รายงานผลการวจย

เรอง

การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพ"นบานเพอการพฒนาสตรอาหารเล"ยง

ปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย

In vitro Digestible efficiency of local material feeds for Nile Tilapia

(Oreochromis nilotica ) feeds development in cost reduction

and food safety

โครงการยอยภายใตชดโครงการ : ระบบการผลตสตวน"าทเปนมตรตอสงแวดลอมเพออาหาร

ปลอดภยและเพมมลคาของทรพยากรสตวน"า

Eco friendly aquaculture for food safety and value

added of fishery resources

โดย

สดาพร ตงศร

มหาวทยาลยแมโจ 2556

รหสโครงการวจย มจ.1-56-023.5

รายงานผลการวจย

เรอง การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพ"นบานเพอการพฒนาสตรอาหารเล"ยง

ปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย

In vitro Digestible efficiency of local material feeds for Nile Tilapia

(Oreochromis nilotica ) feeds development in cost reduction and food safety

โครงการยอยภายใตชดโครงการ : ระบบการผลตสตวน"าทเปนมตรตอสงแวดลอมเพออาหาร

ปลอดภยและเพมมลคาของทรพยากรสตวน"า

Eco friendly aquaculture for food safety and value

added of fishery resources

ไดรบการจดสรรงบประมาณวจย ประจาป 2556

จานวน 247,340 บาท

หวหนาโครงการ นางสาวสดาพร ตงศร

ผรวมโครงการ นางดวงพร อมรเลศพศาล

งานวจยเสรจส"นสมบรณ

30/ต.ค./2556

คานยม

รายงานผลงานวจยฉบบน สาเรจลลวงเปนอยางด ผวจยขอขอบพระคณ สานกวจยและสงเสรมวชาการการเกษตร มหาวทยาลยแมโจ รวมทงสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ท*ใหทนอดหนนการวจย ซ* งไดรบการจดสรรงบประมาณการวจยประจาป 2556 ในการทาวจยคร งน ขอขอบคณ หองปฏบตการวจยสาหรายประยกต ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ท*ใหการสนบสนนเคร*องมอวทยาศาสตร และ คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจ ท*ไดสนบสนนงานวจยนจนสาเรจลลวงไดเปนอยางด

สดาพร ตงศร ดวงพร อมรเลศพศาล

ก

สารบญ

หนา

สารบญตาราง ข สารบญภาพ ค บทคดยอ 1 Abstract 2 คานา 3 วตถประสงคของการวจย 4 ประโยชนท,คาดวาจะไดรบ 4 การตรวจเอกสาร 5 อปกรณและวธการ 21 ผลการวจยและวจารณผลการวจย 30 สรปผลการวจย 37 เอกสารอางอง 41 ภาคผนวก 44

ข

สารบญตาราง

หนา

ตาราง 1 อวยวะท,ผลตเอนไซมยอยอาหารของปลา 11 ตาราง 2 แผนการวดเอนไซมยอยอาหารในการทดลอง 28 ตาราง 3 ความสามารถในการยอยโปรตนในวตถดบอาหารของเอนไซม 33

ค

สารบญภาพ

หนา

ภาพ 1 วตถดบอาหาร “ปลาปน” 7 ภาพ 2 วตถดบอาหาร “กากถ,วเหลอง” 8 ภาพ 3 วตถดบอาหาร “รา และ ปลายขาว” 9 ภาพ 4 วตถดบอาหาร “วตามนรวม” 9 ภาพ 5 อาหารสตวนAาผลตแบบอาหารจม 10 ภาพ 6 อวยวะยอยอาหารในปลาแตละชนด 12 ภาพ 7 ปลานลวยออน และ ตวเตมวยท,ใชในการทดลอง 19 ภาพ 8 การบดอวยวะยอยอาหารดวยเคร,อง homogenizer 21 ภาพ 9 Crude enzyme ท,ไดจากอวยวะยอยอาหาร 21 ภาพ 10 ถงเมมเบรนท,เตมเอนไซมในถง กอนนาไปแชใน buffer 22 ภาพ 11 การป,นเหว,ยงเอนไซมเพ,อเกบสวนใสใชในการศกษากจกรรมการ

ทางาน 23

ภาพ 12 วตถดบอาหารท,ใชในการศกษา in vitro digestibility 25 ภาพ 13 ขAนตอนการเตรยมวตถดบ และ การทา in vitro digestibility 25 ภาพ 14 การวดความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต 26 ภาพ 15 ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดย

เอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน 29

ภาพ 16 ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลตวเตมวย

30

ภาพ 17 ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานล วยออน

31

ภาพ 18 ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลตวเตมวย

32

1

การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานล

แบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย

In vitro Digestible efficiency of local material feeds for Nile Tilapia

(Oreochromis nilotica ) feeds development in

cost reduction and food safety

สดาพร ตงศร และ ดวงพร อมรเลศพศาล

Sudaporn Tongsiri and Doungporn Amornlerdpison

คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางน า มหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม 50290

บทคดยอ

ปลานล เปนปลาเศรษฐกจท)ส าคญชนดหน) งท) มการบรโภคมากภายในประเทศ และสงออกจาหนายไปยงตางประเทศ จงมการพฒนาอาหารท)เล ยงใหมตนทนต)ามาโดยตลอด การวจยเร)องน มจดประสงคจะศกษาความสามารถในการยอยวตถดบพนบานเพ)อการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานล ดวยวธการ in vitro digestibility เพ)อคดเลอกวตถดบท)ยอยไดด โดยศกษาความสามารถในการยอยวตถดบพนบานดวยเอนไซมยอยอาหาร โดยใชวตถดบจานวน 15 ชนด คอ กากนมถ)วเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน ใบกระถนปน ถ)วเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถ)วลสง ถ)วดา สาหรายไสไก ถ)วแดงหลวง กากถ)วเหลอง มลสกรท)ผานการหมกแบบไรอากาศและปลายขาว ผลการทดลอง พบวา เอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน สามารถยอยคารโบไฮเดรตสงสดในบรเวอรยสต ในขณะท) ความสามารถในการยอยโปรตนสงสดในปลายขาว สวนเอนไซมยอยอาหารจากปลานลเตมวย พบวา เอนไซมจากกระเพาะอาหารยอยสาหรายไสไกไดดท)สด เอนไซมยอยอาหารจากลาไสปลานลเตมวย พบวา ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต พบสงสดในกากนมถ)วเหลอง และสามารถยอยโปรตนไดสงสดในสาหรายไสไก คาสาคญ การเลยงปลานล, in vitro digestibility, วตถดบพนบาน, อาหารปลานล

2

Abstract Nile Tilapia is a fish of economic importance. The cost of feed is the main factor to be

cousidered in the culturing of Nile Tilapia. The culturing process should be improved and developed for the benefits of low-cost farming. This is a study of the digestibility in local material feed for the purpose of developing feed for Nile Tilapia using an in vitro digestibility method. The digestibility of 15 types of local material feed: soybean milk meal, Spirulina, fish meal, katin meal, green beans, rice bran, brewer’s yeast, sunflower seed, peanuts, black beans, Enteromopha

intestinalis, red kidney beans, soybean meal, swine manure from anaerobic digestion and broken rice. The results were found that the digestive enzymes from fingerlings could be digesting the highest carbohydrate in brewer’s yeast. The highest protein digestion was broken rice. The adult Nile Tilapia enzyme was found that the stomach enzyme could digest Enteromopha intestinalis. The intestine enzyme was found that the highest of carbohydrate digestion was soybean milk meal. The highest of protein digestion was Enteromopha intestinalis.

Keywords: Nile Tilapia, in vitro digestibility, local material feed, Nile Tilapia feed

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต แบบ ว-1ด

แบบเสนอโครงการวจย (research project)

ประกอบการเสนอของบประมาณ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2556 ตามมตคณะรฐมนตร

------------------------------------

ชอโครงการวจย (ภาษาไทย) การศกษาประสทธภาพการย1อยวตถดบพนบ5านเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานลแบบลดต5นทนและเป:นอาหารปลอดภย

(ภาษาองกฤษ) In vitro Digestible efficiency of local material feeds for Nile Tilapia (Oreochromis nilotica ) feeds development in cost reduction and food safety

ชอแผนงานวจย (ภาษาไทย) ระบบการผลตสตว=นาทเป:นมตรต1อสงแวดล5อมเพออาหารปลอดภยและเพมมลค1าของทรพยากรสตว=นา

(ภาษาองกฤษ) Eco friendly aquaculture for food safety and value added of fishery resources

ส1วน ก : ลกษณะโครงการวจย

โครงการวจยใหม

โครงการวจยตอเนองระยะเวลา…….ป< ป<นเป?นป<ท..….. รหสโครงการวจย..…....….....….. I ระบความสอดคล5องของโครงการวจยกบยทธศาสตร=การพฒนาประเทศตามแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแห1งชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ยทธศาสตรDกรวจยท 2 การสรFางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนา

เศรษฐกจ กลยทธDการวจยท 1 สรFางมลคาผลผลตทางการเษตรและการพฒนาศกยภาพใน

การแขงขนและการพงพาตนเองของสนคFาเกษตร II ระบความสอดคล5องของโครงการวจยกบนโยบายและยทธศาสตร=การวจยของชาต

ฉบบท 8 (พ.ศ. 2555-2559) ยทธศาสตรDกรวจยท 2 การสรFางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนา

เศรษฐกจ กลยทธDการวจยท 1 สรFางมลคาผลผลตทางการเษตรและการพฒนาศกยภาพใน

การแขงขนและการพงพาตนเองของสนคFาเกษตร

(ฉบบปรบปรงป< พ.ศ. 2554)

แผนงานวจย 1.3 การวจยและพฒนาเกยวกบประมงและการเพาะเลยงชายฝXYง เพอสรFางมลคาเพมและนาไปสการแขงขนและการพงพาตนเอง

III ระบความสอดคล5องของโครงการวจยกบกล1มเรองเร1งด1วน ประเดนวจยเรงดวนภาคเหนอ 6. การเพมมลคาสนคFาเกษตรเพอสงออกและลดการนาเขFา IV ระบความสอดคล5องของโครงการวจยกบนโยบายรฐบาล นโยบายเรงดวนของรฐบาล 11. ยกระดบราคาสนคFาเกษตรและใหFเกษตรกรเขFาถงแหลงทน นโยบายบรหารราชการ 5. นโยบายวทยาศาตรDเทคโนโลย การวจย และ นวตกรรม

ส1วน ข : องค=ประกอบในการจดทาโครงการวจย 1. ผFรบผดชอบ [คณะผFวจย บทบาทของนกวจยแตละคนในการทาวจย และสดสวนททา การวจย (%)] และหนวยงาน ประกอบดFวย หนวยงานหลกและหนวยงานสนบสนน หวหน5าโครงการ อาจารยD ดร. สดาพร ตงศร คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF โทรศพทD 053-873470 ตอ 210 โทรสาร 053- 498178 ตอ 130 E-mail: sudaporn@mju.ac.th, sudap2515@gmail.com

ความรบผดชอบในโครงการ ศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบFานเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานล สดสวนงานวจย 80 %

ผ5ร1วมโครงการ อาจารยD ดร. ดวงพร อมรเลศพศาล สดสวนงานวจย 20 % คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF โทรศพทD 053-873470 ตอ 213 โทรสาร 053- 498178 ตอ 130 E-mail: doung_fishtech@hotmail.com ความรบผดชอบในโครงการ ศกษาการยอยโดยเอนไซมD สดสวนงานวจย 20 % หน1วยงานหลก คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF 2. ประเภทการวจย

การวจยประยกตD (applied research) 3. สาขาวชาการและกลมวชาททาการวจย

สาขาเกษตรศาสตรD และ ชววทยา

4. คาสาคญ (keywords) ของโครงการวจย การยอยในหลอดทดลอง ประสทธภาพการยอย วตถดบพนบFาน อาหารปลานล

5. ความสาคญและทมาของปXญหาททาการวจย ปลานล Oreochromis nilotica เป?นปลานาจดชนดหนงซงมคณคาทางเศรษฐกจ

นบตงแตป< พ.ศ. 2508 เป?นตFนมา สามารถเลยงไดFในทกสภาพ การเพาะเลยงในระยะเวลา 8 เดอน – 1 ป< สามารถเจรญเตบโตไดFถงขนาด 500 กรม เนอปลามรสชาตด มผFนยมบรโภคกนอยางกวFางขวาง ขนาดปลานลทตลาดตFองการจะมนาหนกตวละ 200 – 300 กรม จากคณสมบตของปลานลซงเลยงงายเจรญเตบโตเรว สามารถกนอาหารธรรมชาตไดFหลากหลาย ไมวาจะเป?นพชหรอสตวD มความสามารถสงในการปรบตวใหFเขFากบสงแวดลFอมไดFด คอ สามารถดารงชวตอยไดFทงในนาจดและนากรอย สามารถมชวตอยไดFในอณหภมนา 10-40 องศาเซลเซยส และสามารถปรบตวใหFอยในสภาพทถกกกขงในทแคบ เชน บอเลยงหรอกระชงไดF และสามารถเจรญเตบโตไดFดเหมอนในธรรมชาต ดFวยคณสมบตดงกลาว ปลานล จงถกนามาเพาะเลยงในบอและกระชงในหลายประเทศเกอบทวโลก ยกเวFนประเทศทมอณหภมหนาวจดเทานน เพราะปลานลสามารถเขFามาทดแทนความขาดแคลนโปรตนจากเนอสตวDในบางประเทศท แหFงแลFงทรกนดารไดFเป?นอยางด จนไดFชอวา “Aquatic Chicken” ปลานล จงกลายเป?นปลาทมคณคาทางเศรษฐกจสงในเกอบทกประเทศ และเป?นปลาทมการเพาะเลยงมากทสดเป?นอนดบ 1 ของประเทศไทยและของโลกดFวย ( เสนหD, 2552)

อาหารเป?นปXจจยหลกทสาคญตอการเพาะเลยงปลานล โดยระดบโปรตนทเหมาะสมสาหรบการเจรญเตบโตของปลานลแตละชวงอายจะแตกตางกน ลกปลาวยออนและลกปลานว จะตFองการอาหารทมระดบโปรตนประมาณ 32-40 % แตในปลาใหญตFองการระดบโปรตนประมาณ 27-34 % เนองจากปลานลเป?นปลาทกนอาหารไดFทกชนด ทาใหFสามารถกนอาหารธรรมชาตทมอยในบอ เชน ไรนา ตะไครนา ตวออนของแมลงและสตวDเลกๆ ทอยในบอ ตลอดจนสาหรายและแหน ไดFดFวยเชนกน การใหFอาหารจะใหFอาหาร 5% ของนาหนกปลาทเลยง เพราะหากใหFอาหารมากเกนไป ปลาจะกนไมหมด เสยคาอาหารไปโดยเปลาประโยชนD และยงทาใหFนาเนาเสย เป?นอนตรายแกปลาไดF (กรมประมง, 2551)

การศกษาการยอยอาหารโดยวธ in vitro digestibility เป?นวธการดงแปลงจาก Rungruangsak-Torissen et al., 2002 มการศกษา โดยยทธนา และ คณะ, 2550 ศกษาความสามารถในการยอยอาหารของเอนไซมDทมาจาก เฮพาโตแพนเรยส กระเพาะและ ลาไสF ของกFงขาว กFงกFามกราม และ กFงกลาดา ในการยอยวตถดบอาหาร จานวน 12 ชนด พบวา วตถดบอาหารทกFงยอยไดFด คอ ปลายขFาว wheat gluten Spirulina sp. และ ยสตD

จากวตถดบอาหารสตวDพนฐาน ประกอบไปดFวย ปลาปwน กากถวเหลอง ปลายขFาว และ รา โดยปรบเปลยนปรมาณโปรตนจากการปรบเปลยนปรมาณของสวนผสมทง 4 ชนด ซงวตถดบอาหารสตวDทง 4 ชนดน มวตถดบบางตวตFองนาเขFาจากตางประเทศ มผลทาใหFตFนทนในการผลตอาหารสตวDเพมสงขนในทกๆป< หากมการนาวตถดบอาหารทหาไดFในทFองถนมาใชFทดแทนกจะเป?นการลดตFนทนการผลต และ เป?นการเพมมลคาของผลผลตทางการเกษตรชนดนนไดFอกดFวย

6. วตถประสงคDของโครงการวจย

เพอศกษาความสามารถของเอนไซมDจากระบบยอยอาหารของปลานล ในการยอยโปรตนและคารDโบไฮเดรตในวตถดบอาหารสตวDพนบFาน โดยใชF โดยวธ in vitro digestibility และ การเจรญเตบโตของปลานลจากการเลยงดFวยสตรอาหารทไดF

7. ขอบเขตของโครงการวจย

ศกษาความสามารถของเอนไซมDจากระบบยอยอาหารของปลานล ในการยอยโปรตนและคารDโบไฮเดรตในวตถดบอาหารสตวDพนบFาน โดยใชF โดยวธ in vitro digestibility และ ศกษาการเจรญเตบโตของปลานลจากการเลยงดFวยสตรอาหารทศกษาไดF

8. ทฤษฎ สมมตฐาน (ถFาม) และกรอบแนวความคดของโครงการวจย

สมมตฐาน การยอยโปรตนและคารDโบไฮเดรทในวตถดบอาหารสตวDพนบFาน โดยวธ in vitro

digestibility โดยใชFเอนไซมDจากระบบยอยของปลานล และปรบสตรอาหารเพอศกษาการเจรญเตบโตของปลานลรวมดFวย เพอเป?นอาหารลดตFนทน และ เป?นอาหารปลอดภย

การยอยโปรตนและคารDโบไฮเดรทในวตถดบอาหารสตวDพนบFาน โดยวธ in vitro digestibility โดยใชFเอนไซมDจากระบบยอยของ

ปลานล

ปWจจยททาการศกษา 1. ศกษาการยอยโปรตนและคารDโบไฮเดรทในวตถดบอาหารสตวDพนบFาน ดFวย วธ in vitro digestibility 2. ศกษาการเจรญเตบโตของปลานลดFวยสตรอาหารลดตFนทน

เปXาประสงค= พฒนาสตรอาหารเลยงปลานลแบบลดตFนทน

เพอ พฒนาองคDความรFสภาคอตสาหกรรม

ไดFวตถดบอาหารสตวDพนบFานทลดตFนทน และสตรอาหารเลยงปลานลเพอเป?นอาหารปลอดภย

ผลตนกศกษาระดบปรญญาโท จานวน 1 คน

ตวชวด 1. นาเสนอระดบชาต จานวน 1 เรอง 2. ตพมพDผลงานวจยระดบชาต 1 เรอง

9. การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวขFอง ความร5ทวไปเกยวกบปลานล ปลานลเป?นปลาทสามารถขยายพนธDไดFงาย เจรญเตบโตเรว ปรบตวกบสภาพแวดลFอมไดFด

มความสาคญทางเศรษฐกจ และมแนวโนFมการผลตเพมสงขนเนองจากเป?นปลาทมราคาด ไมประสบกบปXญหาเรองโรคระบาด ทาใหFเป?นทนยมบรโภคและเลยงกนอยางแพรหลาย โดยปXจจบนปลานลสามารถจดเป?นสนคFาสงออกไปสตางประเทศในลกษณะของปลาแลเนอ โดยตลาดทสาคญๆ อาท ประเทศญปwน สหรฐอเมรกา อตาล เป?นตFน (กรมประมง, 2551)

การเลยงปลานลในบ1อดน การเตรยมบอดน ควรเป?นบอทสามารถเกบกกนาไดFระดบสง 1 เมตร บอเลยงปลาควรม

เชงลาดตามความเหมาะสม เพอปองกนดนพงทลาย ตFองกาจดศตรของปลา แลFวใสป|ยคอกแหFง 300 กก.ตอไร ตากบอทงไวFประมาณ 2-3 วน แลFวจงเปดหรอสบนาเขFาบอ ผานตะแกรงตาถ อตราการปลอยปลาเลยงในบอดน ขนอยกบคณภาพนา อาหาร และการจดการเป?นสาคญ โดยทวไป จะปลอยลกปลาขนาด 3-5 ซม. ลงเลยงในอตรา 1-3 ตวตอตารางเมตร หรอ 2,000 - 5,000 ตวตอไร (กรมประมง, 2551)

อาหารและการเจรญเตบโต อาหารเป?นปXจจยหลกทสาคญตอการเพาะเลยงปลานล โดยระดบโปรตนทเหมาะสม

สาหรบการเจรญเตบโตของปลานลแตละชวงอายจะแตกตางกน ลกปลาวยออนและลกปลานว จะตFองการอาหารทมระดบโปรตนประมาณ 32-40 % แตในปลาใหญตFองการระดบโปรตนประมาณ 27-34 % แตเนองจากปลานลเป?นปลาทกนอาหารไดFทกชนด ทาใหFสามารถกนอาหารธรรมชาตทมอยในบอ เชน ไรนา ตะไครนา ตวออนของแมลงและสตวDเลกๆ ทอยในบอ ตลอดจนสาหรายและแหน ไดFดFวยเชนกน การใหFอาหารจะใหFอาหาร 5% ของนาหนกปลาทเลยง เพราะหากใหFอาหารมากเกนไป ปลาจะกนไมหมด เสยคาอาหารไปโดยเปลาประโยชนD และยงทาใหFนาเนาเสย เป?นอนตรายแกปลาไดF (กรมประมง, 2551) อาหารเป?นตFนทนการผลตทสงมาก และ ในการศกษาดFานอาหารสวนใหญจะศกษาในดFานการเจรญเตบโตเทานน ยงไมมการศกษาถงคณสมบตของวตถดบอาหารทใชF และการนาสารอาหารไปใชFประโยชนDของสตวDนา ดงนน หากมการศกษาเพมเตมในสวนของความตFองการทแทFจรงของปลานลในการเจรญเตบโต กจะเป?นการใชFอาหารไดFประโยชนDสงสด และ ไมมการปลอยทงของสารอาหารออกสสภาพแวดลFอม

ความสามารถในการย1อยอาหาร ความสามารถในการยอยสารอาหารทเป?นแหลงโปรตนและพลงงานของปลายงขนอยกบ

อณหภมและประเภทของอาหาร (Kim et al., 1998) แตการศกษาผลกระทบของอณหภมตอปลาทผานมาในอดตสวนใหญเป?นการศกษาเกยวกบผลตอบสนองทางสรระและความทนทานตอการเปลยนแปลงอณหภม มการศกษาเกยวกบวธปฏบตในการเลยงปลาภายใตFการเปลยนแปลงอณหภมตามฤดกาลนFอย

