การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี ใน...
Transcript of การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี ใน...
การประยกตใชเทคโนโลย DNA ในเชงนตวทยาศาสตร
รายชอสมาชก
1.นางสาวกฤตยา เครอนาชด ม.5/1 เลขท 9
2.นางสาวเกษราพร ผลเจรญ ม.5/1 เลขท 10
3.นางสาวจณหนภา ใบใหญ ม.5/1 เลขท 11
4.นางสาวธนภรณ พลสวสด ม.5/1 เลขท 12
5.นางสาวธนชพร อรญคร ม.5/1 เลขท 13
6.นางสาวสพรรษา เศรษฐจตต ม.5/1 เลขท 15
DNA เปนสารพนธกรรม ซง DNA ของคนๆเดยวกนไมวาจะมา
จากเซลลสวนใดของรางกายจะมรปแบบทเหมอนกน ดงนน DNA จง
เปนเหมอนสงทบอกใหรวาคนๆนนเปนใครและแตกตางจากคนอน
อยางไร
โดยทวไปแลวการทจะบอกไดวาคนๆนนเปนใครจะพจารณาจากรปราง
หนาตา วน เดอน ปเกดตามขอมลในบตรประชาชน หรอ หนงสอเดนทาง และถาจะให
ชดเจนยงขนอาจดจากรอยแผลเปนหรอลายพมพนวมอ อยางไรกตามลกษณะอาจ
เปลยนแปลงไดตามอาย หรอจากอบตเหต หรอจากสารเคม แมวาลายพมพนวมอจะ
ไม สามารถบอกความสมพนธทางสายเลอดไดวาลายพมพ นวมอของลกนนสวนใด
ไดมาจากพอหรอแม แตลายพมพ DNA สรางมาจาก DNA ทไดรบการถายทอดมา
จากพอและแมอยางละครงและเปลยนแปลงไมได จงมลกษณะเฉพาะบคคลซงท าให
สามารถบอกความแตกตางของบคคลได
ความแตกตางทมความจ าเพาะของแตละบคคลนเองเราจงน ามาใชประโยชนไดหลายดาน
เชน การพสจนตวบคคล การพสจนความสมพนธทางสายเลอด การตรวจทางนตเวชศาสตร
เพอหาผกระท าความผด เปนตน และจากความแตกตางทมเฉพาะบคคล จงท าใหบคคลม
รปแบบของ DNA ทแตกตางกน เมอใชเทคนคตางๆ เชน การใช RFLP marker ตรวจสอบจะ
เกดเปนแถบ DNA รปแบบของแถบ DNA (DNA band) ทเปนความแตกตางของขนาด
ชน DNA ทเปนเอกลกษณของแตละบคคล เรยกวา ลายพมพ DNA (DNA fingerprint) เพราะ
โอกาสทคนสองคน (ทไมใชฝาแฝดแท) จะมรปแบบของลายพมพ DNA เหมอนกนมนอยมาก
นอกจากนไดมการใชลายพมพ DNA เพอพสจนความเกยวพน
ในคดอาญาทรนแรง เชน ฆาตกรรม ท ารายรางกาย ซงสามารถใช
เปนหลกฐานส าคญอยางหนงประกอบการพจารณาคดศาล
ปจจบนการตรวจลายพมพ DNA จะใชเทคนค PCR เนองจากเปนวธ
ทงาย รวดเรว ประหยดคาใชจายและใชตวอยางเลอดในปรมาณทนอย
ในประเทศไทย
การตรวจลายพมพ DNA เรมโดยกลมนกวจยจากหลายสถาบน
รวมกนท างานอยางตอเนองโดยการตรวจพสจนความสมพนธทาง
สายเลอด การหาตวคนรายในคดฆาตกรรม การสบหาทายาทท
แทจรงในกองมรดก นอกจากนยงน ามาใชในการตรวจคนเขาเมองให
