โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม...

19
วารสารปัญญาภ วัฒน์ ปท ่ 5 ฉบับพ เศษ ประจ�ำเด อนพฤษภำคม 2557 280 ผ่านการรับรองคุณภาพจาก TCI (กลุ ่มที่ 1) สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ โทรทัศน์ด ทัล: ประโยชน์ต่อผู ้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และผลกระทบต่อสังคม DIGITAL TELEVISION: BENEFITS TO VIEWERS, TELEVISION INDUSTRY AND SOCIAL IMPACT IN THAILAND ศุภศ ลป์ กุลจ ตต์เจ อวงศ์ 1 บทคัดย่อ โทรทัศน์ดิจิทัลเป็นการส่งสัญญาณภาพและเสียงในระบบดิจิทัลที่มีประสิทธิภาพสูง ซึ่งส่งผลให้ผู้ชมได้รับ ประโยชน์ในด้านต่างๆ เช่น ภาพและเสียงมีคุณภาพสูงขึ้น มีช่องรายการในการรับชมมากขึ้น และสนับสนุนให้คนพิการ เข้าถึงข้อมูลข่าวสาร เป็นต้น รวมทั้งยังสร้างประโยชน์ให้กับอุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย เช่น ประหยัดพลังงานในการ ส่งสัญญาณลดสภาพกึ่งผูกขาดของอุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย สร้างมาตรฐานการรับชมในระดับสากล และช่วยกระตุ ้น เศรษฐกิจและการลงทุนภายในประเทศ อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอาจส่งผลกระทบต่อสังคมได้ เช่น ปริมาณของขยะอิเล็กทรอนิกส์มีจ�านวนเพิ่มสูงขึ้น การควบคุมการด�าเนินงานของผู้ประกอบการโทรทัศน์มีความยาก ล�าบากมากขึ้น และกล่องแปลงสัญญาณอาจไม่ได้มาตรฐาน เป็นต้น ค�าส�าคัญ : โทรทัศน์ดิจิทัล ผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย ผลกระทบต่อสังคม Abstract Digital television is to transmit visual and audio signal in digital system with high efficiency. This would enable viewers to receive various benefits. For example, it would have better vision and sound and promote handicapped people to have access to information. It would also create benefits to television industry in Thailand. For example, it would save the energy in transmitting signal and reducing the monopoly of Thai television and create viewing standard in the universal level and stimulate economy and investment in the country. However, the changes might affect the society. For example, the amount of electronic garbage would increase. The control of the work operation of television business operators would be more difficult and the signal converting box (Set top box) might meet the standard etc. Keyword : Digital television, viewer, television industry of Thailand, social impact 1 อาจารย์ประจ�าคณะศิลปศาสตร์ สาขาวิชาการสื่อสาร (นิเทศศาสตร์) มหาวิทยาลัยนานาชาติแสตมฟอร์ด E-Mail: [email protected]

Transcript of โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม...

Page 1: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557280

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

โทรทศนดจทล: ประโยชนตอผชม อตสาหกรรมโทรทศนไทย และผลกระทบตอสงคม

DIGITAL TELEVISION: BENEFITS TO VIEWERS, TELEVISION INDUSTRY AND SOCIAL IMPACT IN THAILAND

ศภศลป กลจตตเจอวงศ1

บทคดยอ โทรทศนดจทลเปนการสงสญญาณภาพและเสยงในระบบดจทลทมประสทธภาพสง ซงสงผลใหผชมไดรบ

ประโยชนในดานตางๆ เชน ภาพและเสยงมคณภาพสงขน มชองรายการในการรบชมมากขน และสนบสนนใหคนพการ

เขาถงขอมลขาวสาร เปนตน รวมทงยงสรางประโยชนใหกบอตสาหกรรมโทรทศนไทย เชน ประหยดพลงงานในการ

สงสญญาณลดสภาพกงผกขาดของอตสาหกรรมโทรทศนไทย สรางมาตรฐานการรบชมในระดบสากล และชวยกระตน

เศรษฐกจและการลงทนภายในประเทศ อยางไรกตาม การเปลยนแปลงทเกดขนอาจสงผลกระทบตอสงคมได เชน

ปรมาณของขยะอเลกทรอนกสมจ�านวนเพมสงขน การควบคมการด�าเนนงานของผประกอบการโทรทศนมความยาก

ล�าบากมากขน และกลองแปลงสญญาณอาจไมไดมาตรฐาน เปนตน

ค�าส�าคญ : โทรทศนดจทล ผชม อตสาหกรรมโทรทศนไทย ผลกระทบตอสงคม

Abstract Digital television is to transmit visual and audio signal in digital system with high efficiency.

This would enable viewers to receive various benefits. For example, it would have better vision

and sound and promote handicapped people to have access to information. It would also create

benefits to television industry in Thailand. For example, it would save the energy in transmitting

signal and reducing the monopoly of Thai television and create viewing standard in the universal

level and stimulate economy and investment in the country. However, the changes might affect

the society. For example, the amount of electronic garbage would increase. The control of the

work operation of television business operators would be more difficult and the signal converting

box (Set top box) might meet the standard etc.

Keyword : Digital television, viewer, television industry of Thailand, social impact

1 อาจารยประจ�าคณะศลปศาสตร สาขาวชาการสอสาร (นเทศศาสตร) มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด E-Mail: [email protected]

Page 2: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 281

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

บทน�า ปจจบนสอโทรทศนประเภทรบชมฟร (Free TV)

ในประเทศไทย มการออกอากาศดวยวธการสงผานคลน

ความถใน “ระบบภาคพนดน” หรอ “Terrestrial

Television” และสงไปยงเครองรบโทรทศนตามบานเรอน

ของผชมทใชวธการรบสญญาณโดยเสาอากาศทอยบน

หลงคาบานหรอทเรยกวา เสาหนวดกง ความคมชด

ของภาพจงขนอยกบระยะหางระหวางเครองรบกบเครอง

สงสญญาณ และสงกดขวางระหวางระยะทางในการสง

คลนความถ เชน อาคารสง ตนไมใหญ เปนตน ลกษณะ

การออกอากาศในลกษณะนสามารถเรยกอกอยางวา

“ระบบอนาลอก” (Analog System)

อยางไรกตาม ประเทศไทยก�าลงจะเขาส การ

เปลยนแปลงในอตสาหกรรมสอโทรทศนอกครง เมอ

คณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการโทรทศนและ

กจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) ไดเรมวางโครงการ

ประมลคลนโทรทศนระบบดจทล ซงจะท�าใหประชาชน

สามารถรบชมโทรทศนประเภทฟรทวไดมากถง 48 ชอง

โดยแบงเปน 1) บรการสาธารณะ แบบความคมชด

มาตรฐานปกต (Standard Definition) จ�านวน 12 ชอง

2) บรการชมชน แบบความคมชดมาตรฐานปกต

(Standard Definition) จ�านวน 12 ชอง และ 3) บรการ

ทางธรกจ 24 ชอง ซงประกอบไปดวย รายการเดก

เยาวชน และครอบครว แบบความคมชดมาตรฐานปกต

(Standard Definition) จ�านวน 3 ชอง รายการขาวสาร

หรอสาระ แบบความคมชดมาตรฐานปกต (Standard

Definition) จ�านวน 7 ชอง รายการทวไปแบบความคมชด

มาตรฐานปกต (Standard Definition) จ�านวน 7 ชอง

และรายการทวไปแบบความคมชดมาตรฐานสง (High

Definition) จ�านวน 7 ชองซง กสทช. คาดวาจะใชเวลา

ประมาณ 8 ป หรอประมาณปพ.ศ. 2563 จะสามารถ

ใชโทรทศนระบบดจทลไดทวประเทศ และยกเลกระบบ

การออกอากาศแบบอนาลอกอยางสนเชง

ชองรายการบรการสาธารณะ

12 ชองระดบชาต

3 ชองรายการเดก เยาวชนและครอบครว

7 ชองรายการขาวสารและสาระ

7 ชองรายการทวไป (SD)

7 ชองรายการทวไป (HD)

โทรทศนระบบดจทล 48 ชอง

ชองรายการบรการชมชน

12 ชองแตละเขตบรการ

ชองรายการบรการทางธรกจ

24 ชองระดบชาต

รปท 1: ชองรายการโทรทศนระบบดจทล

ทมา: ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต (2556)

