

kyoyin qßanpwaq, storak ex nim kßokßjsbßil, te nimsil tbßi. Ikytzin okeß tußn Qman, tej txi

tqßoßn nimku tißchaq te Jse ex Mariy. (Lucas 2.8-20; Matey 2.1-12)

Page 39: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

39

JUNJUN XJEL:

1 ¿Ti el knet kyußn kyßelil tej kykanin Belén?

2. ¿Ti kynaßnteß xjal nim kynabßl (magos) tej kykanin jaß otaq tzßanqßina Jesús?

3. ¿Ankyeqetaqjo iteßtaq naqayin jaß anqßina Jesús?

4. ¿Ti tzaj tqßmaßn ángel kye kyikßlel?

5. ¿Akyeqeß i lonte cheßw?

6. ¿Ti kyqßmajo xjal nim kynabßl (magos) tej kylonte cheßw tzun nqßoptzßajix?

7. ¿Tzuntaqpila nchi bßaj ktan xjal tej tul itzßje Jesús?

8. ¿Ti bßant kyußn xjal nim kynabßl (magos) tej kylonte cheßw?

9. ¿Ti ku kybßinchin xjal nim kynabßl (magos) tej kylonte neßõ Jesús?

10. ¿Ti xi kyqaninjo xjal nim kynabßl (magos), tej kykanin toj tnam te Belén?

11. ¿Ti okinajo cheßw kyejo xjal nim kynabßl (magos)?

12. ¿Ankyetaq kyaßlin ajnaßbßil at taq?

13 ¿Ti i bßajkye txqantl ángel tej kyel yekßin kywutz kyikßlel?

14. ¿Titzißn kßul qßoptzßaj kyibßaj kyikßlel?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Qußn nimxix tqßaqßbßil tkßußj Dios kyißjxjal tzalußn twutz txßotxß, ma chin tzaj tchqßoßn, a

ayißn Tkßwal junchßin, tußntzin kykyaqiljo a kchi nimil wißja nlay chi naj, qalaß ktenbßil

kychwinqil te jun majx.— (Juan 3:16)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: KYIJ JESÚS TOJ JA TE NAßBßIL DIOS

Page 40: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

40

20

KYIJ JESÚS TOJ JA TE NAßBßIL DIOS

Tej tyolin kyukße ajxnaqßtzal

Laj toj kabßkßal abßqße najan Jesús toj tnam te Nazaret. ¿Tzeßntzila chßin te toj

tnabßl, tbßanil qßaxpila Jesús, ex mutxinpila kywutz ttate? mo ¿Tzuntaq njaw tikyßin Jesús

aj txiß chqßoßntaq aqßnil?

Ajo Liy a tnana Jesús, tzunxtaq nchi ku tnaßn tyol ángel Gabriel ex mina nchi el

najtaq toj tnabßl. Bßißntaq tußn qa noq tußnjo ttzqibßil Jesús tißj Tyol Dios, ktembßiltaq

tipin ex tõtijil. Tußnpetzißn ok ten Liy chikybßilte te Jesús tzeßn saj xkyeye ttanmin Dios

Israel, ex tißchaq otaq bßaj tißj. Ten ttzqibßil Jesús tißj tchwinqil Adan tukßa Eva, tißjo bark

bßant tußn Noé, tißjo tnimbßil Abraham, Isaac ex Jacob. Xi chikyßbßin te Jesús, ajo bßaj tißj

Gedeón, Josué, David, Elías ex Daniel. Tzunxtaq ntzalajx te Jesús aj tok ten Liy

chikyßbßitejo t-xikylin ex tten ttanmin Dios, ikyxtzißn tzenkuß jaßne, jotx kßwal tzunx

ntzeßnjix tij jun tbßanil naßbßil nku yolit kye.

Tkyaqil abßqße, ncheßxtaq kye Jse tukßa Liy tzma Jerusalén, ikyßsil nintz qßij, a nku

kyikyßsintaq aj Judiy, teß kyetz toj Egipto. Kabß lajajtaq te Jesús tabßqße ikyjo, ex majx xiß

kyukße ttate, tej kyxiß ikyßsil nintz qßij. Tojo ambßil ikyjo, ayejo kßwal a otaq japin

kyabßqße tzeßn te Jesús, noq otaql chi ok te kußxin, nyaßtaq kßwalqextaql.

Tej kykanin toj ja te naßbßil Dios, noqx ja kaßnt ttwutz Jesús, qußn i tlonte jniß xjal

tzuntaq nchi bßaj kßayin rit ex jniß xußch tußntzintla kyokin te kyoyaj xjal. Iteßtaq xjal

qßininqe nkux kyqßoßntaq kyoyaj toj tkubßil pwaq te oyaj, me ajtaq tkux kyqßoßn kyoyaj,

tzunxtaq nku kybßinchinx noqetla jaßku ajqßojix kyußn txqantl xjal.

Ayejo xjal iteßtaq antza, ntißxtaq chßin tqßaqßbßil kykßußj kyißj yaj xjal. El tnikyß

Jesús qa ajo kyoyaja xjal ntißtaq tajbßin, qußn noqtaq te nimsil kyibß nxi kyqßoßnataq.

Ntißxtaq nku kybßisin qa nimtaq nya bßaßn nbßant kyußn

Me tej tiwle ilaß ajxnaqßtzil tußn Jesús tojo ja te naßbßil Dios, ox tzalajx, qußn attaq

jun tbßanil ambßiljo tußn tyolin kyukßa, tißj Tußjil Tyol QMan.

Teß tbßaj ikyßsbßil nintz qßij, bßeßx i meltzßaj Jse tukßa Liy Kyja. Mixa iwle Jesús

kyußn tej tkyij Jerusalén. Ikyla te kye qa ajintaq Jesús lipchek kyißj kyxoljo jniß xjal otaq

chi bßaj meltzßaj. Me atzaj teß tok kykaßyin, ex tej tbßaj kyjyoßn kyxoljo jniß xjal, ntiß el

knet kyußn. Teß mix ja jyete kyußn, bßeßx i meltzßaj jyolte tzma Jerusalén.

Otaqxi bßaj oxe qßij kyoknin ten Jse jyolte Jesús, tej tjyetl kyußn. Antza taßyitaq te

Jesús tojo ja te naßbßil tbßi Qman ex tzuntaq nyolin kyxoljo jniß ajxnaqßtzil. Tzuntaq

nchex ttzaqßbßin kyxjeljo ajxnaqßtzal ex tzuntaq nxi tqanintaq t-xjel kyeqejo iteßtaq tkßatz.

Ayejo nchi bßaj bßintaq tißj, noq bßaj el kyim, qußn tbßanilxtaq tumil toj twutz tußn

ttzaqßbßin kyißjo xjel nchex qanintaq te.

Bßeßxtzin tzaj kßleßntz kyußn ttate, ex xi tqßmaßn tnana te: —¡Wal! ¿Tiqußn tußn qißja

ikyjo? Luqißy tzunx nqo bßisin tißja tußn tjyeta— chiß. Xitzin ttzaqßbßin Jesús kyjalußn:

—¿Ti qußnil nchi jyoßn wißja? ¿Nyaßtzin bßißn kyußn qa ilxix tißj tußn nteßn toj taqßin

Nmaßn?— chiß (Lucas 2: 39-52)

Page 41: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

41

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankyeqe i el knet tußn Jesús toj ja te naßbßil tbßi Dios?

2. ¿Ti xi tchikyßbßin Liy te Jesús?

3. ¿Tißtaqtzin ntnaßnta Jesús aj tok ten tnana chikyßbßil tißj ttanmin Qman?

4. ¿Jaßtaqtzin ncheßxa Jse tukßa Liy tkyaqil abßqße?

5. ¿Jteß abßqße xnajan Jesús Nazaret?

6. ¿Jteßtaqtzin tabßqße Jesús tej t-xtaßj kyukßa ttata tzmax Jerusalén?

7. ¿Ti bßant kyußn Jse tukßa Liy, tußn otaq kyinaj Jesús?

8. ¿Ti nqßumj kyißje kßwal aj judiyqe, aj tjapin kyabßqße te kabß lajaj?

9. ¿Ti tlonte Jesús tej tkanin toj ja te naßbßil Qman Dios?

10. ¿Ti xi ttzaqßbßin Jesús te tnana, tußn otaq kyij tißn tibß tjunalx?

11. ¿Ti bßant kyußn Jse tej tjapin bßaj ikyßsbßil te nintz qßij?

12. ¿Tzaj lipetzin Jesús kyißj Jse tej kyajtz?

13. ¿Ja tußmil jyeta Jesús kyußn ttate?

14. ¿Ti xi tqßmaßn Liy te Jesús tej tjyet?

