anlam bilgisi - capyayinlari.com.trcapyayinlari.com.tr/demo/anlam-bilgisi.pdf · Sözcükte Anlam,...

TÜRKÇE

ANLAM BİLGİSİ

ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK9-10-11-12.

SINIFLARA YARDIMCIKONU ANLATIMLI

SORU BANKASI

u Sözcükte Anlam

u Cümlede Anlam

u Anlatım Özellikleri

u Anlatım Biçimleri

u Düşünceyi Geliştirme Yolları

u Paragraf Yorumlama

ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK9-10-11-12.

SINIFLARA YARDIMCIKONU ANLATIMLISORU BANKASI

ISBN978 – 605 – 2273 - 14 - 2

DizgiÇAP Dizgi Birimi

Kitap / Kapak TasarımÖzgür OFLAZ

3. BaskıAğustos 2018

İLETİŞİMÇAP YAYINLARI

Ostim Mah. 1207 Sokak No: 3/C–DOstim / Ankara

Tel: 0312 395 13 36Fax: 0312 394 10 04

[email protected]/capyayinlari

facebook.com/capyayinlari

Bu kitabın her hakkı Çap Yayınlarına aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve

Sanat Eserleri Yasası’na göre Çap Yayınlarının yazılı izni olmaksızın,

kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayımlanamaz,

bilgisayarda depolanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.

SUNU

Sevgili Öğrenciler,

Gelecekteki hayatınızı şekillendirmek, düşlediğiniz bir yaşamı kurmak için üniversite sınavını başarıyla atlatmanız gerektiğini bi-liyorsunuz. Bu bilinçle yoğun bir ders çalışma sürecinden geçmek-tesiniz. Böylesine önemli bir sınavı başarıyla atlatmanın en temel şartlarından biri sınavın ruhunu anlamak ve bu çizgide hazırlanmış kitaplardan yeterince faydalanmaktır.

Bizler de gayretlerinize destek olmak, çalışmalarınızı daha ve-rimli hâle getirmek amacıyla sınav ruhuna uygun elinizdeki yayın-ları hazırladık.

Kitaplarımız, Talim Terbiye Kurulunun en son yayımladığı öğre-tim programında yer alan konu ve kavramlarda belirtilen kazanımlar dikkate alınarak hazırlanmıştır. Özgün bir yaklaşım ve titiz bir çalış-manın ürünü olan eserlerimizin ana yapısı şu şekildedir:

Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam, Anlatım Biçimleri, Düşünce-yi Geliştirme Yolları ve Paragrafta Anlam konuları ile ilgili bilgiler “Konu” sayfasından verilmiştir. Konu anlatımından sonra örnek çö-zümlerine geçilmiş ve bu bölüm Temel soru ve çözümleri ile ÖSYM tipi sorular ve çözümleri olmak üzere iki kısımdan oluşturulmuştur. Buradaki amacımız konu ile ilgili soru çeşitlerine hâkim olduktan sonra ÖSYM’nin son yıllarda sorduğu ve sınavlarda çıkma olasılığı yüksek soru türlerine yer vermektir. Örnek çözümlerinden sonra da Konu Testleri bulunmaktadır.

Konu testlerinden sonra Geliştiren, Pekiştiren ve Ölçen adı al-tında üç farklı zorluk düzeyinde çoktan seçmeli soruların bulunduğu karma testlere yer verilmiştir.

Kitaplarımızın eğitim öğretim faaliyetlerinizde sizlere faydalı ol-ması ümidiyle, hepinize başarılı, sağlıklı ve mutlu bir gelecek dileriz.

ÇAP YAYINLARI

KİTABIMIZI TANIYALIM

34

KONUKonuya ilişkin bilgilerin özet halinde verildiği,

“Aklında Olsun”, “Hatırlatma”, “Uyarı” gibi pratik notların da olduğu alan…

TEMEL SORU VE ÇÖZÜMLERİİşlenen konuyla ilgili

temel soru tiplerinin görülebileceği, çözümlü

soruların olduğu alan…

KONU TESTİİşlenen konuyla ilgili

soruların yer aldığı bölümdür.

ÖSYM TARZI SORULAR VE

ÇÖZÜMLERİ

Son yıllarda

ÖSYMʼnin sınavlarında sorduğu soru

tarzları; sınavlarda çıkabilecek seçici

ve ayırt edici soruların olduğu alan…

GELİŞTİREN-PEKİŞTİREN-ÖLÇEN

TESTLER

Bölüm sonunda bulunan bu testler

koladan zora doğru

hazırlanmıştır. İlgili

bölümdeki konuların

yer aldığı karma

testlerdir.

1

25

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: SÖZCÜKTE ANLAM

Sözcükte Anlam ........................................................................................................................................................................7

Konu Testi 1 .............................................................................................................................................................................12

Mecaz (Değişmece) Türleri ....................................................................................................................................................14

Konu Testi 2 .............................................................................................................................................................................21

Konu Testi 3 .............................................................................................................................................................................23

Sözcükler Arası Anlam İlişkileri ............................................................................................................................................25

Sözcükte Anlam Olayları ........................................................................................................................................................29

Konu Testi 4 .............................................................................................................................................................................34

Konu Testi 5 .............................................................................................................................................................................36

Kalıplaşmış Sözler (Söz Öbekleri) .........................................................................................................................................38

Konu Testi 6 .............................................................................................................................................................................45

Geliştiren Testler ......................................................................................................................................................................47

Pekiştiren Testler ......................................................................................................................................................................57

Ölçen Testler ............................................................................................................................................................................67

BÖLÜM 2: CÜMLEDE ANLAM

Cümlede Anlatım Özellikleri ..................................................................................................................................................80

Konu Testi 1 .............................................................................................................................................................................86

Konu Testi 2 .............................................................................................................................................................................88

Cümlede Anlam İlişkileri ........................................................................................................................................................90

Anlamına Göre Cümleler ........................................................................................................................................................92

Konu Testi 3 .............................................................................................................................................................................97

Konu Testi 4 .............................................................................................................................................................................99

Konu Testi 5 ...........................................................................................................................................................................101

Konu Testi 6 ...........................................................................................................................................................................103

Geliştiren Testler ....................................................................................................................................................................105

Pekiştiren Testler ....................................................................................................................................................................119

Ölçen Testler ..........................................................................................................................................................................133

SÖZCÜKTE ANLAM BÖLÜM

1

SÖZCÜKTE ANLAM VE SÖZ ÖBEĞİNDE ANLAMKONUSUNUN YGS - LYS'DE ÇIKMIŞ SORU DAĞILIMI

u Sözcükte Anlam

u Mecaz (Değişmece) Türleri

u Sözcükler Arası Anlam İlişkileri

u Sözcükte Anlam Olayları

u Kalıplaşmış Sözler (Söz Öbekleri)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS

4 2 5 2 5 2 4 6 1 2 1 5 3 5 2

"Sözcükte Anlam"

7

SÖZCÜKTE ANLAMKONU

Sözcükler anlam yönünden değişik özellikler gösterir. Kullanıldıkları cümleye göre gerçek, mecaz, terim anlam kazanırlar; bazen de başka sözcüklerle birlikte kullanılarak söz öbekleri oluştururlar.

1. GERÇEK ANLAMBir sözcüğün söylendiğinde akla gelen ilk anlamıdır. Gerçek anlam, herkesçe

bilinen en genel, en yaygın anlamdır.

“Göz” sözcüğü tek başına düşünüldüğünde “görme organı” dır.

✓ Gece uykusuz kaldığı için gözü kanlanmış.

Bir sözcüğün temel anlamı ve yan anlamları, o sözcüğün gerçek anlamlarıdır.

a. Temel Anlam

Sözcüğün tek başına düşündürdüğü anlamdır. Yukarıdaki örnekte “göz” sözcü-ğü, temel anlamda kullanılmıştır.

✒ “Tel” sözcüğünün kavrayışımızdaki ilk izlenimi “Türlü metallerden yapılmış, kop-maya karşı direnç gösteren ince uzun nesne.” dir.

✓ Elektrik tellerini yerin altına döşüyorlar.

✒ “Dil” sözcüğünün temel anlamı “Ağız boşluğunda tatmaya, yutkunmaya, sesleri boğumlamaya yarayan organ, tat alma organı.” dır.

✓ Çocuğun dilinde kabarcıklar çıkmış.

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcükler temel anlamda kullanılmıştır:

Başını durmadan sağa sola çeviriyordu.

Dişine dolgu yaptırması gerekiyormuş.

Burnunun ucunda büyük bir leke vardı.

Hızlı yürürken kollarını yukarı kaldırdı.

Bebekler buldukları her şeyi ağızlarına götürür.

b. Yan Anlam

Bir sözcüğün asıl anlamına bağlı olarak ortaya çıkan yeni anlamlarıdır. Yan an-lam, temel anlamla benzerlik ilişkisi içindeki anlamdır; temel anlamdan çok kopuk ve uzak değildir. Sözcüklerin birden çok yan anlamı olabilir.

✓ Saçının her teli beyazlamıştı.

Tel kadayıfları tepsiye özenle dizdi.

Ayakkabının dili oldukça genişti.

Terazinin dilini denk getiremedi.

Kilidin dili bozulmuştu.

Gemimiz dar bir boğazdan geçti.

Temel Sorular ve Çözümleri

10

SÖZCÜKTE ANLAM

10.1

“Düşmek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisin-de temel anlamıyla kullanılmıştır?

A) İşin üstüne bu kadar düştün de ne oldu?

B) Çatıdaki anten, arabaların üstüne düştü.

C) Bu konuda konuşmak, benden çok sana düşer.

D) Bize öylesi bir öğretmen düşmez sanırım.

E) Onların evi bu sokağın köşesine düşüyor.

“Düşmek” sözcüğü B seçeneğinde "yer çekiminin et-kisiyle boşlukta yukarıdan aşağıya inmek” anlamında yani temel anlamda kullanılmıştır. Diğer seçenekler-dekiler, kavramsallaşan anlamlar olmadıkları için te-mel anlamda değildir.

Yanıt B

10.2

Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük, mecaz anlamda kullanılmamıştır?

A) Arkadaşım, davranışlarımı yumuşak bir dille eleş-tirdi.

B) Onun katı bir adam olduğunu hemen anladım.

C) Odaya ilkbahar meltemiyle taze bir ışık doldu.

D) Böyle bir acıyı kaldırabileceğini sanmıyorum.

E) Bu bakış açısını ben oldukça dar buluyorum.

C seçeneğindeki “ışık” sözcüğü “cisimleri ayırt etmeyi sağlayan fiziksel erke, nur” anlamında, yani bellekte uyanan ilk anlamıyla (temel anlam) kullanılmıştır. Di-ğer seçeneklerdeki altı çizili sözcükler gerçek anlam-larından sıyrılmış, mecaz anlam kazanmıştır.

Yanıt C

10.3

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden han-gisi terim değildir?

A) Hastanın gözündeki katarakt, başarılı bir ameli-yatla alınmış.

B) Şiir, biçim ve içerik bakımından günümüz sanatı-na uygundu.

C) İki nokta arasından bir doğru geçtiğini bilmeyenler var hâlâ.

D) Futbolcuların faul yapmasına hakemler sert tepki vermiyorlar.

E) Sokaktan gelen müzik sesi, onu yaşama döndür-meye yetmişti.

A’da “katarakt” tıpta, B’de “şiir” edebiyatta, C’de “doğ-ru” matematikte, D’de “hakemler” sporda terim olarak kullanılmaktadır. E seçeneğinde “müzik” sözcüğü te-rim değildir.

Yanıt E

10.4

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ham” sözcüğü temel anlamından uzaklaşmamıştır?

A) Ham derinin kokusuna dayanmak mümkün değil.

B) Ham meyveleri toplayıp sokaktaki çocuklara verdi.

C) Demir işçiliğinde daha ham, yetişmesi gerekiyor, dedi.

D) Bu işe onun gibi hamları almamız doğru olmaz.

E) Ham vücutla ancak bu kadar koşabileceğini söy-ledi.