Page 3: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557282

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

นท ศกลรตน (2556: 1) รองประธาน กสทช. และ

ประธานคณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการ

โทรทศน (กสท.) ไดอธบายวา โทรทศนดจทล คอ

การสงเสยงและภาพสญญาณดจทลทเปนรหสทม

ประสทธภาพสง ทงความคมชดของภาพและเสยงจะม

ความสมจรงมากขน แตกตางจากโทรทศนอนาลอก

ในปจจบน ซงไมสามารถรบประกนคณภาพสญญาณได

สาเหตส�าคญของการเปลยนผานจากโทรทศน

ระบบอนาลอกส โทรทศนระบบดจทลเปนเพราะวา

หลายประเทศทวโลกไดท�าการเปลยนเปนโทรทศน

ระบบดจทลมาหลายปแลว ซงเปนการเปลยนแปลงตาม

เทคโนโลยทไดพฒนาขน หากประเทศไทยยงไมมการ

เปลยนแปลง อาจท�าใหระบบการแพรภาพทางโทรทศน

ไมอยในระดบมาตรฐานเดยวกบสากล อกทงเทคโนโลย

และอปกรณตางๆ ในระบบอนาลอกจะมผผลตนอยลง

และมราคาสงขน ซงในปพ.ศ. 2556 เปนปทแหงการเรม

ทดสอบการออกอากาศการรบ-สงสญญาณโทรทศนระบบ

อนาลอกเปนระบบดจทล โดยระหวางการออกอากาศนน

ผชมสามารถรบชมรายการโทรทศนไดตามปกต เพราะ

จะเปนการเปลยนผานแบบคขนาน ทงระบบดจทลและ

ระบบอนาลอก ชองรายการตางๆ จะคงอยประจ�าสถาน

ตามปกตจนกวาการเปลยนแปลงเปนระบบดจทลจะ

สมบรณ ซง กสทช.คาดวาประมาณป พ.ศ. 2563 ผชม

จะสามารถรบชมโทรทศนระบบดจทลไดทกครวเรอน

อยางไรกตามการเปลยนแปลงดงกลาวสงผลใหผม

สวนไดสวนเสยเปนจ�านวนมากไดรบผลกระทบทเกดขน

เพราะสอโทรทศนเปนสอทอยคกบสงคมไทยมานานและ

สามารถเขาถงไดทกครวเรอนของประเทศ การเปลยนแปลง

ในครงนผมสวนไดสวนเสยจะไดประโยชน หรอไดรบ

ผลกระทบในดานใดบาง ผเขยนไดวเคราะหไวเปนประเดน

ดงน

1. ดานผชม ปจจบนประเทศไทยมครวเรอนทรบชมสอโทรทศน

ประมาณ 22 ลานครวเรอน หรอคดเปน 64.4 ลานคน

ของประชากรทวประเทศ โดยสอโทรทศนภาคพนดน

ระบบอนาลอก ถอเปนสอหลกทผชมเขาถงและรบชม

โดยแบงเปนกรงเทพมหานคร จ�านวน 9.7 ลานคน คดเปน

รอยละ 15 ของจ�านวนประชากร และพนทในเขตเมอง

จ�านวน 14.2 ลานคน คดเปนรอยละ 22.1 ของจ�านวน

ประชากร และพนทชนบท จ�านวน 40.7 ลานคน คดเปน

รอยละ 62.9 ของจ�านวนประชากร (หนงสอพมพ ASTV

ผจดการออนไลน ฉบบวนท 31 พฤษภาคม 2556) สถต

ดงกลาวสะทอนใหเหนวาสอโทรทศนเปนสอหลกของ

ผชมทวประเทศ การเปลยนแปลงทเกดขนยอมสงผลตอ

ผชมโดยตรงเปนจ�านวนมาก ผเขยนไดสรปประโยชนท

ผชมจะไดรบดงน

1.1 ผชมจะไดรบชมรายการทมคณภาพความ

คมชดของภาพและเสยงดขน โทรทศนดจทลจะแพรภาพ

ในอตราสวน 16:9 (ยาว 16 นวกวาง 9 นว) มลกษณะ

เปนสเหลยมผนผา ซงแตกตางจากเดมทแพรภาพใน

อตราสวน 4:3 (ยาว 4 นวกวาง 3 นว) มลกษณะเปน

สเหลยมจตรส ซงจะมความสมจรงมากขน อกทงคณภาพ

ของภาพจะใหความคมชดของภาพอยในระดบสงสด

หรอ “Full High Definition” (Full HD) หรอมความ

ละเอยดเทากบ 1920 x 1080 Pixels และมอตราสวน

ภาพทเคลอนไหว (Frame Rate) ใน 1 วนาทเทากบ

60 ภาพ/1 วนาท และสามารถพฒนาระบบความคมชด

สงในระบบ 3 มต (3D) และการรบชมขณะเคลอนท

(TV-on-Mobile) อกทงการสงสญญาณในระบบดจทล

จะไมมปญหาเรองสญญาณรบกวน หรอสญญาณสะทอน

จากสงรบกวนภายนอก เชน อาคารสง ตนไมใหญ ฯลฯ

ท�าใหภาพมความคมชด ไมเกดภาพซอน หรอภาพลม

ในขณะทโทรทศนภาคพนดนในปจจบนจะมการออก

อากาศดวยระบบอนาลอก (Analog) ซงมความคมชด

ของภาพอยในระดบปกต หรอ “Standard Definition”

(SD) หรอมความละเอยดเทากบ 704 x 480 Pixels

และมอตราสวนภาพทเคลอนไหวใน 1 วนาทเทากบ

25 ภาพ/1 วนาท เทานน ในสวนของเสยงนนโทรทศน

ดจทล จะเปนระบบเสยงหลายมต หรอระบบ “Surround

Page 4: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 283

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

System” ซงเปนมาตรฐานเสยงในระดบสง นยมใชใน

งานภาพยนตรหรอเสยงจากแผนดวด (DVD) ในขณะท

โทรทศนในระบบอนาลอกจะเปนเสยงในระบบเกา ทจะ

สงเคราะหเสยงออกทางล�าโพง 2 ตว (ซาย ขวา) หรอ

ระบบ “Stereo System” ระบบนคณภาพของเสยงจง

ไมคอยดมากนก

รปท 2 : ความแตกตางระหวางภาพแบบ SD และ HD

ทมา: Sony (2556)