15. ¿Ti qußnil i xtaßj Jse, Liy ex Jesús tzma toj tnam te Jerusalén?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Me ante Jesús nchßiyxixe tweß ex tnabßl. Ntzalajtaq Dios tißj ex jniß xjal.—

(Lucas 2:52)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: KUßX JESÚS TOJ Aß TUßN JUAN EL BAUTISTA

Page 42: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

42

21

KUßX JESÚS TOJ Aß TUßN JUAN EL BAUTISTA

Tej t-xiß Jesús naßl tbßi Qman, ok joybßil tißj tußn tajaw il

Tbßinte Jesús qa attaq jun xjal Juan tbßi, tzuntaq nchikyßbßin tißj tyol Qman, ex

tzuntaq nchi kux tqßoßn xjal toj nim aß Jordán tbßi, tußntzintla tnaj kyil. Bßißntaq te Jesús

tußn qa otaq kanin ambßil tußn t-xi xkyejo aqßuntl tußn te chikyßbßil Tyol ex tajbßil Qman,

te xnaqßtzal kye xjal ex te aqßbßil qßaßnbßil kye yabß. Ajo ambßil jaß tußn kybßajeß tyol

ángel Gabriel a otaq chi bßaj tqßmaßn, otaq japin ex tußntaq tbßajxix.

Bßeßxtzin xiß te Jesús ttzi nim aß Jordán tbßi, tußntzin tpon kanin tkßatz Juan el

Bautista, a tkßwal Zacariy. Antza i tlonte Jesús junjun nejenel kye nimil, junjun xjal

peyil pwaq ex junjun xjal xoßl qßaqßqe. Aßlixtzin xjaljo nchi bßintaq tißj tyol Xwan.

Tzuntaq nxi tchikyßbßin Juan kye kyjalußn: —Kuxtzin tzßajtz tißj kyanmißn ex

kytzaqpinkjißy jniß il nbßant kyußn, ex mina ku kyewißn. Mi tzßel kyanmin tißj jun tiß, ex

mina ja kynimsin kyibßa. Kyqßonxa kywaß xjal a nti kywa, kyqßonxa kyxbßalin qa ntiß at

kye, ex mina chi ja latßißn aj kyxißy aqßnil, qußn atzißn tajbßil Qman Diosjo— chiß.

Tej tlonte Juan chßixtaq tkanin Jesús tkßatz, xi tqßmaßn kye xjal: —Kykaßyinxtzinjißy

alkyeß tzul; atzin Tkßwal Qman Diosjo a ikyjo tzeßn junt tal rit nku bßyoßn te najsil kyil

xjal. Atzin k-elil qßinte kyil xjaljo toj tkyaqil twutz txßotxß— chiß

Tej tbßaj tqßmaßn Juan tyol ikyjo, bßeßx kußx Jesús toj aß. Tej tjatzku Jesús toj aß,

bßeßx xi jaqtzßaj kyaßj, bßeßx kßul kanin jun sjanin xußch tibßaj twiß, te jun techil qa otaq

kßußlil Xewbßaj Xjan tibßaj. Bßeßxtzin tzaj qßajqßojin Tyol Qman Dios toj kyaßj kyjalußn:

—Atzin wejißy nkßwal lußn a kßußjlinxix wußn, ex o ja nskßoßn tußn t-xiß nim toklin— chiß.

Tej tbßajo ikyjo, nojnintaq tanmin Jesús tußn Xewbßaj Xjan. Bßextzin xißtz kaßwnaq

qßij tzmax toj tzqij txßotxß, tußntzin tok toj naßj tbßi Qman Dios. Tej tbßaj naßn Jesús tbßi

Qman, bßeßx ok toj joybßil tußn tajaw il. Tjoy tajaw il tußmil tußn tel tikyßin Jesús

tkawbßil Tman ex tajtaqla tajaw il noqetla jaßku tzßokintaq te te. Tukßaj tej tnaßn Jesús

tbßi Qman toj tzqij txßotxß, ntißxtaq chßin otaq txi twaßn. Tußn ikyjo, bßeßx tzaj waßyaj tißj.

Ante tajaw il xi tqßmaßn te kyjalußn: —Qa kßwaßlbßajxixtza te Dios, qßmanxa kyejo abßj lo,

tußn kyok te wabßj— chiß. Xitzin ttzaqßbßin Jesús kyjalo: Tzßißbßin taßye toj Tyol Qman

Dios, qa nya noq tußn wabßj k-anqßile xjal.

Tbßajlinxiß ikyjo, xi qßißn Jesús tußn tajaw il, tibßaj tunin jun tij ja. Tej kyjapin

antza, xi tqßmaßnaj tajaw il te Jesús: —Xoßnx tibßa tzalußn, qußn o tzaj ttziyin Dios tußn

kytzaj tchqßoßn ángel te tzyultiy tußntzin mi ku lankßajiy— chiß:

Tej tbßajo ikyjo, xi qßißnl Jesús tibßaj jun tij wutz ex xi tyekßin tajaw il te, jnißxjo

tkyaqil twutz txßotxß. Xitzin tqßmaßn tajaw il kyjalußn: —Qa ma tzßajbßin weßy ex qa ma

ku majey nwutza, kßa txin nqßoßn tey, aßlixjo ma tlontiy— chiß.

Oxe maj ok Jesús toj joybßil tußn tajaw il. Tajtaq noqetla bßeßx el tikyßin Jesús

Qman ex tußntla tokin te, me ntißx bßant tußn qußn nimintaq Qman tußn Jesús.

(Matey 3:12-17,4:1-11; Marks 1:1-13; Lucas 3:15-23; Juan 1:25-34)

Page 43: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

43

JUNJUN XJEL:

1. ¿Titzißn tajtaq tajaw il tußn ok Jesús tußn toj joybßil?

2. ¿Jaßtaqtzin nchi kux tqßoßna Juan xjal toj aß, tußntzintla tnaj kyil?

3. ¿Titaqtzißn nchikyßbßin Juan tißj kyxol xjal?

4. ¿Ti kyqßmajo yol i tzaj qßmaßn tzmax toj kyaßj, tej tjatz Jesús toj aß?

5. ¿Jteß qßij xiß Jesús naßl tbßi Qajaw toj tzqij txßotxß?

6. ¿Ankyeqeß xjal nchi bßintaq tißj tchikyßbßin Juan?

7. ¿Ankye ttata Juan el Bautista?

8. ¿Ti xi tqßmaßn Juan kye xjal tej chßixtaq tkanin Jesús tkßatz?

9. ¿Ku tnimintzin Jesús tajaw il?

10. ¿Ankye kux qßonte Jesús toj aß?

11. ¿Titzißn bßaj tej tjatz Jesús toj aß?

12. ¿Ja tußmil xißya Jesús tej tjatzxi toj aß?

13. ¿Ankye ok qßonte Jesús toj joybßil?

14. ¿Jteß maj ok qßoßn Jesús toj joybßil tußn tajaw il?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Me xi ttzaqßwin Jesús: Kyij tzßibßin toj Tyol Dios, qa nya noq oßkx tußn wabßj k-anqßile

texjal; qalaß ex tußn tkyaqiljo yol, a n-etz toj ttzi Dios.— (Matey 4:4)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: XI XKYE TAQßIN JESÚS TOJ TAQßIN QMAN

Page 44: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

44

22

XI XKYE TAQßIN JESÚS TOJ TAQßIN QMAN

Tajbßil Jesús kyukße xjal twutz txßotxß

Otaq japin ambßil tußn txi tzyet taqßin Jesús tzenkux tajbßil Qman, tußntzin txi

tyekßin kye xjal qa otaq kßußlil tkawbßil Qman Dios twutz txßotxß. Mixa ok tqßoßna te

Jesús tibß te Nmaq Kawil, me xi tyekßin kye xjal, qa nimtaq tqßaqßbßil tkßuj Qman Dios

kyißj. Xi tyekßin Jesús tipin Qman Dios kye xjal, toj ilaß tumil.

Tajtaq te Jesús junjun xjal, tußntzintla kymojin tukßa toj taqßin. Tußnpetzißn i ja

t-skßoßntz kabß lajaj xjal te mojilte. Kyxoljo xjal i ja t-skßoßn Jesús, iteßtaq junjun noq

nchi tzyuntaq kyiõ toj ttxuyil aß. Ayejo xjal lußn, bßeßx ok kybßi te t-xnaqßtzbßin Jesús

(discípulos) Mixa kußbßsina te Jesús twutz kye, tußntzintla kyok lipe tißj, qalaß noqtaq nxi

tqßmaßn kye kjalußn: —Chi lipeka wißja, qußn chi okil kyeß te chmol xjal tußn kyklet,

ikytzißn tzeßn nchi chmonkyeß kyiõ— chiß.

Kyxoljo xjal otaq chi ja t-skßoßn Jesús te t-xnaqßtzbßin, attaq jun, toktaq te peyil

pwaq, Matey tbßi. Tej t-xi tqßoßlbßin Jesús tußn tok te mojilte, bßeßx kyij ttzaqpißn taqßin,

ex bßeßx xi lipe tißj Jesús.

Jun maj, txokin Matey kyißj t-xbßoj ex kyißj txqan xjal, tußntzintla kykanin waßl tja,

qußn tajtaq te Matey tußn tok kyajtzqißn Jesús. Me ayetzin kyeß nejenel kye nimbßil te

Judiy bßeßx tzaj ul toj tywutz tußn ikyjo, qußn kyqßma: —Jotxqex kyeß xjal õi tzaj xkoßn,

nim nya bßaßn nbßant kyußn. Qa tbßanil xjalx te Jesús, ex qa jun tbßnil ajxnaqßtzal,

¿Tiqußn nwaßntz junx kyukßeß xjal lußn, ex nim nya bßaßn nbßant kyußn?— chichiß.

