ยุทธศาสตร์กรมกิจการผู้สูงอายุ 20 ปี...
31
Transcript of ยุทธศาสตร์กรมกิจการผู้สูงอายุ 20 ปี...
- 2 - - 3 -
ยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป
พ.ศ. 2561 – 2580
- 5 -
ยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป ประจำาป พ.ศ. 2561 – 2580
กรมกจการผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
Website : กรมกจการผสงอาย : www.dop.go.th
Email : [email protected]
โทรศพท : 0 2642 4337 ตอ 445 FAX : 0 2642 4337 ตอ 309
พมพครงท : 1
จ�านวน : 500 เลม
พมพท : โรงพมพสามลดา
สารบญ
หนา
บทท 1 บทนำา
1. ความเปนมาการจดท�าแผน 20 ป กรมกจการผสงอาย 6
2. ภารกจตามกฎหมาย กรมกจการผสงอาย 6
3. อ�านาจหนาท กรมกจการผสงอาย 7
4. โครงสรางองคกร 8
บทท 2 กฎหมาย และนโยบายทเกยวของ
1. กฎหมายทเกยวของ 10
1.1 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 10
1.2 พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 แกไขเพมเตม ฉบบท 2
พ.ศ. 2553 และ ฉบบท 3 พ.ศ. 2560 10
2. นโยบายทเกยวของ 11
2.1 แผนปฏบตการระหวางประเทศมาดรดวาดวยเรองผสงอาย
(The Madrid International Plan of Action on Ageing) 11
2.2 นโยบายรฐบาล 13
2.3 แผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2545 - 2564)
ฉบบปรบปรง ครงท 1 พ.ศ. 2552 14
2.4 ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2580) 16
2.5 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12
(พ.ศ. 2560 - 2564 ) 17
2.6 ประชาคมอาเซยน 2025 18
2.7 ขอเสนอของสภาปฏรปประเทศ 20
- 6 -
สารบญ (ตอ)
หนา
2.8 มตคณะรฐมนตรทเกยวของกบผสงอาย 21
1) มาตรการรองรบสงคมผสงอาย วนท 8 พฤศจกายน 2559 21
2) เหนชอบมาตรการใหเงนชวยเหลอเพอการยงชพแกผสงอาย
ทมรายไดนอย 22
2.9 โมเดล Thailand 4.0 22
2.10 เปาหมายการพฒนาทยงยน
(Sustainable Development Goals) SDGs 23
2.11 ยทธศาสตรกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
พ.ศ. 2560 – 2564 24
บทท 3 วเคราะหทศทางองคกร
1. สถานการณผสงอายไทย ประจ�าป 2559 28
2. ผลการด�าเนนงานทส�าคญประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 31
3. สงคมสงอายระเบยบวาระแหงชาต 32
4. การวเคราะหสภาพแวดลอมองคกร (SWOT Analysis)
ของกรมกจการผสงอาย 34
5. กระบวนการจดท�ายทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป 37
6. ทศทางสงคมผสงอายของไทยในอก 20 ป ขางหนา 39
บทท 4 ยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580)
1. ผงความเชอมโยงยทธศาสตร 42
2. แผนยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป พ.ศ. 2561 – 2580 43
3. การแปลงยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580)
สการปฏบต 45
บรรณานกรม 45
ภาคผนวก 48
บทท 1 บทน�า
- 8 - - 9 -
1. ความเปนมาการจดทำาแผน 20 ป กรมกจการผสงอาย
ดวยรฐบาลไดมแนวนโยบายในการปฏรปประเทศไทย โดยก�าหนดกรอบการปฏรป
ภายใตยทธศาสตรชาต 20 ป และใหทกสวนราชการจดท�าแผนยทธศาสตร 20 ป ซงกระทรวง
การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ไดด�าเนนการจดท�าภายใตกระบวนการมสวนรวม
ของหนวยงานในสงกด และไดแจงเวยนผลการจดท�ายทธศาสตรกระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษย ระยะ 20 ป เพอทราบและใชกรอบแนวทางในการก�าหนดทศทาง
การขบเคลอนงานของสวนราชการระดบกรมในอนาคต โดยก�าหนดวสยทศน ยทธศาสตร
ทสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) แผนปฏรป และจดท�าแผนแมบท (Operation Plan)
อกทงการด�าเนนการขบเคลอนภารกจปรบปรงโครงสรางกระทรวงการพฒนาสงคมและ
ความมนคงของมนษย ใหเปนไปตามพระราชบญญตปรบปรงกระทรวงทบวง กรม (ฉบบท 14)
พ.ศ. 2558 ไดประกาศกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมกจการผสงอาย กระทรวงการพฒนา
สงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ. 2559 และมผลบงคบใชตงแตวนท 1 พฤศจกายน 2559
เปนตนไปกรมกจการผสงอาย จงไดมการพฒนายทธศาสตรระยะ 20 ป กรมกจการผสงอาย
ทตอบสนองตอยทธศาสตรและเปาหมายการพฒนาประเทศในการน�าพาประเทศไทยกาวส
ความมนคง มงคง และยงยน ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
2. ภารกจตามกฎหมายกรมกจการผสงอาย
กรมกจการผสงอาย ไดจดตงขนเมอวนท 6 มนาคม 2558 ตามพระราชบญญตปรบปรง
กระทรวง ทบวง กรม (ฉบบท 14) พ.ศ. 2558 ซงไดก�าหนดใหกรมกจการผสงอาย เปนหนวยงาน
หลกมหนาทรบผดชอบภารกจเกยวกบผสงอายโดยตรง เพอใหผสงอายไดรบการสงเสรมศกยภาพ
คมครอง และพทกษสทธ สามารถด�ารงชวตไดอยางมนคง มคณภาพชวตทด กรมกจการผสงอาย
ไดก�าหนดแนวทางและพฒนามาตรการ กลไก โดยเนนด�าเนนการในการสงเสรมการใชศกยภาพ
การคมครองและพทกษสทธ และการจดสวสดการสงคมแกผสงอาย ภายใตพระราชบญญตผสงอาย
พ.ศ. 2546 แกไขเพมเตม ฉบบท 2 พ.ศ. 2553 และ ฉบบท 3 พ.ศ. 2560 แผนพฒนาเศรษฐกจ
และสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) แผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2
(พ.ศ. 2545 - 2564) ฉบบปรบปรง ครงท 1 พ.ศ. 2552 นโยบายรฐบาลรวมทงพนธกรณ
และปฏญญาตางๆ ขอเสนอการปฏรปประเทศของสภาปฏรปประเทศทเกยวของ ตลอดจนการ
ปรบเปลยนแนวทางการบรหารงานทมงผลสมฤทธเปนหลกเพอบรรลวตถประสงคขององคกร
ตอไป
3. อำานาจหนาทกรมกจการผสงอาย
กรมกจการผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย มภารกจ
เกยวกบการสงเสรมและพฒนาศกยภาพ การจดสวสดการและการคมครองพทกษสทธผสงอาย
รวมทงการพฒนารปแบบงานดานสวสดการสงคมใหครอบคลมและตอบสนองตอสภาพการณ
ทางสงคม กระแสการเปลยนแปลงของสงคมโลก พนธกรณ และขอตกลงระหวางประเทศ
เพ อการพฒนาคณภาพชวตและเสรมสรางความมนคงในการด�ารงชวตของผ ส งอาย
โดยใหมอ�านาจหนาท ดงน
1) เสนอแนะนโยบายและแผนหลก ยทธศาสตร มาตรการ และแนวทางการสงเสรมและ
พฒนาศกยภาพ การจดสวสดการ และการคมครองพทกษสทธผสงอาย
2) พฒนามาตรการ กลไก มาตรฐาน และนวตกรรมองคความรการด�าเนนงานสงเสรม
และพฒนาศกยภาพ การจดสวสดการ และการคมครองพทกษสทธผสงอาย และ
สงเสรมสนบสนนการด�าเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานทก�าหนด
3) สงเสรม สนบสนน และประสานความรวมมอกบองคกรเครอขายทกภาคสวน
ทเกยวของในการด�าเนนงานสงเสรมและพฒนาศกยภาพ การจดสวสดการ และ
การคมครองพทกษสทธผสงอาย
4) บรหารจดการและก�ากบดแลการด�าเนนงานกองทนผสงอาย เพอการคมครอง
การสงเสรม การสนบสนน และการจดสวสดการแกผสงอาย
5) บรหารจดการและพฒนาระบบงานเทคโนโลยสารสนเทศดานผสงอาย
6) ตดตามประเมนผลการด�าเนนงานการสงเสรมและพฒนาศกยภาพ การจดสวสดการ
และการคมครองพทกษสทธผสงอาย
7) ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก�าหนดใหเปนอ�านาจหนาทของกรมหรอตามท
รฐมนตรหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย
- 10 -
โครงสรางกรมกจการผสงอาย
สวนกลาง
กลมตรวจสอบภายใน
สำานกงานเลขานการกรม
กลมพฒนาระบบบรหาร
กองยทธศาสตรและแผนงาน
กองสงเสรมสวสดการและ
คมครองสทธผสงอายกองสงเสรมศกยภาพผสงอาย
ศนยพฒนาการจดสวสดการสงคมผสงอาย(12 แหง)
ศนยการเรยนรและฝกอบรมดานผสงอาย(1 แหง)
กองบรหารกองทนผสงอายศนยปฏบตการ
กรมกจการผสงอาย
หนวยงานตามกฎหมาย
หนวยงานทจดตงขนภายในกรมเพอเพมประสทธภาพ
สวนกลางทตงอยในภมภาค
บทท 2 กฎหมาย และนโยบายทเกยวของ
- 12 - - 13 -
1. กฎหมายทเกยวของ
1.1 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มบทบญญตทบรรจหลกการ
ทเกยวของกบผสงอาย จ�านวน 2 หมวด ดงน
หมวด 3 สทธและเสรภาพของปวงชนชาวไทย
มาตรา 27 วรรคสาม การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล ไมวาดวยเหต
ความแตกตางในเรองถนก�าเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอ
สขภาพ สถานะภาพของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา
การศกษาอบรม หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ
หรอเหตอนใด จะกระท�ามได
วรรคส มาตรการทรฐก�าหนดขนเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรม
ใหบคคลสามารถใชสทธหรอเสรภาพไดเชนเดยวกบบคคลอน หรอเพอคมครอง
ความสะดวกใหแก เดก สตร ผสงอาย คนพการ หรอผดอยโอกาส ยอมไมถอวาเปน
การเลอกปฏบต
มาตรา 48 วรรคสอง บคคลซงมอายเกนหกสบปและไมมรายไดเพยงพอแก
การยงชพ และบคคลผยากไรยอมมสทธไดรบความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ
ตามทกฎหมายบญญต
หมวด 6 แนวนโยบายแหงรฐ
มาตรา 71 วรรคสาม รฐพงใหความชวยเหลอเดก เยาวชน สตร ผสงอาย
คนพการ ผยากไร และผดอยโอกาสใหสามารถด�ารงชพไดอยางมคณภาพ และคมครอง
ปองกน มใหบคคลดงกลาวถกใชความรนแรงหรอปฏบตอยางไมเปนธรรม รวมตลอดทง
ใหการบ�าบด ฟนฟ และเยยวยาผถกกระท�าการดงกลาว
1.2 พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 แกไขเพมเตม ฉบบท 2 พ.ศ. 2553
และ ฉบบท 3 พ.ศ.2560
เหตผลความจ�าเปนในการตรากฎหมายฉบบน เพอใหการด�าเนนงานเกยวกบ
การคมครอง การสงเสรม และการสนบสนนตอสทธและประโยชนของผสงอายเปนไปอยาง
มประสทธภาพ และใหผสงอายมสทธไดรบความชวยเหลอจากรฐ โดยสรปสาระส�าคญได ดงน
1) นยามผสงอาย หมายถง บคคลซงมอายเกนหกสบปบรบรณขนไป และมสญชาตไทย
2 ) ใหมคณะกรรมการผสงอายแหงชาต (มาตรา 4) เ ปนกลไกระดบชาต
เพอก�าหนดนโยบาย และแผนหลก แนวทางปฏบต ตลอดจนประสานงาน ตดตาม และประเมนผล
เกยวกบการคมครองการสงเสรม และการสนบสนนสถานภาพ บทบาท และกจกรรมของผสงอาย
3) สทธผสงอาย (มาตรา 11) ผสงอายมสทธไดรบการคมครอง การสงเสรมและ
การสนบสนนในดานตางๆ (1) การบรการทางการแพทยและการสาธารณสขทจดไวโดยใหความสะดวก
และรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ (2) การศกษา การศาสนา และขอมลขาวสารทเปน
