พัฒนาการความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์...

การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

งานวจย ของ

ละออตา พงษฤทศน

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2556


บทคดĵŗŀ ของ


ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2556


บทคดยŀ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ โดยใช NAGA Model 2) เพอประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ โดยใช NAGA Model กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ โรงเรยนด ศรต าบล รนท 1-2 ในปการศกษา 2555 จ านวน 17 โรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย 1) รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model 2) แบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ การวเคราะหขอมลโดยใชการหาคารอยละ คาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา

1. รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ม 4 ขนตอนดงน ขนเตรยมการ (N : Network ) เปนการประสานความรวมมอระหวางบาน (family)

วด (Temple) โรงเรยน (School) โดยการแตงตงคณะกรรมการพฒนาโรงเรยนทงระบบรวมกนทง 3 ฝาย เพอจดท าแผนพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ

ขนปฏบตการ (A : Action) เปนการด าเนนการและปฏบต เพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบในการเสรมสรางคณธรรม ความร และทกษะกระบวนการในการปลกฝงนสยทด ใหแก ครและบคลากรทางการศกษา ผปกครอง และนกเรยน โดยวธการประชมสมมนาเชงปฏบตธรรม (Seminar) การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring)

ขนการสรางนสยในชวตประจ าวน (G : Good habit) เปนการปลกฝงคณธรรม ความดสากล 5 ประการ คอ สะอาด เปนระเบยบ สภาพ นมนวล ตรงเวลา และมสมาธ กระบวนการฝกโดยใชมรรคมองค 8 หรอหลกกจกรรม 6 มต ผานกจกรรมในการด ารงชวตประจ าวนใน 5 หองชวต ไดแก หองนอน (Bedroom) หองน า (Restroom) หองแตงตว (Dressing room) หองครว (kitchen) หองเรยน (Classroom)

ขนวดผลและประเมนผล (A : assessment) เปนการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยวธการสงเกตพฤตกรรมของครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน และผปกครอง ดวยแบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ ในดานปจจย (input) ดานกระบวนการ (process of academic and moral) และดานผลผลต (output)

2. ประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model มประสทธภาพเทากบ 88.24 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด

Improving the quality of school systems using the NAGA Model

Abstract The research purposes were to : 1) develop a model to improve the quality of

school systems using the NAGA Model. 2) assess the effectiveness of the NAGA model in improving school system quality. The sample were 17 schools of Sri Tumbol project 1-2, selected for purpose in academic year 2012. Research Instruments were: 1) The NAGA model to improve the quality of school systems . 2) The whole school assessment field note. The data was analyzed by using percentage , mean and standard deviation.

1. There are 4 stages of the NAGA Model to improve the quality of school systems.

1) N ( Network) : The preparatory stage is to establish the network between the family, temple, and school by setting up the school committee consisting of the 3 groups (family, temple, and school ) to map out the plan to develop a quality school system.

2) A ( Action) : The action stage is to improve the school system by strengthening the integrity, knowledge and skills, and also cultivating good habits of teachers, educational personnel, parents and students by using seminars, coaching and mentoring.

3) G (Good habit): This stage is created to develop the good habits of everyday life, above and beyond the 5 common cultural virtues, cleanliness and tidiness , politeness , gentleness , punctuality and concentration, practice eightfold noble path by using the activities of daily living in five rooms, the bedroom, restroom, dressing room , kitchen and classroom.

4) A (Assessment) : The assessment stage assesses the whole school quality system by observing the behavior of teachers, educational personnel, students and parents in the school system by input, process (academic and moral) and output .

2. The result was: That the performance model for developing a quality school system the NAGA Model was effective. The final score was equal to 88.24 higher than expected at 80%.

ประกาศคณปการ รายงานวจยเลมนส าเรจไดดวยความกรณาจาก ดร. ประกอบ จนทรทพย ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ทใหการสนบสนน ใหค าปรกษา แนะน า รวมทงไดใหแนวคด ก าลงใจในการด าเนนงานดวยดตลอดมา ผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณคณะผทรงคณวฒ ซงประกอบดวย พระมหาสพล สพโล เปรยญธรรม ๙ ประโยค รองเจาคณะอ าเภอกมภวาป พระอธการมงคล สมง คโล เจาอาวาสวดเกาะเกษวารการาม อ าเภอกมภวาป จงหวดอดรธาน ดร.ประกอบ จนทรทพย ผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ดร.รอง ปญสงกา รองผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 นายไชยสทธ บตร ผอ านวยการกลมการจดและวดประเมนผล และนายเชดศกด ตนภม ครช านาญการพเศษ โรงเรยนบานทายม ทไดตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจยใหมความถกตองและสมบรณยงขน จนสามารถน าไปใชไดอยาง มประสทธภาพ ขอขอบพระคณคณะผบรหารโรงเรยน คณะคร และนกเรยนโรงเรยนดศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ทกรณาใหความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล

ขอขอบพระคณ บดา มารดาผใหชวต คร อาจารย ทกทานผใหแสงสวางทางปญญา ขอขอบคณญาตพนอง เพอน และผใหการสนบสนน ชวยเหลอทกทานทเปนก าลงใจอนส าคญยง ท าให การวจยในครงนส าเรจลลวงไปดวยด


ค าน า

รายงานวจย เรอง การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ฉบบน จดท าขนเพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 และพฒนาคณภาพของโรงเรยนทวไป การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ซงเกดประโยชนตอโรงเรยน ผบรหาร คร บคลากรทางการศกษา นกเรยน และชมชม จงไดน าเผยแพรและเสนอเพอขอรบรางวลทรงคณคา สพฐ. (OBEC Awards) ระดบชาต ดานนวตกรรม และเทคโนโลยเพอการเรยนการสอนยอดเยยม รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษายอดเยยม ไดรวบรวม สรป รายงานผลการปฏบตงานตาง ๆ ไวอยางเปนระบบ

ขอขอบคณผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ตลอดทงขาราชการคร และบคลากรทางการศกษาทกทานทไดใหสนบสนนในการด าเนนงานครงน


สารบญ

บทน า หนา 1 บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา………………………………………………….. 1 วตถประสงคของการวจย................................................................................. 2 ขอบเขตของการวจย........................................................................................ 2 นยามศพทเฉพาะ............................................................................................. 3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ...............................................................................

4

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ โครงการโรงเรยนดศรต าบล.............................................................................. 5 การพฒนาคณธรรม จรยธรรม.......................................................................... 6 การบรหารจดการโรงเรยนทงระบบ................................................................. 12 ความรทวไปเกยวกบการสมมนา...................................................................... 15 กระบวนการชแนะและการสรางระบบพเลยง.................................................. 24 การสรางนสยทดผานกจกรรมชวตประจ าวน 5 หองชวต................................. 39 หลกการวดและประเมนผล.............................................................................. 43 งานวจยทเกยวของ...........................................................................................

50

3 วธด าเนนการวจย ระยะท 1 การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช

NAGA Model………………………………………………………………………………………

52 ระยะท 2 การน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA

Model ไปใช....................................................................................................

59 สถตทใชในการวเคราะหขอมล.........................................................................

59

4 ผลการวเคราะหขอมล สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล................................................................ 61 ผลการวเคราะหขอมล......................................................................................

61

5 บทยอ สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ บทยอ............................................................................................................... 64 สรปผล............................................................................................................. 65 อภปรายผล....................................................................................................... 66 ขอเสนอแนะ.....................................................................................................

67

บรรณนานกรม............................................................................................................... 68 ภาคผนวก.......................................................................................................... ............ 71

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 ผลการประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ของ

ผเชยวชาญ..............................................................................................................................

62 2 ผลการประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA

Model ตามเกณฑรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด.....................................................





76

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา

1 ความเกยวของสมพนธระหวาง 3 องคประกอบ.................................................................... 45 2 กรอบแนวคดในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model……………………. 53 3 รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Mode………………………………… 57

บทท 1 บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ การศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคนใหมคณภาพ สามารถอยในสงคมได อยางมความสข การพฒนาสถานศกษาจงเปนภารกจส าคญของประเทศในการพฒนาคณภาพประชากร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานทมหนาทโดยตรงในการน านโยบายจากกระทรวง ศกษาธการ ลงมาสการปฏบตทจะพฒนาคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาโรงเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เนองจากมโรงเรยนในสงกด บางโรงเรยนอยในทองถนชนบทซงมนกเรยนสวนใหญดอยโอกาส ในการเขาเรยนในโรงเรยนทมคณภาพ การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 – 2561) ไดก าหนดหลกการพฒนาการศกษาทงดาน “คณภาพ โอกาส และการมสวนรวม” รวมทงก าหนดกรอบและสาระส าคญ ของการศกษาและการเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวน 4 ประการ คอ 1) พฒนาคณภาพคนไทย ยคใหมทมนสยใฝเรยนร สามารถเรยนรดวยตนเอง และแสวงหาความรอยางตอเนอง มความสามารถ ในการสอสาร สามารถคด วเคราะห แกปญหา คดรเรมสรางสรรค มจตสาธารณะ มระเบยบวนย มคณธรรม คานยม มจตส านกและความภมใจในความเปนไทย ยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รงเกยจการทจรตและตอตานการซอสทธ ขายเสยง สามารถกาวทนโลก มสขภาพกาย สขภาพใจทสมบรณ หางไกลยาเสพตด เปนก าลงคนทมคณภาพ 2) พฒนาคณภาพครยคใหมทเปนผเอออ านวยใหผเรยนเกดการเรยนร เปนวชาชพทมคณคา มระบบกระบวนการผลตและพฒนาครและบคลากรทางการศกษาทมคณภาพมาตรฐาน เหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง 3) พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนรยคใหม โดยพฒนาคณภาพสถานศกษา ทกระดบ และทกประเภทใหสามารถเปนแหลงเรยนรทมคณภาพ 4) พฒนาคณภาพบรหารจดการใหม ทมงเนนการกระจายอ านาจสสถานศกษา รวมทงการมสวนรวมของคร ผปกครอง ชมชน ภาคเอกชน และทกภาคสวน มระบบการบรหารจดการทมความโปรงใส เปนธรรม ตรวจสอบได มการบรหารจดการการเงนและงบประมาณทเนนผเรยนเปนส าคญ (ส านกงานสภาการศกษา : 2553) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ตระหนกในความส าคญในการปฏบต งานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดงกลาว จงไดน านโยบาย “โรงเรยนด ศรต าบล” ทเปนนโยบายในการพฒนาโรงเรยนโดยยดหลกการพฒนาดานคณภาพ โอกาส การมสวนรวม มาด าเนนการพฒนาโรงเรยนคณภาพในทองถนชนบททอยในสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เพอใหมความพรอมสามารถใหบรการทางการศกษา ทมคณภาพและเออตอการจดการศกษาในทกระดบ ตลอดจนเปนศนยรวมการบรการและเปนแหลงเรยนร ของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธา สงลกหลาน เขาในโรงเรยน น าไปสการลดภาระคาใชจายของผปกครอง การสรางคณภาพชวตทดของประชาชน โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมทเปนประโยชนและมประสทธภาพ น าไปสความส าเรจ ของโรงเรยนดศรต าบลทวา “โรงเรยนนาอย ครด นกเรยนมคณภาพ ชมชนรวมใจ ใชประโยชนรวมกน” (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. 2555) ในปการศกษา 2555 ส านกงานเขตพนทการศกษา

2

ประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ไดรบนโยบายเรงดวนในการพฒนาศลธรรมน าวชาการ ใหกบโรงเรยนควบคกบการพฒนาความรผานเทคโนโลย ในลกษณะ “บวร” คอ บาน วด โรงเรยน โดยการใหครและบคลากรทางการศกษามสวนรวมในการฝกปฏบตอบรมทางดานจตใจ แบบมสวนรวมอยางจรงจง เพอจะชวยใหครไดรบประสบการณทสมพนธกบชวตจรง ไดรบการฝกฝนทกษะการสอนดานคณธรรม จรยธรรม การแสวงหาความร กจกรรม การคด การจดการความร การแสดงออก การสรางความรใหม และการท างานกลม ซงจะสงผลใหครกลบไปท าหนาททโรงเรยนในการพฒนาผเรยนใหเปนทงคนเกง คนด และมความสข (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2. 2555)

ดวยความส าคญและปญหาดงกลาวผวจยจงพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ทเนนการมสวนรวมอยางจรงจงขนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 2 โดยการน าหลกธรรม หลกการ และทฤษฎทเกยวกบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ มาประยกตใช เพอใหผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาไดเรยนร ปฏบตจรง จนสามารถน าหลกธรรม หลกการ และความร ไปใชในการพฒนานสยนกเรยนให “รกความสะอาด เปนระเบยบ สภาพนมนวล ตรงตอเวลา มจตใจตงมน มวนย รกบญกลวบาป ซอสตยสจรต อานคลองเขยนคลอง” ทงในโรงเรยนและทบาน และเปนการพฒนาคณภาพโรงเรยนด ศรต าบลใหยงยนตอไป วตถประสงคของกำรวจย

1. เพอพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model 2. เพอประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ

ขอบเขตของกำรวจย

ประชำกรและกลมตวอยำง

ประชำกร

ประชากรในการวจยครงนเปนโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษอดรธาน เขต 2 จ านวน 200 โรงเรยน ในปการศกษา 2555

กลมตวอยำง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนโรงเรยนด ศรต าบล รนท 1 และรนท 2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ปการศกษา 2555 จ านวน 17 โรงเรยน ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เนอหำสำระทใชในกำรวจย

กรอบเนอหาทใชในการวจยครงนประกอบไปดวย 1. การสรางเครอขายการมสวนรวม 2. การพฒนาทงระบบโดยใชการสมมนา การชแนะ และการเปนพเลยง 3. การจดกจกรรม 5 หองชวต (หองนอน หองน า หองแตงตว หองครว หองเรยน) 4. การวดและประมนผลทงระบบ

3

ระยะเวลำและสถำนทใชในกำรวจย

ด าเนนการวจยและพฒนาปการศกษา 2555 ในโรงเรยนด ศรต าบล จ านวน 17 โรงเรยน อบรมสมมนาเชงปฏบตธรรมระหวางวนท 15 - 26 สงหาคม พ.ศ. 2555 ณ วดปาวงพญานาค ต.เวยงค า อ.กมภวาป จ.อดรธาน

นยำมศพทเฉพำะ 1. รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model หมายถง ล าดบขนตอน

ในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบทผวจยสรางขน ประกอบดวย 4 ขนตอนดงน 1.1 ขนเตรยมการ (N : Network ) เปนการประสานความรวมมอระหวางบาน (family)

วด (Temple) โรงเรยน (School) โดยการแตงตงคณะกรรมการพฒนาโรงเรยนทงระบบรวมกน ทง 3 ฝาย เพอจดท าแผนพฒนาคณภาพโรงเรยน

1.2 ขนปฏบตการ (A : Action) เปนการด าเนนการและปฏบตการ เพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบในการเสรมสรางคณธรรม ความร และทกษะกระบวนการในการปลกฝงนสยทด ใหแก คร และบคลากรทางการศกษา ผปกครอง และนกเรยน โดยวธการประชมสมมนาเชงปฏบตธรรม (Seminar) การชแนะ (Coaching) การเปนพเลยง (Mentoring)

1.3 ขนการสรางนสยในชวตประจ าวน (G : Good habit) เปนการปลกฝงคณธรรม ความดสากล 5 ประการ คอ สะอาด เปนระเบยบ สภาพ นมนวล ตรงเวลา และมสมาธ กระบวนการฝกโดยใช มรรคมองค 8 หรอหลกธรรม 6 มต ผานกจกรรมในการด ารงชวตประจ าวนใน 5 หองชวต ไดแก หองนอน (Bedroom) หองน า (Restroom) หองแตงตว (Dressing room) หองครว (kitchen) หองเรยน (Classroom)

1.4 ขนวดผลและประเมนผล (A : assessment) เปนการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ โดยวธการสงเกตพฤตกรรมของครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน และผปกครอง ดวยแบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ ในดานปจจย (input) ดานกระบวนการ (process of academic and moral) และดานผลผลต (output)

2. การพฒนารปแบบการพฒนาภาพคณภาพโรงเรยนทงระบบ หมายถง กระบวนการใน การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ทผวจยไดพฒนาขน ประกอบดวย 5 ขนตอนดงน ขนท 1 การศกษาสภาพปญหา และรวบรวมขอมลพนฐาน ขนท 2 สรางรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ขนท 3 ตรวจสอบคณภาพรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ขนท 4 ทดลองใชเพอหาประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ขนท 5 การประเมนผลและปรบปรง

3. ประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ หมายถง คณภาพของรปแบบ การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบซงพจารณาจากผลการประเมนคณภาพของโรงเรยนทผานการประเมนอยางไมมเงอนไขคดเปนรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมดทไดรบการประเมน

4

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. สถานศกษาไดรบการพฒนาทงระบบ โดยใช NAGA Model 2. ผบรหาร และคร เปนตวอยางคนด มศล 5 มธรรมขอวตรปฏบตทงกาย วาจา ใจ 3. นกเรยนมคณธรรมน าวชาการ เปนเดกด เปนศกดเปนศรของต าบล รเทาทน

การเปลยนแปลงของสงคมโลก และมภมคมกนตนเองเพอรองรบการเปดประตสอาเซยน 4. ชมชนมสวนรวมเครอขาย บาน วด โรงเรยน เขาดวยกน

5

บทท 2 เอกสำรและงำนวจยทเกยวของ

การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ในครงน เพอพฒนารปแบบ การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบและเพอประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยน ทงระบบ ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน

1. โครงการโรงเรยนด ศรต าบล 2. การพฒนาคณธรรม จรยธรรม 3. การบรหารจดการโรงเรยนทงระบบ (Whole School Approach) 4. ความรทวไปเกยวกบการสมมนา (Seminar) 5. กระบวนการชแนะและการสรางระบบพเลยง (Coaching and Mentoring)

6. การสรางนสยทดผานกจกรรมชวตประจ าวนใน 5 หองชวต 7. หลกการวดและประเมนผล 8. งานวจยทเกยวของ

1. โครงกำรโรงเรยนด ศรต ำบล จากการศกษาสภาพปญหา และเอกสารทเกยวของ และแผนพฒนาประจ าป 2555 ของส านกงานเขต

พนทการศกษาปรถมศกษาอดรธาน เขต 2 ไดกลาวถง โครงการโรงเรยนดศร ต าบล ไวดงน โครงการโรงเรยนด ศรต าบล เปนโครงการทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

เรมด าเนนการในปงบประมาณ 2553 ซงมเปาหมายส าคญในการพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพไดมาตรฐาน โดยการพฒนาหลกสตรและรปแบบการจดกระบวนการเรยนรทมงเนนความแตกตางระหวางบคคล และตามศกยภาพของผเรยน ผบรหาร คร ศกษานเทศก และบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาวธการ ทเหมาะสม โรงเรยนบรหารจดการดวยระบบคณภาพทไดรบการรบรองจากองคกรมาตรฐานสากล มการสรางภาคเครอขายการจดการเรยนร และรวมพฒนากบสถานศกษาระดบทองถน ระดบประเทศ ระหวางประเทศและองคกรอน ๆ ทงนการด าเนนงานพฒนาโรงเรยนด ศรต าบล ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 มโรงเรยนทไดรบการคดเลอกเขารวมโครงการในรนท 1 และ 2 จ านวน 17 โรงเรยน 1.1 ควำมเปนมำของโครงกำร

การศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคนใหมคณภาพสามารถอยในสงคมไดอยาง มความสข การพฒนาสถานศกษาจงเปนภารกจส าคญของประเทศในการพฒนาคณภาพประชากร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เปนหนวยงานทมหนาทโดยตรงในการรบนโยบายจากกระทรวง ศกษาธการมาลงสการปฏบตทจะพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการปฏรปการศกษา ในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 – 2561) ไดก าหนดหลกการพฒนาการศกษาทงดาน “คณภาพ โอกาส และการมสวนรวม” รวมทงก าหนดกรอบและสาระส าคญของการศกษาและการเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวน 4 ประการ คอ 1) พฒนาคณภาพคนไทยยคใหมทมนสยใฝเรยนร สามารถเรยนรดวยตนเอง และแสวงหาความรอยางตอเนอง มความสามารถในการสอสาร สามารถคด วเคราะห แกปญหา คดรเรมสรางสรรค มจตสาธารณะ มระเบยบวนย มคณธรรม คานยม มจตส านกและความภมใจ

6

ในความเปนไทย ยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รงเกยจการทจรตและตอตานการซอสทธ ขายเสยง สามารถกาวทนโลก มสขภาพกาย สขภาพใจทสมบรณ หางไกลยาเสพตด เปนก าลงคนทมคณภาพ 2) พฒนาคณภาพครยคใหมทเปนผเอออ านวยใหผเรยน เกดการเรยนร เปนวชาชพทมคณคา มระบบกระบวนการผลตและพฒนาครและบคลากรทางการศกษา ทมคณภาพมาตรฐาน เหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง 3) พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนรยคใหม โดยพฒนาคณภาพสถานศกษาทกระดบ และทกประเภทใหสามารถเปนแหลงเรยนรทมคณภาพ 4) พฒนาคณภาพบรหารจดการใหม ทมงเนนการกระจายอ านาจสสถานศกษา รวมทงการมสวนรวม ของผปกครอง ชมชน ภาคเอกชน และทกภาคสวน มระบบการบรหารจดการทมความโปรงใสเปนธรรม ตรวจสอบได มการบรหารจดการการเงนและงบประมาณทเนนผเรยนเปนส าคญ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ตระหนกในความส าคญในการปฏบต งานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดงกลาว จงไดน านโยบาย “โรงเรยนด ศรต าบล” ทเปนนโยบายในการพฒนาโรงเรยนโดยยดหลกการพฒนาดานคณภาพ โอกาศ การมสวนรวม มาด าเนนการพฒนาโรงเรยนคณภาพในทองถนชนบททอยในสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เพอใหมความพรอมสามารถใหบรการทางการศกษา ทมคณภาพและเออตอการจดศกษาในทกระดบ ตลอดจนเปนศนยรวมการบรการและเปนแหลงเรยนร ของชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ มความเชอมน ศรทธา สงลกหลาน เขาในโรงเรยน น าไปสการลดภาระคาใชจายของผปกครอง การสรางคณภาพชวตทดของประชาชน โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมทเปนประโยชนและมประสทธภาพ น าไปสความส าเรจ ของโรงเรยนดศรต าบลทวา “โรงเรยนนาอย ครด นกเรยนมคณภาพ ชมชนรวมใจ ใชประโยชนรวมกน” 1.2 วตถประสงคของโครงกำร 1.2.1 เพอพฒนาโรงเรยนในระดบต าบลใหเปนโรงเรยนคณภาพมความพรอม และมความเขมแขงทงดานวชาการและคณธรรม กจกรรมพฒนาผเรยน การพฒนาสขภาพอนามย การเรยนรอาชพและกจกรรมบรการชมชน 1.2.2 เพอเพมโอกาสการเขาถงการศกษาทมคณภาพส าหรบนกเรยนในทองถนชนบท 1.2.3 เพอสงเสรมความรวมมอหรอการมสวนรวมจากชมชน องคกรปกครองสวนทองถน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน น าไปสความเขมแขงของโรงเรยนและรองรบการกระจายอ านาจ 1.3 หลกกำรส ำคญของโครงกำร 1.3.1 การจดการศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

