รายงานผลการวิจัย...

รายงานผลการวจย

เร�อง การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�

ระบบปฎบตการแอนดรอยด เพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส)นท�สด

A Development of on an Android Application for Shor test Bangkok Bus Route Searching

โดย

ผศ.ดร.เน�องวงศ ทวยเจรญ

รายงานวจยน)ไดรบทนสงเสรมและสนบสนนการวจยจาก มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. IJJK

DPU

ก

ช�อเร�อง : การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด ผวจย :ผศ.ดร.เน�องวงศ ทวยเจรญ สถาบน : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปท�พมพ :0112 สถานท�พมพ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย แหลงท�เกบรายงานการวจยฉบบสมบรณ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จานวนหนางานวจย : 34 หนา คาสาคญ : ขสมก. โปรแกรมประยกตบนโทรศพท แอนดรอยด ระยะทางท�ส(นท�สด รถสาธารณะ ลขสทธ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

บทคดยอ ปจจบน ขอมลของระบบขนสงมวลชนของ ขสมก.ท�มอยเปนขอมลท�ไมถกตองนก เพราะไมมการปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนเปนเวลานาน และไมไดมการรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ งานวจยน( ไดกลาวถงการพฒนาระบบเกบขอมลปายรถประจาทางดวยโทรศพทระบบปฎบตการแอนดรอยดและสรางขอมลเสนทางการเดนรถ โดยมขอมลพกดการเดนรถของรถแตละสายท�สรางจาก My maps ของ Google จากน(นนาเสนทางท�สรางไปคานวณดวยโปรแกรมบนเคร�องแมขายและแปลงพกดปายกบพกดเสนทางท�เกบรวบรวมไดใหกลายเปนเสนทางการเดนรถประจาทางแตละสายตามลาดบปายท�ผานโดยอตโนมต ผลการทดสอบระบบพบวาระบบสามารถเกบขอมลปายรถและสรางเสนทางเดนรถได และโปรแกรมการสรางเสนทางเดนรถผานปายรถใชเวลาคานวณเฉล�ย 5.75 ms ตอหน�งพกดเสนทางรถ ขอมลจากระบบดงกลาวไดถกนาไปใชในการพฒนาเอพไอและโปรแกรมบนโทรศพทเคล�อนท�บนระบบปฏบตการแอนดรอยดเพ�อใหขอมลการเดนทางดวยรถประจาทางแกคนท�วไป เอพไอท�พฒนาข(นประกอบดวยฐานขอมลเสนทางการเดนรถในสงกด ขสมก. ขางตน และข(นตอนวธในการคนหาเสนทางท�ส(นท�สดท�พจารณาท(งการเปล�ยนรถและการเดนอกดวย ผลการทดสอบระบบพบวาเอพไอท�สรางข(นใชหนวยความจานอยกวา 6 MB และใชเวลานอยกวา 0.025ms เม�อคานวณเสนทางในกราฟท�มปายรถจานวน 10,000 ปาย เม�อเรยกใชเอพไอในโปรแกรมประยกตระบบปฎบตการแอนดรอยดพบวา โปรแกรมประยกตสามารถตอบกลบภายในเวลา T วนาท ซ� งเปนเวลาท�ผใชยอมรบได ผลการสารวจความคดเหนของผใชงานจานวน 64 คน จาก 8 เขตการเดนรถ พบวาผใชงานมระดบความพงพอใจมากในระดบ 4.16

DPU

ข

Title : A Development of on an Android Application for Shortest Bangkok Bus Route Searching Researcher : Asst.Prof.Dr.Nuengwong Tuaycharoen Institution: Dhurakij Pundit University Year of Publication: 2016 Publisher : Dhurakij Pundit University Sources : Dhurakij Pundit University No. of page : 34 pages Keywords : BMTA, Mobile Application, Android, Shortest Path, Public Transportation

Abstract Currently, the transit system information provided by BMTA is not accurate because the information is not updated for decades. Furthermore, there is no systematic way of gathering and updating the information. This research describes the development of bus stop collecting and bus route creating system. We use an Android smartphone as a tool to collect the bus stop coordinates and send them to the system's database server. We also create bus route coordinates with Google’s My Maps. Then, a program on the server converts bus route coordinates into a line of bus stops automatically. The experimental results show that the system can collect bus stops, and the server's programs can map bus stops to a bus route with an average of 5.75 ms per bus route coordinate. The information created in this system is used to develop an API and an Android Application to inform general bus passengers. The API includes the BMTA bus database and a shortest path algorithm with bus transits and walking consideration. The experimental results show that the API takes less than 6 MB of memory and under 0.025ms of processing time for 10,000 nodes. Including in an android application, our application’s response times are under 4 seconds, which is acceptable for user experience. Our survey on 64 passengers in 8 Bangkok Metropolitan Bus Areas finds that the users rank our application with high satisfaction level of 4.16.

DPU

ค

สารบญ สารบญรป จ สารบญตาราง ฌ บทท� 1 บทนา V

1.1 ท�มาและความสาคญของปญหา x 1.2 วตถประสงค 1 1.3 ขอบเขตของงาน 1 1.4 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ z 1.5 ขอจากดของการวจย z 1.6 ขอตกลงเบ(องตน { 1.7 การออกแบบระบบในภาพรวม { 1.8 ภาษาคอมพวเตอรท�ใชในการพฒนา 2 1.9 อปกรณและซอฟตแวรท�ใชในการพฒนา 2 1.10 แผนการดาเนนงาน x~

บทท� 2 ทฤษฎและงานท�เก�ยวของ VV

0.x ทฤษฎท�เก�ยวของ xx 2.2 งานวจยท�เก�ยวของ x0 2.3 งานท�เก�ยวของ x4

บทท� 3 การออกแบบและพฒนา VJ

3.1 การออกแบบฐานขอมล x1 3.2 พจนานกรมขอมลของฐานขอมลระบบ x{ 3.3 Use-case 0~ 3.4 สถาปตยกรรมระบบ 0~ 3.5 ขอกาหนดซอฟตแวร 04

DPU

ง

3.6 Class Diagram 03 3.7 Sequence Diagram 4x 3.8 State Diagram 41 3.9 ข(นตอนวธการคานวณเสนทางเดนรถ Tz 3.10 ข(นตอนวธการคานวณเสนทางการเดนทางดวยรถประจาทางท�ส(นท�สด T{

บทท� [ ผลการดาเนนงาน [K

T.x โปรแกรมตรวจสอบปายรถประจาทาง T2 4.2 โปรแกรมสารวจเสนทางเดนรถประจาทาง 1x 4.3 โปรแกรมกรอกขอมลเสนทางเดนรถประจาทางบนเวบ 1T T.T โปรแกรมคนหาเสนทางท�ส(นท�สดบนแอนดรอยด 1{ 4.5 ผลการทดสอบประสทธภาพของระบบ z1 4.6 ผลการสารวจความคดเหนตอการใชงานของแอปพลเคชนคนหาเสนทางรถประจาทางบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยด z2

บทท� J สรป \V บรรณานกรม \I

DPU

จ

สารบญรป

รปท� หนา รปท� x.x จานวนผโดยสารท�ใชบรการรถโดยสารประจาทาง ขสมก. ต(งแตป พ.ศ. 0141-011T 0 รปท� x.0 จานวนรถยนตน�งสวนบคคลและรถจกรยานยนตท�จดทะเบยนในกรงเทพมหานครสะสมต(งแตป พ.ศ. 0141-011z 4 รปท� x.4 จานวนผโดยสารรถไฟฟาขนสงมวลชนเฉล�ยตอวน ต(งแตป พ.ศ. 01T0-011z [T] 4 รปท� x.T ภาพรวมของระบบ { รปท� 4.x แผนภาพออารของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด x1 รปท� 4.0 แผนภาพออารของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด xz รปท� 4.4 use-case ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด 0~ รปท� 4.T สถาปตยกรรมฮารดแวรของระบบ 0x รปท� 4.1 สถาปตยกรรมซอฟตแวรของระบบ 00 รปท� 4.z class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบ User 03 รปท� 4.{ class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบUser(ตอ) 02 รปท� 4.3 class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบ Admin 4~ รปท� 4.2 Sequence diagram ของ use-case เลอกสายท(งไปและกลบ (User) 4x รปท� 4.x~ Sequence diagram ของ use-case คนหาปลายทาง (User) 4x รปท� 4.xx Sequence diagram ของ use-case ขอมลปาย (User) 40 รปท� 4.x0 Sequence diagram ของ use-case คนหาขอมลรอบตว(User) 40

DPU

ฉ

สารบญรป(ตอ) รปท� หนา รปท� 4.x4 Sequence diagram ของ use-case แกไขปาย (Admin) 44 รปท� 4.xT Sequence diagram ของ use-case เชคปายถกตอง (Admin) 44 รปท� 4.x1 Sequence diagram ของ use-case ลบปาย (Admin) 4T รปท� 4.xz Sequence diagram ของ use-case เกบขอมลสายรถ (Admin) 4T รปท� 4.x{ state diagram ของ class MainActivity (User) 41 รปท� 4.x3 state diagram ของ class Tab (User) 41 รปท� 4.x2 state diagram ของ class Directory (User) 41 รปท� 4.0~ state diagram ของ class bus (User) 41 รปท� 4.0x state diagram ของ class result CustomListAdapterbus (User) 4z รปท� 4. 00 state diagram ของ class result Buslistbusstop (User) 4z รปท� 4.04 state diagram ของ class result BusstopGo (User) 4z รปท� 4.0T state diagram ของ class result CustomListAdapterbusstop_list (User) 4z รปท� 4.01 state diagram ของ class BusstopListBlack (User) 4{ รปท� 4.0z state diagram ของ class CustomListAdapterbusstop_listB (User) 4{ รปท� 4.0{ state diagram ของ class railway (User) 4{ รปท� 4.03 state diagram ของ class CustomListAdapterrailway (User) 43 รปท� 4.02 state diagram ของ class ferry (User) 43 รปท� 4.4~ state diagram ของ class CustomListAdapterferry (User) 42 รปท� 4.4x state diagram ของ class map (User) 42 รปท� 4.40 state diagram ของ class CustomListAdaptermap (User) 42 รปท� 4.44 state diagram ของ class mapbus_busstop (User) 42 รปท� 4.4T state diagram ของ class route (User) 42 รปท� 4.41 state diagram ของ class markerroute (User) T~ รปท� 4.4z state diagram ของ class near (User) T~ รปท� 4.4{ state diagram ของ class savebusstop (User) T~ รปท� 4.43 state diagram ของ class DBnamebusstop (User) T~

DPU

ช

สารบญรป(ตอ) รปท� หนา รปท� 4.42 state diagram ของ class Server (User) Tx รปท� 4.T~ state diagram ของ class main(Admin) Tx รปท� 4.Tx state diagram ของ class tag (Admin) T0 รปท� 4.T0 state diagram ของ class tagging (Admin) T4 รปท� 4.T4 state diagram ของ class tagmap (Admin) T4 รปท� 4.TT state diagram ของ class tagend (Admin) TT รปท� 4.T1 state diagram ของ class editbusstopM (Admin) TT รปท� 4.Tz state diagram ของ class editmenu (Admin) T1 รปท� 4.T{ state diagram ของ class editbusstop (Admin) T1 รปท� 4.T3 state diagram ของ class database (Admin) Tz รปท� 4.1 หนาจอ หมดปายสายรถประจาทาง 49 รปท� 4.2 หนาจอ หมดท�ทาการเชค 50 รปท� 4.3 หนาจอตรวสอบปาย 50 รปท� 4.4 หนาจอ ยนยนความถกตอง 51 รปท� 4.5 หนาจอ เชคการเปดระบบการบอกตาแหนง (GPS) 51 รปท� 4.6 หนาจอ การกรอกขอมลและ ประเภทสายรถประจาทาง 52 รปท� 4.7 หนาจอ การเปดการทางานเบ(องหลง 52 รปท� 4.8 หนาจอ วาดเสนทางสายรถประจาทาง 53 รปท� 4.9 หนาจอ บอกขอมลและสงขอมลข(นฐานขอมล 54 รปท� 4.10 หนาจอ ปายสายรถประจาทางใน กรงเทพมหานคร และปรมณฑล 55 รปท� 4.11 หนาจอ เลอกประเภทในการเดนทางไปยงปาย 55 รปท� 4.12 หนาจอ ระบสายรถประจาทาง 56 รปท� 4.13 หนาจอ เลอกประเภทการเดนทางของสายรถประจาทาง 56 รปท� 4.14 หนาจอ ขอมลเสนทางสายรถประจาทาง 57 รปท� 4.15 หนาจอดาวนโหลดปายรถประจาทาง 57 รปท� 4.16 หนาจอแสดงสายรถประจาทางท(งหมด 58