“Ham” sözcüğü B seçeneğinde “temel” anlamda; C, D, E seçeneklerinde “mecaz” anlamda kullanıl-mıştır. A seçeneğinde temel anlamından tam olarak uzaklaşmamış, “işlenmemiş madde” anlamında kulla-nılmıştır.

Yanıt A

ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri

11

“Sözcükte Anlam”

5

I. Göz rengini beğenmediği için lens takıyor.

II. Şu mahallede iki göz evim olsun isterdim.

III. Son günlerde göze geldiğini düşünüyordu.

Bu cümlelerde kullanılan “göz” sözcüğünün an-lamsal kullanımları aşağıdakilerin hangisinde sı-rasıyla verilmiştir?

A) Yan anlam – mecaz anlam – mecaz anlam

B) Temel anlam – yan anlam – mecaz anlam

C) Temel anlam – temel anlam – yan anlam

D) Temel anlam – yan anlam – yan anlam

E) Yan anlam – yan anlam – mecaz anlam

"Göz” sözcüğü I. cümlede “görme organı”, “belleği-mizde uyandırdığı ilk anlam” olarak kullanılmıştır. II. cümlede yan anlama kayarak “bölümleri olan bir şeyin her bölmesi” anlamında kullanılmıştır. III. cüm-lede gerçek anlamından sıyrılmış, “nazar değmek, uğursuzluk” anlamında kullanılmıştır.

Yanıt B

6

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, gerçek anlamıyla kullanılmıştır?

A) Okuduğum roman, alışılmış roman özelliklerini yansıtmıyor.

B) İhtiyar adam, oyduğu tahtadan başını kaldırma-dan çalışıyordu.

C) Tarla yoluna düşerdik daha gün doğmadan kar-deşimle.

D) Kulaktan dolma bilgilerle başarıyı yakalayan in-san yoktur.

E) Bu görevi kabul etmekle ateşten gömlek giydiğini fark etmemişti.

B seçeneğindeki “oyduğu” sözcüğü “bir nesnenin yü-zeyini özel araçlarla yontarak türlü biçimler verme” anlamında, yani belleğimizde uyandırdığı ilk anlamda kullanılmıştır. Diğer seçeneklerdeki altı çizili sözcükler gerçek anlamlarından sıyrılmış, mecaz anlam kazan-mıştır.

Yanıt B

7

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamda kullanılmıştır? A) Kitap okuma alışkanlığını yediden yetmişe herke-

se aşılayacağız.B) Kırsal kesimden göç alan kentlerin havası, tümüy-

le değişiyor. C) O, önceki karanlıklarını yırtabilen birkaç kişiden

biriydi. D) Derinden gelen büyük dalga, kumsalda oturanları

çok korkutmuştu. E) İnsanlar, mutluluğun anahtarının sevgi olduğunu

neden bilmezler?

D seçeneğinde “dalga” sözcüğü “su yüzeylerinde olu-şan kıvrımlı hareket” anlamında, yani temel anlamda kullanılmıştır. Diğer seçeneklerdeki altı çizili sözcükler kavramsallaşan anlamlar taşımadıkları için gerçek an-lamlı değildir.

Yanıt D

8

I. Evin duvarlarını boyarken bazı eşyalara da boya bulaşmıştı.

II. Sokak çocuklarına bulaşmış, durup dururken ba-şına bela almıştı.

III. Ayaklarındaki çamur sağa sola bulaşmış, her yeri batırmıştı.

IV. Bugüne kadar iyi bir iş yaptığını görmedim, hep kirli işlere bulaşıyor.

V. Elimdeki motor yağı, bembeyaz havlulara bulaş-mış.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerin-de “bulaşmak” sözcüğü mecaz anlamda kullanıl-mıştır?A) I. ve III. B) II. ve III. C) II. ve IV.

D) I. ve IV. E) IV. ve V.

Bulaşmak sözcüğü I, III ve V. cümlelerde “bir nesne, üzerine sürülen bir şey yüzünden kirlenmek” anla-mında kullanıldığı için temel anlamdadır. II. cümlede “çatmak, sataşmak, tedirgin etmek” anlamında me-caz anlamda, IV. cümlede “istemeden veya rastlantı sonucu bir işe karışmak” anlamında mecaz anlamda kullanılmıştır.

Yanıt C

12

SÖZCÜKTE ANLAM

Konu Testi - 1

1. Bir sözcüğün temel anlamından kopmadan kazan-dığı yeni anlamlara “yan anlam” denir.

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi bu açıklamaya örnektir?

A) Mahalledeki alan çok kalabalık, iğne atsan yere düşmez.

B) Okula gitmektense evde olmak onun canına minnet.

C) Boş konuşacağına çevrendekilere yardım et-sen iyi olur.

D) Fabrikanın bacasından çıkan dumanlar, çevre-yi tehdit ediyor.

E) Etrafı daha iyi görmek için yokuşun başına ka-dar tırmandık.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı sözcük kullanılmıştır?

A) Biz bu melodileri ilk olarak onun operetlerinden duymuş ve sevmiştik.

B) Belediye ekipleri yoldaki levhaları boyuyordu.

C) Rüzgâr, ağaçların dallarını usulca sallıyordu.

D) Boş zamanlarında resim yapmak, hoşuna gidi-yormuş

E) Bu pazarda, her hafta köy yumurtası satılır.

3. “Büyük” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde mecaz anlam kazanmıştır?

A) Büyük bir daire almışlar ama içini dolduracak eşyaları yokmuş.

B) Düğün fotoğraflarını büyük kartlara bastırıp du-vara asmışlar.

C) Yaşlandığı için büyük oğlu işin başına geçmiş, onun yükünü hafifletmişti.

D) Evlerinin ön bahçesinde büyük bir çam ağacı vardı dayımların.

E) Kendisi de boyundan büyük işlere kalkıştığının farkındaydı sanırım.

4. I. Kardeşimle kitaplarımızı okuduktan sonra değiştirirdik.

II. Uğur'u para çok değiştirmiş, tanımakta zorlan-dım.

III. Bu ayakkabı bana uymadığı için gidip değiştir-dim.

IV. Evdeki eşyaların hepsi eski olduğundan onları değiştirdim.

V. Bu saç modeli seni çok değiştirmiş, herkes be-ğenecek.

“Değiştirmek” sözcüğü numaralanmış cümlelerin hangilerinde aynı anlamda kullanılmıştır?

A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.

D) III. ve V. E) IV. ve V.

5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi temel anlamıyla kullanılmıştır?

A) Beni yaşama bağlayan ne kadar çok şey var.

B) Bu tabloyu iki ay göz nuru dökerek hazırlamış.

C) Bu şarkı beni çocukluk günlerime götürdü, dedi.

D) Çocuklar oyuncaklarını kimseyle paylaşmazlar.

E) Bu masanın yükünü kaldırmak kolay olmasa gerek.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-cük, gerçek anlamıyla kullanılmıştır?

A) İnsanlar mutluluğun anahtarının sevgi olduğu-nu bilmezler.

B) Tablodaki çiğ renkler, ressamın ne kadar ace-mi olduğunu gösteriyor.

C) Bu yaranın kapanması için hukuk sisteminin değişmesi gerekiyor.

D) Ayaklarım kızgın kumda yandığı için yürümek-te zorlanıyorum.

E) Bu isim, bana bir zamanlar Ankara’nın en kirli âlemlerinden beslenen birini hatırlatıyor.

1.

47

1.

Sözcükte AnlamTEST

1 GELİŞTİREN


11. (I) Sözün kısası, bu oyunda hiçbir şey ötekini göl-

gelemiyor. (II) Kimse, kendi çizgisinin dışına çıkmı-yor. (III) Yaşamın içinde olmayan hiçbir nokta, sahnede bulunanları gerçek dışı durumlara sokma-mış. (IV) İzleyiciler hareket etmediği gibi sanki nefes de almıyor. (V) Hava soğuk ama bu, oyunun ateşini düşürmüyor.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılan sözcük yoktur?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. (I) Buranın havasına, suyuna doyum olmaz; hele bir yazı vardır ki püfür püfür esen rüzgâr, temiz havayı ciğerlerinize kadar getirir. (II) Ancak kış mevsimlerinde burada yaşamak oldukça güçtür. (III) Kar, bir bastırdı mı her yer buz keser; sobanın başından ayrılanların var hâline! (IV) Ortalama ola-rak yakılan üç ton kömürün çıtırtısıyla geçirirsiniz günlerinizi. (V) Kışın, sobanın üstünde mısır patlat-mak, kestane kavurmak en büyük eğlencedir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi ikisin-de yansıma sözcük kullanılmamıştır?

A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.

D) IV. ve V. E) I. ve V.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir duyuya ait özellik bir başka duyuya aktarılmıştır?

A) Bir süre sonra bana da yüz vermedi.

B) Her konuyu abartarak anlatmayı seviyor.

C) Acı bir gülümsemeyle bana uzun uzun baktı.

D) Bu tepeden bakınca köydeki hayvanları da gö-rürdü.

E) Yağmurun yağması, çiftçinin mutluluğunu artırdı.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartma anla-mı yoktur?

A) Taşı sıksa suyunu çıkaracak ama benden para istiyor.

B) Herkesin işini yapardı ama bin dereden su ge-tire getire.

C) Vücudu lime lime doğranmış gibi acı duyuyor-du şu anda.

D) Onu tatile göndermedim diye günlerdir başımın etini yedi.

E) Yeni aldıkları evlerine duvardan duvara halı dö-şetmişler.

5. Türkçede en anlamlı deyişlerden biridir “kulağı delik“; ---- için kullanılır.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?

A) başkalarını incitenler

B) işini özenle yapanlar

C) her an haber bekleyenler

D) olanları çabuk haber alanlar

E) birine bir şey söyleyenler

6. Kurtuluş Savaşı’nda bütün şehir, işgale silahla karşı koymuştu.

Altı çizili sözcükteki anlam olayı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Birkaç saat sonra tüm mahalle uyandı.

B) Elindeki parayı azar azar harcıyordu.

C) Çocukları her gün parka götürüyorum.

D) Bugünleri görmek için yıllarca çalıştım.

E) Sanat yapıtı, gerçeklerin kopyası olmamalıdır.

57


TEST

1 PEKİŞTİREN

Sözcükte Anlam

1. I. Durup dururken evden ayrılmak istediğini söy-ledi.

II. Adamcağız üç beş kuruş için durup dinlenme-den çalışıyordu.

III. Yazarın zengin, durmuş oturmuş bir anlatımı vardı.

IV. O, her zaman böyledir, durur durur, olmadık zamanda karşına çıkar.

V. Geçen akşam, durduğu yerde kavga çıkarıp hepimizi üzdü.

Yukarıdaki cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözler anlamca birbirine yakındır?

A) I. ve IV. B) II. ve III. C) I. ve V.

D) II. ve IV. E) IV. ve V.

2. O sanatçının hangi eserini okursanız okuyun eliniz-den düşüremeyeceksiniz. Okuduğunuz bütün eser-leri sizi bir anda içine çekecek çünkü günümüzde anlatımıyla farklılığı yakalamış böyle sanatçılar çok değil.

Bu parçada geçen “anlatımıyla farklılığı yakala-mak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakiler-den hangisidir?

A) Başka sanatçıları küçümsemek

B) Anlatımında kendini gizlemek

C) Etkili bir söyleyişe ulaşabilmek

D) Özgün bir üsluba sahip olmak

E) Okuru etkilemeyi amaçlamak

3. “Tencerede pişirip kapağında yemek” deyiminin aşağıdakilerden hangisi için kullanılması doğ-rudur?

