Jalāl ud-Dīn Muḥammad Akbar Akbar the Great

(14 October 1542 – 27 October 1605)

จดทาโดย

นางสาวศศวมล ออนทอง รหสนกศกษา 521910235

เอกสารชนนเปนสวนหนงของวชา

สทธมนษยชนและงานดานมนษยธรรมในความสมพนธระหวางประเทศ

Human rights and Humanitarian Works in International Relations (126324)

คณะรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

ภาคการศกษา 2/2554

สารบญ

เรอง หนา

บทนา 1

อตชวประวตของจกรพรรดอคบาร 2

- ความเปนมาราชวงศโมกล

- เหตการณทสาคญและจดหกเหในชวต

สภาพสงคมอนเดยในยคของจกรพรรดอคบาร 4

กษตรยในฐานะนกสทธมนษยชน 5

- สทธเสรภาพในการนบถอศาสนา

- กษตรยในฐานะนกปกครอง

- ลกษณะนสยและบคลกของจกรพรรดอคบาร

ความสมพนธระหวางรฐ ศาสนา ศลธรรมกบสทธมนษยชน 9

บทสรป 13

บรรณานกรม

ภาคผนวก (ภาพประกอบ)

(ก) พระรปพระเจาอคบาร

(ข) แผนทแสดงจกรวรรดในยคสมยของพระเจาอคบาร

(ค) ทฝงพระศพพระเจาอคบาร พระราชวงสกนดรา เมองอกรา

(ง) ศลปะสมยในยคสมยราชวงศโมกล

(จ) “The Red Fort” สถาปตยกรรมในสมยราชวงศโมกล

บทนา

ประเดนเรองสทธมนษยชนในทางสากลถอไดวาเปนสงทถอกาเนดมาพรอมกบธรรมชาตของทก

สรรพสงทไดชอวาเปนสงมชวตไมวาจะเปนมนษย คน สตวหรอสงแวดลอม สงเหลานมสทธในเนอตว

สภาพรางกาย มสทธทจะดารงอยดวยเสรภาพทไมมขอบเขตจากดและการไมละเมดผอน นบตงแตอดต

มนษยไดเรยนรทจะเอาตวรอดทงการดารงชพทามาหากน การทาสงคราม การปกครองทมผนาในฐานะท

เปนกษตรย สาหรบสงคมอนเดย ดนแดนทเตมไปดวยความหลากหลายของผคน มการสงผาน การสบตอ

อารยธรรมทยาวนานนบพนป ตลอดจนเปนดนแดนทมรากฐานทางปรชญาในการใหความเคารพในชวต

ของผอน ทงนบคคลทเลอกศกษา คอ จกรพรรดยาลาอดน มฮมหมด อคบาร กษตรยองคทสามแหงราชวงศ

โมกลซงปกครองอนเดยในชวงครสตศกราชท 17 โดยในเอกสารฉบบนไดรวบรวมประวตของจกรพรรดอค

บารในการทานบารงสรางอนเดยทามกลางปญหาความขดแยงในดานศาสนา การทาสงคราม ตลอดจนการ

ดาเนนนโยบายความสมพนธกบประเทศอน โดยเฉพาะอยางยงการใหสทธเสรภาพในการนบถอศาสนาของ

ประชาชนและการอภเษกสมรสกบเจาหญงซงนบถอศาสนาฮนดเพอสรางความสมพนธอนดระหวางทงสอง

ศาสนา (ในยคสมยนนการแตงงานกบคนตางศาสนาถอเปนเรองตองหามเนองจาก ความคด ความเชอ

ระหวางฮนดและอสลามทแตกตางกนอยางสดโตงและบรบททางสงคมในชวงเวลานนกเตมไปดวยความ

หลากหลายทางอดมการณอกเชนกน)

เปาประสงคหลกในงานศกษานมอย 3 ประการ ดวยกน ประการแรกคอ ตองการชใหเหนถงสภาพ

สงคมของดนแดนทในปจจบนถกเรยกวาประเทศอนเดย ในชวงชวตของจกรพรรดอคบาร ตองเผชญกบ

ความขดแยงทางชาตพนธ การเขนฆา การละเมดสทธในการนบถอศาสนา จกรพรรดพระองคนไดดารงตน

ดวยวธใดในการแกไขปญหาเหลานดวยการใชปฏภาณไหวพรบ ทงๆทพระองคไมสามารถอานหรอเขยน

หนงสอได ประการทสอง ตองการใหผอานปรบมมมองเกยวกบคนมสลม เพราะในปจจบนสอกระแสหลก

จานวนมากไดพงเปาไปทการกวาดลางกลมผกอการราย จงทาใหผรบสารมกเหนภาพความรนแรง การ

ละเมดสทธมนษยชนของคนมสลม แตคนสวนใหญมกไมพยายามทจะศกษา “จตใจและเรองราวทาง

ประวตศาสตร” ของพวกเขาอยางจรงจง หากเรารจกมองภาพหลายดาน ใจกวางมากพอทจะรบความจรงอก

ดานกจะทาใหมมมองการใชชวตเปลยนไปและเขาใจผอนมากยงขน ประการสดทาย พยายามใหผอานเหน

ภาพความสมพนธระหวาง รฐ ศาสนา ศลธรรมวามประเดนเชอมโยงกนอยางไรในเรองของสทธมนษยชน

ทงในอดตและปจจบน และการคาดเดาสภาพการณในอนาคตวาความขดแยงทางศาสนาจะนามาสการปะทะ

กนชนทางอารยธรรมหรอไม ประเดนเหลานเปนสงทนาสนใจอยางยงนอกเหนอจากการศกษา สทธ

มนษยชนจากขอมลกระแสหลกทสวนใหญชาตตะวนตกมกเปนผวางรากฐานกฎหมายทางสทธมนษยชน

และแนวคดตางๆ ในการกาหนดพฤตกรรมของมนษย

1

อตชวประวตของจกรพรรดอคบาร

ความเปนมาของราชวงศโมกล

ราชวงศโมกลเปนราชวงศทนบถอศาสนาอสลาม ไดรบการสถาปนาในยคครสตศกราช 15261 คาวา

“โมกล” เปนคาทเรยกเพยนมาจาก “มองโกล” และใชเรยกราชวงศทปกครองอนเดย นบตงแตพระเจาบาบร

(Babur) และบางครงใชเรยกอาณาจกรอนเดยในสมยนนดวย1

2 เปนทรจกกนไปทวโลกวาราชวงศโมกล

ดดแปลงมาจากคาวามกลซงเปนคาภาษาเปอรเซยทใชเรยกพวกมองโกลเนองจากจกรพรรดมองโกลทปก

ครองอนเดยไดสบเชอสายมาจากเจงกสขานผนาทพเขามารกรานอนเดย ในขณะนนดนแดนแถบนไดรบ

การขนานนามวา “อนทวปอนเดย” ซงแตกตางจากในอนเดยปจจบนทเกดขนโดยไดรบเอกราชจากองกฤษ

เมอ 15 สงหาคม ค.ศ.1947 ดนแดนแหงนมลกษณะธรรมชาตทหอมลอมอย กลาวคอ ทางทศเหนอตดตอ

กบเทอกเขาหมาลย ทศตะวนตก ทศตะวนออกและทศใต มพรมแดนธรรมชาตเปนทะเลอาหรบ อาวเบงกอล

และมหาสมทรอนเดยตามลาดบ จากลกษณะธรรมชาตเชนนทาใหดเหมอนวาอนเดยอยอยางโดดเดยว แตใน

ความเปนจรงแลวประชาชนในอนทวปตงแตโบราณกาลไดใชชองเขาทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ เปน

