aisiri8815-hood

ISIRI

جمهوری اسالمی ایران Islamic Republic of Iran

استاندارد ملی ایران

8815 صنعتی ایرانتمؤسسه استاندارد و تحقیقا 8815

1st.edition Institute of Standards and Industrial Research of Iran چاپ اول

-بیوتکنولوژی -ه و آزمون آزمایشگاه های تحقیق، توسع

-حصرفیزیکی آزمایشگاه های میکروبیولوژی الزامات مربوط به مناطق خطر، مکان ها و ایمنی فیزیکی

Biotechnology- Laboratories for research, development

and analysis - Containment levels of microbiological laboratories-

Areas of risk, localities and physical safety requirements

acer

New Stamp

»بسمه تعالی «

آشنایی با مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

است که عهده دار مرجع رسمی کشور تحقیقات صنعتی ایران به موجب قانون، تنها و مؤسسه استاندارد

.میباشد) رسمی ( استانداردهای ملی نشر وظیفه تعیین، تدوین و

استاندارد در رشته های مختلف توسط کمیسیون های فنی مرکب از کارشناسان مؤسسه، صاحبنظران تدوینسعی بر این . مراکز و مؤسسات علمی، پژوهشی، تولیدی واقتصادی آگاه ومرتبط با موضوع صورت میگیرد

فنی و فن است که استانداردهای ملی، در جهت مطلوبیت ها و مصالح ملی وبا توجه به شرایط تولیدی، تولیدکنندگان ،مصرف کنندگان، : آوری حاصل از مشارکت آگاهانه و منصفانه صاحبان حق و نفع شامل

پیش نویس استانداردهای ملی جهت .بازرگانان، مراکز علمی و تخصصی و نهادها و سازمانهای دولتی باشد و پس از دریافت نظرات نظرخواهی برای مراجع ذینفع واعضای کمیسیون های فنی مربوط ارسال میشود

) رسمی( وپیشنهادها در کمیته ملی مرتبط با آن رشته طرح ودر صورت تصویب به عنوان استاندارد ملی .چاپ و منتشر می شود

پیش نویس استانداردهایی که توسط مؤسسات و سازمانهای عالقمند و ذیصالح و با رعایت ضوابط تعیین ـ ررسی در کمیته ملی مربوط و در صورت تصویب، به عنوان شده تهیه می شود نیز پس از طرح و ب

بدین ترتیب استانداردهایی ملی تلقی می شود که بر اساس مفاد . استاندارد ملی چاپ ومنتشرمی گردد تدوین و در کمیته ملی مربوط که توسط مؤسسه تشکیل میگردد به )) 5((مندرج در استاندارد ملی شماره

.تصویب رسیده باشد

استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از اعضای اصلی سازمان بین المللی استاندارد میباشد که در مؤسسه تدوین استانداردهای ملی ضمن تـوجه به شرایط کلی ونیازمندیهای خاص کشور، از آخرین پیشرفتهای

.علمی، فنی و صنعتی جهان و استانداردهـای بین المـللی استفـاده می نماید

دارد و تحقیقات صنعتی ایران می تواند با رعایت موازین پیش بینی شده در قانون به منظور مؤسسه استان حمایت از مصرف کنندگان، حفظ سالمت و ایمنی فردی وعمومی، حصول اطمینان از کیفیت محصوالت و

د مالحظات زیست محیطی و اقتصادی، اجرای بعضی از استانداردها را با تصویب شورای عالی استاندار مؤسسه می تواند به منظور حفظ بازارهای بین المللی برای محصوالت کشور، اجرای . اجباری نماید

.استاندارد کاالهای صادراتی و درجه بندی آنرا اجباری نماید

همچنین بمنظور اطمینان بخشیدن به استفاده کنندگان از خدمات سازمانها و مؤسسات فعال در زمینه ، ممیزی و گواهی کنندکان سیستم های مدیریت کیفیت ومدیریت زیست مشاوره، آموزش، بازرسی

محیطی، آزمایشگاهها و کالیبره کنندگان وسایل سنجش، مؤسسه استاندارد اینگونه سازمانها و مؤسسات را بر اساس ضوابط نظام تأیید صالحیت ایران مورد ارزیابی قرار داده و در صورت احراز شرایط الزم،

ترویج سیستم بین المللی . ید صالحیت به آنها اعطا نموده و بر عملکرد آنها نظارت می نماید گواهینامه تأی یکاها ، کالیبراسیون وسایل سنجش تعیین عیار فلزات گرانبها و انجام تحقیقات کاربردی برای ارتقای سطح

.استانداردهای ملی از دیگر وظایف این مؤسسه می باشد

31585-163کرج ـ شهر صنعتی، صندوق پستی : ایران صنعتیدارد و تحقیقات مؤسسه استاننشانی

14155-6139: صندوق پستی –تهران ـ ضلع جنوبی میدان ونک : مرکزی دفتر

0261-2806031-8: مؤسسه در کرجتلفن

021-8879461-5: مؤسسه در تهرانتلفن

021- 8887080-8887103 تهران ـ 0261-2808114کرج : دورنگار

0261-2807045: دورنگار0261-2807045: فروش ـ تلفنبخش

Standard @ isiri.or.ir: نگارپیام

ریال3875 بهاء

Headquarters: Institute Of Standards And Industrial Research Of Iran P.O.Box : 31585-163 Karaj – IRAN

Tel (Karaj): 0098 (261) 2806031-8 Fax (Karaj): 0098 (261) 2808114

Central Office: Southern corner of Vanak square, Tehran P.O.Box : 14155-6139 Tehran-IRAN

Tel (Tehran): 0098 21 8879461-5 Fax (Tehran): 0098 21 8887080, 8887103 Email: Standard @ isiri.or.ir Price: 3875 RLS

- آزمایشگاه های تحقیق، توسعه و آزمون-کمیسیون استاندارد بیوتکنولوژی الزامات مربوط به مناطق خطر، مکان ها ،حصرفیزیکی آزمایشگاه های میکروبیولوژی

و ایمنی فیزیکی

سیرئ سمت یا نمایندگی

پژوهشگاه ملی مهندسی -وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

ژنتیک و زیست فناوری

هاتف- ، علیسلمانیان

)دکترای فرآورده های بیولوژیک(

اعضاء

مؤسسـه استـاندارد وتحقیقـات صنعتی ایران

احمدی، رامتین

)لیسانس علوم آزمایشگاهی(


اکبـری سلطانی، شهرو

)لیسانس میکروبیولوژی(

ژی کشاورزی بیوتکنولو پژوهشکده-وزارت جهاد کشاورزی

مسعودتوحیـدفر،

)دکتـرای مهندسی ژنتیک(

اداره کل -وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

آزمایشگاه های کنترل غذا و دارو

حالج نیشابوری، شیما

)فوق لیسانس بیوشیمی(

استـاندارد وتحقیقـات صنعتی ایرانمؤسسه

حیـدرپور، مژگان

)لیسانس میکروبیولوژی(

شجاع الساداتی، سیـد عباس دانشکده فنی و مهندسی-ه تربیت مدرسدانشگا

)دکترای بیوتکنولوژی(

و مؤسسه تحقیقات واکسن -وزارت جهاد کشاورزی

سازی رازیسرم

رجلیلی، علیـمی

)دکترای فرآورده های بیولوژیک (


دبیــــر

مختـاری ، فهیـم دخت

)فوق لیسانس ایمونولوژی(

فهرست مندرجات صفحه

پیشگفتار ب

مقدمه 0 پ

هدف ودامنه کاربرد1 1

مراجع الزامی2 1

اصطالحات وتعاریف3 3

طبقه بندی سطوح حصر فیزیکی4 5

(PCL1) حصر فیزیکی 1 آزمایشگاه دارای سطح 5 6

(PCL2)یکی حصر فیز2 آزمایشگاه دارای سطح 6 8



خالصه ای از الزامات مربوط به آزمایشگاه های دارای حصر فیزیکی -1 جدول شماره 9 23

4 تا 1سطوح

)طالعاتیا( راهنمای فضاهای مورد نیاز و ابعاد آنها – پیوست الف 10 26

)اطالعاتی( روش آزمون برای تعیین تفاوت فشار – ب پیوست 11 28

)اطالعاتی( راهنمای میزان نور در آزمایشگاه - پیوست پ12 30

)اطالعاتی( عالمت هشداردهنده خطر زیستی - پیوست ت13 31

گفتار پیش

ــون -بیوتکــنولوژی”اندارد تاســ ــیق، توســعه و آزم حصــرفیزیکی آزمایشــگاه هــای - آزمایشــگاه هــای تحق

