Agjencia e Kosovës për · PDF fileZbatimi i kërkesave ligjore për stafin...
Transcript of Agjencia e Kosovës për · PDF fileZbatimi i kërkesave ligjore për stafin...
AGJENCIA E KOSOVËS PËR
AKREDITIM
Prishtinë
Dhjetor 2016
F a q e |1
Përmbajtja
Për AKA-në .................................................................................................................................................... 2
Procesi i vlerësimit dhe akreditimit .............................................................................................................. 2
Këshilli Shtetërorë i Cilësisë (KSHC) .............................................................................................................. 4
Akreditimi i institucioneve të arsimit të lartë për vitin 2016 ........................................................................ 5
Raportimi dhe pjesëmarrja në ENQA dhe EQAR ........................................................................................... 8
Kontrollimi i cilësisë .................................................................................................................................... 10
Plani i punës për vitin 2017 ......................................................................................................................... 11
Analiza e gjendjes së stafit akademik të IAL-ve publike dhe private .......................................................... 16
Shtojca 1:..................................................................................................................................................... 17
1.1. Stafi akademik në Universitetin e Prishtinës dhe Fakultetet përkatëse ............................................... 17
1.2. Stafi akademik në Universitetet e tjera publike në Kosovë .................................................................. 18
1.3. Stafi akademik në institucionet private të arsimit të lartë në Kosovë ................................................. 20
Shtojca 2 ...................................................................................................................................................... 21
F a q e |2
Për AKA-në
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) është agjenci publike e themeluar nga Ministria e Arsimit, Shkencës
dhe Teknologjisë (MASHT) në vitin 2008 në përputhje me Ligjin mbi Arsimin e Lartë Nr. 2003/14. AKA është
autoritet i pavarur si cili bën akreditimin dhe ri/kreditimin e institucioneve publike dhe private të arsimit të
lartë dhe programeve të studimit. Përmes procesit të akreditimit, AKA mbështet zhvillimin e cilësisë në
arsimin e lartë dhe në këtë mënyrë siguron shoqërinë se ofertat për arsim të lartë në Kosovë përkojnë me
standardet e krahasueshme ndërkombëtare.
Baza ligjore për aktivitetin e Agjencisë së Kosovës për Akreditim (AKA) janë Ligji për Arsimin e Lartë në
Kosovë (Nr. 04/L-037, datë 31.08.2011), Udhëzimi Administrativ për Akreditimin e Institucioneve të Arsimit
të Lartë në Republikën e Kosovës (Nr. 20/16, datë 20.09.2016), Udhëzimi Administrativ për Themelimin e
Agjencisë së Kosovës për Akreditim (Nr. 11/2004, datë 16/02/2004), Udhëzimi Administrativ për Kriteret
dhe Procedurat për Akreditimin e Shkollave të Lartë Profesionale dhe Teknike në Republikën e Kosovës (Nr.
12/2009, datë 05/06/2009).
AKA në përputhje me Standardet dhe Udhëzuesit Evropian të Cilësisë (ESG) ka zhvilluar gjitha standardet
dhe procedurat për akreditim dhe i ka publikuar ato përmes ueb faqes zyrtare të saj. AKA ka përgatitur po
ashtu një sërë dokumentesh të tjera për përdorimin e IAL-ve sikurse Standardet e AKA-së, Udhëzuesit e
AKA-së për Hartimin e Raportit të Vet Vlerësimit (RVV) për vlerësimin e institucioneve të arsimit të lartë
dhe programeve të tyre të studimit (G1 dhe G2), Udhëzuesit e AKA-së për Ekspert (Vlerësim Institucional
dhe i Programeve të studimit). Të gjitha këto dokumente kanë shërbyer si udhëzues për institucionet e
arsimit të lartë për qëllim të procesit të akreditimit dhe menaxhimit të tyre të brendshëm të cilësisë.
Procesi i vlerësimit dhe akreditimit
Vlerësimi institucional dhe i programeve të studimit është një aktivitet periodik i AKA-së. Ky proces bazohet
në vlerësimin e dokumenteve të dorëzuara nga institucioni aplikues (Raporti i Vet Vlerësimit) dhe në bazë
të të gjeturave gjatë vizitës në terren me Ekipin e Ekspertëve Ndërkombëtarë të akreditimit. Bazuar në
procedurat e publikuara të AKA-së, çdo IAL duhet të dëshmojë se plotëson kriteret e akreditimit me qëllim
që të merr akreditimin.
Gjatë tetë viteve të aktivitetit të AKA-së, afërsisht 41 Institucione të Arsimit të Latë kanë qenë subjekt i
vlerësimit të jashtëm të cilësisë. Nga ta 7 universitete publike, 25 Kolegje, 2 Shkolla të Lartë Profesionale
dhe një Akademi kanë marr akreditim nga AKA. Deri më tani 3 institucione kanë qenë subjekt i validimit/
njohjes së akreditimit ku AKA përmes procedurave të verifikimit ka njohur akreditimin e tyre institucional.
Pjesë e vlerësimit të jashtëm të cilësisë kanë qenë edhe një numër i institucioneve të arsimit të lartë, mirëpo
meqenëse nuk kanë dëshmuar se përmbushin kriteret e AKA-së për cilësi nuk kanë arritur të akreditohen.
F a q e |3
Në vitin 2016 si pasojë e mos përmbushjes së kritereve për akreditim dhe për shkak të tërheqjes nga
procesi, 6 institucione private të arsimit të lartë nuk janë lejuar të regjistrojnë studentë të rinj për vitin
akademik 2016/ 2017.
Një përshkrim më i detajuar për programet e akredituara të studimit, mund të shihet tek Tabela 1:
Sektori Niveli V BA MA PhD
Privat 4 111 67 0
Publik 0 130 99 23
Sub Total 4 241 166 23
TOTAL 434
Tabela 1: Numri dhe shpërndarja e programeve te studimeve te akredituara
F a q e |4
Këshilli Shtetërorë i Cilësisë (KSHC)
Këshilli Shtetëror i Cilësisë (KSHC) sipas Ligjit mbi Arsimin e Lartë në Republikën e Kosovës është organ
qeverisës i Agjencisë së Kosovës për Akreditim dhe është përgjegjës për marrjen e vendimeve për
akreditimin e institucioneve të arsimit të lartë dhe programeve të tyre të studimit.