เสนทางคมนาคมเพอคาขายและแลกเปลยนวฒนธรรม2

3 ดงนนอนเดยนบตงแตกอนยคประวตศาสตร จงตอง

เผชญหนากบการรกรานของชาวตางชาต ตางศาสนา วฒนธรรมมาแลวนบครงไมถวนเปนระยะเวลานบพน

ป อยางไรกตามวฒนธรรมฮนดทเจรญรงเรองกถกทาทายดวยวฒนธรรมอสลาม เมอมสลมสามารถสถาปนา

อานาจทางการเมองของตนไดในอนแดนตอนเหนอ ชาวมสลมในอนเดยไมไดถกกลนหายไปในสงคมฮนด

ในทางตรงกนขามทงสองวฒนธรรมตางยนหยด มบทบาทสาคญและมอทธพลตอประชาชนของวฒนธรรม

ตนเองเคยงคกนไปจนกระทงถงปจจบน

เหตการณสาคญในชวต

พระเจาอคบารประสตเมอวนท 15 ตลาคม ค.ศ. 1542 พระมารดาชอ พระนางฮามดา ซงม

พระชนมายเพยง 15 ป พระองคประสต ณ เมองอมารโกท เปนเมองเลกๆใกลทะเลทราย สวนพระบดาคอ

พระเจาหมายนซงอยในภาวะไรบลลงกและกาลงเรรอนอยในอนเดย ขณะนนพระเจาหมายนไดรบความ

1 พรพล อศรภกด. เอกสารประกอบการสอน “อารยธรรมอนเดย. สาขาวชาประวตศาสตร คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม หนา 2 2 ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.พมพครงท 2 กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยรามคาแหง, 2526 หนา 230 3 พรพล อศรภกด. เอกสารประกอบการสอน “อารยธรรมอนเดย. สาขาวชาประวตศาสตร คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม หนา 3

2

ชวยเหลอจากราชาแหงเมองอมารโกทตอมาเมองนกลายเปนเมองทสาคญในประวตศาสตรโมกล3

4 ในการถอ

กาเนดของพระเจาอคบารนนตามธรรมเนยมไดมการบรรเลงดนตรดวยแตร สงข มทงการรองราทาเพลงและ

การทานายทางโหราศาสตรตามความเชอของคนมสลมในสมยนน4

5

จากบนทกรายงานของหมายน กอนสนพระชนมไดประมาณ 2 เดอน พระองคทรงตดสนพระทย

ครงสดทายใหไบรามขาน ผเปนแมทพใหเปนพระอภบาล (protector) เจาชายอคบารขณะทเจาชายอคบาร

ทรงไดรบขาววาพระบดาเสดจสวรรคตนนกาลงเสดจอยทอทยานเมองคาลานอร วนน นเปนวนท 14

กมภาพนธ ค.ศ.1556 6เจาชายอคบารกไดเสดจเสวยราชสมบตสบตอเปนพระจกรพรรด กลาวถงไบรามขาน

ซงเปนแมทพของพระเจาหมายน ไดรบความไววางใจถงไดรบการแตงตงใหเปนผคมครองพระเจาอคบาร

เมอตนรชกาลของพระเจาอคบารอานาจสวนใหญอยในมอของไบรามขาน เชนการตดสนประหารชวต

นกโทษทงๆทพระเจาอคบารมสทททจะตดสนเองวานกโทษคนนนควรถกประหารหรอไม เขาไดเปนผนา

ทพในการสงครามและประหตประหารชวตผคนเปนจานานมาก ถงแมวาเขาจะเปนผมอานาจมากแตกมศตร

มใชนอย สาเหตหนงเปนเพราะเขานบถอศาสนาอสลามนกายชอะหขณะทชนชนสงสวนใหญนบถออสลาม

นกายสหน อยางไรกตามเขากใชชวตอยางสขสบาย แมแตขาราชการพระเจาอคบารกมอาจเทยบบรวาร

ของไบรามขานได เมอไบรามขานใชอานาจมากเชนน ใน ค.ศ. 1560 7พระเจากทรงประกาศเปนทางการตอ

หนาไบรามขานวานบแตนไป เปนการสนสดตาแหนงของไบรามขานและพระองคจะจดราชการแผนดนเอง

และทรงแนะนาใหเดนทางไปยงเมกกะ ไบรามขานเคองแคนมากเพราะเปนการเหยยดหยามจงกอกบฏแตก

พายแพพระเจาอคบาร พระเจาอคบารกลบปฏบตตอไบรามขานดวยความเมตตาเพราะทรงคานงถงการรบใช

ในอดตและทรงใหเกยรตไบรามขานดวยการสงเขาไปเมกกะครงทสอง แตเขาไปถกฆาตายเสยทเมอง

ปาทาน ดวยนามอของบตรชายผทเคยถกไบรามขานฆาตายในสงครามเมอ 5 ปมาแลว

กลาวไดวา การตดสนใจของพระเจาอคบารในการยตบทบาทของไบรามขานในครงนถอเปนจดหก

เหและเปนจดเปลยนทสาคญในชวงชวตของพระองค ทตองทนรบการกระทาทบาอานาจในการเขนฆาผคน

ของไบรามขาน ในฐานะทพระองคเปนกษตรยแหงราชวงศโมกล พระองคกลาทจะเปลยนแปลงตนเองเมอ

พระชนมายเพยง 17 ชนษา และดาเนนชวต ปกครองแผนดนดวยวธของพระองคเองนนคอ การดารงตนอย

ดวยการเหนอกเหนใจผอน เปนทงนกปกครองและนกการทตทมงแสวงหาผลประโยชนใหสวนรวมซงกคอ

4 ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.พมพครงท 2 กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยรามคาแหง, 2526 หนา 241 5 Begam, Gul-Baden, 1524-1603. The History of HumEayEun (HumEayEun-nEama) / by Gul-Badan Begam (Princess

Rose-Body) ; translated, with introd., notes, illus., and biographical appendix, and reproduced in the Persian from the

only known ms. of the British Museum by Annette S. Beveridge. Delhi : Idarah-i Adabiyat-i Delli, 1972 page 158 6 เพชร สมตร. โมกล. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522 หนา 45 7 ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.พมพครงท 2 กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยรามคาแหง,2526 หนา 246