1.2 ผชมจะไดรบชมรายการทมความหลากหลาย

มคณภาพด านเนอหาและการน�าเสนอมากขน

ความเปลยนแปลงของจ�านวนชองรายการทเพมขนจาก

6 ชอง เปน 48 ชองนน สงผลใหมจ�านวนรายการ

มากขนตามไปดวย ผชมจะไดรบชมรายการทหลากหลาย

ตามประเภทของชองรายการท กสทช.ก�าหนด ซงความ

เปลยนแปลงของจ�านวนชองรายการทเพมขนดงกลาว

สงผลใหอตสาหกรรมสอโทรทศนตองแขงขนกนเอง

มากขน ทงดานเนอหาและวธการน�าเสนอเพอชวงชง

จ�านวนฐานผชมทเทาเดม ซงจะแตกตางกบในปจจบนท

อตราผชม (Rating) สวนใหญจะผกขาดอยเพยง 2 ชอง คอ

สถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 และสถานโทรทศนส

ไทยทวสชอง 3 แตภายหลงการประมลชองรายการของ

โทรทศนดจทล อาจพบผประกอบการหลายรายทมโอกาส

มชองรายการเปนของตนเอง สามารถผลตเนอหาและ

ออกอากาศผานชองของตนเองได เชน บรษท เคเบล

ไทยโฮลดง จ�ากด (มหาชน) (CTH Public Company

Limted) บรษท เวรคพอยท เอนเทอรเทนเมนท จ�ากด

(มหาชน) (Workpoint Entertainment Public

Company Limited) และบรษท โพสตพบลชชง จ�ากด

(มหาชน) (The Post Publishing Public Company

Limited) เปนตน และยงมอกหลายบรษททเขารวมประมล

โทรทศนดจทลทก�าลงจะเกดขน ซงขอสรปดงกลาวนน

สอดคลองกบค�าอธบายของสมเกยรต เจรญภญโญยง

(2556: 38) กรรมการผชวยกรรมการผจดการ และ

รกษาการผจดการฝายขาว สถานโทรทศนสกองทพบก

ชอง 7 ไดอธบายวา จากจ�านวนสถานทเพมขนรวม

ไมต�ากวา 30 ชอง นาจะถอวาเปนก�าไรของผบรโภคทจะ

มรายการขอมลขาวสาร สาระบนเทง ทเลอกเสพมากขน

ซงแนนอนวา สถานแตละชองตองพยายามเลอกสรร

คดเนอหารปแบบรายการ และการน�าเสนอใหแตกตาง

เพอเปนทดงดดใจใหไดมากทสด เนองจากผชมมทางเลอก

เพมมากขนและสอดคลองกบค�าอธบายของเทพชย หยอง

(2556ข: 50) ไดอธบายวา ผ ชมมทางเลอกมากขน

หมายถง แหลงขาวสารและความรทเพมขน การก�าหนด

ประเภทชองรายการทมทงชองขาว ชองเดกเยาวชน และ

ชองทวไป เปนความตงใจทจะท�าใหเกดความหลากหลาย

จงเปนเรองทดส�าหรบผชม แตกเปนความทาทายส�าหรบ

พอแมทตองคอยดแลเดกๆ ใหรบชมชองรายการทม

ความเหมาะสม เพราะยงมการแขงขนมากกอาจจะพบ

เนอหาทไมเหมาะสมแฝงเขามาดวย

Page 5: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557284

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

1.3 ผ ชมสามารถเลอกรบชมรายการไดอยาง

เฉพาะเจาะจง เมอเสรจสนกระบวนการเปลยนผาน

ระบบอนาลอกสโทรทศนดจทล ประเทศไทยจะมโทรทศน

ประเภทรบชมฟรจ�านวนทงสน 48 ชอง โดยแบงเปน

1) บรการสาธารณะ (SD) จ�านวน 12 ชอง 2) บรการ

ชมชน (SD) จ�านวน 12 ชอง และ 3) บรการทางธรกจ

24 ชอง ซงประกอบไปดวย รายการเดก เยาวชน และ

ครอบครว (SD) จ�านวน 3 ชอง รายการขาวสารหรอสาระ

(SD) จ�านวน 7 ชอง รายการทวไปแบบความคมชด

มาตรฐานปกต (SD) จ�านวน 7 ชอง และรายการทวไป

แบบความคมชดมาตรฐานสง (HD) จ�านวน 7 ชอง

จะสงเกตเหนไดวาโทรทศนดจทลทง 48 ชองนน ไดใช

เกณฑลกษณะเนอหาของรายการเปนเปนตวจดหมวดหม

ของประเภทรายการ ซงแตกตางกบฟรทวในปจจบน

ทจะจดตามผงรายการของแตละสถาน รายการทได

เผยแพรออกอากาศจงตองเปนรายการทมความนยมสง

มผสนบสนนรายการเปนจ�านวนมาก โดยไมสนใจวา

จะมเนอหารายการไปในทศทางใด รายการทน�าเสนอ

สวนใหญจงใหความส�าคญกบรายการประเภทขาว

และละครเปนส�าคญ สงผลใหรายการประเภทอนทชวย

สงเสรมและพฒนาสงคมไดรบการออกอากาศนอยมาก

เชน รายการเดก รายการสงแวดลอม เปนตน เพราะม

ผสนบสนนรายการจ�านวนนอยและขาดงบประมาณ

ในการผลต การแบงสดสวนการน�าเสนอทชดเจนของ

โทรทศนดจทลชวยใหผชมทสนใจรายการเฉพาะ ไดม

ชองทางในการรบชมทชดเจนมากขน เชน รายการเดก

เยาวชนและครอบครว สามารถตดตามไดทกเวลาในชอง

บรการธรกจ หมวดรายการเดกเยาวชนและครอบครว

แบบความคมชดมาตรฐานปกต (SD) ซงมจ�านวน 3 ชอง

เปนตน ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลองกบค�าอธบาย

ของอญญาอร พานชพงรถ (2556ก) ประธานเครอขาย

ครอบครวเฝาระวงและสรางสรรคสอ ไดอธบายวา โทรทศน

ดจทลจะชวยก�าหนดชองรายการทตรงกบความตองการ

ของกลมเปาหมายมากขน โดยเฉพาะรายการทมการ

น�าเสนอนอยมากในฟรทว เชน รายการเดก รายการ

สารคด และรายการเกยวกบสงแวดลอม

1.4 สนบสนนใหกล มคนพการสามารถเขาถง

ขอมลขาวสารไดมากยงขน เทคโนโลยในระบบดจทล

จะชวยใหกลมคนพการสามารถรบชมโทรทศนไดปกต

เหมอนคนทวไป ดวยเทคโนโลยทสามารถชวยสราง

ความเขาใจในการสอสารระหวางรายการโทรทศนกบ

กลมคนพการได เชน การใหบรการค�าบรรยายเปนเสยง

การใหบรการค�าบรรยายภาพเปนตวอกษร และการใช

ภาษามอ เปนตน ซงในปจจบนยงมสอทชวยสรางความ

เขาใจใหกบกลมคนพการไดนอยมาก ในขณะทกลมคน

พการมกจะเลอกเปดรบสอโทรทศนเปนสวนใหญ เพราะ

เปนสอทใกลตว การเขามามบทบาทของโทรทศนดจทล

จงสามารถชวยสงเสรมและสนบสนนใหกลมคนพการ

สามารถเขาถงขอมลขาวสารไดมากขน ซงในปจจบน

องคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหง

ประเทศไทย (Thai PBS) ไดลงนามบนทกขอตกลงความ

รวมมอ รวมกบส�านกงาน กสทช. สถานวทยโทรทศน

แหงประเทศไทยสมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย

สมาคมคนหหนวกแหงประเทศไทยมหาวทยาลย

ธรรมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต มหาวทยาลย

หอการคาไทย และบรษท ทรวชน (True Corporation

Public Company Limited) เกยวกบการพฒนาระบบ

การสอสาร เพอใหกลมผพการไดมโอกาสเขาถงในการ

รบรขอมลขาวสารเพมขนในการตดตามขาวสารผานทาง

โทรทศน

Page 6: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 285

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

รปท 3 : บนทกขอตกลงความรวมมอ รวมกบส�านกงาน กสทช.และหนวยงานอนๆ

ทมา: WorldPress.com (2556)

ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลองกบค�าอธบายของ

สภญญา กลางณรงค (2556) คณะกรรมการ กสทช.

ดานคมครองผบรโภคในกจการกระจายเสยงและกจการ

โทรทศน ไดอธบายวา การใหบรการทง 3 รปแบบ ไดแก

การใหบรการค�าบรรยายเปนเสยง การใหบรการค�าบรรยาย

ภาพเปนตวอกษร และการใชภาษามอจะชวยใหกลม

คนพการเขาถงขอมลขาวสารไดมากขน ซงทผานมาคน

ใหความส�าคญกบกลมคนพการไมมากเทาทควร แตใน

ระยะยาว การใหใบอนญาตโทรทศนดจทลกลมสาธารณะ

12 ชอง กจะมความส�าคญดวยเชนกน วาทง 12 ชอง

มการสนบสนนใหกลมคนพการเขาถงการสอสารทาง

โทรทศนไดอยางไร และในอนาคต หากเปดประชาคม

เศรษฐกจอาเซยนในป 2558 เรองการใหบรการผพการ

ในกจการกระจายเสยงกจะเปนสงส�าคญ ในระบบโทรทศน

ดจทลนบเปนภารกจส�าคญ ของผทจะเขามาถอครอง

ใบอนญาต 12 ชองสาธารณะ หรอแมแต 24 ชองธรกจเอง

กใหความส�าคญได เพราะไมใชแคผพการจะได แตคนทวไป

อาจไดฝกภาษาจากค�าบรรยายใตภาพ ซงเรองนเปน

เรองความสมครใจของแตละชอง และเปนอยางทอยใน

ยทธศาตรตามแผนแมบทของ กสทช.อยแลว

1.5 สามารถเลอกรบชมรายการไดตามเวลา

สะดวก ขอดของโทรทศนดจทลอกประการหนง คอ

ระบบดจทลสามารถชวยใหผชมสามารถรบชมรายการ

ยอนหลงได เมอรายการนนออกอากาศไปแลว ผชม

สามารถเลอกก�าหนดชวงเวลาและการรบชมไดดวยตนเอง

ตามวนและเวลาทสะดวก ท�าใหเวลาการออกอากาศทได

ก�าหนดไวในผงรายการของแตละสถานไมเปนอปสรรค

ตอการรบชมอกตอไป ซงสามารถชวยเอออ�านวยความ

สะดวกสบายใหกบผชมทมเวลาในการรบชมไมแนนอน

ใหสามารถรบชมรายการยอนหลงได ซงขอสรปดงกลาวนน

สอดคลองกบค�าอธบายของธาม เชอสถาปนศร (2556: 80)

ไดอธบายวา โทรทศนระบบดจทลไมไดพงพง “การเฝารอ

เฝาชมตามผงเวลาออกอากาศ” อกตอไป หรอทเรยกวา

“Linear Program” ซงผชมตองตามดใหทนตามเวลา

การออกอากาศแตโทรทศนดจทลท�าใหผชมสามารถ

ก�าหนดความสนใจของตนเองไดตามใจชอบของการด

รายการนนๆ จงเปนแบบ “ไมใชเสนตรงตามตารางเวลา”

แตเปนตาม “ความสะดวกสวนตว” หรอทเรยกวา

พฤตกรรมการรบชมแบบไมใชเสนตรง (Non-Linear)

2. ดานอตสาหกรรมโทรทศน อตสาหกรรมโทรทศนในประเทศไทยเปนประเภท

อตสาหกรรมหนงทมการแขงขนกนสง เพอชวงชงฐาน

ผชมอนจะสงผลตออตราคาโฆษณาตามมา ซงนบไดวา

เปนปจจยส�าคญทจะมาเอออ�านวยใหสถานอยรอดและ

มผลก�าไรจากการประกอบการ ซงในปจจบนนอกจาก

โทรทศนประเภทรบชมฟรแลว ยงมโทรทศนดาวเทยม

และเคเบลทวทไดเขามามบทบาทในอตสาหกรรมโทรทศน

Page 7: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557286

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

มากขน ท�าใหอตสาหกรรมโทรทศนมขนาดใหญขน

อยางไรกตาม การเปลยนผานระบบโทรทศนจากอนาลอก

เปนดจทลทก�าลงจะเกดขนนน ไดสรางการเปลยนแปลง

ใหกบวงการอตสาหกรรมโทรทศนไทยอกครง โดยเฉพาะ

ประโยชนในดานตางๆ ทจะมาสนบสนนวงการอตสาหกรรม

โทรทศนไทยซงผ เขยนไดวเคราะหประโยชนไวเปน

ประเดนดงน

2.1 สรางมาตรฐานการรบชมในระดบสากล

ภายหลงจากการเปลยนแปลงจากโทรทศนภาคพนดน

สโทรทศนดจทลจะชวยสรางมาตรฐานโทรทศนไทย

ใหอยระดบเดยวกนกบหลายๆ ประเทศทมการพฒนาแลว

ทวโลก เชน องกฤษ สหรฐอเมรกา ฟนแลนด เนเธอรแลนด

เยอรมน สวเดน เบลเยยม และเกาหล เปนตน รวมถง

ประเทศสมาชกในประชาคมอาเซยนทตางทยอยเรม

เปลยนผานเขาสโทรทศนดจทลอยางตอเนอง ไดแก

ประเทศบรไนดารสสลาม อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส

สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารสงคโปร และสาธารณรฐ

สงคมนยมเวยดนาม โดยจะมเพยง 2 ประเทศเทานนทยง

ไมเรมด�าเนนการ ไดแก ประเทศกมพชา และประเทศ

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (ดงตารางท 1)

ตารางท 1: ประเทศสมาชกในประชาคมอาเซยนกบชวงเวลาการเปลยนผานเขาสโทรทศนดจทล

ทมา: อสรย ประดษฐธระ (2555: 205)

Page 8: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 287

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ผลของการสรางมาตรฐานเดยวกนจะท�าใหผชม

สามารถรบชมรายการทผลตจากตางประเทศในมาตรฐาน

เดยวกนได โดยไมมปญหาเรองขนาดภาพทไมสมดล

ทท�าใหปรากฏแทงสด�าดานบน-ลาง (Letterbox Screen)

หรอแทงสด�าดานซายขวา (Windowpane Screen)

เปนตน อยางไรกตามการพฒนาโทรทศนดจทลนน

ประเทศไทยอาจใชวธการศกษาจากประเทศทไดพฒนา

แลววาเกดปญหาและอปสรรคเชนไร รวมถงแนวทาง

ในการปองกนและแกไขปญหาทอาจจะเกดขนได เชน

ตนแบบจากประเทศองกฤษทเรมพฒนาโทรทศนดจทล

ตงแตป ค.ศ. 1998 และสามารถยกเลกการออกอากาศ

แบบอนาลอกไดทกพนทในป ค.ศ. 2012 ใชเวลารวมกวา

76 ป เปนตน ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลองกบแนวคด

ของสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย (2556: 67)

