คํานําoaep.diw.go.th/safety/wp-content/uploads/2015/01/... · 2015-01-15 ·...

คานา

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) จดทาขนตามโครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ (คมอดานความปลอดภยโรงงาน) : คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการใชในโรงงานอตสาหกรรมของปงบประมาณ 2553 ซงเปนโครงการตอเนองภายใตแผนยทธศาสตรการจดการสารเคมแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2550-2554) โดยจดทาการศกษา กาหนดเกณฑการพจารณาคดเลอกสารเคมอนตรายสงทมการผลตและการนาเขาเพอใชในโรงงานอตสาหกรรม จากฐานขอมลความเปนอนตรายของสารเคมทงดานกายภาพ สขภาพและสงแวดลอม รวมทงปรมาณการนาเขา การกระจายตวในการใชสารเคมอยางหลากหลาย และการเกดอบตเหต ซงควรจะตองไดรบการควบคมและตดตามตลอดอายการใชงานและจดทาเปนคมอการจดการสารเคมอนตรายสงแตละชนด

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) เลมนประกอบดวยรายละเอยดของขอมล ดงน

1) ขอมลเบองตนและตวอยางอบตเหตจากฟอรมาลดไฮด 2) กระบวนการผลตและอตสาหกรรมทมการใชฟอรมาลดไฮด 3) สมบตของฟอรมาลดไฮด 4) มาตรฐานภาชนะบรรจและการตรวจสอบ 5) การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภย 6) การขนยาย การขนถาย และการขนสง 7) การระงบเหตและการปฐมพยาบาล 8) อปกรณคมครองความปลอดภย 9) การจดการของเสย 10) การฝกอบรมเพอการทางานทปลอดภย 11) การบรหารจดการความปลอดภยสารเคมอนตรายสง 12) กฎหมายทเกยวของ 13) แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภยการใชสารเคมอนตรายสงฟอรมาลดไฮด/

ฟอรมาลน

กรมโรงงานอตสาหกรรมหวงเปนอยางยงวาคมอนจะเปนประโยชนตอผประกอบกจการโรงงานทมการผลต การใช การขนสง และการจดการของเสย เพอใชเปนแนวทางในการปฏบต ตลอดจนเพอประโยชนตอหนวยงานภาครฐในการกากบดแลการใชสารเคมชนดนใหเกดความปลอดภยตอไป

กตตกรรมประกาศ

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) จดทาขนตามโครงการจดทาคมอกากบดแลสถานประกอบการ (คมอดานความปลอดภยโรงงาน) : คมอเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสงทมการใชในโรงงานอตสาหกรรมของปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ทกรมโรงงานอตสาหกรรมรบผดชอบภายใตแผนยทธศาสตรการจดการสารเคมแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2550-2554) โดยมวตถประสงคเพอพฒนาระบบการจดการสารเคมอนตรายสง ซงครอบคลมตงแตการนาเขา การใช การจดเกบ การขนสง และการจดการของเสย เพอใชเปนแนวทางในการดาเนนงานเพอความปลอดภยในโรงงาน การจดทาคมอเลมนไดรบความรวมมอจาก บรษท ไทย เอมเอฟซ จากด บรษท ทโอเอ โดฟเคม อนดสทรส จากด บรษท ไทยโพลอะซทล จากด บรษท ไทย จซไอ เรซทอป จากด บรษท วนชยเคมคอลอนดสทรส จากด และผเชยวชาญทใหขอคดเหนในการจดทาคมอ อานวยความสะดวกในการใหเจาหนาทฝกปฏบตในการนาคมอไปใชตลอดจนใหขอคดเหนและขอเสนอแนะ เพอใหคมอนมความสมบรณครบถวนและเกดประโยชนสงสด กรมโรงงานอตสาหกรรม จงขอขอบคณมา ณ โอกาสน กรมโรงงานอตสาหกรรม หวงเปนอยางยงวา ค มอการจดการสารเคมอนตรายสง ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) จะเปนประโยชนตอผประกอบกจการโรงงาน เจาหนาทกรมโรงงานอตสาหกรรมและผทเกยวของ กรมโรงงานอตสาหกรรม ตลาคม 2553

คณะทางาน

ทปรกษา

อธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม รองอธบดกรมโรงงานอตสาหกรรม ผอานวยการสานกเทคโนโลยความปลอดภย

คณะกรรมการประสานและรบมอบงาน

นางเฮเลน อารมยด ประธานกรรมการ นางสาวอสราภรณ วจตรจรรยากล กรรมการ นางสาวรตนา รกษตระกล กรรมการ นายสทศน มงคละคร กรรมการ นางสาวปยะพร เธยรเจรญ กรรมการ นางสาวกฤตยา เหมอนใจ กรรมการและเลขานการ

คณะผเชยวชาญทใหขอคดเหนในการจดทาคมอ

นายชาญชย จรญเกยรตกาจร บรษท ทโอเอ โดฟเคม อนดสทรส จากด นายแสนสข คณาวฒ บรษท ทโอเอ โดฟเคม อนดสทรส จากด นายพรชชรนทร โฉมกจ บรษท ทโอเอ โดฟเคม อนดสทรส จากด นายพงษศกด วฒนจรญโรจน บรษท ไทยโพลอะซทล จากด นายภาคภม ทศสกใส บรษท ไทยโพลอะซทล จากด นายนกล สกลบรรณ บรษท ไทย เอมเอฟซ จากด นางสาวศนสนย กนธยะ บรษท ไทย เอมเอฟซ จากด นายชาญยทธ นวเจรญวงศ บรษท ไทย จซไอ เรซทอป จากด นายชยวชนะ เยนภญโญ บรษท วนชย เคมคอล อนดสทรส จากด นายอานาจ ศรชมพล บรษท เอนวายเค โลจสตกส (ประเทศไทย) จากด นายธญญะ บรรเลงจต กรมโรงงานอตสาหกรรม

คณะผจดทา : บรษท เอม ซ ซลลาบส จากด นายมงคล พนธมโกมล นายกฤตพฒน จยเตย นางสาวปณตพร บญเปยมศกด

สารบญ

หนา ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) 1

ตวอยางการเกดอบตเหต 3

กรณศกษา 1 อบตเหตถงปฏกรณระเบดขณะกาลงผลตฟนอลฟอรมาลดไฮด 3

กรณศกษา 2 อบตเหตฟอรมาลนรวจากบรรจภณฑระหวางการขนสง 4

บทท 1 กระบวนการผลตและอตสาหกรรมทมการใชฟอรมาลดไฮด 5 1.1 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮด 5 1.2 อตสาหกรรมทมการใชฟอรมาลดไฮด 9

บทท 2 สมบตของฟอรมาลดไฮด 17 2.1 สมบตทางกายภาพ (Physical properties) 17 2.2 สมบตทางเคม (Chemical properties) 18 2.3 อนตรายของฟอรมาลดไฮด 19 2.4 การจาแนกความเปนอนตราย ฉลาก และขอมลความปลอดภยสารเคม 19 ตามระบบ GHS (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of chemicals)

บทท 3 มาตรฐานภาชนะบรรจและการตรวจสอบ 49 3.1 ถงเกบ 49 3.2 บรรจภณฑ 52 3.3 แทงกทยดตดกบตวรถหรอแทงกตดตรง 54

บทท 4 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภย 59 4.1 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภยสาหรบถงเกบ 59 4.2 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภยสาหรบบรรจภณฑ 62 4.3 การใชงานอยางปลอดภยสาหรบแทงกตดตรง 62

บทท 5 การขนยาย การขนถาย และการขนสง 65 5.1 การขนยาย 65 5.2 การขนถาย 66 5.3 การขนสง 70

สารบญ(ตอ)

หนา

บทท 6 การระงบเหตและการปฐมพยาบาล 75 6.1 การระงบเหตฉกเฉน 79 6.2 การปฐมพยาบาล 84

บทท 7 อปกรณคมครองความปลอดภย 85 7.1 อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลกรณปกต 85 7.2 อปกรณคมครองความปลอดภยกรณเกดเหตฉกเฉน 87 7.3 การจดเตรยมอปกรณระงบเหตเบองตน 89 7.4 อปกรณความปลอดภยในสถานททางาน 89

บทท 8 การจดการของเสย 91 8.1 การกาจดของเสยทเปนกาซจากกระบวนการผลต 91 8.2 การกาจดของเสยทเปนของเหลวจากกระบวนการผลต 91 8.3 การกาจดของเสยทเปนของแขงจากกระบวนการผลต 91 8.4 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตเมลามนฟอรมาลดไฮด 92 8.5 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตพลาสตกโพลอะซทล 92 8.6 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตฟนอลฟอรมาลดไฮด 92

บทท 9 การฝกอบรมเพอการทางานทปลอดภย 93 9.1 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยทวไปเกยวกบฟอรมาลน 93 9.2 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยสาหรบผปฏบตงานในกระบวนการ 93 ผลตและการจดเกบฟอรมาลน

9.3 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยสาหรบผขนสงและขนถายฟอรมาลน 93

บทท 10 การบรหารจดการความปลอดภยสารเคมอนตรายสง 95 10.1 การใชอปกรณทเหมาะสมและไดมาตรฐาน 95 10.2 การสรางความตระหนก 95 10.3 การตรวจสอบดานความปลอดภยของสารเคมอนตรายสง 96 10.4 การประเมนความเสยงจากการใชและการปฏบตงานกบสารเคมอนตรายสง 96 10.5 การจดการเกยวกบการระงบเหตฉกเฉน 100

บทท 11 กฎหมายทเกยวของ 101

สารบญ(ตอ)

หนา

บทท 12 แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภยการใชสารเคมอนตรายสง 105 ฟอรมาลดไฮด/ฟอรมาลน อกษรยอและคาอธบาย 113

เอกสารอางอง 117

เวบไซต 118

ภาคผนวก ก ตารางการจดเกบสารเคม 119

ภาคผนวก ข ระดบของชดปองกนอนตรายสารเคม 122

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2-1 สมบตทางกายภาพของกาซฟอรมาลดไฮดและฟอรมาลน 17 2-2 จดวาบไฟของฟอรมาลนทความเขมขนตาง ๆ ของเมทานอล 18 2-3 สมบตทางเคมของกาซฟอรมาลดไฮดและฟอรมาลน 18 2-4 การจาแนกความเปนอนตรายของกาซฟอรมาลดไฮดตามระบบ GHS 20 2-5 การจาแนกความเปนอนตรายของฟอรมาลนตามระบบ GHS กรณสารมจดวาบไฟ 23 ไมมากกวา 60 oC 2-6 การจาแนกความเปนอนตรายของฟอรมาลนตามระบบ GHS กรณสารมจดวาบไฟ 26 มากกวา 60 oC 3-1 รถและอปกรณพรอมสญลกษณทสาคญสาหรบรถขนสงฟอรมาลน 55 4-1 แสดงหมายเลขสหประชาชาต รหสความเปนอนตราย และปายสสมของฟอรมาลน 64 ทง 2 ชนด 6-1 รหสปฏบตการฉกเฉน (Emergency Action Code – EAC) ของฟอรมาลน 76 6-2 แนวทางการระงบเหตฉกเฉนของฟอรมาลนตาม Guide No. 132 76 10-1 การจดระดบโอกาสในการเกดเหตการณตาง ๆ 97 10-2 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอบคคล 97 10-3 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอชมชน 97 10-4 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอสงแวดลอม 98 10-5 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอทรพยสน 98 10-6 การจดระดบความเสยงอนตราย 98

สารบญรป

รปท หนา 1-1 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดแบบทใชซลเวอรเปนตวเรงปฏกรยา 6 1-2 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดแบบทใชออกไซดของโลหะเปนตวเรงปฏกรยา 8 1-3 สดสวนการใชฟอรมาลนในอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ ของประเทศไทย 9 1-4 อตสาหกรรมตอเนองและการใชประโยชนจากฟอรมาลน 10 1-5 ตวอยางกระบวนการผลตยเรยฟอรมาลดไฮด 12 1-6 ตวอยางกระบวนการผลตโพลอะซทล 14 1-7 ตวอยางกระบวนการผลตเมลามนฟอรมาลดไฮดของโรงงานในประเทศไทย 16 3-1 ถงเกบฟอรมาลนและอปกรณทดานบนของถง 49 3-2 อปกรณเพอบาบดไอระเหย 49 3-3 ถงเกบฟอรมาลนภายในโรงงาน 52 3-4 ตวอยางบรรจภณฑพลาสตกขนาด 20 ลตร 53 3-5 ตวอยางบรรจภณฑพลาสตกขนาด 200 ลตร 53 3-6 เครองหมายแสดงเดอน ป และกะทผลต 54 3-7 ตวอยางรถขนสงฟอรมาลน 54 3-8 ตวอยางรถแทงกสาหรบขนสงฟอรมาลนพรอมปาย สญลกษณ และรหสแทงกตามาตรฐาน 55 4-1 พนทกกเกบรอบถงฟอรมาลน 61 4-2 แสดงตาแหนงทะเบยนแทงกอยดานหลงของแทงกตดตรง 63 4-3 สญลกษณแสดงความเปนอนตรายของฟอรมาลนทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 OC 63 4-4 สญลกษณแสดงความเปนอนตรายของฟอรมาลนทมจดวาบไฟมากกวา 60 OC 63 5-1 การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบทโรงงานผลตลงบนรถขนสงทมแทงกตดตรง 68 5-2 ตวอยางการตดตงสายดนและเตรยมอปกรณดบเพลงขณะขนถายฟอรมาลน 69 5-3 ตวอยางการตอทอเพอขนถายฟอรมาลนจากรถแทงกเขาสถงเกบ 69 6-1 สญลกษณของฟอรมาลนในระบบ NFPA 704 75 6-2 ตวอยางการจดเตรยมอปกรณสาหรบกรณสารหกรวไหล 81 7-1 ฝกบวฉกเฉนและทลางตาฉกเฉน (Emergency shower and emergency eye wash) 90 7-2 ตวอยางอปกรณวดความเขมขนกาซฟอรมาลดไฮดในอากาศแบบหลอดตรวจวด 90

คมอการจด

กรมโรงงาน

ชอเรยกสารละลา(Formalitเมทลอาล(Oxomet

CAS Num

EC Num

UN Num

UN Class

วตถอนตพนกงานเจ

* ฟอรมาลการซอขายในสถานะก

ดการสารเคมอนต

นอตสาหกรรม

C

กอน ยฟอรมาลดไฮth), แฟนโนฟอลดไฮด (Methyhane), ออกซเ

mber ber (EINECS

ber 1198 (เมs 3 (8) ราย : ชนดท 2จาหนาททราบก

สารละลายฟอ

(เมอจดวาบ


(เมอจดวาบ

ดไฮดมสถานะเปยและขนสงจงอยใกาซ และ “ฟอรมา

ตรายสง

สตรเคม

CH2O

ฮด (Formaldeอรม (Fannoforyl Aldehyde)เมทลน (Oxym

50-00-0) 200-001มอจดวาบไฟไ

Hazche2 ตาม พ.ร.บ. วกอนและตองปฏ

สญ

อรมาลดไฮด (ฟ

บไฟไมมากกวา

อรมาลดไฮด (ฟ

บไฟไมมากกวา

ปนกาซ แตไมมกในรปของสารละลาลน” สาหรบสาร

ฟอร(For

hyde Solutirm), ฟอรมกอา, เมทลนออก

methylene), ไล

0 1-8 ไมมากกวา 6em Code 2Wตถอนตราย พ.

ฏบตตามหลกเกณ

ลกษณและ

ตามฟอรมาลน)

60 oC)

ตามขฟอรมาลน)

60 oC)

การซอขายหรอขลายฟอรมาลดไฮเคมในสถานะของ

รมาลดไrmaldehy

on), ฟอรมาาลดไฮด (Formกไซด (Methyleลโซฟอรม (Lys

ER G

พกด

0 oC) UN N

W UN C

ศ. 2535 การผลณฑ ซงการผลต

การบงชควา

มขอกาหนด

ขอกาหนด U

นสงในสถานะกาฮดหรอฟอรมาลนงเหลวหรอสารละ

ไฮด *

yde)

าลน (Formalinmic Aldehyde)ene Oxide), soform), ซปเป

Guide อตราศลกาก

Number 220Class 8 ลต การนาเขา กตหรอการนาเขา

ามเปนอนต

GHS

สารละลา

(เมอจ

UNTDG สารละลา

(เมอจ

าซ เนองจากไมเน ดงนนในคมอนจะลาย

ฟอร

สตรโครงส

n), ฟอรมอล), ไฟด (Fyde)มอรบซด (M

ปอรไลโซฟอรม

132 ร 1912

09 (เมอจดวา Hazcการสงออก หรอาตองขนทะเบยน

ตราย

ายฟอรมาลดไฮด

จดวาบไฟมากก

ายฟอรมาลดไฮด

จดวาบไฟมากก

เสถยรและมแนวจะเรยก “กาซฟอ

รมาลดไฮด (Form

ราง

(Formol), ฟ), เมทานาล (M

Morbicid), ออ (Superlysofo

2.11 0 002 บไฟมากกวาchem Codeมไวครอบครองนวตถอนตราย

ด (ฟอรมาลน)

กวา 60 oC)

ด (ฟอรมาลน)

กวา 60 oC)

โนมการเกดปฏกอรมาลดไฮด” สาห

maldehyde)

1

ฟอรมาลท Methanal), อกโซมเทน orm)

า 60 oC) e 2X งตองแจงให

กรยาไดงาย หรบสารเคม


2

รหสควา

R23/24/2

R34

R40

R43

สนดาปอการเผาหจากควน

ไการเกดปขนสงฟอสวนผสม


ามเสยง (Ri

25 เปนพษเมอ

เกดแผลไหม

มความเสยง

ใหหายได

อาจเกดอาก

ฟอรมาลดไฮอาหารของพหญาเผาตนไนบหร ไมมการซอขปฏกรยาโพลอรมาลดไฮดมของเมทานอ

ตรายสง

isk phrases

สดดม เมอสมผ

มได

งตอการเกดอน

การแพเมอสมผ

ฮดเปนสารทชและสตว ฟไม เตาหมอน

ขายและขนสลเมอไรเซชนจงอยในรปขอลในอตราสว

ตามขอ

s)

ผสและเมอกนเ

นตรายทไมอาจ

ผสกบผวหนง

ทเกดขนตามฟอรมาลดไฮนาอตสาหกร

งกาซฟอรมานเปนสารพารของสารละลาวนตาง ๆ ซง

อกาหนด NF

เขาไป

จรกษา

รหส

S1/2

S26

S36/3

S45

S51

มธรรมชาต ฮดยงพบไดจารรมทใชระบบ

าลดไฮดในทาราฟอรมาลดไยฟอรมาลดไงเปนทรจกกน

FPA 704

สความปลอดภ

เกบในส

กรณทส

ปรมาณ

37/39 สวมเสอ

และปกป

กรณเก

แพทยท

ใชในบร

ทมความสาากการเผาไหบกาซ ตลอด

างธรกจเนองไฮดซงเปนขไฮดความเขมนดในชอฟอร

ฟอร

ภย (Safety ph

สถานทปดสนด

สารเขาตา ให

ณมาก ๆ และพบ

อผาและถงมอ

ปดบรเวณตา /

ดอบตเหตหร

ทนท (นาฉลากข

รเวณทอากาศถ

คญตอกระบหมกาซ เชน ดจนสามารถ

งจากเปนสารของแขง ดงน มขน 37-55%รมาลน


กรมโรงงานอ

hrases)

และพนจากเด

หลางออกทน

บแพทย

ทเหมาะสมเพ

หนา

รอรสกไมสบา

ของสารไปดวย

ถายเทดเทานน

บวนการเกยจากทอไอเสพบฟอรมาล

รไมเสถยร มนนการซอขาย% โดยนาหน

maldehyde)

อตสาหกรรม

ก

นทดวยนา

พอปองกน

าย ใหพบ

ย)

น

วกบการยรถยนต ลดไฮดได

มแนวโนมยและการนก และม

คมอการจดการสารเคมอนตรายสง ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde)

กรมโรงงานอตสาหกรรม 3

ตวอยางการเกดอบตเหต กรณศกษา 1 อบตเหตถงปฏกรณระเบดขณะกาลงผลตฟนอลฟอรมาลดไฮด (ฟนอลกเรซน) 1

เกดเหตถงปฏกรณระเบดอยางรนแรงขณะกาลงผลตฟนอลกเรซน อนเนองมาจากปฏกรยาคายความรอนเกดขนอยางตอเนองและรวดเรว (Runaway Reactions) วนทเกดเหต 10 กนยายน พ.ศ. 2540 สถานทเกดเหต โรงงานผลตฟนอลกเรซนของโรงงานแหงหนงในประเทศสหรฐอเมรกา รายงานการเกดอบตเหต

- ถงปฏกรณระเบด บางชนสวนลอยไปไกลถง 400 ฟต แรงระเบดทาความเสยหายทงโรงงาน - พนกงานประจาถงปฏกรณเสยชวต 1 คน พนกงานททางานอยใกลเคยงบาดเจบ 4 คน ม

เจาหนาทกภยไดรบบาดเจบ 3 คนจากแผลไหมของสารเคม - มการรวไหลของเรซนเหลว ฟนอลและฟอรมาลดไฮด ทาใหตองอพยพผคนจากแหลงทอยอาศย

แหลงธรกจและโรงเรยนในระยะ 1.2 กโลเมตร ออกจากพนท ขอสนนษฐานและการคนหาสาเหต

- ในการผลตฟนอลกเรซน โดยเปนปฏกรยาระหวางฟนอลกบฟอรมาลดไฮด และใชตวเรงปฏกรยาในถงปฏกรณ (Reactor) ขนาด 30 ลกบาศกเมตร

- ปฏกรยาทเกดขนเปนปฏกรยาคายความรอน (Exothermic Reaction) - ความรอนจากปฏกรยาคายความรอน ไปเรงปฏกรยาใหเกดเรวยงขน และเพมความดนภายใน

ถงปฏกรณ - โดยขนตอนตามวธปฏบตงานทกาหนดไว คอ เตมสารฟนอลเหลวลงในถงปฏกรณ แลวเตม

ตวเรงปฏกรยาในปรมาณทแนนอน จากนนใหคอย ๆ เตมฟอรมาลดไฮดทละนอย เพอควบคมการเกดปฏกรยาและการคายความรอน แตผปฏบตงานในวนนนไมไดปฏบตตามขนตอนดงกลาว แตกลบเตมวตถดบทงหมดรวมทงตวเรงปฏกรยาลงพรอมกน จากนนเปดไอนาเขาในถงปฏกรณ ทาใหปฏกรยาคายความรอนเกดขนอยางรวดเรว เพมความรอนและความดนภายในถงปฏกรณดงกลาว

มาตรการปองกน - ใหเขมงวดในเรองการเตมสารทเปนไปตามขนตอนวธปฏบตงานเพอปองกนความผดพลาดจาก

การเตมวตถดบทงหมดลงไปพรอมกน และเพมระบบทสามารถหยดกระบวนการทางานในทนททเกดเหตผดปกตอนจะเปนอนตรายรายแรงขน (หรอระบบอนเตอรลอก)

- ตองมวธปฏบตงานทชดเจนและเขาใจงาย รวมถงการฝกอบรมพนกงานใหมความเขาใจและตระหนกในอนตรายทอาจเกดขนกอนการปฏบตงาน ซงพนกงานจะตองปฏบตตามอยางเครงครด

- ออกแบบและตดตงระบบระบายฉกเฉนเพอลดความดนภายใน รวมถงการเปดระบบฉดนาหรอสารเคมเขาถงปฏกรณฉกเฉนเพอหยดยงการเกดปฏกรยาตอเนอง

1 ทมา: USEPA (US Environmental Protection Agency) EPA 550-F99-004, August 1999.


4 กรมโรงงานอตสาหกรรม

กรณศกษา 2 อบตเหตฟอรมาลนรวจากบรรจภณฑระหวางการขนสง 1

เกดเหตฟอรมาลนรวจากบรรจภณฑระหวางการขนสงอนเนองมาจากบรรจภณฑชารด วนทเกดเหต 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 สถานทเกดเหต ถนนเชอเพลง ระหวางถนนพระราม 3 และถนนพระราม 4 เขตสาทร กรงเทพฯ รายงานการเกดอบตเหตและการแกไขสถานการณฉกเฉน

- สารฟอรมาลนทร วไหล สงกลนเหมนรนแรง ทาใหผคนใกลเคยงจานวนหนง เกดการระคายเคองตอดวงตาและมอาการแสบจมก

- ศนยสนบสนนปฏบตการฉกเฉนสารเคม กรมควบคมมลพษ สงเจาหนาทตรวจสอบจดเกดเหตและควบคมสถานการณไวได โดยใชสารดดซบ (Absorbent) บรเวณทสารเคมรวไหล แตสารดดซบไมเพยงพอ จงประสานงานและแนะนาใหสถานตารวจนครบาลทงมหาเมฆและกองปองกนภยฝายพลเรอน กรงเทพมหานคร นาทรายมาดดซบแทน กรมควบคมมลพษ ประสานงานกบบรษท ผรบกาจดกากสารเคมใหดาเนนการตามหลกวชาการ โดยบรษทผนาเขาสารเคมเปนผรบผดชอบคาใชจาย กรมควบคมมลพษ แจงเตอนประชาชนผานรายการวทย จส.100 วทยชมชนรวมดวยชวยกนและ สวพ. 91 ใหหลกเลยงการสมผสสารและการปองกนตนเองในเบองตน

ขอสนนษฐานและการคนหาสาเหต - รถบรรทกฟอรมาลนความเขมขน 50% ซงมสวนผสมของเมทานอลอยดวย บรรจอยในบรรจ

ภณฑพลาสตกจานวน 4 ใบ ขนาดบรรจใบละ 1,000 กโลกรม เกดการรวไหลออกจากบรรจภณฑ 1 ใบ สารเคมรวไหลลงบนถนน เกดกลนเหมนรนแรงเปนบรเวณกวาง

- เปนสารเคมนาเขาจากประเทศเยอรมน นามาเกบไวทคลงสนคาแหงหนงบนถนนพระราม 3 เขตบางคอแหลม กรงเทพฯ ในระหวางการนาสงสนคาจากสถานทจดเกบไปยงโรงงานผใชสารเคมในนคมอตสาหกรรมบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา ไดเกดการรวไหลระหวางการขนสง

- บรรจภณฑ 1 ใบในจานวน 4 ใบททาการขนสงชารด มรอยแตกทดานลางของบรรจภณฑ ทาใหสารเคมรวไหลออกมา

มาตรการปองกน - ผนาสงสนคาและผขนสงสนคาอนตราย ตองทาการตรวจสอบสภาพบรรจภณฑของสนคาทจะ

ขนสงกอนทกครง ใหมนใจวาบรรจภณฑอยในสภาพทไดมาตรฐาน มความแขงแรงไมชารด - ผขนสงสนคาอนตราย ตองจดเตรยมพนทบนรถขนสงเพอรองรบบรรจภณฑใหแขงแรงและ

สะอาด ไมมวสดทอาจทาใหบรรจภณฑชารด เชน ตะป นอต หรอของมคมอน เพอปองกนการทาใหบรรจภณฑเสยหายในระหวางการขนสง

- ผขนสงสนคาอนตราย ตองรดตรงบรรจภณฑทกใบใหแนนหนา ปองกนไมใหเกดการเคลอนทหรอกระแทกกนในระหวางการขนสง ซงอาจทาใหบรรจภณฑเสยหาย หรอรถเสยการทรงตวในขณะเลยว

1 ทมา: ฐานความรเรองความปลอดภยดานสารเคม www.chemtrack.org สถตอบตภยวตถเคม – สารเคมอนๆ



บทท 1 กระบวนการผลตและอตสาหกรรมทมการใชฟอรมาลดไฮด

ฟอรมาลดไฮด เปนสารเคมทเปนวตถดบตงตนในอตสาหกรรมการผลตผลตภณฑหลากหลายชนด สาหรบประเทศไทยมโรงงานผลตฟอรมาลดไฮดไดเองจากวตถดบหลกคอเมทานอลซงตองนาเขาจากตางประเทศ

1.1 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮด

ฟอรมาลดไฮด สามารถผลตในทางอตสาหกรรมจากเมทานอล ดวยกระบวนการ 2 แบบ

ดงตอไปน

1.1.1 Silver Process ฟอรมาลดไฮดเกดจากปฏกรยาออกซเดชน (Oxidation) ดงสมการท (1) และ สมการท (3)

ประมาณ 50-60% ซงเปนปฏกรยาคายความรอน สวนทเหลอเกดจากปฏกรยาดไฮโดรจเนชน (Dehydrogenation) ดงสมการท (2) ซงเปนปฏกรยาดดความรอน ดงนนปฏกรยาโดยรวมในการเกดฟอรมาลดไฮดจะเปนปฏกรยาคายความรอน โดยสามารถเปลยนเมทานอลเปนฟอรมาลดไฮดไดประมาณ 77-87%

ระหวางการเกดปฏกรยาเปนฟอรมาลดไฮดนนจะไดคารบอนมอนอกไซด (CO) คารบอนไดออกไซด (CO2) และ กรดฟอรมก (HCOOH) เปน By Product ดวย ดงสมการท (4) – (6) ซงเปนปฏกรยาทไมตองการใหเกดขน โดยสามารถหลกเลยงไดดวยการควบคมอณหภม และองคประกอบอน ๆ ทอณหภมสงจะเกดปฏกรยาดไฮโดรจเนชน ดงสมการท (2) มากขน แตกทาใหเกดปฏกรยาการสลายตวของฟอรมาลดไฮด ดงสมการท (4) มากขนดวย สมการท (5) และ (6) เปนปฏกรยาออกซเดชนของฟอรมาลดไฮดกลายไปเปนกรดฟอรมก คารบอนไดออกไซด และนา (H2O) สมการท (7) เปนปฏกรยาเอสเทอรฟเคชน (Esterification) เมทานอลทาปฏกรยากบกรดฟอรมกไดเปนเมทลฟอรเมตและนา สมการท (8) เปนปฏกรยาการเกดพาราฟอรมาลดไฮด (Paraformaldehyde) ซงขนกบอณหภมและความเขมขนของสารละลายฟอรมาลน



กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดทใชซลเวอร (Silver) เปนตวเรงปฏกรยา แสดงไวในรปท 1-1

รปท 1-1 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดแบบทใชซลเวอรเปนตวเรงปฏกรยา



เมทานอล (Methanol) ถกปอนเขาไปในสวนทาระเหย (Vaporizer) ซงทาหนาทระเหยเมทานอลใหกลายเปนไอ จากนนอากาศ (ออกซเจน) ไอนา และไอระเหยของเมทานอล จะไหลผานเขาสถงปฏกรณ (Reactor) ซงภายในบรรจดวยซลเวอรเปนตวเรงปฏกรยา (Silver Catalyst) ภายในถงปฏกรณ จะเกดปฏกรยาออกซเดชน ซงเปนปฏกรยาคายความรอน เมทานอลและอากาศจะถกเปลยนไปเปนกาซฟอรมาลดไฮด ทอณหภม 600-650 oC และไหลเขาสหอดดซบ (Absorber) โดยทกาซฟอรมาลดไฮดจะถกจบดวยนา ไดเปนสารละลายฟอรมาลดไฮดหรอฟอรมาลน ความรอนทเกดจากปฏกรยาคายความรอน จะถกระบายดวยนาไดไอนาเปนผลพลอยได และถกนาไปใชในรปพลงงานตอไป สวนไอทออกจากหอดดซบ บางสวนจะไหลกลบเขาในกระบวนการไปผสมกบอากาศกอนเขาถงปฏกรณอกครง เพอใชควบคมปรมาณออกซเจนในระบบใหเหมาะสม สวนทเหลอจะถกสงไปกาจดทระบบควบคมการระบาย (Emission Control System) ซงทาหนาทกาจดกาซของเสย (Waste Gas) ใหเปนคารบอนไดออกไซด และนา กอนปลอยสบรรยากาศทางปลองระบายตอไป

