ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·...

27
ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู ้สูงอายุโรคมะเร็งปอด Spiritual Well-being of the Elderly with Lung Cancer รัตนา ใจสมคม อนงค์ ภิบาล ได้รับทุนสนับสนุนงบประมาณ จาก มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ ปี พ.. 2557

Transcript of ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·...

Page 1: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

0

ความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด Spiritual Well-being of the Elderly with Lung Cancer

รตนา ใจสมคม

อนงค ภบาล

ไดรบทนสนบสนนงบประมาณ จาก มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร

ป พ.ศ. 2557

Page 2: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

1

ความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด รตนา ใจสมคม1 อนงค ภบาล1

บทคดยอ การวจยครงน มวตถประสงคเพอการศกษาความผาสกทางจตวญญาณของผสงอาย

โรคมะเรงปอดทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลศนยแหงหนง ในระหวางเดอน มกราคม พ.ศ.

2557 ถง มนาคม พ.ศ. 2557 ประชากรในการศกษาครงน คอ ผสงอายทปวยดวยโรคมะเรงปอดท

เขารบการรกษาในแผนกอายรกรรม ในโรงพยาบาลศนยแหงหนง ในระหวางเดอน มกราคม พ.ศ.

2557 ถง มนาคม พ.ศ. 2557

เลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑทก าหนด (purposive sampling) จ านวน 20 คน

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามทน ามาจากอนงค ภบาล, (2552) ไดคาความเทยงของแบบสอบถามความตองการดานจตวญญาณของผปวยไทยมสลม เทากบ 0.86 วเคราะหขอมลโดยใชสถตรอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเชงเนอหา ผลการวจยพบวา1. ผสงอายโรคมะเรงปอดมคะแนนความผาสกทางจตวญญาณโดยรวมอยในระดบสง 2.ผสงอายโรคมะเรงปอดมวธการปฏบตเพอชวยใหเกดความผาสกทางจตวญญาณ คอ 1) ปฏบตตามศาสนา 2 ) การไดรบการเยยมจากญาต ผลของการศกษาครงน สามารถใหขอมลพนฐานในการพฒนาแนวปฏบตการพยาบาล ท าใหมความร ความเขาใจ และตระหนกถงความส าคญของความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด และแสวงหาแนวทางสงเสรมใหผปวยสงอายโรคมะเรงปอดเกดความผาสกทางจตวญญาณ ซงเปนสงส าคญทจะชวยใหผสงอายโรคมะเรงปอดสามารถเผชญกบความเจบปวยและความตายไดอยางมสต มความทกขทรมานนอยลงและตายอยางสงบสมศกดศรของความเปนมนษย ค าส าคญ: ความผาสกทางจตวญญาณ / ผสงอายโรคมะเรงปอด 1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร, นราธวาส 1 Faculty of Nursing, Princess of Naradhiwas University, Narathiwat

Page 3: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

2

กตตกรรมประกาศ

วจยเลมนส าเรจลลวงได ดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจาก ผศ.ดร.เพลนพศ ฐานวฒนานนท และ ผศ .ดร.อไร หถกจ ทไดสละเวลาอนมคายงในการใหค าแนะน า ขอคดเหน ตรวจสอบแกไขขอบกพรองตางๆ และใหก าลงใจอยางดตลอดมา คณะผวจยรสกซาบซงในความกรณาของทานเปนอยางยง จงขอกราบขอบพระคณทานมา ณ โอกาสน ขอขอบคณกลมตวอยาง และผใหขอมลทกทาน ในการเกบรวบรวมขอมลเพอความสมบรณของงานวจย ขอขอบคณมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร ทสนบสนนงบประมาณในการท าวจยครงน คณงามความดและประโยชนแหงวจยเลมนขอมอบแดครอบครวอนเปนทรกยง คณาจารย และทกทานทมสวนรวมในการท างานวจยครงน ใหประสบความส าเรจ อาจารยรตนา ใจสมคม และ อาจารย อนงค ภบาล

Page 4: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

3

สารบญ หนา

บทคดยอ.......................................................................................................................... 1 กตตกรรมประกาศ........................................................................................................... 2 สารบญ............................................................................................................................ 3 บทท 1 บทน า............................................................................................................. 4 ความเปนมาและความส าคญของปญหา......................................................... 4 วตถประสงคการวจย………………………………………………………… 5 กรอบแนวคดการวจย..................................................................................... 6 ขอบเขตการวจย............................................................................................ 6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ........................................................................... 6 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ..................................................................... 7 บทท 3 วธการด าเนนการวจย.................................................................................... 12 ลกษณะประชากรและกลมตวอยาง............................................................... 12 เครองมอในการวจย...................................................................................... 12 การวเคราะหขอมล...................................................................................... 13 บทท 4 ผลการวจยและการอภปรายผล..................................................................... 14 บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ................................................................. 17 สรปผลการวจย............................................................................................. 17 ขอเสนอแนะ................................................................................................. 17 บรรณานกรม.................................................................................................................... 18

Page 5: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

4

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

โรคมะเรงเปนปญหาสาธารณสขทส าคญของทกประเทศทวโลก ซงองคการอนามยโลกได

จดอนดบโรคมะเรงเปนสาเหตการตายเปนอนดบสองของสถตการตายดวยโรคทงหมด ส าหรบ

ประเทศไทยพบวามอบตการณการเกดโรคมะเรงเพมมากขนทกป (สถาบนมะเรงแหงชาต, 2545)

ในแตละปจะมการตรวจพบผปวยมะเรงเพมขนโดยเฉลย 64,000 คน และเสยชวตดวยโรครายน

ประมาณปละ 30,000 คน (ก าพล ศรวฒนกล, 2543) และจากสถตโรคมะเรงแหงชาต พ.ศ. 2536

(สถาบนมะเรงแหงชาต, 2545) พบวาโรคมะเรงเปนสาเหตการตายเปนอนดบสาม รองจากอบตเหต

และโรคหวใจ แตในปจจบนโรคมะเรงเปนสาเหตการตายเปนอนดบหนงของสาเหตการตาย

ทงหมด ทงนเนองจากมการเปลยนแปลงวถการด าเนนชวตของประชาชน โดยเฉพาะการสบบหร การ

ดมสรา การรบประทานอาหารทเสยงตอการเกดโรคมะเรง และจ านวนมลพษทมากขนในสงแวดลอม

นอกจากนยงพบวาอตราการเกดโรคมะเรงจะเพมขนตามอายทเพมขน เนองจากวยสงอายเปนวยทมการ

เสอมของระบบอวยวะตาง ๆ ตามธรรมชาต และไดสมผสกบสารกอมะเรงตาง ๆ มาเปนเวลานาน

กลมอายของคนไทยทพบวาเปนโรคมะเรงมากทสดคอ 55-75 ป ในเพศชาย และ 45-65 ปในเพศ

หญง (ก าพล ศรวฒนากล, 2543)