ถกตอง กรณการใหสญชาตไทยแกชาวเขาและชนกลมนอย เพอสบสาว
วาบรรพบรษเปนชาวเขาทต งรกรากอยในประเทศไทยหรอเปนชนตาง
ดาวทอพยพเขามา ซงมผลตอการพสจนชาตพนธและการใหสทธในการ
อาศยอยบนแผนดนไทยดวย
นอกจากนยงมแนวโนมวาในอนาคตอาจมการน าลายพมพ DNA มาประยกตใชแทนการใช
ลายนวมอ เพอท าบตรประชาชนท าใหสบหาตวบคคลไดถกตองรวดเรว โดยเฉพาะอยางยงในกรณสบ
หาตวบคคลทเสยชวตในสภาพทบอกไมไดวาเปนใคร เชน กรณเครองบนตก หรอ ไฟไหม
ปจจบนในประเทศไทยมหนวยงานทมหองปฏบตการทตรวจลายพมพ DNA เชน สถาบน
นตเวช กองพสจนหลกฐาน สงกดส านกงานต ารวจแหงชาต โรงพยาบาลตางๆ เชน
โรงพยาบาลรามาธบด โรงพยาบาลศรราช โรงพยาบาลเชยงใหม และสถาบนนตวทยาศาสตร
กระทรวงยตธรรม เปนตน
Polymerase Chain Reaction หรอ (PCR) เปนเทคนคส ำหรบเพมปรมำณดเอนเอโดยอำศยหลกกำร DNA Replication ซงเปนกำรสงเครำะหสำยด เอน เอ สำยใหม จำก ดเอนเอตนแบบในหลอดทดลองภำยในระยะเวลำอนสนและไดดเอนเอสำยใหมเกดขนเปนลำนเทำ เทคนคนพฒนำขนเมอป พ.ศ. 2528โดย Kary Mullis และคณะแหงบรษท Cetus Corporation
จดเดนของเทคนค PCR คอ สำมำรถเพมปรมำณดเอนเอ ไดอยำงเฉพำะเจำะจงโดยมขนตอนกำรท ำงำนนอยและใชเวลำนอย จนถงปจจบนนเทคนค PCR ไดรบกำรปรบปรงและพฒนำในหลำย ๆ ดำนจนกระทงไดรบกำรยอมรบวำเปนเทคโนโลยทส ำคญมำกตองำนดำนอณชวโมเลกล สำมำรถน ำไปใชประโยชนไดทงกบงำนวจยทำงชวโมเลกลและพนธวศวกรรม
ตวอยำงเชน
กำรเพมปรมำณยน (gene cloning) กำรวเครำะหล ำดบเบสของยน (gene sequencing) กำรสรำง ด เอน เอ ตดตำม (DNA probe) และกำรวจยประยกต เชน การศกษาการแสดงออกของยนจาก mRNA การสรางยนกลายพนธ (in vitro mutagenesis) การบงชต าแหนงกลายพนธบนยน (point mutations and deletions) เปนตน
ภาพท 1 องคประกอบและโครงสรางของ DNA การจบคกนของเบสคสมของสาย DNA สองสายท าใหมลกษณะเกลยวค กลบทศทาง
(ทมา : Alberts และคณะ, 1983)
ภาพท 2 สาย DNA เกลยวคพนกบโปรตนและหดตวเปนสายโครมาตนจนเหนเปนโครโมโซมในระยะเมตาเฟส
(ทมา : Freifelder, 1985)
ใชหลกการพนฐานในการสงเคราะหดเอนเอ สายใหมจากสายดเอนเอ ทเปนตนแบบหนงสายดวยเอนไซม DNA poloymerase ซงใชกนอยทวไปในการตดฉลากดเอนเอ และการศกษาวเคราะหล าดบเบส แต PCR สามารถสงเคราะหดเอนเอไดคราวละ 2 สายพรอมกน โดยใชไพรเมอร (primer) 1 ค ปฏกรยา PCR ม 3 ขนตอน และหมนเวยน ตอเนองกนไป ภายใตสภาวะทเหมาะสมของแตละขนตอน