Bßeßx el tnikyß Jesús kye, ex i xi ttzaqßbßin kyjalußn: —¿Tzuntzin ncheßx xjal jyol

kyqßaßnbßil tukßa jun ajqßanil, qa ntiß yabßil kyißj? ¡Mißna!, qalaß oßkqex kye yabß nxi

joybßaj kyqßaßnbßil. Ikyqinx wejißy, ma chin tzaj chqßoßn weß tußn Qman tußntzin kyqßanit

yabß wußn, ex tußn tnajset kyil xjal a nbßant nya bßaßn kyußn— chiß.

Tbßajlinxiß ikyjo, kanin jun txokil tißj Jesús kyukßa t-xnaqßtzbßin, tußntzintla kyxiß

toj jun mejeßbßlin. Antzataq nmojina te Liy a tnana Jesús. Tzuntaq nbßajik te tzalbßajil

ikyjo tej tel bßaj wabßj. Bßeßxtzin xiß Liy kußbsil twutz te Jesús, tußntzintla tku tbßinchin

Jesús jun tiß, qußn nimtaq tbßis Liy otaq tzaj tißj chmilbßaj ex kyißj ttate chmilbßaj.

Xitzin ttzaqßbßin Jesús: —Ay qya, ¿Tiß qaj tißjjo lo? naßmx tpoßn ambßil tußn t-xi

xkye weß waqßißn— chiß. Bßeßxtzin xi tqßmaßn Liy kyejo nchi sipintaq, ex tqßma:

—Kybßinchinkujißy tkyaqiljo ktzajil tqßmaßn kyeßy— chiß.

Attaq qaq õoqß antza, xitzin tyekßin Jesús ex xi tqßmaßn kye sipil:

—Kynojsinkuxa tukßa aß— chiß. Noq i ja qanlaj sipil kyxolilix, ex kyqßma —Mapila tzßel

tnikyß te qa nya noq aß qaj, qala kßwabßj— chi chiß. Me otaq kybßinte te Liy qa iltaq tißj

tußn tku kybßinchin tkyaqiljo ktzajil qßmaßntaq kye, tußmpetzißn bßeßx i xißtz iqil aß tußntzin

kykux nojsit õoqß.

Tej kynoj õoqß, xi tqßmaßn Jesús kye sipil: —Kyplußnktza jaßna— chiß. Noq ja kßant

kywutz sipil tej tjatz kyplußn, ex kyqßma: —Kykaßyintzißn, nya noq aß te lußn, qalaß taßl

lobßj (vino)— chi chiß.

Page 45: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

45

Tkyaqixltaq xjal nbßaj kßwantaq tißj taßl lobßj (vino) ex nkyqßmaßntaq: —Tbßanil

kßwabßjx te lußn, mikßxe tzeßnkuß tnejil— chi chiß.

Atzin tnejel tbßichbßin Jesúsjo bßant. Noq tußnjo lo, nim qe kykßußj t-xnaqßtzbßin

Jesús tißj. (Juan 1: 35-51, 2:1-10)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti kybßijo ichin ok qßoßn a i ja tskßoßn Jesús?

2. ¿Ok tqßoßntzin Jesús tibß te Nmaq Kawil?

3. ¿Ankyeqeß i ja yolin qa nya bßaßn tußn nwaßntaq Jesús kyukße ttxokin Matey?

4. ¿Titzißn xi tyekßin Jesús kye xjal tzalußn twutz txßotxß?

5. ¿Ti bßant tußn Jesús tej tok tkaßyin otaq tzßel bßaj kywa txokenj toj mejeßbßlin?

6. ¿Jteß ichin ja tskßon Jesús te mojilte?

7. ¿Ti nxi tqßmaßntaq Jesús kyejo ichin aj kyja skßoßntaq?

8. ¿Titzißn xi tqßmaßn Jesús kyejo nejenel kye nimil te Judiy?

9. ¿Titzißn nya bßaßn bßaj toj tzalbßajil te mejeßbßlin?

10. ¿Ankyeßqeß i kanin waßl tja Matey?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

— Nbßettaq Jesús ttzi Nijabß te Galiley, tej t-xi tkaßyin kabße kyiõil, kyitzßin kyibß.

Ataqtzißn jun, Simun, a toktaq juntl tbßi Pegr, junx tukßa titzßin, Andrés. Tzmataq nkux

kyqßoßn kypa toj aß te tzuybßil kyiõ, xi tqßmaßn Jesús kye: Chi lipeka wißja. Qußn ayetzin

kyeß nchi chmoßn kyiõ jaßlin, me kchi xel nxnaqßtzißn tzeßn tten tußn tbßant kychmoßn xjal

tußn kyklet. — (Matey 4:18-19)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JESÚS EX AJO QYA SAMARITANA

Page 46: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

46

23

JESÚS EX AJO QYA SAMARITANA

Qkßwaß cheßwa te qchwinqil te jun majx

Otaq ku qopinx qßij tibßaj Jesús, qußn otaq nikyßjin qßij ikyjo. Tußnpetzißn bßeßx ku

qe Jesús ajlal ttzi jun xoch a tetaq Jacob, ex naqayin taßyitaq tkßatz tnam te Sicar. Antza

n-ayonataq Jesús kyißj t-xnaqtzbßin, qußn otaq cheßx laqßol kywa te qßijl.

Axsa n-ajlanataq Jesús ttzi xoch, tej tkanin jun qya qßaßyil antza, ex bßeßx xi tqanin

Jesús chßin tkßwaß cheßwa te. Noq ja kaßylaj qya ikyjo. Bßintaq te qya tußn qa aj judiytaq

te Jesús. Ex bßißntaq tußn qya qa ntißxtaq kymujbßil kyibß Judiy kyukßa xjal te Samaria.

Tußntzintzjo ikyjo, xi tqßmaßn qya te Jesús: —¿Titzin qußn ntzaj tqanin tkßway cheßwa

weßy? ajjudiy te, atzißn weß te Samaria— chiß. Jaw qanlaj qya kyjalußn: —¿Atzila kyejo

ichin lußn, nyaßx wajtzqißn weß— chiß.

Tej tbßinte Jesús ikyjo, bßeßx xi ttzaqßbßin: —Noqitla aku tzßel tnikyßa tißjo tbßanil

toklin jaßku tzaq tqßoßn Qman ex tzßeltla tnikyßa alkyeqißn, jaßkula tzaj tqanin tkßway

cheßwa weßy, ex jaßku txin nqßoßn tey, tußntzintla tten tchwinqila— chi Jesúsjo te qya.

Tej tbßinte qya ikyjo, xi tqßmaßn te Jesús: —Ay Tata, ¿atnajtzin pußlbßilte aß tußn?

¿Jaßtzin ktzajile cheßwe tußn te chwinqil, tußn ttzaj tqßoßnaja weßy? ¿Ankyenaj te?

¿Nimxixnajtzin te toklin tzenkuß qtzan qxjalila Jacob, a kyij qßonteß xoch lo, jaß xkßwaßne

kyukßa tkßwal ex jniß taßlin?— chiß.

Xitzin tqßmaßn Jesús te qya kyjalußn: —Ayejo xjal nchi kßwan tißjo aß njatz toj

xoch, bßeßx ntzaj kßwaj kyißj aj tel bßaj. Me ayejo xjal kchi kßwal tißjo aß te chwinqil a

nxi nqßoßn, nlayl tzaj kßwaj kyißj, qußn ajo aß majx ktembßil toj kyanmin te qßol

ckyhwinqil te jun majx— chiß.

Tej tbßinte qya ikyjo, bßeßxpin xi tqanintz te Jesús: —Ay Tata, qßoßntzinjiy cheßwe

weßy, a ntqßmaßn, tußntzintla mina tzajl kßwaj wißja, ex tußntzintla mi chin tzaj juntl maja

qßaßyil tzmax tzalußn— chiß. Xi ttzaqßwin Jesús te: —Kux txißy tjay ex qßolbßintz tchmila

nej, ex ku kytzaja tzalußn— chi Jesúsjo. Tzaj ttzaqßbßinaj qya: —Ntiß weß nchmil— chiß.

Me xi tqßmaßn Jesús tukßa nim tbßis: —Kxel nqßmaßn tey, qa toj nya bßaßn nbßetiy ex ntißx

tzalbßajil toj tchwinqila. Bßißn wußn, qa o majexiy jweß maj, tukßa jweß ichin, ex atzißn

ichin mujle tukßiy jaßlin, nya tchmil tejiy— chiß.

Noq ja kaßylaj qya ikyjo, ex tqßma: —Ay Tata, bßaßla qa a tejiy jun qßmal tqanil

Tyol Dios (profeta), tzenkuß ojtxe. Nimxla weß nxjel jaßku txin nqanain tey, me tzmaxilaß

aj tul Crist, qußn atzin qejißy ktzajil chikyßbßinte tkyaqil qxjel no tißj jun tiß— chiß. Xitzin

tqßmaßn Jesús te qya: —Ayin wejißy Crist, a nchin yolißn tukßiy— chiß.