های فنی مربوطه توسط کمیسیون ، " الزامات مربوط به مناطق خطر، مکان ها و ایمنی فیزیکی -میکروبیولوژی

/9/5 مورخو بیولوژی جلسه کمیته ملی استاندارد میکروبیولوژی هشتاد و نهمین تدویـن شـده ودر تهـیه و

قانون اصالح قوانین و 3 ماده 1ینک به استناد بند او مـورد تصـویب قرارگرفـته است 27/6/1385 و 1385

به عنوان استاندارد ملی ایران 1371مقـررات مؤسسـه اسـتاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه

.منتشر می شود

بـرای حفـظ همگامـی و هماهنگی با تحوالت و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع ، علوم و خدمات

ای ملی ایران در مواقع لزوم تجدیدنظر خواهد شد و هرگونه پیشنهادی که برای اصالح یا تکمیل استاندارده

بنابراین . درهنگام تجدیدنظردرکمیسیون فنی مربوط مورد توجه قرار خواهدگرفت و این استاندارد ارائه شود

.اده کردهمواره از آخرین تجدیدنظر آنها استف برای مراجعه به استانداردهای ایران باید

در تهـیه و تجدیدنظر این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه ، در

. حد امکان بین این استاندارد و استاندارد ملی کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود

:منبع و مأخذی که برای تهیه این استاندارد به کار رفته به شرح زیر است

1- DIN - EN 12128 (1998): Biotechnology, laboratories for research, development and analysis, containment levels of microbiological laboratories, areas of risk, localities and physical safety requirements.

مقدمه

را براساس اصول حفاظت و کنترل خطرات ناشی از 1 الزامات مربوط به حصرفیزیکی این استاندارد حداقل

ریزسازواره ها برای انسان، حیوانات، گیاهان و محیط تعیین کرده و بایستی بعنوان پیش نیاز برای تأسیس

. وکار در یک آزمایشگاه میکروبیولوژی درنظرگرفته شود

یکی تعیین شده دراین استاندارد، بایستی احتمال خطرات در صورت اجرای الزامات مربوط به حصرفیز

این الزامات به منظور حفاظت افراد، حیوانات، گیاهان و محیط . با ریزسازواره ها به حداقل برسد ناشی از کار

. زیست طراحی شده اند

ت ملی در دراین مورد باید از مقررا . تعیین می گردد 3 به وسیله ارزیابی احتمال خطر 2سطح حصرفیزیکی

. 5 از ریزسازواره های تراریخته تبعیت شود4مورد استفاده محصور

اولیه یا ثانویۀ حصرفیزیکی و برای حفاظت کارکنان یا معیارهایتواند به عنوان الزامات تعیین شده، می

ال خطر درمورد ریزسازواره های بیماریزای اولیۀ حیوانات یا گیاهان که احتم . کارگرفته شوند ه محیط زیست ب

کمتری برای انسان داشته یا اصالً خطری ندارند، می توان از معیارهای دیگری برای سطوح حصرفیزیکی

در . ، الزامات خاصی وجود دارد 7برای حصرفیزیکی ریزسازواره های تراریخته . استفاده نمود 6اولیه یا ثانویه

می شود، معیارهای دیگری نیز برای حصر بعضی شرایط خاص، عالوه بر معیارهایی که دراین استاندارد بیان

. ثانویه تعیین می گردد

1 Physical containment 2 Physical Containment Level (PCL) 3 Risk assessment 4 Contained use

حفاظت ” در مورد EEC/679/90و “ تفاده محصور از ریزسازواره های تراریخته اس” در مورد EEC/219/90مقررات اتحادیه اروپا به شماره های ۵ .می تواند به عنوان راهنما مورد استفاده قرار گیرد“ کارکنان از خطرات مربوط به عوامل بیولوژیک در حین کار

6 Primary and Secondary physical containment 7 Genetically Modified Microorganisms (GMM)

- آزمایشگاه های تحقیق، توسعه و آزمون-بیوتکنولوژی

حصرفیزیکی آزمایشگاه های میکروبیولوژی، الزامات مربوط به مناطق خطر، مکان ها و ایمنی فیزیکی

هدف و دامنه کاربرد 1

آزمایشگاه ها در چهار سطح حصرفیزیکی تعیین زیستیا برای حفاظت این استاندارد، حداقل الزامات ر

. می کند، که برای کار با ریزسازواره ها در گروه های احتمال خطر مختلف تدوین شده است

وهله نخست، سطح حصرفیزیکی مربوط به ریزسازواره هایی را تعیین می کند که می توانند در این استاندارد،

. خطر داشته باشندبرای سالمت انسان

کاربرد این استاندارد در آزمایشگاه های میکروبیولوژی است که با ریزسازواره ها در زمینه های باکتری

. روی آن ها انجام می گیردشناسی، قارچ شناسی، انگل شناسی کار می شود و یا دستکاری های ژنتیک

نمونه هایی برای و شناسیآزمایشگاه های غیرمیکروب در برخی از موارد ذکر شده دراین استاندارد، -یادآوری

. دارددست حاوی ریزسازواره ها باشند، نیز کاربر اکه ممکن

الزامات بیان شده در این استاندارد، برای به حداقل رساندن خطرات ناشی از کار با ریزسازواره ها یا مواد

یی استفاده نمود که به منظور دستکاری یا تکثیر از این الزامات، می توان برای مکان ها . حاوی آنها است

. ریزسازواره های شناخته شده یا ناشناخته درنظر گرفته شده اند

مراجع الزامی 2

به این ترتیب آن . ر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است مدارک زی

دیدنظر، تجا ی/در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و . شود مقرارت جزئی از این استاندارد محسوب می

بهتر است کاربران این بااین حال . نظر نیست دی این مدارک مورد بع یاهرنظها و تجدید اصالحیه

. ر دهند ا قر یها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررس امکان کاربرد آخرین اصالحیه ،استاندارد١

دیدنظر آن مدراک الزامی ارجاع تجا ی/یا تجدیدنظر، آخرین چاپ و /اپ و در مورد مراجع بدون تاریخ چ

.ه مورد نظر استدش داده

:از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است استفاده

ویژگی های طراحی، ساخت، ایمنی - اتوکالوهای آزمایشگاهی -1377 سال -4583استاندارد ملی ایران 2-1

و عملکرد

راهنمای نگهداری- اتوکالوهای آزمایشگاهی-1377 سال-4584ارد ملی ایران استاند2-2

مقررات نصب -1377 سال-4585استاندارد ملی ایران 2-3

روش آزمون و عملکرد- اتوکالوهای آزمایشگاهی-1377 سال-4586استاندارد ملی ایران 2-4

راهنمای کار و استفاده ایمنی - اتوکالوهای آزمایشگاهی-1378 سال-4866استاندارد ملی ایران 2-5

2-6 ISO 3864-1: Safety colors and signs, (2002) 2-7 ISO 3864-2: Safety colors and signs, (2004) 2-8 ISO 4211: furniture- Assessment of surface resistance to cold liquids, (1979) 2-9 ISO 7000: Graphical symbols for use on equipment- Index and synopsis, (2004) 2-10 ISO 8995: Principles of visual ergonomics- The lighting of indoor work systems, (2002) 2-11 EN 12469: Biotechnology- Equipment- Performance criteria for microbiological safety cabinets, (2000) 2-12 EN 12740: Biotechnology – Laboratories for research, development and analysis, guidance for handling, inactivating and testing of waste (1999) 2-13 BS 3202: Laboratory furniture and fittings Part 3: Recommendations for design (1991)