ทไดอธบายวา ประโยชนและโอกาสของประชาชน

ในประเทศไทยจากการเปลยนผานระบบรบสงโทรทศน

สระดบดจทลนน สามารถชวยใหประเทศไทยเปนประเทศ

ทมการแพรภาพสญญาณในระบบดจทลทมประสทธภาพ

และมาตรฐานเดยวกบประเทศอนๆ ทพฒนาแลว

2.2 สงเสรมและสนบสนนใหเกดการจางงาน

โทรทศนดจทลเปนธรกจทมผลงทนทงรายเกาและราย

ใหมใหความสนใจเปนจ�านวนมาก การเกดขนของ

โทรทศนดจทลท�าใหอตสาหกรรมสอโทรทศนตองการ

แรงงาน และบคลากรทมความสามารถในการท�างาน

ดานสอโทรทศนมากขน เพอมาสนบสนนและขบเคลอน

ธรกจใหประสบความส�าเรจตามเปาหมายขององคกร ซง

เปนโอกาสส�าหรบนกศกษาในคณะนเทศศาสตร โดย

เฉพาะสาขาวชาวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน รวม

ทงบคลากรดานอนๆ ทมความสามารถในแตละต�าแหนง

อกทงยงกอใหเกดการแตกตวทางธรกจแบบใหม เชน ผ

รวบรวมรายการ ผรวบรวมสญญาณ และผใหบรการ

เสรมตางๆ เปนตน เปนการกระตนใหเกดการกระจาย

ตวของรายไดไปยงผใหบรการในสวนตางๆ การจางงาน

จงเพมมากขน ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลองกบค�า

อธบายของ เทพชย หยอง (2556ค: 52) ไดอธบายวา

เปนความทาทายครงใหญ เพราะวงการสอสารมวลชน

ไทยไมเคยมยคไหนทมสอใหมเกดขนพรอมกนมาก

ขนาดน มความตองการบคลากรพรอมกนเปนจ�านวนมาก

หากลองค�านวณแบบไมซบซอนสนป พ.ศ. 2556 ม

โทรทศนเพมขนอก 24 ชอง ชองรายการ 1 ชอง

ตองการชางเทคนคอยางนอย 100 คน ชองขาวตองการ

ทมขาวอยางนอย 200-300 คน เทากบวาชองหนง

ตองการคนอยางต�า 400 คน และสอดคลองกบค�า

อธบายของวชย ทองแตง (2556: 54) กรรมการบรษท

เคเบล ไทยโฮลดง จ�ากด (มหาชน) ไดอธบายวา ดาน

บคลากรจะเปนปญหาแนนอน เพราะในปจจบนการหา

คนท�างานดานนคอนขางยากอยแลว ตองพงพาสถาบน

อดมศกษา ใหผลตบคลากรดานนเทศศาสตรทมความ

คดสรางสรรค ซงในอนาคตอนใกลน ผทส�าเรจการศกษา

สาขาวชานเทศศาสตร วารสารศาสตร ไมตกงานแนนอน

หลงการประมลโทรทศนด จทลการไหลเวยนของ

บคลากรเปนสงทจะเกดขนอยางแนนอน

2.3 ชวยกระตนเศรษฐกจและการลงทนภายใน

ประเทศ ผทสนใจรวมลงทนในธรกจสอโทรทศนดจทลนน

มทงผประกอบการรายเกาและรายใหมเปนจ�านวนมาก

โดยเมอเดอนกนยายน พ.ศ. 2556 กสทช. สรปรายชอ

ผซอเอกสารการประมลขอรบใบอนญาตใหใชคลนความถ

เพอใหบรการโทรทศนในระบบดจทล ประเภทบรการ

ทางธรกจระดบชาต พบวา ปดขายซองประมลโทรทศน

ดจทล 33 บรษท 49 ซอง รวมมลคาทงสนเปนจ�านวน

เงน 52 ลานบาท โดยแบงเปนประเภทชองทวไป SD

มจ�านวนผซอสงสด รองลงมาคอ ชองขาวประเภททวไป

HD และชองเดกตามล�าดบ ยงไมนบการลงทนของแตละ

บรษทภายหลงการประมลเสรจสน คาดวาแตละชองเตรยม

งบประมาณในการลงทนกวาพนลานบาท ดงค�าอธบาย

ของ พนเอกณฏฐ เทยนทองด (2556) ผอ�านวยการ

ฝายรายการ สถานโทรทศนกองทพบกชอง 5 อธบายวา

สถานโทรทศนกองทพบกชอง 5 ไดก�าหนดแผนการลงทน

มลคา 2,500 ลานบาทในชวงปนถงปหนา เพอรองรบ

การกาวสยคโทรทศนดจทล แบงเปนการลงทนโครงขาย

Page 9: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557288

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

(Mux) มลคา 1,700 ลานบาท ซงชอง 5 ไดรบใบอนญาต

ประกอบกจการ 15 ป จาก กสทช. เมอเดอน ก.ค. ท

ผ านมา โดยก�าลงอย ระหวางการตดตงอปกรณสง

สญญาณระบบดจทล ในสถานสงหลกทวประเทศ 39

สถาน รวมทงสถานเสรม

การลงทนดงกลาวสงผลใหเกดการกระต น

เศรษฐกจ การลงทนภายในประเทศ อตราการเตบโต

ทางธรกจ และยงเปนการสรางโอกาสใหแกผทมความ

สามารถในการลงทน หรอประกอบกจการทางดานกจการ

โทรทศน เชน บรการโครงขายและเนอหารายการดวย

ซงขอสรปดงกลาวนนยงสอดคลองกบค�าอธบายของ

มารตนบคฮลเตอร (2556) ประธานเจาหนาทบรหาร

บรษท วซอาร ท ประเทศ ไทย จ�ากด ไดอธบายวา

ตลาดในประเทศไทยก�าลงเตบโต คนไทยมความสามารถ

มองเหนอนาคตทดของกล มธรกจโทรทศนดจทล

ในประเทศไทยไทยโดยขณะทธรกจโทรทศนดจทล

ทวโลกเตบโตระดบรอยละ 18 แตประเทศไทยยงโตได

ถงรอยละ 50 ทงนสงทจะผลกดนใหประสบความส�าเรจ

ของบรษท คอ ระบบทมประสทธภาพและตอบโจทย

ลกคา

2.4 ลดสภาพกงผกขาดของอตสาหกรรมโทรทศน

ไทย ปจจบนโทรทศนประเภทรบชมฟรในประเทศไทย

ประกอบไปดวย 6 สถาน ไดแก สถานไทยทวสชอง 3

สถานโทรทศนสกองทพบกชอง 5 สถานโทรทศนส

กองทพบกชอง 7 บรษท อสมท. จ�ากด (มหาชน)

กรมประชาสมพนธ และองคการกระจายเสยงและแพรภาพ

สาธารณะแหงประเทศไทย อตสาหกรรมโทรทศนไทย

จงถกผกขาดกบ 6 สถานนมาอยางยาวนาน โดยเฉพาะ

สถานไทยทวสชอง 3 และสถานโทรทศนสกองทพบก

ชอง 7 ทมจ�านวนผชมและอตราคาโฆษณาสงสด จนกลาย

เปนสถานทมอทธพลสงสดในอตสาหกรรมโทรทศนไทย

สงผลใหเกดการแขงขนทไมเทาเทยมกนของสถานทม

อ�านาจเหนอผผลต มสทธในการก�าหนดอตราคาโฆษณา

ทสงผลตอตนทนการผลตรายการทสงขน ท�าใหผผลต

รายการมไดม งเนนการผลตทเปนประโยชนกบผชม

หากแตมงเนนถงความพงพอใจของเจาของสถานและ

ผโฆษณา

อยางไรกตาม การเปลยนแปลงเขาสโทรทศน

ดจทลสงผลใหโทรทศนประเภทรบชมฟรมจ�านวนชอง

รายการเพมขนถง 48 ชอง มทงผประกอบการรายเดม

และผประกอบการรายใหมเขารวมการประมลชองรายการ

ผประกอบการบางรายจากเดมทท�าหนาทผลตรายการ

ใหชองตามสถานตางๆ กมโอกาสในการเปนเจาของชอง

เองดวย เชน บรษท เวรคพอยท เอนเทอรเทนเมนท

จ�ากด (มหาชน) (Workpoint Entertainment Public

Company Limited) บรษท ไทยโฮลดง จ�ากด (มหาชน)

(CTH Public Company Limited) และบรษท โพสต

พบลชชง จ�ากด (มหาชน) (The Post Publishing

Public Company Limited) เปนตน ดวยจ�านวนชอง

รายการทเพมขนท�าใหเกดการกระจายอ�านาจ ลดการ

ผกขาดกบสถานใดสถานหนง เพราะแตละสถานตาง

มงเนนการผลตรายการเพอชวงชงฐานผชมเปาหมาย

ใหไดเปนจ�านวนมาก ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลอง

กบค�าอธบายของสภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย

(2556) ไดอธบายวา กสทช. มหนาทส�าคญทสดจะตอง

ท�าใหเกด “สนามแขงขนทเทาเทยม” (Level Playing

Field) กน ทามกลางขอจ�ากดมากมายทเกดขนจากสภาพ

“กงผกขาด” ในอตสาหกรรมโทรทศนไทยในระบบ

อนาลอกทอยในกบสถานโทรทศน 6 ชองมายาวนาน

โดยเฉพาะสถานโทรทศนไทยทวสชอง 3 กบสถาน

โทรทศนสกองทพบกชอง 7 ทมสวนแบงคนดและเงน

รายไดจากการโฆษณามากกวารอยละ 80 ท�าใหเกด

สนามแขงขนทไมเทาเทยมกนขนมาอยางยาวนานกวา

ครงศตวรรษในอตสาหกรรมโทรทศนไทย สงผลใหเกด

สภาพบดเบยวเจาของสถานมอ�านาจเหนอกวาผผลต

รายการทจายเงนเพอใหไดเชาเวลามาผลตรายการ

จงท�าใหตนทนเวลาสงวาตนทนผลตหลายเทา

2.5 ประหยดพลงงานในการสงสญญาณ การสง

สญญาณในระบบดจทลชวยใหผประกอบการ และผชม

ประหยดพลงงานไดถงรอยละ 90 เมอเปรยบเทยบกบ

Page 10: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 289

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ระบบอนาลอก ทงนเพราะการสงสญญาณในระบบดจทล

ทงเครองสงสญญาณและเครองรบสญญาณใชพลงงาน

ไฟฟานอยกวาระบบอนาลอกประมาณ 5-10 เทา

(ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการ

โทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต, 2556)

