องคะนา ชระพนธ

[พมพช�อบรษท]

[เลอกวนท�]

ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร

แผนแมบท

พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙

ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม

บทสรปผบรหาร

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ฉบบท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) มงเนนการสนองพระราชดารทพระราชทานไว โดยเฉพาะอยางยงการศกษา ทดลอง วจย ทยงไมไดดาเนนการครบถวนสมบรณ และใหความสาคญการนาผลสาเรจของการศกษา ทดลอง วจย ไปขยายผลใหเกดประโยชนเปนรปธรรม รวมทงใหมความสอดคลองกบกรอบแนวคดทเกยวของ ซงไดกาหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค จดทาแผนแมบทเพอเปนเครองมอแปลงแผนไปสภาคปฏบตอยางเปนรปธรรม ครบถวนและมประสทธภาพ

จากการประเมนสถานการณการพฒนาและวเคราะหปจจยแวดลอม (SWOT) ทงปจจยแวดลอมภายนอกและภายใน จงกาหนดวสยทศน พนธกจ กลมเปาหมาย รวมทงยทธศาสตรในการดาเนนงาน ดงน

วสยทศน “เปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ตนทางเปนปาไมปลายทางเปนประมง ระหวางทางเปนเกษตรกรรม เพอนาไปขยายผลสประชาชนอยางยงยน ตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”

พนธกจ มงเนนศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดาร ขยายผลองคความรสประชาชนเพอความยงยนของชมชน พฒนาแหลงนาและบรหารจดการนา ตลอดจนบรหารจดการองคกรดวยหลกธรรมาภบาล

กลมเปาหมาย พนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ๘,๕๐๐ ไร พนทหมบานรอบบรเวณศนยฯ ๑๘ หมบาน พนทศนยสาขา ๕ โครงการ พนทโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร พนทหมบานในเขตจงหวดเชยงใหมและจงหวดอนในภาคเหนอ

ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ประกอบดวย องคกรปกครองสวนทองถนในเขตภาคเหนอ ๑๗ จงหวด เกษตรกร ประชาชน เครอขายชมชน หนวยงานภาครฐ เอกชน และสถาบนการศกษา

ยทธศาสตรในการดาเนนงานสนองพระราชดาร ๔ ยทธศาสตร ประกอบดวย

๑. ยทธศาสตรดานการศกษา ทดลอง วจย มงเนนการศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดาร ไดอยางครบถวน สมบรณ และเปนงานศกษาวจยในลกษณะตอยอดงานวจยขนพนฐาน สามารถนาผลงานวจย ขยายผลการพฒนาไปสประชาชนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงสนบสนนการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต โดยมการรวบรวม ทบทวน และวางแผนการศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดารใหครบถวน สมบรณ มการตอยอดงานวจยขนพนฐาน และมนวตกรรมใหม ๆ ทเหมาะสมสอดคลองกบภมสงคม มการเพมเครอขายการวจยภายในและตางประเทศ มการพฒนาบคลากรดานงานวจยใหมคณภาพ มระบบการจดเกบ สบคนเพอศกษา วจย ตามแนวพระราชดาร สนบสนนการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต

๒. ยทธศาสตรดานการขยายผลสประชาชน เปนยทธศาสตรในเชงรกทมงเนนใหศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เปนแหลงเผยแพรองคความรและขยายผลไปสราษฎรตามแนวพระราชดาร ในลกษณะพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ราษฎรสามารถนาองคความรดงกลาวไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดเปนอยางด โดยมการพฒนาหลกสตรใหตอบสนองความตองการของชมชน มการเพมเครอขายการขยายผลทงในภาครฐ และภาคเอกชน เปนศนยกลางแหงการเรยนรและฝกอบรมตามแนวพระราชดาร โดยเฉพาะปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง รวมทงการนาแนวพระราชดาร ดานการสงเสรมอาชพ การสรางงาน และสรางรายได มาสนบสนนภารกจอยางเปนรปธรรม มการเผยแพรประชาสมพนธผลสาเรจของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารใหเปนทประจกษตอสาธารณะ และมการขยายผลองคความรตามแนวพระราชดารสระดบนานาชาต โดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการดาเนนงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙)

๓. ยทธศาสตรดานการพฒนาแหลงนาและบรหารจดการนา มงเนนการพฒนาแหลงนาใหม นาเพยงพอ สาหรบสนบสนนงานศกษาและพฒนาดานตาง ๆ ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร จดหาใหมนาเพยงพอ สาหรบการประกอบอาชพการเกษตร การอปโภค-บรโภค ของราษฎรหมบานรอบศนยและศนยสาขา รวมทงการบรหารจดการนาใหอยในสภาพพรอมใชงาน สนบสนนในการขยายผลดานตาง ๆ อยางมประสทธภาพ โดยมการพฒนาแหลงนา มการเพมประสทธภาพ ระบบชลประทาน มการพฒนาโครงสรางพนฐาน และมการบรหารจดการนาแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

๔. ยทธศาสตรดานการบรหารจดการองคกรดวยหลกธรรมาภบาล มงเนนใหศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เปนองคกรทมระบบการบรหารจดการทด มคณภาพสง เปนไปตามหลกการบรหารจดการบานเมองทด มงผลสมฤทธในการปฏบตงาน เพอสนองพระราชดาร บคลากรมคณภาพชวตการทางานทด ทางานอยางมออาชพและชานาญงาน โดยมการปฏบตงานตดตามประเมนผลตามแผนงานตาง ๆ ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร มการปรบปรงโครงสรางและอตรากาลงของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร มการสนบสนนงบประมาณและเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร มการเพมประสทธภาพเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมตอการปฏบตงาน การจดหาเครองมอและอปกรณเพอการศกษาและดาเนนงาน มการพฒนาบคลากรใหมทกษะดานวชาการและเทคโนโลย และมการพฒนาบคลากรดานจรยธรรม

การนาแผนไปสการปฏบตจะตองทาใหทกหนวยงานยอมรบ แนวทาง แผนงาน โครงการ และพรอมทจะนาแนวทางนนไปดาเนนการไดอยางเหมาะสมกบสภาพแวดลอมและวธการปฏบตงาน ซงจาเปนตองมการระดมกาลง แสวงหาการสนบสนน เพอใหเกดการปฏบตและสรางพลงขบเคลอน รวมทงใหผเกยวของมความรสกเปนเจาของและมสวนรวม มคณะทางานดานวชาการ คณะทางานดานการขยายผล และคณะทางานดานอานวยการและบรหารจดการ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร รบผดชอบการดาเนนงานตามแผนแมบท มการรายงานความกาวหนาการดาเนนงานตามแผนรายเดอนและรายไตรมาส รายงานผลสาเรจตามแผนประจาป การตดตามผลความกาวหนา รวมทงการประเมนผลการปฏบตงานตามแผน ในระยะครงแผนและครงปสดทายของแผน นอกจากนมการเผยแพรประชาสมพนธตอกลมเปาหมายตาง ๆ ทกระดบ ทกภาคสวน รวมทงใหมการเผยแพรประชาสมพนธตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยภายนอกศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เพอความโปรงใสและตรวจสอบไดในการปฏบตงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙)

สารบญ

หนา

บทสรปสาหรบผบรหาร

คานา

สารบญ

๑. หลกการและเหตผล ๑

๒. พระราชดารทเกยวของกบศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร ๓ อนเนองมาจากพระราชดาร

๓. ผลการดาเนนงานตามแผนแมบท ฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) ๑๔

๔. วสยทศน พนธกจ เปาประสงคหลก ๒๙

๕ ยทธศาสตร เปาประสงค(ของยทธศาสตร) กลยทธ ๓๑

๖ การบรหารแผนไปสการปฏบต ๔๙

ภาคผนวก ก. แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

ภาคผนวก ข. การวเคราะหสถานการณ (SWOT Analysis)

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑

๑. หลกการและเหตผล

เปนทตระหนกกนดมานานแลววา ปญหาพนฐานของเกษตรกรไทยนนจะเกยวของอยกบปญหาของ การขาดแคลนนา ททากน ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต และเกษตรกรขาดความรพนฐานในการทาเกษตรกรรม ซงในแตละภมภาคของประเทศกมปญหา “เฉพาะ” แตกตางกนไป มากบางนอยบาง หลากหลายไปตามสภาพทางภมศาสตรของประเทศไทย และดวยปญหาตาง ๆ เหลาน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดมพระราชดารใหจดตง “ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร” ขน เพอใหเปนสถานทแหลงรวบรวมสรรพวชาการ การศกษา คนควา ทดลอง และสาธตดานเกษตรกรรม เปนระบบบรการเบดเสรจทจดเดยว (one stop services for the farmers) เปนเสมอน “พพธภณฑธรรมชาตของการพฒนาทมชวต” โดยมกจกรรมการศกษาพฒนาอยางตอเนอง และขยายผลทเปนความสาเรจสเกษตรกรและชมชนในภมภาคนนไดตลอดเวลา และยงไปกวานน ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ดงกลาว ยงเปน“ตนแบบ” ของการบรหารจดการท เปนการ “รวมศนยฯ” โดยนาสวนราชการท เกยวของหลากหลายหนวยงานมารวมไว ณ ทแหงเดยวและรวมกนดาเนนงานเพอเปนจดบรการเบดเสรจใหแกประชาชน เกษตรกร และชมชน ทงนเพอใหเกษตรกรในพนทและภมภาคนน ๆ มโอกาสไดเรยนรเทคนค วธการแกปญหาจากของจรง ณ สถานทจรง ซงไดจาลองสภาพโดยรวมทางกายภาพของภมภาคนนทนามายอสวนไว

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานพระราชดาร เมอวนท ๑๑ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๒๕ ใหพจารณาดาเนนการจดตงศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ขนทบรเวณพนทปาสงวนแหงชาตปาขนแมกวง อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม โดยมพระราชประสงคทจะใหเปนศนยกลางในการศกษา ทดลอง แสวงหารปแบบในการพฒนาพนทบรเวณตนนาลาธารของภาคเหนอ เพอเปน “ตนแบบ” ในการพฒนาลมนาอน ๆ ในภมภาค โดยใชระบบชลประทานเขาเสรมการปลกไม ๓ อยาง เพอให กอประโยชนทางเศรษฐกจและเนนเรองการพฒนาปาไมในพนทตนนาลาธารใหสมบรณเปนหลกและ ใหปลายทางเปนการศกษาดานประมงตามอางเกบนา ซงจากการดาเนนการจดการศกษาและพฒนาตามแนวพระราชดารของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ประสบผลสาเรจเปนอยางด สภาพพนทมความอดมสมบรณ เปนสถานททเปนตนแบบแหงความสาเรจ ทผคนใหความสนใจเขามาเยยมชมศกษาดงาน ขอรบการฝกอบรมและนาความรไปปฏบตไดจรง

การดาเนนงานตามแผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ฉบบท ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕ – ๒๕๔๙) ทผานมา ไดดาเนนการพฒนาในดานการจดสรรทรพยากรและตดตามประเมนผลตามแผนทมคณภาพมงหมายการดาเนนงานรวมกน สเปาหมายการปฏบตได โดยการปรบปรงการบรหารจดการดาเนนงาน จดระบบขอมล ระบบประสานงาน ทบทวนงานศกษาทดลอง วจย ทผานมานาสการขยายผล และดาเนนงานวจยใหม ๆ ในการควบคมดแลของคณะอนกรรมการวางแผนแมบทและตดตามประเมนผล ดาเนนการขยายผลโดยการสาธต การฝกอบรมทงภาคทฤษฎ ภาคปฏบต รวมทงการสงเสรมอาชพ โดยกาหนดจดมงหมายในการดาเนนการรวมกนตามแนวพระราชดาร มการพฒนาแบบองครวมทมงเนน ใหความสาคญกบการดาเนนงานในเชงคณภาพเพอเปนแหลงความรทางวชาการ ทเกษตรกร นกเรยน นกศกษา ประชาชนและหนวยงานทงภาครฐและเอกชนไดมาใชบรการไดอยางตอเนองและการดาเนนงาน ตามแผนแมบทฉบบท ๒ ของศนยฯ ไดดาเนนการสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๙ ทเนนใหเกด “การพฒนาทยงยนและความอยดมสขของคนไทย”

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒

สาหรบแผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) มงเนนการสนองแนวพระราชดารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทใหศนยศกษา การพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต เปนแหลงความรและบรการแบบเบดเสรจทไมหยดนงอยกบท มการปรบปรงพฒนา การศกษา ทดลอง วจยอยางตอเนอง ศกษาพฒนาแบบประยกตในลกษณะดาเนนงานรวมกนในแบบบรณาการเนนการศกษาวจยในลกษณะตอยอดและสามารถยนยนความสมบรณของขอมลในสงทเปนปญหาและความตองการของประชาชน โดยการใชเทคโนโลย ทเหมาะสมกบทองถนเพอใหเกดการประสานงานทกสาขา พฒนาสระบบฐานขอมลสารสนเทศ พรอมทงขยายผลการพฒนาของศนยฯ ทพสจนแลวทาไดจรง เกดประโยชนตอบสนองความตองการของประชาชนอยางแทจรงในพนท โดยเนนเปนแหลงองคความรดานการเกษตร เพอนาไปพฒนาอาชพทสามารถเพมขดความสามารถและโอกาสในการพงตนเองแบบเศรษฐกจพอเพยง พฒนาคนใหคดเปน ทาเปน มความรบผดชอบ มคณธรรมและจรยธรรม ยกระดบรายได และพฒนาคณภาพชวต และเพอการพฒนาในเชงคณภาพใหควบคกบบรบทแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ ทมงส “คนเปนศนยกลาง การพฒนา” ภายใตแนวปฏบตของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ฉบบท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) มงเนนการสนองพระราชดารททรงพระราชทานไว โดยเฉพาะอยางยงการศกษา ทดลอง วจย ทยงไมไดดาเนนการครบถวนสมบรณ และใหความสาคญการนาผลสาเรจของการศกษา ทดลอง วจย ไปขยายผลใหเกดประโยชนเปนรปธรรม รวมทงใหมความสอดคลองกบกรอบแนวคดทเกยวของ ซงไดกาหนดวสยทศนใน แผนแมบท ฉบบท ๔ คอ “เปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ตนทางเปนปาไมปลายทางเปนประมง ระหวางทางเปนเกษตรกรรม เพอนาไปขยายผลสประชาชนอยางยงยน ตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” โดยการจดทาแผนแมบทเพอเปนเครองมอแปลงแผนไปสภาคปฏบตอยางเปนรปธรรม ครบถวนและ มประสทธภาพตอไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓

๒. พระราชดารทเกยวของกบศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร

ป ๒๕๒๕

เมอวนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๒๕ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดพระราชทานพระบรมราชวโรกาสใหหมอมเจาจกรพนธเพญศร จกรพนธ องคมนตร อธบดกรมชลประทาน และเลขานการ กปร. พรอมดวยเจาหนาทเขาเฝาทลละอองธลพระบาท ณ กรมราชองครกษ สวนจตรลดา

ในการน ไดพระราชทานพระราชดารใหกรมชลประทานพจารณาวางโครงการและกอสรางโครงการจดหานาสนบสนนศนยศกษาการพฒนาพนทตนนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ในเขตอาเภอ ดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม โดยเรงดวน ดงน

๑) ควรพจารณาวางโครงการและกอสรางอางเกบนาทางบรเวณตนนาหวยฮองไครเหนออางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ท รพช. ไดกอสรางไวแลว เพอใชเปนแหลงนาสาหรบการพฒนาพนทตนนาหวยฮองไครตอไป

๒) ควรพจารณาตอทอผนนาจากฝายทดนาแมลายไปลงอางเกบนาหวยฮองไคร ๔ เพอเสรมปรมาณนาของอางเกบนาหวยฮองไคร ๔ ในชวงทขาดฝนและในระยะปลายฤดฝนดวย โดยการตอทอจากปลายทอผนนาของฝายทดนาแมลายของกรมชลประทานทผนนาไปลงอางเกบนาหวยแมคหาของ รพช. ในเขตหมบานสหกรณสนกาแพงทไดกอสรางไวเดมแลว

๓) ควรพจารณาวางโครงการและกอสรางอางเกบนาหวยฮองไครตอนลางบรเวณบานกาดขเหลก อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม เพอจดหานาใหกบราษฎรหมบานตาง ๆ ในเขตตาบลแมโปง อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม พนทประมาณ ๒,๐๐๐ ไร สามารถทาการเพาะปลกไดทงในฤดฝน ฤดแลง และนาเพอการอปโภคบรโภคสาหรบราษฎรหมบานตาง ๆ ดงกลาวตลอดทงป

ป ๒๕๒๗

เมอวนท ๓ กมภาพนธ ๒๕๒๗ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชดาเนนทอดพระเนตรศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ และไดพระราชทานพระราชดารเพมเตมเกยวกบแนวทางในการวางแผน การดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ดงน

- ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ควรทาการศกษาการพฒนาปาไมพนทตนนาลาธารใหไดผลอยางสมบรณเปนหลกตนทางและปลายทางเปนการศกษาการประมงตามอางเกบนาตาง ๆ ทจะกอใหเกดประโยชนตอราษฎรอยางแทจรง ผสมกบการศกษาดานสหกรณ ดานเกษตรกรรม ดานปศสตว (รวมโคนม) และดานเกษตรอตสาหกรรม รวมทงดานตลาดอกดวย เพอใหศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ แหงนเปนศนยทสมบรณแบบ กอใหเกดประโยชนตอราษฎรทจะเขามาศกษากจกรรมตาง ๆ ภายในศนยแลว นาไปใชปฏบตอยางไดผลตอไป แนวทางในการดาเนนงานแตละดาน ควรมดงตอไปน

- การจดหาแหลงนา

๑) อางเกบนาหวยฮองไคร ความจ ๒.๐ ลบ.ม. รพช. ไดกอสรางเสรจตงแตป ๒๕๒๒

๒) อางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ความจ ๐.๒๕ ลบ.ม. กรมชลประทานกอสรางเสรจตงแตป ๒๕๒๖

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔

๓) ระบบทอผนนาจากอางเกบนาแมลายไปลงอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ปรมาณนาประมาณ ๖๐ ลตรตอวนาท หรอประมาณวนละ ๕,๐๐๐ ลบ.ม. กรมชลประทานกอสรางเสรจตงแตป ๒๕๒๗

๔) ควรพจารณาดาเนนการกอสรางระบบทอสงนาของอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ในป ๒๕๒๗ เพอสงนาสนบสนนพนทพฒนาปาไมดวยนาชลประทาน ประมาณ ๖๐๐ ไร ควรกอสรางอาคารบงคบนาตามแนวทอไวทบรเวณหวยธรรมชาตททอสงนาตดผาน เพอระบายนาลงสลาหวยใหกบฝายเกบกกนาตาง ๆ และสรางอาคารบงคบนาไวตามลกเนนแลวขดคสงนาระบบกางปลาไว โดยใหคสงนาลดเลาะไปตามลกเนนมสวนลาดชนเพยงเลกนอย และสรางฝายปดกนนาในคไวเปนชวง ๆ ใหนาขงอยในคไดเปนระยะเวลานาน เพอใหนาคซมลงไปเพมความชมชนในดน สาหรบสนบสนนการปลกปาใหไดผลอยางสมบรณตอไป

๕) ควรพจารณาดาเนนการกอสรางอางเกบนาหวยฮองไคร ๒ พรอมระบบสงนาบางสวนในป ๒๕๒๗ เพอสงนาสนบสนนกจกรรมดานตาง ๆ ของศนย ซงจะเรมดาเนนการในป ๒๕๒๗ น เชน หมบานเกษตรกรรมแบบประณต การปลกทงหญาเลยงสตว การเลยงโคนมและการเกษตรกรรมอน ๆ

๖) ควรพจารณาสรางฝายเกบกกตามลานาสาขาของหวยฮองไคร โดยสรางเปนฝายแบบงาย ๆ เชน ฝายหนตง และฝายแบบชาวบาน โดยดาเนนการกอสรางเปนชวง ๆ ทงในเขตพนทพฒนาปาไมดวย นาชลประทานและพนทพฒนาปาไมดวยนาฝน เพอสนบสนนการพฒนาปาไมใหไดผลอยางสมบรณตอไป ควรเรงดาเนนการในป ๒๕๒๗ บางสวนและดาเนนการในปตอ ๆ ไปตามความเหมาะสม

- การพฒนาปาไม

เนองจากการปลกปาในสภาพปจจบน ปลกกลาไมไป ๑๐๐ ตน จะเหลอเพยง ๓๐ ตน โดยตายไปเสย ๗๐ ตน เนองจากขาดแคลนนา นอกจากนนในฤดแลงตนไมตาง ๆ จะแหงมาก ทาใหเกดไฟไหมปาเสยหายจานวนมากเปนประจาทกป ดงนนในการพฒนาปาไมภายในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ น จงไดกอสรางอางเกบนาและฝายเกบกกนาบรเวณตนนาลาธารขน เพอเปนการศกษาและทดลองการปลกปาโดยใหนาชลประทาน ซงเชอแนวาปาไมทปลกโดยไดรบนาชลประทานนจะตองเจรญเตบโตเรว นอกจากนนพนดนจะชมชนตลอดเวลา และตนไมจะเขยวสดตลอดทงป ทาใหเกดไฟปาไดยากและเปอรเซนตการตายหลงจากปลกกลาไมแลวจะตองลดลงมากดวยอาจจะเหลอเปอรเซนตการตายเพยง ๕ – ๑๐ เปอรเซนต แทนทจะตายประมาณ ๗๐ เปอรเซนต เชน ในสภาพปจจบน

๑) การพฒนาปาไมในเขตชลประทาน พนทพฒนาปาไมดวยนาชลประทานจากอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ประมาณ ๖๐๐ ไร นน พนทตามลกเนนจะไดรบนาซมจากคนาระบบกางปลา และพนทตามรมนาลาหวยธรรมชาตตาง ๆ สาหรบชวงทขาดฝนและตลอดในระยะฤดแลง จะทาใหปาไมในพนทนไดรบนาตลอดป ซงตนนาจะเขยวชอมตลอดป และนอกจากนนพนทดนยงชมชนตลอดทงปอกดวย ลกษณะของพนทปาไมทง ๖๐ ไร บรเวณนจะเปนแนวปองกนไฟ (ปาเปยก) ทงผน

๒) การพฒนาปาไมนอกเขตชลประทาน พนทพฒนาปาไมนอกเขตชลประทานภายในศนยแหงน มพนทประมาณ ๖,๐๐๐ ไร สาหรบพนทตามรองหวยธรรมชาตตาง ๆ จะไดรบนาซมจากฝายเกบนาตาง ๆ และฝายเกบนาเหลานควรตอทอชกนาทงสองฝง (อาจจะใชทอไมไผ) เพอชกนาจากเหนอฝายกระจายนาออกไปตามสนเนน เพอใหนาซมลงไปในดนเพมความชมชนในดน สาหรบการสนบสนนการปลกปาไมตามรองหวยธรรมชาตและชายเนนตอไป ซงตนไมตามรองหวยและชายเนนนจะเตบโตเรวคลมรองหวยไว ทาใหพนดนชมชนตลอดเวลาลกษณะเปนแนวปองกนไฟ (ปาเปยก) เปนแนว ๆ ไปตามรองหวยตาง ๆ ดงกลาวแลว การปลกควรพจารณาดาเนนการปลกในพนทปาทถกลอบทาลายไวแลวกอนและการปลกปาตามแนวถนนในเขต

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕

โครงการทกอสรางไวแลวหรอทจะกอสรางตอไป ซงตนไมบางสวนถกทาลายไปเนองจากการกอสรางถนนดงกลาว ควรพจารณาดาเนนการปลกตนไมชนดทใชประกอบในการทาอาหารได เชน ตนแค ตนขเหลก มะรม สะเดา มะมวง เปนตน โดยปลกใหเปนหยอม ๆ เพอความสวยงามและใชประโยชนไดดวย สวนพนทปาโดยทวไป ควรพจารณาปลกไม ๓ อยาง ไมใชสอย ไมผล และไมฟน (รวมไมใชงาน เชน ไมไผ) ตามความเหมาะสม ควรพจารณากอสรางถนนสนเขา และกอสรางรวตามแนวถนนรอบเขตโครงการ เพอการตรวจสอบสภาพปาไมอยางทวถง ปองกน การบกรกทาลายปาและจะจดทาเปนสวนสตวเปดในระยะตอไปดวย

- การประมง

เรองการศกษาการเลยงปลาภายในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ไมควรจะถอเปน เรองสาคญ เนองจากมสถานประมงตาง ๆ ดาเนนการอยแลว ปญหาสาคญเกยวกบการประมงทควรจะศกษาในศนยนกคอ ควรจะศกษาวางระเบยบบรหารเกยวกบการจบปลาในอางเกบนา รวมทงเทคนคควบคมการ จบปลาดวย เพอใหราษฎรไดรบประโยชนจากปลาในอางอยางแทจรง ซงควรตงเปนกลมสหกรณการจบปลา ในเวลาเดยวกนกบทมการจบปลากควรจะมการลงทน เพอสงเสรมการเลยงปลาดวย ถาสามารถศกษาและ ทาใหการจบปลาในบรเวณนเปนระเบยบเรยบรอยไดโดยไมแยงกนเอาเปรยบกน ไมทาลายพนธปลา ปลากไมสญพนธ สามารถจบปลาไดตลอดไป กจะเปนทางทเหมาะสมและจะไดใชเปนแนวทางปฏบตสาหรบอางเกบนาแหงอน ๆ ตอไป

- การปศสตวและโคนม

การปศสตวจาเปนตองศกษาตงแตการเลยงปศสตว โดยเฉพาะการเลยงใหไดผลดรวมไปถงการผลตและการจาหนายดวย สวนเรองโคนมเปนเรองทตองศกษาทจะทาใหราษฎรมอาหารนมพอบรโภคในระยะแรก และหากมมากกศกษาหาวธทอาจจะดดแปลงเพยงเลกนอยกสามารถทจะผลตนมนเกบไวไดนานและจาหนายได สาหรบการปศสตวและโคนมนจะตองไมเลยงมากเกนไปมพอสมควร มฉะนนจะมจานวน โคนมมากเกนกวาพนททจะรบได นอกจากนนควรศกษาและทดลองถงการคดทาพนทปลกหญารวมทง พนธหญาทเหมาะสมดวย เพอจะไดเผยแพรใหราษฎรตอไป

- การเกษตรกรรม

ควรศกษาเกยวกบการปลกพชแตละชนด ถงความเหมาะสมกบสภาพภมประเทศ ลกษณะดน และการใหปยสาหรบพนทตามขอบอางเกบนาหวยฮองไคร บรเวณนคอนขางราบควรทดลองปลกขาว โดยการปรบพนทใหเหมาะสมและใชนาจากอางเกบนาไหลเขาไปทวมขาวในแปลงนาหรอเมอระดบนาในอางลดลง กจะอาศยนาจากอางซมเขามาสรากพชทางใตดน หากระดบนาในอางลดตาลงไปมาก โดยเฉพาะในระยะฤดแลงอาจจะใชสบนาโดยกงหนลมหรอใชระหดแบบคนถบชวยสกระยะหนง กอาจทาไดซงเปนการใชพนทขอบอางเกบนาปลกขาวไดดวยวธดงกลาวมาแลว โดยไมตองใชเครองสบนาชวยซงสนเปลองมาก

- การเกษตรอตสาหกรรม

ควรศกษาโดยมเปาหมายเนนในดานอตสาหกรรมแปรรปจากผลผลตการเกษตรระดบครวเรอนเปนหลก ในลกษณะของโรงงานขนาดเลกคณภาพดพอสมควร มรปแบบทราษฎรสามารถรวมกนจดสรางขนมาได และราคาไมแพงเกนไป ซงในหมบานหนงกสามารถทาไดตามมาตรฐานและแตละหมบานทาไดในมาตรฐานเดยวกนและหลาย ๆ หมบานกจะรวมกนจดตงเปนสหกรณ ดาเนนการจาหนายผลตผลออกสตลาดตอไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖

สาหรบกจกรรมตาง ๆ ทงหมดดงกลาวแลว ควรดาเนนงานดานการศกษาการพฒนาเปนหลก ไดแก การศกษาถง วธการตาง ๆ ทเหมาะสมสามารถนาไปใชพฒนาในทองถนได แลวสาธตเผยแพรวธการพฒนาทเหมาะสมนนเปนแบบอยางใหราษฎรนาไปใชปฏบตตอไป

ป ๒๕๒๘

เมอวนท ๑๙ กมภาพนธ ๒๕๒๘ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว สมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร และสมเดจพระเจาลกเธอเจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ ไดเสดจพระราชดาเนนทอดพระเนตรกจกรรมตาง ๆ ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ในทองทตาบลปาเมยง อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดพระราชทานพระราชดาร ไวดงตอไปน

๑) ในการดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ มกจกรรมหลายดานรวมกนอยในบรเวณศนยฯ การปฏบตงานรวมกนของเจาหนาทจากสวนราชการตาง ๆ ตามทไดดาเนนการในชวงระยะเวลา ๒ ป มความรดหนาและรวมมอรวมใจกนด ซงตอไปจะไดใชเปนสถานทสาหรบศกษาทดสอบถงวธการพฒนาตาง ๆ เมอไดผลเปนประการใดแลว กจะสาธตและเผยแพรใหเจาหนาทของสวนราชการ เกษตรกร และประชาชนทวไป เขาไปศกษาหรอโดยการเผยแพรออกไปจะเปนประโยชนทงในดานการศกษาและใหเหนวธการพฒนาวาควรกระทาอยางไร สาหรบเปนแบบอยางในการนาไปปฏบตคลายกบวาศนยศกษาการพฒนานเปนพพธภณฑทมชวต

๒) การกอสรางฝายเกบกกนาลาธาร มประโยชนในดานชวยใหพนทใกลรองนามความชมชน ทาใหปาไมบรเวณนนเจรญเตบโตด จงเหนควรใหพจารณาสรางเพมเตมขนตามความเหมาะสมทงในบรเวณพนทพฒนาปาไมดวยนาชลประทานและพนททวไป สวนระบบแจกจายนาจากทอสงนาของอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ใหเปนพนทปลกปาทวไป กใหพจารณาขยายขอบเขตตอไปตามความเหมาะสม