Noq tej tbßinte qya ikyjo, jun paqx kyij ttzaqpißn tõoqß, ex bßeßx xi rinin tzmax toj

tnam qßmalte kye xjal. Tej tkanin, xi tqßmaßn: —Ku kytzaja lolte jun tbßanil xjal. Ma bßaj

tqßmaßn tkyaqiljo nya bßaßn at twutz txßotxß jnißxjo o bßant wußn ojtxe. Bßaßanqa ala

Cristjo, ma tzul kanin qxol— chiß

Xojtx xjal te Samaria xi lipe tißj qya tußntzin kykanin jaß taßyitaq Jesús. Tej

kykanin, bßeßx baj ok ten kubßsil kywutz te Jesús, tußntzintla tkyij kyukßa, ex tzuntaq nxi

Page 47: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

47

kyqßmaßn te: —Chikyßbßintz txqantla qeßy tißjo tbßanil tajbßil Qman ma tzaj tin qxola— chi

chiß. BßeßXtzin kyij Jesús kabße qßij toj tnam te Sicar, ex kyojo qßij ikyjo, nimx xjal bßaj

ja nißmin tißj tbßi ex xi kynißmin Tyol. (Juan 4.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti qußnil ku qe Jesús ttzi xoch?

2. ¿Ti xi tqßmaßn qya te Jesús tej txi chqßoßn qßoßlilte tchmil?

3. ¿Ja tußmil otaq cheßxa t-xnaqßtzbßin Jesús?

4. ¿Ankyejo kanin qßaßyil ttzi xoch?

5. ¿Ti xi tqanin Jesús tejo qya kanin qßaßyil toj xoch?

6. ¿Ankyejo tnam nanqaku taßyitaq tkßatz xoch?

7. ¿Ti tzaj tqßmaßn qya te Jesús tej t-xi tqanin chßin tkßwaß cheßwa?

8. ¿Ti bßaj tej tkyij Jesús kabße qßij toj tnam te Sicar?

9. ¿Ti xi kyqßmaßnjo xjal te Jesúsß?

10. ¿Ti tqßmaß qya tej tbßaj tqßmaßn Jesús tten?

11. ¿Ankyeqeß i bßaj kanin lolte Jesús ttzi xoch?

12. ¿Jteß ichin otaq tzßok mejexa qya kyukße?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Toj bßajsbßil qßij, atzin qßijjo nimxixtaq toklin toj nintz qßij, jaw weß Jesús, ex xi

tqßmaßn tukßa tqßajqßojil twiß kujxix wen: Qa iteß junjun at kßwaj kyißj toj kyanmin, ku

kytzaja wukßiy, ex chi kßwaßn. Alkyejo knimil wißja, k-anqßil jun xlokß aß itzß tojxi tanmin,

ikyxjo tzeßnku nyolin toj Tußjil Tyol Dios.— (Juan 7:37-38)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: JAW ITZßJE JUN KYIMNIN TUßN JESÚS

Page 48: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

48

24

JAW ITZßJE JUN KYIMNIN TUßN JESÚS

Tzaj choßn tanmin Jesús tißj jun mebßa qya

Nimxtaq otaj bßaj kybßetin Jesús kyukßa t-xnaqßtzbßin. Otaq chi ja bßisin

t-xnaqßtzbßin Jesús, qußn otaq chi sikyte, ex tzuntaq nchi qanlaj te Jesús, jnißxtaq kykanin,

qußn ajo bße jaß nchi bßetataq, tixqextaq. Ntißxtaq bßißn kyußn t-xnaqßtzbßin Jesús qa

chßixtaq tbßaj jun tbßanil techil tipin Qman, a naßmxtaq tiwle tußn jun ojtxe. Oßkxtaq te

Jesús bßilte. Bßintaq tußn Jesús, qa n-oylitaq toj tnam te Naín.

Tzuntaq nchi bßet Jesús kyukßa t-xnaqßtzbßin, nim xjal nbßaj ok lipetaq kyißj. Ayejo

qya, tzuntaq nkyij kytzaqpißn kyaqßin, ex ayetzißn ichin bßeßxtaq nbßaj kyij kypakßbßißn

n-ajbßintaq kyußn te kyaqßnil.

I teßtaq junjun nbßaj tzaj kyißntaq kyxjalil ex kyxbßoj a yabßqetaq, tußntzintla kyku

tqßaßnin Jesús. Jnißqe kßwal tzuntaq nchi bßaj lipija kyxolila xjal. Jotxtaq xjal tajtaq tzßok

lipe tißj Jesús, noq tußnjo tqßaqßbßil tkßußj kyißj xjal ex noq tußn tmojbßil kyißj.

Tej kykanin Jesús kyukßa t-xnaqßbßin toj tnam te Naín, bßeßx i okx toj tnam. Me tej

tußn kyokxtaq, el kykßußlbßin kyibß kyukßa txqan xjal. Ayejo xjal i el kykßußlbßin, kyjaßtaq

kyxiß miqul jun xjal otaq kyim. Kyaje xjal iqiltitaqjo kyimne, atzißn tißjxa, lipchitztaq jun

mebßa qya a tzunxtaq nchuninx tußn toqßil tißj tal a junchßin.

Tej tiwleß mebßa qya tußn Jesús, bßeßx tzaj qßaqßin tkßußj tißj, exsin cheßbßa xi

tqßmaßntz te: —Ay qya, mina tzßoqß te— chiß. Texjo ambßil ikyjo, bßeßx xi laqße Jesús

tkßatz kyimnin. Tußn ikyjo, bßeßx i kub weß kyej xjal, a iqiltetaqjo kyimne. Tzuntaq nchi

bßaj kaßyin tiß kbßantil tußn Jesús antza. Atte bßaj ja qanin: ¿Altzila kyejo xjal lußn a nya

qajtzqißn, ex tißtzila kßwel tbßinchintz? Chi chiß.

Tzuntaq nchi bßaj kaßyin kye xjal, tej t-xi kyim Jesús tißjo tal qßa otaq kußx toj

tkßwel kyimmne ex xi tqßmaßn te: —Qßa, kux ja weßksa— chiß. Toj jun paqx bßeßx i ja

tjqoßn qßa twutz, bßeßx ja qe, ex bßex ok ten yolil.

Jotxqexjo xjal iteßtaq antza, bßeßx tzaj kyxobßil, tej tiwle kyußn, otaq ja anqßin jun

kyimne tußn Jesús. Atzin te Jesús bßeßx xiß te oniltejo tal qßa ex bßeßx xi tqßoßn te tnana.

Tej tbßajo ikyjo, jotx xjal ok kychmoßn kyibß tukßaß tnanaß tal qßa, tußntzintla t-xi chjonte

te Qman. Kyaqilxtaq nbßaj õchßin: —At jun tbßanil qßmal tqanil Tyol Dios (profeta) ma ja

anqßin qxol, ex ¡Ma qlonte tajbßil Qman Dios xkubß qibßaj— chichiß.

Jotxjo otaq bßant tußn Jesús, jun paqx bßijte kyußn xjal toj tkyaqil tnam te Judey

exsin kyojo tnam naqayin iteßyitaq tkßatz Judey. Tzuntaq nbßajik junjun qßij, kyaqiltaq

xjal nbßintaq tißj tyol Jesús ex tißjo jniß techil kyßißwbßil nku tbßinchintaq kyxol xjal.

(Lucas 7.11-17)

Page 49: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

49

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ja tußmil tußn kyxißyitaqjo xjal i el kykßußlbßin Jesús toj tnam te Naín?

2. ¿Ti qußnil otaq chi ja bßisin t-xnaqßtzbßin Jesús?

3 ¿Ti kyqßmaß xjal tej tja anqßin kyimne?

4. ¿Ankyeqeß nchi bßaj ok lipetaq tißj Jesús?

5. ¿Ankyeqeß nchex kyißntaq xjal tkßatz Jesús?

6. ¿Ja tußmil tußn kykanintaq Jesús kyukße t-xnaqßtzbßin?

7. ¿Alkyetaq bßilte qa attaq jun tbßanil techil tipin Qman chßixtaq tbßaj?

8. ¿Ankyetaq tnanaja kyimne?

9. ¿Ti qußnil nim xjal otaq tzßok lape tißj Jesús?

10 ¿Ti xi tqßmaßn Jesús tejo mebßa qya, tußn n-oqßtaq?

11. ¿Ti kyqßmajo xjal tej t-xi laqße Jesús tkßatz kyimne?

12. ¿Ti xi tqßamaßn Jesús tejo kyimne?

13. ¿Ti qußnil tzaj qßaqßin tkßußj Jesús tißjo tnana kyimne?

14. ¿Ja tußmil eßla tqaniljo tbßinchbßin Jesús?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Texjo paq anetzißn, bßeßx ok laqße Jesús tkßatz kyimnin. Ok tmekoßnjo tzßlan jaß iqintaq.