A) Yaratıcı olanlar için

B) Yoksul olanlar için

C) Kuralları bilmeyenler için

D) Yetinmesini bilenler için

E) Dışa açılamayanlar için

4. Aşağıdaki dizelerin hangisindeki mecazlı anla-tım diğerlerinden farklıdır?

A) Yapraklar saçını yerlere yaymış

Sonbahar ağlıyor ayaklarında

B) Bu ham dünyada zoraki bir söz gibi sevgim

Sevsem sana yazık, sevmesem incinirsin

C) Girin satıcılar girin, evimin bülbülleri

Girin girin aydınlık bahçemden içeri

D) Ağlamak, acıların yontulmuş biçimidir

Hüzünse bir çocuğun gökyüzünü sevmesi

E) Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik

5. I. Çocuklar sobaya dokunmasın, elleri yanar. (Mecaz anlam)

II. Otoparktan çıkarken yandaki arabaya dokun-du. (Yan anlam)

III. Hırsız, paraları almış ama giysilere dokunma-mış. (Yan anlam)

IV. Bu mahzun bakışlar bana çok dokundu. (Mecaz anlam)

V. Vitrindeki elbiselere dokunmayın, diyordu. (Temel anlam)

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “dokunmak” sözcüğünün anlam özelliği yanlış açıklanmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

6. Gönlünce yaşamak, hayatı ertelememek gerektiği-ni söylemişti psikoloğum. Ben de onun sözünü harfi harfine uyguluyorum.

Cümlede geçen “hayatı ertelememek” sözüyle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sağlığa dikkat etmek

B) Gelecekle ilgili planlar yapmak

C) Başkalarını örnek almak

D) Günü yaşamak ve değerlendirmek

E) Geçmişe bir çizgi çekmek

1

67


ÖLÇEN

TEST

1Sözcükte Anlam

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde doğaya özgü bir kavram insana aktarılmıştır?

A) Uzaktan bakınca ovayı kaplayan tarlalar birer mendil büyüklüğünde görünüyor.

B) Güzel bir ilkbahar gününün tadını çıkarmak için konu komşu pikniğe gitmişlerdi.

C) İleride kendi ayaklarının üzerinde durmak isti-yorsan okuman, olgunlaşman gerekir.

D) Yaptığı işteki başarısı onun ne kadar yetenekli biri olduğunu gösterdi bize.

E) Bu arabanın ilk sahibinin kendisi olduğunu söy-lerdi her fırsatta çevresindekilere.

2. I. Sepetteki çürük elmaları ayırmaya çalışıyordu. (Temel anlam)

II. Buraya geldik ama inan ki burası beni açmadı. (Mecaz anlam)

III. Hiçbir gözyaşı bana onunkiler kadar dokunma-mıştı. (Mecaz anlam)

IV. Bazı şarkılar zaman geçtikçe daha da beğenili-yor. (Temel anlam)

V. Pırıl pırıl parlayan yıldızlar, sabaha karşı sönü-yor. (Yan anlam)

Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün anlamı yanlış açıklanmıştır? A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.

3. Yazar kitabında bütün insanlara seslenmiş, ülke sınırlarını aşmış, anlatımındaki akıcılık ve sürükle-yicilikte başarılı olmuş. Ama dikkati çeken bir nokta vardı: Yazarın kendisi yoktu kitapta.

Bu parçadaki “Yazarın kendisi yoktu.” sözüyle anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kahramanları ön plana çıkardığı

B) Farklı bir konuyu ele almadığı

C) Etkileyici bir anlatımı olduğu

D) Anlatımda özgünlüğü yakalayamadığı

E) Öznel anlatıma önem verdiği

4. Yürüdü uçurumun başına kadar

Eğildi, durdu; bıraksalar

İnce, uzun bacakları üstünde yaylanarak

Kocatepe’den Afyon Ova’sına atlayacaktı

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İnsana ait bir özellik doğaya aktarılmıştır.

B) Bir söz benzetme amacıyla başka bir söz yeri-ne kullanılmıştır.

C) Bir varlığa ait özellik, olduğundan fazla gösteril-miştir.

D) Aynı anlamlı sözcüklere yer verilmiştir.

E) Bir söz hem gerçek hem mecaz anlamda kulla-nılmıştır.

5. Yazarın bu yapıtında altını çizdiği konu, yüzyıllar-dan beri süren ve çözümlenemeyen bir sorundur.

Bu cümlede “altını çizdiği” sözüyle anlatılmak is-tenen, aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Hata yaptığını anlayan her insan bunu düzelt-mek için çaba harcamalıdır.

B) Kendini üzmemesi gerektiğini, bugünlerin de bir gün biteceğini söyledim ona.

C) Güzel bir sonbahar gününün tadını çıkarmak için yürüyüşe çıkmak istiyorlardı.

D) Toplantıda, gençlerin bu sıkıntılardan kurtul-ması gerektiğini önemle vurguladı.

E) Şiirleriyle bir yandan günceli yakalamayı bir yandan da kalıcı olmayı başardı.

6. (I) Başarılı olmak için çok çalışmak gerekir.(II) Çalışkan olmak için ne “dehâ” ne de yetenek gereklidir. (III) Normal zekâ ve yeteneği olan bir insan başarılı olabilir. (IV) Hatta böyle kişiler, zeki olan tembelleri de geride bırakıp yükseklere çıkabi-lirler. (V) Bu tür insanları çevremde gördüm ve çalışanın başaracağına inandım.

Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde mecaz anlamlı sözcükler kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

1

CÜMLEDE ANLAM BÖLÜM

2

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017


6 4 4 3 6 2 5 4 6 4 8 3 5 6 7 2

CÜMLEDE ANLAMKONUSUNUN YGS - LYS'DE ÇIKMIŞ SORU DAĞILIMI

u Cümlede Anlatım Özellikleri

u Cümlede Anlam İlişkileri

u Anlamına Göre Cümleler

CÜMLEDE ANLAM

80

KONUCÜMLEDE ANLAM

Anlam ve görev ilgisiyle bir araya getirilmiş sözcükler topluluğuna cümle denir. Bu sözcük topluluğunun cümle olabilmesi için bir duygu, bir düşünce ya da bir isteği tam ve doğru anlatması gerekir.

CÜMLEDE ANLATIM ÖZELLİKLERİ 1. DÜZ ANLATIM – MECAZLI ANLATIM CÜMLELERİ

a. Düz Anlatımlı Cümle

Cümleyi oluşturan sözcükler gerçek anlamlarıyla kullanılmışsa bu tür cümlelere düz anlatımlı cümle denir.

✓ Oğlunu iki yıl önce İstanbul’da evlendirdi.

“Yaban” romanında anlatılanlar, Kurtuluş Savaşı yıllarında geçiyor.

b. Mecaz Anlatımlı Cümle

Sözcüklerinden biri ya da birkaçı mecaz anlamda kullanılmış cümlelere, mecaz anlatımlı cümle denir. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözler, mecaz anlamlıdır. Bu cümleleri eksiksiz anlamak için mecazlı sözcüklerin anlamlarını bilmek gerekir.

✓ Çocuklarını iki yıl önce İstanbul’da baş göz etti.

Öyle zayıftı ki boynu armut sapına dönmüştü.

2. NESNEL ANLATIM – ÖZNEL ANLATIM CÜMLELERİ

a. Nesnel anlatım

Kişisel düşünce ve duygulara dayanmayan, değişik yorumlara yol açmayan, ki-şilere göre değişmeyen yargılardır. Nesnel anlatımlı cümlelerde anlatıcı kişi, kendini tamamen cümlenin dışında tutar, yorumlamaya gitmez. Aşağıdaki cümlelerde sözü söyleyen kişinin kendi düşüncesi, görüşü, duyguları ve yorumu yoktur. Anlatıcı ken-disini tamamen anlatımın dışında tutmuştur.

✓ İki bölümden oluşan bu kitabın tanıtımını yazar kendisi yaptı.

Bu yazıda hem devrik hem de düz cümleler kullanılmış.

Akdeniz Bölgesi’nin bitki örtüsünü makiler oluşturur.

“Edebiyat” sözcüğünü Şinasi “edeb” sözcüğünden türetmiştir.

b. Öznel Anlatım

Kişisel düşünce ve duygulara dayanan, değişik yorumlara açık, kişilere göre de-ğişebilen yargılardır. Aşağıdaki cümlelerde sözü söyleyen kişinin kendi düşüncesi, görüşü, duyguları ve yorumlarına yer verilmiştir.

✓ Ahmet Haşim’in benzeri olmayan “Merdiven” şiirini okuyup da bu şiirden etki-lenmeyen yoktur.

Türk edebiyatında “durum öyküsü” denince akla gelen ilk isim, Sait Faik Aba-sıyanık’tır.

Konserdeki sanatçıların hüzünlü sesleri, dinleyicileri büyüledi.

Anzer Yaylası’nda dünyanın en güzel, en şifalı çiçekleri yetişmektedir.

Nesnel cümlelerde anlatı-lanlar kesin ve kanıtlanabilir yargılar, öznel cümlelerde anlatılanlar ise kesin olma-yan ve kanıtlanamaz yargı-lardır.

AKLINDA OLSUN


84

CÜMLEDE ANLAM

10.1

Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir an-latım yoktur?

A) Dünya bol olmuş neye yarar, pabuç dar olduktan sonra.

B) Gönülsüz yenen aş, ya karın ağrıtır ya baş.

C) Korkulu rüya görmektense uyanık yatmak hayırlıdır.

D) İşin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol.

E) Dağ başından duman eksik olmaz.

D seçeneği dışındaki atasözleri hem gerçek hem me-caz anlama gelebilecek sözlerdir. Atasözlerinde asıl amaç, mecaz (değişmece) anlamı çağrıştırmaktır. D seçeneğindeki atasözünde mecazlı sözcük yoktur. Atasözünü oluşturan sözcükler, gerçek anlamlarıyla kullanılmışlardır.

Yanıt D

10.2

(I) Bitkilerin yaprakları dış görünüm bakımından incelenirse aralarında farklılıklar olduğu görülür.(II) Bu farklılıklar; yaprak yüzlerinin şekli, kenar şe-killeri ve üzerindeki damarların dağılışı, büyüklükleri gibi niteliklerdir. (III) Hatta birçok yaprağın uç kısmı ile sapla birleştiği dip kısmı, bitki türlerine göre farklılık gösterir. (IV) Botanik uzmanları, yaprakların ilginçlik-lerinden söz ederken bunun, doğanın ne kadar erişil-mez bir güce sahip olduğunun kanıtı olduğunu söyler-ler. (V) Bizim çıplak gözle “yaprak” diye algıladığımız bitki organının bazen şekil değiştirmiş sürgünler ba-zen de yaprak sapı olduğu bildirilmektedir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi nesnel yargıya örnek olamaz?


D seçeneğinde kişisel düşünce, yorum vardır, bu yar-gı özneldir. Uzmanların yaprakların “ilginç” liğini, “do-ğanın erişilmez bir güce sahip olduğu” nu belirtmesi öznel anlatımı örneklendirmektedir.

Yanıt D

10.3

(I) Harran evlerinde ortada bir alan, bir hol, misafir odası ve yatak bölümleri, mutfak ve banyo yer alıyor. (II) Sıcağı içine geçirmeyen, yazın serin kışın sıcak olan evlerin pencereleri yok. (III) Konik kubbelerinin üzerinde hamamların kubbe içlerindeki tavan delikle-rine benzer delikler var. (IV) Evler, topraktan bağımsız değil, toprağın bir ürünüymüş gibi yerden birer yükselti şeklinde. (V) SİT alanı olarak tescil edilen Harran’da evler korunmaya alınmış, ören yerinden malzeme alı-mı ve buraya yeni ev yapımı yasak.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde betimleme yapılmamıştır?

A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.

I, II , III ve IV. cümlelerde Harran evlerinin özellikleri verilmiş; V. cümlede evlerin özelliklerinden söz edil-memiştir.

Yanıt A

10.4

I. Bizim oralarda iyice dövülmüş buğdayla uzun süre birlikte kaynatılmış etten yapılan bir yemektir keşkek.

II. Edebiyatın toplum üzerindeki etkisi, ancak iyi ya-pıtlar ortaya koymakla gerçekleştirilebilir.

III. Sözcüklerin yanlış yerde ve yanlış anlamda kullanıl-ması cümlenin açıklığını, anlaşılmasını güçleştirir.

IV. Can sıkıntısından kurtulabilmek için sürekli yaşa-dığımız yeri ve çevreyi değiştirmeliyiz.

V. Günümüzdeki toplumsal sorunlar, romanda her-kesin anlayabileceği bir dille ele alınıyor.

Numaralanmış cümlelerin hangisi bir tanım cüm-lesidir?