จากการทผสงอายโรคมะเรงปอดไดรบผลกระทบทงดานรางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณทง

จากสภาวะของโรคและการรกษาทซบซอนและรนแรง ท าใหผสงอายโรคมะเรงปอดมกจะพยายาม

แสวงหาวธการตาง ๆ ทจะชวยใหสามารถควบคมอาการตาง ๆ ใหสามารถอยไดอยางไมทกขทรมาน

และมความตองการทางจตวญญาณเพมมากขนโดยตองการความรก ความหวง ก าลงใจ (Obrien,

1999) การคมครองใหเกดความรสกวามความมนคง ปลอดภย ตองการปฏบตตามความเชอในสง

ทตนยดเหนยว สงทใหคณคาแกตนเอง เชน สงศกดสทธ ศาสนา (Carson, Soeken, Shonty, &

Terry, 1990) ในผปวยบางรายหวงใหชวตยนยาวขน บางรายหวงเพยงไมทกขทรมานจากการ

เจบปวยและการรกษา โดยการหาสงยดเหนยวจตใจดวยการประกอบพธกรรมทางศาสนา การ

ท าบญ ท าสมาธ สะเดาะเคราะห การตออาย บายศรสขวญ การเลยงผ เปนตน (ทศนย ทอง

Page 6: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

5

ประทป, 2543; สถาพร ลลานนทกจ, 2537; สมจต หนเจรญกล, 2536) ซงการไดปฎบตตามความ

เชอและความศรทธาในสงทตนยดเหนยว จะท าใหรสกมความหวงและมก าลงใจทจะมชวตอย

อยางมความหมายและมเปาหมายในชวต สามารถเผชญกบความตายไดอยางเขมแขงและมสตม

ความสขและสมศกดศรความเปนมนษย (Peri, 1995) จากการศกษาของอลซาเบทและแอลเลน

(Elizabeth & Ellen, 2002) พบวาการแพทยทางเลอกซงไดแก การท าสมาธ การอธษฐาน จตนาการ

และการประกอบพธกรรมทางศาสนามความสมพนธทางบวกในระดบสงกบการเพมคณภาพชวต

ของผปวยมะเรงเตานม โดยชวยลดความซมเศรา ความวตกกงวล เพมพฒนาการทางจตวญญาณ

และทส าคญคอชวยเพมความผาสกทางจตวญญาณในระดบสง

จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบจตวญญาณและความผาสกทางจตวญญาณในบรบทและ

สงคมไทยทผานมา ยงไมพบรายงานการศกษาเกยวกบความผาสกทางจตวญญาณของผสงอาย

โรคมะเรงปอดในบรบทจงหวดนราธวาส ดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษาความผาสกทางจต

วญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอดวาเปนอยางไร และมวธการปฏบตเพอใหเกดความผาสกทางจต

วญญาณอยางไรบาง โดยการศกษาความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอดจากการ

ทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบความผาสกทางจตวญญาณตามแนวคดตะวนออกเพอใหม

ความเหมาะสมกบสงคมและวฒนธรรมในบรบทจงหวดนราธวาส ผลทไดจากการวจยจะท าให

พยาบาลมความร ความเขาใจ และตระหนกถงความส าคญของความผาสกทางจตวญญาณของ

ผสงอายโรคมะเรงปอด และแสวงหาแนวทางสงเสรมใหผปวยสงอายโรคมะเรงปอดเกดความผาสก

ทางจตวญญาณ ซงเปนสงส าคญทจะชวยใหผสงอายโรคมะเรงปอดสามารถเผชญกบความเจบปวย

และความตายไดอยางมสต มความทกขทรมานนอยลงและตายอยางสงบสมศกดศรของความเปน

มนษย

วตถประสงคของการวจย

1. ระดบความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด

Page 7: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

6

กรอบแนวความคดการวจย

ความผาสกทางจตวญญาณ หมายถง สภาวะจตใจทมความสข มความสงบเยน เปน

ความสข ความสงบทเกดจากความด ความไมเหนแกตว เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม

ทน ามาจากอนงค ภบาล, (2552) ไดคาความเทยงของแบบสอบถามความตองการดานจตวญญาณ

ของผปวยไทยมสลม เทากบ 0.86

ผสงอายโรคมะเรงปอด หมายถง บคคลทมอายตงแต 60 ปขนไปทไดรบการวนจฉย

จากแพทยวาเปนโรคมะเรงปอดทกระยะทเขารบการรกษาในหอผปวย แผนกอายรกรรม ทงเพศชาย

และเพศหญงของโรงพยาบาลศนยแหงหนง

ขอบเขตของการวจย การวจยครงนเปนวจยเชงพรรณนา (descriptive research) เพอศกษาความผาสก

ทางจตวญญาณทเขารบการรกษาในหอผปวยใน แผนกอายรกรรม โรงพยาบาลศนยแหงหนง

ระหวางเดอนมกราคม ถง เดอนมนาคม พ.ศ. 2557

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ผลการวจยในครงนจะท าใหไดทราบถงความผาสกในมตจตวญญาณ

2. สามารถน าผลทไดจากการวจยไปใชเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอน

3. ตพมพเผยแพรในระดบชาต

Page 8: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

7

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยครงนเปนการศกษาความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด ซงผวจยไดท าการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน 1. โรคมะเรงปอด 2. ผลกระทบของมะเรงปอดในผสงอาย 3. ความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด โรคมะเรงปอด (lung cancer ) -ความหมายและอบตการณการเกดโรคมะเรงปอดในผสงอาย มะเรง หมายถง เนองอกชนดรายทเกดขนมาใหมจากเนอเยอปกตของรางกาย มการ