3

ประชาชนของพระองคเอง หลงจากหวขอนตอไปจะกลาวถงสงทพระเจาอคบารทรงเพยรกระทามาตลอด

ชวชวตและถกจารกไวในประวตศาสตรททวโลกตางใหการสรรเสรญ

สภาพสงคมอนเดยในยคของจกรพรรดอคบาร

เมอชาวมสลมไดเขามาในอนเดย กไดนาเอาวธการปกครองแบบมสลมมาเผยแพร จงทาใหเกดการ

ปะทะกนทางอารยธรรม7

8 ระหวางอารยธรรมฮนดและอารยธรรมมสลม ผคนสมยนนในแควนราชปตดาเนน

ชวตภายใตลกษณะทางสงคมทเรยกวา “ระบบวรรณะ” (Caste system) ระบบนไดกอเกดขนในสงคมอนเดย

นบตงแตยค พราหมณะ8

9 ประชาชนในสงคมสมยน มทงพอคาและทาส ทาสบางคนสามารถทางานใน

ตาแหนงในทางสงคมและราชการ ทงนขนอยกบคณงามความดและความสามารถของตน ทาสนอกจากจะ

เปนชาวอนเดยแลว ยงมทาสจากชาวตางประเทศ เชน จน ตรก และเปอรเซย ขณะทโครงสรางทางสงคม

ของ ชนช นปก ครองย ง คง เ ปนท หาร ทก คนท รบ ราช การกบพ ระอคบา ร ตา ง มย ศทหารท ง ส น

นอกเหนอไปจากน การนบถอศาสนากยงมความหลากหลายตามไปดวยเชนกน เมอราชวงศโมกลซงเปน

มสลมปกครองดนแดนอนทวปจงทาใหเกดการเกบภาษทมชอเรยกวา “จซซา” สาหรบผทไมไดนบถอ

ศาสนาอสลาม การขดรดเกบภาษในครงนไดสรางความเดอดรอนใหกบประชาชนเปนอยางมากเนองจากม

กลมคนจานวนมหาศาลทยงคงนบถอศาสนาฮนดและศาสนาอนๆ การเกบภาษจารกแสวงบญในลกษณะน

ทาใหเกดความขดแยงในทางศาสนามากยงขน จากเดมทคนฮนดและมสลมรสกถงความแปลกแยกตอกน

เปนทนเดมอยแลว เมอพระเจาอคบารทรงทราบเรองจงแกไขดวยวธการตางๆ ในการใหสทธ เสรภาพใน

การนบถอศาสนาของประชาชน ทงการอภเษกสมรสกบเจาหญงผซงนบถอศาสนาฮนด และการยกเลกการ

เกบภาษ “จซซา” รวมไปถงนโยบายการปกครองในดานอนๆดวยเชนกน

ในอกดานหนงหากจะกลาวแตเพยงวาความแตกตางดานศาสนาทาใหเกดความขดแยงเพยงอยาง

เดยวน นกจะเปนการมองในมมแคบมากเกนไปนก เราไมอาจปฏเสธไดวา ศาสนาอสลามในยคของ

จกรวรรดโมกลมอทธพลอยางมากตอชาวฮนด เพราะปรากฎวา มชาวฮนดไดเปลยนมานบถอศาสนาอสลาม

เปนจานวนมาก ในขณะเดยวกนกมการถายทอดศลปวฒนธรรมและยกยองซงกนและกน นกปรชญาศาสนา

ชาวอสลามไดรบการเคารพและทางานในอนเดย สวนนกบญชาวฮนดกไดรบความเคารพในหมผนบถอ

อสลาม ยกตวอยางเชน ไดปรากฎพบทฤษฏทางปรชญาทเรยกวา “Ghulat10” ของชาวมสลมนกายชอะหใน

คาสอนของศาสนาฮนด 11

8

คานนามาจากแนวคดของ Samuel P. Huntington ผ รเรมแนวคด “The Clash of civilization” 9

พรพล อศรภกด. เอกสารประกอบการสอน “อารยธรรมอนเดย. สาขาวชาประวตศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

หนา 22 10

คานเปนชอทฤษฎทางปรชญาทเชอวา มนษยและพระเจามความสมพนธกน กลาวคออาจถกสรรเสรญราวกบวาเขาเปนประหนงพระ

เจา แตพระเจากอาจถกทาใหมระดบทตาลงมาเสมอมนษย 11 Chand Tara. Influence of Islam on Indian culture 2nd ed. Allahabas : Indian Press, 1963. Page 51

4

กษตรยในฐานะนกสทธมนษยชน

สทธเสรภาพในการนบถอศาสนา

พระเจาอบการทรงเชอในเสรภาพทางศาสนาวาเปนทางทจะนาความสงบมาสอาณาจกร เพราะ

พระองคทรงมพระบดาทนบถอศาสนาอสลามนกายสหน พระมารดานบถอนกายชอะห และทรงถอกาเนด

ในฮนดสถาน ในสานกของพวกฮนด ดงนน พระองคจงทรงมความคดกวางไกลในเรองศาสนา และยงม

นโยบายศาสนาเปนสวนพระองคอกดวย พระองคทรงยนยอมใหมการปฏบตทางศาสนาฮนดภายในราชวง

ฝายในของพระองค และอนญาตใหนาววเขามาในราชสานกได เนองจากเปนคากลาวทลขอของเจาหญง โย

ฮา พระธดาของราชาแหงไชยประ (ใน ค.ศ.1562 1 1

12พระนางโยฮาทรงเปนพระมารดาของจกรพรรดองค

ตอไปคอพระเจาจาฮนกร พระเจาจาฮนกรกจะอภเษกสมรสกบเจาหญงราชปตตอไป นบจากการแตงงาน

ครงแรกระหวางพระมารดาและเจาชายอคบารไปอก 7 ชวอายคน ) พระนางถกสงมาอภเษกสมรสกบพระ

เจาอคบารดวยเหตผลทางการเมอง แตกระนน พระเจาอคบารกปฏบตกบพระนางดวยการใหเกยรตทงเนอตว

รางกาย และ เสรภาพในการนบถอศาสนา นบแตนนมาความรกจงกอตวขน พระนางจงยงคงรกพระเจาอค

บารอยเสมอมาถงแมจะมเหตการณททาใหเกดการเขาใจผดทพระเจาอคบารทรงคดวาพระนางแอบไปมใจ

ใหกบชายอน ในชวงเวลาของการใชชวตค พระนางโยฮาไดใหแงคดในการดาเนนนโยบายการปกครองของ

พระเจาอคบารในการ “ฟงเสยงหวใจของประชาชนและเปนหนงเดยวกบพวกเขา” ไมพยายามปกครองดวย

การใชความรนแรงแตพยายามทจะทาความเขาใจชวตของผคนดวยหวใจของการเปนกษตรย จากสงนเองจง

เปนแรงบนดาลใจใหพระเจาอคบารมจดมงหมายทจะรวมคนมสลมและคนฮนดเขาไวดวยกน เพออนเดยจะ

ไดเปนชาตอนหนงอนเดยวกน12

13

นอกจากนน พระองคยงทรงลดภาษใหแกคนตางศานา เมอเสดจลาสตวอยใกลเมองมธรา ทเปน

แหลงแสวงบญของพวกฮนด พระเจาอคบารทรงเหนวาขาราชสานกของพระองคเกบภาษนกแสวงบญทก

คนดงเชนผนามสลมแตกอนเคยปฏบตมา พระองคจงทรงสงเลกเกบภาษเหลานนเสย ในปตอมายงทรงเลก

“จซซา” คอภาษทระบไวในคมภรอลกรอานใหเกบจาก “ดมมส” หรอคนนอกศาสนา พระเจาอคบารทรง

อธบายหลกการเหตผลของพระองควา

“ความเมตตาของพระเจาไดเขาไปอยในทกๆลทธความเชอ...พระเจาผ เปนนรนดรทรงใจกวางตอทกจตวญญาณ

