Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

16
1 Оршил Агаар сэлгэлтийн тухай ерөнхий ойлголт: Өрөө тасалгаа цех тасагт хүн ажиллаж амьдрах ба технологийн хэвийн үйл ажилллагаа явагдахад дотор агаарын бичил уур амьсгалын горимийн тохиромжтой нөхцөл зайлшгүй тогтмол шаардлагатай байдаг. Шаардлагатай үзүүлэлт бүхий агаарын орчин нь ажиллаж амьдарч буй хүмүүсийн эрүүл ахуйн буюу үйлдвэрлэлийн технологийн хэвийн үйл ажиллагааг хангадаг.Үүнийг агаар сэлгэлтийн системээр өрөө тасалгаанд агаарыг солилцуулах замаар гүйцэтгэдэг. Өрөө тасалгаанд түүний зориулалт ба технологийн ажиллагаанаас хамаарч дулаан дулаан, чийг, тоос, хортой бодис, уур, хий зэргүүд янз бүрийн хэмжээгээр ялгарч тодорхой хэмжээнд хүрмэгцээ хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлдөг. Энэ ялгарч байгаа зүйлийн төрөл хэмжээ нь өрөөний зориулалт, технологийн ажиллагааны онцлогоос хамаарч янз бүр байдаг. Дулаан, чийг зэрэг нь хүний ба үйлдвэрлэлийн технологийн үйл ажиллагаанд зайлшгүй шаардлагатай боловч байх естой хэмжээнээсээ хэтэрвэл хортой зүйл болдог. Өрөөний тасалгаанд хүний эрүүл мэнд ба технологийн үйл ажиллагааны хэвийн нөхцлийг хангах агаарын орчин бий болгоход агаарын солилцоог зохицуулна. 1. Агаар солилцоо гэдэг нь өрөө, тасалгаанаас бохирдсон агаарыг зайлуулж цэвэр агаарыг оруулан өгөхийг хэлнэ. 2. Агаар сэлгэлт гэдэг нь өрөө тасалгаа цех тасагт шаардлагат агаар солилцоог хангах арга хэмжээний иж бүрдлийг хэлнэ. 3. Агаар сэлгэлтийн систем гэдэг нь шаардлагат үзүүлэлтэй тооцоот агаар солилцоог хангах тоног төхөөрөмж, дамжуулах хоолой бүхий инженерийн иж бүрэн хийц юм. Агаар сэлгэлтийн системийн ангилал Агаар сэлгэлтийн систем нь шаардлагат агаар солилцоог хангадаг ба дараах байдлаар ангилдаг. Агаар солилцооноос нь хамааруулж: 1. Агаар сэлгэлтийн оруулах систем. Энэ нь өрөө тасалгаа, цех тасагт шаардлагат үзүүлэлт бүхий цэвэр агаар оруулна. 2. Агаар сэлгэлтийн зайлуулах систем. Энэ нь өрөөнөөс бохирдсон агаарыг зайлуулна. 3. Өрөө тасалгааны нийит эзэлхүүнээр агаарыг солилцуулж байвал ерөнхий солилцооны систем гэж нэрлэнэ. 4. Хортой зүйл ба бохирдлого ихээр ялгаруулдаг тоног төхөөрөмж буюу ажлын байрын дэргэд, дотор нь агаарыг солилцуулж байвал байрын систем гэнэ. 5. Ердийн ажиллагаатай . Энэ нь халсан ба хөрсөн агаарын эсвэл дотор ба гадна агаар нягтын зөрүүнээс нь үүсэх ердийн эргэлтийн даралтаар ажиллахыг хэлнэ. Агаарыг ердийн ажиллагаагаар оруулахад цонх, цонхны салхивч, хаалга, зориулалтын нээлхий, нүх зэргийг хэрэглэгдэнэ.Агаарыг ердийн ажиллагаар зайлуулахад : 1. Агаар цуглуулан хүлээн авах төхөөрөмж 2. Дулаалгатай хаалт 3. Агаарын шүүлтүүр 4. Агаар халаагч (Калорифер) 5. Сэнс 6. Агаар дамжуулах хоолой 7. Агаар хуваарьлагч 8. Агаар оруулах сараалж 6. Албадмал /механик/ ажиллагаатай. Энэ нь сэнс буюу хүч үүсгэх төхөөрөмжийн тусламжтайгаар агаарыг хөдөлгөөнд оруулан шилжүүлэн тээвэрлэнэ. www.zaluu.com www.zaluu.com

Transcript of Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

Page 1: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

1

Оршил Агаар сэлгэлтийн тухай ерөнхий ойлголт:

Өрөө тасалгаа цех тасагт хүн ажиллаж амьдрах ба технологийн хэвийн үйл ажилллагаа явагдахад дотор агаарын бичил уур амьсгалын горимийн тохиромжтой нөхцөл зайлшгүй тогтмол шаардлагатай байдаг. Шаардлагатай үзүүлэлт бүхий агаарын орчин нь ажиллаж амьдарч буй хүмүүсийн эрүүл ахуйн буюу үйлдвэрлэлийн технологийн хэвийн үйл ажиллагааг хангадаг.Үүнийг агаар сэлгэлтийн системээр өрөө тасалгаанд агаарыг солилцуулах замаар гүйцэтгэдэг. Өрөө тасалгаанд түүний зориулалт ба технологийн ажиллагаанаас хамаарч дулаан дулаан, чийг, тоос, хортой бодис, уур, хий зэргүүд янз бүрийн хэмжээгээр ялгарч тодорхой хэмжээнд хүрмэгцээ хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлдөг. Энэ ялгарч байгаа зүйлийн төрөл хэмжээ нь өрөөний зориулалт, технологийн ажиллагааны онцлогоос хамаарч янз бүр байдаг. Дулаан, чийг зэрэг нь хүний ба үйлдвэрлэлийн технологийн үйл ажиллагаанд зайлшгүй шаардлагатай боловч байх естой хэмжээнээсээ хэтэрвэл хортой зүйл болдог. Өрөөний тасалгаанд хүний эрүүл мэнд ба технологийн үйл ажиллагааны хэвийн нөхцлийг хангах агаарын орчин бий болгоход агаарын солилцоог зохицуулна.

