Aan de slag met het leerplan

RK-godsdienst

Marie-Ann De CockerHIGW Antwerpen september-oktober

2010

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 2

Inhoud tweede bijeenkomst

Bijsluiter raamplan RK-godsdienst (afwerken)

Didactische modellen Verwachtingen Toelichting oefening tegen

volgende week

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 3

Concrete werkwijzen om met leerplan aan de slag te gaan

1. Uitgaan van actualiteit of van wat in belangstellingsfocus van de klasgroep ligt – cf. In de Kijker op Thomas

2. Terrein als diamant.

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 4

Raamplan …

http://www.youtube.com/watch?v=myq8upzJDJc

Joshua_Bell_vioolspeler_T.pps

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 5

Raamplan ….

‘toehoorders’ ? ‘artiest’?

Zorg voor pedagogisch-didactische grondopties

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 6

Pedagogisch-didactische grondopties

1. Eerbied voor de persoon van de leerling

Beginsituatie Persoonlijk beoordelingsvermogen

bevorderen Uitdaging tot reflexiviteit

2. Gerichtheid op plurale context

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 7

Pedagogisch-didactische grondopties

3. De rijkdom en kracht van het christelijk geloven

Narratief Aandacht voor het schone Plaats van sacramenten, gebed en

liturgie

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 8

Pedagogisch-didactische grondopties

4. Een communicatief proces Diverse perspectieven: biografisch,

maatschappelijk, christelijk narratief-hermeneutisch, beroep

Eigen didactiek Realisme Optie van de school Samen leren

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 9

Pedagogisch-didactische grondopties

5. Ruimte voor actualiteit6. Sleutelrol voor de leraar: GSM-

functieGetuigeSpecialistmoderator

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 10

Aan de slag met het raamplan

Raamplan: utopisch? (ou topos) of ‘een goede plek’ (eu topos)?

Lucaanse horizon: ‘mensen van de weg’

Tegelijk: Rondpunt vs ‘een weg gáán’

Met vallen en opstaan

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 11

Raamplan: achteraf - noodzakelijk kwaad?

Twee bewegingen in praktijk: 1. Landen in raamplan (cf. van wat

leeft in actualiteit of in de klasgroep – cf In De kijker op Thomaswebsite)

2. Vertrekken vanuit raamplan

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 12

Doelstelling

Minimaal: Leerplan open.

Maximaal: raamplan = uitgangspunt en ‘boost’ voor verdiepende en verbredende lespraktijk.

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 13

Eén van de vele wegen om met leerplan aan de slag te gaan.

Individueel of in groep de ‘omgeving’ van een terreindoel verkennen om het lesproject te oriënteren: een simulatie.

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 14

1. Simulatie met focus op ‘omgeving’ - uitzoomen en

inzoomen

3 BSOTerreindoel (blz 134): “De levenskracht

van de Bron waarvan Jezus leefde onder woorden brengen”

Uitzoomen: Wat is de krachtige leer- en onderwijsomgeving die het raamplan biedt aan dit concreet terreindoel ?

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 15

Onmiddellijke omgeving van terreindoel:

Terreinomschrijving: ‘Wat geeft je leven? Bronnen van leven. (naast: ‘Waar sta je nu in je leven? Identiteit’).

Beginsituatie van leraar en lln in BSO + tav dit terrein.

Blikopener: rijkdom van christelijk geloof in leerproces binnen brengen

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 16

Terreindoel:

De levenskracht van de Bron

waarvan Jezus leefde onder

woorden brengen

Blikopener: “Geef mij van dat water dan

zal ik geen dorst meer hebben”

Terreinomschrijving Wat geeft levenskracht?

Waarom spreekt Jezus mensen aan? Geluk is

ánders, niet van mij.

Beginsituatie: algemene zaken: doe-lln,

beeld, openheid, band met leven, rol van lr &

terreinspecifieke zaken: wie dorst heeft zoekt naar

bronnen – grenzen van geluksbrengers doen

verlangen

Onmiddellijke omgeving

van het terreindoel

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 17

Uitzoomen op krachtige leer- en onderwijsomgevingen voor TD: “De levenskracht van de Bron waarvan Jezus

leefde onder woorden brengen”

Tweede graad:Accent in leerlijn: Confrontatie:

Wat doet christelijke verhaal met de lln?

Kerndoelen 2. levensvragen ontdekken en

opnemen4. In het evangelie sleutels om

te leven aanwijzen5. openstaan voor en omgaan

met andersheid, (…)6. durven zoeken naar de eigen

–ook gelovige- identiteit (…)

3.kerndoelen

2.terrein

1.terreindoel

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 18

Uitzoomen op krachtige leer- en onderwijsomgevingen voor TD: “De levenskracht van de Bron waarvan Jezus

leefde onder woorden brengen”

Basisdoelen voor SO:Openstaan voor en inzien wat

christelijk geloven kan betekenen in een wereld die radicaal pluraal ervaren en begrepen wordt en dit

1. vanuit een contextueel uitgangspunt:

2. vanuit een inhoudelijke uitgangspunt: het zinaanbod van het christelijk geloof kennen en plaatsen in de context van levensbeschouwelijke pluraliteit

3. vanuit een psychologisch uitgangspunt (dat de twee vorige insluit)

4.basisdoelen

3.kerndoelen

2.terrein

1.terreindoel

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 19

Uitzoomen op krachtige leer- en onderwijsomgevingen voor TD: “De levenskracht van de Bron waarvan Jezus

leefde onder woorden brengen”

Visietekst: Lln christelijk geloof helpen ontdekken in al zijn rijkdom, als bron van leven – op de ‘wijze van de school’: met ernst en degelijkheid – Jezus en de waarde van het christelijk geloof leren kennen als een bron van leven.