๓) ควรพจารณาจดพนทสวนหนงในเขตพนทพฒนาปาไมดวยนาชลประทาน ใหเปนพนทสาหรบการศกษาการพฒนาเบดเสรจ นอกเหนอจากกจกรรมพฒนาปาไมดวยนาชลประทานเพยงกจกรรมเดยว กลาวคอ

- ควรพจารณากาหนดบรเวณทางดานทศตะวนตกถงแนวถนนและทอสงนาจากอางเกบนา หวยฮองไคร ๒ ทศตะวนออกถงแนวถนนและทอสงนาจากอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ทศเหนอพนจากเขตพนทบรเวณททาการศนยฯ และพนทปลกมะคาเดเมย และดานทศใตใหรวมถงอางเกบนาท ๔ รวมพนทประมาณ ๕๐๐ ไร

- ควรพจารณาวางโครงการและกอสรางอางเกบนาขนาดเลกปดกนรองนาทเหมาะสม เพอเกบกกนาจากพนทลมนาทดและรบนาเสรมจากทอสงนาของอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ไดแก อางเกบนาท ๕ และอางเกบนาท ๖ สาหรบบรเวณพนทรบนาจากอางเกบนาท ๕ ใหกรมชลประทานและกรมพฒนาทดน พจารณากาหนดพนททดลองปลกขาว โดยอาจเรมจากการปลกขาวไรกอน และพฒนาพนทเปนการปลกขาวนาดาแบบขนบนได คลายกบทดาเนนการอยในประเทศอนโดนเซย ในภายหลงสวนบรเวณอางเกบนาท ๖ ควรพจารณาจดสรางระบบประปา ๓ ตม เพอทดลองเปนตวอยางการจดหานาเพอการอปโภค บรโภค

- ควรพจารณากาหนดบรเวณเหนออางเกบนาท ๓ สาหรบใชพนทกอสรางโรงเรยนตอไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗

- ควรพจารณาตดตงเครองสบนาแบบกงหน ยกระดบนาจากทอสงนาของอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ ใหกบพนทพฒนาปาไมดวยชลประทาน ในสวนพนทปาบนทเนนซงไมสามารถรบนาจากระบบสงนาจากฝายเกบกกนาตนนาลาธารได และใหพจารณาขยายแนวสงนาแบบเหมองแมวใหครอบคลมพนทใหมากขน โดยพยายามใหสงนาตามแนวสนเขาและปรบปรงแกไขระดบนาในเหมองแมวใหมปรมาณความลนไมรนแรงทจะเกดการเซาะดนได

- อาจารยพนธเลศ บรณศลปน กรรมการบรหารศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ พจารณาปลกพรกไทยโดยวธใหเถาเลอยขนกบตนไมตามธรรมชาต

- กรมปาไม พจารณาปลกปาเสรมโดยใหเนนการปลกปา ๓ อยาง และใหพจารณาจดหาไมผลตาง ๆ ปลกแซมในพนทปาไมคลายกบบรเวณพนทขางถนนทจะขนไปบานหนองหอย ตาบลโปงแยง อาเภอแมรม จงหวดเชยงใหม

- กรมประมง พจารณาพฒนาแหลงนาประมงบรเวณอางเกบนาหวยฮองไคร ๕ ใหเกดประโยชนกบราษฎรในทองถนใหมากทสด และบรหารใหอยในระเบยบของกรมประมงทไดกาหนดไว สวนการขยายการพฒนาแหลงประมงในเขตอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ และท ๒ ควรชะลอไวกอน

- กรมแผนททหาร ถายภาพทางอากาศบรเวณขอบเขตพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร เพอบนทกผลความคบหนาของการพฒนาไวประกอบการพจารณาทางานตอไป

ป ๒๕๓๐

เมอวนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๓๐ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชดาเนนทอดพระเนตรศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ทรงทอดพระเนตรพนทพฒนาปาไมดวยนาฝน ทางดานทศตะวนตกของศนยฯ โดยเฉพาะอยางยงตามแนวทสง ซงสภาพพนทสวนใหญยงเปนปาเบญจพรรณอย และไดมพระราชดารกบเจาหนาทกรมปาไมวา สภาพปาภาคเหนอสวนมากเปนปาเบญจพรรณประเภททผลดใบ ซงตนไมเหลานจะทงใบในฤดหนาวตอฤดแลง ทาใหเกดเปนเชอไฟไหมปาประกอบกบเจาหนาทดแลรกษามนอยเปนการยากทจะดแลไดอยางทวถง จงมความจาเปนทจะตองศกษาหาวธการพฒนาปาไมใหเหมาะสม ในเขตดอยสง ๆ ของ หวยฮองไครนควรทดลองปลกไมชนดตาง ๆ ทไมผลดใบงาย และไมจาเปนจะตองเปนไมทมราคาแตอยางใด โดยการปลกเสรมเขาไปในพนทปาเบญจพรรณทมอยแลว เชน กระถนยกษ กระถนณรงค ไทร หวา ตะขบ หรอพนธไมอน ๆ ทไมผลดใบ โดยเมลดพนธไมเหลานจะไดตกลงสพนทสงลงมาสทตาและสามารถงอกขนมาไดตามธรรมชาต นอกจากนยงเปนอาหารของสตวปา ซงจะเปนการอนรกษสตวปาไดอกทางหนง การปลกปาโดยวธการกระจายพนธไมจากแนวสนเขาลงมาดานลางนจะทาใหเกดสภาพปาทหนาทบและสมบรณในอนาคต

ตอจากนน ไดมพระราชดารกบเจาหนาทกรมชลประทาน ขอใหสนบสนนงานปลกปาของเจาหนาท ปาไม โดยการสรางทานบเกบกกนาหรอฝายเกบกกนาในลกษณะทบและเกบนาไดดตามรองนาตาง ๆ ทเหมาะสม โดยพจารณาใชเครองมองาย ๆ ทมความคลองตวทจะนาไปใชในการขดเจาะพนดน และทดลอง ฉดอดซเมนตบาง ๆ ลงไป หรออาจจะทดลองใชวธการปองกนการซมของนาดวยวธการอน ๆ เชน การผสม ยางมะตอยหรอใชพลาสตกเปนสวนประกอบ เพอใหฝายเหลานสามารถเกบนาเพอชวยในฤดแลงสก ๒ – ๓ เดอน กจะเปนการเพยงพอทจะทาใหกลาไมแขงแรงได

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘

อนง สาหรบพนททางดานทศเหนอของศนยฯ มลทางตอทอสงนามาอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ แลวสงนาไปเพมใหกบทานบเกบกกนาหลายแหงได สมควรพจารณาดาเนนการตามความเหมาะสมเชนกน นอกจากนนในพนทปลกปาบรเวณทสงขางอางเกบนาหวยฮองไคร ๑ สามารถพฒนาใหเปนพนทปลกปาดวยระบบนาชลประทานได โดยพจารณาจดทาระบบสบนาจากเครองสบนาพลงนา ซงตงอยทบรเวณปลายทอผนนามาจากแมนาลาย สบขนไปเกบไวทบอเกบนาแลวสงนาดงกลาวไปใชในการปลกปาตอไป ตอจากนนไดเสดจไปทอดพระเนตรพนททมพระราชดารเกยวกบงานปาไมและงานชลประทาน และไดมพระราชดารกบเจาหนาทของกรมพฒนาทดน เกยวกบเรองการทดลองการเกบกกตะกอนวา ควรพจารณาในพนททเหมาะสมและวธการทประหยด การเกบกกตะกอนจะทาใหดนเปลยนสภาพดขน เมอมการชะลางหนาดนจากในปาไปสทราบตอนลาง ซงมแปลงเกษตรกรรมอยกจะไดรบทงนาและปย ซงในอนาคตจะไดเหนความอดมสมบรณน

ป ๒๕๓๒

เมอวนท ๑๕ มนาคม ๒๕๓๒ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชดาเนนทอดพระเนตรงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ โดยไดเสดจทอดพระเนตรอางเกบนาตนนาลาธารและฝายเกบนา ตนนาลาธาร ทไดมพระราชดารเมอป ๒๕๓๐ ใหกรมชลประทานไดพจารณาจดสรางขนบรเวณทศตะวนตก เฉยงเหนอของศนยฯ เพอชวยเกบนาไวสาหรบชะลอความชมชนลงไปสดานลาง เพอประโยชนในการอนรกษปาตนนาลาธาร และไดมพระราชดารกบเจาหนาทกรมชลประทานวาเมอสรางอางเกบนาตนนาลาธารและฝายเกบนาตนนาลาธารทวบรเวณแลว ควรแบงเขตการอนรกษปาไมตนนาลาธารออกเปน ๒ บรเวณ คอ บรเวณทอาศยนาชลประทานกบบรเวณไดรบนาฝนตามสภาพธรรมชาตเพยงอยางเดยว เพอทดสอบดความแตกตางไวเปรยบเทยบกน

ตอจากนน ไดมพระราชดารกบเจาหนาทกรมปาไมในเรองปาไมวา การปลกปานนมขอสาคญทควรจะพจารณายดไมดงเดมในพนทเปนหลกไว และปลกไมอน ๆ ทเหมาะสมเสรมเขาไป การปลกปาไมแบบทาลายไมดงเดมทงหมด นาจะเปนการไมเหมาะสมและสมควรหลกเลยงการปลกปาเสรมปาดวยไมทเตบโตเฉพาะในทอน ๆ การเลอกพนธไมทจะปลกมความสาคญ จะตองพจารณาเลอกพนธไมทนาความชมชนใหแกพนดน โดยขอใหกรมพฒนาทดนและกรมปาไม พจารณารวมกนวาจะเลอกพนธไมอยางไร จงจะเหมาะสมกบสภาพปาในแถบน นอกจากนนในเขตทมดนสแดง ควรจะปลกหญาคลมไวดวย เพอบารงรกษาดนไวใหสมบรณ

หลงจากนนไดเสดจพระราชดาเนนทอดพระเนตรงานเกษตรกรรมแบบประณต และมพระราชดารกบเจาหนาทเกษตรกรรมแบบประณตวา การดาเนนงานในแปลงเกษตรกรรมแบบประณต ทมปายแสดงรายละเอยด ดงทไดจดทาไวนเปนการถกตองทจะแสดงลกษณะของศนยฯ ในดานการเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต เพราะผเขามาดงานสามารถจะดงานไดเอง โดยมตองอาศยการอธบายมากนก อยางไรกตามขอใหทาปายแสดงใหเขาใจงาย ๆ และชดเจน เพราะเมอผมาดงานไดมาดในพนทแปลงทดลองชวงระยะหนง กจะเกดความเขาใจงานทกาลงดาเนนการศกษา คนควา ทดลองนน

สาหรบงานทดลองการปลกพชตาง ๆ นน ไดมพระราชดาร เพมเตมวา ในเรองการปลกปอสา ควรจะไดมการศกษาเพมเตมถงวธการทากระดาษสา จากเยอปอสาดวย เพราะชาวบานจะไดสามารถนาไปขายในรปของกระดาษสาไดนอกจากนน ควรจะไดแนะนาใหชาวบานปลกไมไผเปนไมใชสอย เพราะเปนไมทมประโยชนใชสอยและไมเศรษฐกจทชาวบานคนเคยอยแลว

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๙

ในการรกษาคณภาพของดนไวใหสมบรณขน ควรจะไดมการศกษาใบไมชนดตาง ๆ ทนามาคลมดนวามผลตอดนอยางไร เพราะจะไดมการศกษาเปรยบเทยบไมคลมดนทจะมประโยชนเหมาะสมทสด สาหรบ บางพนททมความแหงแลง เชน ในเขตสนท ๘ ของแปลงสาธตน ขอใหกรมชลประทาน ไดพจารณาทา Check Dam เพอชวยกกเกบนาฝนไวดวย เพอความชมชนของพนท

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดทรงมพระราชดารเพมเตมวา ในเขตของศนยศกษาฯ แหงน ควรจะตองมการแสดงการศกษาทดลองเปรยบเทยบใหเหนชด โดยแบงพนททมการใชระบบนาชลประทานสวนหนง และพนททไดรบเฉพาะนาฝน โดยม Check Dam ชวยกกนาฝนไวสวนหนง และพนททปลอยไวโดยระบบธรรมชาตอกสวนหนง ตนไมตาง ๆ ในศนยฯจะเจรญเตบโตหรอจะหงกงอกไมเปนไร เพราะนนเปนการทดลองเปรยบเทยบใหเหนขอแตกตาง ซงเปนจดประสงคทสาคญของศนย

นอกจากนน ยงไดทรงเหนวา ในปจจบนงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ สวนใหญเปนงานในเชงศกษาทดลอง ซงตางจากศนยศกษาฯ อน ๆ เชน ศนยศกษาการพฒนาพกลทอง ซงเปนงานขยายผลการทดลองไปยงขางนอกมาก สาหรบในเขตภาคเหนอ โดยเฉพาะในจงหวดเชยงใหม งานพฒนาชนบทไดมหนวยงานตาง ๆ ทาอยมากแลว ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ อาจไมจาเปนตองทางานพฒนามากนกกไดผลของการศกษาของศนยฯ นน กไดมหลายหนวยตาง ๆ เชน กรมชลประทาน กรมพฒนาทดน กรมปาไม นาไปใชในทตาง ๆ อยแลว

ป ๒๕๓๕

เมอวนท ๒๔ กมภาพนธ ๒๕๓๕ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว และสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจพระราชดาเนนทรงตรวจเยยมการดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ โดยมนายสเมธ ตนตเวชกล เลขาธการ กปร. นายปราโมทย ไมกลด ผเชยวชาญพเศษดานใหคาปรกษาการจดสรรนาและปรบปรงบารงรกษา และนายพมลศกด สวรรณทต ผชวยเลขาธการ กปร. เขาเฝารบเสดจฯ และถวายรายงาน ในการน ไดทรงปลกหญาแฝกในแปลงทดลองของศนยฯ และไดพระราชทาน พระราชดาร โดยสรปดงน

๑) ใหดาเนนการปลกหญาแฝก ซงจะชวยทงการอนรกษดนและนา โดยรากของหญาแฝกจะอมนาไว ซงจะชวยใหเกดความชมชนในดนอนจะสามารถปลกพชอน เชน ขาวโพดหรอตนไมอน ๆ ในบรเวณทปลกหญาแฝกได และคณสมบตอกอยางหนงของหญาแฝกกคอ แฝกจะเปนตวกกเกบไนโตรเจนและกาจดสงเปนพษหรอสารเคมอน ๆ ไมใหไหลลงไปยงแมนาลาคลอง โดยกกใหลงไปในดนแทน

๒) ใหดาเนนการศกษาและคดเลอกพนธทเหมาะสมกบสภาพพนทไปพรอม ๆ กน เพอทจะไดนาไปสงเสรมและขยายพนธในพนทอน ๆ ตอไป โดยเฉพาะตามไหลเขาทจะมการพงทลายของดนมาก เชน ทโครงการเขาชะงม และทวดญาณสงวราราม กควรจะปลกเชนกน และทรงแนะนาวธการปลกวาสมควรปลกหญาแฝกกอนหนาฝนประมาณ ๓ เดอน เพอจะใหตนกลาแฝกแขงแรงพอทจะทนตอแรงของนาในหนาฝนได แตยงทรงใหศกษาทดลองการปลกหญาแฝกในรองนาในลกษณะทจะเปน Check Dam ดวยตลอดจนทสงชนตามรมถนนทเหนดนเปลอยอยใหนาแฝกไปปลก เพอปองกนดนพงทลายดวย

เมอวนท ๒๕ มนาคม ๒๕๓๕ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชดาเนนตรวจเยยมการดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ โดยมพลโท ไพโรจน จนทรอไร แมทพภาคท ๓ นายชนะศกด ยวบรณ ผวาราชการจงหวดเชยงใหม นายยทธ กงเกต อธบดกรมชลประทาน นายเฉลมเกยรต แสนวเศษ ผอานวยการกอง ๒ สานกงาน กปร. เขาเฝารบเสดจฯ และถวายรายงาน ในการน ไดพระราชทาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๐

พระราชดาร โดยสรปดงน เนองจากบรเวณพนทของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ไดรบการพฒนาทาใหสภาพปาทบพนทโลงนอย ดงนน การปลกหญาแฝกเพอปองกนการพงทลายของดน อาจจะไมไดผลนก เนองจากพนทมรมเงามากแตใหทดลองดอาจจะมหญาแฝกททนรมเงาบางโดยใหมการปลกหญาแฝกผสมกบพนททมการกอสราง Check Dam และสาหรบพนททายอางเกบนาหวยฮองไคร ทมความชมชนสงใหปลกตนไมทไมผลดใบ เชน ตนตะแบก สะเดา

ป ๒๕๓๗

เมอวนท ๒๒ กมภาพนธ ๒๕๓๗ สมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจพระราชดาเนนทรงเยยมศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ โดยมผวาราชการจงหวดเชยงใหม ขาราชการทหาร ตารวจ พลเรอน ตลอดจนราษฎรเฝาฝาละอองพระบาท ในการนไดพระราชทานพระราชดาร เกยวกบงานของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ แกนายพมลศกด สวรรณทต ผชวยเลขาธการ กปร. นายพศษฐ วรอไร ทปรกษาศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ตลอดจนเจาหนาทจากหนวยราชการทเกยวของ สรปไดดงน

๑) ใหนาพนธกรรมพชทงหลายทไดเคยมผทลเกลาฯ ถวายสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร จากแหลงทไดรบมาจากทตาง ๆ มารวม เพอการศกษาคนควาไว ณ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ พรอมทงจดทาบนทกแหลงทมาของพนธกรรมตาง ๆ นนดวย ตวอยางของพนธกรรมทใหนามารวบรวมม พนธปอสาจากญปน (มหาวทยาลยซกบะ) หยาง ไผพมา เปนตน

๒) ใหจดพนทและปลกรวบรวมพนธไมชนดตาง ๆ ทศนยศกษาการพฒนาภพานฯ โดยใหดาเนนการในรปแบบเชนเดยวกบทดาเนนการทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

๓) ใหนาพชผกพนเมองทงทมอยแลว ณ ศนยศกษาฯ และทจะใหมมาศกษาคนควาดานโภชนาการ โดยใหสถาบนโภชนาการมหาวทยาลยมหดล ชวยไปศกษาวเคราะหคณคาทางโภชนาการ และเมอไดผลอยางไรกใหแจงขอมลมาทศนยศกษาฯ เพอจะไดนาไปประกอบการพจารณาขยายพนธพชผกนน ๆ สาหรบไปใชในโครงการอาหารกลางวนของโรงเรยนตาง ๆ เชน โรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน เปนตน

๔) ขอใหทางโครงการอาหารกลางวน ชวยเกบรวบรวมพนธพชพนเมองตาง ๆ เชน ตาว สงมาใหปลกทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ โดยใหบอกแหลงทเกบมาใหชดเจน

๕) ใหขยายพนธไมดอกประเภทตาง ๆ โดยเฉพาะดอกพะยอม ทมแหลงจากดอยสเทพ นามาเพมไวทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

๖) ใหขยายพนธมะคาเดเมย ททดสอบแลววาไดผลด ปลกในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ใหมากขนในลกษณะอตสาหกรรมขนาดเลก และใหนาพนธพชทงหลายมาเพาะเมลดโดยใชวธการเชนเดยวกนกบทอาจารยพนธเลศ บรณศลปน ไดทากบมะคาเดเมย เพอคดเลอกพนธดวย

๗) เพอใหการดาเนนงานพฒนาเดกเลกของศนยพฒนาเดกเลกสรธร ไดขยายวงกวางออกไป ขอใหจดทาคมอของศนยพฒนาเดกเลกในทก ๆ ดาน ตงแตการจดตง การบรหาร การจดการ การเลยงดอบรมดแลเดก ตลอดจนปญหาและการแกไขในดานตาง ๆ ทงนเพอใชเปนคมอสาหรบสรางศนยพฒนาเดกเลกในทอน ๆ เพอเผยแพรตอไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๑

ป ๒๕๔๐

เมอวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๐ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดพระราชทานพระราชดารเกยวกบศนยศกษาฯ ตอนายสเมธ ตนตเวชกล เลขาธการ กปร. ทพระราชวงไกลกงวล อาเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ สรปไดวา ศนยศกษาฯ ทกศนยมปญหาและสาเหตเรองดนทแตกตางกนการแกปญหาจะตองจดหาหรอปรบปรงนาปรบปรงดนและเลอกกจการพชและสตวเลยงทเหมาะสม และพรอมนไดมพระราชดาร เปนแนวทางดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนฯ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ และศนยศกษาการพฒนาพกลทองฯ ซงศนยศกษาการพฒนาฯ ตาง ๆ ไดมการดาเนนงานเพอสนองพระราชดารไปแลวเปนสวนใหญ แตมบางกจกรรมทควรเนนและใหความสาคญในการดาเนนงานใหครบถวนสมบรณ ตามเอกสารขอมลททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานความวา SoilDev การพฒนาดน ดนทเหมาะสาหรบการเกษตรกรรม ตองมคณสมบตตาง ดงน มธาตทเรยกวา ปย สวนประกอบทสาคญ คอ N (nitrogen) ในรป nitrate P(phosphorus) ในรป phosphate K (Potassium) และแรธาต อน ๆ O H Mg Fe มระดบเปรยว ดาง ใกลเปนกลาง (ph ๗) มความเคมตา มจลนทรย มความชนพอเหมาะ (ไมแหง ไมแฉะ) มความโปรงพอเหมาะ (ไมแขง)

ดนทมปญหา

๑) ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนฯ : ดนทราย มแรธาตนอย

๒) ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ : หน กรวด แหงแลง

๓) ศนยศกษาการพฒนาพกลทองฯ : ดนเปรยวจด

๔) ศนยศกษาการพฒนาหวยทรายฯ : ดนทราย มแรธาตนอย ดนดาน

๕) ศนยศกษาการพฒนาภพานฯ : ดนทราย ดนเคม ขาดนา

๖) ศนยศกษาการพฒนาคงกระเบนฯ : ดนเคม

๗) โครงการเขาชะงม : ดนแขง ดน – หนลกรง

๘) โครงการวดมงคลชยพฒนา : ขาดนา

๙) โครงการปากพนง : นาเคม ดนเคม ดนเปรยวจด

๑๐) ทดน ตาบลบานพรก อาเภอบานนา : ดนเปรยว นาทวม นาแลง

๑๑) โครงการหนองพลบ-กลดหลวง : ดนลกรง ดนดาน

๑๒) โครงการหบกะพง-ดอนขนหวย : ดนทราย มแรธาตนอย ดนดาน ขาดนา

๑๓) โครงการสหกรณสนกาแพง : ดนลกรง ขาดนา

ตนเหตของปญหา

๑) ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนฯ มการตดปา แลวปลกพชไร เชน ขาวโพดและมนสาปะหลง ซงทาใหดนจด และกลายเปนดนทราย ในฤดแลงมการชะลาง เนองจากลมพด ในฤดฝนจะมการชะลางเนองจากนาเซาะ

๒) ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ มการตดปาในฤดฝน มการชะลางเนองจากนาเซาะ จนเหลอแตหน กรวด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๒

๓) ศนยศกษาการพฒนาพกลทองฯ มสภาพพร “เกา” ดนประกอบดวยพช ททบถมลงมาเปนเวลานานและผสมกบนาทะเล มผลใหเปนดนทมแรกามะถน เมอสมผสกบอากาศกกลายเปนออกไซด และเมอผสมกบนากกลายเปนกรดกามะถน (Sulfuric acid)

๔) ศนยศกษาการพฒนาหวยทรายฯ ดนเปนปาโปรง มการตดไมสาหรบเปนฟนและสาหรบเผาถาน ตอจากนนมการปลกพชไรสบปะรด จนดนจดกลายเปนทราย ถกลมชะลางไปหมดจนเหลอแตดนดาน เปนดนทแขงเมอถกอากาศ ดนนไมมแรธาตทเปนประโยชน

๕) ศนยศกษาการพฒนาภพานฯ เดมเปนปาโปรง มการตดไมสาหรบเปนฟนและใชพนทสาหรบ ทาเกษตรกรรม ปาไมทอยเหนอพนทถกทาลายไปมากจงไมมนาในหนาแลง นาไหลแรงในหนาฝนทาใหมการชะลาง ดนผวบางลง และเกลอทอยขางใตจะขนเปนหยอม ๆ

๖) ศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนฯ ดนเคมเพราะนาทะเลขนถง

๗) โครงการเขาชะงม มการทาลายปาไมและการขดดนลกรงนาไปใชสาหรบการสรางถนน สวนทมหญามการตอนปศสตวมากนมากเกนไปจนหมด สวนทยงมตนไม ตนไมถกตดทาฟน ตนไมโตไมทน ทงสองอยางทาใหเกดการชะลางผวดนไปหมด เหลอแตดนลกรง ซงแมจะมแรธาตทเหมาะสมอยบาง แตไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตของพชเพราะขาดจลนทรย

๘) โครงการวดมงคลชยพฒนา มสภาพใกลเคยงกบศนยศกษาการพฒนาภพานฯ

๙) โครงการปากพนง บรเวณตอนลางคลายกบศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนฯ บรเวณตอนบนคลายกบศนยศกษาการพฒนาพกลทองฯ

๑๐) โครงการทดน ตาบลบานพรก อาเภอบานนา จงหวดนครนายก สภาพใกลเคยงกบโครงการ วดมงคลชยพฒนา

๑๑) โครงการหนองพลบ-กลดหลวง จงหวดประจวบครขนธ และจงหวดเพชรบร มการทาลายปาไม เมอเรมพฒนามการ clear (ปอกเปลอก) พนทโดยตดไมถอนรากใหหมดเตยนและไมมการปองกนมให ดนลกรงทเหลออยมากถกชะลางลงหวยโดยเรว ตอจากนนสภาพกลายเปนคลายศนยฯ หวยทราย

๑๒) โครงการหบกะพง-ดอนขนหวย จงหวดเพชรบร มการทาลายปาไม เมอเรมพฒนาพนททมสภาพคลายศนยฯหวยทราย

๑๓) โครงการสหกรณสนกาแพง มทาลายปาไม เมอเรมพฒนามการ clear (ปอกเปลอก) พนทโดย ตดไมถอนรากใหหมดเตยนและไมมการปองกนมใหดนลกรงท เหลออยมาก ถกชะลางลงหวยโดยเรว นอกจากนยงมสภาพดนรอนเนองจากมนาพรอน

การแกปญหา ทวไป - หา หรอปรบปรงนา - ปรบปรงดน - เลอกกจการ (พช เลยงสตว)

ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ มการตดปา ในฤดฝนจะมการชะลางเนองจากนาเซาะ จนเหลอแตหนกรวด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๓

เรองเดม เมอวนท ๒๒ กมภาพนธ ๒๕๒๕ ไปตรวจเขอนหวยฮองไครตอนลาง ซงสรางขนสาหรบชวยราษฎรในบรเวณสหกรณสนกาแพง ไดปรกษากบนายทนกร คมกฤต ผเชยวชาญปศสตว เรองลทางทจะใชบรเวณเหนอเขอนสาหรบการเลยงโคนม เขาบอกวามแตหน อาจเลยงไดสกสองสามตวเทานน ไมคมคาการลงทน ครงนนถาไดคดวาถาไดพนทนนมา จะสามารถทาใหคนอจฉาภายในหาป

วนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๒๕ ไดขอใชบรเวณลมนาหวยฮองไครทงลม เปนศนยศกษาการพฒนาซงมพนทประมาณ ๘,๕๐๐ ไร เปนพนทปาเสอมโทรม เนองจากการลอบตดไมและจากไฟไหมปา และดนถกนาชะลางเปนสวนใหญ เหลอเปนหนลกลงและกรวด

ก) สวนลางของพนท มอางเกบนาหวยฮองไครนอกจากนนรองหวยตาง ๆ แหงหมด ตองสรางอางเกบนาและฝาย เพอกลบคนความชมชนใหแกพนทและพฒนาคณภาพของดน

ข) เรมดวยการผนนาจากหวยแมลายและปลอยนาลงมาเกบไวในอางเกบนาเลก ๆ ทไดสรางไว ลดหลนลงมาจากยอดของพนทจนถงอางเกบนาหวยฮองไคร นอกจากนไดสรางฝายชะลอนา ในรองหวยเลก ๆ และไดผนจากอางเกบนาเลก ๆ ลงไปในรองหวยเลก ๆ นน ๆ เมอระบบนาเรมทางาน ตนไมทถกทาลายกคอย ๆ ฟนตวขนจนเปนปาทสมบรณ โดยไมตองปลกขนใหมมากนก สวนทมความลาดชนนอยและใกลอางเกบนาหวยฮองไคร กสามารถปลกพชไรในอางเกบนาหวยฮองไครกสามารถเลยงปลา การสรางระบบนา เรมทาป ๒๕๒๗ กบป ๒๕๓๒

ค) เมอมระบบแลว จงแบงพนททงหมดเปนเขต ๆ ดงน

- ในทสงและททเคยเปนปาสมบรณ ไดสงเสรมใหเปนปาไมโดยแบงเปนเขตตาง ๆ

* สวนทมนาเลยงจากระบบตลอดเวลา (ฝาย Check Dam และเหมองทมนาหลอเลยง)

* สวนทมหวยแลง แตรบนาเปนครงคราว (ฝาย Check Dam ทรบนาฝนหรอออกจากระบบเปนครงคราว)

* สวนทมหวยแลงทรบนาธรรมชาต (ม Check Dam ทรบแตนาฝน)

* สวนทมหวยแลงทรบนาตามธรรมชาต (ไมม Check Dam ทรบนาฝน)

ใน ๔ กรณน ใหมการปลกตนไมเสรมบาง ไมปลกเสรมบาง

- นอกจากน ใหทาการฟนฟดน ซงสวนมากเปนหน กรวด ทราย หนและดนลกรง ใหสามารถทาเปนทงหญาสาหรบปศสตวบาง ปลกพชไรบาง พชสวนบาง

- ทใกลอางเกบนา หวยฮองไครใหทานาขาว

- ในอางเกบนาหวยฮองไคร ใหเลยงปลาโดยตงเปนกลมหรอสหกรณการประมง หลงจากดาเนนการมาประมาณหาป กเรมเหนผลการปฏบต หลงจากดาเนนการมาประมาณสบป กไดเหนผลการปฏบตกยงชดขนอก การอนรกษดนโดยใชนาและหญาแฝกควบกนจะสามารถทาใหพนทนมความสมบรณเตมท

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๔

๓. ผลการดาเนนงานตามแผนแมบท ฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔)

ผลการดาเนนงานตามแผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) ใน ๓ ดาน ประกอบดวย ดานการศกษา ทดลอง วจย ดานการบรหารจดการผลการศกษา ทดลอง วจย และดานการขยายผลสราษฎร ซงผลการดาเนนงานในภาพรวมประสบผลสาเรจเปนไปตามเปาหมายทกาหนดไว

ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ไดสนองแนวพระราชดารในการหารปแบบการพฒนาตาง ๆ ทงการศกษาดานปาไม การพฒนาพนทตนนาลาธาร การศกษาดานดน การประมงตามอางเกบนาตาง ๆ การเกษตรกรรม ปศสตวและโคนม และดานเกษตรอตสาหกรรม เปนแหลงสาธต การเรยนรสประชาชนและทาหนาทเสมอนพพธภณฑทมชวต เกดประโยชนตอประชาชนทจะเขามาศกษากจกรรมตาง ๆ นอกจากน ผลสาเรจทไดมการนาไปถายทอดและขยายผลสราษฎร โดยการสงเสรม สนบสนนอาชพ ราษฎรสามารถนาไปปฏบตไดดวยตนเอง มชวตความเปนอยทดขน พงตนเองได โดยมผลการดาเนนงานในแตละดาน ดงน

๑. งานดานการศกษา ทดลอง วจย

งานศกษา ทดลอง วจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ไดดาเนนการศกษาคนควา ทดลอง วจย ทงหมด ๒๒๘ โครงการ/กจกรรม โดยดาเนนการสนสดแลวทงหมด ๑๙๒ โครงการ/กจกรรม อยระหวางดาเนนการ ๓๖ โครงการ/กจกรรม โดยโครงการทดาเนนการสนสดแลวทงหมด ๑๙๒ โครงการ/กจกรรม มการนาไปขยายผลสราษฎร ๖๖ โครงการ/กจกรรม มรายละเอยดดงน

๑.๑ โครงการศกษาทดลอง วจย ทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ดาเนนการสนสดแลว และนาไปขยายผลสราษฎร จานวน ๖๖ โครงการ/กจกรรม ประกอบดวย

๑.๑.๑ ดานการพฒนาแหลงนา จานวน ๓ เรอง ๑) โครงการอางเกบนาและฝายตนนาลาธารเพอการฟนฟสภาพพนทตนนาลาธาร ๒) การทดลองหาปรมาณนาใชของหญากนนสมวง ๓) โครงการประยกตใชหญาแฝกสาหรบการปองกนบาบดของเสยอนทรยในโรงเรอนเลยง โคนมและสกร

๑.๑.๒ ดานการพฒนาปาไม จานวน ๑ เรอง ๑) การพฒนาปาไม ๓ อยาง ๓ วธ ประกอบดวย การพฒนาปาดวยระบบชลประทาน ๒) การพฒนาดวยระบบอางเกบนาและฝายตนนาลาธาร และการพฒนาปาดวยนาฝน

๑.๑.๓ ดานการพฒนาทดน จานวน ๑๗ เรอง ๑) การใชหญาแฝก เปนแถบพชอนรกษสาหรบพนทเกษตรบนทดอนภาคเหนอ ๒) การศกษาระบบการปลกพชเพออนรกษในพนทเกษตรนาฝน ๓) การศกษาทดสอบระบบการใชประโยชนทดนบนพนทลาดเท ๔) การทดสอบระบบการปลกพชเพออนรกษดนและนาบนดน ชดล ๕) ผลการแชราก ขนาดถงและระดบรมเงา ทมผลตอการเจรญเตบโตของหญาแฝก ๖) การศกษาชนดของเศษวสดทเหมาะสมในการผลตปยหมก

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๕

๗) การศกษาขนาดของเศษวสดทใชผลตปยหมก ๘) การศกษาประสทธภาพของปยหมกกบพชเศรษฐกจ ๙) การศกษาเทคนคการเพมประสทธภาพของการยอยสลายของปยหมก ๑๐) การศกษาผลกระทบของแถบหญาแฝกทมตอพชเศรษฐกจ ๑๑) การศกษาผลตอบสนองของการใชปยในหญาแฝก ๑๒) การศกษาการเปลยนแปลงความอดมสมบรณของดนในพนทปลกหญาแฝกเปนแถบพชอนรกษ ๑๓) การศกษาการเปลยนแปลงความชนของดนทปลกหญาแฝกในลกษณะตาง ๆ ๑๔) การศกษาความเหมาะสมของขนาดหลมปลกตอการเจรญเตบโตของไมผล ๑๕) การประเมนความอดมสมบรณของดน เพอการจดการดนและการใชประโยชนทดน อยางยงยน ในพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๑๖) การศกษาเพอคดเลอกสายพนธหญาแฝกทสามารถขนไดภายใตสภาพรมเงา ๑๗) การศกษาและใชประโยชนหญาแฝกสาหรบพนทลาดชน

๑.๑.๔ ดานการพฒนาการปลกพช จานวน ๒๐ เรอง ๑) การพฒนาการปลกไมผล : มะขาม ๒) การพฒนาการปลกไมผล : ขนน ๓) การพฒนาการปลกไมผล : มะมวง ๔) การพฒนาการปลกไมผล : ลาไย ๕) การวจยการพฒนาการเพาะเหด ๖) การศกษาเพาะเหดนางรมโดยใชสตรอาหารขเลอยไมยางพาราใสอาหารเสรมกบไมใสอาหารเสรม ๗) ศกษาทดสอบการเพาะเหดหลนจอกบขเลอยไมยางพารา ๘) ศกษาทดสอบการเพาะเหดหวลงกบขเลอยไมยางพารา ๙) การศกษาเพาะเหดเปาฮอกบขเลอยไมยางพารา ๑๐) การศกษาเพาะเหดหอมกบขเลอยไมยางพารา ๑๑) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชขเลอยไมฉาฉาและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดนางรม ๑๒) การศกษาการเพาะเหดฟางในตะกราโดยใชวสดเพาะจอกหหนสดและกอนเชอเหดทหมดอายแลว ๑๓) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชขเลอยไมฉาฉาและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดหลนจอ ๑๔) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชขเลอยไมฉาฉาและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดหวลง ๑๕) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชขเลอยไมฉาฉาและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดขอนขาว ๑๖) การศกษาจดการสวนไมผลทถกตองและเหมาะสม ๑๗) การศกษาและทดสอบการใชปยอนทรยนาและปยหมกในไมผล ๑๘) การทดสอบและพฒนาการผลตพชอนทรย ๑๙) การศกษาการใชใบหญาแฝกเปนวสดเพาะเหดเศรษฐกจ(เหดนางรมฮงการ และเหดนางฟาภฐาน) ๒๐) การศกษาการเพาะเลยงไสเดอนเพอผลตปยหมกและประโยชนทางการเกษตร

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๖

๑.๑.๕ ดานการพฒนาเกษตรกรรมแบบประณต จานวน ๒ เรอง ๑) รปแบบการปลกพช ๒) การเจรญเตบโตและรวบรวมพนธพชสมนไพร

๑.๑.๖ ดานการพฒนาปศสตวและโคนม จานวน ๙ เรอง ๑) ศกษาเชงเปรยบเทยบผลผลตของพชอาหารสตวชนดตาง ๆ ท เหมาะสมเพอนามา เลยงสตวในสภาพพนทศนยฯ ๒) การใชปยวทยาศาสตร (ยเรย) และปยคอกบารงในการผลตหญารซเพอเปนอาหารสตว ๓) การใชปยคอกชนดตางกน เพอเพมผลผลตของพชอาหารสตวชนดตาง ๆ ๔) ศกษาเชงเปรยบเทยบนาหนกแรกเกดของโคนมพนธโฮสไตนฟรเชยน ๕๐% ตงแต Lactation ท ๑-๔ ในสภาพการเลยงทตางระบบกน ๕) การศกษาแนวทางการใชสมนไพรฟาทะลายโจร ในการรกษาโรคหวด หนาบวม หรอโรคหวดตดตอในไก ๖) ศกษาความเปนไปไดของการเลยงสกรขนพนธผสมเหมยซาน เกษตรกรหมบานรอบบรเวณศนยฯ เพอเสรมรายได ๗) การศกษาอตราการเจรญเตบโตของลกแพะนมโดยใชนมโค ๘) การศกษาผลผลตพชอาหารสตวดวยปยมลแพะ ๙) การลดตนทนการเลยงสกรและไกพนเมอง โดยใชอาหารจากวตถดบธรรมชาต

๑.๑.๗ ดานการพฒนาประมง จานวน ๔ เรอง ๑) การบรหารการประมงในอางเกบนา ๒) การเพาะและอนบาลปลานลในกระชงในอางเกบนา ๓) การเลยงปลากดหลวงในบอซเมนตระบบนาไหลผาน ๔) การเลยงปลากดหลวงในกระชงในอางเกบนา

๑.๑.๘ ดานอนรกษและพฒนาอาชพเพาะเลยงกบ จานวน ๑๐ เรอง ๑) การพฒนารปแบบวธการเลยงกบนาและกบบลฟรอกใหเหมาะสมกบสภาพพนทและ บอเลยงแบบตาง ๆ ๒) การศกษาและพฒนาวธการขยายพนธกบในบอเลยงแบบตาง ๆ ๓) อตราการเจรญเตบโต และวธการลดอตราการตายของกบนาในชวงฤดหนาว ๔) การศกษาดานการตลาด การจดกลมเกษตรกรและการแปรรปผลผลต ๕) การศกษาทดลองขยายพนธกบนาโดยวธธรรมชาต ๖) การศกษาทดลองขยายพนธกบบลฟรอกโดยวธธรรมชาต ๗) การขยายพนธกบนาโดยวธการฉดกระตนดวยฮอรโมน ๘) การขยายพนธกบบลฟรอกโดยวธการฉดกระตนดวยฮอรโมน ๙) การศกษาชนดของโรคและศตรของกบ ๑๐) การศกษาตนทนในการเลยงกบของเกษตรกร

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๗

๑.๒ ผลงานดานวชาการ ทไดจากโครงการศกษา ทดลอง วจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารทดาเนนการสนสดแลว ทสามารถนามาใชเปนขอมลทางวชาการเพอการพฒนา และแกไขปญหารวมทงยนยนความสาเรจของการดาเนนงานโครงการ จานวน ๑๒๖ โครงการ/กจกรรม ประกอบดวย ๑.๒.๑ ดานการพฒนาแหลงนา จานวน ๔ เรอง ๑) การเชอมโยงระหวางลมนา ๒) การศกษาวเคราะห คานวณขอมลปรมาณนาฝนของศนยฯ และปรมาณนาฝนทเพมขน ๓) การศกษาการสญเสยนาของอางเกบนาหนองปลาสวาย ๔) การศกษาการใชหญาแฝกเพอการชะลอความเรวของนา

๑.๒.๒ ดานการพฒนาปาไม จานวน ๒๓ เรอง ๑) ลกษณะโครงสรางปาบรเวณพนทลมนาหวยฮองไคร (ป ๒๕๓๖) ๒) ลกษณะโครงสรางของปาในบรเวณพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ (ป ๒๕๕๓) ๓) องคประกอบชนดพรรณพช ๔) องคประกอบของพรรณไมภายหลง ๑๖ ป (พ.ศ. ๒๕๒๗-๒๕๔๒) ของการพฒนาปาไมตามแนวพระราชดาร ๕) การเจรญเตบโตของพรรณไมปาเตงรงบางชนดในพนทรบนาฝนตามธรรมชาตและพนททรบนาชลประทาน ๖) การศกษานเวศวทยาเพอการอนรกษสตวปา ๗) ลกษณะทางอทกวทยาของพนทลมนาหวยฮองไครทไดรบการพฒนาตามแนวพระราชดาร ๘) อตราการสญเสยหนาดน และนาไหลบาจากแปลงทดลองปลกพชระบบวนเกษตรภายใต ปาเตงรงธรรมชาต ๙) การรวงหลนและการสลายของเศษซากพชของปาเตงรง ๑๐) การรวงหลนและการสลายของเศษซากพชของปาเตงรง รนท ๒ (ส.ค. ๒๕๓๖–ก.ค.๒๕๓๗) ๑๑) ระบบวนเกษตรทเหมาะสมในการพฒนาแหลงนาในภาคเหนอตอนบนกรณศกษาพนทปาเตงรง และเบญจพรรณ ๑๒) การไหลบาของนา และตะกอนจากแปลงทดลองการใชทดนรปแบบตาง ๆ ในพนทโครงการศนยฯ ๑๓) การประยกตใชขวดพลาสตกใชแลว เพอวดนาฝน ๑๔) การศกษาการเปลยนแปลงโครงสรางของระบบนเวศลมนา ๑๕) การศกษาการตกกระจายของปรมาณนาฝน ๑๖) ลกษณะโครงสรางปาบรเวณลมนาหวยฮองไคร จงหวดเชยงใหม ๑๗) การศกษาการชะลางหนาดน (การไหลของตะกอนและนา) ๑๘) การศกษาความชนในดน ๑๙) การศกษาความเปนกรดเปนดางของดน ๒๐) การศกษาปรมาณอนทรยวตถในดน ๒๑) การศกษาความหลากหลายของไมพนลางและการสบพนธทางธรรมชาต ๒๒) การศกษาการกกเกบนาฝนและการไหลผานลาตนและเรอนยอด ๒๓) การศกษาการพฒนาสภาพปาเตงรงภายหลงการเกดไฟปา

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๘

๑.๒.๓ ดานการพฒนาทดน จานวน ๑๐ เรอง ๑) ความยากงายในการชะลางพงทลายของดนชดล ๒) การสญเสยดนโดยใชมาตรการอนรกษดนและนาแบบตาง ๆ ในการปลกพชไร ๓) ระบบการปลกพชแบบผสมผสานเพอการอนรกษบนพนทผนใหญของเกษตรกร ๔) การศกษาและสาธตชนดของพช เพอใชทาแนวอนรกษ ๕) การทดสอบระบบการปลกพชเชงอนรกษบนพนทลาดชน ๖) การจดหาพนทลาดชน เพอการเกษตรแบบยนยง ๗) การศกษาการสญเสยดน โดยมาตรการอนรกษดนและนา แบบตาง ๆ ในการปลกพชไรบนพนทลาดเท ๘) การทดลองสาธตระบบการปลกพชเชงอนรกษบนพนทลาดชนในพนทเกษตรกร ๙) ศกษาการจดทาระบบสารสนเทศภมศาสตร และฐานขอมลการเกษตรของศนยฯ และหมบานรอบบรเวณศนยฯ ๑๐) การศกษาระบบการปลกพชรวมกบการใชผลตภณฑพฒนาทดนบนทดอน

๑.๒.๔ ดานการพฒนาการปลกพช จานวน ๒๘ เรอง ๑) การศกษาและพฒนาการปลกพชผก, ตระกลแตง, ตระกลกะหลา, ตระกลมะเขอและหนอไมฝรง ๒) การศกษาการเจรญเตบโตและรวบรวมพชสมนไพรและเครองเทศ ๓) การศกษาสตรอาหารเพาะเหด ๗ ชนด ๔) การศกษาเพาะเหดนางรมฮงการกบวสดเพาะเปลอกถวเหลองและขเลอยไมยางพารา ๕) การศกษาการเพาะเหดนางรมโดยใชสตรอาหารไมยราบยกษบด ๖) การศกษาการเพาะเหดนางรมโดยใชวสดเพาะหญาแขม ๗) การศกษาการเพาะเหดนางรมฮงการกบวสดเพาะหญาแฝก ๘) การศกษาการเพาะเหดภฐานกบวสดเพาะหญาแฝก ๙) การศกษาการเพาะเหดเปาฮอกบวสดเพาะหญาแฝก ๑๐) การศกษาการเพาะเหดหวลงกบวสดเพาะหญาแฝก ๑๑) การศกษาทดลองการใชเศษวสดในทองถน ๑๐ ชนด เพอลดตนทนการผลตเหดเปาฮอ ๑๒) การศกษาทดลองการใชเศษวสดในทองถน ๑๐ ชนด เพอลดตนทนการผลตเหดภฐาน ๑๓) การศกษาการเพาะเหดนางรมหลวงในถงพลาสตก ๑๔) การศกษาการเพาะเหดนางนวลในถงพลาสตก ๑๕) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชวสดเพาะจอกหหนแหงและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดนางรมฮงการ ๑๖) การศกษาทดลองสตรอาหารโดยใชวสดเพาะจอกหหนแหงและขเลอยไมยางพาราเพาะเหดนางฟาภฐาน ๑๗) การศกษาและขยายพนธไตรโคมาเดอรมา สาหรบการผลตผกและผลไมปลอดภยจากการใชสารเคม ๑๘) การศกษาและการพฒนาการปลกไมผล : มะมวงหมพานต ๑๙) การพฒนาการปลกไมผล : ลนจ ๒๐) การศกษาและพฒนาพชตระกลสม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๑๙

๒๑) การศกษาทดสอบการใหผลผลตของมะคาเดเมยนท ๒๒) การศกษา ทดสอบการปลกขาวรมอางเกบนา ๒๓) การศกษาสตรอาหารทเหมาะสมกบเหดหหนหนา ๒๔) การศกษาสตรอาหารทเหมาะสมกบเหดกระดาง (เหดลมปา) ๒๕) การศกษาเพาะเหดหหนหนาและเหดหหนเผอก ๒๖) การศกษาทดสอบการปลกยางพาราทถกตองและเหมาะสมในภาคเหนอ ๒๗) การศกษาและทดสอบการปลกชาจนพนธมณฑลยนาน ๒๘) การทดสอบและพฒนาการผลตพชอนทรย

๑.๒.๕ ดานการพฒนาเกษตรกรรมแบบประณต จานวน ๒๔ เรอง ๑) กลวยไมดนชางผสมโขลง : นเวศวทยาและการอยรอด ๒) การเจรญเตบโตของกลวยไมดนชางผสมโขลง (Eulophia gramines lindl.) ในสภาพปลกเลยง ๓) การเพาะฝกออนกลวยไมปาโดยวธปลอดเชอ ๔) การศกษารปแบบไอโซไซมของกลวยไมดนชางผสมโขลงและหมกลง ๕) สณฐานวทยาของเอองดน ๖) การศกษารปแบบไอโซไซมของกลวยไมดนวานจงนาง ๗) วงจรการเจรญเตบโตของกลวยไมดนวานจงนาง ๘) สณฐานวทยาของเอองนาตน ๙) นสยการเจรญเตบโตของกลวยไมดนชนดวานจงนางและแผนดนเยน ๑๐) การศกษาโครโมโซมของกลวยไมดนชางผสมโขลง ๑๑) การศกษาโครโมโซมของวานมหาโชค ๑๒) การศกษารปแบบไอโซไซมของกลวยไมดนเอองฉตรมรกตและสกนคล ๑๓) การศกษารปแบบไอโซไซมของแผนดนเยน ๑๔) การศกษาวงจรการเจรญเตบโตของกลวยไมดนเอองนาตน ๑๕) การศกษาโครโมโซมของกลวยไมเอองฉตรมรกตและสกนคล ๑๖) หวของกลวยไมดน ๑๗) การศกษาการเจรญเตบโตและความสามารถในการแตกกอและพฤตกรรมการอยรวมกนของหญาแฝกทองถน ๖ สายพนธและตนพนธกรรมพชในแปลงปลกรกษาพนธกรรมพช อพ.สธ. ในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๑๘) การศกษาการตดเมลดและการกระจายพนธจากเมลดของหญาแฝกทองถน ๖ สายพนธ ๑๙) Morphology and Chromosome Number Of Globba Accessions Collected from Khun Mae Kwuang National Reserved Forest ๒๐) Observation on Growth Performance Of Four Vetiver Varieties Under Natural Shade ๒๑) Preliminary Studies Of Vetiver Multiplication From Seeds ๒๒) การศกษาลกษณะของหญาแฝกทองถนในแปลงรวบรวมพนธหญาแฝกทองถน ในพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๒๓) การทดสอบประสทธภาพของหญาแฝกทนรมในพนทปา ๒๔) การศกษาศกยภาพของการขยายพนธหญาแฝกจากเมลด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๐

๑.๒.๖ ดานการพฒนาปศสตวและโคนม จานวน ๒๕ เรอง ๑) การเจรญเตบโตของโคนมเพศเมยพนธโฮสไตนฟรเชยน ๕๐ % หลงการหยานมชวงฤดแลง (๑๒๐ วน) ๒ กลม ในสภาพการเลยงทตางระบบกน ๒) การศกษาเชงเปรยบเทยบผลผลตเกยวกบพชอาหารสตว (ตระกลถว) ในสวนผลไม และพนทปาโปรง (ปาบารง) เพอนามาเลยงสตว ๓) การศกษาเชงเปรยบเทยบการใหผลผลตของพชอาหารสตว ๔ ชนด ซงลกษณะการเตรยมดนปลกระบบเดยวกนในสภาพปาโปรงตางกนเฉพาะการใหปย (สตร ๑๕-๑๕-๑๕) และไมใหปย ๔) การศกษาเชงเปรยบเทยบระยะการใหนมและผลผลตนานมของโคนมพนธโฮสไตน ฟรเซยน ๗๕ % ในการใหนม ครงท ๑และ ๒ ระหวางโคนม ๒ กลม ทมสภาพการเลยงทตางระบบกน ๕) การเปรยบเทยบผลผลตการใหนม (Milk Production) ในชวงLactation ท ๓ โคนมพนธโฮสไตนฟรเซยน ๗๕ % ของโคนม ๒ กลมในการเลยงทตางระบบกน ๖) การศกษาเชงเปรยบเทยบระยะการใหนมของโคพนธโฮสไตนฟรเซยน ๕๐ % (TMZ) ตงแต Lactation ท ๑-๓ ระหวางโคนม ๒ กลม ทมระบบการเลยงทตางกน ๗) การศกษาเชงเปรยบเทยบการมชวตรอดของพนธพชอาหารสตว เมอนาไปปลกในพนทโปรง โดยไมมการใชเครองจกรกลเครองมอทนแรง (ไมมการไถพรวน) เพอการอนรกษตนนา ๘) การศกษาความอยรอดของไกพนธเซยงไฮและพนธลกผสมในสภาพการเลยงดแบบชาวบาน ในพนทศนยฯ ๙) การศกษาเชงเปรยบเทยบผลผลตของหญาขน เมอปลกผสมกบถวฮามาตาตอการตอบสนองและปยคอกตางชนดกน ๑๐) การศกษาเชงเปรยบเทยบการใหนม (Lactation period) ของโคนมพนธโฮสไตนฟรเซยน ๗๕ % ของโค ๒ กลม ทมวธการเลยงดตางระบบกน ๑๑) การศกษาเชงเปรยบเทยบอายเฉลยของแมโค เมอใหลกตวท ๓ โคนมพนธโฮสไตนฟรเซยน ๗๕ % (TMZ) ระหวางโค ๒ กลมเมอมการเลยงดตางระบบกน ๑๒) การศกษาเชงเปรยบเทยบอายแมโค ตงแตใหลกตวแรกถงตวท ๔ ของโคนมพนธโฮสไตน ฟรเซยน ๕๐ % (TMZ) ๒ กลมในสภาพการเลยงดทตางระบบกน ๑๓) การศกษารปแบบวธประหยดและปลอดภยสาหรบการเลยงลกโคนม ตงแตแรกเกดถงหยานม โดยใชธาตอาหารสกรออนสตรสาเรจผสมนานมดบในปรมาณทจากด ๑๔) การจดการเพอแกปญหาการผสมตดยากในโคนม ๑๕) ศกษาทดลองการใชสมนไพรรกษาโรคหวดในไก ๑๖) งานทดสอบการเลยงสตวเลกและสตวปก ๑๗) การทดสอบการเลยงแพะนม ๑๘) การศกษาแมลงเหลอบ (Horse fly) ๑๙) การศกษาการใชหญาแฝกเพอลดภาวะปนเปอนจากฟารมปศสตว ๒๐) การศกษาอตราการเจรญเตบโต และคณภาพซากสกรลกผสมหมปาและเหมยซาน ๒๑) การศกษาเปรยบเทยบการตอบสนองการใหผลผลตของหญากนนสมวง ระหวางการใชปยวทยาศาสตร และปยคอกมลโค ๒๒) การศกษาผสมเทยมแพะนม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๑

๒๓) การจดการสตวปกเพอเพมผลผลต ๒๔) การทดลองการแปรรปนมแพะเพอจาหนาย ๒๕) การศกษาการแกไขการผลตตดยากในโคนมดวยฮอรโมนเพศ

๑.๒.๗ ดานการพฒนาประมง จานวน ๘ เรอง ๑) การประเมนผลการปลอยปลาชนดตาง ๆ ในจานวนทเหมาะสมในอางเกบนาท ๗ ๒) การเพมผลผลตปลาในอางเกบนาท ๒ ดวยการเลยงปลานลแดง ในกระชง ๓) การเลยงปลาดกอยเทศในกระชงในอางเกบนา ๔) การศกษาอตราการเจรญเตบโตของปลาแรดในกระชงดวยอาหารตางกน ๓ ชนด ๕) การสารวจชลชววทยาและทรพยากรประมงในอางเกบนาหวยฮองไครท ๗ ๖) การสารวจชลชววทยา และประชากรปลา บรเวณลาหวยแมลาย ๗) การเลยงปลาตะเพยนในกระชงในอางเกบนา ๘) การศกษาผลการเปลยนเพศปลานลระหวางการใชฮอรโมนและการใชอณหภมสง

๑.๒.๘ ดานอนรกษและพฒนาอาชพเพาะเลยงกบ จานวน ๔ เรอง ๑) การศกษาทดลองเลยงกบภเขาในบอเลยงแบบธรรมชาต ๒) การทดลองเลยงกบอกหนาม ๓) การตรวจสอบเครองหมายทางพนธกรรมของกบนา Hoplobatrachus rugulosus โดยใชขอมลไอโซไซม ๔) การศกษาลกษณะพนธกรรมของกบบลฟรอกโดยใชขอมลของไอโซไซมตรวจวเคราะหเอนไซม

๑.๓ โครงการศกษา ทดลอง วจยทอยระหวางดาเนนการ จานวน ๓๖ โครงการ/กจกรรม ประกอบดวย

๑.๓.๑ ดานการพฒนาแหลงนา จานวน ๒ เรอง ๑) การศกษาผลผลตนา (Water Yield) ของลมนาหวยฮองไคร ๒) การศกษาขอมลทางอทกวทยาอางเกบนา และพฤตกรรมของระดบนาใตดน บอบาดาล โครงการพฒนาเบดเสรจลมนาสาขาแมนาปงอนเนองมาจากพระราชดาร

๑.๓.๒ ดานการพฒนาปาไม จานวน ๖ เรอง ๑) การศกษารวบรวมขอมลดานอตนยมวทยา ๒) การศกษาการทาหนาทการใหบรการของระบบนเวศลมนา ๓) การศกษาระบบนเวศสตวปา ๔) การศกษาระบบการเปลยนแปลงและพฒนาการของทรพยากรปาไม ๕) การศกษาระบบผลผลตปาไมและเศรษฐกจปาไม ๖) การศกษากระบวนการและรปแบบการสงเสรมเพอการพฒนาปาไม

๑.๓.๓ ดานการพฒนาทดน จานวน ๕ เรอง ๑) การทดสอบ สาธต การใชประโยชนทดนบนพนทลาดเท ๒) การจดทาตวชวดดานดน ๓) การศกษาการเปลยนแปลงคณสมบตของดน จากการวเคราะหดน ๔) การจดการดนและพชแบบผสมผสานเพอการเกษตรแบบยงยน ๕) ผลการใชปยสงตดตอผลผลตพชเศรษฐกจในพนทหมบานขยายผล

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๒

๑.๓.๔ ดานการพฒนาและปลกพช จานวน ๗ เรอง ๑) การศกษาและทดลองการใชเศษไมมะมวงเพาะเหดสมนไพร ๒) การศกษาและทดสอบการปลกสบดา และการขยายพนธสชมชน ๓) การเสรมสรางศกยภาพการผลตผกปลอดสารพษกระจายสครวเรอน ๔) การศกษาทดลองการใชเศษไมกระทอนรวมกบขเลอยไมยางพาราเพาะเหดหอม ๕) การพฒนาและคดเลอกพนธขาวกาและขาวขาวดอกมะล ๑๐๕ ๖) การวจยพฒนาตนแบบการจดการใบไมเพอลดมลพษทางอากาศชวยฤดแลงในเขตพนทลมนา ๗) การผลผลตเหดตบเตาในสภาพธรรมชาตพนทลมนาหวยฮองไคร

๑.๓.๕ ดานการพฒนาเกษตรกรรมแบบประณต จานวน ๙ เรอง ๑) การปรบปรงพนธวานสทศ ๒) การศกษาและรวบรวมพนธกลวยไมธรรมชาต ๓) การรวบรวมพนธและศกษาลกษณะผกพนเมองเศรษฐกจภาคเหนอ ๔) การสารวจเหดปาในพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๕) งานปรบปรงพนธกลวยไมดน ชนดเอองดนลาว บานดก วานจงนางและเอองนาตน ๖) การคดเลอกและศกษาเอกลกษณของหญาแฝกทองถนเพอการอนรกษดนและนาในพนทปา ๗) การศกษาการเจรญเตบโตและการแตกกอของตนกลาหญาแฝกสายพนธทนรมในพนทอนรกษดนและนา ๘) การศกษารปแบบของการสรางแถบตนกลาหญาแฝกเพอการขยายพนธ ๙) การสารวจและรวบรวมพนธและการปลกรกษาพชสมนไพรพนบานของภาคเหนอ

๑.๓.๖ ดานการอนรกษและพฒนาอาชพเพาะเลยงกบ จานวน ๕ เรอง ๑) การศกษาวธการเพมศกยภาพในการเพาะเลยงกบ โดยการใชวสดธรรมชาต นามาเพาะเลยง โดยวธเกษตรธรรมชาต ๒) การศกษาโรคจากจลนทรยและปรสตทพบในบอเลยงและการปองกนกาจด ๓) การศกษาความหลากหลายของชนดและประชากรของสตวสะเทนนาสะเทนบกภายในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๔) การพฒนาพนธกบ ๕) ความหลากหลายทางชวภาพของแมลงกลมทเปนตวชวดสงแวดลอมและเปนประโยชนตอการทองเทยวเชงเกษตรและเชงนเวศ