I. cümlede “keşkek” e ait nitelikler belirtilmiş, tanım ya-pılmıştır. Diğer seçeneklerde böyle bir anlatım yoktur.

Yanıt E


85

“Cümlede Anlatım Özellikleri”

5

(I) Uzun ve ateşli tartışmalardan yorgun düşmüştük. (II) Bir karara varamıyorduk, üstelik zaman su gibi akıp gidiyordu. (III) Salondaki soğuk da iliklerimize iş-lemişti. (IV) Günlerdir uyku yüzü görmediğimiz için si-nirlerimiz de bozulmuştu. (V) Bir süre sonra bu işi ba-şaramayacağımızı anladık ve tartışmaktan vazgeçtik.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde mecazlı bir anlatım yoktur?


I. cümlede “ateşli, yorgun düşmüştük”, II. cümlede “zamanın su gibi akması” , III. cümlede “soğuğun ilik-lere işlemesi”, IV. cümlede “uyku yüzü görmemek” sözlerinde mecazlı anlatım vardır. V. cümlede me-cazlı sözcük kullanılmamıştır.

Yanıt E

6

(I) Kariz, Türklerin yaratmış olduğu bir mucizedir. (II) Yüzlerce hatta binlerce kuyuyu yer altından birbi-rine bağlamak suretiyle yer altı sularını yeryüzüne ta-şıyan olağanüstü nitelikte bir su kanalıdır. (III) Bugün Doğu Türkistan’ın Turfan bölgesinde bulunan “kariz” lerin toplam uzunluğu 5000 kilometreyi aşmaktadır. (IV) Dolayısıyla bazı bilim insanlarınca “yer altındaki Çin Seddi” olarak tanımlanmaktadır. (V) Karizler, in-sanlığın bugün de fonksiyonunu yitirmemiş mucizevi medeniyet miraslarından biri olup Turfan Uygurlarına hayat vermeye devam etmektedir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde öznel bir anlatım yoktur? A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve V.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

III. ve IV. cümlelerde söz söyleyenin kişisel düşünce-si, yorumu yoktur; bu cümleler nesneldir. I. cümlede “ Türklerin yaratmış olduğu mucizedir.” , II. cümlede “olağanüstü nitelikte bir su kanalı”, V. cümlede “muci-zevi medeniyet mirası” ve “hayat vermek” anlatımları özneldir.

Yanıt D

7

(I) Her yıl şubat ayında Çukurova’ya başlayan göç-le yöreye gelen ailelerin çocukları okula gidemiyor. (II) Tarım alanlarında genellikle de toplama işlerinde çalıştırılıyorlar. (III) Sosyal Destek Merkezi, bu ço-cuklara eğitim olanaklarının kazandırılması için çaba gösteriyor. (IV) Görevliler, çocukların yatılı bölge okul-larına gönderilmesini, öğrenim giderlerinin de proje kapsamında karşılanmasını sağlıyorlar. (V) Merkezde kurulan ana sınıfı ve bilgisayar odasında eğitim alan-ların fotoğraflarını gördüm; mutlulukları gözlerinden okunuyordu.

Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “yorumlama” ya yer verilmiştir?


İlk dört cümlede anlatıcı, kişisel değerlendirme yap-mamış; V. cümlede sözünü ettiği kişilerin fotoğrafla-rından yola çıkarak kişisel değerlendirme, yorum yap-mıştır.

Yanıt A

8

Aşağıdaki cümlelerden hangisi dolaylı anlatıma örnektir? A) Bir eleştirmen, insan kitle olarak büyük bir güç-

tür ama yaratıcı eylemde tek insanın varlığından başka güç yoktur, der.

B) Aydınların halka tepeden bakan seçkinci tavrı halkı bilimden, kültürden, çağdaş değerlerden so-ğutmuştur.

C) Aydın olmakla seçkin olmak arasında doğrudan bir bağlantı yoktur; şöyle ki her seçkin, aydın de-ğildir.

D) Yazar, bu kitabında eğitim sistemimizdeki çarpık-lıkları, bozuklukları yine o kendine has ince miza-hıyla karşımıza çıkarıyor.

E) “Çıkarın Kâğıtları Muziplik Yapıcaz” adlı yapıtın, yazarın ikinci kitabı olduğunu ve 250 bin civarında bir satışa ulaştığını söyledi.

E seçeneğinde anlatıcı, yazarın söylediği sözü onun ağzından çıktığı gibi değil, biçimsel değişikliğe uğra-tarak aktardığı için bu cümle dolaylı anlatıma örnektir.

Yanıt E

86

CÜMLEDE ANLAM

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özelden gene-le bir düşünce yolu izlenmiştir? A) Onun şiirlerindeki imgeler, hayallerin çarpıcılı-

ğını taşır. B) Yarın ya sinemaya gidelim ya da televizyon iz-

leyelim. C) Küçük yerleşim birimlerinde kitapçı dükkânı bu-

lamazsınız. D) Dostları, yakınları onu bir anda yalnız bırakıp

gitmişlerdi. E) Bıçak, çatal, kaşık gibi ev gereçlerini almayı se-

verdi.

2. I. Zifiri karanlıkta az önünde iki kişi el lambası ile ilerliyordu.

II. Tepebaşı Mahallesi’ndeki ahşap evin heybetli ahşap kapısındaki işlemeler büyüleyiciydi.

III. İnce kolye, genç kadının boynuna bir kement gibi dolanmıştı.

IV. Onu bir hastaya bakması için komşu köylerden birine çağırmışlardı.

V. Romanın, hayalî bir öykü olduğunu bütün eleş-tirmenler kabul eder.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangile-rinde betimlemeye yer verilmemiştir?

A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.

D) IV. ve V. E) I. ve V.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yorum söz konusu değildir? A) Çoğu zaman bir fotoğraf ya da resim, kendini

bir şiir gibi sunar insana. B) Fotoğraf, ele aldığı tema ne olursa olsun, izle-

yicisini suç ortaklığına itmekte çok daha dona-nımlıdır.

C) Çok yaşamış, çok görmüş, engin bir yaşam deneyimi olan sanatçılar, daima nitelikli ürünler verir.

D) Bu romanda, sanal bir dünyada yaşanan olay-lar, kişiler ve o dünyanın özellikleri anlatılıyor.

E) Sanatçının sunduğu yapıt, toplumun güzellik anlayışını yükseltmeli ve topluma yön verme-lidir.

4. Sevgilim ince daldı Kalbimi hep o çaldı Gideli üç ay oldu Gözlerim yolda kaldı

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Benzetmeye başvurulmuştur. B) Karşılaştırma yapılmıştır. C) Deyim kullanılmıştır. D) Somutlamadan yararlanılmıştır. E) Zıt kavramlara yer verilmiştir.

5. I. Sanatçılar, geleceği bugüne getirmekle görev-lidir, bu nedenle kendi dönemlerinde anlaşıla-mazlar.

II. Bir sanatçının değeri, ne kadar çok bildiğinde değil, bilgilerini kullanarak bilmediklerine ulaşa-bilmesinde gizlidir.

III. Gelişme çizgisini bilmeden, bilinçli bir iz sür-meden bugünün edebiyatını anlama olanağını bulamayacağımızı belirtti.

IV. Bilim ve sanatı ortak bir noktada toplamayı ba-şaran ressam uzay, sanat, tarih gibi konuları yapıtlarında işliyor.

V. Bir yapıtı oluştururken her şeyi unutup yeniden başlamak, yinelemelerden kaçınmak, bilinme-yen şeyleri denemek gerekir.

Numaralanmış cümlelerin hangisinde dolaylı anlatım yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

6. Aşağıdakilerden hangisi dolaylı anlatıma bir örnektir? A) Dost edinmek, ne kadar özveride bulunduğu-

muzla doğru orantılıdır. B) Alışkanlıklar, gelişimini yavaş yavaş tamamlar

ve kalıcı bir hâle gelir, dedi. C) Her zaman, yaşamını yönlendirmek belli ölçü-

de kişinin kendisine bağlıdır, derdi. D) Doğa sevgisinin şiirin vazgeçilmez unsurlarının

başında geldiğini söylerdi. E) Konuşmasını, “Dille ilgili sorunlar, kültürel so-

runlarla birlikte ele alınmalıdır.” diye bitirdi.

Konu Testi - 1

105

“Cümlede Anlam”

GELİŞTİREN

TEST

1Cümlede Anlam

1. Aşağıdakilerin hangisinde ikinci cümle birinci-nin açıklaması değildir?

A) Annesi yaşından fazla gösteriyor. Çünkü yaşa-dıkları onu yıpratmış.

B) İki sınav kâğıdı birbirinin aynısıydı. Demek ki öğrenciler birlikte çalışmış.

C) Her gün iki saat elektrikler kesiliyor. Anlaşılan enerji açığı var.

D) Bu yıl meyve ağaçlarının hepsi kurudu. Ne bir ilaçlama ne de bir sulama yapıldı.

E) Aldığı her kitabı iki kez okurdu. Beğendiklerinin özetini çıkarıp bana verirdi.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir varsayımı anlatmaktadır?

A) Ne kadar özlemişim, deniz güzel mi güzel!

B) Evde oturmadığını, çiçeklerin arasında uyudu-ğunu düşün.

C) Konuşma, insan ilişkilerini düzenleyen bir ileti-şim aracıdır.

D) Barışı korumanın en iyi yolu, savaşa hazır ol-maktır.

E) Bu sınıfa öğrencilerin en çalışkanlarını getir-mişler.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul anlamı vardır?

A) Çağının sorunlarını yansıtamayan sanatçıların kalıcı olabilmesi olanaksızdır.

B) Şair, şiirinde düşlediklerini değil bildiklerini, gördüklerini yansıtır.

C) Her sanatçı bütün olanaksızlıklara rağmen iyi-ye ulaşmak için çabalamalıdır.

D) Sanatçı gerçekleri dile getirmeli, yanlışlar ko-nusunda toplumu uyarmalıdır.

E) Teknoloji, edebiyatın insanlar, toplumlar üze-rindeki etkisini yitirmesine neden oldu.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişinin karşıt özellikleri bir arada verilmiştir?

A) Oyun arkadaşlarına insanca bir yaklaşım gös-terirken çoluk çocuğuna soğuk davranırdı.

B) Çalışma hayatında çevresindekilere dürüst davrandı, daima yardımcı oldu.

C) Büyüklerine saygı gösterirken küçüklerden de sevgisini hiç esirgemedi.

D) Bir ömür boyu okuyup kendini geliştirdi, bilginin doruğuna ulaştı.

E) Sevdiği, yakından tanıdığı insanların güvenini kazanır, bu güveni hiç sarsmazdı.

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde “hayıflanma” söz konusudur?

A) Estirir de seher yeli estirir

Kimini ağlatır, kimini küstürür

B) Ilgıt ılgıt esen seher yelleri

Esip esip yâre değmeli değil

C) Dedim dilber yanakların kızarmış

Dedi çiçek taktık, gül yarasıdır

D) Fırsat elde iken alıp kaçmadım

Öldürmeli beni dövmeli değil

E) Gelmiş iken bir habercik sorayım

Niçin gitmez Yıldız Dağı dumanın

6. Aşağıdakilerden hangisi bir “öneri” cümlesidir?

A) Sanatın, bilimin, teknolojinin dünya temsilcileri belki de gençlerimiz olacak.

B) Eğitim hizmetlerinin merkezden yürütülmesi yerine bunun için yerel karar organları oluştu-rulabilir.

C) Belirli doğruları içeren ilkeler, kaçınılmaz olarak kimi yanlışları da taşıyacaktır.