และทกสภาพของมนษย ดงนนจงเปนการเหมาะสมทษตรยทงหลาย ซงเปนประดจเงาแหงพระเปนเจานน จะไมละลเย

หลกการนไป”14

12

เพชร สมตร. โมกล. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522 หนา 50 13

เนอหาบางสวนไดหยบยกมาจากเรองราวในภาพยนตรเรอง “Akbar the Great” 14

คานธ, โมหนทาส การามจนทร, ค.ศ. 1869-1948.ลางแคนกบสมานฉนท สความเขาใจประวตศาสตรเอเซยใต.พมพครงท 1.

กรงเทพฯ : คบไฟ, 2551 หนา 132

5

การเลกภาษนอกศาสนานแสดงใหเหนวาทกคนเปนประชาชนของประเทศเทาเทยมกน เปน

ความคดสมยใหม ทผนามสลมกอนหนานมไดเคยปฏบต กลาวไดวา แนวคดในเรองของความเทาเทยมกน

ในสงคมพระเจาอคบารอาจไดรบอททพลทางความคดมาจากมชชนนารทมาเผยแพรศาสนาครสตในยคนน

(จะกลาวถงบทบาทของมชชนนารในหวขอตอไป) การทพระองคทรงยกเลกประเพณทคนมสลมไดปฏบต

สบตอกนมาและคาสอนเหลานนยงถกระบไวในคมภรทางศาสนาซงถอวาเปนสงศกดสทธของคนมสลม

แสดงใหเหนถง “การสวนกระแสอานาจทางวฒนธรรม” ทมมาแตกอน แนนอนวาพระองคยอมประสบกบ

อปสรรคนานปการในการเปลยนแปลงทยงใหญเชนน แตพระองคกหาไดหมดความพยายามไม พระองค

กลาทจะตอสและเปลยนแปลงสงคมไปในทางทดขน พระเจาอคบารจงทรงเปนแบบอยางทดในการเปนนก

สทธมนษยชนสาหรบผคนในยคสมยนน พระองคจงไดรบการยกยองใหเปน “ อคบารมหาราช”1 4

15 กษตรยผ

ทรงกอตงจกรวรรดโมกลอยางแทจรง

กษตรยในฐานะนกปกครอง

ในยคสมยของพระเจาอคบาร พระองคสามารถรวมอาณาจกรทางตอนเหนอของอนเดยใหเปนหนง

เดยวภายใตการปกครองของราชวงศโมกล และทรงพฒนาระบอบการปกครองแบบสมบรณาญาสทธราชย

กลาวคอ จกรพรรดมอานาจเตมโดยสมบรณในการบรหาร ราชการแผนดน ทงการบรหารโดยรฐบาล การ

เกบภาษ การตตตอสอสาร คมนาคม1 5

16 ในเวลาตอมาพระองคจงทรงพยายามนาผเชยวชาญดานศาสนาตางๆ

เขามารวมดวย อาท พราหมณ ฮนด เชน โซโรอสเตอร ยว และบาทหลวงเยซอท ในทสดพระองคกไดสราง

ศาสนาใหมขนมา เรยกวา ดน-อ-อลาฮ ซงเปนศาสนาทมทศนะกวาง ความเชอใหมของพระองคไดรวม

หลกการสาคญจากลทธชนศาสตร ลทธฮนด และความเชอจากเปอรเซย นอกจากนยงหามฆาสตวตดชวต

หามการสรางโบสถและการสวดของหพวกมสลม หามการจารกแสวงบญไปยงเมองเมกกะ ลทธใหมของ

พระองคดงกลาวมไดอยในความนยมของคนสวนมาก มขาราชการในราชสานกทยอมรบนบถอนอยและ

พระองคกมไดใชกฎหมายบงคบดวย ฉะนน ความพยายามทจะรวมอนเดยใหเปนอนหนงอนเดยวกนโดยใช

ศาสนาเปนเครองมอนนหาไดประสบความสาเรจไม

การสรางความเชออนใหมน เปนเครองมอในการสรางความศกดสทธของจกรพรรดในการรวม

อานาจเบดเสรขจไวทพระองคแตเพยงผเดยว พระเจาอคบารทรงอานภาพเหนอผใด และไมมผใดคาดการณ

ลวงหนาไดวาจกรพรรดตองการอะไร จะทาอะไร ซงเปนลกษณะสาคญของนกการเมอง คอ ตองการใหคน

เดาใจไมออก เพราะจกรพรรดมอานาจสทธขาดแตเพยงผดยวทจะแตงตงหรอถอดถอนใครกไดโดยไมม

เหตผลและศาสนาใหมทพระองคตงขนมาน ถาใครไมเชอฟงกจะเปนบาป ดงนน ฮนดและมสลมจงตองนบ

15

Tillotson, G. H. R. (Giles Henry Rupert), 1960.Mughal India. London : Penguin, 1990. Page 7 16

เรองเดยวกน

6

ถอพระจกรพรรดเปนพระเจาจงทาใหขาราชการจงรกภกดตอจกรพรรด ดวยเหตน ความศกดสทธของ

พระองคจงสบตอกนมาจนสนราชวงศโมกล

วธการของกษตรยในการรวบอานาจไวทพระองคแตเพยงผเดยวโดยการอาศย “เทพยดาอน

ศกดสทธ” เปนวธทกษตรยในหลายดนแดนของโลกไดใชในการรกษาอานาจใหกบตนเองเพราะกษตรย

เปรยบไดดง “สมมตเทพ”ตามความเชอของคนอนเดย แนนอนวา ยอมรวมไปถงพระมหากษตรยไทยหลาย

พระองคดวยเชนกนเนองจากนบตงแตครงโบราณกาลสยามไดรบอทธพลแนวคด ความเชอมาจากอนเดยไม

นอยเลยโดยเฉพาะความเชอเกยวกบสถาบนพระมหากษตรยทไมอาจแตะตองได

จากรปแบบการปกครองในหลายๆกรณ พระเจาอคบารทรงพงพอใจทจะเปนเจาเหนอหวแบบองค

อธราช คอไมยนกรานทจะปกครองโดยตรง เชนเดยวกบพระเจาอโศกเมอสบแปดศตวรรษกอนหนาน คอ

เหนวาตนเองจะตองรบผดชอบตอประชาราษฎรทกคนและเปนผต งกฎการปกครองอาณาจกรดวยความ

เขมงวด (mahalake hi vijite)17 ไมเฉพาะแตสวนใดสวนหนงเทานน พระเจาอคบารทรงเปนผปกปองไม