เจรญเตบโตนอกเหนอการควบคมของรางกาย และมโทษตอรางกาย อาจเกดในลกษณะเปนกอน

หรอเปนเซลลมะเรงกระจายไปทวระบบอวยวะนน ๆ มะเรงปอด หมายถง การมกอนเนองอกชนด

รายแรง (malignant) ทมการเจรญเตบโตอยางรวดเรวทเนอเยอของปอด (กสานต สตลารมณ, 2541)

ผปวยโรคมะเรงปอดมากกวารอยละ 50 เปนผสงอายคอมอายมากกวา 65 ป และ

ประมาณรอยละ 30 เปนผมอายมากกวา 70 ป (Gridelli, Perrone & Monfardini, 1997) ผสงอาย

บางสวนมประวตเกยวกบการสบบหร มโรคประจ าตว เชน โรคถงลมโปงพอง โรคหวใจ และ

โรคมะเรงอน ๆ ทเกยวของกบการสบบหร ซงสงเหลานเปนสาเหตทท าใหเกดโรคมะเรงปอด

(Dajczman, et al.,1996) โรคมะเรงปอดมความแตกตางกนในการเกดและลกษณะการเปลยนแปลง

ซงแบงเปน 2 ชนด คอ ชนดเซลเลก (small cell lung cancer) เปนมะเรงทมการแบงตว

เจรญเตบโตและแพรกระจายไดอยางรวดเรว และมะเรงปอดสวนใหญ (85%) เปนมะเรงชนด

ไมใชเซลเลก (non-small cell lung cancer) ซงการเกดมความสมพนธกบการสบบหรและมการ

เปลยนแปลงแบบชา ๆ ในระยะแรก ๆ มกจะไมแสดงอาการจนกวากอนมะเรงจะโตมากหรอ

แพรกระจายไปยงอวยะตาง ๆ ดงนนจงมกตรวจพบผปวยเมอโรคอยในระยะท 3-4 หรอระยะท

ลกลามหรอแพรกระจายแลว รอยละ 90 ของผปวยโรคมะเรงปอดจะเสยชวตภายเวลา 1-2 ป (สถาบน

มะเรงแหงชาต, 2545) ซงในผปวยสงอายการรกษาจะชวยใหผสงอายโรคมะเรงปอดสามารถมชวต

Page 9: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

8

อยนานขนอกเพยงเลกนอยคอ ประมาณ 12-16 เดอน แตในผปวยสงอายทมารกษาเมอโรคม

อาการมากจะสามารถมอายอยไดอกประมาณ 9-11 เดอนเทานน (John, 1993)

-ความหมายของผสงอาย

องคการสหประชาชาตไดจดประชมสมชชาโลกเกยวกบผสงอาย เมอป พ.ศ. 2525 ณ

กรงเวยนนา ประเทศออสเตรเลย ไดใหความหมายของค าวา “ผสงอาย” หมายถง บคคลทมอาย

ตงแต 60 ปขนไปทงชายและหญง ซงในการศกษารวบรวมขอมลประชากรผสงอายไดแบง ผสงอาย

เปน 2 กลมคอ ผสงอายตอนตน และผสงอายตอนปลาย โดยผสงอายตอนตน หมายถง บคคลทม

อาย 60-69 ป ทงชายและหญง สวนผสงอายตอนปลาย หมายถง บคคลทมอาย 70 ป ขนไปทงชาย

และหญง

ผสงอาย หรอคนชรา โดยทวไปเปนค าทใชเรยกบคคลทมอายมาก ผมขาว หนาตา

เหยวยน การเคลอนไหวเชองชา (พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน, 2542 อางตาม ภาวณ

,2555) ใหความหมายค าวาชราวา แกดวยอาย ช ารดทรดโทรม แตค านไมเปนทนยมเพราะ

กอใหเกดความหดหใจ และความถดถอยสนหวง ทงน จากผลการประชมของคณะผอาวโส

โดย พล.ต.ต. หลวงอรรถสทธสนทร เปนประธาน ไดก าหนดค าใหเรยกวา “ผสงอาย” แทน ตงแต

วนท 1 ธนวาคม 2512 เปนตนมา ซงค านใหความหมายทยกยองใหเกยรตแกผทชราภาพวาเปนผท

สงทงวยวฒ คณวฒ และประสบการณ

ผสงอาย หมายถง บคคลทอาย 60 ปขนไป (เวชแพทย, 2531 อางตาม ภาวณ,2555)

องคการอนามยโลก โดย อลเฟรด เจ คาหน (Professor Dr. Alfred J. Kahn แหงมหาวทยาลย

โคลมเบย อางตาม ภาวณ, 2555) มการแบงเกณฑอายตามสภาพของการมอายเพมขน ในลกษณะ

ของการแบงชวงอายทเหมอนกน คอ ผสงอาย (Elderly มอายระหวาง 60 – 74 ป), คนชรา (Old ม

อายระหวาง 75 – 90 ป), คนชรามาก (Very old มอาย 90 ปขนไป)