มาก เชน การทดลองของ Rezk et al., 2002 ทดลองใหFอาหารปลานลอยางตอเนองในฤดหนาว อณหภมเฉลย 13.5 องศาเซลเซยส เป?นระยะเวลา 100 วน พบวาสามารถทาใหFปลานลมนาหนกเพมขนเฉลย 75.3% นอกจากน James and Abu-Reseq (1988) ยงระบวาอณหภมมผลตอการสรFางและใชFกรดไขมนในแพลงกDตอนพชและปลานล การใชFกากถวเหลองในการทดแทนปลาปwน พบวา มงานวจยของ Hung (1998) ทดลองใชFกากถวเหลองเป?นแหลงโปรตนทดแทนปลาปwนเลยงปลานลแดง พบวา หากมการเสรม dicalcium phosphate 3% จะใหFผลการเตบโตไมแตกตางจากสตรอาหารทใชFปลาปwนเป?นแหลงโปรตน เนองจากขFอดFอยของการใชFกากถวเหลอง คอมปรมาณฟอสฟอรสตา หากไมมการเสรม แคลเซยมและฟอสฟอรส ลงไปในสตรอาหารจะสงผลเสยตอการเตบโตของปลานลแดง นอกจากน มงานวจยของ Rong Yue and Cun Zhou (2008) ทดลองในการเลยงปลานลลกผสม พบวา ตFองมกากถวเหลองในสตรอาหารถง 60% การเจรญเตบโตของปลาจงจะไมแตกตางกน สวนงานวจยของ Wang et al., (2006) ไดFทาการทดลองใน cuneate drum โดยเลยงดFวยอาหารทใชFกากถวเหลองทดแทนปลาปwน พบวา กากถวเหลองสามารถใชFทดแทนปลาปwนไดFบางสวน ในขณะทมการศกษาถงปรมาณกรดอะมโนทพบในปลาปwน เปรยบเทยบกบ ในกากถวเหลอง ทใชFเป?นวตถดบอาหาร โดย Hu et al., (2008) พบวา ปรมาณของเมไธโอนนในกากถวเหลองมนFอยกวาในปลาปwน แตการทดลองไดFเตม เมไธโอนนเพมในอาหารเลยงปลาดกลกผสม พบวาการเจรญเตบโตของปลาดกทมการเตมเมไธโอนนลงไป 0.18 % มการเจรญเตบโตสงสด

Cousin et al. (1996) ไดFทาการศกษาสมประสทธการยอยคารDโบไฮเดรท โปรตน และ ไขมน ของ กFงขาวขนาด 18-25 กรม ทใหFอาหารทมคารDโบไฮเดรทแตกตางกน 8 แหลง คอ แปงขFาวโพดทFองถน แปงขFาวโพดทยอยแลFวในทFองถน แปงเคลอบแวกซD แปงขFาวโพดจากแหลงอน แปงขFาวโพดทยอยแลFวจากแหลงอน แปงขFาวโพดทมอะไมโลสสง แปงมนฝรง แปงมนฝรงจากแหลงอน แปงมนฝรงทยอยแลFว และแปงสาลทFองถน ใชFตวตรวจวดเป?นโครมกออกไซดD การทดลองจะตรวจสอบการละลายนา และ วดการยอยในหลอดทดลองรวมดFวย โดยใชFเอนไซมDจากกFง ผลการทดลอง พบวา การละลายนาของแปงทเป?นพชในทFองถนอยระหวาง 0.06-0.69% สวนแปงทยอยแลFวอยในชวง 55-85% และคาการยอยอยระหวาง 17- 89 x 10-4 ไมโครกรมตอนาทตอกรม การศกษาในหลอดทดลองพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญของแปงแตละแหลง ซงพบวาคาของการยอยเป?นคาทเหมาะสมกวาคาการละลายนาในการศกษาเรองการยอยในหลอดทดลอง

Hillestad et al. (1999) ศกษาการยอยอาหารในอาหารสาเรจรปสาหรบเลยงปลาแซลมอน โดยเปรยบเทยบการชะของตวตรวจวดในวตถดบอาหารและความชนทเหมาะสมทใชF โดยใชF La2O3 เป?นตวจบอาหาร และมตวตรวจวดสองตว คอ Y2O3 และ Cr2O3 ผลการทดลอง พบวา การชะทนFอยทสด คอ ใชF อลจเนต 2% ทระดบนาะดบนา 35% คาสมประสทธการยอยในการทดลองทงสองชด คอ ชดทเป?นอาหารทขายในทFองตลาด และ อาหารจม พบวา มความแตกตางกน คอ ชดของอาหารจมมคานFอยกวา ซงจากการศกษาในครงน สรปไดFวา อาหารจมมความเหมาะสมสาหรบการเลยงปลาแซลมอนมากกวา

Mwangamilo and Jiddawi (2003) การศกษาเพอหาอาหารและระดบการใหFอาหารทเหมาะสมในการเลยงปลานวลจนทรDทะเล(Chanos chanos) ในรฐซานซบารD โดยทาการศกษาเกยวกบการยอย ในการทดลองหาความตFองการโปรตนของปลานวลจนทรDทะเลโดยใหFอาหารทระดบโปรตน 25, 32 และ 40% เพอหาระดบโปรตนทเหมาะสม แลFวนามาทดลองเพอศกษาอตราการใหFอาหารพบวาปลานวลจนทรDทะเลในแตละหนวยทดลองสามารถเจรญเตบโตแตกตางกนอยางไมมนยสาคญ (p<0.896) ปลานวลจนทรDทะเลทเลยงดFวยอาหารระดบโปรตน 32% มไขมนมากกวาปลาทเลยงดFวยอาหารทระดบโปรตน 25 และ 40% โดยระดบการยอยอาหารจะเพมขนตามระดบของโปรตนทเพมขนคอ 83.3, 92 และ 93% ตามลาดบ ซงแตกตางกนอยางไมมนยสาคญ (p<0.291) ผลการทดลองสรปไดFวาปลานวลจนทรDทะเลจะเจรญเตบโตไดFดทระดบโปรตน 32% และอตราการใหFอาหารท 4% ของนาหนกตวปลาตอวน

การศกษาการยอยอาหารโดยวธ in vitro digestibility เป?นวธการดงแปลงจาก Rungruangsak-Torissen et al., 2002 มการศกษา โดยยทธนา และ คณะ, 2550 ศกษาความสามารถในการยอยอาหารของเอนไซมDทมาจาก เฮพาโตแพนเครยส กระเพาะและ ลาไสF ของกFงขาว กFงกFามกราม และ กFงกลาดา ในการยอยวตถดบอาหาร จานวน 12 ชนด พบวา วตถดบอาหารทกFงยอยไดFด คอ ปลายขFาว wheat gluten Spirulina sp. และ ยสตD

Aslaksen et al. (2007) ศกษาแหลงของโปรตนจากพช และ/หรอ คารDโบไฮเดรทจากพช แตกตางกน 10 ชนด ตอการเลยงปลาแซลมอนในนาทะเล ในสตรอาหารพนฐานประกอบดFวย ปลาปwน ถวfaba กากดาวเรอง และ กากขFาวสาล เป?นแหลงของโปรตน และ คารDโบไฮเดรท สวนวตถดบทใชFในการทดลอง คอ โปรตนขFาวโพด กากถวเหลองไมมไขมน ดอกทานตะวนไมมไขมน ถวลปนกระเทาะเปลอก เมลดของตFนเรพ ถวfabaทงเมลด ถวfabaทกะเทาะเปลอก ขFาวสาล และ ขFาวโอต โดยแทนทในอาหาร 14-24% ซงตFองมการทาใหFสตรอาหารสมดล และสตรอาหารควบคม ประกอบดFวย ปลาปwน แปงสาล เซลลโลส และ นามนปลา ผลการทดลอง พบวา มพชหลายชนดทมศกยภาพทจะนามาใชFเป?นวตถดบอาหารสตวD เชน ถวfaba ซงสามารถนามาใชFในการทดแทนปลาปwนบางสวนไดFในการเลยงปลาแซลมอน

Hansen et al., (2007) ไดFวจยเกยวกบการทดแทนปลาปwนโดยใชFโปรตนรวมจากพช และเสรมกรดอะมโนบางตวเพมลงไป โดยทาการเลยงในปลาคอต พบวา โปรตนรวมจากพชสามารถใชFทดแทนปลาปwนไดFสงถง 75% โดยทผลผลตทไดFมคณภาพใกลFเคยงกบการใชFปลาปwน

Pavasovic et al. (2007) ไดFศกษาถงศกยภาพของวตถดบอาหาร คอ ปลาปwน กระดกปwน ไกบด ถวเหลองปwน คาโนลา ถวลปนn และ บรเวอรDยสตD เพอเป?นอาหารสาหรบกFงกFามแดง โดยใชFวตถดบแตละตวในสตรอาหาร 30% และศกษาการยอยรวมถงสมประสทธการยอย และ คากจกรรมการทางานของเอนไซมD ควบคกนไปดFวย การศกษา พบวา อาหารทมถวเหลองปwน มคาการยอยสงทสด ในขณะทกระดกปwนในคาการยอยตาทสด ผลโดยรวมทงทงหมด พบวา คาโปรตนรวมในพชมสงกวาในสตวDอยางมนยสาคญ สวนการศกษาเรองกจกรรมการทางานของเอนไซมD โปรตเอส อะไมเลส เซลลเลส และ ไลเปส พบวา เอนไซมDในกลมคารDโบไฮเดรท และไลเปส มคากจกรรมการทางานในพชสงกวาในสตวD

Smith et al. (2007) ไดFศกษาพชชนดใหม คอ ถวชนดหนง(lupin) จานวน 6 สายพนธD ในการเลยงกFงกFามกราม โดยศกษาการยอยวตถดบอาหาร การยอยโปรตน และ การยอยพลงงาน โดยใชF ytterbium acetate ความเขFมขFน 0.5 กรมตอกโลกรม เป?นตวตรวจสอบในอาหาร เกบตวอยางในมล โดยใหFอาหารททก 6 ชวโมง หลงจากผานไป 3 ชวโมงจงเกบตวอยางมล ผลการศกษา พบวา L. angustifolius ใหFผลวา เหมาะทจะใชFเป?นแหลงวตถดบในการเลยงกFงกFามกรามไดF

Terrazas-Fierro et al. (2010) ศกษาคาสมประสทธการยอยโปรตน และ กรดอะมโน ของวตถดบอาหาร ทเป?นมตรกบสงแวดลFอม สาหรบการเลยงกFง ทาการศกษาในวตถดบทมาจากทะเล 9 ชนด คอ ปลาปwน จาก 4 แหลง นาปลาเขFมขFน หมกปwน หวกFงปwน ปปwน และ หอยเชลปwน โดยวดคาโปรตน กรดอะมโนทจาเป?น ในการเลยงกFงขาว และใชF 1% โครมดออกไซดDเป?นตวตดตามตรวจสอบ โดยใชFวตถดบอาหารดงกลาว 30% และใชFองคDประกอบอน ๆ 70% ผลการศกษา พบวา คาสมประสทธของวตถดบแหFง และการยอยโปรตน มคาแตกตางกนมาก โดยพบวา คาสมประสทธการยอยโปรตนของ นาปลาเขFมขFน หมกปwน และ หวกFงปwน มคาดทสด (มากกวา 90%) คาสมประสทธการยอยกรดอะมโนกมความแปรปรวนเชนกน แตสามารถสรปไดFวา วตถดบอาหารทควรนามาใชFในสตรอาหารเลยงกFง คอ นาปลาเขFมขFน หมกปwน หวกFงปwน หอยเชลปwน และ ปลาปwนชนด A

Zhang et al. (2010) ไดFศกษาการยอยโปรตนของปลายขFาวสองชนด คอ ขFาวอนเดย และขFาวญปwน ในหลอดทดลอง (in vitro) โดยใชFวธ pH-drop ทใชFเอนไซมD 3-4 ตวในระบบการศกษา พบวา โปรตนในขFาวทงสองชนดเหมอนกน ซงเหมอนกบการศกษาในหลอดทดลองทใชFเอนไซมDในคน การปรงอาหารทาใหFมการปรบปรงการยอยโปรตนในระบบการศกษาทใชFเอนไซมD 4 ชนด ซงพบวามความแตกตางอยางมนยสาคญระหวางปรมาณโปรตนทตรวจสอบพบ และ พบวา ไมมความแตกตางกนระหวางเอนไซมDอะไมโลส การวเคราะหD โดยใชF SDS-PAGE พบวามความแตกตางอยางมนยสาคญของการยอยโปรลามน ระหวาง เอนไซมDหลายชนดกบเอนไซมDเปบซน จากการทดลองน พบวา การยอยโปรตนในขFาวญปwนมสงกวาขFาวอนเดย ซงการทดลองนเป?นการทดลองทสนบสนนวา ยนทสรFางสารเคลอบไมไดFเป?นยนทใชFในการยอยโปรตนในปลายขFาว

Nieto-Lopez et al. (2011) ไดFทาการศกษาสมประสทธการยอยโปรตน และ กรดอะมโน ในขFาวสาล 6 ชนด คอ HWG, RWG, DWG, HCF, MCF และ S ทใชFเลยงกFงขาววยออน มอตราสวนในอาหาร 30% และ สวนผสมพนฐาน 70% และเพมโครมกออกไซดD และ โซเดยมอลจเนต อยางละ 1% ตรวจสอบองคDประกอบของกรดอะมโนในวตถดบอาหาร ในอาหาร และ ในมล ผลการศกษา พบวา ในวตถดบอาหาร และ สมประสทธการยอยโปรตนไมมความแตกตางกนในขFาวสาลตางชนดกน ในขณะทคาสมประสทธของพลงงานของการยอยมคาสงใน HCF และ MCF มากกวาในขFาวสาลชนดอนๆ สวนคาสมประสทธการยอยของปรมาณกรดอะมโนทงหมด และ กรดอะมโนทจาเป?นมคาในชวง 81-89% และ 53-81% ตามลาดบ สรปไดFวา คาสมประสทธการยอยของกรดอะมโนมคานFอยจากไปมากคอ ในขFาวสาลบด แปงขFาวสาล และ S ตามลาดบ

เอนไซม=ย1อยอาหาร เอนไซมDหรอนายอย มหนFาทยอยอาหารทปลากนเขFาไป โดยทเอนไซมDจะทาใหFอาหารท

ปลากนนนมขนาดเลกลง จนสามารถดดซมเขFาสเซลลDไดFงาย ซงชนดของเอนไซมD ไดFแก เอนไซมDทยอยอาหารประเภทโปรตน เอนไซมDชนดนพบไดFทงในกระเพาะอาหารและในลาไสFเลก เชน เปบซน (Pepsin) โดย

กระเพาะจะหลงกรดไฮโดรคลอลค (HCl) เพอกระตFนการทางานของเอนไซมDเปบซโนเจน(Pepsinogen) โดยเอนไซมDเปบซนจะทางานไดFดท pH ประมาณ 1.5-3.0 และยอยโปรตนโดยจะแยกพนธะเปบไทดD (Peptide Bond) ระหวางกรดอะมโนชนดอะโรมาตก (Aromatic Amino Acid) เชน ฟ<นลอะลานน (Phenylalanine) และไทโรซน (Tyrosine) จนไดFโปรทรออส (Proteose) ซงเป?นสายของกรดอะมโนทมความยาวตางกนกจะถกสงไปยอยตอยงลาไสF (Lovell, 1989)

เอนไซมDยอยโปรตนในลาไสFเลก มอยดFวยกนหลายชนด โดยไดFจากการคดหลงของผนงลาไสF เลก และตบออน เชน เอนไซมDทรปซโนเจน (Trypsinogen) และไคโมทรปซโนเจน (Chymotrypsinogen) ซงจะยอยโปรตนไดFตFองถกกระตFนจากเอนไซมDเอนเทอรDโรไคเนส (Enterochines) จากลาไสFเลก โดยเปลยนจากทรปซโนเจน (Trypsinogen) ไปเป?นทรปซน (Trypsin) สวนไคโมทรปซโนเจนจะถกเปลยนเป?นไคโมทรปซน (Chymotrypsin) ทสามารถยอยโปรตนไดF (Lovell, 1989)

โดยทวไปลาไสFของปลาจะม pH อยทชวง 7-9 และขณะยอยอาหาร จะเพมขนเลกนFอย ในปลาทไมมกระเพาะอาหารจะไมมการหลงกรดไฮโดรคลอลคออกมา การยอยจงเกดขนในลาไสFเลกเทานน (วรพงษD,2536) เอนไซมDทรปซนและไคโมทรปซนจะชวยยอยโปรตออส (Proteose) ทถกสงมาจากกระเพาะอาหารจนไดFเป?น เปบโตน(Peptone) ซงเป?นเปบไทดD ทสายสนลงมา และโพลเปบไทดD (Polypeptide) ตามลาดบ จากนนกลมอะมโนเปบซเดส (Aminopepsideae) และคารDบอกซเปบตเดส (Carboxypepidase) ยอยไดเปบไทดD (Dipeptide) จนไดFกรดอะมโนซงเป?นโมเลกลของโปรตนทมขนาดเลกทสด

เอนไซมDทยอยอาหารประเภทคารDโบไฮเดรต ปลาสวนมากนนมความสามารถในการยอยคารDโบไฮเดรตทตามาก แตจะแตกตางกนตาม

ชนดของปลา เอนไซมDทมความสาคญในการยอยคารDโบไฮเดรต ไดFแก อลฟwา อะไมเลส (Alpha Amylase) ซงจะยอยคารDโบไฮเดรตใหFเปลยนเป?นกลโคส (Glucose) และมอลโตส (Moltose) โดยจะยอยแปงทพนธะแอลฟwา 1,4กลโคไซดD (Alpha 1,4 Glucose Bond) เมออาหารผสมกบมวคส (Mucus) และแกสตค จส (Gastric Juse) จนอาหารกลายเป?นของเหลว แลFวจะถกสงไปยงลาไสFสวนตFน (Lovell, 1989) หลงจากนนจะกระตFนผนงลาไสFใหFหลงนายอยหลายชนด ไดFแก อะไมเลส (Amylase) กลโคซเดส (Glucosidase) และกาแลคโตซเดส (Galactosidase) ซงจะทาหนFาทยอยอาหารคารDโบไฮเดรตพวกแปง และไกลโคเจนใหFเป?นโมโนแซคคาไรดD, มอลโตไตรโอส และมอลโตส ดงตารางท 1 (Wee,1992) นอกจากนยงพบนายอยมอลเตส (Maltase), ซเครส (Sucrase), แลคเตส (Lactase) และเซลลเลส

(Cellulase) อาหารคารDโบไฮเดรตพวกแปง และไกลโคเจน จะถกยอยใหFเป?นนาตาลโมเลกลเดยว เชน กลโคส (Glucose), ฟรกโตส (Fructose) และกาแลคโตส (Galactose)

ตารางท 1 อวยวะทผลตเอนไซมDของปลา

เอนไซม=ย1อยอาหารของปลาทผลตจากอวยวะต1างๆ กระเพาะอาหาร ลาไส5 ตบอ1อน

เอนไซมDเปบซโนเจน (Pepsinogen) เอนเทอรDโรไคเนส (Enterochines) ทรปซโนเจน (Trypsinogen)

กรดไฮโดรคลอลค (HCl) อะมโนเปบตเดส (Aminopetidase)

ไคโมทรปซโนเจน (Chymotrypsinogen)

เอสเทอเรส (Esterases) ไดเปบตเดส (Dipeptidase) ไลเปส (Lipase) คารDโบไฮเดรต (Carbohydrates) ไตรเปบตเดส (Tripeptidase) อะไมเลส (Amilase) ไคตเนส (Chitinase) ไลเปส (Lipes) ไคตเนส (Chitinase)

เลซตนเนส (Lecithinases)

อะไมเลส (Amilase)

กลโคซเดส (Glucosidase)

กาแลคโตซเดส (Galactosidase) ไคโตไบเอส (Chitobiase)

ทมา: Wee (1992)

10. เอกสารอFางองของโครงการวจย กรมประมง. 2551. การเพาะเลยงปลานลในบอดน. เขFาถงท

http://gms.oae.go.th/Z_Show.asp?ArticleID=198 สบคFนเมอ 15 ตลาคม 2553 ยทธนา เอยดนFอย อรณ องคกล อทยวรรณ โกวทวท และ สรยน ธญกจจานกจ. 2550. คณลกษณะและ

ประสทธภาพของเอนไซมDยอยอาหารในกFงกลาดา Penaeus monodon, กFงขาว Peneus vannamei, และกFงกFามกราม Macrobrachium rosenbergii. วารสารวจยเทคโนโลยการประมง, 1(2):248-260.

เสนหD ผลประสทธ. 2552. เทคโนโลยกบการประมง. เทคโนโลยชาวบFาน, วนท 01 พฤษภาคม 2552. 21 ฉบบท 454.

Aslaksen, M.A., Kraugerud, O.F., Penn, M., Svihus, B., Denstadli, V., Jorgensen, H.Y., Hillestad, M., Krogdahl, A. and Storebakken, T. 2007. Screening of nutrient digestibilities and intestinal pathologies in Atlantic salmon, Salmo salar, fed diets with legumes, oilseeds, or cereals. Aquaculture, 272:541-555.

Cousin, M., Cuzon, G., Guillaume, J. and AQUACOP. 1996. Digestibility of starch in Penaeus vannamei: in vivo and in vitro study on eight samples of various origin. Aquaculture, 140:361-372.

Hansen A., Rosenlund, G., Karlsen, O., Koppe, W. and Hemre, G. 2007. Total replacement of fish meal with plant proteins in diets for Atlantic cod (Gadus morhua L.)- Effects on growth and protein retention. Aquaculture, 272:599-611.

Hillestad, M., Asgard, T. and Berge G.M. 1999. Determination of digestibility of commercial salmon feeds. Aquaculture, 179:81-94.

Hu, A., Wang, Y., Wang, Q., Zhao, M., Xiong, B., Qian, X., Zhao, X and Luo, Z. 2008. Replacement of fish meal by rendered animal protein ingredients with lysine and methionine supplementation to practical diets for gibel carp. Aquaculture, 275:260-265.

Hung, L.T. 1989. Evaluation of soybean meal as a supplementary feed for red tilapia (Oreochromis niloticus x O. mossambicus). M.Sc. Thesis, Asian Institute of Technology, 110 pp.

James, M.C. and Abu-Reseq, S.T. 1988. Effect of different cell densities of Chlorella capsulata and a marine Chlorella sp. for feeding rotifer Brachionus plicatilis. Aquaculture, 69, 43-56.

Kim, J.D., Breque, J. and Kaushik, S.J., 1998. Appearent digestibilities of feed components from fish meal or plant protein based diets in common carp as affected by water temperature. Aquatic Living Resources, 11:269-272.

Lovell, R.T. 1989. Nutrition and feeding of fish. Van Nostrand Reinhold. New York. 260 pp.

Mwangamilo, J. J. and N.S. 2003. Nutritional Studies and Development of a Practical Feed for Milkfish (Chanos chanos) Culture in Zanzibar, Tanzania. Western Indian Ocean Journal of Marine Science, (2):137-146.

Nieto-lopaz, M., Tapia-Salazar, M., Ricque-Marie, D., Villarreal-Cavazos, D., Lemme, A. and Cruz-Suarez, L.E. 2011. Digestibility of different wheat products in white shimp Litopenaeus vannamei juveniles. Aquaculture, 319:369-376.

Pavasovic, A., Anderson, A.J., Mather, P.B. and Richardson, N.A. 2007. Effect of a variety of animal, plant and single cell-based feed ingredients on diet digestibility and digestive enzyme activity in redclaw crayfish, Cherax quadricarinatus (Von Martens 1868). Aquaculture, 272:564-572.

Rezk, M.A., Kamel, E.A., Ranadan, A.A. and Dunham, R.A., 2002. Comparative growth of Egyptian tilapias in response to declining water temperature. Aquaculture, 207: 239-247.

Rong Yue, Y. and Cun Zhou, Q. 2008. Effect of replacing soybean meal with cottonseed seed on growth, feed utilization, and hematological indexes for juvenile hybrid tilapia, Oreochromis niloticus X O. aureus. Aquaculture, 284: 185-189.

Rungruangsak-Torissen, K., Rustad, A., Sunde, J., Eiane, S.A., Jensen, H.B., Opstvedt, J., Nygard, E., Samuelsen, T.A., Mundheim, H., Luzzana, U. and Venturini, G. 2002. In vitro digestibility based on fish crude enzyme extract for orediction of feed quality in growth trail. Journal of the Science of Food and Agriculture, 82:644.654.

Smith, D.M., Tabrett, S.J., Glencross, B.D., Irvin, S.J. and Barclay, M.C. 2007. Digestibility of lupin kernel meals in feeds for the black tiger shrimp, Penaeus monodon. Aquaculture, 264:353-362.