Aktualisht KSHC ka në përbërje katër anëtarë vendor dhe dy ndërkombëtarë të emëruar nga Ministria e
Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, ekspertë të fushave të ndryshme sikurse shkencat teknike, mjekësia,
drejtësia, sigurimi i cilësisë, etj.
Më 9 Tetor të vitit 2015, Këshilli Shtetëror i Cilësisë ka mbajtur mbledhjen për zgjedhjen e Kryetarit dhe
Zëvendës Kryetarit të KSHC-së. Në këtë mbledhje, me vota unanime Kryetar i Bordit të KSHC u zgjodh Prof.
Asoc. Dr. Blerim Rexha, profesor i rregullt në Fakultetin e Inxhinierisë Elektronike dhe Kompjuterike të
Universitetit të Prishtinës. Zëvendës Kryetar i KSHC-së me vota unanime u zgjodh Prof. Ass. Dr. Lul Raka,
profesor në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës.
Aktualisht, KSHC ka këtë përbërje:
Dr. Blerim Rexha
Dr. Lul Raka
Dr. Mirlinda Batalli
Dr. Guy Huag
Dr. Herbert Amato
z. Ylber Hysa
F a q e |5
Akreditimi i institucioneve të arsimit të lartë për vitin 2016
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) gjatë vitit 2016 ka bërë vlerësimin, akreditimin si dhe monitorimin
e institucioneve publike dhe private të arsimit të lartë në Kosovë. Aktivitete të tjera të AKA-së kanë përfshirë
aktivitete ndërkombëtare si pjesëmarrja në seminare dhe grupe punuese, vizita studimore, etj.
Zbatimi i kërkesave ligjore për stafin akademik
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) në fund të vitit 2015 ka filluar implementimin e plotë të Udhëzimit
Administrativ për Akreditimin e IAL-ve në Kosovë. Në përputhje me kërkesat e këtij Udhëzimi, Këshilli
Shtetëror i Cilësisë (KSHC) ka trajtuar aplikacionet e institucioneve të arsimit të lartë dhe vetëm IAL-të të
cilat kanë plotësuar këto kritere janë lejuar të futen në proces të vlerësimit dhe akreditimit. Institucionet e
arsimit të lartë të cilat kanë pasur mungesë të stafit akademik, përkatësisht 3 PhD për çdo program të
studimit si dhe të cilat kanë paraqitur staf akademik të cilët nuk kanë përmbushur kriteret formale sikurse
Nostrifikimi apo Leja e Qëndrimit për stafin me nënshtetësi të huaj nuk janë lejuar të futen të proces të
vlerësimit dhe akreditimit.
Deri në Korrik të vitit 2016, kanë qenë gjithsejtë 468 programe të akredituara të studimit në institucionet
publike dhe private të arsimit të lartë, përkatësisht 262 në publik dhe 206 në sektorin privat, të ofruara nga
gjithsejtë 38 IAL. Megjithatë, me zbatimin e plotë të UA për akreditim (kërkesën për 3 PhD për program të
studimit) ka pasur një zbritje domethënëse të programeve të akredituara të studimit për shkak se disa
institucione kanë dështuar që të plotësojnë këto kritere. Për më tepër, 6 institucione private të arsimit të
lartë nuk janë lejuar të regjistrojnë studentë të rinj për shkak se nuk kanë arritur të marrin ri/akreditimin
institucional.
Sistemi për Menaxhimin e të Dhënave
AKA në vitin 2016 ka funksionalizuar plotësisht Sistemin për Menaxhimin e të Dhënave (MIS) përmes të cilit
ka bërë regjistrimin dhe verifikimin e listave të stafit akademik të dorëzuara nga IAL-të. Përmes këtij sistemi,
AKA ka arritur që të bëjë verifikimin e saktë të stafit akademik dhe të mënjanojë paqartësitë posaçërisht sa
i përket stafit akademik të deklaruar dy e më shumë herë si i rregullt për institucione të ndryshme të arsimit
të lartë. Me Sistemin për Menaxhimin e të Dhënave AKA ka arritur që të gjenerojë të dhëna dhe statistika
të sakta për gjendjen e stafit akademik të IAL-ve dhe raporte të tjera me rëndësi për procesin e vlerësimit
dhe akreditimit.
Vlerësimi dhe akreditimi
AKA në vitin 2016 ka kryer vlerësimin dhe akreditimin/ri-akreditimin institucional dhe të programeve të
studimit, në institucione publike dhe private.
Janë pranuar aplikacione nga institucionet publike dhe private për ri/akreditimin e gjithsejtë 305
programeve të studimit në nivelin BA, MA dhe PhD. AKA ka realizuar procesin e akreditimit në përputhje
me UA për Akreditim, me ekspertë ndërkombëtarë në IAL-të publike dhe private, të cilat kanë rezultuar në
hartimin e raporteve të vlerësimit, në bazë të së cilës Bordi i AKA-së ka marr vendimet për akreditim.