-ความหมายมตจตวญญาณ

จตวญญาณ เปนมตหนงของบคคลทเปนพลงของชวต เปนการแสดงถงการยอมรบ

ตนเอง การไววางใจในตนเองโดยมพนฐานจากการมความหมายและเปาหมายในชวต การมความสมพนธ

Page 10: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

9

กบบคคลอน สงแวดลอม และพลงนอกเหนอตน และความพงพอใจในชวต สามารถรกและใหอภย

ผอน ไววางใจผอน เชอมนศรทธาในศาสนาและสงศกดสทธทตนนบถอ (Highfield, 1992) ซง

สอดคลองกบทศนา (2534) กลาววาจตวญญาณ คอ ความเปนตวตนของมนษยในสวนทลกทสด

เปนสวนเฉพาะเจาะจงของมนษยบคคลนน โดยการแสดงออกในดานความคด ความรสกการตดสนใจ

ตลอดจนการสรางสรรคตางๆ โดยจะเปนแรงจงใจใหคนไดสมผสกบพระผเปนเจามความสมพนธ

กบบคคลอน รจกใหความรกและรบความรกจากบคคลอน

สาเหตของโรคมะเรงปอด มการศกษาถงสาเหตการเกดโรคมะเรงปอดในประเทศตาง ๆ กนอยางมากมายและสรปผลเหมอนกนวาการสบบหรเปนสาเหตทส าคญทสดของการเกดมะเรงปอด และ อากาศ เ ปนพษเปนอกสาเหตหนงทมความส าคญเพมมากขน พยาธสภาพของมะเรงปอด พยาธสภาพของมะเรงปอดมกจะเรมเปนทเยอบหลอดลมขนาดใหญทบรเวณขวปอดกอน ตอจากนนจะลกลามไปยงตอมน าเหลองบรเวณใกลเคยง มการลกลามโดยตรงและโดยระบบน าเหลองไปยงหลอดลมหรอสวนอน ๆ ของปอด อาจมการลกลามทางระบบเลอดไหลเวยนไปยงอวยะอนทอยหางไกลออกไป เชน ตบ หรอสมอง เปนตน ลกษณะทเหนดวยตาเปลาอาจจะเหนกอนทบรเวณขวปอดมสขาวปนเทา ผนงคอนขางเปนมน หรอเปนแบบลกลามแทรกเขาไปในเนอปอด(diffused infiltrative tumor) หรอเปนกอนขนาดเลกกระจดกระจายทวไป (miliary tumor) บางรายอาจเหนพยาธสภาพคลายฝในปอดกได มผรายงานเกยวกบการศกษาภาพรงสทรวงอกในโรคมะเรงปอด มความเหนวามะเรงของปอดประมาณรอยละ 60 อาจเรมเปนกอนเลก ๆ ในสวนนอก ๆ ของเนอปอดกอน ตอมาจงลกลามเขามายงบรเวณหลอดลมขนาดใหญ เมอกอนมะเรงลกลามมากขน อาจจะไปกดอวยวะใกลเคยง หรอแพรกระจายทางหลอดเลอดแดงหรอหลอดเลอดด าพลโมนาร (pulmonary) อาจไปกดหลอดเลอดสพเรยร วนา คาวา (superior vena cava) หรออาจแพรกระจายไปยงสมอง ตอมหมวกไต เยอหมปอด เยอหมหวใจ หรอลกลามไปยงกระดกและทรวกอก เปนตน (บญญต ปรญานนท และ สชย เจรญรตนกล, 2532)

Page 11: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

10

ผลกระทบของโรคมะเรงปอดในผสงอาย ดานจตวญญาณ ผสงอายมความเชอมนในภาวะจตวญญาณสงกวาวยอนๆ จากการ ทมขอจ ากดในการมชวตอย เปนวยแหงการเสอมถอยทงดานรางกายและจตสงคม ผสงอายจะมการสรางความสมดลระหวางความรสกมนคงในจตใจกบความรสกสญเสย มการยอมรบในระบบความเชอ คานยม กฎความประพฤต และพธกรรมทางศาสนามาปฏบตเพมมากขน(Carpenito, 1993; Narayanasamy, 1995) ศาสนามความส าคญตอผสงอายมากโดยเปนแหลงความหวง แหลงประโยชนของผสงอายทจะแสวงหาความอบอนและมนคงในจตใจใหกบตนเอง ชวยเสรมสรางความรสกมคณคา และชวยใหผสงอายเผชญกบปญหา ความเครยดจากการสญเสย การเจบปวย หรอภาวะวกฤตตาง ๆ ในชวตไดอยางเหมาะสม (พรจนทร สวรรณชาต, 2533; Carpenito, 1993) การไดรบการวนจฉยวาเปนโรครายแรงเชนโรคมะเรงนน ท าใหผสงอายบางคนเกดความสงสยในความเจบปวย ความทกขทรมานทเกดขนวาท าไมตองเกดขนกบตนทงทตนเองท าความดมาตลอด ท าใหเกดความสงสยในความสมพนธกบสงศกดสทธทตนเองนบถอ ท าใหเกดความบบคนทางจตวญญาณได (Ferrell et al., 1998) ในผสงอายบางคนมขอจ ากดทางรางกายทออนแอลงไมสามารถปฏบตกจกรรมทางศาสนาหรอการปฏบตตามความเชอตาง ๆ ท าใหเกดความบบคนทางจตวญญาณไดเชนกน นอกจากนการทตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาลบอยครง ตองใชเวลาในการรกษานาน การด าเนนของโรคทเปนไปในทางเสอมลงทกขณะแมวาจะไดรบการรกษาอยางสม าเสมอ ท าใหผปวยสงอายรสกถงความรายแรงของโรคหรอความตายทอาจมาถงทกขณะ รสกสญเสยพลงอ านาจในตนเอง ท าใหหมดก าลงทจะตอสกบโรคเพอใหมชวตอย ไมสามารถคนหาความหมายของชวตได (All & Huycke, 1999; Ferrell, 1998; Narayanasamy, 1995; O’Conner et al, 1990) ความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด ความหมายของจตวญญาณ จตวญญาณเปนมตหนงของสขภาพทองคการอนามยโลกไดใหความส าคญและใชเปนตวบงชภาวะสขภาพ จตวญญาณเปรยบเสมอนขมพลงของสขภาพท าใหสขภาพจตดและชวยให สขภาพกายดดวย เนองจากจตวญญาณมหนาทในการควบคมจตใจและจตใจควบคมรางกายและชวยใหเกดการผสมสานกนระหวางรางกาย จตสงคมและจตวญญาณ จตวญญาณจงมความส าคญ