Terrazas-Fierro, M., Civera-Cerecedo, R., Ibarra-Martinez, L., Goytortua-Bores, E., Herrera-Andrade, M. and Reyes-Becerra, A. 2010. Apparent digestibility of dry matter, protein, and essential amino acid in marine feedstuffs for juvenile whiteleg shrimp Litopenaeus vannamei. Aquaculture, 308:166-173.

Wang, Y., Kong, L., Li, C. and Bureau, D.P. 2006. Effect of replacing fish meal with soybean meal on growth, feed utilization and carcass composition of cuneate drum (Nibea miichthioides). Aquaculture, 261:1307-1313.

Wee, K. L., 1992. And overview of fish digestibility physiology and the relevance to the formulation of artificial fish feed. P. 17-27. In Allan, G.L. and Dall, W. (editors), Proc. Aquaculture Nutrition workshop, 15-17 April 1991, Salamander Bay, Australia.

Zhang, W., liu, S., Wang, Y., Zheng L., Liu, F., Han, X., Ren, Y., Long, Q., Zhao, Z., Jiang, L. and Wan, J. 2010. A study of the in vitro protein digestibility of indica and japonica cultivars. Food Chemistry, 122:1199-1204.

11. ประโยชนDทคาดวาจะไดFรบ เชน การเผยแพรในวารสาร จดสทธบตร ฯลฯ และหนวยงาน

ทนาผลการวจยไปใชFประโยชนD ผลผลต/ผลสาเรจทคาดวาจะไดFรบ 1. ไดFสตรอาหารเลยงปลานลตFนทนตาและไดFปลานลทมคณคาเป?นอาหารปลอดภย 2. ไดFวตถดบพนบFานทนามาใชFทดแทนวตถดบอาหารสตวDไดF 3. เป?นประโยชนDตอเกษตรกรสาหรบการเลอกใชFวตถดบในการทาอาหารปลา 4. เป?นองคDความรFในการทาวจยตอไป

หนวยงานทจะนาผลการวจยไปใชFประโยชนD 1. สมาชกสหกรณD และชมรมผFเพาะเลยงสตวDนา ในจงหวดเชยงใหมและใกลFเคยง 2. กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณDการเกษตร 3. สถาบนการศกษาของรฐและเอกชน 4. เกษตรกรและบคคลทวไป

12. แผนการถายทอดเทคโนโลยหรอผลการวจยสกลมเปาหมาย กลมเปาหมาย หนวยงานรฐ ชมชน เกษตรกร และผFทสนใจ วธการถายทอด อบรมเชงปฏบตการใหFกบเกษตรกร หรอผFสนใจไมนFอยกวา 30 คน สถานท คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF

13. วธการดาเนนการวจย และสถานททาการทดลอง/เกบขFอมล

การทดลองท 1 การศกษาความสามารถในการยอยวตถดบพนบFานดFวยเอนไซมDยอยอาหาร

เกบตวอยางปลานลในชวงระยะการเจรญวยออน และตวเตมวยเพอใชFในการสกดเอมไซมDยอยอาหาร สกดเอนไซมDยอยอาหาร โดยบดละเอยดปลานลทงตวดFวยเครอง homogenizer สวนปลานลตวเตมวยจะแยกสวนของกระเพาะอาหาร และลาไสFออกมาบดดFวยเครอง homogenizer เชนกน ขณะทบดจะแชในอางนาแขง แลFวนาไปปXYนเหวยงทความเรว 10,000 × g นาน 20 นาท ท 4 องศาเซลเซยส เกบสวนใสทอณหภม -80 องศาเซลเซยส เพอใชFเป?น Crude extract สาหรบวเคราะหDกจกรรมและตรวจสอบสภาวะทเหมาะสมตอการทางานของเอนไซมDยอยอาหาร

ศกษาการยอยอาหารของเอนไซมDอะไมเลส และ โปรตเนส ใน วตถดบอาหารสตวDพนบFาน จานวน 15 ชนด โดยศกษาในพชตระกลถว เชน ถวเขยว ถวเหลอง ถวลสง ถวแดงหลวง ถวดา เป?นตFน ขFาวโพด ใบกระถนปwน มลสกรทผานการหมกยอยแบบไรFอากาศ เมลดทานตะวนปwน กากนมถวเหลอง กากนาตาล EM นามนจากพช สาหรายไสFไก ยสตD ดFวยวธ in vitro digestibility และนาผลการทดลองทดทสด มาใชFเป?นวตถดบในอาหารเลยงปลานล

การทดลองท 2 การสรFางสตรอาหารและการศกษาการเจรญเตบโตของปลานล เมอศกษาประสทธภาพการยอยอาหารโดยเอนไซมDยอยปลานลสองระยะแลFว นาผลท

ไดFมาปรบสตรอาหารเพอใชFศกษาการเจรญเตบโตของปลานล เปรยบเทยบกบสตรอาหารควบคมทมอยในทFองตลาด สตรอาหารควบคมประกอบไปดFวยวตถดบตาง ๆ ดงน ปลาปwน 30 กโลกรม กากถวเหลอง 30 กโลกรม รา 30 กโลกรม ปลายขFาว 5 กโลกรม นามนพช 4 ลตร และเกลอแรรวม 1 กโลกรม สตร

อาหารทดลอง เลอกวตถดบทดทสดมาทาอาหารทมระดบโปรตน 30% มปรมาณวตถดบแตกตางกน คอ 25, 50, 75, 100 และ อาหารเมดลอยนาทมระดบโปรตน 30% เป?นชดควบคมดFวย

วางแผนการทดลอง แบบสมสมบรณD(CRD) ใหFอาหาร ใหFปลากนจนอมวนละ 2 ครง เชFา-เยน ทาการทดลองเป?นระยะเวลา 6 เดอน ตรวจวดความยาวและนาหนกของปลานลทก 14 วน จนครบระยะเวลาของการทดลอง และเกบขFอมลดFานประสทธภาพการเจรญเตบโต ดงน

1. นาหนกเฉลยทเพมขน (Mean weight gain) 2. อตรารอด (Survival rate) 3. อตราการแลกเนอ (FCR) 4. อตราการเจรญเตบโตจาเพาะ (Specific Growth Rate; SGR) 5. นาหนกทเพมตอวน (Average diary growth) 6. ความยาวเพมเฉลยของปลา (Length gain) 7. อตราการกนอาหาร (Feed Intake)

การวเคราะหDขFอมลทางสถต

นาขFอมลไปวเคราะหDทางสถต โดยวเคราะหDความแปรปรวน(Test) เพอศกษาความแตกตางของแตละทรตเมนตD จากนนเปรยบเทยบคาเฉลยของทรตเมนตD โดยวธของ Tukey Test ทระดบนยสาคญทางสถตท p<0.05 โดยใชFโปรแกรมสาเรจรป SPSS 15.0

14. ระยะเวลาทาการวจย และแผนการดาเนนงานตลอดโครงการวจย (ใหFระบขนตอนอยาง

ละเอยด) ระยะเวลา 2 ป< เรมตลาคม 2555 – กนยายน 2557

กจกรรม เดอนท

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 1. การเตรยมอปกรณDสารเคมทใชFใน

การทดลอง

2. การสกดเอนไซมDยอยอาหารจากกระเพาะและลาไสFของปลานล

3. การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบอาหาร

4. รายงานฉบบสมบรณDป<ท 1

5. การสรFางสตรอาหารและการศกษา การเจรญเตบโตของปลานล

5. รายงานฉบบสมบรณDป<ท 2

15. ปXจจยทเออตอการวจย (อปกรณDการวจย, โครงสรFางพนฐาน ฯลฯ) ระบเฉพาะปXจจยทตFองการเพมเตม

-ไมม-

16. งบประมาณของโครงการวจย 16.1 รายละเอยดงบประมาณการวจย จาแนกตามงบประเภทตาง ๆ [ป<งบประมาณ

ทเสนอขอ (ผนวก 5)]

รายการ จานวนเงน

1. งบบคคลากร (ถFาม) (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 1.1 ผชวยนกวจยทางานเตมเวลา

- คาจFางชวคราว ปรญญาตร จานวน ..1.... คน ...12.... เดอน ( .1.... x 12….. x 8,700 = …104,400…………. บาท)

104,400

2. งบดาเนนงาน (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 2.1 ค1าตอบแทน

2.2.ค1าใช5สอย เช1น

1) ใชFจายในการเดนทาง - คาเบยเลยง จานวน......คน.......วน..............บาท - คาเชาทพก จานวน......คน.......วน..............บาท - คาพาหนะ จานวน......คน.......วน..............บาท

(คาอธบาย :ระบจานวนคน และจานวนวน พจารณาให;เหมาะสมกบระเบยบวธวจย และชแจงเหตผลในการเดนทาง เชHน ต;องเกบข;อมล ฯลฯ คาเบยเลยง ข;าราชการระดบ 9 ขนไป หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 270 บาท/คน/วน ข;าราชการระดบ 8 ลงมา หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 240 บาท/คน/วน คาทพก : เหมาจHายวนละ 800 บาท/คน/วน คาพาหนะ ในกรงเทพฯ คHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,500 บาท ตHางจงหวดคHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,800 บาท)

2) คาซอมแซมครภณฑD (คาอธบาย :ทกรายการควรแสดงรายละเอยดคาใชFจายใหFชดเจนวาซอมครภณฑDอะไร และใชFในการ

วจยในขนตอนไหน)

3) คาจFางเหมาบรการ คาจFางเหมาขดลอกปรบปรงบอทดลอง 3 ครง คาจFางเหมาพมพDงาน

15,000 5,000

4) คาใชFจายในการจดสมมนาและฝกอบรม (ถFาม)

รายการ จานวนเงน

5) คาเงนประกนสงคม (คาอธบาย : ตงได;เฉพาะรายการทมคHาจ;างชวคราวรายเดอนเตมเวลาเทHานน)

6) คาจดทาเลมรายงานความกFาวหนFาและรายงานฉบบสมบรณD ( ............ x …….. = ………. บาท) (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดจานวนเลHม และราคา)

7) คาใชFสอยอนๆ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

2.3 ค1าวสด เชน 1) วสดเคม

(คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด ราคาและปรมาณการนาไปใช;งานด;วย) คาสารเคมในการตรวจวดการยอยและ เอนไซมD วสดวทยาศาสตรD

70,000 15,000

2) วสดสานกงาน

(คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

10,000 3) วสดเชอเพลงและหลอลน

4) วสดไฟฟาและวทย (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5) วสดโฆษณาและเผยแพร (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

6) วสดคอมพวเตอรD (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5,000

7) วสดอนๆ ฯลฯ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

2.4 ค1าธรรมเนยมการอดหนนสถาบน (คาอธบาย : เป_นคHาสาธารณปโภค ไมHเกนร;อยละ 10 ของงบวจยไมHรวมคHาครภณฑc)

22,440

3.งบลงทน / ครภณฑ= (ถ5าม) 3.1 .............................. 3.2 ...............................

ฯลฯ (คาอธบาย : เครองมอทเป_นครภณฑcต;องแนบใบเสนอราคา พร;อมชแจงเหตผลความจาเป_นวHาต;องใช;ใน

ขนตอนใดของการวจย หนHวยงานของนกวจยมใช;หรอไมH ถ;าเป_นครภณฑcประจาสานกงาน เชHน โตdะ ต; จะไมHได;รบอนมต)

รวมงบประมาณ 247,340

16.2 รายละเอยดงบประมาณการวจย จาแนกตามงบประเภทตาง ๆ ทเสนอขอในแตละป< [กรณเป?นโครงการวจยทมระยะเวลาดาเนนการวจยมากกวา 1 ป< (ผนวก 8)]

ปท 1

รายการ จานวนเงน

1. งบบคคลากร (ถFาม) (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 1.1 ผชวยนกวจยทางานเตมเวลา

- คาจFางชวคราว ปรญญาตร จานวน ..1.... คน ...12.... เดอน ( .1.... x 12….. x 8,700 = …104,400…………. บาท)

104,400

2. งบดาเนนงาน (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 2.1 ค1าตอบแทน

2.2.ค1าใช5สอย เช1น

1) ใชFจายในการเดนทาง - คาเบยเลยง จานวน......คน.......วน..............บาท - คาเชาทพก จานวน......คน.......วน..............บาท - คาพาหนะ จานวน......คน.......วน..............บาท

(คาอธบาย :ระบจานวนคน และจานวนวน พจารณาให;เหมาะสมกบระเบยบวธวจย และชแจงเหตผลในการเดนทาง เชHน ต;องเกบข;อมล ฯลฯ คาเบยเลยง ข;าราชการระดบ 9 ขนไป หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 270 บาท/คน/วน ข;าราชการระดบ 8 ลงมา หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 240 บาท/คน/วน คาทพก : เหมาจHายวนละ 800 บาท/คน/วน คาพาหนะ ในกรงเทพฯ คHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,500 บาท ตHางจงหวดคHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,800 บาท)

2) คาซอมแซมครภณฑD (คาอธบาย :ทกรายการควรแสดงรายละเอยดคาใชFจายใหFชดเจนวาซอมครภณฑDอะไร และใชFในการ

วจยในขนตอนไหน)

3) คาจFางเหมาบรการ คาจFางเหมาขดลอกปรบปรงบอทดลอง 3 ครง คาจFางเหมาพมพDงาน

15,000 5,000

4) คาใชFจายในการจดสมมนาและฝกอบรม (ถFาม)

5) คาเงนประกนสงคม (คาอธบาย : ตงได;เฉพาะรายการทมคHาจ;างชวคราวรายเดอนเตมเวลาเทHานน)

6) คาจดทาเลมรายงานความกFาวหนFาและรายงานฉบบสมบรณD ( ............ x …….. = ………. บาท) (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดจานวนเลHม และราคา)

7) คาใชFสอยอนๆ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

รายการ จานวนเงน 2.3 ค1าวสด เชน

1) วสดเคม (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด ราคาและปรมาณการนาไปใช;งานด;วย) คาสารเคมในการตรวจวดการยอยและ เอนไซมD วสดวทยาศาสตรD

70,000 15,000

2) วสดสานกงาน

(คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

10,000 3) วสดเชอเพลงและหลอลน

4) วสดไฟฟาและวทย (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5) วสดโฆษณาและเผยแพร (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

6) วสดคอมพวเตอรD (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5,000

7) วสดอนๆ ฯลฯ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

2.4 ค1าธรรมเนยมการอดหนนสถาบน (คาอธบาย : เป_นคHาสาธารณปโภค ไมHเกนร;อยละ 10 ของงบวจยไมHรวมคHาครภณฑc)

22,940

3.งบลงทน / ครภณฑ= (ถ5าม) 3.1 .............................. 3.2 ...............................

ฯลฯ (คาอธบาย : เครองมอทเป_นครภณฑcต;องแนบใบเสนอราคา พร;อมชแจงเหตผลความจาเป_นวHาต;องใช;ใน

ขนตอนใดของการวจย หนHวยงานของนกวจยมใช;หรอไมH ถ;าเป_นครภณฑcประจาสานกงาน เชHน โตdะ ต; จะไมHได;รบอนมต)

รวมงบประมาณ 247,340

ปท 2

รายการ จานวนเงน

1. งบบคคลากร (ถFาม) (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 1.1 ผชวยนกวจยทางานเตมเวลา

- คาจFางชวคราว ปรญญาตร จานวน ..1.... คน ...12.... เดอน ( .1.... x 12….. x 8,700 = …104,400…………. บาท)

104,400

2. งบดาเนนงาน (ใหFเขยนเฉพาะรายการทม) 2.1 ค1าตอบแทน

2.2.ค1าใช5สอย เช1น

1) ใชFจายในการเดนทาง - คาเบยเลยง จานวน......คน.......วน..............บาท - คาเชาทพก จานวน......คน.......วน..............บาท - คาพาหนะ จานวน......คน.......วน..............บาท

(คาอธบาย :ระบจานวนคน และจานวนวน พจารณาให;เหมาะสมกบระเบยบวธวจย และชแจงเหตผลในการเดนทาง เชHน ต;องเกบข;อมล ฯลฯ คาเบยเลยง ข;าราชการระดบ 9 ขนไป หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 270 บาท/คน/วน ข;าราชการระดบ 8 ลงมา หรอตาแหนHงเทยบเทHา = 240 บาท/คน/วน คาทพก : เหมาจHายวนละ 800 บาท/คน/วน คาพาหนะ ในกรงเทพฯ คHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,500 บาท ตHางจงหวดคHาเชHารถต;ไมHเกนวนละ 1,800 บาท)

2) คาซอมแซมครภณฑD (คาอธบาย :ทกรายการควรแสดงรายละเอยดคาใชFจายใหFชดเจนวาซอมครภณฑDอะไร และใชFในการ

วจยในขนตอนไหน)

3) คาจFางเหมาบรการ คาจFางเหมาขดลอกปรบปรงบอทดลอง 3 ครง คาจFางเหมาพมพDงาน

15,000 5,000

4) คาใชFจายในการจดสมมนาและฝกอบรม (ถFาม)

5) คาเงนประกนสงคม (คาอธบาย : ตงได;เฉพาะรายการทมคHาจ;างชวคราวรายเดอนเตมเวลาเทHานน)

6) คาจดทาเลมรายงานความกFาวหนFาและรายงานฉบบสมบรณD ( ............ x …….. = ………. บาท) (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดจานวนเลHม และราคา)

7) คาใชFสอยอนๆ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

2.3 ค1าวสด เชน 1) วสดเคม

(คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด ราคาและปรมาณการนาไปใช;งานด;วย)

รายการ จานวนเงน ปลานลขนาด 3 นว ตวละ 4.50 บาท จานวน 500 ตว คาสารเคมในการตรวจวดคณภาพนา วตถดบอาหารสตวDสาหรบการทาอาหารปลา วสดการเกษตร ทากระชง วสดวทยาศาสตรD ป|ย สารเคม

2,250 30,000 35,000 15,000 5,000

2) วสดสานกงาน (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

10,000

3) วสดเชอเพลงและหลอลน

4) วสดไฟฟาและวทย (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5) วสดโฆษณาและเผยแพร (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

6) วสดคอมพวเตอรD (คาอธบาย : ให;จาแนกรายละเอยดการนาไปใช;งานให;ชดเจน)

5,000

7) วสดอนๆ ฯลฯ (คาอธบาย : ถ;ามหลายรายการให;จาแนกรายละเอยด)

2.4 ค1าธรรมเนยมการอดหนนสถาบน (คาอธบาย : เป_นคHาสาธารณปโภค ไมHเกนร;อยละ 10 ของงบวจยไมHรวมคHาครภณฑc)

22,665

3.งบลงทน / ครภณฑ= (ถ5าม) 3.1 .............................. 3.2 ...............................

ฯลฯ (คาอธบาย : เครองมอทเป_นครภณฑcต;องแนบใบเสนอราคา พร;อมชแจงเหตผลความจาเป_นวHาต;องใช;ใน

ขนตอนใดของการวจย หนHวยงานของนกวจยมใช;หรอไมH ถ;าเป_นครภณฑcประจาสานกงาน เชHน โตdะ ต; จะไมHได;รบอนมต)

รวมงบประมาณ 249,315

16.3 งบประมาณการวจยทไดFรบจดสรรในแตละป<ทผานมา (กรณเป?นโครงการวจยตอเนองทไดFรบอนมตใหFทาการวจยแลFว)

-

17. ผลสาเรจและความคFมคาของการวจยทคาดวาจะไดFรบ ไดFวตถดบพนบFานทนามาใชFในสตรอาหารทลดตFนทน และ เป?นอาหารปลอดภย ระดบความสาเรจของงาน เป?น G

18. โครงการวจยตอเนองป<ท 2 ขนไป 18.1 คารบรองจากหวหนFาโครงการวจยวาโครงการวจยไดFรบการจดสรรงบประมาณ

จรงในป<งบประมาณทผานมา 18.2 ระบวาโครงการวจยนอยระหวางเสนอของบประมาณจากแหลงเงนทนอน หรอ

เป?นการวจยตอยอดจากโครงการวจยอน (ถFาม) 18.3 รายงานความกFาวหนFาของโครงการวจย (แบบ ต-1ช/ด)

19. คาชแจงอน ๆ (ถFาม)

20. ลงลายมอชอ หวหนFาโครงการวจย พรFอมวน เดอน ป<

............................................................. ดร. สดาพร ตงศร หวหนFาโครงการวจย

.............../.............................../.................

ส1วน ค : ประวตคณะผ5วจย

หวหน5าโครงการวจย 1. ชอ -นามสกล นางสาวสดาพร ตงศร 2. หมายเลขบตรประชาชน 3 5707 00049 12 6 3. สงกด คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา

มหาวทยาลยแมโจF Email-address (มหาวทยาลย) sudaporn@mju.ac.th Email-address (อน) sudap2515@gmail.com เบอรDโทรศพทDมอถอ 081-111-3162 เบอรDโทรศพทDททางาน 0-5387-3470-2 ตอ 210 โทรสาร 0-5387-3470-2 ตอ 130

4. ทอย คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF

เลขท 63 หม 4 ต. หนองหาร อ. สนทราย จ. เชยงใหม 50290

5. ประวตการศกษา ป< 2536 วท.บ. (เกษตรศาสตรD) มหาวทยาลยเชยงใหม

ป< 2541 วท.ม. (ชววทยา) มหาวทยาลยเชยงใหม ป< 2553 วท.ด (เทคโนโลยชวภาพ) มหาวทยาลยเชยงใหม

6. สาขาวชาการทมความชานาญเป?นพเศษ :

เอนไซมD ไคตเนส , การบาบดนาเสยดFวยระบบไรFอากาศ, การใชFแพลงกDตอนพชเป?นดชนชวดทางชวภาพ, การเพาะเลยงสาหรายสไปรลนา, การเพาะเลยงสาหรายนาจดและการเกบรกษาสาหรายนาจด, การเลยงปลาบกโดยเสรมสาหรายสไปรลนา, ชวเคมทางอาหารสตวD

7. ผลงานวจย/ผลงานวชาการ

Publication : 1. Tongsiri S., Meng-Amphan K. and Peerapornpisal Y. 2010. Characterization of

Amylase, Cellulase and Proteinase Enzyme in Stomach and Intestine of the Mekong Giant Catfish Fed with Various Diets Consisting of Spirulina. Current Research Journal of Biological Sciences 2(4): 268-274.

2. Tongsiri S., Meng-Amphan K. and Peerapornpisal Y. 2010. Effect of Replacing Fishmeal with Spirulina on Growth, Carcass Composition and Pigment of the Mekong Giant Catfish. Asian Journal of Agricultural Sciences 2(3):106-110.

3. Atsawaphong M., Pimthong G. and Tongsiri S. 2010. Effect of Partial Replacement of Fish Meal by Peanut Meal. Journa of Agricultural Research and Extension 27(1) : 28-35.

4. Tongsiri S., Mang-Amphan, K., and Peerapornpisal, Y. 2009. The Study on Growth, Digestion and Biochemical Flesh Quality of Mekong Giant Catfish fed with Spirulina Phycologia. 48 (4) supplement : 130-131.

5. Tongsiri S., Y. Peerapornpisal, S. Choonluchanon, R. Mungmai and U. Sompong. 2005. The culture collection of freshwater algae at Chiang Mai University, Thailand. Journal of the international Phycological Society, 44 (4) : 101.

6. Tongsiri, S., Peerapornpisal, Y., Choonluchanon, S., Mungmai, R. and Sompong, U. 2005. The Culture Collection of Freshwater Algae at Chiang Mai University, Thailand. 2005. Phycologia. 44 (4) supplement : 101.

7. Plikomol, A., Sriyotha, P., Supalaksanakorn, M. and Tongsiri, S. . 1999. Screening of Chitinase Producing Microorganism and Optimization of Its Chitinase Production. J. Sci. Fac. CMU 26(2): 74-86.