اصطالحات و تعاریف 3

: یا واژه ها با تعاریف زیر بکار برده می شوند/در این استاندارد، اصطالحات و

1اتوکالو 3-1

درمعرض بخار، در فشاری دستگاهی است که به منظور سترون کردن مواد و یا وسایل، به وسیله قرار گرفتن

. باالتر از فشار جو، طراحی شده است

1 Autoclave

1کشت سلول 3-2

. اطالق می شود2شرایط آزمایشگاهی حاصل از سازواره های چند سلولی دررشد سلول های به

3ریزسـازواره 3-3

. لولی یا غیرسلولی میکروبیولوژیک است،که قادر به تکثیر یا انتقال ماده ژنتیکی باشدس ساختار هر

. است4ای این تعریف شامل باکتری ها، قارچ ها و انگل های تک یاخته -یادآوری

تـراریختهریزسـازواره 3-4

ریزسازواره هایی که در آنها ماده ژنتیکی چنان تغییر یافته است که به طور طبیعی به وسیله آمیزش و یا

.نوترکیبی طبیعی امکان پذیر نباشد

5خطـر 3-5

ایجاد باعث بتواند که ) عوامل، تجهیزات، مواد یا فرآیندها مانند( خصوصیت یا توانایی بالقوه ذاتی هرچیز

. شود6آسیب

.آسیب یک جراحت یا صدمه به سالمت افراد ویا محیط زیست است -ادآوریی

7حتمال خطـرا 3-6

. می شودگفتهآن، درجه شدت که باعث آسیب شود، بادرنظرگرفتنخطریک احتمال وقوع به

8مجموعه آزمایشگاهی 3-7

، که است ت آنها یک یا چند آزمایشگاه داخل یک ساختمان، با اتاق های فرعی و استفاده مشترک از امکانا

. الزاماً مقررات یا سطح آلودگی یکسان ندارند

9مجتمع آزمایشگاهی 3-8

1 Cell culture

2 In Vitro

3 Microorganism

4 Protozoa

5 Hazard

6 Harm

7 Risk

8 Laboratory suite

9 Laboratory unit

دارای یک یا است که داخل یک ساختمان 1ساختمان های جداگانه، یا مجموعه های آزمایشگاهی محصور

تعویض لباس، دوش ها، اتاق برای ، 2هوااتاقک های حبس چند آزمایشگاه، با اتاق های فرعی مانند،

. باشداده سازی، سترون سازی و انبارآم

ست چنان تقسیم شود که اممکن) مجموعه یا مجتمع آزمایشگاهی (یک آزمایشگاه میکروبیولوژی -یادآوری

هیه و آماده سازی محیط های تبه طور مثال، برای . شود فضاهای جداگانه ای برای موارد خاص در آن ایجاد

.کشت، سترون سازی و اتاق میکروسکوپ

صرفیزیکیح 3-9

به سیستمی برای محصور کردن یک ریزسازواره، سازواره یا هر ساختار زیستی دیگر درون فضای مشخص

. می شودگفته

سطح حصرفیزیکی 3-10

به شاخص های الزم برای محصورکردن ریزسازواره ها در یک مکان مناسب و بادرنظر گرفتن خطرآنها

. اطالق می شود

رفیزیکی اولیـهـصح 3-11

.که فرار ریزسازواره ها یا سازواره ها را به محیط کار محدود می کنداست رفیزیکی نوعی از حص

وسایل مناسب، به همراه روش های کاری این حصر می تواند شامل استفاده از ظروف دربسته یا -یادآوری

. مطمئن باشد

رفیزیکی ثانویـهـصح 3-12

ها را به محیط یا سایر فضاهای کاری محدود که فرار ریزسازواره ها یا سازواره است نوعی از حصرفیزیکی

. می کند

حبس هوا اتاقک این حصر می تواند شامل استفاده از اتاق هایی با طراحی خاص جریان هوا، وجود -یادآوری

در بسیاری موارد . استفاده از روش های اجرایی مطمئن باشد و یا سترون کننده هایی برای حذف مواد و

.ثرتر نمودن حصرفیزیکی اولیه، شرایط مربوط به این حصر را نیز به آن اضافه کردمی توان به منظور مؤ

1 Self-contained

2 Air lock

:طبقه بندی سطوح حصرفیزیکی 4

این سطوح از . باید براساس چهار سطح حصرفیزیکی طبقه بندی شود شناسییک آزمایشگاه میکروب

PCL1، ترین، تا دهنده پایین نشانPCL4 بندی می شوند ، طبقه است دهنده باالترین سطح حصر ، که نشان .

صورت خالصه در ه این استاندارد و ب 8 تا 5الزامات مورد نیاز برای هر سطح از حصرفیزیکی در بندهای

. بیان شده است1شماره جدول

.تر را نیز شامل می گردند معموالً سطوح باالترحصرفیزیکی الزامات مربوط به سطوح پایین -1 یادآوری

قرار 1اره ها براساس توانایی در ایجاد آسیب، در گروه های مختلف احتمال خطر ریزسازو -2یادآوری

کار با ریزسازواره ها باید در سطوح محصور آزمایشگاهی مناسب و براساس ارزیابی احتمال خطر، . می گیرند

. انجام شود

: (PCL1)حصرفیزیکی 1آزمایشگاه دارای سطح 5

: (PCL1) فیزیکی امکانات مکان و 5-1

باید در آزمایشگاه های خاصی انجام شود، که برای این منظور طراحی شناسیفعالیت های میکروب

. شده اند

. به طور واضح روی سطح خارجی در آزمایشگاه نصب شودPCL1 توصیه می شود که نشانه -1یادآوری

. برای هر یک از کارکنان باید فضای کافی وجود داشته باشد

در تعیین مقدار . استشرح داده شده هنمای فضای مورد نیاز و ابعاد آن در پیوست الف را -2یادآوری

فضای مورد نیاز، بایستی عواملی مانند ماهیت کار مورد نظر و فضای الزم برای تجهیزات روی میزها ودر

.مجموعه آزمایشگاهی درنظرگرفته شود

:(PCL1) شدن قابلیت تمیـز5-2

سهولت قابل تمیز کردن بوده و به مواد ه بو به آب غیرقابل نفوذ سطوح میزها باید نسبت

. دنمره مقاوم باشزورضدعفونی کننده، عوامل تمیز کننده، اسیدها، قلیاها، حالل ها وسایر مواد شیمیایی

1 Risk group

. بیان شده است 1روش آزمون ارزیابی مقاومت سطح به مایعات سرد در استاندارد ملی ایران -1یادآوری

طوری طراحی شده باشد از نظر ساختمان، فضا و چیدمان وسایل و سطوح مورد استفاده مایشگاه باید آز

.راحتی انجام شوده که عملیات تمیز کردن مؤثر ب

. سطوح بایستی برای انجام عملیات نگهداری، قابل دسترس باشند-2یادآوری

:(PCL1) تسـهیـالت شـستـشو ونصب آنها 5-3

.شوی دست ها و شستشوی اضطراری چشم ها باید موجود باشدتبوط به شسامکانات مر

.امکانات مربوط به ضدعفونی دست ها نیز بایستی وجود داشته باشد -1یادآوری

، دوش برای کارکنان ضرورتی نداشته، ولی ممکنست این زیستی برای این سطح ایمنی -2یادآوری

.دوش ها برای موارد دیگر مورد نیاز باشند

برای نگهداری موقت البسه آزمایشگاهی، مانند روپوش های آزمایشگاهی، بایستی مکانی -3یادآوری

. وجود داشته باشدخاص

:(PCL1)نـور 5-4

برای کسب اطالعات بیشتر به پیوست پ، (باشد 2مطابق با استاندارد ملی ایران نور آزمایشگاه باید ).مراجعه شود

:(PCL1)جهیـزات ت 5-5

ضروری نمی باشد، ولی می توان به منظور حفاظت کارکنان 3ر در این سطح، هود میکروبیولوژیک برای کا