ขนแรก เรยกวา denaturing เปนการแยกสายด เอน เอ ทเปนตนแบบจากสภาพทเปนเสนค ใหเปนเสนเดยวโดยใชอณหภมสง 92-95 องศาเซลเซยส
ขนทสอง เรยกวา annealing เปนขนตอนทลดอณหภมลงและจดใหไพรเมอร ซงเปนด เอน เอ สายสน ๆ (ประกอบดวยนวคลโอไทดจ านวน 14-13 เบส) ทมล าดบ เบสเปนคสมกบด เอน เอ ทเปนตนแบบจบคกน ซงนยมใชอณหภมในชวง 37-60 องศาเซลเซยส
ขนท 3 เรยกวา extension เปนขนตอนการสงเคราะหด เอน เอ สายใหมโดยสงเคราะหตอจากสวนปลาย 5 ของไพรเมอร ตามขอมลบนดเอนเอ ทเปนตนแบบแตละสายโดยอาศยการท างานของเอนไซมดเอนเอโพลเมอรเรส (DNA polymerase) ซงเอนไซมนสามารถท างานไดดทสดทอณหภม 72-75 องศาเซลเซยส เอนไซมดเอนเอโพลเมอเรสทใชควรจะคง คณสมบตอยไดภายใตสภาวะของปฏกรยา ตลอดทงสามขนตอน
คดฆาตกรรม : คดเกาะเตา
ค าพพากษาประหารชวต 2 ฆาตกรโหดคดฆาขมขนนกทองเทยวชาวองกฤษบรเวณชายหาดเกาะเตา จ.ส
ราษฎรธาน ถอเปนอกหนงคดสะเทอนขวญทสอท วโลกใหความสนใจอยางมาก เพราะตงแตเกดเหตจนไปถง
การจบกม “ซอ” และ “วน” แรงงานชาวพมานน คดฆาโหดเกาะเตามเรองราวเกดขนมากมาย โดยเฉพาะขอ
สงสยเรองการจบกมของเจาหนาทต ารวจในท านองวา “โซ” และ “วน” คอ “ฆาตกรตวจรง” หรอเปน
“แพะ” รบบาปกนแน
คดนเรมเมอเวลา “เชาตรวนท 15 กนยายน 2557” โดยพนกงานสอบสวน สภ.เกาะพะงน จ.สราษฎรธาน รบแจงเหต
พบศพนกทองเทยวตางชาตเสยชวตบรเวณโขดหนชายหาดทรายร (หาด จปร.) หม 1 ต.เกาะเตา จงเขามาตรวจสอบท
เกดเหต พบรางชาย-หญงถกฆาเปลอยอยางโหดเหยม โดยทงคมรองรอยถกตดวยของแขงทใบหนาหลายแผล
หลกฐานทพบในทเกดเหตเบองตน คอ กองเสอผาของผตายทง 2 คน พรอมรอยลากจากกองเสอผาไปยง
จดพบศพ โดยศพผหญงมรอยถกลากเปนแนวขนานกบน าทะเลหางจากกองเสอผาไป 15 เมตร ขณะทศพผชายมรอย
ลากในแนวทแยงลงไปในทะเลหางจากกองเสอผา 12 เมตร นอกจากนยงพบเอกสารหนงสอเดนทางทระบตวตนของ
ผตาย “ฮนนาห วคตอเรย” และ “เดวด วลเลยม” ทงคเปนชาวองกฤษ
ภายหลงเกดเหตไมนาน ศพของนกทองเทยวทงสองถกสงไปผาพสจนอยางละเอยดทสถาบนนตเวชวทยา
โรงพยาบาลต ารวจ โดยต ารวจสรปสาเหตการเสยชวตมาจากการไดรบบาดเจบรนแรงทศรษะจากของแขงไมมคม
กระทบกระแทกอยางรนแรง รวมกบการจมน าทะเล
ขณะท “ฮนนาห” พบรองรอยถกท ารายทางเพศ นอกจากนผลตรวจทางชวเคมพบดเอนเอของบคคลอน 2 คน
บรเวณหนาอกขวา และพบอสจบคคลอน 1 คนในชองคลอด พบอสจและดเอนเอของบคคลอน 2 คน ในทวารหนก ใน
องมอยงพบเสนขนสทองมลกษณะกดสผม โดยดเอนเอของผตองสงสยทพบถกสงใหผเชยวชาญดานดเอนเอ
