รายงานผลการวิจัย เรื่อง...

1

รายงานผลการวจย เรอง

กรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

นายจกรพนธ ไพบลยสวสด

รายงานฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปศาสตรบณฑต

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

พทธศกราช 2556

2

จกรพนธ ไพบลยสวสด 2556: กรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษาหลก : ผชวยศาสตราจารยภาคม บ ารงสข

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษาประวตของนายสนย กลนบปผา (2)วสด อปกรณและการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา ประชากรทใชในครงน คอ ชางผลตขลยเพยงออ กลมตวอยางในการวจยครงน คอ นายสนย กลนบปผา โดยการใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง เนองจากนายสนย กลนบปผาเปนชางผลตเครองดนตรประเภทเปาทมคณภาพและมความประณต อกทงยงเปนนกดนตรทมความ

ผลการวจยพบวา (1)ประวตของนายสนย กลนบปผา จากการศกษาพบวา นายสนย กลนบปผา เปนบตรคนท 5 ในจ านวนพนองทงหมด 6 คน (2)อตลกษณขลยเพยงออของจาเอกสวรรณ ศาสนนนท มทงความประณตและคณภาพของเสยงทไพเราะและสญญาลกษณ เปนกนหอย 2เสน ตรงปลายขลย

3

กตตกรรมประกาศ ในการท าวจยฉบบน จะไมส าเรจลลวงไปไดหากปราศจากค าปรกษา และแนะน าทดยงของผชวยศาสตราจารยภาคม บ ารงสข ประธานกรรมการสอบการวจย ทไดกรณาตรวจสอบแกไขและใหค าแนะน าตางๆ ในการท าวจยดวยความเมตตาโดยตลอด ขอกราบขอบพระคณนายสนย กลนบปผา ททานไดสละเวลามาใหความร ขอมล และค าแนะน าตางๆแกผวจยดวยความเตมใจและดวยความเมตตาเปนอยางยงในตลอดระยะเวลาการเกบขอมลภาคสนาม อกทงยงใหการตอนรบดวยอธยาศยทดยง ขอขอบคณนางสาวเกศน เพญจนทร ทคอยเปนผชวยในการถายภาพ การบนทกวดโอ จนงานวจยมความสมบรณ ตลอดระยะเวลาการเกบภาคสนาม สดทายนขอกราบขอบพระคณอยางสงตอครอบครว ทเปนก าลงใจส าคญอยางยง ทท าใหมแรงและพลง สามารถผานพนอปสรรคตางๆ มาไดถงทกวนน เปนก าลงใจทคอยชวยเหลอในทกสงทกอยาง

จกรพนธ ไพบลยสวสด 28 มนาคม 2557

4

ค าน า

รายงานผลการวจยฉบบนเปนสวนหนงของวชาหลกและระเบยบวธวจยทางดนตร (01385494) ของสาขาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ปการศกษา 2556 ซงเปนผลการศกษาจากการเกบขอมล การสมภาษณ เรองราวตางๆ ทเกยวของกบกรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา ซงเปนชางผลตขลยเพยงออทมฝมอ เพอใหขอมลตางๆมการเปดกวางออกไป

ขาพเจาหวงเปนอยางยงวารายงานผลการวจยฉบบน คงเปนประโยชนแกผทสนใจทกทานทตองการศกษาความรตางๆ เพอใหศลปวฒนธรรมของไทยคงอยสบไป หากผดพลาดประการใด ขาพเจาตองขออภยไว ณ โอกาสนดวย

นายจกรพนธ ไพบลยสวสด นสตชนปท 3

สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

5

สารบญ

หนา บทคดยอ กตตกรรมประกาศ ค าน า บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของโครงการ 1 บทท 2 เอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

1.ความหมายของขลยเพยงออ 5 1.1ความเปนมาของขลยเพยงออ 6 1.2ลกษณะของขลยเพยงออ 12

2.การผลต 18 2.1ความหมายของการผลต 18 2.2วสดอปกรณในการผลตขลยเพยงออ 19 2.3.ขนตอนการผลตขลยเพยงออ 21

3.การสมภาษณ 22 3.1ความหมายของการสมภาษณ 22 3.2ขนตอนการสมภาษณ 24

4. การสงเกต 33 4.1 ความหมายของการสงเกต 33 4.2 หลกการสงเกต 35 5. งานวจยทเกยวของ 37 บทท 3 วธการด าเนนงาน

ประชากรและกลมตวอยาง 38

บทท 4 ผลการศกษา การศกษากรรมวธการผลต ขลยเพยงออ ของนายสนย กลนบปผา 42

6

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 5 สรปผล อภปราย ขอเสนอแนะ สรปผล 59 บรรณานกรม 65 ภาคผนวก ภาคผนวก ก ประวตนายสนย กลนบปผา 67 ภาคผนวก ข ประวตผท าวจย 69

7

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1.ขลยเพยงออ 8 2.ลกษณะขลยเพยงออ 12 3.ดากขลย 12 4.รปากนกแกว 13 5.เลาขลย 14 6.รนวค า 15 7.รบงคบเสยง 16 8.รรอยเชอก 17 9.รตงเสยง 18 10.นายสนย กลนบปผา 42 11.ไมเนอแขง 43 12.ไมสกหน 44 13.กระดาษทรายเบอร 1 44 14กระดาษทรายเบอร 2 45 15.กระดาษทรายเบอร 3 45 16.เทยนขผง 46 17.แลกเกอร 46 18. เครองกลง 47 19.เครองกลง 47 20.สวานแทน 48 21.มดแกะปากนกแกว 48 22.มดควานร 49 23.ดอกสวานเบอร 17/64 ส าหรบเจาะรนว 49 24.ดอกสวานเบอร 3/16 ส าหรบเจาะรปากนกแกว 50 25.ดนสอ 50 26.ไมกระสวน 51

8

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา

27.เลอย 51 28.เหลกทอน 52 29.บลอกเจาะร 52 30.รปรางและขนาดของไมทเตรยมน ามาท าเลาขลย 53

31.น าทอนไมเขาเครองกลงเพอท าการกลงใหกลม 54 32.เขาเครองกลงเพอควานรตรงกลาง 54 33.เขาเครองกลงเพอควานรตรงกลาง 55 34.เจาะรดวยดอกสวาน ความยาวขนาดกลาง 55 35.เจาะรดวยดอกสวาน ความยาวขนาดกลาง 56 36.ใชมดควานเกบรายละเอยด 56 37.ท ารปากนกแกว 57 38.ท าดากขลย 57 39.ใสขผงตรงรปากนกแกว 58

1

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของโครงการ

ขลยเปนเครองดนตรไทยประเภทเปา ใชลมเปาใหเกดเสยงโดยเปาลมผานดากและ

ปากนกแกว การท าเสยงใหเสยงเปลยนโดยการปด-เปด รตางๆทอยบนขลย ธนต อยโพธ (2510:72)

ไดใหกลาวถงขลยไววาขลยไววา ทเรยกวาขลย เขาใจวาเปนการเรยกตามเสยงเปาทไดยน นอกจาก

การเปาเพอความบนเทงแลวยงใชเปารวมกบวงเครองสายและวงมโหร กบในวงปพาทยไมนวมและ

วงปพาทยดกด าบรรพอกดวย

ขลยมหนาทตางในการบรรเลงไมวาจะบรรเลงรวมกบวงตางๆหรอจะบรรเลงเดยว โดย

ไพศาส อนทรวงค (:)ไดกลาวไววา

“ ขลยมบทบาทส าคญในวงดนตรไทยหลายๆวงอยมากเชนกน ขลยจงกลายเปน

เครองดนตรทขาดไมไดเลยทเดยว ไมวาจะเปนวงเครองสายตางๆ วงมโหร วงปพาทยไม

นวมและวงปพาทยดกด าบรรพ เปนตน ดงท สงบศก ธรรมวหาร ไดกลาวไววา ขลยเปน

เครองเปาดงเดมของไทยท าดวยไมไผเปนทสวยงามใชกาบกลวยพนและยางไฟ น าในกาบ

กลวยจะเขาไปในเนอไมไผ จากนนน ามาขดตกแตงเปนลวดลายสวยงาม ขลยม 7 รเรยงกน

เพอเปลยนระดบเสยงตางๆทางปากเปาอดไมปาดหนาเลกนอย ใชเปารวมในวงเครองสาย

วงมโหรหรอจะเลนเดยวกได”

ขลยทท าจากไมไผนนจะดกวาขลยทท าจากไมชนดอนเนองจากไมไผนนมกระบอกโดย

ธรรมชาตมทงผวดานนอกและผวดานใน ดงท ไพศาส อนทรค (:) ไดกลาวไววา วธเลอกขลยและ

ลกษณะของขลยทดควรท าจากไมไผ

2

จากการศกษาคนควาขอมลผวจยไดศกษาแนวทางการวจยทเกยวกบการผลตขลยเพยงออ

ผวจยไดรวบรวมขอมลทเกยวกบการศกษาการวจยกบการผลตขลยพยงออดงน

1.สดธดา มสวสด ( 2544 : 42 ) ไดท าการวจยเรองการผลตซออของนายธรพนธ ธรรมาน

กล จากการวจยพบวาการศกษาครงนมงศกษาเกยวกบการผลตซออ ต งแตวสดและอปกรณ

ตลอดจนขนตอนการผลตและวธการปรบแตงเสยงซออของนายธรพนธ ธรรมนกล

2.กฤษยตช โสภณดลก ( 2544 : 50 ) ไดท าการวจยเรองการผลตซอสามสายของชางจอน

ไทรวมาน จากการวจยพบวาการศกษาครงนมงศกษาการผลตซอสามสาย ศกษาวสดอปกรณ

ขนตอนการผลตซอสามสาย จนถงการเผยแพรความรในการผลตซอสามสายของชางจอน ไทร

วมาน

3.จนดานวรรธน บ ารงเจรญสข ( 2551 : 21 ) ไดท าการวจยเรองการผลตกะโหลกและคน

ทวนกระจบปของนายจกร มงคล จากการวจยพบวาการศกษาครงนมงศกษาประวตความเปนมา

ของกระจบป ศกษากรรมวธการผลตกะโหลกและคนทวนของกระจบปของนายจกร มงคล

จากทกลาวในสงคมปจจบนขลยเพยงออกเปนทแพรหลายอยเหมอนกนเพราะเปนเครอง

ดนตรทเหมาะกบการเรมเลนดนตรไทยพนฐาน มน าหนกเบาสะดวกในการพกพา และยงม

หลกสตรทใหเดกนกเรยนตองเรยนเปนพนฐานในกลมศลปะ วชาดนตรไทย ในโรงเรยนอกดวย

การท าขลยเพยงออในปจจบนนนมหลากหลายชาง หลากหลายวสด ซงแตละชางกมกรรมวธการ

ผลตทเปนเอกลกษณและมความแตกตางกนไป ไมวาจะเปนการน าวสดตางๆมาใช หรอกระทงการ

เลอกขนาดและชนดของไมไม การเจาะรเสยง การท ารปากนกแกว และท ารเปาหรอดากขลย โดย

สงเหลานจะมผลตอความคลองของลม คณภาพของเสยงทได รวมถงความปราณตในการผลตและ

ความใสใจในรายละเอยดตางๆของขลยเพยงออซงแตละชางกจะมความแตกตางกนเฉพาะชางนนๆ

โดยการท าวจยในครงนเลอกทจะศกษากรรมวธการผลตของชางสนย กลนบปผา เพราะวาเปนชาง

3

ทมความช านาญและความเชยวชาญในการผลตขลยและมความเปนเอกลกษณทโดดเดนเปนท

ยอมรบของนกดนตรและบคคลทวไป

วตถประสงคของโครงการ

1.เพอศกษาประวตความเปนมาและลกษณะทางกายภาพของขลยเพยงออ

2.เพอศกษากระบวนการและวธการผลตขลยเพยงอออนเปนเอกลกษณของ

ชางสนย กลนบปผา

3.เพอศกษาประวตของชางสนย กลนบปผาเบองตน

ขอบเขตของการวจย

การศกษาคนควาในครงนศกษาเฉพาะกรรมวธการขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

โดยเรมจากขนตอนแรกของการผลตจนถงขนตอนสดทายของการผลตขลยเพยงออจนเสรจ

สมบรณ

ประโยชนทคาดวาไดรบ

1.ไดขอมลประวตความเปนมาและลกษณะของขลยเพยงออ

2.ไดขอมลกรรมวธการและวธการผลตขลยเพยงอออนเปนเอกลกษณของชางสนย

กลนบปผา

3.ไดขอมลประวตของชางสนย กลนบปผา

4

ระเบยบและวธการวจย

1 คนควารวบรวมขอมลทเกยวกบกรรมวธการผลตขลยเพยงออ

2 เกบขอมลภาคสนาม

3 เรยบเรยงขอมล

4 วเคราะหขอมล

5 สรปขอมล

ระยะเวลาการท าโครงการ

เรมตงแตเดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 - มกราคม พ.ศ.2557

5

บทท 2 เอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

การศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของชางสนย กลนบปผา ไดศกษาเอกสารทเกยวของเพอใชเปนแนวทางในการวจย ดงน