. مطابقت داشته باشد، استفاده کرد4 که با استاندارد ملی ایران2 طبقهمیکروبیولوژیک ازیک هود

المللی مربوطه تمام تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه، بایستی با استانداردهای ملی یا بین -یادآوری

. مطابقت داشته باشند

.ودش استفاده ISO 4211 استانداردباید ازتدوین استاندارد ملی، تهیه وا ت1 .ودش استفاده ISO 8995 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی، تهیه وتا 1

3 Microbiological safety cabinet .ودش استفاده EN12469 از استاندارد بایدتدوین استاندارد ملی، تهیه و تا -3

:(PCL1) ضایعاتدفـع 5-6

.دفع شوند 1طور ایمن ومطابق با استاندارد ملی ایرانه آزمایشگاهی باید بضایعات

. استفاده از اتوکالو در این سطح کاری الزم نیستضایعات آزمایشگاهیبرای دفع -یادآوری

و 4586، 4584،4585،،4583باید با استانداردهای ملی ایران کارآیی آن در صورت استفاده از اتوکالو،

. مطابقت داشته باشد4866


: (PCL2)مکان و امکانات فیزیکی 6-1

فعالیت های میکروبیولوژیک باید در آزمایشگاه های خاصی که برای این منظور طراحی شده اند، انجام

. حصر هر آزمایشگاه باید به وضوح مشخص شودشده و سطح

در آزمایشگاه های این سطح، باید به وضوح و به طوردائم برروی “ 2 خطرزیستی ناحیه” مربوط به برچسب

باید از نظر “ 3خطرزیستی”عالمات هشداردهنده .سطح خارجی درهای آزمایشگاه ها نصب گردد

برای کسب اطالعات بیشتر ( طابقت داشته باشند م 1شکل شماره با ،ترکیب شکل هندسی ترسیمی و

).به پیوست ت مراجعه کنید

“خطرزیستی ” عالمت هشداردهنده -1شکل شماره

. برای هریک از کارکنان باید فضای کافی وجود داشته باشد

مورد در تعیین مقدار فضای . راهنمای فضای مورد نیاز و ابعاد آن در پیوست الف آمده است -یادآوری

در مجموعه وی میزها و رنیاز، بایستی عواملی مانند ماهیت کار مورد نظر و فضای الزم برای تجهیزات

.آزمایشگاهی درنظرگرفته شود

.ودش استفاده EN12740 از استاندارد بایدتدوین استاندارد ملی، تهیه وتا 12 Biological hazard zone

3 Biohazard

:(PCL2)درها و پنجـره ها 6-2

باید نجریان هوای آزاد در محیط آزمایشگاه . آزمایشگاه باید از اتاق های مجاور به وسیله در جدا گردد

. باشدوجود داشته

. شوددر آزمایشگاه درنظرگرفتهمشابه آن باید امکاناتی یا و یک پنجره برای دید

: (PCL2) شدنقابلیت تمیـز 6-3

. دسترس باشند سهولت قابل تمیز کردن بوده و برای انجام عملیات نگهداری در ه سطوح میزها باید ب

ه، عوامل تمیز کننده، اسیدها، قلیاها، همچنین نسبت به آب غیرقابل نفوذ و دربرابر مواد ضدعفونی کنند

. حالل ها وسایر مواد شیمیایی روزمره مقاوم باشند

. بیان شده است1روش آزمون ارزیابی مقاومت سطح به مایعات سرد در استاندارد ملی ایران -یادآوری

حی شده باشد طوری طرا از نظر ساختمان، فضا و چیدمان وسایل و سطوح مورد استفاده آزمایشگاه باید


:(PCL2)تسـهیـالت شـستـشو و نصب آنها 6-4

آزمایشگاه باید به یک دستشویی، مایع دستشویی و شیر آبی که بهتر است بدون دخالت دست باز شود، .نصب گرددنزدیک درخروجی آزمایشگاه بایستی دستشویی این . مجهز باشد

. ات مربوط به شستشوی اضطراری چشم ها نیز باید وجود داشته باشدامکان

، دوش برای کارکنان ضرورتی نداشته، ولی ممکنست این دوش ها زیستی برای این سطح ایمنی -یادآوری

.برای موارد دیگر مورد نیاز باشند

. برای ضدعفونی کردن دست ها نیز تسهیالتی باید وجود داشته باشد

اتی برای نگهداری موقت البسه آزمایشگاهی، مانند روپوش های آزمایشگاهی، وجود داشته باید امکان

. باشد

:(PCL2)ویه و تصفیه هوا ته 6-5

.ودش استفاده ISO 4211 از استانداردباید تدوین استاندارد ملی، تهیه و تا 1

بااین وجود، درصورت استفاده از . برای آزمایشگاه های این سطح، تهویه مکانیکی ضروری نمی باشد

.تهویه مکانیکی، هوای ورودی به آزمایشگاه باید تصفیه شود

تصفیه شود که دوباره وارد فضای آزمایشگاه یا سایر هوای فیلتر نشده، بایستی چنان خارج یا -یادآوری

. سیستم هوای ورودی نبایستی توسط هوای خروجی آلوده شود. ساختمان ها نگردد

:(PCL2)نـور 6-6

شتر به پیوست پ برای کسب اطالعات بی (باشد 1مطابق با استاندارد ملی ایران نور آزمایشگاه باید ).مراجعه شود

: (PCL2) هادرزبسته بودن قابلیت 6-7

. سطح به وسیله بخارگاز ضروری نیست آزمایشگاه های این کردن معموالً ضدعفونی

آزمایشگاه باید قابلیت در که ارزیابی های احتمال خطر نشان دهد که انجام این کار الزم است، درصورتی

. د داشته باشها وجوددرزبستن

اگر ضدعفونی به وسیله بخار گاز ضروری باشد، بایستی اطمینان حاصل گردد که بخار به میزان -1یادآوری

. کافی در سیستم های تهویه موجود نفوذ کرده است

از برنامه ای مؤثر و قابل اجرا برای کنترل ناقلین، نظیر جوندگان و د در طراحی آزمایشگاه بای -2یادآوری

. ه شودحشرات استفاد

:(PCL2)تجهیـزات 6-8

ذرات معلق یا قطرات ریز خطرزا ی تواند برای عملیاتی که درحین انجام آنها م و برای کار در این سطح

نوع ابمتناسب دراین صورت این هود بایستی .ایجاد شود، ممکن است هود میکروبیولوژیک الزم باشد

. انتخاب شودکار

. مطابقت داشته باشند2اده باید با استاندارد ملی ایرانهودهای میکروبیولوژیک مورد استف

.ودش استفاده ISO 8995 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی، تهیه وتا 1 .ودش استفاده EN 12469 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی، تهیه و تا 1

با دتفاده در آزمایشگاه، بای الزم و مورد اس مشخصات فنی و عملکرد تمام تجهیزات -یادآوری

. المللی مربوط مطابقت داشته باشند استانداردهای ملی یا بین

:(PCL2)دفـع ضایعات 6-9

.دفع شوند 1ومطابق با استاندارد ملی ایران آزمایشگاهی باید به طور ایمن ضایعات

و 4586، 4583،4584،4585کارآیی آن باید با استانداردهای ملی ایران در صورت استفاده از اتوکالو،

. مطابقت داشته باشد4866

درصورت استفاده از اتوکالو، بایستی اتوکالوها در همان ساختمانی که آزمایشگاه قرار دارد، -یادآوری

. شوندنصب

. برای دفع زباله ها، باید روش اجرایی مستندی وجود داشته باشد

: (PCL3) حصرفیزیکی 3آزمایشگاه دارای سطح 7

: (PCL3)مکان و امکانات فیزیکی 7-1

فعالیت های میکروبیولوژیک باید در آزمایشگاه هایی که به طور اختصاصی برای این منظور ساخته

صرفیزیکی هرآزمایشگاه باید کامالً مشخص بوده و به طور واضح سطح ح . شده اند، انجام شود

. گذاری شده باشدبرچسب

در آزمایشگاه های این سطح، باید به وضوح و به طوردائم برروی “ خطرزیستیناحیه ” مربوط به برچسب

