แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง พทธประวต

(พทธสาวก พทธสาวกา และชาวพทธตวอยาง ) จ านวน 4 ชวโมง

ชวงชนท 3 ชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 1. สาระส าคญ

พระพทธเจาเปนบคคลผเพยบพรอมดวยคณความดและมพระมหากรณาธคณตอมนษยทงปวง โดยกอนทพระองคจะตรสรเปนพระพทธเจานน พระองคไดเสวยพระชาตเปนพระโพธสตวและบ าเพญบารมดวยความวรยะอตสาหะมากอน เมอทรงตรสรแลวกเสดจออกสงสอนพระธรรมใหสตวโลกรและพงปฏบตตาม จนสามารถละความทกขและสรางความสขแกตนเอง จากนนกสรางประโยชนแกผอนและความสนตสขแกสงคมตอไป ดงนน การศกษาและวเคราะหพทธประวต ประวตพทธสาวก พทธสาวกา ชาวพทธตวอยาง ยอมจะท าใหเหนแนวทางการปฏบตตนอยางถกตอง และสามารถน าแบบอยางไปประยกตใชในการด าเนนชวตประจ าวนอยางเหมาะสมได

2. สาระการเรยนร 2.1 ประวตพทธสาวก พทธสาวกา - พระอญญาโกณฑญญะ - พระมหาปชาบดโคตรมเถร - พระเขมาเถร - พระเจาปเสนทโกศล 2.2 ชาวพทธตวอยาง - หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล - ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด

3. ผลการเรยนทคาดหวงรายป ศกษาประวตพทธสาวก พทธสาวกา และชาวพทธตวอยาง สามารถอธบาย วเคราะห ขอคดเตอนใจ รวมทง เหนคณคาและคณธรรมทศกษา เปน แบบอยางในการด าเนนชวตเพอพฒนาตนเอง และสงคม

4. จดประสงคการเรยนร 4.1 ศกษาวเคราะห สรปแนวคดทไดจากประวตพทธสาวก ได 4.2 ศกษาวเคราะห สรปแนวคดทไดจากประวตพทธสาวกา ได 4.3 ศกษาวเคราะห สรปแนวคดทไดจากประวตชาวพทธตวอยาง ได

- 2 -

5. กจกรรมการเรยนร

1. ครสนทนากบนกเรยนในหวขอตอไปน - นกเรยนรจกพทธสาวก ทานใดและเกยวกบเรองใดบาง

2. นกเรยนคดวา พทธสาวก แตละทานมคณธรรมทเปนแบบอยาง ในดานใดบาง และสามารถน าไปปรบใชในชวตประจ าวนไดอยางไร

3. ใหนกเรยนศกษาความรเรองประวต พทธสาวก จากหนงสอเรยน สาระพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบการท าใบกจกรรมท 1

4. นกเรยนและครชวยกนเฉลยใบกจกรรมท 1 และชวยกนสรปแงคดหรอคตธรรมทไดจากการศกษา

1. ครสนทนากบนกเรยนในหวขอตอไปน - นกเรยนรจก พทธสาวกา ทานใดและเกยวกบเรองใดบาง

2. นกเรยนคดวา พทธสาวกา แตละทานมคณธรรมทเปนแบบอยาง ในดานใดบาง และสามารถน าไปปรบใชในชวตประจ าวนไดอยางไร

3. ใหนกเรยนศกษาความรเรองประวต พทธสาวกา จากหนงสอเรยน สาระพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบการท าใบกจกรรมท 1

4. นกเรยนและครชวยกนเฉลยใบกจกรรมท 1 และชวยกนสรปแงคดหรอคตธรรมทไดจากการศกษา

1. ครสนทนากบนกเรยนในหวขอตอไปน - นกเรยนรจกชาวพทธตวอยาง ทานใดและเกยวกบเรองใดบาง

2. นกเรยนคดวา ชาวพทธตวอยาง แตละทานมคณธรรมทเปนแบบอยาง ในดานใดบาง และสามารถน าไปปรบใชในชวตประจ าวนไดอยางไร

3. ใหนกเรยนศกษาความรเรองประวต ชาวพทธตวอยาง จากหนงสอเรยน สาระพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3 ประกอบการท าใบกจกรรมท 2

4. นกเรยนและครชวยกนเฉลยใบกจกรรมท 2 และชวยกนสรปแงคดหรอคตธรรมทไดจากการศกษา

ชวโมงท 2

ชวโมงท 1

ชวโมงท 3

- 3 -

1. นกเรยนรวบรวมทกใบกจกรรมสงคร ท 1 - 2 3. ทดสอบหลงเรยน

6. สอประกอบการเรยนการสอน 1. หนงสอแบบเรยนสาระการเรยนรพระพทธศาสนา ชนมธยมศกษาปท 3 2. ศกษาจากสออนเทอรเนต 3. ใบกจกรรมท ดงน