ประโยชนตอการด�าเนนชวต (3) การประกอบอาชพหรอฝกอาชพทเหมาะสม (4) การพฒนา
ตนเองและการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม การรวมกลมในลกษณะเครอขายหรอชมชน
(5) การอ�านวยความสะดวกและความปลอดภยโดยตรงแกผสงอายในอาคาร สถานท ยานพาหนะ
หรอการบรการสาธารณอน (6) การชวยเหลอดานคาโดยสารยานพาหนะตามความเหมาะสม
(7) การยกเวนคาเขาชมสถานทของรฐ (8) การชวยเหลอผสงอายซงไดรบอนตรายจากการ
ถกทารณกรรมหรอถกแสวงหาประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมาย หรอถกทอดทง (9) การให
ค�าแนะน�า ปรกษา ด�าเนนการอนทเกยวของในทางคดหรอในทางการแกไขปญหาครอบครว
(10) การจดทพกอาศย อาหารและเครองนงหมใหตามความจ�าเปนอยางทวถง (11) การจายเงน
เบยยงชพเปนรายเดอนอยางทวถงและเปนธรรม (12) การสงเคราะหในการจดการศพ
ตามประเพณ (13) การอนตามทคณะกรรมการประกาศก�าหนด
2. นโยบายทเกยวของ
2.1 แผนปฏบตการระหวางประเทศมาดรดวาดวยเรองผสงอาย
(The Madrid International Plan of Action on Ageing)
องคการสหประชาชาต (United Nations) ไดจดใหมการจดการประชมสมชชา
ระดบโลกวาดวยผสงอาย ครงท 2 (the 2nd world Assembly on Ageing) ณ กรงมาดรดประเทศ
สเปน ในป พ.ศ. 2545 ผลจากการประชมคราวนนไดกอใหเกดพนธกรณระหวางประเทศ
ในเรองของผสงอายทเรยกวา แผนปฏบตการระหวางประเทศมาดรดวาดวยเรองผสงอาย
(The Madrid International Plan of Action on Ageing) ทไดก�าหนดเปาหมายหลกของการ
พฒนาผสงอายใน 3 ประเดนตอไปน คอ
- 14 - - 15 -
1. ผสงอายกบการพฒนา (Older persons and development)
2. สงวยอยางสขภาพดและมสขภาวะ (Advancing health and well-being into
old age)
3. การสรางความมนใจวาจะมสภาพแวดลอมทเกอหนนและเหมาะสม
(Ensuring enabling and supportive environment)
ซ ง เปนพนธกรณ ทประเทศภาคองคการสหประชาชาตจะตองรวมยดถอ
เปนเปาหมายการด�าเนนงานผส งอาย และรวมก�าหนดทศทางกลยทธของการพฒนา
เพอมงไปสเปาหมายดงกลาวรวมกนประเดนทาทายในการด�าเนนงานดานผสงอาย
1) การสรางหลกประกนดานรายไดเพอวยสงอาย การเตรยมความพรอมเพอความมนคง
ในวยสงอาย ดวยการสงเสรมระบบการออมแหงชาตใหครอบคลมกลมเปาหมายทอยในวยท�างาน
และยงไมมหลกประกนดานรายไดใดๆ จากรฐใหมบ�านาญเพอการใชจายในวยสงอาย
2) การสงเสรมและขยายโอกาสในการทำางานของผสงอาย โดยการสงเสรม
ใหน�าความสามารถและประสบการณของผสงอาย มาเปนสวนหนงของภาคการผลตภาคบรการ
ภาควชาการ การใหค�าแนะน�าปรกษา ตลอดจนงานอาสาสมครและการถายทอดภมปญญา
อกทงยงเปนแนวปฏบตทสามารถลดปญหาการขาดแคลนแรงงานทงในปจจบนและในอนาคต
ของประเทศไทยได
3) การสรางและพฒนาระบบการดแลผสงอายระยะยาว การสรางและพฒนาระบบ
เพอจดบรการรองรบความตองการการดแลผสงอายระยะยาว โดยมงเนนทจะสรางและพฒนา
กลไกตางๆ ทมอยทงในระดบนโยบาย ระดบปฏบตทงในเขตเมองและในระดบทองถน โดยเฉพาะ
ดานบคลากรและผปฏบตงานทเกยวของเพอใหรวมกนท�าหนาทดแลผสงอาย ทงบคลากรวชาชพ
และอาสาสมคร ดวยการใหบรการแกผสงอายในชมชน โดยเฉพาะบรการดานการดแลและ
การฟนฟสขภาพใหกบกลมผสงอายทตดเตยงและมขอจ�ากดในเรองการเคลอนไหว นอกจากนยงม
การเรงขยายการฝกอบรมบคลากรเพอพฒนาความรและพฒนาทกษะเฉพาะดานการดแลผสงอาย
4) การจดใหมสงอำานวยความสะดวกทเหมาะสมและปลอดภย ในทสาธารณะสำาหรบ
ผสงอาย โดยมงสรางความร ความเขาใจและความตระหนกแกสาธารณชนและหนวยงาน
ทกภาคสวน ในเรองการจดสภาพแวดลอมทเหมาะสมและปลอดภย เพอคนทกวยใหสามารถ
ใชประโยชนรวมกน
5) การเสรมสรางขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนในการดำาเนนงาน
ดานผสงอาย เพอใหผสงอายไดรบการดแลดานคณภาพชวตอยางครอบคลมทกดาน จงจ�าเปนตอง
มการเสรมสรางขดความสามารถของบคลากรเจาหนาทผปฏบตงาน โดยการสนบสนนทรพยากร
การสนบสนนความร การนเทศงาน หรอการฝกอบรมเพอใหมความร ความเขาใจเกยวกบ
สถานการณผสงอายและองคความรดานตางๆ ทเกยวของกบผสงอาย ทงน เพอใหบคลากรและ
ผปฏบตงานในองคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถพฒนาสมรรถนะในการปฏบตงาน
ดานผสงอายไดอยางมออาชพ
2.2 นโยบายรฐบาล
คณะรฐมนตรโดยนายกรฐมนตร (พลเอก ประยทธ จนทรโอชา) ไดแถลงนโยบาย
ตอสภานตบญญตแหงชาต เมอวนศกรท 12 กนยายน 2557 ไดก�าหนดนโยบายการบรหาร
ราชการแผนดน 11 ดาน ประกอบดวย (1) การปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย
(2) การรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ (3) การลดความเหลอมล�าของสงคมและการ
สรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ (4) การศกษาและการเรยนร การทะนบ�ารงศาสนา ศลปะ
และวฒนธรรม (5) การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน
(6) การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ (7) การสงเสรมบทบาทและการใชโอกาส
ในประชาคมอาเซยน (8) การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย
การวจยและพฒนา และนวตกรรม (9) การรกษาความมนคงของฐานทรพยากร และการสรางสมดล
ระหวางการอนรกษกบการใชประโยชนอยางยงยน (10) การสงเสรมการบรหารราชการแผนดน
ทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ (11) การปรบปรง
กฎหมายและกระบวนการยตธรรม
นโยบายทเกยวของกบผสงอาย คอ นโยบายดานท 3 การลดความเหลอมล�าของสงคม
และการสรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ ดงน
ขอท 3 ในระยะตอไป จะพฒนาระบบการคมครองทางสงคม ระบบการออมและระบบ
สวสดการชมชนใหมประสทธภาพและมความยงยนมากยงขน รวมทงการดแลใหมระบบการกยม
ทเปนธรรมและการสงเคราะหผยากไรตามอตภาพ พฒนาศกยภาพ คมครองและพทกษสทธจด
สวสดการชวยเหลอและพฒนาคณภาพชวตของผดอยโอกาส ผพการ ผสงอาย สตร และเดก
ขอท 4 เตรยมความพรอมเขาสสงคมผสงอาย เพอสงเสรมคณภาพชวตและ
การมงานหรอกจกรรมทเหมาะสม เพอสรางสรรคและไมกอภาระตอสงคมในอนาคต โดยจดเตรยม
ระบบการดแล ในบาน สถานพกฟน และโรงพยาบาล ทเปนความรวมมอของภาครฐ ภาคเอกชน
ชมชน และครอบครว รวมทงพฒนาระบบการเงนการคลงส�าหรบการดแลผสงอาย
- 16 - - 17 -
2.3 แผนผ ส งอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2545 - 2564) ฉบบปรบปรง
ครงท 1 พ.ศ. 2552
เปนแผนยทธศาสตรหลกในการด�าเนนงานดานผสงอายในชวง พ.ศ.2545–2564
ซงคณะกรรมการผสงอายแหงชาต ไดเหนชอบแผนผสงอายแหงชาตฯ ทไดรบการปรบปรงครงท 1
และมอบหมายใหกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยน�าเสนอคณะรฐมนตรและ
ใหหนวยงานทเกยวของทปรากฏในแผนฯ ด�าเนนการตามมาตรการทก�าหนด ซงคณะรฐมนตร
ไดมมตอนมต เมอวนท 27 เมษายน 2553 โดยแผนดงกลาวไดใหความส�าคญตอ “วงจรชวต”
และความส�าคญของทกคนในสงคมทมความเกยวพนกบผสงอาย สรปสาระส�าคญดงน
- วสยทศน : “ผสงวยเปนหลกชยของสงคม”
- ปรชญา : ผสงอายไมใชบคคลดอยโอกาสหรอเปนภาระตอสงคม แตสามารถ
มสวนรวม เปนพลงพฒนาสงคม จงควรไดรบการสงเสรมและเกอกลจากครอบครว ชมชน และรฐ
ใหด�ารงชวตอยอยางมคณคา มศกดศร และคงไวซงภาวะสขภาพและความเปนอยทดใหนานทสด
- ประเดนสำาคญ
1 ) ผ ส งอายท มคณภาพชวตท ด คอ (1 ) มสขภาพทดท งกายและจต
(2) ครอบครวมสข สงคมเอออาทร อยในสงแวดลอมทเหมาะสม ปลอดภย (3) มหลกประกน
ทมนคงไดรบสวสดการและการบรการทเหมาะสม (4) อยอยางมคณคา มศกดศร พงตนเองได
เปนทยดเหนยวทางจตใจและมสวนรวมในครอบครว ชมชน และสงคม และ (5) มโอกาสเขาถงขอมล
และขาวสารอยางตอเนอง
2) ครอบครวและชมชนเปนสถาบนหลกทมความเขมแขง สามารถใหการ
เกอหนนแกผสงอายไดอยางมคณภาพ
3) ระบบสวสดการและบรการจะตองสามารถรองรบผสงอายใหสามารถด�ารง
อยกบครอบครวและชมชนไดอยางมคณภาพและมมาตรฐาน
4) ทกภาคสวนจะตองม สวนรวมในระบบสวสดการและบรการใหแก
ผสงอายโดยมการก�ากบดแลเพอการคมครองผสงอายในฐานะผบรโภค
5) ตองมการด�าเนนการทเหมาะสมเพอชวยใหผสงอายททกขยากและตองการ
การเกอกลใหด�ารงชวตอยในชมชนไดอยางดและตอเนอง
- ยทธศาสตร ประกอบดวย 5 ประเดนยทธศาสตร ดงน
1) ยทธศาสตรท 1 ยทธศาสตรดานการเตรยมความพรอมของประชากร
เพอวยสงอายทมคณภาพ ประกอบดวย ๓ มาตรการ ไดแก (1) มาตรการหลกประกนดานรายได
เพอวยสงอาย (2) มาตรการการใหการศกษาและการเรยนรตลอดชวต และ (3) มาตรการ
การปลกจตส�านกใหคนในสงคมตระหนกถงคณคาและศกดศรของผสงอาย
2) ยทธศาสตรท 2 ยทธศาสตรดานการสงเสรมและพฒนาผสงอาย
ประกอบดวย 6 มาตรการ ไดแก (1) มาตรการสงเสรมสขภาพปองกนการเจบปวย และดแล
ตนเองเบองตน (2) มาตรการสงเสรมการรวมกลมและสรางความเขมแขงขององคกรผสงอาย
(3) มาตรการสงเสรมดานการท�างานและการหารายไดของผสงอาย (4) มาตรการสนบสนน
ผสงอายทมศกยภาพ (5) มาตรการสงเสรมสนบสนนสอทกประเภทใหมรายการเพอผสงอาย
และสนบสนนใหผสงอายไดรบความรและสามารถเขาถงขาวสารและสอ และ (6) มาตรการสงเสรม
และสนบสนนใหผสงอายมทอยอาศยและสภาพแวดลอมทเหมาะสม
3) ยทธศาสตรท 3 ยทธศาสตรดานระบบคมครองทางสงคมส�าหรบผสงอาย
ประกอบดวย 4 มาตรการ ไดแก (1) มาตรการคมครองดานรายได (2) มาตรการหลกประกน
ดานสขภาพ (3) มาตรการดานครอบครว ผดแล และการคมครอง และ (4) มาตรการระบบบรการ
และเครอขายการเกอหนน
4) ยทธศาสตรท 4 ยทธศาสตรดานการบรหารจดการเพอการพฒนางานดาน
ผสงอายอยางบรณาการระดบชาต และการพฒนาบคลากรดานผสงอาย ประกอบดวย 2 มาตรการ
ไดแก (1) มาตรการการบรหารจดการเพอการพฒนางานดานผสงอายอยางบรณาการระดบชาต
และ (2) มาตรการสงเสรมและสนบสนนการพฒนาบคลากรดานผสงอาย
5) ยทธศาสตรท 5 ยทธศาสตรดานการประมวล พฒนา และเผยแพร
องคความรดานผสงอายและการตดตามประเมนผลการด�าเนนการตามแผนผสงอายแหงชาต
ประกอบดวย 3 มาตรการ ไดแก (1) มาตรการสนบสนนและสงเสรมการวจย และพฒนาองค
ความรดานผสงอายส�าหรบการก�าหนดนโยบาย และการพฒนาการบรการหรอการด�าเนนการ
ทเปนประโยชนแกผสงอาย (2) มาตรการด�าเนนการใหมการตดตามประเมนผลการด�าเนนงาน