DPU

ซ

สารบญรป(ตอ) รปท� หนา รปท� 4.17 หนาจอ แสดงปายของสายรถประจาทาง (ขาไป) 59 รปท� 4.18 หนาจอ แสดงปายของสายรถประจาทาง (ขากลบ) 59 รปท� 4.19 หนาจอ แสดงสายรถไฟ 60 รปท� 4.20 หนาจอ แสดงการเดนเรอ 60 รปท� 4.21 หนาจอ บอกแสดงบรการสายรถประจาทาง 61 รปท� 4.22 หนาจอ บอกขอมลสายรถประจาทาง 61 รปท� 4.23 หนาจอ คนหาเสนทางรถประจาทาง 62 รปท� 4.24 หนาจอ เลอกการเดนทางดวยสายรถประจาทาง 62 รปท� 4.25 หนาจอ แสดงเสนทางการเดนทางท�ส(นท�สด 63 รปท� 4.26 หนาจอ แสดงเสนทางการเดนทางมจดเปล�ยนรถนอยท�สด 64 รปท� 4.27 หนาจอ แสดงปายรอบตว. 64 รปท� 4.28 คาความแมนยา (Accuracy) ท�วดไดจากโทรศพทแอนดรอยดท(ง 3 รน 65 รปท� 4.29 การใชงานพ(นท�หนวยความจาของเอพไอ 67 รปท� 4.30 เวลาท�เอพไอใชในการประมวลผล 68

DPU

ฌ

สารบญตาราง ตารางท� หนา ตารางท� x.x แผนการดาเนนงาน x~ ตารางท� 4.x ตาราง Busstop x{ ตารางท� 4.0 ตาราง Bus x3 ตารางท� 4.4 ตาราง Busgraph x3 ตารางท� 4.T ตาราง Busroute x2 ตารางท� 4.1 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case แกไขปาย 04 ตารางท� 4.z ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case Map ปาย 04 ตารางท� 4.{ ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case เชคปาย 0T ตารางท� 4.3 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case เกบขอมลสายรถ 0T ตารางท� 4.2 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case ลบปาย 01 ตารางท� 4.x~ ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาปลายทาง 01 ตารางท� 4.xx ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาปายรอบตว 0z ตารางท� 4.x0 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาสายรถประจาทาง0z ตารางท� 4.x4 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case ขอมลปาย 0{ ตารางท� 4.1 ประสทธภาพทางเวลาของการสรางเสนทางรถประจาทางผานปายรถ 66 ตารางท� 4.2 เวลาตอบกลบของแอนดรอยแอปพลเคชน 68 ตารางท� 4.3 ระดบความคดเหนตอโปรแกรมบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยดท�ไดพฒนาข(น 69

DPU

1

บทท� 1

บทนา 1.1 ท�มาและความสาคญของปญหา

จากขอมลในเดอนมกราคม 0113 ของระบบสถตทางการท ะเ บยน [1] ระบ วา ในกรงเทพมหานครมประชากรอยท(งส(น 1.6 ลานคน แตหากรวมประชากรแฝง เชน แรงงานขามชาต แรงงานจากตางจงหวด และคนไรบานท�ยงไมไดอยในระบบ แลว จะมประชากรราว x5 ลานคน[2] ในเมองใหญท�มประชากรหนาแนนอยางกรงเทพมหานครน( จาเปนตองมการบรการขนสงสาธารณะท�สะดวก เพยงพอ และมราคาท�เหมาะสมกบรายไดของคนเมอง

ระบบขนสงสาธารณะในกรงเทพมหานคร ประกอบดวย รถไฟฟาบทเอส รถไฟฟาเอมอารท รถไฟฟาแอรพอรตลงค รถไฟไทย รถบอารท รถเมล รถตรวมบรการ เรอ มอเตอรไซครบจาง ตกตก และรถแทกซ� ซ� งในบรรดาการเดนทางดวยระบบขนสงสาธารณะเหลาน( รถโดยสารประจาทาง (ขสมก.) เปนระบบท�ใหบรการตลอดท( งคนและรถท�บรการตลอดวน ถอเปนระบบขนสงสาธารณะท�ครอบคลมมากท�สด และเปนระบบขนสงท�มราคาถกท�สด แมวาไดมการปรบข(นคาโดยสาร เปน x0-0T บาทแลวกตาม ในขณะท�รถธรรมดา (รถเมลแดง) ยงคงราคาท� 6.50 บาท และรถปรบอากาศ (รถเมลสม) ยงคงเร�มตนท� 12 บาท ซ� งหากจะมการปรบคาโดยสาร ตองรอนโยบายจากกระทรวงคมนาคมกอน

[1]

องคการขนสงมวลชนกรงเทพ (ขสมก.) ไดจดต(งตามพระราชกฤษฎกาจดต(งองคการขนสงมวลชนกรงเทพ พ.ศ. 2519 เม�อวนท� 19 ตลาคม 2519 [3] เปนหนวยงานรฐวสาหกจประเภทสาธารณปโภคสงกดกระทรวงคมนาคม มภารกจและขอบเขตความรบผดชอบในการจดบรการรถโดยสารประจาทางว�งรบสงผโดยสารในเขตกรงเทพมหานคร และจงหวดใกลเคยง คอ นนทบร ปทมธาน สมทรปราการ สมทรสงคราม และนครปฐม นอกจากน( ยงมหนาท�ในดานประกอบการอ�น ๆ ท�เก�ยวกบหรอตอเน�องกบการประกอบการขนสงบคคล เน�องจากกจการเดนรถโดยสารประจาทางจดเปนสาธารณปการชนดหน� งของรฐท�ใหบรการแกประชาชนผมรายไดนอยและปานกลางเปนหลก การดาเนนการจงมงสนองตอบนโยบายของรฐบาลในดานการใหความชวยเหลอกแกผมรายไดนอย โดยไมหวงผลกาไร การจดเกบอตราคาโดยสารจงอยในอตราต�ากวาตนทนตามท�รฐบาลเปนผกาหนด

DPU

2

นโยบาย การใหบรการของ ขสมก. ท�มงในดานความสะดวก รวดเรว ปลอดภย และประหยดคาใชจายในการเดนรถของผโดยสารเปนหลก ตลอดจนเปนผควบคมและดแลผประกอบการเดนรถเอกชนท�ใหบรการรถประเภทยรถโดยสารขนาดใหญ (ท(งรถธรรมดาและรถปรบอากาศ) รถมนบส รถเลกว�งในซอย และรถตโดยสารปรบอากาศ

ในป 2554 ขสมก. มจานวนรถโดยสารประจาทางรวมทกประเภท 445 เสนทาง คน แบงเปนรถของ ขสมก. เปนผใหบรการ 108 เสนทาง รถโดยสารท�บรษทเอกชนรวมว�งบรการ จานวน 101 เสนทาง

สถตของสานกการจราจรและขนสง [2] ในป 2556 ระบวา ขสมก. มสถตจานวนผโดยสารท�ใชบรการรถเมล ขสมก.ตอวนเทากบ 935,726 คน แบงออกเปนรถปรบอากาศ 538,218 คน รถธรรมดา

397,507 คน โดยมจานวนรถโดยสารประจาทางรวมทกประเภท 15,821 คน แบงเปนรถของ ขสมก. เปนผใหบรการจานวน 3,416 คน

นอกจากน( ยงมรถโดยสารท�บรษทเอกชนรวมว�งบรการ จานวนรวม 12,405 คน โดยแบงเปนรถเลกในซอย 2,266 คน รถตโดยสาร 5,242 คน รถมนบส 1,028 คน และรถรวมบรการ 3,869 คน ถงแมวา ขสมก. จะมจานวนผโดยสารเกอบลานคนตอวน แตจานวนผโดยสารมแนวโนมลดลง ดงแสดงในรปท� 1.1 ในขณะท� สถตจานวนรถยนตสวนบคคลและรถจกรยานยนตท�จดทะเบยนในกรงเทพมหานครกลบมาแนวโนมเพ�มมากข(นทกป ดงแสดงในรปท� 1.2

รปท� 1.1 จานวนผโดยสารท�ใชบรการรถโดยสารประจาทาง ขสมก. ต(งแตป พ.ศ. 2535-2554 [4]

DPU

3

รปท� 1.2 จานวนรถยนตน�งสวนบคคลและรถจกรยานยนตท�จดทะเบยนในกรงเทพมหานครสะสมต(งแตป พ.ศ. 2535-2556 [4]

รปท� 1.3 จานวนผโดยสารรถไฟฟาขนสงมวลชนเฉล�ยตอวน ต(งแตป พ.ศ. 2542-2556 [4]

จากการรวบรวมและวเคราะหขอมล ป 2535-2556 ท� เก�ยวของกบการเดนทางในกรงเทพมหานครของการรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย[4] พบวา การเดนทางโดยรถสวน

DPU

4

บคคลท(งรถยนตและรถจกรยานยนตไดเพ�มข(นอยางตอเน�องและมแนวโนมเพ�มข(นตอไปในอนาคต โดยในระหวางป 2535-2556 รถยนตเพ�มข(นเฉล�ยรอยละ6.75 ตอป และรถจกรยานยนตเพ�มข(นเฉล�ยรอยละ 6.62 ตอป ในทางตรงขาม จานวนผใชบรการรถโดยสารสาธารณะของ ขสมก. มแนวโนมลดลงอยางตอเน�อง โดยลดลงเฉล�ยรอยละ 6.8 ตอป

สถตดงกลาวแสดงใหเหนวาประชาชนในเขตกรงเทพมหานครนยมเดนทางโดยรถยนตสวนบคคล บทเอส และเอมอารท เพ�มข(นอยางตอเน�อง เน�องจากประชาชนตองการความสะดวกสบายในการเดนทาง แตระบบขนสงมวลชนของ ขสมก. ยงใหความสะดวกไดไมสมบรณนก ดงน(น การขนสงสาธารณะของ ขสมก. จะตองพฒนาใหเพยงพอตอความตองการของประชาชน โดยใหเพ�มจานวนเท�ยวการเดนรถ เพ�มการใหขอมลการเดนทางในระบบของ ขสมก. และเพ�มการใหขอมลการเช�อมตอเครอขายรถโดยสารสาธารณะ ส�งเหลาน( จะทาใหประชาชนมาใชบรการมากข(น และสะดวกตอการเดนทางย�งข(น

ในปจจบน โทรศพทเคล�อนท�อจฉรยะ (Smart phone) เปนท�นยมอยางมาก มการแขงขนจากหลายบรษทผผลต ทาใหผผลตจานวนมากไดผลตโทรศพทอจฉรยะออกมาใหเลอกใชอยางหลากหลาย ต(งแตราคาหลายหม�นบาท จนถงราคาไมก�พนบาท จงทาใหโทรศพทอจฉรยะมราคาถกลงและคนท�วไปสามารถซ(อหากนได คณสมบตหน� งของโทรศพทอจฉรยะคอ ผใชงานสามารถเขาถงและเลอกตดต(งโปรแกรมไดหลากหลาย ไมไดจากดอยเพยงโปรแกรมประยกตท�ตดต(งมาพรอมกบโทรศพทเทาน(น ดงน(นผใชงานสามารถตดต(งโปรแกรมท�เหมาะสมกบการดาเนนชวตของผใชเฉพาะบคคลได

สถตในเดอนมนาคม 0118 [5] ระบวาระบบปฏบตการบนโทรศพทอจฉรยะท�เปนท�นยมท�วโลกซ� งเหนไดจากสวนแบงการตลาด [4] ไดแก แอนดรอยด (Android) (78.0%), iOS ของ iPhone (18.3%), MS Windows Phone (2.7%), และระบบอ�นๆ (1.0%) จะเหนไดวาระบบปฏบตการท�ไดรบความนยมท�สดคอระบบปฏบตการ แอนดรอยด และไดรบความนยมเพ�มข(นอยางตอเน�อง โดยม

Samsung เปนผผลตโทรศพทเคล�อนท�อจฉรยะรายใหญท�สด โดยเนนท�การผลตโทรศพทรนประหยดต(งแตราคาระดบกลางจนถงราคาถก

ดงน(น ผวจยจงตองการวจยและพฒนาโปรแกรมประยกตบนเคล�อนท�ในระบบปฎบตการแอนดรอยดซ� งเปนระบบปฏบตการท�ไดรบความนยมสงสดโดยเฉพาะในกลมผมรายไดนอยจนถงผมรายไดปานกลางซ� งเปนผใชรถโดยสารประจาทางอยเปนประจา โดยโปรแกรมประยกตท�พฒนาข(นสามารถแสดงขอมลเสนทางสายรถประจาทางตามท�ผใชเลอก แสดงขอมลสายรถประจาทางตามปายรถประจา

DPU

5

ทางท� เลอก และคนหาสายรถประจาทางท� มระยะทางส( นท�สดโดยผใชกาหนดพกดจดเร� มตนและปลายทางบนแผนท�

ถงแมวาในปจจบน จะมโปรแกรมประยกตท�ทาหนาท�คลายกบโปรแกรมประยกตท�จะพฒนาน( ซ� งแบงเปน โปรแกรมประยกตบนเวบ และ โปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยด โปรแกรมประยกตท�จะพฒนาในงานวจยฉบบน( แตกตางจากโปรแกรมประยกตอ�นท�มการแสดงผลบนแผนท�ทาใหผใชสามารถใชงานไดงาย และผใชสามารถคนหาสายรถโดยการระบพกดจดเร�มตนและปลายทาง โดยโปรแกรมจะคานวณเสนทางท�มระยะทางส( นท�สดท�รวมถงเสนทางท�มการตอสายรถใหอตโนมต โปรแกรมจะถกพฒนาข(นดวยภาษา Java และ XML บน Android Studio ท�ตดตอกบโปรแกรมโปรแกรมประยกตบนเวบท�เขยนข(นดวยภาษา PHP ตดตอกบฐานขอมล MySQL โดยภาษาและเคร�องมอท( งหมดเปน Open Source จงไมมคาใชจายในการใชงาน นอกจากน( ยงมการใชอลกอรทมของ Dijkstra [10] ในการหาเสนทางท�มระยะทางส(นท�สด