1.3.2 เนนการพฒนาคณภาพการศกษา การยกระดบผลสมฤทธทางการเรยน การอานออก เขยนได การคดวเคราะห และการพฒนาคณลกษณะอนพงประสงค โดยผานกจกรรมพฒนาผเรยน อยางหลากหลายทงดานดนตร กฬา ศลปะ และอาชพ 1.3.3 การบรหารแบบมสวนรวม โดยใชเทคนค 5 รวม คอ การรวมคด การรวมวางแผน การรวมปฏบต การรวมประเมนผล และการรวมชนชม 1.3.4 ปฏบตงานใหเกดผลตามวตถประสงค และภาพความส าเรจทตองการ โดยไดรบ การสนบสนนจากชมชน ทองถนตามบนทกขอตกลงความรวมมอ

7

1.3.5 โรงเรยนจดกจกรรมบรการชมชนอยางตอเนอง และมประสทธภาพ 2. กำรพฒนำคณธรรม จรยธรรม 2.1 ควำมหมำยของคณธรรมและจรยธรรม

คณธรรมจรยธรรม เปนค าทมความหมายใกลเคยงกน บางคนจะใชควบคกนไปจนเขาใจวาเปนค าทมความหมายเดยวกน คอเขาใจวาคนทมคณธรรม กคอคนทมจรยธรรมจากค าดงกลาว ผวจยไดรวบรวมความหมายของคณธรรมจรยธรรม ซงนกการศกษา นกปราชญ นกจตวทยา ฯลฯ ใหความหมายไวมากมาย ดงน

ควำมหมำยของคณธรรม พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2546: 190) ใหความหมายของ คณธรรมไววา สภาพคณงาม

ความด ดวงเดอน พนธมนาวน (2543: 115) กลาววา คณธรรม หมายถง สงทบคคลยอมรบวาเปนสงทด

งามมประโยชนมากและมโทษนอย สงทเปนคณธรรมในแตละสงคมอาจจะแตกตางกนเพราะการเหนสงใด สงหนงวาเปนสงทดหรอไมดนนขนอยกบวฒนธรรม เศรษฐกจ ศาสนาและการศกษาของคนในสงคมนน

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปไดวา คณธรรม หมายถง สงทดงาม เปนทยอมรบของคน ในสงคม เกดมาจากความมเหตผลรบผดชอบชวด ของบคคล เปนการกระท าจนเคยชน เกดเปนลกษณะนสย ซงเปนสงทมคณประโยชนตอตนเอง ตอสงคม ตอประเทศชาต

ควำมหมำยของจรยธรรม

Good (1973) ใหความหมายของจรยธรรมวา จรยธรรม หมายถง การปรบพฤตกรรมใหเขากบเกณฑหรอมาตรฐานของความประพฤตทถกตองหรอดงาม

Kohlberg (1976) กลาววา จรยธรรมมพนฐานของความยตธรรม ซงเปนการกระจายสทธ และหนาทอยางเทาเทยมกนโดยมกฎเกณฑทเปนสากล ซงคนสวนใหญยอมรบไดในเงอนไขทไมม ความขดแยงกน มความเปนอดมคตและพนธะทางจรยธรรม จงเปนการเคารพตอสทธของบคคลอยางเสมอภาคกน

Brown (1978: 412) ใหความหมายของจรยธรรมวา “จรยธรรม” หมายถง ระบบกฎเกณฑส าหรบวเคราะหการกระท าผดหรอถกของบคคล ซงเปลยนแปลงและมววฒนาการจากประสบการณ ของบคคล

พจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน พทธศกราช 2542 (2546: 291) ไดใหความหมายของจรยธรรมไววา “ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม”

ทศนา แขมมณ (2546: 4) ใหความหมายของจรยธรรมไววา “จรยธรรม เปนการแสดงออกทางการประพฤตปฏบต ซงสะทอนคณธรรมภายในใหเหนเปนรปธรรม”

ดงนน จากความหมายดงกลาวสรปไดวา จรยธรรม หมายถง การแสดงออกของบคคลหรอ การด าเนนชวตทดงาม ซงสะทอนถงคณธรรมภายในเปนผลจากการคดด คดถก เปนไปตามมาตรฐาน ทสงคมยอมรบวาถกตอง ดงาม กอใหเกดประโยชนสขตอตนเองและสวนรวม

8

2.2 องคประกอบของคณธรรม จรยธรรม

นกจตวทยาและนกวชาการหลายทาน ไดจ าแนกองคประกอบของจรยธรรม ดงน Brown (1978: 412) มความเหนวา จรยธรรมประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ ความร

(Knowledge) ความรสก (Feeling) และความประพฤต (Conduct) ซงสอดคลองกระบวนการซมซบ ทางจรยธรรม (Moral Internalization) ม 3 กระบวนการทเปนอสระจากกน คอ ความคดทางจรยธรรม (Moral Thought) ความรสกทางจรยธรรม (Moral Feeling) และพฤตกรรม ทางจรยธรรม (Moral Behavior)

ธระพร อวรรณโณ (2530: 54) ไดสรปองคประกอบทส าคญ ของจรยธรรมของบคคล ดงน 1. องคประกอบดานความร ไดแก ความเขาใจในเหตผล ของความถกตองดงามสามารถตดสน

แยกความถกผดไดดวยความคด 2. องคประกอบดานอารมณและความรสกไดแก ความพงพอใจศรทธาเลอมใส เกดความนยม

ยนดทจะรบจรยธรรมนนมาเปนแนวปฏบต 3. องคประกอบดานพฤตกรรมการแสดงออก หรอพฤตกรรมทบคคลตดสนใจ ทกระท าถกหรอ

ในสถานการณแวดลอมตาง ๆ กน วลลภา จนทรเพญ (2544: 35) สรปองคประกอบ ของจรยธรรมวา จรยธรรม แบงเปน 2

ประเภท คอ ทางดานความรความคด ซงไดน าความร เจตคตและเหตผลเชงจรยธรรม สงเหลานเปนสงทอยในตวของบคคล ไมสามารถมองเหน ตองใชเครองมอวด สวนอกดานหนงเปนพฤตกรรม ซงสามารถสงเกต เหนการกระท าเหลานนไดโดยตรงและลกษณะตาง ๆ ของมนษยทเกยวของกบจรยธรรมนนม 3องคประกอบ คอ องคประกอบดานปญญา องคประกอบดานอารมณความรสก และองคประกอบทางดานพฤตกรรม และเมอพจารณาองคประกอบดานตาง ๆ ของจรยธรรม องคประกอบดานพฤตกรรมจดวา เปนองคประกอบทจ าเปนส าหรบการใชชวตรวมกนของคนในสงคมโดยสงคมมงหวงใหบคคลมพฤตกรรม จรยธรรมทด

จะเหนไดวา องคประกอบของจรยธรรม ครอบคลมถงองคประกอบดานความร ความเขาใจ ในเหตผลของความถกตอง องคประกอบดานอารมณความรสก ซงเปนความพงพอใจ ศรทธาเลอมใส ในการน าแนวคด เชงจรยธรรมไปสการปฏบตและองคประกอบดานพฤตกรรมมาแสดงออก ซงเปนพฤตกรรมการแสดงออกทบคคลตดสนใจกระท าถกหรอผดในสถานการณตาง ๆ

2.3 กำรวดและประเมนผลจรยธรรม คณลกษณะทตองการวด การวดและประเมนผลกจกรรมนน ผประเมนตองท าความเขาใจ

คณลกษณะทจะตองวด (วลลภา จนทรเพญ. 2544) ดงน 1. เหตผลเชงจรยธรรม เหตผลเชงจรยธรรม หมายถง การทบคคลใชเหตผลในการเลอก

จะกระท าหรอเลอกทจะไมกระท าพฤตกรรมอยางใดอยางหนง การศกษาเหตผลเชงจรยธรรม จะท าใหทราบวาบคคลมจรยธรรมในระดบทแตกตางกน อาจมการกระท าหนาทคลายคลงกนได และบคคลทมการกระท าทเหมอนกน อาจมเบองหลงการกระท าและระดบจรยธรรมทแตกตางกน ไดเชนกน

2. คานยมเชงจรยธรรมในสภาวะปกต บคคลจะแสดงพฤตกรรมหรอปฏบตงานอยางใดอยางหนงยอมขนอยกบเงอนไขหลก 4 ประการ คอ ประการแรกเขามความรเรองในการทจะกระท าเรองนนหรอไม

9

รจกการกระท าทถกตองเปนอยางไร ประการท 2 เขาจะตองมความสามารถในอนทปฏบตงานนน ประการท 3 เขาตองอยในบรรยากาศหรอสงแวดลอมทชกน าใหเขาแสดงพฤตกรรมหรอปฏบตการนน ๆ และประการท 4 เขาตองแสดงความยนดในการแสดงพฤตกรรมนน เขาจงจะบงคบตวเองใหปฏบตงานได การประเมนคานยมเชงจรยธรรม เปนกระบวนการทมงวดปรมาณหรอระดบของการมจรยธรรมของบคคล เพอวางแผนพฒนาจรยธรรมของบคคลนนใหสงขน ซงสามารถประเมนผลไดโดยการสรางแบบทดสอบ แบบสรางสถานการณ หรอแบบทดสอบวเคราะหเนอหาในการประเมนขนของคานยมเชงจรยธรรม จะเปนการวดหรอประเมนความรสกหรอความคดเหนความรสกพฤตกรรมดานความรสก (Affective Domain)

3. พฤตกรรมเชงจรยธรรม เปนสวนทเปนมาตรฐานของความประพฤตปฏบตทสงคมตองการ การกระท าใด ๆ ของบคคลทสอดคลองกบมาตรฐานการประพฤตทถกตองดงามกจดวาบคคลนน มพฤตกรรมเชงจรยธรรมในการประเมนผลจรยธรรมซงเปนพฤตกรรมดานคณลกษณะในสถานการณ การจดการศกษาในสถานศกษา ไมวาจะเปนระดบใดกตาม จดประสงคกคงเปนไปเชนเดยวกน

3.1 เพอประโยชนในการปรบปรงการเรยนการสอน เนองจากพฤตกรรมดานจรยธรรม เปนพฤตกรรมทตองการวธการอบรมสงสอน ทแตกตางจากพฤตกรรม ดานความรความคด ดงนน ค าวา การสอนในทน มความหมายกวางกวาการสอนในหองเรยนปกต กลาวคอหมายรวมถง การจดกจกรรมและวธการอน ๆ อนมประสทธภาพในการเสรมสรางจรยธรรมใหแกผเรยน จะน าไปส การพฒนาการทางดานน ทเหมาะสมกบวยและวฒภาวะของเขา ในทางทพงประสงคของสงคม ทงนหมายความวาเปนการวดเพอน าผลไปใชในการปรบปรงการอบรมสงสอนใหผเรยนมพฒนาการดขน เปนการวดระหวางเรยนหรอในภาคเรยน เพอดวาผเรยนมขอบกพรองในพฤตกรรมดานนเปนประการใด จะปรบปรงแกไขอยางไรตอไปในดานการจดกระบวนการเรยนการสอน การอบรม หรอการจดกจกรรม ตาง ๆ

3.2 เพอใชผลจากการประเมนผล สรปตามจดประสงคของหลกสตรการใชผลการวดตามขอน คอน าผลการวดไปรวมกบการวดในดานความร ความคดและดานความคลองแคลวทางกาย ตามทระบไว ในจดประสงคของหลกสตร ตามระเบยบวธทก าหนดในระเบยบประเมนผลในการตดสนผลการเรยน ของผเรยนวานาพอใจหรอไมนาพอใจตอไป

วลลภา จนทรเพญ (2544) นกการศกษาและนกวดผล ไดเสนอแนะ ขนตอนในการประเมนพฤตกรรมจรยธรรมไว ดงน

ขนท 1 การวเคราะหพฤตกรรม เปนการแยกแยะคณลกษณะจรยธรรม ออกเปนพฤตกรรมยอย ทสามารถตรวจสอบปรมาณไดดวยวธใดวธหนง ทงนคณลกษณะจรยธรรมแตละคณลกษณะจดเปนพฤตกรรมรวม ไมอาจหาวธการตรวจสอบไดโดยตรง จ าเปนจะตองพจารณาจากพฤตกรรมยอย ในสถานการณตาง ๆ แลวจงสรปวานกเรยนมจรยธรรมนนหรอไม

ขนท 2 การเลอกวธการวดและสรางเครองมอการวด เมอวเคราะหไดพฤตกรรมยอย ของจรยธรรมแลว ครผสอนจะตองเลอกวธการวดพฤตกรรมยอยเหลานน ซงอาจตองสรางเครองมอเพอใชในการวดดวย วธการวดอาจมไดหลายวธ

ขนท 3 การก าหนดเกณฑในการตดสน หมายถง การก าหนดระดบของพฤตกรรมยอย และพฤตกรรมรวม ซงเปนระดบทครคาดวาเปนระดบของการมพฤตกรรมนน ๆ จรงหรอกลาวอกนยหนงได

10

วา หากนกเรยนแสดงพฤตกรรมถงระดบทครก าหนดแลว ครจะตดสนวานกเรยนมพฤตกรรมจรยธรรม อยในขนทนาพอใจ

ขนท 4 และขนท 5 เปนขนทครใชเครองมอด าเนนการวดกบนกเรยน เพอใหได “ปรมาณ” เกยวกบเหตผล ทศนคตและพฤตกรรมจรยธรรมวา นกเรยนมอยมากนอยเพยงใดและอยในทศทางใด “ปรมาณ” ทวดไดนอาจใชตวเลขคะแนนแทนการใหเหตผลเปนความถของการแสดงพฤตกรรมหรอระดบคณภาพตามเกณฑในวธการวดทครเลอกใชเมอไดรบปรมาณมาแลวครตองน าปรมาณนนมาเปรยบเทยบกบ “เกณฑ” ทก าหนดในขนท 3 เพอวนจฉยวานกเรยนแตละคนหรอแตละกลมมพฤตกรรมถงขนทเรยกวา ม “จรยธรรม” นน ๆ หรอไมหรอม “จรยธรรม” นนอยในระดบใด

ขนท 6 การลงความเหนเพอพฒนาจรยธรรม หลงจากทครวนจฉยจดด จดดอยของนกเรยน แตละคนหรอแตละกลมแลว ครจะตองพจารณาตอไปวาจะสงเสรมจดดของนกเรยนไดอยางไร เพอใหลกษณะทดนนคงอยและพฒนายงขนและจะแกไขจดดอยของนกเรยนไดอยางไรเพอใหนกเรยนขจด หรอแกไขคณลกษณะทไมดนนไดการพจารณาในขนนเปนการคดถงกระบวนการเรยนการสอนในอนท จะอบรมและสงเสรมใหนกเรยนมจรยธรรมในขนสงขนเปนล าดบ

2.4 เทคนคกำรวดและประเมนผลจรยธรรม ในการประเมนจรยธรรมโดยใชเครองมอ ทอาจารยผสอนสรางขนเองมวธการประเมนไดทง

ทางตรงและทางออม ทงในดานเหตผลเชงจรยธรรม ดานเจตคตและความเชอทางจรยธรรมและในดานพฤตกรรมจรยธรรม เทคนคการวดและประเมนมหลายวธ แลวแตความตองการทจะมงวดปรมาณของการมจรยธรรมดานใด ซงแตละดานเปนองคประกอบของจรยธรรมดวยกนทงสน ซงสามารถประมวลได ดงน

1. การสงเกตพฤตกรรมจรยธรรม วธนถอวาเปนวธการประเมนทตรงทสดเพราะการแสดงออกของนกเรยนมความสม าเสมอและการสงเกตผลเปนระยะเวลานาน ยอมแสดงถงรปแบบของการประพฤตปฏบตในลกษณะประจ าตวของนกเรยน การสงเกตพฤตกรรมจรยธรรมเปนกระบวนการใชประสาทสมผสของครโดยเฉพาะการเหนและการไดยน ตรวจสอบการปฏบตของนกเรยนในสถานการณตาง ๆ ซงอยในขอบเขตทก าหนดไวลวงหนาการทตองสงเกตพฤตกรรมเฉพาะในสถานการณทก าหนดไวกเพราะกอน การสงเกตจะตองเลอกพฤตกรรมในสถานการณบางอยางทเปนตวแทนของจรยธรรมทตองการประเมน เพราะจรยธรรมอยางหนง อาจมองคประกอบทเปนพฤตกรรมยอยไดมากมายและครไมสามารถสงเกตพฤตกรรมยอยทงหมดได จงจ าเปนตองเลอกพฤตกรรมทเปนตวแทนของจรยธรรมโดยใชวธการวเคราะหพฤตกรรมการเลอกพฤตกรรมยอยเพอท าการสงเกตน ท าใหผสงเกตสามารถ เตรยมแบบบนทกการสงเกตและการวางแผนไวลวงหนาได ถอเปนการสงเกตอยางมระบบ ซงเปนวธการทมประโยชนส าหรบผทยงไมเชยวชาญในการสงเกต และมเวลาสงเกตไมมากนก การแปลผลของการสงเกตกงายกวา ในการสงเกตพฤตกรรมจรยธรรมครตองสงเกตหลาย ๆ ครงในชวงเวลาตาง ๆ กน นอกจากจะใหครอบคลมสถานการณทตางกนแลว ยงตองการความเชอมนวาพฤตกรรมนนเปนการแสดงออกสม าเสมอ ซงท าใหแนใจวานกเรยนมพฤตกรรมนนจรง ไมใชพฤตกรรมทครสงเกตเหนโดยบงเอญ และเมอสงเกตแลวควรบนทกผลทกครง ทงนเพอกนลมหรออาจใชความประทบใจ ตอพฤตกรรมทดหรอไมดของนกเรยนครงใดครงหนง มาประกอบ การตดสนพฤตกรรมจรยธรรมและการประเมนพฤตกรรมจรยธรรมโดยการสงเกต มขนตอนทส าคญ ดงน

11

ขนท 1 เมอวเคราะหพฤตกรรมแลว ครจะไดรายการพฤตกรรมทเลอกสรรแลววาเปนพฤตกรรม ทครอบคลมสถานการณตาง ๆ เหมาะสมกบชนและวยของผเรยนน าพฤตกรรมเหลานนมาจดท าตารางบนทกการสงเกต

ขนท 2 ก าหนดเกณฑคะแนนการยอมรบวา ผเรยนมพฤตกรรมจรยธรรมเปนทนาพอใจ การก าหนดเกณฑควรใหเหมาะสมกบผเรยนในแตละทองถน ตวเกณฑจะใชเปนเครองชวยวนจฉย และชวยในการปรบปรงตวผเรยนไดเปนอยางด

ขนท 3 เปนขนตอนการวางแผนการสงเกตและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนการประเมน โดยวธการสงเกตเปนงานทตองใชเวลามาก จ าเปนตองมการวางแผนการใชเวลาในการสงเกต เพอให การสงเกตไดผลตามทตองการและสงเกตนกเรยนไดอยางทวถง

ขนท 4 เมอไดผลจากการสงเกตมาแลว ผประเมนตองน าผลนนมาพจารณาเปรยบเทยบกบเกณฑทวางไวในขนท 2 เปนขนของการวนจฉยวานกเรยนผานเกณฑทวางไวหรอไม ถาผานเกณฑแลวยอมรบวานกเรยนมพฤตกรรมทสะทอนถงการมจรยธรรมนนแลว ถายงไมผานเกณฑทประเมนอาจพจารณาใหลกซงลงไปวา นกเรยนดอยในลกษณะใด โดยดจากพฤตกรรมยอยในแตละตว พฤตกรรมยอยใดนกเรยนไดคะแนนนอย บงชถงความจ าเปนในการกระตน สงเสรมใหนกเรยนเกดความรสกทดจนกระทงประพฤตปฏบตออกมาใหปรากฏ

2. การสมภาษณ เปนเทคนคทสามารถใชเพอสอบถาม ถงพฤตกรรมทนกเรยนกระท าอยนอกชวโมงเรยนหรออยทบาน เชน การชวยงานบาน การน าเงนหยอดกระปองออมสนประหยดการใชน า ใชไฟฟา ทงนครตองค านงถงภมหลงทางครอบครว ของนกเรยนแตละคนรวมทงการพจารณาตรวจสอบความเชอถอไดในค าตอบของนกเรยน

3. การประเมนจากเพอน หมายถง ใหนกเรยนในชนชวยประเมนพฤตกรรมของนกเรยนคนอน ๆ เชน ใชเทคนค “ใครเอย” หรอการสอบถามขอมลโดยตรง

4. การตอบแบบสอบถาม เปนการใหผตอบแสดงความรสกของตนเองในแตละขอความ ตามมาตราสวน ซงอาจเปนมาตรสวน 3 ระดบ 4 ระดบ หรอ 5 ระดบ ขอความทใชแสดงความรสกอาจจะเปนขอความทางบวกทแสดงความพงพอใจและขอความทางลบทแสดงความไมพงพอใจตอวตถสงใดสงหนง หรอเรองราวอยางใดอยางหนง ค าตอบเหลานนจะใชวธการใหคะแนนตามน าหนกในแตละขอ