ตามแผนผสงอายแหงชาตทมมาตรฐานอยางตอเนอง และ (3) มาตรการพฒนาระบบขอมล
ทางดานผสงอายใหถกตองและทนสมย โดยมระบบฐานขอมลทส�าคญดานผสงอายทงายตอการ
เขาถงและสบคน
- 18 - - 19 -
2.4 ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580)
เพอใหประเทศไทยสามารถยกระดบการพฒนาใหบรรลตามวสยทศน
“ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” และ เปาหมายการพฒนาประเทศขางตน จงจ�าเปนตองก�าหนด
ยทธศาสตรการพฒนาประเทศระยะยาว จ�านวน 6 ยทธศาสตร โดยมยทธศาสตรทเกยวของกบ
การขบเคลอนงานดานผสงอาย จ�านวน 2 ยทธศาสตร ไดแก
1) ยทธศาสตรชาตดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย
มเปาหมายการพฒนาทส�าคญเพอพฒนาคนในทกมตและในทกชวงวย
ใหเปนคนด เกง และมคณภาพ โดยคนไทยม ความพรอมทงกาย ใจ สตปญญา มพฒนาการทด
รอบดานและมสขภาวะทดในทกชวงวย มจตสาธารณะ รบผดชอบตอสงคมและผอน มธยสถ อดออม
โอบออมอาร มวนย รกษาศลธรรมและเปนพลเมองดของชาต มหลกคดทถกตอง มทกษะทจ�าเปน
ในศตวรรษท 21 มทกษะสอสารภาษาองกฤษและภาษาทสาม และอนรกษภาษาทองถน
มนสยรกการเรยนรและการพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวตสการเปนคนไทยทมทกษะสง
เปนนวตกร นกคด ผประกอบการ เกษตรกรยคใหมและอนๆ โดยมสมมาชพตามความถนดของตนเอง
2) ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม
มเปาหมายการพฒนาท ส �าคญท ใหความส�าคญการดงเอาพลงของ
ภาคสวนตางๆ ทงภาคเอกชน ประชาสงคม ชมชน ทองถน มารวมขบเคลอน โดยการสนบสนน
การรวมตวของประชาชนในการรวมคดรวมท�าเพอสวนรวม การกระจายอ�านาจและความรบผดชอบ
ไปสกลไกบรหารราชการแผนดนในระดบทองถน การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน
ในการจดการตนเอง และการเตรยมความพรอมของประชากรไทยทงในมต สขภาพ เศรษฐกจ สงคม
และสภาพแวดลอมใหเปนประชากรทมคณภาพ สามารถพงตนเองและท�าประโยชนแกครอบครว
ชมชน และสงคมใหนานทสด โดยรฐใหหลกประกนการเขาถงบรการและสวสดการทมคณภาพ
อยางเปนธรรมและทวถง
2.5 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564 )
หลกการพฒนาประเทศทส�าคญในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ยดหลก
“ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” “การพฒนาทยงยน” และ “คนเปนศนยกลางการพฒนา”
ทตอเนองจาก 2 แผนพฒนาฯ ฉบบท 9 - 11 และยดหลกการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทลดความ
เหลอมล�าและขบเคลอนการเจรญเตบโตจากการเพมผลตภาพการผลตบนฐานการใชภมปญญา
และนวตกรรม ยทธศาสตรในแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ซงมยทธศาสตรทเกยวของกบงานดาน
ผสงอาย จ�านวน 3 ยทธศาสตร ดงน
1) การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย
แนวทางการพฒนาส�าคญ ประกอบดวย (1) ปรบเปลยนคานยมคนไทย
ใหมคณธรรม จรยธรรม มวนย จตสาธารณะ และพฤตกรรมทพงประสงค (2) พฒนาศกยภาพ
คนใหมทกษะ ความร และความสามารถในการด�ารงชวตอยางมคณคา (3) ยกระดบคณภาพ
การศกษาและการเรยนรตลอดชวต (4) ลดปจจยเสยงดานสขภาพและใหทกภาคสวนค�านงถง
ผลกระทบตอสขภาพ (5) เพมประสทธภาพการบรหารจดการระบบสขภาพ ภาครฐและปรบ
ระบบการเงนการคลงดานสขภาพ (6) พฒนาระบบการดแลและสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสม
กบสงคมสงวย (7) ผลกดนใหสถาบนทางสงคมมสวนรวมพฒนาประเทศอยางเขมแขง
2) ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล�าในสงคม
แนวทางการพฒนาส�าคญ ประกอบดวย (1) การเพมโอกาสใหกบ
กลมเปาหมาย ประชากรรอยละ 40 ทมรายไดต�าสดสามารถเขาถงบรการทมคณภาพของรฐ
และมอาชพ (2) การกระจายการใหบรการภาครฐทงดานการศกษา สาธารณสข และสวสดการ
ทมคณภาพใหครอบคลมและทวถง (3) เสรมสรางศกยภาพชมชน การพฒนาเศรษฐกจชมชนและ
การสรางความเขมแขงการเงนฐานราก ตามหลก 13 ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอใหชมชน
สามารถพงพาตนเองได มสทธในการจดการทนทดนและทรพยากรภายในชมชน
3) ยทธศาสตรการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม
แนวทางการพฒนาส�าคญ ประกอบดวย (1) เรงสงเสรมการลงทนวจยและพฒนาและผลกดน
สการใชประโยชนในเชงพาณชยและเชงสงคม (2) พฒนาผประกอบการใหเปนผประกอบการทาง
เทคโนโลย (3) พฒนาสภาวะแวดลอมของการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม
ดานบคลากรวจย
- 20 - - 21 -
2.6 ประชาคมอาเซยน 2025
ประกอบดวย 3 เสาหลก ไดแก (1) ประชาคมการเมองและความมนคง
อาเซยน (2) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (3) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน
โดยมวตถประสงคหลก คอ การสรางประชาคมแหงสงคมทเอออาทร การแกไขผลกระทบตอสงคม
อนเนองมาจากการรวมตวทางเศรษฐกจการสงเสรมความยงยนของสงแวดลอมและการจดการดแล
สงแวดลอมอยางถกตอง และสงเสรมความเขาใจระหวางประชาชนในระดบรากหญา การเรยนร
ประวตศาสตรและวฒนธรรม รวมทงรบรขาวสารเพอใหประชาชนตระหนกถงเอกลกษณอาเซยน
(ASEAN Identity) ซงแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน มความรวมมอ
6 ดาน ซงมความสอดคลองกบงานดานผสงอาย 3 ดานดงน
1) การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Development) ใหความส�าคญ
กบการศกษาการลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย สงเสรมการจางงานทเหมาะสม สงเสรม
เทคโนโลยสารสนเทศการอ�านวยความสะดวกในการเขาถงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเชงประยกต
เสรมสรางทกษะในการประกอบการส�าหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ พฒนาสมรรถภาพ
ของระบบราชการ
2) การคมครองและสวสดการสงคม (Social Welfare and Protection)
ไดแกการขจดความยากจน เครอขายความปลอดภยทางสงคมและความคมกนจากผลกระทบดาน
ลบจากการรวมตวอาเซยนและโลกาภวฒน สงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาหาร
การเขาถงการดแลสขภาพและสงเสรมการด�ารงชวตทมสขภาพ การเพมศกยภาพในการควบคม
โรคตดตอ รบประกนอาเซยนทปลอดยาเสพตด การสรางรฐทพรอมรบกบภยพบตและประชาคม
ทปลอดภยยงขน
3) สทธและความยตธรรมทางสงคม (Social Justice and Rights) ไดแก
การสงเสรมและคมครองสทธและสวสดการส�าหรบสตร เยาวชน ผสงอาย และผพการ การคมครอง
และสงเสรมแรงงานโยกยายถนฐาน สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ
แผนงานประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 2025
A. มปฏสมพนธและ
เปนประโยชนตอประชาชน
A1. ใหผมสวนไดสวนเสยไดมสวนรวมในกระบวนการ
ของอาเซยน
A2. ใหประชาชนมความเขมแขงและมสถาบนทมนคง
B. มความครอบคลม B. มความครอบคลม B1. การลดอปสรรค
B2. การเขาถงอยางเทาเทยมส�าหรบทกคน
B3. การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน
C. มความยงยน C1. การอนรกษและจดการความหลากหลายทางชวภาพ
และทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน
C2. เมองทมความยงยนดานสงแวดลอม
C3. สภาพภมอากาศอยางยงยน
C4. การผลตและการบรโภคอยางยงยน
D. มภมคมกน D1. อาเซยนมภมคมกนตอภยพบต โดยสามารถคาดการณ
ตอบสนอง รบมอ ปรบตว และฟนกลบทดขน
ฉลาดขน และเรวขน
D2. อาเซยนทปลอดภยขน โดยสามารถตอบสนอง
ตอสขภาพทงมวลไดทงอนตรายดานชวภาพ เคม
กมมนตรงสและนวเคลยร และภยคกคามทเกด
ขนใหม
D3. อาเซยนทสามารถปรบตวใหเขากบภมอากาศดวยการ
มขดความสามารถขององคกรและบคลากรทเพมขนใน
การปรบตวเขากบผลกระทบจากการเปลยนแปลง
สภาพภมอากาศ
E. มพลวตร E1. การเปนอาเซยนทเปดกวางและปรบตวมากขน
E2. การเปนอาเซยนทสรางสรรค มนวตกรรม และ
ตอบสนอง
E3. ท�าใหเกดวฒนธรรมของการประกอบการในอาเซยน
- 22 - - 23 -
2.7 ขอเสนอของสภาปฏรปประเทศ
1) ระบบเพอรองรบผสงวยดานเศรษฐกจ เพ อสรางหลกประกนรายได
ส�าหรบผสงอาย และประชากรรนใหม มขอเสนอเพอการปฏรป 2 ขอเสนอ
1) พฒนาระบบบ�านาญแหงชาต
2) มาตรการขยายอายการท�างาน และสรางโอกาสในการท�างาน
ของผสงอาย
2) ระบบเพอรองรบผสงวยดานการปรบสภาพแวดลอม สงอ�านวยความ
สะดวกและบรการสาธารณะทเออตอการใชชวต มขอเสนอเพอการปฏรป
5 ขอเสนอ
1) สรางชมชนนาอยส�าหรบสงคมผสงวย
2) สงเสรม สนบสนนการปรบปรงสภาพแวดลอม ทพกอาศย
3) ก�าหนดทอยอาศยเพอสงคม (Social Housing)
4) สงเสรมอตสาหกรรมและธรกจเพอรบสงคมสงวย
5) ปรบแกกฎหมายทเกยวของและจดท�าขอเสนอนโยบายเพอเรงรด
และตดตามผลการปฏบตงาน
3) ระบบเพอรองรบผสงวยดานสขภาพ พฒนาระบบสขภาพเพอรองรบ
สงคมสงวย มขอเสนอเพอการปฏรป 3 ขอเสนอ
1) สรางความเขมแขงของชมชนอยางมสวนรวมเพอพฒนาระบบสขภาพ
2) จดตงระบบบรการสขภาพทขาดหายไป
3) จดระบบโครงสรางทรองรบและการสรางระบบดแลสขภาพ
ชมชนเมอง (พฒนากฎหมาย มาตรฐานการบรการ และกลไกก�ากบ
มาตรฐาน/มาตรการเพมก�าลงดแลผสงอาย)
4) ระบบเพอรองรบผสงวยดานสงคม การพฒนาสงคมเพอรองรบสงคมสงวย
1) มาตรการเตรยมความพรอมสงคมไทย โดยการสงเสรมการวางแผน
ชวตครอบครวแนวใหมเพ อสงเสรมการมครอบครวเขมแขง
และเพมอตราการเกดทมคณภาพ
2) มาตรการพฒนาศกยภาพชมชนและองคกรปกครองสวนทองถน
โดยการสรางการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถน
หนวยงานทเกยวของ ชมชน ภาคเอกชนพฒนากฎระเบยบตางๆ
ท เอ อตอองคกรปกครองสวนทองถนในการดแลผสงอาย
3) มาตรการเรงรดการด�าเนนงานเชงรกของภาครฐและเอกชน
เพอใหเกดการบรณาการและการท�างานเชงรกเพอรองรบสงคมสงวย
4) การเพมคณคาของผสงอาย
5) สอสารสงคมเพอสรางความตระหนกในสถานการณผสงวย
และการเตรยมความพรอมสวยสงอายอยางมคณภาพ
6) กลไกพทกษผสงอายทไมสามารถดแลตนเองได
2.8 มตคณะรฐมนตรทเกยวของกบผสงอาย
1) มาตรการรองรบสงคมผสงอาย วนท 8 พฤศจกายน 2559
เ ห น ชอบม าต รก า รก า ร จ า ง ง านผ ส ง อ า ย แ ล ะอน ม ต ห ล ก ก า ร
รางพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการยกเวนรษฎากร (ฉบบท ..)