Proceedings 1. Peerapornpisal, Y., Tongsiri, S., Choonluchanon, S., Mungmai, R., Sompong, U. , Pekkoh,

J. and Ruangrit, K.. 2004. Algal Collection of Chiang Mai University, Thailand. Proc. on The 10th International Congress for Culture Collections. Tsukuba, Japan, Oct., 10-15, 2004: 495-496.

2. Tongsiri, S., Peerapornpisal, Y., Panuvanitchagorn, N., Phualai, P., Moonsin, P., Chaumphan, P. and Kunpradid, T. 2003. Water Quality and Its Relationship with Phytoplankton Succession in Hauy Tuang Tao Reservoir Between 2000-2003. Proc. on International Symposium on Environmental Management: Policy, Research, and Education. Chiang Mai, Thailand, Nov., 6-9, 2003: 315.

3. Tongsiri, S., Peerapornpisal, Y. and Kunpradid, T. . 2003. Water Quality in Huay Tunag Tao Reservoir, Chiang Mai in 2002. Proc. on International Conference on Water Resources Management for Safe Drinking Water 2003, Chiang Mai, Thailand, Mar., 25 – 29, 2003: 47.

4. Tongsiri, S., Panyoo, W. and Perapornpisal., Y. 2002 . Inhibitory effects of bioactive compounds from thermotolerant blue green algae on some bacteria and yeast International workshop and Training Course on Microalgal Biotecnology. 23-29 September 2002. Guangzhou, China.

Abstract

1. Tongsiri, S., Mapor, A., Boonkong, K., and Jindarat, K. 2011. Effect of Enteromopha Supplement to Nile Tilapia Growth. Abstract on the 5th National conference on Alage and Plankton. Songkhla, Thailand, Mar. 16-18, 20011:130.

2. Mengumphan, K., Tongsiri, S., and Amornlerdpison, D. 2011. Utilization of Fresh Spirulina sp. Incorporated with Fish Feed on Growth and Maturation in Pla Pok ( Pangasius bocourti). Abstract on the 5th National conference on Alage and Plankton. Songkhla, Thailand, Mar. 16-18, 20011:100.

3. Tongsiri, S., Kaewjareon, P., Sirikran, B., and Saikaew S. 2010. Low Cost African Catfish Farming by using Agricultural Waste as Feed Replacement. Abstract on The 5th Fisheries and Aquatic Resources for Security and Stability. Dec. 8-9, 20010:15.

4. Pimthong, K., Mapor, A., and Tongsiri, S. 2009. The Effect of partial replacement of fishmeal by Peanut meal in diets for Pangasianodon hypophthalmus. Abstract on The 4th Fisheries and Aquatic Resources for Security and Stability. Dec. 8-10, 2009:26-27.

5. Pekkoh, J., Tongsiri, S., Vacharapiyasophon, P., Meng-Umphan, K., and Peerapornpisal, Y. 2009. Growth, Digestive enzyme of Mekong Giant Catfish feed with Spirulina for commercial product. Abstract on the 5th CMU: University of Excellence Where Nature Nurtures a Beautiful Intelligence. Nov.26-27. 2009:33.

6. Tongsiri, S., Mengamphan, K., and Peerapornpisal, Y. 2009. The Study on Growth and Carotenoid Content in Flesh of Mekong Giant Catfis Fed with Spirulina. Abstract on the 4th National conference on Alage and Plankton. Khonkan, Thailand, Mar. 25-27, 2009:25.

7. Peerapornpisal, Y., PanYoyai, T., Phumas, C., Tongsiri, S., and Amornlerdpipon, D. 2009. Potential of Spirogyra as Cosmeceutical Products. Abstract on the 4th National conference on Alage and Plankton. Khonkan, Thailand, Mar. 25-27, 2009:131.

8. Pekkoh, J., Tongsiri, S., Whangchai, N. and Peerapornpisal, Y. 2008. Using Spirulina as Feed Supplementation for Improve Immune and Yield of Jumbo Prawn Macrobracium rosenbergii . .Abstract on the 4th Research Path: Innovation for Life. Dec. 19-20. 2008: 40.

9. Tongsiri, S., Whangchai, N. and Peerapornpisal, Y. 2008. Improve Product and Immune of The Giant Freshwater Prawn Macrobracium rosenbergii by Using Spirulina as Feed Supplementation. Abstract on The 3rd Fisheries and Aquatic Resources for Security and Stability. Dec. 8-9, 2008:65.

10. Peerapornpisal, Y., Tongsiri, S., Srisuksomvong, P. and Whangchai, N. 2007. Spirulina Production in High Nutritional Value for Local Community as Human Food Supplement, Aquatic Feed and Beautiful Products. Abstract on the 3st Research Path: Towards a Green and Happy Society. Dec. 8-10. 2007: 34.

งานวจย หวหน5าโครงการ 1. การศกษาการหมกยอยมลไกแบบครงคราวในสภาวะไรFอากาศ ป< 2543 2. คลงสาหรายมหาวทยาลยเชยงใหม: การศกษาขFอมลทางพนธกรรม สารออกฤทธทางชวภาพ เพอ

ประโยชนDดFานอตสาหกรรม ป< 2550 3. การใชFสาหรายสไปรลนาเป?นอาหารเสรมเพอปรบปรงภมคFมกนและเพมผลผลตกFงกFามกราม ป< 2551 4. การเพาะเลยงสาหรายสไปรลนา ภายใตFโครงการ การบรณาการองคDความรFดFานวทยาศาสตรDและ

เทคโนโลย จากเครอขายวจยของสถาบนวจยและพฒนาวทยาศาสตรDและเทคโนโลยสชมชนภาคเหนอเพอการพงตนเอง ป< 2551

5. การเลยงปลาเผาะรวมกบปลาบกในบอดนเพอการคFา ป< 2553 ผ5ร1วมโครงการ 1. Screening of Chitinase Producing Microorganism and Optimization of Its Chitinase

Production ป< 2538-2543 2. การถายทอดการเพาะเลยงและผลตสาหรายสไปรลนาเพอเป?นอาหารเสรมของคนและสตวDเศรษฐกจส

ชมชน ป< 2545 3. การเพาะเลยงสาหรายสไปรลนา ป< 2546 4. การแปรรปสาหรายกนไดFสชมชน ป< 2547

5. การเพาะเลยงสาหรายสไปรลนาในนากากสาเหลFาในระดบนารอง ป< 2548 6. การเกบรกษาพนธDสาหรายขนาดเลกในเขตภาคเหนอตอนบน ป< 2548 7. การใชFประโยชนDบางประการจากสาหรายสเขยวแกมนาเงนททนรFอนจากนาพรFอนบรเวณภเหนอ

ตอนบนของประเทศไทย ป<ท 2 ป< 2548 8. การผลตสาหรายสไปรลนาทมคณคาทางโภชนาการสงในระดบชมชนเพอเป?นอาหารเสรมของคนสตวD

นา และผลตภณฑDเพอความงาม ป< 2550 9. การถายทอดเทคโนโลยผลตภณฑDสปาจากธรรมชาตและสาหรายสไปรลนา ภายใตFโครงการ

โครงการถายทอดผลงานวจยของสถาบนวจยวทยาศาสตรDและเทคโนโลยสชมชนภาคเหนอเพอการพฒนาคณภาพชวตอยางยงยน ป< 2552

10. การเลยงปลาดกและการแปรรปผลตภณฑDภายใตFโครงการ โครงการถายทอดผลงานวจยของ สถาบนวจยวทยาศาสตรDและเทคโนโลยสชมชนภาคเหนอเพอการพฒนาคณภาพชวตอยางยงยน ป< 2552

11. ศกยภาพของสาหรายนาจดขนาดใหญในการเป?นผลตภณฑDเสรมอาหารและเวชสาอาง ป< 2552 12. การประยกตDใชFรงควตถกลมไฟโคบลโปรตนทนรFอนจากไซยาโนแบคทเรย Oscillatoria sp. KC45 ใน

การพฒนาเครองสาอาง ป< 2552 13. การศกษานารองของการผลตโปรตนเซลลDเดยวจากยสตD Saccharomyces cerevisiae โดยใชF

กากนาตาลเพอใชFเป?นโปรตนเสรมในอาหารลกปลาวยออน ป< 2552 14. โครงการผลตนามนชวภาพจากสาหรายขนาดเลกดFวยระบบนาเขยว ป< 2552 15. โครงการผลตนามนชวภาพจากสาหรายขนาดเลกดFวยระบบนาเขยว ระยะท 2 ป< 2553 16. การเพมประสทธภาพระบบการผลตสายพนธDปลาบกและปลาหนงเนอขาว ป< 2553 17. การพฒนาสตรอาหารปลานลโดยใชFกากเหลอจากการหมกมลสกรทดแทน

แหลงโปรตน เพอลดตFนทนการผลต ป< 2554 18. ผลของสาหรายเตาตอระบบตFานอนมลอสระและเอนไซมDกาจดสารพษในปลานล ป< 2554

ผ5ร1วมโครงการวจย 1. ชอ-นามสกล (ภาษาไทย) นางดวงพร อมรเลศพศาล ชอ-นามสกล (ภาษาองกฤษ) Mrs. Doungporn Amornlerdpison (Kawpinit)

หมายเลขบตรประจาตวประชาชน 3659900057529 2. ตาแหนงปXจจบน อาจารยDประจาคณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา มหาวทยาลยแมโจF 50290 3. ตาแหนงวชาการ อาจารยD

4. หนวยงานและทอยทตดตอ คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากรทางนา โทรศพทD 0-5387-3470-2 ตอ 213 โทรสาร 0-5387-3470-2 ตอ 130 E-mail:doung_fishtech@hotmail.com, doung_prim@yahoo.com

5. ประวตการศกษา ระดบปรญญา ปทจบการศกษา ชอปรญญา ชอมหาวทยาลย

ตร 2532 วทยาศาสตรบณฑต (พยาบาลศาสตรD) เชยงใหม โท 2536 วทยาศาสตรมหาบณฑต (เภสชวทยา) เชยงใหม เอก 2551 วทยาศาสตรดษฎบณฑต (เทคโนโลยชวภาพ) เชยงใหม

6. สาขาวชาทเชยวชาญ การวจยและพฒนาคณคาของทรพยากรธรรมชาต โดยเนFนการศกษาฤทธทางชวภาพทเกยวกบเภสชวทยาและพษวทยาของสาหรายและทรพยากรนา 7. ประสบการณDทางาน 7.1 หวหนFาโครงการ ป พ.ศ. โครงการวจย สถาบนทให5ทนวจย 2552

ฤทธลดความดนโลหต และปองกนการเกดแผลในกระเพาะอาหารของผลไมFไทย 8 ชนด

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)

2553 ศกยภาพของนามนปลาหนงนาจดในการเป?นผลตภณฑDเสรมอาหาร

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

2554-2555 ผลของสาหรายเตาตอระบบตFานอนมลอสระและเอนไซมDกาจดสารพษในปลานล

งบแผนดน ม.แมโจF/ วช.

7.2 งานวจยททาเสรจแลFว (ตงแตป< 2549-ปXจจบน) ป พ.ศ. งานวจย สถาบนทให5ทนวจย 2549-2551

โครงการวจย : กลมสารทมฤทธตFานอนมลอสระ ระงบการเกดแผลในกระเพาะอาหาร และลดความดนโลหตจากสาหรายทะเลบางชนด

สานกงานการอดมศกษา (สกอ.) และ สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)

2551-2552

โครงการวจย ฤทธตFานอนมลอสระและระงบการเกดแผลในกระเพาะอาหารของสาหรายนาจดขนาดใหญเพอประยกตDใชFในผลตภณฑDเสรมอาหารและเครองสาอาง

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

2552-2553

โครงการวจย ฤทธลดความดนโลหต และปองกนการเกดแผลในกระเพาะอาหารของผลไมFไทย 8 ชนด (หวหนFาโครงการ)

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)

2552-2553

โครงการวจย ฤทธตFานความเหนอยลFาของพชทมสรรพคณฟ นฟพละกาลงและชะลอความชราตามภมปXญญาของชาวไทยภเขา

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย(สกว.)

2553-2554 โครงการวจย การเพมประสทธภาพระบบการผลตสายพนธDปลาบกและปลาหนงเนอขาว

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

2553-2554 โครงการวจย ฤทธปกปองและตFานอนมลอสระของสาหรายเตาในหนทมภาวะแทรกซFอนจากโรคเบาหวานชนดท 2

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

2553-2554 โครงการวจย ศกยภาพของนามนปลาหนงนาจดในการเป?นผลตภณฑDเสรมอาหาร (หวหนFาโครงการ)

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

2554-2555 โครงการวจย ผลของสาหรายเตาตอระบบตFานอนมลอสระและเอนไซมDกาจดสารพษในปลานล (หวหนFาโครงการ)

สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

ผลงานวจยทตพมพ=ในวารสารนานาชาตในฐานสากล ตงแต1ป 2005 1. Rujjanawate, C., Kanjanapothi, D., Amornlerdpison, D and S.Pojanagaroon. 2005. Anti-

gastric ulcer effect of Kaempferia parviflora. J. Ethnopharmacology. 102: 120-122. 2. Rujjanawate, C., Kanjanapothi, D., Amornlerdpison, D. 2005. Antiulcerogenic activity

of Microspora floccosa. J. Trop. Med. Plants. 6(2): 153-157. 3. Peerapornpisal, Y., Amornlerdpison, D. Rujjanawate, C., Ruangrit, K. and

Kanjanapothi, D. 2006. Two endemic species of macroalgae in Nan river, Northern Thailand, as therapeutic agents. Science Asia 32 supplement 1: 71-76.

4. Amornlerdpison D, Peerapornpisal Y, Rujjanawate C, Taesotikul T, Nualchareon M, Kanjanapothi D (2007): Hypotensive Activity of Some Marine Algae. J Sci Res Chula (section T): 363-368.

5. Amornlerdpison, D., Peerapornpisal, Y., Rujjanawate, C., Taesotikul, T., Nualchareon, M., Kanjanapothi, D. (2007). Antioxidant activity of Padina minor Yamada. KMITL Science and Technology Journal 7 (S1):1-7.

6. Amornlerdpison, D., Peerapornpisal, Y., Taesotikul, T., Utan J., Nualchareon, M., Kanjanapothi, D. (2008). Antioxidant activity of Sargassum polysystum C.Agardh. J Fish Tech Res 2 (2):96-103.

7. Amornlerdpison, D., Peerapornpisal, Y., Taesotikul, T., Noiraksar T., Kanjanapothi, D. (2009). Gastroprotective activity of Padina minor Yamada. Chiang Mai J Sci 36 (1): 94-103.

8. Boonchum W, Amornlerdpison D., Peerapornpisal Y., Kanjanapothi D., Taesotikul T., Vacharapiyasophon P. (2009). Gastroprotective activity of marine alga, Turbinaria conoides. Phycologia 48(4) Suppl: 11.

9. Peerapornpisal Y., Kanjanapothi, D, Taesotikul, T., Amornlerdpison D. (2009). Potential of some freshwater algae in Northern Thailand as nutraceutical. Phycologia 48(4) Suppl: 104.

10. Lailerd N.,Pongchaidecha A., Amornlerdpison D., Peerapornpisal Y. (2009). Beneficial effects of Spirogyra neclecta extract on glycemic and lipidemic status in streptozotocin-induced Diabetic rats fed a diet enriched in fat. Annals of Nutrition&Metabolism 55(S1):609.

11. Peerapornpisal Y., Amornlerdpison D., Jamjai U, Taesotikul T., Pongpaibul Y., Nualchareon M. and Kanjanapothi D. (2010). Antioxidant and anti-inflammatory activities of brown marine alga, Padina minor Yamada. Chiang Mai J. Sci 37(3): 1-10.

12. Mengumphan K., Whangchai N. and Amornlerdpison D. (2010) Effects of extender type, sperm volume, cryoprotectant concentration, cryopreservation and time duration on motility, survival and fertillisation rates of Mekong giant catfish sperm. Maejo Int J Sci Tech 4(3), 417-427.

13. Keardrit K., Rujjanawate C. and Amornlerdpison D. Analgesic, antipyretic and anti-inflammatory effects of Tacca chantrieri Andre.J Med Plants Res 2010; 4(19): 1991–1995.

14. Boonchum W., Peerapornpisal Y. Kanjanapothi D. Pekkoh J., Pumas C., Jamjai U. Amornlerdpison D., Noiraksar T. and Vacharapiyasophon P. (2011) Antioxidant activity of some seaweed from the Gulf of Thailand. Int. J Agric Biol 13 (1), 95-9.

15. Boonchum W., Peerapornpisal Y. Kanjanapothi D. Pekkoh J., Amornlerdpison D., Pumas C., Sangpaiboon P. and Vacharapiyasophon P. (2011) Antimicrobial and anti-inflammatory properties of various seaweeds from the Gulf of Thailand. Int. J Agric Biol 13 (1), 100-4. 7.3 งานวจยทกาลงทา

ป พ.ศ. โครงการวจย สถาบนทให5ทนวจย 2553 ศกยภาพของนามนปลาหนงนาจดในการเป?นผลตภณฑD

เสรมอาหาร สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

การวจยลล1วงแล5วประมาณร5อยละ 90 2554-2555 ผลของสาหรายเตาตอระบบตFานอนมลอสระและเอนไซมD

กาจดสารพษในปลานล การวจยลล1วงแล5วประมาณร5อยละ 60

งบแผนดน ม.แมโจF/ วช.

8. เลขทะเบยนนกวจยแหงชาตของสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต 00005370

คารบรองวาจะปฏบตตามขFอบงคบฯ และระเบยบฯ ในการรบทนอดหนนวจย วน/เดอน/ป< ชอ-สกล ลายมอชอ หนวยงาน ...................................... ดร. สดาพร ตงศร ....................................... คณะเทคโนโลยการประมง ฯ

มหาวทยาลยแมโจF ...................................... ดร. ดวงพร อมรเลศพศาล.....................................คณะเทคโนโลยการประมง ฯ

มหาวทยาลยแมโจF โครงการนไดFผานการพจารณาเหนชอบโดยผFบงคบบญชา ใหFดาเนนการวจยไดFและอนญาตใหFใชFสถานทและอปกรณDทาการวจย วน/เดอน/ป< ชอ-สกล ลายมอชอ ตาแหนง .................................... ผศ. ดร. จงกล พรมยะ .................................คณบดคณะเทคโนโลยการประมง ฯ

มหาวทยาลยแมโจF

คานา

ปลานล (Oreochromis niloticus) เปนปลาน าจดชนดหนงทมมลคาทางเศรษฐกจสงสามารถเล ยงไดในทกสภาพ เจรญเตบโตเรว เนอปลามรสชาตด มผนยมบรโภคกนอยางกวางขวาง ปลานล เปนปลาทเล ยงไดหลายประเทศเกอบทวโลก ยกเวนประเทศทมอณหภมหนาวจดเทานน ความสาคญอกประการของปลานล คอ สามารถทดแทนการขาดแคลนโปรตนจากเนอสตวในบางพนทได ปลานลจงกลายเปนปลาทมคณคาทางเศรษฐกจสงในเกอบทกประเทศ และเปนปลาทมการเพาะเลยงมากทสดเปนอนดบ 1 ของประเทศไทยและของโลกดวย (เสนห, 2552) ผลผลตของปลานลในภมภาคเอเชย พบวา รอยละ 50 ของผลผลตในโลกไดมาจากกลมประเทศในเอเชย ซ งไดแก จน อนโดนเชย ฟลปปนส ไทย มาเลเซย และบงคลาเทศ (กรมประมง, 2554) การเล ยงปลานลนอกจากปญหาเรองกลนโคลนทเกดขนในเนอปลานลแลว ยงพบวาตนทนคาอาหารเปนเรองทมผลกระทบตอการผลตปลานลเปนอยางมาก เพราะวา ตนทนการเลยงปลานลมากกวา 60 เปอรเซนต มาจากอาหาร จงทาใหมการศกษาการผลตอาหารปลาโดยใชวตถดบจากธรรมชาต เพอลดตนทนการเลยงของเกษตรกร (กรมประมง, 2554)

แนวทางหน งทสามารถทาใหตนทนการผลตอาหารต าลง คอ การศกษาความสามารถในการยอยวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารของปลานล หากมการใชวตถดบทเอนไซมในปลานลยอยไดหมด กจะทาใหเกดความคมคาสงสดในการใชวตถดบอาหารนน เชน การศกษาการยอยอาหารโดยวธ in vitro digestibility เปนวธการดดแปลงจาก Rungruangsak-Torissen et al., 2002 มการศกษา โดย ยทธนา และ คณะ, 2550 ศกษาความสามารถในการยอยอาหารของเอนไซมทมาจาก เฮพาโตแพนเรยส กระเพาะและ ลาไส ของกงขาว กงกามกราม และ กงกลาดา ในการยอยวตถดบอาหาร จานวน 12 ชนด พบวา วตถดบอาหารทกงยอยไดด คอ ปลายขาว wheat gluten Spirulina sp. และ ยสต จากการศกษาดงกลาว อาจกลาวไดวา เอนไซมหรอนายอย มหนาทยอยอาหารทปลากนเขาไป โดยทเอนไซมจะทาใหอาหารทปลากนนนมขนาดเลกลง จนสามารถดดซมเขาสเซลลไดงาย ทสาคญไดแก เอนไซมทยอยอาหารประเภทโปรตนซ งเอนไซมยอยโปรตนในลาไสเลกมอยดวยกนหลายชนด ตวอยางเชน เอนไซม โปรตเอส มการทางานทดในสภาพทเปนดาง และมคากจกรรมการทางานทแตกตางภายใตอณหภมทตางกน ทาใหความสามารถในการยอยของปลาแตละชนดแตกตางกน เอนไซมทรปซนและไคโมทรปซนจะชวยยอยโปรตออส เปนเปปโตน และยอยจนไดเปน กรดอะมโนซ งเปนโมเลกลของโปรตนทมขนาดเลกทสด (Lovell, 1989)

4

วตถประสงคของการวจย

ศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานมาทดแทนอาหารสาเรจรปของปลานลโดยศกษาความสามารถในการยอยโปรตน และคารโบไฮเดรต ของเอนไซมยอยอาหารจากปลานลดวยวธ in vitro digestibility ในวตถดบอาหาร จานวน 15 ชนด

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดวตถดบพนบานทสามารถนามาทดแทนอาหารสาเรจรปของปลานลและไดสตรอาหารท มตนทนต า ใชวตถดบอาหารในทองถน รวมถงไดสตรอาหารทท าใหปลานล เจรญเตบโตไดดเมอเปรยบเทยบกบอาหารปลานลทมขายในทองตลาด

2. ไดเทคโนโลยใหมทใชในการศกษาความสามารถในการยอย โดยมขอดคอ มขนตอนไมยงยาก สะดวก รวดเรว ใชเวลานอย คาใชจายทใชในการวเคราะหไมแพง รวมทงขอมลทไดสามารถนาไปใชเปนขอมลพนฐานเบองตนในการหาวตถดบพนบานทเหมาะสมตอการยอยอาหารของปลานล