5. การตอบแบบทดสอบ วเคราะหเนอหาแบบทดสอบชนดนเปนการตงค าถามหรอก าหนดสถานการณใหตอบค าถาม แลวน าค าตอบทไดไปวเคราะหวาอยในขนการใชเหตผลเชงจรยธรรมขนใด ซง Kohlberg (1976) ไดสรางแบบสอบถามชนดปลายเปดขนเพอรวบรวม ขอมลในการศกษาโดยเลาเรอง จากสถานการณสมมตทเกยวของกบจรยธรรมซงเปนเหตการณขดแยงระหวางความตองการสวนตวกบกฎเกณฑของหมคณะหรอสงคมใหผถกทดสอบฟงกอนแลวถามเหตผลวาเรองอยางนควรท า เพราะเหตผลใด จากนนกน าเอาเหตผลตาง ๆ จากค าตอบมาวเคราะหวาจดอยในจรยธรรมขนใด

6. การประเมนโดยการสรางสถานการณ เปนการประเมนจรยธรรมโดยการสรางสถานการณ มขนตอนทส าคญ ดงน

ขนท 1 การเลอกสถานการณ การเลอกสถานการณเพอใหนกเรยนพจารณาเลอกความรสก หรอความคดเหนเชงจรยธรรม จะตองค านงถงสถานการณทแตกตางกนและทผกพนกบจรยธรรมนน โดยอาศยหลกของการวเคราะหพฤตกรรมมาชวย

12

ขนท 2 การแตงสถานการณจากสถานการณทเลอกไวในขนท 1 ตองน ามาแตงเตม ใหเปนสถานการณทบคคลในสถานการณปฏบตคลอยตามหรอขดแยงกบจรยธรรม เพอทจะเกดแงมมทจะใหนกเรยนพจารณาและท าใหสถานการณชดเจนยงขน

7. การรายงานตนเอง เปนการใหนกเรยนบอกถงความสนใจความรสกนกคดเจตคต และบคลกภาพ การใชในการรายงานตนเองนน สวนใหญมกจะใชการทดสอบทางจตวทยาการตอบแบบสอบถามหรอจดบนทกประจ าวน วธการรายงานตนเองนจะไมไดรบการยอมรบในกลมของนกปรบพฤตกรรมยคแรก ๆ เนองจากมปญหาทางดานความตรง ความเทยงและความแมนย าของเครองมอในทใชในการรายงานตนเอง ดงนนจงควรใชรวมกบวธการประเมนแบบอน ๆ ดวยเพอทจะท าใหไดขอมลทชดเจนขนการรายงานตนเองนมกจะใชในชวงเรมตน ของการด าเนนการปรบพฤตกรรมทงนเพอการก าหนดขอบเขตและความรนแรง ของพฤตกรรมทเปนปญหาตลอดจนเปนแนวทางทจะก าหนดวธการด าเนน การปรบพฤตกรรมทเปนปญหานน เพราะบางครงนกปรบพฤตกรรมพบวาบคคลทมพฤตกรรมทเปนปญหา ไมใชเปนเพราะวาเขาไมสามารถแสดงออก ซงพฤตกรรมทเหมาะสมได หากแตวาพวกเขาอาจจะคดในทางลบ หรอมความวตกกงวลเกนกวาเหตนนเอง ดงนน ทางแกไขไมไดอยทพฤตกรรมโดยตรงแตจะตองแกไขทความคดของพวกเขามากกวา เปนตน การรายงานตนเองมขอดอยหลายประการ โดยเฉพาะประหยด ครอบคลมดานตาง ๆ ทตองการจะประเมน ใชรวมกบการประเมนแบบโดยตรงได แตกมขอจ ากดอยหลายประการดวยกนโดยเฉพาะอยางยงในแงความนาเชอถอของขอมล ทงนเพราะการประเมน โดยการใช การรายงานตนเองอาจไดรบผลกระทบจากการบดเบอนขอมลของผตอบ ความปรารถนาของสงคม และความคาดหวงของผตอบแบบรายงานตนเอง นอกจากนสงทไดจากการประเมนนน

จากขอมลทกลาวมาขางตน จะเหนวาการประเมนพฤตกรรมจรยธรรม สามารถด าเนนการไดอยางหลากหลาย อาจใชแบบประเมนความร ความคด อารมณและความรสก

3. กำรบรหำรจดกำรโรงเรยนทงระบบ (Whole School Approach) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2556 : 8-16) ไดกลาวถงการบรหารจดการโรงเรยนทงระบบไววา การบรหารจดการโรงเรยนทงระบบเพอใหเกดเครอขายความรวมมอในการพฒนาบาน วด โรงเรยน “บวร” หรอ บาน โรงเรยน มสยด “บรม” ใหเกดการพฒนาอยางตอเนองและยงยน แบงออกเปน 4 ดาน ไดแก

1. การบรการจดการ โดยผบรหารโรงเรยนและคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานรวมกน วางแผน จดหาทรพยากรเพออ านวยความสะดวกใหครและนกเรยนทกคน

2. การจดการเรยนการสอน โดยครทงโรงเรยนและภมปญญาทองถนมสวนรวมในการจด การเรยนรทงในหองเรยน หองปฏบตการและแหลงเรยนรตาง ๆ ภายในและภายนอกโรงเรยน

3. การจดกจกรรมสงเสรมการเรยนร โดยนกเรยนแตละคนอาสาสมครใจเขารวมโครงการทตน สนใจกอตงเปนชมรมหรอโครงการขนมาเอง มครเปนผใหค าปรกษาและผบรหารโรงเรยนเปนผให การสนบสนนดานทรพยากรตาง ๆ

4. การมสวนรวมของชมชน โดยองคกรปกครองทองถน ผน าศาสนาในวด/มสยดใกลโรงเรยน ทกดาน ตามทก าหนดไวในแผนโดยมเปาหมายชดเจน

13

กำรบรหำรจดกำรผบรหำรโรงเรยน ประธำนคณะกรรมกำรสถำนศกษำขนพนฐำน

1. ก าหนดนโยบาย เปาหมาย “บวร” หรอ “บรม” ในแผนปฏบตการของโรงเรยนอยางชดเจน ใหทกฝายมสวนรวมวางแผนพฒนาศลธรรม คณธรรม จรยธรรม นกเรยนทกคน

2. ประพฤตตนเปนแบบอยางของคนด มศล มธรรม 3. พฒนากายภาพทงอาคารเรยน อาคารประกอบและบรเวณโรงเรยนใหรมรน สะอาด

ปลอดภย นาด นาอย นาเรยน 4. สนบสนนคร นกเรยน ชมชน ท ากจกรรมสงเสรมศลธรรม คณธรรมอยางมสวนรวม

กำรบรหำรจดกำร (Management) โรงเรยน

การบรหารจดการทเนนการสรางเครอขาย “บวร” บาน วด โรงเรยน หรอ “บรม” บาน โรงเรยน มสยด โดยการมสวนรวมของผบรหารโรงเรยนและประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

ขอเสนอแนะกจกรรมดำนบรหำรจดกำร ไดแก

1. ก าหนดนโยบาย เปาหมาย “บวร” หรอ “บรม” อยางชดเจนในแผนปฏบตการโรงเรยน ประจ าป โดยทกฝายทเกยวของมสวนรวมวางแผนพฒนาศลธรรม คณธรรม จรยธรรม ใหกบนกเรยนทกคน

2. ผบรหารโรงเรยนและประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ประพฤตปฏบตตน เปนแบบอยางของคนด มศล มคณธรรมเปนตวอยางผบรหารทด ใหกบครและนกเรยน

3. พฒนาโรงเรยนดานกายภาพใหเปนโรงเรยนสเขยว รมรนดวยรมเงาธรรมชาต หองเรยน อาคารเรยน อาคารประกอบและบรเวณโรงเรยนสะอาด ปลอดภย นาด นาอย นาเรยน

4. สนบสนนครและนกเรยนท ากจกรรมสงเสรมการเรยนรดานศลธรรม คณธรรม จรยธรรม ทหลากหลายและตอเนองตลอดป

กำรจดกำรเรยนกำรสอนครทกคนในโรงเรยนทกวชำ 1. บรณาการเรยนการสอนดานศลธรรม คณธรรม จรยธรรมในวชาทครผสอนรบผดชอบ 2. ประพฤต ปฏบตตนเปนตนแบบ คนดมศล มคณธรรม 3. จดกจกรรมการเรยนรเพอปลกฝงศลธรรม คณธรรมทหลากหลาย 4. จดกจกรรมเยยมบาน/ดแลนกเรยนเปนรายบคคล 5. ใหก าลงใจ/ชนชมยกยอง/ใหรางวล

กำรจดกำรเรยนกำรสอน (Teaching and Learning)

การจดการเรยนการสอนโดยการมสวนรวมของครทกคน ภมปญญาทองถนและผน าศาสนา (พระภกษสงฆ โตะอหมาม บาทหลวง) เพอสรางเครอขายการเรยนรทเขมแขง ขอเสนอแนะกจกรรมดานการจดการเรยนการสอนสอน ไดแก

1. บรณาการการจดการเรยนรดานศลธรรม คณธรรม จรยธรรมในวชาทครผสอนรบผดชอบ โดยถอเปนหนาทและความรบผดชอบรวมกน

2. ประพฤต ปฏบตเปนแบบอยางทด มศล มคณธรรม เปนตวอยางครด ศรต าบลใหกบนกเรยน ผปกครองและคนในชมชน

3. จดกจกรรมการเรยนรเพอปลกฝงศลธรรม คณธรรมจรยธรรมทหลากหลายตามแหลงเรยนร

14

ตาง ๆ ทงในและนอกสถานทใหสอดคลองกบเปาหมายทก าหนด 4. ใหก าลงใจ ชนชมยกยองนกเรยนทประพฤตตนดจนไดรบการยอมรบหรอมผลเชงประจกษ

และใหรางวลนกเรยนดทไดรบการยกยองเชดชใหเปนเดกด

กำรจดกจกรรมสงเสรมกำรเรยนรนกเรยนทกคนในโรงเรยน

1. อาสาสมครใจเขารวมกจกรรม/โครงการดานศลธรรม คณธรรม อนรกษ สงแวดลอม และกจกรรมสงเสรมการอานเขยนเรยนเลข

2. ปฏบตตนเปนแบบอยางของคนตรงตอเวลา รกความสะอาด รกความเปนระเบยบ มความสภาพนมนวล

3. มสวนรวมพฒนาบาน วด/มสยดและโรงเรยนใหสะอาด รมรน เปนระเบยบ 4. มสวนรวมสรางจตส านกใหเพอนนกเรยนดวยกนรกการท าบญ กลวบาป ท าสมาธใหจตใจ

สงบ ผองใส เบกบานกบการสรางและสะสมความดทกวน การจดกจกรรมสงเสรมการเรยนร (Extra Curricular) โดยการมสวนรวมของนกเรยนทกคน

ในลกษณะจตอาสา สมครใจเขารวมโครงการ ชมนม ชมรมตาง ๆ ตามความสนใจ มครทปรกษา ใหค าแนะน าวธการท ากจกรรมตาง ๆ และผบรหารโรงเรยนใหการสนบสนนทรพยากรตาง ๆ ในการท ากจกรรม/โครงการ เชน ทนทรพย วสดอปกรณ สถานทตง การออกหนงสอเชญ/นมนตพระ เปนตน ขอเสนอแนะกจกรรมดานการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนร ไดแก

1. อาสาสมครใจเขารวมกจกรรม/โครงการดานศลธรรม คณธรรม การอนรกษสงแวดลอม และกจกรรมสงเสรมการอาน การเขยน การคดค านวณตามความสนใจ

2. ประพฤต ปฏบตเปนอยางของการเปนคนตรงตอเวลารกความสะอาดตอตนเอง และตอสวนรวม รกความเปนระเบยบเรยบรอย มความสภาพนมนวล

3. มสวนรวมพฒนาบาน วด/มสยด และโรงเรยนใหสะอาด รมรนเปนระเบยบอยเสมอ 4. มสวนรวมสรางจตส านกใหเพอนนกเรยนดวยกนรกการท าบญเกรงกลวการท าบาป ฝกท า

สมาธ ละหมาด ใหจตใจสงบ ผองใส เบกบานกบการสรางและหมนสะสมบญความดทกวน

กำรมสวนรวมของชมชน

การมสวนรวมของชมชน นายก อบต./นายกเทศมนตร เทศบาลต าบล ผน าศาสนา ผปกครอง คนในชมชน

1. ก าหนดนโยบาย เปาหมายทชดเจนในแผนพฒนาต าบลใหเปน “บวร” บาน วด โรงเรยน หรอ “บรม” บาน วด มสยด

2. ประพฤต ปฏบตตนจนเปนแบบอยางคนด มศล มธรรม มคณธรรม 3. รวมพฒนากายภาพส านกงาน บาน วด/มสยด โรงเรยน ใหรมรน สะอาด ปลอดภย 4. สนบสนนการจดงานบญ งานประเพณ วฒนธรรมทดงาม 5. รวมจดกจกรรมปลกพลงความเชอมนในกฎแหงกรรม

การมสวนรวมของชมชน (Community Participation) โดยการเปดโฮกาสใหทกฝายไดเขา มามสวนรวมจนครบทกองคประกอบ ไดแก รวมคด รวมท า รวมตดสน รวมประเมนผล และชนชมผลงานรวมกนดงน

- องคกรปกครองทองถน ไดแก นายกองคการบรหารสวนต าบลหรอนายกเทศมนตร

15

เทศบาลต าบล ผรบผดชอบต าบลนน สนบสนนทรพยากรตาง ๆ - ผน าศาสนา ไดแก พระภกษสงฆ โตะอหมาม บาทหลวง ในวดมสยด หรอ โบสถ

ใกลโรงเรยน หรอสถานทโรงเรยนพานกเรยนไปท าบญ สนบสนนวทยากรและสถานท - ผปกครองนกเรยนและทกคนในชมชน สนบสนนพลงกาย พลงทรพย พลงปญญา

ขอเสนอแนะกจกรรมการมสวนรวมของชมชน ไดแก 1. ก าหนดนโยบาย เปาหมายทชดเจนในแผนพฒนาต าบลในการสรางเครอขายทเขมแขง

จนเปน “ชมชนด ศรต าบล” ในลกษณะ “บวร” บาน วด โรงเรยน 2. ประพฤต ปฏบตตน จนเปนแบบอยางคนด มศล มธรรม มคณธรรม 3. รวมพฒนากายภาพส านกงาน บาน วด/มสยด/โบสถ โรงเรยนใหรมรนดวยธรรมชาต สะอาด

และปลอดภยจากภยทงปวง 4. สนบสนนการจดงานบญ งานประเพณ งานวฒนธรรมทดงามของทองถน 5. รวมจดกจกรรมปลกพลงความเชอมนในกฎแหงกรรม

ทฤษฎกำรเรยนรแบบมสวนรวมอยำงจรงจง (Active Participation Theory) เปนทฤษฎท สมณฑา พรหมบญ และคณะพฒนาขน (2555: ออนไลน) ทกลาวไววา จดเนน

ของการเรยนร คอ การใหผเรยนมสวนรวมทางดานจตใจ การเรยนรแบบมสวนรวมชวยใหผเรยนไดรบประสบการณทสมพนธกบชวตจรง ไดรบการฝกฝนทกษะชวตตางๆ การแสวงหาความร การคด การจด การความร การแสดงออก การสรางความรใหม และการท างานกลม ซงจะท าใหผเรยนไดรบการพฒนา ใหเปนทงคนเกง คนด และมความสข กระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม สามารถจดท าได 3 วธ คอ

1. กระบวนการกลม (Group process) เปนกระบวนการเรยนรของกลมผเรยนตงแต 2 คนขนไปมปฏสมพนธกน มแรงจงใจรวมกนท าสงหนงสงใดโดยทสมาชกกลมมอทธพลตอกน หลกการส าคญ ของกระบวนการกลม คอ ผเรยนเปนศนยกลางการเรยนร ผเรยนเรยนรจากกลมมากทสด ผเรยนไดคนพบและสรางสรรคความรดวยตนเอง โดยครเปนผจดกระบวนการใหผเรยนแสวงหาค าตอบ กจกรรมทมกจะใชในการจดกจกรรมกลม คอ เกม บทบาทสมมต กรณตวอยาง การอภปรายกลม

2. การเรยนรแบบรวมแรงรวมใจ (Cooperative learning) เปนวธการเรยนทจดสภาพแวดลอมทางการเรยนโดยใหผเรยนไดเรยนรรวมกนเปนกลม สมาชกแตละคนในกลมมสวนรวมในการเรยนร และความส าเรจของกลม โดยการแลกเปลยนความคดเหน แบงปนความร ใหก าลงใจกนและกนและดแล ซงกนและกน หลกการจดการเรยนรแบบรวมแรงรวมใจจะคลายกบกระบวนการกลม แตตางกน ทการเรยนรแบบรวมแรงรวมใจจดกลมใหผเรยนคละกนทงดานความร ความสามารถ ความสนใจ ความถนด กจกรรมทมกจะใชในการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมแรงรวมใจ คอ การเลาเรองรอบวง มมสนทนา ปรศนาความคด การรวมมอกนแขงขนกนคด

3. การเรยนรแบบสรรคสรางความร (Constructivism) เปนวธการเรยนรทผเรยนตองแสวงหาความรและสรางความรความเขาใจดวยตนเอง โดยน าความรทมเชอมโยงกบความรใหม โดยครจะเปนผอ านวยความสะดวกใหผเรยนสรรคสรางความรความเขาใจดวยตนเอง

16

4. ควำมรทวไปเกยวกบกำรสมมนำ (Seminar) ควำมหมำยของกำรสมมนำ "สมมนา" มาจาก ค าวา ส + มน แปลวา รวมใจ เปนศพทบญญตใหตรงกบค าวา Seminar

หมายถง การประชมทสมาชกซงมความร ความสนใจในเรองเดยวกนมาประชมดวยความรวมใจ ปรกษาหารอ รวมใจกนคดชวยกนแกปญหา ซงมผใหค านยามและทศนะตาง ๆ ไว ดงน

อ าไพ สจรตกล (2518) ไดใหความหมายของการสมมนา ไววา การสมมนาแบบไทย เปนการประชมแบบหนงทสมาชกซงมความรความสนใจในเรองเดยวกนมาประชมดวยความรวมใจ ปรกษาหารอ รวมใจกนคด และชวยกนแกปญหา สวนแบบอเมรกนนนเปนการเรยนระดบสงแบบหนง ในมหาวทยาลย ซงนกศกษาทมประสบการณอยางดแลวมารวมกนแกปญหา หรอคนควาวจยในเรองทม ความสนใจรวมกน

สมคด แกวสนธ และสนนท ปทมาคม (2524 : 45) ไดใหทศนะในเรองการสมมนาไววา การสมมนา (Seminar) เปนการจดในลกษณะทเปนการอภปรายแลกเปลยนความคดเหนประสบการณ หรอเปนการระดมความคดเรองใดเรองหนงเหมาะส าหรบกรณทผเขารวมสมมนามประสบการณมาก และมความรระดบอาวโส ซงผเขารวมประชมทกคนมความเทาเทยมกน ในการแสดงความคดเหน ไมมวทยากรมแตผประสานงานหรอผจดด าเนนการ คอยอ านวยความสะดวกและใหบรการ ผเขาสมมนา จะเลอกผน ากลม การสมมนาจากผเขารวมสมมนาดวยกน เพอเปนตวแทนในการรายงานผลการอภปรายและด าเนนการสมมนาไปตามตารางทก าหนดไว

จตตนภา ศรไสย (2533 : 52 - 53) ไดใหความหมายของการสมมนาไววา การสมมนาเปน การประชมเพอพรอมใจกนแกปญหาและคนหาความรโดยมผเชยวชาญเปนวทยากรหรอเปนผใหความร หรอใหค าแนะน า สวนในตางประเทศ การสมมนาเปนการเรยนการสอนในมหาวทยาลยโดยเนนใหรจกวจย คนควา หาทางแกปญหา ส าหรบในประเทศไทยใชวธการสมมนาทงสองอยางเปนแขนงหนงในการเรยน การสอน และเปนการประชมกลมกได

สทธน ศรไสย (2538 : 15 - 16) ไดสรปความหมายของการสมมนาไววา การสมมนา หมายถง การระดมสมองของผทมสรรพก าลงและประสบการณในการปฏบตงาน มาชวยกนคดหาวธการแกปญหาตาง ๆ ใหส าเรจลลวงไปไดดวยด ซงการด าเนนการดงกลาวจะตองเปนไปตามหลกการของระบอบประชาธปไตยทเราก าลงใชกนอยในปจจบนน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2545 ไดใหความหมายการสมมนาวา สมมนาคอ การประชมเพอแลกเปลยนความรและความคดเหนเพอหาขอสรปในเรองใดเรองหนง สมมนา หมายถง การประชมเพอแลกเปลยนความรเชงวชาการและความคดเหนเพอขอสรปใน

เรองใดเรองหนงผลของการสมมนาถอวา เปนเพยงขอเสนอแนะ ผทเกยวของจะน าไปปฏบตตามหรอไมกได เปนการฝกการปรบตวการท างานรวมกบผอนดวย อาจเปนกลม หรอ ตองประสานงานและตดตอกบบคคลภายนอกเพอเกบรวบรวมขอมลกบน าความรทางทฤษฎมาใช เชอมโยงความรทไดไปปรบใชประโยชนไดจรง หรอ อกความหมายหนง

สมมนา หมายถง การประชม (Meeting) แบบหนงในหลายรปแบบ เปนการรวมใจ (Meeting of minds) สมมนาเปนการประชมรวมกนขบคดปญหา โดยอาศยการคนควาเปนหลกฐาน สมมนา เปนเทคนคการสอนทกลมผเรยนศกษาเรองทตนท าวจยหรอเปนความรระดบสง ผเรยนจะตองเรยนโดยการน า และดแลของผสอน ดวยวธการอภปรายรายงานวจยทเปนหวขอทผสอนและผเรยนมความสนใจรวมกน

17

สมมนาเปนการจดสอนแบบสมมนาเปนการจดสอนแบบเพมพนความรโดยผเรยนและผสอนชวยกนเลอกเรองทจะน ามาเรยนรรวมกน เชนการทผเรยนน าผลงานวจยตอเพอน เพออภปรายงานของตน หรอการเชญผเชยวชาญบางสาขามาอภปรายใหกระจางชดยงขน