พ.ศ. .... มสาระส�าคญเปนการยกเวนภาษเงนไดใหแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ส�าหรบเงนได
เปนจ�านวนรอยละ 100 ของรายจายทไดจายเพอการจางผสงอายทมอาย 60 ปบรบรณขนไป
เขาท�างาน
เหนชอบมาตรการการสรางทพกอาศยส�าหรบผสงอาย (Senior Complex)
โดยใหกระทรวงการคลงหารอรวมกบกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
กระทรวงมหาดไทย และหนวยงานทเกยวของ
เหนชอบมาตรการสนเชอทอยอาศยส�าหรบผสงอาย (Reverse Mortgage)
เหนชอบในหลกการบรณาการระบบบ�าเหนจบ�านาญ และอนมตหลกการ
รางพระราชบญญตคณะกรรมการนโยบายบ�าเหนจบ�านาญแหงชาต พ.ศ. .... มสาระส�าคญ
เปนการก�าหนดใหมคณะกรรมการนโยบายบ�าเหนจบ�านาญแหงชาตท�าหนาทก�าหนดนโยบาย
และทศทางของระบบบ�าเหนจบ�านาญในภาพรวมใหสอดคลองกน และรางพระราชบญญต
กองทนบ�าเหนจบ�านาญแหงชาต พ.ศ. . . . . มสาระส�าคญเปนการก�าหนดใหมกองทน
บ�าเหนจบ�านาญแหงชาต เพอใหมระบบการออมเพอการด�ารงชพยามชราภาพ เพยงพอหลงเกษยณ
ครอบคลมลกจางทงระบบ
- 24 - - 25 -
2) เหนชอบมาตรการใหเงนชวยเหลอเพอการยงชพแกผสงอายทมรายไดนอย
มตคณะรฐมนตร เม อวนท 7 พฤศจกายน 2560 มนโยบายใหด�าเนนการ
มาตรการใหเงนชวยเหลอเพอการยงชพแกผสงอายทมรายไดนอย ตามโครงการลงทะเบยน
เพอสวสดการแหงรฐโดยก�าหนดแหลงทมาของเงนเปน 2 สวน คอ เงนภาษสรรพสามตในสวน
ของสนคาสรา และยาสบ ในอตรารอยละ 2 แตไมเกน 4,000 ลานบาทตอป และจากการบรจาค
เบยยงชพผสงอาย โดยจะน�าสงเงนดงกลาวเขากองทนผสงอาย และสงตอใหผสงอายทมรายไดนอย
ตามโครงการลงทะเบยนเพอสวสดการแหงรฐโดยผานบตรสวสดการแหงรฐ
2.9 โมเดล Thailand 4.0
รฐบาลไดก�าหนดทศทางการพฒนาโมเดล Thailand 4.0 ภายใตหลกปรชญา
เศรษฐกจพอเพยง ซงประกอบไปดวย 5 วาระ
วาระท 1 : การเตรยมคนไทย 4.0 ใหพรอมกาวสโลกทหนง
วาระท 2 : การพฒนาคลสเตอรเทคโนโลยและอตสาหกรรมแหงอนาคต
วาระท 3 : การบมเพาะผประกอบการและพฒนาเครอขายวสาหกจทขบเคลอนดวย
นวตกรรม
วาระท 4 : การเสรมความเขมแขงของเศรษฐกจภายในประเทศ ผาน 18 กลมจงหวด
และ 77 จงหวด
วาระท 5 : การบรณาการอาเซยน เชอมประเทศไทยสประชาคมโลก
การเตรยมคนไทย 4.0 เปรยบเสมอนการตระเตรยมเมลดพนธใหม ดวยการ
บมเพาะคนไทยใหเปน “มนษยทสมบรณในศตวรรษท 21” ควบคไปกบการพฒนา “คนไทย 4.0
สโลกทหนง” คนไทยเปนมนษยทสมบรณในศตวรรษท 21 คอ คนไทยทมปญญาทเฉยบแหลม
(Head) มทกษะทเหนผล (Hand) มสขภาพทแขงแรง (Health) และมจตใจทงดงาม (Heart)
2.10 เปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals) SDGs
เปาหมายท 1 ขจดความยากจนในทกรปแบบทกท
เปาหมายท 2 ขจดความหวโหย บรรลเปาความมนคงทางอาหารและ
โภชนาการทดขน และสงเสรมเกษตรกรรมยงยน
เปาหมายท 3 ท�าใหแนใจถงการมสขภาวะในการด�ารงชวต และสงเสรม
ความเปนอยทดของทกคนในทกชวงวย
เปาหมายท 4 ท�าใหแนใจถงการไดรบการศกษาทไดคณภาพอยางเทาเทยม
และทวถง และสงเสรมโอกาสในการเรยนรตลอดชวตแกทกคน
เปาหมายท 5 บรรลถงความเทาเทยมทางเพศ และเสรมสรางพลงใหแกสตร
และเดกหญงทกคน
เปาหมายท 6 ท�าใหแนใจวาเรองน�าและการสขาภบาลไดรบการจดการอยาง
ยงยนและมสภาพพรอมใชส�าหรบทกคน
เปาหมายท 7 ท�าใหแนใจวาทกคนสามารถเขาถงพลงงานททนสมย ยงยน
เชอถอไดตามก�าลงซอของตน
เปาหมายท 8 สงเสรมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทย งยนและทวถง
ใหเปนไปอยางยงยนสงเสรมศกยภาพการมงานท�าและการ
จางงานเตมท และงานทมคณคาส�าหรบทกคน
เปาหมายท 9 พฒนาโครงสรางพนฐานทพรอมรบการเปลยนแปลง สงเสรม
การปรบตวใหเปนอตสาหกรรมอยางยงยนและทวถง และ
สนบสนนนวตกรรม
เปาหมายท 10 ลดความเหลอมล�าทงภายในและระหวางประเทศ
เปาหมายท 11 ท�าใหเมองและการตงถนฐานของมนษยความปลอดภยทวถง
พรอมรบการเปลยนแปลงและยงยน
เปาหมายท 12 ท�าใหแนใจถงการมแบบแผนการผลตและการบรโภคทยงยน
เปาหมายท 13 ด�าเนนการอยางเรงดวนเพอตอสกบการเปลยนแปลงสภาพ
ภมอากาศ และผลกระทบทเกดขน
เปาหมายท 14 อนรกษและใชประโยชนจากมหาสมทร ทะเล และทรพยากร
ทางทะเลส�าหรบการพฒนาทยงยน ใหเปนไปอยางยงยน
- 26 - - 27 -
เปาหมายท 15 พทกษ บรณะ และสงเสรมการใชประโยชนทยงยนของระบบ
นเวศบนบก จดการปาไมอยางยงยน ตอสกบการแปรสภาพ
เปนทะเลทราย หยดยงและฟนฟความเสอมโทรมของทดน
และหยดยงการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ
เปาหมายท 16 สงเสรมใหสงคมมความเปนปกตสข ไมแบงแยก เพอการ
พฒนาทยงยน มการเขาถงความยตธรรมโดยถวนหนา และ
สรางใหเกดสถาบนอนเปนทพงของสวนรวมมประสทธผล
และเปนทยอมรบในทกระดบ
เปาหมายท 17 เสรมสรางความเขมแขงในวธการปฏบตใหเกดผล และสราง
พลงแหงการเปนหนสวนความรวมมอระดบสากลตอการ
พฒนาทยงยน
เปาหมายทมความส�าคญตอการพฒนาคณภาพชวตของผสงอาย ทตองน�ามา
พจารณาในการแปลงเปาหมายการพฒนาอยางยงยนสการปฏบต คอ ความมนคงทางรายได
บรการสขภาพ การดแลผสงอายทมภาวะพงพง การเตรยมความพรอมเพอรบมอภยพบต
และควรเนนการมสวนรวมของผสงอาย รวมทงทศนคตเชงบวกเกยวการสงวยซงจะมผลตอการ
วเคราะหตดสนใจในเรองตางๆ เกยวกบประเดนผสงอาย ซงจะสะทอนแนวคดทจะไมทอดทงใคร
ไวขางหลง ของ SDGs ไดอยางอยางชดเจน
2.11 ยทธศาสตรกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ. 2560 - 2564
วสยทศน : เปนองคกรหลกในการขบเคลอนการพฒนาคนและสงคม
เพอความอยดมสขอยางยงยน
คานยมองคการ : อทศตน อาสางาน เอออาทร อ�านวยประโยชนสข
พนธกจ : 1 ) พฒนาคนและส งคมใหมคณภาพเตมตามศกยภาพ
และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง
2) สรางเครอขายจากทกภาคสวนในการมสวนรวมพฒนาสงคม
3) พฒนาองคความร ขดความสามารถ และระบบการบรหาร
จดการดานการพฒนาสงคม
4) จดระบบสวสดการทเหมาะสมกบบรบทของประเทศไทย
เพอใหประชาชนมหลกประกนและมความมนคงในชวต
ประเดนยทธศาสตร :
1) สรางภมค มกนและสง เสรมโอกาสทางสงคมบนฐาน
แหงความพอเพยง
2) เสรมประสทธภาพทางสงคมในลกษณะการพฒนาศกยภาพ
และการสรางเครอขาย
3) ผนกก�าลงทางสงคมจากทกภาคสวน และเสรมสราง
ธรรมาภบาล
4) จดระบบสวสดการทเหมาะสมกบบรบทของประเทศไทย
บทท 3 วเคราะหทศทางองคกร
- 30 - - 31 -
1. สถานการณผสงอายไทย ประจำาป 2559
พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 มาตรา 9 (10) ใหคณะกรรมการผ สงอาย
แหงชาต มอ�านาจหนาทเสนอรายงานสถานการณเกยวกบผสงอายของประเทศตอคณะรฐมนตร
อยางนอยปละหนงครง
มต กผส. ครงท 5/2550 เมอวนท 16 พฤษภาคม 2550 มอบมลนธสถาบนวจย
เพอพฒนาผสงอายไทย (มส.ผส.) จดท�ารายงานสถานการณผสงอายไทย ตงแตป พ.ศ. 2549
เปนตนมา โดยกองทนผสงอายสนบสนนงบประมาณ
ประชากรไทยมแนวโนมชดเจนวาก�าลงสงวยขนดวยอตราทเรวมาก และจะกลายเปน