1.1.2 Oxide Process เปนกระบวนการใหเมทานอลเกดปฏกรยาออกซเดชนกบอากาศในปรมาณมากพอ โดยม เหลก-

โมลบดนม-วานาเดยมออกไซด เปนตวเรงปฏกรยาทอณหภม 350 -400 oC ซงสามารถทาใหเมทานอลเปลยนเปนฟอรมาลดไฮดสงถง 91-93% โดยมสมการของปฏกรยาหลกทเกดขนในกระบวนการเปลยนเมทานอลใหเปนฟอรมาลดไฮดดงน

CH3OHเมทานอล

½ O2

ออกซเจน

CH2Oฟอรมาลดไฮด

H2Oนา

+ +

CH2Oฟอรมาลดไฮด

½ O2

ออกซเจน

COคารบอนมอนอกไซด

H2Oนา

+ +

2CH3OHเมทานอล

(CH3)2Oไดเมทลอเทอร

H2Oนา

+

กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดแบบทใชออกไซดของโลหะเปนตวเรงปฏกรยาแสดงไวในรปท 1-2



รปท 1-2 กระบวนการผลตฟอรมาลดไฮดแบบทใชออกไซดของโลหะเปนตวเรงปฏกรยา

อากาศกบเมทานอลจะถกปอนเขาไปในสวนทาระเหย ซงทาหนาทระเหยเมทานอลใหกลายเปน

ไอ และไหลเขาสถงปฏกรณซงภายในบรรจดวยโมลบดนมออกไซดเปนตวเรงปฏกรยา ในถงปฏกรณจะเกดปฏกรยาออกซเดชน ซงเปนปฏกรยาคายความรอน เมทานอลและอากาศจะถกเปลยนไปเปนกาซฟอรมาลดไฮด ทอณหภม 350-400 oC และไหลเขาสหอดดซบกาซ โดยกาซฟอรมาลดไฮดจะถกจบดวย นาไดเปนสารละลายฟอรมาลดไฮดหรอฟอรมาลน

ความรอนทเกดจากปฏกรยาคายความรอน จะถกระบายดวย Heat Transfer Fluid (HTF) และ ทาใหนากลายเปนไอซงเปนผลพลอยไดในเครองกาเนดไอนา

ไอทเหลอออกจากหอดดซบกาซบางสวน จะถกนากลบเขาไปผสมกบอากาศกอนเขาสวนทาระเหยเพอใชควบคมปรมาณออกซเจนในระบบใหได 10-12% สวนไอทเหลอบางสวน จะถกสงไปกาจดทระบบควบคมการระบาย ซงภายในมแพลทนมเปนตวเรงปฏกรยาทาหนาทกาจดกาซของเสยใหเปนออกซเจนและนา

ในการผลตฟอรมาลนในประเทศไทย มทง Silver Process และ Oxide Process ผลตภณฑฟอรมาลนมความเขมขนของฟอรมาลดไฮดระหวาง 37-55% โดยนาหนก และมเมทานอลผสมอยระหวาง 1-14% โดยนาหนก ขนอยกบการนาไปใชงาน



1.2 อตสาหกรรมทมการใชฟอรมาลดไฮด

ฟอรมาลดไฮดทไดจากโรงงานผลตจะอยในรปของสารละลายฟอรมาลดไฮดหรอฟอรมาลน ทความเขมขนประมาณ 37-55% โดยนาหนก ซงนาไปใชเปนวตถดบในการผลตยเรยฟอรมาลดไฮด ฟนอลฟอรมาลดไฮด เมลามนฟอรมาลดไฮด พลาสตกโพลอะซทล และเคมภณฑอน ๆ นอกจากนยงนาไปใชประโยชนในการเปนสารฆาเชอ สารกนเสย ยาฆาแมลง ตวลดออกซเจนในปฏกรยา

1.2.1 ปรมาณการใชฟอรมาลนในแตละประเภทอตสาหกรรม สดสวนการใชฟอรมาลนในอตสาหกรรมตาง ๆ ของประเทศไทยสวนใหญใชในการผลตสารยเรย

ฟอรมาลดไฮดถง 70% ของการผลตทงหมดในประเทศ แสดงไวในรปท 1-3

UF ยเรยฟอรมาลดไฮด MF เมลามนฟอรมาลดไฮด PF ฟนอลฟอรมาลดไฮด POM โพลออกซเมทลน หรอ พลาสตกโพลอะซทล

ทมา : จากการสารวจของทปรกษา ป 2553

รปท 1-3 สดสวนการใชฟอรมาลนในอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ ของประเทศไทย

UF70%

POM14%

PF7%

MF4%

อนๆ

5%



1.2.2 อตสาหกรรมตอเนองและประโยชนจากฟอรมาลน ฟอรมาลนสามารถนามาใชประโยชนในอตสาหกรรมตอเนอง ดงแสดงในรปท 1-4

พาตเกลบอรด

สารเคลอบ

ถวยชาม

ผาเบรกรถยนต

ใบเจยร ใบตด

ทรายทาแบบหลอโลหะ

ฉนวนกนความรอน

ชนสวนยานยนต

ชนสวนเครองใชไฟฟาอเลกทรอนกส

ตวทาละลาย

พลาสตก

เฟอรนเจอรยเรยฟอรมาลดไฮด

เมลามนฟอรมาลดไฮด

ฟนอลฟอรมาลดไฮด

โพลอะซทล

1,4-บวเทนไดออล

สารฆาเชอ

ยาฆาแมลง

สารกนเสย

อตสาหกรรมสงทอ

ฟอรมาลนใชเปนวตถดบ

ใชประโยชนอน

รปท 1-4 อตสาหกรรมตอเนองและการใชประโยชนจากฟอรมาลน



1.2.3 ตวอยางกระบวนการผลตทมการใชฟอรมาลน

1.2.3.1 การผลตยเรยฟอรมาลดไฮด (Urea Formaldehyde) สตรโครงสรางของยเรยฟอรมาลดไฮด

กระบวนการผลต ยเรยฟอรมาลดไฮดผลตจากยเรยและฟอรมาลนความเขมขน 42-50% โดยนาหนก และใชกรด

ซลฟวรกและโซเดยมไฮดรอกไซดเปนตวปรบคาความเปนกรด-ดาง (pH) ใหเหมาะสมในแตละขนตอน โดยมรายละเอยดดงน

• ฟอรมาลนจากถงเกบจะถกสบเขาสถงปฏกรณจนไดปรมาณทกาหนดและเปดใบกวน

• เตมนาเขาถงปฏกรณ

• เตมกรดซลฟวรกเพอปรบสภาวะใหเหมาะสมกบการเกดปฏกรยา

• เตมยเรยครงท 1 (Additional Reaction) ลงในถงปฏกรณ ยเรยจะทาปฏกรยา กบฟอรมาลดไฮดเกดเปนสาร Intermediates โดยยเรยหนงโมลจะจบกบฟอรมาลดไฮดไดตงแต 1-4 โมล เกดเปน mono methylol urea (ยเรย 1 โมล จบกบฟอรมาลดไฮด 1 โมล) แตเนองจากอยในสภาวะทมฟอรมาลดไฮดมากเกนพอ (Excess) จงม di methylol urea, tri methylol urea, tetra methylol urea เกดขนดวย สมการเปนดงน



• เตมโซเดยมไฮดรอกไซดเพอหยดปฏกรยา จากนนเตมยเรยครงท 2 เพอลดอตราสวนโมลของฟอรมาลดไฮดตอยเรยลง ซงจะทาใหสาร Intermediates เกดการควบแนนระหวางโมเลกล (Condensation Reaction) เกดเปนสายโซยาวของสารโพลเมอร สมการเปนดงน

(CH2OH)NH – CO – NH(CH2OH) + (CH2OH)NH – CO – NH(CH2OH) (di methylol urea) (di methylol urea)

(CH2OH)NH – CO – NH – CH2OCH2 – NH – CO – NH(CH2OH) + H2O (linear condensate ของ Urea Formaldehyde Resin) หรอ 2[RN-CO-NH(CH2OH)] RN-CO-NH-CH2-O-CH2-NH-CO-NR+H2O (การเขยนสตรของ di methylol urea 2 โมเลกล อาจแทนดวย 2RN-CO-NH(CH2OH) ซง R กคอ H(CH2OH)group)

การผลตยเรยฟอรมาลดไฮดอาจเกดขนไดจาก Intermediate หลายชนด ทงนขนอยกบปรมาณของยเรย ฟอรมาลดไฮด อณหภม และเวลาทใช

ตวอยางกระบวนการผลตยเรยฟอรมาลดไฮดแสดงดงรป 1-5

รปท 1-5 ตวอยางกระบวนการผลตยเรยฟอรมาลดไฮด

ยเรย

ฟอรมาลดไฮด

นา

กรดซลฟวรก

โซเดยมไฮดรอกไซด

ถงปฏกรณ

คอนเดนเสท

ยเรยฟอรมาลดไฮด



1.2.3.2 การผลตโพลอะซทล (Polyacetal) หรอโพลออกซเมทลน (Poly Oxy Methylene, POM)

สตรโครงสรางโพลอะซทล

กระบวนการผลต • โมโนเมอรหลก คอ ไตรออกเซน (TRIOXANE) ซงเกดจากปฏกรยากนระหวางฟอรมาลนโดย

มกรดซลฟวรกเปนตวเรงปฏกรยา ดงสมการท (1) จากนนใชสารละลายเบนซน สกดแยกไตรออกเซนแลวนามากลนเพอใหไดสารบรสทธ

3CH2O (CH2O)3 (1)

ฟอรมาลน ไตรออกเซน

• โคโมโนเมอร คอ 1,3-ไดออกโซเลน (1,3-DIOXOLANE) ซงเกดจากปฏกรยาระหวางฟอรมาลนกบเอทลนไกลคอลโดยมกรดซลฟวรกเปนตวเรงปฏกรยา (ดงสมการท 2) จากนนใชสารละลายโทลอนสกดแยก 1,3-ไดออกโซเลนออกมาแลวนามากลนเพอใหได สารบรสทธ

C2H4(OH)2 + CH2O C3H6O2 + H2O (2) เอทลนไกลคอล ฟอรมาลน 1,3-ไดออกโซเลน นา

• จากนนนาไตรออกเซนและ 1,3-ไดออกโซเลน มาทาปฏกรยาโพลเมอไรเซชนกนโดยมตวเรงปฏกรยาอกหนงตวไดเปนโพลอะซทล โคโพลเมอร (ดงสมการท 3) ทพรอมนามาผสมกบสารเตมแตง (Additive powder) แลวนามาหลอมตดเปนเมดพลาสตกโพลอะซทล ซงเปนพลาสตกทมคณสมบตเชงกลด ทนทานตอการเสยดสและขดขด มความตานทานเปนพเศษตอความชน นามน ไขมน และสารเคมทเปนกลาง มความทนทานตอการดงในระยะเวลานาน ๆ จงนาไปใชในการผลตชนงานตาง ๆ เชน ชนสวนงานระบบไฟฟา ชนสวนในรถยนต เปนตน

n(CH2O)3 + m (CH2CH2OCH2O) (3)

ไตรออกเซน 1,3-ไดออกโซเลน โพลอะซทล โคโพลเมอร

CH2 O CH2CH2 O(3n+m) (m)

ตวเรงปฏกรยา

H2SO4

102°C

CH2 O CH2 CH2 O (3n+m) (m)



ตวอยางกระบวนการผลตโพลอะซทลดงรปท 1-6 +

รปท 1-6 ตวอยางกระบวนการผลตโพลอะซทล

1.2.3.3 การผลตเมลามนฟอรมาลดไฮด สตรโครงสรางเมลามนฟอรมาลดไฮด

เมลามนฟอรมาลดไฮดเปนโพลเมอรทมโครงสรางรางแหสามมตทแขงแรง ลกษณะของเมลามน

ฟอรมาลดไฮดมทงแบบผงและแบบเกลด สาหรบการขนรปดวยแมพมพ การผลตเมลามนฟอรมาลดไฮดแบบผงสาหรบขนรปเปนภาชนะเมลามน ประกอบดวยวตถดบ

หลก คอ ฟอรมาลนทความเขมขน 40% และเมลามนครสตล โดยสารทงสองถกปอนเขาถงปฏกรณ ซงเกดปฏกรยาแบบแอดดชนและคอนเดนเซชน ตามสดสวนทเหมาะสม และถกสงตอไปทเครองผสม (Kneader) เพอผสมกบเยอกระดาษ (Pulp) และนาไปทาใหแหงโดยเครองอบแหง (Dryer) ไดผลตภณฑเรยกวา เมลามนฟอรมาลดไฮด หลงจากนนนามาผสมสดวยการบดรวมกนในเครองบดละเอยด (Ball Mill)

การสกดดวยโทลอน


ไตรออกเซน 1,3-ไดออกโซเลน

เอทลนไกลคอล

ตวเรงปฏกรยา

ปฏกรยาโพลเมอไรเซชน

เมดพลาสตกโพลอะซทล

สารเตมแตง

การสกดดวยเบนซน

กรดซลฟวรก กรดซลฟวรก


2



สาหรบการผลตเมลามนฟอรมาลดไฮดเรซนเพอนาไปชบกระดาษสาหรบลวดลายหรอผงเคลอบเงา (Glazing) ผลตโดยการนาเรซนจากถงปฏกรณ มาผานกระบวนการทาแหงดวยเครองอบแหงแบบพนละออง (Spray dryer)

เมลามนฟอรมาลดไฮดคอมพาวด สามารถนาไปผลตเปนจานชาม สวตชไฟฟา ขวไฟฟา สวนเมลามนฟอรมาลดไฮดเรซน สามารถนาไปใชทาเปนกาวในอตสาหกรรมไมอด เคลอบไม ผาและกระดาษ เปนตน

สมการของปฏกรยาในกระบวนการผลตเมลามนฟอรมาลดไฮด ไดแก

รายละเอยดของกระบวนการผลตเมลามนฟอรมาลดไฮดแสดงในรปท 1-7

+ CH2O Formalin

2



รปท 1-7 ตวอยางกระบวนการผลตเมลามนฟอรมาลดไฮดของโรงงานในประเทศไทย



บทท 2 สมบตของฟอรมาลดไฮด

ฟอรมาลดไฮดเปนสารทอยในสถานะของกาซทไมเสถยร จะถกนามาใชประโยชนใน

อตสาหกรรมตาง ๆ ในรปของสารละลายฟอรมาลดไฮดหรอฟอรมาลน ซงเปนของเหลว สมบตของฟอรมาลดไฮดในสถานะกาซและของเหลวมความแตกตางกน จงควรศกษาฟอรมาลดไฮดทงสองสถานะ

ฟอรมาลดไฮดเปนกาซไวไฟ ไมมส มกลนฉน มฤทธกดกรอน หนกกวาอากาศเลกนอย ไมเสถยร เกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชน (Polymerization) ไดงาย

ฟอรมาลน มสมบตแตกตางกนตามความเขมขนของฟอรมาลดไฮดในนา รวมทงอตราสวนผสมของเมทานอลในสารละลาย 2.1 สมบตทางกายภาพ (Physical properties)

ฟอรมาลดไฮดทเปนกาซและฟอรมาลนทเปนของเหลวมสมบตทางกายภาพดงแสดงในตารางท 2-1

ตารางท 2-1 สมบตทางกายภาพของกาซฟอรมาลดไฮดและฟอรมาลน สมบตของสาร กาซฟอรมาลดไฮด ฟอรมาลน

สภาพทปรากฎ ไมมส ไมมส กลน กลนฉนรนแรง กลนฉนรนแรง นาหนกโมเลกล 30.03 30.03 จดเดอด -19.5 oC ทความดนบรรยากาศ 96 oC ทความดนบรรยากาศ จดหลอมเหลว / จดเยอกแขง (ไมม) -92 oC อณหภมวกฤต 137.2 – 141.2 oC (ไมม) คาความเปนกรด-ดาง (pH) - 2.8 – 4.0 ทอณหภม 20 oC ความหนาแนนไอสมพทธ 1.08 ทอณหภม 20 oC (อากาศ =1) 1.04 ทอณหภม 20 oC (นา =1) Log Kow 0.35 0.35 ความดนไอ 3,890 มม.ปรอท ทอณหภม 25 oC 1.52 มม. ปรอท ทอณหภม 20 oC ความสามารถในการละลาย

ละลายไดดในนา แอลกอฮอล อเทอร อะซโตน

ละลายไดดในนา แอลกอฮอล อเทอร อะซโตน

จดวาบไฟ (1)

(ไมม) 56 oC (มเมทานอลผสม 14%) ในถวยปด 85 oC (มเมทานอลผสม 0.5%) ในถวยปด

อณหภมทตดไฟไดเอง 424 oC 424 oC ขดจากดการระเบด (2) 7-73% โดยปรมาตร 7-73% โดยปรมาตร

(1) จดวาบไฟเปนสมบตทางกายภาพทสาคญในการจาแนกของเหลวไวไฟ ในการทดลองแบบถวยปด (Closed cup) (มาตรฐานการทดสอบ ASTM D-56-05) ของ Underwriters’ Laboratories โดยใชตวอยางฟอรมาลนทความเขมขนประมาณ 37% โดยนาหนก และแปรผนสวนผสมของเมทานอลในฟอรมาลน ตงแต 0.5% ไปจนถง 14% เมอ



สวนผสมของเมทานอลในสารละลายฟอรมาลนเพมขนจะมผลทาใหอณหภมตาสดทไอของฟอรมาลนจะวาบไฟเปนครงแรกเมอถกทาใหรอนขนหรอจดวาบไฟของสารละลายตาลง ดงแสดงในตารางท 2-2

(2) ขดจากดการระเบด (Explosion Limit) เปนสมบตทางกายภาพของกาซหรอไอของของเหลว ทสามารถตดไฟหรอระเบดไดในอตราสวนผสมกบอากาศในชวงระหวางคาตาสด (Lower Explosion Limit หรอ LEL) และคาสงสด (Upper Explosion Limit หรอ UEL) กาซฟอรมาลดไฮดมคา LEL ท 7% และคา UEL ท 73% มความเสยงของการระเบดในชวงอตราสวนผสมของกาซนกบอากาศตงแต 7-73% โดยปรมาตร

ตารางท 2-2 จดวาบไฟของฟอรมาลนทความเขมขนตาง ๆ ของเมทานอล

ความเขนขนของฟอรมาลน (% โดยนาหนก)

สวนผสมของเมทานอล (% โดยนาหนก)

จดวาบไฟ (oC)

37.2 0.5 85 37.2 4.1 75 37.1 8.0 67 37.2 10.1 64 37.1 11.9 56 37.5 14.0 56

ทมา: J.Frederic Walker, Formaldehyde, third edition, 1964

2.2 สมบตทางเคม (Chemical properties)

ฟอรมาลนมสมบตทางเคมดงแสดงในตารางท 2-3

ตารางท 2-3 สมบตทางเคมของกาซฟอรมาลดไฮดและฟอรมาลน

สมบตทางเคม กาซฟอรมาลดไฮด ฟอรมาลน การเกดปฏกรยา 1. โพลเมอไรเซชน

2. ออกซเดชน 3. แอดดชน

1. โพลเมอไรเซชน 2. ดคอมโพสชน 3. รดกชน 4. ออกซเดชน 5. แอดดชน 6. คอนเดนเซชน

สารทตองหลกเลยง

Amines, AZO compounds, Caustics, Dithiocarbamates, Alkali & alkali earth metals, Nitrides, Nitro compound, Unsaturated aliphatics and sulfides, Organic peroxides, Oxidizing agents, Reducing agents

สารอนตรายทเกดจากการสลายตว

เมอถกความรอนสารจะสลายตวเปนกรดฟอรมก เมอเกดเพลงไหม สลายตวใหกาซคารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซด และไฮโดรเจน เกดหมอกควนทเปนพษ



2.3 อนตรายของฟอรมาลดไฮด กาซฟอรมาลดไฮดและฟอรมาลนเปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจ ดวงตา เปนสารไวไฟ

และอาจเปนสารกอมะเรง อยางไรกตามมขอโตเถยงในระดบสากลในประเดนการจาแนกใหฟอรมาลนอาจเปนสารกอมะเรง โดย IARC ระบวาฟอรมาลนอาจเปนสารกอมะเรงกลม 1 จากการเกบขอมลการเกดมะเรงในคน ในขณะทกลมประชาคมยโรป (EU) จดใหฟอรมาลนอาจเปนสารกอมะเรงกลม C3 (ไมมขอมลทระบชดเจนวาฟอรมาลนเปนสาเหตของการเกดมะเรงในคน)

ฟอรมาลนทมเมทานอลผสมอยมากจะมจดวาบไฟตา จดเปนของเหลวไวไฟ มสมบตกดกรอนเปนความเสยงรอง แตเมอมเมทานอลผสมอยนอยจะทาใหจดวาบไฟสงขน (ความไวไฟลดลง) ถกจดเปนสารกดกรอน ไมจดเปนสารไวไฟ (ตามการจาแนกประเภทสนคาอนตรายของสหประชาชาต) และมความเปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจและอาจเปนสารกอมะเรงเชนเดยวกบกาซฟอรมาลดไฮด

2.4 การจาแนกประเภทความเปนอนตราย ฉลาก และขอมลปลอดภยสารเคม ตามระบบ GHS

(Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals) การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมระบบ GHS เปนระบบทใชจาแนกและสอสารความ

เปนอนตรายใหเปนมาตรฐานเดยวกนทวโลก ประกอบดวย การใชรปสญลกษณ คาสญญาณ ขอความแสดงความเปนอนตรายและขอควรระวง

2.4.1 ตวอยางการจาแนกประเภทความเปนอนตรายของฟอรมาลดไฮด การจาแนกประเภทความเปนอนตรายตามระบบ GHS เปนการศกษาสารฟอรมาลดไฮดทงใน

สถานะกาซ และสารละลาย (ฟอรมาลน) สารทงสองสถานะมความเปนอนตรายตางกน จงแสดงตวอยางการจาแนกความเปนอนตรายไวตามตารางท 2-4 สาหรบกาซฟอรมาลดไฮด ตารางท 2-5 และ 2-6 สาหรบฟอรมาลนกรณทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 OC และจดวาบไฟมากกวา 60 OC ตามลาดบ



2.4.2 ตวอยางฉลาก ฟอรมาลน ตามระบบ GHS การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมตามระบบ GHS เปนระบบทใชจาแนกและสอสาร

ความเปนอนตรายใหเปนมาตรฐานเดยวกนทวโลก ประกอบดวย การใชรปสญลกษณ คาสญญาณ ขอความแสดงความเปนอนตรายและขอควรระวง รวมถงระบบรษทผจาหนาย

การจาหนายฟอรมาลดไฮดจะอยในสถานะของสารละลายทเปนของเหลวเทานน ดงนนตวอยางฉลากในทนจงแสดงฉลากสาหรบฟอรมาลนทเปนสารละลาย และเนองจากฟอรมาลนยงสามารถจาแนกความเปนอนตรายออกไดเปน 2 ประเภทจากความแตกตางกนในสมบตดานความเปนของเหลวไวไฟ ไดแก

1. ฟอรมาลนทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 oC หรอมเมทานอลเปนสวนผสมประมาณ 11-14%*

2. ฟอรมาลนทมจดวาบไฟมากกวา 60 oC หรอมเมทานอลเปนสวนผสมไมเกนประมาณ 11%*

* การจาแนกความเปนอนตรายดานความเปนของเหลวไวไฟ ใหพจารณาจากคาจดวาบไฟเปนหลก สวนผสมของเมทานอลเปนคาประมาณการจากขอมลผลการทดลองซงอาจมความคลาดเคลอนได


30

ส

ความเป- ข- เ- เ- เ- ร- ร- อ- อ- ม- อ- ท- ท- เ

ขอควร- เท

- เ- ห- ห

การปฐม- ถ- ถแ

- ถล

- ถเ

บรษท xโทรศพท



ปนอนตราย ของเหลวและไอปนอนตรายเมปนพษเมอสมผปนอนตรายถงระคายเคองตอผระคายเคองตอดอาจทาใหเกดออาจทาใหเกดกมขอสงสยวาอาอาจทาใหเกดมทาอนตรายตอรทาอนตรายตอรปนอนตรายตอระวง กบหางจากเปลทจดเกบ กบใหหางจากหามสดดมไอขอหลกเลยงการปมพยาบาล ถากลนกนเขาไถาสมผสถกผวและสบ และนาถาสมผสถกดวลางและบน หาถาหายใจเขาไปครองชวยหายใxxxxxxxxxxxxxท xxxxxxxxxx

ตรายสง

ตวอยางฉ

อรมาลดไฮด CA

U

อระเหยไวไฟ อกลนกน ผสผวหนง งตายไดเมอหาผวหนงมาก ดวงตาอยางรนาการแพหรออารแพทผวหนงาจเกดความผดะเรง ระบบประสาทแระบบทางเดนหอสงมชวตในนา

ลวไฟ พนผวท

สารออกซไดซองสาร ปลอยสารลงสลา

ไป หามทาใหอหนง ใหถอดเสสงแพทยทนท งตา ลางตาดวกยงระคายเคอป รบเคลอนยาใจและนาสงแพxx ทอย xxxxx โทรสาร xxxxx

ฉลาก สารล

(ฟอรมาลน) ทAS Number 5UN Number 1

อนตราย

ยใจเขาไป

นแรง าการหอบหดหง ดปกตตอพนธก

และทางเดนหาหายใจเมอรบสา

ทรอน หามสบบ

ซ สารไวไฟ

านาสาธารณะ

อาเจยน ใหดมนสอผาทปนเปอน ยนาทไหลผานองใหรบสงแพทยออกจากบรเวพทยทนท xxxxxxxxxxx xxxxxx

ะลายฟอรม

ทมจดวาบไฟไ0-00-0

1198

หรอหายใจลาบ

กรรม

ายใจ สมผสเปนเวลาน

บหร หามทาให

นามาก ๆ และนนออก ลางบรเ

นอยางนอย 15ทยทนท วณทไดรบสาร

าลดไฮด (ฟ

ไมมากกวา 6

บากเมอหายใจ

นานหรอรบสม

หเกดประกายไฟ

นาสงแพทยทนวณทสมผสสาร

นาท โดยเปด

ร ถาหายใจลาบ

ฟอร

ฟอรมาลน)

0 oC

เขาไป

ผสซา

ฟในบรเวณ

นท รดวยนา

ดเปลอกตา

บากใหใช


กรมโรงงานอ

การบงชสาร

รปสญลกษณ

คาสญญาณ

ขอความแสดความเปนอน

ขอความแสดขอควรระวง

ขอมลการ ปฐมพยาบาล

ร ายล ะ เ อจาหนาย

maldehyde)

อตสาหกรรม

ร

ณ

ดง นตราย

ดง

ล

ยดผ จ ด



ความเป- ข- เ- เ- เ- ร- ร- อ- อ- ม- อ- ท- ท- เ

ขอควร- เท

- เ- ห- ห

การปฐม- -

-

-

บรษท xโทรศพท



สารละลายฟ

ปนอนตราย ของเหลวตดไฟปนอนตรายเมปนพษเมอสมผปนอนตรายถงระคายเคองตอผระคายเคองตอดอาจทาใหเกดออาจทาใหเกดกมขอสงสยวาอาอาจทาใหเกดมทาอนตรายตอรทาอนตรายตอรปนอนตรายตอระวง กบหางจากเปลทจดเกบ กบใหหางจากหามสดดมไอขอหลกเลยงการปมพยาบาล ถากลนกนเขถาสมผสถกผและสบ และนถาสมผสถกดตาลางและบนถาหายใจเขาเครองชวยหา

xxxxxxxxxxxxxท xxxxxxxxxx

ตรายสง

ตวอยางฉ

ฟอรมาลดไฮดCA

U

ฟได อกลนกน ผสผวหนง งตายไดเมอหาผวหนงมาก ดวงตาอยางรนาการแพหรออารแพทผวหนงาจเกดความผดะเรง ระบบประสาทแระบบทางเดนหอสงมชวตในนา

ลวไฟ พนผวท

สารออกซไดซองสาร ปลอยสารลงสลา

ขาไป หามทาใหผวหนง ใหถอดนาสงแพทยทนดวงตา ลางตาดน หากยงระคาาไป รบเคลอนายใจและนาสงxx ทอย xxxxx โทรสาร xxxxx

ฉลาก สารล

ด (ฟอรมาลน)AS Number 5UN Number 2

อนตราย

ยใจเขาไป

นแรง าการหอบหดหง ดปกตตอพนธก

และทางเดนหาหายใจเมอรบสา

ทรอน หามสบบ

ซ สารไวไฟ

านาสาธารณะ

หอาเจยน ใหดดเสอผาทปนเปนท ดวยนาทไหลผายเคองใหรบสงยายออกจากบแพทยทนท

xxxxxxxxxxx xxxxxx

ละลายฟอรม

) ทมจดวาบไฟ0-00-0

2209

หรอหายใจลาบ

กรรม

ายใจ สมผสเปนเวลาน

บหร หามทาให

มนามากๆ แลปอนออก ลางบ

ผานอยางนอย งแพทยทนท รเวณทไดรบส

มาลดไฮด (ฟ

ฟมากกวา 60

บากเมอหายใจ


หเกดประกายไฟ

ะนาสงแพทยทบรเวณทสมผสส

15 นาท โดยเป

สาร ถาหายใจล

ฟอร

ฟอรมาลน)

oC

เขาไป

ผสซา

ฟในบรเวณ

ทนท สารดวยนา

ปดเปลอก

ลาบากใหใช


การบงชสาร

รปสญลกษณ

คาสญญาณ

ขอความแสดความเปนอน

ขอความแสดขอควรระวง

ขอมล การปฐมพยา

ร ายล ะ เ อจาหนาย

maldehyde)

31

ร

ณ

ดง นตราย

ดง

าบาล

ยดผ จ ด



2.4.3 ตวอยางขอมลความปลอดภยของฟอรมาลน (Safety Data Sheet – SDS) ขอมลความปลอดภยเปนขอมลเกยวกบสารเคม ประกอบดวย ขอมลความเปนอนตราย

มาตรการกรณเกดเหตฉกเฉน เพอสอสารใหผเกยวของไดทราบถงอนตราย วธการควบคม การปองกน และการลดความเปนอนตราย โดยมองคประกอบดงน

ตวอยางขอมลความปลอดภย

สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 OC (ตวอยางฟอรมาลนความเขมขน 40% และทมเมทานอลผสม 14%)

1. การบงชสารเดยวหรอสารผสม และผผลต (Identification of the substance or mixture

and of the supplier) 1.1 การบงชผลตภณฑตามระบบ GHS (GHS product identifier)

- ชอผลตภณฑ สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) - ชอทางเคม Formaldehyde solution - สตรเคม CH2O - ชอเรยกอน Methanal, Methylene Oxide, Oxymethylene