1. Агаар солилцоо гэдэг нь өрөө, тасалгаанаас бохирдсон агаарыг зайлуулж цэвэр агаарыг оруулан өгөхийг хэлнэ.

2. Агаар сэлгэлт гэдэг нь өрөө тасалгаа цех тасагт шаардлагат агаар солилцоог хангах арга хэмжээний иж бүрдлийг хэлнэ.

3. Агаар сэлгэлтийн систем гэдэг нь шаардлагат үзүүлэлтэй тооцоот агаар солилцоог хангах тоног төхөөрөмж, дамжуулах хоолой бүхий инженерийн иж бүрэн хийц юм.

Агаар сэлгэлтийн системийн ангилал

Агаар сэлгэлтийн систем нь шаардлагат агаар солилцоог хангадаг ба дараах байдлаар ангилдаг.

Агаар солилцооноос нь хамааруулж: 1. Агаар сэлгэлтийн оруулах систем. Энэ нь өрөө тасалгаа, цех тасагт шаардлагат

үзүүлэлт бүхий цэвэр агаар оруулна. 2. Агаар сэлгэлтийн зайлуулах систем. Энэ нь өрөөнөөс бохирдсон агаарыг

зайлуулна. 3. Өрөө тасалгааны нийит эзэлхүүнээр агаарыг солилцуулж байвал ерөнхий

солилцооны систем гэж нэрлэнэ. 4. Хортой зүйл ба бохирдлого ихээр ялгаруулдаг тоног төхөөрөмж буюу ажлын

байрын дэргэд, дотор нь агаарыг солилцуулж байвал байрын систем гэнэ. 5. Ердийн ажиллагаатай . Энэ нь халсан ба хөрсөн агаарын эсвэл дотор ба гадна

агаар нягтын зөрүүнээс нь үүсэх ердийн эргэлтийн даралтаар ажиллахыг хэлнэ. Агаарыг ердийн ажиллагаагаар оруулахад цонх, цонхны салхивч, хаалга, зориулалтын нээлхий, нүх зэргийг хэрэглэгдэнэ.Агаарыг ердийн ажиллагаар зайлуулахад :

1. Агаар цуглуулан хүлээн авах төхөөрөмж 2. Дулаалгатай хаалт 3. Агаарын шүүлтүүр 4. Агаар халаагч (Калорифер) 5. Сэнс 6. Агаар дамжуулах хоолой 7. Агаар хуваарьлагч 8. Агаар оруулах сараалж

6. Албадмал /механик/ ажиллагаатай. Энэ нь сэнс буюу хүч үүсгэх төхөөрөмжийн тусламжтайгаар агаарыг хөдөлгөөнд оруулан шилжүүлэн тээвэрлэнэ.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 2: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

2

Механик ажиллагаатай системийн оруулах систем:

1. Сараалж 2. Хавхлага буюу сараалж (тохируулах) 3. Шүүлтүүр 4. Сэнс 5. Дуу намсгуур 6. Агаар хөргөгч 7. Калорифер агаар халаагч

Механик ажиллагаатай системийн зайлуулах систем:

1.сараалж 2. хавхлага 3. диффузор 5.сэнс Хортой ялгаруулалтын үндсэн төрөл

Өрөө тасалгаа цех тасгуудад хүмүүсийн ба технологийн үйл ажиллагаа үйлдвэрлэлийн төрөл, тоног төхөөрөмж зэргээс хамаарч янз бүрийн төрөл хэмжээний дулаан, чийг, хортой хий,бодис, тоос зэрэг ялгарах бөгөөд тэдгээр нь зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс их болсон тохиолдолд хортой зүйл болдог. Хортой ялгаруулалтыг доорхи дөрвөн зүйлд ангилан авч үздэг.

1. Илүүдэл дулаан

Энэ нь өрөө тасалгаа, цехэд ялгарч байгаа ба алдагдаж байгаа дулааны тоо хэмжээнээс хамааран бий болдог. Ялгарч байгаа дулааны тоо хэмжээ нь алдагдах дулааны тоо хэмжээнээс их болбол илүүдэл дулаан, бага болбол дутагдал дулаан бий болдог ба хортой зүйлийн нэг үндсэн төрөл нь илүүдэл дулаан бөгөөд түүнийг агаар сэлгэлтээр, дутагдал дулааныг халаалтаар зохицуулдаг.

2. Илүүдэл чийг

Өрөөө тасалгаа, цехэд явагдаж байгаа хүний ба технологийн болон бусад үйл ажиллагаанаас бий болно. Чийг ялгаруулалтын тоо хэмжээ нь алдагдах чийгийн хэмжээнээс их болбол илүүдэл чийг болно.

3. Хортой хий

Иргэний ба үйлдвэрийн барилгын ихэнх хортой хий нь СО2 бөгөөд энэ нь атмосферийн агаарын найрлагад ч агуулддаг. Өрөө тасалгааны зориулалтаас хамааруулан хортой хийн төрөл тоо хэмжээг нормчилсон байдаг бөгөөд тэр нь зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс ихгүй байх ѐстой. Агаар солилцоо

Агаар солилцоо гэдэг нь тухайн өрөө тасалгаанд ариун цэвэр эрүүл ахуйн шаардлагыг хангахуйц зайлшгүй хэрэгтэй агаарын тоо хэмжээг хэлдэг.Агаар солилцооны хэмжээ нь өрөө тасалгаанд ялгарч буй хортой зүйлийг цуглуулан зайлуулахад хангалтай байх ѐстой . Агаар солилцоог дараах дараалалаар хийнэ.

1. Өрөөнд оруулах ба зайлуулах агаарын үзүүлэлтийг тодорхойлох 2. Тооцооны үеүдэд солилцооны агаарын тоо хэмжээг тодорхойлох

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 3: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

3

Солилцуулах агаарыг зардлыг тооцох: Өрөөнд тасалгаанд оруулах ба зайлуулах агаарын зардлыг аналитик ба график аргаар тодорхойлоно. Аналитик аргыг 3 аргаар тооцдог.