สงคมสงอายอยางสมบรณในเวลาอกไมเกน 10 ปขางหนา รฐบาลจงตองรบเรงวางนโยบายและ
หามาตรการตาง ๆ เพอรองรบสงคมสงอาย จงมขอเสนอแนะดงน
1. สนบสนนใหผสงอายอยในทอยอาศยทชวยสงเสรมใหมคณภาพชวตทด
2. สนบสนนใหผสงอายด�ารงชวตอยอยางมนคง และมศกดศร
3. สงเสรมใหผสงอายมหลกประกนรายไดทมนคง และยงยน
4. จดท�าแผนชวยเหลอผสงอายเมอเกดภยพบต
สถานการณทวไป
1. การสงวยของประชากรโลก ประชากรโลกไดเพมขนมากกวา 4 พนลานคน
โลกมประชากรครบ 3 พนลาน ใน พ.ศ. 2503 ประชากรโลกไดเพมขนถง 7 พนลานคน ใน พ.ศ. 2554
และใน พ.ศ.2559 เพมขนเปน 7,433 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 12 ของประชากรทงหมด
2. การสงวยของประชากรอาเซยน ใน พ.ศ. 2559 โลกของเราไดกลายเปนสงคม
สงอายใน พ.ศ. 2559 ประเทศอาเซยนมประชากรรวมกนทงหมด 639 ลานคน มประชากร
อาย 60 ปขนไป 61 ลานคนหรอคดเปนรอยละ 9.6 ของประชากรทงหมด ซงผสงอายจะมมากกวา
เดกเปนครงแรกในประวตศาสตรการเกดลดลงอยางมากใน ชวง 2 - 3 ปทผานมา
3. การสงวยของประชากรไทย
• ประชากรรนเกดลานก�าลงเคลอนเขาสกลมประชากรสงอาย
• ประชากรไทยก�าลงเพมชาลง จ�านวนประชากรสงอายก�าลงเพมขนดวยอตรา
ทสงมากโดยเฉพาะ จงหวดล�าพน ล�าปาง และแพร
4. การอยอาศยของผสงอายไทย
พ.ศ. 2559 ขนาดครวเรอนไทยเหลอเพยง 3 คน ผสงอายอยตามล�าพงคนเดยว
มแนวโนมเพมสงขน
สภาพแวดลอมภายในบานมผลตอการใชชวตประจ�าวนของผสงอาย ซง 18 %
ของผสงอาย 80 ปขนไป มหองนอนอยชนบนของบานเกอบครงของผสงอาย
วยปลายใชสวมแบบนงยอง และ 6 - 7 % ของผสงอายวยปลายเคยหกลมภายในบาน
5. สถานการณทางเศรษฐกจของผสงอาย สถานการณทางเศรษฐกจของผสงอาย
หนงในสามของผสงอายมรายไดต�ากวาเสนความยากจน บตรเปนแหลงรายได
ของผสงอายแตกลดลงอยางมาก ในขณะเดยวกนผสงอายทยงท�างานมทศทาง
เพมสงขน และในพ.ศ. 2559 ผ สงอาย 8 ลานคน ไดรบเบยยงชพจากรฐ
63,219 ลานบาท
6. สถานการณทางสขภาพของผ สงอาย พบวาสวนใหญเปนโรคความดนโลหตสง
เบาหวาน ขออกเสบ/ขอเสอม โรคถงลมโปงพอง/หลอดลมปอดอดกนเรอรง
หลอดเลอดหวใจตบ
การเขาถงบรการสขภาพของผสงอาย
ก าร ดแลส ขภาพ ผส ง อาย และน โยบายท เ ก ย วข อ งก บการ ให บร ก า รส ขภาพ
โดย ศาสตราจารยนายแพทยไพบลย สรยะวงศไพศาล มขอเสนอทางเลอกเชงนโยบาย ดงน
1. พฒนาระบบบรการสขภาพแบบไรรอยตอ (seamless) เพมโอกาสการเขาถงบรการ
2. เพมประสทธผล (effectiveness) ของการดแลผสงอายทเจบปวยนอกสถานพยาบาล
โดยเฉพาะอยางยงการดแลระยะยาวทบานและชมชน
3. สงเสรมการใชยาอยางเหมาะสมเพอลดผลขางเคยงจากยาอนเปนสาเหตส�าคญ
ประการหนงในการเขานอนโรงพยาบาล
4. เพมประสทธผลการสงเสรมสขภาพ/ปองกนโรคโดยเฉพาะอยางยงเบาหวาน ความดน
โลหตสง การหกลม และสขภาพจต
5. การออกก�าลงกายและกจกรรมทางสงคมควรไดรบการพฒนายกระดบระบบขนสง
มวลชนสงเสรมการเขาถงพนทสเขยวอยางทวถง
6. พฒนาระบบสารสนเทศใหสามารถตดตามการเปลยนแปลงไดแมนย�าและทนสมย
•
•
- 32 - - 33 -
7. ขอพจารณาเกยวกบการก�าหนดตวชวดความกาวหนาของนโยบายและแผน ไดแก
ความจ�าเปนและการใชประโยชนไดจรง เชอถอได และความสอดคลองระหวางดชน
และการสมดลมตตาง ๆศนยฟนฟในชมชนชวยใหผสงอายทเจบปวยเขาถงบรการ
ไดงายขน โดย ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยพงษศร ปรารถนาด พบวา การม
ศนยฟนฟตงอยในชมชนเปนทางออกทเหมาะสมมาก เพราะอยใกลบาน มความ
สะดวกในการเดนทางไปรบบรการ เขาถงงาย เปนกนเอง เพราะอยในชมชนเดยวกน
สถานการณเดนประจำาป 2559
1. คณะกรรมการผสงอายแหงชาต ประกาศสดดเกยรตคณ นายเสนาะ อนากล (86 ป)
ผสงอายแหงชาต ประจ�าป 2559 ซงเปนผมบทบาทอยางมากในการขบเคลอนแผนพฒนา
เศรษฐกจฯ ฉบบท 1 - 3 ทเนนการพฒนาสาธารณปโภคและโครงสรางทางเศรษฐกจ
2. คณคาผสงอาย ศลปนแหงชาต กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม ประกาศ
แตงตงศลปนแหงชาตเพอยกยองเชดชเกยรตศลปนผมผลงานสรางสรรค พฒนาศลปะ และ
เปนประโยชนตอสาธารณชน เปนผสบสาน ผดงและถายทอดศลปะทมคณคาของแผนดนไทย
3. งานเชงรกของกระทรวงสาธารณสข ในปพ.ศ. 2558 ไดเรมโครงการ “ทมหมอ
ครอบครว” (Family care team) เพอเปนระบบการดแลสขภาพของประชาชนอยางครอบคลม
และตอมาในป พ.ศ.2559 ด�าเนนงานในกลมเปาหมายผสงอายทเปนผปวยตดเตยงหรอตดบาน
โดยมโครงการดแลผสงอายทมภาวะพงพง”
4. ปฏญญาผสงอายกบการด�าเนนงานดานผสงอายของประเทศไทย ประเทศไทยได
ผลกดนแถลงการณอาเซยนบวกสามวาดวยการสงวยอยางพลง พ.ศ.2559 (ASEAN Plus Three
Statement on Active Ageing) ซงเปนการตอยอดจากปฏญญากวลาลมเปอร สงเสรม
ใหประเดนเรองการสงวยอยางมคณภาพใหเปนระเบยบวาระระดบชาต ส�าหรบประเทศไทย
ไดมมาตรการและการด�าเนนงานดานผสงอายในระดบนโยบาย ภายใต 3 เปาหมายหลก
ตามแผนปฏบตการระหวางประเทศมาดรดวาดวยผสงอาย
5. มต ครม. เมอวนท 8 พฤศจกายน 2559 เหนชอบ 4 มาตรการรองรบสงคมผสงอาย
ประกอบดวย 4 มาตรการ คอ มาตรการท 1 การจางงานผสงอาย มาตรการท 2 การสรางทพก
อาศยส�าหรบผสงอาย มาตรการท 3 สนเชอทอยอาศยส�าหรบผสงอาย (Reverse mortgage)
และมาตรการท 4 การบรณาการระบบบ�าเหนจบ�านาญ
6. การตนตวของสอในเรองสงคมสงอาย ปจจบนสอสงพมพตางๆ ไมวาจะเปน
หนงสอพมพ นตยสาร หรอสอวทย โทรทศน จะมการพดถง “ผสงอาย” หรอ “ผสงวย” เปนอยางมาก
7. ผลตภณฑทางการเงน เพอผสงอาย ผสงอายไทยมากกวา 2 ใน 3 มเงนออมทอยใน
รปแบบของการออมในสถาบนการเงนหรอในรปแบบของการประกนชวต รวมไปถงการออมดวย
การสะสมสนทรพยทมมลคา และสดสวนการถอครองหน แสดงใหเหนวาผสงอายสวนใหญ
มความสามารถในการออมเงน นอกจากน สถาบนการเงนเกอบทกแหงตางน�าเสนอผลตภณฑ
ทางการเงนเพอผสงอาย ท�าใหเกดชองทางการออมเงนทหลากหลายใหแกผสงอาย
8. นวตกรรมเพอผสงอาย สงคมไทยก�าลงตนตวในเรองการสงวยของประชากร ปจจบน
เราจะเหนผลตภณฑและสงประดษฐเพอผสงอายเกดขนอยางมากในประเทศ ทงทเปนนวตกรรม
ทใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยทผลตเปนอตสาหกรรมและนวตกรรมทเปนภมปญญา
ชาวบานผลตขนใชเองในชมชน เพออ�านวยความสะดวกในการใชชวต สงเสรมและฟนฟสขภาพ
ของผสงอาย
2. ผลการดำาเนนงานสำาคญของกรมกจการผสงอาย ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. 2560
- 34 - - 35 -
3. สงคมสงอายระเบยบวาระแหงชาต
สถานการณการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรในป 2564 ประเทศไทยจะเปน
สงคมสงอายอยางสมบรณ โดยมผสงอายมากกวารอยละ 20 ของประชากรทงหมด ซงจะสงผล
กระทบตอการพฒนาประเทศ และการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศไทยในระยะยาว
ซงรฐบาลไดก�าหนดนโยบายและมาตรการตาง ๆ เพอรองรบสงคมสงอาย ตลอดจนทกภาคสวน