อยางไรกตามผประกอบการอาจตองลงทนในระยะเรมตน

ในการปรบเปลยนอปกรณ และวางโครงขายส�าหรบ

ระบบดจทล ซงอาจใชงบประมาณคอนขางสง

2.6 เจาของสนคาสามารถโฆษณาไดตรงกลม

เปาหมายมากขน การจ�าแนกหมวดหมประเภทชอง

รายการทชดเจนของโทรทศนดจทล เชน ชองเดก เยาวชน

และครอบครว ในตลอดระยะเวลาการออกอากาศการจะ

ประกอบไปดวยรายการทมเนอหาเกยวกบเดก เยาวชน

และครอบครว สงผลใหการวดกลมผชมมความแมนย�า

มากขน เจาของสนคาสามารถเลอกโฆษณาในชองรายการ

ทเหมาะสมกบสนคาของตน ซงจะสะทอนไปยงกลม

เปาหมายไดงายขน สอคลองกบค�าอธบายของวรพงษ

ชตภทร (2556) ไดอธบายวา การโฆษณาผานโทรทศน

ดจทล จะท�าใหเรทตงโฆษณามความแมนย�าและเชอถอ

ไดมากขน ประกอบกบชองรายการทหลากหลายแตแยก

ประเภทชดเจน จะท�าใหเจาของผลตภณฑสามารถทม

งบโฆษณาไดตรงตามกลมเปาหมายมากยงขน ซงจะ

สงผลใหมเมดเงนหลงไหลเขามาในระบบโทรทศนดจทล

เพมขนอกจ�านวนมหาศาล

โทรทศนดจทลผลกระทบทเกดขนกบสงคม อยางไรกตาม โทรทศนดจทลทก�าลงจะเกดขน

ในประเทศไทยนน อาจสงผลกระทบตอผมสวนไดสวนเสย

และสงคมในดานตางๆ โดยเฉพาะกบผชม เพราะสอ

โทรทศนเปนสอกระแสหลกส�าหรบผชมในประเทศไทย

สามารถเขาถงไดในทกระดบของสงคม เพราะฉะนน

การเปลยนผานในครงนนอกจากจะสรางคณประโยชน

ดงทผเขยนไดอธบายไวแลว ยงอาจสงผลกระทบในดาน

ตางๆ ดงน

1) ปรมาณของขยะอเลกทรอนกสมจ�านวนเพมสง

ขน ผลของการเปลยนแปลงจากโทรทศนระบบอนาลอก

ไปสโทรทศนระบบดจทลในทกครวเรอน หรอประมาณ

22 ลานครวเรอนทงประเทศนน ท�าใหผชมมความจ�าเปน

ตองซอหาโทรทศนเครองใหมทสามารถรองรบระบบ

ดจทลได ซงโดยสวนมากจะเปนโทรทศนแบบแอลอด

ทว (LED TV) แอลซด ทว (LCD TV) และพลาสมา ทว

(Plasma TV) ทมขนาดของหนาจอเทากบ 16:9 ซงม

ความแตกตางกบโทรทศนรนเกาทใชรบชมในปจจบน

อยางสนเชง การเปลยนโทรทศนในหลายครวเรอน

พรอมๆ กนสงผลใหปรมาณของชนสวนอเลกทรอนกส

จากโทรทศนรนเกามจ�านวนเพมสงขน จนกลายเปนขยะ

อเลกทรอนกสทไมสามารถน�ากลบมาใชใหมได อกทง

ภายในสวนประกอบของอปกรณอเลกทรอนกสประเภท

โทรทศนรนเกา เชน แผงวงจรอเลกทรอนกสโลหะ และ

หลอดไฟฟา ยงประกอบไปดวยสารเคมทมอนตรายตอ

สงมชวต ไดแก สารโลหะหนก ตะกว และปรอท เปนตน

ซงขอสรปดงกลาวนนสอดคลองกบสถตของกรมควบคม

มลพษ วเชยร จงรงเรอง (2556) อธบดกรมควบคมมลพษ

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดอธบายวา

ผลจากการส�ารวจสถตยอนหลงตอสถานการณปรมาณ

ขยะอเลกทรอนกสในประเทศไทย พบวา มปรมาณเพมขน

รอยละ 12 ตอป โดยกลมของขยะอเลกทรอนกสจะ

ประกอบไปดวย โทรทศน โทรศพท ตเยน คอมพวเตอร

โนตบก เครองปรบอากาศหลอดไฟ แบตเตอร กลองถายภาพ

โทรศพทบาน และเครองพมพ เปนตน

และเมอพจารณาเฉพาะอปกรณอเลกทรอนกส

ประเภทโทรทศนรนเกามการทงเฉลยจ�านวน 2 ลาน

เครองตอป เมอค�านวณเปนปรมาณขยะอเลกทรอนกส

ไดประมาณ 50,000 ตนตอป จากการส�ารวจอตราขอมล

การถอครองผลตภณฑและอายเฉลยเปนทวร นเกา

อยประมาณ 25 ลานเครอง หรอคดเปนรอยละ 85

และมอายการใชงานโดยเฉลยเครองละ 7 ป โดยเฉพาะ

ครวเรอนในชนบททยงคงใชทวรนเกาเปนสวนใหญ

Page 11: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557290

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

รปท 4: จ�านวนขยะอเลกทรอนกสในปพ.ศ. 2550-2555

ทมา: หนงสอพมพกรงเทพธรกจออนไลน ฉบบวนท 8 กรกฎาคม 2556

กรมควบคมมลพษ (2556) ยงไดคาดการณถง

แนวโนมในอนาคตของปรมาณขยะอเลกทรอนกสทจะ

เกดขนในป พ.ศ. 2559 วาจะมปรมาณขยะอเลกทรอนกส

ทมาจากสนคาอเลกทรอนกสประเภทตางๆ รวมกน

สงถง 27.3 ลานเครอง โดยในป พ.ศ. 2556 มปรมาณ

20.8 ลานเครอง ป พ.ศ. 2557 จะมปรมาณ 20.8

ลานเครอง และป พ.ศ. 2558 จะมปรมาณ 23.4 ลานเครอง

ตามล�าดบ และเมอค�านวณเฉพาะสนคาอเลกทรอนกส

โดยจ�าแนกออกเปนแตละประเภทแลวพบวา ประเภทของ

สนคาอเลกทรอนกสทมแนวโนมจะเปนขยะอเลกทรอนกส

สงสดคอ โทรศพทมอถอและโทรศพทบาน (9.1 ลานเครอง)

รองลงมา คอ อปกรณเลนภาพและเสยง (3.3 ลานเครอง)

และโทรทศน (2.4 ลานเครอง) ซงสถตดงกลาวสะทอน

ใหเหนวา ปรมาณของขยะอเลกทรอนกสเพมสงขนอยาง

ตอเนองทกปถงแมวาจะมอกหนงทางเลอกส�าหรบการ

รบชมระบบดจทลไดโดยไมตองเปลยนโทรทศนใหม คอ

“การใชกลองแปลงสญญาณ” หรอ “Set Top Box”

ทผชมสามารถหาซอไดโดยมราคาไมสงมากนก เพอน�า

มาเปนตวกลางในการแปลงสญญาณเขากบโทรทศน

เครองดม อยางไรกตามวธการนผเขยนคาดวา อาจชวย

ลดปรมาณขยะอเลกทรอนกสไดในเบองตนเทานน

เพราะเมอประเทศไทยเปลยนแปลงการออกอากาศเปน

ระบบดจทลโดยสมบรณแบบ (กสทช. ไดวางก�าหนดเวลา

ไวประมาณ 8-10 ป) โทรทศนรนใหมจะพฒนาขนเพอ

ใหรองรบกบระบบดจทล สงผลใหโทรทศนรนเกาลาสมย

และยกเลกการผลตชนสวนอเลกทรอนกส เมอผชมทใช

โทรทศนรนเกามปญหา กจะไมสามารถหาอะไหลในการ

ซอมแซมได ซงเปนการบงคบใหผชมตองซอโทรทศน

เครองใหมไปโดยปรยายเหมอนในอดตทผชมเปลยนจาก

โทรทศนขาวด�ามาเปนโทรทศนส

2) กลองแปลงสญญาณอาจไมได มาตรฐาน

“กลองแปลงสญญาณ” หรอ “Set Top Box” เปน

อปกรณเชอมตอระหวางสญญาณดจทลกบโทรทศน

รนเกา ซงมราคาไมแพงมากนก เพอใหผชมสามารถ

รบชมระบบดจทลได ซงเปนอกหนงทางเลอกส�าหรบ

ผชมทไมตองการซอโทรทศนเครองใหม อยางไรกตาม

กลองแปลงสญญาณเปนเทคโนโลยใหมทใชเพอรองรบ

การท�างานของระบบดจทล จงยงไมมมาตรการปองกน

และควบคมดแลทชดเจน ทงคณภาพของอปกรณและ

ตวแทนการจดจ�าหนาย จงพบกลองแปลงสญญาณตาม

สถานทตางๆ เปนจ�านวนมาก และมราคาทแตกตางกน

ออกไปตามค�าโฆษณาชวนเชอตางๆ ผบรโภคทขาด

ความรความเขาใจในระบบ อาจตกเปนเหยอของมจฉาชพ

ในการหลอกจ�าหนายอปกรณทไมไดมาตรฐานได เมอซอ

Page 12: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 291

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

มาแลวอาจใชงานไมไดจรง ขอสรปดงกลาวนนสอดคลอง

กบค�าอธบายของอญญาอร พานชพงรถ (2556ข)

ประธานเครอขายครอบครวเฝาระวงและสรางสรรคสอ

ไดอธบายวา ในปจจบนอยระหวางการประมลชองโทรทศน

ดจทล กสามารถพบเหนหางสรรพสนคาและตลาดทวไป

น�ากลองแปลงสญญาณมาจ�าหนาย ซงมราคาทตางกน

ตราสนคาตางกน และบางแหงมการอวดอางสรรพคณ

ทตางกนดวยหากเปนเชนน ผบรโภคจะมนใจไดอยางไร

วารนไหนมคณภาพ และหากซอมาแลวมปญหาจะซอม

ไดทไหน คดวาในสวนตรงนทาง กสทช. ตองมสวน

รบผดชอบดวย

3) การควบคมการด�าเนนงานของผประกอบการ

โทรทศนมความยากล�าบากมากขน ปจจบนหนวยงาน

ทท�าหนาทควบคมและก�ากบดแลการท�างานของสอ

โทรทศน คอ คณะกรรมการกจการกระจายเสยงกจการ

โทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต หรอ กสทช.

ซงเปนองคกรตามกฎหมายทมหนาทชดเจนในการก�ากบ

ดแลสอภายใตกฎหมายรฐธรรมนญ อยางไรกตามทผานมา

ไดมรายการโทรทศนเกดขนเปนจ�านวนมากผานระบบ

การออกอากาศทแตกตางกนออกไป ไดแก โทรทศน

ภาคพนดน (Terrestrial Television) โทรทศนผาน

ดาวเทยม (Satellite Television) เคเบลทว (Cable

TV) และ อนเทอรเนตทว (IPTV: Internet Protocol

Television) ซงจ�านวนทมากมายดงกลาวนนท�าให กสทช.