1.2 วตถประสงค เพ�อพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดท�สามารถ x.0.x ใหขอมลสายรถประจาทางในการเดนทางดวยรถโดยสารประจาทางในสงกด ขสมก. ได x.0.0 ใหขอมลปายรถประจาทางในการเดนทางดวยรถโดยสารประจาทางในสงกด ขสมก. ได x.0.4 คนหาสายรถประจาทางท�ใหเสนทางท�มระยะทางส(นท�สด เม�อผใชระบพกดจดเร�มตนและปลายทางบนแผนท�ได

1.3 ขอบเขตของงาน โปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ท�ตองการวจยและพฒนามวตถประสงคเพ�อใหความชวยเหลอใหกบผโดยสารรถประจาทางของ ขสมก.ไดเดนทางไดสะดวกมากข(น ซ� งโปรแกรมคนหาเสนทางการเดนทางดวยรถประจาทางประกอบดวยคณสมบตตางๆดงน( - เม�อผใชเลอกสายรถประจาทาง โปรแกรมสามารถแสดงเสนทางบนแผนท� ท(งขาไปและขากลบ พรอมพกดปายรถ รายการแสดงปายรถ และสญลกษณการเช�อมตอกบระบบขนสงชนดอ�น ได - แสดงปายรถในแผนท� ท�อยในรศม 1~~ เมตรจากตาแหนงของผใชได

DPU

6

- เม�อผใชเลอกปายรถในแผนท� โปรแกรมสามารถแสดงรายการหมายเลขสายรถประจาทางท�ผานปายรถท�เลอกได - เม�อผใชระบพกดจดเร�มตนและปลายทางบนแผนท� โปรแกรมสามารถคนหาสายรถประจาทางท�ใหเสนทางท�มระยะทางส( นท�สดไดโดยใชอลกอรทมของ Dijkstra หรออลกอรทมอ�นท�เหมาะสมได โดยอาจมการเปล�ยนสายรถตามความเหมาะสม - วดประสทธภาพทางเวลาของโปรแกรมบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยด x รน เม�อใชงานผาน 4G หรอ WiFi โดยเวลาในการตอบสนองไมควรเกนกวา 1 วนาท ซ� งเปนเวลาท�ผใชยอมรบได

1.4 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ x.T.x ผโดยสารรถประจาทางของ ขสมก. ท�ใชงานโปรแกรมสามารถเดนทางดวยรถประจาทางไดสะดวกมากข(น 1.4.2 เปนชองทางในการใหขอมลการเดนทางดวยรถประจาทางในเขตกรงเทพมหานคร x.T.4 เปนการประชาสมพนธใหผท�อาศยในเขตกรงเทพมหานครมาใชงานรถโดยสารประจาทางมากข(น x.T.T เปนชองทางการประชาสมพนธมหาวทยาลยใหกบบคคลภายนอกไดทราบถงความเขมแขงทางวชาการ

1.5 ขอจากดของการวจย - โปรแกรมสามารถใชงานไดกบโทรศพทอจฉรยะท�ตดต(งระบบปฏบตการ Android Version 4.4 ข(นไปและโทรศพทตองรองรบการใชงาน GPS, 3G และ WiFi - การวดประสทธภาพทางเวลาของโปรแกรม จะเกบขอมลจากโทรศพท 1 รน คอ Samsung Note T ท�ใช Android v T.T.T เน�องจากขอจากดทางงบประมาณ ไดแก ราคาของโทรศพทท�ใชในการเกบ

ขอมลและความเส�ยงท�จะเกดความเสยหายตอโทรศพทระหวางการเกบขอมลการใชงานจรง

DPU

7

1.6 ขอตกลงเบ)องตน โปรแกรมประยกตท�จะพฒนาในขอเสนอวจยฉบบน( ถกพฒนาข(นตาม MOU ระหวางคณะวศวกรรมศาสตร และบรษท SmartVC International โดยมคณะวศวกรรมศาสตรรบหนาท�พฒนาโปรแกรม ในขณะท�บรษท SmartVC รบผดชอบการเกบรวบรวมขอมล การตรวจสอบขอมล การดแลฐานขอมล การออกแบบสวนตดตอผใช และการประชาสมพนธโครงการใหผเก�ยวของไดรบทราบ โดยทางบรษทไมมการสนบสนนดานเงนทนการวจยและพฒนาโปรแกรมแตอยางใด โดยหลงการพฒนา ลขสทธ� ของโปรแกรมจะเปนของบรษท SmartVC International แตจะมตราสญลกษณของมหาวทยาลยธรกจบณฑตยปรากฏในโปรแกรมประยกตในฐานะผพฒนา ตามท�ไดตกลงกนเปนลายลกษณอกษรไวใน MOU

1.7 การออกแบบระบบในภาพรวม

รปท� x.4 ภาพรวมของระบบ ภาพรวมของระบบเกบขอมลปายรถและคานวณเสนทางการเดนรถแสดงในรปท� x.4 โดย

ระบบประกอบดวยสวนโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดสาหรบ

DPU

8

การเกบขอมลพกดปายรถโดยผใชท�เปนอาสาสมคร ท�เขยนดวยภาษา XML และ Java และโปรแกรมท�ทางานบนเคร�องแมขายสาหรบการคานวณวารถว�งผานปายรถใดบางซ� งเขยนดวยภาษา Java

สวนทางฝ�งเคร�องแมขายใช MySQL เปนฐานขอมล โดยใชภาษา PHP สรางเวบเซอรวสเพ�อใหแอนดรอยดเรยกใชขอมลจากฐานขอมลได

ผใชท�เปนอาสาสมครจะทาการตรวจเชคขอมลพกดปายรถท�ไดจาก ขสมก. โดยเดนทางไปท�ปายรถ เปดโปรแกรมบนแอนดรอยด เพ�อดงขอมลปายรถจากเคร� องแมขาย หากขอมลพกดปายแสดงผลถกตองบนแผนท�ของโปรแกรม ผใชกดยนยนขอมล หากขอมลไมถกตอง ผใชสามารถปกหมดลงบนแผนท�ของโปรแกรมเพ�อกาหนดพกดใหปายใหมได โปรแกรมจะอพโหลดขอมลท�ตรวจเชคแลวไปยงฐานขอมลบนเคร�องแมขายทนท ในขณะเดยวกน ผดแลระบบสามารถตรวจสอบวามปายใดท�ยงไมไดมการตรวจเชคขอมลผานโปรแกรมบนแอนดรอยดไดอกดวย

สวนผดแลระบบจะสรางเสนทางการเดนรถประจาทางได 4 วธคอ 1. สรางโดยใชโปรแกรมบนโทรศพทแอนดรอยดท�ผวจยไดพฒนาข(นดวยภาษาจาวา

โดยวางโทรศพทไวบนรถ เม�อรถออกว�งท�ตนสาย โปรแกรมจะบนทกพกดตลอดเสนทางการเดนรถ จนกระท�งผใชกดปมหยดท�สดสาย จากน(นผใชสามารถอพโหลดพกดท(งหมดไปเกบไวในฐานขอมล

2. สรางโดยใชโปรแกรม My Maps ของ Google [3] ตามเสนทางการเดนรถของรถประจาทางแตละสาย My Maps จะใหคาพกดบนเสนทางท�สรางใหอตโนมตในรปไฟล kml จากน(น ผดแลระบบจะเรยกใชโปรแกรมภาษา Java แปลงขอมลในไฟล kml เปนพกดเสนทางท�แตละจดหางกนไมเกน 1 เมตรนามาเปนขอมลเสนทางการเดนรถ พกดท�ไดจากโปรแกรมในขอ x และ 0 จะถกนามาคานวณรวมกบขอมลปายท�ไดจากโทรศพทแอนดรอยดวารถแตละสายว�งผานปายใดบาง โดยใชข(นตอนวธท�อธบายในบทท� 4 ตอไป

3. สรางโดยใชโปรแกรมบนเวบท�ผวจยพฒนาข(นดวยภาษา PHP และ Google Map เพ�อลากเสนเช�อมระหวางปายรถแตละปาย ระบสายรถท�ผาน แลวบนทกลงฐานขอมล สวนเอพไอ(API) และโปรแกรมประยกตบนระบบปฏบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางท�ส( นท�สดน(น โปรแกรมภาษา Java บนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยดจะเรยกใชขอมลเสนทางในฐานขอมล MySQL ผานเวบเซอรวสท�เขยนข(นดวยโปรแกรมภาษา PHP ซ� งคานวณเสนทางท�ส( นท�สดดวยข(นตอนวธของ Dijkstra ซ� งทางานบนเคร�องแมขาย โดยสงผลลพธการคานวณในรปแบบ JSON ไปใหโปรแกรมบนโทรศพทแอนดรอยดแสดงผล

DPU

9

1.8 ภาษาคอมพวเตอรท�ใชในการพฒนา - JAVA - PHP - SQL - XML - JSON - Java Script และ JQuery

1.9 อปกรณและซอฟตแวรท�ใชในการพฒนา 1.9.1 อปกรณท�ใชในการพฒนา

� คอมพวเตอรโนตบค Asus � คอมพวเตอรโนตบค MSI � โทรศพท Android รน Samsung Note 4 � โทรศพท Android รน Samsung Galaxy S6 Edge � โทรศพท Android รน Asus Fonepad 7

1.9.2 ซอฟตแวรท�ใชในการพฒนา

� JDK (Java Development kit 8 ) � Android Studio v 1.0.2 � Android SD (Android Software Development kit) v 24.0.2 � ADT (Android Development Tool) v T.T � Atom V 1.2.4

DPU

10

1.10 แผนการดาเนนงาน

ตารางท� x.x แผนการดาเนนงาน การดาเนนงาน เดอนท�

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

�. ศกษาการเขยนโปรแกรมบนเคล�อนท�โดยใชเซนเซอรชนดตางๆ

0. จดทาเอกสารขอกาหนดของโปรแกรม

5. ออกแบบและพฒนาโปรแกรม

9. ทดสอบระบบ

:. สรปและจดทารายงานฉบบสมบรณ

DPU

11

บทท� 2

ทฤษฎและงานท�เก�ยวของ

2.1 ทฤษฎท�เก�ยวของ เสนทางการเดนรถประจาทางท�ระบบท�พฒนาข(นในงานวจยน( ตองการ เปนลาดบของพกดปาย

รถประจาทาง แตขอมลท�ระบบน( เกบได เปนขอมลของพกดเสนทางเดนรถท�เกบทก 5 เมตร และพกดของปายรถท(งหมดในเขตกรงเทพและปรมณฑลซ� งมจานวน 4,781 ปาย ดงน(นจงตองมการคานวณวาปายใดอยบนเสนทางเดนรถแตละสายบาง ซ� งมทฤษฎท�เก�ยวของดงน(

2.1.1 ข)นตอนวธของ Dijkstra [Ve]

ข(นตอนวธของ Dijkstra เปนข(นตอนวธท�ใหเสนทางท�ส(นท�สดในโครงสรางขอมลชนดกราฟแบบมทศทางท�มน( าหนกท�ไมเปนคาลบบนแตละเสนเช�อม โดยจะเร�มกาหนดคาใหโหนดเร�มตนเปนศนย และโหนดอ�นเปนอนนต จากน(นกาหนดใหโหนดเร�มตนเปนโหนดปจจบน แลวจะพจารณาเสนเช�อมท�เช�อมตอกบโหนดน(นท(งหมดท�เช�อมตอไปยงโหนดท�ยงไมไปเย�ยม แลวคานวณน(าหนกสะสมของเสนเช�อมน(น จากน(นเลอกโหนดท�ใหคาน( าหนกสะสมรวมนอยท�สดเปนโหนดปจจบน ขยายการคานวณออกไปเร�อย ๆ จนกระท�งพบโหนดปลายทาง หรอไปเย�ยมโหนดครบทกโหนดในกราฟเรยบรอยแลว

2.1.2 การคานวณระยะทางจากกลมพกดบนโลก Google API Team[5] ไดแนะนาวธการคานวณโดยใชฐานขอมล MySQL แบบ MYISAM และ

ใช SQL ดานลางกบตาราง markers ท�ประกอบดวยคอลมน id, name, address, lat, lng ท�สรางข(นเพ�อเกบพกดตาง ๆ จานวนมาก

SELECT id, ( 6371 * acos( cos( radians(37) ) * cos( radians( lat ) ) * cos( radians( lng ) - radians(-122) ) + sin( radians(37) ) * sin( radians( lat ) ) ) ) AS distance FROM markers HAVING distance < 25 ORDER BY distance LIMIT 0 , 20

DPU

12

โดย 6371 คอ ระยะทางเปนกโลเมตรตอพกดหน�งองศา และผลลพธท�ไดจะเปนระเบยนพกด

จานวน 20 ระเบยนท�มระยะทางหางจากพกด 37,-122 ไมเกน 25 กโลเมตร อยางไรกตาม เน�องจากฐานขอมลของระบบท�พฒนาข(นในบทความน( เปนฐานขอมลแบบม