D) İlkeli olmak da bazen ilkesiz olmak kadar güç durumlara düşürebilir kişileri.

E) Teknoloji alanında yapılan yatırım ve yenilikler ülkeyi daha da ileri taşıdı.

119


PEKİŞTİREN

TEST

1Cümlede Anlam

1. I. Kişinin başarısı, her şeyden önce içinde bulun-duğu ortama bağlıdır.

II. İnsan, toplumdaki sanatsal iletişime yalnızca tiyatro yoluyla katılabilir.

III. Hangi türde yazarsa yazsın, bu sanatçının in-sanı ele alış biçimi çok farklı.

IV. Yeni yayımlanan şiir kitapları ve romanlarda hep aynı konu işlenmiş.

V. Anılar, insan yaşamının dokusudur; onları atar-sanız yaşamın tadı kalmaz.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi söyleyenin kişisel düşüncesini içermemektedir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. (I) Ülkemizdeki şiir meraklılarının büyük bir sayıya ulaşmış olduğu söylenebilir. (II) Kimileri bunu, şiir sanatının bizde köklü bir geçmişi olmasına bağlar ama ben o düşüncede değilim. (III) Divan şiiri unu-tulmuştur, bilinmez; bilinse de onunla yeni şiirimiz arasında ilişki kurulamaz. (IV) Eskiden “aydın” denilen kişilerin neden şiir okuduklarını anlayabili-yorum. (V) Şimdiki aydınlarımızın yeni şiirimizi nasıl değerlendirdiklerini açıklayamıyorum.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-sinde koşul gerçekleşse de istenen sonuca ula-şılamayacağı anlamı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “yakınma” anlamı vardır?

A) Her şiir için o şiirin özüne uygun biçimi bulmak ve kullanmak söz konusudur.

B) Çocuklar varlık adlarını o varlığı her yönüyle tanıdıktan sonra öğrenirler.

C) Kitap okumayı seven bir insandı, üç günde bir kitap bitiriyordu.

D) Her gün geziyor, eğleniyor; bunları yaptığı ka-dar ders çalışmayı da bilse.

E) Çok okumak önemli değil, okuduklarımızı dav-ranışlarımıza yansıtabilmek önemlidir.

4. Her eğitimin kumaşında - şu ya da bu ölçüde - “evrensel” den birkaç renk bulunur; bir eğitimin değeri de bu renklerin çokluğu oranındadır.

Bu cümleden aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?

A) Eğitimin ulusal değerlerle sınırlanamadığına

B) Eğitimde insanlığın katkısının olduğuna

C) Eğitimin farklılıkları içerdiğine

D) Eğitimin insanı yönlendirdiğine

E) Eğitimin taşıdığı farklılıklara göre değer kazan-dığına

5. Yalnız başına olan birine göre, kendinden büyük bir adam yoktur ama insanlarla beraber olan biri, kendi gerçek değerini ölçüp biçer.

Bu cümlede anlatılanla aynı doğrultuda olan cümle, aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanın yalnız başına yaşaması çok zordur; ya-şam mücadelesi için birliktelik şarttır.

B) Kendilerini başkalarıyla karşılaştıran insanlar, o toplumda tek ve büyük olduklarını anlarlar.

C) Bir insanın “ne ve kim” olduğunun anlaşılabil-mesi için toplumdaki yerine bakmak gerekir.

D) İnsan, gerçek değerini anlamak istiyorsa kendi-ni başkalarıyla karşılaştırmaktan kaçınmalıdır.

E) Büyük insanlar yalnız başlarına yaşarlar; bu, onların gerçek kişiliklerini ortaya koyar.

6. Ayrık otları arasında sarı bir kır çiçeğini bulmak nasıl zor oluyorsa şiir yığınları arasından gülümse-yen bir şiiri çekip çıkarmak da kolay olmuyor.

Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) İyi şairlerin az şiir yazdığı

B) Şiirlerin, eskisi kadar çok okunmadığı

C) Şiir yazmanın hiç de kolay olmadığı

D) Nitelikli şiir sayısının az olduğu

E) Şiirler arasından seçme yapmanın zorluğu

133


ÖLÇEN

TEST

1Cümlede Anlam

1. Eğer bir ülkenin dili yeterince köklü ve derinse, ne yapılırsa yapılsın, o ülkenin edebiyatının ve bir dil sanatı olması nedeniyle özellikle şiirinin, uzun süre bozulması mümkün değildir.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye göre bir şi-irin bozulma nedenlerinden biri değildir?

A) Kökü eskilere dayanan dillerin, edebiyatı da olumlu etkilediği

B) Köklü dillerle oluşturulan sanat ürünlerinin, özelliklerini yıllarca koruduğu

C) Uzun bir geçmişi olan dillerin kolay kolay yok olamayacağı

D) Bir şiirin yaşarlılığında yazıldığı dilin etkili olduğu

E) Şiirde kalıcılığın, dildeki zenginlikle yoğunluğa bağlılığı

2. (I) Halikarnas Balıkçısı’nın öykü ve romanlarının hemen hepsinde deniz ve insanları ele alınmıştır. (II) Kitaplarının adları bile bunu açıkça göstermek-tedir. (III) Olaylar hep Ege ve Akdeniz kıyılarında geçer. (IV) Öykü ve romanlarının kişileri; ekmekle-rini denizden çıkaran gemiciler, balıkçılar, dalgıçlar ve sünger avcılarıdır. (V) Yazar, alın yazılarını denize bağlayan, felaketlerinin denizden geleceğini bildikleri hâlde ondan ayrılmayan bu mert insanla-rın üzerine sevgiyle eğilir.

Bir sanatçının yapıtlarının anlatıldığı bu parça-daki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa-ğıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) I. cümlede, işlenen temalardan söz edilmiştir.

B) II. cümlede, yapıt adlarının içerikle ilgisi belirtil-miştir.

C) III. cümlede, olayların geçtiği yer söylenmiştir.

D) IV. cümlede, karakterlerin uğraşlarına değinil-miştir.

E) V. cümlede, deniz tutkusunun kişiliğin gelişme-sini etkilediği belirtilmiştir.

3. (I) Bu bayramda büyükleri ziyaret etmek, onların gönüllerini almak için köyüme gittim. (II) Çocuklu-ğumun geçtiği köy, eskiden dört tarafı ağıllarla, ormanlarla çevrili, masmavi gök kubbenin altında içinden dereler akan, yemyeşil bir köydü. (III) Yaz mevsiminde köyde vakit geçirmek, doğayla iç içe olmak tarifsiz bir duyguydu. (IV) Bahçe kapısının önüne geldiğimde kuşların cıvıltılarını, kanat çırp-malarını aradı kulaklarım eski günlerdeki gibi. (V) Amacım kuşların seremonisi içinde incir, üzüm ve nar yemekti, ne yazık ki ne kuşlar vardı bahçede ne de meyvelerin çocukluğumdaki tadı.

Bu parçada köyüyle ilgili duygu ve düşüncele-rini dile getiren yazar hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) I. cümlede, köyüne hangi amaçla gittiğini açık-lamaktadır.

B) II. cümlede köyünde bazı değişimlerin meyda-na geldiğini sezdirmektedir.

C) III. cümlede köyde meydana gelen değişiklikle-re anlam vermediğini belirtmektedir.

D) IV. cümlede geçmiş günlere özlem duyduğunu hissettirmektedir.

E) V. cü mlede köyünün eski günlerden farklı ol-masından duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir.

4. (I) On altı öyküden oluşan “Derin Yırtmaç” , söz oyunlarının, imge yüklü cümlelerin ağırlıkta olduğu bir öykü kitabı. (II) Şiirsel anlatımın egemenliğinde derin izler bırakan kurgusal bir başarı. (III) Uzun zamandır öykülerden kovulan sıradan insanların, duygusal anlatımlarla, öykülerle geri dönüşleri... (IV) İnsansız, soyut mekânlarda yaşanan olayların öykü diye yaygınlaştığı günümüzde, insana ve insani çığlıklara zemin olan bu yapıtta duruluk, doğallık egemen. (V) Öykücü, insanların özlediği-miz duygusal ve sosyal yaşantılarını aktarıyor, bize güzel bir gelecek sunuyor.

Numaralanmış cümlelerden hangisinde üslupla ilgili bir yargı yoktur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

BÖLÜM

3

ANLATIM ÖZELLİKLERİ - ANLATIM BİÇİMLERİ - DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI

KONUSUNUN YGS - LYS'DE ÇIKMIŞ SORU DAĞILIMI

ANLATIM ÖZELLİKLERİANLATIM BİÇİMLERİ

DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017


1 4 4 3 3 3 5 3 4 2 2 2 2 2 2 2

u Anlatım Özellikleriu Açıklamau Tartışmau Öykülemeu Betimlemeu Tanımlamau Tanık Göstermeu Örneklemeu Karşılaştırmau Sayısal Verilerden Yararlanmau Benzetmeu İlişki Kurmau Düşsel Ögelerden Yararlanma

ANLATIM ÖZELLİKLERİ

148

KONUANLATIM ÖZELLİKLERİ

Bir sanatçı, yazılarını kaleme alırken yazının konusuna ve amacına göre farklı dil, anlatım ve söyleyiş özelliklerinden yararlanır. Sanatçının yararlandığı bu anlatım özellikleri şunlardır:

1. ÖzgünlükBir eserin, bir metnin ya da sanatçının anlatım nitelikleri bakımından benzerle-

rinden farklı, kendine özgü olmasıdır. Özgün sanatçıların yapıtları; orijinal ve farklı özelliklere sahiptir.

“Şiirlerinde gereksiz sözcüklerden olabildiğince kaçınıyor. Sıfatlar, benzetmeler için de böyle bu. Okuyucuyu birtakım soyut, düğümlü sözcüklerle yorduğu da söylenemez. Öğretici bir hava taşımamalarına karşın, yine de bu şiirlerde bir ek-siklik var: Başka şiirleri anımsatıyor, bunları daha önce okumuş gibi bir duyguya kapılıyorsunuz.” diyen bir eleştirmenin sözünü ettiği şiirlerde bulduğu eksik-lik nedir?

Yukarıdaki parçada “Başka şiirleri anımsatıyor, bunları daha önce okumuş gibi bir duyguya kapılıyorsunuz.” cümlesiyle yazar, eleştirdiği şiirlerin nitelik bakımından başka eserlere benzediğini vurgulamaktadır. Başka eserlere benzeyen ve farklı özellikleri bulunmayan eserlerde “özgünlük” yoktur.

2. Yalınlık (Sadelik)Anlatımın süsten, gösterişten uzak, yabancı sözcüklerden arındırılmış olması;

söz sanatlarına, mecazlı sözcüklere ve söz oyunlarına yer vermemesidir.

Sanatçının merakla beklenen kitabı nihayet okuyucuyla buluştu. Ünlü sanatçı, eserinde anlamı bilinen sözcükleri kullanmış, söz oyunlarından, süslü anlatımlar-dan ve boyalı sözcüklerden uzak durmuş.

Bu parçada sanatçının eseriyle ilgili olarak özellikle belirtilmek istenen an-latım niteliği nedir?

Yukarıdaki parçada sanatçının söz oyunlarından ve süslü anlatımlardan uzak durduğu belirtilmiştir. Bu özellikler anlatımda “yalınlık”la ilgilidir.

3. AçıklıkBir metinde anlamın tek ve net olması, anlam belirsizliğinin bulunmamasıdır.

Açıklık ilkesine aykırı metinlerde anlatım bozukluğu söz konusudur. Açık anlatımda sözcüklerin uygun yerde ve doğru anlamda olması, noktalama işaretlerinin yerli ye-rinde kullanılması gerekir. Bunlara dikkat edilmemesi, anlatımın açıklığını engeller.

Ahmet Dayığolu, kuvvetli bir kalem. Eserlerinde anlatmak istediklerini hiçbir tar-tışmaya yol açmayacak, net bir anlatımla ortaya koyuyor. Okuyanların kafasını bulandırmadan, insanları ikileme düşürmeden anlatıyor duygu ve düşüncelerini. Karmaşanın moda olduğu günümüzde berrak anlatımıyla dikkat çekiyor.