๑.๓.๗ ศนยบรการการพฒนาขยายพนธไมดอกไมผลบานไรอนเนองมาจากพระราชดาร จานวน ๒ เรอง ๑) ผลของชนดและอตราปยตอการเจรญเตบโตของหงสเหน ๒) การบงคบการออกดอกของหงสเหน

การดาเนนงานศกษา ทดลอง วจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารทผานมา มลกษณะเปนงานศกษา วจย ตามแนวพระราชดารทไดทรงพระราชทานไวใหแกศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร โดยเนนใหสามารถนาไปปรบใชใหเหมาะสมกบทองถน และ ผลการศกษาทไดราษฎรสามารถนาไปปฏบตไดจรง ผลการศกษาวจยสวนใหญของศนยฯ เปนผลงานดานวชาการทนามาใช เปนขอมลทางวชาการเพอการพฒนาแกไขปญหา รวมทงยนยนความสาเรจของโครงการ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๓

และเปนการศกษาวจยตอเนองทตองใชระยะเวลานาน เพอการศกษาทเหนผลจรง สวนผลการศกษาวจยทประสบผลสาเรจแลว นาไปขยายผลสราษฎร

นอกจากนสภาพพนทมการเปลยนแปลงจากเดมทเคยเปนพนทปาเสอมโทรม เนองจากการตดไม ไฟไหมปา ดนถกชะลาง เหลอเปนหน ลกรงและกรวด ปจจบนกลายเปนพนทปาทอดมสมบรณและเปนพนท สเขยว สภาพปาเตงรงทเสอมโทรมเดมม ๕๑ เปอรเซนตของพนท ปจจบนมเพยง ๒๐ เปอรเซนต สวนสภาพ ปาเบญจพรรณ เดมม ๑๖ เปอรเซนต ปจจบนเพมเปน ๕๔ เปอรเซนต ชนดของพนธไมจากเดม ๓๕ ชนด เพมเปน ๘๐ ชนด ความหนาแนนของตนไม จากเดม ๑๐๐ ตนตอไร เพมเปน ๒๐๐ - ๒๔๐ ตนตอไร การปกคลมเรอนยอดเพมจาก ๓๐ เปอรเซนต เปน ๖๐ - ๗๐ เปอรเซนต พนทหนาตดของตนไมเพมจาก ๑.๘ ตารางเมตรตอไร เพมเปน ๓.๘ ตารางเมตรตอไร สาหรบอนทรยวตถในดน จากเดม ๑ เปอรเซนตโดยนาหนก เพมเปน ๔.๓๐ เปอรเซนตโดยนาหนก ความชนของดนเพมจาก ๑๖ เปอรเซนต เปน ๒๑ เปอรเซนต ปรมาณฝนเฉลยเพมขนจาก ๑,๑๔๒.๒๐ มลลเมตร เปน ๑,๓๕๘.๒๔ มลลเมตร จานวนวนทฝนตกจาก ๘๐ - ๙๐ วนตอป เพมเปน ๑๑๐ - ๑๒๐ วนตอป ความชนสมพทธเฉลยทงปเพมขนจากเดม ๕๕ เปอรเซนต เปน ๗๖ เปอรเซนต นอกจากนยงพบวาลาหวยบางแหงมนาไหลเกอบตลอดป จากเดมทเคยเปนลาหวยแหง รวมทงมกลวยไมปาเจรญเตบโตอยบนตนแงะ ตนเปา และตนสกเพมขน จากเดมสารวจพบกลวยไมธรรมชาตเพยง ๒๔ ชนด ปจจบนรวบรวมไดถง ๑๒๑ ชนด อกทงพบนกประจาถนจานวน ๙๔ ชนด นกอพยพจานวน ๒๘ ชนด นกทพบเหนไดงาย ๒๒ ชนด และสตวปาชนดอน เชน นกยง ไกปา หมปา กระตายปา เกง ตะกวด กระรอก ง หมาปา เปนตน

๒. งานดานการบรหารจดการผลการศกษา ทดลอง วจย

การบรหารจดการผลการศกษา ทดลอง วจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร มผลการดาเนนงานรวมทงสน จานวน ๒๒๘ เรอง ประกอบดวย

๒.๑ โครงการศกษา ทดลอง วจย ทดาเนนการสนสด และนาไปขยายผลสราษฎรแลว จานวน ๖๖ เรอง โดยแบงเปนดานตาง ๆ ดงน ๑) ดานการพฒนาแหลงนา จานวน ๓ เรอง ๒) ดานการพฒนาปาไม จานวน ๑ เรอง ๓) ดานการพฒนาทดน จานวน ๑๗ เรอง ๔) ดานทดสอบการปลกพช จานวน ๒๐ เรอง ๕) ดานเกษตรกรรมแบบประณต จานวน ๒ เรอง ๖) ดานการพฒนาปศสตวและโคนม จานวน ๙ เรอง ๗) ดานการพฒนาการประมง จานวน ๔ เรอง ๘) ดานการอนรกษและพฒนาพนธกบ จานวน ๑๐ เรอง

๒.๒ โครงการศกษา ทดลอง วจย ทดาเนนการสนสดและเปนผลงานดานวชาการทสามารถนาไปใชเปนขอมลทางวชาการ เพอการพฒนาตอยอด และแกไขปญหา รวมทงยนยนความสาเรจของการศกษา ทดลอง วจย จานวน ๑๒๖ เรอง

๒.๓ โครงการศกษา ทดลอง วจย ทอยระหวางดาเนนการ (ดาเนนการตอเนอง) จานวน ๓๖ เรอง เพอเกบรวบรวมขอมลหาบทสรปสาหรบนามาใชเพอการขยายผล หรอเปนขอมลทางวชาการเพอการศกษาตอไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๔

การดาเนนงานดงกลาวมหนวยงานตาง ๆ รวมกนดาเนนงานในลกษณะคณะทางานเปนผรบผดชอบ ในการปฏบตในลกษณะของการจดทาแปลงสาธต ทดลอง เพอเปนแหลงเรยนร ไดเหนของจรง พรอมทงสงเสรมและสนบสนนใหมการนาไปใชปฏบตตามความเหมาะสมกบศกยภาพของเกษตรกร ชมชน และทองถน โดยผานโครงการฝกอบรมถายทอดเทคโนโลย ทงภาคทฤษฎและปฏบตในลกษณะงาย ๆ ประหยด และสามารถนาไปปฏบตไดจรง

๓. งานดานการขยายผลสราษฎร

การขยายผลคอการนาผลสาเรจของการศกษา ทดลอง วจย และพฒนาของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ไปสเกษตรกรทวไปในลกษณะการสาธต การถายทอดองคความร ทงในดานวชาการและการปฏบต การสงเสรมสนบสนน ซงเปนวธการงาย ๆ และประหยด ทราษฎรสามารถนาไปประยกตใช หรอนาไปใชในการประกอบอาชพทพงตนเองได พรอมทงยกระดบรายไดและคณภาพชวตไดจรงอยางมประสทธภาพ โดยมวตถประสงคดงน

๑. เพอแสดงผลสาเรจและรปแบบของการศกษา ทดลอง วจย และพฒนาทศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ไดดาเนนการดานตาง ๆ เผยแพรไปสเกษตรกร และราษฎรไดเขามาศกษา ไดเหน แลวนาไปปฏบตตอ อยางไดผล

๒. เพอพฒนาอาชพราษฎรหมบานรอบบรเวณศนยฯ ๑๘ หมบานและหมบานศนยสาขา รวมทงราษฎรภมภาคอนทวไป ทมความสนใจมาเรยนรทศนยฯ และโครงการบรการพฒนาในระดบพนท ในการใหความร เพมขดความสามารถ พฒนาทกษะในการประกอบอาชพ เพอการผลตทเหมาะสมสอดคลองกบความพรอมของชมชน และศกยภาพของพนท

๓. เพอสงเสรมและเสรมสรางการมสวนรวมของทองถนและชมชน ในการบรหารทรพยากรธรรมชาต อนรกษและฟนฟสงแวดลอม ตามรปแบบความสาเรจของศนยฯ

๔. เพอใหราษฎรมอาชพ มรายไดสการพงตนเอง ตามแนวพระราชดารเศรษฐกจพอเพยงอยางยงยน และราษฎรมความเขมแขง มความมนคงในการดารงชวตทดขน

การดาเนนการขยายผลของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ทผานมา ไดดาเนนการในลกษณะสาคญ ๓ วธ คอ

๓.๑ การจดทาการสาธต หรอแปลงสาธตไวภายในบรเวณศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร ในลกษณะศนยบรการเบดเสรจ (One Stop Service) โดยมเจาหนาทคอยใหคาแนะนา และมเอกสารเผยแพรประชาสมพนธไวแจกจายแกประชาชนผสนใจท เขามาศกษาดงานใน ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ซงสถตทผานมาในระยะ๕ ป (พ.ศ.๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) มผสนใจศกษาดงาน รวม ๓๘๒,๖๖๗ ราย

๓.๒ การฝกอบรม ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารจดใหมการฝกอบรมใหความรในดานตาง ๆ ตามความเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพแวดลอมตาง ๆ ซงมการอบรมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต เพอใหผเขาอบรมไดร ไดเหน และไดสมผสองคความรตาง ๆ อยางจรงจง เพอนาความรทไดไปประกอบอาชพเลยงตนเองและครอบครวตอไป โดยมผสนใจเขารบการฝกอบรม ๓๗,๐๙๙ ราย ตามหลกสตรการฝกอบรมดานตาง ๆ จานวน ๖๑ หลกสตรหลก ดงน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๕

ดานแหลงนา หลกสตรการสรางฝายตนนาลาธารดวยวสดดนซเมนต

ดานปาไม หลกสตรฝายตนนาลาธารเพอการอนรกษและพฒนาทยงยน

หลกสตรการปลกไม ๓ อยางประโยชน ๔ ประการ ตามแนวพระราชดาร

หลกสตรอาสาสมครพทกษไพร อากาศสดใส ไรหมอกควนไฟปา หลกสตรการมสวนรวมของชมชนในการอนรกษทรพยากรปาไม

หลกสตรการพฒนาสนบสนนการใชแนวพระราชดารในการพฒนาชมชนใหมความยงยน

หลกสตรชมชนรวมใจดานภยหมอกควนไฟปา

หลกสตรเยาวชนรวมใจดานภยหมอกควนไฟปา หลกสตรอาสาสมครรวมใจตานภยหมอกควนไฟปา

หลกสตรเยาวชนอาสาพทกษไพรอากาศสดใสไรหมอกควนไฟปา

ดานพฒนาทดน หลกสตรการทาและการใชปยอนทรย เพอลดตนทนการผลตทางการเกษตร

หลกสตรการเพมประสทธภาพ ปยอนทรยอดเมด

ดานพฒนาการปลกพช

หลกสตรการเพาะเหดเศรษฐกจ หลกสตรการปลกผกปลอดสารพษ

หลกสตรการปลกและขยายพนธไมผล

หลกสตรการปลกและการจดการไมผลแบบผสมผสาน หลกสตรการพฒนาเพอเพมศกยภาพของเกษตรกรตวอยาง

หลกสตรการผลตนาสมควนไม

ดานพฒนาปศสตว หลกสตรการเลยงไกพนเมอง

หลกสตรการเลยงสกร หลกสตรการเลยงแพะนม

หลกสตรการเลยงกระตาย

หลกสตรการเลยงโคเนอ

หลกสตรการเลยงเปดเทศ

ดานพฒนาประมง

หลกสตรการเลยงปลาเพอยงชพ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๖

ดานพฒนาการเพาะเลยงกบ หลกสตรการเพาะเลยงกบและขยายพนธกบ

หลกสตรการพฒนาศกยภาพในการเพาะเลยงกบ

หลกสตรโรคกบและการปองกนรกษา

ดานสงเสรมการเกษตร

หลกสตรเกษตรผสมผสานในรปแบบเศรษฐกจพอเพยง หลกสตรการพฒนาศกยภาพปราชญชมชนและแหลงเรยนร

หลกสตรการพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑ

หลกสตรการแปรรปอาหาร

หลกสตรการแปรรปเครองดม หลกสตรการแปรรปผลตภณฑ

หลกสตรการพฒนาศกยภาพของกลมอาชพนอกภาคการเกษตร

หลกสตรการพฒนาศกยภาพชาวนารนใหม หลกสตรการผลตและกระจายเมลดพนธขาวพนธด

หลกสตรการสงเสรมการเกษตรตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในครวเรอนเกษตร

ดานบญชสหกรณ หลกสตรการออมและการจดทาบญชตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

หลกสตรการบนทกบญชเบองตนและบญชฟารม หลกสตรการเสรมสรางการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงเพอเพมความเขมแขงระดบครวเรอน

ดานอตสาหกรรมในครวเรอน หลกสตรการตดเยบเสอผาพนฐาน

หลกสตรการทาผลตภณฑดอกไมจากกระดาษสา

หลกสตรการทากระดาษสา หลกสตรเทคนคการจดดอกไมสด

หลกสตรการทาของทระลกจากวสดทองถนขนพนฐาน

หลกสตรการทาดอกไมประดษฐจากดนไทย

หลกสตรการทาพวงหรดจากดอกไมแหง หลกสตรการตมด

หลกสตรการนวดแผนไทย

หลกสตรการทากลองกระดาษสา หลกสตรการทาผลตภณฑกระดาษสา

หลกสตรซลสกรน

หลกสตรการออกแบบประจภณฑ หลกสตรการนวดฝาเทา

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๗

หลกสตรชางซอมเครองยนตเลก

หลกสตรชางซอมบารงเครองใชไฟฟาเบองตน หลกสตรชางเชอมไฟฟาโลหะเบองตน

หลกสตรการประดษฐของชารวยของทระลก

หลกสตรการจกสานไมไผประเภทของชารวยของทระลก หลกสตรการนวดสปา

ผลสาเรจทโดดเดน (High Light) ทคดเลอกจากผลการศกษา ทดลอง วจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ทมความโดดเดน โดยสามารถนาไปขยายผลและประยกตใชกบชวตประจาวนของเกษตรกร ใหแกผสนใจเขามาศกษา ไดตามความเหมาะสม เพอใหเปนแนวทางในการดาเนนชวตและการประกอบอาชพ และพฒนาคณภาพชวตใหดขน โดยมผลสาเรจทโดดเดนจานวน ๑๙ เรอง ดงน

๑) ระบบนเวศลมนาทยงยน ๒) ฝายตนนาลาธาร เพอการฟนฟลมนาตามแนวพระราชดาร ๓) การเพาะเหดเศรษฐกจและตนทนการผลต ๔) การปลกผกปลอดภยจากสารพษ ๕) การปลกและขยายพนธสมโอ (พนธขาวใหญ, พนธขาวทองด) ๖) การเพาะเลยงปลานลในกระชง ๗) การเลยงปลากดหลวงในบอซเมนตกลมระบบนาไหลผาน ๘) การเลยงปลาดกบกอยในบอซเมนตกลม ๙) การเลยงกบบลฟรอกโดยวธเกษตรธรรมชาต ๑๐) การเลยงกบนาโดยวธเกษตรธรรมชาต ๑๑) การเลยงแพะนมซาแนน-แองโกล ๑๒) การเลยงไกพนเมองพนธประดหางดา ๑๓) การเลยงสกรลกผสมเหมยซาน ๑๔) พชอาหารสตวในพนทปาโปรง ๑๕) การจดการดนตนเพอปลกผกอนทรย ๑๖) การฟนฟดนดวยปยหมกใบไมและนาหมกชวภาพเพอการผลตพช ๑๗) การปลกหญาแฝกในพนทลมนา ๑๘) การเพาะหญาแฝกดวยเมลด ๑๙) การผลตไมดอกนอกฤด

๓.๓ การขยายผลการศกษา ทดลอง วจยทประสบผลสาเรจจากศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดารไปสเกษตรกรและประชาชนทสนใจทวไป โดยเฉพาะอยางยงในเขตหมบานรอบบรเวณศนย ๑๘ หมบานประกอบดวย หมบานรอบบรเวณศนย หมท ๑ - ๑๐ ตาบลแมโปง อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม หมท ๔, ๖, ๗ ตาบลหวยแกว อาเภอแมออน, หมท ๑ ตาบลเชงดอย อาเภอดอยสะเกด, หมท ๑, ๒, ๕ ตาบลแมฮอยเงน อาเภอดอยสะเกด และหมท ๒ ตาบลปาปอง อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม มจานวนเกษตรกรทงสน ๔,๐๐๓ ครวเรอน ราษฎรสวนใหญประกอบอาชพทานา ทาสวน ปลกไมผล พชไร พชผก และอาชพหตถกรรม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๘

การนาผลสาเรจไปขยายสเกษตรกรหมบานรอบบรเวณศนยฯ ในหวงแผนแมบท ระยะท ๓ (พ.ศ.๒๕๕๐ - ๒๕๕๔) มเกษตรกรเขารบการฝกอบรม จานวน ๒,๐๔๗ ครวเรอน คดเปน ๕๑ เปอรเซนตของจานวนครวเรอน ทงนเกษตรกรทเขารบการฝกอบรมไดรบความรและเทคโนโลยตาง ๆ และนาไปประกอบอาชพจนถงปจจบน จานวน ๘๐๒ ครวเรอน คดเปน ๒๐ เปอรเซนตของจานวนหมบานรอบบรเวณศนยฯ ทาใหมรายไดเพมขน จากเดมกอนเขารวมโครงการมรายไดเฉลยภาคการเกษตรตอครวเรอน ๔๒,๗๙๗ บาทตอครวเรอนตอป ปจจบนมรายไดเฉลยเพมขนเปน ๖๕,๕๓๗ บาทตอครวเรอนตอป ไมนบรวมกบรายไดนอกภาคการเกษตรทเกษตรกรไดจากการรบจางทวไป ทาใหสามารถยกระดบรายไดของราษฎรหมบานรอบบรเวณศนย ในป ๒๕๕๔ กลมเกษตรกรดงกลาว ไดพฒนาเปนเกษตรกรตวอยาง ๑๒๐ ราย และเปนศนยเรยนรตามแนวพระราชดารจานวน ๓๓ ศนย ตนกลาอาชพตนแบบ ๓๐ ราย โดยเปนสถานทศกษาดงานและเยยมชมของผทสนใจไดเปนอยางด

ในการดาเนนงานขยายผลมเจาหนาทของหนวยงานตาง ๆ ทรวมดาเนนงานในศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารทาหนาทถายทอดองคความร และนาความรไปสงเสรมเผยแพรใหกบประชาชน เพอใหสามารถนาความรทไดไปปรบใชในการประกอบอาชพเลยงครอบครว นอกจากนยงมนกเรยน นสต นกศกษา พระสงฆ และประชาชนในสาขาอาชพตาง ๆ เขามาศกษา ดงาน และขอเขารบการฝกอบรม จากศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารเพอนาความรทไดไปใชประโยชนในครอบครว ชมชนและสงคม การขยายผลของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารดาเนนการสงเสรมทงอาชพการเกษตร อาชพอตสาหกรรมในครวเรอน การอนรกษฟนฟ ทรพยากรธรรมชาต ดน นา ปาไม ในลกษณะฝกอบรมและถายทอดเทคโนโลยใหกบเกษตรกรและประชาชนผสนใจทวไป เชน การสงเสรมการปลกไมผลพนธด การปลกผกปลอดสารพษ การเพาะเหดเศรษฐกจ การเลยงสตวปก สตวเลก การเพาะเลยงกบ การเพาะและเลยงปลา การสงเสรมการใชประโยชนจากทดน การทาปยหมก ปยพชสด การทาปยนาชวภาพ การทาการเกษตรแบบผสมผสาน การทาการเกษตรตามแนวทฤษฎใหม การพฒนาพนทตนนา การเพาะเลยงสตวปาเสรมอาชพ การรณรงคการปองกนไฟปา การปลกปา ๓ อยาง ประโยชน ๔ อยาง โดยชมชนมสวนรวม การแปรรปผลตภณฑอาหาร การแปรรปเครองดมสมนไพร การแปรรปผลตภณฑ เปนตน

จากหลกสตรฝกอบรมทงภาคการเกษตรและนอกภาคการเกษตร พบวา ๑๐ อนดบของหลกสตรฝกอบรมทมผสนใจเขามารบการฝกอบรมเรยงตามลาดบ ไดแก

๑) หลกสตรฝายตนนาลาธารเพอการอนรกษและพฒนาทยงยน ๒) หลกสตรการเลยงปลาเพอยงชพ ๓) หลกสตรการเพาะเลยงกบและขยายพนธกบ ๔) หลกสตรการเพาะเหดเศรษฐกจ ๕) หลกสตรการทาและการใชปยอนทรย เพอลดตนทนการผลต ทางการเกษตร ๖) หลกสตรการเลยงไกพนเมอง ๗) หลกสตรการพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑ ๘) หลกสตรการมสวนรวมของชมชนในการอนรกษทรพยากรปาไม ๙) หลกสตรเกษตรผสมผสานในรปแบบเศรษฐกจพอเพยง ๑๐) หลกสตรอาสาสมครพทกษไพร อากาศสดใส ไรหมอกควนไฟปา

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๒๙

๔. วสยทศน พนธกจ เปาประสงคหลก

จากการประเมนสถานการณการพฒนาและวเคราะหปจจยแวดลอม (SWOT) ทงปจจยแวดลอมภายนอกและปจจยแวดลอมภายใน จงกาหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคหลกของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ดงน

๑. วสยทศน

“เปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ตนทางเปนปาไมปลายทางเปนประมง ระหวางทางเปนเกษตรกรรม เพอนาไปขยายผลสประชาชนอยางยงยน ตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”

๒. พนธกจ

๑. ศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดาร

๒. ขยายผลองคความรสประชาชนเพอความยงยนของชมชน

๓. พฒนาแหลงนาและบรหารจดการนา

๔. บรหารจดการองคกรดวยหลกธรรมาภบาล

๓. กลมเปาหมาย

๓.๑ พนทเปาหมาย

๓.๑.๑ พนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม จานวน ๘,๕๐๐ ไร

๓.๑.๒ พนทหมบานรอบบรเวณศนยฯ ๑๘ หมบาน ในตาบลแมโปง ตาบลแมฮอยเงน ตาบล เชงดอย ตาบลปาปอง อาเภอดอยสะเกด ตาบลหวยแกว อาเภอแมออน จงหวดเชยงใหม

๓.๑.๓ พนทศนยฯ สาขา ๑) โครงการพฒนาเบดเสรจลมนาสาขาแมนาปงอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม และอาเภอบานโฮง จงหวดลาพน ๒) ศนยบรการการพฒนาขยายพนธไมดอกไมผลบานไรอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอหางดง จงหวดเชยงใหม ๓) โครงการพฒนาพนทหวยลานอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอสนกาแพง จงหวดเชยงใหม ๔) โครงการพฒนาพนทปาขนแมกวงอนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ๕) โครงการพฒนาพนทดอยตง (พนททรงงาน) อนเนองมาจากพระราชดาร อาเภอแมฟาหลวง จงหวดเชยงราย

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๐

๓.๑.๔ พนทโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร

๓.๑.๕ พนทหมบานในเขตจงหวดเชยงใหมและจงหวดอนในภาคเหนอ ทเกษตรกรมความสนใจเขามาเรยนรและนาไปปฏบต

๓.๒ ลกษณะกลมเปาหมาย

ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ประกอบดวย องคการปกครองสวนทองถนในเขตภาคเหนอ ๑๗ จงหวด เกษตรกร ประชาชน เครอขายชมชน หนวยงานภาครฐ เอกชน และสถาบนการศกษา

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๑

๕. ยทธศาสตร เปาประสงค (ของยทธศาสตร) กลยทธ

เพอใหบรรลวสยทศน พนธกจ และเปาประสงคหลก จงกาหนดยทธศาสตรศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ระยะท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ในการดาเนนงานสนองพระราชดาร ๔ ยทธศาสตร ดงน

๑. ยทธศาสตรดานการศกษา ทดลอง วจย

๒. ยทธศาสตรดานการขยายผลสประชาชน

๓. ยทธศาสตรดานการพฒนาแหลงนาและบรหารจดการนา

๔. ยทธศาสตรดานการบรหารจดการองคกรดวยหลกธรรมาภบาล

๑. ยทธศาสตรดานการศกษา ทดลอง วจย

ยทธศาสตรการศกษา ทดลอง วจย เปนยทธศาสตรหลกของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร ทมงเนนการศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดาร ไดอยางครบถวน สมบรณและเปนงานศกษาวจยในลกษณะตอยอดงานวจยขนพนฐาน สามารถนาผลงานวจยขยายผลการพฒนา ไปสประชาชนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงสนบสนนการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต

๑.๑ เปาประสงคของยทธศาสตร

เพอพฒนางานศกษา ทดลอง วจยของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร อยางเปนระบบ ครบถวนสมบรณ เหมาะสมกบภมสงคม สามารถนาผลงานวจยไปถายทอด และขยายผล การพฒนาไปสประชาชนไดอยางเหมาะสม และเกดประโยชนสงสด ๑) รวบรวม ทบทวน และวางแผนการศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดารใหครบถวน สมบรณ ๒) พฒนาคณภาพงานศกษา ทดลอง วจย ใหสามารถนาไปขยายผลสประชาชน ๓) เพมองคความรและการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ๔) ดาเนนการตามนโยบายของคณะกรรมการบรหารโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ใน ๔ เรองหลก ไดแก การผลตขาวครบวงจร ปยสงตด พลงงานทดแทน พลงงานทางเลอก และการประชาสมพนธ

๑.๒ กลยทธ ๑) รวบรวม ทบทวน และวางแผนการศกษา ทดลอง วจย ตามแนวพระราชดารใหครบถวน สมบรณ ๒) ตอยอดงานวจยขนพนฐาน และมนวตกรรมใหมๆ ทเหมาะสมสอดคลองกบภมสงคม ๓) เพมเครอขายการวจยภายในและตางประเทศ ๔) พฒนาบคลากรดานงานวจยใหมคณภาพ ๕) ระบบการจดเกบ สบคนเพอศกษา วจย ตามแนวพระราชดาร ๖) สนบสนนการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๒

๑.๓ ตวชวด แผนงาน/โครงการ และผรบผดชอบ

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๑. รวบรวม ทบทวน และวางแผนการศกษาทดลอง วจย ตามแนวพระราชดารใหครบถวน สมบรณ

๑.๑ มฐานขอมลงานศกษา ทดลอง วจยทผานมา

แผนงานดานวชาการ จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดทาและรวบรวมเอกสารทางวชาการงานศกษาทดลองวจย

กวช

๑.๒ มการดาเนนการศกษา ทดลอง วจย ทครบถวนตามแนวพระราชดาร

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการศกษาผลผลตนา water yield ของลมนาหวยฮองไคร

กสน

๒) โครงการศกษาขอมลทางอทกวทยาอางเกบนาและพฤตกรรมของระดบนาใตดน บอบาดาล โครงการพฒนาเบดเสรจลมนาสาขาแมนาปง อนเนองมาจากพระราชดาร

กพน

๓) โครงการวเคราะหความแตกตางของวสดทใช

สรางฝายตนนาลาธารทมผลตอสงแวดลอมนเวศวทยาตนนา

ผอ.ศร.