1. ใบกจกรรมท 1 เรอง แบบอยางความดของพทธสาวก พทธสาวกา 2. ใบกจกรรมท 2 เรอง ชาวพทธตวอยาง

7. การวดและประเมนผล 1. ตรวจใบกจกรรม 2. การทดสอบหลงเรยน 3. สงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรม

-----------------------------

ชวโมงท 4

-4 -

8. บนทกหลงการสอน 8.1 ผลการสอน

.................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. 8.2 ปญหา /อปสรรค

.................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................

8.3 ขอเสนอแนะและแนวทางแกไข ..................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................. (ลงชอ) ผสอน (นายอดม นามวงค) ต าแหนง คร (วทยฐานะช านาญการ) วนท............เดอน..............................พ.ศ..........

-5 -

9. ขอเสนอแนะของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย

.................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. (ลงชอ) ผสอน (........................................................) ต าแหนง .................................................................... วนท...............เดอน..............................พ.ศ.............

ใบกจกรรมท 1 ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาประวตพทธสาวก และ พทธสาวกา และบนทก

1. พระอญญาโกณฑญญะ แบบอยางทด

1. ............................................................................................................................................. 2. .............................................................................................................................................. 3. ……………………………………………………………………………………………. 4. ……………………………………………………………………………………………. 5. …………………………………………………………………………………………….

2. พระมหาปชาบดโคตรมเถร แบบอยางทด

1 ............................................................................................................................................. 2 .............................................................................................................................................. 3 ……………………………………………………………………………………………. 4 ……………………………………………………………………………………………. 5 …………………………………………………………………………………………….

3. พระเขมาเถร

แบบอยางทด

1 ............................................................................................................................................. 2.............................................................................................................................................. 2 ……………………………………………………………………………………………. 4 ……………………………………………………………………………………………. 5 …………………………………………………………………………………………….

4. พระเจาปเสนทโกศล แบบอยางทด

............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….

ใบกจกรรมท 2 ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาประวตชาวพทธตวอยาง และบนทก 1. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล แบบอยางทด ...............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….

2. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด แบบอยางทด

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….

เฉลยใบกจกรรมท 1 ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาประวตพทธสาวก พทธสาวกา และบนทก

1. พระอญญาโกณฑญญะ แบบอยางทด

1.1 เปนผมความรเมาก 1.2 เปนผมความสนโดษ 1.3 เปนผมองเหนการณไกล

2. พระมหาปชาบดโคตรมเถร แบบอยางทด

2.1 มความตงใจแนวแน 2.2 มความอดทนสง 2.3 มคารวะธรรมอยางยง 3. พระเขมาเถร แบบอยางทด 3.1 ใฝการศกษา 3.2 มปฏภาณ 4. พระเจาปเสนทโกศล

แบบอยางทด 4.1 ทรงมนคงในพระรตนตรย

4.2 ทรงปกปองคคมครองพระศาสนา 4.3 มพระทยกวาง ยอมรบฟงความคดเหนของผอน 5. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล แบบอยางทด

5.1 เปนอบาสการทเครงครด 5.2 เปนพหสต

5.3 เปนพลเมองทเปนแบบอยางทด 6. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด

แบบอยางทด 6.1 ใฝร 6.2 กตญญกตเวท

6.3 ซอสตยสจรต 6.4 ความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

เฉลยใบกจกรรมท 2 1. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล แบบอยางทด

5.1 เปนอบาสการทเครงครด 5.2 เปนพหสต

5.3 เปนพลเมองทเปนแบบอยางทด 2. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด

แบบอยางทด 6.1 ใฝร 6.2 กตญญกตเวท

6.3 ซอสตยสจรต 6.4 ความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย

โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย เชยงราย แบบทดสอบกอนและหลงเรยน หนวยการเรยนท ๓ พทธประวต (พทธสาวก พทธสาวกา และ ชาวพทธตวอยาง ) ......................................................................................................................................................... ค าชแจง ตอนท ๑ เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมายกากบาท X ในกระดาษค าตอบ