1-ð арга: Агаарын солилцооны давтамжын арга Энэ арга нь ОНБ-ын хүмүүсийн тоо тодорхойгүй цөөнөөрөө ажилдаг жижигэвтэр ба дунд зэргийн өрөө тасалгаанд сэлгэх агаарын тоо хэмжээг өрөөний зориулалтаас хамааран давтамжаар тодорхойлохыг хэлнэ.Энэ нь өрөөний агаарын бүхэлд нь 1цагт хэд хэдэн удаа солилцох шаардлагатай ухагдахуун юм.

𝑳 = 𝑲Ä ∗ 𝑽 (𝑴𝟑/Ö) 𝐾Ä- кратность буюу давтамж

V-өрөөний эзлэхүүн

2-ð àðãà: Тооцооны арга Агаарын ба хортой зүйлийн балансын тэгшитгэлд үндэслэн тооцооны үеүдэд хортой зүйлийн төрөл тус бүрээр оруулах ба зайлуулах агаарыг тооцон тодорхойлохыг тооцооны арга гэнэ.Оруулах ба зайлуулах аргыг агаарын зардал нь иргэний ба үйлдвэр ОНБ –ын хортой зүйл илүү ялгардаг, үзвэр худалдааны танхим хурал,лекц, бие тамир спортын заал халуун ба үйлдвэрийн цех тасгууд зэргийн солилцуулах агаарын зардлыг тодорхойлоход хэрэглэнэ. Àãààðûí ýçýëõ¿¿íèéã èë¿¿äýë äóëààíààð òîäîðõîéëîõ.

𝐋𝐐 =𝐐èë

𝛒 · 𝐜(𝐭ç­𝐭î)

ρ-агаарûн нягт кг/м3 c-агаарын хувийн дулаан багтаамж кДж/кг℃

(tз­tо)-өрөөнөөс зайлуулах ба оруулах агаарын 𝑡0

Èë¿¿äýë ÷èéãýýð ñîëèëöóóëàõ àãààðûí çàðäëûã òîäîðõîéëîõ.

𝑳𝑯𝟐𝑶 =𝑾èë

𝒅ç − 𝒅î

dз­dо-өрөөнөөс зайлуулах ба оруулах агаарын чийг агуулалт. ℃ Wил-өрөөний илүүдэл чийгийн хэмжээ. г/ц

Õîðòîé õèéãýýð ñîëèëöóóëàõ àãààðûí çàðäëûã òîäîðõîéëîõ

𝑳𝒄𝒐𝟐=

𝐌𝐜𝐨𝟐

𝐂çêçõ − 𝐂î

êçõ

Cçêçõ − Cî

êçõ-оруулах ба зайлуулах агаар дахь хортой бодисын концентрацын зөвшөөрөгдөх хязгаар.л/ц

Mco 2-өрөөн дахь хортой хийн хэмжээ. л/ц

3-ð àðãà: Агаарын солилцооны нормчилолын арга

ОНБ-ын зарим өрөө тасалгаанд шинжилгээ судалгаа ба химийн лаборатор нийтийн хоолны халуун цех угаалгын төхөөрөмж зэргээс байрын соролтоор агаарыг зайлуулах шаардлагатай байдаг.Сэлгэх агаарыг нормоор дараах байдлаар тодорхойлж өгдөг.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 4: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

4

𝑳íîðì = 𝒀 ∗ 𝒇 𝑴𝟑/ö Y-1 м2 шалны талбайн агаар солилцооны цагийн норм м3/ц f- шалны талбай ì2

Àãààð ñýëãýëòèéí òºñºë òîîöîî

Ìàíäàëãîâü àéìàãò áàðèãäàõ ÖÝÖÝÉÃÝÍ öýöýðëýãèéí áàðèëãèéí àãààð ñýëãýëòèéí òºñºë òîîöîî.

Óã áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí øààðäëàãàò öàã óóðûí ¿ç¿¿ëýëò:

𝒕Ã𝟏 = −𝟑𝟎,𝟏℃ 𝒕ÃÄ = −𝟓,𝟒℃

𝒕Ã𝟑 = −𝟐𝟗,𝟓℃ 𝒏 𝒛 = 𝟐𝟏𝟔õîíîã

𝒕Ã𝟓 = −𝟐𝟕,𝟕℃ 𝒗 = 𝟗, 𝟓ì/ñåê

𝒕ñàëõèâч = −𝟐𝟎, 𝟏℃ ÷èãëýë = ÁÕ

Ýíýõ¿¿ áàðèëãà íü îëîí íèéò ¿éë÷èëãýýíèé çîðèóëàëòòàé ó÷èðààñ àæèë ýðõýëæ áàéãàà áîëîí ñóðàëöàæ áàéãàà õ¿¿õä¿¿äèéã òàéâàí áàéäàëä áàéãàà ãýæ ¿çñýí òºäèéã¿é áàãøèéí çààñàíûã ñóðàæ òîãëîæ áàéãàà õ¿¿õä¿¿äèéã õºíãºí àæèë õèéæ áàéãàà ãýæ òîîöîîâ.̺í

äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóðûã 15-20℃ ãýæ ¿çýâ.

Өрөөний агаарын дулааны баланс Өрөөний дулааны балансыг тооцох аргыг агаар солилцоогоор зайлуулагдаж байгаа өрөөнд бий болсон илүүдэл дулааныг тодорхойлох зорилготой юм.Өрөөнд ялгарч байгаа дулаан нь алдагдаж байгаа нийт дулаанаас бага болбол дулаан дутагдал болох ба түүнийг агаарын халаалттай оруулах АСС нөхөж өгөх боломжтой.Илүүдэл дулаан гэдэг нь өрөөний t0-ийг нэмэгдүүлэхэд шууд нөлөөлөх бөгөөд өрөөнд ялгарах нийт дулаанаас алдагдах нийт дулааныг хасаж олно.