Tußn ikyjo, bßeßx i kubß weß kyej xjal, a iteßkxtaq tjaqß. Xitzin tqßmaßn Jesústz tej kyimnin

kyjalußn: Ay qßa, kxel nqßmaßn tey: ¡Qeksa! Bßeßxsin jaw qe tej kyimnintaq, exsin ok tentz

yolil. Tußn ikyjo, bßeßxsin xi qßoßntz te tnana tußn Jesús.— (Lucas 7:14-15)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TEJ TZYET TXQAN KYIÕ

Page 50: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

50

25

TEJ TTZYET TXQAN KYIÕ

Atzin jun chojbßiljo tißj mutxbßil

Tzmaxixtaq tnejil tqan qßij ntzaj yekßintaq txe kyaßj, qun aßkxtaq qel sqix. Atzin te

Pegr kyukßa t-xbßoj, nchi jkßuntaq kybßark ttziyila ttxuyil aß. Otaq tzikyß jun tixqex

qnikyßin kyußn, qußn tukßaj s-el qnikyßin, ntißx jun kyiõ xtzyet kyußn.

Tej kyeßlil ttzixix aß, bßeßx i ok ten txjol kypa te tzuybßil kyiõ, ex majx ku

kybßinchin kyibß tußn kyxißl kyiõil tojo juntl qnikyßin.

Tbßajninxi chßil ambßil ikyjo, ul Jesús kyukßa txqan xjal, kykßatzjo xjal ajkyiõilqe.

Tzuntaq nchikyßbßin te Jesús Tyol Dios ttzi aß, ayetzin kye xjal tzuntaq nchmetik kyeß

kybßaj bßilte Jesús.

Xi tkaßyin Jesús attaq jun bark naqayin tkßatz, me ntißtaq xjal tokx toj. Tußnpetzißn

bßeßx jaxtz toj, ex kußbßsin twutz te Pegr tußn t-xi limoßn bark toj aß. Bßeßxtzn ku qe Jesús

ex ok ten xnaqßtzil Tyol Dios kye xjal.

Tbßanilxtaqjo nbßajik ikyjo. Otaqtzin qo ku sqixtz, ex ntißltaq te qxopin twutzila

txßotxß. Atzin te bark, tzunxtaq nyekj teß toj aß, tjaqß Jesús. Ex tziyila aß, axtaq txqan

ichin, txqan qya ex txqan kßwal, tzunxix nku kybßißntaq tyol Ajxnaqßtzal Jesús.

Tej tbßaj chikyßbßin Jesús kye xjal, xi tqßmaßn te Pegr kyjalußn: — Qßinkxa bark ex

qo okpix jaß taßye nim t-xe aß, qußn antza kchi tzyetila nin kyiõ kyußn,— chiß.

Tej tbßinte Pegr tyol Jesús, kubßla tbßisin kyjalußn: ¿Bßißnpila tußn Jesús qa nlay chi

tzyet kyiõ qußn tzeßn qßijl? ¿Bßaßnpila kyiõin Jesús?. Tußnpetzißn xi tqßmaßn te Jesús

kyjalo: —¡Ay Ajxnaqßtzal! ma tzßelkux aqßbßil qußn tußn qtzyußn kyiõ, exsin ntißx kyiõtz ma

tzyet qußn. Me tußn Tyola saj tqßmaßn, chi kßwelix nxoßnjißy npaßy te kyiõbßil— Chi Pegrjo.

Bßeßxtzin kux t-xoßn Pegr tpa toj aß, tußntzintla kytzyet kyiõ. Me tußntzin tjatz tißnltz

tpa, mixa jkßetil tußn ex bßeßx xi laqj, qußn otaq noj pa tußn txqan kyiõ. Tußn ikyjo, bßeßx

i xi t-õchßißn Pegr tukßa: —Kyqßintza juntl bark ex kux chi tzaja mojilweßy— chiß. Bßeßx

kanin mojbßaj Pegr, ex bßeßx i jax qßoßn kyiõ tok kykaßbßil bark. Nimxtaq kyalil kyiõ qußn

chßime nchi xi mulqßajtaq bark tjaqß. Bßeßx el tnikyß Pegr te Jesús qa nimxtaq ttzqibßil

Jesús tißj kyiõin.

Tej tok tkaßyin Simun Pegrjo ikyjo, bßeßx kubß meje twutz Jesús, exsin xi tqßmaßntz

te: — Tata, chin ttzaqpinkja, el liqßemila nkßatza, qußn aj ilqin weß — chiß. Me xi tqßmaßn

Jesús te Simun: —Mina ja xobßa, qußn texjo paq lußn, k-okila te chmol xjal, tußntzin

kyklet toj il — chiß. Lucas 5.1-11

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti kyaqßintaq Pegr bßaßn kyukße t-xbßoj?

Page 51: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

51

2. ¿Ti t-xim Pegr tzaj tej t-xi tqßmaßn Jesús tyol te?

3. ¿Tißtaqtzin nchi bßajta Pegr tej tkanin Jesús?

4. ¿Ankye ambßil ncheßxtaq Pegr kyiõil?

5. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús te Pegr, tej tbßaj chikyßbßin tißj Tyol Dios?

6. ¿Ankyeqe lipcheqa tißj Jesús tej tkanin kykßatz Pegr?

7. ¿Ja tußmil jaxa Jesús xnaqßtzal, tej tkanin ttzi aß?

8. ¿Iteßtaqtzin qya ex kßwal bßilte t-xnaqßtz Jesús?

9. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús te Pegr, tej tjax toj bark?

10. ¿Jniß kyiõ tzyet kyußn Pegr tej telku qnikyßin?

11. ¿Ti xi tqßman Jesús te Pegr?

12. ¿Ti bßant tußn Pegr tej mix jkßetil pa tußn?

13. ¿Jteß bßark okin te iqil kyiõ?

14. ¿Ankyeß kubß maje twutz Jesús?

15. ¿Ti xi tqßman Pegr te Jesús?

16. ¿Ja tußmil tußn t-xi qßinataq Pegr tzyul kyiõ tußn Jesús?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßlß:

—Ex bßeßx xi kyißn bark ttzi txßotxß. Ex antza kyije kytzaqpißn tkyaqiljo qßißntaq kyußn,

exsin i bßaj xi lipetz tißj Jesús.— (Lucas 5:11)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: TKßWAL JAIRO

Page 52: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

52

26

TKßWAL JAIRO

Tkßußjbßil jun mambßaj tißj tkßwal

Jun maj, kanin jun nejenel te Sinagoga kyxol ajjudiy, Jairo tbßi. Kubß meje twutz

Jesús, ex xi tqßmaßn te: —Ma kyim jun nkßwala txin. Me qa ma tzaja, ex qa ma kubß

tqßoßn tqßobßa tibßaj, kjawil anqßin juntl maj— chiß.

Tej tbßinte Jesús tyol Jairo, nim tzaj choßn tanmin tißj, qußn tußn tzunxtaq nkubßsin

twutz. Bßaßnlaqa nimxixtaq tkßußjbßil tißj ßwal.

Bßeßxtzin ja weßks Jesús tußn txi lipe tißj Jairo tzmax tja. Me tzuntaq nbßet, tnaßnta

attaq otaq tzßok tzyunte. Tußn ikyjo, bßeßx ajtzmeltzßaj, ex tqßma: —Ankye s-ok

mikonwißy— chiß. Tzunxtaq nmelj ttxlajile. Xitzin qßmaßntz te kyußn t-xnaqßtzbßin: —Aye

kye xjaljo nbßaj ok kylimoßn kyibß tißja— chi chiß.

Me kyxol txqan xjal, etz jun qya ex tzaj laqßeß tkßatz Jesús. Tzunxtaq nlußlinx tußn

txoßbßil, ex bßeßx ku meje twutz. Xitzin tqßmaßntz te Jesús: —Tej s-iwliy wußn, xkubß

nbßisin qa noq tußn tok nmikoßn ttxaßn t-xbßalin, bßeßx aku tzßeljo yabßil wißja— chiß.

Tukßa tqßaqßbßil tkßußj Jesús xi tqßmaßn te. —Nkßwal, noq tußn tnimbßila wißja, ma

qßanita jaßlin— chiß. Texjo ambßil ikyjo, bßeßx weß tej qya.

Tzunxtaq nyolin te Jesús tukßa qya, tej kykanin junjun xjal tukßa tqanil te Jairo,

ex kyqßma: —Tata, ma kyim te tkßwal. Mi tzßok ila tißj Ajxnaqßtzil. Mi txi tkßleßnla tjay

jaßlin— chi chiß. Me xi tqßmaßn Jesús te Jairo: —Mina tzaj xobßa Jairo, noq qek tkßußja

wißja— chiß.

Bßeßxtzin xi tbßetsin Jesús tibß tja Jairo, ex tej tkanin, noq n-okiktaq bßis ex oqßil,

qußn otaq kyim ttxin Jairo. Me xi tqßmaßn Jesús kye: —¿Tiqußnil nchi labßin, ex nchi bßaj

oqßa? Naßm tkyim teß txin lo, qalaß noq nktan— chiß.

Noq i bßaj el kyim xjal tißjo otaq tqßman Jesús. At noq bßaj ku kyim tußn ttzeßmil

ex noqtaq nchi bßaj xmayintaq tißj.

Tzaj Jesús jaßna, i etz tlajoßn tkyaqil xjal tuja. Oßkqix Pegr, Santyaw, Juan ex Jairo

tukßa t-xußjil i kyij tkßatz kyimne.