باید از نظر “ خطرزیستی”عالمات هشداردهنده .درهای آزمایشگاه ها نصب گردد سطح خارجی

برای کسب اطالعات بیشتر ( مطابقت داشته باشند 1شکل شماره ترکیب شکل هندسی، با و ترسیمی

).به پیوست ت مراجعه شود


در تعیین مقدار فضای مورد . راهنمای فضای مورد نیاز و ابعاد آن در پیوست الف آمده است -یادآوری

در مجموعه ستی عواملی مانند ماهیت کار مورد نظر و فضای الزم برای تجهیزات روی میزها و نیاز، بای

.آزمایشگاهی درنظرگرفته شود

.ودش استفاده EN12740 از استاندارد بایدتدوین استاندارد ملی، تهیه و تا 2


آزمایشگاه باید درمکانی دور از جریان هوای آزاد واقع شده باشد و از اتاق های مجاور به وسیله درهای

. قابل قفل شدن جدا گردد

. شوددر آزمایشگاه درنظرگرفتهمشابه آن باید امکاناتی یا و یک پنجره برای دید

. می تواند درمحل ورود به آزمایشگاه وجود داشته باشداتاقک حبس هوایک -یادآوری

: (PCL3) شدنقابلیت تمیـز 7-3

ای انجام عملیات سهولت قابل تمیز کردن بوده و بر ه سطوح میزها، کف اتاق ها، دیوارها و سقف باید ب

مواد سطوح میزها و کف اتاق ها باید نسبت به آب غیرقابل نفوذ و دربرابر . نگهداری دردسترس باشند

. ضدعفونی کننده، عوامل تمیزکننده، اسیدها، قلیاها، حالل ها وسایر مواد شیمیایی روزمره مقاوم باشند

. شده استبیان 1در استاندارد ملی ایرانروش آزمون ارزیابی مقاومت سطح به مایعات سرد -یادآوری

طوری طراحی شده باشد از نظر ساختمان، فضا و چیدمان وسایل و سطوح مورد استفاده آزمایشگاه باید



مجهز به شیر آبی که بهتر است بدون دخالت دست نزدیک درخروجی آزمایشگاه باید یک دستشویی

. برای شستشوی دست ها، استفاده از مایع دستشویی تجاری توصیه می شود . باز گردد، وجود داشته باشد

. امکانات مربوط به شستشوی اضطراری چشم ها نیز باید وجود داشته باشد

ست این ارورت ندارد، ولی ممکن دوش برای کارکنان ض زیستی، برای این سطح ایمنی -1یادآوری

.دوش ها برای موارد دیگر مورد نیاز باشند

. توصیه می شود برای خشک کردن، از حوله های کاغذی یکبار مصرف استفاده شود-2یادآوری

. برای ضدعفونی کردن دست ها نیز باید امکاناتی وجود داشته باشد

.ودش استفاده ISO 4211 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی، تهیه و تا 1

پوش های آزمایشگاهی، نیز باید محلی وجود داشته برای نگهداری موقت البسه آزمایشگاهی، مانند رو

. باشد

1به استاندارد ملی ایران روش های حذف آلودگی البسه آزمایشگاهی به منظورسترون سازی ویا -3یادآوری

.مراجعه کنید

:(PCL3)تهویه و خروج هوا 7-5

باید ابزار مناسب تهویه برای درصورت نیاز، به منظور جلوگیری از رهاشدن ریزسازواره ها از آزمایشگاه،

. نگهداری فشار منفی وجود داشته باشد

. روش آزمون برای تعیین تفاوت فشار در پیوست ب ارائه شده است -1یادآوری

. برای ردیابی هرگونه تغییرغیرقابل قبول در فشار هوا، باید سیستم هشداردهنده وجود داشته باشد

صافی های مذکور باید . عبور داده شود 2 یک صافی هوا با کارآیی باال هوای تصفیه شده، باید از تمامی

. آنها امکان پذیر باشد د که انجام آزمون و تعویض کردن ایمنونطوری تعبیه ش

اگر هوای خروجی به هرصورتی مجدداً وارد جریان هوای آزمایشگاه می شود، یا لوله های -2یادآوری

هوا باید به وسیله دوسری صافی با کارآیی 3ها متصل است، صاف کردن عبور هوای خروجی به سایر لوله

به منظور استفاده از چنین . ، انجام شود قرار گرفته آزمون مورد آنها به طور مستقل عملکردباال، که

. صالح ایمنی ضروری است سیستم هایی، مشاوره با مراجع ذی

ین می شود، پنکه های تأمین و خروج هوا بایستی اگر هوای ورودی به صورت مکانیکی تأم -3یادآوری

باهم مرتبط بوده و به گونه ای تنظیم شوند که در آزمایشگاه نسبت به نواحی مجاور، جریان هوای مثبت

. ایجاد شود

:(PCL3)نـور 7-6

برای کسب اطالعات بیشتر به پیوست پ (باشد 4مطابق با استاندارد ملی ایران نور آزمایشگاه باید ).راجعه شودم

. استفاده شودEN 12740 تا تهیه و تدوین استاندارد ملی مربوط ، باید از استاندارد 1

2 High Efficiency Particulate Air (HEPA) filter 3 Filtration

.ودش استفاده ISO 8995 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی، تهیه وتا 1

: (PCL3) هادرزبستن قابلیت 7-7

ل قابکامالٌ آزمایشگاه و سیستم های تهویه و تصفیه هوا باید درمواقع ضدعفونی به وسیله بخارگاز،

.مؤثر امکان پذیر باشدبه گونه ای حذف بخارگاز و درزبندی بوده و خروج

ای مؤثرو قابل اجرا، برای کنترل ناقلین، نظیر هاز برنامه به گونه ای باشد که بتوان دطراحی آزمایشگاه بای

. ودنمجوندگان و حشرات استفاده


. در این سطح از حصرفیزیکی، هرآزمایشگاه باید به تجهیزات الزم اختصاصی آن آزمایشگاه مجهز باشد

طه ملی یا بین المللی مطابقت با استانداردهای مربو د تمام تجهیزات موجود در آزمایشگاه بای -1یادآوری

. داشته باشند

. مطابقت داشته باشند 1هودهای میکروبیولوژیک مورد استفاده باید با استاندارد ملی ایران

مانند ( ادامه کار آنها ضروری است ،درصورت نیاز به ابزارها یا تجهیزاتی که در صورت قطع برق

باید یک موتور برق اضطراری در آزمایشگاه ،)دیوسایل نگهداری فشار منفی یا جریان هوای ورو

.وجود داشته باشد

وسایل ارتباطی، مانند فاکس، باید به منظور ایجاد ارتباط بین آزمایشگاه و فضای خارج آن، -2یادآوری

.تلفن یا کامپیوتر وجود داشته باشد


مجموعه در . دفع شوند 2با استاندارد ملی ایران آزمایشگاهی باید به طور ایمن ومطابق ضایعات

، 4583،4584کارآیی آن باید با استانداردهای ملی ایران آزمایشگاه باید یک اتوکالو وجود داشته باشد و

. مطابقت داشته باشد4866 و4585،4586

ل کردن بوده، ورودی بهتر است از اتوکالو دوطرفه استفاده شود، که درهای آن از داخل قابل قف -1یادآوری

. آن در آزمایشگاه و خروجی آن در فضای خارج آزمایشگاه باشد

ودش استفاده EN 12469 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی ایران، تهیه وتا 2

.ودشستفاده اEN 12740 از استاندارد باید تدوین استاندارد ملی ایران، تهیه وات 1

سیستم باید شده اند، بدون خطر به منظور اطمینان از اینکه تمام مواد و تجهیزات، قبل از خروج از آزمایشگاه

. وجود داشته باشد2 و معتبری1ایمن

.جاری از دوش ها، باید تسهیالتی وجود داشته باشدبرای سترون سازی تمام مایعات خروجی، منجمله آب