ตรวจสอบไดรบการยนยนวาเปนของ “ชาวเอเชย”
ขณะทการเกบหลกฐานด าเนนไปอยางเขมขน โดยม พล.ต.อ.จรมพร สระมณ ทปรกษา (สบ10) ลงพนทไปอ านวยการ
ท างานของทมพสจนหลกฐานดวยตนเอง โดยต ารวจพบหลกฐานหางจากจดพบศพออกมาตามแนวชายหาด 65 เมตร ซง
เปนบรเวณขอนไมรมหาด พบหลกฐานส าคญทางคดคอ “จอบ” ขดดนดามไมเปอนคราบเลอด ถงบรรจขาวสารสแดง
ถงยางอนามย 1 ชนมคราบเลอดตดอย รอยเทา รองเทาแตะ และยงพบ “กนบหร” ตกอย 3 มวน มวนแรกสขาวม
ลปสตกตดอย สวนอก 2 มวนเปนสแดง ซงวตถพยานเหลานถกสงตรวจหาดเอนเอจากคราบเลอดทเปอนอย โดยพบวา
“ดเอนเอ” ทพบจากคราบเลอดทเปอนจอบตรงกนกบของเดวด และ ฮนนาห จงเชอวาจอบทพบเปนอาวธทคนรายใช
สงหารผตายทงสองคน
ขณะทกนบหรทพบถกสงตรวจสอบหาดเอนเอพบวา อนแรกเปนบหรยหอมารลโบโร สขาว ไมพบดเอนเอ มเพยงคราบ
ลปสตกสแดงตดอย อนท 2 เปนบหรยหอแอลเอมแดง พบดเอนเอ 1 คน และอนท 3 เปนบหรยหอแอลเอมแดง พบด
เอนเอของ 2 คน ทบซอนกนอย โดย 1 ใน 2 คนนนตรงกนกบทพบในรางของ น.ส.ฮนนาห
จากหลกฐานดเอนเอทพบบนรางของ น.ส.ฮนนาห บงชไดวา เธอถกชาย 2 คนลวงละเมดทางเพศ และ 1 ใน 2 นน
พบวาเปนบคคลเดยวกนททงกนบหรไวในจดทพบจอบ เนองจากตรวจดเอนเอจากกนบหรท ง 3 มวนแลว พบวาหนงในนนม
ดเอนเอตรงกนกบดเอนเอทพบในรางของ น.ส.ฮนนาห
เมอไดหลกฐานต ารวจระดมก าลงสอบปากค าพยานในละแวกทเกดเหตหลายๆ ปาก โดยเบาะแสส าคญทไดคอ
การยนยนสอดคลองกนจากบคคลทอาศยอยในละแวกนนจ านวนหนงวา ในหวงเวลาเกดเหตพบเหนชายจ านวนหนงลอมวง
เลนกตารและรองเพลงดวยภาษาตางประเทศอยบรเวณขอนไมตรงจดทพบกนบหร และวตถพยานอนๆ โดยเบาะแสดงกลาว
กลายเปนสงส าคญทท าใหการลาตวคนรายจ ากดวงแคบขน
หลงไดเบาะแสจากพยานแวดลอม ต ารวจไดตรวจสอบภาพถายจาก กลองวงจรปดทอยในละแวกทเกดเหตและใกลเคยง
ทมอย 360 ตว รวมทงตรวจสอบบคคลทอยในละแวกทเกดเหตจ านวนหลายรอยคนทงคนไทย ชาวตางชาต และแรงงาน
ตางดาว มาสอบถามพรอมจดเกบตวอยางดเอนเอเพอใชตรวจเทยบกบดเอนเอในทเกดเหต โดยเฉพาะดเอนเอทเกบได
จากศพ “ฮนนาห”
นอกจากนการตรวจสอบภาพถายจากกลองวงจรปดพบภาพบคคลตองสงสย โดยบคคลรายนเปนเครอญาตของ
ผกวางขวางในพนทรายหนง แตเมอตรวจสอบอยางละเอยดพบหลกฐานยนยนไดวา หวงเวลาเกดเหตผตองสงสยรายนพก
อาศยอยในกรงเทพมหานคร
ตอมาต ารวจไดไลตรวจสอบภาพถายจากกลองวงจรปดอยางละเอยดอกครง พบภาพชายตองสงสยรายหนงถอดเสอวง