F a q e |6
Mbledhjet e Bordit të AKA-së, përkatësisht Këshillit Shtetëror të Cilësisë (KSHC), janë mbajtur në muajin
Janar, Mars, Prill, Maj, Korrik, Gusht, Shtator, Tetor, Dhjetor. Këto mbledhje kanë qenë mbledhje të rregullta
fizike si dhe mbledhje të tjera të jashtëzakonshme, apo mbledhje të mbajtura përmes Skype, në varësi të
nevojave të AKA-së. Në këto mbledhje janë trajtuar aplikacionet e IAL-ve për aprovim formal si dhe në bazë
të raporteve të vlerësimit të hartuara nga ekspertët ndërkombëtarë të vlerësimit, KSHC ka vendosur si në
vijim:
Për institucionet publike të arsimit të lartë për vitin 2016, KSHC ka vendosur si në vijim:
Nr. Institucioni Nr. i
aplikacioneve
Aprovim formal
i aplikacioneve
Refuzim formal i
aplikacioneve
Vendimi për
akreditim
Vendimi për
mosakreditim
1 Universiteti i Prishtinës
Fakulteti Filozofik 5 5 0 5 0
Fakulteti Filologji 16 16 0 13 2
Fakulteti i Arteve 17 17 0 17 0
Fakulteti i Bujqësisë dhe Veterinarisë 2 2 0 2 0
Fakulteti i Edukimit 12 12 0 12 0
Fakulteti i Edukimit Fizik dhe i Sportit 2 2 0 2 0
Fakulteti i Inxhinierisë Mekanike 10 10 0 8 2
Fakulteti i Mjekësisë 11 11 0 10 1
Fakulteti i Shkencave Matematike
Natyrore 16 16 0 15 1
2 Universiteti i Prizrenit 19 11 8 11 0
3 Universiteti i Pejës 11 4 7 3 1
4 Universiteti i Gjakovës 5 4 1 4 0
5 Universiteti i Gjilanit 5 5 0 5 0
6 Universiteti i Mitrovicës 2 0 2 0 0
7 Universiteti i Shkencave të Aplikuara
Ferizaj 5 4 1 4 0
8 Akademia e Kosovës për Siguri Publike 0 0 0 0 0
9 Fakulteti i Studimeve Islame 0 0 0 0 0
TOTAL 138 119 19 111 7
F a q e |7
Për institucionet private të arsimit të lartë për vitin 2016, KSHC ka vendosur si në vijim:
Nr. Institucioni Nr. i
aplikacioneve Aprovim formal i
aplikacioneve Refuzim formal i
aplikacioneve Vendimi për
akreditim Vendimi për
mosakreditim
1 Akademia Evolucion 6 6 0 6 0
2 Kolegji AAB 21 21 0 20 1
3 Kolegji Biznesi 4 3 1 3 0
4 Kolegji Dardania 17 6 11 5 1
5 Kolegji Dukagjini 2 2 0 0 2
6 Kolegji ESLG 5 3 2 1 0
7 Kolegji FAMA 18 10 8 9 0
8 Kolegji Gjilani 5 1 4 0 0
9 Kolegji Globus 3 3 0 2 1
10 Kolegji Humanistica 7 0 7 0 0
11 Kolegji Iliria 21 8 13 8 0
12 Kolegji Internacional I Prizrenit
2 0 2 0 0
13 Kolegji ISPE 5 5 0 4 1
14 Kolegji Juridica 1 1 0 1 0
15 Kolegji Pjeter Budi 5 3 2 3 0
16 Kolegji QEAP Heimerer 3 1 2 1 0
17 Kolegji UBT 20 15 5 13 2
18 Kolegji Universi 3 3 0 2 1
19 Kolegji Universum 10 7 3 5 0
20 Kolegji VPA 6 2 4 0 2
21 Kosovo Art Academy 3 3 0 0 3
TOTAL 167 101 66 83 12
Vendimi për programet e studimit të ofruara në gjuhët minoritare
Këshilli Shtetërorë i Cilësisë (KSHC), në mbledhjen e 45-të, të mbajtur më 22 Shtator 2016, ka marr vendim
që programet e studimit në gjuhën minoritare (Boshnjake dhe Turke) në Universitetet Publike të Republikës
së Kosovës të ofruara deri me tani, të cilat kanë mungesë të stafit akademik me gradën Dr.sc., ashtu siç
është përcaktuar më Udhëzimin Administrativ për Akreditimin e Institucioneve të Arsimit të Lartë në
Republikën e Kosovës (Nr.20/2016), neni 11, pika 3.2.), lejohen të ofrohen paralelisht me programet e
akredituara në gjuhën shqipe, me kusht që brenda periudhës kalimtare prej pesë (5) viteve, këto
institucione të ngrisin kapacitete vetanake të cilat sigurojnë qëndrueshmërinë e ofrimit të programit të
studimit, sipas kërkesave të përcaktuara më Udhëzimin Administrativ për Akreditimin e Institucioneve të
Arsimit të Lartë në Republikën e Kosovës (Nr.20/2016), neni 11, pika 3.2.). Me anë të këtij vendimi AKA ka
F a q e |8
mundësuar që këto dy universitete të bëjnë regjistrimin e studentëve të rinj në vitin akademik 2016/ 2017
për programet në Edukim Fillor, Edukim Parafillor, Teknologji Informative si dhe Menaxhment në Turizëm.
Raportimi dhe pjesëmarrja në ENQA dhe EQAR
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) me rastin e pranimit në Rrjetin Evropian të Agjencive të Sigurimit
të Cilësisë për Arsim të Lartë (ENQA) dhe Regjistrin Evropian për Sigurimin e Cilësisë në Arsimin e Lartë
(EQAR) ka pranuar disa rekomandime të cilat duhet të plotësohen përgjatë 5 viteve të anëtarësisë së plotë
saj në këto dy rrjete. Në këtë drejtim, AKA në baza të rregullta është duke hartuar raporte dhe plane të
zbatimit të rekomandimeve me qëllim që të dëshmojë se është në proces e sipër të implementimit në tërësi
të këtyre rekomandimeve.
Si pjesë të përmbushjes së rekomandimeve nga ENQA, AKA në këtë vit ka ndërmarrë projektin “Zhvillimi i
sigurimit të cilësisë në arsimin e lartë në Kosovë – qasjet sistematike dhe institucionale”, qëllimet e të cilit
janë:
Të identifikohen karakteristikat e sistemit kombëtarë të sigurimit të cilësisë që kontribuojnë në
përmirësimin e cilësisë së mësimdhënies, e që në të njëjtën kohë i përgjigjen nevojave të institucioneve
të arsimit të lartë
Të përcaktohet nëse sistemi kombëtarë i sigurimit të cilësisë i përshtatet qëllimit (is fit for purpose) dhe
i përgjigjet nevojave të sektorit të arsimit të lartë në Kosovë
Të mblidhen dhe të analizohen perceptimet e institucioneve të arsimit të lartë dhe akterëve të tjerë
relevant në lidhje me proceset e jashtme të sigurimit të cilësisë dhe praktikave të brendshme të
sigurimit të cilësisë
Të identifikohen shembuj të praktikave më të mira nga rastet studimore ndërkombëtare të Zonës
Evropiane të Arsimit të Lartë për sa i përket sistemeve të sigurimit të cilësisë, mekanizmave dhe
instrumenteve të cilësisë
Të përputhet modeli i sigurimit të cilësisë së Kosovës me Standardet dhe Udhëzuesit për Sigurimin e
Cilësisë në Zonën Evropiane të Arsimit të Lartë (ESG-të e rishikuara në vitin 2015)
Të rishikohen standardet dhe procedurat e AKA-së bazuar në shënimet/ të dhënat e mbledhura
Rezultatet përfundimtare të këtij projekti kërkimor do të mbështesin AKA-në në procesin e rishikimit të
procedurave, standardeve dhe udhëzuesve, bazuar në të dhënat dhe kontributet e marra nga pjesëtarët e
komunitetit akademik, ekspertët e arsimit të lartë, shoqëria civile dhe praktikat e mira ndërkombëtare.