สมมนา หมายถง การทคณะบคคลซงมความสนใจรวมกน ในเรองใดเรองหนง มารวมกนแสดงความคดเหน ใชเหตผล ประสบการณ และความรเพอประโยชนรวมกนในการแกปญหานนๆ ใหส าเรจไปดวยด ในลกษณะน "สมมนา" จงเปนการแกปญหาโดยอาศยพฤตกรรมหรอกระบวนการของกลม (Group Process) เปนหลกส าคญ

สมมนา (SEMINAR) ความหมายแยกตามอกษรภาษาองกฤษ ไดดงน S = Specialized E = Exchange Knowledge M = Most interesting Issue I = Identification Topic N = Neatly Work A = Amount of Information R = Research Support

กลาวโดยสรป สมมนา หมายถง เปนการรวบรวมขอมลความร หลกฐานของความรหรอ การคนควาวจยเรองใดเรองหนงซงเปนหวขอ/เรองทผท าสมมนาสนใจและไดท าการศกษามาอยางละเอยดลกซงแลว เพอน ามาเสนอผลงาน โดยการอภปรายแลกเปลยนความรจากผเชยวชาญในเรองนนๆ เพอหาขอสรปหรอขอคดเหนจากการท าสมมนา ส าหรบงานวจยนผวจยใชค าวาสมมนาเชงปฏบตธรรม ซงหมายถงการประชม เพออบรมความรคคณธรรมใหแกครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชน ในการอบรมจะประกอบกจกรรมใหความรและกจกรรมปฏบตธรรมไปพรอม ๆ กน

วตถประสงคของกำรสมมนำ

1. เพอการศกษาและเรยนรประเดนตางๆ ของปญหาเพอน าไปสการแกปญหา 2. เพอคนควาหาค าตอบ ขอเสนอแนะหรอหาขอยตทจะใชแกปญหารวมกน 3. เพอน าผลของการสมมนาเปนเครองมอในการตดสนใจหรอก าหนดนโยบาย 4. เพอการพฒนาและการปฏบตงานใหบรรลตามเปาประสงค

จดมงหมำยของกำร “กำรสมมนำ”

1. อบรม ฝกฝน ชแจง แนะน า สงสอน ปลกฝงทศนคตและใหค าปรกษา ในเรองทเกยวของ 2. พจารณา ส ารวจ ตรวจสอบปญหาหรอประเดนตางๆ ทหยบยกขนมาเพอท าความเขาใจ

ในเรองทตองการร 3. เสนอแนะนาร นาสนใจ ททนสมยและเหมาะสมกบสถานการณ 4. แสวงหาขอตกลง ดวยวธการอภปราย แลกเปลยนความคดเหนอยางเสร ซก-ถาม ถกเถยง

ปรกษาหารอภายใตหวขอทก าหนด 5. ใหไดขอสรปผลของการน าเสนอหวขอ หรอการวจย

18

ประโยชนของกำรจดสมมนำ

1. ผจดสมมนาหรอผเรยนสามารถจดสมมนาไดอยางมประสทธภาพ 2. ผเขารวมสมมนา ไดรบความร แนวคดจากการสมมนา สามารถน าไปปรบใชในการท างาน

และชวตสวนตวได 3. ผลจากการทผเขารวมสมมนาไดรบความรและความสามารถมากขนจากการสมมนา ชวยท า

ใหระบบและวธการท างานมประสทธภาพสงขน 4. การจดสมมนาจะชวยแบงเบาภาระการปฏบตงานของผบงคบบญชา เพราะผไดบงคบบญชา

ไดรบการสมมนา ท าใหเขาใจถงวธการปฏบตงานตลอดจนปญหาตางๆ และวธการแกไขปรบปรงและพฒนางานใหไดผลด

5. เปนการพฒนาผปฏบตงานใหพรอมอยเสมอ ทจะกาวไปรบต าแหนงทสงกวาเดม หรองาน ทจ าเปนตองอาศยความรทางดานเทคโนโลยใหม ๆ ซงผปฏบตงานจะไมรสกล าบากในการปรบตว เพราะไดรบความรใหม ๆ ตลอดเวลา

6. เปนการสงเสรมความกาวหนาของผปฏบตงาน เพราะโดยปกตแลวการพจารณาเลอน ต าแหนง ผทไดรบการสมมนายอมมโอกาสไดรบการพจารณากอน

7. เกดความคดรเรมสรางสรรค เปนผลใหเกดแรงบนดาลใจมงกระท ากจกรรมอนดงามใหสงค 8. สามารถสรางความเขาใจอนดงามตอเพอนรวมงาน มมนษยสมพนธ เกดความรวมมอรวมใจ

ในการท างาน สามารท างานเปนทมไดเปนอยางด 9. เกดความกระตอรอรน กลาคด กลาท า กลาตดสนใจ มความรบผดชอบ รจกยอมรบ

ความคดเหนของผอน รจกใชดลยพนจวเคราะหปญหา สามารถแกปญหาในการท างานและเกดภาวะผน า ลกษณะกำรสมมนำทด 1. ผเขารวมสมมนาทราบวตถประสงคของการสมมนา 2. จดใหมกจกรรมในการแกปญหารวมกน 3. จดใหมกจกรรมในการเรยนรรวมกน 4. จดใหมเวทแลกเปลยนเรยนร ความคดเหน และขอเทจจรงรวมกน 5. ผเขารวมสมมนามทศนคตทดตอปญหา ขอเทจจรง ผเขารวมสมมนา และตนเอง 6. ผเขารวมสมมนาตองใชความคดรวมกนในการแกปญหา 7. มผน าทด 8. ผเขารวมสมมนาเปนผฟงทด 9. ผเขารวมสมมนาเปนผพดทด 10. ผเขารวมสมมนาทกคนเปนผมสวนไดสวนเสยในการด าเนนการประชมสมมนา เพอใหงาน

สมมนาบรรลเปาหมาย

องคประกอบของ “กำรจดสมมนำ”

1. ดานเนอหา ไดแก สาระหรอเรองราวทจะน ามาจดสมมนา ซงประกอบดวย 1.1 จดมงหมายของการจดสมมนา วาจดเพออะไร

19

1.2 เรองทจะน ามาจดสมมนา ตองเปนเรองมมประโยชนและคมคาตอการจด 1.3 หวขอเรอง เพอใหเหนทศทางของปญหาหรอกรอบความคดในเรองทจะสมมนา 1.4 ก าหนดการสมมนา ชอหนวยงานหรอบคคล ผด าเนนการจดสมมนา ชอเรองสมมนา

วน/เดอน/ป ทจดสมมนา เวลา สถานท 1.5 ผลทไดรบจากการจดสมมนา เปนเรองทผจดสมมนาไดคาดหวงวา การจดสมมนาจะท า

ใหผเขารวมสมมนาไดรบประโยชนอยางไรบาง อาจเปนทงเชงปรมาณและคณภาพ จงเปนเรองทผจดสมมนาจะตองเขยนผลทไดรบไวดวย

2. ดานบคลากร หมายถง บคคลทเกยวของกบการจดสมมนา หมายถง บคคลทเกยวของกบ การจดสมมนา

2.1 บคลากรฝายการจดสมมนา ไดแก บคคลหรอคณะกรรมการทมหนาทในการจดสมมนาใหบรรลจดประสงคทวางไว แบงไดเปนฝายดวยกน ดงน

- ประธานและรองประธาน - เลขานการและผชวยเลขานการ - กรรมการฝายทะเบยน - กรรมการฝายเอกสาร - เหรญญก และผชวยเหรญญก - ฝายพธกร - ฝายสถานทและวสดอปกรณ - ฝายประชาสมพนธ - ฝายปฏคม - ฝายรกษาพยาบาล - ฝายประเมนผล - ฝายปรกษา

2.2 วทยากร หมายถง บคคลทท าหนาทบรรยาย อภปรายหรอถายทอดความรประสบการณ โดยใชเทคนควธการตาง ๆ ใหแกผเขารวมสมมนาดวยความจรงใจ และมงหวงใหผเขาสมมนาไดรบความร และประสบการณอยางเตมท ดงนนผทเปนวทยากรตองเปนบคคลทมความร ความสามารถ และประสบการณ หรอมความเชยวชาญเฉพาะทาง หรอเกยวของกบเรองทจดสมมนา

3. ดานสถานท เครองมอ และอปกรณตาง ๆ 3.1 หองประชมใหญ หมายถง หองประชมรวมทใชบรรยาย อภปรายหรอสมมนาทจะตอง

ก าหนดทนงไดวา สามารถบรรจคนไดกทนง และใชทใด สถานทตงอยทไหน ส าหรบเปนแหลงจดสมมนา 3.2 หองประชมยอย หมายถง เปนหองประชมทมขนาดกลางหรอขนาดเลก

3.3 หองรบรอง หมายถง เปนหองทใชส าหรบรองรบวทยากร แขกพเศษ เพอใหไดรบการพก ผานหรอเตรยมตวกอนการสมมนา

3.4 หองรบประทานอาหารวาง 3.5 หองรบประทานอาหาร

20

3.6 อปกรณดานโสตทศนปกรณ ไดแก ไมโครโฟนชนดตงและตดตว เครองขยายเสยง เครองฉายภาพขามศรษะ เทปบนทกเสยง เครอง ว.ด. ทศน อปกรณดานแสงและสยงตาง ๆ เครองฉายสไลด จอภาพ กลองถายรป ฯลฯ

3.7 อปกรณเครองมอประเภท เครองคอมพวเตอร เครองพมพดด เครองถายเอกสาร เครองถอดเทป

3.8 อปกรณดานเครองเขยน ทจ าเปนในการสมมนา เชน กระดาษขาว แผนโปรงใส เครองเขยนตาง ๆ

4. ดานเวลา วน เวลาทใชในการสมมนา ทผจดสมมนาควรมการวางแผนไวอยางดวาควรใช วน เวลาใดในการจดสมมนาจงจะเหมาะสมและสะดวกแกทกฝาย เวลาในการจดสมมนาหากใชเวลานอยเกนไปกจะท าใหไมไดความรความคดเหนทกวางขวางมากพอแตหากใชเวลามากเกนไปกอาจท าใหการสมมนา นาเบอไดเวลาทใชในการสมมนา ทผจดสมมนาควรมการวางแผนไวอยางดวาควรใช วน เวลาใดในการจดสมมนาจงจะเหมาะสมและสะดวกแกทกฝาย เวลาในการจดสมมนาหากใชเวลานอยเกนไปกจะท าใหไมไดความรความคดเหนทกวางขวางมากพอแตหากใชเวลามากเกนไปกอาจท าใหการสมมนานาเบอได

5. ดานงบประมาณ หรอการจดท างบประมาณ ในการด าเนนงานสมมนา ยอมมคาใชจายใน การด าเนนงาน ดงนนผจดสมมนาตองมการจดสรรวางแผนคาใชจายใหด ดวยความรอบคอบ เพอให การประมาณคาใชจายทงหมดของงานอยในภาวะทเพยงพอ ไมขาดหรอมากจนเกนไปหรอการจดท างบประมาณ ในการด าเนนงานสมมนา ยอมมคาใชจายในการด าเนนงาน ดงนนผจดสมมนาตองมการจดสรรวางแผนคาใชจายใหด ดวยความรอบคอบ เพอใหการประมาณคาใชจายทงหมดของงานอยในภาวะทเพยงพอ ไมขาดหรอมากจนเกนไป

5.1 ใหแตละฝายท าหนาทรบผดชอบท างาน จดท างบประมาณทตองใชจายทงหมดของฝายของตนทงหมดออกมาในรปของบญชคาใชจาย และเสนอใหฝายเหรญญกพจารณาถงความเหมาะสมกอนอนมต

5.2 เมอการวางแผนเกยวกบคาใชจาย ของแตละฝายไดรบความเหนชอบจากทประชม กจดใหท างานงบประมาณรวมทงหมดทงโครงการ แลวน าไปใสในโครงการ เพอเสนอฝายบรหารอนมต ไดแก สาระหรอเรองราวทจะน ามาจดสมมนา ซงประกอบดวย หมายถง บคคลทเกยวของกบการจดสมมนา เวลาทใชในการสมมนา ทผจดสมมนาควรมการวางแผนไวอยางดวาควรใช วน เวลาใดในการจดสมมนาจงจะเหมาะสมและสะดวกแกทกฝาย เวลาในการจดสมมนาหากใชเวลานอยเกนไปกจะท าใหไมไดความรความคดเหนทกวางขวางมากพอแตหากใชเวลามากเกนไปกอาจท าใหการสมมนานาเบอได หรอการจดท างบประมาณ ในการด าเนนงานสมมนา ยอมมคาใชจายในการด าเนนงาน ดงนนผจดสมมนาตองมการจดสรรวางแผนคาใชจายใหด ดวยความรอบคอบ เพอใหการประมาณคาใชจายทงหมดของงานอยในภาวะทเพยงพอ ไมขาดหรอมากจนเกนไปการจดท าเอกสารทเกยวของกบการสมมนา ไดแก

1. โครงการสมมนาและแผนปฏบตงาน โดยปกตจะมสวนประกอบ ดงน 1.1 ชอโครงการการสมมนา 1.2 หลกการและเหตผล 1.3 วตถประสงค 1.4 เปาหมาย 1.5 ลกษณะโครงการ

21

1.6 วธด าเนนการ 1.7 ระยะเวลาการด าเนนงาน 1.8 สถานทด าเนนการ 1.9 งบประมาณ 1.10 การตดตามและประเมนผล 1.11 ผลทคาดวาจะไดรบ 2. เอกสารประกอบการสมมนา ในการจดสมมนา สงทควรปฏบตอยางยงกคอ การแจก เอกสารประกอบการสมมนา ไหแก

ผเขารวมสมมนา เอกสารประกอบการสมมนา จะเปนขอมลทส าคญเกยวของกบสภาพปญหาหรอหนทาง ในการแกปญหาทเกยวของกบหวขอเรองทจดสมมนา เอกสารประกอบการสมมนาเปนเพยงลทางหรอสวนทเสรมของหวขอสมมนาไมใชเนอหาทงหมดของการสมมนา

3. รายชอผเขารวมสมมนาและหนงสอเชญเขารวมสมมนา ในการจดสมมนาตองมการปรกษาหารอกนกอนถงผทจะเขารวมการสมมนา ทงนผเขารวมควรมพนฐานความรทใกลเคยงกน จะท าใหการสมมนาบรรลผลไดดยงขนในการจดสมมนาตองมการปรกษาหารอกนกอนถงผทจะเขารวมการสมมนา ทงนผเขารวมควรมพนฐานความรทใกลเคยงกน จะท าใหการสมมนาบรรลผลไดดยงขนเมอทราบรายชอของผทจะเขารวมสมมนาแลว สงทตองกระท าตอไป คอ การท าหนงสอเชญผเขารวมสมมนาสาระส าคญของหนงสอเชญผเขารวมสมมนามลกษณะ ดงน

1. เรอง ขอเชญเขารวมสมมนาเรอง................. 2. เรยน................. 3. สงทสงมาดวย 1.โครงการสมมนา 4. ก าหนดการสมมนา 5. แผนทเดนทางไปสถานทสมมนา 6. ขอความ - กลาวถง - เหตผลทตองจดสมมนา - เรองสมมนา................. - วน เวลา สถานท ทจะจดสมมนา - ส ารองทนงไดท................. หมายเลขโทรศพท - ภายในวนท................. 7. ค าสงแตงตงคณะกรรมการการด าเนนงานสมมนา ตองค านงถง - ความเหมาะสมระหวางจ านวนคนกบปรมาณงาน - ความเหมาะสมระหวางความถนดในงานของแตละคนแตละทมงาน - การท างานเปนทม

ในการออกค าสงแตงตงคณะกรรมการด าเนนงานนน ควรท าเปนลายลกษณอกษร เพราะจะชวยใหผทรบมอบหมายหนาททราบหนาทของตน และจะไดกระท าตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมายรวมทงสามารถตดตามงานไดงายขน

22

5. หนงสอขออนมตงบประมาณ จดด าเนนงาน หรอหนงสอขอความอนเคราะหสนบสนน การด าเนนการ ประกอบไปดวยโครงสราง ดงน

1. ถาเปนราชการจะใชกระดาษครฑ ประกอบไปดวย ทออกหนงสอ สถานทออกหนงสอ ซงจะอยบรรทดเดยวกบตนครฑ

2. วนทออกหนงสอ ไดแก เลขของวนท ชอเดอน และ เลข พ.ศ. 3. เรอง................. 4. เรยน................. 5. อางถงโครงการสมมนา เรอง................. 6. สงทสงมาดวย โครงการสมมนา เรอง................. 7. เนอหา ควรมลกษณะ ดงน - ในยอหนาแรก ควรอางถงโครงการการจดสมมนา - ยอหนาทสอง เนอหาสาระจะแสดงความจ านงในการของบประมาณ เพอใชใน

การด าเนนการจดสมมนา - ยอหนาทสาม ควรเปนการสรป เพอใหผทรบหนงสอเขาใจถงวตถประสงคของการเขยนใหชดเจน

8. ค าลงทาย คอ ขอแสดงความนบถอ 9. ลงชอ ชอผขออนมต และต าแหนง 10. สวนราชการเจาของเรอง คอ หนวยงานทด าเนนการจดสมมนา

6. หนงสอเชญวทยากรและผด าเนนรายการ ควรมลกษณะดงน 1. ทออกหนงสอ-สถานทออก อยบรรทดเดยวกน 2. วนทออกหนงสอ 3. เรอง ขอเชญเปนวทยากร/ผด าเนนรายการ 4. เรยน................. 5. สงทสงมาดวย

- โครงการสมมนาทางวชาการ - แผนทเดนทางมายงสถานททจดสมมนา 6. เนอหาของหนงสอ - ยอหนาแรก น าเขาสเรองทจะจดสมมนา ผจดการสมมนา และมวตถประสงคอยางไร - ยอหนาทสอง ชประเดนใหเหนถงการ พจารณาวา วทยาการนนมความเหมาะสม ทงความรความสามารถและประสบการณตาง ๆ โดยระบถง ผทเขารวมสมมนา จ านวน จดทไหน วน เวลา สถานท - ยอหนาทสาม เนนเรองของเชญเปนวทยากร/ผด าเนนรายการ และรายงานวาหากขดของประการใดโปรดแจงให................. หมายเลขตดตอ ปดทายดวยการกลาวขอบคณ - ค าลงทาย - ลงชอประธานผด าเนนการจดสมมนา 7. ค ากลาวรายงาน

– กลาวเปด-ปด การสมมนา ค ากลาวรายงาน ควรมลกษณะดงน

23

1. ค าขนตน กราบเรยน................. 2. เนอหา ควรมองคประกอบ ดงน - ทมาของการจดสมมนา - สภาพปญหา อนเปนสาเหตทท าใหตองจดการสมมนา - วตถประสงค ประโยชน 3. ปดทายดวยการเชญประธานการสมมนา ใหเกยรตกลาวเปดการสมมนา พธกรกลาวรายงานการจดสมมนา

การกลาวเปดสมมนา 1. ค าขนตน ตองพจารณาผทเขาสมมนาวามใครและต าแหนงใดบาง 2. เนอหา แบงออกเปน - อารมภบท กลาวถง ใครเปนผจดและมวตถประสงคอยางไร - เนอเรอง กลาวถงประเดนส าคญของการจดงานวาจะชวยใหเกดวสยทศนหรอการมองการณ

ไกลอยางไร - สรป ปดทาย เปนการแสดงความยนดหรอชนชมคณะกรรมการทด าเนนการจดสมมนา และ

ขอเปดการสมมนา รวมทงอวยพรใหการจดสมมนา ไดบรรลวตถประสงค การกลาวปดการสมมนา

1. ค าขนตน ตองพจารณาผทเขาสมมนาวามใครและต าแหนงใดบาง 2. สาระส าคญ แบงได ดงน - อารมภบท อางถงค ากลาวรายงานของประธานผด าเนนการ - เนอเรอง กลาวโดยสรป ชใหเหนถงความส าเรจของการจดสมมนา การใหความรวมมอของ ผรวมสมมนาและแนวทางการน าความรทไดจากการสมมนาไปใชประโยชน - สรปปดทาย ดวยการอ านวยพรใหแกผทเขารวมสมมนา 8. หนงสอขอบคณวทยากรและผด าเนนรายการ ควรมลกษณะดงน 1. เรอง ขอขอบคณ 2. เรยน................. 3. เนอหา ประกอบดวย................. - อารมภบท อางถงการจดสมมนาทใด และทานวทยากรไดกรณาใหเกยรตไปรวมอภปราย หรอบรรยาย - เนอหา ชใหเหนถงผลของการจดสมมนานนมประโยชนมากมายเพยงใด เปนเพราะวทยากรไดใหความกรณามาใหความรและประสบการณ - สรป ขอกราบขอบพระคณ หรอขอบคณและควรแสดงวา ในโอกาสตอไปหวงวาจะไดรบความกรณาเชนนอก 9. การประเมนผลการสมมนา ประเภทของการประเมนผล แบงออกเปน 4 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. การเรยนร ตองทราบวาผเขารวมสมมนาเกดความรจรงหรอไม 2. ปฏกรยา ตองการทราบวาผเขารวมสมมนามความคดเหนหรอทศนคตอยางไร 3. พฤตกรรม ตองการทราบวาผเขารวมสมมนา ไดเปลยนแปลงพฤตกรรมในการท างานในทางทดขนหรอไม

24

4. ผลลพธ ตองการทราบวาผลของผทเขาสมมนามประสทธภาพและประสทธผลขนกวาเดมหรอไม งานของหนวยงานนน ๆ มความกาวหนาขนกวาเดมอนเปนผลจากการสมมนาหรอไม 10. เอกสารรายงานสรปผลการสมมนา การจดท าเอกสารรายงานสรปผลการสมมนามองคประกอบ ดงน 1. โครงการสมมนา 2. ค ากลาวเปดการสมมนา 3. รายงานการสมมนา โดยวธการถอดเทปจากการสมมนา เปนรายงานทเกบรายละเอยดของการสมมนา น ามาเรยบเรยงดวยถอยค าทชดเจนเขาใจงาย แตไมไดเปลยนแปลงสาระเดม 4. ค ากลาวปดการสมมนา 5. ภาคผนวก - ประวตวทยากร - หนงสอเชญวทยากร - หนงสอเชญประธานการเปดสมมนา - หนงสอเชญผเขารวมสมมนา - แผนปฏบตงานของฝายตาง ๆ - งบดล หรอบญชแสดงรายการคาใชจายตาง ๆ ทเกดจากการสมมนา - ผลการประเมนการสมมนา การจดท าเอกสารรายงานสรปผลการสมมนา ออกมาเปนรปเลมแลว กควรจดสงไปให วทยากร ผเขารวมสมมนา และหากเปนไปไดควรจดแจกแกหนวยงานทเกยวของกบเรองทสมมนา รวมทงหองสมดของโรงเรยน วทยาลย มหาวทยาลย หอสมดแหงชาต หนวยงานทงภาครฐและเอกชน ทงนเพอใหผล การสมมนา มไดหยดนงอยแคผเขารวมการสมมนาเทานน