แผนงานดานศกษาและพฒนาปาไม จานวน ๗ โครงการ

๑) โครงการศกษาลกษณะทางอตนยมวทยาปาไมในพนทลมนาหวยฮองไคร

กพป

๒) โครงการศกษาบทบาทหนาทของระบบนเวศลมนาหวยฮองไครทไดรบการพฒนาตามแนวพระราชดาร

กพป

๓) โครงการศกษาโครงสรางของระบบนเวศปาไมและความหลากหลาย

กพป

๔) โครงการศกษาระบบนเวศสตวปา กพป ๕) โครงการศกษาระบบการเปลยนแปลงและ

พฒนาการของทรพยากรปาไม กพป

๖) โครงการศกษาระบบผลผลตปาไมและเศรษฐกจปาไม

กพป

๗) โครงการศกษากระบวนการรปแบบการสงเสรมเพอการพฒนา

กพป

แผนงานดานศกษาและพฒนาทดน จานวน ๒ โครงการ

๑) โครงการจดทาตวชวดดานดน กพด ๒) โครงการจดการดนและพชแบบผสมผสานเพอ

การเกษตรแบบยงยน กพด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๓

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

แผนงานดานศกษาและพฒนาประมง จานวน ๑ โครงการ

๑) โครงการศกษาสารวจโครงสรางและการแพร กระจายของประชากรปลาในอางเกบนาบรเวณศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

กพม

แผนงานดานศกษาและพฒนาการปลกพช จานวน ๕ โครงการ

๑) โครงการศกษาทดลองการใชเศษไมทองถนรวมกบขเลอยไมยางพาราเพาะเหด

กพพ

๒) โครงการศกษาทดลองการใชเศษไมกระทอนรวมกบขเลอยไมยางพาราเพาะเหดหอม

กพพ

๓) โครงการผลตเหดตบเตาในสภาพธรรมชาตพนทลมนาหวยฮองไคร

กพพ

๔) โครงการวจยพฒนาตนแบบการจดการใบไมเพอลดมลพษทางอากาศชวงฤดแลงในเขตพนท ลมนา

กพพ

๕) โครงการศกษาการปลกไมผลทางเลอกในพนทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

กพพ

แผนงานดานศกษาและพฒนาเกษตรกรรม แบบประณต จานวน ๑๑ โครงการ

๑) โครงการศกษาวจยและการพฒนาระบบการผลตผกพนบานและสมนไพร

กพษ

๒) โครงการวจยการพฒนาพนธพชเพอการรองรบการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอม

กพษ

๓) โครงการสารวจและรวบรวมพนธพชปาใน ธรรมชาตทมคณสมบตเปนไมดอก ไมประดบ พชอาหาร และยา

กพษ

๔) โครงการรวบรวมและศกษาภมปญญาทองถนในการใชประโยชนพชปาเพออาหารและยาและประโยชนอน ๆ

กพษ

๕) โครงการอนรกษพนธกรรมพช กพษ ๖) โครงการเรยนรทรพยากรพชทมศกยภาพเปน

ไมดอกไมประดบ กพษ

๗) โครงการศกษาการเจรญเตบโตและการแตกกอของตนกลาหญาแฝกสายพนธทนรมในพนทอนรกษดนและนา

กพษ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๔

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๘) โครงการคดเลอกพนธและศกษาเอกลกษณหญาแฝกทองถนเพอการอนรกษดนและนาในพนทปา

กพษ

๙) โครงการศกษารปแบบการสรางแถบตนกลาหญาแฝกเพอการขยายพนธ

กพษ

๑๐) โครงการพฒนาพนธหญาแฝกสายพนธทนทานตอสภาพแวดลอมสายพนธโครโมโซม (Polyploidi zation)

กพษ

๑๑) โครงการอนรกษและการใชประโยชนพนธกรรม ตนพะยอม

กพษ

แผนงานดานศกษาและพฒนาการเพาะเลยงกบ แบบประณต จานวน ๕ โครงการ

๑) ศกษาวธการเพมศกยภาพการเพาะเลยงกบโดยวธเกษตรธรรมชาตในการเลยงกบบลฟรอกเพอเปนกบเนอ และกบพอแมพนธโดยใชอาหารสาเรจรปรวมกบกวาวเครอ

กพก

๒) โครงการพฒนาพนธกบนา การศกษาความคงทของ DNA ในพอแมพนธกบนา ระยะท ๑, ๒, ๓

กพก

๓) โครงการศกษาโรคและปรสตทพบในบอเลยงและการปองกนกาจดชนดของเชอราททาใหเกดโรคและการเปลยนแปลงทางพยาธสภาพ ศกษาชนดของเชอราโดยวธชวโมเลกล และศกษาสขภาวะของกบระยะตาง ๆ โดยคาทางโลหตวทยา ปท ๑, ๒, ๓

กพก

๔) โครงการศกษาความหลากหลายทางชวภาพของแมลงกลมทเปนตวชวดสงแวดลอมและเปนประโยชนตอการเกษตร

กพก

๕) โครงการศกษาความหลากหลายทางชวภาพของแมลงกลมทเปนตวชวดสงแวดลอมและเปนประโยชนตอการทองเทยวเชงนเวศสาหรบชมชน

กพก

แผนงานดานอนรกษและพฒนาขาว จานวน ๓ โครงการ

๑) โครงการพฒนาและคดเลอกพนธขาวกาและขาวขาวดอกมะล ๑๐๕

กพข

๒) โครงการศกษาการปลกขาวรมอางเกบนา กพข ๓) โครงการอนรกษพนธกรรมขาวกาในภาคเหนอ

ตอนบน กพข

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๕

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

แผนงานดานบรการการขยายพนธไมดอกไมผล จานวน ๓ โครงการ

๑) โครงการวจยดานเทคโนโลยการผลต ไมดอกไมผล ๒) โครงการวจยดานการผลตพชปลอดเชอ ๓) โครงการพฒนาพนธไมดอก/ขนทะเบยนพนธใหม

ศนยฯบานไร

ศนยฯบานไร ศนยฯบานไร

๒. ตอยอดงานวจยขนพนฐาน และมนวตกรรมใหมๆ ทเหมาะสมสอดคลองกบภมสงคม

๒.๑ มงานวจยตอยอดงานวจยขนพนฐาน

แผนงานดานศกษาและพฒนาทดน จานวน ๑ โครงการ ๑) การศกษาการใชปยสงตดตอผลผลตพชเศรษฐกจในพนทหมบานขยายผล

แผนงานดานศกษาและพฒนาปศสตว จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการศกษาเปรยบเทยบผลผลตหญากนนบอมบาซาตอการใชปยคอกและปยเคม ๒) โครงการทดลองใชสมนไพรกาจดพยาธภายนอกภายใน/ปองกน/รกษาโรคสตว

กพด

กพศ

กพศ

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการศกษาและสาธตการใชนาแบบประหยดเพอการผลตไมดอกไมผล

แผนงานดานสงเสรมการเกษตร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการศกษาการผลตขาวอนทรย

กขย

กสอ

๒.๒ มงานทดลอง วจย ทมการเผยแพรสสาธารณะในรปแบบตาง ๆ เชนตพมพ ในวารสารบทความ นาเสนอในทประชม ทางวชาการไมนอยกวา ๑๐ เรองตอป

แผนงานดานศกษาและพฒนาเกษตรกรรม แบบประณต จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการถายทอดงานวจยและพฒนาความรจากงานวจย

กพษ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๖

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๓. เพมเครอขายการวจยภายในและตางประเทศ

๓.๑ จานวนหนวยงานหรอองคกรทเขามารวมทางานวจย ๓ หนวยงานตอป

แผนงานดานขยายผล จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการความรวมมอดานวชาการกบสถาบนพฒนาการชลประทาน ๒) โครงการความรวมมอดานการวจยกบสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของ ดานการวจย ๓) โครงการความรวมมอดานการทองเทยว เชงพฒนากบมหาวทยาลยแมโจ

แผนงานดานบรการการขยายพนธไมดอกไมผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการวจยดานธาตอาหารไมดอกรวมกบ Niigata University Japan

แผนงานดานสงเสรมการเกษตร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการสงเสรมการเลยงผงชนโรงในพนท ศนยเรยนรเกษตรกร

กขย

กขย

กขย

ศนยฯบานไร

กสอ

๔. พฒนาบคลากร ดานงานวจยใหมคณภาพ

๔.๑ จานวนนกวจยทมผลงานรวมประชมวชาการ ประกวดระดบประเทศ ๒ งานตอป

แผนงานดานวชาการ จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการประชมวชาการและนาเสนอผลงานวจย

คณะทางาน

ศนยฯ

๕. ระบบการจดเกบ สบคนเพอศกษา วจย ตามแนวพระราชดาร

๕.๑ มฐานขอมลกลางของทกกจกรรม งานวจย ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ในการจดเกบสบคน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดทาศนยขอมลHHK Center

แผนงานดานศกษาและพฒนาเกษตรกรรมแบบประณต จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดทาฐานขอมลพนธกรรมพช ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

กขย

กพษ

๖. สนบสนนการทาหนาทเปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวต

๖.๑ มแปลงสาธตเพอการเรยนร รปแบบการพฒนาและการ บรการแบบเบดเสรจ

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการพฒนาเพมศกยภาพพนทนทรรศการกลางแจง สวน ๖ ศนย เฉลมพระเกยรต

กสน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๗

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

แผนงานดานศกษาและพฒนาปาไม จานวน ๕ โครงการ ๑) โครงการเพาะและจดเตรยมกลาไมเศรษฐกจ ไมใชสอย ไมไผ ไมดอก ไมประดบและพชสมนไพร ๒) โครงการบารงปาธรรมชาต ๓) โครงการปองกนและควบคมไฟปา ๔) โครงการจดทาแปลงสาธต เกษตรปาไมทงหญาปาไม ไมไผ สมนไพร ๕) โครงการเพาะและขยายพนธสตวปา

กพป

กพป กพป กพป

กพป

แผนงานดานศกษาและพฒนาทดน จานวน ๔ โครงการ ๑) โครงการสาธตการใชประโยชนทดน ๒) โครงการสาธตการทาปยหมกและ ๓) นาหมกชวภาพ ๔) โครงการบรการกลาพนธหญาแฝกเพอการอนรกษดนและนา ๕) โครงการบรการวเคราะหดนเพอแนะนาการ ใชปย

กพด กพด

กพด

กพด

แผนงานดานศกษาและพฒนาประมง จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการสาธตการเพาะเลยงปลาในกระชง ๒) โครงการสาธตการเลยงปลาในบอซเมนตกลมระบบนาไหลผาน ๓) โครงการแสดงพนธปลาทพบบรเวณศนยฯ พนธปลาหายากและใกลสญพนธของไทย

กพม กพม

กพม

แผนงานดานศกษาและพฒนาการปลกพช จานวน ๔ โครงการ ๑) โครงการศกษา สาธตปลกผกหวานปาและขยายสชมชนในพนทลมนาหวยฮองไคร ๒) โครงการสาธตการผลตนาสมควนไม ๓) โครงการสาธตการผลตเหดโคนนอย ๔) โครงการสาธตการเพาะเหดฟางในตะกรา

กพพ

กพพ กพพ กพพ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๘

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

แผนงานดานศกษาและพฒนาปศสตว จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการสาธตการจดการฟารมปศสตวและ โคนม ๒) โครงการสาธตและสงเสรมการปลกพช อาหารสตว ๓) โครงการผลตและสนบสนนพนธสตวพนธด

กพศ

กพศ

กพศ

แผนงานดานศกษาและพฒนาเกษตรกรรม แบบประณต จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการขยายพนธพช ๒) โครงการจดทาหนงสอรวบรวมผลงานประจาปโครงการ อพ.สธ. ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๓) โครงการจดนทรรศการและรวมประชมวชาการ "ทรพยากรไทย"รวมกบโครงการ อพ.สธ. และหนวยงานตาง ๆ

กพษ กพษ

กพษ

แผนงานดานศกษาและพฒนาการเพาะเลยงกบ จานวน ๘ โครงการ ๑) โครงการสาธตรปแบบการเลยงกบนาและกบบลฟรอกในบอคอนกรตแบบตาง ๆ ๒) โครงการสาธตรปแบบการเลยงกบนาในบอดนและบอแบบคอนโด ๓) โครงการสาธตรปแบบการเลยงกบนาและกบบลฟรอกในกระชง ๔) โครงการทดลองเพาะเลยงผเสอในระบบปด ๕) โครงการผลตพอ-แมพนธกบนา เพอการสาธตวธการเพาะเลยงและงานขยายผล ๖) โครงการผลตพอ-แมพนธกบบลฟรอก เพอการสาธตวธการเพาะเลยงและงานขยายผล ๗) โครงการผลตลกพนธกบนา ๘) โครงการผลตลกพนธกบบลฟรอก

กพก

กพก

กพก

กพก กพก

กพก

กพก กพก

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการปรบปรงปายสอความหมายและ ภมทศน

กขย

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๓๙

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

แผนงานดานบรการการขยายพนธไมดอกไมผล จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการเกษตรทฤษฎใหม ๒) โครงการพฒนาสถานวจยและฝกอบรมบานไร และ สถานวจยและฝกอบรมยางคราม

ศนยฯบานไร ศนยฯบานไร

๒. ยทธศาสตรท ๒ ดานการขยายผลสประชาชน

ยทธศาสตรดานการขยายผลการพฒนา เปนยทธศาสตรในเชงรกทมงเนนใหศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เปนแหลงเผยแพรองคความรและขยายผลไปสราษฎรตามแนวพระราชดาร ในลกษณะ “พพธภณฑธรรมชาตทมชวต” โดยราษฎรสามารถนาองคความรดงกลาวไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดเปนอยางด โดยมสาระสาคญในการดาเนนงาน ดงน

๒.๑ เปาประสงคของยทธศาสตร ๑) เพอนาองคความรจากการพฒนาของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ไปถายทอดสประชาชนและกลมเปาหมายตางๆ โดยมการเชอมโยงเครอขายทงในภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ๒) เพอเผยแพรประชาสมพนธผลสาเรจของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ใหเปนทประจกษตอสาธารณะ

๒.๒ กลยทธ ๑) พฒนาหลกสตรใหตอบสนองความตองการของชมชน ๒) เพมเครอขายการขยายผลทงในภาครฐ และภาคเอกชน ๓) การเปนศนยกลางแหงการเรยนรและฝกอบรมตามแนวพระราชดาร โดยเฉพาะ ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง รวมทงการนาแนวพระราชดาร ดานการสงเสรมอาชพ การสรางงาน และสรางรายได มาสนบสนนภารกจอยางเปนรปธรรม ๔) การเผยแพรประชาสมพนธผลสาเรจของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ใหเปนทประจกษตอสาธารณะ โดยมงสรางความรความเขาใจและใชประโยชนองคความรตามแนวพระราชดารในการพฒนาและดารงชวต โดยมงเนนใหเหนผลสาเรจและผลลพธทไดจากการดาเนนงาน โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ๕) การขยายผลองคความรตามแนวพระราชดารสระดบนานาชาต โดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการดาเนนงาน

๒.๓ ตวชวด แผนงาน/โครงการ และผรบผดชอบ

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๑. พฒนาหลกสตรใหตอบสนองความตองการ

๑.๑ จานวนหลกสตรทประชาชน ตองการเขารบการอบรม ๑๐ อนดบแรก

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการพฒนาหลกสตรฝกอบรมประจาป

ระบบนเวศลมนาทยงยน

คณะทางาน

ศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๐

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

ของชมชน ฝายตนนาลาธาร เพอการฟนฟลมนา ตามแนวพระราชดาร

การเพาะเหดเศรษฐกจและตนทนการผลต การปลกผกปลอดภยจากสารพษ การปลกและขยายพนธสมโอ

(พนธขาวใหญ, พนธขาวทองด) การเพาะเลยงปลานลในกระชง การเลยงปลากดหลวงในบอซเมนตกลม

ระบบนาไหลผาน การเลยงปลาดกบกอยในบอซเมนตกลม การเลยงกบบลฟรอกโดยวธเกษตร

ธรรมชาต การเลยงกบนาโดยวธเกษตรธรรมชาต การเลยงแพะนมซาแนน-แองโกล การเลยงไกพนเมองพนธประดหางดา การเลยงสกรลกผสมเหมยซาน พชอาหารสตวในพนทปาโปรง

การจดการดนตนเพอปลกผกอนทรย การฟนฟดนดวยปยหมกใบไมและนาหมก

ชวภาพเพอการผลตพช การปลกหญาแฝกในพนทลมนา การเพาะหญาแฝกดวยเมลด การผลตไมดอกนอกฤด

๒. เพมเครอขายการขยายผลทงในภาครฐ และ

๒.๑ มเครอขายภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน เพมขน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดตงเครอขายการขยายผลกบภาครฐ ภาคเอกชน สถานศกษาและประชาชน

กขย

ภาคเอกชน ๒.๒ มศนยเรยนรตามแนวพระราชดารตนแบบแหงความสาเรจเพมขน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการจดตงศนยเรยนรตามแนวพระราชดารตนแบบแหงความสาเรจกบภาครฐ ภาคเอกชน สถานศกษาและประชาชน

กขย

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๑

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๒.๓ มการขยายผลองคความร อนเนองมาจากพระราชดาร สโครงการ อนเนองมาจากพระราชดารและองคกรปกครองสวนทองถนเพมขน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการฝกอบรมและพฒนาอาชพ ๒) โครงการพฒนาเกษตรกรตนแบบในโครงการ ชลประทานอนเนองมาจากพระราชดาร

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการฟนฟพนทตนนาลาธารดวยฝายตนนาลาธาร (เปาหมาย ๕๐๐ แหงตอป)

แผนงานดานศกษาและพฒนาปาไม จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการสงเสรม สนบสนนการพฒนาพนทตนนาตามแนวพระราชดาร

คณะทางาน

ศนยฯ

กสน,กสต

กพป

๒.๔ จานวนแผนงาน/กจกรรมทองคกรปกครองทองถนนาผลสาเรจของศนยศกษาการพฒนาฯ ไปดาเนนการโดยใชงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถนหรอมการทา MOU รวมกบองคกรปกครองสวนทองถนเพมขน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการประเมนและตดตามผลการขยายผล สองคกรปกครองสวนทองถน

กขย

๓. การเปนศนยกลางแหงการเรยนรและฝกอบรมตามแนวพระราชดาร

๓.๑ มการฝกอบรมใหแกราษฎร/กลมเปาหมายตางๆ เกษตรกรตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จานวน ๒๗หลกสตร ผเขารบการฝกอบรมจานวน ๖,๐๐๐ คนตอป

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการประเมนและตดตามผลการขยายผล สองคกรปกครองสวนทองถน

หลกสตรฝายตนนาลาธารเพอการอนรกษและพฒนาทยงยน

หลกสตรการเลยงปลาเพอยงชพ หลกสตรการเพาะเลยงกบและขยายพนธกบ หลกสตรการเพาะเหดเศรษฐกจ หลกสตรการทาและการใชปยอนทรย

เพอลดตนทนการผลตทางการเกษตร

คณะทางาน

ศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๒

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

หลกสตรการเลยงไกพนเมองหลกสตร การพฒนาผลตภณฑและบรรจภณฑ

หลกสตรการมสวนรวมของชมชน ในการอนรกษทรพยากรปาไม

หลกสตรเกษตรผสมผสานในรปแบบเศรษฐกจพอเพยง

หลกสตรอาสาสมครพทกษไพร อากาศสดใส ไรหมอกควนไฟปา

หลกสตรการเลยงสกรหลกสตรการพฒนาอาชพนอกภาคการเกษตร

หลกสตรการปลกผกปลอดสารพษ หลกสตรการปลกไม ๓ อยาง ประโยชน ๔

ประการ ตามแนวพระราชดาร หลกสตรการเลยงแพะนม หลกสตรการออมและการจดทาบญช

ตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง หลกสตรการพฒนาศกยภาพในการ

เพาะเลยงกบ หลกสตรการปลกและขยายพนธไมผล หลกสตรการเลยงโคเนอ หลกสตรการพฒนาศกยภาพ อาชพแปรรป

อาหาร ผลตภณฑและสมนไพร หลกสตรวชาชพระยะสน หลกสตรการเลยงเปดเทศ หลกสตรการเลยงกระตาย หลกสตรการพฒนาศกยภาพ ปราชญ

ชมชนและแหลงเรยนร หลกสตรการเพมประสทธภาพปยอนทรย

อดเมด หลกสตรการพฒนาเพอเพมศกยภาพ

เกษตรกร หลกสตรการผลตนาสมควนไม

๒) โครงการบรการฝกงานนกศกษา

คณะทางานศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๓

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๔. การเผยแพรประชาสมพนธผลสาเรจของศนยศกษา การพฒนา หวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร ใหเปนทประจกษตอ

๔.๑ มแผนการเผยแพรประชาสมพนธองคความรตามแนวพระราชดาร และผลสาเรจของโครงการฯ

แผนงานประชาสมพนธองคความร จานวน ๕ โครงการ ๑) โครงการเผยแพรประชาสมพนธองคความรตามแนวพระราชดารของศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครฯ ผานสอมวลชน ๒) โครงการพพธภณฑธรรมชาตทมชวตสาหรบนกเรยน ๓) โครงการครอบครวสขใจหวยฮองไครนาเทยว ๔) โครงการทองเทยวเชงพฒนา ๕) โครงการจดนทรรศการ

คณะทางานศนยฯ

กบร

กบร กขย กบร

สาธารณะ แผนงานประชาสมพนธองคกร จานวน ๙

โครงการ ๑) โครงการ Head Phone set ๒) โครงการสรางศนยจาหนายผลตภณฑวสาหกจชมชน ๓) โครงการจดนทรรศการเคลอนท ๔) โครงการประชมเชงปฏบตการงานขยายผลสองคกรสวนทองถน ๕) โครงการอาเภอยมเคลอนท ๖) โครงการอาคารพพธภณฑประวตศาสตรศนยฯ ๗) โครงการสอเรยนรสสถานศกษา ๘) โครงการพฒนาศกยภาพวทยากรเพอการขยายผล ๙) โครงการนาชมพพธภณฑทมชวตรอบศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

กบร กบร

กบร กขย

กขย กบร กขย กขย

กขย

๔.๒ มจานวนสอตอสงพมพทเผยแพร

แผนงานประชาสมพนธองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการผลตสอและปายเพอการประชาสมพนธ

คณะทางาน

ศนยฯ

๕. การขยายผลองคความรตามแนวพระราชดารสระดบนานาชาต

๕.๑ มจานวนโครงการความรวมมอระหวางประเทศ

แผนงานดานบรหาร จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการจดทาหลกสตรฝกอบรม ฝกศกษาสาหรบชาวตางประเทศ (International Course) ๒) โครงการหลกสตรวทยากรภาษาองกฤษแบบ มออาชพ

กบร

กบร

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๔

๓. ยทธศาสตรท ๓ ยทธศาสตรดานการพฒนาแหลงนาและบรหารจดการนา

มงเนนการพฒนาแหลงนาใหมนาเพยงพอ สาหรบสนบสนนงานศกษาและพฒนาดานตาง ๆ ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร จดหาใหมนาเพยงพอ สาหรบการประกอบอาชพการเกษตร การอปโภค-บรโภค ของราษฎรหมบานรอบศนยและศนยสาขา รวมทงการบรหารจดการนาใหอยในสภาพพรอมใชงาน สนบสนนในการขยายผลดานตางๆอยางมประสทธภาพ

๓.๑ เปาประสงคของยทธศาสตร ๑) มงเนนการพฒนาแหลงนาใหมนาเพยงพอ สาหรบสนบสนนงานศกษาและพฒนาดานตาง ๆ ของศนยฯ ๒) จดหาใหมนาเพยงพอ สาหรบการประกอบอาชพ การอปโภค-บรโภค ของราษฎรหมบานรอบศนยและศนยสาขา ๓) การบรหารจดการนาใหอยในสภาพพรอมใชงาน สนบสนนในการขยายผลดานตาง ๆ อยางมประสทธภาพ

๓.๒ กลยทธ ๑) พฒนาแหลงนา ๒) เพมประสทธภาพ ระบบชลประทาน ๓) พฒนาโครงสรางพนฐาน ๔) บรหารจดการนาแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

๓.๓ ตวชวด แผนงาน/โครงการ และผรบผดชอบ

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๑) พฒนาแหลงนา

๑.๑ มแหลงเกบกกนาเพมขน

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๖ โครงการ ๑) โครงการกอสรางฝายทดนาและระบบสงนา จานวน ๓ แหง ๒) โครงการกอสรางสถานสบนาดวยไฟฟาพรอมระบบสงนา จานวน ๒ แหง ๓) โครงการกอสรางโรงสบนาบอบาดาล และระบบสงนา จานวน ๓ แหง ๔) โครงการขดสระเกบนาพรอมอาคารประกอบ จานวน ๓ แหง ๕) โครงการกอสรางระบบสงนาพรอมอาคารประกอบ จานวน ๑๗ แหง ๖) โครงการกอสรางอาคารอดนาพรอมอาคารประกอบ จานวน ๑ แหง

กพน,กสน

กพน,กสต

กพน

กพน,กสน

กพน,กสน

กสน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๕

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๒) เพมประสทธภาพ ระบบชลประทาน

๒.๑ อาคารชลประทานอยในสภาพพรอมใชงาน

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๕ โครงการ ๑) โครงการปรบปรงอางเกบนาพรอมระบบสงนา จานวน ๕ แหง ๒) โครงการซอมแซมระบบทอสงนาจานวน ๔๐ แหง ๓) โครงการบารงรกษาบรเวณหวงานอางเกบนา จานวน ๒๙ แหง ๔) โครงการพฒนาบอบาดาล จานวน ๓๖ แหง ๕) โครงการขดลอกตะกอนหนาฝายและอางเกบนา จานวน ๒๐ แหง

กพน

กพน,กสน กพน,กสน

กพน

กพน,กสน

๓) พฒนาโครงสรางพนฐาน

๓.๑ มการปรบปรงทางและสะพาน และสงกอสรางอนๆ

แผนงานดานศกษาและพฒนาแหลงนา จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการปรบปรงทางและสาธารณปโภคพนฐาน จานวน ๖ แหง ๒) โครงการปรบปรงสงกอสรางอน จานวน ๑ แหง ๓) โครงการกอสรางสงกอสรางอน จานวน ๖ แหง

ฝปก,กสน

กสน กสน

๔) บรหารจดการนาแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

๔.๑ จานวนกลมผใชนาพนฐานทมการจดตงกลมผใชนาพนฐานแลวเสรจตามแผน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการจดตงกลมผใชนาในพนทรอบศนยฯ

และศนยสาขา

กขย

๔.๒ รอยละความพงพอใจของกลมผใชนาทพอใจตอการปฏบตงาน

แผนงานดานขยายผล จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการประเมนและตดตามผลการบรหารจดการนา

กขย

๔. ยทธศาสตรท ๔ ยทธศาสตรการบรหารจดการองคกรดวยหลกธรรมาภบาล

ยทธศาสตรการบรหารจดการ มงเนนใหศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เปนองคกรทมระบบการบรหารจดการทด มคณภาพสง เปนไปตามหลกการบรหารจดการบานเมองทด มงผลสมฤทธในการปฏบตงาน เพอสนองพระราชดาร บคลากรมคณภาพชวตการทางานทด ทางานอยาง มออาชพและชานาญงาน โดยมสาระสาคญในการดาเนนงาน ดงน

๔.๑ เปาประสงคของยทธศาสตร ๑) มแผนแมบทและแผนปฏบตการประจาปและตวชวด เปนเครองมอในการกากบดแล โดยม การรบฟงและบรรจความตองการจากผรบบรการและมสวนไดสวนเสยในแผนแมบทและปฏบตการของ ศนยศกษาการพฒนาฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๖

๒) โครงสรางการบรหารภายในทสอดคลองเหมาะสมกบภารกจ ๓) มงบประมาณอตรากาลงทเหมาะสมเพยงพอตอภารกจ ๔) พฒนาประสทธภาพการทางาน ๕) เพมขวญและกาลงใจในการปฏบตงานเพอใหบคลากรเปนคนเกง คนด และทนตอการเปลยนแปลง

๔.๒ กลยทธ ๑) การปฏบตงานตดตามประเมนผลตามแผนงานตาง ๆ ของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร ๒) การปรบปรงโครงสรางและอตรากาลงของศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ๓) การสนบสนนงบประมาณและเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ๔) เพมประสทธภาพเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมตอการปฏบตงาน ๕) จดหาเครองมอและอปกรณเพอการศกษาและดาเนนงาน ๖) พฒนาบคลากรใหมทกษะดานวชาการและเทคโนโลย ๗) พฒนาบคลากรดานจรยธรรม

๔.๓ ตวชวด แผนงาน/โครงการ และผรบผดชอบ

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๑.การปฏบตงานตดตามประเมนผลตามแผนงานตางๆ ของศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไคร อนเนองมาจาก

๑.๑ มการตดตามประเมนผลการดาเนนงานในดานตางๆ ของศนยศกษาการพฒนาฯ อยางนอย ๑๒ ครงตอป

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๓ โครงการ ๑) โครงการตดตามและประเมนผลการดาเนนงาน ๒) โครงการประชมประจาเดอนคณะทางานศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ ๓) โครงการจดการประชมคณะอนกรรมการดาเนนงานศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ

กบร

กบร

กบร

พระราชดาร ๑.๒ มการตดตามและสรปผลตวชวดศนยศกษาการพฒนาการพฒนา อนเนองมาจากพระราชดาร

แผนงานดานบรหารจดการโครงการ อนเนองมาจากพระราชดาร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดทาตวชวดโครงการ อนเนองมาจากพระราชดาร

๑.๑) โครงการจดทาตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการ

๑.๒) โครงการจดทาตวชวดศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

คณะทางานศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๗

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๒. การปรบปรงโครงสรางและอตรากาลงของ ศนยศกษาการพฒนา หวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร

๒.๑ มการพจารณาทบทวนปรบปรงโครงสรางและอตรากาลงและมการจดบคลากรใหครบถวนตามกรอบอตรากาลงรอยละ ๒๐ ตอป

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการเพมอตรากาลง ขาราชการและพนกงานราชการทสอดคลองเหมาะสมกบภารกจ

คณะทางาน

ศนยฯ

๓.การสนบสนนงบประมาณและเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรในศนย

๓.๑ มการสนบสนนงบประมาณทเพยงพอสอดคลองเหมาะสมกบภารกจ

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๓ โครงการ ๑) งบบคลากร ๒) งบดาเนนงาน ๓) งบลงทน

คณะทางาน ศนยฯ

ศกษาการพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชดาร

๓.๒ มการสนบสนนเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรในศนยในดานตาง ๆ

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการเพมศกยภาพและขดความสามารถของบคลากร ๒) โครงการวทยากรมออาชพ

คณะทางาน

ศนยฯ

๓.๓ มการถายทอดองคความรของเจาหนาทศนยจากรนสรนอยางตอเนอง

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการ You Can Do

คณะทางาน

ศนยฯ

๔. เพมประสทธภาพเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมตอการปฏบตงาน

๔.๑ มเครองมอและอปกรณ ทเหมาะสมตอการปฏบตงาน และมขอมลเชอถอได

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๒ โครงการ ๑) โครงการจดหาเครองมอและอปกรณสารสนเทศ ๒) โครงการ Head Phone Set

คณะทางาน

ศนยฯ กบร

๕. จดหาเครองมอและอปกรณเพออานวยความ สะดวกในการดาเนนงาน

๕.๑ มเครองมอและอปกรณทเหมาะสมตอการปฏบตงาน

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการจดหาครภณฑ จานวน ๔๓ รายการ

คณะทางาน

ศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๘

กลยทธ ตวชวดของกลยทธ แผนงาน/โครงการ ผรบผดชอบ

๖. พฒนาบคลากรใหมทกษะดานวชาการและเทคโนโลย

๖.๑ มนกวจยทกกลมงาน

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการพฒนาบคลากรใหมทกษะ ดานการวจย

คณะทางาน

ศนยฯ

๗. พฒนาบคลากรดานจรยธรรม

๗.๑ จานวนบคลากรทเขารวมกจกรรมไมนอยกวารอยละ ๘๕

แผนงานดานบรหารจดการองคกร จานวน ๑ โครงการ ๑) โครงการพฒนาคณธรรมและจรยธรรมบคลากร

คณะทางาน

ศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๔๙

๖. การบรหารแผนไปสการปฏบต

๑. การนาแผนไปสการปฏบต

การนาแผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร ระยะท ๔ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙) ไปสการปฏบตนบเปนขนตอนทสาคญมาก เพราะเปนความสามารถทจะผลกดน การทางานทมงใช “แผน” เปนเครองมอและกลไกการดาเนนงาน ใหเกดผลสมฤทธตามวสยทศน เปาประสงค และยทธศาสตรทวางไว ใหสามารถบรรลผลลพธตามทตงเปาหมายไว มงสเปาหมายสาคญในระยะยาว โดยครอบคลมการดาเนนงานทกมตขององคกรและสอดคลองกบสถานการณการเปลยนแปลงตาง ๆ การดาเนนงานและเกดผลอยางมประสทธภาพ จาเปนอยางยงทจะตองผลกดนใหมการปรบเปลยนแนวคด คานยม เปาหมาย รวมถงวธและกระบวนการทางาน การนาแผนไปสการปฏบตจะตองทาใหทกหนวยงานยอมรบ แนวทาง แผนงาน โครงการ และพรอมทจะนาแนวทางนนไปดาเนนการไดอยางเหมาะสมกบสภาพแวดลอมและวธการปฏบตงาน ซงจาเปนตองมการระดมกาลง แสวงหาการสนบสนน เพอใหเกด การปฏบตและสรางพลงขบเคลอน รวมทงใหผเกยวของมความรสกเปนเจาของและมสวนรวม จงกาหนด แนวทางการนาแผนไปสการปฏบต ดงน

๑) ผบรหารทกระดบตองเขาใจและผลกดนใหมการดาเนนงานตามแผนอยางมประสทธภาพและสมาเสมอ

๒) ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดารจดทาแผนระยะ ๕ ป และจดทาแผนปฏบตการ ดาเนนการตามแผน มการกากบตดตาม ประเมนผลคณภาพ ประสานกบหนวยงานทเกยวของ เพอใหประสบผลสาเรจตามทมงหวงไว

๓) หนวยงานเผยแพรและเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบสาระของแผนแมบทใหเจาหนาทและบคลากรทเกยวของไดทราบ มสวนรวมและใหการสนบสนนเพอใหการนาแผนไปสการปฏบตเปนไปอยางมประสทธภาพ เกดพลงขบเคลอนอยางตอเนอง

๔) กาหนดภารกจความรบผดชอบอยางชดเจน เพอความสอดคลองกบแผนงาน แผนอตรากาลง และขจดความซาซอนของงาน

๕) วางแนวปฏบต เพอใหเกดความคลองตวและชดเจนแกผปฏบตและผเกยวของ รวมทงลดขนตอนในการปฏบตงาน เพอใหมประสทธภาพมากยงขน

๖) พฒนาระบบการกากบตดตามและการประเมนผล ทมงการประเมนเพอการพฒนาและปรบปรงการดาเนนงาน โดยมการพฒนาตวชวดผลสาเรจจากการดาเนนงานทงในดานปรมาณ คณภาพ ระยะเวลาการประเมน ผประเมน และการเกบรวบรวมขอมล

๒. การอานวยการกากบดแล

เพอใหการดาเนนตามแผนแมบทเปนไปตามเปาประสงคและเปาหมายทกาหนดไว จงกาหนดใหมคณะทางานดานวชาการ คณะทางานดานการขยายผล และคณะทางานดานอานวยการและบรหารจดการ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร รบผดชอบการดาเนนงานตามแผนแมบท

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๐

๓. การตดตามประเมนผล

๓.๑ การรายงานความกาวหนาของแผน

การรายงานความกาวหนาการดาเนนงานตามแผนรายเดอนและรายไตรมาส (รวม ๔ ไตรมาส) เพอความสอดคลองกบคารบรองการปฏบตราชการและระบบการใชจายงบประมาณรายจายประจาป โดยมการวเคราะหการดาเนนงานในแตละหวงเวลาตามสถานการณการเปลยนแปลงตาง ๆ เสนอกรมชลประทาน คณะอนกรรมการดาเนนงานโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร และสานกงาน กปร.