1.2 ขอแนะนาในการใชสารเคมและขอจากดตาง ๆ ฟอรมาลน เปนสารทละลายนาไดดมาก สามารถนาไปใชผลต เชน ยเรยฟอรมาลดไฮด เมลามนฟอรมาลดไฮด ฟนอลกเรซน เปนตน

1.3 รายละเอยดผผลต ชอบรษท-ทอย xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

โทรศพท xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 1.4 หมายเลขโทรศพทฉกเฉน xxxxxxxxxx

2. การบงชความเปนอนตราย (Hazards identification) 2.1 จาแนกประเภทตามระบบ GHS

ความเปนอนตรายทางกายภาพ ของเหลวไวไฟ กลม 3 – ระวง ความเปนอนตรายตอสขภาพ ความเปนพษเฉยบพลน ทางปาก กลม 4 – ระวง ทางผวหนง กลม 3 – อนตราย ทางการหายใจ กลม 3 – อนตราย การกดกรอนและระคายเคองตอผวหนง กลม 2 – ระวง



2. การกากากากากาควควคว

2.2 อง

ความเป- - - - - - - - - - - - -

ขอควร- - - -



รบงชความเปรทาลายดวงรทาใหไวตอกรทาใหไวตอกรกอใหเกดการกอมะเรง ามเปนพษตวามเปนอนตามเปนพษเฉ

คประกอบฉล

ปนอนตราย ของเหลวแเปนอนตราเปนพษเมอเปนอนตราระคายเคองระคายเคองอาจทาใหเกอาจทาใหเกมขอสงสยวอาจทาใหเกทาอนตรายทาอนตรายเปนอนตรา

รระวง เกบหางจากเกบใหหางจหามสดดมไหลกเลยงก

ตรายสง

ปนอนตรายตาอยางรนแการกระตนอการกระตนอารกลายพนธ

อระบบอวยวตรายตอสงแฉยบพลนตอส

ลากตามระบบ

ละไอระเหยไายเมอกลนกนอสมผสผวหนายถงตายไดเงตอผวหนงมงตอดวงตาอยกดอาการแพกดการแพทผ วาอาจเกดควกดมะเรง ยตอระบบประยตอระบบทางายตอสงมชวต

กเปลวไฟ พนจากสารออกซไอของสาร ารปลอยสาร

ย (Hazards iแรงและการระาการแพตอราการแพตอผธของเซลลสบ

วะเปาหมายอแวดลอม สงแวดลอมใน

บ GHS รวม

ไวไฟ น นง มอหายใจเขามาก ยางรนแรง หรออาการหผวหนง ามผดปกตต

ะสาทและทางเดนหายใจเตในนา

นผวทรอน หซไดซ สารไว

รลงสลานาสา

identificatioะคายเคองดวระบบทางเดนผวหนง บพนธ

อยางเฉพาะเจ

นนา

ถงขอควรระว

อนตราย

าไป

หอบหดหรอห

อพนธกรรม

งเดนหายใจ เมอรบสมผส

หามสบบหร หวไฟ

ธารณะ

on) (ตอ) วงตา กลนหายใจ กล

กลกลกล

จาะจง กล

กล

วง (Precaut

หายใจลาบาก

เปนเวลานาน

หามทาใหเกด

ฟอร

ลม 2A – ระลม 1 – อนลม 1 – ระลม 2 – ระลม 1 – อนลม 1 – อน

ลม 3 –

ionary state

กเมอหายใจเข

นหรอรบสมผ

ดประกายไฟใ


วง นตราย วง วง นตราย นตราย

ement)

ขาไป

ผสซา

ในบรเวณทจ

maldehyde)

33

จดเกบ



2. การบงชความเปนอนตราย (Hazards identification) (ตอ) รหสความเสยง (Risk phrases)

R23/24/25 เปนพษเมอสดดม เมอสมผส และเมอกนเขาไป R34 เกดแผลไหมได R40 มความเสยงตอการเกดอนตรายทไมอาจรกษาใหหายได R43 อาจเกดอาการแพเมอสมผสกบผวหนง

รหสความปลอดภย (Safety phrases) S1/2 เกบในสถานทปดสนทและพนจากเดก S26 กรณทสารเขาตา ใหลางออกทนทดวยนาปรมาณมาก ๆ และพบแพทย S36/37/39 สวมเสอและถงมอทเหมาะสมเพอปองกนและปกปดบรเวณหนา/ตา S45 กรณเกดอบตเหตหรอรสกไมสบาย ใหพบแพทยทนท (นาฉลากของสารไปดวย) S51 ใชในบรเวณทอากาศถายเทดเทานน

3. องคประกอบและขอมลเกยวกบสวนผสม (Composition / information on ingredients) 3.1 ชอทางเคม (Chemical identity) และความเขมขน

สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ความเขมขน 40% และทมเมทานอลผสม 14% 3.2 ชอสามญ (Common name) และชอเรยกอน (Synonym)

ชอสามญ สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ชอเรยกอน Methanal, Methylene Oxide, Oxymethylene

3.3 สวนประกอบสาคญ ชอองคประกอบ CAS Number สวนผสม (%) 1. ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) 50-00-0 40 2. เมทานอล (Methanol) 67-56-1 14 3. นา (Water) 46

3.4 การบงชดวยวธอน ๆ หมายเลข CAS : 50-00-0 หมายเลขสหประชาชาต (UN Number) : 1198 หมายเลข EC (EINECS) : 200-001-8

4. มาตรการปฐมพยาบาล (First-aid measures)

การหายใจเขาไป รบเคลอนยายออกจากบรเวณทไดรบสาร ไปททมอากาศถายเทสะดวก ถาหายใจลาบากใหใชอปกรณชวยหายใจและนาสงแพทยทนท

การกนหรอกลนเขาไป หามทาใหอาเจยน ใหดมนามาก ๆ และนาสงแพทยทนท



4. มาตรการปฐมพยาบาล (First-aid measures) (ตอ) การสมผสถกผวหนง ถอดเสอผาทเปอนออก ลางดวยสบและนาไหลผานอยางนอย 15 นาท

และนาสงแพทยทนท การสมผสถกตา ลางตาดวยนาทไหลผานอยางนอย 15 นาท โดยเปดเปลอกตาลางและ

บน หากยงระคายเคองใหรบสงแพทยทนท 5. มาตรการผจญเพลง (Fire-fighting measures) 5.1 สารดบเพลง

ผงเคมแหง โฟม คารบอนไดออกไซด หรอ นาฉดเปนฝอยหรอเปนหมอก 5.2 อปกรณปองกนพเศษและขอควรระวงสาหรบนกผจญเพลง - เคลอนยายภาชนะบรรจออกจากบรเวณเพลงไหม หากทาไดโดยปลอดภย - สรางทานบกนนาทใชดบเพลง เพอนาไปกาจดในภายหลง หามทาใหสารกระจายตว - ผจญเพลงในระยะหาง หรอใชหวฉดนาชนดทไมตองใชคนถอ หรอใชแทนฉดนาแทน - หลอเยนภาชนะบรรจดวยนาจานวนมาก หลงจากสามารถดบไฟไดแลว - ใหถอนกาลงออกทนท หากมเสยงออกจากชองระบายอากาศของถงเกบหรอถงเปลยนส - ออกหางจากภาชนะบรรจทหอมลอมดวยไฟ

6. มาตรการจดการเมอมการหกรวไหลของสาร (Accidental release measures) - สวมชดปองกนสารเคมแบบคลมทงตว ใชอปกรณปกปองทางเดนหายใจ หากตองเขาปฏบต

หนาทในบรเวณทฟอรมาลนรวไหล แตไมมเพลงไหม - กรณรวไหลในปรมาณนอย ใชทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา (Full Facepiece) พรอมตว

กรองแบบตลบเพอปองกนไอระเหยของฟอรมาลน - หามสมผสหรอเดนยาบรเวณทฟอรมาลนรวไหล - ระงบการรวไหล หากทาไดและไมเสยงอนตราย - ใชวสดดดซบทไมทาปฏกรยา และเกบไวในภาชนะปดมดชด เพอนาไปกาจดตอไป - กรณรวไหลมาก ใชนาฉดเปนฝอยดกกลมไอระเหย เพอลดหรอเปลยนทศทางไอระเหย - กนแยกบรเวณจนกวาจะหยดการรวไหล และตรวจสอบใหแนใจวาไมมสารตกคาง - หามปลอยลงสระบบระบายนาสาธารณะ และทาการฟนฟพนท

7. การขนถาย เคลอนยาย ใชงาน และการเกบรกษา (Handling and storage)

- ควรเกบไวในภาชนะทปดมดชด มฉลากบงชชดเจน สถานทจดเกบตองมการถายเทอากาศสะดวก

- เกบหางจากแหลงกาเนดไฟ - ควบคมอณหภมถงเกบหรอผสมเมทานอลปองกนการเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชน



7. การขนถาย เคลอนยาย ใชงาน และการเกบรกษา (Handling and storage) (ตอ) - บรเวณทจดเกบสาร จดใหมอปกรณคมครองความปลอดภย เชน ฝกบวฉกเฉน ทลางตา

ฉกเฉน หลกเลยงการจดเกบรวมกบสารทอาจเกดปฏกรยาตอกนได 8. การควบคมการรบสมผสและการปองกนสวนบคคล (Exposure controls / personal

protection) 8.1 คาตาง ๆ ทใชควบคม (Control parameters) การรบสมผส IDLH : 20 ppm (NIOSH, 2005) PEL-STEL : 2 ppm (OSHA, 2006) PEL-TWA : 0.75 ppm (OSHA, 2006)

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการทางานเกยวกบภาวะแวดลอม (สารเคม) พ.ศ. 2520

TLV-STEL ปรมาณความเขมขนสงสดในชวงเวลาทจากด 10 ppm (30 นาท) TLV-TWA ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลาทางานปกต 3 ppm TLV-C ปรมาณความเขมขนทอาจยอมใหมได 5 ppm

8.2 มาตรการปองกนสวนบคคล อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ถงมอยางกนสารเคม ชดทางานทปองกนการกระเดนของสารเคม แวนครอบตากนสารเคม รองเทานรภย อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดดดซบกาซและไอระเหย ตวกรองแบบตลบทใชดดซบไอระเหยฟอรมาลดไฮด

อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลกรณฉกเฉน ชดปองกนสารเคม ถงมอกนสารเคม รองเทากนสารเคม อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (Self Contained

Breathing Apparatus, SCBA) 9. สมบตทางกายภาพและทางเคม (Physical and chemical properties)

ลกษณะ ของเหลว สภาพทปรากฎ ไมมส กลน กลนฉนรนแรง



9. สมบตทางกายภาพและทางเคม (Physical and chemical properties) (ตอ) นาหนกโมเลกล 30.03 จดเดอด 96 oC ทความดนบรรยากาศ จดหลอมเหลว / จดเยอกแขง -92 oC คาความเปนกรด-ดาง (pH) 2.8 – 4.0 ทอณหภม 20 oC ความหนาแนนสมพทธ 1.04 ทอณหภม 20 oC (นา =1) Log Kow 0.35 ความดนไอ 1.52 มลลเมตร ปรอท ทอณหภม 20 oC ความสามารถในการละลาย ละลายไดดในนา แอลกอฮอล อเทอร อะซโตน จดวาบไฟ 56 oC ในถวยปด อณหภมทตดไฟไดเอง 424 oC

10. ความเสถยรและการเกดปฏกรยา (Stability and reactivity)

สภาวะทตองหลกเลยง การใหความรอนสงมาก ๆ ทาใหเกดกาซภายในภาชนะทปดและมความดนสง สารทตองหลกเลยง

กลมสาร ปฏกรยาทเกด Amines เกดปฏกรยาคายความรอน (Exothermic reaction) AZO Compounds เกดปฏกรยาคายความรอน (Exothermic reaction) Caustics เกดความรอนและปฏกรยาโพลเมอไรเซชนอยางรนแรง

(Heat generation and violent polymerization) Dithiocarbamates กอใหเกดกาซไวไฟ ไอพษและเกดคารบอนไดซลไฟด

(Formation of flammable gases and toxic fumes, formation of CS2)

Alkali & alkali earth metals ใหความรอนและไฮโดรเจนซงเปนกาซไวไฟ (Heat generation and formation of hydrogen flammable gas)

Nitrides ใหความรอน กอใหเกดกาซแอมโมเนยและเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชนรนแรง (Heat generation, formation of ammonia gas and violent polymerization)

Nitro compound ใหความรอน (Heat generation) Unsaturated aliphatics and sulfides ใหความรอน (Heat generation) Organic peroxides เกดปฏกรยารนแรง (Violent reaction) Oxidizing agents ใหค ว าม รอน ไฟไหมแ ล ะกา รสลายตว ( Heat

generation, fire and decomposition)



10. ความเสถยรและการเกดปฏกรยา (Stability and reactivity) (ตอ)

กลมสาร ปฏกรยาทเกด Reducing agents ใหความรอนและกาซไวไฟ (Heat generation and

formation of flammable gases) (ทมา: USEPA / Environment Canada; Tech Info for Problem Spills: Formaldehyde (1985))

ผลตภณฑจากการสลายตวทเปนอนตราย เมอเกดเพลงไหม สลายตวใหกาซคารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซดและไฮโดรเจน เกดหมอกควนทเปนพษ

สารททาใหเสถยร เมทานอล

11. ขอมลดานพษวทยา (Toxicological information)

ความเปนพษเฉยบพลนทางปาก LD50 = 605 mg/kg ทดลองกบหน (rat) (OECD SIDS)

ความเปนพษเฉยบพลนทางผวหนง LC50 = 270 mg/kg ทดลองกบกระตาย (OECD SIDS)

ความเปนพษเฉยบพลนทางการหายใจ LC50 = 578 mg/m3 ทดลองกบหน (rat) เปนระยะเวลา 4 ชวโมง (OECD SIDS)

- เปนอนตรายเมอกลนกน - เปนพษเมอสมผสผวหนง - เปนอนตรายถงตายไดเมอหายใจเขาไป - ระคายเคองตอผวหนงมาก - ระคายเคองตอดวงตาอยางรนแรง - อาจทาใหเกดอาการแพหรออาการหอบหดหรอหายใจลาบากเมอหายใจเขาไป - มขอสงสยวาอาจเกดความผดปกตตอพนธกรรม - อาจทาใหเกดมะเรง - ทาอนตรายตอระบบประสาทและทางเดนหายใจ - ทาอนตรายตอระบบทางเดนหายใจเมอรบสมผสเปนเวลานานหรอรบสมผสซา

12. ขอมลดานนเวศวทยา (Ecological information)

ความเปนพษเฉยบพลนตอสงแวดลอมในนา LC50 = 24.1 mg/l ทดลองกบปลา Fathead Minnows เปนระยะเวลา 96 ชวโมง EC50 = 42 mg/l Log Kow = 0.35



12. ขอมลดานนเวศวทยา (Ecological information) (ตอ) BCF = 3 - เปนพษตอสงมชวตในนา พษตอโพรโตพลาสมา มฤทธกดกรอนแมในสภาพทเจอจาง - ทาใหแหลงนาดมเปนพษ หากถกปลอยใหเขาสดนหรอนาในปรมาณมาก - ยอยสลายทางชวภาพไดงาย ไมกอใหเกดการสะสมทางชวภาพ

13. ขอพจารณาในการกาจด (Disposal considerations)

วธการกาจดสารเคม (Disposal procedures) - กาจดฟอรมาลนทร วไหล ในโซลเวนทและฉดเปนฝอยในเตาเผาออกซเดชน

วธการกาจดกากสารเคม (Chemical Waste disposal procedures) - ละลายกากของเสยจากฟอรมาลนดวยนาปรมาณมาก ๆ และเตมสารละลาย 50%

ไฮโดรเจนเปอรออกไซด และนาเขาระบบบาบดนาเสย - รวบรวมกากของเสยสารเคมทเปนของแขง ใสในภาชนะบรรจทเหมาะสมและนาสงผรบ

กาจดกากของเสยทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม 14. ขอมลการขนสง (Transport information)

ฟอรมาลนทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 oC ชอทใชในการขนสง FORMALDEHYDE SOLUTION, FLAMMABLE หมายเลขสหประชาชาต (UN Number) 1198 ประเภทความเปนอนตรายสาหรบขนสง ประเภทท 3 (8) กลมการบรรจ กลม III มาตรฐานรหสแทงกทยดตดกบตวรถ L4BN

15. ขอมลดานกฎขอบงคบ (Regulatory information)

- วตถอนตรายชนดท 2 ตามบญชรายชอวตถอนตราย ออกโดย พ.ร.บ. วตถอนตราย พ.ศ. 2535 - การขนสงโดยแทงกตดตรง ใหเปนไปตามแนบทายประกาศมตคณะกรรมการวตถอนตราย

เรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545 และประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2546

16. ขอมลอน ๆ รวมทงขอมลการจดทาและการปรบปรงแกไขเอกสารขอมลความปลอดภย

(Other Information) เอกสารอางอง xxx วนทจดทา ตลาคม 2553 ปรบปรงครงท xxx



ตวอยางขอมลความปลอดภย สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ทมจดวาบไฟมากกวา 60 OC

(ตวอยางฟอรมาลนความเขมขน 40% และทมเมทานอลผสม 6%) 1. การบงชสารเดยวหรอสารผสมและผผลต (Identification of the substance or mixture

and of the supplier) 1.1 การบงชผลตภณฑตามระบบ GHS (GHS product identifier)

ชอผลตภณฑ สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ชอทางเคม Formaldehyde solution สตรเคม CH2O ชอเรยกอน Methanal, Methylene Oxide, Oxymethylene

1.2 ขอแนะนาในการใชสารเคมและขอกาจดตาง ๆ ฟอรมาลน เปนสารทละลายนาไดดมาก สามารถนาไปใชผลต เชน ยเรยฟอรมาลดไฮด เมลามนฟอรมาลดไฮด ฟนอลกเรซน

1.3 รายละเอยดผผลต ชอบรษท-ทอย xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

โทรศพท xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 1.4 หมายเลขโทรศพทฉกเฉน xxxxxxxxxx

2. การบงชความเปนอนตราย (Hazard identification) 2.1 จาแนกประเภทตามระบบ GHS

ความเปนอนตรายทางกายภาพ ของเหลวไวไฟ กลม 4 – ระวง ความเปนอนตรายตอสขภาพ ความเปนพษเฉยบพลน ทางปาก กลม 4 – ระวง ทางผวหนง กลม 3 – อนตราย ทางการหายใจ กลม 3 – อนตราย การกดกรอน/ระคายเคองตอผวหนง กลม 2 – ระวง การทาลาย/ระคายเคองดวงตา กลม 2A – ระวง การทาใหไวตอการกระตนอาการแพตอระบบทางเดนหายใจ กลม 1 – อนตราย การทาใหไวตอการกระตนอาการแพตอผวหนง กลม 1 – ระวง การกอใหเกดการกลายพนธของเซลลสบพนธ กลม 2 – ระวง การกอมะเรง กลม 1 – อนตราย



2. การควควคว

2.2 องค

คว

ขอ

รห



รบงชความเปามเปนพษตวามเปนอนตามเปนพษเฉ

คประกอบฉล

ามเปนอนตร- ของเหลว- เปนอนตร- เปนพษเม- เปนอนตร- ระคายเค- ระคายเค- อาจทาให- อาจทาให- มขอสงสย- อาจทาให- ทาอนตรา- ทาอนตรา- เปนอนตรควรระวง - เกบหางจ- เกบใหหา- หามสดด- หลกเลยงสความเสยง R23/24/25R34 R40

ตรายสง

ปนอนตรายออวยวะเปาหตรายตอสงแฉยบพลนตอส

ลากตามระบบ

ราย วตดไฟได รายเมอกลนมอสมผสผวหรายถงตายไดองตอผวหนงองตอดวงตาหเกดอาการแหเกดการแพทยวาอาจเกดคหเกดมะเรง ายตอระบบปายตอระบบทรายตอสงมช

จากเปลวไฟ างจากสารออมไอของสาร งการปลอยสา (Risk phras เปนพษเม

เกดแผลไมความเส

ย (Hazard idหมาย แวดลอม สงแวดลอมใน

บ GHS รวม

กน หนง ดเมอหายใจเงมาก าอยางรนแรง แพหรออาการทผวหนง ความผดปกต

ประสาทและททางเดนหายใชวตในนา

พนผวทรอนอกซไดซ สาร ารลงสลานาสses) มอสดดม เมอไหมได สยงตอการเก

dentification

นนา

ถงขอควรระว

อนตราย

เขาไป

รหอบหดหรอ

ตตอพนธกรร

ทางเดนหายใใจเมอรบสมผ

หามสบบหรรไวไฟ

สาธารณะ

อสมผส และ

กดอนตรายทไ

n) (ตอ) กล

กล

วง (Precaut

อหายใจลาบา

รม

ใจ ผสเปนเวลาน

ร หามทาใหเ

เมอกนเขาไป

ไมอาจรกษาใ

ฟอร

ลม 1 – อน

ลม 3 –

ionary state

ากเมอหายใจ


กดประกายไ

ป

ใหหายได


นตราย

ment)

จเขาไป

มผสซา

ไฟในบรเวณท

maldehyde)

41

ทจดเกบ



2. การบงชความเปนอนตราย (Hazard identification) (ตอ) รหสความปลอดภย (Safety phrases) S1/2 เกบในสถานทปดสนทและพนจากเดก S26 กรณทสารเขาตา ใหลางออกทนทดวยนาปรมาณมาก ๆ และพบแพทย S36/37/39 สวมเสอและถงมอทเหมาะสมเพอปองกนและปกปดบรเวณหนา/ตา S45 กรณเกดอบตเหตหรอรสกไมสบาย ใหพบแพทยทนท (นาฉลากของสารไปดวย) S51 ใชในบรเวณทอากาศถายเทดเทานน

3. องคประกอบและขอมลเกยวกบสวนผสม (Composition / information on ingredients) 3.1 ชอทางเคม (Chemical name) และความเขมขน

สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ความเขมขน 40% และทมเมทานอลผสม 6% 3.2 ชอสามญ (Common name) และชอเรยกอน (Synonym)

ชอสามญ สารละลายฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) ชอเรยกอน Methanal, Methylene Oxide, Oxymethylene

3.3 สวนประกอบสาคญ ชอองคประกอบ CAS Number สวนผสม (%) 1. ฟอรมาลดไฮด (Formaldehyde) 50-00-0 40 2. เมทานอล (Methanol) 67-56-1 6 3. นา (Water) 54

3.4 การบงชดวยวธอน ๆ หมายเลข CAS : 50-00-0 หมายเลขสหประชาชาต (UN Number) : 2209 หมายเลข EC (EINECS) : 200-001-8

4. มาตรการปฐมพยาบาล (First-aid measures)

การหายใจเขาไป รบเคลอนยายออกจากบรเวณทไดรบสาร ไปททมอากาศถายเทสะดวก ถาหายใจลาบากใหใชอปกรณชวยหายใจและนาสงแพทยทนท

การกนหรอกลนเขาไป หามทาใหอาเจยน ใหดมนามาก ๆ และนาสงแพทยทนท การสมผสถกผวหนง ถอดเสอผาทเปอนออก ลางดวยสบและนาไหลผานอยางนอย 15 นาท

และนาสงแพทยทนท การสมผสถกตา ลางตาดวยนาทไหลผานอยางนอย 15 นาท โดยเปดเปลอกตาลางและ

บน หากยงระคายเคองใหรบสงแพทยทนท



5. มาตรการผจญเพลง (Fire-fighting measures) 5.1 สารดบเพลง

ผงเคมแหง โฟม คารบอนไดออกไซด หรอ นาฉดเปนฝอย หมอก 5.2 อปกรณปองกนพเศษและขอควรระวงสาหรบนกผจญเพลง - เคลอนยายภาชนะบรรจออกจากบรเวณเพลงไหม หากทาไดโดยปลอดภย - สรางทานบกนนาทใชดบเพลง เพอนาไปกาจดในภายหลง หามทาใหสารกระจายตว - ผจญเพลงในระยะหาง หรอใชหวฉดนาชนดทไมตองใชคนถอ หรอใชแทนฉดนาแทน - หลอเยนภาชนะบรรจดวยนาจานวนมาก หลงจากสามารถดบไฟไดแลว - ใหถอนกาลงออกทนท หากมเสยงออกจากชองระบายอากาศของถงเกบหรอถงเปลยนส - ออกหางจากภาชนะบรรจทหอมลอมดวยไฟ

6. มาตรการจดการเมอมการหกรวไหลของสาร (Accidental release measures)

- สวมชดปองกนสารเคมแบบคลมทงตว ใชอปกรณชวยหายใจ หากตองเขาปฏบตหนาทในบรเวณทฟอรมาลนรวไหล แตไมมเพลงไหม

- กรณรวไหลในปรมาณนอย ใชทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา (Full Facepiece) พรอมตวกรองแบบตลบชนดดดซบไอระเหยของฟอรมาลดไฮด

- หามสมผสหรอเดนยาบรเวณทฟอรมาลนรวไหล - ระงบการรวไหล หากทาไดและไมเสยงอนตราย - ใชวสดดดซบทไมทาปฏกรยา และเกบไวในภาชนะปดมดชด เพอนาไปกาจดตอไป - กรณรวไหลมาก ใชนาฉดเปนฝอยดกกลมไอระเหย เพอลดหรอเปลยนทศทางไอระเหย - กนแยกบรเวณจนกวาจะหยดการรวไหล และตรวจสอบใหแนใจวาไมมสารตกคาง - หามปลอยลงสระบบระบายนาสาธารณะ และทาการฟนฟพนท

7. การขนถาย เคลอนยาย ใชงาน และเกบรกษา (Handling and storage)

- ควรเกบไวในภาชนะทปดมดชด มฉลากบงชชดเจน สถานทจดเกบตองมการถายเทอากาศสะดวก

- เกบหางจากแหลงกาเนดไฟ - ควบคมอณหภมถงเกบหรอผสมเมทานอลปองกนการเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชน - บรเวณทจดเกบสาร จดใหมอปกรณคมครองความปลอดภย เชน ฝกบวฉกเฉนและทลางตา

ฉกเฉน เปนตน - หลกเลยงการจดเกบรวมกบสารทอาจเกดปฏกรยาตอกนได



8. การควบคมการรบสมผสและการปองกนสวนบคคล (Exposure controls/personal protection )

8.1 คาตาง ๆ ทใชควบคม (Control parameters) การรบสมผส IDLH : 20 ppm (NIOSH, 2005) PEL-STEL : 2 ppm (OSHA, 2006) PEL-TWA : 0.75 ppm (OSHA, 2006)

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองความปลอดภยในการทางานเกยวกบภาวะแวดลอม (สารเคม) พ.ศ. 2520

TLV-STEL ปรมาณความเขมขนสงสดในชวงเวลาทจากด 10 ppm (30 นาท) TLV-TWA ความเขมขนเฉลยตลอดระยะเวลาทางานปกต 3 ppm TLV-C ปรมาณความเขมขนทอาจยอมใหมได 5 ppm

8.2 มาตรการปองกนสวนบคคล อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ถงมอยางกนสารเคม ชดทางานทปองกนการกระเดนของสารเคม แวนครอบตากนสารเคม รองเทานรภย อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดดดซบกาซและไอระเหย ตวกรองแบบตลบทใชดดซบไอระเหยฟอรมาลดไฮด

อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลกรณฉกเฉน ชดปองกนสารเคม ถงมอกนสารเคม รองเทากนสารเคม อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (Self Contained

Breathing Apparatus, SCBA) 9. สมบตทางกายภาพและเคม (Physical and chemical properties)

ลกษณะ: ของเหลว สภาพทปรากฎ ไมมส กลน กลนฉนรนแรง นาหนกโมเลกล 30.03 จดเดอด 96 oC ทความดนบรรยากาศ จดหลอมเหลว / จดเยอกแขง -92 oC



9. สมบตทางกายภาพและเคม (Physical and chemical properties) (ตอ) คาความเปนกรด-ดาง (pH) 2.8 – 4.0 ทอณหภม 20 oC ความหนาแนนสมพทธ 1.04 ทอณหภม 20 oC (นา =1) Log Kow 0.35 ความดนไอ 1.52 มลลเมตร ปรอท ทอณหภม 20 oC ความสามารถในการละลาย ละลายไดดในนา แอลกอฮอล อเทอร อะซโตน จดวาบไฟ 76 oC ในถวยปด อณหภมทตดไฟไดเอง 424 oC

10. ความเสถยรและการเกดปฏกรยา (Stability and reactivity)

สภาวะทตองหลกเลยง การใหความรอนสงมาก ๆ ทาใหเกดกาซภายในภาชนะทปดและมความดนสง

สารทตองหลกเลยง กลมสาร ปฏกรยาทเกด

Amines เกดปฏกรยาคายความรอน (Exothermic reaction) AZO Compounds เกดปฏกรยาคายความรอน (Exothermic reaction) Caustics เกดความรอนและปฏกรยาโพลเมอไรเซชนอยางรนแรง

(Heat generation and violent polymerization) Dithiocarbamates กอใหเกดกาซไวไฟ ไอพษและเกดคารบอนไดซลไฟด

(Formation of flammable gases and toxic fumes, formation of CS2)

Alkali & alkali earth metals ใหความรอนและไฮโดรเจนซงเปนกาซไวไฟ (Heat generation and formation of hydrogen flammable gas)

Nitrides ใหความรอน กอใหเกดกาซแอมโมเนยและเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชนรนแรง (Heat generation, formation of ammonia gas and violent polymerization)

Nitro compound ใหความรอน (Heat generation) Unsaturated aliphatics and sulfides ใหความรอน (Heat generation) Organic peroxides เกดปฏกรยารนแรง (Violent reaction) Oxidizing agents ใหความรอน ไฟไหมและการสลายตว

(Heat generation, fire and decomposition) Reducing agents ใหความรอนและกาซไวไฟ (Heat generation and

formation of flammable gases) ทมา: USEPA / Environment Canada; Tech Info for Problem Spills: Formaldehyde (1985)



10. ความเสถยรและการเกดปฏกรยา (Stability and reactivity) (ตอ)

ผลตภณฑจากการสลายตวทเปนอนตราย เมอเกดเพลงไหม สลายตวใหกาซคารบอนมอนอกไซด คารบอนไดออกไซดและไฮโดรเจน เกดหมอกควนทเปนพษ สารททาใหเสถยร เมทานอล

11. ขอมลดานพษวทยา (Toxicological information)

ความเปนพษเฉยบพลนทางปาก LD50 = 605 mg/kg ทดลองกบหน (rat) (OECD SIDS)

ความเปนพษเฉยบพลนทางผวหนง LC50 = 270 mg/kg ทดลองกบกระตาย (OECD SIDS)

ความเปนพษเฉยบพลนทางการหายใจ LC50 = 578 mg/m3 ทดลองกบหน (rat) เปนระยะเวลา 4 ชวโมง (OECD SIDS)

- เปนอนตรายเมอกลนกน - เปนพษเมอสมผสผวหนง - เปนอนตรายถงตายไดเมอหายใจเขาไป - ระคายเคองตอผวหนงมาก - ระคายเคองตอดวงตาอยางรนแรง - อาจทาใหเกดอาการแพหรออาการหอบหดหรอหายใจลาบากเมอหายใจเขาไป - มขอสงสยวาอาจเกดความผดปกตตอพนธกรรม - อาจทาใหเกดมะเรง - ทาอนตรายตอระบบประสาทและทางเดนหายใจ - ทาอนตรายตอระบบทางเดนหายใจเมอรบสมผสเปนเวลานานหรอรบสมผสซา