1ความหมายของขลยเพยงออ 1.1ความเปนมาของขลยเพยงออ 1.2ลกษณะของขลยเพยงออ

2.การผลต

2.1ความหมายของการผลต 2.2วสดอปกรณในการผลตขลยเพยงออ 2.3.ขนตอนการผลตขลยเพยงออ

3.การสมภาษณ

3.1ความหมายของการสมภาษณ 3.2ขนตอนการสมภาษณ

4.การสงเกต

4.1ความหมายของการสงเกต 4.2หลกการสงเกต

5.งานวจยทเกยวของ

6

1. ความหมายของขลยเพยงออ ขลยเปนเครองดนตรทมความหมายทนกวชาการหลายทานไดใหขอมลเกยวกบความหมายของขลยเพยงออไว ดงน

วมลศร อปรมย(2544:99) ไดใหวามหมายของขลยไววา

“ แตเดมขลยของเราท าดวยไมรวกปลองยาวๆไวขอปลาย แตเจาะทะลขอ ใชไฟยางใหแหง ตกแตงผวใหไมเกรยมเปนลวดลายสวยงาม ดานหนาเราะรกลมๆเรยงแถว 7 ร ส าหรบปดเปด เพอบงคบเสยงสงต า ตรงทใชเปาไมมลนแบบลนป แตไมอดเตมปลอง ปาดดานลางไวดานหนงใหมชอง ผเปาตองใชรมฝปากของตนอมทมมลางตรงชองนน แตเปดรมฝปกใหลมเปาผานเขาไปจะท าใหเกดเปนเสยง ไมอดนเรยกวา “ดาก” ดานหลงใตดากลงมาเจาะรเปนรรปสเหลยมผนผา แตปาดตอนลางเปนทรงเฉยง ไมเจาะทะลเหมอนดานหนาและดานขาง รนเรยกวา “รปากนกแกว” รนจะท าใหลมทเปาเขาไปหกมมลง ถาอดรนเสยจะไมเกดเสยงดง ดานใตรมปากนกแกวมรอก 1 ร เรยกวา “รนวค า” เพราะเวลาเปาตองใชนวหวแมมอค าปดเปดทรนน ดานขวาเจาะรอกรหนง เรยกวา “รเยอ” โดยปกตแตกอนจะใชเยอในปลองไมไผปดรนน เพอใหเกดเปนเสยงแตกตางเมอตองการ แตปจจบนไมคอยไดใช ทรงดานปลายของเลาขลยเจาะรอก 4 ร ตรงกนขามรขวากบรซาย ใชรอยเชอกส าหรบแขวนเกบหรอใชคลองมอถอจงเรยกวา “รรอย” ขลย 1 เลา จงมร 14 ร การทเรยกวาขลย เขาใจวาเปนการเรยกตามเสยงเปาทไดยน”

พนพศ อามตยกล (2529:49) ไดใหความหมายของขลยไววา

“ขลยน นโดยทวไปเรามกจะนกวามอยางเดยว แทจรงเรามขลยถง 3 ประเภท คอขนาดเลกสดมเสยงสงกวา เราเรยก ขลยหลบ ทเปนขนาดกลางสยงทมลงมาหนอยกคอขลยทนยมใชเปนประจ าในวงดนตรไทย เรยกชอวา ขลยเพยงออ และทมขนาดโตทสด เราเรยกวา ขลยอ ชนดนเสยงต าสด”

7

ธนต อยโพธ (2510:72) ไดใหความหมายของขลยไววา

“ขลย คงจะเปนเครองเปาด งเดมของไทยคดท าขนเอง แตรปรางไปเหมอนกบ “มราล” ของอนเดย ซงเปนเครองดนตรทโปรดปรานของพระกฤษณะและเหมอน Shakuhachi ของญปน เวนแตมราลใชเปาขางอยาง Piccolo สวนขลยของเราและซากฮาชของญปนเปาตรงอยางเปา Clarinet แตเดมมาขลยของเราท าดวยไมรวกแตเดมขลยของเราท าดวยไมรวกปลองยาวๆไวขอปลาย แตเจาะทะลขอ ใชไฟยางใหแหง ตกแตงผวใหไมเกรยมเปนลวดลายสวยงาม ดานหนาเจาะรกลมๆเรยงแถว 7 ร ส าหรบนวปดเปดเพอเปลยนเสยง ตรงทใชเปาไมมลนอยางลนป เขาท าไมอดเตมปลองแตปาดดานลางไวดานหนงใหมชอง ผเปาตองใชรมฝปากของตนอมทมมลางตรงชองนน แตเปดรมฝปกใหลมเปาผานเขาไปในเลาดวยความช านาญ เมอลมทเปาผานเขาไปจะท าใหเกดเปนเสยง ไมอดนเรยกวา “ดาก” ดานหลงใตดากลงมาเจาะรเปนรรป 4 เหลยมผนผา แตปาดตอนลางเปนทางเฉยงไมเจาะทะลเหมอนดานขางและดานหนา รนเรยกวา “รปากนกแกว” ถาอดรปากนกแกวกเปาไมดง ใตรมปากนกแกวลงมาเจาะรอก 1 ร เรยกวา “รนวค า” เพราะเวลาเปาตองใชนวหวแมมอค าปดเปดรนน เหนอรค าเบองหลงและรบนของ 7 รดานหนา แตอยทางดานขวาเจาะรอกรหนง เรยกวา “รเยอ” เพราะโดยปกตแตกอนจะใชเยอในปลองไมไผปดรนน แตตอมาไมคอยไดใช ทรงปลายของเลาขลยมรอก 4 ร เจาะตรงกนขาม แตเหลอมกนเลกนอยรหนากบรหลงตรงกนแตอยสงขนมานดหนอย รขวารซายเจาะตรงกนอยใตลงไปเลกนอย รขวากบรซายนปกตใชรอยเชอกส าหรบแขวนเกบหรอใชคลองมอถอจงเรยกวา “รรอย” รวมทงหมดขลยเลาหนงม 14 รดวยกน ทเรยกวาขลย เขาใจวาเปนการเรยกตามเสยงเปาทไดยน นอกจากการเปาเพอความบนเทงแลวยงใชเปารวมกบวงเครองสายและวงมโหร กบในวงปพาทยไมนวมและวงปพาทยดกด าบรรพอกดวย”

พนพศ อามตยกล (2529:49) ไดใหความหมายของขลยไววา “ขลยนนโดยทวไปเรามกจะ

นกวามอยางเดยว แทจรงเรามขลยถง 3 ประเภท คอขนาดเลกสดมเสยงสงกวา เราเรยก ขลยหลบ ทเปนขนาดกลางสยงทมลงมาหนอยกคอขลยทนยมใชเปนประจ าในวงดนตรไทย เรยกชอวา ขลยเพยงออ และทมขนาดโตทสด เราเรยกวา ขลยอ ชนดนเสยงต าสด”

8

……..(2532:11) ไดใหความหมายของขลยไววา “ขลย เปนเครองดนตรด งเดมของไทย นยมท าจากไมรวก เจาะร 7 ร ส าหรบบงคบเสยงและดานลางมรอก 1 ร ดานขวามรส าหรบปดเยอ (ไมไผหรอหวหอม) กนเสยงแตกอก 1 ร นอกจากจะใชเปารวมวงเครองสาย ปพาทยไมนวม และปพาทยดกด าบรรพดวย”

จากความคดเหนของนกวชาการทไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวา ขลยเพยงออเปนเครองดนตรประเภทเปา ไมมลน ขนาดกลาง ดานหนาเจาะรไวส าหรบเปด-ปดเพอใชในการบงคบเปลยนเสยง นยมน ามาใชบรรเลงรวมกบวงเครองสาย วงเครองสายผสม วงมโหร วงปพาทยไมนวม และวงปพาทยดกด าบรรพ

1.1 ความเปนมาของขลยเพยงออ

ขลยเพยงออเปนเครองดนตรประเภทเปาทมประวตความเปนมาของการเกดเครองดนตรชนดนซงไดมนกวชาการหลายทานไดใหขอมลเกยวกบประวตขลยไวดงน

ภาพท 1 ขลยเพยงออ (http://thai-knife.com/archives/1632เขาถงเมอวนท 14มกราคม 255)

ธนต อยโพธ (2510:72) ไดกลาวไววา “ ขลย คงจะเปนเครองเปาดงเดมของไทยคดท าขนเอง แตรปรางไปเหมอนกบ “มราล” ของ

อนเดย ซงเปนเครองดนตรทโปรดปรานของพระกฤษณะและเหมอน Shakuhachi ของญปน เวนแตมราลใชเปาขางอยาง Piccolo สวนขลยของเราและซากฮาชของญปนเปาตรงอยางเปา Clarinet”

http://thai-knife.com/archives/1632เขาถงเมอวนท%2014มกราคม%20255

9

สงบศก ธรรมวหาร(2545:2) ไดกลาวไววา

“ยคกรงสโขทย ดนตรมการพฒนามากขน พบหลกฐานวาการรองเพลงคลอไปกบดนตร มการใชเครองดนตรประกอบจงหวะ เครองดนตรทเชอวาพบในสมยน คอ พณ กระจบป จะเข ซอดวง ซออ ซอสามสาย ฆอง ป ขลย กลอง วงดนตรทพบคอวงปพาทยทประกอบดวยป ฆอง และกลอง วงบรรณเลงพณทประกอบไปดวยเครองดดและเครองส บทเพลงทเชอวามมาตงแตยคนและยงคงรจกในปจจบนคอเพลงเทพทองเปนเพลงจงหวะเรว ท านองสนๆ”

สโรจร เทยงแท (2547:3)ไดกลาวไววา

“ถงแมเราจะไมสามารถสบคนไดวาขลยก าเนดตงแตสมยใด แตจากเอกสารทางประวตศาสตรของไทยทเรมกอตงเปนอาณาจกรของคนไทย โดยเรมตงแตสมยสโขทย ซงถอวาเปนอาณาจกรแรกของคนไทยในดนแดนไทยปจจบน สมยสโขทยมการประดษฐอกษรไทยขนใช ฉะนนจงขอเรมศกษาขลย ในฐานะทเปนเครองดนตรไทยชนดหนงตงแตสมยสโขทยเปนตนมา

พอขนบางกลางหาว เจาเมองบางยาง กบพอขนผาเมอง เจาเมองราด ไดรวมตวกนก าจดอ านาจของเขมรทมอทธพลอยในบรเวณอาณาจกรละโว อาณาจกรลานนา พอนขนบางกลางหาวและพอขนผาเมอง สามารถขจดอทธพลของเขมรไดส าเรจ และไดสถาปนากรงสโขทยเปนราชธาน โดยมพอนขนบางกลางหาวเปนกษตรย ทรงพระนามวา "พอขนศรอนทราทตย" ชวงเวลาทกรงสโขทยเจรญรงเรองทสดคอ สมยพอขนรามค าแหงมหาราช โดยเฉพาะอยางยงในป พ.ศ. 1827 พอขนรามค าแหงมหาราชไดประดษฐอกษรไทยขน โดยจารกไวทศลาจารก ศลาจารกจงเปนเอกสารส าคญ ถอวาเปนเอกสารขนตนทท าใหเราทราบเรองราวตางๆในสมยสโขทย ศลาจารกหลกท 1 ศลาจารกหลกท 8 ศลาจารกวดพระยน และหนงสอไตรภมพระรวง ไดมการกลาวถงเสยงพาทย เสยงพณ แตรสงข ฆอง กลอง ป ซอ ฉง ปะปนอยทวไป แตไมปรากฏวามชอของ "ขลย" อยเลย กรงศรอยธยาเปนราชธานของไทยอยนานถง 417 ป เปนราชอาณาจกรทยงใหญในดนแดนสวรรณภม มความเจรญรงเรองสงสดในกจการทกดาน ไมวาจะ

10

เปนดานการเมอง การปกครอง การเศรษฐกจ สงคม และศลปวฒนธรรม ทางดานวฒนธรรมไทย โดยเฉพาะทางดานดนตรในสมยอยธยานมเครองดนตรหลากหลายชนดเพมขนมากกวาเดม จนสามารถประสมเปนวงมโหร ปพาทย และเครองสาย ในสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ (พ.ศ. 1991-2031) ไดมการเลนดนตรไทยกนอยางแพรหลาย และไดปรากฏชอของขลยซงเปนเครองดนตรชนดหนงทนยมเลนกนในสมยนน ผคนไดนยมเลนกนอยางแพรหลายจนเกดความเพลดเพลนจนเกนขอบเขต ไดลวงล าเขาไปใกลเขตพระราชฐาน จนกระทงสมเดจพระบรมไตรโลกนาถออกกฏมณเฑยรบาล

กฏมณเฑยรบาล ตอนท 15 วา "แตละประตแสดงราม คอ สระแกว ไอยการหมนโทราวท คอ ผชายหญงเจรจาดวยกนกด... และรองเรอง เปาขลย เปาป ตทบขบร า โหรองนนน... ถาจบไดโทษสามประการ ประการหนงใหสงมหาดไทย ประการหนงใหสงองครกษ ประการหนงใหสงลงหญาชาง"

กฏมณเฑยรบาล ตอนท 20 วา "อนง ในทอน า ในสระแกว ผใดขเรอคฤ เรอปทน เรอกบ และเรอมศาสตราวธ และใสหมวกคลมหวนอนมา ชายหญงนงมาดวยกน อนงชเลาะตดากน รองเพลงเรอ เปาป เปาขลย สซอ ดดจะเข กระจบป ตโทนทบ โหรองนนน ทงนอยการขนสนมหาม ถามไดปราบเกาะกมเอามาถงศาลาใหแกเจาทา แลใหนานาประเทษไปมาในทายสนมได โทษเจาพนกงานถงตาย"