๓.๒ การรายงานผลสาเรจตามแผน

การรายงานผลสาเรจตามแผนประจาป โดยประเมนผลลพธและผลกระทบการดาเนนงานเสนอกรมชลประทาน คณะอนกรรมการดาเนนงานโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร และสานกงาน กปร.

๓.๓ การตดตามผล

การตดตามผลความกาวหนา ปญหาอปสรรคขอขดของในการดาเนนงานตามแผนโดยคณะทางานศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร และมการกาหนดหวงเวลาในการตดตามผลใหชดเจนและสอดคลองกบคารบรองการปฏบตราชการ

๓.๔ การประเมนผล

การประเมนผลการปฏบตงานตามแผนในระยะครงแผนและครงปสดทายของแผน เพอประเมนผลลพธและผลกระทบในการปฏบตราชการแตละยทธศาสตรใหทนตอสถานการณการเปลยนแปลงตาง ๆ และนาไปใชประโยชนในการปรบและกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงานระยะตอไป

๔. การประชาสมพนธ

กาหนดใหมการเผยแพรประชาสมพนธตอกลมเปาหมายตาง ๆ ทกระดบ ทกภาคสวน เพอสรางความรความเขาใจในยทธศาสตรและวธการดาเนนงานตามยทธศาสตร เพอใหทกฝายไดเขามามบทบาทและ สวนรวมในการขบเคลอนองคกรใหบรรลเปาหมายทกาหนดไว รวมทงใหมการเผยแพรประชาสมพนธ ตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยภายนอกศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร เพอความโปรงใสและตรวจสอบไดในการปฏบตงาน

ภาคผนวก

ก

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๒

แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

๑. แนวพระราชดารเกยวกบศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดพระราชทานพระราชดารใหจดตง “ศนยศกษาการพฒนาอนเนอง มาจากพระราชดาร” ขน โดยมแนวคดทสาคญคอ

๑. เปนศนยศกษาและพฒนา (Research & Development Center)

เมอดาเนนการศกษา คนควา ทดลอง จนไดผลสาเรจแลวกจะนาไปขยายผลใหกบเกษตรกร และประชาชนทวไปไดนาไปปฏบตในพนทของตนเอง เพอเปนตวอยางแหงความสาเรจของการศกษาและ การพฒนา

๒. พพธภณฑธรรมชาตทมชวต...คานงถงภมประเทศ ภมสงคม

ประการแรก เปนพพธภณฑทแสดงถงลกษณะภมประเทศ ภมสงคม แสดงถงวฒนธรรมการประกอบอาชพของทองถน และประสบการณในการแกไขปญหาใหกบทองถน

ประการทสอง มความเปลยนแปลงเคลอนไหว มความเจรญงอกงามอยตลอดเวลาเพราะม การดาเนนการ ศกษา ทดลอง คนควา พฒนาขยายผลอยเสมอ

ประการทสาม มประโยชนแกราษฎร จะมองเหนสงทเปนววฒนาการทสามารถเขามาศกษานาความรตาง ๆ ภายในศนยฯ ไปประยกตใชใหเกดประโยชนในพนทของตนเองไดจรง

๓. ทรงคดเลอกพนทดวยพระองคเอง...เพอเปนตวแทนของภมภาค

เพอจดประสงคใหศนยศกษาการพฒนาแตละจดกระจายอยในพนท ๖ ภมภาคเปน ๖ แบบจาลองของภาคนน ๆ เปนพนทสวนยอทสอดคลองกบภมภาคและเปนตวอยางของภมภาคอยางแทจรงทเกษตรกรสามารถนาไปปฏบตได

๔. เปนตวอยางของการบรหารงานรปแบบใหม การพฒนาแบบบรณาการ (Integrated Development)

หากมองในลกษณะการวเคราะหของรปแบบการบรหารจดการเชงองคกรแลว จะพบวา ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร คออบตการณของการจดการรปแบบการบรหารราชการแผนดนไทย ทรวมเอากจกรรมและการดาเนนงานของหนวยงานหลายหนวยงานเขาไวดวยกนเปนลกษณะ “รวมศนย” และยงไปกวานน ยงมสวนของเอกชน และองคกรทมใชรฐบาลรวมประสานการดาเนนงานอยดวย การดาเนนงานในรปแบบดงกลาว เปนการผสานความรวมมอรวมใจกนทางานเพอใหบรหารประชาชน โดยปรบลดอตวสยของแตละหนวยงาน ซงมกคนเคยกบความเปนเจาของและอานาจหนาทเบดเสรจของแตละสวนราชการ

การจดรปแบบการบรหารศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารโดยมไดมหนวยงานใดเปนเจาของ หากแตรวมมอรวมใจกนทางานเพอใหผลประโยชนตกอยแกประชาชนตามพระราชดารนน เปนปรชญาการทางานแนวใหม ทยงไมเคยมปรากฏมากอนในประวตการบรหารราชการแผนดนของไทย

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๓

๕. เปน “ระบบการบรการเบดเสรจทจดเดยว” (One stop services for the farmers)

ในอดตทผานมา งานบรหารทจะใหแกประชาชนและชมชน ดจะเปนเรองทมขนตอนและสลบซบซอนอยไมนอย เกษตรกรทตองการความรและการสงเคราะหชวยเหลอในดานการทามาหากนตองเสยเวลาในการเดนทางไปตดตอขอรบการบรการจากหลายหนวยงานแตละหนวยงานกอยไกลตางสถานทกน ทาใหเปนปญหาอปสรรคแกการแสวงหาความรและรบบรการเปนอยางยง ดวยเหตผลดงกลาวน วตถประสงคหลกสาคญประการหนง กคอบทบาทในการทาหนาท “ระบบการบรการเบดเสรจทจดเดยว” (One stop services for the farmers) กลาวคอ เกษตรกรและประชาชนผสนใจสามารถกาวเขาไปในพพธภณฑทมชวตแหงใดแหงหนง ซงมอยทวทกภมภาคของประเทศตามความสะดวก และขอรบบรการตงแตเรองการใชพนทดานการเกษตร ดานนา ดานเมลดพนธพช ดานการตลาด และอน ๆ ทเกยวกบวงจรชวตและการทามาหากน ตลอดจนการฝกอบรม โดยเสยเวลาเพยงครงเดยว ณ ทแหงเดยว ทาใหเกษตรกรประหยดทงเวลา คาใชจายในคราวเดยวกนดวย (สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร, ๓ ทศวรรษศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร: ประโยชนสขสปวงประชา,๒๕๕๒ : ๙-๑๑)

๒. หลกการทรงงานในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

การทรงงานในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มจดมงหมายและเปาหมายหลกคอ การพฒนาคนใหพออยพอกนและพงตนเองได โดยทรงยดหลกการดาเนนงานบนทางสายกลางเปนขนเปนตอนบนพนฐานของความสมดลพอดในทกภาคสวน มความสอดคลองกบสภาพแวดลอมตามวถแหงธรรมชาตดวยมรรควธทเรยบงาย และสามารถนาไปปฏบตไดจรง โดยมหลกการทรงงานทใชเปนกรอบในการดาเนนงานในศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ดงน

๑. ระเบดจากขางใน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมงเนนเรองการพฒนาคน มพระราชดารสวา "ตองระเบดจากขางใน" นนหมายความวา ตองมงพฒนาเพอสรางความเขมแขงใหคนและครอบครวในชมชนทเขาไปพฒนาใหมสภาพพรอมทจะรบการพฒนาเสยกอน แลวจงคอยออกมาสสงคมภายนอก มใชการนาเอาความเจรญจากสงคมภายนอกเขาไปหาชมชนและหมบาน ซงหลายชมชนยงไมทนไดมโอกาสเตรยมตวหรอตงตว จงไมสามารถปรบตวไดทนกบกระแสการเปลยนแปลงและนาไปสความลมสลายได

๒. แกปญหาทจดเลก

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเปยมไปดวยพระอจฉรยภาพในการแกไขปญหา ทรงมองปญหาในภาพรวม (Macro) กอนเสมอ แตการแกปญหาของพระองคจะเรมจากจดเลก ๆ (Micro) คอ การแกไขปญหาเฉพาะหนาทคนมกจะมองขาม

๓. ทาตามลาดบขน

ในการทรงงานพระองคจะทรงเรมตนจากสงทจาเปนของประชาชนทสดกอน ไดแก สาธารณสข เมอมรางกายสมบรณแขงแรงแลวกจะสามารถทาประโยชนดานอน ๆ ตอไปไดจากนนจะเปนเรองสาธารณปโภคขนพนฐานและสงจาเปนในการประกอบอาชพ อาท ถนน แหลงนา เพอการเกษตร การอปโภคบรโภค ทเออ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๔

ประโยชนตอประชาชนโดยไมทาลายทรพยากรธรรมชาต รวมถงการใหความรทางวชาการและเทคโนโลยทเรยบงาย เนนการปรบใชภมปญญาทองถนทราษฎรสามารถนาไปปฏบตไดและเกดประโยชนสงสด

๔. องครวม

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมวธคดอยางองครวม (Holistic) ทรงมองสงตาง ๆ ทเกดอยางเปนระบบครบวงจร มองทกสงเปนพลวตททกมตเชอมตอกน ในการทจะพระราชทานพระราชดารเกยวกบโครงการหนงนน จะทรงมองเหตการณทจะเกดขนและแนวทางแกไขอยางเชอมโยงดงเชนกรณของ "ทฤษฎใหม" ทพระราชทานเปนแนวทางดาเนนชวตแกปวงชนชาวไทย อนเปนแนวทางในการประกอบอาชพซงพระองคทรงมองอยางเปนองครวม ตงแตการถอครองทดนโดยเฉลยของประชาชนคนไทยประมาณ ๑๐ - ๑๕ ไร การบรหารจดการทดนและแหลงนาอนเปนปจจยพนฐานทสาคญในการประกอบอาชพ เมอมนาในการทาการเกษตรแลวจะสงผลใหผลผลตดขน และหากมผลผลตเพมมากขนเกษตรกรจะตองรจกวธการจดการและการตลาด รวมถงการรวมกลมรวมพลงชมชนใหมความเขมแขง เพอพรอมทจะออกสการเปลยนแปลงของสงคมภายนอกไดอยางครบวงจร นนคอแนวทางการดาเนนงานทฤษฎใหมขนท ๑, ๒ และ ๓

๕. ศกษาขอมลอยางเปนระบบ

การทจะพระราชทานพระราชดารเพอดาเนนงานโครงการใดโครงการหนงจะทรงศกษาขอมลรายละเอยดอยางเปนระบบจากขอมลพนฐานในเบองตนจากเอกสารตาง ๆ แผนท สอบถามจากเจาหนาท นกวชาการ และสอบถามจากราษฎรในพนท เพอใหไดรายละเอยดทถกตอง เพอทจะพระราชทาน ความชวยเหลอไดอยางถกตอง รวดเรวและสอดคลองกบสภาพภมศาสตรสงคม

๖. การมสวนรวม

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเปนนกประชาธปไตย ทรงเปดโอกาสใหทกฝายทงสาธารณชน ประชาชน หรอเจาหนาททกระดบไดเขามารวมกนแสดงความคดเหนและรวมกนทางานโครงการพระราชดาร โดยคานงถงความคดเหนของประชาชนหรอความตองการของสาธารณชนดวย

สาหรบวธการมสวนรวมพระองคทรงนา "ประชาพจารณ" มาใชในการบรหารจดการดาเนนงาน ซงเปนวธการทเรยบงายตรงไปตรงมา โดยหากจะทาโครงการใดจะทรงอธบายถงความจาเปนและผลกระทบ ทเกดกบประชาชนทกฝาย รวมทงผนาชมชนในทองถน เมอประชาชนในพนทเหนดวยแลว หนวยราชการ ตาง ๆ ทเกยวของและรวมดาเนนการมความพรอม จงจะพระราชทานพระราชดารใหดาเนนโครงการนน ๆ ตอไป

๗. ประโยชนสวนรวม

การปฏบตพระราชกรณยกจและการพระราชทานพระราชดารในการพฒนาและชวยเหลอพสกนกรในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงระลกถงประโยชนของสวนรวมเปนสาคญ

๘. ประหยด เรยบงาย ทาใหงาย

นอกจากน ในการพฒนาชวยเหลอราษฎร ทรงใชหลกการดาเนนงานดวยความเรยบงายหรอทาใหงาย ราษฎรสามารถทาไดเอง สอดคลองกบสภาพทองถน โดยไมตองลงทนสงหรอใหเทคโนโลยทยงยากนก

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๕

๙. ขาดทนคอกาไร

“...ขาดทน คอ กาไร (Our loss is our gain) … การเสย คอ การได ประเทศชาตกจะกาวหนา

และการทคนอยดมสข เปนการนบทเปนมลคาเงนไมได...”

จากพระราชดารสดงกลาว คอหลกการในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทมตอพสกนกรไทย “การให” และ “การเสยสละ” เปนการกระทาอนมผลเปนกาไร คอความอยดมสขของราษฎร

๑๐. เศรษฐกจพอเพยง

"เศรษฐกจพอเพยง" เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทานพระราชดารสชแนะแนวทางการดาเนนชวต แกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา ๓๐ ป ตงแตกอนเกดวกฤตการณ ทางเศรษฐกจ ใหดาเนนไปบน "ทางสายกลาง" และเมอภายหลงไดทรงยาแนวทางการแกไข เพอใหรอดพนและสามารถดารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวฒนและการเปลยนแปลงตาง ๆ

ปรชญาของ "เศรษฐกจพอเพยง" จงเปนปรชญาชถงแนวทางการดารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ในการพฒนาและบรหารใหดาเนนไปในทางสายกลาง เพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวฒน "ความพอเพยง" หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตมผล รวมถงความจาเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงนจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวง ในการนาวชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผน และการดาเนนการทกขนตอน ขณะเดยวกนจะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ และนกธรกจในทกระดบใหมสานกในคณธรรมและความซอสตยสจรต ดาเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสตปญญาและความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงตาง ๆ อยางรวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถสงคม สงแวดลอมและวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด

๑๑. ไมตดตารา

หลกการทรงงานของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มลกษณะการพฒนาทอนโลมและรอมชอมกบสภาพธรรมชาตและสงแวดลอม และสภาพของสงคมจตวทยาของชมชน เปนการใชตาราอยางอะลมอลวยกน ไมผกตดกบวชาการและเทคโนโลยทไมเหมาะสม คอ "ไมตดตารา"

๑๒. ทรงใชธรรมชาตชวยธรรมชาต

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเขาใจถงธรรมชาต และตองการใหประชาชนใกลชดกบทรพยากร ธรรมชาต ทรงมองปญหาธรรมชาตอยางละเอยด โดยหากเราตองการแกไขธรรมชาตจะตองใชธรรมชาตเขาชวยเหลอ เชน การแกไขปญหาปาเสอมโทรม ไดพระราชทานพระราชดาร "การปลกปาโดยไมตองปลก" ปลอยใหธรรมชาตชวยในการฟนฟธรรมชาต หรอแมกระทง "การปลกปา ๓ อยางประโยชน ๔ อยาง" ไดแก ปลกไมเศรษฐกจ ไมผลและไมฟน นอกจากไดประโยชนตามประเภทของการปลกแลวยงชวยสรางความชมชนใหแกพนดนดวย พระองคจงทรงเขาใจธรรมชาตและมนษยทอยอยางเกอกลกน ทาใหคนอยรวมกบปาไมไดอยางยงยน (สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร, กษตรยนกพฒนา, ๒๕๕๒ : ๒๕-๓๑)

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๖

๓. ประเดนนโยบายของประธานกรรมการบรหารโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

จากการประชมคณะกรรมการบรหารโครงการศนยศกษา เมอวนท 23 กนยายน 2554 ณ อาคารสานกงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร บางยขน กทม. ไดมอบหมายนโยบายเกยวกบแนวทางการดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ดงน

๑) ดานการบรหาร ใหดาเนนงานตามแนวพระราชดารพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทพระราชทานไว ทงน หากมบางประเดนทประสงคจะเปลยนแปลงสามารถทาได แตใหทาการหารอกบคณะกรรมการและคณะอนกรรมการในทกระดบ และตองกราบบงคมทลฯ กอน ในสวนองคประกอบของคณะกรรมการบรหารชดตางๆ ใหคงรปแบบองคประกอบของคณะกรรมการและคณะอนกรรมการระดบตางๆ ทงในสวนองคกรบรหารสวนกลาง และองคกรบรหารระดบยอยของแตละศนยศกษาฯ ซงมผวาราชการจงหวดเปนประธาน ไวตามเดม

๒) ดานการวจยและพฒนา ๒.๑) ยดตามแนวพระราชดารพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ๒.๒) ปรบปรงตามแนวพระราชดารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ๒.๓) ปรบปรงเพมเตมตามความเหนคณะกรรมการระดบตางๆ แตไมควรซากบงานของกรมหรอ

งานพนฐานมากเกนไป ๒.๔) ควรทางานดานวจยประยกต (Applied Research) หรอการวจยตอยอด ๒.๕) เนนการถายทอดผลงานวจย หรอขยายผลงานวจยใหมากขนตามอตรากาลงและขด

ความสามารถ

๓) ดานการขยายผลงานวจย ๓.๑) ควรเนนการศกษางาน และฝกอบรมในศนยฯ ใหมากขน ๓.๒) การขยายผลงานวจยนอกศนยฯ ควรเนนการทางานรวมกบหนวยงานตางๆ ททาหนาทน

โดยตรงและมงบประมาณ อาท - สวนราชการ อาท กรมสงเสรมการเกษตร กรมปศสตว กรมปาไม กรมการปกครอง เปนตน - องคการบรหารสวนจงหวด องคการบรหารสวนตาบล สภาเกษตรกร สภาผแทนราษฎร

กานน ผใหญบาน เปนตน - องคกรททางานขยายผล อาท ศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง มลนธราษฎรประชาอทศ

มลนธปดทองหลงพระ เปนตน ๓.๓) ควรจดวทยากรทมคณภาพ มความร มความชานาญในการถายทอด และเหมาะสมกบ

กลมผเขาฟงการบรรยาย / อบรม

หลกคด / หลกปฏบตในการดาเนนงานโครงการฯ ซงโดยประมวลจากพระราชกรณยกจดานการพฒนาในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว สรปไดดงน

๑) เนนความพอเพยง ๒) เกษตรยงยน ๓) การแกปญหาโลกรอน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๗

ขอเสนอแนะของรองประธานคณะกรรมการบรหารโครงการศนยศกษาฯ/ประธานคณะอนกรรมการวชาการโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

จากการประชมคณะกรรมการบรหารโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร เมอวนท ๒๓ กนยายน ๒๕๕๔ ณ อาคารสานกงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร กรงเทพฯ นายสวสด วฒนายากร องคมนตร รองประธานคณะกรรมการบรหารโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร และประธานคณะอนกรรมการวชาการโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ไดใหประเดนขอเสนอแนะเกยวกบการดาเนนงานโครงการศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ดงน

๑. ในดานการตลาด

ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารไดศกษา วจย และขยายผล ถายทอดองคความรใหแกเกษตรกร ซงเกษตรกรไดนาไปปฏบตแลว ปรากฏวาประสบผลสาเรจในการขยายผลไมมากเทาทควร ปจจยหนง สาเหตเพราะมปญหาในดานการตลาด ดงนนหากมนโยบาย/แนวทาง/มาตรการการเพมชองทางการตลาด ดงเชนการเชอมโยงกบบรษทเอกชนทเกยวของกบธรกจการเกษตร สนคาเกษตร กจะเปนการสนบสนนเกษตรกรทเปนเครอขายของศนยศกษาฯ ไดอกประการหนง

๒. การสงเสรมสนบสนนสถาบนการศกษาใหมสวนรวมในการขยายผล

นกเรยน นกศกษา ไดเยยมชมนทรรศการประจาปทศนยศกษาการพฒนาฯ แตละแหงจดขนเปนจานวนมาก และมนกเรยน นกศกษาหลายกลมใหความสนใจอยางจรงจง หากศนยศกษาฯ มโครงการสนบสนนนกเรยน นกศกษา สถาบนการศกษา ไดจดทาโครงงาน/โครงการ/กจกรรม/ชมรมทเกยวของกบการคนควาผลงานของศนยศกษาฯ และพระราชกรณยกจกจะเปนแนวทางการขยายผลทมศกยภาพ สามารถขยายผลการพฒนาตามแนวพระราชดารใหครอบคลมไปทวประเทศได โดยสานกงาน กปร. อาจมสงจงใจ ดงเชน การแขงขนชงรางวลทนการศกษา เปนตน

๔. มตทประชมคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร (กปร.)

เมอวนท ๓๑ สงหาคม ๒๕๕๓ ณ อาคารรฐสภา ไดมการประชมคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร (กปร.) โดยมนายอาพล เสนาณรงค องคมนตร เปนทปรกษา กปร. นายอภสทธ เวชชาชวะ นายกรฐมนตร เปนประธานกรรมการ สวนราชการทเกยวของจานวน ๑๖ หนวยงาน เปนกรรมการ และเลขาธการ กปร. เปนกรรมการและเลขานการ ในการประชมดงกลาวทประชมไดมมต ดงน

๑. เรองอตรากาลงทยงไมเพยงพอในการปฏบตงานในศนยศกษาการพฒนาฯ

คณะกรรมการบรหารศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ไดแกปญหาโดยใชพนกงานราชการและลกจางชวคราวโครงการเปนสวนเสรม โดยไดรบการสนบสนนจาก สานกงาน ก.พ.จดทาและอนมตกรอบโครงการพนกงานราชการในแตละศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ทาใหการปฏบตงานสมฤทธผลตามแผนแมบทได แตหากศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร สามารถไดขาราชการทมความร และประสบการณสง เพอถายทอดองคความรแกผสนใจมาศกษา ดงานในศนยศกษาการ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๘

พฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ใหเขาใจไดอยางชดเจน กจะทาใหเกดประโยชน จงเหนควรมขาราชการทเกยวของกบดานงานศกษาทดลอง วจย และการขยายผลสความสาเรจไปสประชาชนมาปฏบตงานในศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารใหเตมเวลามากขน นอกจากน ยงตองเสรมสรางองคความรใหกบพนกงานราชการเพมขนดวย ซงจะเกดประโยชนกบศนยศกษามากยงขน

๒. คณะกรรมการการกระจายอานาจใหองคกรปกครองสวนทองถน

ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารทง ๖ แหง ไดขยายการสงเสรม ฝกอบรม และขยายผลสภาคการปฏบตในพนทของราษฎรมากยงขน และองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในเขตจงหวดทตงของศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ทง ๖ แหง ไดเขารวมประชมเชงปฏบตการเพอรบทราบผลสาเรจดานการศกษา ทดลอง วจย รวมทงหลกสตรการฝกอบรมของศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ซง อปท. สนใจเปนอยางมาก ดงนน นายกรฐมนตรประธานกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ไดเหนชอบใหคณะกรรมการการกระจายอานาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพจารณากาหนดนโยบายใหองคกรปกครองสวนทองถน เขามาศกษาเรยนรตวอยางความสาเรจของศนยศกษาการพฒนาฯ เพอนาไปพจารณาสงเสรมการขยายผลสประชาชนในพนทรบผดชอบตามภมสงคม และความตองการของประชาชน

๕. แผนยทธศาสตร สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร พ.ศ. ๒๕๕๓ – ๒๕๕๖

สานกงาน กปร. ไดกาหนดยทธศาสตรสานกงาน กปร. พ.ศ. ๒๕๕๓ – ๒๕๕๖ ในการดาเนนงานสนองพระราชดารและบรหารจดการโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ๓ ยทธศาสตรหลก โดยมยทธศาสตรทเกยวของกบศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ใน ๒ ยทธศาสตร ดงน

๑.๑.๑ ยทธศาสตรการพฒนาการดาเนนงานสนองพระราชดาร

๑) ศกษารวบรวมแนวพระราชดาร ขอมลโครงการอนเนองมาจากพระราชดารและทบทวนการดาเนนงานสนองพระราชดารในระยะทผานมาใหถกตอง ครบถวนสมบรณ สอดคลองกบสภาพขอเทจจรง และมประสทธภาพ พรอมทงจดระบบหมวดหม จดลาดบ ความสาคญ วเคราะหปญหาอปสรรคของการดาเนนงาน ดาเนนการแกไข และนาไปสการขบเคลอนขยายผล โดยการเผยแพรประชาสมพนธใหแพรหลายมากขน

๒) การเพมประสทธภาพกระบวนการบรหารจดการโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ใหเปนระบบครบวงจร มงผลลพธและผลสมฤทธของการดาเนนงานเปนหลก เรมตงแตการตดตามเสดจฯ และรบสนองพระราชดาร การประสานการดาเนนงาน และการประสานการปฏบต พจารณาจดทาโครงการฯ วเคราะหโครงการและสนบสนนงบประมาณ การตดตามประเมนผล และการเผยแพรประชาสมพนธโครงการฯ ใหเหนเปนรปธรรม มงเนนการสงเสรมคณธรรมและจรยธรรมในการดาเนนงานโครงการฯ โดยนาหลกการบรหารกจการบานเมองทดหรอหลกธรรมาภบาลมาใชในการปฏบตงานอยางจรงจง เพอเปนแบบอยางทดใหแกองคกรหรอหนวยงานอน ๆ ไดยดถอและนาไปปฏบตตอไป

๓) การสรางและพฒนาเครอขายการดาเนนงานสนองพระราชดาร โดยเสรมสรางและสงเสรมความรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของทกภาคสวนใหเขามามบทบาทและสวนรวมในการดาเนนงานทกขนตอนในลกษณะองครวมแบบบรณาการ มการขยายเครอขาย สรางระบบการประสานรวมวางแผนและดาเนนงาน เพอบรรลจดมงหมายในการดาเนนงานสนองพระราชดารรวมกน คอ ประโยชนสขของประชาชน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๕๙

๔) การสงเสรมการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถน องคกรเอกชน และประชาชน ใหเขามามบทบาทและสวนรวมในการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดารทกขนตอนตงแตการคดวเคราะห รวมจดทาแผน รวมดาเนนงาน รวมตดตามประเมนผล และรวมบารงรกษาภายหลงสนสดโครงการ ตลอดจนสรางจตสานกการมสวนรวมตรวจสอบความถกตอง โปรงใส ของการดาเนนงานโครงการ

๑.๑.๒ ยทธศาสตรการขยายผลและเผยแพรองคความรตามแนวพระราชดาร

๑) การจดทาระบบคลงขอมลองคความรตามแนวพระราชดาร โดย - จดทาระบบคลงขอมลองคความรตามแนวพระราชดารและโครงการอนเนองมาจาก

พระราชดาร มระบบฐานขอมลตามแนวพระราชดารดานตาง ๆ อยางถกตอง ครบถวนสมบรณ และเปนปจจบน มการจดระบบหมวดหมของขอมล สามารถนามาใชประโยชนไดสะดวกและรวดเรว

- จดทาศนยใหบรการ การเรยนรสานกงาน กปร. ขน เพอเปนศนยกลางการเรยนรและแหลงอางองแนวพระราชดาร โดยจดใหมชองทางการใหบรการและถายทอดองคความรเกยวกบพระราชดารและโครงการอนเนองมาจากพระราชดารใหกบกลมเปาหมายทงภายในและภายนอกสานกงาน กปร.