จรรยำบรรณของผทเกยวของกบกำรสมมนำ ผทเกยวของกบการสมมนา หมายถง กลมบคคลทเขารวมการสมมนาทงหมด ไดแก ผด าเนนการ

วทยากร และผเขารบการสมมนา ซงควรจะตองยดหลกจรรยาบรรณของการสมมนา ดงน 1. มความจรงใจในการเขารวมสมมนา 2. ใชวาจาอยางสภาพชน และใหเหมาะสมกบโอกาส 3. รกษาอารมณใหมนคงอยางเปนปกต 4. ปฏบตตนตอผเขารวมสมมนาดวยความเคารพในสทธและศกดศรของบคคล 5. การถายทอดความร การแสดงความคดเหน ควรมงเนนเพอใหเกดการเรยนร ทกษะ

และเจตคต อนเปนประโยชนตอผเขารวมสมมนาเปนส าคญ 6. มน าใจเออเฟอเผอแผ มจตใจเมตตาและเกอกลผลประโยชนใหแกกนและกน 7. ตรงตอเวลา ดวยการรกษาเวลาของการสมมนาในสวนทเกยวของ 8. น าความรทไดรบจากการสมมนา ไปคดสรางสรรคพฒนาตนเอง งานในหนาท และสงคมโดย

สวนรวม การสมมนาเชงปฏบตธรรม หมายถง การทคณะบคคล ซงมความสนใจรวมกน มารวมแสดง

ความคดเหน แลกเปลยนความร ประสบการณ โดยอาศยการคนควาเปนหลกฐานและการประพฤตปฏบต

25

ไปพรอมดวย เพอหาขอสรปในเรองใดเรองหนง อนจะน าผลของการสมมนาเชงปฏบตซงจะไดทงความรและคณธรรม จรยธรรมไปใชเปนเครองมอในการตดสนใจ แกไขปญหา ตลอดจนการก าหนดนโยบาย ทงนการด าเนนการสมมนาเชงปฏบตธรรมมองคประกอบในดานเนอหา ดานบคลากร ดานสถานทซงจะใชวดเปนสถานทหรอสถานปฏบตธรรม เครองมอ และอปกรณตาง ๆ ดานเวลา และดานงบประมาณ รวมทง ผทเกยวของกบการสมมนาเชงปฏบตธรรม ควรจะตองยดถอและปฏบตตามหลกจรรยาบรรณในการสมมนาเชงปฏบตธรรม เพอใหการสมมนาเชงปฏบตธรรมเกดประโยชนสงสดอยางแทจรง 5. กระบวนกำรชแนะและกำรสรำงระบบพเลยง (Coaching and Mentoring)

การพฒนาองคกรใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) บคลากรในองคกร ตองมการเรยนรอยตลอดเวลา และเรยนรอยางตอเนอง ซงมเทคนคทควรน ามาใชในการพฒนาการเรยนรของบคคลากรในองคกรไดรวบรวมไว 7 เทคนค ซง Coaching และ Mentoring เปนเทคนค หนงทส าคญ ทจะชวยสงเสรมการเรยนรอนจะเปนตวจกรส าคญทจะน าไปสความส าเรจโดยมงเนนให บคลากรในองคกรมความสามารถ ผลการปฏบตงานดขน และองคกรมความพรอมทจะรบการเปลยนแปลง

Coaching เปนการชแนะลกนองของตนเอง ผชแนะ (Coach) ซงเปนผบรหารทกระดบ สามารถเปนผสอนงานได ผรบการชแนะ (Coachee) สวนใหญจะเปนลกนองทอยในทมหรอกลมงานเดยวกน การชแนะจะเนนไปทการพฒนาผลการปฏบตงาน (Individual Performance) และพฒนาศกยภาพ (Potential) ของลกนอง Coaching เปนการสอสารอยาง หนงทเปนทางการและไมเปนทางการระหวางหวหนาและลกนองเปน การสอสารแบบสองทาง (Two Way Communication) ท าใหหวหนาและลกนองไดรวมกนแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนจากการท างาน กอใหเกดความสมพนธอนด ระหวางหวหนาและลกนอง อยางไรกตามการทจะ Coaching ไดดนนตองมความพรอมทงผชแนะและผรบ การชแนะ

Mentoring การเปนพเลยง (Mentor) เปนการใหผท มความรความสามารถ หรอเปนทยอมรบ หรอผบรหารในหนวยงานใหค าปรกษา และแนะน าชวยเหลอรนนอง หรอผทอยในระดบต ากวา (Mentee) ในเรองทเปนประโยชนตอการท างานเพอใหมศกยภาพสงขน การเปนพเลยงอาจไมเกยวกบหนาทในปจจบนโดยตรง ผทเปน Mentee เปนไดทงพนกงานใหม หรอพนกงานทปฏบตงานในองคกรมากอนโดยเปนกลมคนทมผลงานโดดเดนกวาคนอน โดย Mentor จะเปนแมแบบ และเปนผชแนะให Mentee รวมทงใหก าลงใจ สนบสนนและใหความชวยเหลอให Mentee มโอกาสไดเตบโตหรอไดรบ ความกาวหนาในหนาทการงาน โดยใหโอกาสหรอเวททจะแสดงผลงาน แสดงฝมอ และความสามรถในการท างาน

กลาวโดยสรป Coaching คอการเปนผชแนะใหกบผใตบงคบบญชาในเรองของงานทรบผดชอบ โดยผรบการชแนะจะเปนผทมผลงานอยในระดบมาตรฐาน สวนการ Mentoring นนเปนการใหค าปรกษา หรอชแนะใหกบพนกงานใหมหรอพนกงานทมอยเดมทมผลงานอยในระดบสงกวามาตรฐานในเรองท เกยวของกบงานและอน ๆ ทจะท าใหศกยภาพของพนกงานสงขน อนจะสงผลตอการพฒนาองคกรในอนาคต เทคนคทควรน ามาใชในองคกรเพอใหบคลากรในองคกรมการเรยนรอยตลอดเวลา และเรยนรอยางตอเนอง เพอสงเสรมการพฒนาไปสองคกรแหงการเรยนร ไดรวบรวมไว 7 เทคนค ดงน

1. การเรยนรโดยการปฏ บต (Action Learning) 2. มาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking) 3. การชแนะ (Coaching)

26

4. การเปนพเลยง (Mentoring) 5. แฟมงานเพอการพฒนา (Portfolio) 6. ศนยการเรยนรดวยตนเอง (Self-Learning Center) 7. การเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวย (Computer Assisted Learning and Teaching) ส าหรบงานวจยนจะขอกลาวถง Coaching and Mentoring ซงเปนหนงในเทคนคทส าคญทจะ

ชวยสงเสรมการเรยนรของบคลากรใหเปนบคลากรแหงการเรยนรอนจะเปนตวจกรส าคญทจะน าไปสความส าเรจและเปนประโยชนตอองคกรและตวบคลากรในการท างานใหบรรลเปาหมายตอไป

5.1 ควำมหมำยของกำรชแนะ (Coaching) จากการศกษาเอกสารทเกยวของกบกระบวนการชแนะ พบวานกการศกษาไดใหความหมายของการชแนะ ไวดงน

มงง และ โอเวน (Ming and Owen. 1993) ไดใหความหมายวา การชแนะเปนกระบวนการของบคคลทเรยกวาผชแนะ (coach) สรางความสมพนธกบบคคลอน ทชวยใหเขาเรยนรไดงายขน ผชแนะชวยใหบคคลไดบรรลเปาหมายการท างานในระดบสงขนกวาทเปนอย กระบวนการชแนะเปนการสรางใหบคคลมความเขมแขง ภมใจในตนเอง แสดงความสามารถซงเปนผลตอการท างานทจะตามมา กระบวนการชแนะจงเปนกระบวนการเสรมพลงอ านาจ (Empowering Process)

แบลนชารด และ ธารเกอร (Blanchrd and Thacker. 2004) ใหความหมายไววา การชแนะเปนกระบวนการแนะน าและการสอนงานแบบรายบคคล เพอพฒนาทงดานความร ทกษะ และความสามารถในการท างาน ปกตมกกบใชผทมความสามารถในบางดานทยงไมสมบรณ ทงยงเปนวธการในการกระตนใหพฒนาการท างาน

จากความหมายของตนจะเหนวา “Coaching” แปลเปนภาษาไทยคอ การแนะน า การสอนงาน การสอนแนะ และการชแนะ ซงใชมากในหลายวงการทงภาคธรกจ การสาธารณสข การกฬา ส าหรบในบรบทของการศกษาน จากความหมายขางตนสามารถสรปไดวา การชแนะ หมายถง การแนะแนวให เปน การบอกแนวทาง เปาหมายและวธการใหสวนการด าเนนการเพอไปสเปาหมายนน ผรบการชแนะตองเปนผตดสนใจเอง ทงนจะเรยกผชแนะวา “Coach” โดยปกตผเปน Coach สามารถเปนได ทงผบรหารระดบสง (Top Management level) เชน ผอ านวยการระดบกลาง (Middle Management level) และระดบตน (Low Management level) เชน หวหนางาน สวนผถกสอนงานโดยปกตจะเปนลกนองทอยภายในทม หรอ กลมงานเดยวกนเรยกวา Coachee

นอกจากน เฉลมชย พนธเลศ (2549) ไดสรปความเกยวกบการชแนะ เปนประเดนใหเกด ความชดเจนดงน

1. มลกษณะเปนกระบวนการ คอ ประกอบดวยวฦธการหรอเทคนคตาง ๆ ทวางแผนไวอยางด ด าเนนการตามขนตอน จนบรรลเปาหมาย

2. มเปาหมายทตองการไปถง 3 ประการ คอ 2.1 การแกปญหาในการท างาน 2.2 พฒนาความร ทกษะหรอความสามารถในการท างาน 2.3 การประยกตใชทกษะหรอความรในการท างาน

27

3. มลกษณะปฏสมพนธระหวางผชแนะ (Coach) ผรบการชแนะ (Coachee) คอ เปนกลมเลก หรอรายบคคล (Group Coaching or One on One Coaching)

4. มหลกการพนฐานในการท างาน ไดแก 4.1 การเรยนรรวมกน (Co-construction) 4.2 การคนพบวธการแกปญหาดวยตนเอง 4.3 การเสรมพลงอ าจาจ (Empowerment)

5.2 แนวคดและหลกกำรของกำรชแนะ การชแนะคลายกบการฝกฝนนกกฬาซงมวตถประสงคเพอชวยใหนกกฬาสามารถเลนกฬาได เตมความสามารถ เดมทนนผฝกจะ ชแนวทางและสอนแนะวธการเ ลนใหอยางตอเนอง แตปจจบน นอกจากการสอนแนะแลว ผฝกจะชวยใหนกกฬาวเคราะ หวาตนเองจะเลนไดดทสดในสภาวะแวดลอม อยางไร และถาจะเลนใหไดดทสดอยางนนทกครง จะมอะไรเปนอปสรรคบ าง เพอหาทางขจดใหหมดไปในท านองเดยวกนผบงคบบญชาทสอนงานผใตบงคบบญชาจะชวยใหผรบการชแนะสามารถสะทอนภาพ การปฏบตงานของตนเอง ตระหนกวาตนเองก าลงท างานอะไรอย และมวธท าอยางไร เพอเรยนรจาก การปฏบตงานเหลานน ขณะเดยวกนผชแนะจะใหขอมลความรทจ าเปนซงผสอนยงขาดอย การชแนะทมประสทธภาพ ไมเพยงขนอยกบทกษะ ของผชแนะและคว ามสามารถในการรบ (Receptiveness) ของผรบการชแนะเทานน แตยงขนอยกบองคกรประกอบแวดลอมของการชแนะดวย เชน ความชดเจนในเกณฑตดสนความส าเรจประ สทธภาพขอ งการใหขอมลยอนกลบ เปนตน ถาการชแนะมประสทธภาพจะชวยใหสภาพแวดลอมการท างานดดวย การพดคยสนทนาระหวางการชแนะจะชวยใหขอมลยอนกลบกนอยางสม าเสมอ และเปดโอกาสใหตองคดถงมาตรฐานและเกณฑในการน าไปส ความส าเรจในขณะปฏบตงาน การชแนะประสทธภาพจะสมพนธกบบรรยากาศของการเรยนรซงทงสองประการนจะสนบสนนซงกนและกน

กอสเทสแมน (Gottesman. 2000) ใหขอมลไววาในการถายโยงทกษะใหม เมอเราใชวธการ ถายโยงการเรยนรดวยวธการชแนะแก คร นกเรยน และผบรหาร ความรทกษะใหมจะมความคงทนมากกวาวธการอน ๆ กลาว คอ หลงรบการชแนะสามารถจดจ าความรไดถงรอยละ 90 และแมเวลาผานไปนานระดบความรความเขาใจกยงคงทนอยทระดบรอยละ 90 ดงน วธกำรทใชในกำรพฒนำบคลำกร ระดบของควำมรในระยะสน ระดบของควำมรในระยะยำว

ใหความรเชงทฤษฎ (Theory) 20% 5% การสาธต (Demonstration) 35% 10% การเปนแบบอยางและแนะน าวธปฏบต (Modeling and guided practice)

70% 20%

การใหปฏบตและรบขอมลปอนกลบ (Feedback)

80% 25%

การชแนะ (Coaching) 90% 90%

28

จะเหนวา การชแนะ (Coaching) เปนกระบวนทมความส าคญมาก ซงผบรหาร ศกษานเนศก คร สามารถน ามาใชเพอเสรมสรางและพฒนาเพอนรวมงานหรอผใตบงคบบญชา รวมถงผเรยนใหมความร ทกษะ และคณลกษณะเฉพาะตว ในการปฏบตงานนน ใหประสบผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนดขนรวมกน “กระบวนการชวยคนใหคนเพมพน หรอปรบปรงความสามารถโดยการสะทอนกลบวาเขาใชทกษะหรอความรนน ๆ ทเขามอยอยางไร” จากประเดนดงกลาวจงเปนสงททาทายใหแกนกการศกษา ทกระดบจงมความจ าเปนทจะเรยนรการชแนะ (Coaching) ทจะชวยดงศกยภาพและเหนคณคาในตวของบคคลเหลานนมาใชในการพฒนางานใหเกดประสทธภาพ เฉลมชย พนธเลศ (2549) ไดสรปหลกการชแนะไวดงน

1. การสรางความสมพนธและความไววางใจ (Trust and Rapport) การชแนะเปนเรองของปฏสมพนธระหวางผชแนะเปนรายบคคลหรอเปนรายกลม

ความเชอถอและความไววางใจของผรบการชแนะทมตอผชแนะมสวนส าคญทท าให การด าเนนการชแนะเปนไปอยางราบรน และมประสทธภาพ

2. การเสรมพลงอ านาจ (Empowerment) การชแนะเปนกระบวนการทชวยใหผรบชแนะไดคนพบพลง หรอวธการท างานของตนเอง

เปนวธการทท าใหเกดความยงยนและผรบชแนะสามารถพงพาความสามารถของตนเองได เปาหมายปลายทางของการชแนะ คอการใหผรบชแนะสามารถพฒนางานไดดวยตนเอง สามารถก ากบตนเอง (Self-directed) ได ในระยะแรกทผรบชแนะยงไมสามารถท าดวยตนเองไดเพราะยงขาดเครองมอ ขาดวธการคด และกระบวนการท างาน ผชแนะจงเขาไปชวยเหลอในระยะแรก จนกระทงผรบชแนะไดพบวาตนเองสามารถท าไดดวยตนเอง เปนการชวยคนหาหพลง ทซอนอยอยในตวผรบชแนะออกมา และผชแนะกคนพลงนนใหแกผรบชแนะใหผรบชแนะไดใชพลงนนในการพฒนางานของตนตอไป

3. การท างานอยางเปนระบบ (Systematic Approach) การด าเนนการชแนะอยางเปนระบบ มขนตอนของกระบวนการทชดเจน ชวยใหผรบชแนะ

ไดจดระบบการคด การท างาน สามารถเรยนรและพฒนางานไดดยงขน เนองจากการชแนะเปนกระบวนการพฒนาทตอเนอง ในระยะแรกผรบชแนะอาจไมคนเคยกบวธการเหลาน จงท าใหผชแนะจ าเปนตองออกแบบกระบวนการอยางเปนระบบ ทจะชวยใหผรบชแนะไดเรยนรดวยตนเอง

4. การพฒนาทตอเนอง (Ongoing Developmeny) การชแนะเพอใหเกดการเรยนรและพฒนาการงานได จงตองใชเวลานานในการท า

ความเขาใจและฝกปฏบตใหเกดผลตามเปาหมาย การด าเนนการชแนะจงเปนการพฒนาทมความตอเนองยาวนานตราบเทาทมความรใหมเกยวกบงานเกดขนมากมาย และมประเดนของกระบวนการท างานทตองท าความเขาใจและน าไปใชจดการกบการท างาน การด าเนนการชแนะกยงคงด าเนนการคขนานไปกบ การปฏบตงาน จนดเหมอนเปนงานทไมอาจเรงเราใหเกดผลในเวลาอนสนได จงเปนงานทตองคอยเปนคอยไป

5. การชแนะแบบมเปาหมายหรอจดเนนรวมกน (Focusing) ในโลกของการพฒนาคนใหพฒนางานได เรยนรไดนน มเรองราวทตองปรบปรงและพฒนา

มากมายหลายจด ดงนนผชแนะจงตองตกลงรวมกนกบผรบชแนะวาเปาหมายสดทายทตองการใหเกดคออะไร แลวรวมกนวางแผน วางเปาหมายยอย ๆ เพอไปสจดหมายนน

29

6. การชแนะในบรบทโรงเรยน (Onsite Coaching) กรณท างานกบคร การปฏบตการชแนะมวตถประสงคเพอชวยใหครสามารถน าความร ทกษะ

การสอนทมอยไปใชในการจดการเรยนการสอน การประยกตใชความรและทกษะทดเกดขนในสภาพ การท างานจรง การด าเนนการชแนะจงควรเกดขนในการท างานในบรบทของโรงเรยน การด าเนนการชแนะเปนการท างานเชงลก เขมขน เปนการชวยใหครเคลอนจากความรความเขาใจในการสอนแบบผวเผน (Surface Approach) ไปสการท าความเขาใจทลกซงมากขน (Deep approach) โดยอาศยกระบวนการลงมอปฏบต ลงมอการท างานชแนะ จงหลกเลยงไมไดทตองเขาไปท างานรวมกบครในโรงเรยน

7. การชแนะทน าไปใชไดจรง (Work on Real Content) การชแนะในประเดนหรอเนอหาสาระทเปนรปธรรม (Being Concrete) มลกษณะเปน

พฤตกรรมทสงเกตได ปฏบตไดจรง ชวยใหผรบชแนะสามารถปรบปรงหรอพฒนางานไดอยางมประสทธภาพมากขน การทผชแนะเปนบคคลภายนอกโรงเรยน จงมขอจ ากด ตรงทไมสามารถอยกบผรบชแนะไดตลอดเวลา การพบปะผบรหารและคร ในแตละครงจงมคณคามาก จงควรใชเวลาทมจ ากดนนใหเกดประโยชนสงสด การชแนะแตละครงจงเนนไปทการน าความรหรอทกษะไปใชไดจรง ไดแนวปฏบตทเปนรปธรรม และเปนขนตอน ไมเสยเวลาไปกบการอภปรายหรอพดคยกนเชงทฤษฎ

8. การทบทวนและสะทอนผลการด าเนนงาน (After Action Review and Reflection) การสะทอนผลการท างาน (Reflection) เปนวธการทชวยใหผรบชแนะไดคดทบทวน

การท างานทผานมา สรปเปนแนวปฏบตในการจดการเรยนการสอนครงตอไป การชแนะจงใชการสะทอนผลการท างานนเปนเครองมอส าคญในการเรยนร จนไดอกชอหนงวา การชแนะแบบมองยอนสะทอนผล การท างาน (Reflective Coaching) การชแนะชวยใหบคคลไดสะทอนความสามารถของตน เพอหาจดทตองการความชวยเหลอ เปนการชวยเหลอรายบคคลในการน าความรไปใชในการท างานและพฒนาความสามารถของตน ไมใชการสอนสงใหม จดพนฐานของการชแนะอยบนพนฐานของความรหรอทกษะทมอยแลว 5.3 กระบวนกำรชแนะ กระบวนการชแนะเปนกระบวนการทชวยใหบคคลไดรจกชวยเหลอตนเอง มนกการศกษาน าเสนอกระบวนการชแนะทหลากหลาย เนองจากการชแนะมกระบวนการเฉพาะไดแก การชแนะทางปญญา การชแนะการสอน เพอนชแนะ ซงการชแนะตาง ๆมรายละเอยดคอนขางมาก ไดอาจน าเสนอเนอหานไดทงหมด อยางไรกตาม เฉลมชย พนเลศ (2549) ไดสรปขนตอนของกระบวนการชแนะไวดงน

1. ขนกอนกำรชแนะ (Pre-coaching) กอนด าเนนการชแนะ มการตกลงรวมกนเกยวกบประเดนหรอจดเนนทตองการชแนะรวมกน

เนองจากการด าเนนการชแนะเนนไปทการเชอมโยงความรไปสการปฏบตจรง เปนการท างานเชงลก ดงนนประเดนทชแนะจงเปนจดเลก ๆ แตเขมขน ชวยใหเขาใจอยางลกซง แจมแจง ชวยคลปมบางประการใหเกดผลในการปฏบตไดจรง เชน การใชค าถามกระตนความคด การใชกจกรรมทชวยใหคดไดอยางวหลากหลาย การใชผงกราฟกมาใชในการน าเสนอความคด การชวนใหผรบชแนะอธบายกระบวนการคดกระบวนการท างานของตนเอง ซงในประเดนเหลานกยงมประเดนยอย ๆ ทซอนอยมากมาย ทงผชแนะและผรบชแนะแตละคนกตองวางแผนรวมกนวาในแตละครงทด าเนนการชแนะนน จะชแนะลงลกเฉพาะในเรองใดเรองหนงเปนพเศษ

30

2. ขนกำรชแนะ (Coaching) ในขนของการชแนะประกอบดวยขนตอนยอย 3 ขนคอ 1. การศกษาตนทนเดม เปนขนทผชแนะพยายามท าความเขาใจ วธการท างาน และผลท

เกดขนจากการท างานของผรบชแนะวาอยในระดบใด เพอเปนขอมลในการตอยอดประสบการณในระดบทเหมาะสมกบผรบชแนะแตละคน ซงในขนรอาจใชวธการตาง ๆ กนไปตามสถานการณ ไดแก

1.1 การใหผชแนะบอกเลา อธบายวธการท างานและผลทเกดขน 1.2 การพจารณารองรอยการท างานรวมกน เชน รายงานการปฏบตงาน โครงงาน

แผนการสอน ชนงานของนกเรยน 1.3 การสงเกตการณสอนในชนเรยน สงเกตการท างาน สงเกตการท ากจกรรม

2. การใหผรบชแนะประเมนการท างานของตนเอง เปนขนทชวยใหผรบชแนะไดทบทวน การท างนทผานมาของตนเอง โดยใชตวอยางทเปนรปธรรมทผานมา ไดแก การสอนทสอนจบไปแลว ชนงานทนกเรยนท าเสรจเมอสกคร มาใชประกอบการประเมน ขนตอนนเปนตอนส าคญขนหนง ทพบวาผรบชแนะไมไดตระหนกรในสงทตนเองสอนหรอกระท าลงไปนก แตการจดใหมโอกาสไดนกยอนและสะทอนผลการท างาน ชวยใหครไดทบทวนและไตรตรองวาตนเองไดใชความร ความเขาใจไปสการปฏบตอยางไร มอปสรรคปญหาใดเกดขนบาง ค าถามทมกใชกนในขนนม 2 ค าถามหลก คอ อะไรทท าไดด จะดกวานถา........