ในขณะเดยวกน ขลยกมบทบาทส าคญในงานพระราชพธของราชส านก จากกฏมณเฑยรบาลขอท 16 ไดก าหนดวา "ชาวดนตรคอยฟงสรเสยง...ครนเสรจ...ขลยน าเพลง..." แสดงใหเหนวา ในสมยกรงศอยธยาขลยจะเปนเครองดนตรทท าหนาทในการเปาน าขนเพลง ในเวลาทพระเจาแผนดนเสดจประทบในงานพระราชพธ และในเพลงยาวไหวครมโหรทแตงขนเมอราวพทธศตวรรษท 24 เรยบเรยงไว มความวา

11

ขอพรเดชเดชาภวนารถ พระบาทปกเกลาเกศ ขาผจ าเรยงเรองมโหร ขอกรบกระจบปร ามะนา โทนขลยฉงฉาบระนาดฆอง ประลองเพลงขบกลอมพรอมหนา ขอเจรญศรสขสวสดทกเวลา ใหปรชาชาญเชยวในเชงพณฯ เมอสมเดจพระเจากรงธนบรทรงมภารกจมาก ตองฟนฟบานเมอง สรางก าลงขวญและก าลงใจใหแกราษฎร และโดยเฉพาะอยางยงในการสรางบานเมอง การปองกนประเทศ และการแกปญหาทางเศรษฐกจ ผลงานทางดานศลปกรรม วรรณกรรม และการดนตร บรรดาชางฝมอและชางศลปถกพมากวาดตอนไปเปนเชลยเปนจ านวนมาก จงท าใหผลงานดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมและการดนตรไมเดนชด ทกอยางยงคงเลยนแบบเหมอนกรงศรอยธยา ในชวงแรกยงคงรปแบบอยธยาตอนปลาย ตอมาศลปะนาฏศลปไดรบการปรบปรงแกไขหลายประการดวยกน โดยเฉพาะในสมยรชกาลท 2พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย นอกจากนยงไดมการประดษฐเครองดนตรใหมๆ เพมขนหลายชนด อาท ฆองวงเลก ระนาดเอกเหลก ระนาดทมเหลก ผลจากการท านบ ารงและสงเสรมศลปการดนตรและนาฏศลปกนอยางจรงจง ทงฝายราชส านกและกลมศลปนพนบาน ในสมยนจงท าใหขลยมบทบาทเดนชดขนกวาเดม ตอมาไดมปรบขนาดของขลย "เพยงออ" ในระดบเสยงลดหลนตางกนไป เพอใหเหมาะสมในการบรรเลงประสมวงทปรบปรงเปนวงประเภทตางๆ เชน ขลยหลบเพยงออใชในวงเครองปชวา วงมโหร และวงเครองสาย เครองค ขลยอใชในวงเครองสายวงใหญ วงปพาทยดกด าบรรพ เปนตน”(http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k01m.html/เขาถงเมอวนท 27 ธนวาคม 2556)

จากความหมายของนกวชาการทไดกลาวมาขางตน ขลยไดมววฒนาการมานานตงแต

โบราณ มการใชวฒนาธรรมเครองดนตรรวมกนในหลายๆประเทศในแถบภมภาคเอเชย สวนในประเทศไทยไดมการพบขอความหรอบนทกตางๆไวเปนชวงสมย ปรากฏพบในยคชวงสมยของไทยมาตลอดไมวาจะเปนกรงศรอยธยามาจนถงยคปจจบน ขลยเปนเครองดนตรไทยทคนไทยไดคดคนขนและไดมการพฒนาเปลยนแปลงปรบปรงสบเนองมาจนถงสมยปจจบน

http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k01m.html/เขาถงเมอวนท%2027%20ธนวาคม%202556

http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k01m.html/เขาถงเมอวนท%2027%20ธนวาคม%202556

12

1.2 ลกษณะของขลยเพยงออ จากการศกษาความหมายและของลกษณะขลยเพยงออ มดงดงน

ภาพท 2 ลกษณะของขลยเพยงออ (http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k03.html เขาถงเมอวนท14 มกราคม 2556 )

1.2.1 ดากขลย

ภาพท 3 ดากขลย ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k03.html

13

กญญาณ ขแดง (๒๕๕๔:๑) ไดกลาววา “เปนตวอด อยดานบนของขลย ลกษณะกลมแลคบแนนกบรองภายในของขลย เจาะรเลกๆ ลาดเอยงไดระดบ เรยกวา รเปา เพอใหลมไปกระทบ และเกดการหกเหทรปากนกแกว นยมท าดวยไมสกทอง” วระ ทองไพบลย (๒๕๔๙:๑๓) ไดกลาววา “ดอกขลย เปนไมอดปากขลย ท าจากไมสกทอง เหลากลมใหคบแนนกบรองภายในของปากขลยฝานใหเปนชองวางลาดเอยงตลอดชนเพอใหลมผานเชาไปทางรเปาซงเปนรส าหรบลมเขาไป” ประพฒน ทพซาย (๒๕๕๓:๑๐) ไดกลาววา “ดาก ซงท าดวยไมอดเหลาเปนทอนกลมๆยาวประมาณ ๒ นว สอดลงไปอดทปากของขลย” สรปดากขลย เปนไมทใชอดปากขลย อยดานบนของขลยฝานใหเปนชองลาดเอยงตลอดชนเพอใหเปาลมผานเขาไป ท าจากไมสกทองเหลากลมยาวประมาณ ๒ นว

1.2.2 รปากนกแกว

ภาพท 4 รปากนกแกว ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

กญญาณ ขแดง (๒๕๕๔:๑) ไดกลาววา “รปากนกแกว อยดานหลงของขลยจะรบลมจากปลายดากภายในขลย อยสดปลายดากพอด เปนรปสเหลยมผนผา รปากนกแกวนท าใหเกดเสยงเทยบไดกบลนของขลย”

14

วระ ทองไพบลย (๒๕๔๙:๑๓) ไดกลาววา “รปากนกแกวลกษณะเปนรปเปนสเหลยมผนผาท าหนาทเปนรองรบลมท าใหเกดเสยงขลย” ประพฒน ทพซาย (๒๕๕๓:๑๐) ไดกลาววา “รปากนกแกว จะบากเปนเปนรชองสเหลยมเลกๆ เพอใหลมสวนหนงผานเขาออกท าใหเกดเสยงขลยลมอกสวนจะวงเขาไปปลายขลย” สรปรปากนกแกว จะอยดานหลงขลย มลกษณะเปนชองสเหลยมเลกๆ เปนชองรบลมท าใหเกดเสยงขลย 1.2.3 เลาขลย

ภาพท 5 เลาขลย ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

กญญาณ ขแดง (๒๕๕๔:๑) ไดกลาววา

“ตวเลาขลย เปนสวนประกอบทางกายภาพทใหญทสด ในสมยกอนนยมทากไมไผ เนองจากไมไผมรกลวงตรงกลาง และมลกษณะกลมเปนปกต โดนธรรมชาตแลว ปจจบนไดน าไมจรงเชน ไมชงชน ไมพยง ไมสก ไมด าดง ไมพญางวด า ไมมะรด ฯลฯ มาท าขลย ปกตไมประเภทนจะตน ดงนนผสรางขลย จงน าไมนนมากลงใหกลมเปนแทงยาวๆ และท าการควานกลงตรงกลางใหเปนรตลอดชวงล าเลา งาชาง บางทานกน ามาท าขลย แตราคาแพงมาก ปจจบน มการน าพลาสตกมาท าขลย ซงมราคาถก ผสนใจทวไปมกซอหากนได และใชเปนขลย ส าหรบผหดเบองตน”

15

วระ ทองไพบลย (๒๕๔๙:๑๓) ไดกลาววา “ ตวขลยท าจากไมลวกหรอไมชงชน” ปบ คงลายทอง(๒๕๒๕:๑๐๐) ไดกลาววา “ขลยท าจากไมไผจะมคณภาพด เนองจากไมไผเปนรกระบอกตามธรรมชาต มผวทางดานนอกและดานใน ท าใหลมเดนสะดวก เมอถกน าสามารถขยายตวไดสมพนธกบดาก ท าใหไมแตกงาย” สรป เลาขลย มลกษณะกลมอดตนยมท าจากไมไผ เนองจากไมไผมลกษณะกลมและมรตรงกลางโดยธรรมชาต ปจจบนนยมน าไมจรงเชน ไมชงชน ไมพยง ไมสก ไมด าดง ไมพญางวด า ไมมะรด มาท าขลย 1.2.4 รนวค า

ภาพท 6 รนวค า

ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557 พนศกด สกกทตตยกล (๒๕๕๑:๒) ไดกลาววา

“รนวค า เปนรส าหรบใชหวแมมอปด เพอบงคบเสยง และประคองเลาขลยในขณะเปา อยดานลางของขลยมหนาทเพอใหลมสวนหนงผานเขาออกท าใหเกดเสยงขลย ลมอกสวนจะวงเขาไปปลายขลยประกอบกบนวทปดเปดบงคบเสยง เกดเปนเสยงสงเสยงต าตามตองการ”

วรรธกร ชวยเพญ (๒๕๕๑:๑) ไดกลาววา “รนวค า เปนรส าหรบใชหวแมมอปด เพอบงคบเสยง และประคองเลาขลยในขณะเปา อยดานลางของเลาขลย ตอจากรปากนกแกวไปทางปลายของเลาขลย”

16

สรปรนวค า รนวค า เปนรส าหรบใชหวแมมอปด เพอบงคบเสยง และประคองเลาขลยในขณะเปา 1.2.5 รบงคบเสยง

ภาพท 7 รบงคบสยง ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

กญญาณ ขแดง (๒๕๕๔:๑) ไดกลาววา “รบงคบเสยง เปนรทอยบนเลาขลยใชนวปดเปด เพอบงคบเสยง มทงหมด ๘ ร อยดานหนาของขลย ๗ ร และดานหลงอก ๑ ร เรยกวารนวค า” วระ ทองไพบลย (๒๕๔๙:๑๓) ไดกลาววา “รขลยมรปดเปดทงหมด ๘ ร อยดานหนาของขลย ๗ ร และดานหลงอก ๑ ร” พนศกด สกกทตตยกล (๒๕๕๑:๒) ไดกลาววา “รบงคบเสยง เปนรทเจาะเรยงกนอยดานบนของเลาขลย มอย ๗ รดวยกน” สรปรบงคบเสยง มรปดเปดทงหมด ๘ ร อยดานหนาของขลย ๗ ร และดานหลงอก ๑ ร

17

1.2.6 รรอยเชอก

ภาพท 8 รรอยเชอก ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

กญญาณ ขแดง (๒๕๕๔:๑) ไดกลาววา “รรอยเชอก ม ๔ ร อยสวนปลายของเลาขลย โดยการเจอะทะลหนา-หลง และซาย-ขวา ใหเยองกนในแตละค ความจรงรดงกลาวนไดมจดประสงคในการรอยเชอก แตเจอะเพอท าใหเสยงต าเปาได เวลาเปาจะไมเพยนหรอเสยงเสย” ประพฒน ทพซาย (๒๕๓๕:๒๓) ไดกลาววา “ปลายเลาเจาะรตรงขามแตเหลอเหลอมกนเลกนอยใชส าหรบรอยเชอกแขวนเกบหรอคลองมอ จงเรยกวา รรอยเชอก” พนศกด สกกทตตยกล (๒๕๕๑:๒) ไดกลาววา “รรอยเชอกม ๔ รหรอ ๒ รกได อยทางสวนปลายของเลาขลย โดยการเจาะทะลบน-ลาง และซาย-ขวา ใหเยองกนในแตละค” สรปรรอยเชอก อยสวนปลายของเลาขลย เจาะรใหเยองกนในแตละค

18

1.2.7 รตงเสยง

ภาพท 9 รตงเสยง ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 26 มนาคม 2557

พนศกด สกกทตตยกล (๒๕๕๑:๒) ไดกลาววา “รตงเสยงหรอรปรบเสยง ม ๒ ร เจาะทะลดสนหนาและดานหลงของเลาขลย ส าหรบชวยปรบระดบเสยงของขลย ใหมมาตรฐานดยงขน โดยจะปรบต าแหนงของรใหสงขนหรอต าลง จนไดระดบเสยงทถกตอง ตามทตองการ” สรปรตงเสยง เจาะทะลดสนหนา และดานหลงของเลาขลย ชวยปรบเสยงขลยใหไดมาตรฐาน

2. การผลต

2.1 ความหมายของการผลต

อรรธพล อรรธโกวท ( 2555 : 22 ) ไดกลาวถงความหมายของการผลตไววา

“การผลตหมายถง การใชทรพยากรหรอปจจยการผลตใดๆ ในทางทจะกอใหเกดสนคาหรอบรการขน การผลตตามความหมายนเปนกระบวนการในการแปลงทรพยากรหรอปจจยการผลตดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซงสงทจะใชสอบสนองความตองการของมนษย ปจจยในการผลตในทนไดแก ปจจยประเภทแรงงานซงหมายถง แรงกายและแรงความคดของมนษย ทดน คอ พนแผนดนและทรพยากร

19

ตางๆ เชน น า หน ทราย อากาศ ปาไม ฯลฯ ทน ซงเปนสวนทมนษยสรางเพอเปนเครองมอในการผลตสนคา ไดแก เครองจกร อาคารส านกงาน โรงงาน โกดง สนามบน ผประกอบการ เปนผออกความคดและตดสนใจวาจะผลตอะไร จ านวนเทาไหร จะผลตอยางไร หรอจะเลอกทไหนเปนแหลงผลต”

วชย แหวนเพชร (อางในประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ 2555 : 25 ) ไดกลาวถงความหมาย