طورمثال، تیمار مایعات خروجی رامی توان با وسایلی دارای مخزن نگهدارنده گرم یا ه ب -2یادآوری

. درکف آزمایشگاه بایستی تا حدامکان آب رو وجود نداشته باشد. ضدعفونی کننده های شیمیایی انجام داد


: (PCL4) مکان و امکانات فیزیکی 1 -8

ساخته فعالیت های میکروبیولوژیک باید در آزمایشگاه هایی که به طور اختصاصی برای این منظور

سطح حصرفیزیکی هرآزمایشگاه باید کامالً مشخص بوده وبه طور واضح . شده اند، انجام شود

. گذاری شده باشدبرچسب

در آزمایشگاه های این سطح، باید به وضوح و به طوردائم برروی “ خطرزیستیناحیه ”مربوط به برچسب

ترسیمی باید از نظر “ خطرزیستی”عالمت هشداردهنده . سطح خارجی درهای آزمایشگاه ها نصب گردد

برای کسب اطالعات بیشتر به پیوست ( مطابقت داشته باشد 1شکل شماره ترکیب شکل هندسی، با و

).ت مراجعه شود


درتعیین مقدار فضای مورد . ف آمده است الراهنمای فضای مورد نیاز و ابعاد آن در پیوست -1 یادآوری

نیاز، بایستی عواملی مانند ماهیت کار مورد نظر و فضای الزم برای تجهیزات روی میزها ودر مجموعه

.ایشگاهی درنظرگرفته شودآزم

. طور فیزیکی جدا شده باشده آزمایشگاه باید از سایر فضاها ب

جداسازی را می توان با قرارگرفتن آزمایشگاه در ساختمانی جداگانه یا جداکردن قسمتی از -2یادآوری

. ساختمان، انجام داد

1 Safe 2 Validated


درهای . استفاده شود 1 از اتاقک حبس هوا با درهای قفل شونده برای دسترسی ایمن و کنترل شده باید

شدن و درزبندی بوده تا درصورت لزوم ضدعفونی با بخار وجود داشته اتاقک حبس هوا باید قابل قفل

باید به وسیله دوش و مکان های تعویض لباس از قسمت های اتاقک حبس هوا قسمت خارجی . باشد

. مجاور آزمایشگاه جدا شود

باید به سیستم تهویه متصل بوده، تا امکان نگهداری فشار منفی درون آن وجود اتاقک حبس هوا یستم س

). رجوع کنید5-8به بند (داشته باشد

باید با وسایلی مانند چراغ راهنمایی تجهیز شده باشد، تا نشان اتاقک حبس هوا خارجی سیستم قسمت

. داده شود که کار درحال انجام است

. وجود خروجی یا خروجی های اضطراری امن، الزامی استی ـیادآور

پنجره ها باید غیرقابل بازشدن و شکستن بوده و چنان درزبندی شده باشند که ازخروج یا ورود هوا

. عمل آیده ممانعت کامل ب

گاه در آزمایش باید وسایلی که امکان مشابهی را فراهم می کنند، یا قابل دید بودن و یک پنجره برای

. شوددرنظرگرفته

: (PCL4) شدن قابلیت تمیـز 8-3

کردن بوده و برای و ضدعفونی باید به سهولت قابل تمیز هاسطوح میزها، کف اتاق ها، دیوارها و سقف

و کف اتاق ها باید نسبت به آب ، دیوارها سطوح میزها . انجام عملیات نگهداری دردسترس باشند

ضدعفونی کننده، عوامل تمیزکننده، اسیدها، قلیاها، حالل ها وسایر مواد واد مبرابر در غیرقابل نفوذ و

. شیمیایی مقاوم باشند

شده شرح داده 2روش آزمون ارزیابی مقاومت سطح به مایعات سرد در استاندارد ملی ایران -یادآوری

. است

1 Airlock with interlocking

.ودش استفاده ISO 4211 از استاندارد باید، مربوطتدوین استاندارد ملی تهیه و تا 1

طوری طراحی شده باشد ستفاده از نظر ساختمان، فضا و چیدمان وسایل و سطوح مورد ا آزمایشگاه باید

.راحتی انجام شوده کردن مؤثر بو ضدعفونی که عملیات تمیز


برای تعویض کامل لباس ها و همچنین دوش گرفتن کارکنان، باید تجهیزاتی درون سیستم اتاقک حبس

. برای نگهداری لباس های کارکنان نیز می باشداین تجهیزات شامل محلی. هوا درنظر گرفته شود

برای . در آزمایشگاه باید یک دستشویی وجود داشته باشد که شیر آن بدون دخالت دست باز گردد

امکانات مربوط به شستشوی اضطراری . شوداستفاده ضدعفونی کننده از بایدشستشوی دست ها،

. چشم ها نیز باید وجود داشته باشد

ناتی برای نگهداری موقت البسه آزمایشگاهی، مانند روپوش های آزمایشگاهی، وجود داشته باید امکا

برای سترون سازی تمام لباس هایی که در آزمایشگاه پوشیده شده است، قبل از خروج از محل . باشد

. انجام شودات الزم اقدامآزمایشگاه، باید

شرح 1ی دفع زباله ها، دراستاندارد ملی ایران توصیه های مربوط به سترون سازی و روش ها -یادآوری

. شده استداده

:(PCL4)تهویه و تصفیه هوا 8-5

از طریق سیستم ها، یکی از این . تهویه آزمایشگاه باید توسط دو سیستم مستقل خروج هوا صورت گیرد

یستم تخلیه ، و دیگری س عمل کرده 2وارد کردن فشار مثبت به داخل آزمایشگاه برای خروج هوای ناپاک

. می باشد3کامل هوا

اتاقک حبس هوا جریان هوا باید از خارج آزمایشگاه به درون آن بوده و در آزمایشگاه و درون سیستم

. فشار منفی مناسب برقرار باشد

30 اتاقک حبس هوا پاسکال و در سیستم 70 مثال، فشار منفی مناسب در آزمایشگاه برای -1یادآوری

. شده استشرح دادهوش آزمونی به منظور تعیین اختالف فشار هوا در پیوست ب ر. استپاسکال

.استفاده شود EN 12740 استاندارد باید از، مربوطتدوین استاندارد ملی تهیه و تا 1

2 Plenum exhaust air system

3 Total-loss exhaust air system

هوای خروجی باید توسط دو صافی با کارآیی باال که پشت سرهم قرار گرفته اند، تصفیه شده وسپس

. خارج گردد

. صافی اول باید در آزمایشگاه نصب شده باشد -2 یادآوری

. ا کارآیی باال عبور کندهوای ورودی باید از خالل یک صافی ب

این صافی ها باید به صورتی قرار گرفته باشند که برای انجام آزمون دردسترس بوده و تعویض آنها

. باشدامکان پذیربه طور ایمن

درصورت خرابی یا کهجریان هوای ورودی و خروجی باید باهم مرتبط بوده وارتباط آنها طوری باشد

.، مانع از ایجاد فشار مثبت در آزمایشگاه شودعدم وجود پنکه هوای خروجی

.ه باشد که از جریان هوای معکوس جلوگیری شودتدر سیستم تهویه باید وسایلی وجود داش

به منظور ردیابی هرگونه تغییر غیرقابل قبول در فشار هوا، باید سیستم هشداردهنده ای در تهویه وجود

. داشته باشد

نصب شود که هم از داخل وهم از خارج آزمایشگاه، قابل خواندن وسایل سنجش فشار باید طوری

. باشد

ی اتاقک حبس هوا آزمایشگاه از طریق ه برای دستگاه ها و وسایلی که امکان عبور آن ها ب -3یادآوری

، بهتر است از یک اتاقک هوای اضافه قابل تهویه، که شته باشد کارکنان یا از اتوکالو دوطرفه وجود ندا

. را بتوان به وسیله بخار ضدعفونی نمود، استفاده شودداخل آن

:(PCL4)نـور 8-6

برای کسب اطالعات بیشتر به پیوست پ (باشد 1مطابق با استاندارد ملی ایران نور آزمایشگاه باید ).مراجعه شود