3. ขนตอยอดประสบการณ เปนขนทผชแนะมขอมลจากการสงเกตการท างานและฟงผรบชแนะ อธบายความคดของตน แลวจงลงมอตอยอดประสบการณในเรองเฉพาะนนเพมเตม ซงผชแนะอธบายความคดของตนเอง แลวจงลงมอตอยอดประสบการณในเรองเฉพาะนนเพมเตม ซงผชแนะตองอาศยปฏภาณในการวนจฉยใหไดวาผรบชแนะตองการความชวยเหลอในเรองใด หากไมแนใจกอาจใชวธการสอบถามขอขอมลเพมเตม ในขนตอยอดประสบการณมกมการด าเนนการใน 2 ลกษณะ คอ

3.1 เมอพบวาผรบชแนะมความเขาใจทผดพลาดบางประการ หรอมปญหากจ าเปนตองแกไข ปรบความรความเขาใจใหถกตองและชวยเหลอในการแกไขปญหา

3.2 เมอพบวาผรบชแนะเขาใจหลกการท างานด แตยงขาดประสบการณในการออกแบบ การท างานกจ าเปนตองเพมเตมความร แบงปนประสบการณ

4. ขนสรปผลกำรชแนะ (Post-coaching) เปนขนตอนทผชแนะเปดโอกาสใหผรบชแนะไดสรปผลการชแนะเพอใหไดหลกการส าคญไป

ปรบการท างานของตนตอไป มการวางแผนทจะกลบมาชแนะรวมกนอกครงวาความรความเขาใจอนใหมทไดรบการชแนะครงนจะเกดผลในทางปฏบตเพยงใด รวมไปถงการตกลงรวมกนเรองใหความชวยเหลออน ๆ เชน ศกษาเอกสาร ประสานงานกบบคคลอน แนะน าแหลงเรยนรเพมเตม เปนตน

5.4 แนวทำง หลกปฏบตและวธกำรในกำรเปนผชแนะ (Coach)

บทบำทของผชแนะ บทบาทหนาทของผเปน Coach ผเปน Coach ควรเปนผรกการอาน รกการแสวงหาความร

และเปนผขวนขวายหาขอมลความรใหม ๆ อยตลอดเวลารวมทงแสวงหาประสบการณใหม จากการเขากลมหรอสมาคมตาง ๆ เพอจะไดน าความรและประสบการณทไดรบมาท าหนาทบทบาท นกฝกอบรม นกพฒนา

31

นกเปลยนแปลง ผใหค าปรกษา นกจตวทยา นกแกไขปญหา นกคาดคะเน นกคด นกประดษฐ และนกปฏบต บทบาท ดงกลาวจะแสดงออกในบทบาทใดนน ขนอยกบสถานการณทแตกตางกนไป ซงบางครงอาจแสดงบทบาทเดยวหรอแสดงมากกวาหนงบทบาท เรยกวา บทบาทผสมผสาน (Mixed Roles) ลกษณะนสยของผชแนะ ไมวาผเปน Coach จะสวมบทบาทใดกตาม จะตองอยบนพนฐานของลกษณะ นสยทด เปนท ยอมรบของลกนอง ลกษณะนสยทด ไดแก การยอมรบความจรง เหนอกเหนใจ มองโลกในแงด กระตอรอรน ชอบใหโอกาส ยดหยน มนใจในตวเอง กลารบผดและรบชอบและมอง ไปขางหนา ควรหลกเลยงลกษณะนสยทไมด ไดแก การไมไววางใจ ขร าคาญ เอาแตได ถอตว ชอบเปรยบเทยบ รอไมได ไมมนใจในตนเอง ไมหวงด และไมรบรอน แนวทำง หลกปฏบตและวธกำรในกำรเปนผชแนะ (Coach) การชแนะจะเกดขนได ผชแนะและผรบการชแนะตองมความพรอมดวยกนทง 2 ฝาย โดย ไมจ ากดวาจะตองเปนเวลาใดทแนนอน เกดขนไดทกเมอทกเวลา ความพรอม ไดแก

1. เรองเวลาควรก าหนดเวลาใหพอดกบเนอหาทตองการจะชแนะและถายทอดไดอยางมระบบ และมเหตผล

2. อารมณ ควรมสภาพจตใจหรอสภาวะอารมณปกต พรอมทจะถายทอดขอมล 3. สขภาพรางกาย เพราะการมสภาพรางกายทพรอมจะสงผลตอไปยงจตใจ/ความคด

4. ขอมล เกยวกบ 4.1 เนอหา/ขอบเขตงานทตองรบผดชอบ 4.2 ผงโครงสรางองคกร วสยทศน นโยบายตาง ๆ ขององคกร 4.3 กลมเปาหมาย 4.4 ขอมลเกยวกบผชแนะ 5. สถานท พจารณาถงจ านวนของผชแนะและผรบการชแนะและลกษณะอปกรณทจะน ามา

สาธต 6. อปกรณเครองมอ ควรมการทดสอบประสทธภาพในการท างานของอปกรณ/เครองมอวา

สามารถใชการ/ท างานไดตลอดเวลาทท าการสาธต 7. เขาใจจตวทยาการ เรยนรของลกนองทเปนผใหญดวยวา เขาจะเรยนรไดดเมอไหร เชน เขา

อยากเรยนรไดดเมอเขาอยากเรยนหรอท าใหเขารวาถกคาดหวงอะไรหรอเมอไดเอาสงทไดเรยนรไปใชไดจรงและไดผล

8. ความพรอมของผชแนะกบผรบการชแนะ ยอมมสวนผลกดน สงเสรมและสนบสนนให การชแนะของหวหนาประสบผลส าเรจ

5.5 รปแบบของกำรเรยนรและกำรรบรของผรบกำรชแนะ การรบรของแตละคน จะมขดจ ากดตาม ระยะเวลาทก าหนด การก าหนดระยะ เวลาทพอประมาณ เหมาะสมไมมากหรอนอยเกนไป ยอมจะท าใหผรบการชแนะสามารถรบรและเรยนรในสอท ผชแนะ แนะน าหรอถายทอดไดดกวาเวลาทเหมาะสมประมาณหนงถงหนงชวโมงครง นาจะเพยงพอ

32

หากจ าเปนตองใชระยะเวลานาน ควรจดใหมเวลาพกสมอง (Break) เพอใหผรบการชแนะ มโอกาสไดหยด ทบทวนความคดและขอมลทผชแนะไดแนะน าไปแลว

การวเคราะหและเลอกวธการหรอเทคนคในการชแนะใหเหมาะสม โดยมวตถประสงคหลก เพอใหการท างานบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทถกก าหนดขน ตลอดจนการใหค าแนะน าถงแหลงขอมล ทควรตดตาม และการเปดใจและเตมใจทจะตอบขอซกถามตาง ๆ ใหแกลกนอง ไมแสดงสหนาร าคาญ หรอตอวาเมอผรบการชแนะพยายามคดหาทาง พฒนาและปรบปรงระบบหรอกระบวนการท างานใหรวดเรว สะดวก และมประสทธภาพมากยงขน และรวมกนรบผลลพธทออกมาไมวาผลลพธนนจะออกมาดหรอไมกตาม กำรชแนะทไมบรรลผลส ำเรจ มสาเหตดงน 1) การจดสภาพแวดลอม เนองจากสถานททใชส าหรบการชแนะอาจจะกวางหรอเลก เกนไป บรรยากาศในหองประชมอาจดเปนทางการ หรอเปนกนเองมากจนเกนไป หรอหองประ ชมมเสยงรบกวนทดงขนมา จนท าลายสมาธของผชแนะและผรบการชแนะ 2) การจดหาอปกรณหรอเครองมอ เนองจากไมสามารถจดหาและจดเตรยมอปกรณเครองมอ ตาง ๆ หรอมไมพรอมในระหวางการชแนะ หรอไมสามารถสาธตวธการใชอปกรณ/เครองมอทเกยวของกบเรองตนเองสอนได

3) งบประมาณ เนองจากองคกรไม ไดใหความส าคญทจะพฒนาหวหนางานใหเกดความรและ ทกษะในการชแนะโดยไมไดจดสรรงบประมาณเพอการนไวโดยเฉพาะ 4) ตวผชแนะ หรอหวหนางาน โดยมสาเหตจากหลากหลายปจจย ดงน 4.1 หวหนางานขาดความรและไมเขาใจในเนอหาทจะชแนะ 4.2 สภาวะไมเอออ านวย เชน ไมสามารถควบคมเวลาในการชแนะได 4.3 ขาดทกษะของการสอสารและวธการถายทอดใหผรบการชแนะเขาใจ 4.4 ขาดประสบการณ ความรของ Coach ไมมหรอมไมตรงกบสงทผรบการชแนะตองการหรออาจจะไมมการตรวจสอบความร ความเขาใจของผรบการชแนะวาขาดทกษะความรอะไร

4.5 เขาใจผดคดวาตนเองก าลงชแนะงานผรบการชแนะอย 4.6 ไมเหนความจ าเปนของการชแนะ

4.7 Coach ไมไดเปนตวอยางทด 4.8 หงดหงดหรอแสดงสหนาไมพอใจ หากผรบการชแนะมค าถามหรอตองสงสย 4.9 ขาดความพรอมในดานสขภาพกายหรอสขภาพใจขณะทชแนะ 4.10 วฒนธรรมองคกรไมเออและไมไดรบการสงเสรมจากผบงคบบญชา นอกจากผชแนะเปนสวนหนงของการชแนะทไมประสบผลส าเรจแลว พบวา ผรบการชแนะอาจ

เปนสาเหตหนงทท าใหการชแนะประสบความลมเหลว ผรบการชแนะพวกนมกจะหลกเลยงหรอปฏเสธไม ยอมท าตามทผชแนะ ทงนสบเนองมาจากไมมเปาหมายในการท างาน หรอไมสนใจทจะพฒนาตนเอง กลวการเปลยนแปลง ไมพรอมทจะรบฟง หรอขาดความเคารพ ศรทธาผชแนะ และอาจม Coach มากเกนไป ท าใหมหลายแนวทางท าใหผรบการชแนะเกดความสบสน ดงนน ผชแนะและผรบการชแนะจงมสวนมากตอการสนบสนนใหการชแนะประสบความส าเรจ

33

5.6 กำรจดระบบ Coaching ในองคกรเปนรปธรรมชดเจน 1. ก าหนดใหระบบ Coaching เปนนโยบายขององคกร

2. สรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศขององคกรใหม Trust (ความไวเนอเชอใจกนโดยเฉพาะอยางยงระหวางทหวหนางานกบผใตบงคบบญชา

3. ก าหนดใน Job Description ของระดบหวหนางานขนไปในเรองการท าหนาทเปน Coach 4. ก าหนดเรองการ Coaching เปนหนงในเปาหมายประจ าปของระดบหวหนางานขนไป โดยม

การวด KPI (Key Performance Index) 5. เชอมโยงผลการท า Coaching สระบบ Performance Management และระบบจาย

คาตอบแทน 6. ก าหนดและสราง/ฝก วฒนธรรมองคกรใหเปนวฒนธรรมของการเรยนร (Learning Culture)

ซงมทง Learning by doing เรยนรโดยการลงมอท า Learning by Teaching เรยนรโดยการ ถายทอด และ Learning by Sharing เรยนรโดยการแลกเปลยนเรยนรไปพรอม ๆ กน เพอจะไดเชอมโยงสงทเรยนรมากบประสบการณชวตสวนตวน ามาถายทอด เพอสอนใหเรามการตดตอสอสารทด รจกเรยบเรยงเตรยมค าพดกอนหลง จากทไมกลาท าใหกลาและมนใจมากขน ท าใหได เพอไดใจ ไดให ไดเสยสละ ไดปฏสมพนธกนเกดความสมพนธภาพทดตอกน ผคนในองคกรรกกนมากขนและน าไปสการไวเนอเชอใจกน เกดเปนวฒนธรรมการเรยนรรวมกนตามเปาหมายทวางไว

5.7 ประโยชนจำกกำรท ำ Coaching ประโยชนทเกดขนสงผลโดยตรงตอหวหนางาน ลกนอง และตอองคกร ดงน

ประโยชนทเกดขนสงผลตอหวหนำงำน

1. การชแนะจะชวยแบงเบาภาระงาน เนองจากลกนองท างานไดอยางถกตอง สงมอบงานตามเวลาทก าหนด

2. มเวลาเพยงพอทจะคดพจารณา ปรบปรงระบบงาน ขนตอนและวธการท างานใหม ประสทธภาพยงขนชวยเหลอลกนองอยางแทจรง

3. มโอกาสชแจงจดเดน หรอจดทตองการใหลกนองปรบปรงการท างาน 4. สามารถแจงใหลกนองรถงวสยทศน พนธกจ กลยทธและปญหาการเปลยนแปลงการเตรยม

ความพรอมในดานตาง ๆ ขององคกร 5. มโอกาสรบรความตองการทลกนองคาดหวง และปญหา อปสรรคทเกดขนในการท างานของ

ลกนอง 6. สรางสมพนธภาพทดในการท างานระหวางหวหนาและลกนอง 7. เปนกระบวนการหนงทใชผลกดนและสนบสนนใหลกนอง ท างานใหบรรลเปาหมาย

(Performance Goal) ตามแผนงานทก าหนด 8. สงเสรมใหเกดบรรยากาศของการท างานรวมกนเปนทม

ประโยชนทเกดขนสงผลตอลกนอง

1. เขาใจขอบเขต เปาหมายของงานและความตองการทหวหนาคาดหวง 2. ไดรบรถงสถานการณเปลยนแปลง ปญหาและอปสรรคขององคกร ภารกจทองคกรจะท าใน

34

ปจจบนและตองการทจะท าตอไปในอนาคต 3. ไดรบรถงปญหาหรออปสรรคทเกดขนในการ ท างานรวมกบหวหนางานและมสวนรวมกบ

หวหนางานในการพจารณาแกไขปญหาทเกดขน 4. มโอกาสรจดแขง จดออนของตนเอง เพอสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน 5. รจกวางแผน ล าดบความส าคญกอน-หลงของงาน รบรเทคนควธการท างานใหประสบ

ความส าเรจตามเปาหมายและระยะเวลาทหวหนางานก าหนด 6. สรางขวญก าลงใจ ท าใหไมรสกวาตนเองท างานเพยงผเดยว 7. เปนแรงจงใจ กระตนใหลกนองปรบปรงตนเอง สนใจเรยนรสงใหม ๆ เสมอ 8. สงเสรมใหลกนองมคณคา (Value) ในการท างานมากขน เนองจากการสอนทถกตองตาม

ความตองการของลกนอง ชวยตอบสนองใหลกนองท างานไดบรรลเปาหมายของตนเอง

ประโยชนทเกดขนสงผลตอองคกร

1. องคกรมผลการปฏบตงาน (Organization Performance) ทเปนไปตามความคาดหวง หรอ มากกวาความคาดหวงทตองการ

2. องคกรมความพรอมกบการเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนในโลกยคโลกาภวตน เนองจาก การสอนงานท าใหเจาหนาทมความพรอมตอการ ปรบเปลยนตาง ๆ ไมวาจะเปนนโยบาย การท างาน กลยทธ ขนตอน วธการท างาน การน าเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

การชแนะมความแตกตางกนทจดเนน กลาวคอ การชแนะนนผบงคบบญชาจะ ชแนะ ผใตบงคบบญชาโดยตรงของตนเกยวกบวธการท างานในหนาทปจจบนและมเปาหมายระยะสนในขณะท การเปนพเลยงนน ผทเปน Mentor ไมจ าเปนตองเปนผบงคบบญชาโดยตรงของ Mentee

5.8 ควำมหมำยของ Mentoring

Mentoring หมายถง พเลยง เปนการใหผทมความสามารถหรอเปนทยอมรบ หรอผบรหารใน หนวยงานใหค าปรกษาและแนะน าชวยเหลอรนนองหรอผทอยในระดบต ากวาในเรองทเปนประโยชนตอ การท างานเพอใ หมศกยภาพสงขนแตอาจไมเกยวกบหนาทในปจจบนโดยตรง พเลยง จะเรยกวา Mentor สวนบคคลทไดรบการดแลจากผทไดรบมอบหมายใหเปนพเลยงเรยก Mentee บางองคกรจะเรยกระบบพเลยง หรอ Mentoring System นวา Buddy System เปนระบบท พจะตองดแลเอาใจใสนอง คอยใหความชวยเหลอและใหค าปรกษาแนะน าเมอ Mentee มปญหาสวนใหญองคกรจะก าหนดใหมระบบ การเปนพเลยงใหกบพนกงานใหมทเพงเขามาท างาน ผทเปน Mentor จะเปนพนกงานทปฏบตงานมากอนทไมใชหวหนาโดยตรงทงน คณสมบตหลกทส าคญของบคคลทจะท าหนาทพเลยงใหแกพนกงานใหมนนจะตองเปนบคคลทมทศนคต หรอความคดในเชง บวก (Positive Thinking) มความประพฤตด สามารถปฏบตตนใหเปนตวอยางทดแก Mentee ได บทบาทและหนาททส าคญของ Mentor ไดแก การถายทอดขอมลตาง ๆ ภายในองคกรใหพนกงานใหม รบทราบ รวมถงจะตองเ ปนผใหค าปรกษาและชแนะแนวทางในการปฏบตตนเพอปรบตวใหเขากบ วฒนธรรมองคกร ตลอดทงตองมการตรวจสอบและตดตามผลความร ความเขาใจในขอมลทใหกบพนกงานใหมดวย

การ Mentoring นอกจากใชกบพนกงานใหมแลว ยงสามารถน าวธการนมาใชกบพนกงาน ทปฏบตงานในองคกรมากอนโดยคณลกษณะของผทเขาขายของการเปน Mentee ในองคกรไดนน ควรมคณลกษณะทส าคญ ดงตอไปน

35

- เปนผทมประวตในการท างานทประสบความส าเรจ – เปนผทมความเฉลยวฉลาดและมความคดสรางสรรคในการท างาน - เปนผทมความผกพนกบบรษทและผกพนกบหนาทการงานทไดรบมอบหมาย - เปนผทมความใฝฝนและความปรารถนาทจะท างานใหบรรลเปาหมาย - เปนผทชอบความทาทายและเตมใจพรอมทจะท างานนอกเหนอจากงานประจ าของตน - เปนผทมความปรารถนาทจะไดรบความกาวหนาและการเตบโตในสายอาชพ - เปนผทเตมใจรบฟงค าชแนะและขอมลปอนกลบจากหวหนางานและคนรอบขางเพอการพฒนา

และปรบปรงตนเองอยเสมอ จะเหนไดวา Mentee เปนกลมคนทถอวาเปนพวกทมผลงานโดดเดนกวาพนกงานคนอน ๆ

เปนดาวเดนทมผลงานดเลศ (Top Performer) ซงองคกรจะตองรกษาไว ดงนนผทเปน Mentor จงเปน เสมอนแมแบบของ Mentee ดวย

นอกจากเปนแมแบบแลวผทเปน Mentor ยงตองมบทบาท ของการเปนผสอนงาน (Coach) โดยการสรางความเขาใจใหตรงกนกบ Mentee ในเรองของวฒนธรรมองคกร ขอควรระวงหรอประเดน ความขดแยงทอาจจะเกดขนในองคกร การปฏบตตนเพอหลกเลยงหรอไมตองเผชญกบความขดแยง ทจะเกดขน (Political Praps) รวมถงการวเคราะหจดแขงและขอทควรพฒนาปรบปรงของ Mentee เพอทจะไดหาวธการในการพฒนาปรบปรงความสามารถและศกยภาพของ Mentee ตอไป นอกจากน Mentor ยงมบทบาทของการเปนผสนบสนน (Advocate) คอยใหก าลงใจ และใหความชวยเหลอให Mentee มโอกาสเตบโตหรอไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน โดยใหโอกาสหรอเวททจะแสดงผลงาน แสดงฝมอและความสามารถในการท างาน

Mentor ทดควรมคณสมบต ดงน - มความสมพนธทด (Interpersonal Skills) - การมอทธพลเหนอผอน (Influence Skills) - การตระหนกถงผลส าเรจในการท างานของผอน (Recognized other’s accomplishment) - การมทกษะของการบงคบบญชาทด (Supervisory Skills) - ความรในสายวชาชพ หรอสายงานของตน (Technical Knowledge)