ผานในหวงเวลาทคนรายลงมอสงหารนกทองเทยวชาวตางชาต เบาะแสดงกลาวน ามาสการขยายผล โดยพยานหลายรายให
การสอดคลองวา ในคนวนเกดเหตเหนชาย 3 คน ลอมวงเลนกตารอยบรเวณขอนไม
จากนนเจาหนาทไลตรวจสอบกลองวงจรปดทงหมดอยางละเอยด กระทงพบชายตองสงสยรายนขบขรถจกรยานยนตมากบ
ชายอก 2 คน ผานไปในยานทเกดเหต โดยเขาไปเลอกซอสนคาในรานสะดวกซอในละแวกทเกดเหต ในจ านวนสนคาทซอไปม
บหรยหอเดยวกนกบกนบหร หนงในวตถพยานทางคดรวมอยดวย
ทงนชายทง 3 คนมลกษณะคลายแรงงานตางดาว เมอน าภาพถายทไดจากกลองวงจรปดนไปเทยบเคยงกบภาพถายของ
บคคลทอยในขายตองสงสยทต ารวจเชญตวมาท าประวตกอนหนานพบวา 1 ในจ านวนนนตรงกนกบนายเมา วย 23 ป
พนกงานสถานบนเทงในละแวกทเกดเหต จงเชญตวมาสอบถาม ทราบวาชายอก 2 คนทปรากฏในภาพคอ “ซอ และวน” วย
21 ป โดยภาพชายถอดเสอทวงผานกลองและสงสยวาจะรเหนกบการเสยชวตของนกทองเทยวชาวองกฤษนนคอนายวน
ต ารวจเชญตวนายเมามาสอบถาม อางวา วนเกดเหตไปลอมวงเลนกตารทขอนไมจดทต ารวจพบหลกฐานจรง แตออกจาก
จดทเกดเหตกอน เพราะนดภรรยาไว จงทงใหซอและวนเลนกตารกนตอ จากนนต ารวจตดตามตวซอไปทแคมปคนงาน
กอสราง สวนวนเดนทางไปยง จ.สราษฎรธาน แลว ต ารวจจงไปดกรอททาเรอใน จ.สราษฎรธาน และเชญตวมาสอบสวน
พรอมจดเกบดเอนเอในทนท
ระหวางรอผลดเอนเอ วน สารภาพวา รวมกบซอกอเหตฆาตกรรมนกทองเทยวชาวองกฤษจรง เพราะตองการ
ลวงละเมดฝายหญงหลงจากเหนผตายทงสองพลอดรกกน ซงสอดคลองกบค าสารภาพของซอเชนกน นอกจากนเมอผลตรวจ
ดเอนเอออกมาพบวา ดเอนเอของทงสองยงตรงกนกบดเอนเออสจทพบในรางของ “ฮนนาห”
จากนนต ารวจไปตรวจสอบยงหองพกทวนอางถง และไดพบกบรน เพอนของวน โดยรนยอมรบวา คนวนเกดเหตไดรบ
การบอกเลาจากวนวาไปฆานกทองเทยวมาจรง
ค าใหการของผตองหาในช นสอบสวน สอดคลองกบหลกฐานทางนตวทยาศาสตร คอดเอนเอทพบจากอสจในตวผตาย
รวมถงกนบหรทพบในละแวกทเกดเหต ภาพถายจากกลองวงจรปดทสอดคลองกบค าใหการของพยานและตวผตองหา
ต ารวจเชอไดวา “ซอ และวน” รวมกนกอเหตฆาตกรรม 2 นกทองเทยวชาวองกฤษอยางแนนอน
คดนไดรบความสนใจจากสงคมอยางมาก โดยเฉพาะในสงคมออนไลนวพากษวจารณถงการท างานของต ารวจอยางรนแรง
โดยเฉพาะในเรองของพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร ถงขนมการเรยกรองใหตางชาตเขามาตรวจสอบเรองน แต
สดทายพนกงานอยการไดสรปส านวนสงฟองตอศาล โดยการพจารณาคดไดรบความสนใจเปนอยางมาก
จนถงวนทเวลาผานไป 465 วน กระทงชวงเชาวนท 24 ธนวาคม 2558 ศาลมค าพพากษาประหารชวต วน และซอ
จ าเลยทงสอง ซงถอเปนการปดฉากคดสะเทอนขวญทสรางความเสอมเสยใหแกประเทศชาตอยางใหญหลวง
ทมาขาว : ( http://www.komchadluek.net/news/detail/219290 )
คดพอแมลก : ผลดเอนเอ “แดก บกแอส” - “นองจสตน” ไมใชลก
แดก บกแอส เผชญหนา นองฝายและลกชายวย 2 เดอน โดยมน.ส.ปวณา หงสกล เปนคนกลาง เมอครงท น.ส.ปวณา หงสกล เปนคนกลาง เมอครงเจรจาตกลงขอใหแดกรบผดชอบ
สถาบนนตเวช เผยผลพสจนดเอนเอ “แดก บกแอส” ยน “นองจสตน” ไมใชลก หลงถกอดตนางแบบเซกซกลาวหาไขแลวทง แดกรอดตวไมตองรบเปนพอ แตยงถกจอขอหาพรากผเยาว
ความคบหนาการตรวจพสจนดเอนเอ ระหวาง นายเอกรตน วงศฉลาด หรอ “แดก” อาย 28 ป นกรองน าวง “บกแอส” กบ น.ส.สวรรณร หรอฝาย ไชยมงคล อดตนางแบบวย 17 ป และนองจสตน ลกชายวย 2 ขวบ เพอพสจนความเปนพอ-ลกกน เมอวนท 9 พฤษภาคม ผสอขาวไดรบรายงานจากสถาบนนตเวชวทยา โรงพยาบาลต ารวจ ส านกงานต ารวจแหงชาตวา จากการตรวจพสจนผลเปรยบเทยบอยางไมเปนทางการ ระบวา ดเอนเอไมมความเกยวพนกน โดยกราฟดเอนเอ 16 จด มโครงสรางทางพนธกรรมเชอมโยงกนเพยง 7 จด ไมตรงกน 9 จด ซงหากเปนพอ แม ลกกน โครงสรางทางพนธกรรมจะตองตรงกนทกจด
อยางไรกตาม ผสอขาวรายงานวา ในวนท10 พ.ค. เวลา 11.00 น. ทสถาบนนตเวชวทยา พล.ต.ต.นพ.สมยศ ดมาก โฆษกโรงพยาบาลต ารวจ จะแถลงผลการตรวจพสจนอยางเปนทางการอกครง
ส าหรบคดนสบเนองจาก นายแดก บกแอส นกรองชอดงถกนองฝาย นางแบบนตยสารชอดง อมลกชายวยเดอนเศษเขารองขอความเปนธรรมจากมลนธปวณาฯ เนองจากถกฝายชาย ปฏเสธความรบผดชอบ กระทงมการตกลงนดตรวจดเอนเอเพอพสจน ความเปนพอ-ลกกน ซงนกรองดงไมยอมรบวาเปนบตรชาย
ขณะทยงไมสามารถตกลงกนไดจนกระท งมการแจงความด าเนนคดตอนายแดก เมอวนท 23 ก.พ. ทผานมาในขอหาพรากผเยาว โดยเรองยงอยในชนพนกงานสอบสวนรวบรวมพยานหลกฐาน เพอสงส านวนและความเหนใหแกอยการพจารณาส งคด
ตอไป
ทมาขาว : ( http://www.manager.co.th)
ดานกฎหมาย
ผลด : ชวยในการตรวจสอบหาคนรายในคดฆาตกรรมตางๆ
ผลเสย : มคาใชจายคอนขางสงในการตรวจสอบหาคนราย
ดานจรยธรรม
ผลด - น าคนรายทท าผดจรงๆมาลงโทษโดยผานการตรวจสอบอยางแมนย า
ผลเสย - อาจมการดดแปลง DNA ท าใหบคคลอนทม DNA ตรงกน เกดเสยหายได
https://sites.google.com/site/biologyroom610/dna-technology/dna-technology4
https://web.ku.ac.th/schoolnet/snet4/genetics/pcr.htm