ไมสามารถควบคมดแลไดอยางทวถง โดยเฉพาะเคเบลทว

โทรทศนผานดาวเทยมและอนเทอรเนตทวทมการน�าเสนอ

รายการทไมเหมาะสมเปนจ�านวนมาก เชน รายการทม

เนอหาเกยวกบไสยศาสตร การโฆษณายา การโฆษณา

ชวนเชอทางการเมองรายการทมความลอแหลมทางเพศ

และความรนแรง เปนตน ซงการเปลยนแปลงเขาสโทรทศน

ดจทลสงผลใหโทรทศนประเภทรบชมฟร (Free TV)

มจ�านวนชองรายการเพมมากขนถง 48 ชอง จากเดม

ทมเพยง 6 ชอง อนจะสงผลใหการก�ากบดแลเปนไปดวย

ความยากล�าบากมากขนดวย ซงขอสรปดงกลาวนน

สอดคลองกบแนวคดของสภญญา กลางณรงค (2556)

คณะกรรมการกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน

(กสท.) ไดอธบายวา ปญหาการโฆษณาอาหาร ยา

ผลตภณฑสขภาพ และการโฆษณาอนๆ ทขดตอหลก

กฎหมายพบเหนเปนจ�านวนมาก เชนเดยวกบวทยชมชน

ทยงพบการโฆษณาทขดตอขอกฎหมายเปนจ�านวนมาก

ทงนเพราะการเปดสถานท�าไดงาย และไมมหลกฐาน

การประกอบกจการทชดเจนขณะทเทพชย หยอง (2556ก:

49-50) บรรณาธการอ�านวยการเครอเนชน ไดอธบาย

สนบสนนความคดเหนเพมเตมวา จ�านวนรายการทเพมขน

ไมไดหมายความวาจะมคณภาพเสมอไปตวชวดคณภาพ

ของรายการซงหมายถงเนอหารายการทใหประโยชนกบ

ผชม ไมใชแคความบนเทงอยางเดยว กสทช. คงจะก�ากบ

ดแลใหสงทเกดขนไดจรง และยงสอดคลองกบค�าอธบาย

ของพรงรอง รามสต รณะนนทน (2556: 75) ไดอธบายวา

เรองของการสรางความรเทาทนสอนนเปนสงส�าคญ

ของการปฏรปสอ เพราะยงมชองทางในการเสพสอมาก

อ�านาจของ กสทช. ในการก�ากบดแลกจะยงนอยลงเรอยๆ

4) ลกษณะการประกอบการมงเนนทผลตอบแทน

ทางธรกจมากกวาประโยชนทผชมจะไดรบ เงอนไข

ส�าคญส�าหรบผทมสทธเปนเจาของชองรายการตามท

กสทช. ไดก�าหนดไวคอ “การประมล” โดยทาง กสทช.

เลงเหนวาวธการประมลเปนวธทยตธรรมทสด และ

เหมาะสมในการคดเลอกผประกอบการทมศกยภาพ

ในการเขามาก�ากบดแลชองรายการ ส�าหรบการเปดขาย

เอกสารรวมประมลโทรทศนดจทลจ�านวนทงสน 24 ชอง

แบงเปน 4 ประเภท คอ 1) เดก เยาวชน และครอบครว

จ�านวน 3 ชอง ราคาเรมตนประมล 140 ลานบาท

เคาะราคาเพมครงละ 2 ลานบาท 2) ขาวสารและสาระ

จ�านวน 7 ชอง ราคาเรมตนประมล 220 ลานบาท

เคาะราคาเพมครงละ 2 ลานบาท 3) รายการทวไป

ความคมชดมาตรฐาน (SD) จ�านวน 7 ชอง ราคาเรมตน

380 ลานบาท เคาะราคาเพมครงละ 5 ลานบาท และ

4) รายการทวไปความคมชดสง (HD) ราคาเรมตนประมล

1,510 ลานบาท เคาะราคาเพมครงละ 10 ลานบาท

ราคาดงกลาวคอราคาทผเขารวมประมลตองช�าระขนต�า

Page 13: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557292

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

และยงไมรวมคาใชจายอนๆ ทตามมาอกหากชนะ

การประมล เชน เครองรบสงสญญาณ สถานสงสญญาณ

ภาคพนดน เสาสงสญญาณ อาคารสถานท และระบบ

สาธารณปโภค เปนตน ผประกอบการแตละรายอาจ

ตองเตรยมเงนลงทนไวสงถง 1,500-2,000 ลานบาท

ดงค�าอธบายของสมชย สวรรณบรรณ (2556: 47)

ผอ�านวยการองคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะ

แหงประเทศไทย (ส.ท.ท.) ไดอธบายวา ในสวนการบรการ

เครอขายและสงอ�านวยความสะดวกตองใชงบประมาณ

อยางต�า 1,200-1,500 ลานบาท ทงเรองอปกรณ ก�าลงคน

และการเพมศกยภาพของบคลากรทมอย ถอเปนสงท

ทาทายส�าหรบไทยพบเอส (Thai PBS)

อยางไรกตาม ดวยตนทนทสงสงผลใหผประกอบการ

ทลงทนกบธรกจสอโทรทศนดจทล ตางคาดหวงผลก�าไร

ทจะตอบแทนกลบมา ท�าใหผประกอบการตางมงผลต

รายการเพอตอบสนอง “ความพงพอใจของผชม” มากกวา

ทจะให “คณประโยชน” กบผชม เพอเพมอตราผชมใหม

จ�านวนมากอนจะสงผลตออตราคาโฆษณาทสงขนตามมา

รายการทน�าเสนอนนกลบถกบงคบทางออมดวยเงนลงทน

กบคาใชจายในการประมลทสงมากมากกวาทจะน�ามา

ผลตรายการทมเนอหาสรางสรรคสงคมโดยเฉพาะรายการ

ประเภทเดก เยาวชน และครอบครว และรายการประเภท

ขาวและสาระ ดงค�าอธบายของเทพชย หยอง (2556: 50)

ไดอธบายวา “ผมเหนดวยวาราคาประมลไมควรสงเกนไป

เพราะหากเชอมนวาคนทจะเขามามความตงใจในการท�า

รายการทดส�าหรบสงคม เขากไมควรถกผกมดดวย

คาประมลทสงจนกระทงตองดนรนเพอความอยรอด

ซงหมายความวา อาจตองท�าบางอยางทไมถกตองตามหลก

ของสอและในทางปฏบต การท�าชองขาวตองลงทนสง

ดงนน ใบอนญาตหรอคาเชาโครงขายทตองจายในแตละ

เดอนไมควรสรางภาระทางการเงนมากเกนไป”

ขอเสนอแนะ จากการเปลยนแปลงจากโทรทศนระบบอนาลอก

สโทรทศนระบบดจทลทก�าลงจะมาถง ซงอาจจะเกด

ผลกระทบกบสงคมในประเดนตางๆ ไดแก ปรมาณ

ของขยะอเลกทรอนกสมจ�านวนเพมสงขน กลองแปลง

สญญาณอาจไมไดมาตรฐาน การควบคมการด�าเนนงาน

ของผประกอบการโทรทศนมความยากล�าบากมากขน

และลกษณะการประกอบการม งเนนทผลตอบแทน

ทางธรกจมากกวาประโยชนทผชมจะไดรบ ดงทผเขยน

ไดอธบายไวขางตน ผเขยนไดเสนอแนะแนวทางเพอ

จดการผลกระทบตางๆ ทอาจจะเกดขนไวเปนประเดน

ดงน

1) คดกอนซอ แยกแยะกอนทง ปรมาณจ�านวน

ขยะอเลกทรอนกสทสงขนภายหลงจากประชาชน

ตางทยอยกนเปลยนโทรทศนเครองใหมนน ผ เขยน

ขอเสนอแนะวธการทจะสามารถชวยลดปญหาขยะ

อเลกทรอนกสได ดงน

1.1) พจารณาเลอกซออปกรณอเลกทรอนกสท

เปนมตรตอสงแวดลอม หรอ “Green Product”

อปกรณอเลกทรอนกสตางๆ รวมถงเครองรบโทรทศน

ลวนเปนขยะพษ ประเภทโลหะหนกทท�าลายสงแวดลอม

ในบางประเทศมการออกกฎหามน�าขยะเหลานไปท�าการ

ฝงกลบ หากมความจ�าเปนตองเปลยนโทรทศนเครองใหม

ใหพจารณาเลอกซอโทรทศนทเปนมตรตอสงแวดลอม

โดยสวนมากมกจะเปนโทรทศนรนใหม ประเภทแอลอด

ทว (LED TV) หรอ แอลซด ทว (LCD TV) โดยจะม

คณสมบตท เน นในเรองของการประหยดพลงงาน

ดวยระบบททนสมยตางๆ ของเครองรบโทรทศน เชน

การปดเครองอตโนมตเมอไมมคนอยในระยะตรวจจบ

การปรบความสวางของภาพโดยอตโนมตตามปรมาณ

ความสวางของแสงในขณะนน และการสนเปลองพลงงาน

ไฟฟานอยกวา เมอเทยบกบเครองรบโทรทศนรนอนๆ

เปนตน

Page 14: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 293

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

รปท 5: โทรทศนทเปนมตรกบสงแวดลอม

ทมา: เวบไซต Sony ประเทศไทย (2557)

1.2) บรจาคโทรทศนใหกบหนวยงานตางๆ

ส�าหรบผทตองการซอโทรทศนเครองใหม สามารถน�า

โทรทศนเครองเดมไปบรจาคใหกบหนวยงานตางๆ ทรบ

บรจาค เชน โครงการจฬาลงกรณมหาวทยาลยรกษโลก

มลนธกระจกเงา ฯลฯ เพอทหนวยงานตางๆ เหลานจะน�า

โทรทศนเครองเกาไปแยกแยะ หากยงสามารถพอใชได

กจะน�าไปซอมแซม เพอไปมอบใหกบโรงเรยนในถน

ทรกนดาร แตหากไมสามารถใชไดแลว กจะน�าวสดไปบด

หรอช�าแหละเพอลดขนาดของชนสวนอเลกทรอนกส

ใหมขนาดเลกทสด และใชวธการแยกแยะโลหะทเปน

อนตรายออก จากนนจงน�าไปรไซเคล (Recycle) กอน

น�ากลบมาใชใหม กจะสามารถชวยลดปญหาปรมาณ

ขยะอเลกทรอนกสทมจ�านวนมากใหลดลงได

2) โปรดสงเกต“นองดด”บนกลองแปลงสญญาณ

และเครองรบโทรทศน ส�าหรบเรองกลองแปลงสญญาณ

ทไมไดรบมาตรฐานนน เปนผลมาจากการขาดคณธรรม

จรยธรรมของผ ประกอบการบางรายท ตงใจเอารด

เอาเปรยบผบรโภค ในสวนของการด�าเนนงานเอาผดกบ

ผประกอบการทเอารดเอาเปรยบผบรโภคคงเปนเรองของ

เจาหนาททจะชวยกนตรวจสอบและด�าเนนคดกบเรอง

ดงกลาวทเกดขน แตในสวนของผบรโภคนน ควรตดตาม

ขอมลขาวสารจากสอตางๆ หรอประกาศจาก กสทช. ถง

ขอมลขาวสารทเปนประโยชนกบผชมโดยลาสดบอรด

กสท. ไดประกาศอนมตเครองรบโทรทศนดจทล จ�านวน

4 ยหอ ไดแก บรษท พานาโซนค เอวซ เนตเวรคส

(ประเทศไทย) จ�ากด (Panasonic AVC Networks

(Thailand) Co.,Ltd.) บรษท พานาโซนค ซว เซลส

(ประเทศไทย) จ�ากด (Panasonic Siew Sales (Thailand)