๑. พระพทธเจาตรสรอะไร? ก. ธรรมชาต ข. อรยสจ๔ ค. ทางแหงความพนทกข ง. ธมมจกกปปวตตนสตร

๒. ขอใดกลาวถงธมมจกกปวตตนสตรไดถกตอง? ก. ปฐมเทศนา ข. ปฐมสาวก ค. เอหภกขอปสมปทา ง. อบาสกคนแรกในพระพทธศาสนา ๓. มชฌมาปฏปทา หมายถงขอใด? ก. ไตรสกขา ข. อนตตจลกขณสตร

ค. อตตกลมถานโยค ง. พระอภธรรมปฎก ๔. ขอใดแสดงถงประโยชนของการสรางพระพทธรป? ก. มพระพทธรปไวกราบไหวบชา ข. ท าใหชาวพทธไมลมพระพทธเจา ค. มความเขาใจพระพทธศาสนามากขน ง. เปนสงแทนพระพทธเจาในการเคารพบชา ๕. ขอใดคอเครองหมายแสดงความแตกตางระหวางพระพทธรปและรปพระสาวก? ก. พระศก ข. พระรศม ค. พระเกตมาลา ง. พระหตถ ๖. พระอญญาโกณทญญะ เปนพทธสาวกทส าคญตามขอใด ? ก. เปนพทธอปฐาก ข. เปนพระสงฆองคแรกในพระพทธศาสนา ค. เปนผยอดเยยมในทางธดงค ง. เปนอครสาวกของพระพทธเจา ๗. พระพทธเจาทรงแสดงธรรม “ธมมจกกปปวตนสตร” แกผใดเปนครงแรก? ก. พระอานนท ข. พระสารรบตร ค. เหลาปญจวคคย ง. พระอญญาโกณฑญญะ ๘. พระพทธเจาทรงชวาทางสดโตงทบรรพชตไมควรพงปฏบตคอขอใด? ก. การหมกมนในกามและการทรมานตนใหล าบาก ข. การละเลยตอการปฏบตธรรม ค. การบ าเพญเพยรในระยะเวลาทยาวนาน ง. การสนงสมาธนานเกนไป

- ๒ - ๙. จากแนวคดทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบเรองมนษยกบดอกบว ๓ เหลานน สอดคลองกบ ขอความใด ?

ก. คนทกคนเกดมามความแตกตางกน ข. การแกปญหาของมนษยตองเปนไปตามขนตอน ค. ทางสายกลางคอความพอดส าหรบการปฏบตธรรม ง. สตวโลกมสตปญญาทจะเขาใจในพระธรรมแตกตางกน

๑๐. พระพทธเจาทรงมงมนทจะไปสอนธรรมแกเหลาปญจวคคยดวยเหตผลขอใด ? ก. ทรงตองการยกยองปญจวคคย ข. ทรงตองการประกาศพระพทธศาสนา ค. ทรงตองการใหปญจวคคยชวยเผยแผพระพทธศาสนา ง. ทรงตองการสกขพยานแหงการตรสร และแกไขความใจผดของปญจวคคย ๑๑. เหตใดพระพทธเจาจงทรงแตงตงพระสารบตรและพระโมคคลลานะเปนอครสาวกเบองขวาและเบองซาย? ก. ไดรบค าแนะน าจากปญจวคคย ข. พระโมคคลลานะและพระสารบตรเปนผมปญญา ค. พระโมคคลลานะและพระสารบตรเปนศษยของเจาของลทธผมชอเสยง ง. ตองการบคลากรทมความสามารถชวยในการเผยแผพระพทธศาสนา ๑๒. พระพทธรปปางมารวชยใหขอคดเกยวกบเรองใด? ก. การแสดงธรรมะแกสตวโลกทงปวง ข. การเผยแผธรรมะไปยงหมคนทไมร ค. การตอสกบกเลส คอ โลภะ โทสะ โมหะ ง. การทพระพทธเจาตองเอาชนะเจาลทธตาง ๆ ๑๓. พระพทธรปปางลลาสอความหมายเกยวกบพระพทธเจาอยางไร? ก. การเสดจไปโปรดเหลาเวไนยสตวใหหลดพนจากความทกขในสงสารวฎ ข. การเสดจไปโปรดพระประยรญาต ค. การเสดจเดนทางไปเผยแผพระพทธศาสนา ง. การเสดจออกบณฑบาต ๑๔. พระพทธรปปางใดทสรางขนเพอเปนสญญลกษณของเหตการณตรสรอนตรสมมาสมโพธญาณ ของพระพทธเจา? ก. พระพทธรปปางลลา ข. พระพทธรปปางสมาธ ค. พระพทธรปปางร าพง ง. พระพทธรปปางอมบาตร ๑๕. “นางพราหมณจบพญาหงสทองมาถอนขนจนหมดโดยทพญาหงสทองมไดเตมใจ ท าใหขนทองบนน กลายเปนขนธรรดา” การกระท าของนางพราหมณสอดคลองกบสภาษตขอใด?