ของการผลตไววา “การผลต หมายถง การแปรสภาพวตถดบใหเปนสนคา หรอผลผลต และบรการ ตามกระบวนการผลต โดยมขอมลพนฐานมาจาก การพยากรณ การคาดการณ การวเคราะห”

วรลกษณ หมะกลส ( มปป : 54 ) ไดกลาวถงความหมายของการผลตไววา “การผลต(Production) หมายถง กระบวนการรวบรวมเอาปจจยการผลตซงไดแก ทดน แรงงาน ทน วตถดบ และเทคโนโลยตางๆมาผลตเปนสนคาและบรการ”

จากความหมายของการผลตทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตน พอสรปไดวา การผลตหมายถง การใชทรพยากรหรอปจจยการผลตตางๆทมโดยมปจจยหลายๆปจจยไมวาจะเปน แรงงาน ทน วสถดบทรพยากรตางๆ น ามาผานความคดและกระบวนการตางๆเพอทจะใหสงเหลานนออกมาเปนสงทจะใชตอบสนองความตองการของมนษย ไมวาจะเปน สนคาและการใหบรการตางๆ เปนตน

2.2 วสดอปกรณในการผลตขลยเพยงออ

ธาน ค าศร (2546:112-129)จากการศกษาพบวาในชมชนบางไสไกนมอปกรณในการผลตขลย ดงตอไปน

1.แทนกลง 2.แทนเจาะ หรอสวานไฟฟา 3.เหลกเสน หรอเหลกระทงดาก 4.สวานมอ 5.อฐมอญบด และกาบมะพราว 6.เตาแกส

20

7.ไมสวน 8.เลอย 9.เหลกแยง 10.เทยนไข 11.สว 12.มด 13.หนลบสว 14 เวอรเนย 15.ตะไบ ประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ (2554:38) จากการศกษาการผลตขลยเพยงออดวยไมสกพบวานมอปกรณในการผลตขลย ดงตอไปน

1.ไมสก 2.กระดาษทราย 3.ทขดกระดาษทรายแบบแปรง 4.แลคเกอรเงายหอตราทหาร 5.พกนท าจากไหมเกลยว 6.ตราสนคานมละมน 7.กาวตราชาง 8.หวสแตนเลส 9.เครองกลง 10.เวอรเนย 11.เลอยเลก 12.ดนสอ 13.ไมบรรทด 14.แปลงทาแลคเกอร 15.กบไสไม 16.สวานแทน 17.ดอกสวานเบอร9/32

21

18.โครมาตกจนเนอร 19.แมพมพ 20.มดแกะปากนกแกว 21.มดควานร 22.ลม 23.มดตอก ครแก (๒๕๕๔:๓) จากการศกษาการผลตขลยเพยงออพบวานมอปกรณในการผลตขลย ดงตอไปน 1.ไมไผ 2.กาบมะพราว 3.สวานไฟฟา 4.มดแกะ 5.เครองเซาะ 6.กระดาษทราย 7.อฐมอญ

จากการศกษาอปกรณจากชางผลตขลยเพยงออทงสองทาน พอสรปไดวา ชางแตละชางมการใชอปกรณชนดเดยวกนเปนสวนใหญ และใชอปกรณทมความแตกตางกนการเลอกใชอปกรณนนขนอยกบความถนดของชางแตละชางดวยเชนกน

2.3.ขนตอนการผลตขลยเพยงออ

ธาน ค าศร (2546:102-131) จากการศกษาพบวาในชมชนบางไสไกนมกรรมวธการผลต ดงตอไปน

1. การเตรยมวตถดบ และคดเลอกวตถดบมวสดทใชในการผลตขลย จ านวน 3 ชนด คอ

22

1.1 ไมรวก 1.2 ไมเนอแขง และไมเนอออน 1.3 พลาสตก PVC 2. ชนดของขลยทผลต 2.1 ขลยหลบ 2.2 ขลยเพยงออ 2.3 ขลยอ 2.4 ขลยเคยงออ 2.5 ขลยรองออ 3. การผลตขลย 3.1 การเตรยมไม 3.2 ไมเนอแขง ไมเนอออน ไมรวก หรอทอ PVC 3.3 การกลงไม 3.3 การเจาะร 3.4 การแกะปากนกแกว 3.5 การใสดากขลย 3.6 การปรบแตงเสยง และอดรอยรว 3.7 การท าลวดลาย

3. การสมภาษณ

3.1 ความหมายของการสมภาษณ

จากการศกษาความหมายของการสมภาษณ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายไวดงน

23

ธรวฒ เอกะกล ( 2544 : 172 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา

“การสมภาษณเปนอกเทคนควธการหนงในการเกบรวบรวมขอมล ทใชการสนทนาแบบมจดมงหมายแนนอน ระหวางผทตองการทราบเรองราวเรยกวา ผ สมภาษณ (Interviewer) กบผ ทใหเ รองราวซงเรยกวา ผ ใหสมภาษณหรอผ ถกสมภาษณ (Interviewee) เครองมอทส าคญของการสมภาษณคอการสนทนาโตตอบระหวางบคคล 2 ฝาย ดวยวธการพบปะโดยตรง (Face to Face) ซงอาจกระท าโดยใชค าพด ทาทาง เครองหมาย และความรสกทแสดงออกทางสหนา และอนๆ การสมภาษณเปนวธการไดขอมลทนาเชอถอและเจาะลกขอมลไดดกวาการใชแบบสอบถาม”

นคร เสรรกษ ( 2555 : 34 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา

“การสมภาษณเปนวธการหนงในการเกบรวบรวมขอมล การสมภาษณมจดมงหมายท านองเดยวกบการใชแบบสอบถาม แตการสมภาษณเปนการพบปะถามตอบกนโดยตรง หากมขอสงสยหรอค าถามใดไมชดเจนกสามารถถามซ าหรอท าความเขาใจได เปนการสรางความมนใจใหทงผตอบและผวจย การสมภาษณทดถาผ สมภาษณมความช านาญจะสามารถรวบรวมขอมลไดดกวาวธอนๆ”

กตพฒน นนทปทมะดลย (2554 : 119 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา

“การสมภาษณคอการสนทนากนอยางทศทาง จดมงหมายของการสมภาษณโดยทวไปกคอ การท าความเขาใจบคคลทนกวจยสมภาษณในดานมมตางๆของเขาหรอเธอ การสมภาษณทท าไดผลดงทนกวจยประสงคถอไดวาเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลทมประสทธผลอยางสง โดยเฉพาะอยางยงในการวจยเชงคณภาพในงานสวสดการสงคม การสมภาษณท าใหนกวจยเชงคณภาพมโอกาสในการเรยนรและเขาใจในเรองราว ประสบการณ พฤตกรรม ความรสก และความคดเหนดานตางๆของบคคลทนกวจยไมมทางลวงรไดจากการเพยงสงเกตอยหางๆ การสมภาษณ

24

ยงชวยใหนกวจยสามารถประเมนลกซงไปถงการรบรของบคคลวามความส าคญตอบคคลผนนอยางไร”

นรนดร จลทรพย ( 2547 : 217 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา

“เ ปนการเกบรวบรวมขอมลโดยการสนทนาระหวางผ สมภาษณ ( Interviewer) กบผ ใหสมภาษณ ( Interviewee) โดย เ ปนการสนทนาอยา ง มจดมงหมาย ในขณะเดยวกนผสมภาษณสามารถสงเกตสหนาทาทางของผใหสมภาษณ และน าผลทไดจากการสมภาษณไปใชในการวเคราะหหาขอมลทแทจรงตามทตองการได”

บญธรรม กจปรดาบรสทธ ( 2549 : 33 ) ไดใหความหมายของการสมภาษณไววา

“การสมภาษณเปนการพด คย ซกถามเรองราวตางๆระหวางคนอยางนอยสองคน เปนการตอบกนโดยตรง หากมขอสงสยหรอปญหาใดเกดขน หรอค าตอบใดไมชดเจนกถามซ าหรอท าความเขาใจได และสามารถท าไดทนท เปนการสรางความมนใจใหทงผตอบและผท าวจย การสมภาษณทด ผสมภาษณตองมทกษะ มความช านาญในการสมภาษณ จงจะรวบรวมขอมลและขอเทจจรงไดดกวาวธอน เหตผลประการหนงคอ คนเรานนเตมใจทจะพดมากกวาเขยน”

จากความหมายของการสมภาษณทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตน การสมภาษณคอการสบคนขอมลวธการหนงโดยการใชวธการพดคย ซกถามผทมผทมความรในในศาสตรหรอความช านาญในดานตางๆทเราตองการจะศกษา 3.2 ขนตอนการสมภาษณ จากการศกษาขนตอนการสมภาษณ นกวชาการหลายทานไดแบบขนตอนการสมภาษณไวดงน

25

ธรวฒ เอกะกล(2544:175)ไดกลาวถงขนตอนการสมภาษณไววา “การสมภาษณมวธการทเปนขนตอนส าคญ 4 ขนตอน ดงน 1.ขนเตรยมสมภาษณ ขนตอนนเปนการวางแผนและเตรยมการกอนด าเนนการสมภาษณมสงทควรปฏบตดงน 1.1ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณใหชดเจนแนนอน วามวตถประสงคอยางไร และตองการขอมลอะไรบาง 1.2เลอกบคคลทจะใหสมภาษณและจ านวนผถกสมภาษณ วามจ านวนเทาใด 1.3ก าหนดเวลา สถานททจะใชสมภาษณ 1.4เลอกแบบการสมสมภาษณใหสอดคลองเหมาะสมกบสภาพผถกสมภาษณ 1.5เตรยมค าถาม เครองมอ อปกรณประกอบการสมภาษณใหเรยบรอย 1.6ศกษาเรองราวประวตของผถกสมภาษณใหมากทสดเทาทจะมากได 1.7กรณทตองใชผชวยการสมภาษณ จะตองมการฝกอบรมผชวยการสมภาษณใหมความรความเขาใจตรงกน ในสงทจะตองสมภาษณ 2.ขนด าเนนการสมภาษณ การด าเนนการสมภาษณควรปฏบตดงน 2.1แนะน าตวผสมภาษณและบอกจดมงหมายของการสมภาษณ ใหผถกสมภาษณไดเขาใจวาเปนใคร มจดมงหมายและขอบเขตของการสมภาษณอยางไร 2.2เรมด าเนนการสมภาษณมหลกในการถามดงน 2.2.1พยายามใหผถกสมภาษณพดมากกวาปลอยใหนงเฉย 2.2.2ใชภาษาทสภาพ ไมควรใชวาจาขมขดวยน าเสยงหรอทาทาง 2.2.3พยายามตะลอมใหผถกสมภาษณตอบในประเดนทตองการ 2.2.4ผสมภาษณตองอดทน ไมแสดงอาการเบอหนายใหผถกสมภาษณเหนอาการของตนเอง 2.2.5ถาใชเวลาในการสมภาษณนาน ผสมภาษณควรหาวธหยดพกโดยแทรกค าถามเรองอนๆเพอผอนคลายหรอเปลยนอรยาบท 3.ขนบนทกผลการสมภาษาณ การบนทกผลการสมภาษณมขอควรปฏบตดงน

26

3.1บนทกผลทนท อาจบนทกระหวางสมภาษณ หรอหลงสมภาษณทนทไมควรทงไวนาน เพราะอาจหลงลมหรอคลาดเคลอนในการจดจ าค าสมภาษณได 3.2ถาค าถามเปนแบบฟอรมใหบนทกค าตอบตามแบบฟอรมนน 3.3ถาค าถามเปนปลายเปด อาจบนทกถอยค าตามผถกสมภาษณทงหมดแตถาค าตอบยาวมากบนทกเฉพาะเนอหาสาระทตองการเทานน 3.4บนทกตามความจรง ไมมอคตหรอความเหนของผสมภาษณแทรกลงไปดวย 3.5อยาเวนค าถามใหวางโดยไมมผลการบนทก ถาไมมค าตอบตองบนทกลงไปดวยวาเพราะเหตใด 4.ขนปดการสมภาษณ การปดการสมภาษณเปนขนตอนสดทายของกระบวนการสมภาษณมขอควรปฏบตดงน 4.1กลาวขอบคณผถกสมภาษณทใหความรวมมอ 4.2บททวนความถกตอง และความเชอถอไดของขอมลทไดจากการสมภาษณ” นรนดร จลทรพย(2547:219)ไดกลาวถงขนตอนการสมภาษณไววา การสมภาษณในงานวจยม 3 ขนตอน ดงน 1.ขนเตรยมการสมภาษณ โดยเฉพาะการสมภาษณแบบมโครงสรางหรอแบบเปนทางการ มขนตอนดงน 1.1ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณไวลวงหนาใชขดเจนสอดคลองกบขอมลทตองการทราบ 1.2เลอกบคคลหรอกลมตวอยางทใหสมภาษณวามใครบาง จ านวนกคน ประวตโดยสงเขป 1.3เตรยมรายชอ ทอย สถานททจะตดตอไดสะดวก เพอนดหมาย วน เวลา สถานท ทจะสมภาษณ 1.4วางแผนการสมภาษณ เกยวกบแบบฟอรมทจะใชสมภาษณ เตรยมค าถาม ระยะเวลาทจะใช ตลอดจนเครองมอและอปกรณตางๆ ไดแก กระดาษ ดนสอ ปากกา เปบบนทกเสยง กลองบนทกภาพ เปนตน 1.5ถามผชวยสมภาษณตองฝกอบรมใหมความรความเขาใจใหชดเจน