Page 12: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

11

ในการมองบคคลเปนองครวม (ฟารดา อบราฮม, 2534; Reed, 1991) จตวญญาณเปนตวตนของบคคลในสวนทลกทสด เปนแกนทฝงลกในใจ เปนสวนรวมของรางกาย จต สตปญญาและสงคมเขาเปนหนงเดยวกน เปนสวนทเฉพาะเจาะจงของบคคล จะแสดงออกโดยมพนฐานมาจากการมความหมายและเปาหมายในชวต การมความสมพนธกบคนอน สงเหนอตนเอง สมผสอยกบคณคาหรอความด โดยมความรกความไววางใจและการใหอภยโดยไมมเงอนไข เปนอสระจากเครองบบคนทงปวง เกยวของกบคานยม ความเชอ ปรชญาในการด าเนนชวต สงศกดสทธ สงยดเหนยวจตใจซงจะเกยวของกบศาสนาหรอไมกได (ทศนา บญทอง, 2534; ทศนย ทองประทป, 2543; ประเวศ วะส, 2543; Carson, 1989; Highfield, 1992) จตวญญาณมความหมายกวางมไดจ ากดอยเฉพาะเรองศาสนาหรอการปฏบตตามหลกศาสนาเทานน จตวญญาณจดวาเปนกระบวนการทมการเปลยนแปลงและพฒนาไปตามชวงวยหรอประสบการณ ดงนนความหมายของจตวญญาณในแตละบคคลจงมความแตกตางกนขนอยกบหลายปจจย เชน การเลยงดในครอบครว คานยม ปรชญาในการด าเนนชวต วฒนธรรม ความเชอ และการนบถอศาสนา จากการศกษาเรองจตวญญาณในผสงอายไทยในชนบท พบวากลมตวอยางไดใหความหมายของจตวญญาณไว 3 องคประกอบ คอ 1) ความเชอทางศาสนา มองคประกอบยอย คอ ความเชอในกฏแหงกรรม และความเชอในชวตหลงความตาย 2) การปฏบตทางศาสนา มองคประกอบยอย คอ การท าบญ การรกษาศล ความกตญญในครอบครว การปฏบตสมาธ 3) ผลทตามมา มองคประกอบยอย คอ ความสามารถในการเผชญกบชวตทลม ๆ ดอน ๆ การด ารงชวตอยอยางมความหวง และการมจตใจทสงบและเรยบงาย (ทศนย ทองประทป, 2540; Tongprateep, 2000) คนทกคนมจตวญญาณโดยธรรมชาตถงแมวาบคคลนนจะนบถอศาสนาหรอไมกตาม คนสวนมากจะไมมการแสดงออกของภาวะจตวญญาณจนกระทงเกดภาวะวกฤตในชวต การเจบปวยหรออยในภาวะใกลตาย ภาวะเหลานจะเปนสงกระตนใหมการแสดงออกของภาวะจตวญญาณทชดเจนมากขน เพอชวยใหบคคลมความพรอมทจะเผชญกบการเปลยนแปลงตาง ๆ (Brooke, 1987; Peri, 1995) ชวยใหความหมายตอการเจบปวย ใหแนวทางในการปฏบตตนและความหวงท าใหมพลงในรางกายทจะเผชญกบการเจบปวย ความทกขทรมานและเกดความผาสกทางจตวญญาณ ซงสงผลตอการฟนหายจากการเจบปวย (Carson et al., 1990; Walton, 1996) และชวยใหบคคลมชวตทมคณคามความหมาย มพลงในการด ารงชวต สามารถกาวผานปญหาอปสรรค ความล าบาก และความยงยากในชวตได (Ross, 1997)

Page 13: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

12

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

วธด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนวจยเชงพรรณนา (descriptive research) เพอศกษาความผาสกทาง

จตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอดทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลศนยแหงหนง ในระหวาง

เดอน มกราคม พ.ศ. 2557 ถง มนาคม พ.ศ. 2557

ลกษณะประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการศกษาครงน คอ ผสงอายทปวยดวยโรคมะเรงปอดทเขารบการรกษาใน

แผนกอายรกรรม ในโรงพยาบาลศนยแหงหนง ในระหวางเดอน มกราคม พ.ศ. 2557 ถง มนาคม

พ.ศ. 2557

เลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑทก าหนด (purposive sampling) จ านวน 20 คน โดยกลมตวอยางตองมคณสมบต ดงน

1. อายตงแต 60 ปขนไป 2. นบถอศาสนาอสลาม 3. ไดรบการวนจฉยจากแพทยวาเปนโรคมะเรงปอดทกระยะและรบรวาตนเองเปน

มะเรงปอด

4. มความสามารถในการสอความหมายหรอเขาใจภาษาไทยไดชดเจน 5. ยนดใหความรวมมอในการศกษา

เครองมอในการวจย

เครองมอทใชในงานวจยครงน ม 2 สวน ไดแก

สวนท 1 แบบบนทกขอมลทวไป ซงประกอบดวย อาย เพศ ระดบการศกษา

สถานภาพสมรส อาชพ รายได สมพนธภาพในครอบครว ระยะเวลาของการวนจฉยวาเปน

โรคมะเรงปอด การรบรความรนแรงของโรค ภาวะวกฤตในชวต

Page 14: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

13

สวนท 2 แบบประเมนความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด

ขอค าถามปลายเปดเกยวกบการปฏบตเพอชวยใหเกดความผาสกทางจตวญญาณของผสงอาย

โรคมะเรงปอด

การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป มขนตอนการวเคราะห

ดงน

1. ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยางน ามาวเคราะหดวยสถตเชงพรรณนา โดยการแจกแจง

ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. การปฏบตเพอใหเกดความผาสกทางจตวญญาณของกลมตวอยาง วเคราะห เชงเนอหา (content analysis) โดยจดหมวดหมตามลกษณะของขอมล

Page 15: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

14

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมลและการอภปรายผล การวจยเชงพรรณนาครงน มวตถประสงคเพอศกษาความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอดทเขารบการรกษาในแผนกอายรกรรม โรงพยาบาลศนยแหงหนง จ านวน 20 ราย ระยะเวลาในการรวบรวมขอมลตงแตเดอนมกราคม ถงเดอนมนาคม พ.ศ. 2557 ผลการวจยน าเสนอในรปค าบรรยายตามล าดบดงน สวนท 1 ขอมลสวนบคคล สวนท 2 ความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด สวนท 1 ขอมลสวนบคคล ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยางจ าแนกตามอาย เพศ ระดบการศกษา สถานภาพสมรส อาชพเดม อาชพปจจบน รายได ความเพยงพอของรายได ทอยอาศย ลกษณะการอยอาศยบคคลทใหความชวยเหลอดแล ประสบการณเกยวกบภาวะวกฤตในชวต ระยะเวลาทไดรบทราบการวนจฉยโรค ระยะของโรคมะเรง การรบรความรนแรงของการเจบปวย การรกษาทไดรบในปจจบน การรกษาทไดรบทงหมด กลมตวอยางมอายอยระหวาง 60 – 85 ป อายเฉลย 68 ป สวนใหญมอายระหวาง 60 – 74 ป รอยละ 93.3 เปนเพศชายมากทสด รอยละ 68.9 สวนใหญไดรบการศกษา รอยละ 84.4 และไดรบการศกษาในระดบประถมรอยละ 80.3 มสถานภาพคมากทสด รอยละ 78.9