𝑸ÈË = 𝑸ßË − 𝑸ÀËä (Вт)

𝑸ßË = 𝑸Õ¯Í + 𝑸Çà + 𝑸ÒÒ + 𝑸ÍÀÐ + 𝑸ÕÎÎË + ⋯ ; Вт

Энд:

𝑄Õ¯Í- хүмүүсээс ялгарах дулаан 𝑄ÇÃ- зохиомол гэрэлтүүлэгээс ялгарах дулаан

𝑄ÍÀÐ- нарны цацаруулалт /радиация/-аас ялгарах дулаан

𝑄ÒÒ- технологийн үйл ажиллагаа, тоног төхөөрөмжөөс ялгарах дулаан

𝑄Õîîë- õîîëíîîñ ÿëãàðàõ äóëààí. Эдгээр дулааны тоо хэмжээг тооцож зайлуулахад түүнд агуулагдаж байгаа тоо хэмжээг тодорхойлно.Өрөөнд дулаан янз бүрийн хэлбэрээр бий болохоос гадна хаших бүтээцээр түүний эд материалаар тоног төхөөрөмжийг халаах,гаднаас орох хүйтэн агаарыг халаахад дулаан алдагдана.

𝑸ÀËä = 𝑸ÕÕ + 𝑸ÒÝ+𝑸ÒÒ + 𝑸ÀÑ + 𝑸Ø+. . . Вт Энд:

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 5: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

5

𝑄ÕÕ- ãàäíà õàøèõ õèéöýýð àëäàãäàõ äóëààí

𝑄ÒÝ- òýýâðèéí õýðýãñýë áà ìàòåðèàëûã õàëààõàä àëäàãäàõ äóëààí 𝑄ÒÒ- òîíîã òºõººðºìæèä àëäàãäàõ äóëààí

𝑄ÀÑ-àãààð ñýëãýëòèéí îðóóëàõ ñèñòåìýýð îðñîí õ¿éòýí àãààðûã õàëààõ äóëààí

𝑄Ø- ø¿¿ðýëòýýð îðñîí àãààðûã õàëààõ äóëààí Дээр тэгштгэлүүдээр дулааны балансын тооцоог АС явагдах өрөө тус бүрээр тооцооны 3 үед хийх бөгөөд дулаан ялгаруулалт дулаан алдагдлаас их байх өрөөнд илүүдэл дулааны тоо хэмжээг олох замаар дулааны баланс хийдэг. Бүрэн ялгаруулалтыг Qил-ээр авч тооцдог.

Дулаан ялгаруулалтыг тордорхойлох

Олон нийт, орон сууц, иргэний áарилгын өрөөний дулаан ялгаруулалт нь дараах зүйлүүдийн нийлбэрээс бүрдэнэ.

1. Õ¿ì¿¿ñýýñ ÿëãàðàõ äóëààíûã äàðààõ òîì¸îãîîð òîäîðõîéëíî. Á¿ðýí äóëààí

𝑸Õ¯Í = 𝒒á ∗ 𝒏; вт 𝑞á- нэг хүнээс ялгарах бүрэн дулаан /1номын хавсралт2/-оос авна. n - өрөөнд байгаа хүмүүсийн тоо

Èë äóëààí

𝐐Õ¯Í = 𝐪èë ∗ 𝐧; ÂÒ 𝑞á- нэг хүнээс ялгарах èë дулаан / 1 номын хавсралт 2/-оос авна. n - өрөөнд байгаа хүмүүсийн тоо

Íóóö äóëààí

𝐐íóóö = 𝐐á − 𝐐èë ÂÒ 𝑄á- á¿ðýí äóëààí ÂÒ

𝑄èë- èë äóëààí ÂÒ ªðººíä áàéãàà õ¿ì¿¿ñýýñ ÿëãàðàõ äóëààí íü ºðººíèé àãààðûí òåìïåðàòóð áîëîí ã¿éöýòãýæ áóé àæëûí ýð÷ìèéí òºð뺺ñ íü õàìààðíà.

2. Çîõèîìîë ãýðýëò¿¿ëãýýñ ÿëãàðàõ äóëààíûã îëîõäîî.

𝐐ÇÃ = 𝐄 ∗ 𝐅 ∗ 𝐪𝐱 ∗ 𝛈 âò E–шалны 1ì2 талбайн гэрэлтүүлгийн норм 1 номын Хүснэгт 2.7-оос авна.

F - өрөөний шалны талбай, ì2

𝑞𝑥- нэг люкс гэрэлтүүлгийн хувийн дулаан ялгаруулалт

Өдрийн гэрэлтүүлэгт: 𝑞𝑥=0.05-0.13 вт/ì2люкс

Улайсдаг гэрэлтүүлэгт: 𝑞𝑥=1.13-0.05 вт/ì2люкс

𝜼- өрөөний ажлын бүсэд гэрэлтүүлгийн хэрэгслээсөгөх дулааныг тооцсон

коэффициент. Улайсдаг гэрэлд:

Дээрээс гэрэлтүүлэх: 𝜼 = 0.85

Байрын гэрэлтүүлэгт: 𝜼 = 1.0

Өдрийн гэрэлтүүлэгт:

дээрээс гэрэлтүүлэх үед: 𝜼 =0.6

байрын гэрэлтүүлгийн үед: 𝜼 =0.6

3. Íàðíû ðàäèàöèàð òàñàëãààíä íýâòðýõ äóëààíûã òîîöîõäîî.

𝑸íàð = 𝑸ö + 𝑸õ 𝑄ö- öîíõ áà øèëëýãýýòýé ãàäàðãóóãààð íàðíû ðàäèàöèàñ íýâòðýõ äóëààí

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 6: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

6

𝑄ö = 𝑞ö ∗ 𝐹ö ∗ 𝐴 𝑞ö-нэг ì2 шиллэгээтэй гадаргуугаас нарны радиациас ялгарах дулаан

вт/ ì2 /1 номын Хавсралт 3/-аас авна.

𝐹ö- цонх ба шиллэгээтэй гадаргуугийн талбай ì2

А – цонхны шиллэгээнэс хамаарах коэффициент давхар цонхонд-1,15 дан цонхонд-1,45/ байна.