ความสมพนธ ดงจะกลาวในบทท� 3 ทาใหไมสามาถใชงานฐานขอมลแบบ MYISAM ท�ไมมความสมพนธได ดงน(นจงไมสามารถใชวธการดงกลาวได

2.1.3 Haversine formula

Haversine formula [6] เปนสตรท�ใชคานวณระยะหางระหวางพกด 2 พกดบนพ(นโลก (d) โดยไมสนใจความสงของพ(นราบ โดยมสตรดงน( a = sin²(Δφ/2) + cos φ1 ⋅ cos φ2 ⋅ sin²(Δλ/2)

c = 2 ⋅ atan2( √a, √(1−a) ) d = R ⋅ c

(1) (2) (3)

โดย φ คอละตจด, λ คอลองจจดของพกด, R คอรศมโลก ซ� งมคาเฉล�ยท� 6,371 กม. และคามมตาง ๆ อยในหนวยเรเดยน

2.2 งานวจยท�เก�ยวของ การวางแผนเสนทาง (Route Planning) คอการแกปญหาเพ�อหาเสนทางท�ดท�สดในการเดนทางจาก

สถานท�หน� งไปยงอกสถานท�หน� ง ซ� งแตละเสนทางอาจมระยะทางและคาใชจายแตกตางกน เปนท�ทราบกนดวาปญหาประเภทน(สามารถแกไดโดยใชข(นตอนวธของ Dijkstra [10] ซ� งเปนข(นตอนวธท�ใหเสนทางท�ส(นท�สดในโครงสรางขอมลชนดกราฟแบบมทศทางท�มน( าหนกบนแตละเสนเช�อมไมเทากน โดยจะเร�มท�โหนดเร�มตน จากน( นจะพจารณาเสนเช�อมท�เช�อมตอกบโหนดน(นท( งหมด ขยายออกไปเร�อย ๆ จนกระท�งพบโหนดปลายทาง

อยางไรกตาม การแกปญหาการวางแผนเสนทางสาหรบเครอขายรถสาธารณะมความแตกตางจากการแกปญหาคนหาเสนทางท�ส(นท�สดท�ว ๆ ไป โดยเฉพาะอยางย�ง มความแตกตางจากการแกปญหาการวางแผนเสนทางสาหรบเครอขายถนน [12] ในขณะท� เครอขายถนนมกเปนเครอขายขนาดใหญครอบคลมพ(นท�กวาง เชน ถนนในทวปยโรป หรอ อเมรกาเหนอ ทาใหตองจดการกบขอมลนาเขาจานวนมาก ข(นตอนวธสมยใหม [13,14,15,16,17] มกแกปญหาท�มขอมลนาเขาจานวนมากโดยใช 0

DPU

13

ข(นตอน คอ (1) การคานวณลวงหนาแบบออฟไลน (offline preprocessing) และ (2) การสอบถามแบบเวลาจรง จงจะทาใหการแกปญหาสาหรบเครอขายถนนสามารถประมวลผลไดภายในเวลาท�ผใชงานยอมรบได

ในขณะท�เครอขายรถสาธารณะตองพจารณาท(งเวลาท�ใชเดนทาง จานวนคร( งในการเปล�ยนรถ เวลาท�ใชรอการเปล�ยนรถ และราคาคาโดยสาร ทาใหงานวจยสาหรบเครอขายรถสาธารณะมกเนนไปท�การใชทฤษฎกราฟในการแกปญหา โดยเฉพาะอยางย�ง แบบขยายเวลา (time-expanded) และแบบท�ข(นอยกบเวลา(time-dependent) [18,19,20]. นอกจากน( ยงมงานวจยท�แกปญหาน( โดยท�ไมใชทฤษฎกราฟไดแก RAPTOR[21] ซ� งใชการกรองและการคานวณแบบขนานดวยโปรเซสเซอรท�มหลายคอร ซ� งสามารถทางานภายใน 8 ms กบปายรถประจาทาง 20,000 ปายและเวลาออกรถ 5 ลานคร( ง

2.3 งานท�เก�ยวของ ในปจจบนมโปรแกรมประยกตท�ทาหนาท�ใหขอมลเสนทางการเดนรถประจาทางในเขต

กรงเทพมหานคร ซ� งแบงเปน โปรแกรมประยกตบนเวบ และ โปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยด ดงน(

โปรแกรมประยกตบนเวบ ไดแก เวบไซต siamtraffic.net [z] ใหผใชระบจดเร�มตนและปลายทางเปนช�อปายรถประจาทาง และ

แสดงผลเปนขอความช�อปายท�ตองข(น/ลงรถ พรอมระยะทาง แตไมมการแสดงผลบนแผนท� ซ� งถาหากผใชงานไมทราบช�อปาย กไมอาจทราบไดวาตองข(นลงรถท�จดใด

ในเวบไซตของ ขสมก. [{] ผใชสามารถคนหาสายรถ โดยระบหมายเลขสายรถ ตนทาง ปลายทาง สถานท�ว�งผาน หรอคณสมบตอ�นๆ โดยแสดงผลเพยง ขอมลช�อปายท�แตละสายว�งผาน อยางไรกตาม ผใชไมสามารถคนหาโดยใชจดเร�มตนและปลายทางท�ตองการเดนทางได และไมมการแสดงผลบนแผนท� จงทาใหการใชงานไมสะดวกนก

Google Maps [3] เปนบรการของ Google ท�สามารถใหผใชกาหนดพกดจดเร�มตนและปลายทางบนแผนท� จากน(นผใชสามารถเลอกบรการการขนสงท�ตองการ โปรแกรมจะแสดงวธการเดนทาง เชนสายรถและจดเปล�ยนสายรถให อยางไรกตาม ขอมลบนแผนท� google ถกเกบโดยใชหลกการ crowd sourcing ซ� งไมมการตรวจสอบความถกตอง

สวนโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยด [2] มดงตอไปน(

DPU

14

“รถเมล”, “สายรถเมล”, ”จอดปายหนา”, และ “รถโดยสาร” เปนแอปพลเคชนท�นาขอมลจากเวบไซต ขสมก. มาแสดงผลบนหนาจอโทรศพท และสามารถคนหาโดยการกรอกสายรถ หรอ ช�อปายรถ ได แตไมสามารถคนหาสายรถในการเดนทางท�ตองมการตอรถได และไมมการแสดงผลบนแผนท� ทาใหผใชใชงานไดไมสะดวกนก

สวน “แผนท�รถเมล”, Bangkok Buses, และ RoadMay สามารถแสดงขอมลบนแผนท� ตามช�อสายรถ ช�อปายรถ หรอช�อถนนท�ผใชเลอกได เม�อผใชเลอกสายรถ โปรแกรมจะแสดงเสนทางบนแผนท� ท(งขาไปและขากลบ และแสดงปายรถใกลกบตาแหนงของผใชได แตไมสามารถคนหาเสนทางโดยกาหนดจดเร�มตนและปลายทางท�ตองการได

สวนโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดท�เปนท�นยมในตางประเทศ ไดแก NAVITIME ท�สามารถใชงานในประเทศตาง ๆ ในเอเชย สหรฐอเมรกาและยโรป แตครอบคลมเพยงรถไฟฟาเทาน(น สวน Transit App ท�สามารถใชงานในเมองตาง ๆ ในสหรฐอเมรกา แคนาดา ยโรป และออสเตรเลย และรวมเอาการเดนทางสาธารณะหลายชนดมาคานวณ อยางไรกตามแอปพลเคชนเหลาน( ไดใชขอมลตารางเวลาท�พาหนะแตละประเภทมาถงปายรถมาคานวณดวย ซ� งตางจากการเดนทางในกรงเทพมหานคร ท�ไมสามารถทราบไดวารถจะมาถงปายเม�อไร จงใชแนวคดตางกนในการพฒนาข(นตอนวธ อยางไรกตาม โปรแกรมประยกตเหลาน( ใชขอมลจากฐานขอมลของ ขสมก. ซ� งไมไดมการปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนเปนเวลานาน ทาใหขอมลท�ใหกบผใชคลาดเคล�อนจากความเปนจรง รวมท(งผใชไมสามารถสงขอมลท�ถกตองกลบไปยงโปรแกรมประยกตเหลาน( ได ดงน(นจงมความจาเปนอยางย�งท�ตองทาการสารวจขอมลใหถกตองโดยระบบท�พฒนาข(นในบทความน( กอนท�จะนาขอมลไปใชงานโดยโปรแกรมประยกตตาง ๆ ขางตน

DPU

15

บทท� 3

การออกแบบและพฒนา 3.1 การออกแบบฐานขอมล

รปท� 4.x แผนภาพออารของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด

M

N

DPU

16

รปท� 4.2 แผนภาพออารของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการ

แอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด

รปท� 4.x และ รปท� 4.0 แสดงแผนภาพออารของระบบ โดยในรปท� 4.0 แสดงชนดและขนาดของขอมลในแตละแอทรบวต รวมถงคยหลกของแตละตารางความสมพนธ

DPU

17

3.2 พจนานกรมขอมลของฐานขอมลระบบ แตละตารางความสมพนธเกบขอมลในแตละแอทรบวต ดงตอไปน(

ตารางท� 4.x ตาราง Busstop

Column Type Comments

busstop_no bigint(20) เลขปาย

busstop_name varchar(128) ช�อปาย

busstop_new_name varchar(128) ช�อปายใหม

busstop_th_name varchar(128) ช�อไทย

road_name varchar(128) ช�อถนน

latitude decimal(10,6) ละตจด

longtitude decimal(10,6) ลองจจด

bts bit(1) เช�อมตอกบ bts หรอไม

mrt bit(1) เช�อมตอกบ mrt หรอไม

ship bit(1) เช�อมตอกบเรอหรอไม

airlink bit(1) เช�อมตอกบ airport link หรอไม

brt bit(1) เช�อมตอกบ brt หรอไม

one_side bit(1) เดนรถทางเดยวหรอไม

create_date datetime เวลาสรางระเบยน

update_date datetime เวลาอพเดท

isactive bit(1) การใชงานปาย

DPU

18

ตารางท� 4.0 ตาราง Bus

Column Type Links to Comments

bus_id int(11) เลขสายรถประจาทาง

bus_no varchar(11) busgraph -> bus_no เลขเสนสายรถประจาทาง

bus_name_th varchar(128) ช�อสายรถประจาทางภาษาไทย

bus_name_eng varchar(128) ช�อสายรถประจาทางภาษาองกฤษ

create_date datetime เวลาตอนสรางระเบยน

ตารางท� 4.4 ตาราง Busgraph


bus_no varchar(11) busroute -> bus_no เลขสายรถประจาทาง

bg_source bigint(20) ปายตนทาง

bg_destination bigint(20) ปายปลายทาง

bg_distance int(10) ระยะทางของรถประจาทาง

bg_walk int(11) เชควาเดนไดไหม

bg_type varchar(1) ชนดของการกระทา

bg_timest timestamp

DPU

19

ตารางท� 4.T ตาราง Busroute


bus_no varchar(11) bus -> bus_no เลขเสนสายรถประจาทาง

seq_no int(11) หมายเลขของเสนทาง

is_type varchar(1) ชนด

busstop_no int(11) busstop -> busstop_no เลขปาย

DPU

20

3.3 Use-case

รปท� 4.4 use-case ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอน

ดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด

3.4 สถาปตยกรรมระบบ ผใชท�วไป (User) ท�ใชระบบปฏบตการแอนดรอยดสามารถดขอมลสายรถประจาทางและ

สามารถคนหาสายรถท�จะเดนทางดวยเสนทางท�ส(นท�สด สวนผดแลระบบ (Admin) สามารถเกบขอมลสายรถประจาทางและปายรถประจาทางลงฐานขอมลในเคร� องแมขายไดผานโทรศพทแอนดรอยด นอกจากน(ผดแลระบบยงสามารถแกไขขอมลบน web application ไดอกดวย

DPU

21

รปท� 4.T สถาปตยกรรมฮารดแวรของระบบ

เพ�อตรวจสอบขอมลพกดปายรถท�ไดจาก ขสมก. ผใชท�เปนอาสาสมครจะเดนทางไปท�ปายรถ

ดวยตนเอง แลวเปดโปรแกรมบนแอนดรอยด เพ�อดงขอมลปายรถจากเคร�องแมขายผาน Web Service หากขอมลพกดปายแสดงผลถกตองบนแผนท�ของโปรแกรม ผใชกดยนยนขอมล หากขอมลไมถกตอง ผใชสามารถปกหมดลงบนแผนท�ของโปรแกรมเพ�อกาหนดพกดใหปายใหมได โปรแกรมจะอพโหลดขอมลท�ตรวจสอบแลวไปยงฐานขอมลบนเคร�องแมขายทนท ในขณะเดยวกน ผดแลระบบสามารถตรวจสอบวามปายใดท�ยงไมไดมการตรวจเชคขอมลผานโปรแกรมบนแอนดรอยดไดอกดวย