Bu parçada söz edilen sanatçının anlatımıyla ilgili vurgulanmak istenen an-latım özelliği nedir?

Yukarıdaki parçada, sanatçının eserlerinde net bir anlatımın olduğu, insanları ikileme düşürmediği belirtiliyor. Bu özellikler anlatımda “açıklık” ilkesiyle ilgilidir.


152


10.1

Bizde kemikleşmiş bir tutum var. Bir ders kitabının değer taşıması ya da öğretici boyut içermesi, büyük ölçüde, anlatımın asık suratlı olmasını gerektiriyor. Cümlelerin uzun, birleşik bir yapıda olması isteniyor. Devrik cümlelerden, sözde soru cümlelerinden kaçı-nılıyor. Betimleyici açıklama yerine düz açıklama yeğ-leniyor. Bu da kitabın okunmasını zorlaştırıyor, kitabı sevimsizleştiriyor. İşte bu nedenle, benimki öteki ders kitaplarından farklı, öğrencilerin kolaylıkla okuduğu sıra dışı bir ders kitabı.

Bu parçada yazar, kitabının anlatımıyla ilgili ola-rak aşağıdaki niteliklerden hangisini vurgulamak istemiştir? A) Düşündürücülük B) Yoğunluk C) Özgünlük D) Tutarlılık

E) Nesnellik

Bu parçada yazar, yapıtının diğer yazarların yapıtla-rından farklı bir anlatım taşıdığını söylüyor. Bununla da özgünlüğünü anlatmış oluyor. Yanıt C

10.2

Gün batısındaki dağ, ışık içinde kalmış. Uçuk bir ye-şilde tütüyor, doruğuna gün vurmuş, parlıyordu. Göz alabildiğine uzanan ova, ağzına kadar çiçekle dolmuş, yeşile çalan bir mavide dalgalanıyordu. Ufukta bulutlar beyaz bir şerit gibi uzanıyor, güneşin altın sarısı ışıkla-rı bu beyaz şeride ışıltı katıyordu. Baharın gelmesiyle pembe, beyaz çiçeklere bürünen ağaçlar, bayramlık elbiselerini giymiş çocuklar gibi görünüyordu.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisi yoktur? A) Görsel ögeler B) Sanatlı söyleyiş C) Betimleme D) Yalınlık

E) Niteleyici sözcükler

Paragrafta yapmacık ve süslü bir anlatım, sanatlı söy-leyişler vardır. Örneğin “Ufukta bulutlar beyaz bir şerit gibi uzanıyor, güneşin altın sarısı ışıkları bu beyaz şe-ride ışıltı katıyordu. Baharın gelmesiyle pembe, be-yaz çiçeklere bürünen ağaçlar, bayramlık elbiselerini giymiş çocuklar gibi görünüyordu.” cümlelerinde ben-zetme sanatından faydalanılmıştır. Bu nedenle parça-da yalınlık yoktur. Yanıt D

10.3

Yapıtlarımda sözcükleri yerli yerinde kullanmaya, anlatımı eksik bırakmamaya, yapıtlarımın duygusal ve düşünsel çelişki taşımamasına özen gösterdim. Yazılarımı defalarca okumaktan, her cümleyi anlam-sal yönden incelemekten bıkmadım. Noktalamaya çok önem verdim. Nitelikli yazılar oluşturdum.

Bu parçada yazarın, anlatımıyla ilgili olarak söyle-mek istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) Sadelik B) Özgünlük C) Nesnellik D) Yoğunluk

E) Bütünlük

Yazar, yapıtlarında eksik bir yön bırakmadığını, yapıtları-nın duygusal ve düşünsel yönden çelişki olmadığını be-lirtmiş. Bu niteliklerin yanında yapıtlarının noktalama ve nitelik yönünden de eksiksiz olduğunu vurgulamıştır. Bu özelliklerden hareketle yazarın yapıtlarının her yönden bir bütünlük içinde olduğunu söyleyebiliriz.

Yanıt E

10.4

Melih Cevdet’in şiirlerinde dizelerin arasına gizlenen göndermelerin yoğunluğu dikkat çekici. Kolay anlaşı-labilirmiş gibi görünen, yalınkat izlenimi veren dizeler, üzerinde biraz düşününce sizi çok farklı anlamlarla ve imgelerle karşı karşıya bırakıyor.

Bu parçada Melih Cevdet’in şiirlerinin hangi niteli-ğinden söz edilmiştir? A) Yalınlık B) DurulukC) İçtenlik D) Akıcılık

E) Derinlik

Parçada şairin şiirlerinde kullandığı sözcüklerin oku-yucuya farklı şeyleri de düşündürdüğü anlatılıyor. Bu da “anlatımda derinlik” olduğunu gösteriyor.

Yanıt E


153

“Anlatım Özellikleri ”

5

Yazar, “Işığın Gölgesi” adlı romanında gerçek bir ya-şam öyküsünü ele almış. Bu öyküyü edebiyat süz-gecinden geçirmiş. Okurlar tarafından yutulurcasına okunan bir yapıt oluşturmuştur. Yapıtı elime aldım ve bir daha bırakamadım, birkaç kez okudum.

Bu parçada sözü edilen sanatçının anlatım niteliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklık B) Derinlik C) Özlülük

D) Yalınlık E) Sürükleyicilik

Paragrafta sözü edilen romanın okurlar tarafından yu-tulurcasına okunması, o yapıtta merak unsuru oldu-ğunu gösteriyor.

Yanıt E

6

Divan edebiyatı şiirlerini bir çekmeceye benzetebiliriz, düz bir çekmece. “Güzel, işte gördük.” deriz. Hayır, bu tür çekmecelerin özelliğini bilen bir göz, bu kadarla yetinmez. Bir noktada ufak, gizli bir kabarıklık görür. Oraya parmağını bastı mı bir başka göz çıkar; burada da bir şey olacak, der. Oraya dokunur, bir başka göz de oradan çıkar.

Bu parçada divan şiiriyle ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi belirtilmek istenmiştir?

A) Doğal bir anlatımının olduğu

B) Anlatımda tutarlılığın hâkim olduğu

C) Açık bir anlatımın olduğu

D) Sanat ve anlatım yönünden zayıf olduğu

E) Kapalı bir anlatımının olduğu

Parçada geçen “Bir noktada ufak, gizli bir kabarıklık görür.” cümlesiyle divan şiirinin kapalı bir anlatımı-nın olduğu vurgulanmak istenmiştir. Divan şiirinde görünen anlamın dışında bir de görünmeyen bir anlam vardır. Parçada görünmeyen anlama dikkat çekilmiştir.

Yanıt E

7

Sizin yazılarınızda hem bizi bilinmeyen topraklara gö-türen davetkâr bir şiirsellik hem de gündelik yaşam-dan damıtılmış cümlelerle kurulan bir düzyazı biçimi iç içe. Şiir ile düzyazının bu birlikteliği, okuyucunun belleğinde kolay silinmeyen tatlar bırakıyor.

Bu parçada altı çizili sözle belirtilmek istenen an-latım ilkesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Doğallık B) Yalınlık C) Yoğunluk

D) Özgünlük E) Açıklık

Paragraftaki altı çizili bölümdeki (gündelik yaşamdan damıtılmış) “damıtılmış” sözcüğü, anlatımın yalınlığını belirtmiştir.

Yanıt B

8

Orhan Veli, şairanelikten uzak, sıcacık bir dille yaz-mıştır şiirlerini. Onu okuduğunuzda şiirinin sizi sarıp sarmaladığını hissedersiniz.

Bu cümlede Orhan Veli’nin şiirlerindeki hangi an-latım özelliğinden söz edilmiştir? A) Derinlik B) Kapalılık C) Nesnellik

D) İçtenlik E) Akıcılık

Bu cümlede “sıcacık bir dil” le anlatılmak istenen, iç-tenliktir (samimiyet).

Yanıt D

9

Okuduğum en güzel yapıtlar onundu diyebilirim. Ya-pıtlarında düşüncelerini açık yüreklilikle savunmuş, halkın dilini kullanmıştır. Bir çırpıda okunan, sevecen, coşkulu yapıtlar vermiştir.

Bu parçada aşağıdaki anlatım niteliklerinin hangi-sinden söz edilmiştir? A) Özgünlük B) Bütünlük C) Tutarlılık

D) Akıcılık E) Özlülük

Parçada yapıtların bir çırpıda okunduğu belirtilmiştir. Okuyuşta engele takılmamak, akıcılık niteliğidir.

Yanıt D

154


Konu Testi - 1

1. Sanatçının şiirlerindeki duygular, düşünceler, yabancı ögelerden, süsten, fazlalıklardan arınmış olarak en saf, en katkısız biçimiyle yer alır. İki nokta arasındaki en kısa çizginin düz çizgi olması gibi.

Bu parçada sözü edilen şiirlerdeki anlatım özel-liği aşağıdakilerden hangisidir?A) Özgünlük B) Akıcılık C) Yalınlık D) Derinlik

E) Yoğunluk

2. Yazı yazarken en güç olan, içten olmaktır. Sözcük, süsten uzak durmalı, asla düşüncenin önüne geç-memeli. “Sanatçı, yaşamı boyunca içgüdüsüne dayanmalı, yazmamazlık etmemeli.” diyor Andre Gide.

Bu parçanın anlatımında aşağıdaki niteliklerden hangisi yoktur?A) Doğallık B) Süreklilik C) İçtenlik D) Yalınlık

E) Nesnellik

3. Sanatçı, özünde farklılık taşımalıdır. Büyük sanat-çı, bu özelliğiyle kendini belli eder. Örneğin, bir sanatçının müziği çok güzel ama yaptığı besteler başka sanatçıların yapıtlarını anımsatıyorsa bu sanatçı başkalarını taklit ediyor demektir.

Parçaya göre bir sanatçının yapıtında bulunma-sı gereken nitelik, aşağıdakilerden hangisidir?A) Özlülük B) Akıcılık C) Özgünlük D) Doğallık

E) Yalınlık

4. Yapıtlarında halkın birikimine sevgiyle, bilgiyle, inançla sarılır. Bu anlayışı uygularken halk kültürü ürünlerinin basit bir tekrarından uzak durmaya büyük özen gösterir. Geleneksel motifleri çağdaş bir yaklaşımla, dupduru bir öz Türkçe ile ele alır. Kendinden, kişiliğinden izler katar, yeni söyleyişler bulur. Böylelikle derleyip yazdığı masalları, tümüyle anonim olmaktan çıkarır, kendine has duyarlık kazandırır onlara. Hatta korkudan, kör inançlardan arıtarak çocukların gelişimine en uygun duruma getirmiş olur onları.

Bu parçada sözü edilen sanatçının anlatım nite-likleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?A) Yalınlık B) İçtenlik C) Özlülük D) Özgünlük

E) Öznellik

5. Her edebî yapıt, içinde doğduğu zamanın, sonra da gelecek zamanların çocuğu olmak ister. İster söyle-sin ister söylemesin her edebî yapıt, zamanın elin-den tutmak ateşiyle yanıp tutuşur.

Bu parçadaki altı çizili sözle edebî yapıtın hangi özelliği anlatılmak istenmiştir?A) Doğallık B) EtkileyicilikC) Sürükleyicilik D) Kalıcılık

E) Özgünlük

6. Bazı sanatçıların yapıtlarında bir çıplaklık vardır. Bu sanatçılar yaşamdaki olayları süslerinden soyar, bir iki çizgi ile gösteriverir.