𝑄𝑥-Äýýâðèéí õó÷èëòààð íýâòðýí îðîõ íàðíû ðàäèàöèéí äóëààíûã îëîõäîî.

𝑄𝑥 = 𝑞𝑥 ∗ 𝐹𝑥 ∗ 𝐾𝑥 âò 𝑞𝑥-1ì2 талбайтай хучилтаар нэвтрэн орох хувийн дулаан ялгаруулалт

вт/ ì2 (ккал/ ì2ц)

𝐹𝑥 - хучилтын талбай ì2

𝐾𝑥 - хийцийн дулаан дамжуулалтын коэффициент âò/ì2℃ 4. Òîíîã òºõººðºì溺ñ ÿëãàðàõ äóëààí:

𝑄𝑇𝑇 = 𝑄𝑇𝑇 ∗ 𝑛 𝑄𝑇𝑇- Òîíîã òºõººðºì溺ñ ÿëãàðàõ äóëààí Âт Õ¿ñíýãò 2.9 àâíà. 𝑛- òîíîã òºõººðºìæèéí òîî

5. Õîîëíîîñ ÿëãàðàõ äóëààí:

𝑄 =0,28 · 𝑚 · 𝑐 · (𝑡1­𝑡2)

𝜏∗ 𝑛

m-нэг хүний хоолны дундаж хэм-0,85кгType equation here. с-дулаан багтаамж с=3,35кдж/кг0С t1­t2-хоолны эхний ба эцсийн

𝜏 –хооллох цаг(ресторан 1цаг гуанз0,5-0,75түргэн хоол0,3цаг) 6. Халуун цех

𝑄óóð = 𝑀óóð ∗ (2480 + 184 ∗ 𝑡ö)

Móóð -өрөөнд ялгарах уурын тоо хэмжээ кг/ц

tö-уурын анхны 𝑡0

Äóëààí àëäàãäàë òîäîðõîéëîõ 1. Агаар сэлгэлтийн системээр алдах дулаан

𝑄ÀÑ = 𝑄ÄÀ ∗𝑡ÀÑ

Ä−𝑡ÀÑ

Ã

𝑡ÕÄ−𝑡Õ

à (Вт)

QÄÀ-дулааны тооцоот алдагдал (өрөөний)

tÕÄ − tÕ

à -халаалтын үеийн гадна(3 õîíîãèéí äóíäàæ) ба дотор 𝑡0

𝑡ÀÑÄ

-агаар сэлгэлтийн үеийн дотор өрөөний 𝑡0

tÕÃ -àãààð ñýëãýëòèéí òîîöîîíû õýì(õàâñðàëò3Á ïàðàìåòðûí õ¿éòýí)

2. Шүрэлтээр орох агаарыг халаахад алдагдах дулаан

Qø = 0.28 ∗ Gi ∗ c ∗ tÄ − tà ∗ β (Вт)

Gi = a ∗ q ∗ l

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 7: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

7

Gi-гаднаас орох инфилтряцийн агаарын нийт алдагдал кг/ц

a-хашлага хийцийн төрлөөс хамаарсан завсрын коэф(вакум цонхонд-0,65 модон цонхонд-0,5 хаалганд-2)

q -1м урттай зай завсраар орох агаарын зардал

l -хийцийн зай завсрын урт

β -хавтан хананы уулзвар ба (3давхар шилэнд 0,7 2давхар тагтны хаалганд 0,8 дан цонх 1)

3. Òýýâðèéí õýðýãñëèéã õàëààõàä àëäàãäàõ äóëààí

𝑄ÒÕ = 𝐺 ∗ 𝐶 ∗ (𝑡Ä − 𝑡)

G-Òýýâðèéí õýðýãñëèéí ýä àíãèéí æèí

C -õ¿éòýí ýä àíãèéí äóëààí áàãòààìæ

tÄ-ºðººíèé äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóð

t-õ¿éòýí ýä àíãèéí òåìïåðàòóð

×èéã ÿëãàðóóëàëò

Өрөө тасалгаанд ихээхэн чийг усны уурын байдалтай ялгарч байвал агаарын харьцангуй чийглэг ихсэж хүний амьдрах, ажиллах агаарын орчны үзүүлэлтийн хэвийн байдлыг алдагдуулж хүний эрүүл мэнд ба үйлдвэрийн технологийн хэвийн ажиллагаанд муугаар нөлөөлдөг.Чийг ялгаруулах эх үүсвэрүүдэд хүмүүсийн амьсгал,усны ил задгай гадаргуугийн ууршилт, түүхий эд материалын хатаалт зэрэг орно.

1. Хүмүүсээс ялгарах чийг

WÕ¯Í = g ∗ n (г/ц) g -нэг хүнээс ялгарч буй чийг

n -тасалгаанд байх хүний тоо 2. Шалны нойтон гадаргуугийн чийг

Wøàë = 0.006 ∗ tÄ − tÍ ∗ F кг/ц

F -шалны талбай

tÍ-нойтон термометрийн t0

tÄ -өрөөний агаарын t0

3. Ил задгай усны гадаргуугийн чийг

𝑾óñ = 𝒂 + 𝟎. 𝟏𝟑𝟏 ∗ 𝑽𝑩 ∗ 𝑷𝟏 − 𝑷𝟐 ∗ 𝑭 кг/ц

VB-усны гадаргуу дээрх агаарын хөдөлгөөний хурд м/с

F -усны гадаргуугийн талбай

a -усны уурших гадаргуугийн t0-аас хамаарах коэф

P1, P2-усны гадаргуу дээрх ба агаар дахь усны уурын парциал даралт КПа

Хортой хий

Олон нийтийн барилгад ялгарах хортой хий, уурын гол нь хүмүүсээс ялгарах нүүрсхүчлийн хий /СО2/байдаг.