เพ�อสรางขอมลเสนทางการเดนรถของรถประจาทางแตละสาย ผดแลระบบ (Admin) จะใชโปรแกรมสารวจเสนทางการเดนรถประจาทางบนแอนดรอยดเกบขอมลพกดการเดนรถแตละสาย นอกจากน( เพ�อเพ�มความสะดวกในการเกบขอมล ผสารวจยงสามารถกรอกขอมลการเดนรถแตละสายเพ�มเตมบนเวบไดอกดวย

DPU

22

รปท� 4.5 สถาปตยกรรมซอฟตแวรของระบบ

สถาปตยกรรมซอฟตแวรของระบบแสดงในรปท� 3.5 โดยระบบประกอบดวย 5 สวนไดแก 1. โปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดสาหรบการเกบ

ขอมลพกดปายรถโดยผใชท�เปนอาสาสมคร (User) ท�เขยนดวยภาษา XML และ Java และเรยกใช Google Map API เพ�อแสดงผลพกดปายรถบนแผนท�

2. โปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดสาหรบผดแลระบบ (Folder Admin//Android) ใชเกบขอมลสายรถประจาทาง

3. โปรแกรมสาหรบผดแลระบบท�ทางานบนเคร�องแมขาย (Folder Admin//Web) สาหรบสรางเสนทางสายรถประจาทางวาผานปายรถใดบางซ� งเขยนดวยภาษาจาวา

T. โปรแกรมสาหรบผดแลระบบท�ทางานบนเคร�องแมขาย (Server) สาหรบกรอกขอมลการเดนทางของสายรถประจาทางซ� งเขยนดวยภาษา PHP

5. ฐานขอมลฝ�งเคร�องแมขาย (Server) ใช MySQL เปนโปรแกรมจดการฐานขอมล โดยใชภาษา PHP สรางเวบเซอรวสเพ�อใหโปรแกรมประยกตบนระบบปฏบตการแอนดรอยดเรยกใชฐานขอมลได

DPU

23

3.5 ขอกาหนดซอฟตแวร ตารางท� 4.1-4.x4 แสดงขอกาหนดซอฟตแวร ผาน Structured Language Specification ซ� งอธบายตาม Use-case แตละอนท�ไดระบไวในรปท� 4.4 โดยตารางท� 4.1-4.2 อธบายการทางานของผดแลระบบ และตารางท� 4.x~-4.x4 อธบายการทางานของผใชท�วไป

ตารางท� 3.5 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case แกไขปาย

System การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทาง รถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด

Use-case แกไขปาย

Actor Admin Action การแกไขปายท�ผดพลาดหรอขอมลปายไมตรง

1. การเลอกปาย 2. ทาการแกไขขอมล

Stimulus ผใชทาการเลอกปายท�ตองการแกไข

Response ขอมลท�ถกแกไขจะถกสงไปยง Server และ แสดงสเขยวท�ปายบนแผนท�

ตารางท� 3.6 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case Map ปาย


Use-case Map ปาย (web site)

Actor Admin Action 1. ผใชทาการเลอกสายรถท�ตองการ Map ปาย

2. กดคปายท�ตองการ Mapping 3. ทาการสงขอมล

Stimulus ผใชเลอก Mapping สายรถ

Response ระบบสงขอมลไปยง Server Data base แลว Update

DPU

24

ตารางท� 3.7 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case เชคปาย


Use-case เชคปาย

Actor Admin Action ผใชทาการเลอกปายท�ถกตองและ set คา

1. ผใชเลอกปาย 2. กดถกตอง

Stimulus ทาการเลอกปายท�ตองการ

Response ระบบสงขอมลไปยง Server และแสดงสเขยนท�ปายบนแผนท�

ตารางท� 3.8 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case เกบขอมลสายรถ


Use-case เกบขอมลสายรถ

Actor Admin Action ระบทาการเกบขอมล Latitude Longitude ท�รถประจาทางว�งผานท(งหมด ทก ๆ x วนาท และนาไป

เกบไวในตวเคร�อง 1. ผใชทาการกดเร�ม 2. ผใชกดหยด ระบบจะเกบขอมลใน 3. ผใชกดปมเผ�อสงขอมลไปเกบบน Server

Stimulus ผใชเร�มโดยทาการกดเร�ม

Response ระบบเกบตาแหนงขอมลบนสมารทโฟนและสงไปเกบบน Server เม�อผใชอพโหลด

DPU

25

ตารางท� 3.9 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case ลบปาย


Use-case ลบปาย

Actor Admin Action ผใชทาการเชควาปายถกตองหรอไม ถาไมสามารถทาการกดปมลบปาย ออกจาก map

1. กดท�ปมลบปาย 2. กดตกลง

Stimulus ผใชกดปมเพ�อลบปาย

Response ระบบทาการลบปายออกจากฐานขอมล Data base

ตารางท� 3.10 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาปลายทาง


Use-case คนหาปลายทาง

Actor User Action ผใชสามารถเลอกปลายทางท�จะไป เพ�อดเสนทางและสายรถประจาทางได

1. ผใชสามารถเลอกปลายทางท�จะไป 2. กด route เสนทาง 3. App จะแสดงเสนทาง และ สายรถประจาทางท�จะไป

Stimulus ผใชเลอกจดหมายท�จะไป

Response ระบบจะคานวณหาเสนทางและสายรถท�ตองข(น

DPU

26

ตารางท� 3.11 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาปายรอบตว


Use-case คนหาปายรอบตว

Actor User Action ผใชสามารถหาปายรอบ ๆ ตวหาขอมลรอบ ๆ ตว

1. กดเพ�อหาขอมลรอบ ๆ ตว 2. Interface จะโชวขอมลรอบ ๆ ตวท�ผใชอย

Stimulus ผใชกดหาขอมลรอบ ๆ ตว

Response ระบบจะแสดงขอมลรอบ ๆ ตวท�ผใชอยในระยะ 1~~ เมตร

ตารางท� 3.12 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case คนหาสายรถประจาทาง

System

การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทาง รถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด

Use-case คนหาสายรถประจาทาง

Actor User Action ผใชสามารถคนหาสายรถโดยคนหาจากเลขสายรถประจาทางท�ตองการเพ�อดขอมลกอนเดนทาง

1. แสดงสายรถประจาทางเพ�อดวาจะผานปายไหนบาง

Stimulus ผใชกดหาเลขสายรถประจาทางเพ�อดวารถประจาทางผานปายไหนบาง

Response ระบบจะแสดงเลขสายรถประจาทาง

DPU

27

ตารางท� 3.13 ตาราง Structured Language Specification ของ Use-case ขอมลปาย


Use-case ขอมลปาย

Actor User Action หนาจอ interface จะโชวปายรถปะจาทางท(งหมดเพ�อใหผใชดวาปายน( มสายรถประจาทางไหนว�ง

ผานบาง 1. กดท�ปายท�ผใชตองการ 2. ปายจะโชวขอมลท(งหมด

Stimulus ผใชดไดวาปายน( มรถประจาทางสายไหนผานบาง

Response ระบบจะแสดงขอมลของปายและสายรถประจาทางท�ผานได

DPU

28

3.6 Class Diagram

รปท� 4.6 class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบ User

DPU

29

รปท� 4.7 class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบUser(ตอ)

DPU

30

รปท� 4.8 class diagram ของระบบ การพฒนาโปรแกรมประยกตบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฎบตการแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางรถประจาทางในกรงเทพมหานครท�มระยะทางส(นท�สด สาหรบ Admin

DPU

31

3.7 Sequence Diagram

รปท� 4.9 Sequence diagram ของ use-case เลอกสายท(งไปและกลบ (User)

รปท� 4.10 Sequence diagram ของ use-case คนหาปลายทาง (User)

DPU

32

รปท� 4.11 Sequence diagram ของ use-case ขอมลปาย (User)

รปท� 4.12 Sequence diagram ของ use-case คนหาขอมลรอบตว(User)

DPU

33

รปท� 4.13 Sequence diagram ของ use-case แกไขปาย (Admin)

รปท� 4.14 Sequence diagram ของ use-case เชคปายถกตอง (Admin)

DPU

34

รปท� 4.15 Sequence diagram ของ use-case ลบปาย (Admin)

รปท� 4.16 Sequence diagram ของ use-case เกบขอมลสายรถ (Admin)

DPU

35

3.8 State Diagram

รปท� 4.17 state diagram ของ class MainActivity (User)

รปท� 4.18 state diagram ของ class Tab (User)

รปท� 4.19 state diagram ของ class Directory (User)

รปท� 4.20 state diagram ของ class bus (User)

DPU

36

รปท� 4.21 state diagram ของ class result CustomListAdapterbus (User)

รปท� 4. 22 state diagram ของ class result Buslistbusstop (User)

รปท� 4.23 state diagram ของ class result BusstopGo (User)

รปท� 4.24 state diagram ของ class result CustomListAdapterbusstop_list (User)

DPU

37

รปท� 4.25 state diagram ของ class BusstopListBlack (User)

รปท� 4.26 state diagram ของ class CustomListAdapterbusstop_listB (User)

รปท� 4.27 state diagram ของ class railway (User)

DPU

38

รปท� 4.28 state diagram ของ class CustomListAdapterrailway (User)

รปท� 4.29 state diagram ของ class ferry (User)

รปท� 4.30 state diagram ของ class CustomListAdapterferry (User)

DPU

39

รปท� 4.31 state diagram ของ class map (User)

รปท� 4.32 state diagram ของ class CustomListAdaptermap (User)

รปท� 4.33 state diagram ของ class mapbus_busstop (User)

รปท� 4.34 state diagram ของ class route (User)

DPU

40

รปท� 4.35 state diagram ของ class markerroute (User)

รปท� 4.36 state diagram ของ class near (User)

รปท� 4.37 state diagram ของ class savebusstop (User)

รปท� 4.38 state diagram ของ class DBnamebusstop (User)

DPU

41

รปท� 4.39 state diagram ของ class Server (User)

รปท� 4.40 state diagram ของ class main(Admin)

DPU

42

รปท� 4.41 state diagram ของ class tag (Admin)

DPU

43

รปท� 4.42 state diagram ของ class tagging (Admin)

รปท� 4.43 state diagram ของ class tagmap (Admin)

DPU

44

รปท� 4.44 state diagram ของ class tagend (Admin)

รปท� 4.45 state diagram ของ class editbusstopM (Admin)

DPU

45

รปท� 4.46 state diagram ของ class editmenu (Admin)

รปท� 4.47 state diagram ของ class editbusstop (Admin)

DPU

46

รปท� 4.48 state diagram ของ class database (Admin)

3.9 ข)นตอนวธการคานวณเสนทางเดนรถ หลงจากไดขอมลการสารวจเสนทางการเดนรถประจาทางแตละสายมาแลว ซ� งอยในรปแบบของลาดบของพกดบนถนน ซ� งยงไมสามารถนามาใชในการคานวณเสนทางท�ส( นท�สดในการโดยสารรถประจาทางได ระบบตองนามาแปลงเปนลาดบของปายรถท�รถแตละสายว�งผาน โดยคานวณวารถแตละสายว�งผานปายใดบาง ผวจยใชวธดงขอมลพกดรถสายหน�ง และพกดของปายท(งหมดจากฐานขอมล แลวทาการคานวณระยะหางระหวางปายกบพกดของรถท�เกบได วามพกดใดใหคาระยะหางนอยกวา 1~~ เมตรหรอไม โดยพจารณาเฉพาะพกดปายท�อยทางดานซายของพกดเสนทางเดนรถเทาน(น จากน(นทาการเรยงลาดบปายโดยหาระยะทางจากปายท�รถว�งผานกบจดเร�มตนของเสนทางเดนรถ แลวเรยงปายตามระยะทางจากนอยไปมาก กจะไดเสนทางการเดนรถผานปายรถ อยางไรกตาม เน�องจากพกดท�ไดเปนพกดบนพ(นราบเทาน(น ทาใหการตดสนใจในกรณพเศษตาง ๆ ทาไดยาก เชน ในกรณท�ปายรถอยใตทางดวนแตรถประจาทางว�งบนทางดวนน(น โปรแกรมอาจ

DPU

47

เขาใจวาปายดงกลาวอยบนเสนทางเดนรถดวย ดงน(นเม�อโปรแกรมทาการคานวณเสรจแลว จะตองมผดแลระบบตรวจสอบความถกตองอกคร( งหน�งกอนนาไปจดเกบลงในฐานขอมล