12. ขอมลดานนเวศวทยา (Ecological information)

ความเปนพษเฉยบพลนตอสงแวดลอมในนา LC50 = 24.1 mg/l ทดลองกบปลา Fathead Minnows เปนระยะเวลา 96 ชวโมง EC50 = 42 mg/l Log Kow = 0.35 BCF = 3 - เปนพษตอสงมชวตในนา พษตอโพรโตพลาสมา มฤทธกดกรอนแมในสภาพทเจอจาง - ทาใหแหลงนาดมเปนพษ หากถกปลอยใหเขาสดนหรอนาในปรมาณมาก - ยอยสลายทางชวภาพไดงาย ไมกอใหเกดการสะสมทางชวภาพ



13. ขอพจารณาในการกาจด (Disposal considerations) วธการกาจดสารเคม (Disposal procedures)

- กาจดฟอรมาลนทร วไหล ในโซลเวนทและฉดเปนฝอยในเตาเผาออกซเดชน วธการกาจดกากสารเคม (Chemical Waste disposal procedures)

- ละลายกากของเสยจากฟอรมาลนดวยนาปรมาณมาก ๆ และเตมสารละลาย 50% ไฮโดรเจนเปอรออกไซด และนาเขาระบบบาบดนาเสย

- รวบรวมกากของเสยสารเคมทเปนของแขง ใสในภาชนะบรรจทเหมาะสมและนาสงสถานประกอบการรบกาจดกากของเสยทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

14. ขอมลการขนสง (Transport information)

ฟอรมาลนทมจดวาบไฟมากกวา 60 oC ชอในการขนสง FORMALDEHYDE SOLUTION with not less than

25% formaldehyde หมายเลขสหประชาชาต (UN Number) 2209 กลมการบรรจ กลม III มาตรฐานรหสแทงกทยดตดกบตวรถ L4BN

15. ขอมลดานกฎขอบงคบ (Regulatory information)

- วตถอนตรายชนดท 2 ตามบญชรายชอวตถอนตราย ออกโดย พ.ร.บ. วตถอนตราย พ.ศ. 2535 - การขนสงโดยแทงกตดตรง ใหเปนไปตามแนบทายประกาศมตคณะกรรมการวตถอนตราย

เรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545 และประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2546

16. ขอมลอน ๆ รวมทงขอมลการจดทาและการปรบปรงแกไขเอกสารขอมลความปลอดภย

(Other information) เอกสารอางอง xxx วนทจดทา ตลาคม 2553 ปรบปรงครงท xxx



บทท 3 มาตรฐานภาชนะบรรจและการตรวจสอบ

ฟอรมาลนเปนสารเคมอนตราย ภาชนะบรรจสาหรบการจดเกบและการขนสงฟอรมาลนตองม

มาตรฐาน มความมนคงและปลอดภย ดงนนการออกแบบ การเลอกรปแบบ การเลอกชนด และวสดทใชทาภาชนะบรรจ รวมถงการตรวจสอบทงกอน ขณะใชงานและหลงใชงานแลว ลวนมความสาคญอยางยง รปแบบภาชนะบรรจทนยมใชในประเทศไทย ไดแก

1) ถงเกบ (Storage Tank) 2) บรรจภณฑเพอการจดเกบและขนสง (Packaging) 3) แทงกทตดกบตวรถหรอแทงกตดตรง (Fixed Tank)

โดยมรายละเอยดของมาตรฐานและการตรวจสอบดงตอไปน

3.1 ถงเกบ

การออกแบบถงเกบ ถงเกบเปนถงรปทรงกระบอกแนวตงชนดหลงคาตดตาย (Fixed roof) ตามมาตรฐาน API 650

เกบสารภายใตความดนบรรยากาศ มระบบและอปกรณเพอการจดเกบสารทปดมดชดปองกนการรวไหลและปองกนไอระเหยของสาร ดวยการผนกขอบถงมดชดและตดตงอปกรณเพอบาบดไอระเหยของสาร (Wet scrubber) หรอหากมถงเกบหลายถงกสามารถตอทอเชอมถงกนหมดเพอสรางสมดลของความดนภายในได อาจไมมการตดตงระบบวาลวนรภย (Safety relief valve) เนองจากมระบบดกจบไอซงสามารถรองรบไอระเหยจากภายในถงเกบได การตดตงวาลวนรภยอาจมปญหาเกยวกบสารทเกดเปนโพลเมอรไปเกาะและทาใหการทางานอาจผดปกตไป

ตวอยางถงเกบฟอรมาลนแสดงดงรปท 3-1 และอปกรณเพอบาบดไอระเหยแสดงดงรปท 3-2

รปท 3-1 ถงเกบฟอรมาลน รปท 3-2 อปกรณเพอบาบดไอระเหย

Wet Scrubber



ขนาดของถงเกบฟอรมาลน ถงเกบฟอรมาลนในประเทศไทยมขนาดตงแตประมาณ 100 - 500 ตน สวนถงเกบฟอรมาลน ณ

โรงงานผใชจะมขนาดเลกขนอยกบปรมาณการใช โดยมขนาดประมาณตงแต 10-100 ตน การทถงเกบฟอรมาลนมกมขนาดเลกเมอเปรยบเทยบกบถงเกบสารเคมชนดอน กเพอใหสามารถควบคมคณภาพไดดขน ลดโอกาสการเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชนภายในถงเกบ

วสดทใชในการสรางถงเกบ

เนองจากฟอรมาลนมคาความเปนกรด-ดาง (pH) ตา (2.8 – 4.0) มสมบตกดกรอนโลหะเลกนอย ดงนน วสดทนยมใชในการสรางถงเกบจงเปนเหลกสแตนเลสชนด 304 และมขอแนะนาใหใชเหลกสแตนเลสชนด 316 สาหรบผนงถงชวงลาง เนองจากมโอกาสการกดกรอนสงจากการเกดพาราฟอรมาลดไฮดและกรดฟอรมก ซงกอตวขนทชวงลางภายในถง และมสมบตกดกรอนสงกวาฟอรมาลน

วสดอน ๆ ทอาจนามาใชสรางถงเกบ ไดแก อะลมเนยม เหลกเคลอบผว เปนตน วสดทควรหลกเลยงในการนามาสรางถงเกบ ไดแก เหลก ทองแดง นเกล และสงกะสผสม เพราะจะถกกดกรอนและทาใหฟอรมาลนเปลยนสได ฐานรากและบรเวณทตดตงถงฟอรมาลน

การตดตงถงเกบฟอรมาลนตองอยบนฐานรากทม นคงรบนาหนกของถงเกบและนาหนกสารเคมทบรรจอยภายใน สวนลางของถงจะอยบนแผนคอนกรตเสรมเหลก รอบฐานถงมความลาดเอยงจากฐานรากเพอใหแนใจวานาหรอของเหลวจะไหลออกและไมสะสมทฐานราก และลาดดวยแอสฟลทปดรอยตอมดชดปองกนสารรวไหลลงสพนดน การตรวจสอบถงเกบฟอรมาลน (Storage tank inspection)

การตรวจสอบถงเกบเพอใหแนใจวาฟอรมาลนจดเกบอยในเงอนไขทมความปลอดภยตลอดเวลา โดยมรายละเอยดงน

1. เอกสารและการบนทก ตองมการจดเกบบนทก โดยรายละเอยดตองประกอบดวย รายการการออกแบบ

รายละเอยดของโครงสราง ความหนาของผนง รายละเอยดการเชอม ขนาดของถง วสดทใชทาโครงสราง รายละเอยดของฐานราก บนทกการซอมบารง บนทกการตรวจสอบ และขอมลสาคญ เชน การรวไหล รายการปรบปรงเพมเตม เปนตน

2. การตรวจสอบตามปกต (Routine inspection) ตองมการตรวจสอบถงดวยสายตาเปนประจาเพอใหแนใจวาไมมปจจยใด ๆ ททาใหถง

เกดความเสยหายหรออาจเกดอบตเหตจนไมสามารถใชงานได การตรวจสอบภายนอกถงทาโดยการ



ตรวจรอบทงดานขางและดานบนของถง ไดแก การรวไหล การชารดของฐานราก การกดกรอนภายนอก การชารดของผนงและหลงคา การรวไหลของทอ พนถงเกบ และเหลกเสรมความแขงแรง เปนตน

โดยทวไป ควรมการตรวจสอบถงเกบวนละ 1 ครง หรออยางนอยไมควรตากวาสปดาหละ 1 ครง

3. การตรวจสอบภายในถง (Internal inspection) ถงเกบควรไดรบการตรวจสอบสภาพถงตามวาระทก 5-8 ป โดยตรวจสอบตามแนวเชอม ดวยวธ Penetrant Test สาหรบภาชนะททาจากสแตนเลส การทดสอบอาศยหลกการทาหรอพน ของเหลวยอมสทมคณสมบตแทรกซมเขาไปในรอยราวหรอรเลกๆ ไดด จากนนจะใชสารเคมหรอนายาทมคณลกษณะคลายกระดาษซบ โรยบรเวณทจะทาการการทดสอบ หากมรอยแตกราวจะเกดเปนเสนหรอแนวใหเหนอยางเดนชด หรอตรวจสอบดวยวธ Radiographic Test โดยใชเครอง X-ray ซงเปนการถายภาพดวยรงส กอนการตรวจสอบตองขนถายฟอรมาลนออกจากถงใหหมด ทาการลางถง หากมพาราฟอรมาลดไฮดเกดขน จะสะสมอยดานลางของถงเกบ ใหใชสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดความเขมขน 2% เพอละลายพาราฟอรมาลดไฮด และสงกาจดโดยผรบกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม เมอละลายพาราฟอรมาลดไฮดออก มกจะพบแผนโลหะบรเวณนนถกกดกรอน (เกดเปนตามด) ใหดาเนนการแกไขโดยผเชยวชาญ โดยกอนเขาไปตรวจสอบตองตรวจวดความเขมขนไอระเหยในถงและวดปรมาณออกซเจน ทงนใหเปนไปตามขนตอนการเขาทางานในสถานทอบอากาศ (Confined space)

4. การทบทวนขอมล (Review of Data) นาขอมลทไดจากการตรวจสอบมาทบทวน ประเมนผล วางแผนการทดสอบในอนาคต

และพจารณาถงความจาเปนในการซอมบารง การปรบเปลยนวธปฏบตงาน โดยพจารณาปจจยดงตอไปน

- คาการกดกรอนทยอมรบได - ระดบการบรรจสงสดทบรรจได - อายการใชงานของถง - แผนการตรวจสอบภายในถง

ตวอยางถงเกบฟอรมาลนภายในโรงงานแสดงดงรปท 3-3



รปท 3-3 ถงเกบฟอรมาลนภายในโรงงาน

3.2 บรรจภณฑ

บรรจภณฑทเหมาะสมตามมาตรฐานสากลวาดวยการขนสงสนคาอนตรายของสหประชาชาต (UN Recommendation on Transport of Dangerous Goods) ฟอรมาลนถกจาแนกในการขนสงไดแก UN 1198 ประเภท 3(8) และ UN 2209 ประเภท 8 ระบมาตรฐานการใชบรรจภณฑดงน

บรรจภณฑขนาดเลก รหส P001* กลมการบรรจท III เชน ถงขนาด 200 ลตร ถงขนาด 20 ลตร บรรจภณฑ IBCs รหส IBC03* กลมการบรรจท III เชน ถงขนาด 1,000 ลตร (* ศกษารายละเอยดเพมเตมไดในเอกสารแนบทายมตคณะกรรมการวตถอนตรายเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545)

บรรจภณฑสาหรบฟอรมาลน อาจผลตจากเหลก อลมเนยม อนาเมล หรอโพลเอสเตอรเรซน บรรจภณฑททาจากเหลกควรเคลอบดวยอพอกซเรซนหรอเคลอบดวยพลาสตก สาหรบในประเทศไทยมการใชบรรจภณฑสาหรบฟอรมาลน คอ ถงเหลกเคลอบพลาสตกหรอถงพลาสตกขนาด 200 ลตร และถงทรงหลายเหลยม (Jerrycan) ขนาด 20 ลตร และอาจมฟอรมาลนนาเขาจากตางประเทศทบรรจถง IBCs (Intermediate bulk container) ขนาด 1,000 ลตร

บนบรรจภณฑสาหรบบรรจฟอรมาลนตองตดฉลากใหถกตองตามขอกาหนดสาหรบการขนสง และฉลากตามระบบ GHS เมอนาฟอรมาลนไปใชงานแลว ไมควรนาบรรจภณฑไปใชบรรจสนคาอยางอนซงจะมความเสยงปนเปอนฟอรมาลน ควรรวบรวมบรรจภณฑทใชแลวและนาสงผรบอนญาตบาบดหรอกาจดตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมเรองการกาจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว พ.ศ. 2548

ตวอยางบรรจภณฑพลาสตกขนาด 20 ลตร แสดงดงรปท 3-4 และ ขนาด 200 ลตร แสดงดงรปท 3-5



รปท 3-4 ตวอยางบรรจภณฑพลาสตกขนาด 20 ลตร รปท 3-5 ตวอยางบรรจภณฑพลาสตกขนาด 200 ลตร

บรรจภณฑตามมาตรฐาน ตองผานการทดสอบตนแบบตามมาตรฐาน 4 ลกษณะ ไดแก

• การทดสอบแรงดนอทก (นา) (Hydrostatic Test)

• การทดสอบการรวไหล (Leakproofness Test)

• การทดสอบการตกกระทบ (Drop Test)

• การทดสอบการซอนทบ (Stacking Test) เพอใหมนใจวาบรรจภณฑมความแขงแรงเพยงพอ สามารถรองรบความดนและปองกนสาร

ไมใหร วไหลออกจากบรรจภณฑในระหวางการจดเกบ ขนยายและขนสง ผลตภณฑทผานการทดสอบตนแบบแลว จะไดรบการขนทะเบยน (UN Mark) จากกรมเจาทา

ตวอยางถงพลาสตกขนาด 200 ลตร สาหรบบรรจฟอรมาลน ควรมรหส UN Mark ดงน

1H1 / Z / 20 / 09 / TH / MD155/52 / PD

รหสหรอชอผผลต : บรษท PD รหสผอนมต : Marine Department (กรมเจาทา) ประเทศผอนญาตใหใชเครองหมาย : TH ประเทศไทย ปทผลต : 2009

ความสามารถในการทนแรงดนทดสอบ : 20 กโลปาสกาล มาตรฐานความแขงแรงบรรจภณฑ : ระดบแขงแรงปานกลาง รหสแสดงชนดวสดและฝาของบรรจภณฑ : ถง (drum) ทาดวยพลาสตกฝาดานบนเปดออกไมได

สญลกษณสหประชาชาต

และมเครองหมายแสดงเดอน ป และกะทผลต ดงตวอยางรปท 3-6

u n



รปท 3-6 เครองหมายแสดงเดอน ป และกะทผลต

รปวงกลมซายมอ มเลข 10 อยตรงกลางกบลกศรชไปทเลข 3 หมายถงผลตเดอน 3 หรอเดอน

มนาคม ป ค.ศ. 2010 สวนรปวงกลมขวามอมตว A อยกลางและลกศรชไปทเลข 3 หมายถง ผลตโดยกะ A และผลตวนท 3 (โดยปกตใชเพยงแคปและเดอนทผลต)

รหสบรรจภณฑ สาหรบฟอรมาลน ตาม UNTDG

- ถงเหลก รหสบรรจภณฑ 1A1

- ถงพลาสตกทรงหลายเหลยม รหสบรรจภณฑ 3H1

- ถง IBCs ชนดพลาสตกทมโครงโลหะเปนกรอบอยภายนอก รหสบรรจภณฑ 31HA1 3.3 แทงกทยดตดกบตวรถหรอแทงกตดตรง

การขนสงฟอรมาลนโดยรถแทงกทยดตดถาวรกบตวรถ (Tank truck) เปนการขนสงทางบกในปรมาณมาก แทงกมขนาดบรรทกประมาณ 12 ตน ทาการขนยายฟอรมาลนจากโรงงานผผลตไปขนถายลงทโรงงานผใชฟอรมาลน ตวอยางรถแทงกสาหรบขนสงฟอรมาลนดงแสดงในรปท 3-7

รปท 3-7 ตวอยางรถขนสงฟอรมาลน

แทงกทยดตดกบตวรถตองเปนไปตามแนบทายประกาศมตคณะกรรมการวตถอนตรายเรอง

การขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545 ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองการขนสงวตถอนตราย



ทางบก พ.ศ. 2546 และสอดคลองกบความตกลงรวมวาดวยการขนสงสนคาอนตรายระหวางประเทศทางถนนของคณะกรรมาธการเศรษฐกจแหงสหภาพยโรปภายใตสหประชาชาต (ADR) และขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางถนนของประเทศไทยเลมท 2 (TP2) ตามรหสหมายเลข UN 1198 และ 2209 กาหนดใหใชมาตรฐานแทงกเดยวกน คอ L4BN มความหมายดงน

L แทงกสาหรบสารทอยในสภาวะของเหลวหรอของแขงทขนสงในสภาพหลอมเหลว 4 คาตาสดของความดนคานวณหรอความดนทดสอบ คอ 4 บาร B แทงกทมชองสาหรบเปดบรรจ หรอชองถายเทอยดานลาง ซงตดตงอปกรณตดระบบ 3 ชด N แทงกทมวาลวนรภยและไมปดสนทอยางทไมมอะไรเขาออกได อาจมวาลวสญญากาศตดตงอย

ตวอยางรถแทงกสาหรบขนสงฟอรมาลนพรอมปาย สญลกษณ และรหสแทงกตามมาตรฐาน แสดง

ดงรปท 3-8

รปท 3-8 ตวอยางรถแทงกสาหรบขนสงฟอรมาลนพรอมปาย สญลกษณ และรหสแทงกตามมาตรฐาน รถขนสงฟอรมาลนจะมอปกรณและสญลกษณทสาคญดงตารางท 3-1

ตารางท 3-1 รถและอปกรณพรอมสญลกษณทสาคญสาหรบรถขนสงฟอรมาลน

สญลกษณและอปกรณ รปตวอยางอปกรณ รายละเอยด แทงกตดตรงกบตวรถ

วสดทใชทาแทงกควรเปนสแตนเลสโดยมความหนาของแผนเหลกตองทนแรงดนไดอยางนอย 4 บาร



สญลกษณและอปกรณ รปตวอยางอปกรณ รายละเอยด รหสความเปนอนตรายและหมายเลขสหประชาชาต

38 = ของเหลวไวไฟและเปนสารกดกรอน 1198 = UN Number ของฟอรมาลนชนดทมคาจดวาบไฟไมมากกวา 60 oC

สญลกษณและการบงชอนตรายตามขอกาหนด UNTDG

แสดงและบงชวาฟอรมาลนชนดทมคาจดวาบไฟไมมากกวา 60 oC เปนของเหลวไวไฟ หรอสนคาอนตรายประเภทท 3

หมายเลขแสดงรหสแทงกและทะเบยนแทงก

แสดงรหสแทงกและทะเบยนแทงกท ใชสาหรบฟอรมาลน คอ L4BN สวน 06 007 0104 เปนรหสทออกใหโดยกรมโรงงานอตสาหกรรมเพอบงชผขนสงและตวแทงกทตดกบตวรถ

เครองสบสาร (Pump)

เปนเครองสบฟอรมาลนจากแทงก เพอขนถายใหลกคา ควรใชป มแบบหลอชนเดยว (Seamless) เปนชนดหนศนยกลาง (Centrifugal) หรอไดอะแฟรม (Diaphragm Pump) วสดทาจากสแตนเลส

วาลวฉกเฉนหรอวาลวภายใน (Emergency Valve)

วาลวปดอยภายใน เปนอปกรณตดระบบ 1 ใน 3 ของแทงกตามรหสตว B ทตองตดตงภายในตวแทงก วาลวจะตองออกแบบใหปดสนท เพอปองกนการเปดอนเกดจากการกระทบกระแทกโดยไมตงใจ วาลวจะตองใชงานไดแมวาลวควบคมภายนอกชารดเสยหาย

วาลวภายนอก

เปนอปกรณตดระบบ 2 ใน 3 ของแทงกตามรหสตว B ทกาหนดใหมอปกรณปดอยางนอย 3 ชด และใชเปนจดเตมหรอถายเทสารเขาหรอออกแทงก ตามรหสของแทงกทใหเตมหรอถายเทสารเขาดานลางของแทงก

อปกรณปดปลายทอ



สญลกษณและอปกรณ รปตวอยางอปกรณ รายละเอยด ทอสงทตดกบตวรถ

เปนทอกอนเขาแทงกกรณบรรจเขาแทงก และทอทออกจากแทงกผานเครองสบไปยงจดรบ ควรทาจากสแตนเลส โดยปกตมขนาด 2.5-3 นว

ชองคนเขา (Manholes)

แทงกตดตรงจะมชองคนเขาอยดานบนแทงก 2 จด คอดานหวและทายแทงก

วาลวนรภย

ควรเปนทงชนดทเปน Positive และ Negative Valve เพอปองกนทงกรณทมความดนสงและเปนสญญากาศ (เปนสวนหนงของรหสแทงก คอ ตว N)

สวทชฉกเฉน

ไวหยดเครองสบหรอการจายสารออกจากแทงก (Unloading) กรณมปญหา

ถงดบเพลง

ถงดบเพลงชนดคารบอนไดออกไซดหรอผงเคมแหง ใชดบเพลงกรณมเหตฉกเฉนไฟไหม

ตควบคมระบบ

ใชควบคมการทางานของระบบไฟฟา ระบบลม เครองสบ วาลวทงกรณปกตและเมอมเหตฉกเฉน

ทอออน (Flexible Hose)

ใชเชอมตอระหวางแทงกเพอการขนสงกบถงเกบ เพอถายฟอรมาลนจากรถไปยงถงเกบหรอจากถงเกบไปยงแทงกเพอการขนสง โดยใชรวมกบขอตอ (Adaptor) ชนดตาง ๆ



สญลกษณและอปกรณ รปตวอยางอปกรณ รายละเอยด ขอตอ (Adaptor or coupling)

โดยชนดของทอออนทเหมาะสมในการใชงานกบฟอรมาลน โดยช นดของท ออ อนทเหมาะสม คอ ทอทเปนสารประกอบของโพลเอททลน (Polyethylene composite hose) หรอทอเทฟลอน และมความดนสงสดในการใชงานท 1724 kPa หรอ 250 psig

การตรวจสอบแทงกตดตรงควรดาเนนการตามวาระทก 3 ป โดยผตรวจสอบทไดรบอนญาตจาก

กรมโรงงานอตสาหกรรม โดยมการตรวจสอบตามมาตรฐาน 4 ลกษณะ ดงน 1. การตรวจพนจดวยสายตาสภาพแทงกและสวนประกอบการยดโยง (Visual inspection)

เฉพาะภายนอก 2. การตรวจสอบหาการรวซมของผนงโครงสรางแทงก (Leakproofness test) 3. การตรวจสอบ ทดสอบระบบทอและอปกรณความปลอดภย 4. การตรวจวดความหนาของผนงแทงก (Thickness measurement)

ทงน รายละเอยดการตรวจสอบแทงกตดตรงใหเปนไปตามแนบทายประกาศมตคณะกรรมการวตถอนตรายเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2545



บทท 4 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภย

การใชงานและการจดเกบฟอรมาลนอยางปลอดภยขนกบปจจยขนตน ไดแก การออกแบบและการเลอกใชภาชนะบรรจทมมาตรฐาน มการตรวจสอบอยางถกตอง สมาเสมอ เมอถงรอบการตรวจสอบ นอกจากน ยงมปจจยสาคญอน เชน การจดวางภาชนะบรรจ การตรวจวดปรมาณ จดเกบ การบารงรกษา ขอควรปฏบตเกยวกบการจดเกบทปลอดภย เปนตน จงจาเปนตองมระบบการบรหารจดการทด รวมถงการมบคลากรทเกยวของซงมความร ความชานาญ และตระหนกในความปลอดภยในการปฏบตงาน

การใชงานและการจดเกบฟอรมาลนอยางปลอดภยแบงตามประเภทของภาชนะบรรจ ดงน 1) ถงเกบ 2) บรรจภณฑ 3) แทงกยดตดกบตวรถหรอแทงกตดตรง

4.1 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภยสาหรบถงเกบ

การใชงานทวไป การจดเกบฟอรมาลนจะตองปองกนการเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชนของฟอรมาลน ทาใหเกด

เปนพาราฟอรมาลดไฮดซงมฤทธกดกรอนตอโลหะ และหากเกดการสะสมเปนจานวนมากจนถงขนตองกาจดออกดวยการลางถง จะเปนการเพมความเสยงดานความปลอดภยของผดาเนนการ และเพมความเสยงในการกาจดของเสยอนตรายจากการลาง

มาตรการปองกนการเกดและสะสมของพาราฟอรมาลดไฮดในถงเกบมดงน 1. จดระบบการบรหารจดการใหสามารถนาฟอรมาลนไปใชอยางเรว ไมเกบไวในถงเกบนาน ๆ 2. ควบคมอณหภมการจดเกบฟอรมาลนใหเหมาะสม โดยตองควบคมอณหภมใหไมตากวาคา

คานวณตามความเขมขนของฟอรมาลน คาคานวณโดยประมาณสาหรบอณหภมทเหมาะสมในการเกบฟอรมาลนเทากบคา % ความเขมขน + 5 oC ตวอยางเชน ความเขมขน 50% ควรจดเกบฟอรมาลนท 55 oC เปนตน ถงเกบควรตดตงระบบใหความรอน (Heating Coil) และมระบบใบกวนภายในถง โดยใบกวนตองหมนชา ๆ ใหสารไหลวนเพอกระจายความรอนใหทวถง ระบบทอสาหรบการขนถายฟอรมาลนตองมฉนวนหม พรอมทงตดตงระบบใหความรอนตามทอเพอปรบอณหภมของสารภายในใหอยในระดบทมความเสถยร สาหรบถงเกบฟอรมาลนขนาดเลก เชน ถงรบของโรงงานผใชฟอรมาลน อาจไมจาเปนตองมระบบใบกวนภายในถง เนองจากอตราการใชสารในถงรวดเรว ฟอรมาลนภายในถงมการเคลอนไหวตลอดเวลา ทาใหโอกาสเกดเปนพาราฟอรมาลดไฮดนอยลง



3. เตมเมทานอลลงในฟอรมาลนประมาณ 1-14% เพอใหสารมความเสถยรปองกนการเกดพาราฟอรมาลดไฮดซงเปนโพลเมอรแขงตกตะกอนอยในถง

อยางไรกตาม การควบคมอณหภมและการผสมเมทานอลในฟอรมาลน ไมไดชวยในการละลายพาราฟอรมาลดไฮดทเกดขนแลว ดงนน จงตองมวธการตดตามตรวจสอบ เพอควบคมคณภาพของฟอรมาลนทจดเกบและปองกนการเกดพาราฟอรมาลดไฮดเปนระยะ การตรวจสอบแนวโนมและระยะการเกดพาราฟอรมาลดไฮด ทาไดโดยสงเกตจากตวอยางทเกบจากถงเกบ ตามสภาพการเปลยนแปลงจากการเกดปฏกรยาโพลเมอไรเซชน ไดแก

1. เรมสงเกตดวยตา (Visual appearance) เหนวาสารละลายไมใส 2. เรมขน (Slightly cloud) 3. ขนเหมอนนม (Hazy) 4. จบตวเปนเมดเลก ๆ (Pellet) อยในสารละลาย 5. จบตวเปนแผนหนาขน (Caking) 6. จบตวเปนของแขง (Paraform)

หากสงเกตเหนสภาพปรากฎของฟอรมาลนเปลยนไปตงแตขนทหนงถงขนทสอง ใหรบนาฟอรมาลนในถงออกไปใชในการผลตกอนทจะเปลยนแปลงสภาพในขนตอไป

นอกจากนยงสามารถตรวจสอบคาความเขมขนของฟอรมาลดไฮดในฟอรมาลนจากตวอยางทเกบจากถงเกบ หากความเขมขนของฟอรมาลดไฮดลดลง แสดงวาอาจเกดพาราฟอรมาลดไฮดในถงเกบ

พนทกกเกบ (Containment area) เพอควบคมการรวไหล

การใชงานถงเกบอยางปลอดภย ถงเกบจะตองตงอยในพนททมเขอนหรอผนงกนรอบเพอกกเกบสาร เมอมการรวไหล ไมใหร วไหลไปสสงแวดลอมภายนอก และนาไปบาบด กาจด หรอนากลบมาใชใหม

พนทกกเกบมรายละเอยดงน 1. ขนาดของพนทกกเกบ (Sizing of containment area) แนวปฏบตคอ ตองสรางเขอนกนทสามารถกกเกบฟอรมาลนไดทงหมด เวนแตทมถงเกบ

มากกวาหนงถง ใหสรางเขอนกนทสามารถจดเกบไดเทากบปรมาตรถงเกบขนาดใหญทสด หรอใหสามารถรบสารเทากบปรมาตรความจของถงเกบขนาดใหญทสดและเพมอก 10% ของปรมาตรถงอนทอยในขอบเขอนเดยวกน ตวอยางพนทกกเกบรอบถงเกบฟอรมาลนแสดงในรปท 4-1



รปท 4-1 พนทกกเกบรอบถงฟอรมาลน

2. ผนงของเขอนกน (Dike containment wall) ผนงเขอนกนตองแขงแรง สามารถรองรบและทนแรงดนการรวไหลไดเพยงพอทไมทาใหสาร

ไหลออกนอกเขอน ความสงและระยะหางจากถงของเขอนกนขนกบขนาดพนทกกเกบ 3. การระบาย (Drainage) ภายในพนทกกเกบ ตองออกแบบใหมบอดก (Sump pit) และอยในระดบตาสดของบรเวณพนท

กกเกบ เพอใหฟอรมาลนทร วและอาจรวมถงนาฝนหรอนาทใชในการกภยหรอของเหลวอนใหไหลไปรวมกนทบอดก มวาลวเพอเปดระบาย (Drain valve) หรอใชเครองสบของเหลวจากบอดกและจากภายในพนทกกเกบออกไปบาบด

4. ทางเขาออก (Access) ทางเขาออกไปยงพนทกกเกบเพอซอมบารงหรอทางานตองมความปลอดภย เขาออกไดงายและ

รวดเรว ควรมบนไดสารองกรณมเหตฉกเฉนหรอไมสามารถเขาออกทางปกตไดในกรณทผนงเขอนสง เครองสบหรอป มสาหรบฟอรมาลน

ป มสาหรบขนถายฟอรมาลนควรตดตงนอกเขอนกนเพอความปลอดภยในการใชงานเมอมการหกรวไหล ป มควรเปนแบบหนศนยกลาง (Centrifugal pump) หรอแบบไดอะแฟรม (Diaphragm pump) วสดทใชควรเปนสแตนเลสและหลอเปนชนเดยว (Seamless type) แผนไดอะแฟรมทใชภายในป มตองเปนชนดททนตอนามนและการกดกรอนของฟอรมาลน ตวอยางวสดทใชทาแผนไดอะแฟรม เชน Alpha Butadiene เปนตน ปะเกนทใชควรทาจากเทฟลอน อปกรณอนของถงเกบ