ไดตระหนกตอสถานการณดงกลาว จงใหมการด�าเนนงานดานผสงอาย เพอเรงขบเคลอนนโยบาย
ดงกลาวเพอใหทนตอสถานการณการเปลยนแปลง แตจากการด�าเนนงานทผานมา พบวา ปญหา
การขบเคลอนงานดานผสงอาย มดงน
1) การขบเคลอนการด�าเนนงานดานผสงอาย สวนใหญเปนการท�างานแบบแยกสวน ขาด
การบรณาการ หรอมความซ�าซอน ทงในเชงประเดน และเชงพนท ทสงผลตอการด�าเนนงาน
ดานผสงอายในภาพรวม ดงนนทกภาคสวนจงตองท�างานรวมกนอยางบรณาการ เพอน�านโยบาย
ดานผสงอายไปสการปฏบตอยางแทจรง
2) กลไกการตดตามผลการด�าเนนงาน ปจจบนขอมลผลการด�าเนนงานดานผสงอาย ไม
สามารถแสดงใหเหนผลการด�าเนนงานทเปนปจจบนไดจากทกภาคสวนทมการด�าเนนงาน
จงสงผลตอการประเมนสถานการณและการก�าหนดนโยบายในระดบตาง ๆ
จงจ�าเปนตองการก�าหนดเรองผสงอายใหเปนระเบยบวาระแหงชาต เพอใหการ
ด�าเนนงานดานผสงอายอยในล�าดบส�าคญและไดรบความสนใจอยางตอเนอง ไมใชผนแปรไปตาม
นโยบายของแตละรฐบาล และการขบเคลอนนโยบายเตรยมความพรอมรองรบสงคมผสงอาย
เพอก�าหนดประเดนเรงดวนและผรบผดชอบหลกในการบรณาการการท�างานอยางเปนองครวม
โดยมเปาหมายหลกคอให ผสงอายไทยเปน Active Aging : Healthy, Security and Participation
- 36 - - 37 -
4. การวเคราะหสภาพแวดลอมองคกร (SWOT Analysis) ของกรมกจการผสงอาย
Strengths (S) – จดแขง
S1. มคณะกรรมการผสงอายระดบชาตเปนกลไกระดบชาตในการขบเคลอนนโยบาย
S2. มกองทนผสงอายเปนกลไกสงเสรมสนบสนนผสงอาย ชมรมองคกรผสงอาย
และภาคเครอขาย
S3. กรมกจการผสงอายเปนหนวยงานดานนโยบายและดานการปฏบตระดบกรม
ทรบผดชอบงานดานผสงอาย
S4. มศนยพฒนาการจดสวสดการสงคมผสงอาย 12 แหง ซงเปนหนวยงานสวนกลางทตง
อยในภมภาคเปนกลไกขบเคลอนนโยบายไปสการปฏบตในระดบพนท
S5. ม พ.ร.บ. ผสงอาย และแผนผสงอายแหงชาตเปนแนวทางในการพฒนางาน
Weaknesses (W) – จดออน
W1. การขบเคลอนการแปลงนโยบายและแผนผสงอายแหงชาตไปสการปฏบต
ยงไมครอบคลมสงผลใหการขบเคลอนแผนผสงอายแหงชาตยงไมเปนรปธรรม
อยางชดเจน
W2. กองทนผสงอายยงขาดการประชาสมพนธการใหความรความเขาใจการกยมเงนทน
ประกอบอาชพและการเขยนโครงการขอรบการสนบสนน
W3. จ�านวนบคลากรไมเพยงพอกบภาระงาน และขาดต�าแหนงทจ�าเปน
W4. ขาดการบรณาการฐานขอมลผสงอายในระดบประเทศ
Opportunities (O) – โอกาส
O1. รฐบาลใหความส�าคญกบการเปนสงคมผสงอายของไทยโดยมนโยบายและมาตรการ
การพฒนาคณภาพชวตผสงอายทชดเจน
O2. มยทธศาสตรชาตระยะยาว 20 ป เปนทศทางในการด�าเนนงาน
O3. มกฎหมาย/ พนธกรณระหวางประเทศ/ แผนยทธศาสตรดานผสงอายระดบชาต
รองรบการด�าเนนงานดานผสงอาย
O4. หนวยงานและภาค เครอขายท งภาครฐและเอกชนในการรวมด�า เนนงาน
ดานผสงอายเพมขน
O5. งบประมาณในการพฒนาและดแลคณภาพชวตผสงอายมากขน
Threats (T) – อปสรรค
T1. กฎหมาย/ ระเบยบ และชองวางทางกฎหมายทยงไมเออตอการด�าเนนงาน
เพอพฒนาคณภาพชวตผสงอาย
T2. ขนาดครวเรอนและรปแบบการอยอาศยของผสงอายและสงคมเปลยนไป
T3. การละเมดสทธ/ แสวงหาประโยชนจากผสงอายมแนวโนมมากขน
- 38 - - 39 -
กระบวนการวางยทธศาสตร 20 ป กรมกจการผสงอาย โดยวธการ SWOT Matrix
TOWS Matrix
S - O
กลยทธเชงรก
Supports an aggressive strategy
• มการขบเคลอนภารกจงานดานผสงอายเชงรก
ในทกระดบ/สวนกลาง/ภมภาค
• พฒนาขอเสนอเสนอเชงนโยบายดานผสงอาย
ใหสอดรบกบสถานการณทางสงคมทเปลยนแปลง
ไปเพอยกระดบคณภาพชวตของกลมเปาหมาย
• บรณาการการท�างานดานผส งอายรวมกบ
เครอขายในทกระดบ
• สงเสรมใหเครอขายพม. ในพนทประชาสมพนธ
การด�าเนนงานของกองทนผสงอาย
W – O
กลยทธเชงแกไข
Supports a diversifying strategy
• พฒนาเทคโนโลย เ พอลด ขนตอนและเ พม
ประสทธภาพการท�างาน
• พฒนาสมรรถนะบคลากรใหมทกษะทจ�าเปนตอ
การขบเคลอนงาน
• ยกระดบศกยภาพของเครอขาย พม. ในการ
ขบเคลอนงาน และเปนกลไกในการตดตาม
ประเมนผลการด�าเนนงาน
• บรณาการขอมลดานผสงอายกบหนวยงานท
เกยวของ ในการเสนอนโยบาย พฒนานวตกรรมท
ตอบโจทยสถานการณ และความตองการของ
กลมเปาหมาย (ผสงอาย) อยางแทจรง
S – T
กลยทธเชงปองกน
Supports a defensive strategy
• ใชกลไกในพนทเพอด�าเนนงานและแกปญหา
ดานการด�าเนนงานดานผสงอาย
• มมาตรการ กลไก ในการคมครองสทธเสรภาพ
ของผสงอาย
• พฒนาศกยภาพศนยพฒนาการจดสวสดการ
สงคมผสงอาย และเครอขายในพนท เพอสราง
กลไกระดบชมชนในการดแลผสงอาย
W - T
กลยทธเชงรบ
Supports a turnaround – oriented strategy
• พฒนาระบบการประชาสมพนธกองทนผสงอาย
ทกชองทาง แอพพลเคชน ทองถน ฯลฯ
• รวมมอกบภาคสวนทเกยวของปรบปรงระบบ
ฐานขอมล และบรณาการดานขอมลกบหนวยงาน
ภาครฐ ภาคเอกชน NGOs
• สรางความเขมแขงใหสถาบนครอบครว และ
ชมชน เพอสรางภมคมกนใหกบกลมเปาหมาย
5. การบวนการจดทำายทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป
กรมกจการผสงอายมการแตงตงทปรกษาและคณะทำางานจดทำายทธศาสตรกรมกจการ
ผสงอายระยะ 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2579) ซงมอ�านาจหนาท ก�าหนดวสยทศน ทศทาง/
แนวทางการด�าเนนงานของกรมกจการผสงอาย ตลอดจนใหขอเสนอแนะ ปญหาอปสรรค
และแนวทางแกไขสนบสนนขอมลทเกยวของและเปนประโยชนตอการจดท�าแผนยทธศาสตร
กรมกจการผสงอายระยะ 20 ป โดยกรมกจการผสงอายไดจดประชมคณะทำางานจดทำา
ยทธศาสตรกรมกจการผสงอายระยะ 20 ป ในวนท 24 ตลาคม 2560 เพอใหยทธศาสตร
นโยบาย และแผนด�าเนนงานจากระดบชาตจนถงระดบกรมใหมความสอดคลองในทางปฏบต
และมทศทางในการด�าเนนงานในการพฒนาคณภาพชวตผสงอายและสงคมเปนไปในทศทาง
เดยวกนอยางชดเจน ซงจากการประชมดงกลาวไดขอเสนอทศทางสงคมผสงอายของไทย
ในอก 20 ป ขางหนา ดงน
1. มงเนนการท�างานเชงรกเพอปองกนผลกระทบทเกดจากสงคมสงวย
2. เปนหนวยงานหลกในการบรณาการงานเพอการพฒนาคณภาพชวตผสงอายและสงคม
3. สงเสรมใหผสงอายเปนพลงไมใชภาระ และสามารถสรางคณประโยชนใหกบสงคม
จากทศทางสงคมผสงอายของไทยในอก 20 ป ทมาจาการประชมของคณะทปรกษาและ
คณะท�างานจดท�ายทธศาสตรกรมกจการผสงอายระยะ 20 ป กรมกจการผสงอายไดด�าเนนการ
จดท�า (ราง) ยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป และใหผมสวนไดสวนเสยไดรวมแสดงความ
คดเหน ดงน
1. ประชมทบทวนยทธศาสตรกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
วนท 28 กมภาพนธ 2561
2. เวทการประชมเชงปฏบตการการประเมนและตดตามผลการด�าเนนงานของกรม
กจการผสงอายตามแผนปฏบตราชการและแผนการใชจายงบประมาณ และแผนบรณาการการ
สรางความเสมอภาคเพอรองรบสงคมผสงอาย ประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. 2561 ทง 4 ภาค
ประกอบดวย จงหวดขอนแกน จงหวดเชยงใหม จงหวดสงขลา จงหวดชลบร
- 40 -
3. เผยแพรในเวบไซตกรมกจการผสงอาย และประชาสมพนธผานแบบสอบถามออนไลน