3.10 ข)นตอนวธการคานวณเสนทางการเดนทางดวยรถประจาทางท�ส)นท�สด ผวจยไดพฒนาเอพไอ (API) ท�สรางโครงสรางขอมลชนดกราฟแบบมทศทางข(น โดยใชเอนทต Busgraph ในฐานขอมลและเรยกใชข(นตอนวธของ Dijkstra ผานไลบรารจาก OrientDB PHP Library [22] โครงสรางขอมลกราฟถกสรางข(นโดยมปายรถเปนโหนด และรถประจาทางท�ว�งผานปายหน�งไปอกปายหน�งเปนเสนเช�อมท�ใชระยะทางเปนน(าหนกของเสนเช�อม เน�องจากปายรถของ ขสมก. มจานวนประมาณ 4,000 ปาย เราจงเลอกใชข(นตอนวธของ Dijkstra ซ� งใหการคานวณท�มความเรวเพยงพอสาหรบปญหาน( ดงท�ไดอภปรายในหวขอ 2.2 ไปแลว เอพไอท�ไดพฒนาข(นไดเรยกใชเมธอดท�เปนข(นตอนวธของ Dijkstra และสงปายรถเร�มตนและปายรถปลายทางใหเปนพารามเตอร ซ� งเปนปายรถท�ผใชงานแอปพลเคชนเลอก นอกจากน( ผวจยยงไดรวมเอาเสนทางการเดนเขาเปนสวนหน�งของเสนทางคาตอบ ถาการเดนสามารถใหเสนทางท�ดกวาเม�อเทยบกบการโดยสารรถประจาทาง ตวอยางเชน ในกรณท�ปลายทางอยฝ�งตรงกนขาม แทนท�จะระบใหผใชโดยสารรถประจาทางไปจนสดทางแลวยอนกลบมาฝ�งตรงขาม แอปพลเคชนท�พฒนาจากเอพไอน( จะแนะนาใหเดนขามถนนแทน ซ� งการทาแบบน(จะตองเพ�มเสนเช�อมการเดนลงในฐานขอมล ผวจยไดเพ�มเสนเช�อมการเดนใหกบทกปายรถท�มระยะหางไมเกน 500 เมตร โดยมน( าหนกของเสนเช�อมเปน 4 เทาของระยะทางจรงเพ�อสะทอนวาการเดนชากวาการโดยสารรถในกรงเทพฯ 4 เทา [23] จงทาใหข(นตอนวธของ Dijkstra เลอกการโดยสารรถกอนการเดน ถาเดนทางระหวางปายคเดยวกน สวนการคนหาเสนทางท�เปล�ยนรถนอยท�สด จะใชแนวคดเดยวกน แตจะใหคาน( าหนกของเสนเช�อมแตละเสนเปน 1 และหากมการเปล�ยนรถจะเพ�มน( าหนกของเสนเช�อมข(นอก 1 ทาใหข(นตอนวธของ Dijkstra เลอกเสนทางท�เปล�ยนรถนอยกวาเปนคาตอบน�นเอง เม�อข(นตอนวธของ Dijkstra คนลาดบของปายรถท�ใหเสนทางท�ส( นท�สดออกมา เอพไอจะตองนามาสรางเปนลาดบของสายรถประจาทางท�ผใชงานตองโดยสาร ดงน(น เม�อไดรบผลลพธจากข(นตอนวธของ Dijkstra แลว เอพไอจะตองนามาสรางเปนลาดบของสายรถท�ผใชโดยสารโดยมการเปล�ยนรถนอยท�สด นอกจากน( ถาระหวางคของปายใด ๆ มรถประจาทางหลายสายผาน ตองยอมใหผใชเลอกรถสายใดกได ข(นตอนวธการเลอกสายรถของผวจยดาเนนการดงน(

DPU

48

1. ท�ปายรถท�เปนจดเร�มตน บนทกสายรถทกสายท�ผานปายน(ลงอะเรยช�อ buses จากน(น เล�อนไปยงปายถดไปในคาตอบท�ไดจากข(นตอนวธของ Dijkstra ซ�งเปนเสนทางท�ส(นท�สด

2. ท�ปายรถใด ๆ ท�อยในคาตอบท�ไดจากข(นตอนวธของ Dijkstra ใหเปรยบเทยบสายรถท�ผานปายน(นกบอะเรย buses ถาสายรถในอะเรย buses ไมผานปายน(น ใหลบสายรถน(นออกจากอะเรย buses ผลลพธท�ไดจากข(นตอนน( คอ สายรถในอะเรย buses เปนสายรถท�ผใชงานสามารถโดยสารระหวางปายน(กบปายกอนหนาน�นเอง

3. ถาไมมสายรถเหลออยในอะเรย buses หมายความวาผใชงานอาจตองเปล�ยนสายรถ หรอ ตองเดนจากปายกอนหนามายงปายปจจบน ดงน(นอะเรย buses จะเกบสายรถทกสายท�ผานปายกอนหนา ซ� งอาจรวมถงการเดนกได

4. เล�อนไปยงปายถดไปในคาตอบของ Dijkstra แลวทาขอ 2 และขอ 3 จนกวาจะถงปายปลายทาง 5. ผลลพธคออะเรย buses ซ� งเปนลาดบของสายรถท�ผใชงานสามารถโดยสารจากปายเร�มตนไป

ยงปายปลายทาง ผลลพธอยในรปของ JSON ท�สามารถสงตอใหแอปพลเคชนบนแอนดรอยดแสดงผลได

DPU

49

บทท� 4 ผลการดาเนนงาน

ในบทท� T จะอธบายถงผลการดาเนนงานของโปรแกรมท�ไดพฒนาข(นท(งหมด ซ� งประกอบดวย

โปรแกรมตรวจสอบปายรถบนแอนดรอยด โปรแกรมสารวจเสนทางรถประจาทางบนแอนดรอยด โปรแกรมกรอกขอมลเสนทางการเดนรถประจาทางบนเวบ และโปรแกรมคนหาเสนทางบนแอนดรอยด ผลการทดสอบประสทธภาพของระบบ และ ผลการสารวจความคดเหนของผใชงานแอปพลเคชนบนโทรศพทแอนดรอยดเพ�อคนหาเสนทางท�ส(นท�สด

4.1 โปรแกรมตรวจสอบปายรถประจาทาง

รปท� T.x หนาจอ หมดปายสายรถประจาทาง

รปท� T.x หนาจอ สวนของการแสดงปายรถประจาทางท( งหมดของ ขสมก. ท�ตองมการตรวจสอบความถกตอง จากการทดสอบโปรแกรมพบวามการแสดงตาแหนงปจจบนของผใชในรปแบบของจดสฟาบนแผนท� Google Map และจะแสดงความเสถยรของ GPS ได

DPU

50

รปท� T.0 หนาจอ หมดท�ทาการเชค

เม�อผใชขยายแผนท� จะสามารถเหนรายละเอยดในบรเวณตาง ๆ ได โดยรปท� T.0 แสดงการปกหมดปายรถประจาทางบนแผนท�ท�ตองการตรวจสอบความถกตอง

รปท� T.4 หนาจอตรวสอบปาย

เม�อผใชกดปมเมน จะมเมนปรากฏดงแสดงในรปท� T.4 ซ� งแสดงหนาจอเมนการตรวจสอบ

ขอมลปายรถประจาทาง ซ� งม 4 ทางเลอก ไดแก ปายถกตอง แกไขปาย และ ลบปาย

DPU

51

รปท� T.T หนาจอ ยนยนความถกตอง

เม�อผใชเลอก แกไขปาย จะแสดงฟอรมดงแสดงในรปท� T.T เพ�อใหผใชแกไขขอมลปายรถประจาทาง ผใชสามารถกรอกขอมลและกดปม CONFIRM เพ�อบนทกไวในฐานขอมล

4.2 โปรแกรมสารวจเสนทางเดนรถประจาทาง

รปท� T.1 หนาจอ เชคการเปดระบบการบอกตาแหนง (GPS)

เม�อผใชเปดการใชงานโปรแกรม จะมการตรวจสอบการเปดใชงานระบบ GPS ของโทรศพท หากผใชยงไมไดเปดใชงานระบบ GPS ของโทรศพท โปรแกรมจะแสดงหนาจอดงรป T.1 ซ� งจะมการ

DPU

52

เตอนข(นมาในคร( งแรกเม�อยงไมมการเปดระบบการบอกตาแหนงเทาน(น แตถาหากมการเปดระบบ GPS แลวจะไมมการแจงเตอนน(

รปท� T.z หนาจอ การกรอกขอมลและ ประเภทสายรถประจาทาง

รปท� T.z แสดงหนาจอการกรอกขอมลสายรถประจาทาง จะมการกรอก ขอมลเลขสายรถประจาทาง เลขขางรถสายรถประจาทาง ระบขาไปหรอขากลบ หรอรถประจาทางอาจมการว�งเพยงคร� งสาย โดยจะไมว�งไปจนสดสาย จะสามารถกรอกตามท�รถสายน(นจะว�งได เพ�อเกบเปนขอมลของแตละสายรถประจาทาง และสามารถเลอกประเภทของรถประจาทางวาเปนรถประเภทอะไร

รปท� T.{ หนาจอ การเปดการทางานเบ(องหลง

DPU

53

จากน(น โปรแกรมจะทางานอยเบ(องหลง (Service) โดยจะแสดงหนาจอดงรปท� T.{ ซ� งผใชสามารถปดหนาจอท�ใชในการเกบละตจดและลองจจดของรถท�ว�งในแตละสายได โดยผใชสามารถวางโทรศพทไวในรถ และโปรแกรมจะทางานเบ(องหลงตลอดเวลาจนกวาจะสดสายและมการกดปมหยด(END) เพ�อระบวาถงปลายทางแลว

รปท� T.3 หนาจอ วาดเสนทางสายรถประจาทาง

เม�อผใชกดปมหยด(END) โปรแกรมจะแสดงเสนทางการเดนรถท�ไดบนแผนท�ดงแสดงในรปท� T.3 ซ� งแสดงหนาจอการวาดเสนลงบนแผนท� Google Map ตาม ละตจดและลองจจดท�เกบมาจากการทางานเบ(องหลงท�เกบละตจดและลองจจดท(งหมด มาวาดลงบนเสนเพ�อดวาสายรถประจาทางสายท�เกบมาว�งไปบนทางเสนไหนเพ�อใหผใชไดตรวจสอบความถกตองของขอมลท�สารวจไดกอนเกบลงฐานขอมล

DPU

54

รปท� T.2 หนาจอ บอกขอมลและสงขอมลข(นฐานขอมล

จากน(น ผใชสามารถกดปม upload เพ�อใหโปรแกรมเกบขอมลลงฐานขอมลในเคร�องแมขาย ดงแสดงในรปท� T.2 ซ� งแสดงขอมลของรถท�ทาการกรอกไวแลวกอนหนาน( คอ สายรถประจาทาง เลขขางสายรถประจาทาง ขอมมลสายท�ว�ง ประเภทสายท�ว�ง และยงสามารถใส ขอมลท�เกบ เชน เวลา วน เดอน ป ท�เกบขอมลสายรถประจาทางน(น

4.3 โปรแกรมกรอกขอมลเสนทางเดนรถประจาทางบนเวบ เน�องจากการเกบขอมลเสนทางการเดนรถประจาทางดวยแอนดรอยด มขอจากดหลายประการ ไดแก ตองใชโทรศพทท�ใหคาพกดท�แมนยา การใชคนจานวนมากในการสารวจเสนทางการเดนรถแตละสาย และใชเวลาบนรถนาน ทาใหผวจยไดพฒนาโปรแกรมเพ�อกรอกขอมลเสนทางเดนรถบนเวบทดแทน เพ�อใหสามารถเกบขอมลการเดนรถโดยไมตองเดนทางไปยงสถานท�จรง และสามารถกรอกขอมลเม�อไรกได ไมจาเปนตองอยบนรถเทาน(น

DPU

55

รปท� T.x~ หนาจอ ปายสายรถประจาทางใน กรงเทพมหานคร และปรมณฑล

รปท� T.x~ แสดงหนาเวบซ� งแสดงปายรถท(งหมดในระบบในกรงเทพมหานคร และปรมณฑลบนแผนท� Google Map เพ�อใหผใชระบเสนทางการเดนรถของสายรถประจาทางแตละสาย ท�มการว�งผานในแตละปายในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล

รปท� T.xx หนาจอ เลอกประเภทในการเดนทางไปยงปาย

DPU

56

เม�อผใชคลกเลอกปาย 0 ปายท�รถประจาทางว�งผาน โปรแกรมจะแสดงหนาจอการเลอกประเภทในการเดนทางไปยงปายท�เลอก ดงแสดงในรปท� T.xx โดยผใชจะตองมการเลอกหมดตนทางและหมดปลายทางท�ไปทศทางท�ถกตองเพ�อท�จะสามารถใชในการคนหาเสนทางได

รปท� T.x0 หนาจอ ระบสายรถประจาทาง

จากน(น ผใชตองระบสายรถประจาทางท�จะว�งผานปายทเลอกลงไป ดงรปท� T.x0 เพ�อท�จะนาไปทาแผนท�เสนทางสายรถประจาทางของแตละสายท�ใชระบไปใชในการคนหาเสนทางได

รปท� T.x4 หนาจอ เลอกประเภทการเดนทางของสายรถประจาทาง

จากน(นผใชเลอกวาเสนทางท�ระบเปนขาไปหรอขากลบดงแสดงในรปท� T.x4

DPU

57

รปท� T.xT หนาจอ ขอมลเสนทางสายรถประจาทาง ขอมลเสนทางท�ผใชกรอกจะแสดงเปนเสนบนแผนท�และแสดงขอมลใตแผนท� ผใชสามารถตรวจสอบความถกตองของขอมลกอนสงไปเกบในฐานขอมลในเคร�องแมขาย โดยตองมการลากเสนทางไปในทางทศเดยวกนและตองตอเน�องกน จงสามารถนาไปใชในการคนหาเสนทางได