เพยงแตชาวมสลมในอนเดย แตทรงปกปองทกผคนและใหความสาคญกบ “มวลชน” มากกวาการรวบ

จกรวรรดภายใตอานาจเบดเสรจ พระองคปรารถนาทจะใหเกดเสรภาพและเอกภาพในความหลากหลายจาก

ความตองการของผคน ชาวฮนดจานวนมากกทรงเหนวาพระองคทรงเปนเชนนน ถงแมวาจะมกลมคนอก

หลายพวกทตอสกบพระองคอยางไมจบสน แตชาวราชปตจานวนมากกเขารวมกองทพกบพระองค และม

ชาวฮนดหลายคนทอยในระบบการบรหารราชการแผนดนของพระเจาอคบาร

ลกษณะนสยและบคลกของจกรพรรดอคบาร

พระองคทรงเปนนกการทหารททรหดกลาหาญ เปนนกปกครองทเฉลยวฉลาดหลกแหลมและม

ความเมตตากรณา เปนนการทตทมวาทศลปและดาเนนนโยบายความสมพนธกบดนแดนอนไดอยางม

ประสทธภาพ พระองคมคณสมบตปนผบงคบบญชาและมลกษณะของกษตรยทกกระเบยดนว จาฮนกร

โอรสของพระองคไดบนทกเกยวกบพระองควา ไมวาจะเดนเหนหรอทรงกระทาอนใดพระองคไมทรง

เหมอนมนษยใดๆในโลก และมลกษณะของความเปนพระเจาปรากฎอยในตวของพระองค พระองค

เหมอนกบผทสบตอจาก “ตมร”17

18 กลาวคอ มลกษณะทมความกลาหาญเปนเลศและมรางกายทกายาแขงแรง

พระองคไมเคยเกรงกลวอะไรเลยแมแตการลาสตวและการทาสงคราม แตพระองคกมไดมนสยโหดรายและ

ไมอาฆาตมาดรายผใด และพระองคยงใหอภยพชายของพระองคซงกอการกบฎ พระองคเปนกษตรยททรง

เสนห แมแตคาพดกนาพดคย สนทนาดวย นอกจากนพระองคยงไดรบคาชมและสรรเสรญจากผทไดเขาไป

17 Mookerji Radha K. Glimpses of ancient India. 2nd Bombay : Bharatiya Vidya Bhavan, (1970) Chapter VIII ASOKA

THE GREAT page 53 18 ตมร

7

พบปะกบพระองค พระองคสามารถจะเอาชนะใจผทอยใตการปกครองและเปนทเคารพยาเกรงของผทอยใต

ปกครอง ซงทาใหประชาชนของพระองคกลาววาพระองคทรงเปน “Lord of Universe”

อยางไรกตามปรากฎมหลกฐานวาพระเจาอคบารเปนเจานายทไมรหนงสอ ทรงไดรบการศกษา

เกยวกบการรบมากกวาสงอนๆ แมวาจะเคยศกษาวธการเขยนมาตงแตทรงพระเยาว แตไมโปรดการอานหรอ

เขยน เพราะทรงถอวาการทาไดไมดนน อยาทาเสยเลยดกวา อนทจรงสาหรบผปกครองในสมยเดยวกบพระ

เจาอกบารนน การเขยนหนงสอไมเปนไมใชสงเสยหาย กลบเปนประโยชนเสยอก เพราพระองคจะตอง

แสวงหาความจรงจากคนอนๆและแสดงพระดารของพระองคคดคานขอคดเหนเหลานน กลาวไดวา การ

กระทาในลกษณะน เปนการกระจายอานาจไปในตวผานบคคลอน และแมวาพระเจาอกบารจะไมเรยน

หนงสอ แตกใชวาพระองคจะไมมวฒนธรรม พระองคกลบเปนกษตรยทมรสนยมดานศลปะ วรรณคด

พระองคทรงตงกรมวาดภาพรวมชางวาดภาพทมชอเอาไว ณ ฟาเตหประ สคร แบบฉบบการวาดภาพของโม

กลสมยนนรวมอทธพลของเปอรเซยละอนเดยเขาไวดวยกน แตทาใหดขนกวาเกาทงสองดาน กรมชางวาด

ภาพนเยวของกบหองสมดโดยตรง ชางวาดภาพพวกนมไดเครงตอคาสอนในศาสนาอสลามทหามวาดภาพ

คน ดงนน ชางวาดภาพมสลมทเครงๆจงมกวาดภาพตวอกษรหรอตกแตงเปนสญลกษณเสยมาก1 8

19 ภาพวาด

สมยพระเจาอคบารจงเตมไปดวยรายละเอยดทงดงาม ซงเปนการเลาเรองตางๆในยคสมยของพระองค

นอกเหนอไปจากนพระองคยงมความจาดเปนพเศษ จงหนมาสนใจในวชาตางๆ เชน ปรชญา เทววทยา

ประวตศาสตร พระองคมหองสมดทเตมไปดวยหนงสอหลายชนด ชอบใหหนงสอแกนกปราชญ และชอบ

ทจะใหพวกนอานหนงสอถวายพระองคดวยเสยงอนดง

ในสงคมอนเดยยคนน หากปราศจากจกรพรรดอคบาร ความโกรธแคนของชนสวนใหญทเปนฮนด

ในทสดแลวอาจเปนการบนทอนตาแหนงแหงทของอสลามในอนทวป ถาพระองคมไดทาใหศาสนาเปนสง

ทเลอกไดและมอสระในการเลอก ความเชอศรทธาอนๆเปนสงทยอมรบไดและมสทธอนชอบธรรม การ

ปะทะตอตานอาจกาจดอสลามออกไปจากอนเดยไดโดยการใชความรนแรงแทนทจะใหเกดผลในทางทด

อสลามไมวาจะเปนพวกเครงคมภร ซฟ หรอแบบอนๆ จงไดมสทธมเสยงขนในอนเดย ปากสถาน บงคลา

เทศ และศรลงกาในปจจบน หากจะตความแลว ความชอบสวนหนงกเปนของพระจกรพรรดอคบารในการ

ทาใหมสลมมอานาจนบตงแตครงประวตศาสตรนนเอง

19 เพชร สมตร. โมกล. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522 หนา 56