ตรวจเอกสาร

ความรทวไปเกยวกบปลานล

ปลานล มชอวทยาศาสตรวา Oreochromis niloticus เปนปลาน าจดชนดหนงซ งมคณคาทางเศรษฐกจนบต งแตป พ.ศ. 2508 เปนตนมา สามารถเล ยงไดในทกสภาพ สามารถเจรญเตบโตไดถงขนาด 500 กรม ในระยะเวลาการเพาะเลยง 8 เดอน – 1 ป เนอปลามรสชาตด มผ นยมบรโภคกนอยางกวางขวาง ขนาดปลานลทตลาดตองการจะมน าหนกตวละ 200 – 300 กรม จากคณสมบตของปลานลซ งเล ยงงายเจรญเตบโตเรว สามารถกนอาหารธรรมชาตไดหลากหลาย ไมวาจะเปนพชหรอสตว มความสามารถสงในการปรบตวใหเขากบส งแวดลอมไดด คอ สามารถดารงชวตอยไดท งในน าจดและน ากรอย มชวตอยไดในอณหภมน า 10 - 40 องศาเซลเซยส และสามารถปรบตวใหอยในสภาพทถกกกขงในทแคบ เชน บอเล ยงหรอกระชงได โดยทยงมการเจรญเตบโตไดดเหมอนในธรรมชาต ดวยคณสมบตดงกลาว ปลานล จงถกนามาเพาะเล ยงในบอและกระชงในหลายประเทศเกอบทวโลก ยกเวนประเทศทมอณหภมหนาวจดเทานน เพราะปลานลสามารถเขามาทดแทนความขาดแคลนโปรตนจากเนอสตวในบางประเทศท แหงแลงทรกนดารไดเปนอยางด จนไดชอวา “aquatic chicken” ปลานล จงกลายเปนปลาทมคณคาทางเศรษฐกจสงในเกอบทกประเทศ และเปนปลาทมการเพาะเลยงมากทสดเปนอนดบ 1 ของประเทศไทยและของโลกดวย (เสนห, 2552) จากเหตผลดงกลาวมแนวโนมการผลตปลานลเพมสงขนเนองจากเปนปลาทมราคาด ไมประสบกบปญหาเรองโรคระบาด ทาใหเปนทนยมบรโภคและเล ยงกนอยางแพรหลาย โดยปจจบนปลานลสามารถจดเปนสนคาสงออกไปสตางประเทศในลกษณะของปลาแลเนอ โดยตลาดทสาคญๆ อาท ประเทศญปน สหรฐอเมรกา อตาล เปนตน (กรมประมง, 2554)

ประโยชนและความสาคญของอาหารปลานล

อาหารสตวน ามความสาคญตอการเลยงสตวน าอยางมาก เนองจากอาหารเปนบอเกดพลงงานทใชในการดารงชวต การเจรญเตบโต และการสบพนธของชวนทรย ตลอดจนเปนตนทนผนแปรทสงทสดของการเลยงสตวนาจงมผลโดยตรงตอกาไรหรอขาดทนของผเล ยง สตวน ากเชนเดยวกบสงมชวตชนดอน ๆทตองการอาหารบรโภคเพอคาจนชวตใหคงอยมการเจรญเตบโตและสามารถแพรขยายพนธ ตราบใดกตามถาสตวน ามอาหารกนอยางเพยงพอและเปนอาหารทมคณภาพด สตวน ากจะมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว มสขภาพด แขงแรง และมลกดก อนเปนสงทนกเพาะเล ยงทงหลายมความปรารถนาอยางยง จนอาจกลาวไดวาการเล ยงสตวน าจะประสบผลสาเรจหรอไมเพยงใดนนจะขนอยกบคณภาพ ปรมาณ และราคาของอาหารสตวน าเปนสาคญ

6

อาหารสตวน านอกจากจะตองมคณคาทางโภชนาการทครบถวน และปรมาณทเพยงพอแลว ยงจะตองมรปแบบทสะดวกและเหมาะสมตอชนด ขนาด และวยของสตวน าดวย ปจจบนเปนทยอมรบแลววาอาหารสตวน าเปนองคประกอบทสาคญอยางยงในการเพาะเลยงสตวน า เพราะเปนปจจยหลกทมผลตอการเจรญเตบโตและเพมผลผลตโดยตรง อาหารสตวน านนมผลตอสขภาพสตวน าหลายดาน กลาวคอสมรรถภาพในการทางานของรางกาย สมอง และประสาท การทสตวน าไดรบสารอาหารไมเพยงพอ หรอในภาวะบกพรองทางโภชนาการ ยอมทาใหการเจรญเตบโตของรางกายไมสามารถดาเนนตอเนองไปไดปกต เกดความผดปกตของรางกายทงทางดานโครงสราง รปราง และขนาด ในทสดทาใหสตวน าแคระแกรน ถาเหตการณเชนน เกดขนกบสตวน าในระยะเร มแรกหรอในระยะวยออน ยอมจะสงผลกระทบตอเนองถงการทางานของสมองและระบบประสาทในระยะตอมา บางกรณอาจรนแรงจนทาใหการทางานของสมองและระบบประสาทเสอมได สตวน าไดรบอาหารทมโภชนาการตา รางกายจะไมแขงแรง ตดเชอไดงาย เพราะรางกายไมสามารถตานทานโรคไดตามปกต ความสามารถในการตานทานโรคของสตวน าเกดขนอยางเปนวงจรในภาวะขาดแคลนอาหารหรอโภชนาการตา กจะทาใหการตานทานโรคตาลง สตวน ากเปนโรคไดงายข น นอกจากน อาหารสตวมผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศในหลายๆ ประการดวยกน (เจษฎา, 2549) การเล$ยงปลานล

การเตรยมบอดน ควรเปนบอทสามารถเกบกกน าไดระดบสง 1 เมตร บอเล ยงปลาควรมเชงลาดตามความเหมาะสม เพอปองกนดนพงทลาย ตองกาจดศตรของปลา แลวใสปยคอกแหง 300 กก. ตอไร ตากบอทงไวประมาณ 2-3 วน แลวจงเปดหรอสบน าเขาบอ ผานตะแกรงตาถ อตราการปลอยปลาเลยงในบอดน ขนอยกบคณภาพนา อาหาร และการจดการเปนสาคญ โดยทวไป จะปลอยลกปลาขนาด 3-5 ซม. ลงเล ยงในอตรา 1-3 ตวตอตารางเมตร หรอ 2,000 - 5,000 ตวตอไร(กรมประมง, 2554)

การเล$ยงปลานลในบอดน (GMS Agricultural Information Network, 2007) 1. กาจดวชพชและพนธไมนาตาง ๆ เชน กก หญา ผกตบชวาใหหมดโดยนามากองสมไวแหง แลวนามาใชเปนปยหมกในขณะทปลอยปลาลงเล ยง ถาในบอเกามเลนมากจาเปนตองสาดเลนขนโดยนาไปเสรมคดดนทชารด หรอใชเปนปยแกพช ผก ผลไม พรอมทงตกแตงเชงลาดและอดดนใหแนนดวย กาจดศตรของปลานล ไดแก ปลาจาพวกกนเนอ เชน ปลาชอน ปลาชะโด ปลาหมอ ปลาดก นอกจากน กมสตวจาพวก กบ เขยด ง เปนตน โดยวธระบายน าออกใหเหลอนอย

7

ทสด การกาจดศตรของปลาอาจใชโลตbนสด หรอแหง ประมาณ 1 กก. ปรมาณของน าในบอ 100 ลกบาศกเมตร โดยการทบหรอบดโลตbนใหละเอยด นาลงแชน าประมาณ 1-2 ปb บ ขยาโลตbนเพอใหน าสขาวออกมาหลาย ๆ คร งจนไมมน าสขาวออกจงนาไปสาดใหทวบอ ศตรพวกปลาจะลอยหวขนมาภายหลงโลตbนประมาณ 30 นาท ใชสวงจบขนมา ทเหลอตายพนบอจะลอยในวนรงขน สวนศตรจาพวกกบเขยดงจะหนออกจากบอไป และกอนปลอยปลาลงเลยง ควรจะทงระยะไวประมาณ 7 วน เพอใหฤทธd ของโลตbนสลายตวไปหมด 2. การใสปย โดยปกตแลวอปนสยในการกนอาหารของปลานลจะกนอาหารจาพวกแพลงกตอนพช และสตว แหน สาหราย ฯลฯ ดงนน ในบอเล ยงปลาควรใหอาหารธรรมชาตดงกลาวเกดขนอยเสมอ จงจาเปนตองใสปยลงไปเพอละลายเปนธาตอาหาร ซ งพชน าขนาดเลกมความตองการใชเปนสารอาหารในการเจรญเตบโตโดยกระบวนการสงเคราะหแสง และแพลงกตอนพชดงกลาวยงเปนอาหารสาหรบผบรโภคในหวงโซอาหารอนดบตอไป เชน แพลงกตอนสตว ไดแก ไรนา และตวออนของแมลง ปยทใช ไดแก มลวว ควาย หม เปด ไก นอกจากปย ทไดจากมลสตวแลวอาจใชปยหมกจาพวกหญาและฟางขาวหรอใชปยสดชนดตาง ๆ ไดเชนเดยวกน อตราสวนการใสปยคอกในระยะแรก ควรใสประมาณ 250-300 กก. ตอไรตอเดอน สวนในระยะหลง ควรลดลงเพยงคร งหน ง หรอสงเกตจากสของน าในบอ ถายงมสเขยวออนแสดงวามอาหารธรรมชาต เพยงพอ ถานาใสเนองจากปราศจากอาหารในธรรมชาตกเพมอตราสวนใหมากขน และในกรณทไมสามารถใชปยคอก อาจใชปยวทยาศาสตร สตร 15 : 15 : 15 ใสประมาณ 5 กก. ตอไรตอเดอน ทดแทนวธใสปย ถาเปนปยคอกควรตาก บอใหแหง เพราะปยสดจะทาใหน ามแกสจาพวกแอมโมเนยละลายอยเปนจานวนมากซ งเปนอนตรายตอปลา การใสปยคอกใชวธหวานลงไปในบอใหละลายน าทว ๆ บอ สวนปยหมกหรอปยสดนนควร กองสมไว ตามมมบอ 2-3 แหง โดยมไมปกลอมเปนคอกรอบกองปยเพอปองกนมใหสวนทยงไมสลายตวกระจดกระจาย 3. อตราปลอยปลาเลยงในบอดน ขนอยกบคณภาพน า อาหาร และการจดการเปนสาคญ โดยทวไป จะปลอยลกปลาขนาด 3-5 ซม. ลงเล ยงในอตรา 1-3 ตวตอตารางเมตร หรอ 2,000 - 5,000 ตวตอไร 4. การใหอาหาร การใสปยเปนการใหอาหารแกปลานลทสาคญมากวธหนง เพราะจะไดอาหารธรรมชาต ทมโปรตนสงและราคาถก แตเพอเปนการเรงใหปลาทเล ยงเจรญเตบโตขนหรอถกตองตามหลกวชาการ จงควรใหอาหารจาพวกคารโบไฮเดรตเปนอาหารสมทบดวย เชน รา ปลายขาว กากมะพราว มนสาปะหลง หนตม ใหสก และเศษเหลอของอาหารทมโปรตนสง เชน กากถวเหลองจากโรงทาเตาห กากถวลสง อาหารผสมซ งมปลาปน ราขาว ปลายขาว มจานวนโปรตนประมาณ 20 เปอรเซนต เศษอาหารทเหลอจากโรงครวหรอภตตาคาร อาหารประเภทพชผก

8

เชน แหนเปน สาหราย ผกตบชวาสบใหละเอยด เปนตน อาหารสมทบเหลานควรเลอกชนดทมราคาถกและหาไดสะดวกสวนปรมาณทใหกไมควรเกน 5 เปอรเซนต ของน าหนกปลาทเล ยง หรอจะใชวธสงเกตจากปลาทขนมากนอาหารจากจดทใหเปนประจา คอ ถายงมปลานลออกนอยมากเพอรอกนอาหารกเพมจานวนอาหารมากขนตามลาดบทก 1-2 สปดาห ในการใหอาหารสมทบมขอพงควรระวง คอ ถาปลากนไมหมด อาหารจมพนบอ หรอละลายน ามากกทาใหเกดน าเนาเสยเปนอนตรายตอปลาทเลยง และ/หรอตองเพมคาใชจายในการสบถาย เปลยนนาบอยคร ง

อาหารและการเจรญเตบโตของปลานล

อาหารเปนปจจยหลกทสาคญตอการเพาะเล ยงปลานล โดยระดบโปรตนทเหมาะสมสาหรบการเจรญเตบโตของปลานลแตละชวงอายจะแตกตางกน ลกปลาวยออนและลกปลานว จะตองการอาหารทมระดบโปรตนประมาณ 32-40 เปอรเซนต แตในปลาใหญตองการระดบโปรตนประมาณ 27-34 เปอรเซนต แตเนองจากปลานลเปนปลาทกนอาหารไดทกชนด ทาใหสามารถกนอาหารธรรมชาตทมอยในบอ เชน ไรน า ตะไครน า ตวออนของแมลงและสตวเลกๆ ทอยในบอ ตลอดจนสาหรายและแหนไดดวยเชนกน การใหอาหารจะใหอาหาร 5 เปอรเซนต ของนาหนกปลาทเลยง เพราะหากใหอาหารมากเกนไป ปลาจะกนไมหมด สนเปลองคาอาหารไปโดยเปลาประโยชน และยงทาใหน าเนาเสย เปนอนตรายแกปลาได (กรมประมง, 2554)

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทโปรตนจากสตว

ปลาปนเปนแหลงโปรตนทสาคญใหโปรตนสงและมคณภาพดทามาจากปลาเปดเศษปลาเลกปลานอยหรอ หวปลาทเหลอจากโรงงานทาปลากระปองทาใหปลาปนทผลตไดมคณภาพหลากหลาย (ภาพ 1) ดงนนในการซอขายปลาปน จงมการแบงเกรด ตามเปอรเซนตโปรตนในปลาปน โดยปลาปนชนคณภาพท1จะมโปรตนไมนอยกวา 60 ปลาปน ชนคณภาพท 2 มโปรตนไมนอยกวา 55เปอรเซนตและปลาปนชนคณภาพท 3 มเปอรเซนตโปรตนไมนอยกวา 50 เปอรเซนต (กองวตถดบอาหารสตว, 2553)

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทโปรตนจากพช

กากถวเหลองเปนแหลงโปรตนจากพชทมคณภาพสงสด มกรดอะมโนจาเปนหลายตว แตม cystine และ first limiting amino acid แตเมอสกดเอาน ามนออกแลวจะมโปรตนเฉลย สกดน ามนและขนาดของเมลด ในทางการคาไดแบเปอรเซนตและ 48 เปอรเซนตดวย สวน กากถวเหลอง เปลอกปนมาเลย ถวเหลองดบมสาททาใหเกด การแพบวม สาร inhibitor ดงนนในกรณของถวเหลอง จงพบวาถวเหลองทโดนความรอนจะมคณคาของโภชนะสงกวาถวดบ แตหากความรอนทใหสงเกนไปจะทาใหคณคาของโภชนะเสยไดโดยเฉพาะการใชประโยชนไดของ lysine และ

กระถน กระถนเปนพชอาหารสตวทดทสดชนดหนง ประโยชนของกระถนนนมมากมาย ใบกระถนใชเล ยงสตวไดทกชนด เชน ไกไข สกร โคเนอ โคนม ใบกระถนสดใชเล ยงโคเนอ โคนม กระบอ แพะ แกะ ไดขอจากด ใบกระถนนามาตากแหงใสกระสอบเกบไวเลยงสตวในฤดแลงไดมการปลกกระถนเพอทาใบกระถนแหงและแหลงผลตใหญอยในหลายจงหวดในเขตภาคตะวนออก

ภาพ 1 วตถดบอาหาร “ปลาปน”

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทโปรตนจากพช

กากถวเหลองเปนแหลงโปรตนจากพชทมคณภาพสงสด มกรดอะมโนจาเปนและ methionine ในระดบตาโดยเฉพาะ methionine มนอยมากจงถกจดเปน

limiting amino acid เมดถวเหลองมโปรตนประมาณ 38 เปอรเซนต ไขมน แตเมอสกดเอาน ามนออกแลวจะมโปรตนเฉลย 44 เปอรเซนตอาจถง 50 เปอรเซนตสกดน ามนและขนาดของเมลด ในทางการคาไดแบงออกเปน 2 เกรด คอกากถวเหลอง

เปอรเซนต กากถวเหลอง 44 เปอรเซนต เปนกากถวเหลองทมเปลอกผสมอยดวย สวน กากถวเหลอง 48 เปอรเซนตคอกากถวเหลองทกะเทาะเอาเปลอกออก ไมมสวนของเปลอกปนมาเลย ถวเหลองดบมสารพษอยมาก มทงสารทเปนตวกระตน และแกงแยง รวมทงสาร

สาร goitrogenic และสารตานการจบตวเปนกอน และทสาคญคอ ดงนนในกรณของถวเหลอง จงพบวาถวเหลองทโดนความรอนจะมคณคาของโภชนะสง

ตหากความรอนทใหสงเกนไปจะทาใหคณคาของโภชนะเสยไดโดยเฉพาะการใชและ arginine ลดลง (พนทพา, 2539)

กระถน กระถนเปนพชอาหารสตวทดทสดชนดหนง ประโยชนของกระถนนนมมากมาย ใบกระถนใชเล ยงสตวไดทกชนด เชน ใชเปนวตถดบผสมในอาหารขน ทงอาหารไกเนอ ไกไข สกร โคเนอ โคนม ใบกระถนสดใชเล ยงโคเนอ โคนม กระบอ แพะ แกะ ไดขอจากด ใบกระถนนามาตากแหงใสกระสอบเกบไวเลยงสตวในฤดแลงได ปจจบนในประเทศไทยมการปลกกระถนเพอทาใบกระถนแหงและผลตใบกระถนปน ปละประมาณ แหลงผลตใหญอยในหลายจงหวดในเขตภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคกลาง

9

กากถวเหลองเปนแหลงโปรตนจากพชทมคณภาพสงสด มกรดอะมโนจาเปนมนอยมากจงถกจดเปน

ไขมน 16 –21 เปอรเซนต เปอรเซนต ขนอยกบวธ

เกรด คอกากถวเหลอง 44 เปนกากถวเหลองทมเปลอกผสมอย

เอาเปลอกออก ไมมสวนของรพษอยมาก มทงสารทเปนตวกระตน และแกงแยง รวมทงสาร

และสารตานการจบตวเปนกอน และทสาคญคอ trypsin ดงนนในกรณของถวเหลอง จงพบวาถวเหลองทโดนความรอนจะมคณคาของโภชนะสง

ตหากความรอนทใหสงเกนไปจะทาใหคณคาของโภชนะเสยไดโดยเฉพาะการใช

กระถน กระถนเปนพชอาหารสตวทดทสดชนดหนง ประโยชนของกระถนนนมใชเปนวตถดบผสมในอาหารขน ทงอาหารไกเนอ

ไกไข สกร โคเนอ โคนม ใบกระถนสดใชเล ยงโคเนอ โคนม กระบอ แพะ แกะ ไดโดยไมมปจจบนในประเทศไทย

ผลตใบกระถนปน ปละประมาณ 60,000 ตน โดยมภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคกลาง

10

บางสวน ในขณะเดยวกนจงหวดนครราชสมากเปนอกจงหวดหน งทผลตใบกระถนแหงและกระถนปนสงจาหนายใหเกษตรกรผเล ยงสตวและโรงงานผสมอาหารสตว โดยเฉพาะฟารมเกษตรกรโคนมในพนท ซ งมฟารมเกษตรกรโคนมเปนจานวนมากทมความตองการการนาใชทงกระถนแหงและกระถนปนมาเปนอาหารเลยงสตว ใหผลตน านมสงและมความตอเนองสมาเสมอ เนองจากในใบกระถนมโปรตนสง มเยอใยตา ทสาคญมราคาคอนขางถก และหาไดงายในทองถน (จรญโรจน และคณะ, 2552)

ภาพ 2 วตถดบอาหาร “กากถวเหลอง”

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทคารโบไฮเดรต ราละเอยด เปนวตถดบอาหารทมโปรตนตา ซ งแบงออกเปนหลายชนด เชน รา

หยาบ ราละเอยด ราสกดนามน ซ งในราขาวจะมกรดไขมนททาใหเกดกลนเหมนหนงาย โดยเฉพาะราขาวใหมจะมกลมไขมนกลม Ω3 และ Ω6 ในปรมาณสงนอกจากน ราขาวยงมเยอใยสง สงผลใหปลาขบถายไดดขน ปกตแลวราละเอยดจะมปรมาณโปรตนอยท 12-15 เปอรเซนต ( ภาพ 3 ) สาหรบการเกบรกษาราขาวเพอใชเปนอาหารสตวควรเกบใหมดชด อยาใหอากาศผานเขามากเกนไป รวมถงตองระวงแมลงจาพวกมอดหรอมดซงจะกอความเสยหายตอราขาวได (นวฒ, 2549)

ปลายขาว จดเปนผลพลอยไดของการขดสขาว ซ งกเปนทนยมนามาใชเปนสวนผสมในสตรอาหารสตวน า ทงในลกษณะของปลายขาวเหนยว และปลายขาวเจา การใชปลายขาวเหลานควรใชปลายขาวขนาดเลกในการผลตอาหารสตวน า ไมควรใชปลายขาวขนาดกลางหรอขนาดใหญ เพราะปลายอยไดยาก การนาปลายขาวมาน งหรอตมกอนนาไปผลตอาหารจะชวยใหปลายอยอาหารดขน (ภาพ 3 ) โดยเฉพาะกรณทใชปลายขาวเหนยวจาเปนอยางยงทตองตมหรอนง

11

กอนนามาผลตอาหาร เนองจากมความเหนยวมากกวาปลายขาวเจา โดยทวไปปลายขาวจะมไขมนและเยอใยอยในระดบตาในปรมาณ 0.9-1.0 เปอรเซนต ตามลาดบ จงสามารถนามาผสมในสตรอาหารไดดท งยงมโปรตนอยพอสมควรประมาณ 8 เปอรเซนตปลายขาวเปนวตถดบทมราคาคอนขางถก เมอเทยบกบวตถดบทมคณคาใกลเคยงกน เชน ขาวโพด ขาวฟาง อกทงเกบรกษาไดงาย จงเหมาะสมกบการทาอาหารสตวนา (เจษฎา, 2549)

ภาพ 3 วตถดบอาหาร “รา และ ปลายขาว”

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทวตามนและแรธาต วตามนและแรธาตทใชเปนสวนผสมของอาหารมกอยในรปสารประกอบเคมและ

เนองจากเปนวตถดบทใชในปรมาณนอยมากในสตรอาหาร จงทาใหเกดปญหา ในการผสมใหทวถงในทกๆ สวน ดงนนจงไมนยมผสมวตามน และแรธาต ในตว อาหารโดยตรง จงมกถกผสมไวกอนลวงหนากบสอบางชนด เชน กากถวเหลอง รา แกลบบด หรอหนปน แลวเรยกสารผสมเหลา น วา “สารผสมลวงหนา (พรมกซ)” (ภาพ 4) บางคร งอาจเรยกวา "อาหารเสรม" (กรมประมง, 2554)

ภาพ 4 วตถดบอาหาร “วตามนรวม”

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทใหพลงงานสง

โดยทวไปแลววตถดบอาหารสตวประเภทน ไดแก น าตาลทราย กากน าตาล และไขมน ชนดตาง ๆ แต สาหรบทางดานโภชนาการอาหารสตวน าแลวจะหมายถงไขมนชนดตาง ๆ เนองจากปลาและสตวนาทวไปใชอาหารปลา การใชไขมนหรอนามนผสมในอาหารปลานยมใชในสตรอาหารทมพลงงานตา และเยอใยสง เนองจากอาหารทมลกษณะดงกลาวทาใหปลาเจรญเตบโตชาจงอาจตองใช น ามนปลา หรอน ามนพชเพมเขาไป น ามขาวโพด น ามนปลาสลด น ามนตบปลาหมก หรอน ามนตบปลาชนดอน ๆ เนองจากน ามนเหลานสวนใหญมกรดไขมนทไมอมตวเปนองคประกอบทาหอมชวยกระตนการกนอาหารใหดขน การใชน ามนเปนสวนผสมในสตรอาหารปลาไมควรใชเกน 5 เปอรเซนต เพราะอาจทาใหตนทนอาหารสงขน