ก. ขชางจบตกแตน ข. จบปลาสองมอ ข. โลภมากลาภหาย ง. น าขนใหรบตก

- ๓ - ๑๖. ขอใดคอสาเหตใหพระเจาปเสนทโกศลหนมานบถอพระพทธศาสนา? ก. เลอมใสวตรปฏบตของพระสงฆ ข. แพสงคราม ค. เหนอทธฤทธของพระสาวก ง. นบถอตามบรรพบรษ ๑๗. ขอใดกลาวถงพระมหาปชาบดโคตรมเถร ไดถกตอง? ก. พสาวกพระอานนท ข. นองสาวของพระพทธเจา ค. ภกษณองคแรกในพระพทธศาสนา ง ผมปญญามากฝายภกษณ ๑๘. ขอใดเปนการแสดงถงความเปนผยดมนในคารวธรรมของพระมหาปชาบดเถร ? ก. ความตงใจแนวแนในการบวชเปนภกษณ ข. การด ารงบทบาทในฐานะพทธสาวกาทด ค. การไดรบยกยองจากพระพทธเจาใหเปนผรรตตญญ ง. การเดนดวยเทาเปลาจากเมองกบลพสดไปเมองสาวตถ ๑๙. หมอมเจาหญงพนพศมย ดศกล ทรงเปนประธานของหนวยงานใด ? ก. พทธสมาคมแหงประเทศไทย ข. องคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลก ค. สภาสงคมสงเคราะหแหงประเทศไทย ง. สภากาชาดไทย ๒๐. ผรเรมกอตงพทธสมาคมแหงประเทศไทยคอใคร ? ก. พระธรรมปฎก ข. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล ค. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ง. ศาสตราจารยประภาส อวยชย ๒๑. เปนผมความอดทน ปฏบตตามครธรรม ๘ ประการไดครบถวนสมบรณ ? ก. พระเขมาเถร ข. พระเจาปเสนทโกศล

ค. พระอญญาโกณทญญะ ง. พระมหาปชาบดโคตมเถร ๒๒. ผทปกปองคมครองพระพทธศาสนาจากการรกรานของลทธนอกพระพทธศาสนา คอ? ก. พระอญญาโกณทญญะ ข. พระมหาปชาบดโคตมเถร ค. พระเจาปเสนทโกศล ง. พระเขมาเถร ๒๓. พระพทธเจาทรงแตงตงพระเขมาเถรในต าแหนงใด? ก. อบาสกาเบองขวา ข. อบาสกาเบองซาย

ค. อครสาวกาเบองขวา ง. อครสาวกาเบองซาย ๒๔. กอนบวชเปนภกษณเคยเปนพระนานางผเลยงดเจาชายสทธธตถะมากอน ? ก. พระอญญาโกณทญญะ ข. พระมหาปชาบดโคตมเถร ค. พระเจาปเสนทโกศล ง. พระเขมาเถร ๒๕. พระอญญาโกณทญญะทลลาพระพทธเจาไปจ าพรรษาอย ณ สระฉททนตในปาหมพานต แสดงถงคณธรรมทควรถอเปนแบบอยางขอใด ? ก. เปนคนสนโดษ ข. เลงเหนการณไกล ค. มประสบการณมาก ง. เครงครดในระเบยบวนย

- ๔ - ๒๖. การทพระเจาปเสนทโกศลททรงเปนเอกอครศาสนปถมภก ชวยปดเปาปองพระพทธศาสนาไมให มวหมองนน ปรากฏในตวอยางขอใด ? ก. เสดจไปขอก าลงทหารจากพระเจาอชาตศตร ข. ทรงสอบสวนหาความจรงกรณนางสนทรสาวกา ค. ทรงท าอสทนทานดวยพระราชทรพยจ านวนมหาศาล ง. ทลอาราธนาพระพทธเจาเสวยพระกระยาหารในพระบรมมหาราชวง ๒๗. จากแนวคดทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบเรองมนษยกบดอกบว ๓ เหลานน สอดคลองกบ ขอความใด ?