Хүнээс ялгарах нүүрс хүчлийн хий

𝑴Õ¯Í = 𝒒𝒄𝒐𝟐∗ 𝒏

qco 2-нэг хүнээс нэгж хугацаанд ялгарах СО2-ийн хэмжээ/хүний

гүйцэтгэж буй ажлын төрөл,эрчмээс хамааран хүснэгт2-13/

n -нэг төрлийн ажил гүйцэтгэж буй хүний тоо

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 8: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

8

Áîäëîãî: Çîîðèéí давхар “Àíги ” өрөө ¹1

Qхүн=q ил*n=90×17=1530 (Вт)

Qзг=E ·F·qх ·η =300×72×0,05×0,6=648 (Вт)

Qнц=Qц+Qх =1136+173=1309

Qц=qц · Fц· A=90×(1,6×1,6)*2×1,15=530

140*(1,8 × 1,8)*1,15=522 𝐐ц = 𝟏𝟎𝟓𝟐

Qх=qх · Fх·Kх=12×72×0,2=173

Qас= 𝐭ас­𝐭ас

𝐭х­𝐭х·Qда=

3146*(18−(−27,9) )

(18−(−29,5))=3020 Âò

Qш=0,28·∑Gi·c·(tд­tг)·β=0,28*34.6*1,005*(18-(-29,5))*0,8=370 Âò

Gi=∑a·q·l=0,65*3,8*17=34,6 Âò

Wхүн=g·n=75*25=1875 (г/ц)

Wшал=0,006·(tд­tн)·F =0,006*(18-16)*72=0,86 кг/ц

Мхүн=qсо2·n=23*17=391 ë/ö 1 давхар “Àнги ” өрөө ¹1

Qхүн=q ил*n=25×120 =3000 (Вт)

Qзг=E ·F·qх ·η =300×72×0,05×0,6=648 (Вт)

Qнц=Qц+Qх =1136+173=1309

Qц=qц · Fц· A=90×(1,8×1,8)×1,15=335

140*(0,9 × 0,9)*1,15=130

140*(1,8 × 1,8)*1,15=552

160*(0,9 × 0,9)*1,15=130 𝐐ц = 𝟏𝟏𝟑𝟔

Qх=qх · Fх·Kх=12×72×0,2=173

Qас= 𝐭ас­𝐭ас

𝐭х­𝐭х·Qда=

1997,19*(18−(−27,9) )

(18−(−29,5))=1930 Âò

Qш=0,28·∑Gi·c·(tд­tг)·β=0,28*66,69*1,005*(18-(-27,9))*0,8=689 Âò

Gi=∑a·q·l=0,65*3,8*27=66,69 Âò

Wхүн=g·n=75*25=1875 (г/ц)

Wшал=0,006·(tд­tн)·F =0,006*(18-16)*72=0,86 кг/ц

Мхүн=qсо2·n=25*25=625 ë/ö

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 9: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

9

Q ÿëãàðóóëàëò Q àëäàãäàë Äóëààí ×èéã 𝐶𝑂2

¹

ªðººíèé íýðñ

𝑄õ𝑣í

𝑄íàð

𝑄ãýðýë

𝑄Ò

Ò

𝑄õàëààëò

Á¿ãä

𝑄õàø

õèéö

𝑄À

Ñ

𝑄ø𝑣𝑣ðýëò

Á¿ãä

Èë

¿¿ä

ýë

Äóòà

ãäàë

𝑊

õ𝑣í

𝑊óñ

𝐶𝑂

2

1 Анги №1 1530

1225

648

- 3146

6549

3149

3020

370

6536

13 - 680 0,86

391

2 Анги №3 1260

1651

702

- 2946

6559

2946

2828

660

6434

125

- 1500

0,94

322

3 Материал агуулах №8

810

74,4

279

- 1054

2217

1054

1012

- 2066

151

- 360 0,37

207

4 Агуулах №9

450

910

324

- 1690

3374

1690

1622

132

3444

- 70

200 0,43

115

5 Хүлээлгийн өрөө №6

2150

1043

378

- 1470

4041

1470

1411

135

3016

1025

- 400 0,50

760

6 Анги №1 2250

1136

648

- 1997

6031

1997

1930

689

4616

1415

- 1875

0,86

625

7 Анги №2 2520

1459

648

- 1328

4627

1328

1977

612

3917

1510

- 2100

0,86

700

8 Дулааны үзель №10

315

279

432

- 497 1275

497

480

153

1130

145

- 420 0,10

105

9 Бэлтгэлийн өрөө №11

540

279

1153

- 191 2163

191

184

112

487

1676

- 440 0,072

140

10

Гал тогоо №12

630

588

288

6 833 2339

833

806

330

1969

370

- 840 0,43

210

11

Аяга таваг угаах өрөө №14

210

294

1305

- 371 2180

371

359

158

889

1021

- 280 0,14

70

12

Хүмүүжүүлэгчдийн өрөө№15

2000

294

108

- 366 3768

366

354

158

5770

617

- 2300

0,14

300

13

Анги №1 1800

1556

702

- 2330

6387

2330

2252

118

5770

617

- 800 0,94

460

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 10: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

10

8

14

Анги №2 1890

1979

630

- 2409

6908

2409

2328

1564

6301

607

- 840 0,84

483

15

Ерөнхий захирал №10

90 757

292

40

1050

2229

1050

1016

702

2768

- 539

40 0,39

23

16

Хүлээлгийн өрөө №9

2050

549

324

- 580 5503

580

557

490

1627

1176

- 1800

0,43

335

17

Багш нарын өрөө №5

1600

376

288

600

325 2189

325

314

511

1150

1039

- 400 0,58

230

18

Нарийн бичгийн өрөө №8

90 168

72

40

391 761 391

378

192

961

- 200

40 0,19

23

19

Анги №1 2710

1486

612

- 2098

6906

2098

2014

1700

5812

1094

- 760 1,22

437

20

Анги №2 1530

1873

648

- 2127

6178

2127

2042

1700

5869

309

- 680 1,29

391

21

Ерөнхий нягтлан №6

90 628

315

80

977 2089

977

938

788

2702

- 513

40 0,63

23

22

Дэд захирал №9

90 762

313

80

962 2317

962

924

866

2752

- 435

40 0,42

23

23

Хүлээлгийн танхим №8

2150

616

324

- 580 3670

580

557

604

1742

1029

- 1400

0,43

505

24

Хурлын өрөө №5

1150

226

192

- 704 3272

704

676

630

2010

1262

- 1400

0,38

505

25

Ариун цэврийн өрөө№3

2790

24 2881

- 766 6461

766

738

- 1504

1067

1100

0,12

400 713

26

Ариун цэврийн өрөө№7

2000

14,4

1729

- 586 3329

586

562

- 1148

1181

- 1075

0,072

525

27

Тоглоомын өрөө №1

2250

682

288

- 1683

4903

1683

1616

1226

4525

378

- 1000

0,38

575

28

Тоглоомын өрөө №2

1980

944

270

- 1586

3194

1586

1522

1226

4334

- 1140

880 0,36

506

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 11: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