- ชนดของวาลวและทอทใชเปนสวนประกอบของถงเกบ ควรเปนสแตนเลสชนด 304 และ 316

เขอนกน

ถงเกบฟอรมาลน



- ถงเกบตองตอสายดนกบดานขางถงอยางนอย 2 จด และกบบนไดวนขางถงอก 1 จด โดยมคาความตานทานกระแสไฟฟาไมเกน 5 โอหม และควรตรวจสอบการทางานระบบสายดนดวย เมอเทยบกบคาความตานทานพนดนขางเคยงทก 3 เดอน

- ถงเกบตองมเครองมอวดและระบบเตอน เพอควบคมปรมาตรไมใหมการเตมฟอรมาลนเขาถงเกบเกน 85% ของความจถง

4.2 การใชงานและการจดเกบอยางปลอดภยสาหรบบรรจภณฑ ควรมรายละเอยดดงน

- สถานทจ ดเกบ จะตองไมรอน ไมเปยกชน มการระบายอากาศทด และ เกบหางจากแหลงกาเนดประกายไฟและความรอน

- ควรเวนใหมพนทวางในระหวางกลมภาชนะบรรจฟอรมาลน เพอใหสามารถเขาไปแกไขในกรณเกดการรวไหลจากภาชนะบรรจไดงาย

- ตรวจสอบสภาพบรรจภณฑรวมทงปดผนกฝาบรรจภณฑ (seal) ใหอยในสภาพทเหมาะสมในการจดสงและการนาไปใชงานอยางปลอดภย

- ตดฉลากแสดงประเภทและความเปนอนตรายตามขอกาหนด GHS และ UNTDG เมอมการขนสง

- หามเกบภาชนะบรรจรวมกบสารทอาจเกดปฏกรยาตอกนได ดงรายละเอยดในขอมลความปลอดภยหวขอท 10 ความเสถยรและการเกดปฏกรยา ในบทท 2 สมบตของฟอรมาลดไฮด

- หามเกบภาชนะเปลาและภาชนะทบรรจฟอรมาลนแลวไวดวยกน และควรมปายแสดงสถานะของภาชนะบรรจ เพอปองกนความสบสนซงอาจนาไปสการเกดอบตเหตได

- สถานทเกบตองตดปายแสดงชนดและขอมลความปลอดภยสารเคมใหเหนชดเจน - ใหปฏบตตามประกาศกรมโรงงานอตสาหกรรม เรองคมอการเกบรกษาสารเคมและวตถ

อนตราย พ.ศ. 2550 ซงการจดเกบฟอรมาลดไฮดกาหนดเปนการจดเกบประเภท 3A ตามตารางการจดเกบสารเคม ภาคผนวก ก

4.3 การใชงานอยางปลอดภยสาหรบแทงกตดตรง

เจาหนาทผเกยวของจะตองเขาใจถงมาตรฐานและวธใชงานแทงกตดตรงเพอความปลอดภยของระบบการขนสง การขนถายจากแทงกขนสงเขาสระบบการจดเกบ ตองมการตรวจสอบดานความปลอดภย โดยมแนวทางปฏบตและขอควรระวงดงน

4.3.1 การตรวจสอบความถกตองของรถขนสงฟอรมาลน 1) แทงกสาหรบการขนสงฟอรมาลนตองขนและตดตงทะเบยนแทงก1 แสดงดงรปท 4-2

1 ทมา : ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองการขนสงวตถอนตรายทางบก พ.ศ. 2546



รปท 4-3

1 ทมา : ปร2 ทมา : ปร



2) ตอมจ60ขนควกบมลตด

3 สญลกษณแสฟอรมาลนท(UN 1198)

3) รถm

ระกาศมตคณะกรระกาศมตคณะกร

ตรายสง

รปท 4-2 แส

องตดสญลกษจดวาบไฟไม0OC ทแทงกนาดไมนอยกวามกวางเสนบขอบสญลกลลเมตร (หมดตรง

สดงความเปนอทมจดวาบไฟไม

ถขนสงฟอรมarking) มล

รรมการวตถอนตรรรมการวตถอนตร

สดงตาแหนงทะ

ษณแสดงควมากกวา 60O

ตดตรง แสดกวา 250 มลน 12.5 มลลเษณหมายเล

มายเลข 3 แล

อนตรายของมมากกวา 60 O

มาลน ตองตดลกษณะเปนร

ราย เรองการขนสราย เรองการขนส

ะเบยนแทงกอย

ามเปนอนตรOC แสดงดงรดงดงรปท 4-4ลลเมตร x 25มตร หางจากขประเภทวตละ 8) โดยตด

OC รปท 4

ดแผนเครองหรปสเหลยมผ

สงวตถอนตรายทสงวตถอนตรายท

ยดานหลงของ

ราย1 ตามมารปท 4-3 แล4 สญลกษ50 มลลเมตกขอบสญลกตถอนตรายตไวทดานซาย

4-4 สญลกษณทมจดวาบ

หมายสสมสะผนผาสองสวน

ทางบก พ.ศ. 254ทางบก พ.ศ. 254

ทะเบยนแ

ฟอร

แทงกตดตรง

ตรฐาน UNTะฟอรมาลนทษณแสดงควาตร เสนสเดยวษณ 5 มลลเองมขนาดควย ดานขวา แ

ณแสดงความเปนไฟมากกวา 60

ะทอนแสง2 (Oนตดกนตาม

45 หวขอท 7.1 ป45 หวขอท 7.2 แ

แทงก


TDG ของฟอทมจดวาบไฟามเปนอนตรวกบสญลกษมตร อยภายวามสงไมนอละดานหลงข

นอนตรายของฟ0 OC (UN 22

Orange colแนวยาว ทแ

าย ผนเครองหมายส

maldehyde)

63

รมาลนทฟมากกวา รายตองมษณ ขนาดยในขนานยกวา 25 ของแทงก

ฟอรมาลน09)

or plate แสดงรหส

สสม



ความเปนอนตราย (Hazard identification number) และหมายเลขสหประชาชาตตดไวทดานหนา ดานหลง ของรถขนสง และ ดานซาย ดานขวาของแทงกตดตรงใหมองเหนไดชดเจน ตวอยางแสดงดงตาราง 4-1

ตารางท 4-1 : แสดงหมายเลขสหประชาชาต รหสความเปนอนตราย และปายสสมของฟอรมาลนทง 2 ชนด

ชนดของฟอรมาลน หมายเลขสหประชาชาต

รหสความเปนอนตราย ปายสสม

จดวาบไฟไมมากกวา 60 oC

1198

38

จดวาบไฟมากกวา 60 oC

2209

80

รหสความเปนอนตราย 38 หมายถง ของเหลวไวไฟและเปนสารกดกรอน รหสความเปนอนตราย 80 หมายถง เปนวตถกดกรอน

4.3.2 การตรวจสอบแทงกกอนการใชงาน 1) ตองทราบขนาดของแทงกบรรจ เพอปองกนการบรรจเกนขนาด 2) แทงกตองไดรบการขนทะเบยนจากกรมโรงงานอตสาหกรรม และมเอกสารยนยน

การทดสอบตรวจสอบแทงกตามระยะเวลาทกาหนดตามกฎหมาย ทกระยะ 3 ป 3) ตรวจสอบสภาพของหนาแปลน ขอตอ ทอสาหรบการขนถายวาอยในสภาพพรอม

บรรจไดอยางปลอดภย

38

1198

80

2209



บทท 5 การขนยาย การขนถาย และการขนสง

การขนยายในบทน หมายถง การลาเลยงบรรจภณฑขนาดตาง ๆ ขนบนรถขนสงหรอลงจากรถขนสง และการขนยายบรรจภณฑภายในโรงงานหรอสถานทจดเกบ

สาหรบการขนถาย หมายถง การเตมเขา (Loading) การถายออก (Unloading) และการบรรจ (Filling) เชน การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบลงสรถแทงก การขนถายจากรถแทงกเขาสถงเกบ การขนถายจากถงเกบลงบรรจภณฑ เปนตน

สวนการขนสงจะหมายถง การขนสงโดยรถแทงก และรถบรรทกบรรจภณฑ ในการขนยาย การขนถาย และการขนสงฟอรมาลน ถอเปนกจกรรมทมความเสยงตอการ

กอใหเกดอบตเหตทอาจนาไปสการรวไหล จงจาเปนตองกาหนดขอปฏบตและแนวทางในการดาเนนงานเพอใหเกดความปลอดภย

5.1 การขนยาย

ในการปฏบตงานขนยาย พนกงานตองสวมใสชดและอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลท

เหมาะสมและเปนไปตามขอกาหนดของสถานประกอบการ 5.1.1 การขนยายแบบไมใชแทนรองสนคา (Pallet) มแนวทางปฏบตดงน

1) บรรจภณฑขนาดเลกทสามารถเคลอนยายไดโดยคน ใหระมดระวงเรองการยกของหนก การใชทาทางการยกของใหถกตองตามหลกการยศาสตร (Ergonomic) เชน ไมกมลงยกโดยใชแรงจากกลามเนอสวนหลงเพราะจะทาใหบาดเจบได เปนตน

2) กรณขนยายถง 200 ลตร ควรใชรถยก (Forklift) หรออปกรณยกดวยมอ (Handlift) ทเหมาะสมในการขนยายอยางปลอดภย

3) กอนการขนยายขนลงรถขนสง ตองดบเครองยนต ดงเบรกมอ และหนนลอปองกนการเคลอนตวของรถ

4) ในการขนยายบรรจภณฑขนรถ บรเวณพนรถทรองรบบรรจภณฑ หรอบรเวณพนของสถานทรองรบบรรจภณฑจากการขนยายลงจากรถ ควรเปนพนเรยบไมลาดเอยง ปราศจากวสดและของมคม และมพนทเพยงพอ

5) เมอเสรจสนการขนยายขนบนรถ ตองผกยดบรรจภณฑใหแนน ปองกนการเคลอน กระแทกและตกหลนในระหวางการขนสง

6) การขนยายบรรจภณฑลงจากรถ ควรยกระดบพนทจดรบของใหอยในแนวเดยวกบพนรถบรรทก หากมพนตางระดบตองจดใหมแทนทแขงแรงรองรบ เพอปองกนภาชนะบรรจกระทบพนอยางแรง จนทาใหเกดความเสยหาย และเกด



อนตรายจากการรวไหล ควรใชรถบรรทกทมระบบการลดระดบพนททายรถดวยไฮดรอลก (Tail Gate Lifting) ใหสามารถยกบรรจภณฑขนลง สามารถทาใหการขนยายฟอรมาลนเปนไปดวยความปลอดภย หามขนยายบรรจภณฑดวยการโยนหรอดนลงจากรถและรบดวยยางรองพนดานลาง

5.1.2 การขนยายแบบใชแทนรองสนคา (Pallet) มแนวทางปฏบตดงน

1) กอนการขนยายขนลงรถขนสง ตองดบเครองยนต ดงเบรกมอ และหนนลอปองกนการเคลอนตวของรถ

2) พนกงานขบรถยกตองผานการอบรมและมใบอนญาตใหขบรถยกเพอปฏบตงานไดอยางถกตองปลอดภย และหามพนกงานทไมผานการอบรมและไมมใบอนญาตปฏบตงานขบรถยกโดยเดดขาด

3) จดวางบรรจภณฑบนแทนรองสนคาใหปลอดภย โดยจดวางบรรจภณฑใหเตมพนทแทนรองสนคา หากไมเตมตองวางใหสมดล ไมวางเอยงไปดานใดดานหนง ไมควรวางซอนกนในขณะขนยาย

4) หากขนยายบรรจภณฑหลายใบดวยแทนรองสนคาในระยะไกล หรอพนทไมเรยบ ตองยดบรรจภณฑใหรวมกนบนแทนรองสนคา เพอปองกนการเคลอนหรอตกหลน

5) การขนยายดวยรถยก ตองปฏบตดวยความระมดระวง ขบอยางปลอดภยและใชความเรวทกาหนด ปองกนอบตเหตจากการชนกระแทกบรรจภณฑ ชนคนหรอตวอาคารททาใหเกดการบาดเจบและทรพยสนเสยหาย

6) บรเวณพนรถทรองรบบรรจภณฑเพอการขนยาย หรอบรเวณพนทรองรบบรรจภณฑจากการขนยายลงจากรถ ควรเปนพนเรยบไมลาดเอยง ปราศจากวสดและของมคม และมพนทเพยงพอ

7) เมอเสรจสนการขนยายขนบนรถ ตองผกยดบรรจภณฑใหแนนปองกนการเคลอน กระแทกและตกหลนของบรรจภณฑในระหวางการขนสง

5.2 การขนถาย มรายละเอยดตามลกษณะการขนถายดงน

5.2.1 การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบลงบรรจภณฑ (การแบงบรรจ) 1) การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบหรอถงผสมลงบรรจภณฑขนาดตาง ๆ พนกงาน

ททาการบรรจตองสวมชดและอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสม เชน ชดปองกนสารเคม อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดดดซบกาซและไอระเหย ถงมอปองกนสารเคม รองเทากนสารเคม เปนตน และจดใหม



อปกรณดดไอระเหยสารเคมไปยงระบบบาบด โดยควบคมใหคณภาพอากาศบรเวณททางานใหอยในเกณฑมาตรฐานตามทกฎหมายกาหนด

2) ตรวจสอบบรรจภณฑทนามาใชบรรจฟอรมาลนวาเปนบรรจภณฑใหมและเปนไปตามมาตรฐานกาหนด ไมมการชารด ฉกขาด หรอมรอยบาด ทงตวบรรจภณฑและฝา

3) ทาการบรรจตามขนตอนการปฏบตงานอยางเครงครดและระมดระวง เตมสารในปรมาณไมเกนระดบทกาหนดและควรตดตงระบบตดการเตมสารเมอถงปรมาณทกาหนดเพอปองกนความผดพลาดจากการเตมสารมากเกนจนลนรวไหลออกมา หากเปนระบบเตมสารอตโนมตใหตรวจสอบการทางานของเครองบรรจตามขนตอนการปฏบตงาน กรณบรรจลงบรรจภณฑประเภทถง ปลายทอเตมสารตองจมลงไปในถง กรณถง IBCs วาลวกนถงตองอยในสถานะปดกอนการบรรจและระมดระวงการรวซมของวาลว

4) เมอเตมสารเสรจสน ตรวจสอบการปดผนกและฝาบรรจภณฑใหมดชด ตดฉลากใหถกตองตามกฎหมายและขอกาหนดทเกยวของ

5.2.2 การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบลงสรถแทงก

1) กอนการเตมสาร ตรวจสอบสภาพรถและแทงกทจะรบฟอรมาลน โดยตองมรหสแทงก L4BN ตามมาตรฐานกรมโรงงานอตสาหกรรม ครอบทอไอเสย (Flame Arrestor) กอนนารถเขาสสถานขนถายฟอรมาลน ดบเครองยนต ดงเบรกมอ และหนนลอ ปองกนการเคลอนตวของรถ

2) ตรวจสอบความพรอมของอปกรณทใชขนถายทงระบบ เชน ป ม ทอสาหรบการขนถาย ขอตอ การตอสายดน (Grounding) จากโครงแชสซรถ อปกรณคมครองความปลอดภย วางกรวยจราจร ปายเตอนขณะกาลงขนถาย จดใหมภาชนะรองรบการรวไหลเจาหนาททเกยวของตองใสชดและอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสมกบการปฏบตงาน

3) การขนถายฟอรมาลนควรมทงทอของเหลวและทอไอยอนกลบ (Vapor return line) เพอสรางสมดลของความดนภายในแทงกรถขนสงกบถงเกบ และปองกนไมใหไอระเหยของสารรวไหลสบรรยากาศ หากไมมทอไอยอนกลบ ตองมระบบดกไอจากแทงกรถไปยงระบบบาบดไอระเหยของสาร

4) การขนถายฟอรมาลนควรเปนระบบขนถายเขาดานลางของแทงก (Bottom Loading)

5) วสดทใชทาทอและขอตอในการขนถายควรเปนสแตนเลสทงหมด และใช Quick Coupling หรอ Dry Break Coupling ในการตอทอ เพอลดความเสยงจากการรวไหลของสารในขณะปลดขอตอออกจากกน



6) ควบคมการขนถายฟอรมาลนลงในแทงกรถขนสงไมใหเกนปรมาณทกาหนด ควรมระบบตดอตโนมตเมอถงระดบทกาหนด เพอลดความเสยงในการเตมสารมากเกน พนกงานทควบคมตองคอยระมดระวงตลอดเวลาทเตมสารลงแทงกรถ

7) เมอสนสดการขนถายลงแทงก ใหปดระบบการขนถายตามขนตอนการปฏบตงานของสถานขนถาย ปดวาลว ถอดทอขนถาย ปดฝาครอบทอ จดเกบอปกรณทเกยวของทงหมด

ตวอยางการขนถายฟอรมาลนจากถงเกบทโรงงานผลตลงบนรถขนสงทมแทงกตดตรง

แสดงดงรปท 5-1

รปท 5-1 การขนถายฟอรมาลนจากถงเกบทโรงงานผลตลงบนรถขนสงทมแทงกตดตรง

5.2.3 การขนถายฟอรมาลนจากรถแทงกเขาสถงเกบทโรงงานผใช

1) พนกงานขบรถขนสงตองปฏบตตามมาตรการความปลอดภยของโรงงานผรบฟอรมาลนโดยเครงครด

2) เจาหนาทผรบสนคาตรวจสอบเอกสารกากบสนคา โดยตรวจสอบดหมายเลขผนก ชนด และปรมาณ ใหตรงกบใบกากบสนคา หากพบความผดปกตทเกดขนตองแจงตอผทเกยวของดาเนนการแกไข

3) เมอไปถงหนาสถานขนถาย ใหครอบทอไอเสยกอนนารถเขาจอดในทกาหนด ดบเครองยนต ดงเบรกมอ ทาการหนนลอปองกนการเคลอนยายของตวรถ จดวางกรวยยางจราจร นาถงดบเพลงเคมแหงลงมาวางไวใหสามารถพรอมใชงานไดทนท วางปายเตอนเพอปองกนไมใหบคคลทไมเกยวของเขาใกล ตอสายดน ตวอยางการตอสายดนและเตรยมอปกรณดบเพลงขณะขนถายฟอรมาลนแสดงดง



รปท 5-2 แลวสวมใสชดปองกนสารเคมและอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสมสาหรบการขนถาย

รปท 5-2 ตวอยางการตอสายดนและเตรยมอปกรณดบเพลงขณะขนถายฟอรมาลน

4) ตรวจสอบระดบปรมาณคงเหลอในถงเกบวาสามารถรบเพมไดตามปรมาณท

บรรทกมา และตรวจสอบระบบการขนถายและอปกรณจากตวรถไปยงถงเกบผใช เชน ทอ ขอตอ ป ม ตาแหนงปด-เปดวาลว จดวางภาชนะรองใตป มรบการรวไหลลงพนขณะทางาน ตรวจสอบความเรยบรอยและดาเนนการขนถายตามทระบในขนตอนปฏบตงาน ตวอยางการตอทอเพอขนถายฟอรมาลนจากรถแทงกเขาสถงเกบแสดงดงรปท 5-3

รปท 5-3 ตวอยางการตอทอเพอขนถายฟอรมาลนจากรถแทงกเขาสถงเกบ

5) การขนถายฟอรมาลนควรมทงทอขนถายของเหลวและทอไอยอนกลบ เพอสรางสมดลความดนภายในแทงกกบถงเกบ และปองกนไมใหไอระเหยรวไหลส



บรรยากาศ หากไมมทอไอยอนกลบตองมระบบดกไอจากถงเกบไปยงระบบบาบดไอระเหย

6) เมอขนถายฟอรมาลนเสรจสน ใหตรวจสอบระดบของเหลวในถงเกบเทยบกบปรมาณสารในใบกากบสนคาและตรวจสอบในแทงกตดตรง แลวจงดาเนนการตามขนตอนปฏบตงานหลงเสรจสนการขนถาย ถอดทอออกจากตวรถ โดยตองไมใหมการรวไหลลงพน แลวเซนชอผรบสนคาในใบกากบสนคา จดเกบอปกรณทงหมด ตรวจสอบบรเวณสถานขนถายเพอความเรยบรอย

5.3 การขนสง

ขอปฏบตเพอการขนสงอยางปลอดภย สามารถแบงออกไดดงน 5.3.1 การขนสงดวยรถแทงก (Tank Truck) การขนสงฟอรมาลน จะตองดาเนนการอยางปลอดภยภายใตขอกาหนดของมาตรฐานการขนสง

วตถอนตรายทางบก ทผประกอบการขนสงตองปฏบตตาม คอ 1) ใชแทงกสาหรบการขนสงฟอรมาลนตามมาตรฐานของกรมโรงงานอตสาหกรรม

ไดแก แทงกรหส L4BN 2) ผประกอบการขนสงตองปดปายเครองหมายระบสารเคมททาการขนสงใหถกตอง

ตามประกาศกรมการขนสงทางบก พ.ศ. 2543 เรองการตดปายอกษรภาพและเครองหมายของรถบรรทกวตถอนตราย และ ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม พ.ศ. 2546 เรองการขนสงวตถอนตรายทางบก รวมทงมการจดทาเอกสารกากบการขนสงอยางถกตอง และดแลรถใหอยในสภาพทเหมาะสมกบการขนสง

3) ปฏบตตามกฎหมายเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก จดเตรยมอปกรณคมครองความปลอดภยครบถวนและเหมาะสม

4) รถขนสงฟอรมาลน ตองมสงดงตอไปน - ปายคาเตอนและสญลกษณ ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมกาหนด - ขอมลความปลอดภยสารเคม (SDS) - ขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card

– TREMCARD) ดงตวอยางทายบท - หมายเลขโทรศพทของผจดสง เพอตดตอในกรณฉกเฉน - อปกรณและเครองมอสาหรบแกไขเมอเกดการรวไหลของฟอรมาลน - ถงดบเพลงอยางนอย 3 ถง ตามจดทกฎหมายกาหนด - อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล - นาประมาณ 5 ลตร เพอใชในการชาระลางและประโยชนอยางอน



5.3.2 การขนสงดวยรถบรรทกบรรจภณฑ 1) รถบรรทกบรรจภณฑขนาดตาง ๆ ควรมคอกกนเพอปองกนการตกกระเดนของ

บรรจภณฑออกจากรถ รวมทงมตาขายคลมดานบนคอกกน 2) เมอขนยายบรรจภณฑขนรถ ตองรดบรรจภณฑใหแนนหนา ไมสามารถเคลอน

ออกจากตาแหนง หรอกระแทก หรอลมได ในขณะขนสง 3) ผประกอบการขนสง ตองตดปาย สญลกษณ และเครองหมายระบสารเคมททา

การขนสงใหถกตองตามประกาศกรมการขนสงทางบก พ.ศ. 2543 เรองการตดปายอกษรภาพและเครองหมายของรถบรรทกวตถอนตราย และ ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม พ.ศ. 2546 เรองการขนสงวตถอนตรายทางบก รวมทงมการจดทาเอกสารกากบการขนสงอยางถกตอง และดแลรถใหอยในสภาพทเหมาะสมกบการขนสง

4) หามขนสงสารทเขากนไมไดกบฟอรมาลนทอาจทาใหเกดปฏกรยารนแรง เกดความรอน หรอใหกาซไวไฟ

5) ปฏบตตามกฎหมายเรองการขนสงวตถอนตรายทางบก มอปกรณคมครองความปลอดภยครบถวนและเหมาะสม

6) รถบรรทกบรรจภณฑ ตองมสงดงตอไปน - ปายคาเตอนและสญลกษณ ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมกาหนด - ขอมลความปลอดภยสารเคม (SDS) - ขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card

– TREMCARD) ดงตวอยางทายบท - หมายเลขโทรศพทของผจดสง เพอตดตอในกรณฉกเฉน - อปกรณและเครองมอสาหรบแกไขเมอเกดการรวไหลของฟอรมาลน - ถงดบเพลง - อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล - นาประมาณ 5 ลตร เพอใชในการชาระลางและประโยชนอยางอน

5.3.3 หนาทและขอควรปฏบตของพนกงานขบรถขนสงของพนกงานขบรถขนสงฟอรมาลน ม

ดงตอไปน 1) มใบอนญาตขบขชนดท 4 2) ปฏบตตามขอควรปฏบตเพอความปลอดภยอยางเครงครด 3) ปฏบตตามขอแนะนากรณเกดเหตฉกเฉน 4) ตองผานการอบรมเกยวกบการขบขยานพาหนะบรรทกทนายจางจดให เชน การ

ฝกอบรมดานความปลอดภยการขบรถขนสงวตถอนตราย การแกไขเบองตนกรณฟอรมาลนรวไหล เปนตน



ตวอยางขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card – TREMCARD)

ขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card – TREMCARD)

ประเภทท 3 Class 3

ชอสนคา ฟอรมาลน (Formalin) ทมจดวาบไฟไมมากกวา 60 OC ลกษณะทวไป ของเหลว ไมมส หมายเลขสหประชาชาต สนคาอนตรายประเภทท รหสความเปนอนตราย

1198 3 (8) 38

ลกษณะความเปนอนตราย ของเหลวและไอระเหยไวไฟ เปนอนตรายถงตายเมอหายใจเขาไป ระคายเคองและเปนพษตอผวหนงมาก ระคายเคองตอดวงตารนแรง

อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ชดปองกนสารเคม ทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนาพรอมตวกรองแบบตลบใชดดซบไอระเหย ถงมอปองกนสารเคม รองเทาปองกนสารเคม

ขอปฏบตโดยคนขบรถในกรณเกดเหตฉกเฉน (General Actions to be Taken by Driver)

ขอปฏบตท วไป ดบเครองยนต ไมทาใหเกดประกายไฟ หามสบบหร วางกรวยจราจรและปายเตอน กนคนใหหางจากจดเกดเหต ใหอยเหนอลม แจงตารวจและหนวยกภยโดยเรวทสด

ขอปฏบตเฉพาะ สวมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลและออกหางจากบรเวณทเปนอนตราย ถาสารเคมร วลงแหลงนาหรอลงในดน ใหแจงหนวยกภย

ขอปฏบตเพมเตม/พเศษ (Additional and/or Special Actions)

กรณเพลงไหม หามจดการดวยตนเองกรณเพลงไหมสารเคม การปฐมพยาบาล ถาหายใจเขาไป รบเคลอนยายออกจากบรเวณทไดรบสาร นาสงแพทยทนท ถา

กลนกนเขาไป หามทาใหอาเจยน ใหดมนามาก ๆ รบนาสงแพทยทนท ถาสมผสถกผวหนง ใหถอดเสอผาทปนเปอนออก และลางบรเวณทสมผสสารดวยนาและสบ รบนาสงแพทยทนท ถาสมผสถกตา ใหลางตาทนทดวยนาปรมาณมาก ๆ อยางนอย 15 นาท แลวรบนาสงแพทยทนท

ขอมลใหกบเจาหนาทกภย ใหตดตอผเชยวชาญสารเคมหรอบรษทเจาของสนคา กรณเพลงไหม ใหฉดนาเปนฝอยเพอหลอเยนภาชนะบรรจ และดบเพลง หามฉดนาเปนลาตรงไปยงเพลงทไหม กรณรวไหลแลวไมตดไฟ ใหฉดนาเปนมานนาเพอปองกนการกระจายของไอสาร ปองกนสารและนาทใชระงบเหตฉกเฉนไมใหไหลลงไปยงแหลงนาสาธารณะและพนดน เกบกซากและสารปนเปอนดวยภาชนะบรรจปดมดชด และนาสงผรบกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

หมายเลขตดตอฉกเฉน • บรษทขนสง หมายเลข xx xxx xxxx

• บรษทเจาของสนคาอนตราย หมายเลข xx xxx xxxx

• หนวยกภย หมายเลข xx xxx xxxx

• ผเชยวชาญสารเคม หมายเลข xx xxx xxxx

38

1198



ตวอยางขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card – TREMCARD)

ขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (Transport Emergency Card – TREMCARD)

ประเภทท 8 Class 8

ชอสนคา ฟอรมาลน (Formalin) ทมจดวาบไฟมากกวา 60 OC ลกษณะทวไป ของเหลว ไมมส หมายเลขสหประชาชาต สนคาอนตรายประเภทท รหสความเปนอนตราย

2209 8 80

ลกษณะความเปนอนตราย ของเหลวตดไฟได เปนอนตรายถงตายเมอหายใจเขาไป ระคายเคองและเปนพษตอผวหนงมาก ระคายเคองตอดวงตารนแรง

อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ชดปองกนสารเคม ทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนาพรอมตวกรองแบบตลบใชดดซบไอระเหย ถงมอปองกนสารเคม รองเทาปองกนสารเคม

ขอปฏบตโดยคนขบรถในกรณเกดเหตฉกเฉน (General Actions to be Taken by Driver)

ขอปฏบตท วไป ดบเครองยนต ไมทาใหเกดประกายไฟ หามสบบหร วางกรวยจราจรและปายเตอน กนคนใหหางจากจดเกดเหต ใหอยเหนอลม แจงตารวจและหนวยกภยโดยเรวทสด

ขอปฏบตเฉพาะ สวมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลและออกหางจากบรเวณทเปนอนตราย ถาสารเคมร วลงแหลงนาหรอลงในดน ใหแจงหนวยกภย

ขอปฏบตเพมเตม/พเศษ (Additional and/or Special Actions)

กรณเพลงไหม หามจดการดวยตนเองกรณเพลงไหมสารเคม การปฐมพยาบาล ถาหายใจเขาไป รบเคลอนยายออกจากบรเวณทไดรบสาร นาสงแพทยทนท ถา

กลนกนเขาไป หามทาใหอาเจยน ใหดมนามาก ๆ รบนาสงแพทยทนท ถาสมผสถกผวหนง ใหถอดเสอผาทปนเปอนออก และลางบรเวณทสมผสสารดวยนาและสบ รบนาสงแพทยทนท ถาสมผสถกตา ใหลางตาทนทดวยนาปรมาณมาก ๆ อยางนอย 15 นาท แลวรบนาสงแพทยทนท

ขอมลใหกบเจาหนาทกภย ใหตดตอผเชยวชาญสารเคมหรอบรษทเจาของสนคา กรณเพลงไหม ใหฉดนาเปนฝอยเพอหลอเยนภาชนะบรรจ และดบเพลง หามฉดนาเปนลาตรงไปยงเพลงทไหม กรณรวไหลแลวไมตดไฟ ใหฉดนาเปนมานนาเพอปองกนการกระจายของไอสาร ปองกนสารและนาทใชระงบเหตฉกเฉนไมใหไหลลงไปยงแหลงนาสาธารณะและพนดน เกบกซากและสารปนเปอนดวยภาชนะบรรจปดมดชด และนาสงผรบกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

หมายเลขตดตอฉกเฉน • บรษทขนสง หมายเลข xx xxx xxxx

• บรษทเจาของสนคาอนตราย หมายเลข xx xxx xxxx

• หนวยกภย หมายเลข xx xxx xxxx

• ผเชยวชาญสารเคม หมายเลข xx xxx xxxx

80

2209



บทท 6 การระงบเหตและการปฐมพยาบาล

ฟอรมาลน เปนสารเคมทมความเปนอนตราย มความเปนพษ เปนของเหลวไวไฟ เมอมการนา

ฟอรมาลนไปใชงาน อาจกอใหเกดอบตเหต การรวไหลได ดงนน ผประกอบการจาเปนตองมแผนบรหารจดการความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม ทงกอนเกดเหต ขณะเกดเหต และภายหลงเกดเหต โดยเมอเกดเหตฉกเฉนตองตอบสนองไดอยางทนท มการระงบเหตและการปฐมพยาบาลเพอลดความรนแรง และความเสยหายได

ความเปนอนตรายของสารเคมตามมาตรฐานสมาคมปองกนอคคภยแหงชาต (National Fire Protection Association, NFPA) ประเทศสหรฐอเมรกา ของฟอรมาลน คอ ตดไฟได เปนอนตรายตอสขภาพสง และเสถยรไมไวตอปฏกรยาเคม ดงสญลกษณของฟอรมาลนในระบบ NFPA 704 ตามรปท 6-1

รปท 6-1 สญลกษณของฟอรมาลนในระบบ NFPA 704

ขอมลสาคญในการระงบเหตฉกเฉนจากฟอรมาลนอางองจาก รหสปฏบตการฉกเฉน ในระบบ

ฮาซเคม (Hazardous Chemical Emergency Action Code – HAZCHEM EAC) โดยมรหสและรายละเอยดตามตารางท 6-1

ความไวไฟ จดวาบไฟ 4 – ตากวา 22oC 3 – ตากวา 38oC 2 – ตากวา 93oC 1 – สงกวา 93oC 0 – ไมตดไฟ

2

ความไวในปฏกรยา 4 – ระเบดได 3 – ความรอนและการกระแทก อาจเกดการระเบด 2 – ปฏกรยาเคมรนแรง 1 – ไมเสถยรถาโดนความรอน 0 – เสถยร

0

สขภาพ 4 – อนตรายถงตาย 3 – อนตรายสง 2 – อนตรายปานกลาง 1 – อนตรายนอย 0 – ปลอดภย

3

ขอมลพเศษ ออกซไดเซอร OXY กรด ACID กดกรอน COR ดาง ALK หามผสมนา W



ตารางท 6-1 รหสปฏบตการฉกเฉน (Emergency Action Code – EAC) ของฟอรมาลน

หมายเลข UN EAC Code วธการดบเพลง อนตราย เครองปองกนและการทาความสะอาด 1198 2W 2 = ใหฉดนาเปน

ละอองคลม (Fog) W = อาจเกดอนตรายรายแรงหรออาจเกดระเบดได สวมชดปองกนทงรางกายและสวมอปกรณชวยหายใจ

2209 2X 2 = ใหฉดนาเปนละอองคลม (Fog)

X = สวมชดปองกนทงรางกาย กกเกบหรอดดซบดวยตวดดซบเพอเกบไปทาลาย

ทมา : Dangerous Goods Emergency Action Code List 2009, National Chemical Emergency Centre, London.

