ANIMALIEI BURUZKO TEORIA
-
Upload
amaia-benaran -
Category
Documents
-
view
257 -
download
0
description
Transcript of ANIMALIEI BURUZKO TEORIA
ANIMALIAKZALDIA
BEHIAASTOA
TXERRIA
ARDIAARKUMEA
KATUA
TXAKURRA TXITA OILARRAAHATEA
ANIMALIA MOTAK
1.ORNODUNAK
2. ORNOGABEAK
• ORNODUNAK: bizkaezurra duten animaliak dira
• ORNOGABEA: bizkaezurrik gabeko edozein animalia da.
ANIMALIA ORNODUNAK
ARRAINAK
NARRASTIAK
ANFIBIOAK
UGAZTUNAK
HEGAZTIAK
BOST TALDE HAUETAN BANATZEN DIRA:
UGAZTUNAK
• Biriken bidez arnasten dute.
• Ilez estalita dute gorputza.
• Gehienek lau hanka dituzte.
• Bibiparoak dira: kumeak amaren gorputzaren barruan osatzen eta hazten dira.
• Sortzen duten esnea ematen diete kumeei.
• Ugaztun batzuk itsasoan bizi dira: ez dute ilerik, ez dute hankarik.Hegalak dituzte: Izurdea.
• Beste ugaztun batzuk hegalariak dira: sagu-zaharrak.
• Primateak ere ugaztunak dira: gizakiak talde honen barruan gaude gorila, txinpantze eta tximinoekin batera.
HEGAZTIAK
• Biriken bidez hartzen dute arnasa.
• Lumaz estalita daude.
• Hanketan, ezkatak dituzte.
• Mokoa erabiltzen dute jateko.
• Hegoak dituzte hegan egiteko.
• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.
• Narrastiak ez bezala, arrautzak eta kumeak zaintzen dituzte.
NARRASTIAK
• Biriken bidez hartzen dute arnasa.
• Ezkatak dituzte gorputzean.
• Gehienek, lau hanka dituzte eta lehorrean bizi dira.
• Narrastiek berezitasunak dituzte: sugeek ez dute hankarik, dortokak oskol gogorra dute eta krokodiloek ezkutu gogorra dute.
• Narrastiak obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.
• Ez dituzte arrautzak ezta kumeak zaintzen.
ANFIBIOAK
• Larruazal biluzia dute: ezkatarik, lumarik eta ilerik gabe.
• Biriken bidez eta larruazal osoaren bidez arnasten dute.
• Lau hanka dituzte eta atzekoak aurrekoak baino luzeagoak dira.
• Ez dute isatsik.
• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.
• Arrautzak uretan errun behar dituzte ez lehortzeko.
• Anfibioen adibideak: zapaburuak (ez dira animalia helduen berdinak, igelak bihurtzen dira hazten direnean).
ARRAINAK
• Uretako animaliak dira, ezin dira uretatik kanpo bizi.
• Uretan dagoen oxigenoa arnasten dute, zakatzen bitartez.
• Gorputza ezkataz estalia dute eta hegatsei esker ibiltzen dira.
• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.
• Milaka arrautza erruten dituzte baina ez dituzte zaintzen.
ANIMALIA ORNOGABEAK
• Bost taldetan banatzen dira:
MARMOKAK
HARRAK
MOLUSKUAK
ARMIARMAK
INTSEKTUAK
MARMOKAK
• Itsasoko animaliak dira,soilik ozeanoetan bizi dira.
• Haien garroak ziztatu egiten dute ehizatzeko eta beste animaliaz babesteko.
• Ziztadek azkura eragiten dute.
• Gelatina poltsa handien modukoak dira.
• Aho bakarra dute.
HARRAK
• Animalia luzeak dira.
• Gorputz biguna dute eta ez dute hankarik.
• Batzuk, lurrean bizi dira eta beste batzuk, ordea, itsasoan.
• Har hauetako batzuk, gaixotasunak eragiten dizkigute gizakioi.
MOLUSKOAK
• Maskordun eta maskor-gabeak izan daitezke.
• Maskordunak: maskor baten barruan bizi dira eta gorputz biguna dute.Oin handi baten bidez mugitzen dira eta landareak jaten dituzte.Batzuk itsasoan bizi dira eta beste batzuk lurrean: barraskiloak, karrakelak …
• Maskor-gabeak: ez dute maskorrik eta lurrean edo itsasoan bizi daitezke: olagarroak, bareak …
ARMIARMAK
• Zortzi hanka dituzte.
• Askok, zetazko haria sortzen dute eta armiarma-sare itsaskorrak egiten dituzte.
• Intsektuak harrapatzen dituzte jateko.
• Artropodoen taldekoak dira: karramarroak, ehunzangoak eta intsektuak.
INTSEKTUAK
• Animalia talde ugarienetakoa da.
• Hiru zatiz osatuta daude: burua, toraxa eta sabelaldea.
• Sei hanka dituzte eta gehienek lau hego dituzte.
• Obiparoak dira: erruten dituzten arrautzak oskol gogor batez babestuta daude.
• Intsektu jaioberriei larba esaten zaie eta ondoren intsektu bihurtzen dira.
• Intsektuak oso garrantzitsuak dira guretzat: batzuk onuragarriak dira eta beste batzuk berriz, kaltegarriak.