ACTIEF LEREN

bij wijze van verheldering

studiemiddag onderbouw/vmbo - 17 april 2001

ACTIEF LEREN?

ACTIEF LEREN?

ACTIEF LEREN?

dat waren de eerste 18 seconden…

hoe staat het ervoor?

ACTIEF LERENwat is dat eigenlijk?

een indeling in vormen van leren leren & het geheugen het begrippennet vier leeractiviteiten bij actief leren de moraal de opdracht het vervolg

de ‘moraal’

geen ‘waterdichte’ theorie; wel een serieuze schets van een richting van denken & - vooral - handelen

het gaat om de praktijk, niet om de theorie actief leren heeft minstens twee kenmerken:

* participeren in betekenisvolle leertaken

(ICT kan daarin een belangrijk hulpmiddel zijn)

* procesbegeleiding van de docent is cruciaal

onderscheidingen in leren formeel leren

externe instantie,sturing door docent

zelfgestuurd lerenlerende kiest leerdoelen, leerstrategieen en beoordeelt zelf het resultaat

ervaringslerenleren is bijproduct, leren is niet gepland, lerende is zich niet bewust van het leren

leren & het geheugen

OMGEVING

(zien, voelen, horen, ruiken, proeven)

KORTE TERMIJNGEHEUGEN

WERKGEHEUGEN

LANGE TERMIJNGEHEUGEN

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

kennis is goed in het hoofd opgeslagen als

die gemakkelijk te reproduceren is

die gebruikt kan worden in samenhang met andere begrippen

de kern:

zulke kennis is dan opgeslagen in een goedgestructureerd netwerk van begrippen, waarin een begrip gekoppeld is met zoveel

mogelijk relevante andere begrippen.

het begrippennet

werken

eigenschappen begrippennet

het begrippennet van ieder mens is uniek verbindingen tussen begrippen ontstaan als

er moeite wordt gedaan nieuwe kennis met oude kennis te verbinden

het begrippennet heeft een gestructureerde opbouw

actief leren: een tussenstand

als ze betekenis geven aan informatie en de zo ontstane kennis integreren in het lange termijngeheugen

als ze (geholpen worden) nieuwe kennis met oude kennis te verbinden

als ze (samen met anderen) nieuwe, rijke(re) - veel vertakte - begrippennetten construeren

leerlingen leren actief…

2 paradigma’s van leren zekerheidsleren docentgestuurd het leren van een min of

meer vastomschreven hoeveelheid vakonderdelen

geen bewuste activering van voorkennis/aansluiting bij bestaande kennis

onzekerheidsleren docentgestuurd/vrij-

heden voor leerlingen leren a.d.h.v.

betekenisvolle leertaken

activering van bestaande begrippennetten

een model van leeractiviteiten

begrijpen onthouden integreren toepassen

in elke les(senserie) zouden alle vier leeractiviteiten moeten voorkomen

toelichting onthoudengericht op herinneren van aangeboden informatie

integrerengericht op het verbinden van nieuwe kennis aan oude kennis

begrijpengericht op het in eigen woorden weergeven van wat boek/docent ‘gezegd’ heeft

toepassengericht op het toepassen van kennis in een nieuwe onbekende situatie

een voorbeeldonthouden

Wanneer leefde Michelangelo?

integreren

In welk(e) opzicht(en) verschilt de ‘David’ van een klassiek beeld?

begrijpen

Waarom werd Michelangelo een homo universalis genoemd?

toepassen

Was Michelangelo echt een genie?

leren is participeren in betekenisvolle leertaken

op praktijk/toepassing/gebruik gerichte situaties: gebruikte kennis is functioneel en relevant

geen versimpelde, maar complexe, open taken; aansluitend bij de competentie van een leerling

leerlingen hebben invloed op het proces & product

leerlingen mogen langere tijd aan de opdracht werken

de ‘moraal’

geen ‘waterdichte’ theorie; wel een serieuze schets van een richting van denken & - vooral - handelen

het gaat om de praktijk, niet om de theorie actief leren heeft minstens twee kenmerken:

* participeren in betekenisvolle leertaken

(ICT kan daarin een belangrijk hulpmiddel zijn)

* procesbegeleiding van de docent is cruciaal

de opdracht bespreek in je werkgroep door jou gebruikte

werkvormen die actief leren stimuleren onderzoek daarbij:

* wat het kenmerkende ‘actieve’ van de werkvorm is

* of je werkvorm bruikbaar is voor collega’s / bij andere vakken

benoem en leg de werkvorm vast t.b.v. gebruik door anderen

het vervolg

13.20-14.20 uur werkoverleg in groepen 14.20-15.00 uur plenair (lok 16-17)

* korte reflectie op het groepswerk

* afspraken over het vervolg

* verzamelen van scholingswensen vmbo

* vragen/discussie over pta in klas 3