Bßextzin xi laqße Jesús tkßatzjo tal txin ex xi tqßmaßn te: —Txin, kxel nqßmaßn teßy,

¡Weßksa!— chiß.

Noqx tej t-xi tqßmaßn Jesús te, bßeßx jaw weßks, ex njaw bßetku. Noq i jaw kaßylaj

tatbßaj ikyjo, ex bßeßx i jaw tzeßnja. Mixa jyetil tußmil tyol Jairo tußn t-xiß chjonte te

Jesús. (Matey 9:18, 23-26; Marks 5:22-24, 35-45)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti kyqßma t-xnaqßtzbßin Jesús tej t-xi qanin kye ankyetaq otaq tzßok tzyute?

Page 53: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

53

2. ¿Ti xi tqßmaßn Jairo te Jesús?

3. ¿Tißtzila qußnil ox kußbsix Jairo twutz te Jesús?

4. ¿Tißtaqtzin nbßaj tej kykanin Jesús tja Jairo?

5. ¿Ti qußnil ajtzmeltzßaj Jesús tißjxa?

6. ¿Ti qußnil kanin Jairo tkßatz Jesús?

7. ¿Ankye otaq tzßok tzyunta Jesús?

8. ¿Ti tbßiß nejenel te sinagoga a pon kanin tkßatz Jesús?

9. ¿Ti bßant tußn Jairo tej tja anqßin tkßwal?

10. ¿Ti xi tqßman Jesús te qya?

11. ¿Ti tqanil pon kanin te Jairo tej nyolixntaq Jesús tukßa qya?

12. ¿Ti xi qßmaßn te Jairo tej tbßinte qa otaq kyim tkßwal?

13. ¿Xtaßjxtzin Jesús tja Jairo?

14. ¿Ti bßant kyußn xjal tej tqßma Jesús qa naßmtaq tkyim tkßwal Jairo?

15. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús tejo tal txin?

16. ¿Ti qußnil ok ttzyußn qya Jesús?

17. ¿Tiqußnil tzaj choßn tanmin Jesús tißj Jairo?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Bßeßx xi tqßmaßn Jesús te: Ayißn weß Qßol chwinqil, ex wußn weß kchi jawil anqßinxjal

kyxol kyimnin. Ankye teß knimil wißja, exla qa ma kyim t-xmilal, me kjawil anqßintl

wußn, tußn tten jun chwinqil a nlay bßaj te jun majx.— (Juan 11:25)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: MOÕ BßARTIMEY

Page 54: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

54

27

MOÕ BßARTIMEY

Jun ichin bßant tkaßyin tußn Jesús

Noqxtaq ntxakaje Bartimey tußn tkanin tkßatz tjpel tnam, kyaqil qßißj. Kukxtaq

n-iwle Bartimey kyußn xjal te tnam te Jericó. Noqxtaq qßuqleku moßl antza.

Mibßitaq te Bartimey kaßyin. Mitaq nchi iwle tbßanil bßeßch tußn, ni ayejo tze. Bßajxa

tlontitaq tqan qßij, ex nya ajtzqißnqetaqjo xjal tußn, a nimxtaq kykßußjbßil tißj. Moõtaq te

Bartimey, tußntzißn ikytaq tchwinqeljo.

¡Tajtaq te Bartimey tußn kyjqet twutz! Me ntißxtaq jun tußmil tzeßn tußn tbßanta

tkaßyin. Me ok tbßißn Bßartimey jun maj, qa attaq jun Ajxnaqßtzal tzajnitz te Galiley.

Tbßinte qa ajo Ajxnaqßtzal lußn, tzuntaq nqßanit jotx yabßil tußn. Atzinjo tbßiß Ajxnaqßtzal

lußn, Jesús. Nchi bßettaq kox tußn, nchi jqettaq kyõkyin õoßnk tußn, ex nchi jqettaq

kywutz moõ tußn. Ataq te Jesús tkßwal Qman Dios, otaq kßul s-maßn twutz txßotxß te kolil

kyißj xjal. Kußbla tbßisin Bartimey kyjalußn: —¡Noqxta aka tzul tzalußn!— Chilaß.

Me jun maj ikyjo, xi tbßißn Bartimey txqan xjal tzunxtaq nbßaj wuljx. Bßeßx el

tnikyß te, qa txqantaq xjal tzunxtaq nbßaj bßet antza. Tej tbßinte ikyjo, bßeßx xi qanin

Bartimey te jun ichin, —¿Titzißn nbßajik?— Chiß. Tzajtzin ttzaqßbßin ichintz te: —Ate Jesús

te Nazaret, ma tzikyß tzalußn, — chiß. Ox tzalajx te Bartimey ikyjo, qußn otaq kanin jun

tbßanil ambßil tußn kyjqet twutz. Tußmpetzißn, bßeßx jaw õchßißn, ex xi tqßoßlbßin kyjalußn:

—¡Ay Jesús, tkßwal David; qßaqßintzin tkßußja wißja! — Ntißx jun tzaj tzaqßbinte ex mix aßl

jun bßinte. Jaw õchin juntl majl tukßa tkyaqil tqßajqoßjil twiß. Me ayejo xjal, a lipcheqetaq

tißj Jesús, bßeßx bßaj ok ten miyolte, tußntzintla mi tzßok tenil õchßil. Bßeßx tzaj tbßis

Bartimey ikyjo, qußn tajtaq noqetla aka bßijte tußn Jesús. Noqx kyjaß jaw õchßine tej moõ

ex xi tqßmaßn juntl maj, —¡Ay Jesús, tkßwal David; qßaqßintzin tkßußja wißja!—

Tekuj ikyjo, bßeßx kubß weß Jesús, exsin xi tqßmaßntz —Kyißntza tzalußn— chiß. Bßeßx

kanin Bartimey tißj qa ataq Jesús. Tej tpon qßißn moõ tkßatz Jesús, xi qanin te tußn Jesús

kyjalußn: —¿Titzin taja tußn tok nbßinchißn tißja?— chi Jesúsjo te. Xi ttzaqßbßin moõ

kyjalußn: —Ay Tata, waj weß tußn kykaßyißn nwutza— chiß.

Xitzin ttzaqßbßin Jesús kyjalußn: —¡Ma chi jqet te twutz jaßlin! Axjo tnimbßila ma

kubß qßanintiy— chiß.

Texjo ambßil ikyjo, bßeßx jqet tej moõ twutz, ex bßeßx ok lipe tißj Jesús. Nim jaw

tnimsin tbßi Qman Dios. (Marks 10. 46-52; Lucas 18.)

JUNJUN XJEL:

1. ¿Attaqtzin xjal kßußjilte Bartimey?

Page 55: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

55

2. ¿Tißtaqtzin tkyßi Bartimey?

3. ¿Ja tußmil nxißyitaq Bartimey junjun qßij?

4. ¿Tißtaqtzin nbßant tußn Bartimey ttzi tnam?

5. ¿Tißtaqtzin taj Bartimey tußn tikyß tißj?

6. ¿Ankyeqeß i ku miyonte Bartimey tußn mi õchinel jutl maj?

7. ¿Ankyeqeß i ku miyonte Bartimey tußn mi õchinel jutl maj?

8. ¿Tißchaqtzin yabßil nqßanittaq tußn Jesús?

9. ¿Titzißn xi tbßißn Bartimey?

10. ¿Ti xi tqanin Bartimey te ichin?

11. ¿Ti tzaj tqßmaßn ichin te Bartimey?

12. ¿Ankyeqeß i ku miyonte Bartimey tußn mi õchinel jutl maj?

13. ¿Ti tbßiß tnam jaß najletaq Bartimey?

14. ¿Ti xi tõchßißn moõ te Jesús?

15. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús te Bartimey tej kyqet twutz?

16. ¿Ti bßant tußn Bartimey tej kyjqet twutz?

17. ¿Ti bßant tußn m moõ tej tbßinte qa ataq Jesús otaq tzikyß antza?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Xi tqßmaßn Jesús te: Kux tzßaja, noq tußn tnimbßila wißja ma chi kaßyin twutza.

Texjo paq, kykaßyin twutz, ex bßeßx ok lipe tißj Jesús.— (Marks 10:52)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: Qßanit Jun Xjal Mitaq Nyekj Txmila

Page 56: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

56

28

QßANIT JUN XJAL A MITAQ NYEKJL

Att te Jesús toklen tußn tnajsin kyil xjal

Nimtaq xjal otaq tzßok lipe tißj Jesús tußnjo t-xnaqßtz ex tußn nchi qßanittaq yabß

tußn. Junjun qßißj njawtaq chmetik xjal tißj, me ilxtaq tißj n-el tpaßn Jesús chßin ambßil

tußn tten tjunalx. Tzuntaq nxiß jyolte jun tembßil naqchaj tkßatz tnam, tußntzin tyolin tukßa

Qman, ex tußn tzaj qßoßn tipumal tojo taqßin otaq txi xkye.

Ayejo nejejel kye Judiy, kye ajtzßißbßil ex kye Parisey, otaq chi ok lipe tißj Jesús,

me ntißtaq nchi nißmin tißj. Oßkxtaq kyajo tußn tkubß tzßaq Jesús kyußn toj jun nya bßaßn,

qußn nimtaq nja choßn kyanmin tußn nimtaq xjal otaq tzßok lipe tißj Qajaw.