Co.,Ltd) บรษท โซน ไทย จ�ากด (Sony Thai Co.,Ltd)

บรษท แอลจ อเลกทรอนกส (ประเทศไทย) จ�ากด

(LG Electronics (Thailand) Co.,Ltd.) และ บรษท

ไทยซมซงอเลกทรอนกส จ�ากด (Thai Samsung

Electronics Co.,Ltd.) จ�านวน 54 รนซงเปนเครองรบ

โทรทศนทผานการรบรองมาตรฐานจาก กสทช. วาม

คณภาพ (นท ศกลรตน, 2557) และเพอเปนการคมครอง

สทธผบรโภค กสท. ไดชแนะวาใหผบรโภคทตงใจจะซอ

โทรทศนใหม หรอกลองแปลงสญญาณโปรดสงเกต

สตกเกอร (Sticker) สญลกษณ “นองดด” ซงหมายถง

เครองรบโทรทศนหรอกลองแปลงสญญาณทไดผานการ

รบรองจาก กสท. เปนทเรยบรอยแลววามคณภาพ

Page 15: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557294

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

รปท 6: สญลกษณนองดดบนกลองแปลงสญญาณทมา: เวบไซต Thai Cyber Point (2557)

3) การมสวนรวมของภาคประชาชนกบบทบาทของสอมวลชน การเขามามสวนรวมของประชาชนกบบทบาทของสอมวลชนเปนสวนหนงของ “การปฏรปสอ” ทในอดตสอมวลชนท�าหนาทในการผลตขอมลขาวสารผานสอไปยงประชาชน สอมวลชนจงอยในฐานะผสงสาร ในขณะทประชาชนกมบทบาทในการเปนผรบสาร ซงเปนบทบาทเพยงดานเดยวของประชาชนเสมอมา ไมวาสอมวลชนจะน�าเสนอรายการทมลกษณะใด ประชาชนกมหนาทเพยงการรบชมไปตามทสอมวลชนไดน�าเสนอเทานนหากเปนรายการทมคณภาพ กจะชวยสรางคณประโยชนใหกบประชาชนและสงคม แตหากเปนรายการทไรซงจรรยาบรรณทางวชาชพกลบจะเปนการปลกฝงประชาชนและสงคมใหเสอมโทรมลง ซงเปนผลมาจากปจจยหลายดาน เชน การแทรกแซงจากกลมนายทนและอทธพลทางการเมอง ปญหาโครงสรางของสอมวลชน เปนตน ประชาชนจงมอาจแสดงบทบาทในการเปนผรบสารเพยงดานเดยวไดอกตอไป แตควรเขามามบทบาทดานอนกบสอมวลชนมากขน ไดแก การเขาถงสอ การตรวจสอบ การเสนอแนะ และการทวงตงหรอรองเรยน เพอชวยควบคมการด�าเนนงานของสอมวลชนใหอยในกรอบจรยธรรมสอสารมวลชนอยางเครงครด ซงขอสรป ดงกลาวนน สอดคลองกบค�าอธบายของ เทพชย หยอง

(2556) บรรณาธการเครอเนชน ไดอธบายวา การปฏรปสอจะเกดขนไมได หากสงคมไมตนตว ไมรเทาทน ดงนนบทบาททส�าคญมากของสอมวลชนในทกประเทศรวมทงประเทศไทยดวย คอ การท�าใหสงคมมความตนตว รเทาทน และน�าไปสการมสวนรวม สอมวลชนตองสอสารกบประชาชนในเรองทมความส�าคญ เรองทมความหมาย ตอสงคม นโยบายสาธารณะทมผลกระทบมากตอสงคม ใหประชาชนมความเขาใจในเรองเหลานไดแทจรง 4) การสรางสภาวะการรเทาทนสอ ลกษณะการประกอบธรกจสอทม งผลตอบแทนทางธรกจเปนผล ก�าไรนน คงเปนเรองปกตของการท�าธรกจโดยทวไป ดวยกฎและกตกาของ กสทช. ทใชวธการประมล ใบอนญาต ประกอบกบคาใชจายดานอนๆ ไมวาจะเปนคาเชาโครงขาย คาบรหารบคลากรทเพมขนและคาบรหารจดการในสวนอนๆ สงผลใหตนทนของผประกอบการสงขนซงเสมอนเปนการบบบงคบทางออมใหผประกอบการตองแสวงหาผลก�าไรใหไดมากทสดเพอคนทนทไดลงทนไป แตอยางไรกตาม ดวยชองรายการทเพมขนกวา 48 ชอง และยงไมนบรวมสออนๆ ไมวาจะเปน โทรทศนประเภทฟรทวเดม โทรทศนผานดาวเทยม โทรทศนทองถน โทรทศนระบบอนเทอรเนต และสอออนไลนรปแบบตางๆ รายการทเพมขนเปนจ�านวนมากน อาจมทง

Page 16: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 295

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

รายการทมคณภาพและไมมคณภาพในขณะทปรมาณ

ของผชมมจ�านวนเทาเดม ท�าใหการแขงขนกนเองของ

ผประกอบการสงขน โดยเฉพาะใน “ดานเนอหารายการ”

ดงบทวเคราะหของนตยสารโพซชนนง แมกกาซน

(Positioning Magazine, 2556) ไดอธบายวา เนอหา

ตองมความนาสนใจ และสามารถดไดทกททกเวลา หรอ

“Content is the King, and the Queen is Platform”

หรออาจกลาวไดวา เนอหาเปนตวชวดส�าคญวารายการใด

มคณภาพ สวนชองทางหรอรปแบบของสอเปนเรองรอง

ลงมา

ประชาชนในฐานะผ รบสารจงมโอกาสเลอก

เปดรบเนอหาตางๆ ผานรายการโทรทศนไดมากกวา

แตสงส�าคญ คอ ประชาชนตองมความรเทาทนสอ หรอ

“การใชสออยางรเทาทน” สามารถวเคราะห แยกแยะ

และตความสอบนพนฐานของเหตและผลไดอยางเหมาะสม

คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน

และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (2555: 23) ไดอธบาย

วา “รเทาทนสอ” คอ ทกษะหรอความสามารถในการ

“ใชสออยางรตว” และ “ใชสออยางตนตว” “การรตว”

หมายถงสามารถตความวเคราะหแยกแยะเนอหาสาระ

ของสอและโตตอบกบมนอยางมสตและรตวไมเพยงแค

วเคราะหเนอหาไดแตสามารถตงค�าถามกลบวาสอถก

สรางขนไดอยางไร ควรเชอสอหรอไมใครเปนเจาของสอ

ใครผลตและผลตภายใตขอจ�ากดใดมคานยมความเชอ

อะไรทแฝงมากบสอนนเขาหวงผลอะไรจากเรากนแน

“การตนตว” หมายถงแทนทจะเปนฝายตงรบในฐานะ

ทเปนพลเมองทกระตอรอรนตองเปนฝายรก แสวงหา

ขอมลเพมเตมเขาถงขอมลขาวสารเขาถงสอทหลากหลาย

และมคณภาพสามารถสงขอมลขาวสารในหลากหลาย

รปแบบดวยตนเองใชสอใหเกดประโยชนและมสวนรวม

ทจะพฒนาสอตางๆ ใหดขน เชน ทวงตงหรอรองเรยน

เมอพบสอทไมเหมาะสมหรอการเรยกรองสทธของ

ผบรโภคสอ เปนตน

หากผชมมภาวการณรเทาทนสอสามารถตนร

ไดวา สอใดมเนอหาทปรากฏในรายการไมมสารประโยชน

มการน�าเสนอทไมเหมาะสม เอารดเอาเปรยบผชมโดย

การยดเหยยดโฆษณาแฝง มงแตผลประโยชนทางธรกจ

เปนส�าคญ โดยทไมไดคาดหวงวาการท�าหนาทของสอ

จะชวยท�าใหสงคมพฒนาขนไดอยางไร ผชมกสามารถ

เลอกปฏเสธสอตางๆ เหลานน และเลอกทจะรบชมชอง

รายการอนทมคณภาพและมใหเลอกอยเปนจ�านวนมาก

ในสวนของผประกอบการนนกลบเปนฝายทตองกลบไป

ทบทวน แกไข และพฒนารายการใหมคณภาพบน

พนฐานของการประกอบธรกจตามหลกธรรมาภบาล

ตอไป มเชนนนแลว การแขงขนทสงขน หากไมไดรบ

การยอมรบจากผชม อาจสงผลใหการประกอบธรกจสอ

เปนไปดวยความยากล�าบาก

สรป การเปลยนผานจากโทรทศนระบบอนาลอกสโทรทศน

ระบบดจทลของประเทศไทยในครงน นบเปนการ

เปลยนแปลงครงส�าคญ เพราะสงผลกระทบตอผชมเปน

จ�านวนมาก ตลอดจนผโฆษณาและผประกอบการสอ

โทรทศนทงรายเดมและรายใหม อนจะสรางคณประโยชน

ในหลายดานใหกบผมสวนไดสวนเสย เชน มรายการ

ใหรบชมเพมขน ลดสภาพกงผกขาดของอตสาหกรรม

โทรทศนไทย และสงเสรมมาตรฐานโทรทศนไทยให

เทยบเทาสากล เปนตน อยางไรกตาม นอกจากจะสราง

คณประโยชนใหกบวงการอตสาหกรรมโทรทศนไทยแลว

ยงอาจจะสงผลกระทบตอสงคมในดานตางๆ ตามมา

เชน การเพมขนของปรมาณขยะอเลกทรอนกส ลกษณะ

การประกอบการมงเนนทผลตอบแทนทางธรกจมากกวา

ประโยชนทผชมจะไดรบ และการควบคมการด�าเนนงาน

ของผประกอบการโทรทศนอาจมความยากล�าบากมากขน

เปนตน ซงการเปลยนแปลงทเกดขนยงคงตองอาศย

ระยะเวลา โดยทางกสทช.คาดวาตองใชเวลาประมาณ

8 ป หรอในป พ.ศ. 2564 ทจะท�าใหทกครวเรอน

ในประเทศสามารถรบชมการแพรภาพระบบดจทลได

ทงหมด และยกเลกการแพรภาพในระบบอนาลอกลง

อยางสมบรณ

Page 17: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557296

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

บรรณานกรมกรมควบคมมลพษ. (2556). มาดปรมาณซากขยะอเลกทรอนกสของประเทศไทยกน มหาศาลไมเบา. สบคนเมอ