โดยมขอมลการระงบเหตฉกเฉนจากฟอรมาลนตาม Emergency Response Guide 132 ของ

US DOT (Department of Tranportation, United States of America) รายละเอยดดงตารางท 6-2 ตารางท 6-2 แนวทางการระงบเหตฉกเฉนของฟอรมาลนตาม Guide No. 132

อนตรายทอาจเกดขน

อคคภยหรอการระเบด

- เปนสารไวไฟ / ตดไฟได - ลกตดไฟเมอไดรบความรอน ประกายไฟหรอเปลวไฟ - เมอผสมกบอากาศ อาจเกดสวนผสมทระเบดได - ไอระเหยอาจเคลอนไปยงแหลงทมประกายไฟ ตดไฟและยอนกลบไปยงแหลงตนกาเนด - ไอระเหยหนกกวาอากาศเลกนอย และอาจแพรกระจายไปตามพน สามารถสะสมอยในบรเวณ

ตา เชน ทอระบายนา หองใตดน ถงเกบ เปนตน - มความเสยงจากการระเบดของไอระเหยในตวอาคาร กลางแจง หรอในทอระบายนา - สารทมสญลกษณ “P” อาจเกดการระเบดเนองจากปฏกรยาโพลเมอไรเซชน เมอไดรบความ

รอนหรออยใกลจดเพลงไหม - การรวไหลลงทอระบายนา อาจทาใหเกดอคคภยหรอการระเบด - ภาชนะบรรจอาจระเบดเมอไดรบความรอน - ไอของเหลวสวนใหญจะเบากวานา

สขภาพอนามย

- อาจเปนพษ หากรบทางการหายใจ หรอการกน - การหายใจหรอสมผสสารทางผวหนง อาจทาใหเกดการระคายเคองหรอแผลไหมผวหนงหรอตา - หากสารลกไหม อาจทาใหเกดกาซทมฤทธระคายเคอง กดกรอน และ/หรอเปนพษ - ไอระเหยอาจทาใหมนงง หรอหายใจลาบาก - นาจากการดบเพลงอาจทาใหเกดมลพษตอสงแวดลอม



ความปลอดภยตอสาธารณะ

- โทรแจงเจาหนาทระงบเหตฉกเฉนตามเบอรในเอกสารกากบการขนสง หากไมพบเอกสารหรอไมมคนรบสายใหโทรแจงหนวยงานทเกยวของ

- กนแยกบรเวณทมการหกรดรวไหลโดยทนท อยางนอย 50 เมตร (150 ฟต) ในทกทศทาง - กนบคคลทไมเกยวของออกจากบรเวณ - อยเหนอลม - อยาอยในทตา - ระบายอากาศบรเวณทอบกอนเขาระงบเหต

ชดปองกนอนตราย

- สวมใสอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (SCBA) - สวมใสชดปองกนสารเคมตามขอแนะนาจากบรษทผผลต ทงนชดปองกนสารเคมไมสามารถ

ปองกนอนตรายจากความรอนได - ชดผจญเพลงทวไปปองกนอนตรายจากสารเคมไดจากดในกรณสารเคมเกดการลกไหม และ

อาจใชปองกนอนตรายจากสารเคมไมไดกรณเกดการรวไหลทมการสมผสสารโดยตรง การอพยพ

- กรณหกรวไหล ใหเพมระยะทางกนบรเวณในทศใตลม (ถาจาเปน) โดยระยะกนบรเวณแสดงในหวขอ ความปลอดภยตอสาธารณะ

- กรณอคคภย หากภาชนะบรรจขนาดใหญ รถหรอรถไฟบรรทกสารเกดไฟไหม ใหกนบรเวณโดยรอบ 800 เมตร (1/2 ไมล) ในทกทศทาง

การดาเนนการเมอเกดเหตฉกเฉน

อคคภย

- เพลงไหมขนาดเลก ใชผงเคมแหง คารบอนไดออกไซด ฉดนาเปนลาฝอย หรอโฟมดบเพลงชนดมข ว (Alcohol resistant foam)

- เพลงไหมขนาดใหญ o ใหใชนาฉดเปนลาฝอย หมอก หรอโฟมดบเพลงชนดมข ว หามฉดเปนลาตรง o เคลอนยายภาชนะบรรจออกจากบรเวณเพลงไหม หากทาไดโดยไมเสยงอนตราย o สรางทานบกนนาทใชดบเพลงเพอนาไปกาจดภายหลง หามทาใหสารกระจาย

- เพลงไหมภาชนะบรรจหรอเกดใกลกบภาชนะบรรจ หรอขนสง o ดบเพลงจากระยะไกลทสด หรอใชหวฉดนาชนดทไมตองใชคนถอ หรอใชแทนฉดนาแทน o ฉดนาปรมาณมากหลอเยนภาชนะบรรจ จนกวาเพลงจะสงบ o ถอนกาลงเจาหนาททนท หากอปกรณระบายความดนนรภยของภาชนะบรรจเกดเสยงดง o อยใหไกลจากภาชนะบรรจทถกไฟลกทวม



การหกหรอรวไหล

- สวมชดปองกนแบบคลมทงตว หากตองเขาปฏบตหนาทในบรเวณทสารเคมหกรวไหล แตไมมเพลงไหม

- กาจดแหลงกาเนดไฟทกชนด (หามสบบหร จดพลไฟ หรอทาการใหเกดประกายไฟ เปลวไฟในพนทเกดเหต)

- อปกรณทใชในการถายเทหรอขนยายสารทกชนดตองตอสายดน - หามสมผสหรอเดนยาสารเคมทหกรวไหล - ระงบการรวไหล หากทาไดโดยไมเสยงอนตราย - ปองกนไมใหสารเคมหกรวไหลลงนา ทอระบายนา ชนใตดน หรอบรเวณอบอากาศ - การใชโฟมฉดดกจบไอระเหย อาจชวยลดความเขมขนไอระเหยของสาร - ดดซบสารทหกรวไหลดวยดน ทราย หรอวสดอนทไมตดไฟ แลวเกบในภาชนะปดมดชดเพอ

นาไปกาจด - ใชอปกรณทสะอาดและไมกอใหเกดประกายไฟ เกบรวบรวมสารทดดซบ - หกรวไหลปรมาณมาก

o ทาทานบกนสาหรบสารเคมทเปนของเหลวและนาไปกาจดตอไป o นาทฉดเปนลาฝอยอาจลดไอระเหยได แตอาจไมสามารถปองกนการลกตดไฟในทอบ

อากาศ การปฐมพยาบาล

- นาผบาดเจบไปยงททมอากาศบรสทธ - โทรเรยกรถพยาบาลหรอหนวยแพทยฉกเฉน - หากผบาดเจบหยดหายใจ ใหใชเครองชวยหายใจ

- หามผายปอดดวยวธเปาปากแกผบาดเจบหรอหายใจเอาสารเคมเขาไป ใหใชอปกรณชวยหายใจชนดมทครอบใหอากาศแบบวาลวทางเดยว หรออปกรณชวยหายใจอนทเหมาะสม

- ใหออกซเจน หากผบาดเจบหายใจลาบาก - ถอดเสอผาและรองเทาทปนเปอนออก - ถาผวหนงหรอตาสมผสกบสารเคม ใหลางออกทนท โดยวธใหนาไหลผานอยางนอย 15 นาท - กรณเกดแผลไหม ใชนาเยนลางแผลทนทและนานเทาทจะทาได อยาถอดเสอผาทตดกบ

ผวหนงออก - รกษาอณหภมของรางกายผบาดเจบใหอบอน - อาการของผบาดเจบจากการสมผสหรอการหายใจรบสารเคม อาจแสดงออกภายหลง - ตองมนใจวาหนวยแพทยทราบชนดและอนตรายของสารเคม รวมทงมการปองกนตนเองอยาง

เหมาะสม ทมา : คมอการระงบอบตภยเบองตนจากวตถอนตราย กรมควบคมมลพษ พ.ศ. 2551



6.1 การระงบเหตฉกเฉน

6.1.1 การเตรยมความพรอมและจดทาแผนฉกเฉน 1) ขนตอนการวเคราะหสถานการณฉกเฉน

• การวเคราะหเมอเกดเหตฉกเฉนเบองตน - ประเมนคาปรมาณและความเขมขนของฟอรมาลนทร วไหล - ผลกระทบ ณ จดเกดเหต (สภาพแวดลอมขางเคยง เชน บรเวณรวไหล

ใกลแหลงชมชน)

• การวเคราะหสถานการณขณะเกดเหต พจารณาในหวขอ - ปจจยสาคญของการนาไปสการกระจายตวของฟอรมาลน เชน ปรมาณ

ของฟอรมาลนในภาชนะทร วไหล แรงดน ปฏกรยาขางเคยง เปนตน - โอกาสความลมเหลวของระบบ เชน ระบบสอสาร พลงงานไฟฟา ระบบ

สาธารณปโภค เปนตน - การปองกนการแพรกระจายของฟอรมาลน - อปกรณทตองใชในการหยดการรวไหล - ประเมนผลกระทบจากการรวไหล

• การปฏบตกอนการยกเลกและฟนฟสภาพ - ตรวจสอบจดเกดเหตใหมนใจวาหยดการรวไหลไดอยางปลอดภยแลว - ตรวจสอบพนทขางเคยงทอาจมการตกคางของฟอรมาลน - ตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอม - ทบทวนมาตรการดานความปลอดภยและการปองกนเหตฉกเฉน

2) หลกการปดกนพนท • ขอมลทตองทราบกอนการพจารณาปดกน

• อปกรณทตองจดเตรยมกอนการปดกน - อปกรณปดกน - ปายตงเตอน “อนตราย หามเขาพนทอนตรายสารเคมรวไหล” - แถบเตอน สเหลอง-ดา สแดง-ขาว

• อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล สาหรบผเขาไปปดกนพนท ตองมอปกรณปองกนตามความเปนอนตรายของสารเคมทร วไหล

• อปกรณตรวจวด สาหรบตรวจสอบคาความเขมขนของสารเคมในบรเวณพนทเกดเหต เพอใชเปนหลกในการแบงพนทอนตราย (Hazard Zone)



3) ผประกอบการตองเตรยมแผนฉกเฉนกรณเกดอคคภย ระเบด รวไหลของฟอรมาลนสสงแวดลอมโดยใหครอบคลมทงภายในและภายนอกสถานประกอบการ โดยแผนฉกเฉนตองประกอบดวยรายละเอยดอยางนอย ดงน

• การเตรยมการกอนเกดเหต เชน การออกแบบระบบดานความปลอดภย การตรวจสอบ การอบรมใหความร การประชาสมพนธ เปนตน

• ขนตอน วธการปฏบตในการตอบสนองตออคคภย การระเบด หรอการรวไหลของแอมโมเนย

• การเตรยมการกบหนวยงานทองถน เชน องคการบรหารสวนตาบล สถานตารวจ สถานดบเพลง โรงพยาบาล และหนวยกภย เปนตน เพอใหความชวยเหลอและประสานงานเมอเกดเหตฉกเฉน

• รายชอ ทอย เบอรโทรศพท (ทบานและททางาน) ของเจาหนาทผรบผดชอบและผประสานงานเมอเกดเหตฉกเฉน

• รายการแสดงอปกรณความปลอดภยและอปกรณฉกเฉนทอยภายในสถานประกอบกจการ เชน ระบบดบเพลง ชดปองกนสารเคม อปกรณคมครองความปลอดภย และอปกรณทาความสะอาดสารปนเปอน เปนตน พรอมทงตองระบถงสถานทเกบอปกรณเหลาน และรายละเอยดขนตอนการใชงานของอปกรณเหลานนดวย

• แผนอพยพหนภยสาหรบบคลากรของสถานประกอบกจการ หากมความจาเปนจะตองหนภยในพนทนน แผนอพยพหนภยตองบอกถงสญญาณทจะใชเพอใหเรมทาการหนภย เสนทางหนภยและเสนทางเลอกในกรณเสนทางหลกถกปดกนจากการรวไหลของแอมโมเนย หรอไฟไหม

• หลงเกดอบตเหตหรอเหตฉกเฉน ตองจดเตรยมขนตอนการดาเนนการสาหรบการบาบด กกเกบ หรอ กาจด ของเสยทกมาได และจดทาแผนฟนฟ กรณมการปนเปอนของแอมโมเนยสสภาวะแวดลอม

4) ตองมการฝกซอมการระงบเหต และอพยพ ตามแผนทไดจดทาขนมา อยางนอยปละ 1 ครง

5) มการจดเตรยมอปกรณคมครองความปลอดภยสาหรบใชงานในกรณฉกเฉนใหเหมาะสมและครบถวน และตองมการตรวจสอบสภาพการใชงานเปนประจา เพอใหพรอมใชงานตลอดเวลา

6) จดใหมและตรวจสอบฝกบวฉกเฉนและทลางตาฉกเฉน ใหพรอมใชงานเสมอ



6.1.2 การระงบเหต 1) ขอปฏบตสาหรบทกกรณฉกเฉน

• เมอพบเหตฉกเฉนเกยวกบฟอรมาลนรวไหลหรอเพลงไหม ใหกดสญญาณแจงเหตอนตราย โทรศพทแจงเหตฉกเฉนกบหนวยงานทเกยวของ เชน หนวยปฏบตการฉกเฉน เปนตน

• อพยพทกคนออกจากพนททมการรวไหลและททฟอรมาลนกระจายไปถง โดยใหอพยพไปในทศทางเหนอลม โดยดจากถงลมบอกทศทาง (Wind sock) และไปรวมกนในทปลอดภยหรอทจดรวมพลทไดรบการฝกซอมไว

• ในการระงบเหตฉกเฉน เจาหนาทตองสวมชดและอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสม เพอปองกนการสมผสกบฟอรมาลนโดยตรง และเขาระงบเหตจากทางดานเหนอลมเสมอ

• หามระงบเหตฉกเฉนเพยงลาพงคนเดยว

• เมอเสรจสนการระงบเหตฉกเฉน ใหชาระลางชดและอปกรณคมครองความปลอดภยกอนถอดชดและอปกรณออก

2) กรณฟอรมาลนรวไหลในปรมาณเลกนอย

• ใชทราย ขเลอย หรอวสดอน ๆ ทจดเตรยมไว นามาโรยรอบบรเวณทมฟอรมาลนหกรวไหล เพอกนการแพรกระจายของสารเคม

• ใชเศษผา หรอวสดดดซบสารเคมในบรเวณทมสารเคมรวไหล

• รวบรวมวสดทใชกาจดทงหมดทงลงในภาชนะทจดเตรยมไว ปดฝาและปดฉลากบงบอกประเภทกากของเสย เพอรอสงกาจดโดยผไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

• ทาความสะอาดและฟนฟสภาพในบรเวณทปนเปอน

ตวอยางการจดเตรยมอปกรณสาหรบกรณสารหกรวไหล แสดงดงรปท 6-2

รปท 6-2 ตวอยางการจดเตรยมอปกรณสาหรบกรณสารหกรวไหล

ภาชนะจดเกบทรายใชในกรณฉกเฉน



3) กรณฟอรมาลนรวไหลในปรมาณมาก

• กนพนททฟอรมาลนหกรวไหล และกนผไมมสวนเกยวของออกไป อพยพผคนใกลเคยงออกนอกพนทฉกเฉนไปในทศทางทอยเหนอลม หรออยในอาคารทสามารถปองกนไอของสารได กาจดแหลงททาใหเกดประกายไฟทกชนดในบรเวณทมการรวไหล

• ในการเขาระงบเหต ใหสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสม ไดแก อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (Self contained breathing apparatus, SCBA) ชดปองกนสารเคม ถงมอกนสารเคม รองเทากนสารเคม เปนตน พรอมทงอยเหนอลม เพอหลกเลยงไอระเหยของสารเคม

• ระงบการรวไหลจดตนเหต ถาสามารถทาไดอยางปลอดภย

• เคลอนยายสงของหรออปกรณทอยใกลมใหปนเปอนสารเคมทหกรวไหล

• ปองกนการแพรกระจายสรางนาฝนโดยการปดกนรางระบายนา กรณรวไหลลงไปแลว ใหปดกนโดยใชทรายและพยายามดดเกบใสภาชนะทเหมาะสมปดมดชด และสงไปกาจด

• ในกรณทร วไหลในปรมาณมากเกนความสามารถทหนวยงานจะรบได ใหรบแจงขอความชวยเหลอจากหนวยงานทเกยวของ

• ทาความสะอาดพนทโดยใชวสดดดซบสารเคมใหหมดกอน จากนนใหรวบรวมใสภาชนะปดมดชด กรณทเปนของแขง ใหทาความสะอาดหรอใชทรายชนคลก รวบรวมเกบใสภาชนะ และทาความสะอาดและฟนฟสภาพในบรเวณทปนเปอน

• จดเกบกากของเสย ณ จดทกาหนด พรอมทงแจงผรบผดชอบเพอสงไปกาจดตามขนตอนของกฎหมาย

• หลงจากจดการกบเหตการณรวไหลเรยบรอยแลวควรดาเนนการสอบสวน เพอหาสาเหตและแนวทางปองกนและแกไขไมใหเกดเหตซา รวมทงควรมการตรวจสอบปรมาณฟอรมาลดไฮดในอากาศ นาผวดน นาใตดน และดนบรเวณใกลเคยง เพอประเมนสารตกคางและดาเนนการบาบดและกาจดตามกฎหมาย

4) กรณเพลงไหม

• กรณเพลงไหมบรเวณทจดเกบบรรจภณฑทมฟอรมาลน ตองเคลอนยายบรรจภณฑออกมาจากพนทเพลงไหมโดยทนท ถาสามารถทาไดโดยปลอดภย และใชนาฉดเปนมานนาเพอลดความรอนและดบเพลง



• กรณเพลงไหมบรเวณถงเกบ แตยงไมมการรวไหล ใหฉดเปนมานนาไปทถงเกบเพอลดความรอนและดบเพลง

• กรณเพลงไหมและมการรวไหลจากถงเกบ หามฉดเปนลาโดยตรงทจดรวไหล ใหผจญเพลงในระยะหาง หรอใชหวฉดนาชนดทไมตองใชคนถอ หรอใชแทนฉดนา เพอลดความรอนและดบเพลง

• ระงบการรวไหลของจดตนเหต ถาสามารถทาไดอยางปลอดภย

• หลงจากสามารถดบเพลงไดแลว ใหหลอเยนถงหรอภาชนะบรรจดวยนาจานวนมาก

• ปองกนนาทปนเปอนฟอรมาลนทใชในการระงบเหตไมใหไหลลงสแหลงนาสาธารณะ ตองมระบบสกดกนนาทปนเปอนและรวบรวมสงเขาระบบบาบดนาเสยตอไป

• ทาความสะอาดบรเวณ ฟนฟสภาพและเกบกวสดปนเปอนลงในภาชนะปดมดชด และสงกาจดตามขนตอนของกฎหมาย

• กรณไฟไหมภายในอาคาร เชน หองปฏบตการทดสอบ ใหใชเครองดบเพลงชนดคารบอนไดออกไซดในการดบเพลง

• ตวอยางอปกรณสาหรบระงบเหตฉกเฉนกรณเกดเพลงไหม

ชดฉดโฟมดบเพลง (Foam Monitor) อปกรณชดนาดบเพลงประกอบดวยหวฉดนาดบเพลง

และสายดบเพลง

ถงดบเพลงชนดผงเคมแหง ถงดบเพลงชนดคารบอนไดออกไซด



5) กรณรวไหลระหวางการขนสง

• หากเกดอบตเหตรวไหลระหวางการขนสง ตองถายเปลยนบรรจภณฑทชารดลงในบรรจภณฑใหม (Salvage packaging) ใหรบแจงหนวยงานทเกยวของตามทระบในขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (ดงตวอยางในบทท 5) และแจงเจาหนาทในพนททเกดเหต

• หากการรวไหลเกดขนใกลแหลงชมชน ใหเคลอนยายรถขนสงไปยงทโลงแจง พนจากเขตชมชน ดบเครองยนตแลวทาการแกไขเพอใหหยดการรวไหลโดยเรว ทาการตรวจสอบความปลอดภยกอนจะเคลอนยายรถตอไปยงจดหมายปลายทาง หรอกลบไปยงบรษทผจาหนาย เพอทาการแกไขตอไป

• หากไมสามารถเคลอนยายรถขนสงไดอยางปลอดภย ใหดาเนนการปดกนพนทเกดเหต และดาเนนการแจงเตอนประชาชนใหทราบถงอนตราย และประเมนสถานการณในกรณทจาเปนตองทาการอพยพผคน จากน นดาเนนการตามขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง

6.2 การปฐมพยาบาล

1) ใหจดเตรยมและดแลอปกรณสาหรบการปฐมพยาบาลเบองตน รวมทงอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลไวในบรเวณและอยในสภาพพรอมใชงานเสมอ

2) กรณกลนกนสารเขาไป หามทาใหอาเจยน ใหดมนามาก ๆ แลวนาสงแพทยทนท 3) กรณรบสมผสสารทางผวหนง ใหถอดเสอผาทเปอนฟอรมาลนออกทนท ลางออกดวยสบ

และนาไหลผานจานวนมากอยางนอย 15 นาท รบนาสงแพทยทนท 4) กรณรบสมผสทางตา ใหรบลางออกดวยนาปรมาณมาก ๆ โดยเปดนาใหไหลผานตาอยาง

นอย 15 นาท แลวรบไปพบแพทยทนท 5) กรณรบสารทางการหายใจ ใหเคลอนยายผประสบเหตออกจากทเกดเหตไปยงททอากาศ

บรสทธ ถาหายใจลาบากใหใชเครองชวยหายใจแลวนาสงแพทยทนท



บทท 7 อปกรณคมครองความปลอดภย

ในการทางานทมการใชฟอรมาลนไมวาจะเกยวของโดยตรงหรอลกษณะงานทมโอกาสสมผสและสดดมฟอรมาลน คนงานทกคนมความจาเปนตองดแลตวเองใหเกดความปลอดภย ซงในหลกการของการบรหารจดการความปลอดภยนน จะตองมมาตรการในการควบคมและปองกน โดยจะตองพจารณาใน 3 ดาน คอ ทแหลงกาเนด ทางผาน และผปฏบตงาน สาหรบบทนจะกลาวถงมาตรการในการควบคมและปองกนทผปฏบตงานเกยวกบการใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ขอสาคญในการปฏบตงานเกยวกบฟอรมาลนกเหมอนกบการปฏบตในเรองความปลอดภยสาหรบงานทเกยวของกบสารเคมทวไป คอ ตองสวมหมวกนรภย แวนครอบตาปองกนสารเคม ถงมอปองกนสารเคม รองเทานรภย และอปกรณอน ๆ ทเหมาะสม เพราะอบตเหตอาจเกดขนไดเสมอ เชน จากการเคลอนยายบรรจภณฑ เปนตน นอกจากนน ยงเกดจากการชารดของอปกรณซงเพมโอกาสเกดการรวไหลของฟอรมาลน จงตองมมาตรการปองกน มปายเตอนอนตรายไวทกระยะ บคลากรทเกยวของกบการเกบหรอใชฟอรมาลนจะตองมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล เชน อปกรณปกปองทางเดนหายใจพรอมตวกรองแบบตลบชนดดดซบไอระเหยฟอรมาลดไฮด เปนตน ความเสยงตออนตรายจากการรวไหลของฟอรมาลนจะเพมมากขน หากมการถอดหรอตอทอบรรจหรอตอทอจายฟอรมาลน

อปกรณคมครองความปลอดภยในการทางานทเกยวของกบฟอรมาลน มรายละเอยดดงตอไปน 7.1 อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลในกรณปกต (ใหเลอกใชอปกรณตามความเหมาะสม

ของงาน)

อปกรณ ลกษณะอปกรณ และการใชงาน

มาตรฐานอปกรณ

1. ชดปองกนสารเคม

ปองกนสารเคมสมผสผวหนง

ชดทางานปกต ไมจาเปนตองมม าต รฐ าน ส วนช ด ป อ งกนสารเคมใช EN standard หรอเทยบเทา





2. กระบงหนากนสารเคม (Face shield)

ปองกนสารเคมกระเดนถกใบหนา

ANSI Z87.1 EN166 AS/NZS 1337 หรอเทยบเทา

3. หมวกนรภย (Safety helmet)

ปองกนอนตรายจากการตกหลนของของแขงมากระทบศรษะ

ANSI Z89.1 EN 397 AS/NZS 1801 หรอ เทยบเทา

4. ถงมอปองกนสารเคม (Gloves)

ปองกนมอและแขนบางสวนจากการสมผสสารเคม

EN Standard หรอเทยบเทา

5. แวนครอบตากนสารเคม (Goggles)

ปองกนไอ ละอองไอสารเคมทอาจกระเดน และอนภาคหรอวตถขนาดใหญกระเดนเขาตาได

ANSI Z87.1 EN 166 AS/NZS 1337 หรอ เทยบเทา

6. รองเทานรภย (Safety shoes)

ปกปองเทาจากการกด บด หรอแทง

EN 345 มอก.523-2528 หรอเทยบเทา





7. ทครอบหนาแบบครอบครงใบหนา (Half facepiece)

ทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา (Full facepiece)

ปกปองทางเดนหายใจ ลดการสมผสสารเคม การเลอกใชอปกรณขนกบความเขมขนสารเคมและระดบการปองกนของอปกรณ

EN 140, EN 136 NIOSH/MSHA AS/NZS 1716 หรอเทยบเทา

ตวกรองแบบตลบทใชดดซบไอระเหย

EN 14387 NIOSH/MSHA AS/NZS 1716 หรอเทยบเทา

7.2 อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลกรณเกดเหตฉกเฉน



1. ชดปองกนไอระเหยของสารเคม เปนชดปองกนสารเคมระดบ A (Vapour-tight Chemical Protective Clothing)

ปองกนสารกระเดนถกรางกาย ปองกนกาซและไอระเหย มลกษณะปดคลมปองกนการซมผานของของเหลว และไอระเหย ทงรางกายได (ดรายละเอยด ช ด ป อ ง ก น ส า ร เ ค ม ร ะ ด บ A,B,C,D ในภาคผนวก ข)

NFPA EN 943-1 หรอเทยบเทา





2. ถงมอกนสารเคม (Gloves)

ปกปองจากการสมผสสารเคม ทม ค ว า ม เ ข ม ข น ส ง ท า ด ว ยพลาสตกหรอยางชนดพเศษ ใชปองกนฟอรมาลน

EN 374 หรอเทยบเทา

3. รองเทากนสารเคม (Chemical boot)

ปก ปอ ง เท า จ ากกา รสมผสสารเคม

EN 345 มอก.810-2531, มอก.809-2531 หรอเทยบเทา

4. อปกรณปกปองทางเดนหายใจ ชนดทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนา (Full facepiece)

ปก ป อ ง ใ บ ห น า แ ล ะ ร ะ บ บทางเดนหายใจ ลดการสมผสสารเคม

EN 136 NIOSH/MSHA AS/NZS 1716 หรอเทยบเทา

5. อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (self contained breathing apparatus, SCBA)

ปกปองระบบทางเดนหายใจ ปองกนการสมผสถกสารเคม

NFPA NIOSH EN 137 หรอเทยบเทา



7.3 การจดเตรยมอปกรณระงบเหตเบองตน จดเตรยมเครองมอและอปกรณระงบเหตไวใหพรอมสาหรบกรณฉกเฉน โดยควรเกบรกษาไวใน

พนทใกลเคยง มสภาพพรอมและสะดวกตอการใชงานตลอดเวลา โดยอาจแยกเกบไว 2 แหง รายละเอยดรายการเครองมอและอปกรณมดงน

1. ทราย สาหรบกอเปนทานบกนเพอจากดพนทการรวไหล 2. เครองมอและอปกรณ สาหรบปดหรอปลดระบบการทางาน เชน ประแจ อปกรณกวดขน

วาลว เปนตน 3. อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลพนฐาน ประกอบดวย ชดปองกนสารเคม ถงมอ

กนสารเคม (ถงมอยาง หรอถงมอพลาสตกททนฟอรมาลน) รองเทากนสารเคม กระบงหนากนสารเคม (Face shield) แวนครอบตากนสารเคม (Goggles) หมวกนรภย อปกรณปกปองทางเดนหายใจ (Respirator) และอปกรณดบเพลงทเหมาะสม

4. อปกรณปฐมพยาบาลสาหรบระบบทางเดนหายใจ 5. อปกรณฉกเฉนอน ๆ ตามความเหมาะสม และตามความจาเปนของสถานประกอบการ