ก. คนทกคนเกดมามความแตกตางกน ข. การแกปญหาของมนษยตองเปนไปตามขนตอน ค. ทางสายกลางคอความพอดส าหรบการปฏบตธรรม ง. สตวโลกมสตปญญาทจะเขาใจในพระธรรมแตกตางกน

๒๘. ทกครงทเขาเฝา “พระพทธองค พระเจาปเสนทโกศลจะทรงอภวาท (กราบ) แทบพระยคคลบาทอยาง นอบนอม” การกระท าดงกลาว พระเจาปเสนทโกศล ทรงมปฏปทาและแบบอยางความดตรงกบขอใด? ก. ทรงมพระทยกวางขวาง ข. ทรงยดมนในธรรม ค. ทรงมนคงในพระรตนตรย ง. ทรงปกปองคมครองพระพทธศาสนา ๒๙. จากพระราชประวตของพระเจาปเสนทโกศลเรองการสงประหารพนธละเสนาบดและบตร ไดใหแงคดในเรองใดชดเจนทสด? ก. จงพอใจในสงทตนม ข. ผดแลวควรยอมรบผด ค. ควรยอมรบฟงความคดเหนของผอน ง. ความพยายามอยทไหน ความส าเรจมอยทนน ๓๐. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ไดกลาวยกยองพระยาอรรพกฤตนรตตในฐานะเปนผมอปการคณ แสดงใหเหนถงคณธรรมใดของทานทควรถอเปนแบบอยาง ? ก. ความเอาใจใส ข. ความจงรกภกด ค. ความกตญญกตเวท ง. ความซอสตยสจรต ............................................................

ตอนท ๒ จงตอบค าถามตอไปน ดานหลงกระดาษค าตอบ โดยใหเขยนโจทยดวย (ขอละ ๕ คะแนน รวม ๑๐ คะแนน) ๑.ใหนกเรยนบนทกแบบอยางแหงความด ของ พระมหาปชาบดโคตรมเถร (๕ คะแนน) ๒.ใหนกเรยนบนทกแบบอยางแหงความด ของ หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล ( ๕ คะแนน)

””””””””””””””””

เฉลย แบบทดสอบกอนและหลงเรยน

หนวยการเรยนท ๓ ประวตพทธสาวก พทธสาวกา ชาวพทธตวอยาง ตอนท 1

ขอท ค าตอบ ขอท ค าตอบ

1 ข 16 ก

2 ก 17 ค

3 ก 18 ข

4 ง 19 ข

5 ค 20 ค

6 ข 21 ง

7 ง 22 ค

8 ก 23 ค

9 ก 24 ข

10 ง 25 ก

11 ง 26 ข

12 ค 27 ก

13 ก 28 ค

14 ข 29 ข

15 ข 30 ค

ตอนท 2 ขอท 1

1.1 มความตงใจแนวแนในการบวชเปนภกษณ 1.2 มความอดทนในการปฏบตตามครธรรม ๘ ประการ จนครบสมบรณ

1.3 มคารวธรรมอยางยง โดยไมใชสทธความเปนแมของพระพทธ แตกลบเคารพพระพทธเจา เปนอยางยง

ขอท 2 2.1 ทรงเปนอบกสกาทเครงครด 2.2 ทรงเปนพหสต 2.3 เปนพลเมองด โดยพทกษสมบตอนล าคาของชาต

โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย เชยงราย

แบบทดสอบกอนและหลงเรยน

วชาพระพทธศาสนา รหส ส ๓๓๒๐๑ ประวตพทธสาวก พทธสาวกา และชาวพทธตวอยาง ชนมธยมศกษาปท ๓

ค าชแจง ตอนท ๑ เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมายกากบาท X ในกระดาษค าตอบ

๑. พระอญญาโกณทญญะ เปนพทธสาวกทส าคญตามขอใด ? ก. เปนพทธอปฐาก ข. เปนอครสาวกของพระพทธเจา ค. เปนผยอดเยยมในทางธดงค ง. เปนพระสงฆองคแรกในพระพทธศาสนา ๒. “โอวาทปาฏโมกข เปนหลกธรรมทเปนหลกการส าคญของพระพทธศาสนา คอขอใด? ก. ใหรจกบาป บญ คณ โทษ

ข. ใหเวนชว ท าด ท าจตใจใหบรสทธ ค. ใหรจกเสยสละ ลดละความตระหน ง. ใหมความเมตตากรณาเสมอ ๓. พระปชาบดเถร เปนบคคลส าคญอยางไร ? ก. สรางวดบพพาราม ข. มฤทธ อทธปาฏหารย ค. เปนภกษณองคแรกของพระพทธศาสนา ง. เปนผสงคายนาพระธรรมวนยครงแรก ๔. หมอมเจาหญงพนพศมย ดศกล ทรงเปนประธานของหนวยงานใด ? ก. พทธสมาคมแหงประเทศไทย ข. องคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลก ค. สภาสงคมสงเคราะหแหงประเทศไทย ง. สภากาชาดไทย ๕. ผรเรมกอตงพทธสมาคมแหงประเทศไทยคอใคร ? ก. พระธรรมปฎก ข. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล ค. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ง. ศาสตราจารยประภาส อวยชย ๖. องคประกอบทส าคญทสดของพระพทธศาสนาคอขอใด? ก. พระพทธเจา ข. พระธรรม ค. พระสงฆ ง. ศาสนพธ ๗. หนาทส าคญทสดของชาวพทธคอขอใด? ก. สรางวด โบสถ วหาร