Page 16: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

15

สวนท 2 การปฏบตเพอชวยใหเกดความผาสกทางจตวญญาณของผสงอายโรคมะเรงปอด การศกษาครงนพบวาผสงอายโรคมะเรงปอดมวธการปฏบตเพอชวยใหเกดความผาสกทางจตวญญาณอยหลากหลายวธ สามารถแบงเปน 3 วธ ดงน 1. ปฏบตตามหลกศาสนาอสลาม 1.1 ความเชอในโลกหนา กลมตวอยางสวนใหญมความเชอในเรองโลกหนา โดยเชอวาคนเราเกดมาเพอกระท าสงดๆในโลกนเพอโลกหนา ดงค ากลาวของกลมตวอยางดงน “…ทกอยางเกดขนได เปนไปตามพระเจาก าหนด สรางมาอยางใดกตองไดรบ อยางนนท า า…”(ผใหขอมลรายท 10 ) “…โรคทเราเปน เปนการทดสอบ บางคนไมเคยสบบหรไมกนเหลาเปนคนด จรง ๆ กเปน บางคนอายยงนอย ยงเปนเดกเลกอยกเปนมะเรงตายเรองนมนเปน กรรมของใครของมน หลกเลยงไมได… ”(ผใหขอมลรายท 13) 1.2 การละหมาด กลมตวอยางสวนใหญมละหมาดเปนประจ า ท าใหกลมตวอยางมสตปญญารเทาทนโลกและชวต มจตใจทสงบ เยอกเยน ไมฟงซาน ดงค ากลาวของกลมตวอยาง ดงน “…ท าใจใหนง ๆ ไมตองคดมาก กละหมาดไปเรอย ๆ ตามเวลาละหมาด ท าแลวมนมความสขนะ สขมากบอกไมถก…” (ผใหขอมลรายท 1) “..เวลาเราละหมาด เรากตองตงใจทองใหถก เรากจะไมไดคดเรองอน เราก จะมสมาธ ถาเราไมตงใจทองผด ๆ ถก ๆ แทนทจะไดบญจะไดบาปแทน” (ผใหขอมลรายท 5)

Page 17: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

16

“…ปกตจะละหมาดครบหาเวลา ใหมนสงบลงหนอย ” (ผใหขอมลรายท 6) 1.3 การท าบญ ซะกาด กลมตวอยางสวนมากเชอวาเปนหนาททตองท าตามบทบญญตของศาสนา ดงค ากลาวของกลมตวอยาง ดงน “…ตวบญนเรามองไมเหน แตเรารสกไดน แบบวามนจะรสกอมบญนะ แบบวามน สบายใจ โลงใจ มความสข ท าบญกไมไดหวงมาก ขอบญกศลทท าชวยค าจนใหม ก าลง กนขาวล าน าลง รบประทานอาหารไดกพอ ”(ผใหขอมลรายท 9) 1.5 การศกษาคมภรอลกลอาน กลมตวอยางมวธการศกษาคมภรอลกลอาน ฟงในมสยด ฟงวทย หรอดโทรทศน การอานหนงสอ ท าใหมความเขาใจในสงตาง ๆ เพมมากขน มคตเตอนใจใหด ารงชวตไปในทางทถกตอง .

Page 18: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

17

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ สรปผลการวจย การวจยเชงพรรณนาครงน มวตถประสงคเพอศกษาความผาสกทางจตวญญาณของ ผสงอายโรคมะเรงปอดทเขารบการรกษาในหอผปวย จ านวน 20 ราย ระยะเวลาในการรวบรวมขอมล ตงแตเดอน เลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงตามเกณฑทก าหนด (purposive sampling) คอ อายตงแต 60 ปขนไป ไดรบการวนจฉยและรบทราบวาเปนโรคมะเรงปอด นบถอศาสนาอสลาม มความสามารถในการสอความหมายหรอเขาใจภาษาไทยไดชดเจน และยนดใหความรวมมอในการท าวจย เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลประกอบดวยขอมลสวนบคคลทวไป และแบบสมภาษณความผาสกทางจตวญญาณของผ สงอายโรคมะเรงปอด ซงผ วจ ยดดแปลงมาจากแบบสอบถามความผาสกทางจตวญญาณของอนงค (2552) ผลการวจย การวจยครงนพบวา 1. ผสงอายโรคมะเรงปอดมคะแนนความผาสกทางจตวญญาณโดยรวมอยในระดบสง 2.ผสงอายโรคมะเรงปอดมวธการปฏบตเพอชวยใหเกดความผาสกทางจตวญญาณ คอ 1) ปฏบตตามศาสนา 2 ) การไดรบการเยยมจากญาต ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. กลมตวอยางสวนใหญมการปฏบตกจกรรมทางศาสนาเปนประจ า ในขณะทยง ไมเจบปวย ดงนนพยาบาลควรสงเสรมใหผปวยไดปฏบตกจกรรมทางศาสนาดงเชนทเคยปฏบตอยทบาน 2. พยาบาลและทมสขภาพควรสงเสรมสมพนธภาพทดระหวางผปวยกบครอบครว โดย อาจจะมการยดหยนเวลาในการเขาเยยมของญาตผปวยตามความเหมาะสม สงเสรมใหบคคลใกลชด กบผปวยมสวนรวมในการดแลผปวย เนองจากบคคลเหลานมความส าคญกบผปวยมาก เปนความหวงและก าลงใจของผปวย

Page 19: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

18

บรรณานกรม กสานต สตลารมณ. (2541). Non-small cell lung cancer. ในวรชย รตนธราธร (บรรณาธการ).

ต าราการรกษาโรคมะเรง 2 (Textbook of medical oncology 2) . กรงเทพฯ: บรษท

โอลสตกพบลชชง.