: (PCL4) هادرز قابلیت بستن 8-7

قابل کامالٌ دعفونی به وسیله بخارگاز، خروج هوا باید درمواقع ض و آزمایشگاه و سیستم های تهویه

.مؤثر امکان پذیر باشد به گونه ای حذف بخارگاز ودرزبندی بوده و خروج

.ودش استفاده ISO 8995 از استاندارد باید، مربوط تدوین استاندارد ملی تهیه وتا 1

ای مؤثرو قابل اجرا، برای کنترل ناقلین، نظیر هاز برنامه د به گونه ای باشد که بتوان طراحی آزمایشگاه بای

. ودنمجوندگان و حشرات استفاده

تمام کابل ها یا لوله کشی سرویس ها، بخصوص در محل ورودی آن ها درزسته بودن ب از دبای -یادآوری

. اطمینان حاصل شود


. در این سطح از حصرفیزیکی، هرآزمایشگاه باید به تجهیزات الزم اختصاصی آن آزمایشگاه مجهز باشد

مربوط استانداردهای مربوطه ملی یا بین المللی با ددر آزمایشگاه بای تمام تجهیزات موجود -1یادآوری

. مطابقت داشته باشند

باید با هوداین . در آزمایشگاه موجود باشد با عملکرد درست 3 طبقهاید یک هود میکروبیولوژی ب

. مطابقت داشته باشند1استاندارد ملی ایران

ایل ارتباطی، مانند فاکس، تلفن بدون وسباید به منظور ایجاد ارتباط بین آزمایشگاه و فضای خارج آن،

.گوشی یا مشابه آن وجود داشته باشد

مانند وسایل ( درصورت نیاز به ابزارها یا تجهیزاتی که در صورت قطع برق ادامه کار آنها ضروری است

باید یک موتور برق اضطراری در آزمایشگاه وجود داشته ،)نگهداری فشار منفی یا جریان هوای ورودی

.باشد


. دفع شوند 2 آزمایشگاهی باید به طور ایمن ومطابق با استاندارد ملی ایرانضایعات

آزمایشگاه به یک اتوکالو دوطرفه که یک در آن داخل آزمایشگاه وانتهای دیگر آن به خارج از این باید

استانداردهای ملی ایران کارآیی این اتوکالو باید با . آزمایشگاه باز می شود، مجهز باشد

. مطابقت داشته باشد4866 و4583،4584،4585،4586

باید شده اند، بدون خطر به منظور اطمینان از اینکه تمام مواد و تجهیزات، قبل از خروج از آزمایشگاه

. سیستم ایمن و معتبری وجود داشته باشد

. استفاده شود EN 12469استاندارد از باید، مربوط تدوین استاندارد ملی ایران تهیه وتا 1

. شوداستفاده EN 12740 استاندارد باید از، مربوط تدوین استاندارد ملی ایران تهیه وتا 1

می کنند، ولی در صورت عدم دسترسی به چنین مواد معموالً از طریق اتوکالو دوطرفه عبور -1یادآوری

. شودوسیله ای، بایستی از سیستم ایمن معتبر دیگری استفاده

.تسهیالتی وجود داشته باشدباید برای سترون سازی تمام مایعات خروجی، منجمله آب جاری از دوش ها،

زن گرم کننده داخلی یا مواد توان به وسیله یک مخ مثال، تیمار مایعات خروجی را می رایب -2یادآوری

. تاحد امکان در کف آزمایشگاه آب رو وجود نداشته باشدبهتر است. ضدعفونی کننده شیمیایی انجام داد

4 تا 1 سطوح خالصه ای از الزامات مربوط به آزمایشگاه دارای حصرفیزیکی-1 شمارهجدول

سطح حصرفیزیکی

4 3 2 1

1 الزامات

برچسب زنی سطح حصر 2بله بله بله بله

خطر با برچسب وعالمت خطرزیستینواحی 5ــــ بله بله بله

فضای کافی برای هر یک از کارکنان بله بله بله بله

جدا کردن اتاق های آزمایشگاه به وسیله در 3خیر بله )قابل قفل شدن(بله )جداکردن فیزیکی(بله

گاه از طریق اتاقک حبس هوا ورود به آزمایش خیر خیر 4انتخابی بله

مشابه امکاناتوجود یک پنجره، یا خیر بله بله بله

)سطوح میزها وکف(بله )ف،دیوارهاوسقفکسطوح میزها،(بله )میزها سطوح(بله سطوح غیرقابل نفوذ به آب، قابل تمیزکردن و مقاوم به مواد ضدعفونی کننده )یزها مسطوح(بله

ت شستشوی دست تسهیال بله بله بله بله

وجود شیرهای آب که بدون تماس دست قابل باز شدن هستند انتخابی بله بله بله

دوش برای کارکنان انتخابی انتخابی انتخابی )درسیستم اتاقک حبس هوا(بله

دست ها کردنضدعفونی انتخابی بله بله بله

4 تا 1 سطوح زمایشگاه دارای حصرفیزیکی خالصه ای از الزامات مربوط به آ-1شماره جدول ادامه


4 3 2 1

الزامات

مجموعه آزمایشگاهآزمایشگاه یا برای نگهداری لباس ها درونمکانی ا وجود انتخابی بله بله بله

:سیستم تهویه

وسایل حفظ فشار منفی - خیر خیر انتخابی بله

2)صافی باکارآیی باالازطریق دو (بله شده استصافی با کارآیی باال صاف هوای فشرده که با استفاده از - خیر خیر بله

صافی با کارآیی باال شده با استفاده از صافهوای ورودی خیر خیر خیر بله

سیستم هشدار مجهز که تغییرات فشارهوا را ردیابی کند خیر خیر بله بله

ه برای استفاده از بخار صدعفونی کنندهوجود درزبندی درآزمایشگا خیر انتخابی بله بله

، مانند حشرات و جوندگانناقلینل کنتراستفاده از برنامه طراحی آزمایشگاه برای خیر انتخابی بله بله

اختصاصی آزمایشگاه وجود تجهیزات خیر خیر بله بله

میکروبیولوژیهودهایوجود انتخابی انتخابی بله )3 طبقه(بله

برق اضطراریموتوروجود خیر یرخ انتخابی بله

مشابه وسایل ارتباط با خارج از آزمایشگاه، مانند تلفن بدون گوشی، یا وسایل خیر خیر انتخابی بله

4 تا 1 سطوح خالصه ای از الزامات مربوط به آزمایشگاه دارای حصرفیزیکی-1شماره جدول ادامه


4 3 2 1

الزامات

:الووجود اتوک

دسترسی از داخل واحد آزمایشگاهی- خیر خیر بله ــــ

در آزمایشگاه، دوطرفه- ــــ ــــ انتخابی بله

:سیستم دفع ضایعات

مستند شده- خیر بله ــــ ــــ

ـ معتبر ــــ ــــ بله بله

تیمار مایعات خروجی خیر انتخابی بله بله

جدول، باید مقررات ملی مربوط به الزامات آزمایشگاه های بیوتکنولوژی درنظر گرفته شوددرصورت استفاده ازاین :زیرنویس -1

.ی است الزام:بله -2

. نیست الزامی:خیر -3

.براساس ارزیابی احتمال خطر، تصمیم گیری شود بایستی مورد به مورد و:انتخابی -4

. کاربرد ندارد : ـــــ-5

پـیوست الف

ورد نیاز و ابعاد آنهاراهنمای فضاهای م

)اطالعاتی(

فضای مورد نیاز برای هریک از کارکنان 1 -الف

استانداردهای ملی ایران مربوط با باید مطابق راهنمای مربوط به فضای مورد نیاز برای هریک از کارکنان .1ودشن بین المللی تعییو ضوابط صادره از سوی مراجع قانونی و صالحیت دار کشور یامقررات و یا