อาหารเปนตนทนการผลตทสงมากมขายในทองตลาด และ อาหารผลตเองเปนอาหารจมน า แตอยางไรกตามกยงมราคาสงเหมอนกนการเจรญเตบโตเทานน ยงไมมการศกษาถไปใชประโยชนของสตวน า ดงนน หากมการศกษาเพมเตมในสวนของความตองการทแทจรงของปลานลในการเจรญเตบโต กจะเปนการใชอาหารไดประโยชนสงสด และ ไมมการปลอยทงของสารอาหารออกสสภาพแวดลอม

ภาพ 5

วตถดบอาหารสตวน$าประเภทใหพลงงานสง

โดยทวไปแลววตถดบอาหารสตวประเภทน ไดแก น าตาลทราย กากน าตาล และไขมน ชนดตาง ๆ แต สาหรบทางดานโภชนาการอาหารสตวน าแลวจะหมายถงไขมนชนดตาง ๆ เนองจากปลาและสตวนาทวไปใชนาตาลทรายและกากนาตาลไดนอยมาก จงไมมการใชในการผลตอาหารปลา การใชไขมนหรอนามนผสมในอาหารปลานยมใชในสตรอาหารทมพลงงานตา และเยอใยสง เนองจากอาหารทมลกษณะดงกลาวทาใหปลาเจรญเตบโตชาจงอาจตองใช น ามนปลา หรอน ามนพชเพมเขาไป น ามนทนยมใชในสตรอาหารปลา ไดแก น ามนถวเหลอง น ามนรา น ามนขาวโพด น ามนปลาสลด น ามนตบปลาหมก หรอน ามนตบปลาชนดอน ๆ เนองจากน ามนเหลาน

นทไมอมตวเปนองคประกอบทาใหปลาเจรญเตบโตไดด และอกทงยงมกลนนการกนอาหารใหดขน การใชน ามนเปนสวนผสมในสตรอาหารปลาไมควรใชเกน

เพราะอาจทาใหตนทนอาหารสงขน (กรมประมง, 2554) อาหารเปนตนทนการผลตทสงมาก การผลตอาหารมทงอาหารสาเรจรปเมดลอยท

มขายในทองตลาด และ อาหารผลตเองเปนอาหารจมน า (ภาพ 1 ) ซ งมตนทนการผลตทแตกตางกน แตอยางไรกตามกยงมราคาสงเหมอนกน และ ในการศกษาดานอาหารสวนใหญจะศกษาในดานการเจรญเตบโตเทานน ยงไมมการศกษาถงคณสมบตของวตถดบอาหารทใช และการนาสารอาหารไปใชประโยชนของสตวน า ดงนน หากมการศกษาเพมเตมในสวนของความตองการทแทจรงของปลานลในการเจรญเตบโต กจะเปนการใชอาหารไดประโยชนสงสด และ ไมมการปลอยทงของสารอาหารออกสสภาพแวดลอม

อาหารสตวนาผลตแบบอาหารจม

12

โดยทวไปแลววตถดบอาหารสตวประเภทน ไดแก น าตาลทราย กากน าตาล และไขมน ชนดตาง ๆ แต สาหรบทางดานโภชนาการอาหารสตวน าแลวจะหมายถงไขมนชนดตาง ๆ

นาตาลทรายและกากนาตาลไดนอยมาก จงไมมการใชในการผลตอาหารปลา การใชไขมนหรอนามนผสมในอาหารปลานยมใชในสตรอาหารทมพลงงานตา และเยอใยสง เนองจากอาหารทมลกษณะดงกลาวทาใหปลาเจรญเตบโตชาจงอาจตองใช น ามนปลา หรอ

นทนยมใชในสตรอาหารปลา ไดแก น ามนถวเหลอง น ามนรา น ามนขาวโพด น ามนปลาสลด น ามนตบปลาหมก หรอน ามนตบปลาชนดอน ๆ เนองจากน ามนเหลาน

ใหปลาเจรญเตบโตไดด และอกทงยงมกลนนการกนอาหารใหดขน การใชน ามนเปนสวนผสมในสตรอาหารปลาไมควรใชเกน

การผลตอาหารมทงอาหารสาเรจรปเมดลอยทซ งมตนทนการผลตทแตกตางกน

และ ในการศกษาดานอาหารสวนใหญจะศกษาในดานงคณสมบตของวตถดบอาหารทใช และการนาสารอาหาร

ไปใชประโยชนของสตวน า ดงนน หากมการศกษาเพมเตมในสวนของความตองการทแทจรงของปลานลในการเจรญเตบโต กจะเปนการใชอาหารไดประโยชนสงสด และ ไมมการปลอยทงของ

13

เอนไซมยอยอาหาร เอนไซมหรอน ายอย มหนาทยอยอาหารทปลากนเขาไป โดยทเอนไซมจะทาให

อาหารทปลากนนนมขนาดเลกลง จนสามารถดดซมเขาสเซลลไดงาย

อวยวะทผลตเอนไซมของปลา

จากการศกษาของ Wee (1992) พบวาเอนไซมตาง ๆ ทพบอยในกระบวนการยอยอาหารจากอวยวะ ดงน กระเพาะอาหาร ลาไสเลก และตบออน ไดผลดงทแสดงไวในตาราง 2 และ ภาพ 2 ตาราง 1 อวยวะทผลตเอนไซมยอยอาหารของปลา

เอนไซมยอยอาหารของปลาทผลตจากอวยวะตางๆ

กระเพาะอาหาร ลาไส ตบออน

เอนไซมเปบซโนเจน เอนเทอรโรไคเนส ทรปซโนเจน กรดไฮโดรคลอลค อะมโนเปบตเดส ไคโมทรปซโนเจน เอสเทอเรส ไดเปบตเดส ไลเปส คารโบไฮเดรต ไตรเปบตเดส อะไมเลส ไคตเนส ไลเปส ไคตเนส

เลซตนเนส อะไมเลส กลโคซเดส กาแลคโตซเดส

ไคโตไบเอส

ทมา: Wee (1992)

14

ภาพ 6 อวยวะยอยอาหารในปลาแตละชนด ทมา Smith, 1980

เอนไซมทยอยอาหารประเภทโปรตน

เอนไซมชนดน พบไดทงในกระเพาะอาหารและในลาไสเลก เชน เปบซน โดยกระเพาะจะหลงกรดไฮโดรคลอลค (HCl) เพอกระตนการทางานของเอนไซมเปบซโนเจน โดยเอนไซมเปบซนจะทางานไดดท pH ประมาณ 1.5-3.0 และยอยโปรตนโดยจะแยกพนธะเปบไทด ระหวางกรดอะมโนชนดอะโรมาตก เชน ฟนลอะลานน และไทโรซนจนไดโปรทรออส ซ งเปนสายของกรดอะมโนทมความยาวตางกนกจะถกสงไปยอยตอยงลาไส (Lovell, 1989)

เอนไซมยอยโปรตนในลาไสเลก มอยดวยกนหลายชนด โดยไดจากการคดหลงของผนงลาไสเลก และตบออน เชน เอนไซมทรปซโนเจน และไคโมทรปซโนเจน ซ งจะยอยโปรตนไดตองถกกระตนจากเอนไซมเอนเทอรโรไคเนส จากลาไสเลก โดยเปลยนจากทรปซโนเจน ไปเปนทรปซน สวนไคโมทรปซโนเจนจะถกเปลยนเปนไคโมทรปซน ทสามารถยอยโปรตนได (Lovell, 1989)

15

โดยทวไปลาไสของปลาจะม pH อยทชวง 7-9 และขณะยอยอาหาร จะเพมข นเลกนอย ในปลาทไมมกระเพาะอาหารจะไมมการหลงกรดไฮโดรคลอลคออกมา การยอยจงเกดขนในลาไสเลกเทานน (วรพงษ, 2536) เอนไซมทรปซนและไคโมทรปซนจะชวยยอยโปรตออส ทถกสงมาจากกระเพาะอาหารจนไดเปน เปบโตนซ งเปนเปบไทดทสายส นลงมา และโพลเปบไทด ตามลาดบ จากนนกลมอะมโนเปบซเดส และคารบอกซเปบตเดส ยอยไดเปบไทด จนไดกรด อะมโนซงเปนโมเลกลของโปรตนทมขนาดเลกทสด

เอนไซมทยอยอาหารประเภทคารโบไฮเดรต

ปลาสวนมากนนมความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตทต ามาก แตจะแตกตางกนตามชนดของปลา เอนไซมทมความสาคญในการยอยคารโบไฮเดรต ไดแก อลฟา อะไมเลส ซ งจะยอยคารโบไฮเดรตใหเปลยนเปนกลโคสและมอลโตสโดยจะยอยแปงทพนธะแอลฟา 1,4 กลโคไซด เมออาหารผสมกบมวคส (mucus) และแกสตค จส จนอาหารกลายเปนของเหลว แลวจะถกสงไปยงลาไสสวนตน (Lovell, 1989) หลงจากนนจะกระตนผนงลาไสใหหลงน ายอยหลายชนด ไดแก อะไมเลส กลโคซเดส และกาแลคโตซเดส ซ งจะทาหนาทยอยอาหารคารโบไฮเดรตพวกแปง และไกลโคเจนใหเปนโมโนแซคคาไรด มอลโตไตรโอส และมอลโตส (Wee, 1992) นอกจากน ยงพบนายอยมอลเตส ซเครส แลคเตส และเซลลเลส อาหารคารโบไฮเดรตพวกแปง และไกลโคเจน จะถกยอยใหเปนนาตาลโมเลกลเดยว เชน กลโคส ฟรกโตส และกาแลคโตส

เทคนค in vitro digestibility

เทคนค in vitro digestibility สามารถนาไปประยกตใชในการศกษาวตถดบอาหาร และ การยอยได คอ สาหรบผผลตอาหารหรอโรงงานผลตอาหาร สามารถตรวจสอบประสทธภาพการใชประโยชนของอาหารตรวจสอบกรรมวธการผลต ปรบปรงวตถดบราคาถกใหเปนแหลงวตถดบอาหารทด สาหรบเกษตรกร สามารถตรวจสอบเพอคดเลอกอาหารทมจาหนายในทองตลาด พฒนาสตรอาหารทเหมาะสมกบศกยภาพการยอยของสตว

ขอดของเทคนค in vitro digestibility คอ สะดวก ใชเวลานอย คาใชจายไมแพง สามารถเลอกใชวตถดบทสตวสามารถใชประโยชนไดอยางแทจรง ซ งมผลโดยตรงตออตราการเจรญเตบโต อตราการรอดตาย ลดตนทนการผลต และลดปญหาสงแวดลอม นอกจากน ยงใชทานายการเจรญเตบโตของปลาแซลมอนไดลวงหนา 3 เดอน และเปรยบเทยบประสทธภาพการยอยอาหารของสตวทงชนดเดยวกนและตางชนดกนได (Rungruangsak-Torrissen et al., 2002) จากการศกษา isozymes ของเอนไซมทรปซนทสกดจากไสตงของปลาแซลมอน Salmon salar L พบวามบทบาท

16

สาคญตอกระบวนการยอยอาหารในชวงทมการเจรญเตบโต สวนเอนไซมไคโมทรปซนมบทบาทสาคญในชวงอดอาหาร (Rungruangsak-Torrissen et al., 2002)

ตวอยางงานวจยทเกยวของกบการศกษา in vitro digestibility จนทกานต (2550) ไดทดสอบประสทธภาพการยอยคารโบไฮเดรตของเอนไซมอะไมเลสและโปรตเนส พบวาเอนไซมอะไมเลสและโปรตเนสสามารถยอยเนอหอย Corbicula sp. ไดด เนองจากสมพนธกบการทหอยเปนอาหารหลกของปลาสวายหน การศกษาประสทธภาพการยอยอาหารไดมงเนนไปทประสทธภาพการยอยโปรตนและคารโบไฮเดรตมากกวาไขมน เนองจากปจจยสาคญในการเจรญเตบโตของปลาคอสารอาหารประเภทคารโบไฮเดรตเพอใชเปนแหลงพลงงานและสารอาหารประเภทโปรตนเพอการสรางและซอมแซมเนอเยอทสกหรอ ในขณะทไขมนถอเปนแหลงพลงงานสารอง เอนไซมโปรตเนสทสาคญคอเอนไซมทรปซน เนองจากเปนปจจยสาคญอนดบแรกทมผลตอประสทธภาพการเปลยนอาหารเปนเนอ (feed conversion efficiency; FCE) และอตราการเจรญเตบโตจาเพาะ (specific growth rate;SGR) มการศกษาการทดสอบประสทธภาพการยอยโปรตนในสตรอาหาร 6 ชนดโดยวธ 6-trinitrobenzenesulfonate (TNBS) ทมแหลงโปรตนประกอบดวยปลาปน กากถวเหลอง ปลาหมกปน พบวาประสทธภาพการยอยโปรตนในอาหารทง 6 ชนดไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญ (Divakaran et al., 2004) แตเมอนาไปทดลองเลยงจรงพบวาสตรอาหารทมกากถวเหลองมากขนทาใหประสทธภาพการยอยดขน (Divakaran et al., 2000)

การศกษาการยอยอาหารโดยวธ in vitro digestibility เปนวธการดงแปลงจาก

Rungruangsak-Torissen et al. (2002) มการศกษา โดยยทธนา และ คณะ (2550) ศกษาความสามารถในการยอยอาหารของเอนไซมทมาจาก เฮพาโตแพนเครยส กระเพาะและ ลาไส ของกงขาว กงกามกราม และ กงกลาดา ในการยอยวตถดบอาหาร จานวน 12 ชนด พบวา วตถดบอาหารทกงยอยไดด คอ ปลายขาว wheat gluten Spirulina sp. และ ยสต

Thongprajukaew et al. (2011) ไดศกษาความสามารถในการยอยอาหารโดย

เอนไซมยอยอาหารในปลากดวยรน อาหารทใชในการทดลองเปนอาหารผานรงสแกมมาทระดบ 20

40 60 และ 80 kGy และอาหารทผานไมโครเวฟ 4 8 12 16 และ 20 นาท และอาหารชดควบคม ซ ง

การศกษาคร งนจะครวจสอบคาความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต เทยบกบสารมาตรฐานคอ

มอลโตส กบ ความสามารถในการยอยโปรตนเทยบกบสารมาตรฐานคอ DL-อะลานน โดยใชวธ

ยอยในหลอดทดลอง ผลการทดลอง พบวา ความสามารถในการยอยโปรตนในอาหารทกชดทดลอง

ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ในขณะทความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตในอาหาร

17

ทผานไมโครเวฟ 8 นาท ใหผลการยอยคารโบไฮเดรตสงทสด และมความแตกตางอยางมนยสาคญ

ทางสถต จากผลการศกษาจงเปนการคดเลอกสตรอาหารเพอใชในการทดลองเรองอาหารท

เหมาะสมตอการเลยงปลากดวยรน

Perera et al. (2012) ไดศกษาความสามารถในการยอยโปรตนในหลอดทดลองของเอนไซมยอยอาหารของลอบสเตอร และ การศกษาศกยภาพของการยอยโปรตนโดยดรปแบบการยอยของเอนไซมทรปซน โดยใชเซลลยอยอาหารจาลองทดดแปลงมาจากวธการของ Gauthier et al. (1982) ทาการยอยวตถดบ 5 ชนด คอ หมกปน ปลาแมคเคอเรลปน ปลาแฮรงปน กากถวเหลอง และ ถวเหลอง ในโถทดลอง และใชเอนไซมทรปซน 3 แบบในการยอย และใช L-ลวซน เปนสารมาตรฐาน ผลการทดลอง พบวา ทรปซนชนด a ยอยหมกปน และ ปลาแมคเคอเรลปน ไดสงทสดและแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ในขณะทกาดทดลองทสองไดทาการหาขนาดของโปรตนทยอยจากเอนไซมยอยอาหารของลอบสเตอรในวตถดบอาหาร พบวา ทงสามรปแบบของเอนไซมยอยอาหารไมมความแตกตางกนในวตถดบแตละตว

Zhang et al. (2010) ไดศกษาการยอยโปรตนของปลายขาวสองชนด คอ ขาวอนเดย และขาวญปน ในหลอดทดลอง (in vitro) โดยใชวธ pH-drop ทใชเอนไซม 3-4 ตวในระบบการศกษา พบวา โปรตนในขาวทงสองชนดเหมอนกน ซ งเหมอนกบการศกษาในหลอดทดลองทใชเอนไซมในคน การปรงอาหารทาใหมการปรบปรงการยอยโปรตนในระบบการศกษาทใชเอนไซม 4 ชนด ซ งพบวามความแตกตางอยางมนยสาคญระหวางปรมาณโปรตนทตรวจสอบพบ และ พบวา ไมมความแตกตางกนระหวางเอนไซมอะไมโลส การวเคราะห โดยใช SDS-PAGE พบวามความแตกตางอยางมนยสาคญของการยอยโปรลามน ระหวาง เอนไซมหลายชนดกบเอนไซมเปบซน จากการทดลองน พบวา การยอยโปรตนในขาวญปนมสงกวาขาวอนเดย ซ งการทดลองน เปนการทดลองทสนบสนนวา ยนทสรางสารเคลอบไมไดเปนยนทใชในการยอยโปรตนในปลายขาว Cousin et al. (1996) ไดทาการศกษาสมประสทธd การยอยคารโบไฮเดรท โปรตน

และ ไขมน ของ กงขาวขนาด 18-25 กรม ทใหอาหารทมคารโบไฮเดรทแตกตางกน 8 แหลง คอ

แปงขาวโพดทองถน แปงขาวโพดทยอยแลวในทองถน แปงเคลอบแวกซ แปงขาวโพดจากแหลง

อน แปงขาวโพดทยอยแลวจากแหลงอน แปงขาวโพดทมอะไมโลสสง แปงมนฝรง แปงมนฝรง

จากแหลงอน แปงมนฝรงทยอยแลว และแปงสาลทองถน ใชตวตรวจวดเปนโครมกออกไซด การ

ทดลองจะตรวจสอบการละลายนา และ วดการยอยในหลอดทดลองรวมดวย โดยใชเอนไซมจากกง

ผลการทดลอง พบวา การละลายน าของแปงทเปนพชในทองถนอยระหวาง 0.06-0.69 เปอรเซนต

18

สวนแปงทยอยแลวอยในชวง 55-85 เปอรเซนต และคาการยอยอยระหวาง 17- 89 x 10-4 ไมโครกรม

ตอนาทตอกรม การศกษาในหลอดทดลองพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสาคญของแปงแตละ

แหลง ซ งพบวาคาของการยอยเปนคาทเหมาะสมกวาคาการละลายน าในการศกษาเรองการยอยใน

หลอดทดลอง

Hillestad et al. (1999) ศกษาการยอยอาหารในอาหารสาเรจรปสาหรบเลยงปลาแซลมอน โดยเปรยบเทยบการชะของตวตรวจวดในวตถดบอาหารและความชนทเหมาะสมทใช โดยใช La2O3 เปนตวจบอาหาร และมตวตรวจวดสองตว คอ Y2O3 และ Cr2O3 ผลการทดลอง พบวา การชะทนอยทสด คอ ใช อลจเนต 2เปอรเซนต ทระดบนาะดบนา 35เปอรเซนต คาสมประสทธd การยอยในการทดลองทงสองชด คอ ชดทเปนอาหารทขายในทองตลาด และ อาหารจม พบวา มความแตกตางกน คอ ชดของอาหารจมมคานอยกวา ซ งจากการศกษาในคร งน สรปไดวา อาหารจมมความเหมาะสมสาหรบการเลยงปลาแซลมอนมากกวา

Aslaksen et al. (2007) ศกษาแหลงของโปรตนจากพช และ/หรอ คารโบไฮเดรทจากพช แตกตางกน 10 ชนด ตอการเลยงปลาแซลมอนในนาทะเล ในสตรอาหารพนฐานประกอบดวย ปลาปน ถวfaba กากดาวเรอง และ กากขาวสาล เปนแหลงของโปรตน และ คารโบไฮเดรท สวนวตถดบทใชในการทดลอง คอ โปรตนขาวโพด กากถวเหลองไมมไขมน ดอกทานตะวนไมมไขมน ถวลปนกระเทาะเปลอก เมลดของตนเรพ ถว faba ทงเมลด ถว faba ทกะเทาะเปลอก ขาวสาล และ ขาวโอต โดยแทนทในอาหาร 14-24เปอรเซนต ซ งตองมการทาใหสตรอาหารสมดล และสตรอาหารควบคม ประกอบดวย ปลาปน แปงสาล เซลลโลส และ นามนปลา ผลการทดลอง พบวา มพชหลายชนดทมศกยภาพทจะนามาใชเปนวตถดบอาหารสตว เชน ถว faba ซ งสามารถนามาใชในการทดแทนปลาปนบางสวนไดในการเลยงปลาแซลมอน

Hansen et al., (2007) ไดวจยเกยวกบการทดแทนปลาปนโดยใชโปรตนรวมจากพช และเสรมกรดอะมโนบางตวเพมลงไป โดยทาการเลยงในปลาคอต พบวา โปรตนรวมจากพชสามารถใชทดแทนปลาปนไดสงถง 75 เปอรเซนต โดยทผลผลตทไดมคณภาพใกลเคยงกบการใชปลาปน

Pavasovic et al. (2007) ไดศกษาถงศกยภาพของวตถดบอาหาร คอ ปลาปน กระดกปน ไกบด ถวเหลองปน คาโนลา ถวลปน และ บรเวอรยสต เพอเปนอาหารสาหรบกงกามแดง โดยใชวตถดบแตละตวในสตรอาหาร 30เปอรเซนต และศกษาการยอยรวมถงสมประสทธd การยอย และ คากจกรรมการทางานของเอนไซม ควบคกนไปดวย การศกษา พบวา อาหารทมถวเหลองปน มคาการยอยสงทสด ในขณะทกระดกปนในคาการยอยตาทสด ผลโดยรวมทงทงหมด พบวา

19

คาโปรตนรวมในพชมสงกวาในสตวอยางมนยสาคญ สวนการศกษาเรองกจกรรมการทางานของเอนไซม โปรตเอส อะไมเลส เซลลเลส และ ไลเปส พบวา เอนไซมในกลมคารโบไฮเดรท และไลเปส มคากจกรรมการทางานในพชสงกวาในสตว

Smith et al. (2007) ไดศกษาพชชนดใหม คอ ถวชนดหนง (lupin) จานวน 6 สายพนธ ในการเลยงกงกามกราม โดยศกษาการยอยวตถดบอาหาร การยอยโปรตน และ การยอยพลงงาน โดยใช ytterbium acetate ความเขมขน 0.5 กรมตอกโลกรม เปนตวตรวจสอบในอาหาร เกบตวอยางในมล โดยใหอาหารททก 6 ชวโมง หลงจากผานไป 3 ชวโมงจงเกบตวอยางมล ผลการศกษา พบวา L. angustifolius ใหผลวา เหมาะทจะใชเปนแหลงวตถดบในการเลยงกงกามกรามได