กลยา พลอยใหม. (2545). ความผาสกทางจตวญญาณของเดกวยรน. วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหา

บณฑต

สาขาวชาการพยาบาลกมารเวชศาสตร, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

เกรยงศกด เจยมศรพงษ. (2530). เอกสารประกอบการสอนกระบวนวชาอายรศาสตร 401. เชยงใหม

:

ภาควชาอายรศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

เกรกศกด บญญานพงศ, สรย บญญานพงศ และสมศกด ฉนทะ. (2533). รายงานการวจยเรองชวต

คนชราในเชยงใหม. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.

โกมาตร จงเสถยรทรพย. (2535). ระบบการแพทยพนบานในชนบทไทย. ศนยประสานงานการ

พฒนาการแพทยและเภสชกรรมแผนไทย กองแผนงานสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข.

Taylor, P.B., & Ferszt, G.G. (1990). Spiritual healing. Holistic Nursing Practice, 4(4), 32-38.

Tanaka, K., Akechi, T., Okuyama, T., Nishiwaki, Y., & Uchitomi, Y. (2002). Impact of Dyspnea

Pain and Fatigue on Daily Life Activities in Ambulatory Patients with Advanced

Lung Cancer. Journal of Pain and Symptom Management, 23(5), 417-423.

Ting, T. K., & Fung, C. M. (2002). Symtom Distress and Coping Strategies in patients With

Non-small cell Lung Cancer. Cancer Nursing, 25(4), 309-317.

Page 20: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

19

Tongprateep,T. (2000). The essentail elements of spirituality among rural Thai elders. Journal of

Advanced Nursing,31, 197-203.

Vainio, A., & Auvinen, A.(1996). Prevalence of symptom among patients with advanced cancer:

an international collaborative study. Journal Pain Symptom Manage, 12, 3-10.

Walton, J. (1996). Spiritual relationship : a concept analysis. Journal of Hoslistic Nursing,

14(3), 237-250.

Page 21: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

20

สวน ค : ประวตคณะผวจย หวหนาโครงการวจย

ชอ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) นางสาวรตนา ใจสมคม (Ms. Ratana Jaisomkom )

คณวฒ ....ปรญญาโท.........................................ต าแหนง........อาจารย.................................................

ต าแหนงทางวชาการ (อาจารย ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย ศาสตราจารย)..อาจารย.......

ความช านาญ / ความสนใจพเศษ......การดแลผปวยCOPD, ผสงอาย....................

สถานทท างาน ......คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร..................................

โทรศพท.....073-511427...............................................................โทรสาร.....073-512308..................

e-mail [email protected].............................................................................................

ผรวมวจย

1. ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) นางสาว อนงค ภบาล 2. ชอ - นามสกล (ภาษาองกฤษ) Miss Anong Phibal 3. เลขหมายบตรประจ าตวประชาชน 39599 00107 167 4. หนวยงานและสถานทอยทตดตอไดสะดวก พรอมหมายเลขโทรศพท โทรสาร

และไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) ทอย คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร 49 ถนนระแงะมรรคา อ าเภอเมอง จงหวดนราธวาสรหสไปรษณย 96000

โทรศพท073 – 511174 ,073 – 511192 ตอ 127 โทรสาร 073 – 513886 มอถอ 08-8393-4362 E–mail : [email protected]

5. ประวตการศกษา ปรญญาโท พยาบาลศาสตรมหาบณฑต(การพยาบาลผใหญ) ก าลงศกษาระดบปรญญาเอก ปรชาดษฎยบณฑต(สาธารณสขศาสตร)

6. สาขาวชาการทมความช านาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา) ระบสาขาวชา

Page 22: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

21

สงคมศาสตร/การเรยนการสอน /การบรหาร-วเคราะหประเมนผลโครงการ/การสงเสรมสขภาพ/การดแลมตดานจตวญญาณ

7. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจยทงภายในและภายนอกประเทศโดย ระบสถานภาพในการท าการวจยวาเปนผอ านวยการแผนงานวจยหวหนาโครงการวจยหรอผรวมวจยในแตละขอเสนอการวจย

7.1 หวหนาโครงการวจย : ซอโครงการวจย อนงค ภบาลและคณะ.(2554).ประสบการณในการดแลมารดาทารกในวถมสลมใน สามจงหวดชายแดนใต.มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร.

อนงค ภบาลและคณะ.(2554).ความตองการการดแลทางดานจตวญญาณและการ ไดรบการพยาบาล ทตอบสนองทางดานจตวญญาณของผปวยไทยมสลม ทางดานศลยกรรม ขณะเขารบการรกษาในโรงพยาบาลนราธวาสราช นครนทร.

อนงค ภบาลและคณะ.(2553).ประสบการณในการดแลมารดาทารกในระยะคลอดของ ผดงครรภโบราณในวถมสลมในสามจงหวดชายแดนใต.มหาวทยาลยนราธวาส ราชนครนทร.

อนงค ภบาล.(2551).ความตองการการดแลทางดานจตวญญาณและการไดรบการ พยาบาล ทตอบสนองทางดานจตวญญาณของผปวยไทยมศลมระยะสดทาย ขณะเขารบการรกษาในโรงพยาบาล . วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต (การพยาบาลผใหญ)มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ประวตทปรกษาวจย

Page 23: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

22

ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) นาย นาง นางสาว ยศ นางเพลนพศ ฐานวฒนานนท

ชอ - นามสกล (ภาษาองกฤษ) Mr, Mrs, Miss, Rank

Miss Ploenpit Thaniwattananon

2. เลขหมายบตรประจ าตวประชาชน 3-9098-00648-57-3

3. ต าแหนงปจจบน ผชวยศาสตราจารย.