16 ตลาคม 2556. จาก หนงสอพมพประชาชาตธรกจออนไลน ฉบบวนท 15 ตลาคม 2555, เวบไซต:

http://www.pracha chat.net/news_detail.php?newsid=1381832557

คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (2555). 100 เรองนาร ผบรโภค

สอ-วทยโทรทศน. สบคนเมอ 13 พฤศจกายน 2556. จากสมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย, เวบไซต:

http://www.thaibja.org/thaibja/index.php?option=com_content&view=article&id=1597%

3A100---&catid=37%3Ats&Itemid=95&lang=en

ณฏฐ เทยนทองด. (2556). ชอง 5 ทม 2.5 พนลานจดทพทวดจทล. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากหนงสอพมพ

กรงเทพธรกจออนไลน ฉบบวนท 14 กนยายน 2556, เวบไซต: http://money.th.msn.com/News/

news.aspx?cp-documentid=253799077

ธาม เชอสถาปนศร (2556). ทวดจทล: สงครามแยงชงคนด. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงานประจ�าป 2556

สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja

เทพชย หยอง. (2556). พลงพลเมองปฏรปสอพลงสอปฏรประเทศ. สบคนเมอ 3 พฤศจกายน 2556. จากมลนธ

สอมวลชลศกษา, เวบไซต:http://mediamo nitor.in.th/

เทพชย หยอง. (2556ก). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงาน

ประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/ thaibja/index.

php?option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

. (2556ข). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงานประจ�าป

2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja/index.php?

option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

. (2556ค). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงานประจ�าป

2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja/index.php?

option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

นตยสาร Positioning Magazine. (2556). ทวดจทล: สงครามแยงชงคนด!. สบคนเมอ 20 กมภาพนธ 2557.

จากนตยสาร Positioning Magazine ฉบบวนท 9 กมภาพนธ 2556, เวบไซต:http://www.positioningmag.

com/?q=content/%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B

8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%

B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0

%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%99%E

0%B8%94%E0%B8%B9

นท ศกลรตน. (2556: 1). ทว Digital จดเปลยนทวไทย. สบคนเมอ 19 เมษายน 2557. จากศนยสารสนเทศยทธศาสตร

ภาครฐ ส�านกงานสถตแหงชาต, เวบไซต: http://www.nic.go.th/gsic/e-book/TV-Digital.pdf

นท ศกลรตน. (2557). บอรด กสท.อนมต 4 ยหอ ขายทวดจทล. สบคนเมอ วนท 3 มนาคม 2557, จากหนงสอพมพ

ไทยรฐออนไลน ฉบบวนท 3 มนาคม 2557, เวบไซต: http://www.thairath.co.th/content/tech/365884

Page 18: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

Panyapiwat Journal Vol.5 Special Issue May 2014 297

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

พรงรอง รามสต รณะนนทน. (2556). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556.

จากรายงานประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.Thaibja.org/thaibja

มารตนบคฮลเตอร. (2556). วซอารท ชตลาดทวดจทลในไทยโต 50%. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากหนงสอพมพ

เดลนวสออนไลน ฉบบวนท 14 ตลาคม 2556, เวบไซต: http://www.dailynews.co.th/technology/

240017

วชย ทองแตง. (2556). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงาน

ประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja/index.php?

option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

วเชยร จงรงเรอง. (2556). หวงขยะอเลกทรอนกสพง!แหโละทวเกา. สบคนเมอ 16 ตลาคม 2556. จากหนงสอพมพ

กรงเทพธรกจออนไลน ฉบบวนท 8 กรกฎาคม 2556, เวบไซต: http://www.bangkokbiznews.com/

home/

วรพงษ ชตภทร. (2556). หน..ทวดจทลนกลงทน...หามกะพรบตา. สบคนเมอ 22 ตลาคม 2556. จากหนงสอพมพ

กรงเทพธรกจออนไลน ฉบบวนท 7 มถนายน 2556, เวบไซต: http://www.bangkok biznews.com

เวบไซตโซนประเทศไทย. (2557, 2 มนาคม). Bravia HD TV (LED & LCD). สบคนเมอ 5 มนาคม 2557,

จาก http://www.sony.co.th/TVP-LCD-TV/feature/498358

เวบไซตไทยไซเบอรพอยน. (2557, ธนวาคม 30). ตอนรบทวดจตอล กบ Set-Top Box “SAMART STRONG

(DVB-T2)” ส�าหรบดทวดจตอล. สบคนเมอ วนท 3 มนาคม 2557, จาก https://www.thaicyberpoint.com/

ford/blog/tag/review/

สภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย. (2556). คลนรบกวนดจทลทว(2) : สนามแขงขนทยงไมเทาเทยม. สบคนเมอ

20 ตลาคม 2556. จากสภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย, เวบไซต: http://www. newsbroadcasting

council.or.th/?p=1137

สมาคมนกขาววทยและโทรทศนไทย. (2556). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556.

จากรายงานประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja/

index.php?option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

สภญญา กลางณรงค. (2556). ส�านกงาน กสทช. ระบ หลงใชมาตรการควบคมการโฆษณาอาหารและยาผดกฎหมาย

ทางสอเคเบลทวและทวดาวเทยม พบวาลดลงเกอบรอยละ 50. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากส�านกขาว

กรมประชาสมพนธ, เวบไซต: http://thainews.prd.go.th/centerweb/News/NewsDetail?NT01_

NewsID=WNICT5609170020002

สภญญา กลางณรงค. (2556). ThaiPBS ท�า MOU กสทช.ใชเทคโนโลยดจตอล หนนกลมคนพการ เขาถงขอมลขาวสาร

ขณะดโทรทศนไดมากขน เรมชมได พ.ค.56. สบคนเมอ 19 ตลาคม 2556. จาก บลอก WorldPress.com,

เวบไซต: http://patnews.wordpress.com/2013/03/29/1531/

สมเกยรต เจรญภญโญยง. (2556). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556.

จากรายงานประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/thaibja/

index.php?option=com_content&view=article&id=2016&Itemid=176&lang=th

Page 19: โทรทัศน์ดจทัล: ประโยชน์ต่อผู้ชม อุตสาหกรรมโทรทัศน์ไทย และ ...journal.pim.ac.th/uploads/content/2014/12/o_1984... ·

วารสารปญญาภวฒน ปท 5 ฉบบพเศษ ประจ�ำเดอนพฤษภำคม 2557298

ผานการรบรองคณภาพจาก TCI (กลมท 1) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

สมชย สวรรณบรรณ. (2556). โทรทศนดจทล ปฏวตสอ หรอแคทางผาน. สบคนเมอ 18 ตลาคม 2556. จากรายงาน

ประจ�าป 2556 สมาคมนกขาววทยและโทรทศน, เวบไซต: http://www.thaibja.org/ thaibja

ส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคมแหงชาต. (2556). ประโยชน

และโอกาสของประชาชนและประเทศไทยจากการเปลยนผานระบบรบสงโทรทศนสระบบ Digital. สบคนเมอ

20 ตลาคม 2556. จากส�านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศนและกจการโทรคมนาคม

แหงชาต, เวบไซต: http://digital.nbtc.go.th/index.php/articles-en/13-benefit-chance

หนงสอพมพกรงเทพธรกจออนไลน. (2013, 8 กรกฎาคม). สบคนเมอ 16 ตลาคม 2556, จาก http://www.

bangkokbiznews.com/home/

หนงสอพมพ ASTV ผจดการออนไลน. (2556). คาดใน 4 ปโฆษณาทวแสนลาน ปหนาทะล 782 ชอง. สบคนเมอ

20 ตลาคม 2556. จาก หนงสอพมพ ASTV ผจดการออนไลน ฉบบวนท 31 พฤษภาคม 2556, เวบไซต:

http://www.manager.co.th/ibizchannel/ViewNews.aspx?NewsID=9560000065353

อญญาอร พานชพงรถ. ประธานเครอขายครอบครวเฝาระวงและสรางสรรคสอ. สมภาษณ. (วนท 19 ตลาคม 2556ก).

. ประธานเครอขายครอบครวเฝาระวงและสรางสรรคสอ. สมภาษณ. (วนท 19 ตลาคม 2556ข).

อสรย ประดษฐธระ. (2555). ความเหลอมล�าของระบบโทรทศนดจทลในประเทศไทยกบการเปลยนผานสระบบ

โทรทศนดจทลของประชาคมอาเซยน. วารสารนกบรหาร, ปท 18 (ฉบบท 2), หนา 119-211.

WorldPress.com. (2556, มนาคม 29). ThaiPBS ท�า MOU กสทช. ใชเทคโนโลยดจตอล หนนกลมคนพการ

เขาถงขอมลขาวสาร ขณะดโทรทศนไดมากขน เรมชมได พ.ค.56. สบคนเมอ วนท 19 ตลาคม 2556,

จาก http://patnews.wordpress.com/2013/03/29/1531/

Sony. (2556). ความแตกตางระหวางภาพแบบ SD และ HD. สบคนเมอ วนท 19 เมษายน 2557, จาก http://

www.sony.co.th/article/221196/section/product/product/hdr-ux7e

Supasil Kuljitjuerwong received his Bachelor Degree of Communication

Arts Program major in Television Broadcasting from Chandrakasem

Rajabhat University in 2005. I worked graphic design at Srisiam Printing

Press Company in 2006 and I worked full time lecturer Program in

Advertising and Public relations at Chaopraya University in 2007. In 2008,

he graduated Master of Arts Program in Communication Administration

from Krirk University. He is currently a full time lecturer in Faculty of

Liberal Arts, Stamford International University.