Bu parçada sanatçıların anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenmek istenmiş-tir?A) Kalıcılık B) Sürükleyicilik C) Derinlik D) Özgünlük

E) Yalınlık

BÖLÜM

4PARAGRAF YORUMLAMA

u Paragrafta Yapı

u Paragrafta Konu ve Başlık

u Paragrafta Ana Düşünce

u Paragrafta Yardımcı Düşünceler

u Bir Sorunun Yanıtı Olan Paragraf

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017


17 9 17 7 21 9 15 8 20 8 20 10 20 9 18 11

PARAGRAFTA KONU - BAŞLIK - ANA DÜŞÜNCE - YARDIMCI DÜŞÜNCE - BİR SORUNUN YANITI OLAN PARAGRAF

KONULARININ YGS - LYS’DE ÇIKMIŞ SORU DAĞILIMI

PARAGRAFTA YAPI

174

KONU

PARAGRAF

✒ Aynı konuyu, aynı düşünceyi, belli düzen ve yapı içinde ele alan cümleler toplulu-ğuna paragraf denir. Paragraf bir yazının bütünlük taşıyan en küçük bölümüdür, bir düşünce birimidir, bir düşünce etrafında toplanan cümleler kümesidir. Bir ya-zının okunmasını, anlaşılmasını kolaylaştıran, düşüncelerin belirginleştirilmesini sağlayan bir düzen unsurudur.

✒ Paragrafta cümleler arasında dil, anlatım ve düşünce birliği vardır. Her parag-rafın kendine özgü bir konusu, bu konuyu kapsayan bir ana düşüncesi bulunur. Ana düşünce, yardımcı düşüncelerle desteklenerek bir bütünlük oluşturur, bir düşünce birimine dönüşür. Konu, ana düşünce ve yardımcı düşünce cümlelerinin oluşturduğu düzendir, bir bütünlüğün sıralanışıdır.

✒ Paragrafta dil ve düşünce birlikteliği olmalıdır. Çünkü paragraf, düzeni ve yapı-sıyla küçük bir yazıdır. Paragrafta düzen, sıralanış ve bağlayıcı ögelerle sağlanır. Bu ögeler, paragrafa kurgu sağlamlığı kazandırır.

Bağlayıcı Ögeler

Paragraftaki cümlelerin dilsel bütünlüğünü sağlamak için kullanılan sözcükler, söz öbekleri (bundan ötürü, bunun gibi...), cümle başı bağlaçları (ama, fakat, oysa, demek ki...), zamirler, cümlecikler, kavram ve düşünce yinelemeleri bağlayıcı öge-lerdir.

Aşağıdaki paragrafları bağlayıcı ögeler açısından inceleyelim:

Yörenin tarihî evlerinde yaşamın geçtiği esas bölüm, ikinci kattır. Bu kata ge-nellikle ahşap tırabzanlı, döner bir merdivenle çıkılmaktadır. Odalar hem yatma hem de oturma amacıyla kullanılır. Odalardan biri diğerine oranla daha büyük ve süslü olarak yapılır ve misafir ağırlamak için her zaman hazır tutulur. Üst kat odaları genellikle sokağa doğru çıkmalı olup alt kata göre daha planlıdır.

Öğrenmeyi pek sevmeyen toplumlarda en az ilgi gören edebî tür, denemedir. Meraksız okura vereceği fazla bir şey yoktur bu türün. Ama sayısal olarak pek cılız kalan istek, yüksek nitelikli insanlardan gelir. Deneme okumanın zevkine varmış okurun beklentisi fazladır. Hem ilgisinin çekilmesini ister hem arıtılmış bir dil ve üslup zevki arar. Hem mizah duygusuna sahiptir hem de kuru gürültüye pabuç bırakmayacak kadar uyanıktır.

PARAGRAFTA YAPI


179

“Paragrafta Yapı”

10.1

Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olabilir?

A) Donanımlı oldukları, öykü üzerine kafa yordukları hemen belli oluyor bu genç yazarların.

B) Geçmişe baktığımızda böyle bir engelle pek kar-şılaşmadığımızı söyleyebiliriz sanırım.

C) İnsanlarla aramıza duvar örmekten vazgeçip köp-rüler kurmaya başlayarak yapabiliriz bunu.

D) Bir dilin sözcüklerinin oluşumuyla o ulusun toplum-sal, kültürel yaşamı arasında sıkı bir bağ vardır.

E) Ben onu bunu bilmem ama iyi ki sevebiliyoruz yoksa sevgi diye bir şey kalmazdı dünyada.

A seçeneğinde “bu genç yazarların”, B’de “böyle bir engelle”, C’de “bunu”, E’de “ben onu bunu bilmem” sözleri, bu cümlelerin kendinden önce gelen cümleler-le bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle bu cümleler, bir paragrafın giriş cümlesi olamaz. D se-çeneğindeki cümlede bağlayıcı öge olmadığından bu cümle bir paragrafın giriş cümlesi olmaya uygundur.

Yanıt D

10.2

(I) Köy Enstitüleri, kafa ile kol gücünü birleştirip do-ğanın üzerinde yürüyen okullardı. (II) Bunu zamanla anlayacaktık. (III) İnsanı kitap sayfalarının arasından, kadife koltuklardan çekip çıkarıyor, doğanın karşısı-na dikiyordu. (IV) Bu tutum ise yüzyıllardır ülkemiz-de kökleşmiş sakat “aydın üretimi”nin karşısındaydı. (V) Bunu çoğu kişi görmezden geldi, daha doğrusu buna katlanamadı.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, anlatımın akışını bozmaktadır? A) V. B) IV. C) III. D) II. E) I.

Parçada Köy Enstitülerinin insanı doğayla bütünleş-tirdiği, bazılarının buna katlanamadığı anlatılmış. II. cümlede “Bunu zamanla anlayacaktık.” denmesiyle anlatımın akışı bozulmuştur. Bu cümle parçadan çı-karılmalıdır.

Yanıt D

10.3

(I) Hat, bir sanattır hem de yüzyıllar boyu aşama aşa-ma gelişmiş ve orijinal temellere oturmuş zor bir sanat. (II) Kuralları ve değer yargıları vardır, eğitimi ve sistemi gerektirir. (III) Eskiden evlerimizi süslüyordu, şimdi de süslemeye devam ediyor. (IV) Estetik değerlerinden bir şey kaybetmedi, geleneksel kurallar çerçevesinde uygu-lanmaya devam ediyor. (V) Sanatçı sayısı belki eskiye göre az ama sanatçılar eskiyi aratmayacak nitelikte.

Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine düşüncenin akışına göre “Pozitif bilimlerle de alışverişi olan, değişim kurallarını da yine kendisi ortaya koyan, benzeri olmayan bir sanattır hat.” cümlesi getirilebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Soru kökündeki cümlede “de” bağlacı olduğu için bu cümle paragrafın ilk cümlesi olamaz yani I numaralı yere getirilemez. II numaralı cümlede “hat sanatının kuralları olduğu”ndan söz edilmiş. Soru kökündeki cümlede de hat sanatının kuralları olduğu belirtilmiş-tir. Öyleyse soru kökünde verilen cümle II numaralı cümleden sonra gelmelidir. Yaptığımız bu belirlemeye göre, cümle III numaralı yere getirilirse anlatımın akışı sağlanmış olur.

Yanıt C

10.4

(I) Her kuşağın bir önceki kuşağa göre avantajı, kendi-lerinden önceki şiir birikimidir. (II) Genç kuşakların ye-niliğe açık olmaları, oldukları yerde saymamaları, ken-di kişiliklerini oluşturmaları gerekir. (III) Bu birikim ne denli geniş boyutlu ise geleceğe açılma o denli elverişli olur. (IV) Önemli olan, birikimi doğru değerlendirmek, kendinden öncekinden kendini yaratabilmektir. (V) Gü-nümüz şairlerinin bu birikimden gereğince yararlanma-dığı, yazdıkları şiirlerde kendini göstermektedir.Numaralanmış cümlelerden hangisi anlatımın akı-şını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Parçada her kuşağın bir önceki kuşağa göre şiir birikimi açısından daha avantajlı olduğu, bu birikimin geleceğe açılmayı kolaylaştıracağı, bunun iyi değerlendirilmesi gerektiği anlatılmıştır. II. cümlede ise “genç kuşakların yenilikçi olmaları, kendi kişiliklerini oluşturmaları gerekti-ği” belirtilmiştir. Bu cümlenin paragrafta bulunması, anla-tımın akışını bozmuştur.

Yanıt B


181

“Paragrafta Yapı”

8

Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş cüm-lesi olmaya en uygundur? A) İyi bir şiir çevirisi de ana dilini ve çeviri yapacağı

dili çok iyi bilmek ve o ozanın duyarlığına, kimliği-ne bürünmekle olasıdır.

B) Çevirmenin asıl başarısı, kendi duyarlığındaki ozanı ve onun çevrilebilecek şiirlerini seçmek, ay-rıca onun şiirsel ustalıklarını yansıtabilmektedir.

C) Şiiri şiir yapan öz ve biçimidir; şiir, kendi dilinde verdiği tadı bir başka dilde veremez, bu nedenle de şiir çevrilemez.

D) Şiir çevrilince anlamından, duyarlığından, şiirsel-liğinden çok şey yitirir ama bu şairler yine de şiiri çevirmekten vazgeçmemektedirler.

E) Gerçekten de şiir çevirisinin çok zor olduğunu, şiirin özünü ve biçimini başka bir dile aktarırken şiirin yittiğini hepimiz bilmekteyiz.

A seçeneğindeki “de” bağlacı, B’de “asıl başarısı”, D’de “bu şairler”, E’de “gerçekten de” sözleri, bu cüm-lelerin kendinden önce gelen cümlelerle anlamsal bağı olduğunu göstermektedir. Giriş cümlelerinde bağlayı-cı öge bulunmadığından bu cümleler bir paragrafın ilk cümlesi olamaz. C seçeneğindeki cümlede bağlayıcı öge yoktur. Bu nedenle bu cümle bir paragrafın ilk cümlesi olmaya uygundur.

Yanıt C

9

Safranbolu’nun en büyük özelliği, bilindiği gibi evleridir. (I) Birbirinden farklı özellikleri olan, buram buram tarih kokan evleri ile Safranbolu, âdeta geçmişe ve bugüne ait tarihî şölen sunmaktadır ziyaretçilerine. (II) Burada bulunan binalar kerpiç, taş, ahşap ve kiremit gibi mal-zemelerden yapılan 100 ile 500 yaşında olan yapılardır. (III) Her bina, penceresi ve çatısıyla ayrı bir özelliğe sa-hiptir. (IV) Binalar, insana ve doğaya karşı büyük bir say-gı çerçevesi içindedir. (V) Safranbolu’ da hiçbir ev, diğer evin manzarasını ya da görüş alanını kapatacak şekilde inşa edilmemiştir. (VI) Binaların yapımındaki bu titizlik, zamanla bu evlerde yaşayan insanları da etkilemiştir.

Yukarıdaki parça iki paragrafa ayrılmak istense, ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangi-siyle başlar? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

IV. bir paragraf, konuya bakış açısının değiştiği cüm-leyle başlar. V. cümleye kadar Safranbolu evlerinin niteliklerinden söz edilmiş, V. cümleden itibaren Saf-ranbolu evlerinin konumu hakkında bilgi verilmiş. Bu nedenle ikinci paragraf V. cümleyle başlamalıdır. Doğ-ru yanıt “E” seçeneğidir.

Yanıt E

10

---- Bir karar almadan önce uzun uzun kafa yorar, ko-nunun her yönünü gözden geçirir, iyi ve kötü yanlarını tartarım. Bu, hem beni hem de yanımda bulunanları çileden çıkarır. Hiç olmazsa arada sırada duyarsız, daha atak olabilmeyi isterdim. Benim bu davranışımın olumlu yanı şu ki bir görev üstlendiğim zaman dikkati-mi dağıtmadan kendimi tamamıyla işime veririm.

Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşa-ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Çalışmayı sevmeyen, bir anını bile boş geçirme-yen, liderlik özelliği taşıyan insanlardan uzak du-rurum.

B) Ben inceden inceye düşünmeden adım atanlar-dan değilim, istesem de böyle olamıyorum.

C) Yapıtlarımı oluştururken ne kadar titiz davranır-sam davranayım mutlaka bir hata yapıyorum.