کارکنان 2 -الف

)1 –شکل الف . (فضاهای زیر بایستی بین سطوح کاری یا تجهیزات وجود داشته باشند

میلی متر1200متر تا میلی975 : یک نفر از کارکنان، بدون هیچ رفت و آمد1-2-الف

میلی متر1350ا متر ت میلی1050: یک نفر از کارکنان به اضافه راه عبور2-2-الف

میلی متر1500متر تا میلی900: تنها راه عبور 3-2-الف

میلی متر1500متر تا میلی1350:وآمد دو نفر از کارکنان، پشت به پشت، بدون هیچ رفت 4-2-الف

میلی متر1950متر تا میلی1650: دو نفر از کارکنان، پشت به پشت، به اضافه راه عبور 5-2-الف

میلی متر بایستی بین دونفر وجود داشته باشد تا بتوانند از کنار 1500 فضایی به اندازه -یادآوری

.یکدیگر عبور کنند

شکل های زیر برای میزهای تکی کوتاه با . کاربرد این شکل ها به نوع سطوح کاری بستگی دارد درصورت استفاده از میزهای طویل تر باید اندازه های . ست میلی متر مناسب ا 2400طول حداکثر

. حداکثر درنظر گرفته شود

توصیه : قسمت سوم -میزهای آزمایشگاهی و تناسب آنها ” BS 3202 استاندارد تا تهیه و تدوین استاندارد ملی ایران مربوط، باید به 1 . تهیه شده استBS 3202براساس استاندارد ) پیوست الف(الزم به یادآوری است این راهنما . مراجعه شود “ 1991 –برای طراحی

میلی متر1950 تا 1650 میلی متر1200 تا 975 میلی متر1350 تا 1050 میلی متر1500 تا 900 میلی متر1500 تا 1350

1-2-الف 2-2-الف 3-2-الف 4-2-الف 5-2-الف

فضای مورد نیاز بین سطح کاری و یا تجهیزات1-شکل الف

ارتفاع سطوح کاری 3–الف

به منظور به . بسیاری از کارهای آزمایشگا هی درفضایی باالتر از سطح کاری مناسب انجام می گیرد

درنظر گرفته ترین ارتفاع ممکن برای کاربر داکثر رساندن این فضا، سطوح کاری بایستی در پایین ح

1 -الفجدول برای نشستن کارکنان نسبت ارتفاع سطح کاری بسیار مهم بوده و بایستی مطابق . شود

. باشد

ارتفاع سطوح کاری برای کارکنان بزرگسال 1 -جدول الف

موقعیت فرد )میلی متر(ارتفاع سطح کاری )میلی متر(ارتفاع صندلی

میز بلند برایایستاده 950 تا 850 580

نشسته برای میز کوچک و نوشتن 750 تا 700 450

نشسته برای میز بلند 450 450

فضای مناسب برای زانو 4 -الف

. میلی متر باشد600عرض مناسب برای زانو در زیر سطح کاری هر میز بایستی حداقل

عمق سطح کاری 5 -الف

کنترل دسترسی و باشد، تا میلی متر 600انتها بیش از جلو تا قسمت ستی از باینعمق سطح کاری

بعضی دستگاه های بزرگتر گرچه برای . امکانات نصب شده برروی دیوار به راحتی صورت گیرد

. سطوح کاری عمیق تر مورد نیاز می باشد

پـیوست ب

روش آزمون برای تعیین تفاوت فشار

)اطالعاتی(

ات ـکلی 1-ب

این فشار بایستی طوری . در یک محیط کنترل شده، اطمینان از برقراری فشار صحیح اهمیت دارد

. 1خارج شودنتواند از محیط کنترل شده موجود نسبت به فضاهای مجاور ایجاد شود، که آلودگی

اساس روش2 -ب

تر، توسط یک تفاوت در فشار بین فضای کنترل شده تحت آزمون و فضاهای مجاور با کالس پایین

. قابل اندازه گیری است،فشارسنج

ایل الزمـوس 3 -ب

با درجه بندی شیب دار پرشده با مایع، درجه بندی شده در بندی نوع درجه از فشارسنج، 1 -3 -ب

. پاسکال± 2 پاسکالی، یا کمتر، با دقت حداقل 2حداکثر

ون ذره، سخت یا نیمه سخت، غیرقابل ، دو قطعه از جنس تمیز با پوسته بد 2لوله گذاری 2 -3 -ب

میلی متر که طول آن از حداکثر طول مشخص شده 5به هوا، با سوراخی با قطر حداقل نسبت نفوذ

.به وسیله سازنده تجاوز نکند

رایط پیش از آزمونـش 4 -ب

. پیش از شروع آزمون، دستگاه را در شرایط تعادل و میزان جریان تعیین شده آن قرار دهید

. به نتایج قطعی را مشکل سازددسترسیست ا ممکن،عدم ایجاد تعادل در جریان -یادآوری

-تمیزی محیطی در فضاهای بسته، قسمت اول ” BS 5295راساس روش شرح داده شده در پیوست ب استاندارد این آزمون ب 1 .تهیه شده است1989، سال “ ویژگی های وسایل اتاق تمیز و هوای تمیز

2 Tubing

رای آزمون ـروش اج 5 -ب

. ددهیرا روی سطح صاف و بدون لرزش قرار ) 1-3-بند بطبق (فشارسنج 1- 5 -ب

. فشارسنج را مطابق با دستورالعمل سازنده طوری تنظیم کنید تا عدد صفر را نشان دهد

فشار باالتر وصل فشارسنج مربوط به را به سمت ورودی ) 2-3-بند ب طبق (یک انتهای لوله ها

کرده و انتهای دیگر لوله را در فضای دارای فشار باالتر طوری قرار دهید که مسدود نبوده و دور از

ر کمتر فشافشارسنج مربوط به را به سمت ورودی ) 2-3-بند ب طبق (لوله دوم . جریان هوا باشد

طوری قرار دهید که مسدود نشده و دور از و انتهای دیگر را در فضای دارای فشار کمتر وصل

ئن شوید که تمام فاصله ها در اطراف ماگر لوله ها باید از سطحی عبور نمایند، مط . جریان هوا باشد

. لوله، درزبندی شده است

پپـیوست

راهنمای میزان نور در آزمایشگاه

)اطالعاتی(

1مشخصات روشنایی، میزان درخشندگی و کیفیت رنگ در آزمایشگاه : 1-جدول پ

برای . استفاده شده است"رجدول الزامات نو": با عنوان ISO 8995: 2002 (E) استاندارد 5 برای تهیه این جدول از جدول بند 1 . استفاده نمودISO 8995:2002کسب اطالعات بیشتر می توان از استاندارد

2 بر حسب لوکس( Em ) 1شدت روشنایی پایدار 500

(UGRL) 3درجه درخشندگی یکنواخت 19

(Ra) 4حداقل شاخص پرداخت رنگ 80

پـیوست ت

عالمت هشداردهنده خطر زیستی

)اطالعاتی(

6در استاندارد ملی ایران ) 5احتمال خطر زیستی (0659مت باید مطابق با نمایه شماره این عال

رنگ زمینه انتخابی . قرمز باشد - بوده، رنگ آن می تواند سیاه، نارنجی فلورسنت یا نارنجی

خطر "کلمه . است، ولی باید با رنگ عالمت تفاوت داشته باشد تا وضوح الزم ایجاد شود

1 Maintained illuminance 2 lux 3 Limiting unified glare rating 4 Minimum colour rendering index 5 Biological risks

.شود استفاده ISO 7000ستاندارد ز ااتا تهیه و تدوین استاندارد ملی مربوط، باید ٢

ورود فقط برای ": سایر اطالعات یا عبارات، مانند . ز باید در کنار عالمت ذکر شود نی " 1زیستی

. 2 ، نیز می تواند در کنار عالمت ذکر شود"کارکنان مجاز

“خطرزیستی ”ایی از عالمت هشداردهنده نمونه ه-1شکل شماره الف

1 Biohazard , Biological Hazard

.کرد استفاده ISO 3864-1,2 و ISO 7000 می توان از استانداردهای اطالعات بیشتر درمورد عالئم و رنگ های ایمنی،کسب برای 4

ICS: 07.080

31 : صفحه

acer

New Stamp

aisiri8815-hood

Documents

Transcript of aisiri8815-hood