AKA në këtë drejtim ka organizuar një proces konsultativ i cili ka përfshirë:
Zhvillimin e një sondazhi kombëtar për institucionet e arsimit të lartë. AKA ka dërguar një pyetësor
tek të gjitha institucionet e arsimit të lartë në Kosovë për të mbledhur pikëpamjet e përgjithshme
F a q e |9
të akterëve të AL si dhe përfaqësuesve të studentëve për sa i përket proceseve të sigurimit të
cilësisë
Mbajtjen e një punëtorie dhe një konference më datë 30 Nëntor dhe 1 Dhjetor 2016 ku janë
mbledhur gjithë akterët relevant të cilët kanë vlerësuar zhvillimet në arsimin e lartë viteve të fundit
si dhe është debatuar për të ardhmen e kornizës së sigurimit të cilësisë dhe hartimit të politikave
të sigurimit të cilësisë.
Bazuar në këtë proces konsultativ, AKA ka filluar të përpunojë një metodologji të re për sigurimin e jashtëm
të cilësisë në pajtim me ESG 2015 dhe pas finalizimit do ta bëjë atë publike me qëllim që ti japë mundësi
gjitha palëve të kontribuojnë në kornizën e ardhshme të sigurimit të cilësisë në IAL në Kosovë.
F a q e |10
Kontrollimi i cilësisë
Një nga përgjegjësitë e AKA-së është vazhdimi i sigurimit të cilësisë në institucionet e akredituara të arsimit
të lartë dhe programeve të tyre. AKA gradualisht ka përmirësuar procedurat e saj dhe sistemin për
verifikimin e kushteve të akreditimit në IAL-të e akredituara. AKA ka filluar të zbatojë me më përpikëri
procedurat e përshkruara në UA 02/2013, dhe ka krijuar baza elektronike të shënimeve të cilat lehtësojnë
punën e agjencisë dhe kontribuojnë në rritjen e transparencës së punës së agjencisë.
AKA me kohën ka fituar përvojë solide në kontrollimin e cilësisë të programeve të studimit dhe kështu ka
arritur në përfundim se disa fusha të cilësisë në mesin e IAL-ve mbesin mjaft të pazhvilluara. AKA ka arritur
në përfundimin se disa nene të Udhëzimit Administrativ për Akreditimin e IAL-ve në Kosovë nuk janë
implementuar plotësisht, në veçanti neni për stafin akademik. Prandaj ka ndërmarrë një proces të
kontrollimit të vlefshmërisë së të dhënave të dorëzuara nga IAL-të për sa i përket situatës së stafit të tyre
akademik i cili proces ka vazhduar edhe në vitin 2016.
F a q e |11
Plani i punës për vitin 2017
Veprimet e AKA-së për vitin 2017, disa prej të cilave veçse kanë filluar të planifikohen dhe shqyrtohen janë
si në vijim:
Vlerësimi dhe akreditimi për vitin 2017 me zbatimin e plotë të UA për Akreditim, si dhe kërkesave
të reja nga Këshilli Shtetëror i Cilësisë (KSHC)
Projekti “Zhvillimi i sigurimit të cilësisë në arsimin e lartë në Kosovë – qasjet sistematike dhe
institucionale”
Monitorimi dhe procedurat follow up
Digjitalizimi i proceseve të vlerësimit dhe akreditimit (E-Akreditimi)
Funksionalizimi i Komisionit të Ankesave të AKA-së
Rritja e transparencës së Institucioneve të Arsimit të Lartë në Kosovë përmes bërjes publike të të
gjitha të dhënave të aktiviteteve akademike dhe shkencore
Këto veprimet dhe aktivitete përpos përcaktimit sipas dispozitave ligjore në fuqi, janë planifikuar me qëllim
që AKA të bëjë implementimin e rekomandimeve të dhëna nga ENQA, implementimin e Udhëzuesve dhe
Standardëve Evropian 2015 si dhe me qëllim të përmirësimit të cilësisë dhe performancës së punës së AKA-
së.
Aktiviteti 1
Vlerësimi dhe akreditimi par vitin 2017 me zbatimin e plotë të UA për Akreditim, si dhe kërkesave të reja
nga Këshilli Shtetëror i Cilësisë (KSHC)
Vlerësimi dhe akreditimi
Agjencia e Kosovës për Akreditim sipas afateve ligjore të përcaktuara me UA për Akreditim ka filluar të bëjë
trajtimin e aplikacioneve të institucioneve të arsimit të lartë për vitin akademik 2017/ 2018. Fillimisht ka
pranuar deklarimet e stafit akademik të të gjitha IAL-ve përmes të cilave do të bëjë aprovimin formal të
aplikacioneve. Pas aprovimit formal të aplikacioneve, AKA nga muaji Shkurt 2017 deri në muajin Maj 2017
do të fillojë me procesin e akreditimit, përkatësisht organizimin e vizitave me ekspertët ndërkombëtarë në
mënyrë që vendimet për akreditim të merren në muajin Qershor 2017.