กองยทธศาสตรและแผนงานกรมกจการผสงอายคณะท�างานและผชวยเลขานการจดท�า
ยทธศาสตรกรมกจการผสงอายระยะ 20 ป ไดด�าเนนงานรวบรวมขอมลทเกยวของ เพอจดท�าเลม
ยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป พ.ศ. 2561 – 2580 โดยใชขอมลจากขอเสนอแนะของ
คณะทปรกษาคณะท�างานจดท�ายทธศาสตรกรมกจการผสงอายระยะ 20 ป ประกอบกบความ
คดเหนของผมสวนไดสวนเสยทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคมทมความเกยวของ
6. ท
ศทาง
สงคม
ผสงอ
ายขอ
งไทย
ในอก
20
ป ขา
งหนา
ดานส
งคม
- สวส
ดการ
สงคม
ทครอ
บคลม
และส
งเสร
มการ
มสวน
รวม
- ลดท
ศนคต
เชงล
บตอผ
สงอา
ย สร
างสง
คมเอ
ออาท
ร/กต
ญญ
- การ
ปกปอ
งคมค
รองส
ทธผส
งอาย
มกล
ไกดา
นกฎห
มายพ
ทกษส
ทธ
- ปรบ
ทศนค
ตจาก
“กา
รให”
เปน
“ผสง
อายส
ามาร
ถพงพ
งตนเ
องได
”
- Cor
pora
te S
ocia
l Res
pons
ibili
ty (C
SR) /
Soc
ial E
nter
prise
(SE)
- การ
เรยน
รตลอ
ดชวต
- ระบ
บการ
ดแลผ
สงอา
ยทาง
สงคม
จดกา
รโดย
ครอบ
ครว
ชมชน
และส
งคม
ดานเ
ศรษฐ
กจ
- พฒ
นารป
แบบก
ารออ
มตงแ
ตวยเ
ดกเพ
อเตร
ยมคว
ามพร
อมหล
งเกษ
ยณ
- การ
เสรม
สราง
การม
รายไ
ดและ
มงาน
ท�าขอ
งผสง
อายท
งในแ
ละนอ
กระบ
บ
- การ
ดแลผ
สงอา
ยทสอ
ดคลอ
งกบส
ภาพเ
ศรษฐ
กจขอ
งแตล
ะบคค
ล
- พฒ
นาคว
ามรว
มมอใ
นการ
สราง
ชองท
างกา
รตลา
ดใหส
ามาร
ถแขง
ขนได
ใน
ตลาด
- ควา
มรทา
งการ
จดกา
รทาง
การเ
งน
ดานส
ขภาพ
- คงพ
ฤฒพล
ง (A
ctiv
e Ag
eing
) ใหน
านทส
ด ลด
การพ
งพา/
เจบป
วย
- ประ
ชาชน
มควา
มรอบ
รในด
านสข
ภาวะ
(Hea
lth li
tera
cy)
- การ
ออกแ
บบกา
รดแล
ผสงอ
ายแล
ะมาต
รฐาน
การด
แลผส
งอาย
ในแต
ละชว
งวยแ
ละตา
มสภา
พปญ
หา
- พฒ
นารป
แบบก
ารดแ
ลผสง
อายใ
นระย
ะการ
ฟนฟ
(Inte
rmed
iate
Car
e)
ดานส
ภาพ
แวดล
อม
- บาน
ผสงอ
ายทเ
หมาะ
สมแล
ะปลอ
ดภยแ
ละมส
ภาพแ
วดลอ
มทเอ
อตอท
กวย
- ระ
บบบร
การเ
กอหน
นผสง
อายแ
ละทก
ชวงว
ยตอง
สามา
รถเข
าถงบ
รการ
สาธา
รณะไ
ด
- สงเ
สรมท
กภาค
สวนเ
พอกา
รใชช
วตอย
างมอ
สระข
องผส
งอาย
- สงเ
สรมก
ารน�า
แนวค
ด Un
iver
sal D
esign
(UD)
ไปปฏ
บต
- Sen
ior C
ompl
ex
ดานเ
ทคโน
โลย
- พฒ
นารป
แบบเ
ทคโน
โลยท
เหมา
ะสมส
�าหรบ
ผสงอ
าย โด
ยสาม
ารถใ
ชงาน
ได
งายแ
ละสา
มารถ
เขาถ
งไดจ
รง
- พฒ
นาคว
ามรว
มมอท
างเท
คโนโ
ลยแล
ะนวต
กรรม
เพอก
ารคม
ครอง
ดแลผ
สง
อาย
รวมถ
งฐาน
ขอมล
ผสงอ
ายใน
ระดบ
ประเ
ทศ
ทศทา
งการ
ดำาเน
นงาน
ของก
รมกจ
การผ
สงอา
ยในอ
ก 20
ป ข
างหน
า
- มงเ
นนกา
รท�าง
านเช
งรกเ
พอปอ
งกนผ
ลกระ
ทบทเ
กดจา
กสงค
มสงว
ย
- เปน
หนวย
งานห
ลกใน
การบ
รณาก
ารงา
นเพอ
การพ
ฒนา
คณภา
พชวต
ผสงอ
ายแล
ะสงค
ม
- สงเ
สรมใ
หผสง
อายเ
ปนพล
งไมใ
ชภาร
ะ แ
ละสา
มารถ
สราง
คณปร
ะโยช
นใหก
บสงค
ม
บทท 4 แผนยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป
(พ.ศ. 2561 - 2580)
- 45 -
1. ผ
งควา
มเชอ
มโยง
ยทธศ
าสตร
ชาต
วสยท
ศน :
สงคม
มควา
มมนค
ง ปร
ะชาช
นลดก
ารพง
พาจา
กรฐ
ยทธศ
าสตร
ชาต
20 ป
(พ.ศ
.256
1 - 2
580)
วสยท
ศน :
ประเ
ทศมค
วามม
นคง
มงคง
ยงย
น เป
นประ
เทศท
พฒนา
แลวด
วยกา
รพฒ
นาตา
มปรช
ญาข
องเศ
รษฐก
จพอเ
พยง
ยทธศ
าสตร
ท 1
ความ
มนคง
ยทธศ
าสตร
ท 3
การพ
ฒนา
และเ
สรมส
รางศ
กยภา
พ
ทรพย
ากรม
นษย
ยทธศ
าสตร
ท 4
การส
รางโ
อกาส
และค
วามเ
สมอภ
าคทา
งสงค
ม
ยทธศ
าสตร
ท 6
การป
รบสม
ดลแล
ะพฒ
นาระ
บบ
การบ
รหาร
จดกา
รภาค
รฐ
เปาห
มาย
การ
พฒ
นาท
ยง
ยน
(SDG
s)
ขอ 1
ขจด
ความ
ยากจ
น
ขอ 4
สงเ
สรมโ
อกาส
ในกา
รเรย
นร
ขอ 5
บรร
ลควา
มเทา
เทยม
ทางเ
พศแล
ะเสร
มพลง
ผหญ
ง
และเ
ดกทก
คน
ขอ 8
สงเ
สรมก
ารเจ
รญ
เตมโ
ตทาง
เศรษ
ฐกจ
ขอ 1
0 ลด
ความ
เหลอ
มล�า
ทางภ
ายใน
และร
ะหวา
ง
ประเ
ทศ
ขอ 1
1 สร
างเม
อง
และก
ารตง
ถนฐา
น
ทปล
อดภย
ขอ 1
6 สง
เสรม
สวสด
ภาพ
และค
วามย
ตธรร
มขอ
17
สราง
ความ
รวมม
อระ
ดบสา
กล
ตอกา
รพฒ
นาทย
งยน
แผนพ
ฒนา
ฯ
ฉบบท
12
ยทธศ
าสตร
ท 1
เสรม
สราง
และ
พฒนา
ศกยภ
าพมน
ษย
ยทธศ
าสตร
ท 2
การส
รางค
วามเ
ปนธร
รมแล
ะ
ลดคว
ามเห
ลอมล
�าทาง
สงคม
ยทธศ
าสตร
ท 5
การเ
สรมส
รางค
วามม
นคง
แหงช
าตเพ
อการ
พฒนา
ทยงย
น
ยทธศ
าสตร
ท 6
การบ
รหาร
จดกา
รในภ
าครฐ
การ
ปองก
นการ
ทจรต
ประพ
ฤตมช
อบ
และธ
รรมา
ภบาล
ในสง
คมไท
ย
ยทธศ
าสตร
ท 10
ควา
มรวม
มอระ
หวาง
ประเ
ทศ
เพอก
ารพฒ
นา
ยทธศ
าสตร
พม.
20 ป
(พ.ศ
.256
0 –
2579
)
ยทธศ
าสตร
ท 1
ระบบ
สวสด
การส
งคมท
สมบร
ณ
ยทธศ
าสตร
ท 2
ประช
าชนม
ศกยภ
าพ
และ
พงพา
ตนเอ
งได
ยทธศ
าสตร
ท 3
สงคม
แหงค
วามร
บผดช
อบยท
ธศาส
ตรท
4 หน
สวนป
ระชา
รฐสง
คมแล
ะระห
วาง
ประเ
ทศทเ
ขมแข
งยท
ธศาส
ตรท
5 ระ
บบบร
หารจ
ดการ
ทางส
งคมท
เปนเ
ลศ
ยทธศ
าสตร
พม.5
ป
(พ.ศ
.256
0 –
2564
)
วสยท
ศน :
พม. เ
ปนผน
�าดาน
สงคม
ของไ
ทยแล
ะอาเ
ซยน
มงสค
นอยด
มสขใ
นสงค
มคณ
ภาพ
ยทธศ
าสตร
ท 1
สงเส
รมโอ
กาสก
ารเข
าถงบ
รการ
ทางส
งคม
บนพ
นฐาน
ความ
พอเ
พยง
ยทธศ
าสตร
ท 2
สราง
ภมคม
กนแล
ะพฒ
นาศก
ยภาพ
กลมเ
ปาหม
ายแล
ะเคร
อขาย
ยทธศ
าสตร
ท 3
ผนกก
ำาลงท
างสง
คมเพ
อเปน
กลไก
ในกา
รพฒ
นาสง
คม
ยทธศ
าสตร
ท 4
บรหา
รจดก
ารอง
คกรส
ความ
เปนผ
นำาทา
งสงค
ม
ดวยห
ลกธร
รมาภ
บาล
เปาป
ระสง
ค 1)
การ
ยกระ
ดบคณ
ภาพช
วตขอ
งประ
ชาชน
ใหดข
น
2) ก
ารวา
งราก
ฐานข
องปร
ะเทศ
เพอค
วามม
นคงแ
ละสร
างหล
กประ
กน
ใหคว
ามชว
ยเหล
อ
เปาป
ระสง
ค 1)
มภม
คมกน
ชวยเ
หลอต
นเอง
ได
2) เก
ดกลไ
กขบเ
คลอน
ทคนใ
นสงค
มเขา
มามส
วนรว
ม
เปาป
ระสง
ค กา
รผนก
ก�าลง
ทางส
งคม
การส
รางค
วาม
ตระห
นกแล
ะเสร
มสรา
งพลง
การม
สวนร
วมจา
กทกภ
าคสว
น
คนไท
ยมคว
ามตร
ะหนก
รวมร
บผดช
อบตน
เองส
รางค
านยม
ใหมส
วนรว
มรบผ
ดชอบ
ตนเอ
งรบผ
ดชอบ
สงคม
เปาป
ระสง
ค มข
ดควา
มสาม
ารถใ
นการ
บรหา
รจดก
ารอง
คกรส
ความ
เปนผ
น�าทา
งสงค
มดาน
การพ
ฒนา
สงคม
และก
ารเส
รมสร
างธร
รมาภ
บาล
ยทธศ
าสตร
ผส.
20 ป
(พ.ศ
.256
1 –
2580
)
ยทธศ
าสตร
ท 1.
บรณ
าการ
การข
บเคล
อนนโ
ยบาย
มาต
รการ
กลไก
นวต
กรรม
งานด
านผส
งอาย
ไปสก
ารปฏ
บต
ยทธศ
าสตร
ท 2.
พฒ
นาศก
ยภาพ
ผสงอ
ายแล
ะเตร
ยมคว
าม
พรอม
คนทก
ชวงว
ยเพอ
รองร
บสงค
มผสง
อายร
วมกบ
ภาค
เครอ
ขาย
ยทธศ
าสตร
ท 3.
พฒ
นาระ
บบกา
รคมค
รองแ
ละพท
กษ
สทธผ
สงอา
ย
ยทธศ
าสตร
ท 4.
เปนอ
งคกร
แหงน
วตกร
รมดา
นผสง
อาย
เปาป
ระสง
ค 1.
การ
บรณ
าการ
ทงระ
ดบนโ
ยบาย
กลไ
ก
สการ
การป
ฏบต
เปาป
ระสง
ค 2.
พฒ
นาศก
ยภาพ
ผสงอ
ายแล
ะเตร
ยมคว
าม
พรอม
คนทก
วย
เปาป
ระสง
ค 3.
ผสง
อายไ
ดรบก
ารคม
ครอง
และพ
ทกษส
ทธ
อยาง
ทวถง
เปาป
ระสง
ค 4.