8

ความสมพนธระหวางรฐ ศาสนา ศลธรรมกบสทธมนษยชน

ความสมพนธระหวางรฐ ศาสนา ศลธรรมเปนประเดนทแยกจากกนไมออกเพราะทงสามสงเปน

องคประกอบหนงทถกมนษยสรางขนมาผานกาลเวลาและยคสมย หากกลาววาสงไหนเกดขนมากอนกน ม

ความสาคญเชนไร กคงจะตองใหนยามความหมาย ทงสามคา เสยกอน

คาวา "ศาสนา" ตรงกบคาในภาษาองกฤษวา "Religion" และคาวา "ศาสนา" ในภาษาไทย มราก

ศพทมาจากภาษาสนสกฤตวา "ศาสน" แตหากเขยนวา "สาสนา" จะเปนคาทมรากศพทมาจากภาษาบาลวา

"สาสน" (ประยงค สวรรณบบผา, 2537: 164)

สมเดจพระสงฆราชเจา กรมหลวงวชรญาณวงศ (ม.ร.ว.ชน นพวงศ) (2531: 91) ทรงอธบายวา

"ศาสนาคอ คาสงสอน ทานผใดเปนตนเดม เปนผบญญตสงสอน กเรยกวาศาสนาของทานผ นน หรอทานผบญญต

สงสอนนนไดนามพเศษอยางไร กเรยกชอนนอยางนน เพราะฉะนน ศาสนาจงมมาก คาสอนกตางกน..."

ราชบณฑตยสถาน ใหความหมายของ “ศาสนา” วา “ลทธความเชอของมนษยอนมหลก คอ แสดงกาเนดและ

ความสนสดของโลก เปนตน อนเปนไปในฝาย ปรมถตประการหนง แสดงหลกธรรมเกยวกบบญบาป อน

เปนไปในฝายศลธรรมประการหนง พรอมทงลทธพธทกระทาตามความเหน หรอตามคาสงสอนในความ

เชอนน ๆ”20

คาวา รฐ หรอ State หลงจากสงครามศาสนาระหวางครสตและอสลามทมชอเรยกวา “สงครามคร

เสด” ไดสรางความเสยหายอยางมากใหแกยโรป จงไดมการจดประชมและรางสนธสญญาเวสตฟาเลยขนมา

(Westphalia Treaty) เพอเปนเครองยนยนในความปลอดภยของดนแดน สนธสญญานไดทาใหเกดการ

แบงแยกเสนเขตแดนอยางชดเจน โดยทแตละรฐมอานาจอธปไตย (Sovereignty) เปนของตนเอง รฐอนไม

สามารถเขามารกราน (non-intervention) หรอแทรกแซงกจการภายใน (non-interference)21 ได

สวนคาวา “ศลธรรม” นนมการใหนยาม ความหมายทแตกตางกนทงนขนอยกบความเชอทาง

ศาสนา สงคมวฒนธรรมในแตละพนถน เราถกปลกฝงมาตงแตเกดวา ศาสนาและศลธรรมคอสงเดยวกน

หรอเปน 2 สงทแยกจากกนไมได กลาวอกนยหนงคอศาสนาผกขาดความด และเปนผกาหนดวาสงใดคอ

ศลธรรมและสงใดขดกบศลธรรม หากความเชอทงหลายเหลานเปนจรง ยอมสมเหตสมผลหากเราจะกลาว

วา “ศาสนาคอเครองชวดระดบศลธรรมสงคม”

แตศาสนาและศลธรรมเปนสงเดยวกนจรงหรอ? คนดจาเปนตองยดมนในศาสนาจรงหรอไม? หาก

เราตองการตอบคาถามเหลาน เรายอมตองทาความเขาใจกบคาวา “ศลธรรม” เรากลาววาทกคนควรม

ศลธรรม เพราะศลธรรมจะทาใหสงคมสงบสข นนหมายความวาเรานยามศลธรรมวา “หลกการทจะนาไปส

20

ทมา

http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2

21

Amitav Achaya. “Democratisation and the prospects for participatory regionalism in Southeast Asia” Third World Quarterly, Vol. 24, No. 2, Governing the Asia Pacific: Beyond the 'New Regionalism' (Apr., 2003), pp. 375-390