ข. ท าบญตกบาตรเปนประจ า ค. ไหวพระสวดมนตท าสมาธ

ง. ศกษาธรรม ปฏบตธรรม เผยแผและบ ารงพระพทธศาสนา

- ๒ - ๘. พระพทธเจาทรงแตงตงพระเขมาเถรในต าแหนงใด? ก. อบาสกาฝายขวา

ข. อบาสกาฝายซาย ค. อครสาวกาฝายขวา ง. อครสาวกาฝายซาย

๙. “ศาสนพธ” มความส าคญตอบคคลหลายประเภท ยกเวน ขอใด ? ก. ท าใหมความสามคค มความเสยสละตอกนมวฒนธรรมทดงาม ข. ท าใหไดใกลชดศาสนา และไดปฏบตธรรม ค. ท าใหมความร เขาใจธรรมะดยงขน ง. ท าใหวดไดมโอกาสจดงานรนเรงเปนประจ า ๑๐. พระพทธเจาทรงแสดงธรรม “ธมมจกกปปวตนสตร” แกผใดเปนครงแรก? ก. พระอานนท ข. พระสารรบตร ค. เหลาปญจวคคย ง. พระอญญาโกณฑญญะ ๑๑. พระพทธเจาทรงชวาทางสดโตงทบรรพชตไมควรพงปฏบตคอขอใด? ก. การสนงสมาธนานเกนไป ข. การละเลยตอการปฏบตธรรม ค. การบ าเพญเพยรในระยะเวลาทยาวนาน ง. การหมกมนในกามและการทรมานตนใหล าบาก ๑๒. จากแนวคดทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบเรองมนษยกบดอกบว ๔ เหลานน สอดคลองกบ ขอความใด ?

ก. คนทกคนเกดมามความแตกตางกน ข. การแกปญหาของมนษยตองเปนไปตามขนตอน ค. ทางสายกลางคอความพอดส าหรบการปฏบตธรรม ง. สตวโลกมสตปญญาทจะเขาใจในพระธรรมแตกตางกน

๑๓. พระพทธเจาทรงมงมนทจะไปสอนธรรมแกเหลาปญจวคคยดวยเหตผลขอใด ? ก. ทรงตองการยกยองปญจวคคย ข. ทรงตองการประกาศพระพทธศาสนา ค. ทรงตองการใหปญจวคคยชวยเผยแผพระพทธศาสนา ง. ทรงตองการสกขพยานแหงการตรสร และแกไขความใจผดของปญจวคคย

- ๓ - ๑๔. พระพทธเจาทรงแสดงธรรมในขอใดทเทยบไดกบการสรปทบทวนผลงานของธรรมทตชดแรก? ก. มรรค ๘ ข. อรยสจ ๔ ค. โอวาทปาฏโมกข ง. ธมมจกกปปวตนสตร ๑๕. เหตใดพระพทธเจาจงทรงแตงตงพระสารบตรและพระโมคคลลานะเปนอครสาวกเบองขวาและเบองซาย? ก. ไดรบค าแนะน าจากปญจวคคย ข. พระโมคคลลานะและพระสารบตรเปนผมปญญา ค. พระโมคคลลานะและพระสารบตรเปนศษยของเจาของลทธผมชอเสยง ง. ตองการบคลากรทมความสามารถชวยในการเผยแผพระพทธศาสนา ๑๖. พระพทธรปปางมารวชาใหขอคดเกยวกบเรองใด? ก. การแสดงธรรมะแกสตวโลกทงปวง ข. การเผยแผธรรมะไปยงหมคนทไมร ค. การตอสกบกเลส คอ โลภะ โทสะ โมหะ ง. การทพระพทธเจาตองเอาชนะเจาลทธตาง ๆ ๑๗. พระพทธรปปางลลาสอความหมายเกยวกบพระพทธเจาอยางไร? ก. การเสดจอกบณฑบาต ข. การเสดจไปโปรดพระประยรญาต ค. การเสดจเดนทางไปเผยแผพระพทธศาสนา ง. การเสดจไปโปรดเหลาเวไนยสตวใหหลดพนจากความทกขในสงสารวฎ ๑๘. พระพทธรปปางใดทสรางขนเพอเปนสญญลกษณของเหตการณตรสรอนตรสมมาสมโพธญาณ ของพระพทธเจา? ก. พระพทธรปปางลลา ข. พระพทธรปปางสมาธ ค. พระพทธรปปางร าพง ง. พระพทธรปปางอมบาตร