ไดแก o ทครอบหนาแบบครอบเตมใบหนาพรอมตวกรองแบบกระปอง หรอ แบบตลบ

สาหรบกาซฟอรมาลดไฮด (Canister หรอ Cartridge-type respirators) o อปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงอดอากาศแบบพกพา (Self contained

breathing apparatus) 7.4 อปกรณความปลอดภยในสถานททางาน

1. ฝกบวฉกเฉน (Emergency shower) 2. ทลางตาฉกเฉน (Emergency eye wash) 3. อปกรณวดความเขมขนของฟอรมาลดไฮดในอากาศ (Portable tube)

เมอเกดอบตเหตสมผสถกสารฟอรมาลนตองลางดวยนาจานวนมาก ดวยฝกบวฉกเฉนและทลางตา

ฉกเฉน โดยมรายละเอยดแสดงดงรปท 7-1



รปท 7-1 ฝกบวฉกเฉนและทลางตาฉกเฉน (Emergency shower and emergency eye wash)

ตวอยางอปกรณวดความเขมขนฟอรมาลดไฮดในอากาศแบบหลอดตรวจวด แสดงดงรปท 7-2

รปท 7-2 ตวอยางอปกรณวดความเขมขนกาซฟอรมาลดไฮดในอากาศแบบหลอดตรวจวด



บทท 8 การจดการของเสย

การจดการของเสยจากฟอรมาลนตองดาเนนการอยางถกตอง เปนไปตามหลกการและทกฎหมายกาหนด โดยของเสยจากฟอรมาลนมาจากการผลต การจดเกบ การขนยาย การขนถาย และการขนสง จงจาตองมการจดการอยางเหมาะสม ของเสยจากฟอรมาลดไฮดมทมาและการจดการตามลกษณะของเสย ดงน 8.1 การกาจดของเสยทเปนกาซจากกระบวนการผลต

- ไอของสารจากถงเกบถกดกจบดวยระบบดกไอ ทใชนาเปนตวกลางจบไอ (Wet scrubber) ทาใหเกดนาทปนเปอน ซงตองนาเขาบาบด หากมฟอรมาลนปนเปอนสง อาจนามากลนแยกและกลบมาใชใหมได แตหากมนอยสามารถนาไปบาบดไดตอไป

- การกาจดกาซของเสยจากการผลต เชน กาซคารบอนไดออกไซด หรอกาซของเสยทมไฮโดรเจนเจอปนอย เปนตน ใหเผาทเตาเผากากของเสย

8.2 การกาจดของเสยทเปนของเหลวจากกระบวนการผลต

- ของเสยฟอรมาลนทมพาราฟอรมาลดไฮดหรอสารเคมอนผสมอยมากอนเนองมาจากการผลตและไมสามารถนาไปใชหรอจาหนายได หากมอปกรณในการกาจด เชน เตาเผา สามารถกาจดโดยการผสมกบตวทาละลายทไวไฟ และฉดสารละลายเปนฝอยเขาไปในเตาเผากากของเสยอตสาหกรรมทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

- ไมควรกาจดฟอรมาลนความเขมขนสงดวยสารออกซไดซ เพราะอาจเกดปฏกรยารนแรง ตองทาใหเจอจางมาก ๆ กอน และตองทาดวยความระมดระวง เชน ตองเจอจางของเสยฟอรมาลนดวยนาใหมความเขมขนตากวา 2% และผสมสารละลายไฮโปคลอไรท เพอปองกนการเกดปฏกรยาคายความรอน เปนตน

- หากไมมอปกรณการกาจดใด ๆ ใหสงผกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม 8.3 การกาจดของเสยทเปนของแขงจากกระบวนการผลต

- ควรกาจดพาราฟอรมาลดไฮดดวยการเผาในเตาเผาอณหภมสง (ประมาณ 800 oC) ไมควรฝงกลบ เพราะสลายตวไดยาก และมโอกาสปนเปอนนาใตดน หากสถานทและวธการฝงกลบไมไดมาตรฐาน

- ของเสยจากกระบวนการผลตฟอรมาลนจาพวก Resin scrap ใหทาการละลายของเสยจากฟอรมาลนดวยนาปรมาณมาก ๆ และเตมสารละลาย 50% ไฮโปคลอไรท รวบรวมนาสงผกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม



8.4 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตเมลามนฟอรมาลดไฮด - ของเสยอนตรายจากการผลต เชน กากเมลามน สารใหส นาลางเครองบด เปนตน ให

นาเขากระบวนการบาบดดวยวธทางกายภาพ เคม หรอชวภาพ ตามลาดบ - กากตะกอนจากระบบบาบดนาเสยทกรองผานระบบอดตะกอน ใหสงเผาในเตาเผากาก

ของเสยอตสาหกรรมหรอวธอนทเหมาะสมตามทกฎหมายกาหนด

8.5 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตพลาสตกโพลอะซทล - ของเสยทเปนของเหลว เชน นาทมกรดฟอรมกเจอปน เปนตน จะถกบาบดในระบบบาบด

นาเสยแบบตะกอนเรง (Activated sludge) - ของเสยอนตรายทเปนของแขงอน ๆ ใหสงผกาจดทไดรบอนญาตจากกรมโรงงาน

อตสาหกรรม - กาซของเสยในกระบวนการผลต จะถกกาจดดวยการเผาในเตาเผากากของเสย

8.6 การกาจดของเสยฟอรมาลนจากโรงงานผลตฟนอลฟอรมาลดไฮด - นาเสยจากกระบวนการผลตทม ฟนอล ฟอรมาลดไฮด เมทานอล และ โพลเมอรของเรซน

จะถกเผาในเตาเผาอณหภมสง (ประมาณ 800 oC) ไดเปนไอนาและคารบอนไดออกไซด - นาลางถงปฏกรณทม ฟนอลฟอรมาลดไฮด และโซเดยมไฮดรอกไซด ถกนาไปตมระเหย

กลายเปนไอ ผานเขา Condenser เพอกลนตวเปนนาเสย นาเสยทไดสงเขาเตาเผา สวนกากทไมระเหยจะถกสงกาจดโดยผไดรบอนญาตจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

การดาเนนการตามกฎหมาย กากของเสยหรอวสดทไมใชแลวตามทไดกลาวมาทงหมดถอวาเปนของเสยอนตราย ดงนนผกอกาเนดของเสยเหลานภายในโรงงาน จะตองปฏบตตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองระบบเอกสารกากบการขนสงของเสยอนตราย พ.ศ. 2547 และประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองหลกเกณฑและวธการแจงรายละเอยดเกยวกบสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวจากโรงงาน โดยทางสออเลกทรอนกส (Internet) พ.ศ. 2547 นอกจากนนผกอกาเนดของเสย จะตองปฏบตตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรองการกาจดสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว พ.ศ. 2548 กลาวคอผทกอกาเนดสงปฏกลหรอวสดไมใชแลว สามารถครอบครองไวภายในโรงงานไดไมเกน 90 วน หากถาจะตองครอบครองสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวเกนระยะเวลา 90 วน จะตองปฏบตตามหมวด 2 ผกอกาเนดสงปฏกลหรอวสดไมใชแลว

ขอ 6 ตองขออนญาตตอกรมโรงงานอตสาหกรรม ตามแบบ สก.1 ขอ 9 การนาสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลวออกนอกบรเวณโรงงาน จะตองขออนญาตตอกรม

โรงงานอตสาหกรรมตามแบบ สก.2 และ ขอ 13 ตองสงรายงานประจาปใหแกกรมโรงงานอตสาหกรรม ตามแบบ สก.3 ภายในวนท 1

มนาคมของปถดไป



บทท 9 การฝกอบรมเพอการทางานทปลอดภย

9.1 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยทวไปเกยวกบฟอรมาลน

หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยทวไปเกยวกบฟอรมาลนสาหรบผทเกยวของกบการจดเกบ การใช การบรรจ การขนถาย การขนยาย การขนสง และการจดการของเสยจากฟอรมาลน ประกอบดวยหวขอหลกสตรดงน

1) ขอมลพนฐาน สมบต ประโยชน และอนตรายของฟอรมาลน 2) กระบวนการผลตและการปฏบตงานทเกยวของ 3) ขอมลความปลอดภย (Safety Data Sheet) 4) การใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล 5) ขอควรปฏบตเมอเกดเหตฉกเฉน 6) การปฐมพยาบาล

9.2 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยสาหรบผปฏบตงานในกระบวนการผลตและการ

จดเกบฟอรมาลน หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยสาหรบผทเกยวของกบกระบวนการผลตและการ

จดเกบฟอรมาลน ประกอบดวยหวขอหลกสตรดงน 1) หวขออบรมตามหลกสตรความปลอดภยทวไป (ดงรายละเอยดในหวขอ 1) และเพม 2) ขนตอนการปฏบตงานในการผลต ขอควรระวงเกยวกบปฏกรยาทเปนอนตราย 3) มาตรการความปลอดภยในกระบวนการผลตและการจดเกบฟอรมาลน 4) การตรวจสอบและบารงรกษาอปกรณและเครองมอในการปฏบตงาน 5) การจดบนทกและการรายงานอบตเหต 6) เทคนคการประเมนความเสยง 7) เทคนคการสบหาสาเหตของอบตเหต (Root cause investigation) แนวทางการแกไข และ

มาตรการปองกนการเกดเหตซา 8) การจดการของเสย

9.3 หลกสตรการฝกอบรมดานความปลอดภยสาหรบผขนสงและขนถายฟอรมาลน

หลกสตรการฝกอบรมความปลอดภยสาหรบผขนสงและขนถายฟอรมาลน มหวขอหลกสตรดงน 1) หวขออบรมตามหลกสตรความปลอดภยทวไป (ดงรายละเอยดในหวขอ 1) และเพม 2) การขบรถขนสงอยางปลอดภย (Defensive Driving) 3) รถและอปกรณสาหรบขนสงฟอรมาลน



4) ขนตอนการปฏบตงานในการขนถายฟอรมาลน 5) มาตรการความปลอดภยในการขนสงและขนถายฟอรมาลน 6) การตรวจสอบและบารงรกษาเครองมอและอปกรณในการปฏบตงาน 7) การจดบนทกและการรายงานอบตเหต 8) เทคนคการประเมนความเสยง 9) เทคนคการสบหาสาเหตของอบตเหต (Root cause investigation) แนวทางการแกไข และ

มาตรการปองกนการเกดเหตซา 10) การจดการของเสยอนตราย



บทท 10 การบรหารจดการความปลอดภยสารเคมอนตรายสง

สถานประกอบกจการโรงงานทมการผลต การใช การจดเกบ การขนถาย การขนยาย และการ

ขนสงสารเคมอนตรายสงจะตองมมาตรการดานความปลอดภยในการจดการตามรปแบบทดของสถานประกอบกจการโรงงานจะมลกษณะเปนระบบการจดการสารเคมอนตรายเชงปองกน ซงประกอบดวย 10.1 การใชอปกรณทเหมาะสมและไดมาตรฐาน

การใชอปกรณในการผลต การจดเกบ การขนถาย การขนยาย และการขนสงสารเคมทเหมาะสมกบสารเคมอนตรายสงและเปนอปกรณไดมาตรฐานดานความปลอดภย เพอปองกนการเกดอบตเหตรายแรงจากการชารดเสยหายเนองจากการใชงาน และเปนเหตใหสารเคมอนตรายสงรวไหลและอาจเปนอนตรายตอชวต ทรพยสนและสงแวดลอม ซงประกอบดวย

10.1.1 การออกแบบและการสรางอปกรณเปนไปตามมาตรฐาน เชน มาตรฐาน API เปนตน 10.1.2 อปกรณผานการตรวจสอบ ทดสอบ และรบรองมาตรฐานกอนการใชงาน 10.1.3 อปกรณผานการตรวจสอบและทดสอบตามวาระในระหวางการใชงาน 10.1.4 อปกรณไดรบการซอมบารงตามวาระอยางสมาเสมอ 10.1.5 จดทาขนตอนปฏบตงานทเปนมาตรฐานเกยวกบการใชและซอมบารงอปกรณ และจด

ใหมการฝกอบรมแกบคลากรทเกยวของใหปฏบตงานอยางถกตอง โดยเครงครด และปลอดภย รวมถงการสอสารถงความเสยงและอนตรายจากการไมทาตามขนตอนการปฏบตงาน

การใชอปกรณทไมไดมาตรฐานและไมมการซอมบารงตามวาระ เปนตนเหตสาคญของอบตเหต

ทเกดจากสารเคมอนตรายสงรวไหลอนเนองมาจากอปกรณชารดเสยหายระหวางการใชงานกบสารเคมอนตรายสง 10.2 การสรางความตระหนก

การสรางความตระหนกในความสาคญของการจดการสารเคมอนตรายสงเพอความปลอดภยในการปฏบตงาน ประกอบดวย

10.2.1 การกาหนดนโยบายดานความปลอดภยในการปฏบตงานเกยวกบสารเคมอนตรายสงและประกาศใหทราบทวกนเปนลายลกษณอกษร โดยทผบรหาร ผจดการและหวหนางานจะตองปฏบตตวเปนแบบอยางในการปฏบตอยางปลอดภยตามนโยบายทกาหนด

10.2.2 การตงเปาหมายดานความปลอดภยในการปฏบตงานกบสารเคมอนตรายสงซงมกเปนสวนหนงของเปาหมายดานความปลอดภยในการปฏบตงานทงหมดของโรงงาน



ตวอยางการตงเปาหมาย เชน การกาหนดอตราการปฏบตงาน 1,000,000 ชวโมงการทางานโดยไมมอบตเหตถงขนเสยชวตหรอถงขนตองหยดงาน การตงเปาหมายประกอบกบตวชวดทเปนมาตรฐานของโรงงานอตสาหกรรม มการจดทาสถตและวเคราะหประสทธภาพดานการจดการความปลอดภยของโรงงาน สรางแรงจงใจในการยกระดบความปลอดภย ในขณะเดยวกนกสรางความตระหนกดานความปลอดภยตลอดเวลา เชน จดทาปายระบสถตดานความปลอดภยบรเวณทางเขาโรงงานหรอสถานททสามารถมองเหนไดงาย เปนตน

10.2.3 การประเมนผลปฏบตงานดานความปลอดภยและการจดทาแผนพฒนาปรบปรง สถานประกอบกจการโรงงานอาจมตวชว ดดานความปลอดภยหลายดาน เชน จานวนอบตเหตถงขนเสยชวต จานวนอบตเหตถงขนหยดงาน จานวนอบตเหตถงขนตองรกษาตวทโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาล จานวนครงทเกดเหตสารเคมรวไหลและปรมาณทร วไหล จานวนอบตเหตระหวางการขนสงสารเคม เปนตน การมตวชวดหลายดานทาใหสามารถแยกประเภทการเกดอบตเหตและความรนแรง เพอนาไปสแนวทางการแกไขทถกตอง ตรงประเดนยงขน

10.2.4 การฝกอบรมพนกงานเกยวกบการปฏบตงานกบสารเคมอนตรายสง 10.2.5 ศกษาการเกดเหตการณ ตนเหตของปญหา แนวทาง มาตรการแกไขและปองกน จาก

อบตเหตทเคยเกดขนกบสถานประกอบการอนทงในและตางประเทศ เพอใชเปนขอมลในการประเมนความเสยง และพฒนากจกรรมเพอพฒนาระบบความปลอดภยในเชงปองกน

10.3 การตรวจสอบดานความปลอดภยของสารเคมอนตรายสง

10.3.1 จดตารางการตรวจสอบขนตอนปฏบตงาน เครองจกรอปกรณ 10.3.2 การตดตามผลการดาเนนงานการพฒนาดานความปลอดภยจากการประเมนความเสยง

และการตรวจสอบดานความปลอดภย 10.3.3 จดใหมการตรวจสอบและเตอนกนเองของพนกงานในขณะปฏบตหนาท (Behavior

based safety) เมอเหนพฤตกรรมทมความเสยง หรอไมปฏบตตามขนตอนปฏบตงานอนอาจกอใหเกดอบตเหตได เชน ไมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสม เปนตน

10.4 การประเมนความเสยงจากการใชและการปฏบตงานกบสารเคมอนตรายสง

10.4.1 จดใหมการประเมนความเสยงในสถานประกอบกจการโรงงานทเกยวของกบสารเคมอนตรายสง โดยทความเสยงจากการใชและการปฏบตงานกบสารเคมอนตรายสง เปนการพจารณาจากระดบโอกาสในการเกดเหตการณและระดบความรนแรงของเหตการณ

10.4.2 การประเมนความเสยงใหใชหลกเกณฑดงตอไปน



1) พจารณาถงโอกาสในการเกดเหตการณตาง ๆ วามมากนอยเพยงใด โดยจดระดบโอกาสเปน 4 ระดบ ดงตวอยางในตารางท 10-1

ตารางท 10-1 การจดระดบโอกาสในการเกดเหตการณตาง ๆ ระดบ รายละเอยด

1 มโอกาสในการเกดยาก เชน ไมเคยเกดเลยในชวงเวลาตงแต 10 ปขนไป 2 มโอกาสในการเกดนอย เชน ความถในการเกด เกดขน 1 ครงในชวง 5-10 ป 3 มโอกาสในการเกดปานกลาง เชน ความถในการเกด เกดขน 1 ครงในชวง 1-5 ป 4 มโอกาสในการเกดสง เชน ความถในการเกด เกดมากกวา 1 ครงใน 1 ป

2) พจารณาถงความรนแรงของเหตการณตาง ๆ วาจะกอใหเกดผลกระทบทอาจ

เกดตอบคคล ชมชน สงแวดลอม หรอทรพยสนมากนอยเพยงใด โดยจดระดบความรนแรงเปน 4 ระดบ ดงตวอยางในตารางท 10-2 10-3 10-4 และ 10-5

ตารางท 10-2 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอบคคล ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 เลกนอย มการบาดเจบเลกนอยในระดบปฐมพยาบาล เชน มนงง ปวดศรษะจากการสดดมฟอรมาลดไฮด ระคายเคองผวหนงและเกดอาการแพ เปนตน

2 ปานกลาง มการบาดเจบทตองไดรบการรกษาทางการแพทย เชน ระคายเคองดวงตา หายใจลาบากหรอหมดสตจากการสดดมฟอรมาลดไฮด เปนตน

3 สง มการบาดเจบหรอเจบปวยทรนแรง เชน มอาการแพหรอระคายเคองตอระบบทางเดนหายใจอยางรนแรง เปนตน

4 สงมาก ทพพลภาพหรอเสยชวต เชน จากการระเบดของกาซฟอรมาลดไฮดทาใหทพพลภาพหรอเสยชวต เปนตน

ตารางท 10-3 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอชมชน ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 เลกนอย ไมมผลกระทบตอชมชนรอบโรงงาน หรอมผลกระทบเลกนอย 2 ปานกลาง มผลกระทบตอชมชนรอบโรงงาน และแกไขไดในระยะเวลาสน 3 สง มผลกระทบตอชมชนรอบโรงงาน และตองใชเวลาในการแกไข 4 สงมาก มผลกระทบรนแรงตอชมชนเปนบรเวณกวาง หรอหนวยงานของรฐตองเขา

ดาเนนการแกไข

หมายเหต ผลกระทบตอชมชน หมายถง เหตราคาญตอชมชน การบาดเจบ เจบปวยของประชาชน ความเสยหายตอทรพยสนของชมชนและประชาชน ฟอรมาลดไฮดหรอฟอรมาลนทร วไหลอาจกระจายไปเปนบรเวณกวาง



ตารางท 10-4 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอสงแวดลอม ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 เลกนอย ผลกระทบตอสงแวดลอมเลกนอย สามารถควบคมหรอแกไขได 2 ปานกลาง มผลกระทบตอสงแวดลอมปานกลาง สามารถแกไขไดในระยะเวลาสน 3 สง มผลกระทบตอสงแวดลอมรนแรง ตองใชเวลาในการแกไข 4 สงมาก มผลกระทบตอสงแวดลอมรนแรงมาก ตองใชทรพยากรและเวลานานใน

การแกไข

หมายเหต ผลกระทบตอสงแวดลอม หมายถง การเสอมโทรมและเสยหายของ สงแวดลอม เชน อากาศ ดน แหลงนา เปนตน ฟอรมาลนมความเปนพษตอสงมชวตในนา

ตารางท 10-5 การจดระดบความรนแรงของเหตการณตาง ๆ ทสงผลกระทบตอทรพยสน ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 เลกนอย ทรพยสนเสยหายนอยมากหรอไมเสยหายเลย 2 ปานกลาง ทรพยสนเสยหายปานกลางและสามารถดาเนนการผลตตอไปได 3 สง ทรพยสนเสยหายมากและตองหยดการผลตในบางสวน 4 สงมาก ทรพยสนเสยหายมากและตองหยดการผลตทงหมด

หมายเหต ความเสยหายของทรพยสนในแตละระดบโรงงานสามารถกาหนดขนเองตามความเหมาะสม โดยพจารณาถงขดความสามารถของโรงงาน

10.4.3 จดระดบความเสยง โดยพจารณาถงผลลพธของระดบโอกาสคณกบระดบความรนแรงท

มผลกระทบตอบคคล ชมชน สงแวดลอม หรอทรพยสน หากระดบความเสยงทมผลกระทบตอบคคล ชมชน สงแวดลอม หรอทรพยสน มคาแตกตางกนใหเลอกระดบความเสยงทมคาสงกวา เปนผลของการประเมนความเสยงในเรองนน ๆ ระดบความเสยงจดเปน 1 ถง 4 ระดบดงรายละเอยดในตารางท 10-6 ตารางท 10-6 การจดระดบความเสยงอนตราย ระดบความเสยง ผลลพธ รายละเอยด

1 1-2 ความเสยงเลกนอย 2 3-6 ความเสยงทยอมรบได ตองมการทบทวนมาตรการควบคม 3 8-9 ความเสยงสง ตองมการดาเนนงานเพอลดความเสยง 4 12-16 ความเสยงทยอมรบไมได ตองหยดดาเนนการและปรบปรงแกไข

เพอลดความเสยงลงทนท

10.4.4 เมอทราบระดบความเสยงอนตราย จะตองจดทาแผนงานบรหารจดการความเสยง ซง

หมายถงแผนงานลดความเสยงและแผนงานควบคมความเสยง ผประกอบกจการ



โรงงานจะตองดาเนนการจดทาแผนงานลดความเสยงและแผนงานควบคมความเสยงสาหรบความเสยงระดบ 3 และจดทาแผนควบคมความเสยงสาหรบความเสยงระดบ 2

10.4.5 แผนงานลดความเสยง เปนแผนงานปรบปรงแกไขการดาเนนงานในเรองตาง ๆ ในการ

ลดความเสยงใหอยในระดบความเสยงทยอมรบได มาตรการหรอกจกรรมหรอการดาเนนการเพอลดความเสยงประกอบดวย

1) มาตรการปองกนและควบคมสาเหตของการเกดอนตราย ไดแก การดาเนนงานในเรองตาง ๆ เรองใดเรองหนงหรอหลายเรองรวมกน รวมทงมการควบคม และตรวจสอบการดาเนนงานในเรองเหลานน โดยจดทาเปนขนตอนการปฏบตดงตอไปน

• ลดหรอกาจดอนตรายดวยวธการทางวศวกรรม เชน การออกแบบ การสราง การตดตงเครองจกรอปกรณ และการตดตงระบบความปลอดภย การเลอกใชวสดทไดมาตรฐาน โดยนาผลจากการชบงอนตรายและการประเมนความเสยงมาดาเนนการ

• กาหนดวธการทางานหรอการปฏบตงานตามขนตอนทถกตอง

• กาหนดวธการทดสอบ ตรวจสอบ และการซอมบารง เครองจกรอปกรณ และระบบความปลอดภย

• กาหนดกระบวนการ วธการ หรอขนตอนสาหรบการเปลยนแปลงกระบวนการผลต วตถดบ เครองจกรอปกรณ โดยใหมการพจารณาทบทวนการชบงอนตรายและการประเมนความเสยงกอนเรมดาเนนการ

• จดใหมการฝกอบรมแกผปฏบตงาน

• จดใหมการตรวจประเมนความปลอดภย

• กาหนดวธการควบคมใหมการปฏบตตามขอกาหนดของโรงงาน

• จดใหมการทบทวนการชบงอนตรายและการประเมนความเสยงเมอมอบตภยรายแรงเกดขน

• ดาเนนการอน ๆ เพอปองกนและควบคมการเกดอนตราย

2) มาตรการระงบและฟนฟเหตการณ ไดแก

• จดทาและจดใหมการซอมแผนฉกเฉน

• จดใหมการสอบสวนอบตเหต และอบตการณ

• จดใหมแผนฟนฟโรงงาน ชมชน และสงแวดลอมซงเปนผลจากการชบงอนตรายและการประเมนความเสยง



10.4.6 แผนงานควบคมความเสยง เปนแผนงานในการควบคม และตรวจสอบมาตรการปองกนและควบคมสาเหตของการเกดอนตราย และมาตรการระงบและฟนฟเหตการณใหคงประสทธภาพและประสทธผลในการปองกน ลด และควบคมความเสยง ซงเปนการควบคมและตรวจสอบการดาเนนงานเพอรกษาใหความเสยงอยในระดบความเสยงทยอมรบไดตลอดเวลา

10.5 การจดการเกยวกบการระงบเหตฉกเฉน

10.5.1 การเตรยมแผนฉกเฉนในสถานการณตาง ๆ เชน กรณสารเคมรวไหล เพลงไหม ระเบด เปนตน เพอใหครอบคลมทกความเสยงทอาจเกดขนได พรอมกบการสอสารแผนฉกเฉนในสถานการณตาง ๆ ดงกลาว จดใหมการฝกซอมแผนฉกเฉนตามสถานการณ ประเมนผลการซอม จดทารายงานรวมถงบญชรายการทตองปรบปรงแกไข และทบทวนแผนฉกเฉน

10.5.2 ขอกาหนดในการแจงเหต จดใหมแบบฟอรมและขนตอนปฏบตเพอใหผเกยวของ เชน โรงงานผผลต ผขนสง หนวยกภย เปนตน ไดร บทราบเหตโดยเรวทสด จดใหมหมายเลขโทรศพททใชสาหรบการแจงเหตฉกเฉนโดยเฉพาะ และสามารถตดตอไดตลอด 24 ชวโมง เพอใหการรบแจงเหตและการดาเนนการแกไขปญหามความรวดเรวและมประสทธภาพ

10.5.3 ใหมสายการบญชาการและการสอสารในการระงบเหตฉกเฉนทชดเจน 10.5.4 ความพรอมของบคลากรและอปกรณทใชในการระงบเหตฉกเฉน 10.5.5 การประเมนผลการปฏบตงานในการระงบเหตฉกเฉน 10.5.6 การจดทารายงานอบตเหตตามรปแบบมาตรฐาน โดยมขอมลเกยวกบ วนท สถานทเกด

เหต สารเคมทเกยวของ ลาดบเวลาของเหตการณโดยละเอยด ความเสยหายทเกดขน ผลการวเคราะหหาสาเหตหลกของการเกดเหต มาตรการแกไขและปองกน เพอยกระดบมาตรฐานการปฏบตงานทปลอดภยเกยวกบสารเคมอนตรายสง



บทท 12 แบบตรวจสอบโรงงานดานความปลอดภยการใชสารเคมอนตรายสง

ฟอรมาลดไฮด / ฟอรมาลน ขอมลสถานประกอบการ ชอสถานประกอบการ ………………………………………………………………………………………………………… เลขทะเบยนโรงงาน ………………………………………………………………………………………………………….. ทอยโรงงาน …………………………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………………………………………. หมายเลขโทรศพท …………………………………………………………………………………………………………… ผลตภณฑ …………………………………………………………………………………………………………………….. กาลงการผลต ตน/ป ………………………………………………………………………………………………………….. สารเคมอนตรายทใชหรอผลต ……………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………. อตราการใชฟอรมาลนตอป ………………………………………………….………………………………………………. กระบวนการผลตอยางยอ ……………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. แหลงชมชนใกลเคยง ทศเหนอ …………………………..……………..ระยะหางโดยประมาณ………………………….

ทศใต…………………………………..………….ระยะหางโดยประมาณ…………………………. ทศตะวนออก……………………………..………ระยะหางโดยประมาณ…………………………. ทศตะวนตก…………………………………..…..ระยะหางโดยประมาณ………………………….