Trajtimi i programeve të studimit të cilat nuk janë në proces të ri/akreditimit
Këshilli Shtetëror i Cilësisë ka vendosur që në mbledhjen e mbajtur në Dhjetor 2016 të trajtohen edhe listat
e stafit akademik të të gjitha institucioneve, pavarësisht programeve të cilat janë apo nuk janë të proces të
ri/akreditimit. Programet e studimit të ofruara në kampusin kryesor, programet e studimit të ofruara në
degë, programet e validuara me akreditim ndërkombëtarë, pavarësisht skadimit të periudhës së akreditimit
duhet të mbulohen me 3 Doktorë të Shkencës sipas legjislacionit në fuqi. Në rast të mos përmbushjes së
F a q e |12
këtyre kritereve nga IAL-të, KSHC ka vendosur që në mbledhjen e radhës së muajit Qershor 2017 do të
procedoj sipas dispozitave ligjore në fuqi, deri tek tërheqja e akreditimit
Trajtimi i programeve të studimit të ofruara në degë
Përpos vlerësimit të programeve të studimit të IAL-ve në kampuset kryesore, AKA do të ketë fokus të
veçantë trajtimin e programeve të ofruara në degë. Përmes vendimit të datës 27.07.2016 nr. 688/16, KSHC
ka vendosur që të gjitha Institucionet e Arsimit të Lartë në Republikën e Kosovës të cilat ofrojnë programe
të studimit në degë, përveç kampusit kryesor, janë të obliguara që më së largu deri më 30 shtator 2017 të
plotësojnë të gjitha kriteret dhe kërkesat e parapara në Udhëzimin Administrativ Nr. 02/2013 për
Akreditimin e IAL-ve në Kosovë. Kjo nënkupton që edhe degët e IAL-ve duhet të plotësojnë kriterin prej 3
PhD të rregullt për program të studimit mirëpo edhe kërkesat e tjera të UA për Akreditim posaçërisht
kërkesat për sa i përket infrastrukturës.
Trajtimi i profesorëve të cilët nuk janë shtetas të Kosovës
Meqenëse institucionet e arsimit të lartë në Kosovë kanë kapacitete të limituara për sa i përket
përmbushjes së kriterit ligjor për 3 PhD për një program të studimit, shumë nga IAL-të kanë kontraktuar
profesorë nga rajoni dhe më gjerë të cilët janë paraqitur si të rregullt në Kosovë. IAL-të kanë paraqitur këta
individë si të rregullt në Kosovë pasi kanë nënshkruar kontratë për marrëdhënie të rregullt të punës, kanë
arritur të bëjnë nostrifikimin e diplomave si dhe kanë arritur të marrin leje qëndrimin në Kosovë të lëshuar
nga Ministria e Punëve të Brendshme. Megjithatë, për shkak se shumica e këtyre individëve kanë
marrëdhënie të rregullt të punës edhe në shtetin e tyre amë, AKA si dhe ekspertët ndërkombëtarë të
vlerësimit kanë vënë në dyshim angazhimin e vërtetë të tyre ta deklaruara në institucionet e Kosovës. Për
këtë qëllim, AKA ka kërkuar nga gjitha IAL-të në Kosovë që për stafin me nënshtetësi të huaj, të cilët
paraqiten si të rregullt në Kosovë, të sjellin një vërtetim apo konfirmim nga autoriteti përkatës në shtetin e
tyre që nuk kanë marrëdhënie të rregullt të punës në shtetin e tyre amë. Në këtë mënyrë AKA do të sigurojë
se për qëllime të akreditimit do të lejohen të angazhohet vetëm stafi akademik i cili përmbush detyrat dhe
obligimet në IAL-të në përputhje me Ligjin e Punës në Kosovë, UA-në për Akreditim mirëpo edhe në
përputhje me Standardet Evropiane të Sigurimit të Cilësisë.
Aktiviteti 2
Projekti “Zhvillimi i sigurimit të cilësisë në arsimin e lartë në Kosovë – qasjet sistematike dhe institucionale”
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) është në proces të një konsultimi të gjerë për rishikimin e
standardeve dhe udhëzuesve aktual të AKA-së si pjesë e projektit “Zhvillimi i sigurimit të cilësisë në arsimin
e lartë në Kosovë – qasjet sistematike dhe institucionale”, me mbështetjen e Helvetas Swiss
Intercooperation, projekti “EYE”. Ky proces konsultativ ka përfshirë:
Zhvillimin e një sondazhi kombëtar për institucionet e arsimit të lartë. AKA në fillim të muajit Nëntor
2016, ka dërguar një pyetësor tek të gjitha institucionet e arsimit të lartë në Kosovë për të mbledhur
pikëpamjet e përgjithshme të pjesëtarëve të AL si dhe përfaqësuesve të studentëve për sa i përket
proceseve të sigurimit të cilësisë
Mbajtjen e një konference dhe punëtorie në datat 30 Nëntor dhe 1 Dhjetor 2016 ku janë mbledhur
gjithë akterët relevant në mënyrë që të vlerësohen zhvillimet e viteve të fundit në arsimin e lartë si dhe
F a q e |13
të debatohet për të ardhmen e kornizës së sigurimit të cilësisë dhe hartimit të politikave të sigurimit të
cilësisë.
Rezultatet përfundimtare të këtij projekti kërkimor do të mbështesin AKA-në në procesin e rishikimit të
procedurave, bazuar në të dhënat dhe kontributet e marra nga pjesëtarët e komunitetit akademik,
ekspertët e arsimit të lartë, shoqëria civile dhe praktikat e mira ndërkombëtare. AKA shpreson se ky projekt
do të i suksesshëm në angazhimin e gjithë komunitetit akademik në Kosovë në atë mënyrë që korniza e re
ti kontribuojë zhvillimit dhe përmirësimit të cilësisë në arsimin e lartë. Sipas planeve të AKA-së, ky projekt
pritet të përfundojë në muajin Mars 2016 në mënyrë që Udhëzuesit, Standardet dhe dokumentet e tjera
të AKA-së të jenë të gatshme për fillim të implementimit për procesin e vlerësimit dhe akreditimit të vitit
2017.
Aktiviteti 3
Monitorimi dhe procedurat follow up
Agjencia e Kosovës për Akreditim në përputhje me nenin 7, pika 2 e Ligjit mbi Arsimin e Lartë në Republikën
e Kosovës Nr. 04/L- 037, dhe Nenin 27, pika 1 e Udhëzimit Administrativ për Akreditimin e IAL-ve në Kosovë
Nr. 02/2013 është e mandatuar të bëjë monitorimin dhe inspektimin e institucioneve të arsimit të lartë.
Deri në vitin 2016, AKA ka bërë monitorimin e IAL-ve përmes ekspertëve të jashtëm me rastin e vlerësimit
dhe akreditimit të cilët kanë vlerësuar nëse IAL-të pas marrjes së akreditimit a kanë përmbushur
rekomandimet e dhëna nga raportet paraprake të vlerësimit dhe akreditimit.