Jun maj, tzuntaq nxnaqßtzin Jesús toj jun ja nojninkx tußn txqan xjal, tej tbßijte

junjun xjal nbßaj bßetik tojila twiß ja. Tekuj ikyjo, jax kykaßyin junjun xjal tzuntaq nchi

letxßin tojila twiß ja. Kylonte kyaje ichin tukßa aqwil toj kyqßobß, kutz kyqßoßn jun kuõbßil

tußn tkßußlil tojxa ja. Tej tkupin kuõbßil tojxa ja, kuõlekutaq jun xjal tibßaj, a otaq tzßok

kßolpaj (una persona paralítica).

Nya tiqußnil kutz qßoßnjo xjal lußn tzmax toj twiß ja, qußn tußn kyajtaqjo xjal tußn

tokx kyißn yabß twutz Jesús, me mibßintaq kyokx, qußn axtaq txqan xjal.

Tußn ikyjo, nim ja tzalaj Jesús, qußn ayejo ichin lußn, kyjoy tußmil tzeßnx tußn

kyokpina tkßatz Jesús, tußntzintla tqßanit kyxjalil. El tnikyß Jesús te, qa nimtaq kynimbßiljo

xjal lußn tißj tbßi.

Ajo yabß kanin qßißn, nya ajtzqißntaq tußn Jesús, me el tnikyß Jesús te qa nya noq

yabßilku attaq toj t-xmilal, qalaß ilxtaq tißj tußn ttzaqpajo xjal lußn toj til, tußnpetzißn xi

tqßmaßn Jesús te: —Ay nkßwal, ayetzißn tila, ma chi kubß najsit jaßlin— chiß.

Tej kybßinte Parisey ex ajtzßißbßil ikyjo, bßeßx tzaj txqan kyqßoj ex bßaj ul nim

kyxim: —¿Tzeßntzin ten n-el tzaqpaj ttziß ichin ikyjo? ¿Tzen ten nkubß tnajsin tiljo ichin

lo? Oßkx te Dios aku najsin til jun xjal. ¿Titzila tokinajtz toj twutz?— chichiß.

Bßeßx kanin te Jesús tißj kyxim Parisey, tußnpetzißn xi tqanitz kye: —¿Tiqußn nkubß

kyximinjißy ikyjo? ¿Ankye junx tzßeßle, tußn tkubß najsit til jun xjal, mo tußn t-xi qßmet:

—Weßksa, ex kux bßeta? ¿Nyaßpila a te kujxixjo tußn tnajsit til jun xjal? Tußnpetzißn

ayinkußy chin kßwel yekßinta kywutza ex ayinkußy chin xel qßmanta kyeßy jaßlin, qa ayin

weß Tkßwal Qman Dios, ex at woklißn tzalußn twutz txßotxß, tußn tkubß najsit kyil xjal te

jun majx— chiß.

Texjo ambßil ikyjo, xi tqßmaßn Jesús te yabß: —¡Weßksa! ¡Qßinxjiy tkuõbßila, ex kux

tzßaja tjay!— chiß. Jun paqx jaw weßksjo ichin a yabßtaq, jaw tchmoßn tkuõbßil, ex bßeßx

aj tja tukßa nim ttzalbßajil. Nimtaq nnimsin tbßi Qman Dios.

Ayejo kyaje ichin i kani qßinteß xjal a otaq qßanit, exqetzißn jniß xjal, nim i jaw

kaßylaj, ex jaw kynimsin tbßi Qman Dios. Jotx qßmante: —Tzmaxpen xqlix jun tiß te

kaßybßajil— chi chiß. (Matey 9:2-8; Marks 2:2-12; Lucas 5:17-26.)

Page 57: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

57

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ti qußnil kutz letxßin toj twiß ja?

2. ¿Ja tußmil nxißyitaq Qajaw yolil tukßa Qman Dios?

3. ¿Ti qußnil nxißtaq Jesús naßl tbßi Qman?

4. ¿Ti kyxim Parisey ex ajtzßißbßil tzaj tißj Jesús?

5. ¿Ankyeqeß xjal i xi lipe tißj Jesus me ntißtaq kynimbßil tißj?

6. ¿Ti qußnil i ok lipe xjal tißj Qajaw?

7. ¿Ankyeqeß xjal i kutz letxßinte toj twiß ja?

8. ¿Ti qußnil nim ja kynimsin xjal tbßi Jesus?

9. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús te yabß tej tqßanit?

10. ¿Ti xi tqßmaßn Jesus tejo xjal kuõletaq tibßaj tkuõbßil?

11. ¿Ankyeqeß xjal tzaj nim kyqßoj tißj Jesus?

12. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús kye Parisey ex ajtzßißbßil?

13. ¿Ti otaq bßajteß ichin kutz qßoßn toj twiß ja?

14. ¿Ti kyqßmajo xjal tej tqßanit yabß tußn Jesús?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Me mi xi kynimißn qa ikyjo. Me atzin jaßlin, kxel nyekßißn kywutza qa ayißn weß, a

Tkßwal Ichin, at woklißn tzalußn twutz txßotxß, tußn tkubß nnajsißn kyilxjal te jun majx.

Tußnpetzißn, xi tqßmaßn te yabß: ¡Weßksa! ¡Qßinxjiy tkuõbßila, ex kux tzßaja tjay! Texjo paq,

bßeßx jaw weßks tej yabß, ex bßeßx aj tja.— (Matey 9:6-7)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: WABßJ KYE JWEß STON XJAL (5,000 personas)

Page 58: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

58

29

WABßJ KYE JWEß STON XJAL (5,000 personas)

Jweß pan ex kabße kyiõ

Tej tbßinte Jesús qa otaq ku bßyoßn Juan el Bautist, bßeßx xi tqßmaßn kye

t-xnaqßtzbßin: —Qoß jyol jun tembßil jaß ntiß chßin nchßotj, tußntzintla qajlan jun paq—

chiß. Me nimxtaq xjal tajtaq tußn tiwle Jesús tußn, tußnpetzißn mina nkyij kytzaqpißntaq

Jesús tjunalx.

Nim tzaj qßaqßin tkßußj Jesús tej tlonte lipcheqe txqan ichin, txqan qya ex txqan

kßwal tißj. Tukßa tkyaqil tkßußjbßil tqßma: —Ayejo xjal lußn, ikyqeß tzeßn txqan rit ntiß

kßlelkye— chiß. Txqanxtaq xjal nbßintaq tißj Jesús, ex otaq ku noj toj chqßajlaj kyußn.

Chßixtaq qtzaj yupj, qußn otaq tzßex qßij tibßaj wutz. Ayetzißn xjal otaq chi ok lipe

tißj Jesús, otaq bßaj kyij kyja naqchaq. Xitzin qßmaßntz te Jesús kyußn t-xnaqßtzbßin:

—Tata, Chßix qok yupj jaßne, ex ayetzißn xjal lipcheqe, naßmx kywaßn tukßaj ma tzßel qßij.

Qaleß chqßonqexa tußn kyaj kyja— chichiß

Xitzin tqßmaßn Jesús kye t-xnaqßtzbßin: —Kyqßonxa kywa— chiß. Me ntißtaq tußmil jaß

tußn tela kywajo txqan xjal lußn, qußn tojtaq chqßajlaj iteßyitaq. Tußn ikyjo, bßeßx xi tqanin

Jesús te Felip: ¿Ja tußmil aka jyeta wabßj qußn, tußntzintla t-xiß kywajo txqan xjal lußn?—

chiß.

Tekuj ikyjo, kanin Andrés tkßatz Jesús, ex xi tqßmaßn: —Tata, at jun qßa qßißn jweß

pan tußn ex kaßbße tal netzß kyiõ— chiß. Nlataq kanin te lußn te kßachil txqan xjal, me

noq bßinltaq te Jesús tußn qa attaq jun qßa qßilkye pan tukßa kyiõ, ex otaq ku tbßisin tußn

tku tbßinchin junt techil tkyßißwbßil, tußntzintla txi kynißmin xja Tyol.

Xitzin tqßmaßn Jesús kye t-xnaqßtzbßin: —Kyqßmanxa kye xjal tußn tok kychmoßn

kyibß toj chßuqin, ex tußn kybßaj kubß qe junx— chiß. Bßeßx bßaj kubß kynikßußn kye xjal

kyibß toj chßurin, ex junx i ku bßaj qeya.

Texjo ambßil ikyjo, i jaw tißn Jesús pan twutz kyaßj junx kyukße kyiõ, ex jax kaßyin

toj kyaßj, xi tqanin tkyßiwbßil Qman Dios. Atzaj teß tbßaj naßn tbßi Qman Dios, bßeßxtzin

bßaj kubß tpiõin, ex xi tqßmaßn kye t-xnaqßtzbßin tußn t-xi kysipin te tkyaqil xjal. Jweß ston

xjal bßaj waßn ikyjo, axja teß tnoj kykßußj.