4.4 โปรแกรมคนหาเสนทางท�ส)นท�สดบนแอนดรอยด

รปท� T.x1 หนาจอดาวนโหลดปายรถประจาทาง

DPU

58

หลงจากท�ไดขอมลเสนทางการเดนรถเรยบรอยแลว ผใชท�วไปสามารถเรยกใชงานโปรแกรมคนหาเสนทางท�ส(นท�สดท�ทางานบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยด โดยเม�อเปดโปรแกรมข(นมาในคร( งแรก โปรแกรมจะดาวนโหลดขอมลปายรถประจาทางท(งหมดท�มอยในฐานขอมล เพ�อนาไปใช ในกรณท�ไมไดมการเช�อมตออนเทอรเนต สาหรบฟงกชนคนหาปายรถรอบพกดผใช

{ รปท� T.xz หนาจอแสดงสายรถประจาทางท(งหมด

รปท� T.xz แสดงหนาจอท�แสดงหมายเลขสายรถประจาทางท(งหมดท�มอยในกรงเทพมหานคร และปรมณฑล แตละลาดบจะมการแสดงช�อปายตนทางและปายปลายทาง และจะสามารถทาการคนหาเลขสายรถประจาทางท�ตองการไดโดยพมพช�อสายในชองคนหาดานบน และผใชสามารถดปายท�รถประจาทางแตละสายว�งผานท(งขาไปและขากลบไดอกดวย

DPU

59

รปท� T.x{ หนาจอ แสดงปายของสายรถประจาทาง (ขาไป)

รปท� T.x3 หนาจอ แสดงปายของสายรถประจาทาง (ขากลบ)

รปท� T.x{ แสดงหนาจอท�แสดงเสนทางการเดนรถของสายรถประจาทางท�ผใชเลอก โดยจะแสดงการเดนทางของแตละสายรถโดยมการระบวามการผานปายใดบางตามลาดบ สวนรปท� T.x3 แสดงเสนทางการเดนรถขากลบ เม�อผใชเลอกแทปขากลบดานบน

DPU

60

รปท� T.x2 หนาจอ แสดงสายรถไฟ

รปท� T.x2 แสดงหนาจอลสตรายการการเดนทางของ BTS, MRT, AIRPORT LINK ในรปแบบโปสเตอรโดยจะมการแสดงในทกสาย ของรถไฟฟาเพ�อเปนขอมลในการเดนทาง

รปท� T.0~ หนาจอ แสดงการเดนเรอ

รปท� T.0~ แสดงหนาจอท�แสดงลสตรายการขอมลการเดนเรอแตละสายในรปแบบโปสเตอร

เพ�อใหขอมลการเดนทางโดยเรอในแมน(าเจาพระยา

DPU

61

รปท� T.0x หนาจอ บอกแสดงบรการสายรถประจาทาง

รปท� T.0x แสดงหนาจอท�แสดงแผนท�การเดนรถสาหรบสถานท�สาคญตาง ๆ ท�จดทาโดยบรษท YAK/SmartVC โดยในปจจบนมแผนท�รถโดยสารชนดตาง ๆ รอบอนเสาวรยชยสมรภม

รปท� T.00 หนาจอ บอกขอมลสายรถประจาทาง

เม�อคลกท�ช�อแผนท�ในรปท� T.0x จะแสดงแผนท�ท�แสดงจดใหบรการของสายรถโดยสารชนด

ตาง ๆ ในรปแบบโปสเตอร เชน รถต รถประจาทาง รถประจาทางมนบส และจะแสดงรถประจาทางแบบบรการการเดนทางออกตางจงหวดดวย

DPU

62

รปท� T.04 หนาจอ คนหาเสนทางรถประจาทาง

ในสวนการคนหาเสนทางรถประจาทางท�ส(นท�สด แสดงในรปท� T.04 โดยจะแสดงปายจดเร�มตนเปนละตจดและลองจจดปจจบน และยงสามารถคนหาตนทางท�ตองการไดโดยพมพคนหาสถานท�ตนทางและยงสามารถเลอกปายท�ตองข(นรถประจาทางได สวนปายปลายทางเราสามารถคนหาสถานท�ท�ตองการไปไดและจะสามารถเลอกปายท�ตองการลงรถได โดยขอบเขตการคนหาปายจะอยในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล เทาน(น

รปท� T.0T หนาจอ เลอกการเดนทางดวยสายรถประจาทาง

DPU

63

เม�อเลอกปายตนทางและปลายทางแลว โปรแกรมจะแสดงเมนใหเลอกการเดนทางเพ�อใหเหมาะกบสถานการณในการเดนทางของผใช ดงแสดงในรปท� T.0T โดยจะมการเดนทางใหเลอกสองแบบ คอ การเดนทางระยะทางท�ส(นท�สด ซ�งอาจตองมการเปล�ยนรถเพ�อ ลดระยะทางการเดนทาง สวนแบบท�สองเปนการเดนทางท�มจดเปล�ยนรถนอยท�สด ซ� งเหมาะกบผเดนทางท�ไมตองการข(นลงรถบอย

รปท� T.01 หนาจอ แสดงเสนทางการเดนทางท�ส(นท�สด

หากผใชเลอกการเดนทางดวยเสนทางท�ส(นท�สด โปรแกรมจะแสดงหนาจอดงรปท� T.01 โดยจะแสดงปายท�ตองผานจากตนทางไปยงปลายทางและแสดงจดท�ตองเปล�ยนสายรถประจาทางเพ�อตอรถประจาทางไปยงปลายทาง นอกจากน( ยงแสดงการเดน เพ�อข(นรถประจาทาง ลงบนแผนท� โปรแกรมจะมการแสดงเสนทางเปนสตาง ๆ เพ�อแสดงการเปล�ยนสายรถประจาทางหรอการเดน และจะมการแสดงในรปแบบลสตรายการเปนลาดบการเดนทางท�ตองผานในแตละปาย จากปายแรกไปยงปายสดทาย

DPU

64

รปท� T.0z หนาจอ แสดงเสนทางการเดนทางมจดเปล�ยนรถนอยท�สด

รปท� T.0z แสดงหนาจอท�แสดงเสนทางการเดนทางท�มจดเปล�ยนรถนอยท�สด ซ� งมการแสดงผลเหมอนรปท� T.01 แตใชวธการคานวณตางกน

รปท� T.0{ หนาจอ แสดงปายรอบตว

นอกจากน( ผใชยงสามารถตรวจสอบปายรถประจาทางท�อยในบรเวณใกลเคยงกบตาแหนงปจจบนของผใช โดยจะแสดงปายรอบตวในระยะ 1~~ เมตรพรอมช�อปายและสายรถประจาทางท�รถประจาทางว�งผานท(งหมดท�ผานปายน(น ๆ บนแผนท� และจะแสดงลสตรายการช�อปายในระยะท(งหมดดานลาง

DPU

65

4.5 ผลการทดสอบประสทธภาพของระบบ

[.J.V ผลการทดสอบความแมนยาของ GPS ของโทรศพทแอนดรอยด ผวจยไดทาการทดสอบความแมนยา (Accuracy) ของคาพกดท�ไดจาก GPS ของโทรศพทระบบ

ปฏบตการแอนดรอยท�ตางกนจานวน 3 รน ไดแก 1. Samsung Galaxy Sz Edge เปนตวแทนของโทรศพทรนท�ดท�สดในปจจบน, 2. Samsung Note T เปนตวแทนของโทรศพทรนกลาง 3. Asus Fonepad { เปนตวแทนของโทรศพทราคาถก

ผวจยไดทาการทดสอบโดยการยนท�ปายรถบรเวณหนามหาวทยาลย และบนทกผลท�ไดจากโปรแกรม GPS Test [9] บนโทรศพทท(ง 3 เคร�อง เคร�องละ 5 คร( ง โดยไมมการขยบรางกาย ผลคาความแมนยาของ GPS ของโทรศพทแตละรนเปนดงแสดงในรปท� 4.28 โดยแกน x แสดงหมายเลขคร( งท�บนทกขอมล และแกน y แสดงคาความแมนยามหนวยเปนเมตร ซ� งคาความแมนยาท�นอยกวาจะหมายถงคาท�วดไดแตละคร( งจะใกลเคยงคาท�ถกตองมากกวา

รปท� 4.28 คาความแมนยา (Accuracy) ท�วดไดจากโทรศพทแอนดรอยดท(ง 3 รน

จากผลการทดสอบพบวาโทรศพทรน Samsung Galaxy Sz edge ใหคาความแมนยาอยระหวาง

6-12 เมตรซ� งเปนคาท�ดกวา(คานอยกวา) สวนโทรศพทอกสองรนกลบใหคาความแมนยาใกลเคยงกนอยระหวาง 12-24 เมตร ดงน(น รนของโทรศพทซ�งใชอปกรณ GPS ท�ตางกน มผลตอความแมนยาของพกดท�สารวจได ดงน(นการใชโทรศพทรนท�ดท�สดจะชวยลดความคลาดเคล�อนของพกดได

DPU

66

อยางไรกตามการเกบขอมลพกดปายรถประจาทางไมจาเปนตองใชอปกรณ GPS ท�ใหความแมนยาในระดบเซนตเมตร เน�องจาก ในการใชงานจรง ขนาดของปายรถเมลรวมท�พกผโดยสารมขนาดใหญกวา z เมตร และหากปายรถประจาทางอยในระยะท�ผใชงานสามารถมองเหนได (ประมาณ z เมตรเชนกน เน�องจากสายตาของมนษยในระดบ 0~/0~ สามารถมองเหนอยางชดเจนในระยะประมาณ 0~ ฟต หรอ z เมตร) ดงน(น GPS ท�มความแมนยา z-x0 เมตรกเพยงพอตอการใชงาน

4.5.2 ผลการทดสอบโปรแกรมสรางเสนทางเดนรถภาษาจาวา จากการทดสอบโปรแกรมการแปลงเสนทางการเดนรถเปนลาดบของปายท�รถว�งผาน ท�เขยน

ข(นดวยภาษาจาวา ซ� งทางานบนเคร�องคอมพวเตอร MSI GT{~ ท�ม CPU Intel Core i{ 0.T~ GHz หนวยความจา 3GB โดยจบเวลาท�ใชในการคานวณโดยใชคาส�ง System.nanoTime() ในภาษาจาวาจบเวลาการคานวณ ไดผลการทดสอบโปรแกรมดงแสดงในตารางท� T.x โดยผวจยไดทาการทดสอบโปรแกรมกบสายรถจานวน T สาย แตละสายมพกดเสนทางการเดนรถมากกวา 1,~~~ พกด

ตารางท� 4.x ประสทธภาพทางเวลาของการสรางเสนทางรถประจาทางผานปายรถ

สายรถ จานวนพกดบน

เสนทาง เวลาท�ใช (ms)

510 10,722 60,622 24 5,572 32,816 70 5,712 32,775 66 5,596 31,961

ตารางท� 1 แสดงประสทธภาพทางเวลาของโปรแกรมเม�อทาการสรางเสนทางรถประจาทางสาย

ตาง ๆ ผานปายรถ ซ� งมจานวนท(งส(น 4,781 ปาย พบวาแตละสายรถมจานวนพกดบนเสนทางท�เกบขอมลมาไมเทากน ทาใหการคานวณในเสนทางของแตละสายใชเวลาไมเทากน ข(นอยกบจานวนพกดของเสนทางเดนรถท�เกบมาได โดยโปรแกรมใชเวลาโดยเฉล�ยท� 5.75 ms ในการคานวณหน� งพกดบนเสนทางเดนรถ

DPU

67

อยางไรกตาม การสรางเสนทางรถประจาทางดวยวธดงกลาว ยงไมสามารถใหเสนทางท�ถกตอง x~~ เปอรเซนตได เน�องจากในบางกรณ ถงแมวาปายจะอยหางจากเสนทางไมมาก แตอาจเปนปายท�อยใตทางดวนท�รถว�งผาน ทาใหการสรางเสนทางผดพลาดได จงตองมการตรวจสอบขอมลโดยผเช�ยวชาญอกคร( งหน�งกอนนาไปใชงานจรง

ถงแมวาการคานวณน(จะใชเวลาคอนขางนาน แตกเปนการทางานแบบ pre-processing เพ�อเตรยมขอมลสาหรบการพฒนาโปรแกรมเพ�อใหขอมลการเดนทางโดยรถประจาทางตอไป ดงน(นเม�อนาขอมลไปใชในโปรแกรมการคนหาเสนทางการเดนรถตอไปในอนาคต ผใชงานท�วไปจะไมตองเสยเวลารอการคานวณน( 4.5.3 ผลการทดสอบประสทธภาพของแอปพลเคชนคนหาเสนทางรถประจาทางท�ส)นท�สด

เพ�อวดประสทธภาพของเอพไอคนหาเสนทางรถประจาทางท�ส(นท�สดท�ไดสรางข(น ผวจยไดทาการทดลองวดเวลาในการประมวลผลและการใชพ(นท�หนวยความจาบนเคร�องแมขาย โดยทดลองใหเอพไอสรางกราฟขนาด 2,000 ถง 10,000 โหนดแบบสมพกด แลวสมคนหาเสนทางท�ส(นท�สด ดงผลการทดลองในรปท� 4.29 และรปท� 4.30 จากผลการทดลองพบวาเอพไอท�สรางข(นใชหนวยความจานอยกวา 6 MB และใชเวลาในการประมวลผลนอยกวา 0.025 วนาท เม�อประมวลผลโครงสรางขอมลกราฟท�ประกอบดวยโหนดจานวน 10,000 โหนด