Gjitha IAL-të e akredituara janë të obliguara të dorëzojnë në AKA në fund të çdo viti akademik një Plan të
Zbatimit të Rekomandimeve të dhëna nga ekipi i ekspertëve me rastin e vlerësimit. Ky plan është njëri ndër
mekanizmat të cilin AKA përdor për monitorim, megjithatë stafi i AKA-së nuk ka kryer monitorimin në terren
në baza të rregullta tek IAL-të për shkak të mungesës së kapaciteteve humane. Në mbledhjen e KSHC-së të
mbajtur më 06.07.2016, KSHC ka marr vendim për ndërmarrjen e gjitha veprimeve nga AKA për
monitorimin e IAL-ve të akredituara në përputhje me legjislacionin në fuqi. Sipas këtij vendimi, monitorimi
do të filloj nga viti akademik 2016/17 dhe do të organizohet dy herë brenda vitit akademik.
AKA ka përgatitur planin e monitorimit për fundin e vitit 2016, dhe për vitin 2017 dhe pritet të zbatojë
vendimin e KSHC-së nga muaji Dhjetor 2016. Në vitin 2017, AKA do të ndërmerr gjitha veprimet që të
hartojë Udhëzuesit dhe Standardet e Monitorimit, meqenëse aktualisht nuk ka asnjë procedurë të
monitorimit, në mënyrë që plani i monitorimit për vitin 2017 të realizohet plotësisht.
Aktiviteti 4
Digjitalizimi i proceseve të vlerësimit dhe akreditimit (e-Akreditimi)
Agjencia e Kosovës për Akreditim (AKA) aktualisht ka një Sistem të Menaxhimit të Informatave (desktop
aplikacion), për futjen dhe menaxhimin e të dhënave për procesin e akreditimit. Meqenëse ky sistem nuk
ofron mundësinë e qasjes së Institucioneve të Arsimit të Lartë, Stafit Akademik dhe Studentëve nga
ambientet e jashtme te AKA-se (online), AKA ka hartuar një projekt të Digjitalizimit të proceseve te
vlerësimit dhe akreditimit (e-Akreditimit) i cili do të avancojë performancën e AKA-së. AKA konsideron se
me digjitalizimin e proceseve të akreditimit (e-Akreditimi), do të:
F a q e |14
Përmirësojë cilësinë e punës dhe do të rris performancën e AKA-së;
Rris transparencën në procesin e vlerësimit dhe akreditimit;
Mundëson menaxhimin e të dhënave në arsimin e lartë;
Avancon komunikimin në mes të vlerësuesve të jashtëm (ekspertëve), AKA-së dhe IAL-ve.
Mundëson qasjen online të Institucioneve të Arsimit të lartë, Studentëve dhe Stafit Akademik në
proceset që lidhen me procesin e vlerësimit dhe akreditimit;
Mundëson qasjen online për vendosjen e të dhënave për angazhimin e Stafit Akademik në baza
vjetore;
Mundëson aplikimin online për Akreditim, ndryshe nga mënyra tradicionale e aplikuar deri më tani;
Mundëson qasjen e publikut në kohë reale për ofrimin e informacioneve për programet e
akredituara në Kosovë, sidomos të prindërve dhe studentëve;
Përpilon raporte dhe statistika lidhur me procesin e akreditimit, stafin akademik të angazhuar në
Kosovë, numrin dhe fushat e programeve të akredituara në Kosovë, raporte financiare të AKA-së,
si dhe shumë statistika për nevoja të ndryshme të AKA-së dhe palëve të treta.
AKA ka planifikuar që të njoftoj institucionet e arsimit të lartë për zhvillimin e këtij sistemi, kohën e
funksionalizimit të tij dhe mënyrën e përdorimit. Meqenëse mos arritja e trajnimit të mjaftueshëm për
kalimin nga forma tradicionale e vlerësimit dhe akreditimit në atë digjitale mund të prolongoj
funksionalizimin e plotë të sistemit në kohën e planifikuar, AKA ka planifikuar një plan të detajuar për
mbajtjen e trajnimeve për shfrytëzuesit e këtij sistemi. Po ashtu, AKA do të jetë e gatshme në çdo kohë të
mbështesë shfrytëzuesit e sistemit. AKA planifikon që të fillojë me aplikimin e digjitalizimit nga Shtatori
2017.
Aktiviteti 5
Funksionalizimi i Komisionit të Ankesave të AKA-së
Rregulli bazë në Zonën Evropiane të Arsimit të Lartë është që agjencitë e sigurimit të cilësisë dhe agjencitë
e akreditimit të cilat janë anëtare të rrjetit ENQA dhe/ apo EQAR duhet të kenë një procedurë të brendshme
me të cilën trajtojnë ankesat të cilat parashtruesit mund ti përdorin përpara se ata ti drejtohen një
procedure të jashtme gjyqësore. Po ashtu AKA me rastin e pranimit si anëtare e plotë në ENQA, ka pranuar
një raport të vlerësimit i cili rekomandon që AKA të rishikojë procedurat e ankesave në përputhje me
standardet evropiane.
Në këtë drejtim, AKA ka hartuar një Rregullore për trajtimin e ankesave e cila është adoptuar nga Këshilli
Shtetëror i Cilësisë (KSHC) në muajin Maj 2016 në përputhje me Ligjin mbi Procedurën Administrative të
Kosovës. Kjo Rregullore përcakton mënyrën e trajtimit të ankesave, përkatësisht kërkesat për rishqyrtim të
institucioneve të arsimit të lartë të cilat janë të pakënaqura me një vendim të KSHC. Kjo Rregullore parasheh
që këto kërkesa të trajtohen nga një Komision i jashtëm i AKA-së me qëllim të sigurimit të eksternalitetit
gjatë shqyrtimit të këtyre kërkesave. Ky Komision i jashtëm duhet të ketë në përbërje individë të kualifikuar
dhe ekspertë ndërkombëtarë të cilët nuk kanë qenë pjesë e AKA-së për 7 vitet e fundit.
F a q e |15
Meqenëse UA për Akreditimin e IAL-ve në Kosovë nuk parasheh krijimin e një komisioni të tillë, apo një
Rregullore të AKA-së për këtë qëllim, AKA ka bërë kërkesë në Kabinetin e Ministrit për rishikimin dhe
plotësimin e UA për Akreditim për sa i përket çështjes së ankimimit. Me plotësimin e bazës ligjore për
çështjen e ankimimit, AKA do të ketë mundësinë të funksionalizojë Komisionin e Jashtëm të Ankesave dhe
në këtë mënyrë të përmbushë plotësisht rekomandimin e ENQA, si standard evropian të Agjencive të
Akreditimit për trajtimin e ankesave nga IAL-të. Puna e këtij komisioni pritet të fillojë nga muaji Janar 2017.
