Damnjanović Ivana

Akcioni potencijal

• Svaku živu ćeliju odlikuje razlika potencijala sa dve strane ćelijske membrane.

• Ovaj potencijal je uslovljen nejednakim rasporedom jona sa obe strane memrane.

Membranski potencijal

• Ćelije koje na stimulus reaguju promenom potencijala su nadražljive ćelije.

• Čulne, nervne, efektorne.• Membranski potencijal koji je zastupljen u ovim ćelijama

kada su nenadražljive se naziva potencijal mirovanja.

• Membrana može menjati svoj potencijal zahvaljujući voltažno-zavisnim jonskim kanalima.

• Kako će se potencijal menjati, zavisi od vrste jona koje kanal propušta (od selektivnosti).

• Može doći do hiperpolarizacije membrane tj. do još veće razlike potencijala od one koja postoji u potencijalu mirovanja.

• Do hiperpolarizacije dolazi kada stimulus uzrokuje otvaranje kanala za kalijum.

• On počinje da se kreće niz gradijent-izlazi iz ćelije.

K+

K+

K+K+

K+

• Nasuprot ovome, neki stimulusi dovode do depolarizacije-smanjenja razlike potencijala u odnosu na potencijal mirovanja.

• Ovo se dešava kada se otvore kanali za natrijumnatrijum koji se kreće niz gradijent-u ćeliju.

Akcioni potencijal

• Kada promena potencijala membrane dostigne određeni nivo potencijala-kritični nivo depolarizacije-nastaje akcioni potencijal.

• Akcioni potencijal je kratkotrajna promena potencijala u toku koje se potencijal najpre smanjuje od -60mV do nule, raste do pozitivnih vrednosti, a potom se ponovo vraća na potencijal mirovanja.

Jonska osnova akcionog potencijala

• Akcioni potencijal je promena potencijala membrane koja ima oblik šiljka.

• Depolarizacija (potencijal se smanjuje do nule).• Uzlazna faza (“obrtanje” potencijala: unutrašnja strana

membrane postaje pozitivnija od spoljašnje.• Repolarizacija (silazna faza).• Faza prebačaja (pre nego što se ponovo uspostavi potencijal

mirovanja, unutrašnja strana membrane na kratko postaje negativnija nego u stanju mirovanja).

Kada stimulus izazove depolarizaciju, otvaraju se kanali za Na+, i brzo zatvaraju. Kanali za K+ se sporije otvaraju ali ostaju duže otvoreni, pa izlazak K+ izaziva repolarizaciju.

Mijelinski omotač

Mijelin povećava brzinu sprovođenja akcionih potencijala.

Na pravilnim rastojanjima od 0.2-2 mm mijelinski omotač se prekida, ostavljajući ogoljenu membranu.

Ta ogoljena mesta se nazivaju nodusi, i tu se nalaze voltažno-zavisni jonski kanali koji omogućavaju nastanak akcionog potencijala.

Predeo između nodusa se naziva internodus.

Nodus

Nodus

Nodus

Akcioni potencijali nastaju samo u nodusima

Pozitivna naelektrisanja putuju duž vlakna tj. duž internodusa.

Kada stignu u oblast nodusa, izlaze kroz membranu i proizvode akcioni potencijal.

Skokovito sprovođenje