Terrazas-Fierro et al. (2010) ศกษาคาสมประสทธd การยอยโปรตน และ กรดอะมโน ของวตถดบอาหาร ทเปนมตรกบสงแวดลอม สาหรบการเลยงกง ทาการศกษาในวตถดบทมาจากทะเล 9 ชนด คอ ปลาปน จาก 4 แหลง นาปลาเขมขน หมกปน หวกงปน ปปน และ หอยเชลปน โดยวดคาโปรตน กรดอะมโนทจาเปน ในการเลยงกงขาว และใช 1เปอรเซนต โครมดออกไซดเปนตวตดตามตรวจสอบ โดยใชวตถดบอาหารดงกลาว 30 เปอรเซนต และใชองคประกอบอน ๆ 70เปอรเซนต ผลการศกษา พบวา คาสมประสทธd ของวตถดบแหง และการยอยโปรตน มคาแตกตางกนมาก โดยพบวา คาสมประสทธd การยอยโปรตนของ นาปลาเขมขน หมกปน และ หวกงปน มคาดทสด (มากกวา 90 เปอรเซนต) คาสมประสทธd การยอยกรดอะมโนกมความแปรปรวนเชนกน แตสามารถสรปไดวา วตถดบอาหารทควรนามาใชในสตรอาหารเลยงกง คอ นาปลาเขมขน หมกปน หวกงปน หอยเชลปน และ ปลาปนชนด A

Nieto-Lopez et al. (2011) ไดทาการศกษาสมประสทธd การยอยโปรตน และ กรดอะมโน ในขาวสาล 6 ชนด คอ HWG, RWG, DWG, HCF, MCF และ S ทใชเลยงกงขาววยออน มอตราสวนในอาหาร 30เปอรเซนต และ สวนผสมพนฐาน 70เปอรเซนต และเพมโครมกออกไซด และ โซเดยมอลจเนต อยางละ 1เปอรเซนต ตรวจสอบองคประกอบของกรดอะมโนในวตถดบอาหาร ในอาหาร และ ในมล ผลการศกษา พบวา ในวตถดบอาหาร และ สมประสทธd การยอยโปรตนไมมความแตกตางกนในขาวสาลตางชนดกน ในขณะทคาสมประสทธd ของพลงงานของการยอยมคาสงใน HCF และ MCF มากกวาในขาวสาลชนดอนๆ สวนคาสมประสทธd การยอยของปรมาณกรดอะมโนทงหมด และ กรดอะมโนทจาเปนมคาในชวง 81-89เปอรเซนต และ 53-81เปอรเซนต ตามลาดบ สรปไดวา คาสมประสทธd การยอยของกรดอะมโนมคานอยจากไปมากคอ ในขาวสาลบด แปงขาวสาล และ S ตามลาดบ

20

Overland et al. (2009) ไดทาการศกษา การแทนทปลาปนดวยโปรตนจากถว เพอ

เลยงปลาแซลมอน โดยดการเจรญเตบโต ความสามารถในการยอยอาหาร คณภาพซาก สขภาพของ

อวยวะยอยอาหาร และ คณภาพของอาหารปลา ซ งการทดลองใชอาหารทงหมด 4 สตร คอ FM

SBM PPC, 35เปอรเซนตCP และ PPC,50เปอรเซนต CP โดยแตละสตรมการเตม Y2O3 สาหรบ

การตรวจวดความสามารถในการยอยอาหารของปลาแซลมอน โดยใชวธ marker ratio method ของ

Austreng (2000) ผลการทดลอง พบวา ความสามารถในการยอยโปรตน มคา ตาทสดในสตรอาหาร

SBMแตกตางอยางมนยสาคญ สวนสตรอาหารทมการใชโปรตนจากถวทดแทน ไมมความแตกตาง

กบสตรอาหารทใชปลาปน ดงนน จงกลาวไดวา สตรอาหารจากพช 20 เปอรเซนต ใชเล ยง

ปลาแซลมอนและใหผลการเจรญเตบโตเหมอนกบสตรอาหารทมปลาปนเปนองคประกอบ

การวจยในเรองอาหารเลยงปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย การศกษาความสามารถในการยอยวตถดบพนบานดวยเอนไซมยอยอาหาร

1. การเตรยมสตวทดลอง

1. อปกรณ1.1 สายวดความยาว1.2 ถาดกนแบน1.3 เครองชงทศนยมสองตาแหนง

วธการ

เกบตวอยางปลานลในชวงระยะการเจรญวยออน เอมไซมยอยอาหาร โดยใชปลานลวยออน ขนาด 350 – 400 กรม จานวน 3 ตว

ภาพ 7 ปลานลวยออน และ ตวเตมวยทใชในการทดลอง

อปกรณและวธการวจย

การวจยในเรองการศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย มรายละเอยดดงน

การศกษาความสามารถในการยอยวตถดบพนบานดวยเอนไซมยอยอาหาร

อปกรณ สายวดความยาว ถาดกนแบน เครองชงทศนยมสองตาแหนง

เกบตวอยางปลานลในชวงระยะการเจรญวยออน และตวเตมวยเพอใชในการสกดเอมไซมยอยอาหาร โดยใชปลานลวยออน ขนาด 2 เซนตเมตร จานวน 30 ตว และตวเตมวยน าหนก

ตว (ภาพ 7) บนทกขอมลเบองตน ในสวนของ นาหนก ความยาว

ปลานลวยออน และ ตวเตมวยทใชในการทดลอง

การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานเพอการพฒนาสตร

และตวเตมวยเพอใชในการสกดตว และตวเตมวยน าหนก

บนทกขอมลเบองตน ในสวนของ นาหนก ความยาว

22

2. การสกดเอนไซมยอยอาหาร 1. อปกรณ

1.1 กรรไกรผาตด 1.2 มดผาตด เบอร 3 1.3 ใบมดผาตด เบอร 10 1.4 เครอง homogenizer 1.5 บกเกอรขนาด 1000 ml 1.6 บกเกอรขนาด 500 ml 1.7 ถาดกนแบน 1.8 ถงมอยาง 1.9 Dialysis membrane ยหอ Cellucep 1.10 Clamp หนบ dialysis membrane 1.11 เตาทาความรอน 1.12 เครองปนเหวยง 1.13 ตเยน อณหภม 4 องศาเซลเซยส 1.14 ตแชแขง อณหภม -80 องศาเซลเซยส 1.15 เครองนงฆาเชออปกรณวทยาศาสตร

2. สารเคม 2.1 นาแขง 2.2 Phosphate buffer pH 8 2.3 10 mM sodium bicarbonate 2.4 10 mM Na2 EDTA 2.5 0.05 เปอรเซนต sodium adzide หรอ 0.10 เปอรเซนต sodium

benzoate วธการ

2.1 สกดเอนไซมยอยอาหารจากปลานลระยะวยออน และตวเตมวย โดยปลานลระยะวยออน บดละเอยดปลานลทงตวดวยเครอง homogenizer สวนปลานลตวเตมวยจะแยกสวนของกระเพาะอาหาร และลาไสออกมาบดดวยเครอง homogenizer เชนกน ขณะททาการทดลอง และ บดสวนของอวยวะยอยอาหารทาในอางนาแขงตลอดเวลา (ภาพ 8)

ภาพ 8 2.2 เตม

เหวยงทความเรว 10,000g รกษาสภาพของเอนไซม (

ภาพ 9

การบดอวยวะยอยอาหารดวยเครอง homogenizer

เตม phosphate buffer pH 8 ลงในอวยวะยอยอาหารทบดได แลวนาg นาน 20 นาท ท 4 องศาเซลเซยส เกบสวนใสไวท -80 (ภาพ 9)

Crude enzyme ทไดจากอวยวะยอยอาหาร

23

ทบดได แลวนาไปปน80 องศาเซลเซยส เพอ

2.3 การทาใหเอนไซมยอยอาหารบรสทธd ดวยวธ สวมถงมอยางในการปฏบตงาน

ตองการ และแชในน ากลนเปนเวลา sodium bicarbonate ท อณหภม 10 mM Na2 EDTA นาน นาท (กวนตลอดเวลา) รอใหอณหภมลดลง เกบไวในสารละลาย ลางดวยนากลน และตามดวยหนงดวย clamp หนบ จากนนเตมแชตวอยางเอนไซมในสารละลาย12 ชวโมง หลงจากนน เกบเอนไซมใน ( ภาพ 11 ) ทอณหภม -80

ภาพ 10

ทาใหเอนไซมยอยอาหารบรสทธd ดวยวธ dialysis สวมถงมอยางในการปฏบตงาน ตดถงเมมเบรนยหอ C

และแชในน ากลนเปนเวลา 15 นาท จากนนนาเมมเบรนทได แชในสารละลาย อณหภม 80 องศาเซลเซยส เปนเวลา 30นาท จากนนยาย

นาน 30 นาท นาไปลางดวยน ากลนทอณหภม 80 องศาเซลเซยส เปนเวลา รอใหอณหภมลดลง เกบไวในสารละลาย 50 เปอรเซนต

ลางดวยนากลน และตามดวย phosphate buffer pH 8 กอนใชงานทกคร ง ปดปลายจากนนเตม เอนไซมเขาไป แลวปดดวย clamp หนบอกขางเชนกน

แชตวอยางเอนไซมในสารละลาย phosphate buffer pH 8 อณหภม 4 องศาเซลเซยส เปนเวลาเกบเอนไซมใน dialysis membrane ไวในหลอดทนความเยนแบบมฝาปด องศาเซลเซยส

ถงเมมเบรนทเตมเอนไซมในถง กอนนาไปแชใน buffer

24

Cellucep ตามขนาดทแชในสารละลาย 10 mM

นาท จากนนยายไปแชในสารละลาย องศาเซลเซยส เปนเวลา 30

เปอรเซนต ethanol solutionปดปลายถงเมมเบรน ขาง

อกขางเชนกน (ภาพ 10) องศาเซลเซยส เปนเวลา

ไวในหลอดทนความเยนแบบมฝาปด

buffer

ภาพ 11 การปนเหวยงเอนไซมเพอเกบสวนใสใชในการศกษากจกรรมการทางาน

3. ศกษาความสามารถในการยอยอาหาร

1. วตถดบอาหาร

การปนเหวยงเอนไซมเพอเกบสวนใสใชในการศกษากจกรรมการทางาน

การยอยอาหาร วตถดบอาหาร

1.1 กากนมถวเหลอง 1.2 สาหรายสไปรลนา 1.3 ปลาปน (CP53 เปอรเซนต) 1.4 ใบกระถนปน 1.5 ถวเขยว 1.6 ราขาว 1.7 บรเวอรยสต 1.8 เมลดดอกทานตะวน 1.9 ถวลสง 1.10 ถวดา 1.11 สาหรายไสไก 1.12 ถวแดงหลวง 1.13 กากถวเหลอง

25

การปนเหวยงเอนไซมเพอเกบสวนใสใชในการศกษากจกรรมการทางาน

26

1.14 มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ 1.15 ปลายขาว

2. อปกรณ 2.1 เครองบดไฟฟา 2.2 ตะแกรงรอน ขนาด 50 mesh 2.3 เครองชงทศนยม 4 ตาแหนง 2.4 เครอง vortex mixer 2.5 ตบมแบบควบคมอณหภม 2.6 เครอง centrifuge 2.7 เครอง spectrophotometer 2.8 บกเกอรขนาด 1000 ml 2.9 บกเกอรขนาด 500 ml 2.10 บกเกอรขนาด 200 ml 2.11 Auto pipette 1 ml 2.12 Auto pipette 0.1 ml

วธการ

นาวตถดบอาหารทง 15 ชนดมาบดใหละเอยด ดวยเครองบดแบบไฟฟา รอนดวยตะแกรงขนาด 50 mesh เกบเฉพาะสวนทผานตะแกรงไดเพอนาไปทดลองในขนตอน in vitro digestibility โดยดดแปลงวธการของ Rungruangsak-Torissen et al. (2002) (ภาพ 12 และ 13) โดยการชงวตถดบอาหาร 5 mg ผสมกบ 10 mM phosphate buffer pH8 และ chloramphenicol 50 µl ผสมใหเขากนดวยเครอง vortex mixer บมท 30 องศาเซลเซยส เขยาตลอดเวลาเปนเวลา 24 ชวโมง ปนเหวยงท 15,000 g อณหภม 4 องศาเซลเซยส เพอเกบเฉพาะ สวนใสนาสารละลายทไดจากการปนเหวยง 1.5 ml ผสมกบเอนไซม 250 µl และนาไปเขยาตลอดเวลาเปนเวลา 24 ชวโมง หลงจากนนหยดปฏกรยาดวยการตมในน าเดอดเปนเวลา 10 นาทปนเหวยงท 15,000 g อณหภม 4 องศาเซลเซยส เพอเกบเฉพาะสวนใสมาทาการวเคราะหหาความสามารถในการยอยโปรตน และคารโบไฮเดรต

ภาพ 12 วตถดบอาหารทใชในการศกษา

ภาพ 13 ขนตอนการเตรยมวตถดบ และ การทา

วตถดบอาหารทใชในการศกษา in vitro digestibility

ขนตอนการเตรยมวตถดบ และ การทา in vitro digestibility

27

digestibility

28

การวเคราะหหาความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต

นาตวอยางจากขนตอน in vitro digestibility ปรมาตร 500 µl เตมสารละลาย DNS 500 µl ผสมใหเขากนดวยเครอง vortex mixer ตมในนาเดอด 100 องศาเซลเซยส เปนเวลา 5 นาท จากน นรอใหอณหภมลดลง เตมน ากลน 2.5 ml นาไปวดคาความดดกลนแสงดวยเคร อง spectrophotometer ทความยาวคลน 540 นาโนเมตร (ดงภาพ 14) เตรยมกราฟมาตรฐานโดยใช maltose

ตวอยางท6ตองการวด

เตมสารละลาย DNS

ตม 5 นาท

วดคาการดดกลนแสงท6 540 nm

ภาพ 14 การวดความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต

29

การวเคราะหหาความสามารถในการยอยโปรตน

นาตวอยางจากขนตอน in vitro digestibility ปรมาตร 400 µl เตมสารละลาย 0.1 เปอรเซนต TNBS 0.5 ml และ phosphate buffer pH 8 ปรมาตร 1 ml ผสมใหเขากนดวยเครอง vortex mixer บมในทมด อณหภม 60 องศาเซลเซยส นาน 60 นาท เตมสารละลาย 1M HCl ปรมาตร 1 ml วดคาความดดกลนแสงดวยเครอง spectrophotometer ความยาวคลน 420 นาโนเมตร เตรยมกราฟมาตรฐาน โดยใช DL-Alanine

ตวอยางท6ตองการวด

เตมสาร TNBS

บมท6มด 60 นาท

วดคาการดดกลนแสง 420 nm

หลงการตรวจสอบความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตและโปรตนในวตถดบ

ทาการวตถดบทใหคาการยอยโปรตนสงเพอนาไปใชเปนวตถดบในอาหารเลยงปลานล

ผลการวจย

การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย พบวาศกษาในวตถดบอาหารจานวน 15 ชนด คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน (CP53 เปอรเซนต) ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ถวแดงหลวง กากถวเหลอง มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และ ปลายขาวดวยเอนไซมยอยอาหารจากปลานล ผลการศกษาในแตละเอนไซม มดงน ผลการตรวจสอบการยอยวตถดบดวยเอนไซมยอยอาหารในปลาวยออนและเตมวย สามารถแยกเปนตารางไดดงน (ตาราง 2) ตาราง 2 แผนการวดเอนไซมยอยอาหารในการทดลอง

เอนไซมยอยอาหาร Maltose(mg/ml) DL-Alanine(mg/ml)

ปลานลวยออน X X ปลานลตวเตมวย กระเพาะอาหาร X ลาไส X X

การยอยคารโบไฮเดรต

เอนไซมจากปลานลวยออนการยอยคารโบไฮเดรตโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน

อาหารจานวน 15 ชนด คอ ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาวถวแดงหลวง กากถวเหลอง พบวา เอนไซมจากปลานลวยออนยอยคารโบไฮเดรตในบถวเขยว และ ถวแดงตามลาดบ มคาดงน mg/ml ตามลาดบ (ภาพ 15

ภาพ 15 ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของ นลวยออน

เอนไซมจากปลานลวยออน การยอยคารโบไฮเดรตโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน

ชนด คอ คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดาถวแดงหลวง กากถวเหลอง มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และ ปลายขาวพบวา เอนไซมจากปลานลวยออนยอยคารโบไฮเดรตในบรเวอรยสตไดดทสด ถวเขยว และ ถวแดงตามลาดบ มคาดงน 4.950±0.25, 2.556±0.13, 2.682±0

15, ตาราง 3 )

มสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลา

31

การยอยคารโบไฮเดรตโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน ในวตถดบปลาปน (CP53 เปอรเซนต)

เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ปลายขาว ผลการทดลอง

ดดทสด รองลงมา คอ ถวลสง 0.13 และ 3.101±0.16

บอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลา

เอนไซมจากปลานลเตมวย การยอยคารโบไฮเดรตโดยอาหารจานวน 15 ชนด คอ ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาวถวแดงหลวง กากถวเหลอง พบวา เอนไซมจากลาไสของปลานลเตมวยและสามารถยอย ราขาว กากถวเหลอง 1.085±0.05, 1.006±0.05 และ

ภาพ 16 ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปล นลตวเตมวย

เอนไซมจากปลานลเตมวย การยอยคารโบไฮเดรตโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานล

ชนด คอ คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดาถวแดงหลวง กากถวเหลอง มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และ ปลายขาว

ของปลานลเตมวยยอยกากนมถวเหลองไดดทสด คอ และสามารถยอย ราขาว กากถวเหลอง เมลดทานตะวน และ ใบกระถนปน มคาเทากบ

และ 0.754±0.04 mg/ml ตามลาดบ (ภาพ 16)

ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปล

32

เอนไซมยอยอาหารจากปลานลเตมวย ในวตถดบปลาปน (CP53 เปอรเซนต)

เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ปลายขาว ผลการทดลอง

ยอยกากนมถวเหลองไดดทสด คอ 1.089±0.05 mg/ml เมลดทานตะวน และ ใบกระถนปน มคาเทากบ 2.179±0.11,

ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลา

การยอยโปรตน

เอนไซมจากปลานลวยออนการยอย

จานวน 15 ชนด คอ คอ กระถนปน ถวเขยว ราขาวแดงหลวง กากถวเหลอง มเอนไซมยอยโปรตนจากปลานลวยออนสามารถยอยผานการหมกแบบไรอากาศ กากถวเหลอง และ ถวลสง0.652±0.03, 0.619±0.03 และ

ภาพ 17 ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน

เอนไซมจากปลานลวยออน การยอยโปรตนโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน ในวตถดบอาหาร

คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน (CPกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา

มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และ ปลายขาวจากปลานลวยออนสามารถยอย ปลายขาว ไดดทสด รองลงมาเปน

ผานการหมกแบบไรอากาศ กากถวเหลอง และ ถวลสง ตามลาดบ ซ งคาทวดได คอ และ 0.597±0.03 mg/ml ดงภาพ 17

ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานล

33

วยออน ในวตถดบอาหารCP53 เปอรเซนต) ใบ

เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ถวปลายขาว ผลการทดลอง พบวา

รองลงมาเปน มลสกรทซ งคาทวดได คอ 0.757±0.04,

ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานล

เอนไซมจากปลานลเตมวย การยอยจานวน 15 ชนด คอ คอ กระถนปน ถวเขยว ราขาวแดงหลวง กากถวเหลอง มเอนไซมจากกระเพาะอาหารเหลอง และ มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ0.451±0.02 และ 0.38±0.02 สาหรายไสไกไดดทสด 0.794±0.04, 0.321±0.02 และ

ภาพ 18 ความสามารถในการยอย เตมวย

เอนไซมจากปลานลเตมวย การยอยโปรตนโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลเตมวย

คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน (CPกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา

มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และ ปลายขาวเอนไซมจากกระเพาะอาหาร สามารถยอยโปรตนในสาหรายไสไกไดดทสด เหลอง และ มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ เปนลาดบถดมา มคาดงน

02 mg/ml ตามลาดบ ในขณะท เอนไซมจากลาไส สามารถยอยโปรตนใน รองลงมา คอ กากถวเหลอง และ ถวลสงเปนลาดบถดมาและ 0.257±0.01 mg/ml ตามลาดบ ดงภาพ 18

ความสามารถในการยอยโปรตนของวตถดบอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลตว

34

เตมวย ในวตถดบอาหารCP53 เปอรเซนต) ใบ

เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ถวปลายขาว ผลการทดลอง พบวา

รองลงมา คอ กากถวมคาดงน 0.488±0.02,

สามารถยอยโปรตนในกากถวเหลอง และ ถวลสงเปนลาดบถดมา มคาเทากบ

อาหารโดยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลตว

35

ตาราง 3 ความสามารถในการยอยโปรตนในวตถดบอาหารของเอนไซม

วตถดบอาหารเล>ยงปลานล ปลานลวยออน กระเพาะอาหาร(ปลานลตวเตมวย) ลาไส(ปลานลตวเตมวย)

Maltose(mg/ml) DL-Alanine(mg/ml) DL-Alanine(mg/ml) Maltose(mg/ml) DL-Alanine(mg/ml)

กากนมถ@วเหลอง nd nd 0.25±0.01 3.51±0.18 0.153±0.01

สาหรายสไปรลนา 0.419±0.02 0.238±0.01 0.25±0.01 0.514±0.02 0.172±0.01

ปลาปน(โปรตน53%) 0.503±0.03 0.354±0.02 0.235±0.01 0.335±0.02 0.131±0.01

ใบกระถนปน nd 0.372±0.02 0.261±0.01 0.754±0.04 0.209±0.01

ถ@วเขยว 2.682±0.13 0.421±0.02 0.045±0.01 nd 0.015±0.01

ราขาว nd 0.451±0.02 nd 2.179±0.11 0.000

Brewer's Yeast 4.95±0.25 0.466±0.02 0.179±0.01 nd 0.034±0.01

เมลดดอกทานตะวน nd 0.54±0.03 0.227±0.01 1.006±0.05 0.108±0.01

ถ@วลสง 2.556±0.13 0.596±0.03 0.313±0.02 0.67±0.03 0.257±0.01

ถ@วดา nd 0.555±0.03 0.347±0.02 nd 0.235±0.01

สาหรายไสไก 1.257±0.06 0.559±0.03 0.488±0.02 0.377±0.02 0.794±0.04

ถ@วแดงหลวง 3.101±0.16 0.544±0.03 0.19±0.01 nd 0.093±0.01

กากถ@วเหลอง 0.587±0.03 0.619±0.03 0.451±0.02 1.089±0.05 0.321±0.02

มลสกรท@ผานการหมกแบบไรอากาศ 0.754±0.04 0.652±0.03 0.38±0.02 0.335±0.02 0.291±0.01

ปลายขาว nd 0.756±0.04 0.321±0.02 nd 0.313±0.02

36

ผลการศกษาเอนไซมยอยอาหาร พบวา เอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน สามารถยอยคารโบไฮเดรตสงสดในบรเวอรยสต และรองลงมาเปน ถวลสง และ ถวเขยว ในขณะท ความสามารถในการยอยโปรตนสงสดในปลายขาว และ รองลงมาเปนมลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ กากถวเหลอง และ ถวลสง ตามลาดบ

ในขณะทเอนไซมยอยอาหารจากปลานลเตมวย พบวา เอนไซมจากกระเพาะอาหารยอยสาหรายไสไกไดดทสด ทสด รองลงมา คอ กากถวเหลอง และ มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ สวนเอนไซมยอยอาหารจากลาไสปลานลเตมวย พบวา ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต พบสงสดในกากนมถวเหลอง รองลงมาเปน ราขาว กากถวเหลองตามลาดบ และสามารถยอยโปรตนไดสงสดในสาหรายไสไก รองลงมาเปน กากถวเหลอง และ ถวลสงเปนลาดบ จากผลการทดลองทได พบวา สามารถแยกวตถดบอาหารเปนกลมยอยได 2 กลม คอ กลมทเปนวตถดบอาหาร และ กลมวตถดบเสรมในทองถน และ พบวา วตถดบเสรมในทองถนทเหมาะสมในการนามาเปนวตถดบในการทดลองน คอ ถวลสง เพราะ ผลการทดลองทไดมคาความสามารถในการยอยโดยเอนไซมยอยอาหารปลานลวยออน และ เตมวย ไดด