27

1.6ซกซอมสมภาษณบคคลหรอกลอมคนอนทมใชผใหสมภาษณกอนเพอหาความเทยงตรง ความเชอถอได ระยะเวลาทใชแลวน ามาปรบปรง ควรเตรยมตวอยางค าถามไวหลายๆค าถาม เพอสามารถทดแทนค าถามบางประเดนทไมสามารถใชได 1.7ตดตอนดหมายผใหสมภาษณหรอมทงชแจงวตถประสงคและระยะเวลาทจะใชสมภาษณ 2.ขนด าเนนการสมภาษณ ผสมภาษณควรปฏบต ดงน 2.1แนะน าตวเองตอผสมภาษณ แสดงออกถงการสใหความส าคญ ใหเกยรต และยกยองผใหสมภาษณ และขออนญาตจดบนทก บนทกภาพ บนทกเสยง(ถาม) 2.2สรางบรรยากาศใหรสกอบอนเปนกนเอง ไมเปนทางการมากเกนไปพรอมทงยนยนวาจะเกบขอมลเปนความลบ 2.3ควรเรมตนค าถามทผสมภาษณตอบงายและสบายใจทจะใหขอมล 2.4ใชภาษาทสภาพเขาใจงาย และและควรระวงเปนพเศษในกรณทผวจยไมเขาใจภาษาของผใหสมภาษณดพอ และโดยเฉพาะในกรณทตองใชลาม 2.5ควรใชวธการตะลอมค าตอบของผใหสมภาษณใหอยในประเดนและถามการสมภาษณเปนกลมควรเลอกถามผอาวโสกอน 2.6ถาใชเวลาสมภาษณนานควรมการหยดพกหรอใชวธแทรกค าถามเรองเบาๆเพอผอนคลายความตงเครยดหรอเปลยนอรยาบท 2.7ผสมภาษณตองเปนนกฟงทด คอตงใจรบฟงและตดตามท าความเขาใจค าตอบของผใหสมภาษณอยางตอเนอง และรจกปอนค าถามใหเหมาะสมกบจงหวะของผตอบ 2.8การใชภาษาของผสมภาษณเปนสงจ าเปนเชน การสบตา โนมตวไปขางหนา ผงกศรษะยอมรบ และเปลงเสยงตอบรบในล าคอ เปนตน 3.ขนยตการสมภาษณและบนทก ผสมภาษณควรปฏบตดงน 3.1รบบนทกการสมภาษณใหสมบรณหลงจกการสมภาษณเสรจสนในทนท 3.2จดบนทกขอมลตามความเปนจรงและจดเฉพาะใจความส าคย ไมใสความคดเหนของตนเองลงไป

28

3.3ระบชอ ทอย ผใหสมภาษณ วน เดอน ป ค าถาม-ค าตอบ ขอสงเกตทไดขณะสมภาษณและสรปผลการสมภาษณ 3.4กลาวขอบคณผใหสมภาษณ 3.5ทบทวนความถกตองเชอถอไดของขอมล รวบรวมขอมลและเอกสารตางๆทไดจากการสมภาษณแนบรวมไวกนบนทกการสมภาษณ

นคร เสรรกษ ( 2555 : 37 ) ไดแบงวธการสมภาษณเปน 4 ขนตอน ดงน

1. ขนเตรยมการสมภาษณ เปนขนวางแผนและเตรยมการกอนด าเนนการสมภาษณ 2. ขนด าเนนการสมภาษณ มหลกปฏบต ดงน 2.1 แนะน าตวผสมภาษณ บอกจดมงหมายของการสมภาษณเพอใหผใหสมภาษณเขาใจวา ผสมภาษณเปนใคร มาจากไหน มาสมภาษณดวยจดมงหมายอะไร ควรแจงใหทราบหากมการบนทกเสยงหรอภาพ รวมทงสรางความมนใจใหผสมภาษณวา ผลการสมภาษณนนจะเปนความลบและจะน าไปใชประโยชนเฉพาะในการวจยเทานน 2.2 เรมด าเนนการสมภาษณ ควรเรมจากการพดคยอยางไมเปนทางการเพอเรมตนและถามค าถามกวางๆกอน

3. ขนบนทกผลการสมภาษณ มหลกปฏบต ดงน 3.1 บนทกผลทนทหลงการสมภาษณเสรจ 3.2 ถาค าถามอยในฟอรม ใหบนทกค าตอบลงในแบบฟอรมนน 3.3 บนทกตามความเปนจรง ปราศจากอคต หรอความเหนของผสมภาษณ 3.4 อยาเวนค าถามใหวางโดยไมมการบนทก ถาไมมค าตอบตองบนทกลงไปดวยวาเพราะเหตใด 3.5 ขอความในการบนทก ควรประกอบดวย ชอของผใหสมภาษณ วน เดอน ปทสมภาษณ ผลการสมภาษณ ขอสงเกตทไดขณะสมภาษณและขอเสนอแนะของผใหสมภาษณ 4. ขนปดการสมภาษณ ผสมภาษณควรปฏบต ดงน 4.1 เปดโอกาสใหถามเพมเตมในสงทไดพดคยกนมา 4.2 กลาวขอบคณผใหสมภาษณทใหความรวมมอ และย าวาความส าเรจของการไดขอมลนนสวนหนงขนอยกบผใหสมภาษณ สงนส าคญมากเพราะท าใหผใหสมภาษณมความรสกด

29

กตพฒน นนทปทมะดลย (2554 : 129 ) ไดกลาวถงขนตอนการสมภาษณไววา

“ ในการสมภาษณเพอเกบรวบรวมขอมลในการวจยเชงคณภาพไมไดมขนตอนทเปนสตรส าเรจทตองปฏบตอยางเครงครดแตประการใด นอกจากนน นกวจยเชงคณภาพแตละทานอาจจะมวธการเรมตนเปนขนตอนทแตกตางกนกได ขนตอนในการสมภาษณในทนจงเปนการน ามาเพอเปนประโยชนในการพจารณาด าเนนการ และผทน าไปใชอาจมการน าปรบประยกตเพอความเหมาพสม อยางนอยทสดนกวจยเชงคณภาพหรอผทเพงเรมการสมภาษณในการวจยเชงคณภาพจะไดมขอพจารณาในการสมภาษณ ขนตอนในการสมภาษณเพอเกบรวบรวมขอมลในการวจยเชงคณภาพ ประกอบดวย 5 ขนตอน ดงน

1.ขนเตรยมการสมภาษณ 2.ขนการเลอกวธการบนทกขอมล 3.ขนด าเนนการสมภาษณ 4.ขนการสะทอนการสมภาษณ 5.ขนกระบวนการเกบขอมลเสรจสมบรณ”

บญธรรม กจปรดาบรสทธ ( 2549 : 46 ) ไดแบงวธการสมภาษณเปน 4 ขนตอน ดงน

1. ขนเตรยมการ เตรยมการและวางแผนการสมภาษณทงหมด ดงน 1.1 ก าหนดวตถประสงคของการสมภาษณ ตองก าหนดใหชดเจนโดยพจารณาจากวตถประสงค ขอบเขต และนยามศพททใชในการวจย จะท าใหรวา ตองการศกษาตวแปรและมขอมลอะไรบางทตองไปสมภาษณ ใหจดแยกเปนประเดนๆไวและตรวจสอบใหครบถวน ครอบคลมตวแปรและเนอหาทตองการทงหมด เพอใชเปนวตถประสงคของการสมภาษณ 1.2 เลอกผใหสมภาษณ ตองคดเลอกวาจะไปสมภาษณใครบาง ใครเปนผร หรอมขอมลตามทตองการ ผนนมอ านาจหรออยในฐานะทจะใหขอเทจจรงเหลานนไดเพยงใด รวมท งตองใชผ ใหสมภาษณจ านวนเทาใดจงจะเปนตวแทนของประชากรดวย การเลอกผใหสมภาษณบางกรณอาจตองเลอกใหแทนกลมคน เชน ตวอยางเปนเกษตรกรผลไม ถาตองการถามการใชสารเคมก าจดศตรพช ปญหาทเกดขน คอ

30

เกษตรกรทท าสวนผลไม เปนอาชพของครอบครว ซงท ากนหลายคน จะมผใชสารเคมหลายคนในหลายขนตอนของการใช ในการสมภาษณจะเลอกสมภาษณใครเปนตวแทนของเกษตรกรในครอบครวนน ถาตองการใหไดขอเทจจรงๆควรสมภาษณผทเกยวของทกคนในครอบครวนนหรอสมภาษณเพยงคนเดยวทเกยวของกบการใชสารเคมมากทสดกพอได 1.3 ก าหนด นดแนะเวลาและสถานท ตองทาบทามผใหสมภาษณ ตดตอนดแนะเวลาและสถานทส าหรบสมภาษณไวลวงหนา หรอบางกรณอาจตองมการเตรยมการชมนม เพอท าความเขาใจเบองตนกอน 1.4 เลอกประเภทของการสมภาษณ เลอกและก าหนดใหเจาะจงวาจะใชวธใด ใชเพยววธเดยวหรอหลายวธผสมกน ตองก าหนดใหแนนอน ในการเลอกตองพจารณาขอด ขอจ ากดของแตละวธ และตองใหเหมาะสมกบลกษณะของผใหสมภาษณ 1.5 เตรยมค าถามและวสดอปกรณ ถาใชแบบเปนมาตรฐาน ตองจดเตรยมสรางแบบสมภาษณ ทดลองใชไปกอน จดเตรยมไปใหเรยบรอยและเพยงพอ สวนวสดอปกรณประกอบเชน เครองบนทกเสยง ถาจ าเปนกตองจดเตรยมไปดวย แบบสมภาษณทเตรยมไป ควรท าใหมรปแบบทแนนอน เรยงล าดบการสมภาษณกอนหลง โดยทวไปค าถามในแบบสมภาษณจะเกยวกบเรองความจรง ความรความคดเหนซงอาจจะสรางไวเปนแบบปดหรอเปดกไดแลวแตเหมาะสม ถาเปนแบบปดกสะดวกในการจดบนทกและวเคราะห การสรางแบบสมภาษณคลายกบการสรางแบบสงเกตและแบบสอบถาม จงขอใหดเพมเตมจากการสรางแบบสอบถาม 1.6 ทดลองเครองมอ วสดและอปกรณ กอนไปสมภาษณจรงตองน าวสดและอปกรณทจ าเปนไปทดลองใชดกอน เพอใหอยในสภาพทใชการได สวนแบบสมภาษณกควรน าไปทดลองใชกบกลมตวอยางดกอน เพอดความเขาใจในการถาม การตอบ การเรยงล าดบค าถาม รวมทงความยากงาย อาจจ าแนกของค าถามแตละขอ และความตรง ความเทยงของแบบสมภาษณทงชดเพอใหสามารถใชสมภาษณ และจดบนทกไดอยางถกตองครบถวน นอกจากนนจะไดทดลองดวาใชเวลาสมภาษณแตละรายเทาใดดวย เพอก าหนดและวางแผนการสมภาษณใหไดอยางประหยด และเสยเวลานอยทสด

31

1.7 ศกษาขอมลและประวตผใหสมภาษณ ศกษาเรองราวขอมลทตองการอยางละเอยด และศกษาประวตสวนตวของผทใหสมภาษณ รวมทงสภาพแวดลอมทเกยวของกบผใหสมภาษณ เชน สภาพชมชน อาชพทวไป ขนบธรรมเนยมประเพณ เปนตน 1.8 อบรมผสมภาษณ ถาตองใชผสมภาษณหลายคน ตองมอบรมท าความเขาใจใหมความรความเขาใจตรงกน โดยเฉพาะในเรอง 1.8.1 วตถประสงคและประโยชนของการวจย 1.8.2 การคดเลอกผใหสมภาษณ 1.8.3 ขนตอนของการสมภาษณ 1.8.4 ค าถามทใชถามทงหมด 1.8.5 การจดบนทกขอมล

2. ขนการสมภาษณ การสมภาษณแบบเผชญหนาตวตอตวควรปฏบต ดงน

2.1 แนะน าตวและวตถประสงคของการสมภาษณ เมอเขาไปสมภาษณตองแนะน าตวเองวา เปนใคร มาจากไหน มาท าไม มจดมงหมายและขอบเขตของการสมภาษณอยางไร สรางความส าคญใหแกผใหสมภาษณและใหความมนใจวา สงทสมภาษณไปจะถอเปนความลบ จะน าไปใชประโยชนเฉพาะการวจยนเทานน จะไมน าไปใชอยางอนหรอเปดเผยใหผอนรอยางเดดขาด ขนตอนนควรเรมดงน 2.1.1 เรมแรกแนะน าตวผสมภาษณ และบอกวตถประสงคของการวจย การสมภาษณวาตองการค าตอบไปท าไม 2.1.2 พยายามกระตน เชญชวนใหผใหสมภาษณยนด ใหความรวมมอกบการสมภาษณ 2.1.3 พยายามโนมนาวผใหรสกวาตนทความส าคญมากตอสงคมสวนรวม 2.2 เรมการสมภาษณ ควรพดคย ซกถามตามค าถามทก าหนดไวกอนหลง พดคยซกถามควรปฏบตดงน 2.2.1 พยายามใหผใหสมภาษณพดมากกวาใหนงเฉย 2.2.2 ใชภาษาสภาพนาฟงไมขมขดวยน าเสยงและทาทาง 2.2.3 ถามดวยภาษางายๆ พดคยตามสบาย แตไมใชค าถามน า