5.9 บทบำทหนำทของ Mentor

ในองคกรแหงการเรยนรซงทกคน ตองเรยนรไปพรอมกนเปนทมนน Mentoring แบบกลมม ความเหมาะสมทจะน ามาใชพฒนาบคคลในองคกรไดดโดย Mentor หรอ Learning Leader จะท าหนาท ดงน

1. Guide เปนผคอยชชองทางแกกลม Mentee และคอยเตอนใหระมดระวงจดอนตราย แตจะ ไมเปนผตดสนใจเลอกทางให จะชวยใหกลมมองเหนภาพพจนขององคกรในอนาคต เพอกลมยอนไปดวา การทเขากาวหนาในงานขนมาจนอยในต าแหนงปจจบน เขาไดใชทกษะ วธการและพฤตกรรมทดหรอไมดอยางไรบาง นอกจากนยงคอยตงค าถามทกระตนใหกลมหาค าตอบซงจะท าใหกลมสามารถมองเหนกลยทธและเทคนคใหม ๆ ทจะน าไปใชในสถานการณตาง ๆ ได การเรยนร Mentee ไมไดเรยนรจาก ประสบการณของตนเองเทานนแตจะเรยนรจากประสบการณของ Mentee อน ๆ ในกลม

36

2. Ally เปนพนธมตรทคอยใหขอมลแก Mentee แตละคนในกลมวาบคคลนอกกลมเขามอง จดออน จดแขงของ Mentee แตละคนอยางไร หาก Mentee เลาถงปญหาของตนกจะฟงอยางตงใจ เหนอกเหนใจ แลวใหขอมลความเหนทงทางดและทางไมดอยางตรงไปตรงมาและเปนมตร

3. Catalyst เปนผกระตนใหกลมมองภาพวสยทศนขององคกรและอนาคตของตนเอง ชใหเหน วาในอนาคตจะมอะไรทเปนไปไดเกดขนบางแทนการคาดการณ การมองภาพในอนาคตนนใหมองออกไปนอกแวดวงการท างานของแตละคนดวย

4. Savvy Insider Mentor เปนผซงอยในหนวยงานมานาน พอจะรวางานตาง ๆ ในหนวยงาน ประสบความส าเรจไดอยางไร รลทางวาหาก Mentee ในกลมแตละคน จะกาวหนาบรรลเปาหมายท ก าหนดไวจะตองเดนไปทาง ไหน จะเปนผท าหนาทเชอมโยง Mentee กบบคคลอนในองคกรทสามารถ ชวยให Mentee เกดการเรยนรได

5. Advocate ในขณะทกลมเกดการเรยนรนน สมาชกจะเรมมองเหนวาตนเองสามารถผลกดน ความเจรญกาวหนาและพฒนาแผนความกาวหนาไดดวยตนเอง Mentor จะท าหนาทชวยให Mentee ไดมโอกาสแสดงความสามารถใหเหนเปนประจกษแกผบงคบบญชา (Visibility) เชน เมอ Mentee เสนอโครงการปฏบตงานทเหนวาด กพยายามลกดนใหโครงการนนไดรบอนมตใหด าเนนการได เพอ Mentee จะไดมโอกาสแสดงความรความสามารถ 5.10 บทบำทหนำทของผทมสวนเกยวของ (Stakeholders)

Mentoring แบบกลมจะประสบความส าเรจตอเมอผมสวนเกยวของเขามามสวนรวมใน การด าเนนการดวย เพราะ Mentoring ตองผสมผสานกลมกลนกบงานอน ๆ ขององคกร ผมสวนเกยวของทส าคญนอกเหนอจาก Mentor คอ Mentee ผบงคบบญชาของ Mentee และผปฏบตงานในฝายบคคล ขององคกรแตละฝายตองมบทบาทหนาท ดงน

1. Mentee ตองมบทบาทในเชงรก Mentee ใน Mentoring แบบกลมจะมบทบาทมากกวาใน Mentoring แบบค เพราะ Mentee ตองชวยกนสนบสนนผลกดนกลม และรวมกนคดวาจะใชประโยชน จากความรของ Mentor ไดอยางไร ตองเปนผก าหนดเปาหมายของ ความกาวหนาในสายอาชพของตน ปฏบตงานทไดรบมอบหมายเพอการพฒนา และพยายามเรยนรจากประสบการณของซงกนและกน แบงปนขอมลความรและใหขอมลยอนกลบแกกนและกน และโยท Mentor หรอ Group Leader ไมไดท าหนาทประธานในการประชม ฉะนน กลม Mentee ตองรบผดชอบสรางประสบการณทจะชวยใหเกดการเรยนรดวยตนเอง นอกจากนนแลวตองขวนขวายหาความรเพมเตมโดยการศกษาและฝกอบรม

2. หวหนางานตองไดรบการบอกกลาวเกยวกบการด าเนนการ Mentoring และบางครงจะเขา รวมกจกรรมดวย หวหนางานตองมจตใจเปนนกพฒนา เตมใจจะมสวนรวมในกจกรรม เพราะเหนวาจะเปนประโยชนตองานทรบผดชอบตอองคกรและตอตว Mentee ซงเปนผใตบงคบบญชา หวหนางานจะเปนผคอยใหค าแนะน าและมอบหมายงานทจะชวยใหผใตบงคบบญชาไดมโอกาสเรยนรจากประสบการณ การท างานใหขอมลความเหนเกยวกบจดแขงและจดออนของผใตบงคบบญชาและเปนตว แบบทดใน การท างาน ซงผใตบงคบบญชาสามารถยดเปนแบบอยางในการปฏบตตนได

3. ฝายบคคล ตองเปนผรเรมใหเกดวธการพฒนาดวย Mentoring ขนในองคกรจดใหมการให ความรเกยวกบ Mentoring แก Mentor และ Mentee และผทมสวนเกยวของ คดเลอก Mentee จดกลมและคอยตดตามประเมนผลโครงการซงควรประเมนทก ๆ 6 เดอน

37

5.11 รปแบบของ Mentoring

วธการ Mentoring ไดรเรมมขนเมอประมาณ 20 ปทแลว มวตถประสงคเพอพฒนาบคคลใหม ความสามารถสงและใชในการพฒนาหญงใหสามารถกาวสการเปนผบรหารไดเทาเทยมกบชาย แนวคดนยงคงอยตอมาจนถงปจจบน แตในสมยกอนรปแบบของ Mentoring จะเปนแบบค คอ จบคกนระหวาง Mentor 1 คน กบ Mentee 1 คน หรอ 2 คน ซงปจจบนมผเหนวาแบบคมขอจ ากดหลายประการ เชน หา Mentor ไดไมเพยงพอก บจ านวน Mentee เพราะ Mentor หายากและการท Mentee เรยนรจาก Mentor เพยงคนเดยวนนไมเพยงพอ เนองจากการพฒนาบคคลนนตองอาศยเครอขายของกลมคนทม ความรประสบการณและแนวคดทแตกตางกนออกไป ซงรวมถงเครอขายในกลมเพอนรวมงานดวย ปจจบนจงไดมแนวความคด Mentoring แบบกลม คอ Mentor 1 คน ตอ Mentee 4-6 คน ไมวาจะเปนแบบใด กตาม การคดเลอก Mentor จะเลอกจากผทมระดบต าแหนงสงกวา Mentee มประสบการณสงประสบความส าเรจในการปฏบตงาน และสมครใจจะเปน Mentor สวนการคดเลอก Mentee กจะเลอกจากผมความร ความสามารถ มศกยภาพและโอกาสทจะเลอนระดบต าแหนงสงขนไป เปนผบรหาร Mentor และ Mentee จะรวมกนท า Mentoring โดยการพบปะ ประชม ปรกษาหารอกนเปนระยะ ๆ ปกตโครงการนจะกระท าตอเนองเปนเวลา 1-2 ป Mentoring แบบกลมน Mentor จะเปนผน าใหเกดการเรยนร (Learning Leader) กลมจะม การแลกเปลยนความร ความคด ก าหนดประเดนการพฒนา ใหค าแนะน ากนเปนกลม วธนจะเปน การพฒนาทกษะการท างานเปนทมดวย Mentoring จะกลายเปนกลมแหงการเรยนร (Learning Group) ซงคลายกบ Learning Team ใน Learning Organization ของ Peter Senge ทกลาววา เมอทมเกด การเรยนรอยางแทจรงแลว ผลลพธทไดไมเพยงกอใหเกดผลงานทดขนเทานน แตสมาชกแตละคนในทม กเจรญกาวหนาเรวขนดวย ในกลมแหงการเรยนร Mentee ซงเปนสมาชกของกลมทมโอกาสเรยนร รวมกบเพอนสมาชกดวยกนและจาก Mentor ดวยแนวคดเกยวกบกลมเรยนรนนก าหนดใหความรบผดชอบใน การน าและกอใหเกดการกระจายไปยงสมาชกทกคน รวมทง Mentor ดวย แบบกลมนจะถอไดวา Mentor หรอ LearLeader เปนสวนหนงของกลมมากกวาจะเปนคนนอก แตโดยท Mentor เปนผมประสบการณความรทจะแบงปนไดมากกวา Mentor จงท าหนาทเปนผน าของกลมการเรยนร โดยชวยใหกลมองคกรใหแนวทางแกกลมเพอสามารถวเคราะหประสบการณของตนเอง และชวยใหกลมก าหนดแนวทาง ของการพฒนากระบวนการนจะชวยให Mentee เรยนรประสบการณและความรจาก Mentor กระบวนทศนแตกตางจากตน Mentor จะชวยใหกลมประสบความส าเรจโดย

- ชวยใหกลมก าหนดประเดนในการประชมพบปะกน - ใหค าแนะน าหวขออภปราย และโครงการทจะชวยใหกลมเรยนรเพมขน - กระตนใหกลมแสดงความคดเหน - ใหค าปรกษาเมอกลมตองการ - สนบสนนโดยเชอมความสมพนธของบคคลในกลมกบบคคลอนในองคกร - ใหขอมลยอนกลบแกสมาชกในกลมเปนรายบคคล

5.12 ประโยชนของกำร Mentoring - สรางกลมคนทมความสามารถ ศกยภาพ ไดเรวกวาพนกงานปกต

38

- จงใจพนกงานทมผลปฏบตงานด และมศกยภาพในการท างานสงใหคงอยกบหนวยงาน - กระตนใหพนกงานสรางผลงานมากขน พรอมทจะท างานหนกและทาทายมากขน - สรางบรรยากาศของการน าเสนอผลงานใหม ๆ หรอความคดเหนนอกกรอบมากขน - สรางระบบการสอสารแบบสองชองทาง (Two Way Communication) ระหวาง Mentor

และ Mentee หวหนางานในฐานะ Mentor มเวลาทจะคด วางแผน ก าหนดนโยบายและวางกลยทธ เพอเพมประสทธภาพ ในการท างานของทมไดมากขน เนองจากไดมอบหมายสวนหนงให Mentee รบผดชอบแลว

5.13 ควำมเหมอนและควำมแตกตำงของ Coaching และ Mentoring การชแนะกบการเปนพเลยง มความแตกตางกนทจดเนน กลาวคอ การชแนะนนผบงคบบญชาจะชแนะผใตบงคบบญชาโดยตรงของตนทเกยวกบวธการท างานในหนาทปจจบน และมเปาหมายระยะสนในขณะทการเปนพเลยงนน ผทเปน Mentor ไมจ าเปนตองเปนผใตบงคบบญชาโดยตรงของ Mentee และ Mentee อาจอยในหนวยงานเดยวกนหรอ ตางหนวยงานกไดหากชวยพฒนา Mentee ใหเจรญ กาวหนาไปในสายอาชพได ผเปน Mentor มอสระทจะก าหนดจดมงหมายในการพฒนา Mentee ในระยะยาว วธการด าเนนการไดกวางขวางกวา Coaching สวน Mentoring จะมงไปทการพฒนาสายอาชพและจะเปนการพฒนา Mentee เพอใหเปน ผบรหารของหนวยงานในระดบตาง ๆ ตอไป Coaching และ Mentoring อาจด าเนนการควบคกนไปได เพราะตางกเปนกระบวนการพฒนาตนเองทองคกรตองเปนผก าหนดขนเชนกน

ในชวงปทผานมาระบบราชการไทยมการเปลยนแปลงเกดขนมากมาย โดยเฉพาะอยางยง การบรหารทรพยากรบคคลแนว ใหมทมงเนนการพฒนาทรพยากรบคคลในองคกรใหเปนผทมความรรอบ ดานมใชเพยงรลกในงานดานใดดานหนงเพยงดานเดยว ความรอบรรอบดานทวาน คอ การสงเสรมใหม การหมนเวยนงาน (Job Rotation) ซงขอดกคอ เปดโอกาสใหคนในองคกรไดเรยนรหาประสบการณจากงานใหม ๆ เปลยนสภาพแวดลอมการท างาน ใหมเปนการกระตนใหไดพฒนาศกยภาพของตนเองอยางเตมทอกทงยงเปนการเตรยมผน าในอนาคตทมความรและประสบการณเกยวกบงานดานตาง ๆ ในองคกร ซงจะชวยใหการบรหารงานเปนไปอยางม ประสทธภาพ ตลอดจนพฒนาไปสความเปนองคกรแหง การเรยนร (Learning Organization) อยางไรกด การหมนเวยนงานอาจท าใหหลายคนเกดความกงวลวางานจะตองเกดการสะดด ขาดความตอเนอง เนองจากการท างานตองใชเวลาในการสงสมความช านาญ และโอกาสในการเรยนรงานใหมของแตละคน อาจแตกตางกนไปขนอยกบสภาพแวดลอมและวฒนธรรมการท างานของแตละหนวยงานซงยากจะคาดเดาไดวาการถายทอดความรทจ าเปนในงานจะม มากนอยเพยงใด

การชแนะและการเปนพเลยง จงเปนวธทชวยปพนฐานใหพนกงานใหม หรอผทเปลยนไปท างานในต าแหนงใหมหลายคนอาจจะสบสนวาการชแนะกบการเปนพเลยง เหมอนกนเพราะใชทกษะเดยวกน ไดแก ทกษะในการตดตอสอสารและสรางความสมพนธภาพทดกบบคคลอน แตแมวาจะทงสองกระบวนการจะใชทกษะเดยวกน แตกมความแตกตางกน ซงการเลอกใชใหเหมาะสมกบสถานการณ และวตถประสงคกจะเปนประโยชนตอการพฒนาทรพยากรบคคลในองคกรไดอยางมประสทธภาพ และบรรลตามเปาหมายไดดยงขน

39

ผวจยไดศกษาเอกสารเกยวกบการชแนะและการเปนพเลยงขององคการดานการบรหาร ทรพยากรบคคลหลายแหงดวยกน ซงบทความตาง ๆ ไดกลาวถงลกษณะทแตกตางกนไว และสามารถสรป ไดวา Coaching และ Mentoring เปนเทคนคในการพฒนาการเรยนรของบคลากรในองคกรทตองการจะ ใหองคกรเปนองคกร แหงการเรยนร Coaching เปนการชแนะงานจากผบงคบบญชาถง ผใตบงคบบญชา โดยตรง ดวยวธการใหค าแนะน าและชแนะแบบสองทาง (Two Way Communication) เพอใหผใตบงคบบญชาสามารถท างานทไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพและมโอกาส ไดพฒนาศกยภาพของตนเองไปพรอม ๆ กน สวน Mentoring การเปนพเลยง เลอกจากผทมความสามารถเปนทยอมรบ หรอเปนผบรหารในหนวยงานมาใหค าปรกษาและแนะน าชวยเหลอรนนอง หรอผทอยในระดบต ากวาในเรองทเปนประโยชนโดยตรงตอการท างานเพอใหมศกยภาพสงขน ซงอาจไมเกยวกบหนาทในปจจบนโดยตรงกได อยางไรกตามทง Coaching และ Mentoring ตางกเปนเทคนค ในการพฒนาทรพยากรมนษยทจะท าใหทงผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชาท างานไดอยางเตมศกยภาพ และองคกรมความพรอมในการรบ การเปลยนแปลง มผลการปฏบตงานเปนไปตามเปาหมายทวางไวอยาง มประสทธภาพ 6. กำรสรำงนสยทดผำนกจกรรมชวตประจ ำวนใน 5 หองชวต การสรางนสยในชวตประจ าวนเพอใหเกดนสยทด หรอมความดในตวเอง ผวจยไดศกษาเอกสารพบวา ความดพนฐานสากล 5 ประการ คอ คณลกษณะพนฐานทมนษยทกคนตองม เพอพฒนาตนเองใหมคณภาพ และพฒนาสงคมใหมความเจรญงอกงาม และอยรวมกนอยางมความสข โดยคณลกษณะเหลานจะตองฝกฝนเปนประจ าทกวนจนเปนนสย ผานหองตางๆ ในชวตประจ าวน 5 หอง คอ หองนอน หองน า หองแตงตว หองอาหาร หองท างานหรอหองเรยน

พระภาวนาวรยคณ (2555) ไดกลาววา GM5 (Global Merit 5) หรอ ความดพนฐานสากล 5 ประการมดงน

1. ความสะอาด หมายถง ปราศจากสงแปลกปลอม อนจะท าใหเสยคณภาพ 2. ความเปนระเบยบ หมายถง เปนไปในทศทางเดยวกน ถกล าดบ เปนแถว เปนแนวไม

ขดขวาง ไมสบสน 3. ความสภาพนมนวล หมายถง ความสามารถในการควบคมกรยาทางกาย วาจาใหเปนปกต

ไมท าใหผอนเกดความรสกในทางไมด 4. ตรงตอเวลา หมายถง ความสามารถในการควบคมตนเอง ในการเรมท า เลกงานใหเปนไป

ตามทก าหนด 5. จตตงมน และผองใส หมายถง ความสามารถในการควบคมจตใจ อารมณใหตงมนเปนหนง

เพอใหเกดความบรสทธผองใสขนจากภายใน ความดพนฐานสากล 5 ประการ หากไดรบฝกอยเปนประจ าจะท าใหมพนฐานเบองตนทจะ

พฒนาตนเองน าไปสการเปนผทยดมนในพระรตนตรย ท าใหมจตใจทผองใส และจะท าใหมนสยบณฑตทมคณภาพชวตขนพนฐานทดตอไป ซงการปลกฝงความดพนฐานสากล 5 ประการ สามารถฝกกจกรรมผาน 5 หองชวต ดงน

40

1. หองนอน หรอ หองมหำสรมงคล หองนอน คอ หองส าหรบพฒนานสยรกบญกลวบาป หนาทหลกของหองนอนมอะไรบาง

1. หองนอนเปนหองส าหรบการปลกฝงสมมาทฐ การสอนลกหลานใหรจก ด ชว บญ บาป อยางชนดฝงใจ จะอยทหองนอนน เพราะโดยทวไปชวงกอนนอนเปนชวงทอารมณดทสด การสอนลกหลานใหมความเคารพในพระรตนตรย ตองฝกจากหองนอน โดยทงพอทงแมกราบพระพทธรปดวยกน ร าลกถงคณของพระสมมาสมพทธเจาดวยกน การสอนลกใหกราบเทาพอแมกฝกจากหองนอน เพราะเมอลกกราบ พอแมกใหพร ความอบอนใจกเกดขนกอนนอน ท าใหปลกฝงความกตญญกตเวทลงไปในใจไดโดยงาย

2. หองนอนเปนหองส าหรบฝกสมมาสมาธ (Meditation) ใหใจตงมนอยในศนยกลางกายเปนปกต พอ แม ลก จะนงสมาธ กนงในหองนอน กลนใจใหบรสทธกอนนอน ท าอยางน หยดจงเปนตวส าเรจได เขาถงพระธรรมกายในตวไดงาย ท าใหมก าลงใจในการสรางบารมไปใหถงทสดแหงธรรม ตามทพระเดชพระคณหลวงปวดปากน าบอกเอาไว

ศตรตวฉกำจของหองนอนคออะไร หลวงพอตองถามกอนวา ใครมทวอยในหองนอนบาง กลบไปบานวนน ยกออกมาขางนอกเสย

เพราะทวท าใหไมไดนงสมาธ เรมแรกวาจะดขาว ตอมากดละคร จบแลวกดหนงตอ พองวงขนมากเขานอนโดยยงไมไดสวดมนตเลย ละครน าเนา ถาไมมเรองตบกนจนจอแตก กตองตกนจนเลอดทวมจอ นอนดเพลนจนหลงขดหลงแขง บางทนอนคอเคลดอกตางหาก สงผลใหเรองสดทายทตดใจของเราไปตอนหลบ กคอ เรองทตบกนจอแตก หรอตกนเลอดทวมจอ ท าใหนกถงอทะเลบญไมออก จงไมไดนอนในอทะเลบญ ตนเชาขนมาใหนกถงองคพระกนกไมออก

ธรรมชาตของคนทตนขนมาใหม จะนกถงเรองสดทายกอนเขานอน ถากอนนอนดละครน าเนา ใจจะขนมวทงกอนนอนและตนนอน เพราะฉะนน ใครมทวอยในหอง เดยวกไมไดสวดมนต ไมไดไหวพระ หลวงพอขอใหเอาออกไปนอกหองนอนเสย แลวจะท าใหเราตรงตอเวลา ท าใหมเวลาพดกบลกหลาน กอนนอนจะฝกใหเดกกราบพอแม จะใหพรลกหลาน กท าไดในเวลานน กอนนอนเดกจะนกถงค าอวยพรของพอแม พอตนขนมาค าอวยพรของพอแมกยงตดอยในใจ ท าใหเดกมจตใจด ไมขาดความอบอน

2. หองน ำ หรอ หองมหำพจำรณำ ตนเชาขนมา เมอเราออกจากหองนอน กจะไปหองน าหองน าเปนหองมหาพจารณา คอ ฝก

คดใหตรงตามความเปนจรงของโลกและชวต เพราะหองนอนหรอหองอน ๆ เชน หองครว หองท างาน เวลาจะใช สามารถใชพรอม ๆ กนไดหลายคน ยงหองครวดวยแลว หลายคนลอมโตะกนขาวกน แตหองน าใชไดทละคนเทานน จงมเวลาทจะพจารณาตวเองมาก หนาทหลกของหองน ามดงน

1. เปนทพจารณาความไมงามของรางกาย พจารณาอายของเราทผานไปแตละวนแตละคนกตรงน แลวความหลงตวเองกจะหมดไป ความเคยดแคนชงชงใครกจะไมม