วจารณผลการทดลอง

การศกษาประสทธภาพการยอยวตถดบพนบานเพอการพฒนาสตรอาหารเลยงปลานลแบบลดตนทนและเปนอาหารปลอดภย โดยใชเทคนค in vitro digestibility ซ งเทคนคน มขอด คอ สะดวก ใชเวลานอย คาใชจายไมแพง สามารถเลอกใชวตถดบทสตวสามารถใชประโยชนไดอยางแทจรง สามารถนามาประยกตใชในการศกษาวตถดบอาหาร และ การยอยได โดย ตรวจสอบการยอยคารโบไฮเดรต และ โปรตน ดวยวธการตรวจสอบคารโบไฮเดรตโดยการวดคาน าตาล

maltose และ การตรวจสอบโปรตนโดยการว ดคากรดอะมโน DL-Alanine จากการศกษา ความสามารถในการยอยวตถดบอาหารจานวน 15 ชนด คอ กากนมถวเหลอง สาหรายสไปรลนา ปลาปน (CP53 เปอรเซนต) ใบกระถนปน ถวเขยว ราขาว บรเวอรยสต เมลดดอกทานตะวน ถวลสง ถวดา สาหรายไสไก ถวแดงหลวง กากถวเหลอง มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ และปลายขาว ดวยเอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน และ เตมวย ผลการทดลอง พบวา เอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน สามารถยอยคารโบไฮเดรตในบรเวอรยสตไดดทสด และสามารถยอยโปรตนในปลายขาวไดดทสด เอนไซมยอยอาหารจากลาไสปลาเตมวย พบวาสามารถยอยคารโบไฮเดรตในกากนมถวเหลองไดดทสด และสามารถยอยโปรตนในสาหรายไสไกไดดทสด สวนเอนไซมจากกระเพาะอาหารยอยสาหรายไสไกไดดทสด

สอดคลองกบงานวจยของยทธนา และ คณะ, 2550 ศกษาความสามารถในการยอยอาหารของเอนไซมทมาจาก เฮพาโตแพนเครยส กระเพาะและ ลาไส ของกงขาว กงกามกราม และ กงกลาดา ในการยอยวตถดบอาหาร จานวน 12 ชนด พบวา วตถดบอาหารทกงยอยไดด คอ ปลายขาว wheat gluten Spirulina sp. และ ยสต เชนเดยวกบการศกษาของ Thongprajukaew et al. (2011) ไดศกษาความสามารถในการยอยอาหารโดยเอนไซมยอยอาหารในปลากดวยรน อาหารทใชในการทดลองเปนอาหารผานรงสแกมมาทระดบ 20 40 60 และ 80 kGy และอาหารทผานไมโครเวฟ 4 8 12 16 และ 20 นาท และอาหารชดควบคม ซ งการศกษาคร งน จะครวจสอบคาความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต เทยบกบสารมาตรฐานคอ มอลโตส กบ ความสามารถในการยอยโปรตนเทยบกบสารมาตรฐานคอ DL-อะลานน โดยใชวธยอยในหลอดทดลอง ผลการทดลอง พบวา ความสามารถในการยอยโปรตนในอาหารทกชดทดลองไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ในขณะทความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรตในอาหารทผานไมโครเวฟ 8 นาท ใหผลการยอยคารโบไฮเดรตสงทสด และมความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต จากผลการศกษาจงเปนการคดเลอกสตรอาหารเพอใชในการทดลองเร องอาหารทเหมาะสมตอการเล ยงปลากดวยรน

38

Pavasovic et al. (2007) ไดศกษาถงศกยภาพของวตถดบอาหาร คอ ปลาปน กระดกปน ไกบด ถวเหลองปน คาโนลา ถวลปน และ บรเวอรยสต เพอเปนอาหารสาหรบกงกามแดง โดยใชวตถดบแตละตวในสตรอาหาร 30% และศกษาการยอยรวมถงสมประสทธe การยอย และ คากจกรรมการทางานของเอนไซม ควบคกนไปดวย การศกษา พบวา อาหารทมถวเหลองปน มคาการยอยสงทสด ในขณะทกระดกปนในคาการยอยตาทสด ผลโดยรวมทงทงหมด พบวา คาโปรตนรวมในพชมสงกวาในสตวอยางมนยสาคญ สวนการศกษาเร องกจกรรมการทางานของเอนไซม โปรตเอส อะไมเลส เซลลเลส และ ไลเปส พบวา เอนไซมในกลมคารโบไฮเดรท และไลเปส มคากจกรรมการทางานในพชสงกวาในสตว

Aslaksen et al. (2007) ศกษาแหลงของโปรตนจากพช และ/หรอ คารโบไฮเดรทจากพช แตกตางกน 10 ชนด ตอการเล ยงปลาแซลมอนในน าทะเล ในสตรอาหารพนฐานประกอบดวย ปลาปน ถวfaba กากดาวเรอง และ กากขาวสาล เปนแหลงของโปรตน และ คารโบไฮเดรท สวนวตถดบทใชในการทดลอง คอ โปรตนขาวโพด กากถวเหลองไมมไขมน ดอกทานตะวนไมมไขมน ถวลปนกระเทาะเปลอก เมลดของตนเรพ ถวfabaทงเมลด ถวfabaทกะเทาะเปลอก ขาวสาล และ ขาวโอต โดยแทนทในอาหาร 14-24% ซ งตองมการทาใหสตรอาหารสมดล และสตรอาหารควบคม ประกอบดวย ปลาปน แปงสาล เซลลโลส และ น ามนปลา ผลการทดลอง พบวา มพชหลายชนดทมศกยภาพทจะนามาใชเปนวตถดบอาหารสตว เชน ถวfaba ซ งสามารถนามาใชในการทดแทนปลาปนบางสวนไดในการเลยงปลาแซลมอน

ดานการยอยอาหารโดยใชเอนไซมยอยอาหาร พบวา การศกษา in vitro digestibility จนทกานต (2550) ไดทดสอบประสทธภาพการยอยคารโบไฮเดรตของเอนไซมอะไมเลสและโปรตเนส พบวาเอนไซมอะไมเลสและโปรตเนสสามารถยอยเนอหอย Corbicula sp. ไดด เนองจากสมพนธกบการทหอยเปนอาหารหลกของปลาสวายหน การศกษาประสทธภาพการยอยอาหารไดมงเนนไปทประสทธภาพการยอยโปรตนและคารโบไฮเดรตมากกวาไขมน เนองจากปจจยสาคญในการเจรญเตบโตของปลาคอสารอาหารประเภทคารโบไฮเดรตเพอใชเปนแหลงพลงงานและสารอาหารประเภทโปรตนเพอการสรางและซอมแซมเนอเยอทสกหรอ ในขณะทไขมนถอเปนแหลงพลงงานสารอง เอนไซมโปรตเนสทสาคญคอเอนไซมทรปซน เนองจากเปนปจจยสาคญอนดบแรกทมผลตอประสทธภาพการเปลยนอาหารเปนเนอ (feed conversion efficiency; FCE) และอตราการเจรญเตบโตจาเพาะ (specific growth rate;SGR) มการศกษาการทดสอบประสทธภาพการยอยโปรตนในสตรอาหาร 6 ชนดโดยวธ 6-trinitrobenzenesulfonate (TNBS) ทมแหลงโปรตนประกอบดวยปลาปน กากถวเหลอง ปลาหมกปน พบวาประสทธภาพการยอยโปรตนในอาหารทง 6 ชนดไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญ (Divakaran et al., 2004) แต

39

เมอนาไปทดลองเล ยงจรงพบวาสตรอาหารทมกากถวเหลองมากขนทาใหประสทธภาพการยอยดขน (Divakaran et al., 2000) สวนการศกษา isozymes ของเอนไซมทรปซนทสกดจากไสตงของปลาแซลมอน Salmo salar L พบวามบทบาทสาคญตอกระบวนการยอยอาหารในชวงทมการเจรญเตบโต สวนเอนไซมไคโมทรปซนมบทบาทสาคญในชวงอดอาหาร (Rungruangsak-Torrissen et al., 2002)

งานวจยของ Gonzalez-Felix et al. (2010) ไดศกษาการปรบปรงสตรอาหารสาหรบเล ยงปลานล โดยพฒนาสตรอาหารทมแหลงโปรตนจากพชในทองถนมาทดแทนปลาปน และศกษาการเลยงจรงและประสทธภาพการยอยอาหารในระบบการเลยงแบบปดทมการหมนเวยนน า โดยกาหนดใหสตรอาหารทใชมเปอรเซนตโปรตน 30 เปอรเซนต และตรวจสอบคณคาทางโภชนาการของอาหารทกสตร ผลการศกษา พบวา สตรอาหารทมปลาปน 11 และ 22 เปอรเซนต มนาหนกสดทายทสงแตกตางอยางมนยสาคญกบชดการทดลองอน เมอเปรยบเทยบการเจรญเตบโตกบการศกษาประสทธภาพการยอยอาหารมคาใกลเคยงกนในสตรอาหารทมปลาปน 22 และ 11 เปอรเซนต แตมความสมพนธกนตามาก (r2 = 0.67) ผลของการศกษาแสดงใหเหนถงความเปนไปไดในการลดปรมาณของปลาปนในอาหารเล ยงปลานล และ สามารถใชแหลงโปรตนจากพชในทองถนมาปรบปรงสตรอาหารเลยงปลานล

Hillestad et al. (1999) ศกษาการยอยอาหารในอาหารสาเรจรปสาหรบเล ยงปลาแซลมอน โดยเปรยบเทยบการชะของตวตรวจวดในวตถดบอาหารและความชนทเหมาะสมทใช โดยใช La2O3 เปนตวจบอาหาร และมตวตรวจวดสองตว คอ Y2O3 และ Cr2O3 ผลการทดลอง พบวา การชะทนอยทสด คอ ใช อลจเนต 2% ทระดบนาะดบนา 35% คาสมประสทธe การยอยในการทดลองทงสองชด คอ ชดทเปนอาหารทขายในทองตลาด และ อาหารจม พบวา มความแตกตางกน คอ ชดของอาหารจมมคานอยกวา ซ งจากการศกษาในคร งน สรปไดวา อาหารจมมความเหมาะสมสาหรบการเลยงปลาแซลมอนมากกวา

Perera et al. (2010) ไดศกษาความสามารถในการยอยโปรตนในหลอดทดลองของเอนไซมยอยอาหารของลอบสเตอร และ การศกษาศกยภาพของการยอยโปรตนโดยดรปแบบการยอยของเอนไซมทรปซน โดยใชเซลลยอยอาหารจาลองทดดแปลงมาจากวธการของ Gauthier et al. (1982) ทาการยอยวตถดบ 5 ชนด คอ หมกปน ปลาแมคเคอเรลปน ปลาแฮรงปน กากถวเหลอง และ ถวเหลอง ในโถทดลอง และใชเอนไซมทรปซน 3 แบบในการยอย และใช L-ลวซน เปนสารมาตรฐาน ผลการทดลอง พบวา ทรปซนชนด a ยอยหมกปน และ ปลาแมคเคอเรลปน ไดสงทสดและแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ในขณะทกาดทดลองทสองไดทาการหาขนาดของโปรตนท

40

ยอยจากเอนไซมยอยอาหารของลอบสเตอรในวตถดบอาหาร พบวา ทงสามรปแบบของเอนไซมยอยอาหารไมมความแตกตางกนในวตถดบแตละตว

เทคนค in vitro digestibility มขอดสาหรบผผลตอาหารหรอโรงงานผลตอาหาร สามารถตรวจสอบประสทธภาพการใชประโยชนของอาหารตรวจสอบกรรมวธการผลต ปรบปรงวตถดบราคาถกใหเปนแหลงวตถดบอาหารทด สาหรบเกษตรกร สามารถตรวจสอบเพอคดเลอกอาหารทมจาหนายในทองตลาด พฒนาสตรอาหารทเหมาะสมกบศกยภาพการยอยของสตว

สรปผลการวจย

สรปผลการศกษาเอนไซมยอยอาหาร พบวา เอนไซมยอยอาหารจากปลานลวยออน สามารถยอยคารโบไฮเดรตสงสดในบรเวอรยสต และรองลงมาเปน ถวลสง และ ถวเขยว ในขณะท ความสามารถในการยอยโปรตนสงสดในปลายขาว และ รองลงมาเปนมลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ กากถวเหลอง และ ถวลสง ตามลาดบ สวนเอนไซมยอยอาหารจากปลานลเตมวย พบวา เอนไซมจากกระเพาะอาหารยอยสาหรายไสไกไดดทสด ทสด รองลงมา คอ กากถวเหลอง และ มลสกรทผานการหมกแบบไรอากาศ สวนเอนไซมยอยอาหารจากลาไสปลานลเตมว ย พบวา ความสามารถในการยอยคารโบไฮเดรต พบสงสดในกากนมถวเหลอง รองลงมาเปน ราขาว กากถวเหลองตามลาดบ และสามารถยอยโปรตนไดสงสดในสาหรายไสไก รองลงมาเปน กากถวเหลอง และ ถวลสงเปนลาดบ จากผลการทดลองทได พบวา สามารถแยกวตถดบอาหารเปนกลมยอยได 2 กลม คอ กลมทเปนวตถดบอาหาร และ กลมวตถดบเสรมในทองถน และ พบวา วตถดบเสรมในทองถนทเหมาะสมในการนามาเปนวตถดบในการทดลองน คอ ถวลสง เพราะ ผลการทดลองทไดมคาความสามารถในการยอยโดยเอนไซมยอยอาหารปลานลวยออน และ เตมวย ไดด

บรรณานกรม กรมประมง. 2554. การเพาะเลยงปลานลในบอดน . [ระบบออนไลน]. แหลงทมา

http://gms.oae.go.th/Z_Show.asp?ArticleID=198 (15 ตลาคม 2553). กองวตถดบอาหารสตว. 2553. วตถดบอาหารสตว. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.dld.go .th/nutrition/exhibision/feed_stuff/nutrition.htm (15 ตลาคม 2553). จรญโรจน จนทรศร เทวา ฉวงรมย สขม สขเกษม วระพงษ อดรไสว และ ชยกระมล คาเมอง

2552. การผลตกระถนปนสงจาหนายโรงงานอาหารสตวสาหรบเกษตรกรรายยอย

ในพนท&จงหวดนครราชสมา. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.gotoknow. org/blogs/posts/243003 (15 ตลาคม 2553). จนทกานต นชสข. 2550. การพฒนาสตรอาหารโดยใชเทคโนโลยทางเอนไซมยอยอาหารเพ&อการ

เพาะเลยงปลาสวายหน Helicophagus leptorhynchus Ng & Kottelat. 2000. วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 146 น.

เจษฎา อสเหาะ. 2549. อาหารและการใหอาหารสตวนา. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา

http://courseware.rmutl.ac.th/courses/108/unit000.html (15 ตลาคม 2553). นวฒ หวงชย. 2549. โภชนาศาสตรสตวนา. เชยงใหม: คณะเทคโนโลยการประมงและทรพยากร

ทางน^า มหาวทยาลยแมโจ. 226 หนา. พนทพา พงษเพยจนทร. 2539. หลกการอาหารสตว 2. เชยงใหม:ภาควชาสตวศาสตร คณะ

เกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. ยทธนา เอยดนอย อรณ องคกล อทยวรรณ โกวทวท และ สรยน ธญกจจานกจ. 2550. คณลกษณะ

และประสทธภาพของเอนไซมยอยอาหารในกงกลาดา Penaeus monodon, กงขาว Peneus vannamei, และกงกามกราม Macrobrachium rosenbergii. วารสารวจย

เทคโนโลยการประมง 1(2):248-260. วรพงศ วฒพนธชย. 2536 . อาหารปลา. ชลบร:ภาควชาวารชศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลย

บรพา. 216 น. เสนห ผลประสทธe . 2552. เทคโนโลยกบการประมง. วารสารเทคโนโลยชาวบาน (454):100-102. Aslaksen, M.A., Kraugerud, O.F., Penn, M., Svihus, B., Denstadli, V., Jørgensen, H.Y.,

Hillestad, M., Krogdahl, Å. and Storebakken, T. 2007. Screening of nutrient digestibilities and intestinal pathologies in Atlantic salmon, Salmo salar, fed diets with legumes, oilseeds, or cereals. Aquaculture 272:541–555.

42

Cousin, B., Bascands-Viguerie, N., Kassis, N., Nibbelink, M., Ambid, L., Casteilla, L. and Penicaud, L. 1996. Cellular changes during cold acclimatation in adipose tissues. J. Cell Physiol. 167:285-289.

Divakaran, S., Forster, I.P. and Velasco, M. 2004. Limitations on the use of shrimp Litopenaeus

vannamei midgut gland extraxt for the measurement of in vitro protein digestibility. Aquaculture 239: 323-329.

Fernandez, I., Moyano, F.J., Diaz, M. and Martinez, T. 2001. Characterization of α-amylase activity in five species of Mediterranean sparid fishes (Sparidae, teleostei). Journal of Experimental Marine Biology and Ecology 262: 1-12.

Gonzalez-Felix, M.L., Perez-Velazquez, M., Villaba-Villalba, A.G., Civera-Cerecedo, R., Ezquerra, J.M. and Goytortua-Bores, E. 2010. Tailoring a diet for Nile Tilapia (Oreochromis niloticus) culture in Northwest Mexico. Journal of Marine

Science and Technology 18(5): 674-681. Hansen, A., Rosenlund, G., Karlsen, O., Koppe, W. and Hemre, G. 2007. Total replacement of

fish meal with plant proteins in diets for Atlantic cod (Gadus morhua L.)- Effects on growth and protein retention. Aquaculture 272: 599-611.

Hillestad, M., Asgard, T., Berge, G.M., 1999. Determination of digestibility of commercial salmon feeds. Aquaculture, 179: 81–94.

Lovell, R.T. 1989. Nutrition and feeding of fish. New York:Van Nostrand Reinhold. 260 p. Nieto-López, M., Tapia-Salazar, M. and Ricque-Marie, D. 2011. Digestibility of different

wheat products in white shrimp Litopenaeus vannamei juveniles. Aquaculture 319 (3-4): 369-376.

Øverland, M., Sørensen, M., Storebakken, T., Penn, M., Krogdahl, Å. and Skrede, A. 2009. Pea protein concentrate substituting fish meal or soybean meal in diets for Atlantic

salmon (Salmo salar)—Effect on growth performance, nutrient digestibility, carcass composition, gut health, and physical feed quality. Aquaculture, 288: 305–311.

Pavasovic, M., Richardson, N.A., Anderson, A.J., Mann, D. and Mather, P.B. 2004. Effect of pH, temperature and diet on digestive enzyme profiles in the mud crab, Scylla

serrata. Aquaculture 242: 641-654.

43

Perera, E., Rodríguez-Viera, L., Rodríguez-Casariego, J., Fraga, I., Carrillo, O., Martínez-Rodríguez, G. and Mancera, J. M. 2012. Dietary protein quality differentially regulates trypsin enzymes at the secretion and transcription level in Panulirus

argus by distinct signaling pathways. The Journal of Experimental Biology 215: 853-862.

Rungruangsak-Torissen, K., Rustad, A., Sunde, J., Eiane, S.A., Jensen, H.B., Opstvedt, J., Nygard, E., Samuelsen, T.A., Mundheim, H., Luzzana, U. and Venturini, G. 2002. In vitro digestibility based on fish crude enzyme extract for orediction of feed quality in growth trail. Journal of the Science of Food and Agriculture 82: 644.654.

Smith, R .R. 1980. Nutritional bioenergetics in fish: In Fish Feed Technology, Aquaculture Development and Coordination Program. UNDP/FAO. 21-28p. Smith, I. R., Withers, K. and Billingsley, J. 2007. Maintaining the Ancient Bunya Tree

(Araucaria bidwillii Hook.) - Dispersal and Mast Years. Presentation given at the 5th Southern Connection Conference, Adelaide, South Australia, 21-25th January 2007.

Terrazas-Fierro, M., Civera-Cerecedo, R., Ibarra-Mart´ınez, L., Goytort´ua-Bores, E., Herrera-Andrade, M.and Reyes-Becerra, A. 2010. Apparent digestibility of drymatter, protein, and essential amino acid in marine feedstuffsfor juvenile whiteleg shrimp Litopenaeus vannamei. Aquaculture 308:166–173.

Thongprajukaew, K.,Kovitvadhi, U.,Kovitvadhi,S., Somsueb, P., and Rungruangsak-Torrissen, K. 2011. Effects of different modified diets on growth, digestive enzyme activities and muscle compositions injuvenile Siamese fighting fish (Betta splendens Regan, 1910).Aquaculture. 322–323(1):1–9.

Wee, K. L. 1992. An overview of fish digestibility physiology and the relevance to the formulation of artificial fish feed. p. 17-27. In Allan, G.L. and Dall, W. (editors), Proceeding Aquaculture Nutrition workshop. 15-17 April 1991. Australia: Salamander Bay.

44

Zhang, W., Liu, S., Wang, Y., Zheng, L., Liu, F., Han, X., Ren, Y., Long, Q., Zhao, Z., Jiang, L. and Wana, J. 2010. A study of the in vitro protein digestibility of indica and japonica cultivars. Food Chemistry, 122:1199–1204.

ภาคผนวก

การเขารวมนาเสนอผลงานทางวชาการ

นาเสนอผลงานทางวชาการภาคโปสเตอร เรอง digestibility by using enzymes eงานประชมวชาการ วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต Technology of Thailand)

ภาพผนวก 1 โปสเตอร เรอง extracted from nile tilapia

นาเสนอผลงานทางวชาการภาคโปสเตอร เรอง “The efficiency of rawusing enzymes extracted from Nile tilapia” ระหวางวนท 19

งานประชมวชาการ วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (38th Congress on Science and Technology of Thailand) ณ โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม

โปสเตอร เรอง “The efficiency of raw materials digestibility by extracted from nile tilapia”

efficiency of raw materials 19 – 21 ตลาคม 2555 ใน

Congress on Science and

raw materials digestibility by using enzymes

นาเสนอผลงานทางวชาการภาคบรรยาย เร อง“ความสามารถในการยอยไดของวตถดบอาหารเมอใชเอนไซมยอยอาหารของปลานล” ในงานประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม ครW งท 3 วนท 23 พฤศจกายน 2555 ณ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม

ภาพผนวก 2 ผลงานทางวชาการภาคบรรยาย เรอง“ความสามารถในการยอยไดของวตถดบ อาหารเมอใชเอนไซมยอยอาหารของปลานล”

ตพมพผลงานทางวชาการเรองใชเอนไซมยอยอาหารของปลานลมหาวทยาลยเชยงใหม ครW งท

ภาพผนวก 3 ตพมพผลงานทางวชาการเรอง เอนไซมยอยอาหารของปลานล

ตพมพผลงานทางวชาการเรอง“ความสามารถในการยอยไดของวตถดบอาหารเมอใชเอนไซมยอยอาหารของปลานล” ในวารสารงานประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม ครW งท 3

ตพมพผลงานทางวชาการเรอง“ความสามารถในการยอยไดของวตถดบอาหารเมอใชเอนไซมยอยอาหารของปลานล

ความสามารถในการยอยไดของวตถดบอาหารเมอในวารสารงานประชมเสนอผลงานวจยระดบบณฑตศกษา

ความสามารถในการยอยไดของวตถดบอาหารเมอใช