32

2.2.4 พยายามตะลอมใหตอบตรงประเดนเนนจดส าคญ 2.2.5 ค าถามบางขอ อาจไดค าตอบจากการสงเกตหรอค าถามขออน ไมตองถามอก 2.2.6 สมภาษณเปนกลม ควรพดคย ซกถามคนทมอาวโสกอน 2.2.7 ถาตองใชเวลานาน ตองหาทางผอนคลายความตงเครยดหรอใหมการเปลยนอรยาบถบาง 2.2.8 ขณะพดคย ผสมภาษณตองไมแสดงอาการหรอทาทเบอหนายตอการสมภาษณหรอตอตวผใหสมภาษณ 2.2.9 ถามการอธบาย ท าความเขาใจเพม ตองอธบาย หรอท าความเขาใจอยางเปนกลาง 2.2.10 ตองพดชาๆ เพอใหทกค าพดเขาใจไดอยางชดเจน 2.2.11 เลยงการพดคยกบผใหสมภาษณในเรองทไมจ าเปน 3. ขนการบนทกผล ควรปฏบตดงน 3.1 บนทกผลทนท 3.2 ถาเปนแบบมโครงสรางตองบนทกค าตอบตามแบบสมภาษณทก าหนด 3.3 ค าถามแบบเปด อาจบนทกถอยค าเดมของผใหสมภาษณไวทงหมด 3.4 ควรบนทกตามความเปนจรง 3.5 อยาเวนค าถามใหวางไวโดยไมบนทกค าตอบ 3.6 ถาเปนแบบไมมโครงสราง ควรบนทก ชอและทอยของผใหสมภาษณ(ถาจ าเปน) วน เดอน ป ทสมภาษณ ผลการสมภาษณ ซงจะตองจดบนทกทงค าถาม ค าตอบ ขอสงเกตทไดขณะสมภาษณและขอเสนอแนะของผใหสมภาษณดวยวามอยางไรบาง และควรมผลสรปการสมภาษณดวย 4. ขนปดการสมภาษณ ควรปฏบตดงน 4.1 กลาวขอบคณผใหสมภาษณ 4.2 ทบทวนความถกตองและเชอถอไดของขอมลทได

33

จากความหมายของวธการสมภาษณทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตน วธการสมภาษณมอย 4 ขนตอนหลกๆโดยทนกวชาการสวนใหญใหความหมายทตรงกนคอ1.ขนเตรยมการ เตรยมการและวางแผนการสมภาษณทงหมด 2.ขนด าเนนการสมภาษณ 3.ขนบนทกผลการสมภาษาณ 4.ขนกระบวนการเกบขอมลเสรจสมบรณปดการสมภาษณ

4.การสงเกต

4.1 ความหมายของการสงเกต

จากการศกษาเกยวกบการสงเกต นกวชาการหลายทานไดแบบขนตอนการสมภาษณไวดงน บญธรรม กจปรดาบรสทธ(2549:17) ไดใหความหมายของการสงเกตไววา

“ค าวาการสงเกต (Observation) มความหมายเปน 2 นย ความหมายนยแรก หมายถง การสงเกตโดยตรง ทผวจยใชประสาทสมผสอนไดแก ตา ห จมก ลนและกาย สงเกตหรอสมผสพฤตกรรมและปรากฏการณตางๆทเกดขนโดยตรง ไมตองอาศยสอหรอเครองมอใดๆไปกระตนใหแสดงพฤตกรรมออกมา สวนความหมายนยหลง หมายถง การสงเกตโดยออม ทตองใชสสอ หรอ เครองมอกระตนให แสดงพฤตกรรมและวดออกมา เชน ใชแบบทดสอบ แบบสอบถาม”

นคร เสรรกษ(2555:40)ใหความหมายของการสงเกตไววา

“การสงเกตคอการพจารณาปรากฎการณตางๆ เพอใหทราบถงลกษณะปจจยหรอความเปลยนแปลงของสงทเปนประเดนเกยวของกบปญหาในการวจยหรอเรองทจะวจย การสงเกตเปนวธการหนงในการเกบขอมลโดยการใชประสาทสมผสของผสงเกตในการรบรขอมลโดยตรงจากแหลงขอมลและบนทกสงทสงเกตไว อาจบนทกไดหลายวธ เชน การเขยน การอดเสยงลงในแถบบนทกเสยง หรอบนทกเหตการณไวในวดทศน แบบสงเกตจะประกอบดวยขอความเกยวกบสงทจะสงเกต จอยในรปของแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) มาตราสวนประมาณคา(Rating

34

Scale) หรอรปแบบอนๆทเหมาะสมกบสงทจะสงเกตและจดมงหมายของการสงเกต”

นศา ชโต(2545:136)ใหความหมายของการสงเกตไววา

“การสงเกต หมายถง การเฝาด หรอศกษาเหตการณหรอเรองราวโดยละเอยด ดงน น เมอกลาวถงการสงเกตเพอรวบรวมขอมล ยอมจะขนอยกบวตถประสงค วาใครเปนผ สงเกต สงเกตอะไร ภายใตสภาพการณใด เพราะความหมายของการสงเกตตะแปรเปลยนไปตามบรบท”

สภางค จททวานช(2531:44)ใหความหมายของการสงเกตไววา ค าวา “สงเกต” หมายถง “การเฝาดสงทเกดขนหรอปรากกฏขนอยางเอาใจใสและก าหนดไวอยางมระเบยบวธ เพอวเคราะหหรอหาความสมพนธของสงทเกดขนนนกบสงอน” ธรวฒ เอกะกล(2544:170)

“การสงเกตเปนเทคนควธการหนงในการเกบรวบรวมขอมล ซงตองใชตวบคคลมาท าหนาทสงเกตพฤตกรรมของกลมทท าการศกษาวจย หรอสงเกตในสงทท าการศกษาวจย ดวยการใชตาและหเปนเครองมอสคญในการเฝาตดตามดพฤตกรรมของบคคลหรอกลมทใชในการศกษาวจย เมอไดพฤตกรรมทสงเกตไดแลวจงใชวธการจดบนทกขอมลตอไป”

จากความหมายของการสงเกตทนกวชาการหลายทานไดกลาวมาขางตน การสงเกต

หมายถงวธการเกบรวบรวมขอมลโดยใชสมผสตางๆ เชน ตา ห จมก ลน เปนเครองมอในการตดตามเฝาดพฤตกรรม เหตการณและปรากฏการณตางๆ ตามวตถประสงคทตงไว จากนนกรวบรวมและเกบขอมลโดยการจดบนทกและน าขอมลตางมาวเคราะหเพอสรปผล

4.2 หลกการสงเกต

ธรวฒ เอกะกล(2550:170)ไดกลาวถงหลกการสงเกตไววาหลกการสงเกตการสงเกตทดจะตองมหลงการทส าคญๆ ดงน

35

1. ก าหนดสงทจะดดวยการมจดมงหมายทเฉพาะเจาะจง จ ากดการสงเกตเฉพาะเปนเรองๆ 2. วธการสงเกตตองเปนระบบ มระเบยบแผน มการวางแผนด าเนนการสงเกตไวอยางเปน

ระบบ 3. ตองจดบนทกผลการสงเกตทนท หรทอโดยเรวทสด เพอหลกเลยงความคดเหนและ

ความเชอของผสงเกตทจะมอทธพล ท าใหขอมลบดเบอนจากความจรงไปได 4. ผสงเกตตองมความรอบรในเรองทสงเกต จงจะไดขอมลทถกตองนาเชอถอ 5. ตองสงเกตดวยความพนจพเคราะห สามารถมองเหนรายละเอยดของเรองทสงเกตได

อยางลกซง ไมใชมองเหนแตเพยงผวเผน หรอลกษณะภายนอกเทานน บญธรรม กจปรดาบรสทธ ( 2549 : 22 ) ไดกลาวไววา การสงเกตทจะไดขอมลทมคณภาพควรด าเนนการ ดงน 1. ตองสงเกตอยางเปนระบบ (Systemtic) มการสงเกตเปนขนตอน ท าอยางมระเบยบแบบแผน เตรยมเครองมอและอปกรณชวยสงเกต และแบบบนทกขอมลไวกอนใหพรอม รวมทงมการเตรยมสภาพการณส าหรบสงเกตหรอตดตอนดหมายผถกสงเกตไวใหพรอมลวงหนา 2. ตองมจดหมายแนนอน คอ รวาจะสงเกตอะไร และไมสงเกตอะไร สงทสงเกตมความหมายหรอลกษณะอยางไร ตองใหความหมายทเจาะจง และสงเกตเหนได 3. ตองสงเกตใหไดขอมลเชงปรมาณมากๆ บนทกผลเปนตวเลขหรอคะแนนทมความหมายเชงปรมาณมากนอยทเปรยบเทยบกนได จะไดน าไปศกษาเปรยบเทยบกนตอไปไดอยางมความหมาย การสงเกตใหไดขอมลเชงปรมาณตองอาศยกสนจบเวลา จงตองก าหนดเวลาทสงเกตดวย เชน ในหนงชวโมงมคนนวหลบในหองประชมเทาใด 4. ตองรอบรในสงทสงเกต ควรใชผสงเกตไปสงเกตในสงทผนนถนด มความร เคยมประสบการณ และควรศกษาหาความรเกยวกบสงหรอปรากฏการณทจะสงเกตไวกอนใหมากทสด เมอสงนนเกดขนจะไดสงเกตและบนทกผล 5. ควรใชแบบบนทกและเครองมอชวยบนทกขอมลทสามารถบนทกผลไดสพดวก รวดเรว และประหยดไดดวยยงขน 6. พยายามแบงขอมลทสงเกตใหเปนหมวดหม เปนพวกๆตามลกษณะของปญหาทตองการวจย และควรสงเกตทละอยาง ไมควรสงเกตหลายอยางพรอมๆกน เพราะจะท าใหสบสน ขาดความตรงได

36

7. ในเวลาสงเกตตองพยายามเนนจดใหเฉพาะเจาะจง และตองตงใจสงเกตอยางระมดระวง เพราะปรากฏการณบางอยางเกดขนอยางรวดเรวและหายไปอยางรวดเรวดวย 8. กอนไปสงเกตตองเตรยมการใหพรอมทงวธการ สงทตองการสงเกตและเครองมอชวยบนทก ควรมการใชดกอนเสมอ 9. ตองมการตรวจสอบผลกอนเลกสงเกต เพอท าใหผลการสงเกตตรวจสอบได คอ ถามการสงเกตซ าดวยเวลาหรอบคคลตางกน ผลทสงเกตไดตองไมแตกตางกน 10. ตองบนทกผลการสงเกตทนท เพอหลกเลยงความจ า ความคดเหน และความเชอของผ สงเกตทจะมอทธพลท าใหขอมลบดเบอนจากความจรง จงตองมอปกรณและเครองมอชวยบนทก และผสงเกตตองฝกการใชอปกรณและเครองมอใหช านาญกอนลงมอสงเกต และหากตองใชผ สงเกตหลายคนควรปรกษาหารอท าความเขาใจ ตกลงรวมกน เพอใหสงเกตและการบนทกเปนแนวเดยวกน

มลวลย ผวคราม( มปป )ไดกลาวถงหลกการสงเกตไววา หลกการสงเกต การสงเกตเปนวธการทจะชวยใหไดขอมลเกยวกบตวบคคลทเชอถอได

นน ตองมกระบวนการในการด าเนนการ โดยยดหลกดงน 1. มจดมงหมาย ผสงเกตตองทราบวาจะสงเกตพฤตกรรมในเรองใด พรอมทงตองแจกแจง

การแสดงออกของพฤตกรรมนนใหละเอยดครอบคลมทกแงมม 2. การรบรรวดเรว ผสงเกตสามารถมองเหนพฤตกรรม หรออาการทเดกแสดงออกมาได

อยางรวดเรว 3. สงเกตหลายคนหรอหลายครง จะท าใหผลการสงเกตทไดเชอถอไดสง 4. สงเกตใหตรงความจรง คอพยายามสงเกตใหไดพฤตกรรมการแสดงออกท

เปน ธรรมชาตแทจรงใหมากทสด 5. มการบนทกผล เพอจะท าใหขอมลไมผดพลาดคลาดเคลอน วธบนทกผลการสงเกต

อาจมสญลกษณแทนขอความ (http://www.ipecp.ac.th/ipecp/cgi-binn/webpili/unit5/level5-3.html เขาถงเมอ วนท 10 มกราคม 2557)

http://www.ipecp.ac.th/ipecp/cgi-binn/webpili/unit5/level5-3.html

37

5.งานวจยทเกยวของ

จากการศกษาคนควาขอมล ผวจยไดศกษาแนวทางการวจยเกยวกบกรรมวธการผลตขลยเพยงออผวจยไดรวบรวมขอมลเกยวกบกรรมวธการผลตไวดงน ธาน ค าศร(2546:132)ไดท าการวจยเรองการศกษาความเขมแขงทางวฒนธรรมดนตร : กรณศกษาขลยชมชนบางไสไก โดยมจดมงหมายการวจย คอ เพอศกษาประวตความเปนมาของวฒนธรรมขลยชมชนวดบางไสไก เพอศกษาความเขมแขงทางวฒนธรรมขลยชมชนบางไสไก ถนนอสรภาพ แขวงหรญรจ เขตธนบร กรงเทพมหานคร เพอศกษากรรมวธการผลตขลยในชมชนวดบางไสไก ประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ (2554:83) ไดท าการวจยเรองการผลตขลยเพยงออไมสกของอาจารยโสภณ นมละมล ผวจยมวตถประสงค เพอศกษาประวตของอาจารยโสภณ นมละมล เพอศกษาประวตขลยไมสกนมละมล เพอศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออ เพอศกษาอตลกษณขลยไมสกนมละมล