9

ความสงบสขในสงคม” หรออกนยหนงคอ “หลกการทจะทาใหมนษยโดยรวมมความสข” ปญหาอยทวา ใน

ความเปนจรงนน (จากทประวตศาสตรโลกไดพสจนใหเหนอยตลอดเวลา) ในหลายๆ ครง ศาสนาไมไดทา

ใหมนษยทงหลายมความสข หรออกนยหนงคอ ไมไดทาใหสงคมสงบสข แตศาสนาเปนเครองมอถงทใช

เปนขออางในการกระทาสงใดๆและขดตอสทธ เสรถาพในทางสากล กลาวไดวา ยคตางๆ ทมนษยเครง

ศาสนากลบกลายเปนยคแหงความโหดรายปาเถอน ในยคโบราณทมนษยยงนบถอภตผและวญญาณตาม

ธรรมชาตเปนศาสนา ผคนถกจบบชายญแกเทพเจาดวยวธการโหดเหยม ในยคตอมาทศาสนาใหมเรม

เรองรอง ผหญง 2 ลานคนถกเผาทงเปนในขอหาทเปนพวกนอกรต กษตรยและจกรพรรดตางตดหวคนเสยบ

ประจานเปนวาเลน สงครามเกดขนแทบจะวนเวนวน สงเหลานสงคมในยคสมยนนๆ เหนเปนสงปกตสามญ

มาถงยคปจจบน ทหลายคนกลาววาเปนยคทศลธรรมของมนษยเสอมลงเพราะศาสนาถกเพกเฉยมากขน เรา

ควรพจารณากนวาสงคมยอมรบการตดหวเสยบประจานไดหรอไม? หรอสงคมยอมรบการบชายญได

หรอไม? คนมากกวา 2 ลานคน ออกมาประทวงการประกาศสงครามของสหรฐตออฟกานสถานและอรก

เงนทาบญเขาวดนอยลง แตเงนบรจาคแกเดกกาพราและผปวยยากไรเพมขน เงนทเคยถกนาไปสรางศาสนา

สถานอนอลงการ ผคนกลบนาไปสรางโรงเรยนในพนทหางไกล เงนบรจาคผประสบภยคลนยกษสนามใน

พ.ส. 2547 และเฮอรเคนแคทรนาใน พ.ศ. 2548 สงกวาครงใดในประวตศาสตร

ปจจบนพธกรรมทางศาสนาถกละเลยมากขน หลกศาสนาบางหลกเสอมสลายไปเพราะถกเพกเฉย

จากมนษย หลกการ “หามคมกาเนด” ทเคยเปนหลกศลธรรมใหญของหลายศาสนา ถกละทงไป ทงนเปน

เพราะมนษยไดพสจนวาหลกการเหลานไมไดเปนศลธรรมอกตอไป อยางไรกด มนษยไดสรางหลกแหง

ศลธรรมใหมๆ ทเปนอสระจากศาสนาขนมาทดแทนตลอดเวลา และนนคอตนกาเนดของคาใหมๆ เชน

“หลกสทธมนษยชน”เปนทแนนอนวา ศาสนาไมไดเปน “เครองชวดศลธรรม” ทงนเพราะศลธรรมเปน

อสระโดยสมบรณจากศาสนา ศลธรรมมงหมายไปทการทาใหสงคมมนษยสงบสข ขณะทศาสนานนม

จดมงหมายอนรวมอยดวย หากจะตอบคาถามทวา ศลธรรมเปนเครองชวดทางศาสนา หรอ ศาสนาเปนเรอง

เดยวกบศลธรรมหรอไม กคงตองพจารณาวา การกระทาของคนๆนนเปนการทาลาย สทธ เสรภาพ และ

ความเสมอภาคตอผอนหรอไม

คณคาและฐานความคดสทธมนษยชน

จากการเชอมโยงมตตางๆของสทธมนษยชนเขากบนกวชาการชาวดทวทชอ W.F. Wertheim คอ

แนวคดวาดวยการปลดปลอยสอสระ (emancipation) เขาชใหเหนวา การปลดปลอยอารยธรรมมนษยสอสระ

นนตองดาเนนไปดวยกนระหวางการปลดปลอยมนษยใหเปนอสระจากพลงธรรมชาต และเปนอสสระพน

จากการครอบงาทมาจากน ามอมนษยดวยกนเอง ในแงนความกาวหนา (progress) หรอววฒนาการในทศนะ

10

ของ Wertheim ซงหมายถงการปลดปลอยสอสระยอมไมอาจแยกออกจาการรวมมอกนในหมมนษยได2 1

22นน

กลาวไดวา ประเดนในเรองสทธมนษยชนเปนเรองทเกยวพนธกบมนษยโดยตรงทงในแงของ “ปจเจกชน”

“สงคม” และรฐซงเปนองครวมของประชาชนในเขตดนแดนหนง ยอมรวมไปถง คนพลดถน

ทรพยากรธรรมชาตทควรคาแกการดารงอย เราไมอาจปฏเสธไดวาสงคมไทยไดเผชญกบประเดนสทธ

มนษยชนทนาสนใจหลากหลายทงปญหาในเชงวฒนธรรม เชน การเชอมโยงสทธมนษยชนเขากบศาสนาใน

ระดบวธคด ปญหาสทธมนษยชนทสมพนธกบประชาธปไตย ทงในแงความแตกตางระหวางรปแบบกบ

เนอหา ตลอดจนขอพจารณาจากแงมมการพฒนาและเทคโนโลย และในแงทเผชญกบความทาทายครง

ยงใหญในศตวรรษท 21 ทงนควรทจะใหมการพจารณาในเรองสทธมนษยชนเสยใหม โดยคานงถงปญหา

ความเปนสากลของเรองสทธมนษยชน ปญหาความสมพนธระหวางสทธของประชาชน โดยเฉาะสทธทาง

เศรษฐกจและทรพยากรกบสทธทางพลเมอง ตลอดจนการพจาณาสทธมนษยชนภายใตเงอนเวลาแหงวกฤต

การทเปลยนแปลงไป เพราะขอถกเถยงในปจจบนบางฝายเหนวาสทธมนษยชนในรปสากลเปนความ

พยายามของ “โลกตะวนตก” ทจะครอบงาโลกทางความคดโดยบดบอนประเดนปจเจกชนนยมเสรใหอยใน

คราบของสทธมนษยชนสากล จงมการวพากษแนวคดครอบงาโลกเชนชนดนผานสอในรปแบบตางๆ

เนองจาก การสถาปนาสทธมนษยชนสากลทปรากฎในรปของปฏญญาสากลนเกดขนในบรบทระหวาง

ประเทศทรเรมขนโดย ประธานาธบด Flanklin D. Roosevelt แหงสหรฐ แมวาในระหวางการเตรยมเอกสาร

จะมตวแทนของกลมวฒนธรรมทหลากหลาย อาทเชน อเมรกน องกฤษ จน ฝรงเศล อาหรบ อตาเลยน

โปแลนด ละตนอเมรกาเยอรมนทมใชนาซ อนเดย รสเซย และสเปน เขารวมรางเอกสารท American Law

Institute เมอป ค.ศ. 1942 กตาม2 2

23 แตกอาจกลาวไดวา โครงสรางอานาจทรองรบกระบวนการทงหมดเปน

โครงสรางอานาจชาตตะวนตกเปนหลก

นอกเหนอไปจากน ยงมนกวชาการททานหนงทไดตแผผานภาพ มายาคต ในเรองของความขดแยง

ทเกดจากความแตกตางทางวฒนธรรม จากบทความเรอง The Clash of Civilizations โดย Samuel

Huntington บทความนตพมพครงแรกเมอ ค.ศ. 1993 ในวารสาร Foreign Affairs เขากลาววาความขดแยงใน

อดตของโลกเรา เปนความขดแยงระหวางอดมการณสามคาย คอระหวางประเทศโลกทหนง ทสอง และท

สาม ในขณะทรปแบบการเมองใหมทเขามองเหน เปนการปะทะกนระหวางอารยธรรมทแตกตางกน และ

ขดแยงกนในตว "ความแตกแยกระดบมหภาคระหวางมนษยดวยกน และทมาของความขดแยงตางๆ จะมา

จากดานวฒนธรรม การปะทะกนระหวางอารยธรรม จะครอบงาการเมองโลก" และอธบายตอไปวา การ

22

เสนห จามรก.สทธมนษยชน : เกณฑคณคาและฐานความคด = Human rights : value and concepts. พมพครงท 1.กรงเทพฯ :

มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 2542 จาก คานา สทธมนษยชน: สทธ “สทธ” เพอการปลดปลอยอสระ? โดย

ชยวฒน สถาอนนต หนา (19) 23

เสนห จามรก.สทธมนษยชน : เกณฑคณคาและฐานความคด = Human rights : value and concepts. พมพครงท 1.กรงเทพฯ :

มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 2542 จาก คานา สทธมนษยชน: สทธ “สทธ” เพอการปลดปลอยอสระ? โดย

ชยวฒน สถาอนนต หนา (23)