11

29

Тоглоомын өрөө №5

1800

216

108

- 519 2688

519

498

11

1028

1660

- 800 0,14

460

30

Тоглоомын өрөө №13

1350

470

315

- 1282

3317

1182

1134

350

2666

650

- 600 0,42

345

31

Тоглоомын өрөө №10

1440

270

144

- 519 2373

519

499

11

1029

1344

- 640 0,19

368

32

Агуулах №20

450

555

144

- 932 2081

932

895

701

2528

- 447

200 0,29

115

33

Агуулах №18

180

290

62,4

- 387 919 387

371

350

1208

- 289

120 0,12

69

34

Эмчиййн өрөө №3

90 178

72

- 544 880 544

522

350

- 1416

536

40 0,14

23

35

Ариун цэврийн өрөө№8

1700

19,2

1305

- 563 3587

563

540

- 1103

1084

- 1200

0,096

490

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 12: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

12

¹

Өрөөний нэрс

LQ

=𝐐

ил

𝛒·𝐜

(𝐭з−

𝐭о

)

𝑳𝑯

𝟐𝑶

=𝐖

ил

𝐝з−

𝐝о

𝑳𝑪𝑶

𝟐

=𝐌

𝐂𝐎𝟐

СЗкзх−

Сокзх

∑б

үгд

Өр

өө

ни

й V

м3

Ага

ар

сэл

гэх

то

о

Сар

аал

жн

ы

хэм

жээ

Сар

аал

жн

ы

то

о ш

0.1 Анги №1 3,5 216 1303 1523 216 6 200×200 7

2 Анги №3 34 178 1073 1285 216 5 200×200 7

3 Материал агуулах №8 42 142 414 598 81 5 200×200 2

4 Агуулах №9 19 77 230 307 108 3 200×200 1

5 Хүлээлгийн өрөө №6 836 445 1932 3213 144 22 200×200 6

1.1 Анги №1 391 671 2083 3145 216 14 200×200 7

2 Анги №2 473 1171 2330 3977 216 18 200×200 7

3 Дулааны үзель №10 12 204 210 426 27 16 200×200 1

4 Бэлтгэлийн өрөө№11 463 176 280 919 27 34 200×200 6

5 Гал тогоо №12 102 268 210 580 96 6 200×200 1

6 Аяга таваг угаах өрөө №14

531 100 140 771 40,5 19 200×200 4

7 Хүмүүжүүлэгчдийн өрөө№15

1075 1074 2000 4149 40,5 48 200×200 4

2.1 Анги №1 171 287 1533 1991 216 9 200×200 7

2 Анги №2 168 301 1610 2079 216 10 200×200 7

3 Ерөнхий захирал №10 14 46 60 102 0,6 200×200 2

4 Хүлээлгийн өрөө №9 1071 695 2070 3836 108 35 200×200 4

5 Багш нарын өрөө №5 2056 143 460 2659 108 25 200×200 2

6 Нарийн бичгийн өрөө №8

14 46 60 27 2,5 200×200 2

3.1 Анги №1 26 274 1457 1757 216 8 200×200 1

2 Анги №2 85 245 1303 1633 216 7,5 200×200 1

3 Ерөнхий нягтлан №6 15 77 92 107,5 0,8 200×200 1

4 Дэд захирал №9 14 77 91 106,9 0,8 200×200 1

5 Хүлээлгийн танхим №8 809 541 2683 4033 108 37 200×200 1

6 Хурлын өрөө №5 625 504 1610 2739 81 34 200×200 1

7 Ариун цэврийн өрөө№3 1926 973 2000 4899 27 181 200×200 7

8 Ариун цэврийн өрөө№7 1156 608 1250 3014 27 112 200×200 4

4.1 Тоглоомын өрөө №1 104 360 1150 1697 90 19 200×200 1

2 Тоглоомын өрөө №2 317 1012 1327 90 15 200×200 1

3 Тоглоомын өрөө №5 459 288 920 1667 27 62 200×200 1

4 Тоглоомын өрөө №13 180 216 690 1086 107,5 10 200×200 1

5 Тоглоомын өрөө №10 371 230 736 1337 54 25 200×200 1

6 Агуулах №20 77 57 134 63 2,5 200×200 1

7 Агуулах №18 46 34 80 54 1,5 200×200 1

8 Эмчиййн өрөө №3 14 46 60 54 1,2 200×200 1

9 Ариун цэврийн өрөө№8 1239 531 1380 3150 24 132 200×200 5

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 13: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

13

Сувагийн агаарын хурд дээд тал нь 3-8м/с байна. Харин сараалжны хурд 2м/с байна.Сорох системийг цонхны эсрэг талд байрлуулна. 1) Решотек ба сараалжны зардалыг олъѐ. 150 200 250 150 f=0,0225 200 f=0,04 250 f=0,0625 1 Lт=fт·3600·2=0,0225×3600×2=162 м3/ц

2 Lт=fт·3600·2=0,04×3600×2=288 м3/ц

3 Lт=fт·3600·2=0,0625×3600×2=450 м3/ц P=250=2250:450=5 ш (сараалж)

2) Хоолойн хөндлөн огтлол ололын талбайг олъѐ.

fт=𝐋 т

𝟑𝟔𝟎𝟎 ·𝐔=

𝟐𝟖𝟖

𝟑𝟔𝟎𝟎 ·𝟑=0,03м2 0,2 f=0,03

0,2 P=200×200 Агаар сэлгэлтийн аэродинамикийн үндэс Аэродинамикийн үндэс гэдэг нь агаарын урсгалын хөдөлгөөнийг судалдаг шинжлэх ухаан юм. Агаарын дамжуулах хоолойн аэродинамик тооцооны зорилго: Агаар дамжуулах хоолой болон сувгийн тооцооны хэсэг бүрээр шилжүүлэх агаарын тодорхойлосон зардлаар нь эдгээрийн хөндлөн огтлолын хэмжээ системийн ба тухайн хэсгийн даралтын алдагдлыг тооцно. Агаар дамжуулах хоолойгоор урсаж буй агаарын урсгал нь дурын хөндлөн огтлолд гурван даралтанд хуваана.