จากการศกษาโดยเฉพาะดานกรรมวธการผลตขลยเพยงออ มนกวจยหลายทานไดท าการวจยในเรองของการผลต โดยการผลตขลยเพยงออนนจะนยมใชไมไผและไมเนอแขง เชน ไมชงชน ไมพยง ทงนกตองอาศยความช านาญในการคดเลอกไม เทคนคเฉพาะของชางแตละชางดวยเชนกน จงจะผลตขลยเพยงออทดมคณภาพ เสยงกงวาน ไพเราะ และมความประณต สวยงาม ทางผวจยสนใจกรรมวธการผลตขลยเพยงออและไดท าการคนควาและรวบรวมขอมลมา เพอประโยชนตอผอานและผทสนใจทเกยวของกบขลยเพยงออ ซงอาจน าไปเปนวทยาทานในการคนควาทางดานขลยเพยงออตอไป

38

บทท 3 วธการด าเนนงาน

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ ท าการเกบขอมลโดยการสมภาษณ ทงนเพอใหการวจยบรรลวตถประสงคทก าหนดไว ผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. การคนควารวบรวมขอมล 3. เครองมอทใชในการวจย 4. วธการเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1ประชากรทใชในครงน คอ ชางผลตขลยเพยงออ 1.2กลมตวอยางในการวจยครงน คอ นายสนย กลนบปผา โดยการใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง เนองจากนายสนย กลนบปผา เปนชางผลตเครองดนตรประเภทเปาทมคณภาพและความปรานต

2. การคนควารวบรวมขอมล 2.1 เอกสารต าราตางๆ

2.1.1 หนงสอทเกยวของกบขลย 2.1.2 หนงสอทเกยวของกบดนตรไทย 2.1.3 หนงสอทเกยวของกบการศกษาประวต

39

2.2 งานวจยทเกยวของ 2.2.1 สดธดา มสวสด (2544) ไดท าการวจยเรองการผลตซออของนายธรพนธ ธรร

มานกล 2.2.2 กฤษยตช โสภณดลก (2544) ไดท าการวจยเรองการผลตซอสามสายของชาง

จอน ไทรวมาน 2.2.3 จนดานวรรธน บ ารงเจรญสข (2551) ไดท าการวจยเรองการผลตกะโหลก

และคนทวนกระจบปของนายจกร มงคล

2.3 การเกบขอมลภาคสนาม

ในการศกษาวจยครงน มประชากรและวธการเกบขอมลภาคสนาม ดงน 2.3.1 ตดตอขอเกบขอมลกบ นายสนย กลนบปผา 2.3.2 นดวนขอเกบขอมลกบ นายสนย กลนบปผา 2.3.3 ท าการสมภาษณ นายสนย กลนบปผา 2.3.4 รวบรวมและวเคราะหขอมล

3. เครองมอทใชในการวจย 3.1 แบบสมภาษณ 3.1.1 ศกษาวธแสรางแบบสมภาษณ โดยแบงหวขอ ดงน - ประวตสวนตวของ นายสนย กลนบปผา - ประวตการศกษา - ประวตการผลตเครองดนตร - ไมทสามารถน ามาผลตขลยเพยงออมไมชนดใดบาง - มวธการเลอกวสดและอปกรณทน ามาใชในการผลตขลยเพยงอออยางไร - ขนตอนการผลตขลยเพยงออมกระบวนการและขนตอนอยางไร

40

4. วธการเกบรวบรวมขอมล ในการด าเนนการวจยครงน ไดด าเนนการเกบขอมล ดงน 4.1 หาขอมลเบองตนเกยวกบขลยเพยงออ 4.2 ส ารวจหาขอมลเกยวกบการผลตขลยเพยงออทน คอ กรรมวธการผลตขลยเพยงออ นายสนย กลนบปผา 4.3 ตดตอขออนญาต นายสนย กลนบปผา เพอขอศกษาประวตและกรรมวธการผลตขลยเพยงออของ นายสนย กลนบปผา 4.4 นดวนและเวลาเพอขอสมภาษณ นายสนย กลนบปผา 4.5 ท าการเกบขอมล บนทกภาพวดโอและเสยง ถายภาพนง และจดบนทก 4.6 ท าการวเคราะหขอมล

5. การวเคราะหขอมล ในการศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา ใชการวเคราะหเชงพรรณนา ดงน 5.1 ประวต 5.1.1 ประวตของ นายสนย กลนบปผา 5.1.2 ประวตการศกษา 5.1.3 ประวตการท างาน 5.2 ประวตการผลตขลยเพยงออของ นายสนย กลนบปผา 5.3 กรรมวธการผลตขลยเพยงออของ นายสนย กลนบปผา ดงน 5.3.1 วสด อปกรณ 5.3.2 กรรมวธในการผลตขลยเพยงออ - ขนตอนท 1 การผลตเลาขลย - ขนตอนท 2 การเจาะร - ขนตอนท 3 การเจาะรปากนกแกว - ขนตอนท 4 การท าดากขลย

41

- ขนตอนท 5 การเทยบเสยงและตกแตง - ขนตอนท 6 การดแลรกษาขลย

42

บทท4 ผลการศกษา

การศกษาขอมล ขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา เปนการศกษาเกยวกบกรรมวธการในการผลตขลยเพยงออ เพอศกษาประวตความเปนมา รวบรวมขอมลการผลตและเทคนคการผลตขลยของนายสนย กลนบปผา โดยผศกษาไดแบงประเดนการศกษาดงน 1.ประวตชางผผลตขลยเพยงออ 1.1ประวตของนายสนย กลนบปผา 1.2ประวตการศกษา

1.3ประวตการผลตเครองดนตร 2.วสดอปกรณการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา 3.กรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา - ขนตอนท 1 การเตรยมไมหรอเลาขลย - ขนตอนท 2 การเจาะร - ขนตอนท 3 การเจาะรปากนกแกว - ขนตอนท 4 การใสเสยงหรอใสดาก - ขนตอนท 5 การเทยบเสยงและตกแตง 3.1การดแลรกษาขลย

1.ประวตชางผผลตขลยเพยงออ

ภาพท10 นายสนย กลนบปผา ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 27 มนาคม 2557

43

1.1ประวตของนายสนย กลนบปผา

นายสนย กลนบปผา เกดเมอวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2508 บดาชอ นายจรน กลนบป มารดาชอ นางส าเนากลนบปผา มพนองทงหมด 6 คน นายสนย กลนบปผา เปนบตรคนท 5 1.2ประวตดานการศกษา ส าเรจการศกษาจากโรงเรยนชโนรส วทยาลย

1.4ประวตดานการผลตเครองดนตร การผลตขลยนายสนย กลนบปผานนไดเกดจากทบดาบงคบใหท า โดยกระบวนการผลตนนกไดมาจากนายจรน กลนบปผา ซงเปน บดา ท าใหสามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม แตยงคงคณภาพเสยงและเอกลกษณไว

2.วสดอปกรณการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

1.ไมเนอแขง ไมสเหลยมขนาด 1.4 นว ยาว 48 - 49 เซนตเมตร เชน ไมพยง ไมชงชน ไมสก

ไมด าดง ไมมะเกลอ เปนตน

ภาพท 11ไมเนอแขง

44

ทมา:นายจกรพนธ ไพบลยสวสด ถายเมอ วนท 27 มนาคม 2557

2.ไมสกหน ส าหรบท าดากขลย

ภาพท 12 ไมสกหน

ทมา:นายนเรนทร สระหงษทอง ถายเมอ วนท 2 มนาคม 2557

3.กระดายทราย เบอร 1 เบอร 2และเบอร 3 ส าหรบขดเลาขลยโดยขดไลจากระดบความ

หยาบมาหาละเอยด

ภาพท 13 กระดาษทรายเบอร 1


45

ภาพท 14 กระดาษทรายเบอร 2


ภาพท 15กระดาษทรายเบอร 3


46

4.เทยนขผง ส าหรบอดชองวางหรอรอยรวระหวางไมดากกบเลาขลยเพอใหเสยงแนนขน

ภาพท 16 เทยนขผง


5.แลคเกอร

ภาพท 17 แลคเกอร


47

6.เครองกลง ส าหรบกลงเลาขลยใหกลม

ภาพท 18 เครองกลง


7.เครองกลง ส าหรบเจาะรกลาง

ภาพท 19 เครองกลง


48

8.สวานแทน ส าหรบเจาะรนวและรตางๆบนเลาขลย

ภาพท 20 สวานแทน


9. มดแกะปากนกแกว ส าหรบแกะปากนกแกวท ามาจากมดกลงเหลกซงมความคมทน

ภาพท 21 มดแกะปากนกแกว


49

10.มดควานร ส าหรบควานรนว ท ามาจากใบเลอยเหลกทไมใชแลวน ามาเจยใหปลายแหลมและม

ความคม

ภาพท 22 มดควานร


11.ดอกสวานเบอร 17/64 ส าหรบเจาะรนว

ภาพท 23 ดอกสวานเบอร 17/64 ส าหรบเจาะรนว


50

12.ดอกสวานเบอร 3/16 ส าหรบเจาะรปากนกแกว

ภาพท 24 ดอกสวานเบอร 3/16 ส าหรบเจาะรปากนกแกว


13.ดนสอ ส าหรบใชท าเครองหมาย

ภาพท 25 ดนสอ


51

14.ไมกระสวน ส าหรบวดต าแหนงรนว รปากนกแกวและรรอยเชอก

ภาพท 26ไมกระสวน


15.เลอย ส าหรบตดไม

ภาพท 27 เลอย


52

16.เหลกทอน ส าหรบท าดากขลย

ภาพท 28 เหลกทอน


17.บลอกเจาะร ส าหรบเจาะรบงคบเสยง

ภาพท 29 บลอกเจาะร


53

3.กรรมวธในการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

1.เลอกไมทจะน ามาท าเปนเลาขลย ไมทใชควรเปนไมเนอแขงเชน ไมพยง ไมชงชน ไมสก

ไมด าดง

ไมมะเกลอ เปนตน ใชไมสเหลยมเพอเตรยมพรอมในการกลง

ภาพท 30 รปรางและขนาดของไมทเตรยมน ามาท าเลาขลย


54

2..น าทอนไมเขาเครองกลงเพอท าการกลงใหกลม

ภาพท 31 น าทอนไมเขาเครองกลงเพอท าการกลงใหกลม


3.เจาะรดวยดอกสวาน ความยาวขนาดกลาง

ภาพท 32 เขาเครองกลงเพอควานรตรงกลาง


55

ภาพท 33 เขาเครองกลงเพอควานรตรงกลาง


4.ใชสวานแทนเจาะรโดยใชบลอก

ภาพท 34 เจาะรดวยดอกสวาน ความยาวขนาดกลาง


56

ภาพท 35 เจาะรดวยดอกสวาน ความยาวขนาดกลาง


5.ใชมดควานเกบรายละเอยด

ภาพท 36 ใชมดควานเกบรายละเอยด


57

6.ท ารปากนกแกว

ภาพท 37 ท ารปากนกแกว


7.ท าดากขลย

ภาพท 38 ท าดากขลย


58

8.ใสขผงตรงรปากนกแกว

ภาพท 39 ใสขผงตรงรปากนกแกว


3.1การดแลรกษาขลย

1.ใชผาแหงเชดหรอผาหมาดๆเชดท าความสะอาด

2.แขวนไวหรอเกบใสไวในถงขลยหรอกลองส าหรบใสขลย

3.หามน าขลยทงไวในรถยนต เพราะอณหภมภายในรถจะท าใหขลยไดรบความเสยหาย

4.พยายามอยาใหขลยโดนน า ถาจะลางท าความสะอาดกควรใชวธการเปดน าใหผานทางร

ปากนกแกวใหน าไหลไปทางรปากเปาหรอทางลองลม และเชดหรอท าใหแหง

59

บทท5 สรปผลและอภปราย

การศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา ผวจยมวตถประสงคดงตอไปน 1.เพอศกษาประวตของนายสนย กลนบปผา 2.วสด อปกรณการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา 3.เพอศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

สรปผล

1.เพอใหไดขอมลประวตขอ นายสนย กลนบปผา

1.1 ประวตสวนตวของนายสนย กลนบปผา

นายสนย กลนบปผา เกดเมอวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2508 บดาชอ นายจรน กลน

บป มารดาชอ นางส าเนากลนบปผา มพนองทงหมด 6 คน นายสนย กลนบปผา เปนบตรคนท 5

1.2 ประวตดานการศกษา

-ส าเรจการศกษาจากโรงเรยนชโนรส วทยาลย

1.3 ประวตดานการผลตเครองดนตร

การผลตขลยนายสนย ก ลนบปผาน นไดเ กดจากทบดาบงคบใหท า โดยกระบวนการผลตนนกไดมาจากนายจรน กลนบปผา ซงเปน บดา ท าใหสามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม แตยงคงคณภาพเสยงและเอกลกษณไว

60

2.เพอศกษาประวตการผลตขลยของนายสนย กลนบปผา

2.1 วสดอปกรณ อปกรณทใชในการเพยงออของนายสนย กลนบปผา มดงน

1.ไมเนอแขง เชน ไมพยง ไมชงชน ไมสก ไมด าดง ไมมะเกลอ เปนตน 2. ไมสกหน ส าหรบท าดากขลย 3.กระดายทราย 3.1กระดายทราย เบอร 1 3.2กระดายทรายเบอร 2 3.3กระดายทราย เบอร 3 4.เทยนขผง 5.แลคเกอร 6.เครองกลง 7.สวานแทน 8.มดแกปากนกแกว 9.มดควานร 10.ดอกสวานเบอร5/8 (5หล) 11.ดอกสวานเบอร17/64 12.ดอกสวานเบอร 3/16 13.ไมกระสวน