ตอนท ๒ จงตอบค าถามตอไปน ดานหลงกระดาษค าตอบ ( ขอละ ๑ คะแนน รวม ๓ คะแนน)

๑. ปฐมเทศนา “ธมมจกกปปวตนสตร” มสาระส าคญอยางไร? ๒. ประเดนส าคญของโอวาทปาฎโมกข คออะไร? ๓. คณธรรมทควรเปนแบบอยางของพระอญญาโกณฑญญะคออะไร?

””””””””””””””””

เฉลยแบบทดสอบ

ตอนท ๑

๑. ง ๑๑. ง ๒. ค ๑๒. ก

๓. ค ๑๓. ง ๔. ข ๑๔. ค

๕. ค ๑๕. ง ๖. ข ๑๖. ค

๗. ง ๑๗. ง ๘. ค ๑๘. ข

๙. ข

๑๐. ค

ตอนท ๒ ขอ ๑. เหตทเรยกปฐมเทศนาวา “ธมมจกกบปวตนสตร” เพราะการแสดงธรรมนเปรยบเสมอนการ

หมนกงลอแหงธรรม ซงวาดวยอรยสจสประการทไมเคยมใครประกาศมากอนและไมมใครทดทานได เมอลอธรรมหมนไปในทศใดกจะขจดท าลายอวชชาออกจากจตใจผคนใหไดพบกบแสงสวางในชวต

ขอ ๒. ประเดนส าคญของโอวาทปาฎโมกข คอ ๒.๑ อดมการณของพระพทธศาสนา คอ พระนพพาน ๒.๒ หลกการทวไปของพระพทธศาสนา คอ ท าความด ละเวนความชว ท าจตใจใหผองแผว ๒.๓ การเผยแผพระพทธศาสนาดวยหลกขนตธรรมและสนตวธ ๒.๔ คณสมบตของผเผยแผพระพทธศาสนานนจะตองเปนผเครงครดอยในระเบยบวนย อยในทสงบ รจกประมาณการโภชนาการ ฝกจตใหมสมาธอยางสง

ขอ ๓. คณธรรมทควรเปนแบบอยางของพระอญญาโกณฑญญะ คอ ๓.๑ เปนผมประสบการณมาก ๓.๒ เปนคนสนโดษ ๓.๓ ท าตนเปนแบบอยางทดดานความประพฤต ๓.๔ เปนผเหนการณไกล

โรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย เชยงราย

แบบทดสอบกอนและหลงเรยน

วชาพระพทธศาสนา รหส ส ๓๓๒๐๑ ประวตพทธสาวก พทธสาวกา และชาวพทธตวอยาง ชนมธยมศกษาปท ๓

ค าชแจง ตอนท ๑ เลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว แลวท าเครองหมายกากบาท X ในกระดาษค าตอบ

๑. พระอญญาโกณทญญะ เปนพทธสาวกทส าคญตามขอใด ? ก. เปนพทธอปฐาก ข. เปนอครสาวกของพระพทธเจา ค. เปนผยอดเยยมในทางธดงค ง. เปนพระสงฆองคแรกในพระพทธศาสนา ๒. ขอใดกลาวถงพระมหาปชาบดโคตรมเถร ไดถกตอง? ก. พสาวกพระอานนท ข. นองสาวของพระพทธเจา ค. ภกษณองคแรกในพระพทธศาสนา ง ผมปญญามากฝายภกษณ ๓. ขอใดเปนการแสดงถงความเปนผยดมนในคารวธรรมของพระมหาปชาบดเถร ? ก. ความตงใจแนวแนในการบวชเปนภกษณ ข. การด ารงบทบาทในฐานะพทธสาวกาทด ค. การไดรบยกยองจากพระพทธเจาใหเปนผรรตตญญ ง. การเดนดวยเทาเปลาจากเมองกบลพสดไปเมองสาวตถ ๔. หมอมเจาหญงพนพศมย ดศกล ทรงเปนประธานของหนวยงานใด ? ก. พทธสมาคมแหงประเทศไทย ข. องคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลก ค. สภาสงคมสงเคราะหแหงประเทศไทย ง. สภากาชาดไทย ๕. ผรเรมกอตงพทธสมาคมแหงประเทศไทยคอใคร ? ก. พระธรรมปฎก ข. หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล ค. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ง. ศาสตราจารยประภาส อวยชย ๖. เปนผมความอดทน ปฏบตตามครธรรม ๘ ประการไดครบถวนสมบรณ ? ก. พระเขมาเถร ข. พระเจาปเสนทโกศล