D) Roman yazmadan önce yazılmış bütün klasik ro-manları okur, özetlerini çıkarırım.

E) Bir işe başlamadan önce ne yapılması gerektiğini bilmeyenlere yardım edilmesi düşüncesindeydi.

Paragrafta kendini tedbirli biri olarak tanıtan kişi, bazen bu özelliğinden rahatsız olduğunu ama bir işi üstlendiğinde de kendini işine tamamen odakladığını belirtiyor. Parçanın başına getirilecek cümle de bu dü-şünceyi desteklemelidir. Bu anlam özelliğini taşıyan cümle B seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt B

183

"Paragrafta Yapı"

Konu Testi - 1

1. ---- Anlattıklarına dalıp gitmekten, yapraklarına dokunmaktan, taze mürekkebin kokusunu almak-tan, çevrilen yaprakların çıkardığı hışırtıdan hoşla-nırım. Odamdan dışarı çıktığım zamanlar, yanıma küçük boyda bir kitap almayı hiç unutmam.

Bu parçanın başına getirilebilecek en uygun cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bizim gibi yazarlar, bu konuya çok önem verir.

B) Dünyamız ancak insanla ve yapıtlarıyla var ola-caktır.

C) Okuyan biri için kitap önermek çok kolaydır.

D) İnsan, kalabalık ortamlarda bile yalnızlık çeke-bilir.

E) Ben kitabı her yönü ile severim.

2. Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olabilir?

A) Bir çevirmen ana dilini ve yabancı dilleri ne kadar iyi bilirse bilsin, tiyatro sahnesinin ger-çeklerinden uzaksa oyun çevirisinde başarılı olamaz.

B) Kitap, “İyi kitaplar az, kötü kitaplar çok okunur.” düşüncesinin yanlış olduğunu bir kez daha ka-nıtlıyor ayrıca.

C) Bu nedenle yaz aylarında ciddi konularda yazı yazamam, yazmaya kalktığımda da yazılarım, sıcağın etkisiyle ciddiyetini yitiriyor.

D) Sait Faik, bu anlayışı daha sonraları gerçeküs-tücü yaklaşımlarla birleştirerek bugünkü öykü-cülüğümüzü oluşturmuştur.

E) Birinci tür şiir, kişiyi sesiyle sarar ve onu kendi-ne tutsak eder; ikinci tür ise insanı kendi özgür sesiyle baş başa bırakarak ona yeni şiirler yaz-dırır.

3. Karagöz’ün yaşamımızdaki yeri için “Bitti” deniyor. Bu doğru değil ---- Onda, edebiyat, müzik kısacası güzel sanatlar adına ne biliyorsak hepsi vardır. Dinî açıdan bakarsanız tasavvuf vardır onda. Böyle bir sanatı nasıl yok etmeye çalışırız?

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlam bütünlüğü bozulmaz?

A) Karagöz, yaşamımızda önemli bir yere sahiptir.

B) Karagöz 14. yüzyıldan beri kendini sürekli yeni-leyerek bugünlere gelmiştir.

C) Çünkü gölge oyunu geleneksel tiyatronun en güzel türüdür.

D) Güzel sanatların insan hayatında önemli bir yere sahip olduğunu unutmamalıyız.

E) Karagöz ve Hacivat, bizim tarihî geçmişimizin önemli şahsiyetleridir.

4. ---- Düşünce iyi anlatılamazsa yapılması gereken şeyler doğru yapılamaz. Görevler gereği gibi yapıl-mazsa töre ve kültür bozulur. Töre ve kültür bozu-lursa adalet yanlış yola sapar. Adalet yoldan çıkar-sa şaşkınlığa kapılan halk ne yapacağını, işin nereye varacağını bilemez. Bunun içindir ki hiçbir şey dil kadar önemli değildir.

Bu parçanın başına getirilebilecek en uygun cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dil kusurlu olursa sözcükler düşünceyi iyi anla-tamaz.

B) Dili doğru kullanmayanlar, dilin özelliklerini bil-meyenlerdir, çok okumayanlardır.

C) Dilin özelliklerini öğrenmeyenler, toplumsal gö-revlerini yerine getiremezler, doğruluktan ayrı-lırlar.

D) Her dilin kendine özgü kuralları, özellikleri oldu-ğu unutulmamalıdır.

E) Bir düşünceyi aktarabilmek için kısa ve özlü cümleler kurulmalıdır.

223

1. BÖLÜMSÖZCÜKTE ANLAM

Konu Testi - 1 Sayfa 121. E 2. A 3. E 4. B 5. D 6. D 7. E 8. E 9. D 10. E 11. C 12. D

MECAZ (DEĞİŞMECE) TÜRLERİ

Konu Testi - 2 Sayfa 211. D 2. E 3. E 4. E 5. B 6. B 7. C 8. A 9. C 10. B 11. A 12. C

Konu Testi - 3 Sayfa 231. C 2. A 3. C 4. A 5. D 6. E 7. D 8. C 9. D 10. E 11. C 12. D

SÖZCÜKLER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ

Konu Testi - 4 Sayfa 341. A 2. B 3. D 4. C 5. D 6. A 7. E 8. A 9. E 10. C 11. C 12. D

Konu Testi - 5 Sayfa 361. E 2. B 3. E 4. B 5. C 6. E 7. A 8. D 9. D 10. E 11. C 12. C

KALIPLAŞMIŞ SÖZLER (SÖZ ÖBEKLERİ)

Konu Testi - 6 Sayfa 451. C 2. B 3. C 4. D 5. E 6. D 7. A 8. C 9. A 10. E 11. C 12. E

Geliştiren - 1 Sayfa 471. D 2. B 3. C 4. E 5. D 6. A 7. B 8. D 9. E 10. B 11. A 12. C

Geliştiren - 2 Sayfa 491. B 2. D 3. E 4. C 5. A 6. A 7. B 8. A 9. C 10. A 11. C 12. D

Geliştiren - 3 Sayfa 511. E 2. D 3. D 4. D 5. C 6. E 7. D 8. A 9. B 10. B 11. A 12. C

Geliştiren - 4 Sayfa 531. C 2. A 3. C 4. E 5. A 6. D 7. C 8. B 9. D 10. C 11. E 12. C

Geliştiren - 5 Sayfa 551. E 2. D 3. A 4. A 5. C 6. B 7. E 8. C 9. C 10. B 11. B 12. E

Pekiştiren - 1 Sayfa 571. C 2. D 3. D 4. A 5. A 6. D 7. A 8. B 9. B 10. A 11. E 12. A

Pekiştiren - 2 Sayfa 591. D 2. B 3. A 4. C 5. C 6. D 7. C 8. A 9. D 10. E 11. B 12. A

Pekiştiren - 3 Sayfa 611. A 2. C 3. A 4. C 5. A 6. C 7. E 8. E 9. D 10. E 11. E 12. A

Pekiştiren - 4 Sayfa 631. A 2. A 3. E 4. B 5. B 6. E 7. D 8. C 9. C 10. E 11. B 12. D

Pekiştiren - 5 Sayfa 651. B 2. D 3. D 4. C 5. D 6. B 7. D 8. B 9. E 10. E 11. D 12. B

Ölçen - 1 Sayfa 671. C 2. A 3. D 4. C 5. D 6. D 7. D 8. C 9. B 10. C 11. A 12. E

Ölçen - 2 Sayfa 691. A 2. C 3. C 4. A 5. B 6. C 7. A 8. D 9. A 10. C 11. D 12. B

Ölçen - 3 Sayfa 711. C 2. A 3. D 4. A 5. D 6. C 7. D 8. C 9. E 10. C 11. B 12. E

Ölçen - 4 Sayfa 731. A 2. B 3. C 4. A 5. B 6. C 7. C 8. E 9. D 10. A 11. A 12. D

Ölçen - 5 Sayfa 751. C 2. A 3. D 4. C 5. A 6. D 7. E 8. E 9. D 10. C 11. C 12. B

Ölçen - 6 Sayfa 771. C 2. A 3. C 4. A 5. C 6. B 7. D 8. D 9. C 10. C 11. E 12. D

2. BÖLÜMCÜMLEDE ANLAM

Cümlede Anlatım Özellikleri

Konu Testi - 1 Sayfa 861. E 2. D 3. D 4. E 5. C 6. D 7. A 8. C 9. E 10. D 11. D 12. B

Konu Testi - 2 Sayfa 881. E 2. C 3. E 4. A 5. E 6. E 7. A 8. B 9. A 10. D 11. A 12. C

Cümlede Anlam İlişkileri

Konu Testi - 3 Sayfa 971. C 2. E 3. D 4. B 5. E 6. D 7. A 8. E 9. D 10. A 11. B 12. E

Konu Testi - 4 Sayfa 991. E 2. E 3. C 4. E 5. B 6. B 7. A 8. C 9. D 10. E 11. B 12. C

Konu Testi - 5 Sayfa 1011. C 2. C 3. C 4. B 5. C 6. D 7. C 8. A 9. E 10. E 11. D 12. E

Konu Testi - 6 Sayfa 1031. E 2. B 3. B 4. B 5. C 6. D 7. E 8. E 9. C 10. D 11. B 12. C

Geliştiren - 1 Sayfa 1051. E 2. B 3. A 4. A 5. D 6. B 7. C 8. E 9. A 10. B 11. C 12. A

Geliştiren - 2 Sayfa 1071. E 2. C 3. E 4. D 5. E 6. A 7. E 8. D 9. D 10. C 11. D 12. B

Geliştiren - 3 Sayfa 1091. E 2. C 3. D 4. D 5. E 6. C 7. D 8. D 9. A 10. A 11. A 12. D

Geliştiren - 4 Sayfa 1111. D 2. B 3. D 4. E 5. A 6. B 7. A 8. A 9. C 10. C 11. B 12. D

Geliştiren - 5 Sayfa 1131. B 2. A 3. B 4. D 5. D 6. C 7. D 8. C 9. A 10. C 11. B 12. C

Geliştiren - 6 Sayfa 1151. D 2. A 3. C 4. B 5. D 6. E 7. E 8. D 9. D 10. A 11. B 12. D

Geliştiren - 7 Sayfa 1171. C 2. A 3. E 4. D 5. C 6. B 7. E 8. A 9. A 10. B 11. C 12. E

Pekiştiren - 1 Sayfa 1191. D 2. C 3. D 4. D 5. C 6. D 7. E 8. E 9. B 10. C 11. B

Pekiştiren - 2 Sayfa 1211. C 2. D 3. E 4. E 5. E 6. B 7. E 8. D 9. A 10. B 11. C 12. D

Pekiştiren - 3 Sayfa 1231. B 2. C 3. E 4. B 5. D 6. B 7. D 8. D 9. A 10. C 11. A 12. D

Pekiştiren - 4 Sayfa 1251. B 2. D 3. A 4. C 5. B 6. B 7. E 8. E 9. E 10. D 11. D 12. A

Pekiştiren - 5 Sayfa 1271. D 2. C 3. D 4. D 5. A 6. B 7. D 8. A 9. B 10. B 11. C

Pekiştiren - 6 Sayfa 1291. E 2. E 3. D 4. C 5. A 6. C 7. C 8. E 9. B

Pekiştiren - 7 Sayfa 1311.E 2. E 3. A 4. B 5. E 6. D 7. E 8. A 9. C 10. E

Ölçen - 1 Sayfa 1331. E 2. E 3. C 4. E 5. E 6. E 7. A 8. D

Ölçen - 2 Sayfa 1351. D 2. D 3. C 4. C 5. A 6. D 7. C 8. E 9. E 10. E 11. B

Ölçen - 3 Sayfa 1371. E 2. B 3. C 4. E 5. D 6. B 7. E 8. B 9. E 10. E

CEVAP ANAHTARI

anlam bilgisi - capyayinlari.com.trcapyayinlari.com.tr/demo/anlam-bilgisi.pdf · Sözcükte Anlam,...

Documents

Transcript of anlam bilgisi - capyayinlari.com.trcapyayinlari.com.tr/demo/anlam-bilgisi.pdf · Sözcükte Anlam,...