รปท� 4.29 การใชงานพ(นท�หนวยความจาของเอพไอ

DPU

68

รปท� 4.30 เวลาท�เอพไอใชในการประมวลผล

นอกจากน( ผวจยยงวดเวลาตอบกลบของแอปพลเคชนบนระบบปฏบตการแอนดรอยดท�เรยกใชเอพไอน( ดงแสดงในตารางท� 4.2 โดยวดเวลาตอบกลบของแอปพลเคชนในชวงเวลาตางๆของวน เน�องจากปรมาณการใชเวลาอนเทอรเนตในชวงเวลาตาง ๆ ของวนมผลตอเวลาตอบกลบคอนขางมาก จากผลการทดลองพบวาเวลาตอบกลบอยในชวงท�ผใชยอมรบได คอสวนใหญนอยกวา 4 วนาท [11]

ตารางท� 4.2 เวลาตอบกลบของแอนดรอยดแอปพลเคชน เวลาตอบกลบ(วนาท)

จานวนปายรถในคาตอบ 9.30-11.30am 3-5pm 8.30-11pm 10 0.912 1.220 3.125 15 0.945 1.267 3.569 20 1.123 1.458 3.498 30 1.145 1.461 4.652 40 1.230 1.784 3.681

DPU

69

4.6 ผลการสารวจความคดเหนตอการใชงานของแอปพลเคชนคนหาเสนทางรถประจาทางบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยด

จากการสารวจความคดเหนตอการใชงานแอปพลเคชนคนหาเสนทางบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยด ระหวางวนท� x3 พฤศจกายน ถง xx ธนวาคม 0113 โดยทาการสารวจประชาชนท�อาศยอยในเขตการเดนรถประจาทางท(ง 3 เขต เขตละ 3 คน โดยแบงเปนผหญง 32 คน ชาย 32 คน และแบงตามชวงอาย 4 ชวง ไดแก นอยกวา 0~ ปจานวน 29 คน, 0~-11 ปจานวน 34 คน, 11 ป ข(นไปจานวน 1 คน เปนผใชงานรถประจาทางทกวน 22 คน ใชงานสปดาหละ 1-2 คร( ง 25 คน และใชงานนาน ๆ คร( ง 17 คน

ผวจยไดออกเดนทางไปยงเขตการเดนรถท(ง 3 เขต และใหผใชใชงานโปรแกรมท�ตดต(งบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฏบตการแอนดรอยดรน Samsung Note 4โดยตรง จากน(นใหผใชงานตอบแบบประเมนท�สามารถใหระดบความพงพอใจได 1 ระดบ คอ เหนดวยมากท�สด(1 คะแนน), เหนดวยมาก(T คะแนน), เหนดวยปานกลาง(4 คะแนน), เหนดวยนอย(0 คะแนน) และ เหนดวยนอยท�สด(x คะแนน) ผใชงานมความคดเหนเก�ยวกบโปรแกรมท�ไดพฒนาข(น ดงในตารางท� 4.3 ตารางท� T.3 ระดบความคดเหนตอโปรแกรมบนโทรศพทระบบปฏบตการแอนดรอยดท�ไดพฒนาข(น

คาถาม ระดบความคดเหนเฉล�ย

คาเบ�ยงเบนมาตรฐาน

คณคดวา icon สอดคลองกบลกษณะกบการใชงานใชหรอไม 4.13 0.65 คณคดวาสพ(นหลง สตวอกษร และปมใชงานเหมาะสมกนใชหรอไม 4.05 0.71 คณคดวาหนาจอการใชงานของแอปพลเคชนเขาใจงายหรอไม 4.19 0.61 แอปพลเคชนทาใหการใชงานรถประจาทางงายข(นใชหรอไม 4.52 0.61 แอปพลเคชนสามารถนาไปใชงานไดจรงใชหรอไม 4.47 0.66 คณคดวาฟงกชนในแอปพลเคชนครบถวนใชหรอไม 3.81 0.79 คณคดวาขอมล ในแอปพลอเคชนถกตองใชหรอไม 3.92 0.78

คณคดวา แอปพลเคชนน( มประโยชนตอประชาชนในกรงเทพอยในระดบใด 4.44 0.58 คณคดวาประสทธภาพโดยรวมของแอปพลเคชนอยในระดบใด 4.02 0.62

DPU

70

คาถาม ระดบความคดเหนเฉล�ย

คาเบ�ยงเบนมาตรฐาน

คณคดวาความงายในการใชงานแอปพลเคชนอยในระดบใด 4.03 0.74

เฉล�ยรวม 4.16 0.72

นอกจากน(ผใชงานยงใหขอเสนอแนะอ�น ๆ ในการปรบปรงโปรแกรมตอไป ดงน(

• ควรปรบหนาจอการใชงานใหมสสนสวยงาม และจดกลมขอมล เพ�อให user ใชงานไดงายข(น (2 คน)

• อยากใหใสรปรถเมลแตละสาย พรอมระบวาเปนเอกชนหรอรฐบาล เพ�อใหคนท�ใชแอปพลเคชนหรอชาวตางชาตสงเกตรถเมลได

• ควรมสภาพการจราจรและเวลาในการเดนทางโดยประมาณ

• ควรเพ�มเวลาในการเดนรถ คนแรกคนสดทายหรอว�งท(งคน (3 คน)

• ตองมภาษาทางเลอก

• ความงายตอการใชงานไมตองเปด GPS จะดกวาน(

• เปนประโยชนตอกลมท�ไมไดใชรถเปนประจามากกวา อาจมปญหาเร�องสญญาณอนเตอรเนตและ GPS

• ควรใหมสญลกษณกาหนดสถานท�จดสาคญ ๆ ไวดวย เชน วด โรงพยาบาล สถานท�ราชการ ฯลฯ

DPU

71

บทท� 5 สรป

ขอมลของระบบขนสงมวลชนของ ขสมก.ไมมการปรบปรงขอมลใหเปนปจจบนเปนเวลานาน

และไมไดมการรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ จงทาใหการพฒนาระบบการใหขอมลการเดนทางในระบบของ ขสมก. ทาไดยากลาบาก งานวจยน( ไดกลาวถงการพฒนาระบบเกบขอมลปายรถประจาทางและสรางขอมลเสนทางการเดนรถ โดยใชโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฏบตการแอนดรอยดเปนเคร�องมอในการเกบขอมลพกดปายสงไปยงเคร�องแมขายฐานขอมล จากน(นโปรแกรมในระบบจะทาการแปลงพกดปายกบเสนทางท�เกบรวบรวมไดใหกลายเปนเสนทางการเดนรถประจาทางแตละสายโดยอตโนมต ผลการทดสอบระบบพบวาระบบสามารถเกบขอมลปายรถและเสนทางเดนรถได และโปรแกรมการสรางเสนทางเดนรถผานปายรถใชเวลาคานวณเฉล�ย 5.75 ms ตอหน�งพกดเสนทางรถ ขอมลจากระบบดงกลาวจะถกนาไปใชในการสรางระบบเพ�อใหขอมลการเดนทางดวยรถประจาทางแกคนท�วไปตอไป

นอกจากน( งานวจยน( ยงไดพฒนาเอพไอสาหรบการคนหาเสนทางท�ส(นท�สดในการเดนทางดวยรถประจาทางของ ขสมก. โดยใชขอมลท�เกบไดจากระบบขางตน และไดพฒนาแอปพลเคชนบนโทรศพทเคล�อนท�ระบบปฏบตการแอนดรอยดสาหรบการคนหาเสนทางท�ส(นท�สดโดยใชข(นตอนวธของ Dijkstra บนโครงสรางขอมลแบบกราฟแบบมทศทางโดยใหปายรถเปนโหนด และเสนเช�อมระหวางโหนดคอสายรถหรอการเดน โดยระบบจะสรางเสนเช�อมแบบการเดนใหอตโนมต ถาปายรถหางกนไมเกน 500 เมตร และใหคาน(าหนกการเดนเปนส�เทาของการน�งรถ

จากผลการทดสอบประสทธภาพของระบบพบวาเอพไอท�พฒนาข(นใชพ(นท�หนวยความจานอยกวา 6 MB และใชเวลานอยกวา 0.025 วนาทในการประมวลผลเสนทางท�อยบนกราฟท�ม 10,000 โหนด สวนแอปพลเคชนบนแอนดรอยดสามารถทางานไดภายในเวลา 4-5 วนาทซ�งเปนเวลาท�ผใชงานยอมรบได ผลการสารวจความคดเหนของผใชงานจานวน 64 คน จาก 8 เขตการเดนรถ พบวาผใชงานมระดบความพงพอใจมากในระดบ 4.16 โดยเหนวาแอปพลเคชนท�พฒนาข(นทาใหการเดนทางดวยรถประจาทางสะดวกข(น สามารถใชงานไดจรง และเปนประโยชนในระดบมากท�สด

DPU

72

บรรณานกรม

[1] Thai Publica (17 กมภาพนธ 2558). สารวจคาใชจายคาเดนทางคนกรงเทพฯ รถไฟ รถเมล เรอ วนมอ’ไซค ตกตก และแทกซ�, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://thaipublica.org/2015/02/bangkok-public-transportation/ (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558) [2] สานกการจราจรและขนสง, กรงเทพมหานคร. สถตจราจร ป 2556, [ออนไลน]. http://office.bangkok.go.th/dotat/StatBook/b2556.pdf (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558) [3] กองนโยบายและแผนงาน, สานกผงเมองกรงเทพมหานคร. รายงานการศกษาเร�อง:ขอมลผใชบรการระบบขนสงมวลชนกรงเทพ, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://cpd.bangkok.go.th:90/web2/strategy/DATA54_55/2MASST.pdf (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558) [4] การรถไฟฟาขนสงมวลชนแหงประเทศไทย. รายงานประจาป 2556, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.mrta.co.th/th/aboutMRTA/annualReport/All2556.pdf(วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558) [5] IDC.com, “Smartphone OS Market Share Q1 2015”, [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.idc.com/prodserv/smartphone-os-market-share.jsp (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558) [6] SiamTraffic.NET [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.siamtraffic.net (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558). [7] องคการขนสงมวลชนกรงเทพ. สายรถประจาทาง [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.bmta.co.th/?q=th/bus-lines. (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558). [8] Google Maps. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://maps.google.co.th/. (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558). [9] Google Play. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://play.google.com/. (วนท�คนขอมล : 5 มถนายน 2558). [10] Cormen, Thomas H.; Leiserson, Charles E.; Rivest, Ronald L.; Stein, Clifford (2001). "Section 24.3: Dijkstra's algorithm". Introduction to Algorithms (Second ed.). MIT Press and McGraw–Hill. pp. 595–601. ISBN 0-262-03293-7 [11] Kissmetrics,“How loading time affects your bottom line”. http://goo.gl/kosva [x0] H. Bast, et. al. Route Planning inTransportation Networks. Technical Report

DPU

73

[x4] I. Abraham, et. al. A Hub-Based Labeling Algorithm for ShortestPaths on Road Networks. In P. M. Pardalos andS. Rebennack, editors, Experimental Algorithms (SEA),volume zz4~ of LNCS, pages 04~–0Tx. Springer, 0~xx. [xT] R. Geisberger, et. al. Exact Routing in Large Road Networks Using Contraction Hierarchies. Transportation Science, Tz(4):433–T~T, 0~x0. [x1] A. V. Goldberg, et. al. Reach for A*: Shortest Path Algorithms with Preprocessing.In C. Demetrescu, A. V. Goldberg, and D. S. Johnson, editors, The Shortest Path Problem: Ninth DIMACS Implementation Challenge, volume {T of DIMACS Book, pages 24–x42. AMS, 0~~2. [xz] M. Hilger, et. al. Fast Point-to-Point Shortest Path Computations with Arc-Flags. In C. Demetrescu, A. V. Goldberg, and D. S. Johnson, editors, The Shortest Path Problem: Ninth DIMACS Implementation Challenge, volume {T of DIMACS Book, pages Tx–{0. AMS, 0~~2. [x{] H. Bast, et. al. Fast Routing in Road Networks with Transit Nodes.Science, 4xz(130T):1zz, 0~~{. [x3] E. Pyrga, et. al. Efficient Models for Timetable Information in Public Transportation Systems. ACM Journal of Experimental Algorithmics, 0~~{. [x2] Delling, D., et. al. Parallel computation of best connections in public transportation networks. ACM J. Exp. Algor. x{, T, Article T.T (October 0~x0), 0z pages. [0~] Pyrga, E., et. al. 0~~{. Efficient models for timetable information in public transportation systems. ACM J. Exp. Algor. x0, Article 0.T (0~~{). [0x] D. Delling, et. al. Round-Based Public Transit Routing. In Algorithm Engineering and Experiments (ALENEX), pages x4~–xT~. SIAM, 0~x0. [00] OrientDB[online]. Available: https://github.com/doctrine/orientdb-odm. (last accessed : June 1, 0~x1). [04] เดลนวส (2555)[ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.dailynews.co.th/Content/ regional/xT~~04. (วนท�คนขอมล: 1 มนาคม 2556).

DPU

รายงานผลการวิจัย...

Documents

Transcript of รายงานผลการวิจัย...