ชอผใหขอมล 1…………………………………………..ตาแหนง ………………………: โทรศพท …………………… 2……………………………………..……ตาแหนง ………………………. โทรศพท …………………… 3………………………………..…………ตาแหนง ………………………..โทรศพท ……………………

ผตรวจสอบโรงงาน ………………………………………..…………………………………………………………………. วนทตรวจสอบโรงงาน ………………………………………………………………………..………………………………

ขอแนะนาสาหรบผประเมนและการใหคะแนน

การใหคะแนน 1 = มการจดการและขอปฏบตตามทระบครบถวน พรอมเอกสารประกอบ 0 = ไมมการจดการและขอปฏบตตามทระบ 0 = ไมมเอกสารยนยนวามการจดการและขอปฏบตตามทระบ X = คาถามไมสอดคลองกบกจกรรมของบรษท และใหระบสาเหตของความไมสอดคลอง

หมายเหต/ขอควรปรบปรง ใหระบเหตผลและขอเทจจรงตามทพบจากการตรวจประเมนเพอสนบสนนการใหคะแนนในแตละขอ และเพมเตมขอแนะนาเพอใหสถานประกอบการนาไปปรบปรงหรอแกไข



1. การสอสารความเปนอนตรายฟอรมาลนทใชหรอผลต

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 1.1 ทราบความเขมขนของฟอรมาลดไฮดและเมทานอลใน

สารละลายฟอรมาลนทนามาใช

1.2 มการสอสารและจาแนกความเปนอนตรายของฟอรมาลนตามระบบ GHS

1.3 ไดจดทาหรอจดหาขอมลความปลอดภย (Safety Data Sheet) เพอสอสารความเปนอนตรายของฟอรมาลนและเผยแพรใหผปฏบตงาน ผรบจาง ลกคา ผเกยวของทราบ

1.4 เอกสารขอมลความปลอดภย (SDS) มขอมลครบถวน 16 หมวดตามระบบ GHS

1.5 มปายระบความเปนอนตรายและขอควรระวงในบรเวณสถานททางานกบฟอรมาลน สามารถเหนไดอยางชดเจน

1.6 มปายสอสารใหใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลในขณะปฏบตหนาทเกยวกบฟอรมาลน

1.7 มปายเตอนหามกอใหเกดประกายไฟ หามสบบหร ณ บรเวณทปฏบตงานกบฟอรมาลน

1.8 จดทาฉลากระบความเปนอนตรายตดทบรรจภณฑทบรรจฟอรมาลนทกหนวยในกระบวนการแบงบรรจ และฉลากมขอความเปนอนตรายถกตองตามระบบ GHS หรอตามทกฎหมายกาหนด

1.9 มการศกษาและสอสารรายชอสารเคมอนทมใชในโรงงานซงเขากนไมไดกบฟอรมาลน เชน สารทระเบดได สารไวไฟ สารออกซไดซ เปนตน ใหผเกยวของทราบ

2. การผลต การใช การปฏบตงานและการจดการดานความปลอดภยฟอรมาลน

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 2.1 มข นตอนปฏบตงานการผลตหรอการใชฟอรมาลน เขยน

เปนลายลกษณอกษร

2.2 มการประเมนความเสยงของการปฏบตงานในกระบวนการผลต การใช และกระบวนการโลจสตกส

2.3 มการประเมนความเสยงตอสงแวดลอมของการปฏบตงานทเกยวของกบฟอรมาลน

2.4 จดใหมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสมกบฟอรมาลนและครบถวนสาหรบพนกงานทปฏบตงาน

2.5 พนกงานสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทเหมาะสมในขณะปฏบตงาน และมการดแล บารงรกษา ใหอยในสภาพพรอมใชงานตลอดเวลา



ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 2.6 จดใหมการตรวจสขภาพประจาปสาหรบพนกงานท

ปฏบตงานกบฟอรมาลน

2.7 มการตรวจวดการรวไหลของฟอรมาลนดวยอปกรณอยางงาย เชน portable analyzer หรอ detector tube เปนตน

2.8 มแผนการซอมบารงและกาหนดการเปลยนอะไหลของอปกรณทเกยวของกบฟอรมาลนเปนลายลกษณอกษร

3. ถงเกบและการจดเกบฟอรมาลนในถงเกบ

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 3.1 ถงเกบฟอรมาลนสรางตามมาตรฐานความปลอดภยเปนท

ยอมรบ เชน API เปนตน

3.2 ถงเกบอยในสภาพด ไมมรอยรวซม ไมมกลนฉนของฟอรมาลนรอบ ๆ ถงเกบ

3.3 มระบบบาบดไอและกาซฟอรมาลดไฮดโดยไมปลอยออกสบรรยากาศ

3.4 ถงเกบฟอรมาลนทาจากวสดทเปนสแตนเลสชนด 304 หรอสแตนเลสทมมาตรฐานสงกวา เชน ชนด 316

3.5 มอปกรณสาหรบวดปรมาณฟอรมาลนเหลวภายในถงเกบ 3.6 มขอความระบวาเปนถงเกบฟอรมาลน พรอมสญลกษณ

ความเปนอนตราย

3.7 มเขอนกนรอบถงเกบฟอรมาลนเพอกกสารในกรณรวไหล 3.8 มอปกรณระงบเหตฉกเฉน ณ บรเวณใกลกบถงเกบ เชน

อปกรณดบเพลง อปกรณสาหรบระงบเหตรวไหล

3.9 มแผนและขนตอนปฏบตงานเปนลายลกษณอกษร เรองการตรวจสอบถงและการซอมบารงอปกรณสวนควบของถงเกบฟอรมาลน

3.10 มข นตอนปฏบตงานตามมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานในทอบอากาศ

3.11 มระบบการขออนญาตทางานในทอบอากาศ เมอตองปฏบตงานในถงเกบ

4. แทงกเพอการขนสงฟอรมาลน

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 4.1 แทงกยดตดกบตวรถขนสงมทะเบยนแทงกถกตองตาม

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม มรหสแทงก L4BN

4.2 รถขนสงทมแทงกยดตดกบตวรถตองตดปายแสดงความเปนอนตรายและหมายเลขสหประชาชาตของฟอรมาลน



ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 4.3 มการทดสอบตรวจสอบแทงกทยดตดกบตวรถขนสงทก 3

ป ตามรายการทกฎหมายกาหนด

5. บรรจภณฑและการจดเกบ

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 5.1 มข นตอนปฏบตงานทหามการจดเกบฟอรมาลนในบรเวณ

ใกลเคยงกบสารไวไฟและสารทเขากนไมได

5.2 ใชบรรจภณฑชนดทไดมาตรฐานตามขอกาหนดของการขนสงสนคาอนตราย

5.3 บรรจภณฑทใชบรรจฟอรมาลนอยในสภาพทสมบรณ 6. การขนยาย ขนถายและขนสง

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 6.1 มการระบายอากาศทดในบรเวณทมการขนยาย ขนถาย


6.2 มข นตอนปฏบตงานสาหรบการขนยาย ขนถาย และขนสงเปนลายลกษณอกษร และสามารถเหนได ณ จดปฏบตงาน

6.3 ในขนตอนปฏบตงาน มการระบถงขนตอนการรดบรรจภณฑทกใบใหแนนหนาเมอขนยายขนรถขนสง

6.4 รถขนสงบรรจภณฑฟอรมาลนมคอกกนและมอปกรณรดบรรจภณฑขณะขนสง

6.5 มอปกรณชวยขนยายบรรจภณฑลงจากรถอยางปลอดภย 6.6 มระเบยบปฏบตหามกลงทงบรรจภณฑลงจากรถขนสง 6.7 มการตรวจสอบและบนทกระดบของฟอรมาลนในถงเกบ

ทกครงกอนการเตมฟอรมาลนเขาถงเกบ

6.8 มระบบตรวจสอบการเตมฟอรมาลนเขาถงเกบไมใหเกน ปรมาณสงสดทกาหนด

6.9 ในกรณขนสงโดยรถแทงก มการขนถายฟอรมาลนจากทางดานลางของแทงก (Bottom loading)

6.10 การขนถายสารฟอรมาลนควรมทงทอของเหลวและทอไอยอนกลบ (vapor return line) หากไมมทอไอ ตองมระบบดกไอไปยงระบบบาบดไอระเหยของสาร

6.11 มปายระบประเภทสนคาอนตรายตดทรถขนสง ไดแก Class 8 สาหรบฟอรมาลน UN 2209 และ Class 3 สาหรบฟอรมาลน UN 1198

6.12 มปายระบรหสความเปนอนตรายและหมายเลขสหประชาชาต ตดทรถขนสง ไดแก รหส 80 สาหรบฟอรมาลน UN 2209 และรหสความเปนอนตราย 38 สาหรบฟอรมาลน UN 1198



ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 6.13 มฉลากแสดงประเภทสนคาอนตรายตดอยทบรรจภณฑ

ของสารเคมอนตราย

6.14 พนกงานทปฏบตงานขนยาย ขนถาย ขนสง สวมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลอยางเหมาะสมกบงานทปฏบต

7. การระงบเหตฉกเฉนและปฐมพยาบาล

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 7.1 มแผนฉกเฉนเขยนเปนลายลกษณอกษรทระบถงขนตอน

การปฏบตในกรณฉกเฉนเกยวกบฟอรมาลน

7.2 จดใหมอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลสาหรบกรณฉกเฉนอยางเพยงพอสาหรบพนกงานทเกยวของ

7.3 ใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลทไดมาตรฐานและเหมาะสมกบการใชงานกบฟอรมาลน

7.4 มระบบหยดอตโนมตเพอหยดการทางานในกรณฉกเฉน 7.5 มอปกรณดบเพลงอยางเพยงพอ และพรอมใชงาน 7.6 มอปกรณระงบเหตฟอรมาลนรวไหล และพรอมใชงาน 7.7 มอปกรณตรวจวดทศทางลมซงสามารถเหนไดชดเจน 7.8 มระบบการรายงานอบตเหตทเกยวของกบฟอรมาลน 7.9 มระบบการสบหาสาเหตของอบตเหตและสรปมาตรการ

ปองกนและแกไขทกครง

7.10 จดใหมหมายเลขโทรศพทใชเฉพาะในกรณฉกเฉน รบแจงเหตไดตลอด 24 ชวโมง

7.11 มการสอสารหมายเลขโทรศพทฉกเฉนใหผทเกยวของทราบ 7.12 มการซอมแผนฉกเฉนอยางนอยปละ 1 ครง 7.13 มการซอมแผนฉกเฉนรวมกบโรงงานขางเคยง 7.14 มบนทกการตรวจสอบฝกบวฉกเฉนและทลางตาฉกเฉน 7.15 มอปกรณเพอการปฐมพยาบาลจดเกบใกลบรเวณท

ปฏบตงานกบฟอรมาลนและมสภาพพรอมใชงาน

7.16 มหมายเลขตดตอแพทย และสถานพยาบาลทอยใกลเคยง 7.17 มขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง (TREMCARD)

8. การจดการของเสย

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 8.1 มข นตอนการปฏบตงานเปนลายลกษณอกษรเรองการ

จดการของเสยทเกดขนจากการผลตและการปฏบตงาน

8.2 มระบบกาจดของเสยทเปนกาซและไอระเหย



ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 8.3 มการคดแยกของเสยและสารปนเปอนฟอรมาลน 8.4 มการตดปายเพอบงบอกประเภทและขอมลของเสยและ

วสดปนเปอนฟอรมาลน

8.5 ใชภาชนะสาหรบเกบของเสยเหมาะสมกบประเภทของเสยและวสดปนเปอนฟอรมาลน

8.6 มการกาหนดพนทเกบของเสยชดเจนและแยกตางหากจากพนทเกบสารเคมอน

8.7 มการขออนญาตดาเนนการเกยวกบการจดการของเสยและสารปนเปอนฟอรมาลนถกตองตามประกาศกรมโรงงานอตสาหกรรม

9. การฝกอบรมเพอการทางานทปลอดภย

ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 9.1 มแผนการฝกอบรมประจาปเกยวกบการจดการความ

ปลอดภยฟอรมาลน

9.2 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองขอมลพนฐาน สมบต ประโยชนและอนตรายของฟอรมาลน

9.3 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองกระบวนการผลตและการปฏบตงานทเกยวของกบฟอรมาลน

9.4 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองขอมลความปลอดภย (Safety Data Sheet) ฟอรมาลน

9.5 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

9.6 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองขอควรปฏบตเมอเกดเหตฉกเฉน และการซอมแผนฉกเฉน

9.7 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองการปฐมพยาบาลอนเนองจากไดรบสมผสฟอรมาลน

9.8 ในกรณทบรษทเปนผขนสงฟอรมาลนเอง บรษทมหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองการขบขอยางปลอดภย

9.9 ในกรณทบรษทเปนผขนสงฟอรมาลนดวยรถแทงก บรษทมหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองรถแทงกและอปกรณสาหรบรถขนสง

9.10 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองขนตอนการปฏบตงานในการขนถายฟอรมาลนจากถงเกบเขารถแทงก



ขอ การจดการและขอปฏบต คะแนน หมายเหต / ขอควรปรบปรง 9.11 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรอง

ขนตอนการปฏบตงานในการขนถายฟอรมาลนจากรถแทงกเขาถงเกบ

9.12 มหลกสตรการฝกอบรมพนกงานและผเกยวของในเรองขนตอนการปฏบตงานในระหวางการขนสง ในกรณทเปนผขนสง

สรปผลการตรวจสอบโรงงาน

หมวด หมวดการจดการและขอปฏบต คะแนนทได คะแนนเตม รอยละ 1 การสอสารความเปนอนตรายฟอรมาลนทใชหรอผลต 2 การผลต การใช การปฏบตงาน และการจดการดานความ

ปลอดภยฟอรมาลน

3 ถงเกบและการจดเกบฟอรมาลนในถงเกบ 4 แทงกเพอการขนสงฟอรมาลน 5 บรรจภณฑและการจดเกบ 6 การขนยาย ขนถายและขนสง 7 การระงบเหตฉกเฉนและปฐมพยาบาล 8 การจดการของเสย 9 การฝกอบรมเพอการทางานทปลอดภย รวมคะแนน

หมายเหต คะแนนทได : รวมหวขอทไดคะแนน 1 ทงหมดของแตละหมวด คะแนนเตม : รวมหวขอทไดคะแนน 0 และ 1 ทงหมดของแตละหมวด (ไมรวมหวขอทมเครองหมาย x) รอยละ : สดสวนเปนรอยละของคะแนนทไดกบคะแนนเตม



อกษรยอและคาอธบาย ACGIH American Conference of Gevernmental Industrial Hygienists หมายถง สมาคม

นกสขศาสตรอตสาหกรรมภาครฐของประเทศสหรฐอเมรกา ADR The European Agreement Concerning the International Carriage of

Dangerous Goods by Road หมายถง ขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายระหวางประเทศทางถนนของสหภาพยโรป

ANSI American National Standards Institute สถาบนมาตรฐานแหงชาตของสหรฐอเมรกา API American Petroleum Institute หมายถง สถาบนปโตรเลยมแหงสหรฐอเมรกา ASME Ameican Society of Mechanical Engineers หมายถง สมาคมวศวกรรมเครองกล

แหงสหรฐอเมรกา มหนาทกาหนดรหสมาตรฐานทางวศวกรรม และเผยแพรความรและเทคโนโลย

AS/NZS Australian/New Zealand Standard มาตรฐานซงกาหนดโดยคณะกรรมการมาตรฐานแหงประเทศออสเตรเลยและนวซแลนด

ASTM American Society for Testing and Materials เปนสมาคมวชาชพ ทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทกาหนดและจดทามาตรฐานทาหนาทสงเสรมสนบสนน ทางดานวชาการ เพอเปนการชวยเหลออตสาหกรรม หนวยงานของรฐ และสาธารณชนทวไป โดยการพฒนามาตรฐาน ทเกยวของกบ ลกษณะและการทางาน ของวสด ผลตภณฑ การบรการ ระบบการใชงาน

BCF Bioconcentration Factor เปนสดสวนความเขมขนของสารเคมในเนอเยอจลชพในนาตอความเขมขนของสารเคมนนในนา

CAS Number Chemical Abstracts Service Registry Number หมายถง หมายเลขขนทะเบยนของสารเคม

EC Number European Commission Number หมายถง หมายเลขสารเคมของคณะกรรมาธการยโรป

EC50 เปนปรมาณความเขมขนของสารเคมททาใหสตวนามความผดปกต 50% EINECS European Inventory of Existing Chemical Substances หมายถง หมายเลข

สารเคมทมอยในยโรป EN EN Standards หรอ European Committee for Standardization คณะกรรมการ

มาตรฐานแหงสหภาพยโรป EPA Environmental Protection Agency หมายถง องคกรพทกษสงแวดลอม ER Guide Emergency Response Guidebook เปนคมอแนะนาการตอบโตเหตฉกเฉนในการ

ขนสงวตถ/สนคาอนตรายในขนแรก ของประเทศสหรฐอเมรกา



ERPG Emergency Response Planning Guideline เปนขอแนะนาแผนโตตอบเหตฉกเฉนทระดบความเขมขนของไอสารเคมตางๆ ERPG 1 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทไมมผลตอสขภาพ (Without Heal Effect) เมอมระยะเวลาการสมผสซา ๆ ตลอด 1 ชวโมง และอาจสามารถไดรบกลนได ERPG 2 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทมผลเสยตอสขภาพ (Adverse Health Effect) หรอไมกลบคนสสภาพเดม (Irreversible Health Effect) ทาใหรางกายออนแองายตอการเจบปวย เมอมระยะเวลาการสมผสซา ๆ ตลอด 1 ชวโมง ERPG 3 – ระดบความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทมผลตอสขภาพแบบรายแรงถงขนเสยชวต เมอมระยะเวลาการสมผสซา ๆ ตลอด 1 ชวโมง

GHS Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals การจาแนกประเภทและการตดฉลากสารเคมทเปนระบบเดยวกนทวโลก

HAZCHEM Hazardous Chemical เปนระบบปายเตอนสาหรบการขนสงวตถอนตรายและถงจดเกบสารเคมอนตราย

IARC International Agency for Research on Cancer หมายถง องคกรนานาชาตเพอการวจยมะเรง

IBCs Intermediate Bulk Container บรรจภณฑขนาดกลาง ทาจากพลาสตกครอบดวยโครงเหลกเพอเสรมความแขงแรง

IDLH Immediately Dangerous to Life and Health เปนความเขมขนของไอสารในบรรยากาศทเปนอนตรายตอชวตและสขภาพอยางทนททนใด

IMDG The International Maritime Dangerous Goods Code ขอจากดการขนสงตามขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางทะเลระหวางประเทศ

ISO International Organization for Standardization องคการระหวางประเทศวาดวยการมาตรฐาน

Kow Octanol-Water Partition Coefficient เปนสมประสทธการแบงสวนของสารทสามารถละลายในออคทานอลตอการละลายนาทจดสมดล

LC50 Lethal Concentration 50 เปนความเขมขนของสารในอากาศหรอในนาททาใหสตวทดลองตายได 50%

LD50 Lethal Dose 50 เปนปรมาณของสารทใหกบสตวทดลองในขณะททดลองในหองปฏบตการแลวทาใหสตวทดลองตาย 50% ในการใหครงเดยว

MSHA Mine Safety and Health Administration องคกรเพอความปลอดภยและสขภาพในกจการเหมองแร

NIOSH The National Institute for Occupational Safety and Health เปนหนวยงานของ



รฐทมบทบาทอยางสงในงานอาชวอนามยและความปลอดภยของประเทศสหรฐอเมรกา

OECD SIDS Organisation for Economic Co-operation and Development Screening Information Data Sets หมายถง รายงานการประเมนเบองตนของชดขอมลการกรองขององคกรความรวมมอและพฒนาทางเศรษฐกจ

OHSAS 18001 Occupational Health and Safety Assessment Series มาตรฐานระบบการจดการอาชวอนามยและความปลอดภย

OSHA Occupational Safety and Health Administration หมายถง องคกรอาชวอนามยและความปลอดภย

PELs Permissible Exposure Limits เปนความเขมขนสงสดทยอมรบไดของไอสารบรรยากาศของอาคารททางาน พจารณาแบงเปน

PEL-TWA เปนคาความเขมขนเฉลยของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานตลอดเวลาการทางาน ซงโดยทวไปคอ 8 ชวโมงตอวน หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห ทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ โดยปราศจากผลกระทบตอสขภาพ

PEL-STEL เปนคาความเขมขนเฉลยของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ ตลอดเวลา 15-30 นาท

PEL-C เปนคาความเขมขนเฉลยสงสดของไอสารในบรรยากาศของอาคารททางานทผปฏบตงานไมควรสมผส ไมวาเวลาใดๆ (ยกเวนจะมการกาหนดเปนอน เชน 5 นาท)

ppm Part per million หนวยวดอตราสวนหนงสวนลาน SCBA Self-Contained Breathing Apparatus เปนอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถง

บรรจอากาศแบบพกพา SDS Safety Data Sheet เปนขอมลความปลอดภย TLV-C Threshold Limit Value – Ceiling Exposure Limit เปนคาความเขมขนของไอสาร

ในบรรยากาศสงสดไมวาเวลาใด ๆ ของการปฏบตงาน TLV-STEL Threshold Limit Value – Short Term Exposure Limit เปนคาความเขมขนของ

สารทคนงานสมผสในชวงเวลา 15 นาทตอเนองกนโดยไมเกดอนตรายจากการระคายเคองอนตรายเรอรงตอเนอเยอ หมดสต ซงถาความเขมขนของสารสงขนมาถงระดบ STEL ไมควรสมผสเกน 15 นาทตอเนองกน และไมควรมากกวา 4 ครงตอวน แตละครงควรหางกนอยางนอย 60 นาท

TLV-TWA Threshold Limite Value – Time Weighted Average เปนคาความเขมขนเฉลยของไอสารในบรรยากาศตลอดเวลาการทางาน ซงโดยทวไปคอ 8 ชวโมงตอวน หรอ 40 ชวโมงตอสปดาห ทผปฏบตงานอาจสมผสซาๆ โดยปราศจากผลกระทบตอสขภาพ



TP2 Thai Provision Volume 2 เปนขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางถนนของประเทศไทย ซงแปลและเรยบเรยงจาก Restructured ADR 2003 European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road

TREMCARD Transport Emergency Card หมายถง ขอมลการระงบเหตฉกเฉนในขณะขนสง LEL Lower Explosive Limit เปนคาความเขมขนของไอสารในบรรยากาศตาสด (คดเปน

เปอรเซนต) ทสามารถเกดการระเบดไดเมอสมผสกบแหลงจดตดไฟ (Ignition Source) UEL Upper Explosive Limit เปนความเขมขนของไอสารในบรรยากาศสงสด (คดเปน

เปอรเซนต) ทสามารถเกดการระเบดไดเมอสมผสสกบแหลงจดตดไฟ (Ignition Source)

UN Class United Nations Class เปนการจาแนกสารเคมหรอวตถอนตรายออกเปน 9 ประเภท เพอใชในการขนสง โดย United Nations Committee of Experts on the Transport of Dangerous Goods สาหรบในประเทศไทย กใชการจาแนกสารเคมตาม UN Class เชนเดยวกน ตามประกาศกรมการขนสงทางบก เรองกาหนดประเภทหรอชนดของวตถอนตราย

UN Mark United Nations Mark เปนการรบรองมาตรฐานบรรจภณฑสาหรบสนคาอนตรายตามระบบ UNTDG

UN Number United Nations Number เปนระบบเลขอางอง 4 หลก ของสารอนตรายตามขอกาหนดขององคกรสหประชาชาต (UN Recommendation on the Transport of Dangerous Goods, 10th edition) ใชประโยชนรวมกบขอแนะนาของสหประชาชาต เพอการตอบโตเหตฉกเฉนในระหวางการขนสง

UNTDG United Nations Recommendations on the Transport of Dangerous Goods เปนขอแนะนาของสหประชาชาตทเสนอแนะสาหรบการขนสงสนคาอนตราย



เอกสารอางอง ลาดบ รายละเอยด

1 J.Frederic Walker, Formaldehyde, third edition, 1964 2 IUCLID OF FORMALDEHYDE, European Chemicals Bureau, European Commission,

2000 3 Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS), Third

revised edition, United Nations, New York and Geneva, 2009 4 ADR, European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods

by Road, United Nations, New York and Geneva, January 2009 5 Safety Data Sheet – Formaldehyde; Celanese, Merck, Sigma-Aldrich, United Agri Product

Canada, 6 Australian Chicken Meat Federation (ACMF) Inc., Guidelines for Safe Working Practices

– Formaldehyde, January 1995 7 OSHA, Substances Technical Guidelines for Formalin, April 2006 8 National Chemical Emergency Center, Dangerous Goods Emergency Action Code List

2009 9 สานกควบคมวตถอนตราย กรมโรงงานอตสาหกรรม “พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535”

พ.ศ. 2543 10 สานกควบคมวตถอนตราย กรมโรงงานอตสาหกรรม “บญชรายชอวตถอนตรายฉบบรวม” พ.ศ.

2543 11 กรมการขนสงทางบก กระทรวงอตสาหกรรม “ขอกาหนดการขนสงสนคาอนตรายทางถนนของ

ประเทศไทย (TP2)”



เวบไซต ลาดบ รายละเอยด

1 TOXNET, Toxicology Data Network, Hazardous Substances Data Bank (HSDB), FORMALDEHYDE; http://toxnet.nlm.nih.gov/cgi-bin/sis/search/f?./temp/~XxQATa:1

2 How to Prevent Runaway Reactions, Case study: Phenol-Formaldehyde Reaction Hazards, US EPA, August 1999; http://www.epa.gov/oem/docs/chem/gpcasstd.pdf

3 ฐานความรเรองความปลอดภยดานสารเคม; http://www.chemtrack.org/Chem.asp 4 Wikipedia, the free encyclopedia, Formaldehyde;

http://en.wikipedia.org/wiki/Formaldehyde 5 ศนยขอมลวตถอนตรายและเคมภณฑ, กรมควบคมมลพษ;

http://msds.pcd.go.th/searchID.asp 6 FormaCare, The Formaldehyde Sector Group of CEFIC,

http://www.formacare.org/index.php?id=9



เงอนไขการจดเกบสารเคมและวตถอนตรายตามตารางการจดเกบ 1. การจดเกบของเหลวไวไฟ และกาซภายใตความดนในภาชนะบรรจขนาดเลก (กระปองสเปรย)

สามารถจดเกบไดโดยมเงอนไขดงน ตองจดใหมการระบายอากาศ และปรมาณการจดเกบสารตองไมเกน 60% ของปรมาณการจดเกบทงหมด ทงนปรมาณรวมของของเหลวไวไฟและกาซภายใตความดนในภาชนะบรรจขนาดเลก (กระปองสเปรย) ตองไมเกน 100,000 ลตร

2. กาซภายใตความดนในภาชนะบรรจขนาดเลก (กระปองสเปรย) เกบคละกบสารพษได โดยมเงอนไขตอไปน หองทมผนงทนไฟขนาดพนทตองไมเกน 60 ตารางเมตร และปรมาณการจดเกบสารไมเกน 60% ของปรมาณการจดเกบทงหมด อณหภมของหองตองไมเกน 50 OC ตองมการระบายอากาศ และตองมทางออกฉกเฉน 2 ทาง ทางออกฉกเฉนทงสองทางตองมอปกรณดบเพลงประเภทผงเคมแหง ABC ขนาด 6 กโลกรม แหงละ 1 เครอง ถาหองเกบมขนาดใหญกวา 60 ตารางเมตร การเกบวตถอนตรายเหลานตองจดเกบแบบแยกหางดวยวธการทเหมาะสมหรอแยกบรเวณ

3. วสดทเปนสาเหตใหเกดการลกตดไฟหรอลกลามไดอยางรวดเรว เชน วสดทใชทาบรรจภณฑ ควรจดเกบแยกบรเวณออกจากสารพษหรอของเหลวไวไฟ

4. ผลตภณฑทไมทาปฏกรยากบสารอนในขณะเกดอบตเหต สามารถเกบคละกนไดโดยการจดเกบแบบแยกหาง เชน แยกออกจากกน โดยมกาแพงกน เวนระยะปลอดภยใหหาง เกบในบอแยกจากกน หรอในตเกบทปลอดภย

5. หองเกบรกษาใหจดเกบกาซภายใตความดนไดไมเกน 50 ทอ ในจานวนดงกลาวอนญาตใหเกบเปนกาซภายใตความดนทมคณสมบตไวไฟ ออกซไดซ หรอกาซพษ เกบรวมกนไดไมเกน 25 ทอ สารตดไฟได (ประเภท 8A และ 11) (ยกเวนของเหลวไวไฟ) อาจนามาเกบรวมได โดยจดเกบแบบแยกหางจากกาซภายใตความดนดวยผนงททาจากวสดทไมตดไฟ ทมความสงอยางนอย 2 เมตร และมระยะหางจากผนงอยางนอย 5 เมตร

6. อนญาตใหเกบคละได ถามขอกาหนดความปลอดภยสาหรบสนคาคงคลงทงหมด โดยใหเปนไปตามขอกาหนดการจดเกบวตถอนตรายประเภท 2B

7. อนญาตใหเกบคละกบของเหลวไวไฟทมจดวาบไฟสงกวา 60OC ถาการเกบคละกนนไมทาใหเกดปฏกรยาทเปนอนตราย (การลกตดไฟและ/หรอใหความรอนออกมา หรอใหกาซไวไฟ หรอใหกาซททาใหเกดภาวะการขาดออกซเจน หรอใหกาซพษ หรอทาใหเกดบรรยากาศของการกดกรอน หรอทาใหเกดสารทไมเสถยร หรอเพมความดนจนเปนอนตราย) หากพบวามโอกาสเกดอนตรายตามทกลาวใหจดเกบโดยเวนระยะหางทปลอดภย (5 เมตร)

8. สารตดไฟทมคณสมบตความเปนพษ (ประเภท 6.1A) เกบคละกบของแขงไวไฟ (ประเภท 4.1B) ได 9. หามเกบของเหลวไวไฟ (ประเภท 3A) คละกบสารกดกรอนทบรรจในภาชนะทแตกงาย ยกเวนม

มาตรการปองกนไมใหสารทาปฏกรยากนได ในกรณทเกดอบตเหตขน 10. อนญาตใหเกบคละกนได ยกเวนกาซไวไฟ



11. ตองจดทามาตรการปองกนเพมเตมเพอใหเกดความปลอดภยในการเกบรกษาโดยไดรบความเหนชอบจากกรมโรงงานอตสาหกรรม

12. ของแขงไวไฟ (ประเภท 4.1A) ทมคณสมบตการระเบดอาจเกบคละกบสารอน คอ ประเภท 3B 4.1B 8A 8B 10 11 12 หรอ 13 ได ถาระยะหางทปลอดภยซงจดไวเพอปองกนอนตรายทจะมตอบรเวณโดยรอบอาคารคลงสนคามเพยงพอหรออาจตองกาหนดใหมากขน ซงตองตรวจสอบเปนกรณ ๆ ไป

13. อนญาตใหเกบสารเปอรออกไซดอนทรย (ประเภท 5.2) คละกบของแขงไวไฟ (ประเภท 4.1B) ได 14. อนญาตใหเกบคละกบดนขบ (propellants) และตวจดชนวน (radical initiators) ถาสารนนไมม

สวนผสมของโลหะหนก 15. การเกบสารออกซไดซ (ประเภท 5.1B) อาจอนญาตใหเกบคละสารตดไฟทมคณสมบตความเปนพษ

(ประเภท 6.1A) และสารไมตดไฟทมคณสมบตความเปนพษ (ประเภท 6.1B) ไดซงสามารถเกบไดปรมาณสงถง 20 เมตรกตน โดยตองมมาตรการความปลอดภยดงน อาคารคลงสนคาตองมระบบเตอนภยไฟไหม ระบบดบเพลงอตโนมต และทมผจญเพลงระดบกงมออาชพของบรษท (พนกงานบรษททาหนาทดบเพลงอยางเดยวพรอมมรถดบเพลงของบรษท) ถามสารไมถง 1 เมตรกตน ไมตองมมาตรการเสรมดงกลาว

16. การเกบสารเปอรออกไซดอนทรยรวมกบสารเคมและวตถอนตรายอน ๆ จาเปนตองออกแบบและตรวจสอบแตละกรณวาระยะหางปลอดภย (ระหวางอาคารคลงสนคาและชมชน) ทกาหนดขนโดยรอบอาคารคลงสนคามเพยงพอหรอตองกาหนดใหมากขน เพอปองกนโอกาสทจะเกดอนตราย

17. ใหพจารณาตามขอกาหนดดานความปลอดภยเฉพาะของสารแตละประเภท 18. วสดกมมนตรงสควรแยกจดเกบตามขอกาหนดดานความปลอดภยของทบวงการพลงงานปรมาณ

ระหวางประเทศ (International Atomic Energy Agency; IAEA) และไดรบการอนมตจากหนวยงานของรฐทเกยวของ



ภาคผนวก ข ระดบของชดปองกนอนตรายสารเคม

ระดบ A (Level A) หมายถง ชดปองกนไอระเหยของสารเคม (Vapour-tight Chemical

Protective Clothing) สามารถปองกนรางกายทกสวน ตองใชรวมกบอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (SCBA) ชดปองกนระดบนมหลายแบบ ระดบ B (Level B) หมายถง ชดปองกนสารเคมเหลว (Liquid-tight Chemical Protective Clothing) ไมสามารถปองกนการซมผานของไอระเหยได ตองสวมใสรวมกบอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (SCBA) หากเปนของเหลวไวไฟ ตองสวมชดระดบนในการดบเพลง ระดบ C (Level C) หมายถง ชดดบเพลงทสามารถปองกนความรอนได ตองสวมรวมกบอปกรณปกปองทางเดนหายใจชนดถงบรรจอากาศแบบพกพา (SCBA) ชดนไมไดออกแบบใหใชในการกภยสารเคม แตสามารถใชไดในพนททไมสมผสโดยตรงกบสารเคม หรอใชในการชวยชวตผบาดเจบออกจากพนทเกดเหต ระดบ D (Level D) หมายถง ชดปฏบตงานในสภาพการทางานปกต การปกปองเพยงพอสาหรบสภาพทไมมสารเคมกระเดน ไมตองจมแชในสารเคม ไมมการหายใจเอาสารเคมโดยไมคาดคด หรอสมผสสารเคมในระดบทเปนอนตราย

คํานําoaep.diw.go.th/safety/wp-content/uploads/2015/01/... · 2015-01-15 ·...

Documents

Transcript of คํานําoaep.diw.go.th/safety/wp-content/uploads/2015/01/... · 2015-01-15 ·...