11

ปะทะทสาคญทสดจะเปนการปะทะกนระหวางอารยธรรมตะวนตก กบ "อารยธรรมทมใชตะวนตก" เขาได

ใชพนทในหนงสอและในบทความทงทเกดขนจรงและมแนวโนมวาจะเกด ระหวางอารยธรรมทเขาเรยกวา

ตะวนตกขางหนง และอารยธรรม "อสลามและขงจอ" อกขางหนง ในแงรายละเอยด ฮนตงตนใหความสนใจ

อยางไมเปนมตรเอามากๆ กบอสลาม มากกวาอารยธรรมอนใดทงหมด รวมทงอารยธรรมตะวนตกดวย

ผลงานชนนของเขาเปนการตอกย าวา โลกใบนถกแบงแยกเอาไวแลว และวฒนธรรมของอสลามเปน

วฒนธรรมทนากลวกวาสงใดๆทงหมด

สงทเขาคดขนมาจงเปนเรองนาเศราและนาเหนใจยงทปญญาชนและผนาทางความคดสวนใหญ

โดยเฉพาะในประเทศมหาอานาจ ยงเลอกทจะแยกแยะและตอกย า "ความแตกตาง" ระหวางวฒนธรรม ท

บางสวนถกสรางขนโดยอคตในอดต และชวานนเปนทมาของความขดแยงระดบชาต แทนทจะพยายามทา

ความเขาใจตอความหลากหลาย ความมชวตชวาไมหยดนง และเสนหของแตละวฒนธรรม ซงนบวนกยงจะ

ตกรอบหรอใหนยามยากขนทกท จากการผสมผสานของเชอชาตและวฒนธรรมตางๆ ในโลกทแคบลง และ

มพรมแดนระหวางวฒนธรรมทเลอนรางลงเรอยๆ

12

บทสรป

การเดนทางของประวตศาสตรจนมาถงศตวรรษท 21 ศตวรรษทเตมไปดวยการทาทายในรปแบบ

ใหมและคานยามตางๆทถกตงคาถามขนภายใตบรบทโลกกาภวฒน ครงแลวครงเลาทการสารวจเผยใหเรา

เหนถงบทบาทของการทาลายลางทแสดงอยในประวตศาสตรโลกโดยสนดารความหวาดระแวงและความ

ตองการเปนศตรรวมในแตละชวงเวลาซงเปนเสมอนกาวผสานเพยงชวคราว บอยครงทเราเหนวา “ความเปน

อน” ถกปฏเสธ ถกทาใหมลกษณะแบบเดยวกน หรอแมแตถกทาใหเปนปศาจราย ทงบางครงในหมคนอน

หรอคนพลดถนเองกถกรงเกยจเหยยดหยาม ทงยงบอยครงอกเหมอนกนท เพอนรวมชาต ศาสนา หรอพรรค

การเมอง ถกรดรอนสทธและความเสมอภาคอนพงมใหมลายหายไปดวยความตองการของใครบางคนหรอ

คนบางกลม สาหรบสงคมอนเดย สงคมทเตมไปดวยความหลากหลายของชาตพนธและศาสนา ครงหนง

ในประวตศาสตรชาตกยงมกลมคนหรอบคคลหนงทเปนกษตรยเชอสายมองโกล เปนมสลมทในปจจบนถก

ตตราวาเปนศาสนาแหงการทาลายลางและเปนภยตอมนษยชาต จกรพรรดอคบารไดพสจนวาแทจรงแลว

โลกทไมเขนฆาและเตมไปดวยสนตสามารถหาไดจากตวมนษยเอง ไมวาจะเปนศาสนาใด เชอชาตเผาพนธ

ใด หากมความกลาทจะลกขนส กลาทจะเปลยนแปลงสงคม พวกเขากจะไดรบการยกยองและมชวตท

สมบรณแบบมากยงขน หรอแมกระทงการถกจารกไวในประวตศาสตรเพอเปนแบบอยางใหแกคนรนหลง

13

บรรณานกรม

หนงสอภาษาไทย

คานธ, โมหนทาส การามจนทร, ค.ศ. 1869-1948.ลางแคนกบสมานฉนท สความเขาใจประวตศาสตรเอเซยใต.

พมพครงท 1.กรงเทพฯ : คบไฟ, 2551

พรพล อศรภกด. เอกสารประกอบการสอน “อารยธรรมอนเดย. สาขาวชาประวตศาสตร คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม ไมระบปทพมพ

เพชร สมตร. โมกล. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522

ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.

พมพครงท 2 กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามคาแหง, 2526

เสนห จามรก. สทธมนษยชน : เกณฑคณคาและฐานความคด = Human rights : value and concepts.

พมพครงท 1.กรงเทพฯ : มลนธโครงการตาราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 2542

หนงสอภาษาองกฤษ

Begam, Gul-Baden, 1524-1603. The History of HumEayEun (HumEayEun-nEama) / by Gul-Badan Begam (Princess

Rose-Body) ; translated, with introd., notes, illus., and biographical appendix, and reproduced in the Persian from the

only known ms. of the British Museum by Annette S. Beveridge. Delhi : Idarah-i Adabiyat-i Delli, 1972

Chand Tara. Influence of Islam on Indian culture 2nd ed. Allahabas : Indian Press, 1963.

Tillotson, G. H. R. (Giles Henry Rupert), 1960.Mughal India. London : Penguin, 1990.

Mookerji Radha K. Glimpses of ancient India. 2nd Bombay : Bharatiya Vidya Bhavan, (1970)

Chapter VIII ASOKA THE GREAT

Huntington, Samuel P. The Clash of civilizations and the remaking of world order.

London : Touchstone Books, c1996.

วารสาร

Amitav Achaya. “Democratisation and the prospects for participatory regionalism in Southeast Asia”

Third World Quarterly, Vol. 24, No. 2, Governing the Asia Pacific: Beyond the 'New Regionalism' (Apr., 2003), pp.

375-390 จาก http://cmuonline.cmu.ac.th/file.php/7843/Democratisation_and_regionalism_amitav.PDF

Huntington, Samuel P. “The clash of civilizations?” Foreign Affairs; Summer 1993; 72, 3;

ABI/INFORM Global pp.22-49 จาก

http://www.polsci.wvu.edu/faculty/hauser/PS103/Readings/HuntingtonClashOfCivilizationsForAffSummer93.pdf

เวปไซต

ความหมายของศาสนา. (ออนไลน) เขาถงไดจาก

http://www.panyathai.or.th/wiki/index.php/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2

(วนทสบคน : 29 ธนวาคม 2554).

สออเลกทรอนกส(ภาพยนตร)

Ashutosh Gowariker (“director”) Ronnie Screwvala and Ashutosh Gowariker(“producer”)

released on 15 February 2008. Jodhaa-Akbar. Country India

ภาคผนวก

(ก) พระรปพระเจาอคบาร23

24

24

ทมา ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.พมพครงท 2 กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยรามคาแหง, 2526

(ข) แผนทแสดงจกรวรรดของพระเจาอคบาร24

25

25

ทมา ประภสสร บญประเสรฐ. ประวตศาสตรเอเซยใต: HI 341 26317 = History of South Asia.พมพครงท 2 กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยรามคาแหง, 2526

(ค) ทฝงพระศพพระเจาอคบาร พระราชวงสกนดรา เมองอกรา25

26

(ง) ศลปะสมยในยคสมยราชวงศโมกล26

27

26

ทมา เพชร สมตร. โมกล. กรงเทพฯ : บรรณกจ, 2522 27

ทมา Tillotson, G. H. R. (Giles Henry Rupert), 1960.Mughal India. London : Penguin, 1990.

(ง) “The Red Fort” สถาปตยกรรมในสมยราชวงศโมกล27

28

28

ทมา Tillotson, G. H. R. (Giles Henry Rupert), 1960.Mughal India. London : Penguin, 1990.