3.เพอศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา

3.1.การผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา จะม 5 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การเตรยมไมหรอเลาขลย

61

1.เลอกไมทอนทจะน ามาท าเปนเลาขลย ไมทใชควรเปนไมเนอแขงเชน ไมพยง ไมชงชน ไมสก ไมด าดง ไมมะเกลอ เปนตน เพอเตรยมพรอมในการกลง

2.น าทอนไมมาเขาเครองกลงเพอท าการกลงใหกลม 3.น าไมทกลมแลวมาเขาเครองกลงเพอเจาะรตรงกลาง 4.ใชกระดาษทราย เบอร 3 เบอร 2 และเบอร 1 ขดใหเรยบ โดยขดไลล าดยความละเอยดท

ละเบอร จากเบอรทหยาบไปจนละเอยดสด และใชขเลอยขดรอบสดทายเปนการเตรยมเลาขลยเสรจสมบรณ

ขนตอนท 2 การเจาะรนว

1.ใชไมกระสวนวดต าแหนงรนว รรอยเชอกและรปากนกแกว จากนนใชดนสอท าเครองหมายไว 2.น าไมมาใสบลอกเจาะรบงคบสยง 3.เจาะรนวดวยสวานแทน โดยใชดอกสวานเบอร 17/64 และดอกสวานเบอร 3/16 เจาะรปากนกแกวดวย โดยมาตรฐานของขลยจะมทงหมด 13 ร แบงเปน รนวหรอรปด-เปด 8 ร รรอยเชอก 4 รและรปากนกแกว 1 ร

ขนตอนท 3 การแกะปากนกแกว

1.ใชมดแกะปากนกแกวแกะรปากนกแกว รปปากนกแกวมลกษณะเปนรรปสเหลยมผนผา โดยขนตอนนเปนขนตอนทท าใหขลยเกดเสยงและตองใชความช านาญของชางเปนอยางมาก

ขนตอนท 4 การใสเสยงหรอใสดาก

1.น าไมสก โดยตองใชไมสกหนทมเนอละเอยดมากลงใหเทากบรในของเลาขลย ประมาณ 5 หล โดยชางท าขลยโบราณหรอชางท าขลยนนจะใชวธการใชมดเหลาไมดากแทนทจะใชเครองกลงมาประยกตแทนการเหลาไมดวยมอ เพอความรวดเรว

2.น าไมสกทกลงไวเรยบรอยมาวดใหไดสดสวนกบรปปากนกแกวและขดดวยเครองขดโคงแทนการใชมดปาดแบบชางโบราณ ใหเปนลองหรอรางลมผาน จากนนใชมดปาดทายใหแงปากนกแกวตวท าใหเกดเสยง

62

3.น าไมดากทเตรยมไวเสรจแลวมาใสกลบเลาขลยใหพอกบปากนกแกว จากนนปรบใหไดเสยงและความหนก-เบาของลมตามตองการ

4.พอไดเสยงและลมตามตองการ กตดไมดากใหพอดกบเลาขลย จากนนขดดวยเครองขดหนาตรงเพอลบเสยนไมและใหไมดากพอดกบเลาขลย แลวทดลองเปาเสยงและลมอกครง

5.น าขผงมาตดเปนชนเลกใสตรงรปากนกแกวแลวใชเหลกเผาไฟจเพอใหขผงละลายไปอดตามชองวางหรอลอยรวของไมดากกบเลาขลย เพอท าใหเสยงแนนขน

ขนตอนท 5 การเกบงาน

1.ใชมดปลายแหลมควานขางในรนวเพอน าเอาขเลอยออก และเพอใหรในของรนวขลยกวางขน เสยงกจะโปรงขนอกทงเปนการปรบจนเสยงไปในตว

2.ขดดานนอกดวยกระดาษทรายและขดดานในเพอเอาเศษผงขเลอยออกดวยเหลกพนกระดาษทรายอกครงเปนอนเสรจเรยบรอย หรออาจจะพนดวยแลกเกอรเพอความสวยงานอกทกไดแลวแตความตองการ

3.2การดแลรกษาขลย 1.ใชผาแหงเชดหรอผาหมาดๆเชดท าความสะอาด 2.แขวนไวหรอเกบใสไวในถงขลยหรอกลองส าหรบใสขลย

3.หามน าขลยทงไวในรถยนต เพราะอณหภมภายในรถจะท าใหขลยไดรบความ เสยหาย 4.พยายามอยาใหขลยโดนน า ถาจะลางท าความสะอาดกควรใชวธการเปดน าให ผานทางรปากนกแกวใหน าไหลไปทางรปากเปาหรอทางลองลม และเชดหรอ

ท าใหแหง

อภปรายผล

1.ศกษาประวตของนายสนย กลนบปผาจากการศกษาพบวา การผลตขลยนายสนย กลนบปผานนไดเกดจากทบดาบงคบใหท า โดยกระบวนการผลตนนกไดมาจากนายจรน กลนบปผา ซงเปน

63

บดา ท าใหสามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม แตยงคงคณภาพเสยงและเอกลกษณไว

2.วสดอปกรณการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา จากการศกษาพบวา วสดอปกรณทนายสนย กลนบปผา น ามาใชในการผลตขลยเพยงออนนมการน าอปกรณเครองมอททนสมยน ามาประยกตดดแปลงขนเองกบกรรมวธการผลตบางขนตอนเพอใหเกดความเรยบรอยและรวดเรวขนในการผลต แตยงคงไวทงความประณตและคณภาพ ทไมดอยไปกวาชางท าขลยอนๆ มคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงามซงสอดคลองนายพระพล เพยรเสมอ(2555:99) ไดท าการศกษาเรองการผลตจะเขของนายชนนทร พกสวสด จากการศกษาพบวากระบวนการขนตอนการผลตทเปนรปแบบแบบผสมผสานระหวางแบบดงเดมและสมยใหมคอขนตอนการขดตวจะเข เพอรกษาการผลตแบบโบราณซงจะท าใหไดคณภาพเรองความคงทนและคณภาพของเสยง สวนการน าเครองมอชางไฟฟาเขามาชวยเชนการตกแตงภายในกระพง โดยใชเครองเจยจบมอไฟฟา มาขดใหเกดความเรยบเนยนซงบงบอกใหเหนถงความพถพถนในการผลตจะเขทเปนรปแบบเฉพาะของนายชนนทร พกสวสด 3.เพอศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา จากการศกษาพบวาขลยของนายสนย กลนบปผา มกรรมวธการผลตขลยเพยงออทเฉพาะเปนของตนเองซงอาจจะแตกตางกบชางท าขลยทวไป เนองจากไมไดเรยนการผลตกบนายสนย กลนบปผา ชางขลยทมชอเสยงซงเปนบดา โดยไดศกษากรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายจรน กลนบปผา ซงเปนบดาจนส าเรจเปนกรรมวธการผลตทมรปแบบเฉพาะเปนของตนเอง ซงสอดคลองกบนางสาวจนดานวรรธน บ ารงเจรญสข (2551:105) การศกษาและคนควาเรองการผลตกะโหลกและคนทวนกระจบปของนายจกร มงคล จากการศกษาพบวานายจกร มงคล พถพถนในเรองของการท ากะโหลกมากกวาสวนประกอบอนเนองจากมผลตอน าหนกและเสยงของกระจบป สวนในเรองของการท าคนทวนและสวนประกอบอนๆจะเลอกใชไมไมแขงมากเกนไปแตกไมออนซงค านงถงน าหนกของกระจบปเชนกน ดงนนการเลอกวสดและอปกรณในกาผลตกะโหลกและคนทวนกระจบปของนายจกร มงคล มความส าคญในดานของเสยง น าหนกของกระจบปและความสวยงามตามแบบโบราณ

ปญหาและอปสรรค 1.เอกสารทเกยวของกบขลยเพยงออมอยนอย

64

2.การเดนทาง ระยะไกล และปญหาทางดานการจราจรตดขด ท าใหกรเกบขอมลบางสวน อาจลาชาไมตรงตามก าหนดการ 3.เทปบนทกภาพและเสยงบางสวนทไดสมภาษณมาบางสวนเกดการขดของ 4.รปถายทถายมาบางรปไมชด 5.ขอมลทใชในการอางองบคคลนอยเกนไป

ขอเสนอแนะของงานวจย จากการศกษาเรองกรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา พบวา อปกรณและขนตอนทใชในการผลตขลยเพยงออนนอาจแตกตางจากชางท าขลยชางอนๆ ซงสามารถน ามาประยกตใชวธการดงกลาวททนสมยแบบกรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา นายสนย กลนบปผา กบการผลตเครองดนตรไทยอน เชน ระนาดเอก ระนาดทม เปนตน ซงอาจจะชวยลดตนทนและเวลาในการผลตจากการผลตแบบเดมๆ หากมความสนใจในเรองกรรมวธการผลตขลยเพยงออของนายสนย กลนบปผา กสามารถศกษาในบรบทดงกลาวได

65

บรรณานกรม กฤษยตช โสภณดลก.(2544).การผลตซอสามสาย:กรณศกษาชางจอนไทรวมาน.สารนพนธ ปรญญาศลปกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. จนดานวรรธน บ ารงเจรญสข.( 2551). การผลตกะโหลกและคนทวนกระจบป:กรณศกษา

นายจกร มงคล.สารนพนธปรญญาศลปกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาดนตร คณะ มนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ธนต อยโพธ .2510.หนงสอเรองเครองดนตรไทย.กรมศลปากร จดพมพเนองในโอกาสฉลอง

มาย ครบ 80 ป ของ นาย ธนต อยโพธ. พนพศ อมาตยกล(2529).ดนตรวจกษ.กรงเทพฯ : บรษท รกษสปป จ ากด. ไพศาล อนทรวงศ.2546.คลนกดนตรไทย.กรงเทพฯ:สวรยาสาสน. วมลศร อปรมย.(2544).ดนตรในระบบการเรยนการสอน.กรงเทพฯ : ห.จ.ก รวมใจสหกจ. สงบศก ธรรมวหาร.(2529).ดรยางคไทย.กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วชย แหวนเพรช อางใน ประไพพรรณ ตงสงวรธรรมะ.(2554:25).การศกษาการผลต ขลยเพยงออไมสก:กรศกษาอาจารยโสภณ นมละมล.สารนพนธปรญญาศลปกรรม ศาสตรบณฑต ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สโรจร เทยงแท.(2547).“ความเปนมาของขลยเพยงออ” (online).http://www.trsc.ac.th/web_load_st/school/k01m.html/เขาถงเมอ 27 ธนวาคม 2556

66

บรรณานกรม (ตอ) สดธดา มสวสด.(2544).การผลตซออ:กรณศกษานายธรพนธ ธรรมนกล สารนพนธปรญญา ศลปกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

67

ภาคผนวก ก

ประวตนายสนย กลนบปผา

68

ประวตนายสนย กลนบปผา

นายสนย กลนบปผา เกดเมอวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2508 บดาชอ นายจรน กลน

บป มารดาชอ นางส าเนากลนบปผา มพนองทงหมด 6 คน นายสนย กลนบปผา เปนบตรคนท 5 ไดส าเรจการศกษาจากโรงเรยนชโนรส วทยาลยนายสนย กลนบปผานนไดเรมผลตขลยเพยงออโดยทบดาบงคบใหท า โดยกระบวนการผลตนนกไดมาจากนายจรน กลนบปผา ซงเปน บดา ท าใหสามารถผลตออกมาไดมคณภาพทงเสยงและรปลกษณทสวยงาม แตยงคงคณภาพเสยงและเอกลกษณไว

69

ภาคผนวก ข ประวตผวจย

70

ประวตนสตผท าวจย นสตชนปท 3 สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน กรงเทพมหานคร

ประวตสวนตว ชอ นายจกรพนธ ไพบลยสวสด วนเดอนปเกด 14 ตลาคม 2535 ทอยปจจบน 66 ซอยพนสขอทศ ถนนชย-เพชรมงคล ต าบลบอยาง

อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา 90000 ประวตการศกษา

- จบชนอนบาล-ชนประถมศกษาท 6 จากโรงเรยนอนบาลสงขลา - จบชนมธยมศกษาตนและปลาย จากโรงเรยนมหาวชราวธ จงหวดสงขลา - ปจจบนเปนนสตชนปท 3 สาขาวชาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประวตการศกษาดานดนตร

เรมเรยนดนตรไทยครงแรกตอนอาย 9 ป โดยหดเลนจะขเปนเครองแรก เมอเขาสชนมธยมศกษา ไดฝกเปาขลย เมอเขาสชนมธยมศกษาปท 6 ไดสอบตรงความสามารถพเศษดนตรไทยเขามหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน ปจจบนศกษาอยระดบปรญญาตร สาขาดนตรไทย ภาควชาดนตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ไดตอเพลงในหลกสตรตามทมหาวธยาลยก าหนดและไดเรยนกบครหลายทาน ดงน เรยนจะเขกบ ครฉตรยา เกยรตนาว และคร ณรงค เขยนทองกล เรยนระนาดทมกบ รองศาสตราจารยภาคม บ ารงสข

รายงานผลการวิจัย เรื่อง...

Documents

Transcript of รายงานผลการวิจัย เรื่อง...