Aktiviteti 6
Rritja e transparencës së Institucioneve të Arsimit të Lartë në Kosovë përmes bërjes publike të të gjitha të
dhënave të aktiviteteve akademike dhe shkencore
Këshilli Shtetëror i Cilësisë (KSHC) në mbledhjen e mbajtur më 06.07.2016 ka marrë vendim me të cilin ka
obliguar gjitha IAL-të në Kosovë që në ueb faqet e tyre zyrtare të bëjnë publike të gjitha të dhënat për stafin
akademik, programet e studimit, syllabuset, studentët dhe të diplomuarit e tyre (Alumni), në përputhje me
Pjesën 1 të Standardeve dhe Udhëzuesve Evropian 2015. Publikimi i të dhënave nga institucionet e arsimit
të lartë rrit transparencën e punës së tyre si dhe iu shërben studentëve dhe palëve të tjera të interesuara
për marrjen e informatave për aktivitetet e institucionit. Shumica e institucioneve kanë ndërmarrë veprime
solide për zbatimin e këtij vendimi dhe kanë bërë publikimin e të dhënave për programet e studimit,
megjithatë AKA ka për qëllim që nga viti 2017 të monitorojë publikimet e IAL-ve dhe të sigurojë
zbatueshmërinë e plotë të vendimit të KSHC-së.
F a q e |16
Analiza e gjendjes së stafit akademik të IAL-ve publike dhe private
Me qëllim të mbështetjes së procesit të zhvillimit të stafit akademik, AKA ka bërë analizën e situatës së
stafit në Kosovë bazuar në Ligjin mbi Arsimin e Lartë dhe bazuar në Udhëzimin Administrativ për Akreditimin
e IAL-ve në Kosovë. AKA ka bërë verifikimin e çdo personi PhD të paraqitur nga institucionet bazuar në filtrat
e mëposhtëm:
1. Mosha
2. Nostrifikimi i diplomës
3. Diploma
4. Leje qëndrimi dhe leja e punës për stafin e huaj
5. Verifikimi nga Administrata Tatimore e Kosovës
6. Verifikimi nga Administrata Tatimore e shtetit amë për personat me shtetësi të huaj
7. Dokumente të tjera që i mungojnë dosjes
F a q e |17
Shtojca 1:
1.1. Stafi akademik në Universitetin e Prishtinës dhe Fakultetet përkatëse
Figura 1: Raporti i stafit te duhur ndaj atij aktual
1
2
24
12
37
23
25
60
27
99
41
32
11
2
33
0
30
48
48
30
36
57
30
30
51
48
6
0
0 20 40 60 80 100 120
Faculty of Agriculture and Veterinary
Faculty of Arts
Faculty of Civil Engineering and Architecture
Faculty of Economics
Faculty of Education
Faculty of Electrical and Computer Engineering
Faculty of Law
Faculty of Mathematics and Natural sciences
Faculty of Mechanical Engineering
Faculty of Medicine
Faculty of Philology
Faculty of Philosophy
Faculty of Sport Sciences
N/A (No Faculty Declared)
UNIVERSITETI I PRISHTINES "HASAN PRISHTINA"
Stafi i kërkuar sipas UA Stafi i pranur nga AKA
F a q e |18
Të dhënat tek Figura 1 tregojnë numrin e kërkuar të stafit akademik sipas Udhëzimit Administrativ për Akreditim, dhe numrin aktual, përkatësisht numrin e pranuar të stafit akademik nga AKA të cilët plotësojnë kriteret formale sipas ligjeve në fuqi.
1.2. Stafi akademik në Universitetet e tjera publike në Kosovë
Figura 2: Raporti i stafit te kërkuar dhe atij aktual ne institucione publike
Figura 3: Raporti i stafit te kërkuar dhe atij aktual ne institucione publike
5
21 18
51
31 28
12 12
21
69
45
66
0
10
20
30
40
50
60
70
80
University ofApplied Sciences
Ferizaj
University ofGjakova "Fehmi
Agani"
University ofGjilan "Kadri
Zeka"
University ofMitrovica "Isa
Boletini"
University of Peja"Haxhi Zeka"
University ofPrizren "Ukshin
Hoti"
UNIVERSITETET E TJERA PUBLIKE
Stafi i pranur nga AKA Stafi i kërkuar sipas UA
3
6
0
1
0
1
2
3
4
5
6
7
Kosovo Academy for Public Safety Faculty of Islamic Studies
IAL-TE TE TJERA PUBLIKE
Stafi i pranur nga AKA Stafi i kërkuar sipas UA
F a q e |19
Të dhënat tek Figura 2 dhe 3, tregojnë numrin e kërkuar të stafit akademik sipas Udhëzimit Administrativ për Akreditim, dhe numrin aktual, përkatësisht numrin e pranuar të stafit akademik nga AKA të cilët plotësojnë kriteret formale sipas ligjeve në fuqi.
Figura 4: Institucionet e arsimit të lartë të cilat ofrojnë programe të studimit në fushën e arteve, legjislacioni në fuqi kërkon
personel të mjaftueshëm artistik i cili duhet të jetë i kualifikuar ose të jetë dëshmuar në arte, përkatësisht të ketë kualifikimin më
të lartë artistik.
8
52
4 3 210 9
1
29
69
1421
8
35
21 21
3 3 3 6 6 9 6
54
3 3 612
0
10
20
30
40
50
60
70
80
IAL-TE TE CILAT OFROJNE PROGRAME TE STUDIMIT PER FUSHAT NE TE CILAT NUK KERKOHEN 3 DOKTOR TE SHKENCES
Stafi i pranur nga AKA Stafi i kërkuar sipas UA
F a q e |20
1.3. Stafi akademik në institucionet private të arsimit të lartë në Kosovë
Të dhënat tek Figura 3 tregojnë numrin e kërkuar të stafit akademik sipas Udhëzimit Administrativ për Akreditim, dhe numrin aktual, përkatësisht numrin e pranuar të stafit akademik nga AKA të cilët plotësojnë kriteret formale sipas ligjeve në fuqi.