พฒ
นาระ
บบกา
รบรห
ารจด
การเ
พอยก
ระดบ
การใ
หบรก
าร
2. แผนยทธศาสตร กรมกจการผสงอาย 20 ป พ.ศ. 2561 – 2580
วสยทศน (Vision)
“ผสงอายมหลกประกนในการด�ารงชวตทมนคงในทกมตและเปนพลง
ในการขบเคลอนสงคมไทย”
พนธกจ (Missions)
1. ผลกดนนโยบาย มาตรการ กลไก การจดสวสดการสงคมเพอพฒนาคณภาพชวต
ผสงอายบนพนฐานการมสวนรวม
2. เตรยมความพรอมคนทกวยเพอรบสงคมผสงอาย
3. พฒนารปแบบการดแลผสงอายใหไดมาตรฐานบนพนฐานการคมครองและพทกษสทธ
4. พฒนาสภาพแวดลอมและระบบเกอหนนผสงอายเพอเขาถงบรการสาธารณะ
5. สงเสรมสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมเหมาะสมส�าหรบผสงอาย
ประเดนยทธศาสตร (Strategic issues)
1. บรณาการการขบเคลอนนโยบาย มาตรการ กลไก นวตกรรมงานดานผสงอายไปส
การปฏบต
2. พฒนาศกยภาพผสงอายและเตรยมความพรอมคนทกชวงวยเพอรองรบสงคมผสงอาย
รวมกบภาคเครอขาย
3. พฒนาระบบการคมครองและพทกษสทธผสงอาย
4. เปนองคกรแหงนวตกรรมดานผสงอาย
เปาประสงค (Goal)
1. การบรณาการทงระดบนโยบาย กลไก สการการปฏบต
2. พฒนาศกยภาพผสงอายและเตรยมความพรอมคนทกวย
3. ผสงอายไดรบการคมครองและพทกษสทธอยางทวถง
4. พฒนาระบบการบรหารจดการเพอยกระดบการใหบรการ
- 46 - - 47 -
เปาประสงคเชงยทธศาสตร
เปาประสงค เปนผลสมฤทธตามประเดนยทธศาสตร ทเกดจากการด�าเนนงานตาม
ยทธศาสตรผสงอาย 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580) โดยม 4 เปาประสงค ดงน
เปาประสงคท 1 มการบรณาการทงระดบนโยบาย กลไก สการการปฏบต
มการเชอมโยงแผนระดบนโยบายสการปฏบต ในพนท ยกระดบ
หนวยงานเพ อ เปนกลไกในการพฒนางานด านผ ส งอาย และสร างความร วมมองาน
ดานผสงอายระหวางประเทศ
เปาประสงคท 2 พฒนาศกยภาพผสงอายและเตรยมความพรอมคนทกวย
ผสงอายไดรบการพฒนาศกยภาพ สงเสรมใหมงานท�า มสวนรวม
ในกจกรรมทางสงคมผานเครอขายและกลไกในระดบพนท และคนทกวยมการเตรยม
ความพรอมกอนเขาสวยสงอาย
เปาประสงคท 3 ผสงอายไดรบการพทกษและคมครองสทธอยางทวถง
ผลกดนและขบเคลอนมาตรฐานการดแลผสงอายไปสการปฏบตเพอ
รองรบกลมผสงอายทอยในภาวะพงพง พรอมทงสรางระบบคมครองและพทกษสทธผสงอาย
ใหสอดคลองกบสถานการณและบรบทในพนท เพอใหผสงอายได รบการคมครองและ
พทกษประโยชนอยางทวถง
เปาประสงคท 4 พฒนาระบบการบรหารจดการเพอยกระดบการใหบรการ
เพอใหประชาชนมความพงพอใจ ตอคณภาพการใหบรการ โดยออกแบบการ
บรการทยดกลมเปาหมายเปนศนยกลาง มการน�าเทคโนโลยสารสนเทศหรอนวตกรรมทเหมาะสม
ในอก 20 ป ขางหนาผ สงอาย ในประเทศไทยจะมสขภาพทด (Healthy)
มหลกประกนและความปลอดภยในชวต (Security) และมสวนรวมในการขบเคลอนเศรษฐกจ
และสงคม (Participation) และยงเปนอกหนงพลงในการขบเคลอนประเทศ
3 การแปลงยทธศาสตรกรมกจการผสงอาย 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580) สการปฏบต
ประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ 2561 - 2580
2561 - 2564 2565 - 2569 2570 - 2574 2575 – 2580
ยทธศาสตรท 1 เปนหนวยงานหลกในการบรณาการการขบเคลอนนโยบาย มาตรการ กลไก นวตกรรม
งานดานผสงอายไปสการปฏบต
เปาประสงค มการบรณาการทงระดบนโยบาย กลไก สการการปฏบต
กลยทธท 1 บรณาการนโยบาย มาตรการ กลไก และนวตกรรมในการขบเคลอนงานดานผสงอาย
- ประกาศใหสงคมสงอายเปนระเบยบวาระ
แหงชาต
- สรางระบบ กลไกการด�าเนนงานระเบยบวาระ
แหงชาตและการตดตามประเมนผล
- จดท�าแผนการบรณาการ (ระดบนโยบาย/
ระดบจงหวด)
- ประเมนแผน
กลยทธท 2 ยกระดบศนยพฒนาการจดสวสดการสงคมผสงอายในการด�าเนนงานดานผสงอายเปนสถาบน
การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
- พฒนาความรบคลากรในการจดระบบ
เทคโนโลยและสารสนเทศ
- สงเสรมและพฒนาการใชระบบสารสนเทศ
- พฒนาระบบฐานขอมลดานผสงอายเพอการ
ใหบรการและการวางแผน
กลยทธท 3 สรางความรวมมอระหวางประเทศเพอพฒนางานดานผสงอาย
- พฒนาความรวมมอในการดแลผสงอาย
ระหวางประเทศเพอพฒนางานดานผสงอาย
- สงเสรมการท�างานและการมรายไดของ
ผสงอายในกลมประเทศภาคเครอขาย
- 49 -
ประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ 2561 - 2580
2561 - 2564 2565 - 2569 2570 - 2574 2575 – 2580
ยทธศาสตรท 2 พฒนาศกยภาพผสงอายและเตรยมความพรอมคนทกชวงวยและสงคมเพอรองรบสงคม
ผสงอายรวมกบภาคเครอขาย
เปาประสงค พฒนาศกยภาพผสงอายและเตรยมความพรอมคนทกวย
กลยทธท 1 สงเสรมและผลกดนใหทกภาคสวนมการเตรยมความพรอมคนทกวย
- สนบสนนใหประชาชนทกวยมความรและ
ตระหนกในการเตรยมความพรอมกอนวย
สงอาย (เศรษฐกจ/สขภาพ/สภาพแวดลอม)
กลยทธท 2 สงเสรมการมงานท�าในผสงอาย และเขาถงหลกประกนทางรายได
- สงเสรมการมงานท�าในผสงอายและเขาถง
หลกประกนรายได
- พฒนาทกษะอาชพกอนวยเกษยณ (Reskill)
- สรางแบรนดสนคาทผลตโดยผสงอาย
กลยทธท 3 สงเสรมและพฒนาศกยภาพผสงอายผานกลไกในระดบพนท
- สรางความเขมแขงกลไกในพนท
- สงเสรมเครอขายใหมการด�าเนนจดกจกรรม
กลยทธท 4 ปรบสภาพแวดลอมชมชน และบานใหปลอดภยกบผสงอาย
- พฒนาเมองทเปนมตรกบผสงอาย
- การจดสงอ�านวยความสะดวกและพฒนา
สภาพแวดลอม โดยภาคเอกชน และทองถน
ยทธศาสตรท 3 พฒนาระบบการคมครองและพทกษสทธผสงอาย
เปาประสงค ผสงอายไดรบการคมครองและพทกษสทธอยางทวถง
กลยทธท 1 ผลกดนและขบเคลอนมาตรฐานการดแลผสงอาย
- ก�าหนดทศทางการขบเคลอนมาตรฐาน
การดแลผสงอายสการปฏบต
- การขบเคลอนมาตรฐานสถานดแล/หลกสตร
การดแลผสงอาย/ผดแล
- ตดตาม/ประเมนผลมาตรการดแลผสงอาย
ประเดนยทธศาสตร ปงบประมาณ 2561 - 2580
2561 - 2564 2565 - 2569 2570 - 2574 2575 – 2580
กลยทธท 2 สรางระบบเพอรองรบและคมครองสทธผสงอายใหทวถง
- พฒนารปแบบระบบคมครองผสงอายในเขต
เมองและชนบท
- ขบเคลอนระบบคมครองในพนทเขตเมองและ
ชนบท
- การทบทวนรปแบบและขบเคลอนการปฏบต
ยทธศาสตรท 4 เปนองคกรแหงนวตกรรมดานผสงอาย
เปาประสงค พฒนาระบบการบรหารจดการเพอยกระดบการใหบรการ
กลยทธท 1 พลกโฉมนวตกรรมเพอลดความเหลอมล�าในสงคมสงอาย
- พฒนานวตกรรมส�าหรบผสงอาย
- สงเสรมความสามารถของผประกอบการ
- น�านวตกรรมไปใชประโยชน
บรรณานกรม
- 53 -
บรรณานกรม
ราชกจจานเบกษา. กฎกระทรวง แบงสวนราชการกรมกจการผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและ
ความมนคงของมนษย พ.ศ. 2559. เลม 133 ตอนท 94 ก หนาท 24 .
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540. สบคนเมอ วนท 8 มถนายน 2561
(http://gad.kku.ac.th/main/th/wp-content/uploads/2013/10/2-3-2540.pdf)
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560. สบคนเมอ วนท 26 มถนายน 2561
(http://click.senate.go.th/wpcontent/uploads/2017/06/D-2560.pdf)
พระราชบญญตผสงอาย พ.ศ. 2546 (ฉบบแกไข พ.ศ. 2553). สบคนเมอ วนท 26 มถนายน ๒๕๖๑
(http://www.dop.go.th/th/laws/2/10/785)
ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. การคาดการณประชากรของ
ประเทศไทย พ.ศ. 2553 – 2583. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเดอนตลาคม
ส�านกงานสถตแหงชาต. การสำารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมครวเรอน พ.ศ. 2552. กรงเทพมหานคร :
จดพมพ 2553
ส�านกงานสถตแหงชาต. การสำารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมครวเรอน พ.ศ. 2559. กรงเทพมหานคร :
จดพมพ 2560
ส�านกงานสถตแหงชาต. มโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2513,2533 และ2553. กรงเทพมหานคร
มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย (มส.ผส.). 2560 สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2559.
จงหวดนครปฐม : บรษท พรนเทอร จ�ากด 999.
ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร. แผนพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564)
วชย เอกพลากร และคณะ.(2557) การสำารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 5 .
สถาบนวจยระบบสาธารณสข.
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. วนท 8 มถนายน 2561
(http://www.mua.go.th/users/he-commission/doc/law/Constitution2550.
pdf)
ส�านกงานเลขาธการวฒสภา. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560.
(http://click.senate.go.th/wp-content/uploads/2017/06/D-2560.pdf)
กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. 2555. พระราชบญญตผ สงอาย
พ.ศ. 2546. กรงเทพมหานคร : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.
- 54 -
ส�านกงานเลขาธการนายกรฐมนตร. มต ครม. เรองมาตรการรองรบสงคมผสงอาย เมอวนท 8
พฤศจกายน พ.ศ. 2559 มต ครม. เรองรางพระราชบญญตผสงอาย (ฉบบท ..) พ.ศ. ....
เมอวนท 1 สงหาคม พ.ศ. 2560 สบคนจาก http://www.soc.go.th/cc_main21_fix.htm
ภาพรวมแผนการปฏรประเทศ 11 ดาน มนาคม 2561. ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการ
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (http://www.nesdb.go.th/download/document/
SAC/RF_SumPlan.pdf)
รางยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป พ.ศ. 2560 – 2580. ฉบบเสนอสภานตบญญตแหงขาต
(มถนายน 2561) ส�านกงานเลขานการของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต ส�านกงาน
คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. สบคนเมอวนท ๒๖ มถนายน
๒๕๖๑ (http://www.nesdb.go.th/download/document/SAC/NS_Draftplan-
June2018F.pdf)
กองยทธศาสตรและแผนงาน ส�านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.
2560 แผนยทธศาสตร กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ระยะ 20 ป
(พ.ศ. 2560 - 2579) และแผนยทธศาสตรสำานกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษย ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579). กรงเทพมหานคร
กรมกจการผสงอาย. 2560. แผนกลยทธกรมกจการผสงอาย พ.ศ. 2560 – 2564. กรงเทพมหานคร
จดพมพ 2560
กรมกจการผสงอาย. 2561. ราง สงคมสงอาย ระเบยบวาระแหงชาต : การขบเคลอนประเดนเรงดวน
ดานผสงอาย. กรงเทพมหานคร
พระราชบญญตผสงอาย (ฉบบท 3) พ.ศ. 2560. สบคนเมอ วนท 27 มถนายน 2561
(http://www.senate.go.th/bill/bk_data/339-6.pdf)
การดำาเนนงานดานผสงอายของประเทศไทย ตามแผนปฏบตการระหวางประเทศมาดรด วาดวย
เรองผสงอาย พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๕๙ ของกรมกจการผสงอาย
ภาคผนวก
- 57 -
- 58 - - 59 -
ทปรกษา นางธนาภรณ พรมสวรรณ อธบดกรมกจการผสงอาย
นายธ�ารง ธวชวะชม รองอธบดกรมกจการผสงอาย
นางสาวศรวรรณ อรณทพยไพฑรย ผเชยวชาญเฉพาะดานผสงอาย
คณะผจดทำา นางศรลกษณ มมาก ผอ�านวยการกองยทธศาสตรและแผนงาน
นางสาวกอบกล กวงซวน ผอ�านวยการกลมนโยบายและยทธศาสตร
นางสาวนพวรรณ นวลมณ นกสงคมสงเคราะหช�านาญการ
นางสาวพมลดดา บญศร นกสงคมสงเคราะหปฏบตการ
วาท ร.ต. หญง เสาวภา อสาพรม นกพฒนาสงคม
นางสาวลดดาวลย ไพรศร นกพฒนาสงคม
นางสาวสตาภทร นยโสะ ชวยปฏบตงานดานวเคราะหนโยบายและแผน
นางสาวสรกญญา ดชาตรมย ชวยปฏบตงานดานวเคราะหนโยบายและแผน
คณะผจดทำา
- 61 -
กรมกจการผสงอาย
กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
อาคารมหานครยบซม ชน 20 โซน B
เลขท 539/2 ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400
โทรศพท : 0-2642-4336 FAX : 0-2642-4307