4. ห น ว ย ง านแล ะ สถ าน ท อ ย ท ต ด ต อ ไ ดส ะ ด วก คณะพ ย าบ า ล ศ าสต ร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

และ e-mail [email protected]

5. ประวตการศกษา ตองระบสถาบนการศกษา สาขาวชาและปทจบการศกษา

วฒการศกษา สถาบน ปทส าเรจ

2.1 Doctor of Philosophy University of New England, Australia

2539

2.2 พยาบาลศาสตรมหาบณฑต ม. มหดล ประเทศไทย

2531

2.3 วทยาศาสตรบณฑต ม.สงขลานครนทร

2525

(การพยาบาลและผดงครรภ) ประเทศไทย

6. สาขาวชาการทมความช านาญพเศษ (แตกตางจากวฒการศกษา)

การวจยเชงคณภาพทางการพยาบาล : ปรากฎการณวทยา

Page 24: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

23

การพยาบาลผสงอาย

7. ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจยท งภายในและภายนอกประเทศ

(โดยระบสถานภาพในการท าการวจยวาเปนผอ านวยการแผนงานวจย หวหนา

โครงการวจย หรอ ผรวมวจยในแตละขอเสนอการวจย)

7.1 หวหนาโครงการวจย : ชอโครงการวจย

7.2 งานวจยทท าเสรจแลว : (ชอผลงานวจย ปทพมพ การเผยแพร และแหลงทน

ยอนหลงไมเกน 5 ป)

นงครตน พทรา,เพลนพศ ฐานวฒนานนท และขนษฐา นาคะ. (เม.ย-ม.ย. 2554) ผลของโปรแกรม

พฒนา

ความสามารถของผดแลตอการดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจ วารสารพยาบาลศาสตร

และสขภาพมหาวทยาลยขอนแกน 34(2), 11-31.

เพลนพศ ฐานวฒนานนท, วภาว คงอนทร,และบศรา หมนศร. (เมษายน –เมษายน 2554).”ออกก าลง

กาย สมองปองกนภาวะสมองเสอมในผสงอาย”,เรองเลา พย.สสส.1(2): 206-213.

ภารด จนทรอย, เพลนพศ ฐานวฒนานนทและวงจนทร เพชรพเชฐเชยร. (2553). ผลของการสอสาร

ดวยแผน ภาพตอการไดรบการดแลตามความตองการและความคบของใจในการสอสารของ

ผปวยทใสทอ ชวยหายใจ. วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ มหาวทยาลยขอนแกน, 32(4). 23-

32.

ดวงตา สวรรณรตน , เพลนพศ ฐานวฒนานนท , และไหมไทย ศรแกว. (2552). ผลของโปรเกรม

การปรบเปลยนพฤตกรรม กบกลมประคบประคอง ตอพฤตกรรมคานโภชนาการ

ตอพฤตกรรมดานโภชนาการของผปวยโรคหวใจขาดเลอด.วารสารพยาบาลศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 21(2), 122-136.

รงทพย ดารายนตร, เพลนพศ ฐานวฒนานนท และวภาว คงอนทร. (ตลาคม-ธนวาคม 2552).

Page 25: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

24

ประสบการณของผปวยทเผชญความยากล าบากในระหวางการหยาเครองชวยหายใจ.

วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ, 32(4). 23-32.

พมพใจ คงกาล, เพลนพศ ฐานวฒนานนท และ วภาว คงอนทร (เมษายน-มถนายน 2552)

การสนบสนนของครอบครว พฤตกรรมการรบประทานอาหาร ความรนแรงของโรคและภาวะ

โภชนาการของผสงอายโรคปอดอดกนเรอรง. วารสารพฤฒาวทยาและเวชศาสตรผสงอาย.

10(2), 15-28.

จตสร ปรยาวาณชย, เพลนพศ ฐานวฒนานนท, วภาว คงอนทร (พ.ย.- ธ.ค. 2550). ความเขาใจ

สถานการณทกอใหเกดความเครยด การรบรความตองการดานจตวญญาณกบการมสวน

รวมของผดแลมสลมในการดแลดานจตวญญาณผปวยมสลมทใสเครองชวยหายใจ. สงขลา

นครนทรเวชสาร, 25 (6), 472-480.

Suhartini Titin, Charuwan Kritpracha, & Ploenpit Thaniwattananon,. (October 2010). “Anxiety

and anxiety assessment outcomes in mechanical ventilated patients: concept analysis”

Nurse media: Journal of nursing 2(2): 10-19.

Yanuar Primanda, Charuwan Kritpracha, & Ploenpnit Thaniwattananon (March 2012). Dietary

behaviors among patients with Type 2 diabetic in Yogakarta, Indonesia. The 2nd

International Conference on Prevention & Management of Chronic Conditions & The

11th World Congress of Self-care Deficit Nursing Theory: Bangkok, p 100.

Thaniwattananon, P. & Piriyakunthorn, S. (December1-3, 2010). Social network and

psychosocial support need of elderly in southern Thai community: reflection on

situation. The first international conference on qualitative research in nursing and

Page 26: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

25

health. Wiang Inn Hotel, Chiang Rai, Thailand, proceeding, p 18.

Bethika Rani Biswas, Ploenpit Thaniwattananon, &Kittikorn Nilmanat. (April 10, 2010). The

relationship between Family Support and Health Behaviours among patients with

Pulmonary TB. The 2nd International Conference on Humanities and Social Sciences,

Faculty of Liberal Arts, Prince of Songkla University.

Biplab Halder, Ploenpit Thainiwattananon, Charuwan Kritpracha. (April 10, 2010). A Survey of

complementary therapy used by patients with cancer in Bangladesh. The 2nd

International Conference on Humanities and Social Sciences, Faculty of Liberal Arts,

Prince of Songkla University.

Damanik, S.R.H., Thaniwattananon, P. & Kritpracha, C. (July 4, 2010). The effect of asthma

educational program on self-effecicacy of skil;l management of asthma in Indonesia.

National conference & research presentation, Prince of Songkla Univesity, Pattanee.

p. 26-27.

Hasneli, Y., Thaniwattananon, P. & Naka, K. (July 4, 2010). The effect of a health belief model

basededucation program to prevent diabetes complications on dietary behaviors of

Indonesian adults with types 2 diabetes mellitus. National conference & research

presentation, Prince of Songkla Univesity, Pattanee. p. 24-25.

Page 27: ความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคมะเร็งปอดrms.pnu.ac.th/rdbms/fulltext/061117_123141f.pdf ·

26

7.3 งานวจยทก าลงท า :

ชอขอเสนอการวจย: การพฒนาตนแบบระบบการดแลผสงอายทบานในเขตเมอง

ใหญ: กรณศกษาเขตเทศบาลนครหาดใหญ

แหลงทน: สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส) เรมเดอนสงหาคม 2556-2558

สถานภาพในการท าวจย: ไดท าการวจยลลวงแลวประมาณรอยละ 30

เปนผรวมวจย