Pedagogisch-didactische grondopties:

(3) rijkdom en kracht van het christelijk geloven (narrativiteit; schone; plaats van sacramenten, gebed en liturgie)

(4) communicatief proces – perspectieven die de communicatie voeden: biografisch, maatschappelijk, christelijk narratief-hermeneutisch, beroeps-

(6) GSM (G:authenticiteit en geloofwaardigheid)

5.Visietekst &grondopties

4.basisdoelen

3.kerndoelen

2.terrein

1.terreindoel

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 20

Uitzoomen op krachtige leer- en onderwijsomgevingen voor TD: “De levenskracht van de Bron waarvan Jezus

leefde onder woorden brengen”

5.Visietekst &grondopties

4.basisdoelen

3.kerndoelen

2.terrein

1.terreindoel

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 21

Wat moeten lln kunnen? “Onder woorden brengen”.

Wat moeten de lln onder woorden brengen “De levenskracht van de bron waarvan Jezus leefde”

Hoe kan leraar dit leerproces aansturen? Ingrediënten: richtinggevend – niet te ontwijken.

TerreindoelTerreindoel

Inzoomen op realisatie vanTD: “De levenskracht van de Bron waarvan Jezus leefde onder woorden brengen”

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 22

Inzoomen op realisatie van TD – voorziene ingrediënten

Bepaalde Bijbelse figuren als identificatiefiguren

Levensvreugde, levenskracht, levensgeluk door te delen

Verbondenheid met elkaar en met God Bronnen waar christenen van leven De waterput in de bijbel als bron van

leven (Jo 4) Vele vormen van gebed: van bedevaart

tot het Onze Vader

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 23

Basisdoelen:Openstaan voor en inzien wat christelijk geloven kan betekenen in een wereld die radicaal pluraal ervaren en begrepen wordt.1.Zich bewust worden van en zich levensbeschouwelijk uitgedaagd weten door de pluraliteit van zinaanbod (levensbeschouwingen) in onze hedendaagse leefwereld en samenleving. 2.Het zinaanbod van het christelijk geloof kennen en plaatsen in de context van levensbeschouwelijke pluraliteit 3.Vanuit het inzicht van het plurale levensbeschouwelijke karakter van het menselijke spreken, denken en handelen, en in dialoog met het zinaanbod van het christelijk geloof in deze context zich rekenschap geven van het eigen levensbeschouwelijk profiel.

Kerndoelen tweede graad1. aantonen dat in een context van pluraliteit

individuele en collectieve identiteit een onophoudelijk proces van keuzes maken inhoudt

2. levensvragen ontdekken en opnemen3. benoemen van elementen die authentieke keuzes

mogelijk maken4. In het evangelie sleutels om te leven aanwijzen5. openstaan voor en omgaan met andersheid,

verschil en conflict6. durven zoeken naar de eigen –ook gelovige-

identiteit en ervoor opkomen

Concreet lesproject

Beoogd terreindoel2de graad: 1ste jaar - Terrein: Wat geeft je leven?TD 4: “de levenskracht van de Bron waarvan Jezus leefde onder woorden brengen”. Ingrediënten die raamplan als suggestie meegeeft: - de waterput in de bijbel als bron van leven (Jo 4)- levensvreugde, levenskracht, levensgeluk door te delen- verbondenheid met elkaar en met God- Je hart is groter dan je denkt (Mc 14, 3-9)- Mt 8 en 9: Jezus gever van levenTerreinomschrijving: “Als christenen uitspreken wat voor hen bron van leven is, dan hebben ze het over leven vanuit God, sterven om te leven en eucharistie.- Blikopener: Joh 4, 15: “Geef mij van dat water, dan zal ik geen dorst meer hebben”

Pedagogisch-didactische grondoptiesSchoolvak1.Eerbied voor de persoon van de lln 2.Gerichtheid op een (plurale) context3.De rijkdom en dracht van het christelijk geloven (narrativiteit – aandacht voor het schone - godsdienstonderricht ≠ pastoraal)4.Communicatief proces met aanwezige en afwezige partners gevoed vanuit 4 perspectieven: biografisch, maatschappelijk, Christelijk, beroep5.Ruimte voor actualiteit6.Sleutelrol voor de leraar: GSM. Authenticiteit - geloofwaardigheid

HIGW A'pen - 2010 Marie-Ann De Cocker 24

Slot van simulatie:Wat brengt verkenning van de bedding bij voor een lesproject dat TD nastreeft?

- Oriënteert + stimuleert- Niet vanzelfsprekend: GSM-functie. Confrontatie met Bijbels verhaal: ingrediënt

Joh. 4 - Open benadering - Wat doet christelijk verhaal met de lln?

Analyse TD: ‘onder woorden brengen’ - Lln niet tekstgericht Beeldcultuur: kunstwerken: ? Doe-leerlingen: ?

Welke suggesties borrelen op om aan een lessenreeks te beginnen die dit terreindoel beoogt?