ค. พระอญญาโกณทญญะ ง. พระมหาปชาบดโคตมเถร ๗. ผทปกปองคมครองพระพทธศาสนาจากการรกรานของลทธนอกพระพทธศาสนา คอ? ก. พระอญญาโกณทญญะ ข. พระมหาปชาบดโคตมเถร ค. พระเจาปเสนทโกศล ง. พระเขมาเถร ๘. พระพทธเจาทรงแตงตงพระเขมาเถรในต าแหนงใด? ก. อบาสกาเบองขวา ข. อบาสกาเบองซาย

ค. อครสาวกาเบองขวา ง. อครสาวกาเบองซาย

- ๒ - ๙. กอนบวชเปนภกษณเคยเปนพระนานางผเลยงดเจาชายสทธธตถะมากอน ? ก. พระอญญาโกณทญญะ ข. พระมหาปชาบดโคตมเถร ค. พระเจาปเสนทโกศล ง. พระเขมาเถร ๑๐. พระอญญาโกณทญญะทลลาพระพทธเจาไปจ าพรรษาอย ณ สระฉททนตในปาหมพานต แสดงถงคณธรรมทควรถอเปนแบบอยางขอใด ? ก. เปนคนสนโดษ ข. เลงเหนการณไกล ค. มประสบการณมาก ง. เครงครดในระเบยบวนย ๑๑. การทพระเจาปเสนทโกศลททรงเปนเอกอครศาสนปถมภก ชวยปดเปาปองพระพทธศาสนาไมให มวหมองนน ปรากฏในตวอยางขอใด ? ก. เสดจไปขอก าลงทหารจากพระเจาอชาตศตร ข. ทรงสอบสวนหาความจรงกรณนางสนทรสาวกา ค. ทรงท าอสทนทานดวยพระราชทรพยจ านวนมหาศาล ง. ทลอาราธนาพระพทธเจาเสวยพระกระยาหารในพระบรมมหาราชวง ๑๒. จากแนวคดทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบเรองมนษยกบดอกบว ๔ เหลานน สอดคลองกบ ขอความใด ?

จ. คนทกคนเกดมามความแตกตางกน ฉ. การแกปญหาของมนษยตองเปนไปตามขนตอน ช. ทางสายกลางคอความพอดส าหรบการปฏบตธรรม ซ. สตวโลกมสตปญญาทจะเขาใจในพระธรรมแตกตางกน

๑๓. พระพทธเจาทรงมงมนทจะไปสอนธรรมแกเหลาปญจวคคยดวยเหตผลขอใด ? ก. ทรงตองการยกยองปญจวคคย ข. ทรงตองการประกาศพระพทธศาสนา ค. ทรงตองการใหปญจวคคยชวยเผยแผพระพทธศาสนา ง. ทรงตองการสกขพยานแหงการตรสร และแกไขความใจผดของปญจวคคย ๑๔. จากพระราชประวตของพระเจาปเสนทโกศลเรองการสงประหารพนธละเสนาบดและบตร ไดใหแงคดในเรองใดชดเจนทสด? ก. จงพอใจในสงทตนม ข. ผดแลวควรยอมรบผด ค. ควรยอมรบฟงความคดเหนของผอน ง. ความพยายามอยทไหน ความส าเรจมอยทนน ๑๕. ศาสตราจารยสญญา ธรรมศกด ไดกลาวยกยองพระยาอรรพกฤตนรตตในฐานะเปนผมอปการคณ แสดงใหเหนถงคณธรรมใดของทานทควรถอเปนแบบอยาง ? ก. ความเอาใจใส ข. ความจงรกภกด ค. ความกตญญกตเวท ง. ความซอสตยสจรต

- ๓ - ตอนท ๒ จงตอบค าถามตอไปน ดานหลงกระดาษค าตอบ โดยใหเขยนโจทยดวย (ขอละ ๕ คะแนน รวม ๑๐ คะแนน)

๑. ใหนกเรยนบนทกแบบอยางแหงความด ของ พระมหาปชาบดโคตรมเถร (๕ คะแนน) ๒. ใหนกเรยนบนทกแบบอยางแหงความด ของ หมอมเจาหญงพนพสมย ดศกล

””””””””””””””””