30
2
6
1
0
2
3
21
15
1
4
0
0
0
5
3
12
5
2
5
3
0
25
3
7
75
3
24
27
9
15
6
0
39
12
6
0
0
9
42
21
12
18
12
24
18
18
63
3
15
0 10 20 30 40 50 60 70 80
AAB College
AUK College
Biznesi College
Dardania College
Dukagjini College
ESLG College
European College of Kosovo
Evolucion Academy
FAMA College
Gjilani College
Globus College
HPS Design Factory
Humanistica College
IBCM College
Iliria College
ISPE College
Juridica College
Pjeter Budi College
QEAP Heimerer College
Rezonanca College
Riinvest College
Tempulli College
UBT College
Universi College
Universum College
INSTITUCIONET PRIVATE TE ARSIMIT TE LARTE
Stafi i kërkuar sipas UA Stafi i pranur nga AKA
F a q e |21
Shtojca 2 IAL-të në Kosovë në bazë të numrit të numrit te PhD-ve me orar të plotë
Nr. Institucionet PhD
(Decl) PhD OK
N LQ D Dekl. >65 F ATK ID
1 Kolegji AAB 94 30 16 1 5 1 0 23 0 2
2 Kolegji AUK 10 2 5 1 3 0 0 6 0 0
3 Kolegji Biznesi 29 6 8 0 0 0 0 14 4 1
4 Kolegji Dardania 35 1 6 0 0 1 9 22 3 3
5 Kolegji Dukagjini 10 0 5 6 4 0 0 8 0 6
6 Kolegji ESLG 15 2 6 2 0 0 2 8 5 2
7 Kolegji Evropian i Kosovës 8 3 2 0 0 0 0 4 4 1
8 Akademia Evolucion 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0
9 Kolegji FAMA 50 15 14 0 1 0 1 3 16 0
10 Kolegji Gjilani 12 1 2 0 1 0 0 4 3 5
11 Kolegji Globus 8 4 0 0 0 0 1 0 3 0
12 SHLP Design Factory 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
13 Kolegji Humanistica 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0
14 Kolegji IBCM 2 0 2 0 0 0 0 0 0 0
15 Kolegji Iliria 54 5 16 6 2 1 1 45 0 3
16 Kolegji ISPE 27 3 10 3 2 15 1 10 2 9
17 Kolegji Juridica 14 12 0 0 0 0 0 1 2 0
18 Kolegji Pjeter Budi 18 5 3 1 1 0 0 4 7 0
19 Kolegji QEAP Heimerer 16 2 9 7 3 1 2 9 2 4
20 Kolegji Rezonanca 24 5 8 0 0 0 5 2 6 0
21 Kolegji Riinvest 10 3 4 0 0 0 1 0 2 0
22 Kolegji Tempulli 4 0 2 0 0 0 1 3 12 0
23 Kolegji UBT 84 25 16 7 2 1 2 12 0 37
24 Kolegji Universi 5 3 0 0 0 0 0 0 2 0
25 Kolegji Universum 23 7 3 0 0 8 0 9 2 2
26 Akademia e Kosovës për Siguri Publike* 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
27 Fakulteti i Studimeve Islame 7 1 6 0 0 0 0 0 0 0
28 Universiteti i Shkencave të Aplikuara në Ferizaj
10 5 3 0 0 0 1 0 0 2
29 Universiteti i Gjakovës "Fehmi Agani" 22 21 0 0 0 0 0 0 1 0
30 Universiteti i Gjilanit "Kadri Zeka" 22 18 1 0 1 0 2 1 1 0
31 Universiteti i Mitrovicës "Isa Boletini" 64 51 1 1 1 1 3 1 4 4
32 Universiteti i Pejës "Haxhi Zeka" 38 31 2 0 1 0 1 0 3 0
33 Universiteti i Prizrenit "Ukshin Hoti" 36 28 4 0 1 1 0 0 1 3
F a q e |22
34 Universiteti i Prishtinës "Hasan Prishtina" 0 0 0 0 0 0 0
1 Fakulteti i Bujqësisë dhe Veterinarisë* 3 1 0 0 0 0 0 0 1 0
2 Fakulteti i Arteve 4 2 0 0 0 0 1 0 0 1
3 Fakulteti i Ndërtimtarisë dhe Arkitekturës 25 24 0 0 0 0 1 0 0 0
4 Fakulteti Ekonomik* 12 12 1 0 0 0 0 0 0 0
5 Fakulteti i Edukimit 39 37 1 0 0 1 0 0 0 0
6 Fakulteti i Inxhinierisë Elektronike dhe Kompjuterike
24 23 1 0 2 0 1 0 0 0
7 Fakulteti Juridik 35 25 1 0 2 0 6 0 0 0
8 Fakulteti i Shkencave Matematike Natyrore 68 60 4 0 3 0 0 0 4 0
9 Fakulteti i Inxhinierisë Mekanike 27 27 0 0 0 0 0 0 0 0
10 Fakulteti i Mjekësisë 130 99 19 2 14 0 1 0 5 4
11 Fakulteti i Filologjisë 48 41 1 0 1 0 4 1 1 1
12 Fakulteti i Filozofisë 38 32 3 0 3 0 2 1 1 1
13 Fakulteti i Shkencave Sportive 12 11 1 0 0 0 0 0 0 0
14 N/A (nuk është deklaruar asnjë fakultet) 7 2 1 0 1 0 3 0 0 1
TOTAL 1225 685 187 37 56 31 52 191 97 92
Legjendë:
PhD (Decl) Numri i doktorëve të shkencës të deklaruar nga institucioni
PhD OK Numri i doktorëve të shkencës të pranuar nga AKA pas verifikimit të tyre
N Mungon Nostrifikimi
LQ Mungon Leje Qëndrimi
D Mungon Diploma
Dekl. Mungon deklarata nën betim
>65 Individi është në moshën e pensionimit
F Shtetasit e huaj nuk e kanë dëshmuar statusin e tyre si të rregullt në Kosovë
ATK Vërtetimi nga Administratat Tatimore e Kosovës
ID Mungon letërnjoftimi
*Institucioni nuk ka dorëzuar dosjen e stafit akademik në afatin e kërkuar nga AKA.