๒) การคนหาและพฒนาตวแบบความสาเรจ โดย - คนหาและพฒนาตวแบบความสาเรจ โดยสรางศนยตนแบบตามแนวพระราชดาร กระจาย

อยทวทกภมภาค เพอเปนศนยศกษาเรยนรการพฒนาดานตาง ๆ ทนอมนาแนวพระราชดารมาใชประโยชน และสาธตแสดงไวใหเหนเปนรปธรรมในลกษณะพพธภณฑธรรมชาตทมชวต

- คนหาตวแบบความสาเรจในการนอมนาแนวพระราชดาร โดยเฉพาะปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชจนประสบผลสาเรจในการดาเนนชวต ทงในระดบบคคล ชมชน องคกรธรกจ และหนวยงานภาครฐ เพอนามาเปนแบบอยางใหกบกลมเปาหมายตาง ๆ

๓. การขยายผลและสรางเครอขายองคความร โดย - มงเนนการขยายผลและสรางเครอขายการเรยนรเรองโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร

ไปสกลมเปาหมายตาง ๆ ใหแพรหลายกวางขวางมากขน โดยใหศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ทง ๖ แหง ทวประเทศ เปนศนยกลางการดาเนนงานในแตละภมภาค

- ภายใตภาวะวกฤตเศรษฐกจ และปญหาการวางงาน สานกงาน กปร. จะเปนศนยกลางแหงการเรยนรและฝกอบรมตามแนวพระราชดาร โดยเฉพาะปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงรวมทงการนาโครงการอนเนองมาจากพระราชดารดานการสงเสรมอาชพ การสรางงานและสรางรายได มาสนบสนนและชวยแกไขบรรเทาภาวะวกฤตเศรษฐกจของประเทศอยางเปนรปธรรม

- สนบสนนการเรยนรตามแนวพระราชดาร และปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงรวมกบสถาบนการศกษาและองคกรเอกชนตางๆ เพอเปนศนยรวมขอมลและศนยฝกอบรมตามแนวพระราชดารทมคณภาพ สอดคลองกบภมสงคมในแตละภมภาค รวมทงการนานกเรยน นสต นกศกษา ใหเขามามสวนรวมกบกระบวนการเรยนรตามแนวพระราชดารมากขน

- ขยายผลองคความรตามแนวพระราชดารสองคกรชมชนและประชาชนทวทกภมภาค โดยประสานและสนบสนนใหจงหวดและองคกรปกครองสวนทองถนเขามามสวนรวมในการดาเนนงานโครงการ อนเนองมาจากพระราชดาร และสนองพระราชดาร เพอพฒนาชมชนและสงคมของตนเอง โดยมการใชแผนชมชนเปนเครองมอชนาการดาเนนงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๐

- ขยายผลเครอขายองคความรตามแนวพระราชดารสระดบสากล โดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการดาเนนงาน และสานกงาน กปร. เปนองคกรกลางในการดาเนนงานและสนบสนนในฐานะตวแทนระดบประเทศ

๔. การประชาสมพนธเชงรกเพอเสรมสรางความรความเขาใจ โดย - มงสรางความรความเขาใจและใชประโยชนองคความรตามแนวพระราชดาร ในการพฒนา

และดารงชวต โดยมงเนนใหเหนผลสาเรจและผลลพธทไดจากการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร

- พฒนาเพอเพมประสทธภาพการเผยแพรประชาสมพนธองคความรตามแนวพระราชดารและผลสาเรจของโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ทงรปแบบ เนอหา ความรวดเรวและตอเนอง ผานสอทกประเภท มงสรางความรความเขาใจ เพมพนความศรทธา และการใชประโยชนองคความรตามแนวพระราชดาร เพอการพฒนาและดารงชวต

- มงใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศในการเผยแพรและถายทอดองคความรตามแนวพระราชดารและโครงการอนเนองมาจากพระราชดารไปสกลมเปาหมายตาง ๆ ใหแพรหลายกวางขวางมากขน

- เผยแพรประชาสมพนธประชาชนกลมเปาหมาย ชมชน และองคกรตาง ๆ ทประสบผลสาเรจและไดรบประโยชนจากการดาเนนงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ใหแพรหลายสสาธารณะมากขน (สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร, ๒๕๕๓ : ๑๗ – ๒๘)

๖. นโยบายของสานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ทเกยวของกบศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

ในชวงทผานมา สานกงาน กปร. ไดกาหนดนโยบายและทศทางในการดาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารทกแหง ใน ๔ เรองหลก ดงน

๑. การผลตขาวครบวงจร โดยมงเนนใหศนยศกษาการพฒนาฯ เปนศนยกลางในการผลตขาวแบบครบวงจร เรมตงแต การผลตเมลดพนธขาว การปลก การดแลรกษา การปรบปรงบารงดน การเกบเกยว การตาก (ลานตาก) การเกบรกษา( ยงฉาง) การสขาว(โรงส) การแปรรป และดานการตลาด เปนตน

๒. ปยสงตด สบเนองจากการท สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดพระราชทานแนวพระราชดารใหศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารทกแหง ควรมการผลตปยเคมทไดมาตรฐาน เหมาะสมกบพชและดนของแตละพนทดวย ทงน เพอใหทกศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร เปนศนยกลางสาธตการผลตและการใชปยอยางถกวธ โดยนาคาวเคราะหดนมาเปนตวกาหนด สตรปยเคม ใหเหมาะสมกบพช ดน และสภาพแวดลอม รวมทง สงเสรมใหเกษตรกรมการใชปยเคมรวมกบ ปยอนทรยอยางเหมาะสมอกดวย

๓. พลงงานทดแทน/พลงงานทางเลอก เพอใหทกศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ทกแหงเปนศนยสาธตการนาพลงงานทดแทนมาใชในการปฏบตงานจรง ในกจกรรมตางๆ โดยใหสอดคลองกบภมสงคมของพนท

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๑

๔. การประชาสมพนธ และปายสอความหมายในศนยศกษาการพฒนาฯ เพอเปนการประชาสมพนธ อานวยความสะดวก และสรางความรความเขาใจในเรองตาง ๆ ใหแกผเขามาศกษาดงานในศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร โดยใหเหมาะสมกบ “พพธภณฑธรรมชาตทมชวต”

๗. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ ไดกาหนดไวในสวนท เกยวของกบสถาบนพระมหากษตรยและการนอมนาแนวพระราชดารมาใชในการบรหารราชการแผนดน ดงน

มาตรา ๗๐ บคคลมหนาทพทกษรกษาไว ซงชาต ศาสนา พระมหากษตรย และการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมข

มาตรา ๗๗ รฐตองพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย

มาตรา ๗๘ รฐตองดาเนนการตามแนวนโยบายดานการบรหารราชการแผนดน ดงน บรหารราชการแผนดนให เปนไปเพอการใหเปนไปเพอการพฒนาสงคม เศรษฐกจ และความมนคงของประเทศ อยางยงยน โดยตองสงเสรมการดาเนนการตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และคานงถงผลประโยชนของประเทศชาตในภาพรวมเปนสาคญ

มาตรา ๘๓ รฐตองสงเสรมและสนบสนนใหมการดาเนนการตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง (ราชกจจานเบกษา เลม ๑๒๔ ตอนท ๔๗ ก, ๒๔ สงหาคม ๒๕๕๐ : ๒๐-๒๕)

๘. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙)

การจดเตรยมแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ มความตอเนองจากแนวคดของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ – ๑๐ โดยยงคงยดหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” และ “คนเปนศนยกลางของการพฒนา” และ“สรางสมดลการพฒนา” ในทกมต แตการประยกตใชแนวคดดงกลาว และสรางความมนใจวาการพฒนาจะเปนไปในแนวทางทยงยนและสรางความสขใหกบคนไทย จาเปนตองพจารณาการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศอยางรอบดานและวางจดยนในการพฒนาระยะยาวสานกงานฯ จงไดมการจดทาวสยทศนประเทศไทยป พ.ศ. ๒๕๗๐ ซงพจารณาถงบรบทการเปลยนแปลงในอนาคต และกาหนดวสยทศนป พ.ศ. ๒๕๗๐ ไวดงน

“คนไทยภาคภมใจในความเปนไทย มมตรไมตรบนวถชวตแหงความพอเพยง ยดมน ในวฒนธรรมประชาธปไตย และหลกธรรมาภบาล การบรการสาธารณะขนพนฐานททวถง มคณภาพ

สงคมมความปลอดภยและมนคง อยในสภาวะแวดลอมทด เกอกลและเอออาทรซงกนและกน ระบบการ ผลตเปนมตรกบสงแวดลอม มความมนคงดานอาหารและพลงงาน อยบนฐานทางเศรษฐกจทพงตนเอง

และแขงขนไดในเวทโลก สามารถอยในประชาคมภมภาคและโลกไดอยางมศกดศร”

กรอบแนวคดของแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ จงเปนการดาเนนการเพอบรรลถงวสยทศนระยะยาว โดยมปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญานาทาง และคานงถงบรบทการเปลยนแปลงทจะเปนทงโอกาสและขอจากดของการพฒนาในแนวทางดงกลาว หลกการสาคญของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ จงมดงน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๒

(๑) พฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกระดบ

(๒) ยดคนเปนศนยกลางของการพฒนา ใหความสาคญกบการสรางกระบวนการมสวนรวมของ ทกภาคสวนในสงคม และการมสวนรวมในการตดสนใจของประชาชน

(๓) พฒนาประเทศสความสมดลในทกมต อยางบรณาการ และเปนองครวม

(๔) ยดวสยทศนป พ.ศ. ๒๕๗๐ เปนเปาหมาย ซงจะสงผลใหบรรลการพฒนาทอยบนรากฐานของสงคมไทย อยบนกรอบแนวคดของการพฒนาบนหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงประเทศมสถาบนพระมหากษตรยเปนเสาหลกของความเปนปกแผนของคนในชาต ครอบครวมความสขเปนพนฐานทสรางคนเปนคนด ชมชนมความเขมแขงและมบทบาทในการพฒนา ระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพและความสามารถในการแขงขน มการบรการสาธารณะทมคณภาพ มกฎระเบยบและกฎหมายทบงคบใชอยางเปนธรรม และประเทศไทยมความเชอมโยงกบประเทศภมภาคและอยรวมกนอยางมความสข (สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,ทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙), ๒๕๕๓:๕๓)

๙. แผนการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๘

นโยบายรฐบาล (นางสาวยงลกษณ ชนวตร) พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๘ นโยบายท ๒ เรองความมนคงแหงรฐ ขอ ๒.๑ ไดกาหนดนโยบายดงน “เทดทนและพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย โดยมเปาหมายเชงนโยบาย คอ ประชาชนทกหมเหลามความร รก สามคค และยดถอแนวพระราชดาร เปนหลกในการดาเนนชวตอยางพอเพยง” ซงมกลยทธหรอวธการดาเนนการคอ การสงเสรมการดาเนนการโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร และขยายผลโครงการเพอชวยเหลอประชาชนในพนทและกลมเปาหมายตาง ๆ

๑๐. แผนแมบทเพอพฒนาเกษตรกรรมของกระทรวงเกษตรและสหกรณ พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙

แผนแมบทเพอพฒนาเกษตรกรรมของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕ - ๒๕๕๙) โดยม

๑. วสยทศน คอ “เกษตรกรมคณภาพชวตทด ประชาชนมความมนคงดานอาหาร เปนฐานรายไดเขาแผนดน”

๒. พนธกจ ๑) สงเสรมใหเกษตรกรมการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทกครอบครว ๒) สงเสรมใหมการผลตสนคาเกษตรและอาหารทมประสทธภาพ สามารถสรางมลคาเพม สอดคลอง

กบความตองการของตลาด มมาตรฐานปลอดภยตอผบรโภคทงภายในละตางประเทศ ๓) เสรมสรางความมนคงดานอาหารและพลงงานอยางเหมาะสมและยงยน ๔) พฒนา ถายทอดเทคโนโลยดานการเกษตร ๕) สงเสรมใหมโครงสรางพนฐานเพอการผลตอยางพอเพยงและมการใชอยางเตมประสทธภาพ ๖) มงเนนใหเกดการใชทรพยากรการผลตทางการเกษตรอยางมประสทธภาพอยางยงยน และไม

สงผลกระทบตอสงแวดลอม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๓

๓. วตถประสงค ๑) เพอใหเกษตรกรมคณภาพชวตทดมอาชพทมนคง และรายไดเพยงพอตอการเลยงชพ ๒) เพอเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรและอาหารใหมทงคณภาพและปรมาณเพยงพอตอ

ความตองการของผบรโภค รวมทงจดสรรการผลตทเหมาะสมระหวางอาหารผลตภณฑและพลงงานทดแทน ๓) เพอใหเกดความคดสรางสรรคในการสรางมลคาเพมใหกบสนคาเกษตรและอาหาร ๔) บรหารจดการใหเกดการขบเคลอนสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

๔. เปาหมาย ๑) ดชนชวดความผาสกของเกษตรกรเพมขนเปนรอยละ ๘๐ ในป ๒๕๕๙ ๒) ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศสาขาเกษตรมอตราการเตบโตไมนอยกวารอยละ ๓.๕ ตอป ๓) สดสวนของผลผลตสนคาเกษตรและอาหารทมความปลอดภยเพมขน

ประกอบไปดวย ๔ ยทธศาสตร คอ

ยทธศาสตรท ๑ ยกระดบคณภาพชวตใหกบเกษตรกร

ยทธศาสตรท ๒ การพฒนาขดความสามารถในการผลต การจดสรรสนคาเกษตรเพออาหาร และพลงงานอยางเหมาะสม

ยทธศาสตรท ๓ สรางและพฒนาการใชทรพยากรการเกษตรและโครงสรางพนฐานการเกษตรอยางมประสทธภาพและยงยน

ยทธศาสตรท ๔ เพมประสทธภาพการบรหารจดการดานการเกษตรและสหกรณการเกษตร

๑๑. ยทธศาสตรกลมจงหวดภาคเหนอตอนบน (ลานนา)

(เชยงใหม เชยงราย ลาปาง ลาพน พะเยา แพร นาน แมฮองสอน)

ยทธศาสตรเชงรก : สรางฐาน เศรษฐกจใหม ๑) พฒนาเปนศนยกลางเศรษฐกจ เชอมโยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS) และ

เอเชยใต (BIMSTEC) ๒) พฒนาประตเศรษฐกจเพอเปนชองทางการคาและการทองเทยวกบประเทศเพอนบาน ๓) สรางฐานเศรษฐกจใหมบนพนฐานของวฒนธรรม และความรใหมมง Knowledge Based

Economy

ยทธศาสตรปรบตว : เพอเพมมลคาฐานเศรษฐกจเดม ๑) สรางงานหตถกรรมทมเอกลกษณและความเปนเลศในระดบนานาชาต สาหรบตลาดเฉพาะ

(Niche Market) โดยการนาวฒนธรรมลานนามาสรางเอกลกษณและเรองราว เพอเพมมลคาใหกบสนคา ๒) เชอมโยงการทองเทยวเพอเปนพลงดงดดใหมจากทรพยากรทองเทยว ทงภายในกลมจงหวด

และเชอมโยงกบกลมประเทศในอนภาคลมแมนาโขง ๓) ปรบปรงประสทธภาพการผลตทางดานการเกษตร โดยสรางความหลากหลายและการบรหาร

จดการสมยใหม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๔

ยทธศาสตรการพฒนาทยงยน : สนบสนน ทงฐานเศรษฐกจเดมและเศรษฐกจใหมใหยงยน ๑) ดารงฐานวฒธรรมลานนา ๒) ดารงความเปนฐานทรพยากรธรรมชาตโดยฟนฟและบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตอยาง

ยงยน ๓) สรางความมนคงปลอดภยในพนทชายแดนและความปลอดภยในชวตและทรพยสนของ

ประชาชนและนกทองเทยว ๔) พฒนาทรพยากรมนษย

๑๒. ยทธศาสตรกรมชลประทาน ๔ ป (พ.ศ.๒๕๕๓-๒๕๕๖)

ประเดนยทธศาสตร ๑) การพฒนาแหลงนา ๒) การบรหารจดการนา ๓) การปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา

เปาประสงค

ก. ประสทธผลตามพนธกจ ๑) มปรมาณนาเกบกกและพนทชลประทานเพมขน ๒) ทกภาคสวนไดรบนาอยางทวถง และเปนธรรม ๓) ความสญเสยทลดลงอนเนองจากภยอนเกดจากนา ๔) มจานวนพนททาการเกษตรในเขตจดรปทดนทเหมาะสม

ข. คณภาพการใหบรการ ๑) อาคารชลประทานอยในสภาพพรอมใชงาน ๒) ผใชนาไดรบความพงพอใจจากการบรหารนา ๓) คณภาพนาไดเกณฑมาตรฐาน

ค. ประสทธภาพของการปฏบตงาน ๑) การกอสรางซอมแซมและปรบปรงแลวเสรจตามแผนงาน ๒) การเตรยมความพรอมกอนการกอสรางเปนไปตามแผนงาน ๓) ประชาชน ชมชนและหนวยงานทเกยวของมสวนรวม ๔) มการประชาสมพนธอยางตอเนองและทวถง ๕) มการวางแผนและการดาเนนการบรหารจดการนาทด

ง. การพฒนาองคกร ๑) ระบบการบรหารงานมประสทธภาพ ๒) บคลากรมสมรรถนะและขวญกาลงใจในการทางาน ๓) มระบบฐานขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๕

๑๓. ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดเชยงใหม ๔ ป (พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๗)

ยทธศาสตรท ๑ การสรางความมนคงอยางยงยนตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง

เปาประสงค : เชยงใหมเปนเมองทองเทยวระดบโลก สนคาบรการมคณภาพ ประชาชนมงานทา มรายไดทเปนธรรม เกดการพฒนาอยางยงยนตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

กลยทธ ๑) สงเสรมพฒนาเชยงใหมเปนนครแหงวฒนธรรมลานนา นาอย นาเทยว ๒) สงเสรมและพฒนาผลตภณฑชมชนทองถนเพอการกระจายรายไดอยางเปนธรรม ๓) สงเสรมและพฒนาเชยงใหมเปนผนาดานความหลากหลายในการผลตดานการเกษตรและอตสาหกรรมแปรรป ๔) สงเสรมการคาการลงทน

ยทธศาสตรท ๒ การสรางสงคมอยเยนเปนสข

เปาประสงค : สงคมเชยงใหมนาอย

กลยทธ ๑) มงพฒนาครอบครวและชมชนใหอยเยนเปนสขบนพนฐานศาสนา วฒนธรรม และการบรณาการเครอขาย

ยทธศาสตรท ๓ ดารงความเปนฐานทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม และพลงงานสะอาด

เปาประสงค : เชยงใหมมความสมดลทางธรรมชาตและสงแวดลอมมคณภาพตามเกณฑมาตรฐาน

กลยทธ ๑) มงพฒนาความพรอมในการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ๒) มงเนนการลดขอขดแยงในการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและการใชพลงงาน

ยทธศาสตรท ๔ การสรางความมนคงปลอดภย และความสงบสขของประชาชน

เปาประสงค : ชมชนเขมแขง สงคมสนตสข พนทชายแดนมนคงปลอดภย

กลยทธ ๑) มงบรณาการหนวยงานดานความมนคงและสงเสรม สนบสนนความรวมมอทกภาคสวนเพอแกไขปญหา

ยทธศาสตรท ๕ การสรางประสทธภาพความโปรงใสเปนประชาธปไตยและเปนธรรมในการใหบรการ

เปาประสงค : ประชาคมเชยงใหมมสวนรวมพฒนา บคลากรภาครฐมสมรรถนะสงในการใหบรการ

กลยทธ ๑) พฒนาความสามารถบคลากรมงเนนจรยธรรม ICT และการใหบรหารทเปนเลศ ๒) เสรมสรางความพรอมในระบอบประชาธปไตยแบบมสวนรวมในทกภาคสวน ๓) ผลกดนการขบเคลอนยทธศาสตรเชงบรณาการ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๖

๑๔. การประเมนผลงานขยายผลศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

ในชวงป ๒๕๕๑-๒๕๕๒ สานกงาน กปร. ไดดาเนนการประเมนผลงานขยายผลศนยศกษาการพฒนา อนเนองมาจากพระราชดาร สามารถสรปผลการประเมนดงน

๑.๑.๑ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร : ผลการศกษาพบวา

๑) การศกษาความสอดคลองของการดาเนนงานขยายผลกบแนวพระราชดาร ประโยชนทจะไดรบและผลกระทบทเกดจากการดาเนนงาน

๒) การศกษาปญหาและขอจากดในการดาเนนงาน

๓) การศกษาแนวทางการบรหารจดการงานขยายผลของศนย

๔) การศกษาการพงตนเองตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

โดยสรปพบวา การดาเนนงานขยายผลมความสอดคลองกบแนวพระราชดาร มการบรหารจดการทเหมาะสม และใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการดาเนนงานและประกอบอาชพ สาหรบการศกษาปญหาและขอจากดในการดาเนนงานทางศนยไดจดทารายงานดวยแลว

ขอเสนอแนะของผศกษา

๑) ในสวนของงานวจย ถาศนยสามารถจงใจใหนกวชาการจากองคกรและสถาบนตาง ๆ ไดเขามาวจยทงทางวทยาศาสตรและสงคมศาสตรมากขน กจะเปนประโยชนอยางยง

๒) ศนยควรเตรยมบคลากรทมความพรอมทจะทางานในชมชน ใหมความรในเรองของวทยาศาสตร เกษตร ความรดานการถายทอดเทคโนโลย สามารถทางานแบบมสวนรวมกบประชาชนไดอยางด และผบรหารศนยควรตดตามและนเทศงานใหกบเจาหนาทในพนทอยางตอเนอง

๓) ควรสรางระบบการเกบขอมลในพนททด และควรคานงถงระบบการตดตามประเมนผลควบคกนไป

๔) การจดทาหลกสตรเพอการฝกอบรมใหแกเกษตรกร ควรมการศกษาความตองการฝกอบรมใหชดเจนกอน เพอทจะไดตรงตามความตองการของเกษตรกร และสามารถนาไปใชประโยชนไดทนท

๕) ใชเกษตรกรผนาเปนศนยกลางการเรยนรของชมชน และใหเกษตรกรผนาเปนวทยากรถายทอดความร โดยมเจาหนาทคอยใหคาแนะนาเพมเตม

๖) ผบรหารควรเนนยาใหผปฏบตงานทาความเขาใจแนวพระราชดาร และทางานโดยยดมนในหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และมงเนนใหเกษตรกรเขาใจวางานขยายผลศนยเปนงานทยดแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงและการพงตนเองของประชาชนเปนหลก

ภาคผนวก

ข

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๖๙

การวเคราะหสถานการณ (SWOT Analysis)

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats) ๑. ดานศกษา ทดลองวจย

เครองมอและอปกรณพรอมดาเนนการ สามารถกาหนดขอบเขตท

ชดเจนเพราะอยในพนทศนยฯ การเลอกชนดพชเหมาะสม

กบสภาพพนทในเขตนาฝน

ชนดพชหลากหลาย ลดตนทนการผลต

มแหลงทนสนบสนนดานงานวจย มแหลงพอแมพนธกบ

มความร ความชานาญ: ทาใหมความเขาใจในสาขาวชาทนามาใชในการวางแผนการทดลอง การรวบรวมและวเคราะหขอมลโดยตรง

ทราบคาความเปลยนแปลงของดน เสนทางคมนาคมสะดวก

เปนแหลงเรยนรและเผยแพร

ลดความเสยงตอการผลตพช

เปนแนวพระราชดารของสมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร ลดตนทนการผลตใหกบเกษตรกร

เกษตรกรมความสนใจในการเกบดน

ยงมความตองการของตลาดทงในประเทศและตางประเทศ

วสดเสรมจากธรรมชาตสามารถหาไดงาย

ความตอเนองของ การทางาน เครองมอและอปกรณ

บางสวนชารด เกบขอมลไดบางสวน

เปนโครงการใหม เกษตรกรยงยดตดกบการทาการเกษตรแบบเดม

ไมมนกวจยประจา พนททาการวจยม

จากด ไมมตาแหนงประจา

สาหรบเจาหนาททาใหม การเปลยนแปลงบคคลากรบอย

การศกษา ทดลอง วจย ดานพชและสตว ตองขนอยกบสภาพภมอากาศและฤดกาลไมสามารถปฏบตงานไดตลอดป ไดรบมอบหมายงาน

หลายหนาท ทาใหตองแบงเวลาในการทางาน/แกไขปญหา : หลายพนทมปญหาเกยวกบพนทปาไม ทาใหตองแบงเวลาในการทางาน

ระบบงบประมาณไมเอออานวยการไดรบงบประมาณบางโครงการอาจมความลาชาซงมผลตอการปฏบตงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๐

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

รปแบบการเลยงกบทหลากหลาย

มประสบการณ ๒๘ ป (๒๕๒๕-๒๕๕๓) : กอใหเกดเทคนคใหมๆในการประยกตใชกบการวางแผนและการวเคราะห ตลอดจนการตความหมายผลการทดลอง

มความขยน ทมเทในการทางานเปนอยางยง : งานททาจะสาเรจในกรอบระยะเวลาทกาหนด ทมงานมประสบการณ

มากกวา๒๐ป(พนกงานราชการ) : มประสบการณ ไมตองเสยเวลาในการฝกฝน/เรยนร มพชหลายชนดและหลาย

พนธปลกไวในพนทสามารถใชประโยชนไดหลายอยางและหลายทาง

ชมชนใหความรวมมอดแลรกษาเครองมอสนาม : ชมชนใหความรวมมอในการสอดสองดแล รกษาเครองมอซงตองตดตงทงไวในบรเวณทอยหางไกล ปญหาการบกรก ทาลาย

ทรพยากรปาไม : ปญหามนอย ทาใหไมกระทบกบการทางานในหนาทหลก

ชมชนมความตนตวในดานวชาการ : ชมชนใหความสนใจในองคความร ทาใหเกดการบรณาการในขนตอนการทางานและเกดประสทธภาพ

พนทศกษาวจยอยใกล/อยรวมกนกบหนวยงานทเขามาทางานแบบบรณาการ : พนททดลองมการทากจกรรมสอดคลองกน เชน การสรางฝายตนนา การทาระบบคลองไสไกฯลฯ ทาใหงานวจยดานปาไมลดคาใชจายไดในระดบหนง

การสนบสนนงบประมาณคอนขางนอย : สาหรบคาวเคราะหตวอยางใหไดมาตรฐานและครบถวน ทางานหลายหนาท :

ก) งานอนรกษไดแก งานในพนททรบผดชอบจากตนสงกด ข)การสงเสรม ไดแก งานตามแผนงานทตนสงกดมอบหมาย ตองเดนทางไปในหลายพนททหางไกล ค) งานวจย ไดแก โครงการวจยภายในหนวยงานตนสงกด ซงตองเดนทางไปเกบขอมล และวเคราะหขอมล

รปแบบการปลกพชแบบประณตและใชเทคโนโลยไมสามารถทาหนาทไดอยางสมบรณในชวงแลง

การดงานทเปนคณะใหญมกจะใชเวลาในจดดงานแตละจดนอยทาใหสมาชกของคณะทสนใจเฉพาะดานมโอกาสในการไดรบขอมลไมเตมเมดเตมหนวย การเสนอโครงการ

เพอรวมมอกบหนวยงานอนมกจะไมประสบผลสาเรจเนองจากโครงการไมมปจจยทสนบสนนผรวมวจย ทาใหไมเกดแรงจงใจในการรวมงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๑

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

สรางความมนใจใหเกษตรกรและผเยยมชมเหนประโยชนในการปลกพชแบบผสมผสานและเหนขอไดเปรยบหลายดานของการปลกพชผสมผสานทมเหนอกวาการปลกพชเชงเดยว ใหแนวทางในการใช

ประโยชนทรพยากรอนทรยในสวนในไรเพอลดคาใชจายในการปรบปรงดนและวสดเกษตรอน ๆ ตลอดจนการลดการใชสารเคมเพอควบคมศตรพช มบคลากรทมความรความ

ชานาญเฉพาะทางเรองตาง ๆ หลายดาน มบคลากรทมความสามารถ

ในการแนะแนวเปนวทยากรประจาพนทสาธต

ไดรบการสนบสนนทงดานบคลากรและงบประมาณตามความเหมาะสม รปแบบการปลกพชทเสนอ

สอดคลองกบแนวพระราชดารดานเศรษฐกจพอพยงจงสามารถใชเปนตวอยางไดด

รปแบบการปลกพชในพนทมการคมนาคมไมสะดวก เสนอทางเลอกกบเกษตรกรทอาศยในชนบททหางไกล รปแบบการปลกพชแบบสวนครว

และสวนหลงบานใหโอกาสเกษตรกรทมพนทไมมากใหมรายไดสมาเสมอเปนรายวน รปแบบการปลกพชทกรปแบบให

แนวคดกบเกษตรกรในการดดแปลงระบบการปลกพชของตนใหเหมาะสมกบสภาวะการลงทน

ขาดเครองมอทมประสทธภาพ เชน เครองมอวดตางๆทมประสทธภาพสง แมนยา (precise) และวดคาไดถกตอง (accuracy)

ความรวมมอกบสถาบนการศกษามนอย

มจานวนบคลากรจากด ซงตองปฏบตงาน หลายๆ ดานพรอมกน จงทาใหบางครงเกดความลาชา

ดอยประสทธภาพในการบรหารจดการนาสาหรบงานศกษา ทดลอง วจย งบประมาณในการ

จดการทคงททกปทาใหไมสามารถขยายงานในสวนทมความจาเปนและสาคญไดมากเทาทควร

ผบรหารหลายระดบใหความสาคญนอยใน การอนรกษพนธกรรมพชในกลมทไมใชอาหารทาใหเปนอปสรรคตอการขอรบการสนบสนนงบประมาณ และการสนบสนนดานอน ๆ งานวจยเกยวกบ

สตวนา ใชเวลาดาเนนการคอนขางนานเนองจากเปนเรองทตองศกษาพฒนาการของสงมชวต

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๒

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

พนธพชซงกลมงานฯ ไดปลกรวบรวมไวหลากหลายสามารถหมนเวยนและนาไปปลกในแปลงสาธตตามความเหมาะสม ทาใหตวอยางพชทใชในแปลงสาธตมความชดเจนในการเปนตวแทนของกลมพชทใชในแตละแปลง มแปลงแมพนธพชไวสาหรบ

ขยายพนธ สามารถดาเนนการ

ศกษาวจยในดานตางๆ ไดแก การวจยพนฐาน การวจยเพอการพฒนา การวจยเพอเพมศกยภาพของตนพชและการวจยเพอเพมประสทธภาพในการใชประโยชน