1. Статик даралт:Статик даралтын хоолойн диаметрийг 1м3 агаарын

потенциаль энергийг хэлнэ. Статик даралт нь уртын дагууд өөрчлөгдөж

байдаг.

2. Динамик даралт : Динамик даралт нь 1м3 агаарын кинетик энергийн

урсгалыг хэлнэ

3. Бүрэн даралт:Динамик даралт ба статик даралтын ялгаварыг бүрэн

даралт гэнэ.

Рп = Рд + Рст (Па)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 14: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

14

Агаар сэлгэлтийн системийн дамжуулах хоолойн эродинамикийн тооцоо

35 10080

¹

хэсгийн зардал Lм3/ц

Ур

т

L м

Ху

рд

V

м/с

Ди

ам

етр

D

мм

𝐔·𝛒 𝟐

па

R

Па

RL

Па

∑ξ Z

Па

RL

+ Z

П

а

1 288 3,5 180 0,902

2 576 6,5 180 2,73

3 864 7 225 2,41

4 1152 8 225 3,08

5 1440 8 250 2,72

6 1728 8 280 2,36

7 2016 10 280 3,5

8 2304 11 280 4,27

9 2592 12 280 5,01

10 2880 13 280 5,81

11 3168 14 280 6,65

12 3456 16 280 8,49

13 3744 17 280 9,48

14 4032 19 280 11,6

15 4320 20 280 12

16 4608

17 4896

18 5184

19 5472

20 5760

21 6048

22 6336

23 6624

24 6912

25 7200

26 7488

27 7776

28 8064

29 8352

30 8640

31 8928

32 9216

33 9504

34 9792

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 15: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

15

Калориферийг сонгох тооцоо

Калориферийн тооцоогоор халаах агаарын зардал ба гадна агаарын t0-ийн ялгаварт тохируулах тодорхой номерийн калориферийг сонгодог. Калориферийг сонгох тооцоо хийхэд халаах агаарын тоо хэмжээ дулааны зардал халаах агаар ба дулаан зөөгчийн параметрүүд мэдэгдэж байх ѐстой. Оруулах агаарын халаах дулааны зардалыг тодорхойлохдоо Q=0,278·L·ρ·c·(tэц­tэх)

Агаар сэлгэлтийн ерөнхий солилцооны оруулах агаарын эхний t0-ийг орон нутгийн салхивчийн тооцооны t0-аар харин байрын салхивчийн тооцоонд гадна агаарын халаалтын тооцооны t0-аар тус тус авна.Калориферийн халах талбайг тодорхойлохдоо

1 Fк = 𝐐

ĸ·(𝐭 ду­𝐭 ду)

tду-дулаан зөөгч ба халаах агаарын t0-ийн ялгавар tду-усны t0-ийн ялгавар

tду=𝐭 ө­𝐭 б

𝟐 tду=

𝐭 эх­𝐭 эц

𝟐

Калориферийн дулаан дамжилтын итгэлцүүр нь түүний төрөл

f=𝐋 ·𝛒

𝟑𝟔𝟎𝟎 ·𝑼·𝝆

W=𝐐·𝟏𝟎

𝝆 ·𝒄 ·𝒇 ·(𝐭 ө­𝐭 б)

N=𝐐

𝟏𝟎𝟎𝟎

n=𝐍

𝐍к

Сэнс сонгох тухай

Агаар сэлгэлтийн системд тавих сэнсийг сонгохдоо сэнсний шаардлагат бүтээл ба даралтыг тодорхойлсон байх ѐстой. Сэнсний шаардлагат бүтээлийг 10٪-ийн нөөцтэй авна. Lс =Lа •1.1 (м3/ц)

Lа- агаарын зардал Сэнсний шаардлагат даралтыг мөн адил 10٪ -ийн нөөцтэйгөөр авч тооцно.

Рс =(R•L +Z) + 𝑼

𝟐 •ρ •1.1

Агаар оруулах системийн сэнсийг сонгохдоо дараах зарчмуудыг баримтална. 1. Агаар оруулах буюу агаар сорох системийн сэнсийг ажлын нэгдсэн сэнсээр

буюу нэг бүрчлэн тухайн сэнсний үзүүлэлтийг үндэслэн сонгоно.

2. Сонгож авсан сэнсний даралт ба бүтээл нь тодорхойлсон бүтээл даралттай

тохирч байх .Зөрүү 2-5٪

3. Сэнс сонгож авахын өмнө агаар сорох системийн болон агаар оруулах

системийн хоолойн гидравлик тооцоог хийж системийн даралтын алдагдлыг

тодорхойлосон байх

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 16: Agaar Selgeltiin Tuhai -Runhii Oilgolt

16

Сэнсний цахилгаан хөдөлгүүрийн чадал сонгох :

𝑵 =а • 𝐋 • 𝛒

𝟑 .𝟔 •

Сэнсний даралтын чадал нь эргэлтийн тоонд дараах хамаарлаар өөрчлөгдөнө.

L1=𝒏

𝒏 •L Р1=(

𝒏

𝒏)2 •р N1 =(

𝒏

𝒏)3 •N

n- эргэлтийн хамгийн их хурд

www.zaluu.comwww.zaluu.com