Atzaj teß kybßaj waßn xjal kykyaqilx, kabßlajaj chißl wabßj kyij, mixa bßajil. ¡Nimxix

tokleßn techil bßant tun Jesús! Qußn noq jweßtaq pan at ex noq kabße kyiõtaq, exsin noq

mixa bßajiltz kyußn xjal.

¿Tzunxpila nku tyekßin Jesús tajbßil kyxol xjal jaßne? ¿Tzunxpila nbßsin Jesús tißja?

¿Jaßkupila bßaßnt tußn t-xi toyinjiy jniß at tey, te kyßiwbßil txqantl xjal? ¿Tzeßntzila?

(Matey 14.15-21; Marks 6.30-44; Lucas 9.10-17; Juan 6.1 -114)

Page 59: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

59

JUNJUN XJEL:

1. ¿Ankye kanin qßmalta te Jesús qa attaq jun qßa qilkye pan tukß kyiõ?

2. ¿Ti xi tqßmaßn Jesus kye t-xnaqßtzbßin tej tbßinte qa otaq kyin Juan?

3. ¿Jteßtaqtzin xjal otaq tzßok lipe tißj Jesús?

4. ¿Ti tqßma Jesús kyißjo xjal otaq chi ok lipe tißj?

5. ¿Ti xi qßmaßn te Jesús kyußn t-xnaqßtzbßin tej chßixtaq qok yupjJesus?

6. ¿Ankyeß tbßinte Jesús qa otaq ku bßyoßn?

7. ¿Anqe xi tqanina Jesús ja tußmil aka jyeta wabßj kye xjal?

8. ¿Jteß kybßaj pan ex kyiõ qßintaq tußn qßa?

9. ¿Ti tqßma Jesús tej tkanin qßißn pan tkßatz tukßa kyiõ?

10. ¿Ti bßant tußn Jesús tußn txi qanit kyßiwbßil tißj wabßj?

11. ¿Ti qußnil kyajtaq t-xnaqßtzbßin Jesús tußn kyaj xjal kyja?

12. ¿Jniß xjal mixa kanina twa?

13. ¿Jteß chißl wabßj mixa bßaja?

14. ¿Jteß xjal bßaj waßn noq tißj jweß pan ex kabße kyiõ?

15. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús kye t-xnaqßtzbßin tej tbßaj naßn tbßi Qman?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Tußnpetzißn, kyjyomtzißn tnajbßil ex Tkawbßil Qman Dios toj kyaßj, ex okpetzin

kchibßetila toj tußmil tußn tktzajil kykßmoßnjißy txqantl.— (Matey 6.33)

Ußjinkuxjiy naßbßitz tißj Tyol Qman: Bßet Jesús Tißbßaj aß

Page 60: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

60

30

BßET JESÚS TIßBßAJ Aß

Chßime xi mulqßaja te Pegr

Tej tok kykaßyin junjun ajjudiy, otaq chi bßaj waßn jweß ston xjal tußn Jesús, noq

tußn jweß pan ex kabße kyiõ, kyajtaq noqetla aka tzßok Jesús te nmaq kawil kyibßaj. Ku

kybßisin qa jaßku tzaj toyin Jesús kywa, tußntzintla kykotpaj tjaqß tkawbßiljo nejenel te

Roma, extla tußn tjapin Jesús te Nmaq Kawil tibßaj tkyaqil twutz txßotxß.

Nmaq Kawiltaq te Jesús, me nyaßtaq il tißj tußn ttentaq t-xol qßaqß, tußntzintla tten

tkawbßil. Qalaß antza tußn tkawintaq te Jesús toj kyanmin xjal, a nim nchi nißmin tißj Tbßi

ex nim kykßußjbßil tißj.

Noq bßißnltaq te Jesús tußn tißtaq kyajo xjal tißj, tußnpetzißn bßeßx el tpaßn tibß

kykßatz ex bßeßx xiß naßl tbßi Qman Dios tjunalx.

Otaq qo ok yupj, ex tzunxtaq nnaßnx te Jesús tbßi Qman, tej ttzaj txqan kyqßiqß toj

nijabß, a naqyintaq taßya tkßatz. Bßißntaq tußn Jesús qa otaq chi xobß t-xnaqßtbßin, ex

chßixtaq txi yuqßj bßark kyjaqß, qußn otaq chi nejkye Jesús t-naqßtzbßin tußn kykanin toj

juntl plaj txßotxß. Bßeßxtzin xiß Jesús mojilkye. Cheßbßa ikyßx bßet te Jesús toj aß, ikyjo

tzenkuß jun xjal nbßet tibßaj tzqij txßotxß.

Tej tiwle kyußn xnaqßtzbßin, attaq jun nbßet tibßaj aß ex kyjaßtaq ttzaj kykßatz, bßeßx

najx kynabßl ex bßeßx i jaw õchßin tußn kyxobßil. Kußbla kybßisin qa jun tij txuk chßixtaq

tul kanin kyißj. Me jun paqx tzaj yolin Jesús kye, ex tqßma: —¡Kykujsinx kyanmißn, ayin

wejißy. Mina chi tzaj xobßa!— chi. Jotx el tnikyß te qa attaq Qajaw.

Ayijo t-xnaqßtzbßin, noq i jaw kaßylaj tej kylonta nbßettaq Jesús tibßaj aß. Atzin te

Pegr a t-xnaqßtzbßin Jesús, xi tqßmaßn: —Tata, qa axixtza Jesús, bßanttzin tußn, tußn nbßet

weß tibßaj aß ex tußn npon kanin weß tkßatza— chiß. Tzaj ttzaqßbßin Jesús te. —Kux tzaja—

chiß.

Tej tbßinte Pegr ikyjo, jun paqx kußtz toj bark, ex bßeßx xi bßet tibßaj aß, tußn tpon

kanin tkßatz Jesús. ¡Tzunxtaq nbßetx te Pegr tibßaj aß, ikyjo tzeßn te Jesús!

Me cheßbßa tzaj te Pegr t-xoßbßil ex bßeßxla ja tukßpaj tanmin tej tnaßnta txqan

tipin kyqßiqß toj aß. Noq tej tja tukßpaj tanmin, bßeßx xi mulqßaj toj aß, ex bßeßx jaw õchßin

tußn t-xobßil: —¡Ay Tata, chin tkloma!— —¡Tata, chin tkloma!— Tzunxtaq nõchßinx.

Bßeßx xiß te Jesús qßol tqßoßbß te Pegr tußntzintla tklet toj aß. Tej tklet Pegr, xi

tqßmaßn Jesús te: —Ay tal ichin, chßinetzßx te tnimbßil. ¿Ti qußnil xjaw tukßpaj tanmin?—

chiß.

Bßeßxtzin i jaxtz toj bark, ex noq tej kyjaxku, bßeßx ku qente kyqßißqß. Ayetzißn t-

xnaqßbßin iteßkxtaq toj bark, bßeßx i kubß meje twutz Jesús, ex bßaj okten nimsil tbßi ex xi

kyqßman: —Axixpin te Tkßwal Qman Dios.— chi chiß. Chßixtaq qku sqix tej kykanin toj

juntl plaj txßotxß. (Matey 14:22,23; Marks 6:45; Juan 6:15-21)

Page 61: ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO - Lengamer.orglengamer.org/.../links/File/Historias_Biblicas_.pdfHISTORIAS BÍBLICAS EN EL IDIOMA MAM ANTIGUO Y NUEVO TESTAMENTO LÁMPARA A MIS PIES Salmo

61

JUNJUN XJEL:

1. ¿Tißtaqtzin kyaj xjal tißj Jesús tej tok kykaßyin tbßaniltaq nbßant tußn?

2. ¿Ti xi tqßmaßn Jesús tej tklet Pegr toj?

3. ¿Ja tußmil tußn tkawina Jesús?

4. ¿Ti qußnil el tpaßn Jesús tibß kyißj xjal?

5. ¿Ti xi tßmaßn Pegr te Jesús?

6. ¿Ti bßaj tej tzunxtaq nnaßnx Jesús tbßi Qman Dios?

7. ¿Ankyeqaß chßixtaq t-xi yuqßj bark kyjaqß?

8. ¿Ti bßajkye xnaqßtzbßin tej kylonte chßixtaq tkanin Jesús kykßatz?

9. ¿Nmaq Kawiltaqtzin Jesús, ißchaqx ntißtaq t-xoßl qßaßqßtz?

10. ¿Ti kyxim xnaqßtzbßin tzaj tej kyja xobß?

11. ¿Ti tzaj tqßmaßn Jesús kye t-xnaqßtzbßin tußn mi chi ja xobßa?

12. ¿Tzeßn ikyßxa Jesús mojilkye t-xnaqßtzbßin?

13. ¿Ti qußnil xi mulqßaj Pegr toj aß?

14. ¿Ja tußmil xißya Jesús tej tel tpaßn tibß kyißj xjal?

15. ¿Ti qußnil kyajtaq xjal tußn tok Jesús te Nmaq Kawil te kye?

AQßUNTL: Tußn tul kyißn xnaqßtzanjtz qubßx.

Tyol Qman tußn tkyij toj qnabßl:

—Me mina, chi Jesúsjo. Xi tqßmaßn te Jayro: Mina tzaj xobßa, noq qek tkßußja wißja.—

(Marks 5.36)