เกษตรกรไดแนวคดในการลดตนทนการผลตโดยใชทรพยากรในสวนในไร หมนเวยนการใชประโยชนใหยงยนและประหยด เกษตรกรมโอกาสในการปฏบตตาม

แนวคดและหลกการ เกดความมนคงทางอาหารในครอบครว

นกวชาการทมาศกษาดงานไดแนวคดในการนารปแบบเกษตรยงยนและพอเพยงตามแนวพระราชดารไปศกษาและขยายผล

นกศกษาจากสถาบนการศกษาตาง ๆ ทมาฝกงานรวมทงเจาหนาทการเกษตร และ เจาหนาทสงเสรมการเกษตร ทงในประเทศและตางประเทศ ไดความรและแนวคดจากแปลงสาธตไปใชสาหรบการเกษตรในชนบท

การสารวจพนธพชในพนท ซงอยหางไกลจากศนยฯ เปนไปไดยาก เนองจากมอปสรรคดานการสนบสนนการเดนทาง

พนทปลกรกษาคอนขางกวางและสวนใหญเปนพนทเสอมโทรมมากอน ทาใหพชพรรณไดรบนาไมเพยงพอในชวงแลง

งานทพฒนาและกาวหนาไปตามเวลาไมสอดคลองกบงบประมาณทไดรบทาใหความกาวหนาเปนชวง ๆ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๓

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

พชพนเมองและพชพนถนทกชนดมววฒนาการผานอปสรรคในการดารงชพทาใหมคณสมบตในการตานทานสภาพแวดลอมและศตรพชนานาชนด สามารถใชเปนพอพนธและแมพนธเพอปรบปรงใหไดพชเศรษฐกจพนธใหมททนทานตอการปลกเลยงในสภาพไรสารเคม

แปลงรวบรวมพนธพชในกลมตาง ๆ เปนตวอยางทมชวตและมพฒนาการจงเปนแหลงศกษาและเรยนรธรรมชาตของพชชนดตาง ๆ ไดเปนอยางด สาหรบนกเรยน นกศกษา และ นกวจย การทมพชพรรณหลายพนธ

ทาใหสามารถทดสอบและคดเลอกไดพนธทมคณสมบตพเศษทสามารถใชประโยชนเฉพาะทาง

งานรวบรวมพนธพชเปนการอนรกษพนธกรรมพชไปดวยในเวลาเดยวกน จงชวยลดความเสยงในการสญพนธของพชพนธดพชพนถนและพชหายากไดในระดบหนง

พฒนาพนธใหมทมคณลกษณะดและพนธใหมทมคณลกษณะพเศษในดานตาง ๆ จากตนพชพนธทรวบรวมไว และจากพนธดซงนามาจากภายนอกมาผสมใหไดพนธใหม รวมทงการพฒนาพนธใหมโดยวธกระตนใหเกดกลายพนธ พฒนาวธการปลกเลยงตนพชทม

คณคาในทางโภชนาการ มคณคาในทางการแพทย เพอไดวสดทมคณภาพสาหรบการแปรรปและสาหรบอตสาหกรรมทเกยวของ

งานอนรกษพนธกรรมพชเปนงานทตองใชเวลาและเหนผลในระยะยาว มหลายปจจยมาเกยวของทาใหเหนผลชาจงขอการสนบสนนคอนขางยาก งบประมาณทไดรบ

การสนบสนนเพอการวจยคอนขางจากดและลาชา เกษตรกรไมคอยให

ความสาคญและใหความรวมมอเทาทควร ในการเกบขอมลการทาการวจย การรวบรวมแตละ

ครงไมไดอาจไมไดตวอยางทเปนตวแทนทงหมดเนองจากประสทธภาพของเครองมอทใช

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๔

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

มพชชนดทหาไดยาก มแมพนธพชทมลกษณะดและ มพนธพชกลายพนธทมคณคาทางเศรษฐกจปลกรวบรวมและรกษาไว ความพรอมในดานตนพนธ

พชทหลากหลายทาใหนกวจยและบคลากรของกลมงานฯ มการพฒนาตนเองเพมทกษะในการศกษาวจยใหเปนนกวจยทเขมแขงและมความรความสามารถเฉพาะทางในกลมพชแตละกลม บคลากรในระดบผชวย

นกวจยและพนกงานมความเชยวชาญในการขยายพนธพชดานตาง ๆ สามารถใหความรและ

ใหบรการดานฝกอบรมการขยายพนธพชทวไป และ การขยายพนธพชวธพเศษ

พฒนาแปลงรวบรวมพนธพชบางชนด หรอพชบางกลมใหเปนพนทศกษาในรปแบบของพพธภณฑธรรมชาตตามแนวพระราชดาร โดยพชพรรณกลมทมศกยภาพและพรอมสาหรบการพฒนาไดทนท คอ ผกพนเมองและผกพนบาน พชสมนไพรและ กลวยไมพนถน เกดความรวมมอกบสถาบน

วทยาศาสตรพนฐานในการวจยเพอเพมมลคาพชพนบาน

บรการตนพนธพชพนธด และพนธพเศษ สนบสนนเกษตรกรในระบบเกษตรผสมผสานทยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม

พฒนาพนธทมความแขงแรงทนทานเพอความยงยนของเกษตรกรรมเพอสรางความมนคงทางอาหารในระดบครอบครว และยกระดบสความมนคงทางอาหารของชาต

การเพาะพนธทาไดจากด และผลตลกปลาไดจานวนนอย เนองจากสภาพพนท และงบประมาณ การปองกนและรกษา

โรคปลาทาไดยาก คณภาพนาบางตวม

คณสมบตไมเหมาะสมกบการเลยงปลา เชน ความกระดางความเปนดาง และความเปนกรดเปนดาง

เนอหาในเอกสารอาจไมตรงตามความตองการหรอความเหมาะสมของพนทในการเลยงปลาของเกษตร ตองนาไปประยกตหรอปรบใชใหเหมาะสม

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๕

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

พชพรรณหลากหลายในพนทปลกรกษาใหองคความรหลายดานทงในดานการเปนตวอยางพชตางถน การเจรญเตบโตการและปรบตวใหเขากบนเวศใหมทแตกตางจากนเวศเดมในถนอาศย และ ใหใหองคความรดานสงคมพชทประกอบดวยพชตางกน

พนทปลกรกษาพชในกลมตาง ๆ เอออานวยใหเกดการศกษา ตงแตวทยาศาสตรพนฐานไปจนถงวทยาศาสตรประยกตและใหองคความรทหลากหลาย

ขอมลทบนทกไวเปนฐานขอมลสาหรบการศกษาในสาขาตาง ๆ

พฒนาระบบการปลกพชโดยทดลองสตรในการผสมผสานพชชนดตาง ๆ ทรวบรวมไวใหเกดเปนสตรทใหผลตอบแทนทคมคาสาหรบเกษตรกรในพนทเกษตรทมสภาพแตกตางกนไป

สรางความรวมมอกบหนวยงานตาง ๆ ซงสนองพระราชดารในดานการพฒนาเกษตรกรรมยงยนและพอเพยง เกษตรทฤษฏใหม และโครงเกษตรทฤษฏใหม และ โครงการอาหารกลางวน เปนตน เปนการปลกรกษาพชพรรณตาง

ถน เพอลดความเสยงหากเกดภยธรรมชาตในถนทอาศยของพชนน ๆ

เปนการนาพชพนถนมาปลกรกษานอกถนอาศย (ex situ) เพมความมนคงในการสบทอดสายพนธแท ไมใหสญพนธ แมวาจะถกบกรกหรอมการทาลายเกดขนในถนอาศย

กรมปศสตวเนนเรองการเลยงสตวใหไดมาตรฐานสากล ในขณะทศนยฯตองการสงเสรมเกษตรกรรายยอย ซงไมสามารถปฏบตตามระเบยบได งานศกษาวจยยงไม

ครบถวนปญหาของเกษตรกรเนองจากมระเบยบปฏบต

โรงเรอนมอายการใชงานมากไมสามารถรองรบการขยายการผลต ขาดสอแนะนาองค

ความร เชน บอรดวชาการตางๆ

สภาพพนทตงฟารม ทาใหโรงเรอนสาธตเลยงสตวอยกระจดกระจาย

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๖

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

พชพรรณกลมตาง ๆ อยในสภาพของการปลกรกษาและการอนรกษทถกหลกวชา เปนฐานการศกษาดานนเวศวทยาและสรรวทยาของพชและของสตวขนาดเลกรวมทงความสมพนธของศาสตรทง ๒ เปนอยางด พชพรรณบางกลม เชน ใน

วงศกลวยไมมการกระจายพนธและเพมปรมาณในสภาพธรรมชาตไดด บางชนดเกดความผนแปร เพมความหลากหลายของชนดและพนธในพนทปลกรกษา

นกวจยและบคลากรทดแลพนทปลกรกษาไดพฒนาความรและทกษะจากการศกษาและสงเกต

เกดการสรางองคความรหลายดานจากพนทปลกรกษาพชพรรณตงแตความรเกยวกบตนพช การเจรญเตบโต การปรบตว การอยรอดในนเวศทแตกตาง และการสรางสงคมพชใหม

เกดการสรางฐานขอมล เปนประโยชนกบงานทเกยวของกนหลายดาน

สรางโอกาสในการศกษาการใชประโยชนพชพรรณตาง ๆ เกดโอกาสในการสรางความ

รวมมอระหวางนกวจยและบคลากรของกลมงานและสถาบนวจย รวมทงศนยศกษาการพฒนาฯ อน ๆ ในการรวมกนอนรกษพนธกรรมพชตามแนวพระราชดาร ภายใตการดแลของโครงการ อพ.สธ.

ขาดสงอานวยความสะดวกทเพยงพอ เชน หองนา ศาลาเอนกประสงคสาหรบเกษตรกรเขาศกษาดงาน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๗

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

นกวจยมความสามารถในการสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพชใหแกสาธารณะชนในหลายระดบ

นกวจยและบคลากรสามารถถายทอดองคความรทไดจากการศกษาเปนอยางด นกวจยไดพฒนาศกยภาพใน

การศกษาวจยจากการดแลพชพรรณผสมผสานกบความรทไดจากการรวมมอกบโครงการ อพ.สธ. มหญาแฝกทองถนสายพนธ

คดเลอกททนรมเงา ๔ สายพนธ สายพนธทนนาขง ๓ สายพนธ และสายพนธทมแนวโนมในการทนแลง ๒ สายพนธ

พนทปลกรกษาทมความหนาแนนของพชพรรณเพมขนทกปและมการเปลยนแปลงของสงคมพชจงเปนพนทซงใหประโยชนอยางยงตอการพฒนาบคลากร นกเรยน และ นกศกษา ไดมาศกษาธรรมชาตวทยาในพนทจรง ทาใหเขาใจไดถองแทถงการเจรญเตบโตของตนพชพรรณและสงมชวตอน ๆ ตลอดจนเขาใจถงผลทเกดจากการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทมตอพชพรรณ เปนการเพมพนความรจากแหลงธรรมชาตไดอยางแทจรงอนเปนผลทเกดจากการเปลยนแปลงของนเวศและสงคมพช สามารถใชเปนตวชวดความสาเรจของการพฒนาปาตามแนวพระราชดารภายในศนยฯ ไดเปนอยางด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๘

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

มเทคโนโลยในการผลตตนพนธหญาแฝกจากเมลด และการผลตตนพนธหญาแฝกตลอดป มเทคโนโลยในการเกบรกษา

เมลดพนธหญาแฝกขามปและการเกบรกษาเมลดในระยะยาว มองคความรเกยวกบ

สรรวทยาของหญาแฝก และความรดานกายวภาคศาสตรทเกยวของกบความทนทานตอสภาพความเครยดในรปแบบตาง ๆ

มนกวจยทเชยวชาญในการใชประโยชนจากคณสมบตจาเพาะของหญาแฝก มศกยภาพในการถายทอด

ความรดานการใชประโยชนหญาแฝกในการอนรกษดนและนา

มโอกาสในการเผยแพรผลงานดานการอนรกษพนธกรรมพชของศนยฯ ผานการรวมงานจดนทรรศการ และ การประชมวชาการ อพ.สธ. รวมถงการตพมพบทความในสอตาง ๆ

มโอกาสในการสรางจตสานกใหแกสาธารณะชนในการอนรกษพนธกรรมพชและสงแวดลอม ตลอดจนการรกษาพชพรรณเพอความมนคงทางอาหารของประเทศ

ใชหญาแฝกสายพนธคดเลอกในการอนรกษดนและนาในพนทปาทงสายพนธทนรมเงาและสายพนธทนแลง ใชหญาแฝกสายพนธทนทานตอ

สภาพแหงสลบเปยกในการอนรกษดนและนาตามขอบอางเกบนา สระนา และ บอนาทมการทดนาเขาไปเปนชวง ๆ ทาใหระดบนาในอางหรอบอนน ๆ ไมคงท

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๗๙

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

มการจดตงกลมบรหารจดการทรพยากรประมงในอางเกบนา สมาชกเปนบคคลในพนท

รอบศนยฯ มการจดตงกฎระเบยบ

ขอบงคบในการทาประมงโดยสมาชก มเจาหนาทประมง และ/

หรอเจาหนาททหารคอยดแลความเรยบรอยและใหคาปรกษา

ทาใหทราบขอมลพนฐานทางชววทยาและทรพยากรประมงของแหลงนานน มการรวบรวมพนธปลา

ทองถนมาศกษาและเลยงเปนพอแมพนธ เพอทาการเพาะขยายพนธแลวปลอยคนสธรรมชาต

ความทนทานตอรมเงาในหลายระดบทาใหสามารถใชสายพนธทนรมในปาหลายแบบ ใชหญาแฝกสายพนธทนทานตอ

สภาพนาขงในการอนรกษดนและนาในพนทซงมนาทวมขงระยะยาวไมวาจะเปนพนทลมนาขงหรอตามรองนาและขอบสระทเสยงตอการพงทลายของดน ใชความรทางสรรวทยาและกาย

วภาคศาสตรในการยนยนความสามารถในการทนทานตอสภาพเครยดและเผยแพรเทคโนโลยดงกลาว เกดความรวมมอระหวาง

หนวยงานทวจยในสาขาเทคโนโลยโมเลกลในการบงลกษณะประจาสายพนธเพอการจดทะเบยนพนธสายพนธเพอการจดทะเบยนพนธหญาแฝกสายพนธคดเลอก

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๐

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

เปนการเพมอรรถประโยชนจากแหลงนาเพอใหเกดผลผลตทางการประมง เหมาะสาหรบผทไมมทดนขดบอเลยงปลาแตอยใกลแหลงนา

สามารถเลยงสตวนาไดหนาแนนกวาและเจรญเตบโตเรวกวาบอดน และบอซเมนต คณภาพเนอปลาดกวาปลาท

เลยงในบอดนหรอบอซเมนต การจดการการเลยงและการ

เกบผลผลตสตวนาทาไดงายและสะดวก

มนาใชเพอการวจยของกลมงานศกษาและพฒนาประมงตลอดทงป

เกดความรวมมอในการเผยแพรหญาแฝกสายพนธคดเลอกในหนวยงานอน ๆ เพอใชในการอนรกษดนและนาในพนทตนนาลาธารตลอดงานทสนองพระราชดารและหนวยจนพนทเสยงใน รปแบบตาง ๆ เกดการศกษาตอเนองในการ

คดเลอกสายพนธหญาแฝกทมคณสมบตจาเพาะในดานอน ๆ เพอการแกปญหาเฉพาะทาง

การผลตตนพนธหญาแฝกจากเมลดสามารถลดตนทนในการผลตไดมากมาย การผลตตนพนธหญาแฝกจาก

เมลดสามารถทาไดตลอดป การขนสงตนพนธหญาแฝกจาก

เมลดสามารถดาเนนการไดในระยะทตนพนธยงมอายนอย ทาใหชวยประหยดพนทในการขนสงและลดคาขนสง

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๑

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

ใชประโยชนจากการไหลของนาจากทสงลงสทตา เพมปรมาณออกซเจนในนา ทาใหเลยงปลาไดหนาแนนกวาปกต เกษตรกรสามารถเกบไว

ศกษาและนาไปใชประโยชนไดตามแตโอกาส

สามารถนาไปถายทอดตอได

มนกวชาการและหนวยงานทมความชานาญการทางานวจย

ไดรบการสนบสนนพนธสตวพนธดจากหนวยงานราชการและเอกชนเพอนามาขยายพนธ สามารถเพมผลผลตไดหาก

ไดรบการสนบสนนงบประมาณอยางเพยงพอ ไดรบการรบรองมาตรฐาน

ฟารมจากกรมปศสตวแลว

การผลตตนพนธหญาแฝกจากเมลดสามารถทาได ณ. พนทใชงานเนองจากเพาะเมลดไดงายและไมตองดแลมาก เปนรปแบบทด ถาทาสาเรจ

สามารถเผยแพรเปนตวอยางสกลมอนได ทาใหชมชนมรายไดเสรมจากการ

ขายปลาและ/หรอ มปลาสาหรบบรโภค สามารถกาหนดเขตอนรกษได

เพอใหคงไวซงสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและเปนแหลงพอแมพนธตามธรรมชาต

สามารถกาหนดฤดปลาวางไขใหเหมาะสมกบปลาแตละชนด

สามารถรวมเปนกลมผเลยงปลาในกระชง และตอรองราคากบพอคาได

ใชพนทไมมากกสามารถเลยงปลาได

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๒

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

เจาหนาทสงเสรมมความรอบรและประสบการณสามารถถายทอดไดเปนอยางด เปนแนวพระราชดารในเรอง

ของการใชปยสงตดในการผลตพช

นาไปสการพฒนาศกยภาพของเกษตรกรใหมความรมากขน

เกษตรกรมความสนใจในการเลยงสตวแบบลดตนทนหรอแบบเกษตรธรรมชาตมากขน เกษตรกรทเลยงสตว ใหความ

สนใจและเชอถอในคณภาพของพนธสตวทไดสงเสรม

เปนวาระแหงชาตเรองการขบเคลอนเกษตรอนทรย

ลดการชะลางในพนทเกษตรกร ทราบคาทางเคมของดน

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๓

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats) ๒. ดานการบรหารจดการผลการศกษา ทดลอง วจย

มทรพยากรทเอออานวย เชน ระบบชลประทานและมปจจยการผลตทเพยงพอ เปนยทธศาสตรจงหวดเรอง

มาตรการแกไขปญหาไฟปาและหมอกควน สามารถลดตนทนการผลต

ปรบปรงบารงดน ควบคมวชพช

มการฝกอบรมใหความรตลอดเวลา

บคลากรในหนวยงานมความรและประสบการณในการปฏบตงานควบคมไฟปา เครองมอและอปกรณมมาก

เพยงพอตอการปฏบตงาน

เปนจดหนงของการเรยนรดานการพฒนาทดน

เปนการนาวสดทเหลอใชกลบมาทาประโยชน

นโยบายเรองเกษตรอนทรย

ผนาและประชาชนในพนทสวนใหญใหความรวมมอ

การบกรกทาลายทรพยากรปาไมในพนทมนอย

มการบรณาการหลายภาคสวนในการแกไขปญหาไฟปา

ไดรบการสนบสนนจากหลายแหลงทน

เปนโครงการอนเนองมาจาก พระราชดารทาใหไดรบความ รวมมอจากหนวยงานตางๆเปนอยางด ทตงอยในสถานททเปนแหลง

ทองเทยว

เกษตรกรมการใชพนทอยางตอเนองทาใหการนาไปปฏบตไมไดผล กรณงานปองกนไฟปา

งบประมาณบคลากรไมสมพนธกบจานวนพนท (๑คนตอ๔,๕๐๐ไร)

หวหนางานมภาระกจปกตไมสามารถปฏบตงานเตมเวลาได ขอมลยงไมครบถวน

สมบรณ เจาหนาทมการupdate ขอมลลาชา

การวเคราะหคณสมบตทางเคมและทางกายภาพตองใชระยะเวลา ระบบสารสนเทศยง

ไมสมบรณ

บางฤดกาลขาดวตถดบในการผลต

คนในชมชนบางกลมยงขาดจตสานกดานการอนรกษปองกนไฟปา การผลตงานทเปน

พระราชดารเปนงานทละเอยดออน ตองใชเจาหนาททมความรความเขาใจอยางลกซงจงจะสามารถผลตงานไดอยางถกตอง สภาพอากาศบางปม

ความแหงแลงยาวนาน หนวยงานราชการ

บางสวนยงไมใหความรวมมอเทาทควร

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๔

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

แผนงานและโครงสรางภายในมความคลองตวในการปฏบตงาน มการทางานแบบเชงรก

เขาถงกลมเปาหมาย มคาสงแตงตงขาราชการ

ผรบผดชอบ และคณะกรรมการบรหารศนยดานปศสตว ทสามารถบรหารจดการไดอยางเปนระบบ หนวยงานรวมให

ความสาคญสามารถใหคาปรกษาและแกไขปญหาไดทนทวงท

มความคลองตวในการบรหารจดการดานงบประมาณ

สามารถใหบรการขาวสารขอมลไดในทกชองทางการสอสาร

อยไมไกลจากตวเมองสามารถ เดนทางไดอยางสะดวก

นโยบายของรฐบาลสอดคลองกบหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

การบรการยงไมครบทกดานเชนรานอาหาร รานขายของ เอกสารเผยแพรทาง

วชาการยงไมครบถวนทกดาน ไมมเทคโนโลยใหมๆ

ในการนาเสนอ ขาดเจาหนาททม

ทกษะในการปฏบตงานในระดบวชาการ สวนใหญจะปฏบตในระดบแรงงานและฝมอทวไป

ไดรบงบประมาณลาชาทาใหไมสามารถดาเนนการตามแผน สภาพแวดลอมท

เปลยนไป ทาใหไมสามารถเพมผลผลตได ไมไดรบความรวมมอ

ดานขอมลระหวางหนวยงานทาใหงานเกดความลาชา ขาดบคลากรทม

ความชานาญดานสารสนเทศ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๕

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

มเอกสารจดศกษาดงาน วทยากรเพยงพอในการนาเสนอขอมลแกเกษตรกรผสนใจ

มเจาหนาทสามารถผลต

อปกรณ เอกสารทใชในงานโสตทศนศกษา

เจาหนาททมความใกลชดคนเคยกบสอตาง ๆ สามารถนาขอมลไปเผยแพรประชาสมพนธไดอยางรวดเรว

ม website ของศนยและผควบคมดแลระบบ Internet

สามารถใหบรการการเขาศกษาดงานแกประชาชน เกษตรกรผสนใจไดทกวนไมเวนวนหยดราชการ มภาพกจกรรมทเปนปจจบน

มากทสด

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๖

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

เปนพพธภณฑธรรมชาตทมชวตททกคนสามารถเขามาศกษาเรยนรได สามารถจดนทรรศการตาง

ๆ ไดตามทหนวยงานขอความรวมมอในทกโอกาสโดยไดรบความรวมมอจากคณะทางานทกกลม ทกฝายเปนอยางด มองคความรดานการพฒนา

ทดน มภาพกจกรรมทเปนสอ

เรยนรและเผยแพรใหบคคลทสนใจเขามาเยยมชมไดเขาใจและสามารถนาไปปฏบตได เปนแหลงเรยนรแบบ

เบดเสรจเปนสหวชาการ องคกรมภาพลกษณทด

นาเชอถอเปนทยอมรบของประชาชนทวไป

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๗

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats) ๓. ดานการขยายผลสราษฎร

เปนโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร

เปนการทางานแบบบรณาการ

มองคความร ทผานการศกษา ทดลอง วจยทสาเรจ สามารถนาไปปฏบตไดจรงในพนท มแปลงสาธต แสดงตวอยาง

ใหเหนเปนรปธรรมอยางชดเจน มแผนแมบท แผนงาน และ

แผนปฏบตการเปาหมายการดาเนนงานทชดเจน

มบคลากรทมความรความสามารถหลากหลายสาขา อาชพ พรอมใหองคความรและคาแนะนาใหกบผขอรบบรการ มการตดตามประเมนผลใน

ดานการขยายผล

มการแลกเปลยนประสบการณดานการประมงทไมมในตาราระหวางวทยากรและเกษตรกรดวยกนเอง เกษตรกรทประสบผลสาเรจ

สามารถนาความรไปถายทอดตอในชมชนได เกษตรกรและครอบครวมอาหาร

โปรตนทมประโยชนจากปลาไวบรโภค

นาไปจาหนาย มรายไดเพมขน มโอกาสพฒนาเปนเกษตรกร

ตวอยาง เดกนกเรยนและบคลากรใน

โรงเรยนสามารถนาความรไปถายทอดตอไดใหกบผปกครอง, เกษตรกรในพนท และ/หรอสามารถนาไปปฏบตไดเองในพนทของตนเองได สรางกจกรรมใหกบเดกนกเรยน

ฝกใหมความรบผดชอบตอหนาท เดกนกเรยนมปลาบรโภค

พนฐานความรของเกษตรกรตางกน เกษตรกรบางรายไมคอยสนใจในทฤษฏ เกษตรกรไมมการจดบนทกขอมลตางๆในการเลยงปลาของเกษตรเอง เจาหนาททางาน

หลายอยางทาใหเวลาในการออกตดตามผลไมเพยงพอกบจานวนเกษตรกรทไดรบการสงเสรม ผรบผดชอบของกลม

งานตางๆ มการผลดเปลยนทาใหขาดความตอเนองและขาดประสบการณ เจาหนาทตอง

รบผดชอบหลายดาน ทาใหการตดตามงานไมทวถง

งบประมาณทไดรบลาชาและไมเปนไปตามแผนทตองการขยายผล ความประสงคของ

เกษตรกรแตละรายมเวลาวางทจะมาฝกอบรมไมตรงกน ทาใหการขยายผล ไมไดผลเทาทควร เกษตรกรบางราย

ไมมการดแลจดการทด ทาใหการเลยงปลาไมไดผลเทาทควร ปรากฏการณทาง

ธรรมชาตทไมสามารถปองกนไดทน มภยธรรมชาตนาหลากในฤดฝน ทาใหกระชงเสยหาย และปลา สญหายไปกบนา

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๘

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

มศนยเรยนร ปราชญชมชน และเกษตรกรตวอยาง เปนเครอขายในการถายทอดองคความร เปดโอกาสใหองคกร

ปกครองสวนทองถน ทงภาครฐและเอกชนเขามามสวนรวม ซงไดเกบรวบรวมมาอยางตอเนอง

เกษตรกรไดรบความรทถกตองดานวชาการ เกษตรกรไดรบทกษะ

ทางดานประมง เกษตรกรไดเหนและปฏบต

จากของจรงทาใหเขาใจไดงาย เกษตรกรไดรบพนธปลาท

ตองการไปเลยงไวสาหรบบรโภค หรอจาหนาย ชวยแนะนาและแกปญหาใน

ระหวางการเลยงปลาใหเกษตรกร

เกษตรกรมอาชพเสรม เพมรายได

เกษตรกรมปลาไวบรโภคในครวเรอน

เปนแหลงเรยนรของชมชนอนได

เกดความสามคคในชมชน คนในชมชนหวงแหนและชวยกนรกษาสภาพแวดลอม เกษตรกรมความตองการให

ศนยฯชวยเหลอจานวนมาก ผเขารวมโครงการขยายผลเขา

รวมโครงการดวยความเตมใจและความตองการ จงดาเนนกจกรรมไดด ผเขารวมโครงการขยายผลสวน

ใหญประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลกจงมผลสงเสรมใหการดาเนนกจกรรมประสบความสาเรจ

ไมสามารถรบผสนใจเขารวมโครงการไดครบเนองจากงบประมาณมจากด หลกสตรฝกอบรมไม

ครอบคลมทกสาขาวชาตามความตองการของเกษตรกร การสนบสนนปจจย

การผลตบางกจกรรมลาชา

การจดเกบขอมลโดยรวมยงไมครบถวนสมบรณ

เจาหนาทขาดการแลกเปลยนเรยนรภายในองคกรและขาดความรใหมๆ เจาหนาทมความร

และทกษะในการใชภาษาองกฤษนอย เจาหนาทขาดความ

เขาใจในการปฏบตงานเชงรก

เกษตรกรบางรายขาดความตงใจและความมงมน ความตองการของ

เกษตรกรมมากกวางบประมาณทไดรบ ขยายผลเรอง

เศรษฐกจพอเพยงทามกลางกระแสทนนยมและการเตรยมความพรอมสาหรบสมาคม asean ในป ๒๕๕๘ ยงไมไดผลเทาทควร ขาดงานวจยและ

นกวจยทศกษาเรองการเปลยนแปลงสภาวะภมอากาศของโลกทมผลกระทบตอองคความรของศนยฯ

แผนแมบทศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) ๘๙

ประเดน SWOT

ปจจยภายนอก-ในทมผลตอการดาเนนงาน จดแขง

(Strengths) โอกาส

(Opportunies) จดออน

(Weakness) อปสรรค

(Threats)

เปนศนยเรยนรทางอาชพการประมงใหแกเดกนกเรยน บคลากรในโรงเรยนเกษตรกร และผปกครอง ครและบคคลากรของ

โรงเรยนสามารถเรยนรและถายทอดใหกบเกษตรกรไดเปนอยางด

เปนการใชประโยชนจากแหลงนาทไหลผานหนาบานของเกษตรกรในการเลยงสตวนา มสตวพนธดทตรงความตอง

ของเกษตรกร เกษตรเขารวมโครงการ

สามารถขยายผลตอเนองได มเจาหนาทตดตามงาน

สมาเสมอ มบคคลากรมความร

ความสามารถทจะถายทอดและใหคาแนะนาแกเกษตรกรได

เปดโอกาสในการแลกเปลยนความร ความคดเหน และประสบการณ ระหวางบคคลากรกบเกษตรกร และเกษตรกรเปาหมายสามารถเขามาศกษา เรยนร

มการทางานแบบเชงรกเขาถงกลมเปาหมาย

ภาพรวมของราษฎรในพนทเปาหมายลกษณะนสยโอบออมอาร ใหความรวมมอในการดาเนนงานของเจาหนาทเปนอยางด

เจาหนาทกลมขยายผลประสานงานในหมบาน เปนคนในพนทจงมขอไดเปรยบในดานความคนเคยกบสภาพวทยาศาสตรเพอพสจนผลการเปลยนแปลงการพฒนาปาไมตามแนวพระราชดารไดประสบความสาเรจ ความสนใจและความรวมมอของ

เกษตรกร

บคลากรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางหนวยงานนอย