รัฐประศาสนศาสตร์ และนิติศาสตร์ · 2019....

รายงานสบเนองจากการประชมวชาการระดบชาต SMARTS ครงท 8

- รฐประศาสนศาสตร และนตศาสตร - 122

รฐประศาสนศาสตร

และนตศาสตร



การวเคราะหการน าเสนอขาวของสอมวลชน : ศกษากรณการกระท าความผดเกยวกบทรพย ตามประมวลกฎหมายอาญา

News Analysis of Mass Media: The Case Study of Offences Against Property with Criminal Code

อมาพร สทธบรณาญา1 อจฉรา สทธบรณาญา2

บทคดยอ การเขยนบทความครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหถงการน าเสนอขาวทางสอหนงสอพมพ สอทางโทรทศน รวมถงการน าขอมลขาวสารจากสอหนงสอพมพ สอทางโทรทศน มาน าเสนอทางดจทล และทางอนเทอรเนต ซงมผลตอการรบรขาวสารของประชาชนอยางกวางขวาง แตน าเสนอขาวทไมถกตองตามหลกกฎหมาย ไดแก ประมวลกฎหมายอาญา ซงเปนกฎหมายทใชลงโทษผกระท าความผดทางอาญา โดยเฉพาะอยางยงการน าเสนอขาวอาชญากรรมเกยวกบทรพย ซงจะเหนไดวา ปรากฏขาวอาชญากรรมดงกลาวบนสอทกวนอนเนองมาจากสภาวการณทางเศรษฐกจทผนแปร เชน การน าเสนอขาวการกระท าความผดลกทรพย วงราวทรพย ปลนทรพย กรรโชกทรพย เปนตน อยางไรกตามการน าเสนอขาวอาชญากรรมทเกยวกบทรพยนน ในบางกรณผน าเสนอขาวน าเสนอดวยขอเทจจรงทไมถกตองตามบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญา เชน ในความเปนจรงผกระท า กระท าความผดฐานชงทรพย แตมการน าเสนอวาผกระท า กระท าผดฐานปลนทรพย ซงบทลงโทษของสองฐานความผดนมอตราโทษทไมเทากน หรอน าเสนอขาววา ผกระท าไดกระท าผดฐานใดฐานหนง ซงในความเปนจรงประมวลกฎหมายอาญาไมไดบญญตความผดฐานนไว ท าใหการน าเสนอขาวในลกษณะนจะสงผลกระทบหลายดานทงตอผรบขาว ตอผถกน าเสนอทเปนขาว และตอตวผน าเสนอเอง

ค ำส ำคญ: สอโทรทศน สอสงพมพ ประมวลกฎหมายอาญา

Abstract This article aimed to analyze the news report through newspapers, television media, and some information from newspaper and television media to present through digital and the internet which widely affected the perception of people. However, the news report have not been corrected according to the law. For example, the criminal code is the law used to punish the offenders. Especially, the news report about property have been reported everyday because of economical fluctuation such as offences of thefts, offences of snatching, offences of gang-robbery, offences of extortion, etc. Nevertheless, the news reporter reported incorrectly in some cases, for instance, the offender offended against robbery, but the reporter reported that it was offences of gang-robbery. In fact, the punishment of these two cases was not as equal as. Or the reporter reported that the offender offended in any offence, but in the criminal code did not act this offence. This made the report affecting people, a person who was presented, and the reporter.

Keywords: Television media, printing media, criminal code

1 อาจารยประจ าสาขาวชานตศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 นตศาสตรมหาบณฑต สาขากฎหมายอาญา มหาวทยาลยธรรมศาสตร



ความเปนมาและความส าคญของปญหา ในยคสมยของโลกดจทล การรบรขอมลขาวสารของประชาชนไดพฒนาไปอยางรวดเรว มความทนสมยมากกวาแตกอน เนองมาจากการพฒนารปแบบการสอสารโดยเฉพาะอยางยงการสอสารขอมลทางดจทล และทางอนเทอรเนต ซงสามารถท าใหการแพรของขอมลเปนไปอยางรวดเรวกวางขวาง แตเดมการรบรขาวสารดวยสอสงพมพ เปนชองทางหนงทไดรบความนยม เนองจากคาใชจายในการรบรขาวสารมราคาคอนขางถก รวมถงการรบรขอมลขาวสารทางโทรทศน เปนอกชองทางทไดรบความนยมจากคนไทย เหนไดจากชองการน าเสนอ (channel) ของสอโทรทศนหลายชอง เชน ชอง 3, 5, 7, 9 ฯลฯ รวมถงชองโทรทศนดจทล ทมรายการน าเสนอขาวสารตงแต ชวงเชา กลางวน เยน รวมถงชวงกลางคนกอนนอน นอกจากน ยงมวธการรบรขาวสารทท าไดงาย สะดวกและรวดเรวอกวธหนงคอ การสบคนจากทางอนเทอร เนต ซงสวนใหญกเปนการน าขาวในหนงสอพมพหรอการน าขาวทางโทรทศนมาเปน ขอมลไว ท าใหผสบคนสามารถรบรขาวสารไดทนทวงทหรอสามารถสบคนขาวสารยอนหลงไดแมวาเวลาจะผานไปนานแลวกตาม จะเหนไดวาดวยวธการรบรขาวสารทมคาใชจายคอนขางนอย สะดวก รวดเรว และทนสมยขน ท าใหคนไทยมการรบรขอมลขาวสารไดมากขน จงมความจ าเปนอยางยง ทผน าเสนอขาวจะตองน าเสนอขาวสารทถกตองตามขอเทจจรงและถกตองตามหลกวชาการของแตละศาสตรทถกน าเสนอ เพราะจะมผลตอการรบรและเขาใจของประชาชนคนไทยทไดรบขาวสารนน

โดยเฉพาะอยางยงการน าเสนอขาวอาชญากรรมซงเกยวกบทรพย เนองจากการกระท าความผดดงกลาวจะยงเพมมากขนเรอย ๆ อนเนองมาจากภาวะเศรษฐกจของประเทศ และของโลก แตการน าเสนอขาวดงกลาว ปรากฏวาสอหนงสอพมพและทางโทรทศน รวมถงการน าขาวในสอทงสองนไปไวในชองทางดจทลและทางอนน าอนเทอรเนต น าเสนอขาวหรอขอเทจจรงดวยขอมลทผดไปจากหลกกฎหมาย ไดแก ประมวลกฎหมายอาญา ซงเปนกฎหมายทใชลงโทษผกระท าความผดอาญาทกระท าผดตาง ๆ เกยวกบทรพย เชน ลกทรพย วงราวทรพย ชงทรพย ปลนทรพย ฉอโกง ฯลฯ ประมวลกฎหมายอาญานนเปนกฎหมายเกยวกบความสงบเรยบรอย มบทลงโทษทรนแรงตงแตโทษประหารชวตจนถงโทษรบทรพยสน (แสวง บญเฉลมวภาส, 2551, 13) ดงนนการทจะลงโทษผกระท าความผดอาญาได จะตองพจารณาตามองคประกอบความผดของแตละฐานอยางถกตองชดเจนเพราะมผลตอบทลงโทษทแตกตางกนในแตละฐานความผด เชน ในขอเทจจรงอยางเดยวกน ถาน าขอเทจจรงตามขาวมาพจารณาตามประมวลกฎหมายอาญา ขอเทจจรงเรองนนจะเขาองคประกอบของความผดฐานชงทรพย แตสอน าเสนอขาววาเปนความผดฐานปลนทรพย หรอในขอเทจจรงอยางเดยวกน ถาน าขอเทจจรงขาวมาพจารณาตามประมวลกฎหมายอาญา ขอเทจจรงเรองนนจะเขาองคประกอบของความผดฐานลกทรพย แตสอน าเสนอขาววาเปนความผดฐานวงราวทรพย

นอกจากนน การทกฎหมายอาญามบทลงโทษทรนแรง จงมหลกทฤษฎทางกฎหมายอาญาวา “ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” (no punishment without law) กลาวคอ เมอใดทกฎหมายอาญาไมไดบญญตไวใหเปนความผด แมผกระท าจะกระท า การกระท าดงกลาวจะไมเปนความผดทางอาญา หลกกฎหมายดงกลาวน มเพอคมครองหลกประกนสทธเสรภาพของประชาชนวา ถากระท าการใดจะเปนความผดและตองถกลงโทษจะตองมกฎหมายบญญตวาการกระท านนเปนความผดและมโทษตามกฎหมาย (ทวเกยรต มนะกนษฐ, 2560, 23) ซงหลกการดงกลาวนไดถกบญญตรบรองไวทงในรฐธรรมนธแหงราชอาณาจกรไทยและในประมวลกฎหมายอาญาดวย ดงนนแมบางกรณมการกระท าเกดขนและประชาชนมความตองการทจะใหผกระท าตองรบโทษตามประมวลกฎหมายอาญา แตศาลกไมสามารถทจะลงโทษผกระท าได ในประเดนดงกลาวน การเสนอขาวของสอพบวา การกระท าบางกรณไมมกฎหมายบญญตเปนความผดไว แตสอน าเสนอขาวผดไปวาการกระท านนเปนความผด ซงจะสงผลตอการรบรขอมลขาวสารของประชาชนได เชน ในประมวลกฎหมายอาญาไมมบทบญญตความผดฐานประมาทเปนเหตท าใหผอนเสยทรพย แตสอน าเสนอขาววาผทขบรถชนกบรถของผอนด วยความประมาทเปนความความผดฐานประมาทเปนเหตท าใหผอนเสยทรพย

ดงนนผเขยนบทความจงวเคราะหการน าเสนอขาวใหถกตองตามหลกกฎหมาย เพอใหการน าเสนอขาวของผสอขาวสารและผรบรขาวสาร ไดเขาใจถงขอเทจจรงทถกตองเปนไปตามหลกกฎหมายและเพอเปนการคมครองสทธมนษยชนและศกดศรความเปนมนษยของผทถกน าเสนอเปนขาวดวย



ทฤษฎทางกฎหมายและกฎหมายทเกยวของ ทฤษฎทางกฎหมาย หลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” (ทวเกยรต มนะกนษฐ, 2560, 23) เนองจากกฎหมายอาญา เปนกฎหมายทมงคมครองความสงบเรยบรอยของคนในสงคม กฎหมายอาญาจงมวตถประสงคการลงโทษเพอปองกนและปราบปรามการกระท าความผด สภาพบงคบซงเปนผลรายของการฝาฝนกฎหมายอาญาจงเปนบทลงโทษทรนแรงซงกระทบตอชวต เสรภาพ รวมถงทรพยสน ของผกระท าความผด กลาวคอ โทษประหารชวต จ าคก กกขง ปรบ และรบทรพยสน เมอกฎหมายอาญามบทลงโทษทรนแรงตอเนอตวรางกายของผทถกลงโทษ ดงนนการทจะลงโทษผใด จงควรทจะมความชดเจนแนนอนทงการกระท าและบทลงโทษทจะลงกบผกระท าความผด กฎหมายอาญาจงมทฤษฎทางกฎหมายทเปนหลกประกนสทธเสรภาพของประชาชนในทางอาญาวา“ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” หลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” (no punishment without law) หลกการดงกลาวน มสาระส าคญ (ทวเกยรต มนะกนษฐ, 2560, 23) คอ 1. กฎหมายอาญาตองบญญตใหชดเจนแนนอน กลาวคอ การกระท าใดทจะเปนความผดทางอาญาได การกระท านนตองมกฎหมายบญญตใหการกระท านนเปนความผดเทานน ดงนนถามการกระท าใดเกดขนแตไมมกฎหมายอาญาบญญตใหเปนความผดไว การกระท านนกไมเปนความผดทางอาญาได เชน นายเอ ประมาทขบรถยนตของตน ไปชนกบรถยนตของนายบ ท าใหรถยนตของนายบจนไดรบความเสยหาย ซงความผดฐานประมาทเปนเหตใหผอนเสยทรพย ไมไดถกบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาวาเปนความผด ดงนนแมจะมผใดทตองการลงโทษนายเอในความผดฐานน กไมสามารถลงโทษนายเอได 2. หามใชจารตประเพณลงโทษทางอาญาแกบคคล กลาวคอ หามเอาจารตประเพณมาลงโทษทางอาญาใหเปนผลรายแกบคคลใดได เชน ในหมบานของนายเอ มจารตประเพณใหผทอายนอยกวาหามยนค าศรษะผทอายมากกวา ถาใครท าผดจารตตองถกลงโทษปรบเงนครงละ 500 บาท ถานายเอ ตองการฟองรองผทยนค าศรษะตนซงเปนเดกกวานายเอเพอลงโทษทางอาญาแกบคคลใดโดยอางจารตประเพณของ ทองถนตน จงไมสามารถท าได 3. หามใชกฎหมายทใกลเคยงกนหรอเทยบเคยงมาเปนผลราย กลาวคอ หามเอากฎหมายทใกลเคยงกนหรอเทยบเคยงมาเปนผลรายแกบคคลใดได เชน นายเอ พยายามฆาตนเองตาย ซงความผดฐานพยายามฆาตนเองตาย ไมไดถกบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาวาเปนความผด ดงนนแมจะมผใดทตองการลงโทษนายเอในความผดฐานน กไมสามารถลงโทษนายเอได 4. กฎหมายอาญาไมมผลยอนหลง กลาวคอ กฎหมายอาญาทประกาศใชแลว ยอมมผลตงแตวนทประกาศใช จะไมมผลยอนหลงไปเอาผดลงโทษผกระท าหรอยอนหลงเปนผลราย เชน นายเอ กระท าความผดฐานลกทรพย ซงในวนทนายเอ กระท าความผด ความผดฐานนมบทลงโทษจ าคกไมเกน 3 ป และปรบไมเกน 6,000 บาท ถาระหวางทก าลงพจารณาคดนของนายเอ กฎหมายแกไขวาใหความผดฐานลกทรพยมบทลงโทษจ าคกไมเกน 5 ป และปรบไมเกน 10,000 บาท ศาลไมสามารถลงโทษจ าคกนายเอ เกน 3 ป และปรบเกน 6,000 บาท ได กฎหมายทเกยวของ 1. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 (ส านกงานเลขาธการวฒสภาปฏบตหนาทส านกงานเลขาธการสภานตบญญตแหงชาต, 2560) มาตรา 29 บคคลไมตองรบโทษอาญา เวนแตไดกระท าการอนกฎหมายทใชอยในเวลา ทกระท านนบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไว และโทษทจะลงแกบคคลนนจะหนกกวาโทษทบญญตไวใน กฎหมายทใชอยในเวลาทกระท าความผดมได



ในคดอาญา ใหสนนษฐานไวกอนวาผตองหาหรอจ าเลยไมมความผด และกอนมค าพพากษา อนถงทสดแสดงวาบคคลใดไดกระท าความผด จะปฏบตตอบคคลนนเสมอนเปนผกระท าความผดมได มาตรา 35 บคคลซงประกอบวชาชพสอมวลชนยอมมเสรภาพในการเสนอขาวสาร หรอการแสดงความคดเหนตามจรยธรรมแหงวชาชพ 2. ประมวลกฎหมายอาญา (ทวเกยรต มนะกนษฐ, 2561) เปนกฎหมายทก าหนดลกษณะของการกระท าทถอวาเปนความผดและก าหนดบทลงโทษทางอาญาส าหรบความผดนนเอาไว จ านวน 398 มาตรา 3. ขอบงคบสภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทยวาดวย จรยธรรมแหงวชาชพขาววทยและโทรทศน พ.ศ. 2553 (สภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย, 2553) มสาระส าคญทเกยวของ ดงน ในขอบงคบน “โทรทศน” หมายถง สถานวทยโทรทศน หรอรายการทางสถานวทยโทรทศน รวมทงการกระจายสญญาณวทยโทรทศนแบบบอกรบเปนสมาชกและการกระจายสญญาณวทยโทรทศนผานดาวเทยม ทงน ใหรวมถงการท าใหปรากฏเปนเสยงและภาพ เพอสอความหมายดวยวธอนใด ทเปนการเสนอขาวโดยทวไปและความคดเหนโดยสถานหรอรายการนนดวย วทยและโทรทศนมหนาทปฏบตตนตามจรยธรรมแหงวชาชพ ดงน 1) ตองน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของแกสาธารณะชนตามหลกวตถวสย ดวยความถกตองเทยงตรง แมนย า และครบถวน ดวยความเปนธรรมโดยปราศจากอคต ๔ ไดแก ฉนทาคต โทษาคต ภยาคต และโมหาคต 2) หากมการอางอง หรอคดลอกขาวสารและขอมลทเกยวของจากแหลงขอมลอน ตองแจงทมาของขาวสารและขอมลทเกยวของทน าเสนอหรอเผยแพรดงกลาว 3) ตองปกปดชอตว ชอสกล รปราง ลกษณะ และสถานะของแหลงขาว รวมทงขาวสารและขอมลทเกยวของส าคญทแหลงขาวประสงคใหปกปด เวนแตจะไดรบความยนยอมจากแหลงขาว และเหนไดอยางชดแจงวา การเปดเผยดงกลาวไมเปนอนตรายตอแหลงขาว 4) การน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของทเกดความผดพลาด ตองด าเนนการแกไขความผดพลาดโดยทนท พรอมทงขออภยในความผดพลาดดงกลาว 5) การน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของตองค านงถงสทธมนษยชน ศกดศรความเปนมนษย และไมเปนการซ าเตมความทกขและโศกนาฏกรรมแกผทตกเปนขาว 6) การน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของตองตระหนกถงประโยชนแหงสาธารณะ 7) การแสดงความคดเหน หรอการวจารณขาวสารและขอมลทเกยวของ ตองใหความเปนธรรมแกผทถกพาดพง และตองแยกแยะใหชดเจนวา เปนขอเทจจรงหรอเปนการแสดงความคดเหน โดยตองแจงใหทราบวา เปนการแสดงความคดเหนหรอการวจารณของผประกอบวชาชพขาวนน การแสดงความคดเหนพงกระท าโดยบรสทธใจ และไมมพนธะกรณอนใด นอกจากมงปฏบตหนาทเพอสาธารณชน โดยไมยอมใหอทธพลอนใดมาครอบง าความคดเหน 8) ตองแสดงใหเหนถงความพยายามในการใหความเปนธรรมแกผเกยวของทกฝาย 9) ตองไมน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของโดยมการประกาศโฆษณาทแอบแฝงมาพรอมกบขาวสารและขอมลทเกยวของจนท าใหประชาชนหลงเชอในความเปนขาวสารและขอมลทเกยวของ 10) ตองระมดระวงไมน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของทตนเองหรอพวกพองมผลประโยชนทบซอน หากผประกอบวชาชพขาวมผลประโยชนทบซอนกบขาวสารและขอมลทเกยวของ ตองแจงหรอรายงานพรอมกบการน าเสนอหรอเผยแพรดงกลาวทนท 11) ตองระมดระวงการน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของภายใตขอบเขตแหงขนบธรรมเนยม ประเพณ ศลธรรมอนดงามของประชาชน มใหประชาชนหลงเชอในสงทงมงาย และไมเปนเครองมอในการน าเสนอหรอเผยแพรสงทเปนภยตอสงคม หรอกระทบตอสาธารณะ



4. ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ สภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2559 (สภาการหนงสอพมพแหงชาต, 2557) มสาระส าคญทเกยวของ ในขอบงคบดงน

“ขาว” หมายถง เนอหาทเปนขอเทจจรงจากเหตการณปจจบน ประกอบดวย พาดหวขาว ความน า เนอขาว “หนงสอพมพ” หมายถง หนงสอพมพตามธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2540 ขอ 3 ซง

รวมถงสอดจทลของหนงสอพมพนน ๆ ดวย หนงสอพมพ มหนาทปฏบตตนตามจรยธรรมแหงวชาชพ ดงน 1) ตองตรวจสอบและไมแตงเตมเนอหาสาระของขาวจนคลาดเคลอนหรอเกนจากขอเทจจรง 2) ตองละเวนการเสนอขาวดวยความล าเอยงหรอมอคตเปนเหตใหขาวนนบดเบอนอนอาจกอใหเกดความ

เสยหายแกบคคลในขาวและความเขาใจผดในสงคม 3) ตองไมพาดหวขาวและความน าเกนไปจากขอเทจจรงในขาว และตองสะทอนใจความส าคญหรอเนอหา

หลกของขาว 4) ตองน าเสนอขาวภาพขาว ความเหน และเนอหาทวไป ดวยความบรสทธใจโดยไมแสวงหาผลประโยชน

สวนตนหรอหมคณะ 5) พงเสนอขาว ภาพขาว ความเหน และเนอหาทวไป โดยตระหนกถงความส าคญและอรรถประโยชนของ

ขาวตอสาธารณะ และไมเสนอขาวในท านองชวนเชอหรอเราอารมณใหคนสนใจในเรองทไมเปนประโยชนตอสาธารณะ 6) ตองแสดงความรบผดชอบดวยการลงพมพแกไขขอผดพลาดอนเกดจากการเสนอขาวโดยไมชกชา หาก

ขอผดพลาดนนสงผลกระทบตอชอเสยงของบคคลหรอองคกร ใหด าเนนการขออภยพรอมกนไปดวย

วเคราะหตวอยางประเดนปญหาการน าเสนอขาวสารทางสอโทรทศนทไมถกตองตามประมวลกฎหมายอาญา จากทฤษฎทางกฎหมายอาญา หลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” ทไดวางหลกการคมครองสทธ เสรภาพของประชาชนทจะไมใหผมอ านาจหรอเจาหนาทของรฐท าการจบกมประชาชนมาลงโทษเพยงแตกลาวอางอยางลอย ๆโดยปราศจากขอจ ากด (แสวง บญเฉลมวภาส, 2551, 17) ซงหลกการดงกลาวนถกน ามาบญญตไวรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มาตรา 29 ซงวางหลกวา บคคลไมตองรบโทษอาญา เวนแตไดกระท าการอนกฎหมายทใชอยในเวลา ทกระท านนบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไว และโทษทจะลงแกบคคลนนจะหนกกวาโทษทบญญตไวใน กฎหมายทใชอยในเวลาทกระท าความผดมได (ส านกงานเลขาธการวฒสภาปฏบตหนาทส านกงานเลขาธการสภานตบญญตแหงชาต, 2560) นอกจากนนยงถกน ามาบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 2 วางหลกวา บคคลจกตองรบโทษในทางอาญาตอเมอไดกระท าการอนกฎหมายทใชในขณะกระท านนบญญตเปนความผดและก าหนดโทษไว และโทษทจะลงแกผกระท าความผดนน ตองเปนโทษทบญญตไวในกฎหมาย จะเหนไดวา หลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” เปนหลกการทส าคญเปนอยางยงในเพราะถกน ามาบญญตไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยซงเปนกฎหมายทสงสดในประเทศ นอกจากนนยงถกน ามาบญญตรองรบไวในประมวลกฎหมายอาญา ซงเปนกฎหมายทมงคมครองความสงบเรยบรอยของคนในสงคม ท าใหเหนวา การกระท าใดจะเปนความผดและถกลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญาได การกระท านนตองมกฎหมายบญญตใหเปนความผดและไดก าหนดโทษไวเทานน ในทางกลบกน ถามการกระท าใดเกดขน แตการกระท านนไมไดถกบญญตใหเปนความผดและไมไดบญญตโทษไวในประมวลกฎหมายอาญา จะสงผลคอไมวาผใดกไมสามารถทจะลงโทษผกระท านนได ดงนนการกระท าใดจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญาได จะตองเปนความผดทถกบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญาเทานน นอกจากน แมการกระท าจะถกบญญตใหเปนความผดและมบทลงโทษก าหนดไวในประมวลกฎหมายอาญา แตการทจะลงโทษบคคลทกระท าความผดได จะตองเปนการลงโทษใหตรงกบการกระท าความผดของบคคลนน ๆ ดวย เพราะแตละฐานความผดมบทลงโทษทแตกตางกนขนอยกบความรายแรงของการกระท า



อยางไรกตามเมอพจารณาการน าเสนอขาวของสอเกยวกบการกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญาของบคคลใด ซงการน าเสนอขาวของสอนน มรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ไดวางหลกการคมครองการน าเสนอขาวของสอมวลชนไวในมาตรา 35 วา บคคลซงประกอบวชาชพสอมวลชนยอมมเสรภาพในการเสนอขาวสาร หรอการแสดงความคดเหนตามจรยธรรมแหงวชาชพ (ส านกงานเลขาธการวฒสภาปฏบตหนาทส านกงานเลขาธการสภานตบญญตแหงชาต, 2560) แตท าใหพบประเดนในการน าเสนอขาววา บางกรณ ผน าเสนอขาว น าเสนอขอเทจจรงซงไมมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตไววาเปนความผด หรอในบางกรณเปนการน าเสนอขอเทจจรงซงแมมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตเปนความผดไว แตน าเสนอขาวไมถกตองตามหลกของกฎหมาย ซงจะไปขดตอหลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” ทถกบญญตไวในรฐธรรมนญมาตรา 29 ดงกลาวขางตนได รายละเอยดดงน 1. กรณขาวทถกน าเสนอ ไมมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตไวเปนความผด กลาวคอ เปนกรณทมการน าเสนอขาววาผกระท าความผด กระท าผดตอบทบญญตในประมวลกฎหมายอาญา ทงทไมมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตไวใหเปนความผด ดงกรณตอไปน 1.1 กรณความผดฐานประมาทเปนเหตท าใหเสยทรพย ไดมการน าเสนอขาวเกยวกบเจาหนาทต ารวจคนหนงซงขบขรถจกรยานยนตดวยความเรว ชนแทงก าแพงกนแบงแนวทางจราจร ท าใหผหญงทนงซอนทายรถจกรยานยนตคนดงกลาวตกลงมาและถกรถบรรทกสบลอทบจนผหญงเสยชวต บนทางดวนวงแหวนอตสาหกรรม สะพานภมพล 1 ซงผน าเสนอขาวไดน าเสนอขาววา “ผก ากบการ สถานต ารวจภธรพระประแดง ไดเรยกเจาหนาทต ารวจชดสบสวน ลงพนทหาเบาะแสและตรวจสอบภาพจากกลองวงจรปดในคดดงกลาว เบองตน ตงขอหา ร.ต.ท.ชยยณห ทองค าชม รองสารวตรปราบปราม สถานต ารวจลาดพราววา ขบขรถโดยประมาทเปนเหตใหผอนเสยทรพยและเสยชวตแลว” (ครอบครวขาว, 2559: ออนไลน) จากกรณดงกลาวขางตนจะเหนไดวา ผสอขาว น าเสนอขาววาผขบขรถจกรยานยนตซงกระท าการขอเทจจรงตามขาวนน ไดถกเจาหนาทผมอ านาจในการสอบสวนตงขอหาขบขรถโดยประมาทเปนเหตใหผอนเสยทรพยและเสยชวต ซงในความผดฐานกระท าโดยประมาทตามประมวลกฎหมายอาญานน กฎหมายบญญตใหเปนความผดเฉพาะแตกระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอนถงแกความตาย ตามมาตรา 290, กระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายสาหส ตามมาตรา 300, กระท าโดยประมาทเปนเหตใหเกดเพลงไหม ตามมาตรา 225 และกระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจ ตามมาตรา 390 แตในประมวลกฎหมายอาญาไมมความผดฐานท าใหผอนเสยทรพย ดงนนการน าเสนอขาวตามขอเทจจรงขางตน จงเปนการน าเสนอขาวทขดตอหลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” ซงเปนหลกทส าคญของความผดและการลงโทษทางอาญาตอบคคล 1.2 กรณความผดฐานวงราวทรพยสตว ไดมการน าเสนอขาวเกยวกบอดตนกมวยคนหนงซงมชวตตกอบ กระท าความผดดวยการวงราวทรพย ผน าเสนอขาวไดน าเสนอขาววา “ต ารวจ สถานต ารวจทาเรอ จบอดตนกมวยเรอนแสน วงราวสรอยคอของเจาหมปาแสนรบญชวย ทเดนตามพระออกบณฑบาตยานคลองเตย อางตองการน าไปเปนคารถ เพอเดนทางกลบตางจงหวด ” (ไทยรฐ, 2560: ออนไลน) จากกรณดงกลาวขางตนจะเหนไดวา ผสอขาว น าเสนอขาววามบคคลคนหนง ไดกระท าการวงราวทรพย ไดแก สรอยคอ ซงเปนของหมปาชอบญชวย ซงในความผดฐานวงราวทรพยตามประมวลกฎหมายอาญานน จะเปนความผดฐานนไดผกระท าความผด จะตองมการเอาทรพยซ งมคนเปนเจาของทรพยไปโดยวธการฉกฉวยเอาซงหนาเทานน การเอาทรพยทเปนของสตว คอ หมปาไป จงไมอาจเปนความผดฐานวงราวทรพยไดเลย ดงนนการน าเสนอขาวตามขอเทจจรงขางตนจงเปนการน าเสนอขาวทขดตอหลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” 2. กรณขาวทถกน าเสนอ มบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตเปนความผดไว แตน าเสนอขาวไมถกตองตามกฎหมาย



กลาวคอ เปนกรณทมการน าเสนอขาวอาชญากรรมการกระท าความผดเกยวกบทรพยอยบอยครงวาผกระท าความผด กระท าผดตอบทบญญตซงมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตเปนความผดไวจรง แตน าเสนอขาวทไมถกตองตามฐานความผดทแทจรงของการกระท านน ๆ ซงมผลตอบทลงโทษทแตกตางกน ดงกรณตอไปน กรณความผดฐานชงทรพย น าเสนอเปนความผดฐานปลนทรพย ไดมการน าเสนอขาวเกยวกบการกระท าความผดทมลกษณะเปนการชงทรพย แตผน าเสนอขาว น าเสนอวาเปนความผดฐานปลนทรพย ดงขาวตวอยาง “อกอาจ !! คนรายใชอาวธปนบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญ กวาดสรอยคอทองค าหนก 1.7 กโลกรม มลคากวา 2 ลานบาทหลบหนไป” (คมชดลก, 2560: ออนไลน) “ท าแผนคนรายบกเดยว ปลนรานทอง” (ไทยรฐ, 2558: ออนไลน) “โจรหนมบกเดยวปลนรานทองกลางตลาดเมองเชยงใหม ท าทมาซอ กอนฉกสรอยทองหนก 2 บาท หนลอยนวล ต ารวจไดภาพจากกลองวงจรปด น ามาแจกจาย จบกมตวมาด าเนนคดตามกฎหมายตอไป” (ไทยเสร, 2556: ออนไลน) “คนรายบกเดยวใชเครองชอตไฟฟาปลนรานทองเมองนาน เผยใชไฟชอตเจาของรานกอนเขากวาดทองหลบหน” (โพสทเดย, 2556: ออนไลน) “โจรบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญกวาด 50 บาทรวม 8 แสน” (ผจดการ, 2552: ออนไลน) จากกรณดงกลาวขางตนจะเหนไดวา ผสอขาว น าเสนอขาววามบคคลคนหนง ไดกระท าความผดฐานปลนทรพย ซงในความผดฐานปลนทรพยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 340 ซงวางหลกวา ผใดชงทรพยโดยรวมกนกระท าความผดดวยกนตงแตสามคนขนไป ผนนกระท าความผดฐานปลนทรพย จะเปนความผดฐานนได ผกระท าความผดจะตองประกอบไปดวย ผกระท าความผดทมลกษณะเปนตวการรวมกนตงแตสามคนขนไป กระท าการชงทรพย กลาวคอ มการลกเอาทรพยไปโดยใชก าลงประทษรายหรอขทนททนใดนนวาจะใชก าลงประทษรายตอบคคลใด เพอความสะดวกแกการลกทรพยหรอการพาทรพยนนไป ใหยนใหซงทรพยนน ยดถอเอาทรพยนนไว ปกปดการกระท าความผดนน หรอใหพนจากการจบกม ดงนนจากหลกกฎหมายในประมวลกฎหมายอาญา ผทจะกระท าความผดฐานปลนทรพยได จะตองประกอบไปดวยผกระท าความผดอยางนอยสามคน ตวอยางเชน ค าพพากษาศาลฎกาท 6984/2558 วางหลกวา จ าเลย ทงสาม บกรกเขาไปในสถานทเกบรกษาสายไฟฟา ทงยงท ารายผเสยหายซงครอบครองดแลสถานทนน อนเปนสวนหนงของการปลนทรพย จงเปนการลงมอกระท าความผดฐานปลนทรพยไมใชแคเพยงตระเตรยมการ แมจ าเลยทงสามจะหลบหนไปกอน โดยไมแตะตองสายไฟฟากเปนการลงมอกระท าความผดแลวแตกระท าไปไมตลอด การกระท าของจ าเลยทงสามจงเปนการรวมกนพยายามกระท าความผดฐานปลนทรพย (กองผชวยผพพากษาศาลฎกา, มปป: ออนไลน) และค าพพากษาศาลฎกาท 5846-5847/2555 วางหลกวา ความผดฐานปลนทรพยเปนการกระท าผดฐานลกทรพยอนมลกษณะเปนการชงทรพยโดยรวมกนกระท าความผดตงแต 3 คนขนไป (กองผชวยผพพากษาศาลฎกา, มปป: ออนไลน) แตจากการน าเสนอขาวตามตวอยางพบวา ผเสนอขาว น าเสนอถงผกระท าความผดวาเปนบคคล คนเดยว ดงเชนค าวา “โจรบกเดยว คนรายบกเดยว ท าแผนบกเดยว” เมอเปนการกระท าของบคคลคนเดยว จงไมอาจเปนความผดฐานปลนทรพยได แตการกระท าตามทมการน าเสนอขาวนนทถกตองตามประมวลกฎหมายอาญาควรจะเปนความผดฐาน ชงทรพย ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 339 วางหลกวา ผใดลกทรพยโดยใชก าลงประทษราย หรอขเขญวาในทนใดนนจะใชก าลงประทราย เพอใหความสะดวกแกการลกทรพยหรอการพาทรพยนนไป ใหยนใหซงทรพยนน ยดถอเอาทรพยนนไวปกปดการกระท าความผดนน หรอ ใหพนจากการจบกม ผนนกระท าความผดฐานชงทรพย ตวอยางเชน ค าพพากษาศาลฎกาท 11052/2553 วางหลกวา ความผดฐานชงทรพยตองมฐานเดมจากความผดฐานลกทรพย โดยคนรายใชก าลงประทษรายเจาของหรอมครอบครองทรพยนน หรอขเขญวาในทนใดนนจะใชก าลงประทษราย เพอใหยนใหซงทรพยนน โดยการลกทรพยกบการใชก าลงประทษรายตองไมขาดตอน หรอเปนการลกทรพยทตองขเ ขญใหปรากฏวาในทนททนใดนนจะใชก าลง



ประทษรายตอเนองกนไป เมอขอเทจจรงไดความจาก ค าเบกความของผเสยหายวา ถกจ าเลยตบหนาทนททเปดประตหอง เมอ ช. ตามเขาไปปดประตหอง จ าเลยกลวงมดพบออกมาจทแกมผเสยหายขขอเงนไปซอสรา พฤตการณของจ าเลยเชนนนบงชไปในท านองวาหากผเสยหายขดขนไมใหเงนกจะถกประทษรายตอเนองไปในทนใดนน แสดงใหเหนวามงหมายมาท ารายและขเขญผเสยหายโดยประสงคตอทรพยมาแตแรก (กองผชวยผพพากษาศาลฎกา, มปป: ออนไลน) จะเหนไดวาการน าเสนอขาวดงกรณตวอยางขางตน เปนการน าเสนอทไมถกตองตามหลกของกฎหมาย ซงอาจจะท าใหผรบขาวเขาใจผดไดทงในฐานความผดทในความเปนจรงการกระท าของบคคลเพยงคนเดยวหรออาจจะสองคน แตไมถงสามคน จะเปนความผดฐานชงทรพยไมใชปลนทรพยประกอบกบในความผดฐานชงทรพยนนมบทลงโทษจ าคกตงแตหาปถงสบป และปรบตงแตหนงหมนบาทถงสองหมนบาท ซงนอยกวาความผดฐานปลนทรพยทมบทลงโทษจ าคกตงแตสบปถงสบหาป และปรบตงแตสองหมนบาทถงสามหมนบาท (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2561: ออนไลน) การน าเสนอขาวตามขอเทจจรงขางตนจงเปนการน าเสนอขาวทขดตอหลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” วเคราะหสาเหตและผลกระทบจากการน าเสนอขาวสารทางสอทไมถกตองตามหลกกฎหมายอาญา 1. สาเหตการน าเสนอขาวสารทางสอทไมถกตองตามหลกกฎหมายอาญา จากตวอยางการน าเสนอขาวขางตนทไมเปนไปตามหลกกฎหมายอาญาทงกรณขาวทถกน าเสนอ ไมมบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตไวเปนความผดและกรณขาวทถกน าเสนอ มบทบญญตของประมวลกฎหมายอาญาบญญตเปนความผดไว แตน าเสนอขาวไมถกตองตามกฎหมาย อาจเกดจากสาเหตดงน 1.1 เพอจงใจหรอเรยกรองความสนใจจากผรบขาว ขาว คอการรายงานขอเทจจรงของเหตการณทเกดขน ตลอดจนความคดเหนของบคคลส าคญซงเปนเรองราวทนาสนใจ ประชาชนใหความส าคญและสนใจ รวมทงมผลกระทบตอผคนจ านวนมาก (พรพทกษ แมนศร , 2560) จากความหมายของ “ขาว” ซงการรายงานขอเทจจรงของเหตการณทเกดขนและประชาชนใหความสนใจ ท าใหในบางกรณ ผน าเสนอขาว จะใชเทคนคการน าเสนอขาวทจะท าใหประชาชนสนใจ โดยใชถอยค าทเก นจรง ชวนตดตามหรอใชถอยค าทรนแรงกวาความเปนจรง ตวอยางขาวทใชถอยค าทเกนจรง “ต ารวจ สถานต ารวจทาเรอ จบอดตนกมวยเรอนแสน วงราวสรอยคอของเจาหมปาแสนรบญชวย ทเดนตามพระออกบณฑบาตยานคลองเตย อางตองการน าไปเปนคารถ เพอเดนทางกลบตางจงหวด” (ไทยรฐ, 2560: ออนไลน) จากตวอยางการน าเสนอขาว จะเหนไดวาผน าเสนอขาว พยายามน าเสนอวามบคคลคนหนงกระท าความผดตอหมปาโดยการวงราวทรพยของหมปา ซงในทางกฎหมายอาญาดงทไดวเคราะหมาขางตนแลว การจะเปนความผดฐานวงราวทรพยได ผกระท าความผดจะตองกระท าตอทรพยทมบคคลหรอมนษยเทานนทเปนเจาของทรพย ตวอยางขาวทใชถอยค าทรนแรงกวาความเปนจรง “อกอาจ !! คนรายใชอาวธปนบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญ กวาดสรอยคอทองค าหนก 1.7 กโลกรม มลคากวา 2 ลานบาทหลบหนไป” (คมชดลก, 2560: ออนไลน) การกระท าความผดเกดขนเมอป พ.ศ. 2560 “ท าแผนคนรายบกเดยว ปลนรานทอง” (ไทยรฐ, 2558: ออนไลน) การกระท าความผดเกดขนเมอป พ.ศ. 2558 “โจรหนมบกเดยวปลนรานทองกลางตลาดเมองเชยงใหม ท าทมาซอ กอนฉกสรอยทองหนก 2 บาท หนลอยนวล ต ารวจไดภาพจากกลองวงจรปด น ามาแจกจาย จบกมตวมาด าเนนคดตามกฎหมายตอไป” (ไทยเสร, 2556: ออนไลน) การกระท าความผดเกดขนเมอป พ.ศ. 2556 “โจรบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญกวาด 50 บาทรวม 8 แสน” (ผจดการ, 2552: ออนไลน) การกระท าความผดเกดขนเมอป พ.ศ. 2552



จากตวอยางการน าเสนอขาวทง 4 ขาว จะเหนไดวาผน าเสนอขาว พยายามน าเสนอวามบคคลคนเดยวกออาชญากรรมทรนแรงโดยใชวธการปลน ซงในทางกฎหมายอาญาดงทไดวเคราะหมาขางตนแลว การจะเปนความผดฐานปลนทรพยได ผกระท าความผดจะตองประกอบไปดวยคนอยางนอยสามคน นอกจากนนยงมขอสงเกตอกประการหนงวา แมเวลาจะผานมานานหลายป (ป พ.ศ. 2552, 2556, 2558 จนกระทงถงป พ.ศ.2560) แตถาเกดการกระท าความผดในลกษณะน ผน าเสนอขาวกยงจะน าเสนอในลกษณะเดยวกน 1.2 ขาดการตรวจสอบและศกษาขอมลทถกตอง เนองจากการน าเสนอขาวนน เปนการน าเสนอขอเทจจรงของเหตการณทเกดขน ซงในบางครงอาจจะเปนเรองราวหรอเหตการณทผน าเสนอขาวไมไดมความเชยวชาญ ประกอบกบการน าเสนอขาวจะตองมความรวดเรวเพอใหทนตอสถานการณ จงอาจท าใหคณะผท างานรวมถงผน าเสนอขาวขาดการตรวจสอบและศกษาขอมลทถกตองตามหลกวชาของขอเทจจรงนน ๆ 2. ผลกระทบการน าเสนอขาวสารทางสอทไมถกตองตามหลกกฎหมายอาญา การน าเสนอขาวทไมถกตองตามหลกกฎหมายอาญา ซงอาจจะเกดจากเจตนาทตองการเขยนขาวใหดนาสนใจ ชวนตดตาม หรออาจจะเกดจากความประมาทเลนเลอทไมไดตรวจสอบขอมลหรออาจเกดจากการขาดความร ความเชยวชาญในขาวทน าเสนอนน จะสงผลกระทบตอประชาชนผรบขาว ผถกน าเสนอเปนขาว และตอตวสอหรอผน าเสนอขาวได ดงน 2.1 ผลกระทบตอประชาชน การน าเสนอขาวนน มงหวงใหประชาชนผทประสงคจะรบรขาวสาร ไดรบรขาวทเกดขนในแตละวน ซงถามการน าเสนอขาวอยางถกตอง กจะเปนประโยชนตอประชาชนเปนอยางมาก แตถาน าเสนอขาวทไมถกตองตามขอเทจจรงหรอตามหลกวชา กอาจจะสงผลตอความร ความเขาใจของประชาชนผรบขาวทจะจดจ าสงทถกน าเสนอไปอยางไมถกตอง เชน การน าเสนอขาววา “โจรหนมบกเดยวปลนรานทองกลางตลาดเมองเชยงใหม ท าทมาซอ กอนฉกสรอยทองหนก 2 บาท หนลอยนวล” (ไทยเสร, 2556: ออนไลน) การน าเสนอขาวลกษณะน นอกจากไมถกตองตามหลกกฎหมายแลว ยงอาจท าใหผรบขาวจดจ าลกษณะของการกระท าความผดไปวา การปลนทรพยสามารถท าไดดวยบคคลเพยงคนเดยว 2.2 ผลกระทบตอผถกน าเสนอเปนขาว แมบคคลใดจะไดกระท าความผดทางอาญาขน ในทางกฎหมายตราบใดทศาลยงไมมค าพพากษาวากระท าความผด บคคลนนกยงถอวาเปนผบรสทธ (ณรงค ใจหาญ, 2547,19) ตามหลก “ไมมความผด ไมมโทษ โดยไมมกฎหมาย” ซงถกรบรองไวทงในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มาตรา 29 และ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 2 ดงนนการน าเสนอขาวทไมถกตองหรอเกนจรง บคคลผทถกสอน าเสนอขาว จะเปนคนทไดรบผลกระทบโดยตรงจากการน าเสนอขาวทไมถกตอง ซงอาจจะท าบคคลนนรวมถงครอบครวไดรบความเสยหายตอชอเสยงได เชน การน าเสนอขาววา “จบอดตนกมวยเรอนแสน วงราวสรอยคอของเจาหมปาแสนรบญชวย” (ไทยรฐ, 2560: ออนไลน) เมอมการน าเสนอขาวลกษณะน อาจท าใหผรบขาวเกดความรสกทหมนผกระท าความผดวา ชวตตกอบถงขนาดตองวงราวสรอยคอทมสตวเปนเจาของ 2.3 ผลกระทบตอสอหรอผน าเสนอขาว 2.3.1 กระทบตอจรยธรรมของสอหรอผน าเสนอขาว รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มาตรา 35 ไดวางหลกคมครองการน าเสนอขาวของสอไว ความวา “บคคลซงประกอบวชาชพสอมวลชนยอมมเสรภาพในการเสนอขาวสาร หรอการแสดงความคดเหนตามจรยธรรมแหงวชาชพ” (ส านกงานเลขาธการวฒสภาปฏบตหนาทส านกงานเลขาธการสภานตบญญตแหงชาต , 2560) จากบทบญญตของรญธรรมนญดงกลาว สอ สามารถทจะน าเสนอขาวสารไดอยางเสรภาพ แตอยางไรกตามรฐธรรมนญยงไดวางขอบเขตไววาการน าเสนอขาวนนจะตองน าเสนอตามจรยธรรมแหงวชาชพ “จรยธรรม” หมายถง การแยกสงถกจากผด ดจากเลว (วกพเดย, ม.ป.ป.) การน าเสนอขาวโดยเฉพาะอยางยงสอทางโทรทศนและสอหนงสอพมพรวมถงสอดจทลของ



หนงสอพมพ ซงมผลตอประชาชนจ านวนมาก ดงนนการน าเสนอขาวของสอดงกลาว จงตองกระท าภายใตขอบงคบวาดวยจรยธรรม รายละเอยด ดงน 2.3.1.1 ขอบงคบสภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทยวาดวย จรยธรรมแหงวชาชพขาววทยและโทรทศน พ.ศ.2553 มสาระส าคญก าหนดใหวทยและโทรทศนมหนาทปฏบตตนตามจรยธรรมแหงวชาชพ (สภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย, 2553) ดงน 1) การน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของตองค านงถงสทธมนษยชน ศกดศรความเปนมนษย และไมเปนการซ าเตมความทกขและโศกนาฏกรรมแกผทตกเปนขาว 2) การน าเสนอหรอเผยแพรขาวสารและขอมลทเกยวของตองตระหนกถงประโยชนแหงสาธารณะ 2.3.1.2 ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ สภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2559 มสาระส าคญก าหนดใหหนงสอพมพมหนาทปฏบตตนตามจรยธรรมแหงวชาชพ (สภาการหนงสอพมพแหงชาต, 2557) ดงน 1) หนงสอพมพตองไมพาดหวขาวและความน าเกนไปจากขอเทจจรงในขาว และตองสะทอนใจความส าคญหรอเนอหาหลกของขาว 2) พงเสนอขาว ภาพขาว ความเหน และเนอหาทวไป โดยตระหนกถงความส าคญและอรรถประโยชนของขาวตอสาธารณะ และไมเสนอขาวในท านองชวนเชอหรอเราอารมณใหคนสนใจในเรองทไมเปนประโยชนตอสาธารณะ จากหลกจรยธรรมของโทรทศนและหนงสอพมพ มงเนนเรองการน าเสนอขาวทตองค านงถงสทธมนษยชน กลาวคอ สทธทมนษยทกคนมความเทาเทยมกน มศกดศรของความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคลทไดรบการรบรองทงความคดและการกระท าทไมมการลวงละเมดได (มลนธเพอความเขาใจเดก, 2560) และยงตองค านงถงศกดศรความเปนมนษย กลาวคอ คณสมบต จตใจ สทธเฉพาะตวทพงสงวนของมนษยทกคน และรกษาไวมใหบคคลอนมาลวงละเมดได (มลนธเพอความเขาใจเดก, 2560) การถกละเมดศกดศรความเปนมนษยของผทถกน าเสนอขาวจงเปนสงทตองไดรบการคมครอง ไมพาดหวขาวเกนไปจากขอเทจจรงในขาว และตองน าเสนอขาวโดยค านงถงประโยชนสาธารณะเปนส าคญ ดงนน การน าเสนอขาวตามตวอยางทผเขยนบทความไดน าเสนอ จงมลกษณะการน าเสนอขาวทอาจจะขดตอจรยธรรมดงกลาวได เนองจากการน าเสนอขาวในท านองวา คนวงราวทรพยซงเปนทรพยทเปนของสตว เปนการน าเสนอทกระทบตอศกดศรความเปนมนษย นอกจากนนการน าเสนอขาวเพอเปนการเราอารมณวาคน ๆ เดยวบกปลนรานทอง อาจจะท าใหขาวดนาสนใจ แตในทางกลบกน ความผดฐานปลนทรพยและชงทรพย มอตราโทษทไมเทากน การทผกระท าความผด กระท าผดในความผดฐานชงทรพย แตมการน าเสนอวาเปนความผดฐานปลนทรพย และถาตอมาศาลมค าพพากษาใหลงโทษในความผดฐานชงทรพย กอาจจะเปนทวพากษวจารณของประชาชนไดวาศาลลงโทษผกระท าผดนอยไป ซงเปนสงทไมถกตอง

2.3.2 กระทบตอตวผน าเสนอขาวเอง ดงทกลาวมาขางตนแลววา การน าเสนอขาวทไมถกตองตามหลกกฎหมายนน อาจจะสงผล

กระทบตอตวผทถกน าเสนอขาวใหตวบคคลนนหรอครอบครวไดรบความอบอาย เสยชอเสยง ดงนนเปนไปไดวาผทไดรบความเสยหาย อาจจะน าคดมาฟองตอผน าเสนอขาวทงคดแพงในเรองละเมดเพอเรยกรองคาเสยหายตอชอเสยงและคดอาญาในความผดฐานหมนประมาทดวยการโฆษณา มบทลงโทษจ าคกไมเกนสองปและปรบไมเกนสองแสนบาท (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2561: ออนไลน) ซงจะสงผลกระทบตอผเสนอขาวทจะเสยหายเพอตอสคด



บทสรป การน าเสนอขาวของสอตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยง สอทางโทรทศนและสอสงพมพทรวมถงสอดจทลของหนงสอพมพซงเปนสอทประชาชนจะสามารถรบรขาวสารไดอยางกวางขวาง การน าเสนอขาวนน ผเสนอขาวจะตองมการตรวจสอบขอมลใหถกตองตรงกบขอเทจจรง และโดยเฉพาะอยางยง ถาขาวทน าเสนอเปนขาวทเกยวกบผกระท าความผดจะตองรบผดและจะรบโทษทางอาญาดวยนน การน าเสนอขาวกจะตองกระท าใหถกตองตามหลกกฎหมายดวย เนองจากวาการน าเสนอขาวทผดไปจาก หรอไมถกตองตามบทบญญตของกฎหมาย ไมวาจะดวยน าเสนอเพอจงใจ เราใจผรบขาว หรอน าเสนอขาวอนเกดจากการขาดความร ขาดการตรวจสอบอยางถกตอง หรอตองการน าเสนอขาวใหรวดเรว กจะสงผลกระทบตอประชาชนผรบรบขาวสาร ตวผถกน าเสนอทอาจไดรบความเสยหาย รวมถงกระทบตอตวสอหรอผน าเสนอขาวเองทงในแงจรยธรรมในการท างานและในแงทางกฎหมายทจะตองรบผดชอบในความเสยหายทเกดขน ขอเสนอแนะ การน าเสนอขาวของสอโทรทศนและสอสงพมพนน เปนเรองทท าคณประโยชนใหแกประชาชนและประเทศเปนอยางมาก เนองจากจะท าใหประชาชนไดทราบขอมล ขอเทจจรง รวมถงเหตการณตาง ๆ ทเกดขนในแตละวนไดอยางรวดเรวและทนตอสถานการณ แตอยางไรกตามการน าเสนอขาวทไมถกตองทงขอเทจจรงและขอกฎหมาย จะสงผลกระทบหลายดานตอผรบขาว ผเสนอขาวและผถกน าเสนอเปนขาว ดงนนเพอใหการน าเสนอขาวเกดประโยชนและลดความเสยหายทจะเกดขนจงมขอเสนอแนะดงน 1) การน าเสนอขาว สอและผเสนอขาวควรยดหลกจรยธรรมในการน าเสนอเปนหลก ตองค านงวาการน าเสนอตองเปนไปอยางถกตอง ใหความส าคญตอสทธมนษยชนและศกดศรความเปนมนษยของผกระท าความผด 2) การน าเสนอขาว สอและผเสนอขาวตองน าเสนอ โดยมงเนนเพอประโยชนสาธารณะ การใชค าพดทจงใจหรอเราใจตองอยภายใตขอเทจจรงและขอกฎหมายทถกตอง 3) การน าเสนอขาวทมประเดนเกยวของกบขอกฎหมาย ควรมหรอใหผเชยวชาญทางดานกฎหมายท าการตรวจสอบ กลนกรองขอเทจจรงและขอกฎหมายทเกยวของกบขาวทจะน าเสนอ เพอความถกตอง กอนทจะเสนอขาวนน 4) ถาน าเสนอขาวผดไปจากขอเทจจรง หรอขอกฎหมาย สอหรอผน าเสนอขาวควรจะรบด าเนนการแกไขใหถกตองตามหลกจรยธรรมของสอโทรทศนและสอสงพมพ ไมควรปลอยใหสงทน าเสนออยางไมถกตองปรากฏอยในสอเปนเวลานาน

เอกสารอางอง

หนงสอ ณรงค ใจหาญ. (2547). หลกกฎหมายวธพจารณาความอาญา เลม 1 (พมพครงท 8). กรงเทพ: ส านกพมพวญญชน. ทวเกยรต มนะกนษฐ. (2560). กฎหมายอาญาภาคทวไป (พมพครงท 18). กรงเทพ: ส านกพมพวญญชน. ________. (2560). ประมวลกฎหมายอาญา (พมพครงท 39). กรงเทพ: ส านกพมพวญญชน. แสวง บญเฉลมวภาส. (2551). หลกกฎหมายอาญา (พมพครงท ๕). กรงเทพ: ส านกพมพวญญชน.

สออเลกทรอนกส กองผชวยผพพากษาศาลฎกา. (ม.ป.ป.). ระบบสบคนค าพพากษา ค าสงค ารองและค าวนจฉยศาลฎกา. สบคนเมอ 19 พฤษภาคม 2561, จาก http://deka.supremecourt.or.th/search/index/3 ทมขาวอาชญากรรม. (2552, 28 กมภาพนธ). โจรบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญกวาด 50 บาท รวม 8 แสน. ผจดการ. สบคนเมอ 12 มนาคม 2561, จาก http://www.manager.co.th/South/ViewNews.aspx? NewsID=9520000023219

http://deka.supremecourt.or.th/search/index/3




ทมขาวอาชญากรรม. (2556, 19 สงหาคม). โจรบกเดยวใชเครองชอตไฟฟาปลนรานทอง. โพสทเดย. สบคนเมอ 12 มนาคม 2561, จาก http://www.posttoday.com/crime/241487 ทมขาวอาชญากรรม. (2556, 17 กนยายน). โจรหนมบกเดยวปลนรานทองกลางตลาดเมองเชยงใหม ท าทมาซอ กอนฉก สรอยทองหนก 2 บาท หนลอยนวล ตร.ไดภาพจากกลองวงจรปด น ามาแจกจาย จบกมตวมาด าเนนคดตามกฎหมาย ตอไป. ไทยเสร. สบคนเมอ 12 มนาคม 2561, จากhttp://www.thaisaeree.com/home/index.php? option=com ทมขาวอาชญากรรม. (2558, 31 ตลาคม). ท าแผนคนรายบกเดยวปลนรานทอง. ไทยรฐ. สบคนเมอ 12 มนาคม 2561, จาก http://www.thairath.co.th/clip/29308 ทมขาวอาชญากรรม. (2560, 6 มกราคม). อกอาจ !! คนรายใชอาวธปนบกเดยวปลนรานทองกลางเมองหาดใหญ กวาด สรอยคอทองค าหนก 1.7 กโลกรม มลคากวา 2 ลานบาทหลบหนไป. ครอบครวขาว 3. สบคนเมอ 12 มนาคม 2561, จาก http://www.komchadluek.net/news/crime/254939 ทมขาวอาชญากรรม. (2561, 14 เมษายน). อดตนกมวยเงนแสนตกอบ วงราวสรอยคอ เจา'บญชวย'หมแสนร!. ไทยรฐ. สบคน เมอ 12 มนาคม 2561, จาก https://www.thairath.co.th/content/883306 พรพทกษ แมนศร. (2560, มถนายน). การเขยนขาวและรายงานขาว. สบคนเมอ 16 มนาคม 2561, จาก http://www.prd.go.th/download/article/article_20170801174408.pdf มลนธเพอความเขาใจเดก. (2560, สงหาคม). สทธมนษยชน. สบคนเมอ 21 มนาคม 2561, จาก http://www.focusthailand.org/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4% E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99-human- rights/ มลนธเพอความเขาใจเดก. (2560, สงหาคม). ศกดศรความเปนมนษย. สบคนเมอ 21 มนาคม 2561, จาก http://www.focusthailand.org/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B 8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99-human-rights สภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทย. (2553, เมษายน). ขอบงคบสภาวชาชพขาววทยและโทรทศนไทยวาดวย จรยธรรม แหงวชาชพขาววทยและโทรทศน พ.ศ. 2553. สบคนเมอ 16 มนาคม 2561, จาก http://www.newsbroadcastingcouncil.or.th/?page_id=142 สภาการหนงสอพมพแหงชาต. (2557, มถนายน). ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพสภาการหนงสอพมพ แหงชาต พ.ศ. 2559. สบคนเมอ 16 มนาคม 2561, จาก http://www.presscouncil.or.th/%E0%B8%82% E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84% ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. (ม.ป.ป.). ประมวลกฎหมายอาญา. สบคนเมอ 19 พฤษภาคม 2561, จาก http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%BB06/%BB06-20-9999-update.pdf ส านกงานเลขาธการวฒสภาปฏบตหนาทส านกงานเลขาธการสภานตบญญตแหงชาต. (2560, มถนายน). รฐธรรมนญแหง ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 . สบคนเมอ 19 พฤษภาคม 2561, จาก http://click.senate.go.th/ wpcontent/ uploads/2017/06/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%98%E0% B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B9%E0%B8%8D-2560.pdf

http://www.posttoday.com/crime/241487

http://www.thaisaeree.com/home/index.php

http://www.komchadluek.net/news/crime/254939

http://www.focusthailand.org/%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%25%09E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99-human-%09rights/



http://www.presscouncil.or.th/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%B1%25%09E0%B8%87%E0%B8%84%25

http://web.krisdika.go.th/data/law/law4/%BB06/%BB06-20-9999-update.pdf

http://click.senate.go.th/wpcontent/uploads/2017/06/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0



โอกาสและคณภาพ: ความแตกตางทางพนทและความเหลอมล าทางการศกษา Opportunities and qualities: regional differences and educational disparities

นภาพรรณ เจนสนตกล1 บทคดยอ บทความวชาการนมวตถประสงคเพอน าเสนอสถานการณการศกษาไทย สภาพปญหาและเสนอแนวทางการก าหนดนโยบายเพอลดความเหลอมล าทางการศกษาโดยศกษาจากเอกสารทตยภมและเอกสารทางวชาการเกยวกบนโยบาย และเปาหมายการพฒนาทยงยนของโลก และการจ ากดความของค าวา ความเสมอภาค และความเปนธรรม สถานการณการศกษาไทย พบวา มสถานการณความไมเทาเทยมทางดานการศกษาระหวางในเมองและชนบท อาท อตราการเขาเรยน ผลสมฤทธทางการศกษา และการด าเนนนโยบายของรฐบาล มสภาพปญหาการจดการศกษา ไดแก 1) ปญหาดานกฎหมาย 2) ปญหาโครงสรางทางสงคมและความเหลอมล าทางพนท 3) ปญหาระบบราชการไทย 4) ปญหากฎระเบยบ กลไก ตลอดถงวธการท างานตาง ๆ ของการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาคและสวนทองถนคอนขางลาสมย และ 5) ปญหาการทจรต ประพฤตมชอบ ส าหรบแนวทางการก าหนดนโยบาย คอ ผมสวนไดสวนเสยทกระดบควรเขามามสวนรวมในการก าหนดนโยบายการศกษา และควรจดใหมระบบสนบสนนใหเดกดอยโอกาสสามารถเขาถงการศกษาทกระดบโดยยดหลกความเสมอภาคและความยตธรรมทางสงคม ทบทวนขอกฎหมายทเปนอปสรรคตอการด าเนนงานตลอดจนการน าแนวคดการจดการศกษาในตางประเทศทประสบความส าเรจ คอ ประเทศจนและประเทศฟนแลนดทมวฒนธรรมแกรงในการสรางความเชอพนฐานเรองสทธ โอกาสและการกระจายโอกาสทางการศกษามาเปนแนวทางการก าหนดนโยบาย

ค ำส ำคญ: โอกาส คณภาพ ความแตกตางทางพนท ความเหลอมลาทางการศกษา Abstract This academic article aims to present the situation of Thailand education, the problem and to propose policy formulation for reducing educational disparity from secondary data and academic papers about the policy and the goal of sustainable development of the world and the definition of the equality and equity. The situation of Thailand education shows that there are inequalities in urban and rural education, such as enrollment rates, educational achievement and the government's policy. The problems of educational management are 1) legal problems 2) social structural problems and disparities in the area 3) problems of the Thai bureaucracy 4) problems of regulations, mechanisms, and ways of working in the central, regional and local, and 5) the problem of fraud, misconduct for policy-makers, all stakeholders should be involved in policy-making. It should also provide supportive systems for disadvantaged children to access education at all levels, based on equality and equity and review the laws that hinder the implementation and consider the concept of education in successful countries, namely China and Finland, with a strong culture of fundamental belief in rights, opportunity and distribution of educational opportunities as an approach to operation.

Keywords: opportunities, qualities, regional differences, educational disparities

1 อาจารยประจ าสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม



บทน า การศกษาถอเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนประเทศใหกาวหนา การสงเสรมใหเดกไดรบการศกษาทมคณภาพ และมความเทาเทยมกน ทวถง จงกลายเปนเรองทส าคญและด าเนนการไดยาก แมจะมนโยบายรฐบาลจ านวนมากทสงเสรมใหเดกมการพฒนามากขน หากแตเปนนโยบายทก าหนดขนไดประโยชนเฉพาะบางกลมโดยเฉพาะชนชนกลางและชนชนสงทไดรบประโยชน ปญหาความเหลอมล าทางการศกษาทงในดานโอกาสและคณภาพจงเปนเรองทรฐบาลในหลายประเทศพยายามทบทวนและหาแนวทางในการแกไขอยางจรงจงและเปนระบบ เชน นโยบายการใหเงนชวยเหลอผเรยนโดยการใหเงน Pupil Premium ในประเทศสหราชอาณาจกร และ Pupil Deprivation Grant ในเวลส การก าหนดยทธศาสตรเรองการอานออกเขยนไดการคดค านวณเพอการเรยนรและการด ารงชวตและพระราชบญญตทเกยวของกบความเสมอภาคทางการศกษาของผเรยนทมสถานะทางเศรษฐกจและสงคมแตกตางกน (Equality and Equal Status Acts) ในประเทศไอรแลนด เปนตน ซงการด าเนนการแกปญหาเรองความเหลอมล าทางการศกษาในแตละประเทศไมไดเปนเพยงหนาทของรฐบาลเพยงอยางเดยว จ าเปนตองอาศยความรวมมอจากหลายฝายในสงคม (ส านกนโยบายและแผนการศกษา, 2560: 16-18) จากการศกษาสภาพปญหาและเงอนไขทท าใหเกดความเหลอมล าทางการศกษาในประเทศไทย พบวา มเงอนไขส าคญ ไดแก 1) เงอนไขทางเศรษฐกจ พจารณาจากความยากจนและสทธในการเขาถงโอกาสทางการศกษา ครอบครวทมฐานะยากจนมโอกาสในการศกษานอยกวาครอบครวทมฐานะร ารวย (ธนพล สราญจตร , 2558: 13) และครอบครวทอยในพนทชนบทมโอกาสในการเขาถงคณภาพของการศกษานอยกวาครอบครวทอยในเมอง ซง เงอนไขดงกลาวสะทอนถงระดบรายได ภาวะความขาดแคลนทเปนอปสรรคตอการเขาถงการศกษา ความไมเทาเทยมทางโอกาสและคณภาพทมเหตมาจากเงอนไขเศรษฐกจและความยากจน สอดคลองกบงานวจยของรชพร เลยงประเสรฐ (2557: 115) ทกลาวถงเงอนไขทางเศรษฐกจมผลใหเกดการกดกนและการเขาไมถงโอกาสและคณภาพการศกษา 2) เงอนไขทางสงคม พจารณาจากชอเสยงและการเปนทยอมรบของสถานศกษาโดยโรงเรยนขนาดใหญ มชอเสยงและตงอยในจงหวดใหญ ๆ มโอกาสไดรบการอดหนนงบประมาณมากกวาโรงเรยนขนาดเลกหรอโรงเรยนในพนทหางไกลตลอดจนมความแตกตางดานทรพยากรทางการศกษา ไดแก บคลากร อปกรณการเรยน สอการเรยนการสอน เปนตน สอดคลองกบส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2560) ทสรปถงปญหาความเหลอมล าในการจดบรการดานการศกษา พบวา พนทและทรพยากรระหวางโรงเรยนทอยในเมองและนอกเมอง โรงเรยนทอยตางภมภาค โรงเรยนทอยตางสงกด และโรงเรยนขนาดใหญและขนาดเลกมความแตกตางกนมาก ดงนนอาจสรปไดวาสภาพเศรษฐกจและสภาพสงคมทแตกตางกนสงผลตอความเหลอมล าดานคณภาพของการศกษา (ทนงศกด คมไขน า และคณะ, 2559: 3, 6; รชวด แสงมหะหมด, 2560: 41) จากสภาพปญหาดงกลาวเปนทมาของบทความวชาการเรองโอกาสและคณภาพ: ความแตกตางทางพนทและความเหลอมล าทางการศกษามวตถประสงคเพอน าเสนอสถานการณการศกษาไทย สภาพปญหาและแนวทางการก าหนดนโยบายเพอลดความเหลอมล าทางการศกษา โดยมรายละเอยด ดงน กรอบความคดทใชในการอธบาย เพอใหเขาใจถงทมาของนโยบายการจดการศกษาและความเหลอมล าทางการศกษา ผเขยนไดทบทวนนโยบาย และเปาหมายการพฒนาทยงยนของโลก และการจ ากดความของค าวา ความเทาเทยม ความเสมอภาค และความเปนธรรมในสงคมในการก าหนดนโยบายการศกษาส าหรบการอธบายถงลกษณะของนโยบายการจดการศกษาทผานมา และเปาหมายทสะทอนถงความคาดหวงการบรรลผลส าเรจของรฐบาล อยางไรกตามการจดการศกษาทผานมา ทกรฐบาลไดพยายามก าหนดนโยบายสาธารณะทมงเนนแกไขปญหาเฉพาะหนาในเรองของความเหลอมล า คณภาพทางการศกษา ดวยการก าหนดกฏเกณฑ กตกาทางสงคมในการวดความส าเรจซงสะทอนใหเหนผลลพธทเปนการวดผลในเชงปรมาณเทานน เชน ผลการทดสอบการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ระดบความสามารถดานการใชภาษาองกฤษเฉลยของผส าเรจการศกษาในแตละระดบเมอทดสอบตามมาตรฐานความสามารถทางภาษาองกฤษ (CEFR) เปนตน นอกจากนเพอใหเหนความแตกตางของ



การจดการศกษาของประเทศไทยกบตางประเทศไดอยางชดเจน ผเขยนไดน าเสนอกรณตวอยางการจดการศกษาของตางประเทศทประสบความส าเรจ คอ ประเทศจนและประเทศฟนแลนด ซงทงสองประเทศมวฒนธรรมแกรงในการสรางความเชอพนฐานเรองสทธ โอกาสและการกระจายโอกาสทางการศกษาใหกบประชาชน และสงเสรมการมสวนรวมของทกคนในการปฏบตตามนโยบาย โดยผเขยนขออธบายรายละเอยด ดงน นโยบาย และเปาหมายการพฒนาทยงยนของโลก หากทบทวนถงนโยบายและเปาหมายในการพฒนา พบวา ในการประชมสมชชาใหญแหงองคการสหประชาชาต เมอวนท 27 กนยายน 2558 ทประชมมมตรบรองเปาหมายการพฒนาของโลกชดใหมเพอด าเนนการตอเนองจาก MDGs 2015 โดยใชชอเปาหมายการพฒนาทยงยนของโลก (Sustainable Development Goals : SDGs) และไดรวมเปาหมายบางดานของ MDGs 2015 ทยงไมบรรลผลเขาไวดวย SDGs 2030 จงเปนทศทางการพฒนาของโลกในชวง 15 ปตอจากน โดยไดมการก าหนดเปาหมายการพฒนาไว 17 เปาหมาย 169 เปาประสงค โดยเปาหมายท 4 เปนเปาหมายทเกยวของกบการศกษาไดก าหนดเปาหมายไววา “สรางหลกประกนวาทกคนไดรบการศกษาทมคณภาพอยางเสมอภาคและเทาเทยมและสนบสนนโอกาสในการเรยนรตลอดชวต” ในสวนของสาระส าคญมการเปลยนแปลงจากเดมทเนนการสรางโอกาสทางการศกษาในสถานศกษาไปสแนวคดทใหความส าคญกบการเขาถงเดกทดอยโอกาสทกกลม ปญหาความเทาเทยมของหญงและชายในการเขาถงการศกษา และตองเปนการศกษาทมคณภาพ โดยเชอมโยงกบความตองการของตลาดงานจงตองแสวงหาความรวมมอกบภาคเอกชนเพอรวบรวมขอมลเกยวกบทกษะการท างานทภาคเอกชนตองการ รวมถงกลมผใหญทมปญหาการอานออกเขยนไดและการขาดทกษะใหม ๆ ทตลาดตองการใหกลบเขามาศกษาตอเพอเสรมสรางทกษะและสมรรถนะในการประกอบอาชพอยางตอเนองเปาประสงคทส าคญของ SDGs 2030 คอ การสรางหลกประกนทางการศกษาทมคณภาพเสมอภาคและ เทาเทยมส าหรบเดกทกคนในทกระดบตงแตปฐมวยถงอดมศกษา เพมจ านวนครทมคณภาพ เพมจ านวนเยาวชนและผใหญทมทกษะทจ าเปนส าหรบการท างานและการเปนผประกอบการรวมทงขจดความเหลอมล าทางการศกษา โดยค านงถงสทธมนษยชน ความเสมอภาคระหวางเพศ การสงเสรมวฒนธรรมแหงความสงบสข และการเปนพลเมองของโลก (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2560: 5) อยางไรกตามการจดท านโยบายการศกษาทผานมาแมมการก าหนดเปาหมายและตวชวดทชดเจน แตเมอน าไปปฏบตกลบพบปญหาผน าไปปฏบตขาดความรและความเขาใจ และไมสามารถบรรลผลส าเรจไดตามทระบไว ทงนเนองจากนโยบายการศกษาของรฐบาลแตละชด เปนนโยบายสาธารณะทถกออกแบบโดยผแสดงทางนโยบายคอขาราชการประจ ากระทรวงศกษาธการและขาราชการกระทรวงกลาโหม และกลมนกวชาการเปนสวนใหญ (พนดา ตาลอ าไพ, 2555: 24) จงท าใหนโยบายสาธารณะทถกออกแบบมาจากกลมผก าหนดนโยบายนนขาดการพจารณาถงวฒนธรรมและการด ารงไวซงคณคาและเอกลกษณของประเทศไทยยอมมผลท าใหผน าไปปฏบตไมสามารถน านโยบายสาธารณะดงกลาวไปปฏบตไดอยางส าเรจในบรบทของประเทศทมความหลากหลายและแตกตางทางความคด ชองวางทางนโยบายจงเกดขนและเปนอปสรรคในการด าเนนงานของรฐบาลทกชดทผานมา แตกตางจากตางประเทศทประสบความส าเรจในการจดการศกษา อาท ประเทศจนเปนตวอยางของการมวฒนธรรมทเขมแขง โดยมการปฏรปการศกษา 2 ระยะ คอ ระยะแรกเนนการปฏรปโครงสรางและระยะทสองเปนการขยายโอกาสทางการศกษาอยางเทาเทยม ความนาสนใจของประเทศจนคอประเทศจนประสบปญหาเรองความเหลอมล าทางการศกษาและเรองคณภาพของโรงเรยน โดยพยายามแกไขปญหาดงกลาว คอ การยกระดบคณภาพของโรงเรยนใหเทากน ดวยวธการจบคโรงเรยนทเกงกบโรงเรยนทออนกวาท างานรวมกน มการท าสญญาตอเนอง 2-3 ปเพอพฒนาระบบการจดการเรยนการสอนและลดความเหลอมล าดวยการลงทนทางการศกษาเพมขนโดยใหเดกทอพยพแรงงานตดตามพอแมมาในเมองเซยงไฮไดเขาเรยนได ประมาณรอยละ 94 ทเดกกลมนไดมโอกาสเขาเรยน ความเขมแขงทางวฒนธรรมของประเทศจนสะทอนภาพใหเหนถงการสนบสนนการศกษาจากผปกครอง และการใหความส าคญกบสถานะทางสงคมของคร ตลอดจนการสนบสนนการเรยนรอยางตอเนอง (ธนดา โชคคณานนทกล และกานต โกวทยสมบรณ, 2560: 203) ในขณะทประเทศฟนแลนดเปนตวอยางของการกระจายโอกาสทางการศกษาและการท างานรวมกนระหวางการบรหารราชการสวนกลางและการ



บรหารราชการสวนทองถนเพอลดชองวางความแตกตางดานคณภาพระหวางโรงเรยนใหลดนอยลง มวฒนธรรมการเรยนการสอนและการสรางความเชอมโยงกระบวนการเรยนรเกดขนดวยการสรางบรรยากาศการเรยนการสอนทผเรยนไดลงมอปฏบต การตงค าถามของผเรยนและการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนอยางเหมาะสม นอกจากนยงยกระดบคณภาพบคลากรทางการศกษา โดยมความเชอพนฐานทเขมแขงวาระบบการศกษาทดเทานนทจะสรางสงคมความรและพฒนาความกาวหนาของประเทศได ผปกครองมหนาทตองดแลกระบวนการเรยนรของนกเรยน เชนเดยวกบเดกทกคนมหนาทตองเรยนในระดบการศกษาพนฐาน 9 ป ดงนนผปกครอง คร ทองถน และรฐจงตองมสวนรวมในการพฒนาคณภาพของคนตามโครงสรางการจดการศกษา (น าทพย วภาวน, 2553: 14; ธนดา โชคคณานนทกล และกานต โกวทยสมบรณ, 2560: 206) ความเทาเทยม ความเสมอภาค และความเปนธรรมในสงคมในการก าหนดนโยบายการศกษา เมอพจารณาถงค าทมความเกยวของในการก าหนดแนวนโยบายการจดการศกษา พบวา มค าทเกยวของ ไดแก ความเทาเทยม ความเสมอภาค และความเปนธรรมในสงคม ซงในประเทศไทยมการใชหรอใหความหมายในมมมองหรอบรบททแตกตางกน โดยในความหมายของค าศพทภาษาองกฤษทสามารถเทยบเคยงกนได คอ ค าวา “equality” “equity” และ “social justice” ซงจากการศกษาและทศนะของผเขยนแลวสามารถนยามความหมายของแตละค าไดดงน ความเทาเทยม (equality) คอ บคคลทกคนไมวาจะเปนเพศชายหรอเพศหญงตองไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนโดยมไดพจารณาถงความแตกตาง สวนค าวาความเปนธรรม (equity) คอ การจดสรรทรพยากรหรอการบรการสาธารณะทค านงถงความแตกตางของบคคล และความเปนธรรมในสงคม (social justice) เปนการใชหลกการเรองความแตกตาง (The principle of difference) หลกการขอนเปนหลกประกนการยกเวนใหมการปฏบตตอสมาชกของสงคมแตกตางกนได หากการปฏบตนนเปนไปเพอชวยเหลอคนทดอยกวาหรอคนเสยเปรยบในสงคม เชน เปนความยตธรรมทรฐจะน าภาษของคนรวยไปสรางระบบสวสดการตาง ๆ เพอยกระดบคณภาพชวตของคนยากจน คนชนลาง คนพการ ใหมคณภาพชวตทดขน เปนตน ดงนนคนทดอยโอกาสทสดในสงคมควรจะไดรบโอกาสอยางทดเทยม ในแงมมเชงสงคมวทยา แนวคด “ความเปนธรรมทางสงคม” เปนสวนหนงของระบบทางสงคมซงทกสงคมลวนมโครงสรางพนฐานของสถาบนทางสงคม เศรษฐกจและการเมองทงทเปนทางการและไมเปนทางการ องคประกอบเหลานอยภายใตขอตกลงรวมกนทางสงคมทเปนผลผลตของระบบกฎหมาย โดยความเปนธรรมทางสงคมยงครอบคลมโครงสรางสงคมในสวนอน ๆ ทนอกเหนอจากระบบกฎหมายดวย ซงความเหมาะสมของความเทาเทยมเพอน าไปสความเปนธรรมนนลวนถกผกไวโดยบรบททางสงคม โดยสรปแลว แนวคดของความเปนธรรมทางสงคมมพนฐานตามหลกการ คอ 1) เงอนไขของความไมเทาเทยมทตองไดรบการแกไขไปสความเปนธรรม 2) การกระจายความมงคงอ านาจ และสถานะไปยงบคคล ชมชน และสงคมสวนรวม และ 3) เปนความรบผดชอบของรฐบาลหรอผมอ านาจทจะประกนคณภาพชวตพนฐานแกประชาชนทกคนอยางเทาเทยม (ธระ สนเดชารกษ และคณะ, 2559: 171) ซงควรก าหนดแนวทางการจดการศกษาเพอใหเกดความเทาเทยมทค านงถงหลกความเสมอภาค คอ ความเสมอภาคดานคณภาพการศกษา (quality) ความเสมอภาคดานโอกาสทางการศกษา (opportunity) ความเสมอภาคดานการเขาถงการศกษา (accessibility) การชดเชยและสนบสนนใหกบกลมทเสยเปรยบทางสงคม (merit) การใหกบกลมทขาดแคลนหรอมความจ าเปนตองไดรบทรพยากรหรอบรการเหลานนเพอใหไดรบการศกษาทไมแตกตางจากกลมเปาหมายกลมอน (รชพร เลยงประเสรฐ, 2557: 125-126) ผลการวเคราะห สถานการณการศกษาในประเทศไทย จากการศกษาเอกสารทตยภมและเอกสารทางวชาการตาง ๆ พบขอมลส าคญ ดงน 1. อตราการเขาเรยน พบวา พนทในเมองและนอกเมองมจ านวนอตราการเขาเรยนแตกตางกน พจารณาจาก ผลส ารวจความตองการการเรยนตอของเดกและเยาวชนของส านกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2542 ปรากฏเดกและเยาวชนอาย



13-24 ป จ านวน 13.7 ลานคน เปนผก าลงเลาเรยน 6.6 ลานคน สวนอก 7.1 ลานคน (รอยละ 52) ออกจากระบบการศกษาไปแลว สาเหตหลก คอ ไมมทนทรพยเรยน รอยละ 74 ตองการเลยงตนเอง/ครอบครว รอยละ 10 ไมสนใจและเหนวาไมมประโยชนทจะเรยน และเดกทพลาดโอกาสทางการศกษาประมาณรอยละ 28 ยงมความตองการเรยนตอ ใน พ.ศ. 2551 มเดกอาย 3-17 ป ไมไดเรยน 1,675,165 คน (รอยละ 11.2) เนองจากครอบครวมฐานะยากจนสงผลใหเดกตองออกจากโรงเรยนกลางคน ใน พ.ศ. 2558 นกเรยน นกศกษาในระบบ (ไมรวมศนยพฒนาเดกเลก) มจ านวน 13.1 ลานคน และมอายเฉลยระหวาง 3-21 ป โดยเพมขนจากปการศกษา 2557 ประมาณ 2 หมนคน ส าหรบการศกษาภาคบงคบ 9 ป (อาย 6-14 ป) มจ านวนนกเรยน 7.2 ลานคน จากประชากรทงหมด 7.4 ลานคน คดเปนรอยละ 96.5 เพมจากปการศกษา 2557 ประมาณรอยละ 2 ขณะทโอกาสทางการเขาถงการศกษามอตราลดลงตามระดบการศกษาทสงขน โดยพจารณาจากอตราการเขาเรยนสทธ โดยระดบประถมศกษามการเขาเรยนถงรอยละ 87.2 รองลงมาคอ ระดบอนบาล รอยละ 69.4 มธยมศกษาตอนตน รอยละ 66.4 มธยมศกษาตอนปลาย (รวม ปวช.) รอยละ 57.7 และระดบอดมศกษา รอยละ 24.9 ตามล าดบ โดยในพนทกรงเทพมหานคร มอตราการเขาเรยนในระดบมธยมตน มธยมปลาย และอดมศกษา มากทสด (รชวด แสงมหะหมด, 2560: 44) นอกจากนยงพบวา ปจจยดานนโยบายมผลตอการเขาไมถงบรการทางการศกษา ทตงของโรงเรยน คณภาพของบคลากร คณภาพของอปกรณในการจดการเรยนการสอน ความไมเสมอภาคดานงบประมาณระหวางโรงเรยนในเมองกบโรงเรยนในชนบททหางไกล การถกเลอกปฏบตเนองจากความพการ คณลกษณะทางสงคม ความยากจน และการดอยโอกาสเนองจากปจจยดานสภาพเศรษฐกจ เปนตน ตางเปนปจจยทท าใหเกดความเหลอมล าและการเสยโอกาสทางการศกษา 2. ผลสมฤทธทางการศกษา พบวา ผลการทดสอบการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ทงหมดจ านวน 8 กลมมคะแนนสอบเฉลยในระดบต าในทกกลมวชา และจากผลการประเมนในป ค.ศ. 2012 PISA ของประเทศไทยจดอยในล าดบท 50 จาก 65 ประเทศ ตามมาดวยมาเลเซยในอนดบท 52 และอนโดนเซยในอนดบท 64 รวมทงการทดสอบทางวชาการในระดบนานาชาต (TIMSS หรอ Trends in International Mathematics and Science Study) โดยสมาคมนานาชาตเพอการประเมนผลการศกษา หรอ International Association for Educational Assessment (IEA) ประเทศไทยมผลการประเมนลดลงตอเนองจนอยในกลมต า (พฤกษา เครอแสง, 2558: 47) สะทอนใหเหนวาตลอดระยะเวลาทผานมาการบรการสาธารณะทางดานการจดการศกษาของประเทศไทยมงเนนการสอบแขงขน ละเลยการจดการเรยนการสอนแบบรวมมอและไมอาจด าเนนการตามเปาหมายและตวชวดนโยบายการพฒนาการศกษาไดประสบความส าเรจจรงตามกฎหมายแมวาจะมความพยายามผลกดนใหมการปฏรปการศกษาโดยรฐเขามาควบคม ก ากบ ดแล ใหสามารถด าเนนการใหเปนไปอยางคณภาพ เทาเทยมกนทงประเทศ 3. การด าเนนนโยบายของรฐบาล อาท นโยบายเรยนฟร 15 ป เปนนโยบายเพอสงเสรมใหนกเรยนทกคนไดรบโอกาสทางการศกษาอยางเตมตามศกยภาพโดยสนบสนนฟร 5 รายการ ไดแก คาจดการเรยนการสอน คาหนงสอเรยน คาอปกรณการเรยน คาเครองแบบนกเรยน และคากจกรรมพฒนาคณภาพผเรยนอยางเทาเทยมกน พบปญหาและอปสรรค คอ รฐตองใชงบประมาณเพอการศกษาคอนขางสงในขณะทการเรยนในระดบอดมศกษา ผเรยนเปนผไดรบประโยชนมากกวาทสงคมสวนรวมได แตมสวนรวมในการรบภาระคาใชจายทางการศกษานอยกวาทควรจะเปน อกทงครวเรอนทดอยโอกาสและยากจนแมจะมโอกาสและสามารถเขาศกษาในระดบอดมศกษาในสถาบนการศกษาทด แตกเปนสดสวนทนอยมาก การสงเสรมสนบสนนการศกษาระดบอดมศกษาของรฐจงเปนการเพมโอกาสใหกบกลมครวเรอนทมฐานะทางเศรษฐกจมากกวากลมครวเรอนทยากจน ซงสรางภาระแกงบประมาณของรฐบาลมากกวาทควรจะเปน ทรพยากรทใชเพอการศกษาจงมาจากภาครฐบาลเปนหลก โดยทภาคสวนตาง ๆ ของสงคมเขามามสวนรวมนอย รวมถงการใชความไดเปรยบทางเศรษฐกจและสงคมของกลมครวเรอนทมฐานะทางเศรษฐกจในการเขาถงสถานศกษาทดและมคณภาพ เปนตน โดยภาพรวมผลการด าเนนงานของรฐบาลชใหเหนวาประชาชนเขาถงโอกาสทางการศกษามากขน แตเปนโอกาสทไดบนฐานของคณภาพทแตกตางกน และน าไปสการสรางความเหลอมล าในการกระจายรายไดทเพมมากขน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2560: 70-71) ซงหากพจารณาระบบหลกสตรการศกษาขนพนฐานของประเทศไทย พบวา



เปนระบบทมการควบคมโดยสวนกลางและส านกงานเขตพนทการศกษาสวนใหญยงไมใหความส าคญกบการพฒนาหลกสตรทองถนโดยเฉพาะโรงเรยนขนาดเลก เพราะหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544 เปนหลกสตรแบบใชมาตรฐานการเรยนรเปนฐาน (Standard-based Curriculum) รวมถงระบบการใหเปลาทางการศกษาของประเทศไทย คอ การใหเปลาในระดบการศกษาขนพนฐาน 12 ป โดยไมเกบคาเลาเรยนแตใหยมต าราเรยนและอปกรณการเรยนเฉพาะกลมทมปญหาทางเศรษฐกจใหการอดหนนโรงเรยนเอกชนตามรายหว และอดหนนเงนเดอนครโรงเรยนเอกชน มแนวโนมทจะใหเปลาจนถงชนอนบาล 2-3 (เดก 4-5 ขวบ) เพราะกฎหมายก าหนดวาใหจดการศกษาใหเปลาไมนอยกวา 12 ป แตการใหเปลาไมไดครอบคลมถงอปกรณการเรยนทจ าเปน (อจฉรย ทพธนธรณนทร และสมบรณ ศรสรรหรญ, 2556: 43) อยางไรกตามสถานการณการศกษาของประเทศไทยยงคงมปญหาการบรหารการจดการทมลกษณะการรวมศนยอ านาจไวในสวนกลาง แมจะไดมการออกกฎกระทรวง ก าหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาไว แตหนวยปฏบตยงไมมอสระและความคลองตวในการบรหารงานและจดการศกษาเทาทควรตามทระบไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 เมอพจารณาขอมลทางสถต สถานการณการศกษาไทย และการทบทวนวรรณกรรมขางตน สามารถวเคราะหปญหาของการจดการศกษา ไดดงน 1. ปญหาดานกฎหมาย ในงานวจยของนตยา หลานไทย (2560) ดเรก บวรสกลเจรญ (2557) รชวด แสงมหะหมด (2560) ตางระบถงปญหาในการบงคบใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 39 เปนการกระจายอ านาจบรหารดานตาง ๆ ใหแกสถานจดการศกษาอนเปนการเตรยมความพรอมสถานศกษาใหพรอมกบการกระจายอ านาจการศกษาทจะเกดขนตาม รวมถง “รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560” ในมาตรา 54 ไดระบเกยวกบหนาทของรฐในจดการใหประชาชนมสทธในการศกษาอยางทวถง ซงกลไกการกระจายอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถนยงไมมประสทธภาพ และปญหาในการปฏบตตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ทผปฏบตไมสามารถด าเนนการไดตามกฎหมายเนองจากขาดความร ความเขาใจในหลกการและแนวปฏบต อกทงผน าไปปฏบตไมไดเขามามสวนรวมในการก าหนดนโยบายขาดความเปนหนสวนของปญหาและความเชอรวมกนในการด าเนนงาน 2. ปญหาโครงสรางทางสงคมและความเหลอมล าทางพนท ซงปรากฏในงานวจยวชรพล วองนยมเกษตร (2557) ไดสรปถง ปจจยส าคญทสงผลกระทบตอความเหลอมล าเชงพนท ไดแก ผลตภณฑมวลรวมจงหวด สนเชอธนาคารพาณชยรายจงหวด และการจดสรรงบประมาณรายจงหวดซงปจจยดงกลาวน าไปสการสรางขอเสนอแนะเชงนโยบายทส าคญ คอ นโยบายการขยายผลตภณฑมวลรวมจงหวดเพอลดความเหลอมล าเชงพนท นโยบายระบบการเงนระดบฐานรากเพอการเขาถงแหลงเงนทนอยางทวถง และนโยบายการจดสรรงบประมาณบนพนฐานของความไมเทาเทยมกน 3. ปญหาระบบราชการไทยอนเปนกลไกหลกในการบรหารราชการแผนดน มขนาดใหญ โครงสรางซ าซอนทงในดานภารกจท าใหบทบาทและอ านาจหนาทไมคลองตว ขาดความยดหยนและไมสามารถตอบสนองและรองรบกบความสลบซบซอนและพลวตทสงของการบรหารกจการบานเมองในปจจบนและอนาคตไดอยางมประสทธภาพ 4. ปญหากฎระเบยบ กลไก ตลอดถงวธการท างานตาง ๆ ของการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาคและสวนทองถนคอนขางลาสมยมงเนนทปจจยน าเขาและรายละเอยดโดยใหความส าคญกบระเบยบปฏบตมากกวายทธศาสตรและการบรรลผล ท าใหไมสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางทวถง 5. ปญหาการทจรต ประพฤตมชอบ เนองจากการท างานของระบบราชการมลกษณะผกขาดและพฤตกรรมการท างานของขาราชการยงคงความเปนเจาขนมลนาย เลนพรรคเลนพวก เปดโอกาสใหมอภสทธชนอนเปนชองทางใหเจาหนาทของรฐ รวมกบเอกชนและนกการเมองกระท าการทจรตคอรรปชนจนกลายเปนปญหาวกฤตศรทธาทสงคมมตอระบบราชการและขาราชการ (พฤกษา เครอแสง, 2558: 52)



สรปไดวา ปญหาการจดการศกษา คอ 1) ปญหาดานกฎหมาย 2) ปญหาโครงสรางทางสงคมและความเหลอมล าทางพนท 3) ปญหาระบบราชการไทย 4) ปญหากฎระเบยบ กลไก ตลอดถงวธการท างานตาง ๆ ของการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาคและสวนทองถนคอนขางลาสมย และ 5) ปญหาการทจรต ประพฤตมชอบ เพอแกไขปญหาความเหลอมล าทางการศกษา ผเขยนมความเหนวาควรมการก าหนดกลไกและแนวทางการลดความเหลอมล าทางการศกษาทใหผมสวนเกยวของทกระดบเขามามบทบาทหนาทชดเจน สามารถก าหนดรปแบบการท างานและวธปฏบตไดแบบมสวนรวม โดยมรายละเอยด ดงน 1. รฐบาล โดยหนวยงานทเกยวของ ไดแก กระทรวงศกษาธการ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน และหนวยงานทเกยวของในระดบจงหวดและทองถน มหนาท ดงน 1.1 ท าหนาทประสานและสงเสรมการจดการศกษาส าหรบเดกดอยโอกาสทกคนใหไดรบสทธและโอกาสทางการศกษาจากทกหนวยงานอยางเตมศกยภาพ 1.2 จดตงและก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการสงเสรมและประสานการจดการศกษาส าหรบเดกดอยโอกาส เพอด าเนนการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาในสถานศกษาและเขตพนทการศกษา ตลอดจนพฒนาระบบบรหารจดการการศกษาตามหลกธรรมาภบาลใหมความโปรงใสเปนธรรมและมระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ 1.3 สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน ภาคเอกชนและทกภาคสวนในการจดการศกษา (สมจต แดนสแกว และคณะ, 2559: 14) และสนบสนนการศกษาและหลกสตรทสอดคลองกบภมปญญา วถชวตของชมชนและสงเสรมการเรยนรตลอดชวตใหหลากหลายรปแบบ ทงนควรลดความเหลอมล าเชงพนท โดยการกระจายอ านาจทางการศกษาใหทองถนสามารถด าเนนการปรบปรงและพฒนาหลกสตรการจดการเรยนการสอนในพนทนอกเมองใหมคณภาพมาตรฐานส าหรบการจดการเรยนการสอน อาท วทยาลยชมชน รปแบบการเรยนรวม การจดการศกษาทางเลอก การจดการศกษาโดยครอบครว เปนตน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2548: 37; พฤกษา เครอแสง, 2558: 54; รชวด แสงมหะหมด 2560: 57) 1.4 จดสรรทนการศกษาใหแกผเรยนทดอยโอกาสประเภทตาง ๆ ในทกภมภาค (ดเรก ปทมสรวฒน และคณะ, 2555: 28-29) 2. สถานประกอบการควรสนบสนนผเรยนทดอยโอกาสใหมโอกาสในการเรยนควบคกบการฝกงานในสถานประกอบการ อยางไรกตามการสนบสนนในลกษณะนตองมการพจารณาถงความเหมาะสมของอาย เพศ และลกษณะของงาน พรอมทงกฎหมายตาง ๆ ทเกยวของ อาท พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ทใหความส าคญกบคณภาพชวต วน เวลา สวสดการและสทธของแรงงาน เปนตน 3. สถานศกษา มผมสวนไดสวนเสย อาท คร ผเรยน ผปกครอง ซงควรมการด าเนนการ ดงน 3.1 ควรมการก าหนดสทธ ผลประโยชน และสวสดการใหกบครคนถนเพมขนเพอเปนการสนบสนนใหบคลากรทมความรความสามารถกลบคนสภมล าเนามากขนมากกวาตดสนใจท างานในเมอง 3.2 ควรมการขยายโอกาสทางการศกษาใหกบผเรยนทกกลม ทกประเภทอยางเทาเทยมในรปแบบทหลากหลายและเหมาะสมกบลกษณะของผเรยน ตลอดจนสนบสนนทรพยากรการเรยน อปกรณการเรยน และทรพยากรทางการเงนใหกบผเรยนใหสามารถเรยนและด ารงชวตอยไดผานโครงการตาง ๆ ทไดเคยมการระบไวในนโยบายการจดการศกษาส าหรบเดกดอยโอกาสอยางเปนรปธรรม อาท โครงการจดทพกนกเรยน โครงการอาหารกลางวน โครงการหนงอ าเภอหนงทนการศกษา โครงการโรงเรยนพโรงเรยนนอง โครงการสอนทางไกลผานดาวเทยม เปนตน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2548: 37) ซงจ าแนกตามกลม ดงน 3.2.1 ผเรยนทมฐานะยากจนและมพฤตกรรม ความประพฤตด 3.2.2 ผเรยนทมความรความสามารถและมผลการเรยนด 3.2.3 ผเรยนทมความพการ 3.2.4 ผเรยนทดอยโอกาส ฯลฯ



ทงนใหเปนไปตามสทธของผเรยนทพงไดตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 39 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ในมาตรา 54 พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 3.3 การจดการหลกสตรการเรยนการสอนทเกดขนจากการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย ไดแก องคกรปกครองสวนทองถน สถานศกษา ชมชน ผปกครอง และผเรยน โดยจดหลกสตรการเรยนการสอนใหสอดคลองกบภมปญญาทองถน วฒนธรรมสงเสรมการเรยนรทสามารถน าไปใชในชวตประจ าวน ลดการแขงขนและสรางความรทเกดขนจากบรบทและสภาพสงคมทเปนอยใหวฒนธรรมและวถชวตของผเรยนอยกบธรรมชาตมากกวาการสรางกฏเกณฑ กตกาทางสงคม และการกดทบดวยชนชนทางสงคมทแบงแยกใหเกดความแตกตางในการปฏบต การสนบสนนหลกสตรการเรยนการสอนตองพจารณาจากสถานการณทเกดขนจรง อาท เดกดอยโอกาสทถกผลกออกจากระบบดวยปญหาครอบครว ปญหาเรรอนถกทอดทง ผเรยนในกลมนจะตองจดหลกสตรใหผเรยนสามารถดแลตนเองไดและท าใหผเรยนมคณภาพชวตดขนจากสภาพทเปนอย เปนตน (ณรนทร ช านาญด และคณะ, 2557: 75) สรปไดวา การจดการศกษาทมประสทธภาพควรค านงถงโอกาสและความเทาเทยมทางโอกาส ซงผมสวนไดสวนเสยทกระดบตองใหความส าคญและมการก าหนดนโยบายการจดการศกษาทค านงถงยทธศาสตรและแผนการพฒนาใหชดเจนสอดคลองกบบรบททมการเปลยนแปลง ตลอดจนการน าหลกความเสมอภาคโดยไมแบงแยกเชอชาต ศาสนา ชนชน เพศ สผวหรอแมแตถนก าเนด และความยตธรรมทางสงคมทเปนหลกการกระจายผลประโยชนทท าใหเกดการปฏบตแบบเทาเทยมกนมาเปนองคประกอบการในการจดท านโยบายการศกษา (Miller, 1999; Standish, 2011; Miller and Engle, 2011) เพอทคนในสงคมจะไดรบการปฏบตทมความเทาเทยม และความเสมอภาคกน (ภรมย จนธาดา และคณะ, 2559: 176) สรปดงภาพท 1

ภาพท 1 กลไกการก าหนดนโยบายการจดการศกษา

สรป จากการวเคราะหขอมลขางตน ผเขยนไดน าเสนอสถานการณการศกษาไทย วเคราะหสภาพปญหาและน าเสนอ แนวทางการจดการศกษาทยดหลกความเสมอภาคและความยตธรรมทางสงคม โดยรฐบาลควรจดใหมระบบสนบสนนให เดกดอยโอกาส จ าแนกเปน 4 กลม ไดแก ผเรยนทมฐานะยากจนและมพฤตกรรม ความประพฤตด ผเรยนทมความรความสามารถและมผลการเรยนด ผเรยนทมความพการ ผเรยนทดอยโอกาส เปนตน สามารถเขาถงการศกษาทกระดบดวยความเสมอภาคโดยไมแบงแยกเชอชาต ศาสนา ชนชน และมความยตธรรมทางสงคม และควรทบทวนการกระจายอ านาจทางการศกษาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ใหเกดการน าไปปฏบตอยางเปนรปธรรม ตลอดจนการเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยเขามามสวนรวมในการก าหนดนโยบายการพฒนาทมความเชอมโยงกบยทธศาสตรชาต

ยทธศาสตรชาต

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนพฒนาการศกษา

เปาหมายการพฒนาอยางยงยน

ความเสมอภาค ความเปนธรรม ลดความเหลอมล าเชงพนทผานกลไก

โครงการ กจกรรมของรฐบาล



แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนพฒนาการศกษา และเปาหมายการพฒนาทยงยน โดยภาครฐบาล ภาคเอกชน ภาคประชาชนมความเปนหนสวนและรวมมอกนในการจดการศกษา การจดกจกรรมการปรบปรงและพฒนาการเรยนการสอน อาท องคกรปกครองสวนทองถน ผปกครอง สถานศกษา สถานประกอบการ รฐบาล รวมมอกนในการจดท าหลกสตรทองถน เปนตน เพอลดชองวางความแตกตางดานคณภาพระหวางโรงเรยนใหลดนอยลง ธ ารงรกษาวฒนธรรมการเรยนการสอนของประเทศไทยใหมเอกลกษณและพยายามสรางความเชอมโยงกระบวนการเรยนรของผเรยนใหเกดขนดวยการสรางบรรยากาศการเรยนการสอนทผเรยนไดลงมอปฏบต มากกวาการสอบแขงขน ละเลยจตวญญาณและธรรมชาตการเรยนร ซงการด าเนนการจะส าเรจไดดวยความรวมมอและความเชอของทกคน

เอกสารอางอง ณรนทร ช านาญด และคณะ. (2557). การบรหารจดการศกษาเพอเพมโอกาสทางการศกษาของนกเรยนกลมเสยงใน โรงเรยนมธยมศกษา. สทธปรทศน, 28 (86), 72-97. ดเรก บวรสกลเจรญ. (2557). การวเคราะหปญหากฎหมายการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 เกยวกบการกระจายอ านาจทางการศกษา. วารสารนตศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร, 7 (1), 104-121. ดเรก ปทมสรวฒน และคณะ. (2555). ความเหลอมล าของโอกาสการศกษาและมาตรการการคลงเพอขยายโอกาส การศกษาใหยาวชนยากจน. วารสารเศรษฐศาสตรปรทรรศน, 6 (1), 1-36. ทนงศกด คมไขน า และคณะ. (2559). ความเสมอภาคทางการศกษาในสงคมไทย: ประเดนปญหาและทางออกจากการ สงเคราะหงานวจยภายใตกรอบการวจย ความเทาเทยมดานโอกาสและความเสมอภาค ทางการศกษาขน พนฐานของ สกว. ฝายชมชนและสงคม. วารสารบณฑตศกษา, 13 (61), 1-10. ธนพล สราญจตร. (2558). ปญหาความยากจนในสงคมไทย. วารสารวชาการมหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ฉบบสงคมศาสตร

และมนษยศาสตร, 5 (2), 12-21. ธนดา โชคคณานนทกล และกานต โกวทยสมบรณ. (2560). ยทธศาสตรการปฏรปการศกษาของสาธารณรฐประชาชนจน : ศกษากรณมหานครเซยงไฮ. วารสารรงสตบณฑตศกษาในกลมธรกจและสงคมศาสตร, 3 (1-2), 199-210. ธระ สนเดชารกษ และคณะ. (2559). ความเปนธรรมทางสงคม: ความพยายามชวดและวเคราะหในเชงตวเลข . วารสารธรรมศาสตร, 35 (1), 164-191. นตยา หลานไทย. (2560). นโยบายความเสมอภาคดานคณภาพของการศกษาขนพนฐานในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาตฉบบท 8 -10. วารสารวจยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 11 (2), 286-305. น าทพย วภาวน. (2553). รายงานการฝกอบรม เรองความรและนวตกรรม : ประสบการณจากประเทศฟนแลนด. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. พฤกษา เครอแสง. (2558). คณภาพการศกษาไทยกบมาตรฐานการบรการสาธารณะของรฐ. วารสารนกบรหาร, 35 (2), 46-60. พนดา ตาลอ าไพ. (2555). นโยบายการปฏรปการศกษาไทย กรณศกษาประวตความเปนมาของการศกษาปฐมวย . สารนพนธหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ภรมย จนธาดา และคณะ . (2559). ความยตธรรมทางสงคมกบการจดการศกษา . วารสารวทยบรการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 27 (3), 171-181 รชพร เลยงประเสรฐ. (2557). สรางเมองยตธรรมผานการจดการศกษา. วารสารสถาบนพระปกเกลา, 12 (1), 113-131. รชวด แสงมหะหมด. (2560). ความเหลอมล าทางการศกษา: คณภาพสงคมทคนไทยมองเหน. วารสารรฐศาสตรและ รฐประศาสนศาสตร, 8 (1), 33-66.



เอกสารอางอง วชรพล วองนยมเกษตร. (2557). การก าหนดนโยบายการพฒนาเพอลดความเหลอมล าเชงพนทของประเทศไทย . วารสารสถาบนพระปกเกลา, 12 (2), 31-51. สมจต แดนสแกว และคณะ. (2559). ความเสมอภาคและโอกาสการเรยนรตลอดชวตสการสรางคณภาพชวต . วารสาร ราชพฤกษ, 14 (3), 10-17. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2548). นโยบายการจดการศกษาส าหรบเดกดอยโอกาส. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2560). แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 - 2579. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ส านกนโยบายและแผนการศกษา. (2560). แนวทางความรวมมอระหวางรฐและภาคเอกชนในการลดความเหลอมล าทาง การศกษา:ประสบการณจากตางประเทศ. วารสารการศกษาไทย, 14 (137), 17-18. อจฉรย ทพธนธรณนทร และสมบรณ ศรสรรหรญ. (2556). ความเทาเทยมทางการศกษารากฐานการพฒนา การศกษาไทย สสากล. วารสารการเมองการปกครอง, 3 (2), 194-208. Miller, D. (1999). Principles of social justice. Cambridge: Oxford University Press. Miller, P. M., & Engel, M. T. (2011). Forging vertical linkages in the public sphere: School-church engagement for social justice. Educational Foundations, 25 (1-2), 25-42. Standish, P. (2011). Social justice in translation: Subjectivity, identity, and Occidentalism. Educational Studies in Japan: International Yearbook, 6, 69-79.

รวมบทความวจยการประชมวชาการระดบชาต SMARTS ครงท 8 วนท 22 มถนายน 2561

- รฐประศาสนศาสตร รฐศาสตร เศรษฐศาสตร และนตศาสตร - 145

การบรหารจดเกบภาษเพอพฒนาและตอยอดนวตกรรมสทองถน กรณศกษา: เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม

The Administration of Taxation for Development and Build on Innovation to Local Case Study: Sam Ngam District Nakhon Pathom Province

ธดารตน สบญาต1 บทคดยอ การวจยในครงน มวตถประสงคเพอ 1. ศกษาปจจยทสงผลตอนวตกรรมของการบรหารจดเกบภาษ และ 2. ศกษาแนวทางของ มาตรการในการตอยอดและพฒนานวตกรรมการบรหารจดเกบภาษ ในเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม มวธการศกษาแบบวธวจยเชงคณภาพ โดยการสมภาษณเชงลก และการสนทนาแบบกลม ผลการวจยพบวา 1. ขอมลทวไปของนวตกรรมในเทศบาลนน มพนทสวนใหญในการท าเกษตรกรรม และมเขตอตสาหกรรมทนอย โดยรปแบบการบรหารจดเกบภาษจะเนนการบรหารตามแผนยทธศาสตรชาตทเปนนวตกรรมไทยแลนด 4.0 มความเปนธรรมในการจดเกบภาษในพนท และสามารถประยกตเทคโนโลยใหเขากบนวตกรรมใหม ๆ เชน การประชาสมพนธผานระบบอนเทอรเนตทองถ น เปนตน 2. มาตรการในการตอยอดและพฒนานวตกรรมการบรหารจดเกบภาษ รฐบาลควรสนบสนนดานงบประมาณดานนวตกรรมใหกบทองถนมากขน เนองจาก ปจจบนเทศบาลไดท าการปรบตวใหเขากบแผนนโยบายตาง ๆ ทรฐบาลไดก าหนดขน เชน โครงการไทยนยม ยงยน ของกระทรวงมหาดไทย เพอเปนการพฒนาในระดบรากหญาของทองถน

ค ำส ำคญ: ภาษ นวตกรรม การพฒนาทองถน Abstract

This research was taxation Administration for development and innovation to the Local case study: SamNgam District, Nakhon Pathom province. The Objectives were influenced with innovation of collecting taxation and the ways of Measures with developing innovation in taxation Administration in SamNgam District, Nakhon Pathom. The methodology was qualitative research by in-depth interview and focus group. The results of the research were general data of innovation in this municipality. The first, there were the areas for agriculture and less industry. It has the forms of taxation Administration. It focused on administration taxation with strategic plan in innovation Thailand 4.0 by equity in collecting taxation in area. It could apply new technologies such as public relation in local internet. The second, the measure in developing administrative taxation innovation. The government should support more budget in innovation to the local because the municipality can adapt it with policy plan such as Thainiyom project of Ministry of Interior for developing in grassroots of local.

Keywords: taxation, Innovation, local administration 1 อาจารย ดร. ประจ าสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม



บทน า การเปลยนแปลงทางสงคมและสภาพเศรษฐกจทงมหภาคและจลภาคนน สงผลใหเกดการพฒนาและปรบเปลยนเทคโนโลยอยางตอเนอง เหนไดจากการพฒนานวตกรรมในระดบใหม ๆ ทางสงคมทมการผลตจ านวนนอย แตสามารถสรางมลคาทางการตลาดไดจ านวนมหาศาล ซงประเทศไทยไดมการพฒนาและตอยอดองคความรตาง ๆ ผานการบรหารและก าหนดนโยบายจากรฐบาล สรางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทง 5 ฉบบ และแผนยทธศาสตรชาต 20 ป เพอใหสอดคลองกบเปาหมายการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development Goals: SDGs) ขององคการสหประชาชาต (United Nations: UN) โดยรฐบาลมงเปาหมายใหเกดการแกไขปญหาในระดบทองถนทเกดปญหาทางการคลง เชน ความแตกตางของรายไดระหวางกลมผมรายไดสงและกลมผทมรายไดนอยทมจ านวนสงถง 34.9 เทาใน ป พ.ศ. 2556 แมวาประเทศไทยจะเปนประเทศรายไดปานกลางตอนบน ในป พ.ศ. 2553 แลวกตาม กยงไมสามารถแกปญหาความเหลอมล าไดอยางครอบคลมและมประสทธภาพในแตละพนทของทองถนในประเทศไทย ในการเสยภาษนนเนองจากประเทศไทยมรปแบบของโครงสรางภาษทางออมคอนขางสง จงเปนลกษณะของภาษแบบถดถอยจงไมอาจท าใหเกดรปแบบกาวหนาของอตราภาษทจดเกบ กลาวคอ อตราภาษทางตรงของประเทศไทยมสดสวนทจดเกบนอยเมอเทยบกบภาษทางออม โดยการประมาณคาการเสยภาษเมอน าไปเปรยบเทยบกบประเทศอน ๆ ประเทศไทยมการเสยภาษเงนไดทต า ตามตารางท 1 ตารางท 1 การประมาณคาระดบการเสยภาษตามกฎหมายและขนาดเศรษฐกจนอกระบบในประเทศตาง ๆ

ประเทศ รอยละเศรษฐกจนอก

ระบบตอ GDP อนดบทจากสง-ต า

รอยละการเสยภาษเงนไดตามกฎหมาย

อนดบทจากสง-ต า

สวเดน 19.1 24 95.37 2 ญปน 11.3 36 94.63 5 แคนาดา 16.4 29 93.77 9 เกาหล 27.5 18 92.92 14 ไทย 52.6 3 69.21 38 ทมา: จรส สวรรณมาลา, 2558: 135.

จากตารางท 1 การประมาณคาระดบการเสยภาษตามกฎหมายและขนาดเศรษฐกจนอกระบบในประเทศตาง ๆ พบวา ประเทศไทยมระดบการเสยภาษเงนไดตามกฎหมายทต า โดยอยอนดบท 38 ในทางกลบกนประเทศสวเดนอยอนดบท 2 ของการเสยภาษเงนไดตามกฎหมาย และเมอวเคราะหรอยละการเสยภาษเงนไดตามกฎหมายแลวนน จะพบวา รอยละของประเทศไทย มอตราทหางจากประเทศอน ๆ โดยประเทศอนนนจะอยในอตราทรอยละ 90 แตประเทศไทยอยในอตรารอยละ 69.21 เปนตน ฉะนน การบรหารจดเกบภาษทางออมมากจนเกนไปจงสงผลใหประชาชนเปนผแบกรบภาษขนสดทายไวแทนผผลต อกทง ผผลตสามารถหกช าระภาษตามภาษนตบคคลไดอกดวย ท าใหประชาชนตองรบภาษทางออมทมจ านวนมาก แตคนรวยกลบแบกรบภาระภาษเงนไดไวแคจ านวนหนงเทานน ความเหลอมล าทเกดขนในการบรหารการจดเกบภาษในประเทศไทยขางตนนน ไดสงผลกระทบเปนวงกวางของประเทศ โดยเฉพาะการกระจายอ านาจทางการคลงแกองคกรปกครองสวนทองถน ในอดตทผานมา ระบบการคลงของไทยถกรวบอ านาจไวทสวนกลาง หรอทรฐบาลกลาวคอ สดสวนของการใชจายของภาครฐบาลหรอภาคสาธารณะนน กวารอยละ 90 เปนการใชจายของรฐบาลกลาง และการจดเกบรายไดเกอบทงหมดกจดเกบโดยรฐบาลกลาง สวนองคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบตาง ๆ เชน เทศบาล สขาภบาล องคการบรหารสวนจงหวด องคการบรหารสวนต าบล กรงเทพมหานคร และเมองพทยา แมจะมอ านาจในการจดเกบภาษบางประเภท แตกมรายไดจ ากดไมพอเพยงกบการใชจายเพอพฒนาทองถนของตน จงตองพงเงนชวยเหลอหรอเงนอดหนนจากทางรฐบาล (เกรกเกยรต พพฒนเสรธรรม , 2552: 707) โดยรฐธรรมนญแหง



ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 283 ไดบญญตไวใหองคกรปกครองสวนทองถนจะตองมอสระในการบรหารจดการทเปนธรรม และน างบประมาณของภาครฐทไดรบการสนบสนนไปใชใหเกดประโยชนตอชมชนเปนส าคญ ภาษสวนใหญทองคกรปกครองสวนทองถนจดเกบนนมาจากภาษจากทดนและสงปลกสราง โดยถอเปนภาษหลกของการเกบภาษในทองถน ซงภาษทรพยสน และภาษทดนและสงปลกสรางทประชาชนถอครองอยนนสามารถใชเปนเครองมอวดถงความสามารถในการเสยภาษของแตละคนไดเปนส าคญ เนองจากโดยปกตแลวคนทมทดนและสงปลกสรางนนจะเปนคนทมรายไดสงหรอมฐานะพอสมควร สวนคนทยากจนนนมกจะไมมบานหรอทดนเปนของตนเอง ดงนน การจดเกบภาษจากทดนและสงปลกสรางนนกอาจใชเปนมาตรการในการสรางความเปนธรรมในสงคมไดดอนหนง โดยเฉพาะอยางในกรณทภาษสวนใหญทจดเกบอยในประเทศนนเปนภาษทางออม อยางเชนในกรณของประเทศไทย เปนตน (เกรกเกยรต พพฒนเสรธรรม , 2552: 407) โดยไดมมตคณะรฐมนตรเหนชอบรบในหลกการผลกดนเปนกฎหมายบงคบใชเมอวนท 31 มนาคม 2560 ทผานมา ของภาษทดนและสงปลกสราง ตามตารางท 2 ตารางท 2 ภาษทดนและสงปลกสราง

ภาษทดนและสงปลกสราง ภาษทดนและสงปลกสราง เกษตรกรรม เพดานภาษ 0.15% เกษตรกรรม (จดเกบจรง) ทอยอาศย เพดานภาษ 0.3% ทอยอาศย (จดเกบจรง

มลคา : ลานบาท ฐานภาษ

(%) มลคา : ลานบาท

จ านวนภาษ (บาท)

มลคา : ลานบาท

ฐานภาษ (%)



0 – 75 0.01 50 0 0 – 50 0.02 50 6,000 75 – 100 0.03 100 10,000 50 – 75 0.03 100 26,000 100 – 500 0.05 200 60,000 75 – 100 0.05 200 126,000

500 – 1,000 0.071 100 ขนไป 0.1 1,000 ขนไป 0.1

ทมา: สบคนจาก www.prachachat.net/property/news-112802, 2561.

จากตารางท 2 พบวา ทดนเกษตรกรรมมลคา 50-100 ลานบาท เสยภาษ 10,000 บาท, มลคาทรพยสน 200 ลานบาท เสยภาษ 60,000 บาท, ประเภททอยอาศย บานหลงหลกยกเวนมลคา 50 ลานบาทแรก หลงจากนน 50 ลานบาท เสยภาษ 6,000 บาท มลคา 100 ลานบาทเสยภาษ 26,000 บาท มลคาบาน 200 ลานบาท เสยภาษ 126,000 บาท ซงกรอบเวลาในการผลกดนกฎหมายภาษทดนฯ หรอภาษทรพยสน (property tax) ไดยนยนก าหนดบงคบใชวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2562 ในภาพใหญของประเทศนน ท าใหการจดเกบภาษสามารถลดความเหลอมล าส าหรบผถอครองทรพยสน โดยประมาณการรายไดภาษในระบบเดมทเกบภาษโรงเรอนและทดนกบภาษบ ารงทองท รฐบาลมรายไดตกปละ 2.9 หมนลานบาท ในอนาคตเมอมการยกเลกภาษ 2 ฉบบน และใชภาษทดนและสงปลกสรางมาทดแทน คาดวารฐมรายไดภาษเพมเปน 4 หมนลานบาท จดเนนอยท “อตราจดเกบ” เนองจาก รายไดเปนขององคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศ จงมขอสงเกตวา การจดท าเพดานภาษตงไวมโอกาสเปดชองใหเจาหนาทใชดลพนจในการเรยกเกบภาษได ยกตวอยางเชน เพอนบานแปลงทดนตดกนแตเสยภาษไมเทากน รฐบาลจะท าอยางไรเพอน าไปสการก าหนด “อตราจดเกบจรง” ท าเปนบญชแนบทายกฎหมาย เพอใหมผลบงคบใชเปนมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ มความหมายเทากบองคกรทองถนไมตองใชดลพนจอกตอไป เพราะอตราจดเกบ หรอทเรยกวา “ภาระภาษ” ไดถกก าหนดเปนกฎหมายเรยบรอยแลว อยางไรกตาม กอนการปรบปรงโครงสรางภาษทดนและสงปลกสรางนน ประเภทการช าระภาษทดนและสงปลกสรางมการจดเกบทแตกตางกนไป ประชาชนผมรายไดสงจะไดเปรยบในการใชประโยชนจากทดนทครอบครองจ านวนมาก มการซอทดนแตไมน ามาใชประโยชนเพอการตดราคาและปลอยในราคาทสงขนในอนาคต รฐบาลจงไดท าการปรบประเภทการช าระภาษทดนและสงปลกสรางตาม ตารางท 3 ดงน

http://www.prachachat.net/property/news-112802



ตารางท 3 ภาษทดนและสงปลกสราง ภาษทดนและสงปลกสราง ภาษทดนและสงปลกสราง

พาณชยกรรม เพดานภาษ 0.15%

เกษตรกรรม (จดเกบจรง)

ทอยอาศย เพดานภาษ 0.3%

ทอยอาศย (จดเกบจรง)









0 – 50 0.3 50 150,000 0 – 50 0.3 50 150,000 50 – 200 0.4 100 350,000 50 – 200 0.4 100 350,000

200 – 1,000 0.5 500 2,250,000 200 – 1,000 0.5 500 2,250,000 1,000 – 5,000 0.6 1,000 4,750,000 1,000 – 5,000 0.6 1,000 4,750,000 5,000 ขนไป 0.7 5,000 ขนไป 0.7

ทมา: สบคนจาก www.prachachat.net/property/news-112802, 2561.

จากตารางท 3 พบวา ประเภทพาณชยกรรมและอตสาหกรรม มลคา 50 ลานบาท เสยภาษปละ 1.5 แสนบาท มลคา 100 ลานบาท เสยภาษ 3.5 แสนบาท มลคา 500 ลานบาท เสยภาษ 2.25 ลานบาท และมลคา 1,000 ลานบาท เสยภาษ 4.75 ลานบาท สวนทดนรกรางวางเปลามอตราจดเกบแบบเดยวกบประเภทพาณชยกรรม ทงน หากไมมการท าประโยชนทดน อตราภาษเพม 0.3% ทก 3 ป แตไมเกน 3% ปญหาของความเหลอมล าทางการคลงขององคกรปกครองสวนทองถน (fiscal disparity) สามรถจ าแนกออกเปนสองระดบ คอ 1) ความเหลอมล าทางการคลงตามแนวตง (vertical fiscal disparity) ซงเกยวของกบปญหาการจดสรรรายได (revenue assignment) ไมสมดลกบการจดสรรรายจาย (expenditure assignment) ซงสะทอนในค ากลาวของคนทองถนทระบวา “ไดรบภารกจถายโอน” แตวา “เงนไมตามมา” (unfunded mandates) นอกาจากน มปญหาความไมเทาเทยมทางการคลงเปรยบเทยบระหวาง องคการปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ (กรงเทพมหานคร กบ เมองพทยา) กบ เทศบาล และ องคการบรหารสวนต าบล 2) ความเหลอมล าตามแนวนอน (horizontal fiscal disparity) หมายถง การเปรยบเทยบระหวางองคการปกครองสวนทองถน ประเภทเดยวกนแตตงในภมภาคทแตกตางกน เชน เทศบาล หรอ องคการบรหารสวนต าบล ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปรยบเทยบกบ เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล ในกรงเทพและปรมณฑล เปนตน (ดเรก ปทมสรวฒน, 2557: 19) การแกปญหาทางการคลงดงกลาวนน องคกรปกครองสวนทองถน จะตองมกระบวนการบรหารจดการททนสมยและเปนธรรมตอประชาชนในชมชน ผานการคดรเรมสมยใหม กระตนความคดในชมชนใหเกดเปนนวตกรรม กลาวคอ นวตกรรมเปนการทสรางความคด การปฏบต หรอคดคนประดษฐใหม ๆ ทยงไมเคยเกดขนมากอนเปนการพฒนาและตอยอดจากของเดมเพอใหเกดผลลพธทมประสทธภาพดยงขน จงอาจกลาวไดวา นวตกรรมทองถนสามารถเกดขนไดทงในทองถนขนาดเลกและขนาดใหญ ทงในเขตเมองและชนบท ในสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจสงคมทแตกตางกนอยางหลากหลาย และไมจ าเปนตองมผบรหารหรอนกการเมองทองถนทมคณสมบตพเศษหรอแตกตางไปจากผบรหารและนกการเมองทองถนสวนใหญแตอยางใด (จรส สวรรณมาลา และคณะ, 2549: 23) ภาระภาษทองถนนน ไดสะทอนใหเหนถง การใชความพยายามในการจดเกบภาษเพอน าไปใชในการจดบรการมากนอยเทาใด คาดชนทสงจงสะทอนถงความพยายามในการจดเกบภาษทองถนและโอกาสในการเพมรายจายเพอการจดบรการใหแกประชาชนไดมากขน ซงการททองถนมทรพยสนและการลงทนในอปกรณ เครองมอ และโครงสรางพนฐานตาง ๆ ในปรมาณทเหมาะสมยอมสะทอนถงขดความสามารถในการใหบรการประชาชน ถาหากทองถนไมสามารถรกษาระดบการลงทนในทรพยสนทจ าเปนส าหรบการใหบรการแลว ยอมเปนการท าลายโอกาสในการใหบรการประชาชนและในการพฒนาทองถนใหเจรญเตบโตไดอยางยงยน (วระศกด เครอเทพ, 2554: 28-29)

http://www.prachachat.net/property/news-112802



ดงนน ผวจยไดสนใจศกษา เรอง การบรหารจดเกบภาษเพอพฒนาและตอยอดนวตกรรมสทองถน กรณศกษา: เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม โดยเปนการศกษาทใชขอเสนอแนะในการแกไขปญหาของทองถนทเกดขนในปจจบน เปนการพฒนาและตอยอดองคความรใหกบประชาชนผานการใหบรการสาธารณะของพนกงานสวนทองถนในแตละพนท และน านวตกรรมของทองถนนน ๆ มาบรหารจดเกบภาษไดอยางมประสทธภาพและประสทธภาพ เพอลดความไมเทาเทยมทางการคลงของทองถน และสามารถผลกดนใหประชาชนมความคดทสรางสรรค สรางรายไดใหกบครอบครวไดในระยะสนและระยะยาวอยางเปนระบบ ดวยรปแบบการเขาใจประชาชน และเขาถงการพฒนา ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงเปนการผลกดนโครงสรางพนฐานในแตละทองถนไดใชประโยชนไดเตมขดความสามารถ โดยอาศยเทคโนโลยและงบประมาณตาง ๆ ทรฐบาลไดก าหนดผานนโยบายและสงผานองคการปกครองสวนทองถนมาพฒนาในแตละชมชนไดอยางยงยนในระยะยาว วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาปจจยทสงผลตอนวตกรรมของการบรหารจดเกบภาษ ในเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.1. ขอมลทวไปของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.2. การบรหารงบประมาณรายรบรายจายของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.3. ความเปนธรรมในการจดเกบภาษตอประชาชน 1.4. การประยกตใชนวตกรรมของการจดเกบภาษตอประชาชน 1.5. ความชดเจนของนโยบายในการบรหารการจดเกบภาษตามหลกธรรมาภบาล

2. เพอสรปและเสนอแนะมาตรการในการตอยอดนวตกรรมการบรหารจดเกบภาษ ในเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม วธด าเนนการวจย การวจยเรอง การบรหารจดเกบภาษเพอพฒนาและตอยอดนวตกรรมสทองถน กรณศกษา: เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม เปนรปแบบของการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) โดยจ าแนกประเดนออกเปน 2 ขนตอนทส าคญ ประกอบดวย

1. ไดมการศกษาปจจยทสงผลตอนวตกรรมของการบรหารจดเกบภาษ ในเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐมโดยศกษาจากเอกสารทไดคนควารวบรวมขอมลจากเอกสารทเกยวของตาง ๆ และสมภาษณเชงลก (in-dept interview) กบรองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม ผอ านวยการกองการศกษา และหวหนาฝายบรหารงานคลง รวมจ านวน 4 ทาน ทมหนาทในการบรหารนโยบายการบรหารทางการคลงของเทศบาล และพฒนาตอยอดนวตกรรมทางการคลงทองถน ของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม โดนมประเดนทส าคญ คอ

1.1. ขอมลทวไปของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.2. การบรหารงบประมาณรายรบรายจายของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.3. ความเปนธรรมในการจดเกบภาษตอประชาชนของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.4. การประยกตใชนวตกรรมของการจดเกบภาษตอประชาชนเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.5. ความชดเจนของนโยบายในการบรหารการจดเกบภาษตามหลกธรรมาภบาลของ เทศบาลต าบล

สามงาม จงหวดนครปฐม 2. ศกษาขอเสนอเพอศกษาแนวทางของมาตรการในการตอยอดและพฒนานวตกรรมการบรหารจดเกบภาษ ใน

เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐมโดยท าการสมภาษณแบบสนทนากลม ( focus group) กบพนกงานสวนทองถนอก 5 ทาน



กลมประชากรเปาหมาย กลมประชากรทท าการศกษาในครงน คอ ผบรหารและพนกงานสวนทองถนเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ทเกยวของ ประกอบดวย

1. รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม จ านวน 2 ทาน 2. ผอ านวยการกองการศกษา จ านวน 1 ทาน 3. หวหนาฝายบรหารงานคลง จ านวน 1 ทาน 4. พนกงานสวนทองถน จ านวน 5 ทาน

รวมจ านวน 9 ทาน

ผลการวจย 1. ขอมลทวไปของนวตกรรมการบรหารจดเกบภาษ ในเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม 1.1 ขอมลทวไปของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ผวจยไดท าการสมภาษณผบรหารของ

เทศบาลแบบเจาะลก จากการศกษาพบวา สภาพภมประเทศทวไปเปนพนทราบลม มล าคลอง และคลองซอยตาง ๆ เขน คลองสามงาม คลองแหลมกระเจา คลองล าอายเสานอย มล าคลองทเชอมตอจากแมน าทาจน เชน คลองล าลกบว คลองหวยยาง คลองกระดานทอง ล ารางอายเสานอย ล ารางอายเสาใหญ มคลองชลประทานเปนคลองสงน ามาจากเขอนวชราลงกรณ จงหวดกาญจนบร โดยมพนทและการใชประโยชนทส าคญ (รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม, 2561) ดงน

1) การใชทดนเพอพาณชยกรรม สวนใหญเปนสนคาทใหบรการตอบสนองความตองการพนฐานทจ าเปน ซงสะทอนใหเหนวาเปนศนยกลางบรการทางการคาระดบอ าเภอและต าบลรอบนอก ลกษณะอาคารเปนตกแถวทใชประโยชนเพอการคาขาย และเปนทอยอาศย นอกจากน ยงมตลาดอก 3 แหง คอ ตลาดเทศบาลต าบลสามงาม ตลาดจงเจรญ และตลาดเอกชน โดยมการใชประโยชนทดนเพอพาณชย ประมาณ 100 ไร คดเปนรอยละ 0.36

2) การใชทดนเพอพกอาศย พบวา อาคารทอยอาศยกระจกตวตอเนองจากศนยกลางเมองมการใชทดนเพอพกอาศยบรเวณ 2 ฝงถนนหลวงเศรษฐวถ และถนนซอยในพนท และบางสวนกระจายอยในพนทเกษตรกรรม มการใชทดนประเภทน ประมาณ 3,409 ไร คดเปนรอยละ 12.40

3) การใชทดนเพออตสาหกรรม มการใชทดนคอนขางนอย มจ านวนโรงงานอตสาหกรรมจ านวน 4 แหง สวนใหญเปนโรงงานผลตอาหารและเครองดม มการใชประโยชนทดน ประมาณ 182.10 ไร คดเปนรอยละ 0.66

4) การใชทดนชนบทและเกษตรกรรม ทวาง พนทสวนใหญเปนพนทเกษตรกรรมเปนสวนใหญ เชน ท านา ท าสวน เลยงกง และเลยงปลา ซงสวนใหญพนทเกษตรกรรมของเทศบาลต าบาลสามงามจะอยบรเวณดานบนของพนท เนองจากเปนพนททมการชลประทาน โดยมการใชทดนประมาณ 21,723.57 ไร คดเปนรอยละ 78.99 ของพนททงหมด

5) การใชทดนสถาบนราชการ ในเขตเทศบาลต าบลสามงามมจ านวนสถานทราชการ 6 แหง คดเปนพนท 37.42 ไร คดเปนรอยละ 0.14 ของพนททวางผงทงหมด ไดแก ทวาการอ าเภอดอนตม ส านกงานเทศบาลต าบล สามงาม สถานต ารวจภธรอ าเภอดอนตม โรงพยาบาลดอนตม ส านกงานเกษตรอ าเภอดอนตม การศกษานอกโรงเรยนอ าเภอดอนตม โดยตงอยบนถนนทางหลวงเศรษฐวถ

6) การใชทดนเพอการศกษา เทศบาลต าบลสามงาม มสถานศกษา จ านวน 11 แหง แตละแหงใชพนทประมาณแหงละ 5 ไร รวมใชพนทประมาณ 92.22 ไร โดยสถาบนการศกษากระจายไปตามพนทตาง ๆ ของชมชน พนทบรเวณสถาบนการศกษา คดเปนรอยละ 0.34

7) การใชทดนสถาบนศาสนา ในพนทเขตชมชนสามงาม มสถาบนศาสนาตาง ๆ ดงน ศาสนาพทธ ประกอบดวย วดอรญญการาม (วดสามงาม) เปนวดดงเดมตงอยบนต าบลสามงาม วดดอนตม วดแหลมมะเกลอ วดตะโกสง วดล าลกบว ตงอยบนต าบลล าลกบว และโบสถครสต ตงอยบนต าบลสามงาม จ านวน 2 แหง มการใชทดนประมาณ 107.10 ไร คดเปนรอยละ 0.39



8) การใชทดนเพอนนทนาการและสงแวดลอม เทศบาลต าบลสามงามมพนทเพอนนทนาการและสงแวดลอม จ านวน 1 แหง คอ บรเวณหนาทวาการอ าเภอดอนตม ใชในการวงออกก าลงกาย

1.2 การบรหารงบประมาณรายรบรายจายของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ผวจยไดท าการสมภาษณผบรหารของเทศบาลแบบเจาะลก จากการศกษาพบวา ในปงบประมาณรายจายประประจ าป พ.ศ. 2560 มการใชจายงบประมาณทมากขน เนองจาก การกระตนนโยบายทองถนจากรฐบาลสวนกลาง เพอเปนการสอดรบกบแผนพฒนา เศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนยทธศาสตรชาต โดยมรายละเอยดของงบประมาณรายรบและรายจาย (รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม คนท 2, 2561) ดงน

ตารางท 4 งบประมาณรายจายของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม

ทมา: เทศบาลต าบล สามงาม จงหวดนครปฐม, 2561

จากตารางท 4 งบประมาณรายจายของเทศบาลต าบล สามงาม จงหวดนครปฐม พบวา มการตงงบประมาณรายจายเพมสงขนทกป โดยงบบคลากรมจ านวนทสงกวางบอน ๆ ในทกปงบประมาณ รองลงมา คอ งบด าเนนการ งบลงทน และทนอยทสดคอ งบรายจายอน จะเหนไดวา เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม มการตงงบประมาณรายจายกบงบบคลากรมากจนเกนไป ในทางกลบกนงบลงทนกลบมจ านวนทนอยเกอบ 2 เทาเมอเทยบกบงบบคลากร ตารางท 5 งบประมาณรายรบของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม

รายจาย รายจายป 2558 รายจายป 2559 รายจายป 2560

จายจากงบประมาณ

1. งบกลาง 8,432,581.39 10,447,262.00 28,613,396.00 2. งบบคลากร 29,939,695.00 35,118,400.00 37,761,745.00 3. งบด าเนนการ 20,281,707.70 30,235,564.00 28,419,376.00 4. งบลงทน 12,119,236.00 13,259,800.00 17,927,780.00 5. งบรายจายอน 0.00 30,000.00 20,000.00 6. งบเงนอดหนน 6,130,000.00 6,452,000.00 6,697,800.00 รายจายจากงบประมาณ 76,903,220.09 95,543,026.00 119,440,097.00

รายรบ รายจายป 2558 รายจายป 2559 รายจายป 2560

รายไดจดเกบ 1. หมวดภาษอากร 4,460,568.15 5,120,000.00 5,400,000.00 2. หมวดคาธรรมเนยม คาปรบ และใบอนญาต 3,901,478.80 3,027,800.00 3,861,972.00 3. หมวดรายไดจากทรพยสน 776,078.60 900,500.00 690,500.00 4. หมวดรายไดจากสาธารณปโภคและการพาณชย 0.00 0.00 0.00 5. หมวดรายไดเบดเตลด 127,650.00 180,500.00 180,500.00 6. หมวดรายไดจากทน 0.00 100,000.00 100,000.00 รวมรายไดจดเกบ 9,265,775.55 9,328,800.00 10,232,972.00 รายไดทรฐบาลเกบจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน

1. หมวดภาษจดสรร 48,428,155.83 51,191,000.00 51,151,000.00




จากตารางท 5 งบประมาณรายรบของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม พบวา ภาพรวมของงบประมาณรายรบของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม มจ านวนเพมขนทกป โดยรายไดหลกมาจากการจดเกบภาษ รองลงมาคอ หมวดคาธรรมเนยม คาปรบ และใบอนญาต และทนอยทสดคอ หมวดรายไดจากสาธารณปโภคและการพาณชย จะเหนไดวาเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ไดรายไดทรฐบาลเกบจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน และรายไดทรฐบาลอดหนนใหองคกรปกครองสวนทองถน อกจ านวนมากเมอเปรยบเทยบกบจ านวนรายไดทเทศบาลด าเนนการจดเกบเอง ทจดเกบไดจ านวนคอนขางนอย จงเปนการสะทอนถงศกยภาพของเทศบาลในการการบรหารจดเกบภาษเพอพฒนาและตอยอดนวตกรรมสทองถน ซงผวจยไดท าการเปรยบเทยบงบประมาณรายรบและงบประมาณรายจาย ดงน ตารางท 6 เปรยบเทยบงบประมาณรายรบและรายจาย เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม


จากตารางท 6 เปรยบเทยบงบประมาณรายรบและรายจาย เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม พบวา ในปงบประมาณ 2558 เทศบาลมรายไดมากกวารายจายจ านวน 11,184,825.29 บาท ปงบประมาณ 2559 เทศบาลมรายไดมากกวารายจายจ านวน 28,468.00 บาท และปงบประมาณ 2560 เทศบาลมรายไดมากกวารายจายจ านวน 6,532.00 บาท จะเหนไดวา ในปงบประมาณ 2559 เทศบาลมรายไดจ านวนนอยมาก และปงบประมาณ 2560 เทศบาล ยงไมสามารถมประสทธภาพในการจดเกบทดเทาทควรท าให รายไดหลกหกรายจายมจ านวนลดลงไปจนเกอบขาดดลงบประมาณ 1.3. ความเปนธรรมในการจดเกบภาษตอประชาชนของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม เนองจากพนทในการจดเกบมปรมาณกวาง สวนใหญเปนพนทเกษตรกรรมทจดเกบภาษอาจไมเพยงพอในภาพรวมของการพฒนาทองถนทมขนาดใหญ อยางไรกตาม มการจดสรรงบพฒนาและงบลงทนตามภาระหนาทอยางเทาเทยมกนตามวาระทจ าเปน ซงขอจ ากดในการจดเกบรายไดของภาษบ ารงทองท และภาษปาย จะตองมการประเมนทก 5 ปครง มการตรวจสอบผทเสยภาษอยางเปนธรรม โดยภาษทรฐจดสรรนนไดน าไปบรหารงานดานบคลากรเพอสรางแรงจงในการท างาน และพฒนางบทองถนทจ าเปน เชน การออกเทศบญญตตามแผนตาง ๆ และแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนผานโครงสรางพนท

รายรบ รายไดจดเกบ

รายจายป 2558 รายจายป 2559 รายจายป 2560

รวมรายไดทรฐบาลเกบแลวจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน

48,428,155.83 51,191,000.00 51,151,000.00

รายไดทรฐบาลอดหนนใหองคกรปกครองสวนทองถน

1. หมวดเงนอดหนนทวไป 30,394,114.00 35,051,694.00 58,062,657.00 รวมรายไดทรฐบาลอดหนนใหองคกรปกครองสวนทองถน

30,394,114.00 35,051,694.00 58,062,657.00

รวม 88,088,045.38 95,571,494.00 119,446,629.00

ประเภทงบประมาณ ปงบประมาณ 2558 ปงบประมาณ 2559 ปประมาณ 2560

1. รายจายจากงบประมาณ 76,903,220.09 95,543,026.00 119,440,097.00 2. รวมรายไดจดเกบ 88,088,045.38 95,571,494.00 119,446,629.00



จ าเปน การเสรมสรางอาชพใหกบประชาชนในเกษตรกรรม เปนตน การตรวจสอบในการจดสรรงบประมาณในแตละปจากจงหวด มการเพมงบประมาณทเพมขนในแตละป ถาไมพอมการขอความรวมมอจากหนวยงานตาง ๆ เชน กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กรมการปกครอง และอน ๆ เปนตน (รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม, 2561) 1.4 การประยกตใชนวตกรรมของการจดเกบภาษตอประชาชนเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม เนองจากปญหาทางดานบรหารจดการตาง ๆ ทประชาชนยงไมสามารถเขาถงการใหบรการของภาครฐ เชน การรกษาพยาบาลของโรงพยาบาลรฐ ทตองใชเวลานานในการรอใหบรการท าใหเกดความลาชาในการรกษาของประชาชนเปนสวนใหญ เปนตนดงนน นวตกรรมของเทศบาลต าบลสามงาม มการประยกตใชกบสภาพแวดลอม และเศรษฐกจทมการเปลยนแปลงไป ผานเทคโนโลยทมความทนสมยของทองถน เชน การประชาสมพนธใหประชาชนมรายไดจากการประกอบอาชพ เนองจากสวนมากมรายไดนอย การสงเสรมจากรฐบาลผานนวตกรรมตาง ๆ ทสะดวกรวดเรวมากขนผานเงนอดหนนต าง ๆ เพอลดความเหลอมล าของการกระจายรายไดใหลดลง และท าใหประชาชนมอาชพทเปนหลกฐานมนคง ซงการประชาสมพนธตาง ๆ ไดอาศยเทคโนโลยทส าคญ เชน เทคโนโลยฟนเทค (Fintech) ทอาศยการสอสารออนไลนผานธรกรรมการเงนทพนกสวนทองถนสามารถจดการผานอนเทอรเนตไรสาย หรอการสรางไลนกลม (Group Line) และเฟสบค (Facebook) ในการน าเสนอขาวสารทเปนประโยชนตอประชาชน เปนตน (รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม, 2561) 1.5 ความชดเจนของนโยบายและการบรหารการจดเกบภาษตามหลกธรรมาภบาลของ เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ไดมการพฒนาและตอยอดนโยบายการบรหารจดเกบภาษในแตละปงบประมาณ โดยองตามหลก ธรรมาภบาลในการบรหารราชการแผนดนตาง ๆ เพอใหเกดการตอบสนองความตองการของประชาชนมากทสด และมความเปนธรรมตอผรบบรการทเปนเจาของทรพยากรในทองถนนน ๆ อยางไรกตาม ความชดเจนของนโยบายในแตละพนทของทองถนนน ยงมการจดสรรตามเขตอตสาหกรรม หรอพนทเศรษฐกจเปนสวนมาก ท าใหเทศบาลต าบลสามงามทสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม ไมไดรบงบประมาณทเพยงพอ (รองนายกเทศมนตรต าบลสามงาม, 2561) 2. ขอเสนอแนะของ ผบรหารและพนกงานสวนทองถน และมาตรการในการตอยอดและพฒนาทเกยวของกบการบรหารจดเกบภาษ ของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ผวจยไดท าการสมภาษณแบบสนทนากลม ( focus group) จากการศกษาพบวา รฐบาลควรสนบสนนดานงบประมาณดานนวตกรรมใหกบทองถนมากขน เนองจาก ปจจบนเทศบาลไดท าการปรบตวใหเขากบแผนนโยบายตาง ๆ ทรฐบาลไดก าหนดขน เชน โครงการไทยนยม ยงยน ของกระทรวงมหาดไทย เพอเปนการพฒนาในระดบรากหญาของทองถน ใหเกดการคดคนนวตกรรมเพอน าไปสการพฒนาของประชาชนท คดคนขนเอง โดยไมตองพงพาอาศยวตถดบจากภายนอก เปนตน อยางไรกตาม การบรหารจดเกบภาษของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ยงมจ านวนนอยเมอเทยบกบทองถนอน ๆ เนองจาก พนทสวนใหญเปนพนทเกษตรกรรม ท าใหรฐบาลไมไดสงเสรมและสนบสนนเทากบพนทอตสาหกรรม ถงแมในแผนทตอยอดนวตกรรมไทยแลนด 4.0 จะเนนไปทเกษตรกรรมสมยใหม (smart farming) กตาม แตในทางปฏบตงบประมาณทจดสรรยงไมเพยงพอตอประชาชนทท าอาชพเกษตรกรรมในพนท (พนกงานสวนทองถน, 2561) สรปและอภปรายผล การบรหารจดเกบภาษของประเทศไทยในปจจบนนน ยงพบปญหาของชองวางในการจดเกบภาษอยมากมาย ท าใหไมสามารถจดเกบภาษไดตามจ านวนทตองการ เชน การไมยนการแสดงภาษตามความเปนจรงของผประกอบการอตสาหกรรม การหลกเลยงภาษโดยการประกอบธรกจในรปของนตบคคล เพอเสยภาษทเปนฐานเดยว และอน ๆ อกมากมาย อยางไรกตาม รฐบาลยงขาดประสทธภาพในการพฒนาความเสมอภาคของการผลกภาระภาษใหตรงเปาหมายของกลมประชาชนตามฐานรายไดตาง ๆ ของประเทศ ท าใหเกดความเหลอมล าทางการกระจายรายไดทสงขน เปนชองวางระหว างคนจนและคนรวยทกวางมากขน ค ากลาวทวา “Taxes are the price of democracy” ไดสอถงความสมพนธระหวางภาษกบประชาธปไตยซงมความเกยวของกบประเทศไทยเปนส าคญ กลาวคอ ประชาชนพลเมองมหนาทจายภาษใหแกรฐบาล เพอแลกกบการม



รฐบาลทมาจากประชาธปไตย โดยท าหนาทจดบรการสาธารณะใหแกประชาชน (Moore, 2004) ความเสมอภาคและเปนธรรมของภาษอากรในระบอบประชาธปไตย คอ พลเมองควรมความเสมอภาคเทาเทยมกนทงในดานการเขาถงบรการสาธารณะพนฐานทรฐจดให และควรแบกรบภาระภาษอยางเสมอภาคเทาเทยมกน จงจะถอวาเปนประชาธปไตยในทางการคลง (Alligham and Sadmo, 1972; Brautingam, 2008) การแบกรบภาระภาษอยางเสมอภาคเทาเทยมกนในทน ไมไดหมายความถง ประชาชนพลเมองทกคนตองช าระภาษ คาบรการ หรอ คาธรรมเนยมใหแกรบในจ านวนเทา ๆ กน แตหมายถงประชาชนพลเมองแตละคนควรรบภาระจากการเกบภาษและการหารายไดอน ๆ ของรบตามสดสวนของความสามารถในการเสยสละ (ability-to-pay/sacrifice principle) หรอตามสดสวนของผลประโยชนทแตละคนไดรบจากบรการของรฐ (benefit principle) ตามแตกรณอกทงจะตองไมมใครไดรบยกเวนหรอมสทธพเศษ หรอสามารถหลกเลยง หรอหลบหนการเกบภาษหรอการหารายไดของรฐไปได จงจะถอวาเปนความเสมอภาค เปนธรรมและสอดคลองกบหลกการประชาธปไตยทางการคลง (Smith, 1776 อางถงใน จรส สวรรณมาลา, 2558: 101-102) ในการศกษาการบรหารจดเกบภาษเพอพฒนาและตอยอดนวตกรรมสทองถน กรณศกษา: เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม พบวา ปญหาสวนใหญนนมความสอดคลองกบปญหาทเกดขนของระดบประเทศในปจจบน กลาวคอ ลกษณะทวไปของนวตกรรมการบรหารจดเกบภาษมสภาพแวดลอมของพนทในภาพรวมเปนเกษตรกรรมถงรอยละ 78.99 ของพนททงหมด แตมพนทในเขตอตสาหกรรมเพยงรอยละ 0.66 เปนการสะทอนในการบรหารจดการทไมสมดล ถงแมจะใหความส าคญทางดานเกษตรกรรมจ านวนมาก แตยงขาดการสนบสนนดานนวตกรรมทางเทคโนโลยสมยใหมใหกบชมชน ท าใหปจจยทสงผลตอนวตกรรมของการบรหารจดเกบภาษเกดขนจ านวนนอย ทงปจจยการผลต การแปรรปเกษตรกรรมผานอตสาหกรรมตาง ๆ เนองจากฐานการผลตอตสาหกรรมทนอยเกนไป เทศบาลจงไมสามารถตอยอดนวตกรรมในการจดเกบภาษไดอยางมประสทธภาพ ขณะเดยวกน การบรหารงบประมาณรายรบรายจายของเทศบาล พบวา ในปงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2560 มการใชจายงบประมาณทมากขน เนองจาก การกระตนนโยบายทองถนจากรฐบาลสวนกลาง เพอเปนการสอดรบกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนยทธศาสตรชาตทรฐบาลไดก าหนดขน ท าใหปจจยทสงผลตอนวตกรรมของบรหารจดเกบภาษจะตองมการกระตนและขบเคลอนผานชมชนใหมากขน โดยความเปนธรรมในการจดเกบภาษตอประชาชนของเทศบาล เนองจากพนทในการจดเกบสวนใหญเปนพนทเกษตรกรรมทจดเกบภาษอาจไมเพยงพอในภาพรวมของการพฒนาทองถนทมขนาดใหญ อยางไรกตาม มการจดสรรงบพฒนาและงบลงทนตามภาระหนาทอยางเทาเทยมกนตามวาระทจ าเปน ซงขอจ ากดในการจดเกบรายไดของภาษบ ารงทองท และภาษปาย จะตองมการประเมนทก 5 ปครง มการตรวจสอบผทเสยภาษอยางเปนธรรม โดยภาษทรฐจดสรรนนไดน าไปบรหารงานดานบคลากรเพอสรางแรงจงในการท างาน และพฒนางบทองถนทจ าเปน เชน การออกเทศบญญตตามแผนตาง ๆ และแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนผานโครงสรางพนทจ าเปน การเสรมสรางอาชพใหกบประชาชนในเกษตรกรรม เปนตน การตรวจสอบในการจดสรรงบประมาณในแตละปจากจงหวด มการเพมงบประมาณทเพมขนในแตละป ถาไมพอมการขอความรวมมอจากหนวยงานตาง ๆ เชน กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กรมการปกครอง และอน ๆ เปนตน ส าหรบการประยกตใชนวตกรรมของการจดเกบภาษตอประชาชนเทศบาล เนองจากปญหาตาง ๆ ขางตนทางดานบรหารจดการตาง ๆ ทประชาชนยงไมสามารถเขาถงการใหบรการของภาครฐ เชน การรกษาพยาบาลของโรงพยาบาลรฐ ทตองใชเวลานานในการรอใหบรการท าใหเกดความลาชาในการรกษาของประชาชนเปนสวนใหญ เปนตน ดงนน นวตกรรมของเทศบาลต าบลสามงาม มการประยกตใชกบสภาพแวดลอม ผานเทคโนโลยทมความทนสมยของประชาชนทองถน เชน การประชาสมพนธใหประชาชนมรายไดจากการประกอบอาชพ การสงเสรมจากรฐบาลผานนวตกรรมตาง ๆ ทสะดวกรวดเรวมากขนผานเงนอดหนนตาง ๆ เพอลดความเหลอมล าของการกระจายรายไดใหลดลง และท าใหประชาชนมอาชพทเปนหลกฐานมนคง เชน เทคโนโลยฟนเทค (Fintech) ทอาศยการสอสารออนไลนผานธรกรรมการเงนทพนกงานสวนทองถนสามารถจดการผานอนเทอรเนตไรสาย หรอการสรางไลนกลม (Group Line) และเฟสบค (Facebook) ในการน าเสนอขาวสารทเปนประโยชนตอประชาชน เปนตน จงจะท าใหนวตกรรมเกดความชดเจนของนโยบายและการบรหารการจดเกบ



ภาษตามหลก ธรรมาภบาลของ เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม ผานการพฒนาและตอยอดนโยบายการบรหารจดเกบภาษในแตละปงบประมาณ โดยองตามหลกธรรมาภบาลในการบรหารราชการแผนดนตาง ๆ เพอใหเกดการตอบสนองความตองการของประชาชนมากทสด และมความเปนธรรมตอผรบบรการทเปนเจาของทรพยากรในทองถนนน ๆ อยางไรกตาม ความชดเจนของนโยบายในแตละพนทของทองถนนน ยงมการจดสรรตามเขตอตสาหกรรม หรอพนทเศรษฐกจเปนสวนมาก ท าใหเทศบาลต าบลสามงามทสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม ไมไดรบงบประมาณทเพยงพอ จากปญหาความเปนธรรมการบรหารจดเกบภาษขางตน จงไดเกดผลลพธทตามมาสองคกรปกครองสวนทองถนระดบเทศบาล ซงเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐมนน ทเปนการบรหารจดเกบภาษทไมเปนธรรม เกดความเหลอมล าในการเสยภาษ เนองจาก ภาษสวนใหญทจดเกบเปนเกษตรกรท าใหภาษไมไดถกน าไปใชในการบรหารและพฒนาในการตอยอดนวตกรรมไดอยางมประสทธภาพ ซงการแกไขปญหารฐบาลจะตองตระหนกถงผลลพธขนสดทายในการน าไปปฏบตในแตละพนทของทองถน เพอใหทองถนนน ๆ สามารถสรางนวตกรรมและดงศกยภาพของประชาชนในพนทออกมาใหเกดรายไดแกทองถนเอง โดยมความสอดคลองกบงานวจย ดงน อชกรณ วงศปรด (2558) ไดศกษาเรอง การบรหารการคลงทองถน :บทเรยนจากนวตกรรมทองถนไทย ผลการศกษาพบวา การปกครองทองถนมความส าคญตอการบรหารการพฒนาประเทศ เชน กรณศกษานวตกรรมแหลงรายไดทองถน : คาธรรมเนยมบ าบดน าเสย-น าทง เมองพทยา และโครงการลดขนตอนการใหบรการประชาชนในการยนช าระภาษบ ารงองคการบรหารสวนจงหวด ประเภทน ามนและยาสบและคาธรรมเนยมบ ารงองคการบรหารสวนจงหวดจากผพก ในโรงแรมผานระบบอนเทอรเนตออนไลน : องคการบรหารสวนจงหวดเชยงใหม เปนตนMochida (2008) ไดท าการศกษาเรอง Fiscal Decentralization and Local Public Finance in Japan ผลการศกษาพบวา บทบาทควบคมการกระจายรายไดใหอยในระดบทเหมาะสม ระหวางคนรวยและคนจนไมมความแตกตางกนมากนก ในบรบทของการกระจายอ านาจจากรฐบาล และมอบหมายใหคณะกรรมการกระจายอ านาจใหแกทองถน ทท าหนาทจดสรรเงนอดหนนเพอความเสมอภาค จงท าใหองคกรปกครองสวนทองถนจะตองมการตระหนกถงความส าคญในการสรางแรงจงใจส าหรบการบรหารการคลงทองถนของผบรหารและประชาชน และ Masamitsu Kurara and Yukio Ikemoto (2012) ไดท าการศกษาเรอง Decentralization and Economic Development in Thailand: Reginal Disparity in Fiscal Capacity and Educational Decentralization ผลการศกษาพบวา การเขาถงการใหบรการของรฐบาล (Gross Rating Point: GRP) นนไดเนนการขบเคลอนในภมภาคของภาคกลางของประเทศไทย เชน จงหวดฉะเชงเทรา จงหวดสมทรสาคร พระนครศรอยธยา และระยอง ซงเปนจงหวดทมทองถนสวนใหญเปนเขตอตสาหกรรม ท าใหเกดความเหลอมล าทางเศรษฐกจของประชาชนทประกอบอาชพเกษตรกรรม ดงนน มาตรการในการตอยอดและพฒนาทเกยวของกบการบรหารจดเกบภาษ ของเทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐม จงเปนการชใหเหนถงความส าคญของการบรหารจดเกบภาษในรปแบบใหมตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กบแผนยทธศาสตรชาต เพอใหรฐบาลตระหนกถงอาชพเกษตรกรรมทเปนอาชพสวนใหญของประเทศใหไดรบความเปนธรรมในการสงเสรมและสนบสนนในแตละพนทของทองถน เกดนวตกรรมในการพฒนาและตอยอดองคความรทน าไปสการพฒนาประเทศชาตไดอยางยงยนในระยะยาว มการพฒนาตอยอดการใชเทคโนโลยทางการสอสารผานอนเทอรเนตไรสายทครอบคลมมากขน โดยเปนความรวมมอจากผน าหมบานในการประชาสมพนธผานแอปพลเคชนไลน เฟสบค และอน ๆ เพอใหประชาชนในหมบานทงเดก ผใหญ และผสงอายสามารถใชนวตกรรมการพฒนาการบรหารจดเกบภาษของทองถนไดอยางมประสทธภาพ



ขอเสนอแนะในการวจยครงน ดานนโยบาย 1. รฐบาลควรกระตน สราง และสงเสรมนโยบายดานนวตกรรมการบรหารจดเกบภาษทพฒนาตอยอดจากเทคโนโลยมากขน 2. รฐบาลควรสงเสรม นวตกรรมในการพฒนาและตอยอดจากการประชาสมพนธผานสอตาง ๆ ใหประชาชนเหนคณคาของการเสยภาษทมประโยชนอยางเปนธรรม ดานปฏบต 1. รฐบาลควรมการก าหนดนโยบายสาธารณะ และควรปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบภาษทองถนใหมความทนสมยมากขน เพอใหสอดคลองกบนวตกรรมตาง ๆ ของทองถนไทย 2. เทศบาลต าบลสามงาม จงหวดนครปฐมนน ควรใหความส าคญกบนวตกรรมของประชาชนทสามารถประยกตใชและน าไปปฏบตไดอยางคมคา และลดคาใชจายตาง ๆ ภายในทองถน ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ควรมการวจยทเปนลกษณะกระตนใหทกภาคสวนของประเทศไทย เกดการกระหนกถงการเสยภาษ และรบรถงประโยชนของการเสยภาษทแทจรง เพอลดความเหลอมล าทางการกระจายรายไดทเกดขนในสงคมไทย

เอกสารอางอง เกรกเกยรต พพฒนเสรธรรม. (2552). การคลงวาดวยการจดสรรและการกระจาย พมพครงท 9. กรงเทพฯ: ส านกพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร จรส สวรรณมาลา. (2558). ประชาธปไตยทางการคลงไทย. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ดเรก ปทมสรวฒน และคณะ. (2557). การคลงทองถน การขยายฐานรายไดและลดความเหลอมล า. กรงเทพฯ: พ.เอ. ลฟวง. พรชย ฐระเวช. (2561). ถอย 1 กาว “ภาษทดนและสงปลกสราง” รฐบาล คสช.แจกโปรโมชน “ลด 40% ฟกซภาระภาษ ปองกนใชดลพนจ”. สบคนจาก http://www.prachachat.net/property/news-112802 วระศกด เครอเทพ. (2554). การวเคราะหฐานะทางการเงนขององคกรปกครองสวนทองถน คมอส าหรบนกบรหารงาน ทองถนในยคใหม. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา บรษท ส เจรญ การพมพ จ ากด. อชกรณ วงศปรด และสนทรชย ชอบยศ. (2558). การบรหารการคลงทองถน: บทเรยนจากนวตกรรมทองถนไทย. นนทบร: โรงพมพรตนไตร. Brautigam, Deborah, Odd-Helge Fjeldhtad, and Mik Moore. (2008). Taxation and state building in developing countries. Cambridge: Cambridge University Press. Hiroko Uchimura. (2012). Fiscal Decentralization and Development Experiences Three Developing Countries in Southeast Asia. Great Britain. Moore, Mick. (2004). Revenue, state formation, and the quality of governance in developing countries. International Political Science Review. Nobuki Mochida. (2008). Fiscal Decentralization and Local Public Finance in Japan. Routledge. Smith, Adam. (1904). An Inquiry into the nature and causes of the wealth of nations. New York: G.P. Putnam’s Son.



ขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม Morale of Academic Supporting Staff of Nakhon Pathom Rajabhat University

ภคมน แจมจ ารส1

มนญ จนทรสมบรณ2

บทคดยอ ขวญก าลงใจเปนเรองส าคญตอการบรหารทรพยากรมนษย เพราะขวญของบคลากรในองคกรเปนการสะทอนถง

เจตคตของบคลากรทมตอการปฏบตงาน การวจยครงนมวตถประสงค 1)เพอศกษาระดบขวญก าลงใจของพนกงาน สายสนบสนนมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม และ2)เพอศกษาเปรยบเทยบขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงาน สายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนไดแก พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมจ านวน 127 คน ไดมาโดยใชวธสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวนกระจายตามหนวยงาน เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามทสรางขนโดยผวจย มคาความตรงดานเนอหาระหวาง 0.94-1.00 และมคาความเทยงเทากบ 0.79 วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสงคมศาสตรเพอหาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐา น คาท การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวและการเปรยบเทยบเปนรายคโดยวธของ Scheffe´ ผลการวจย พบวา

1. ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนนมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมในภาพรวมอยในระดบมาก สวนรายดานอยในระดบมากประกอบดวย ดานความรบผดชอบ ดานความสมพนธภายในหนวยงาน ดานลกษณะงานทท า ดานความพงพอใจในการปฏบตงาน และดานรายได สวนระดบปานกลางประกอบดวย ดานความกาวหนา และดานผบงคบบญชา

2. ระดบการศกษา รายได และระดบต าแหนงทแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สวน เพศ อาย และระยะเวลาการปฏบตงานทแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจไมแตกตางกน

ค ำส ำคญ: ขวญกาลงใจ พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

Abstract

The research aimed to: 1) study morale level of academic supporting staff of Nakhon PathomRajabhat University; and 2) compare morale in job performance of academic supporting staff of Nakhon PathomRajabhat University. The research samples were 127 academic supporting staff of Nakhon PathomRajabhat University, derived by proportional stratified random sampling as distributed by affiliation. The research instrument wasa questionnaire constructed by the researcher withthe content validity between0.94-1.00, and the values of The Cronbach's Alpha reliability coefficient equal to 0.79. The data were analyzed and processed with software to analyze the statistics ofthe Statistical Package for the Social Sciences which was used to analyze frequency, percentage, mean, standard deviation, t-test, one-way analysis of variance, and Scheffé's method. The findings of this research were as follows:

1 นกศกษาปรญญาโทสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 อาจารย ดร. สาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม



1) Morale level of academic supporting staff of Nakhon PathomRajabhat University was overall at a high level. When considering each aspect, it was found that responsibility, relationship within the affiliated sectors, job characteristics, job satisfaction and remuneration were ranked at the high level. Whereas, career advancement, and supervisors were ranked at the moderate level.

2) Different highest educational level, average monthly incomes, and level of job position obtained statistically significant difference at 0.05. Whereas, different gender, age, and work tenure did not have a significantly different level of morale.

Keywords: morale, academic supporting staff, Nakhon PathomRajabhat University

บทน า บคลากรนบเปนปจจยพนฐานของการพฒนาหนวยงานและองคการในทกระดบของประเทศชาตตงแตแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 จนถงฉบบท 12 ไดใหความส าคญในการพฒนาคนหรอทรพยากรมนษยไวเปนหลก เชน การพฒนาบคคลใหมความรความสามารถตรงตามหนาทการงานมการจดการทดเปนตน ตลอดจนมการเสรมสรางขวญก าลงใจทดพรอมจะชวยใหบคคลสามารถปฏบตงานบรรลเปาหมายไดเปนอยางดและมคณภาพ ดงท นกวชาการหลายทานไดใหความส าคญตอขวญก าลงใจวามความส าคญตอประสทธภาพในการปฏบตงาน ดงนนสงทผบรหารทกระดบตองตระหนกคอ การโนมนาวจตใจผรวมงานใหเกดขวญก าลงใจและพลงสามคคในการปฏบตงานเพอน าองคกรไปสเปาหมายทวางไว วธการทผบรหารจะผสานจตใจของผรวมงานใหเกดความรวมมอรวมใจในการปฏบตงานอนเปนการพฒนาทรพยากรมนษยทดทสด กคอการสรางขวญก าลงใจใหแกผปฏบตงานขวญก าลงใจเปนเรองส าคญตอการบรหารทรพยากรมนษยเพราะขวญของบคลากรในองคกรเปนการสะทอนถงเจตคตของบคลากรทมตอการปฏบตงานขององคกรและหวหนางาน การทบคลากรมขวญก าลงใจดแสดงถงความสมพนธอนดระหวางบคลากรและฝายบรหาร (ปรยาพร วงศอนตรโรจน, 2547: 148) มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมเปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถนทเสรมสรางพลงปญญาของแผนดน ฟนฟพลงการเรยนร เชดชภมปญญาของทองถน สรางสรรคศลปวทยา เพอความเจรญกาวหนาอยางมนคงและยงยนของปวงชน มสวนรวมในการจดการ การบ ารงรกษา การใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยน โดยมวตถประสงคใหการศกษา สงเสรมวชาการและวชาชพชนสง ท าการสอน วจย ใหบรการทางวชาการแกสงคม ปรบปรงถายทอดและพฒนาเทคโนโลย ท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม ผลตครและสงเสรมวทยะฐานะครจงก าหนดพนธกจของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมไวเปน 6 ประการคอผลตบณฑตทมคณภาพคคณธรรมและขยายโอกาสทางการศกษา ผลตบณฑตครและสงเสรมวทยฐานะคร ท านบ ารงศลปวฒนธรรมและประเพณทองถนอยางตอเนอง วจยเพอพฒนาทองถนสมาตรฐานสากลและสบสานพฒนาโครงการพระราชด ารพฒนาระบบการบรหารจดการทมประสทธภาพและประสทธผลพฒนาศกยภาพของชมชน(มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, 2559: 2)

การเสรมสรางขวญก าลงใจของพนกงานในมหาวทยาลยถอเปนหวใจส าคญในการบรหารทรพยากรมนษยทจ าเปนอยางยงโดยเฉพาะพนกงานสายสนบสนนแมจะเปนต าแหนงทมความส าคญไมเทาเทยมกบสายวชาการแตควรใหความส าคญทไมแตกตางกนมากนกเพราะขวญก าลงใจมสวนเกยวของกบการปฏบตงานอยางใกลชด คนทมความรความสามารถด แตหากขวญก าลงใจไมดกไมสามารถท างานไดอยางเตมความสามารถ จากการศกษารายงานผลการตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมป พ.ศ.2557พบวา พนกงานสายสนบสนนสวนใหญขาดความกระตอรอรนในการท างานใหประสบความส าเรจบรรลตามเปาหมายทผบรหารก าหนด โดยท างานเพยงเพอใหเสรจตามหนาทเทานนรวมทง มแนวโนมขาดขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน ซงจะเหนไดจากอตราการลาออกยอนหลงตงแตตลาคม 2555 ถงกนยายน 2559 มอตราการลาออกรอยละ 12 (มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, 2559 : 2) และปญหาและความตองการของพนกงาน สายสนบสนนไดแก ตองการจดใหมการเบกจายเงนคารกษาพยาบาลและจดสวสดการตาง ๆ เทยบเคยงไดกบผเปนขาราชการ ผบรหารและอาจารย การพจารณาความดความชอบมความโปรงใสมากขน ใชผลงานเปนตววด ท าใหผเขารบการประเมน



สามารถทราบผลการประเมนและยอมรบได มความเปนรปธรรมชดเจน ไมเปนทครหาในภายหลง การใชระบบสแกนนวมอไมสามารถควบคมการท างานของพนกงานสายสนบสนนไดรอยเปอรเซนตโดยพนกงานสายสนบสนนนนมการท าสญญาจางแบงออกเปน 3 ระยะคอ ระยะทหนงมอายสญญาจาง 1 ป ระยะทสองมอายสญญาจาง 3 ป และระยะทสามมอายสญญาจาง 5 ป การสนสดสญญาจางเปนไปตามเงอนไขจากผลการประเมนประจ าปตามขอบงคบของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม (มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, 2557: 81) จะเหนไดวาพนกงานสายสนบสนนจะตองมการประเมนผลการปฏบตงานเพอมการตอสญญาจางไมมความมนคงในการท างาน สงผลตอขวญก าลงใจในการปฏบตงาน เกดความเครยด ความวตกกงวลในกา รปฏบตงานดานความมนคงในหนาท นโยบายและการบรหารงาน เงนเดอน ระยะเวลาในการปฏบตงาน วธการประเมนผลการปฏบตงานฯลฯ สงเหลานลวนแลวแตเปนปจจยทสงผลตอขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

ดงนน ถาพนกงานเกดขวญก าลงใจดกจะสงผลใหการปฏบตงานมประสทธภาพและชวยขบเคลอนองคกรใหมชอเสยงและเปนทยอมรบของสงคม ดวยเหตผลนผวจยจงมความสนใจศกษาขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาระดบของขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2. เพอศกษาเปรยบเทยบขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

จ าแนกตามปจจยสวนบคคล

ขอบเขตดานเนอหาของการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรทใชในการวจยครงนไดแก พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม จ านวน 193 คน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงนไดแก พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม จ านวน 127 คน

2. ตวแปรทใชในการวจย 2.1 ตวแปรตนไดแก ปจจยสวนบคคลของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมประกอบดวย

เพศ อาย ระดบการศกษา รายได ระดบต าแหนง และระยะเวลาการปฏบตงาน 2.2 ตวแปรตามไดแก ขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ประกอบดวย

ลกษณะงานทท า ความพงพอใจในการปฏบตงาน ความกาวหนา ความสมพนธภายในหนวยงาน ผบงคบบญชา รายได และความรบผดชอบ

กรอบความคดทใชวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม

ปจจยสวนบคคล 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. รายได 5. ระดบต าแหนง 6. ระยะเวลาการปฏบตงาน

ขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงาน สายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

1. ดานลกษณะงานทท า 2. ดานความพงพอใจในการปฏบตงาน 3. ดานความกาวหนา 4. ดานความสมพนธภายในหนวยงาน 5. ดานผบงคบบญชา 6. ดานรายได 7. ดานความรบผดชอบ



วธด าเนนการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทศกษา คอพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม จ านวน 193 คน 1.2 กลมตวอยางคอ พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม จ านวน 127 คน ซงไดมาจากการ สมตวอยางดวยวธสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวนกระจายตามหนวยงาน

2. เครองมอทใชในการศกษาไดแก แบบสอบถาม ซงผวจยพฒนาขนม 3 ตอนดงน 2.1 ตอนท 1 เปนขอค าถามทมงส ารวจปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา รายได ระดบต าแหนง และระยะเวลาการปฏบตงาน ลกษณะค าถามปลายปดแบบตรวจสอบรายการ (check list) 2.2 ตอนท 2 เปนขอค าถามเพอส ารวจระดบขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมใน 7 ดานไดแก ลกษณะงานทท า ความพงพอใจในการปฏบตงาน ความกาวหนา ความสมพนธภายในหนวยงาน ผบงคบบญชา รายไดและสวสดการ และความรบผดชอบ ลกษณะค าถามจะเปนแบบปลายปดแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ม 5 ระดบคอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด ซงใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบไดเพยงขอเดยว 2.3 ตอนท3 เปนค าถามปลายเปด open-ended questions เพอรวบรวมขอเสนอแนะแนวทางในการเสรมสรางขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

3. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 3.1 ผวจยไดวเคราะหและสรปขอมลเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามดวยวธวเคราะหขอมลในรปแจกแจงความถ หาคารอยละ จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา รายได ระดบต าแหนง และระยะเวลาการปฏบตงาน 3.2 ระดบขวญก าลงใจในการปฏบตงานสรปจากผลการวเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และก าหนดเกณฑการแปลความหมายเพอจดระดบคาเฉลยออกเปนชวง ตามหลกการก าหนดเกณฑการแปลความหมายแบบองเกณฑ (criterion reference) ตามวธของ (Likert) 3.3 การเปรยบเทยบปจจยสวนบคคลทสงผลตอขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนนมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม วเคราะหโดยใชคาท (t-test) และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) และเมอพบความแตกตางอยางมนยส าคญทระดบนยส าคญ .05 ผวจยจงเปรยบเทยบเปนรายคโดยวธการของ Scheffe´ ผลการวจย

การวจยเรอง ขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม สรปไดดงน 1. ปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 98 คน คดเปนรอยละ 77.17 มอายสวนใหญ 31 -40 ป จ านวน

60 คน คดเปนรอยละ 47.24 มระดบการศกษาสวนใหญ ปรญญาตร จ านวน 102 คน คดเปนรอยละ 80.32 มรายไดสวนใหญ 15,001-20,000บาท จ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 59.06 มระดบต าแหนงสวนใหญ ปฏบตการ จ านวน 113 คน คดเปน รอยละ 88.98 มระยะเวลาปฏบตงานสวนใหญ 5-10 ป จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 39.37

1.1 ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ในภาพรวมอยในระดบมาก (( = 3.53, (S.D. = 0.50) เมอจ าแนกเปนรายดานพบวา

1.1.1 พนกงานสายสนบสนนมขวญก าลงใจดานความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรบผดชอบ ดานลกษณะงานทท า ดานรายได และดานความสมพนธภายในหนวยงานอยในระดบมาก ( = 3.97, S.D.=0.59, = 3.84, S.D. = 0.52, = 3.66, S.D. = 0.57, = 3.65, S.D.= 0.60, = 3.65, S.D. = 0.55) ตามล าดบโดยมการกระจายขอมลอยในระดบปานกลางถงคอนขางมาก



1.1.2 พนกงานสายสนบสนนมขวญก าลงใจดานผบงคบบญชา และดานความกาวหนาอยในระดบปานกลาง ( = 3.28, S.D.=0.30, =2.65, S.D. =0.32) โดยมการกระจายขอมลอยในระดบเกาะกลมกน 2 ดาน

2. ผลการเปรยบเทยบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมโดยจ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา รายได ระดบต าแหนง และระยะเวลาการปฏบตงาน พบวา

2.1 พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมเพศ อาย ระยะเวลาในการปฏบตงานแตกตางกน มระดบขวญก าลงใจในการปฏบตงานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2.2 พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมระดบการศกษาตางกน มระดบขวญก าลงใจ แตกตางกนโดยพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาโทมระดบขวญก าลงใจสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาอนปรญญาถงปรญญาตร

2.3 พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมรายไดแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจแตกตางกน โดยพบวา พนกงานทมรายไดระหวาง 15,001 - 20,000 บาทมขวญก าลงใจในการปฏบตงานต ากวาพนกงานทมรายไดตงแต20,001 บาท ขนไป

2.4 พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมระดบต าแหนงแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจแตกตางกนโดยพนกงานทมระดบต าแหนงช านาญการขนไปมระดบขวญก าลงใจสงกวาพนกงานทมระดบต าแหนงปฏบตการ อภปรายผล

จากผลการศกษาพบวาระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละดานพบวาอยในระดบมากถง 5 ดานไดแก ดานความพงพอใจในการปฏบตงาน ดานความรบผดชอบ ดานลกษณะงานทท า ดานรายได และดานความสมพนธภายในหนวยงาน สวนขวญก าลงใจทอยในระดบ ปานกลาง 2 ดานไดแก ดานผบงคบบญชาและดานความกาวหนา ผวจยสามารถน าผลการศกษามาอภปรายในแตละดานไดดงน

1. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (มนสว ทะนานทอง, 2551: 55) ไดศกษาวจยขวญก าลงใจในการปฏบตงานขาราชการครโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต 1พบวา สภาพขวญก าลงใจในการปฏบตงานของขาราชการครอยในระดบมาก

2. จากผลการศกษาพบวาระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานความ พงพอใจในการปฏบตงานอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (สาธร วรสห, 2541 : 10) ไดศกษาวจยการเปรยบเทยบขวญในการปฏบตงานของอาจารยสถาบนราชภฏ ผลการศกษาพบวา ดานความพงพอใจในการปฏบตงานของอาจารยสถาบนราชภฏอยในระดบสง

3. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานความรบผดชอบอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (วสนต ขมสวสด, 2540: บทคดยอ) ศกษาเรอง ขวญก าลงใจในการปฏบตงานของขาราชการครโรงเรยนทกนดาร สงกดส านกงานประถมศกษาจงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา ขวญก าลงใจในภาพรวมอยในระดบสง และดานความรสกรบผดชอบอยในระดบสง

4. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานลกษณะงานทท าอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (ขนษฐ วฒนโอฬารนนท, 2546: 9) ไดศกษาวจยปจจยทม ผลตอขวญก าลงใจในการปฏบตงานของขาราชการและลกจางขององคการบรหารสวนจงหวดจนทบร มขวญก าลงใจเกยวกบดานลกษณะงานทรบผดชอบมขวญและก าลงใจสง



5. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานรายได อยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (อรรถพล สหนาจ, 2550) ไดศกษาวจยเรอง สอดคลองกบงานวจยเรอง แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานองคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอยโสธร จงหวดยโสธร พบวาพนกงานทมรายไดแตกตางกนมแรงจงใจในการท างานทแตกตางกน

6. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานความสมพนธภายในหนวยงานอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ (พลสข สงขรง, 2546: 25) ไดศกษาวจยปจจยทสงผลใหเกดขวญนนควรเปนความสมพนธทตงอยบนพนฐานของความเคารพนบถอ ความรสกเปนสวนหนงของหนวยงาน มสวนรวมในการบรหาร รวมวางนโยบายในการปฏบตงาน ตลอดจนความสามคคในหมคณะ

7. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานผบงคบบญชาอยในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบงานวจยของ (สมยศ นาวการ, 2544: 14) ไดกลาวไววา การบงคบบญชามผลกระทบตอความพอใจในงานปานกลาง

8. จากผลการศกษาพบวา ระดบขวญก าลงใจของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ดานความกาวหนาอยในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบงานวจยของ (บญนาค นามวงค, 2545: 13) ไดศกษาวจยเรอง ขวญในการปฏบตงานของขาราชการกรงเทพมหานคร สงกดส านกงานเขตมนบรพบวา ระดบขวญในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง

จากผลการศกษาพบวา การเปรยบเทยบขวญก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลย ราชภฏนครปฐม สามารถน าผลการศกษามาอภปรายไดดงน 1. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมเพศแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบงานวจยของ (สวณ ตรถะ, 2545: 12) พบวา ขวญก าลงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนในจงหวดนครปฐม เพศชายและเพศหญงไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.05ทงในภาพรวมและในแตละองคประกอบ

2. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมอายแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบงานวจยของ (เสรมศกด ประสารแสง, 2542: 5) พบวา ขาราชการเจาหนาทกองอาคารสถานททมอายตางกนมขวญก าลงใจในการปฏบตงานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.05

3. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทมระยะเวลาในการปฏบตงานแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบงานวจยของ (วราพร ดดวงพนธ, 2554)ไดศกษางานวจยเรอง ปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานสนเชอบรษทธนาคารกรงไทย จ ากด (มหาชน) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอพบวาพนกงานทมอายงานแตกตางกนมขวญก าลงใจไมแตกตางกน

4. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมระดบการศกษาแตกตางกน มระดบขวญก าลงใจไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ (วชย มาเรอง, 2551) ไดศกษางานวจยเรอง แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานเทศบาลนครสงขลาพบวา พนกงานเทศบาลนครสงขลาทมการศกษาระดบปรญญาตรมผลรวมของปจจยทสงผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานสงกวาระดบประถมศกษาและสงกวาปรญญาตรในทกดาน

5. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมระระดบต าแหนงแตกตางกน มระดบขวญก าลงใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบงานวจยของ สวณ ตรถะ (2545: 27) พบวา ขวญก าลงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนในจงหวดนครปฐม จ าแนกตามต าแหนงหนาทการงาน ระหวางกลมทมต าแหนงเจาหนาทและครผสอนกบกลมทมต าแหนงหวหนาหมวดและหวหนางานในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05



6. จากผลการศกษาพบวา พนกงานสายสนบสนน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐมทมรายไดแตกตางกนมระดบขวญก าลงใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงสอดคลองกบงานวจยของ (อรรถพล สหนาจ, 2550)ไดศกษางานวจยเรอง ปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานสนเชอ บรษทธนาคารกรงไทย จ ากด (มหาชน) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทวารายได/เงนเดอนแตกกตางกนมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงานโดยรวม ไมแตกตางกน ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะจากการวจยครงน 1. ควรมมาตรการจงใจ หรอผลตอบแทนทสงขนส าหรบพนกงานทมความรบผดชอบสงเพอรกษามาตรฐานการท างานและระดบขวญก าลงใจทดอยางตอเนอง

2. ควรมการสงเสรมใหพนกงานไดเขารบการฝกอบรมเพอเพมศกยภาพในการปฏบตงาน พฒนาทกษะและเพมพนความรความเขาใจในการปฏบตงาน

3. ควรใหความส าคญในการสงเสรมใหพนกงานไดศกษาตอในระดบทสงขนเพอความกาวหนาในต าแหนงหนาท ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยเพอศกษาปญหาและอปสรรคทสงผลตอขวญก าลงใจในการปฏบตงาน 2. ควรมการศกษาเกยวกบพนกงานทไมใชพนกงานมหาวทยาลยเชน ลกจางประจ าหรอลกจางชวคราวตามภารกจ


ขนษฐา วฒนโอฬารนนท. (2546). ปจจยทมผลตอขวญและก าลงใจในการปฏบตงาของขาราชการ และลกจาง องคการ บรหารสวนจงหวดจนทบร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารทวไป บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยบรพา. บญนาค นามวงศ. (2545). ขวญในการปฏบตงานของขาราชการกรงเทพมหานครสามญ สงกดส านกเขตมนบร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารทวไป บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2547). การบรหารงานบคคล (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: พมพด จ ากด. พลสข สงขรง. (2546). มนษยสมพนธในองคการ (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. มนสว ทะนานทอง. (2551). ขวญก าลงใจในการปฏบตงานของขาราชการครโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขต พนทการศกษาสระแกว เขต 1. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. (2559). การบรหารทรพยากรบคคลมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. นครปฐม: มหาวทยาลย ราชภฏนครปฐม. ________. (2557). ตรวจสอบและประเมนผลของมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. นครปฐม: มหาวทยาลยราชภฏ นครปฐม. วราพร ดดวงพนธ. (2554). ปจจยทมผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานสนเชอ: กรณศกษาบมจ. ธนาคารกรงไทยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. การประชมเชงวชาการ มหาวทยาลยอบลราชธาน. วสนต ขมสวสด. (2540). ขวญในการปฏบตงานของขาราชการครโรงเรยนทกนดาร สงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดเชยงราย. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศร นครนทรวโรฒประสานมตร.



เอกสารอางอง สมยศ นาวการ. (2544). การบรหารเพอความเปนเลศ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: บรรณกจ. สาธร วรสห. (2541). การเปรยบเทยบขวญในการปฏบตงานของอาจารยราชภฎ. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามค าแหง. สวณ ตรถะ. (2545). ขวญและก าลงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนในจงหวดนครปฐม. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. เสรมศกด ประสารแสง. (2542). ขวญและก าลงใจในการปฏบตงานของเจาหนาทส านกงานอธการบด มหาวทยาลย รามค าแหง. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย รามค าแหง. อรรถพล สหนาจ. (2550). แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานองคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอเมองยโสธร จงหวดยโสธร. รายงานการศกษาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาการปกครองทองถน วทยาลยการ ปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

รัฐประศาสนศาสตร์ และนิติศาสตร์ · 2019....

Documents

Transcript of รัฐประศาสนศาสตร์ และนิติศาสตร์ · 2019....