2. เปนทพจารณาความเสอมโทรมของรางกายทด าเนนไปอยางตอเนอง 3. เปนทพจารณาความเปนรงแหงโรคของรางกายหองน าเปนหองพจารณาความมโรคภยไขเจบของเรา ทส าคญทสด หองน าเปนหองส าหรบรกษาสขภาพอยางด

3. หองแตงตว หรอหองมหำสต

http://www.dmc.tv/pages/%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1-%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B9%81%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89-%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%97%E0%B9%89.html

http://www.dmc.tv/search/กตญญ

http://www.dmc.tv/pages/meditation/meditation01.html

http://www.dmc.tv/

http://www.dmc.tv/search/บารม

http://video.dmc.tv/programs/Phramongkolthepmuni.html

http://www.dmc.tv/articles/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2.html

http://www.dmc.tv/index.php?module=articles&action=showarticles&group=%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1-%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1&om=330



41

ค านยามทแทจรง หองแตงตว คอ หองพฒนานสยตดใจและใฝบญ หลกธรรมประจ าหองแตงตว สมมาสต หนาทหลกของหองแตงตว

1. ใชในการปลกฝงสมมาสต คอ ฝกประคองรกษาใจใหผองใสเปนปกต ไมปลอยใจไปตามอ านาจกเลส

2. ฝกใหมความระมดระวงตนในทก ๆ เรอง ไมประมาทเผอเรอ มความตนตวตลอดเวลา 3. ฝกตดใจไมคดหมกมนในกาม ตามแฟชนหรอกระแสสงคม 4. ฝกใชเหตผลตกเตอนใจของตนใหเปนสมมาทฐและสมมาสงกปปะ ไมใหเกดความล าเอยง

และสญเสยศลธรรมประจ าใจ 4. หองอำหำร หรอ หองมหำประมำณ ค านยามทแทจรง หองอาหาร คอ หองพฒนานสยรประมาณในการพด และการใชทรพย

หลกธรรมประจ าหองอาหาร สมมาวาจา และสมมากมมนตะ หนาทหลกของหองอาหาร 1. เปนทประชมสมาชกทกคนในบานอยางพรอมหนาพรอมตาทกวน 2. ใชปลกฝงสมมาวาจาและสมมากมมนตะใหแกสมาชกทกคนในบาน หากสมาชกในครอบครว

รบ ประทานอาหารไมพรอมหนาพรอมตากน จะเกดปญหา นอยเนอต าใจและปญหาความแตกแยก แตหากสมาชกขาดสมมาวาจาจะเกดปญหากระทบกระทงบานปลายใหญโต

ควำมรทตองมเกยวกบหองอำหำร

1. หองอาหาร คอ หองทสมาชกทงบานใชรบประทานอาหารรวมกนจงตองรกษาความสะอาดใหด ไมควรเกบอาหารไวในหองน

2. หองครว คอ หองส าหรบปรงอาหารและเกบอาหารทกประเภท ตองรกษาความสะอาดและจดใหเปนระเบยบ มฉะนนจะเปนแหลงชมนมของมด หน และแมลงตาง ๆ

3. หองรบแขก คอ หองทใชตอนรบแขกทมาเยยมเยยนหรอมธระส าคญจงเสมอน เปนหนาตาของบาน ไมควรปลอยใหรกรงรง ตองจดใหเปนระเบยบและท าความสะอาดอยเสมอ

4. บานใดทใชหองอาหารรวมกบหองรบแขก ควรใชเครองเรอนแบงเขต 2หองใหชดเจน 5. ควรจดชดเกาอรบแขกไวตรงประตทางเขา และจดโตะรบประทานอาหารไวใกล หองครว

อกทงควรตกแตงหองใหมบรรยากาศเยนตา 6. ควรจดเตรยมอปกรณเครองใชของหองครว หองอาหาร หองรบแขก ใหพรอมและสะอาด

มครบตามจ านวนสมาชกในครอบครว 7. ควรจดเตรยมวตถดบและเครองปรงใหครบตามความจ าเปน และเพยงพอกบคนในบาน 8. ควรฝกอบรมสมาชกในบานใหรจกชวยกนท าครวตงแตเยาววยเพอฝกความสามคค 9. ควรฝกสมาชกในบานใหรจกวธการถนอมอาหารใหถกหลกโภชนาการ เพอประหยดคาใชจาย

ประโยชนจำกกำรใชหองอำหำรอยำงถกตอง

1. ทำงใจ 1.1 รจกประมาณในการรบประทานอาหาร คอ ระลกอยวาเรารบประทานอาหารเพอใหชวตด ารงอยได จะไดน าเรยวแรงไปท าความด


http://www.dmc.tv/search/ศลธรรม

http://www.dmc.tv/seach/ครอบครว

http://www.dmc.tv/seach/ครอบครว

http://question.dmc.tv/

42

1.2 รจกประมาณในการใชทรพย คอ รจกการก าหนดรายจายใหนอยกวารายได จะไดมทรพยเหลอเกบไวใชในคราวจ าเปน และใชบรจาคสรางบญกศลอนเปนหนทางไปสสคตในสมปรายภพ

1.3 รจกประมาณในวาจา คอ การใชค าพดทนมนวล มเหตผล มประโยชน เหมาะแกกาลเทศะในสถานการณตาง ๆ

2. ทำงกำย 2.1 ใชหองอาหารส าหรบประกอบอาหาร 2.2 ใชเปนทประชมสมาชกพรอมหนาพรอมตา 2.3 ใชหองอาหารเปนทรบประทานอาหาร 2.4 ใชหองอาหารเปนทเกบอาหาร 2.5 ใชหองอาหารเปนทตอนรบแขก 5. หองท ำงำน หรอ หองมหำสมบต ค านยามทแทจรง หองท างาน คอ หองพฒนานสยใฝความส าเรจ หลกธรรมประจ าหองท างาน

สมมาอาชวะและสมมาวายามะ หนาทหลกของหองท างานมดงน 1. ใชในการปลกฝงสมมาอาชวะ ไมหารายไดจากการท าผดศลธรรม ผดกฎหมาย ผดจารต

ประเพณ 2. ใชปลกฝงวนยประจ าหองท างาน 6 ประการ 2.1 มสมมาวาจา ใชค าพดไดเหมาะสม 2.2 มความเคารพในบคคล สถานท เหตการณ 2.3 มมารยาทด เหมาะแกบคคลและกาลเทศะ 2.4 มความรบผดชอบทงสวนตวและสวนรวม 2.5 เครงครดตอระเบยบวนยในการท างาน 2.6 เอาใจใสดแลอปกรณตาง ๆ ในหองท างาน

ควำมรเกยวกบหองท ำงำน

1. เลอกประกอบสมมาอาชพทไมผดศลธรรม ไมผดกฎหมาย ไมเกยวกบอบายมข ไมกอใหเกดมจฉาทฐ

2. ท าเลทประกอบอาชพตองสอดคลองกบชมชนและสงแวดลอม เพอความเหมาะสม ในการท างาน และเพอความส าเรจในอาชพ

3. หองท างานตองเหมาะสมกบจ านวนบคลากร และชนดของงาน 4. การตกแตงตองสะดวกในการท างาน สะอาด ถกสขอนามย มความปลอดภย ไมมภาพลามก

อนาจาร 5. อปกรณเครองใชในแตละหองตองเพยงพอ จดเกบเปนระบบ เพอใหเกดความคลองตว 6. ใชอปกรณอยางถกวธ และหมนดแลรกษา จะไดมไวใชงานไดนาน ๆ หากเกด ช ารดเสยหาย

ตองรบซอมแซม 7. มกศโลบายในการสนบสนนคนด แกไขคนโง คดคนพาลออก

http://www.dmc.tv/search/บรจาค


http://www.dmc.tv/search/ศลธรรม

43

ประโยชนจำกกำรใชหองท ำงำนอยำงถกตอง 1. ทำงใจ

1.1 สามารถใชสตปญญาในการประกอบอาชพไดประสบผลส าเรจดวยดตาม เปาหมาย 1.2 มโอกาสเพมบญกศลใหตนเองเปนนจ

1.3 แสวงหาความร เพมพนปญญาทางโลกและทางธรรม จะไดไมตองกอเวร กอภยกบใครทงสน

2. ทำงกำย 2.1 ใชเพมปญญาในการประกอบสมมาอาชพ

2.2 ใชพฒนาความช านาญในการท างาน 2.3 ใชฝกนสยมวรยอตสาหะในการท างาน 2.4 ใชเพมพนทรพย เปนทางมาแหงมหาสมบต

7. หลกกำรวดและประเมนผล ฉตรศร ปยะพมลสทธ (2544 : ออนไลน) ไดกลาวถงหลกการวดและประเมนผลไวดงน การวดผล (Measurement) คอ การก าหนดตวเลขใหกบวตถ สงของ เหตการณ ปรากฎการณ หรอพฤตกรรมตาง ๆ หรออาจใชเครองมอไปวดเพอใหไดตวเลขแทนคณลกษณะตาง ๆ เชน ใชไมบรรทดวดความกวางของหนงสอได 3.5 นว ใชเครองชงวดน าหนกของเนอหมได 0.5 กโลกรม ใชแบบทดสอบวดความรอบรในวชาภาษาไทยของเดกชายแดงได 42 คะแนน เปนตน

การวดผลแบงเปน 2 ประเภทคอ 1. วดทางตรง วดคณลกษณะทตองการโดยตรง เชน สวนสง น าหนก ฯลฯ มาตราวดจะอยใน

ระดบ Ratio Scale 2. วดทางออม วดคณลกษณะทตองการโดยตรงไมได ตองวดโดยผานกระบวนการทางสมอง เชน

วดความร วดเจตคต วดบคลกภาพ ฯลฯ มาตราวดจะอยในระดบ Interval Scale การวดทางออมแบงออกเปน 3 ดานคอ

2.1 ดานสตปญญา (Cognitive Domain) เชน วดผลสมฤทธทางการเรยน วดเชาวนปญญา วดความถนดทางการเรยน วดความคดสรางสรรค ฯลฯ

2.2 ดานความรสก (Affective Domain) เชน วดความสนใจ วดเจตคต วดบคลกภาพ วดความวตกกงวล วดจรยธรรม ฯลฯ

2.3 ดานทกษะกลไก (Psychomotor Domain) เชน การเคลอนไหว การปฏบตโดยใชเครองมอ ฯลฯ

การประเมนผล (Evaluation) หมายถง การน าเอาขอมลตาง ๆ ทไดจากการวดรวมกบการใชวจารณญาณของผประเมนมาใชในการตดสนใจ โดยการเปรยบเทยบกบเกณฑ เพอใหไดผลเปนอยางใดอยางหนง เชน เนอหมชนนหนก 0.5 กโลกรมเปนเนอหมชนทเบาทสดในราน (เปรยบเทยบกนภายในกลม) เดกชายแดงไดคะแนนวชาภาษาไทย 42 คะแนนซงไมถง 50 คะแนนถอวาสอบไมผาน (ใชเกณฑทครสรางขน) เปนตน การประเมนผลแบงไดเปน 2 ประเภท การประเมนแบบองกลมและการประเมนแบบองเกณฑ

1. การประเมนแบบองกลม เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของบคคลใดบคคลหนงกบบคคลอน ๆ ทไดท าแบบทดสอบเดยวกนหรอไดท างานอยางเดยวกน นนคอเปนการใชเพอ

http://www.dmc.tv/search/ปญญา


44

จ าแนกหรอจดล าดบบคคลในกลม การประเมนแบบนมกใชกบการ การประเมนเพอคดเลอกเขาศกษาตอ หรอการสอบชงทนตาง ๆ

2. การประเมนแบบองเกณฑ เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของบคคลใดบคคลหนงกบเกณฑหรอจดมงหมายทไดก าหนดไว เชน การประเมนระหวางการเรยนการสอนวาผเรยนไดบรรลวตถประสงคการเรยนรทไดก าหนดไวหรอไม

ขอแตกตำงระหวำงกำรประเมนผลแบบองกลมและองเกณฑ

กำรประเมนผลแบบองกลม 1. เปนการเปรยบเทยบคะแนนทไดกบคะแนนของคนอน ๆ 2. นยมใชในการสอบแขงขน 3. คะแนนจะถกน าเสนอในรปของรอยละหรอคะแนนมาตรฐาน 4. ใชแบบทดสอบเดยวกนท าหรบผเรยนทงกลมหรออาจใชแบบทดสอบคขนาน เพอใหสามารถ

เปรยบเทยบกนได 5. แบบทดสอบมความยากงายพอเหมาะ มอ านาจจ าแนกสง 6. เนนความเทยงตรงทกชนด

กำรประเมนแบบองเกณฑ

1. เปนการเปรยบเทยบคะแนนทไดกบเกณฑทไดก าหนดไว 2. ส าหรบการเรยนการสอนเพอพฒนาผเรยนหรอเพอปรบปรงการเรยนการสอน 3. คะแนนจะถกน าเสนอในรปของผาน-ไมผานตามเกณฑทก าหนดไว 4. ไมไดเปรยบเทยบกบคนอน ๆ จงไมจ าเปนตองใชแบบทดสอบฉบบเดยวกนกบผเรยนทงชน 5. ไมเนนความยากงาย แตอ านาจจ าแนกควรมพอเหมาะ 6. เนนความเทยงตรงเชงเนอหา สวน อนนต ศรโสภา (2552 : ออนไลน) ไดกลาวงถง การวดผลและการประเมนผล ไวดงน การวดผล (Measurement) การก าหนดจ านวนหรอคาตางๆ ใหกบสงของหรอปรากฏการณ

ใด ๆ อยางมกฎเกณฑตามทไดตกลงและยอมรบรวมกน การวดผลการศกษา ( Educational Measurement ) กระบวนการในการก าหนดหรอหา

จ านวน ปรมาณ อนดบ หรอลายละเอยดของคณลกษณะหรอพฤตกรรมความสามารถของบคคล ด าเนนการอยางมขนมตอนเปนระเบยบแบบแผนจะท าใหไดตวเลขหรอขอมลท จะน าไปบรรยายบอกจ านวนหรอระดบของสงทถกวด

การประเมนผล (Evaluation) การตคาหรอก าหนดระดบคณคาของผลจากการวดตามเกณฑหรอ จดมงหมายทก าหนดการประเมนผลทเทยงธรรมยอมมาจากการวดทด

การประเมนผลทางการศกษา ( Educational Evaluation ) กระบวนการในการตดสนใจลงสรปคณลกษณะหรอพฤตกรรมของนกเรยนวาม คณภาพดระดบใดโดยอาศยเกณฑอยางใดอยางหนงในการเปรยบเทยบ

การวดผลและการประเมนผลมรายละเอยดทแตกตางกน พอจะแยกใหเหนได ดงน

45

กำรวดผล กำรประเมนผล 1. ก าหนดจ านวน ปรมาณ หรอ รายละเอยด 1. ก าหนดระดบของคณคา หรอตดสน ลงสรปผล 2. กระท าอยางละเอยดทละดาน ทละอยาง 2. สรปรวมเปนขอชขาด 3. ใชเครองมอเปนหลก 3. ใชผลการวดเปนหลก 4. ผลทไดเปนขอมลรายละเอยด 4. ผลทไดเปนการตดสนใจ 5. อาศยวธการทางวทยาศาสตร 5. อาศยการใชดลยพนจ

ความส าคญของการวดผลและการประเมนผล การวดผล (Measurement / Assessment) และ

การประเมนผล (Evaluation) เปนองคประกอบหนง ของไตรยางค การศกษา (Educational Trilogy) ประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ วตถประสงคการศกษา (Educational Objectives) การจดประสบการณการเรยนร (Learning Experiences) การวดผลการประเมนผล (Evaluation) และรจกกนโดย ทวไปวา OLE (O = Objectives; L = Learning experiences; E = Evaluation) ทง 3 องคประกอบน มความเกยวของสมพนธกนดงภาพประกอบ 1

ภาพประกอบ 1 ความเกยวของสมพนธระหวาง 3 องคประกอบ

อาจแบงความส าคญไดเปนขอๆ ดงน 1. ชวยชใหเหนวาการด าเนนงานเหมาะสมเพยงใด 2. ท าใหทราบวาการด าเนนงานบรรลตามจดประสงคหรอไม 3. ชวยกระตนใหมการเรงรด ปรบปรง และการด าเนนงาน 4. ชวยเหนขอบกพรองในการด าเนนงานในแตละขนตอนเปนหลกในการปรบปรงใน

การด าเนนงาน 5. ชวยควบคมการด าเนนงานใหมประสทธภาพ 6. เปนแนวทางในการก าหนดวธการในการด าเนนงานครงตอไป องคประกอบของกำรวดและประเมนผล 1. ผลการวด( Measurement) ท าใหทราบสภาพความจรงของสงทจะประเมนวามปรมาณเทาไร

Educational Objective

Evaluation Learning Eeperiences

46

มคณสมบตอยางไร เพอน าขอมลไปพจารณา 2. เกณฑการพจารณา ( criteria) ในการทจะตดสนใจหรอลงสรปสงใดจะตองมมาตรฐานส าหรบ

สงทจะเปรยบเทยบกบสงทไดจากการวด 3. การตดสนใจ ( Decision ) เปนการชขาดหรอสรปผลการเปรยบเทยบระหวางผลการวดกบ

เกณฑทก าหนดวาสอดคลองกนหรอไม การตดสนใจทดตองอาศยการพจารณาอยางถถวน กระท าอยางยตธรรม

มาตราการวด การวดเปนการก าหนดตวเลขใหกบสงทตองการศกษาภายใตกฎเกณฑทแนนอน ผววดจ าเปน

จะตองทราบคณลกษณะของขอมลทถกวด เพอใชในการพจารณาวาจะเลอกใชวธการทางสถตใดจงจะเหมาะสม ดงนนจงควรทราบวาขอมลทถกวดมานนอยในมาตราการวดระดบใด ซงมาตราการวดแบงออกเปน 4 ระดบคอ

ระดบท 1 มาตราการวดระดบนามบญญต (Nominal Scale) เปนระดบทใชจ าแนก ความแตกตางของสงทตองการวดออกเปนกลม ๆ โดยใชตวเลข เชน ตวแปรเพศ แบงออกเปนกลมเพศชายและกลมเพศหญง ในการก าหนดตวเลขอาจจะใชเลข 1 แทนเพศชาย และเลข 2 แทนเพศหญง เปนตน ตวเลข 1 หรอ 2 หรอ 3 ทใชแทนกลมตาง ๆ นน ถอเปนตวเลขในระดบนามบญญตไมสามารถน ามาบวก ลบ คณ หาร หรอหาสดสวนได

ระดบท 2 มาตราการวดระดบเรยงอนดบ (Ordinal Scales) เปนระดบทใชส าหรบจดอนดบทหรอต าแหนงของสงทตองการวด ตวเลขในมาตราการวดระดบนเปนตวเลขทบอกความหมายในลกษณะมาก-นอย สง-ต า เกง-ออน กวากน เชน การประกวดรองเพลง นางสาวเขยวไดรางวลท 1 นางสาวชมพไดรางวลท 2 นางสาวเหลองไดรางวลท 3 เปนตน ตวเลขอนดบทแตกตางกนไมสามารถบงบอกถงปรมาณความแตกตางได เชน ไมสามารถบอกไดวาผทประกวดรองเพลงไดรางวลท 1 มความเกงมากกวาผทไดรางวลท 2 ในปรมาณเทาใด ตวเลขในระดบนสามารถน ามาบวกหรอลบ กนได

ระดบท 3 มาตราการวดระดบชวง (Interval Scale) เปนระดบทสามารถก าหนดคาตวเลขโดยมชวงหางระหวางตวเลขเทา ๆ กน สามารถน าตวเลขมาเปรยบเทยบกนไดวาวามปรมาณมากนอยเทาใด แตไมสามารถบอกไดวาเปนกเทาของกนและกน เพราะมาตราการวดระดบนไมม 0 (ศนย) แท มแต 0 (ศนย) สมมต เชน นายวชยสอบได 0 คะแนน มไดหมายความวาเขาไมมความร เพยงแตเขาไมสามารถท าขอสอบซงเปนตวแทนของความรทงหมดได เปนตน ตวเลขในระดบนสามารถน ามาบวก ลบ คณ หรอหารกนได

ระดบท 4 มาตราการวดระดบอตราสวน (Ratio Scale) เปนระดบทสามารถก าหนดคาตวเลขใหกบสงทตองการวด ม 0 (ศนย) แท เชน น าหนก ความสง อาย เปนตน ระดบนสามารถน าตวเลขมาบวก ลบ คณ หาร หรอหาอตราสวนกนได คอสามารถบอกไดวา ถนนสายหนงยาว 50 กโลเมตร ยาวเปน 2 เทาของถนนอกสายหนงทยาวเพยง 25 กโลเมตร

ดงนน ผวดจงตองมความรในเรองของมาตราการวดระดบตาง ๆ เปนอยางด เพอจะไดทราบวาผลการวดนนควรใชมาตราการวดระดบใด เพอประโยชนในการเลอกใชวธการทางสถตใหมความถกตองเหมาะสม

47

กำรวดผล (Measurement) แบงเปน 2 ประเภท คอ

1. วดทางตรง วดคณลกษณะทตองการโดยตรง เชน สวนสง น าหนก ฯลฯ มาตราวดจะอยในระดบ Ratio Scale

2. วดทางออม วดคณลกษณะทตองการโดยตรงไมได ตองวดโดยผานกระบวนการทางสมอง เชน วดความร วดเจตคต วดบคลกภาพ ฯลฯ มาตราวดจะอยในระดบ Interval Scale การวดทางออมแบงออกเปน 3 ดานคอ

2.1 ดานสตปญญา (Cognitive Domain) เชน วดผลสมฤทธทางการเรยน วดเชาวนปญญา วดความถนดทางการเรยน วดความคดสรางสรรค ฯลฯ

2.2 ดานความรสก (Affective Domain) เชน วดความสนใจ วดเจตคต วดบคลกภาพ วดความวตกกงวล วดจรยธรรม ฯลฯ

2.3 ดานทกษะกลไก (Psychomotor Domain) เชน การเคลอนไหว การปฏบตโดยใชเครองมอ ฯลฯ

การประเมนผล (Evaluation) แบงไดเปน 2 ประเภท การประเมนแบบองกลมและการประเมนแบบองเกณฑ

1. การประเมนแบบองกลม เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของบคคลใดบคคลหนงกบบคคลอน ๆ ทไดท าแบบทดสอบเดยวกนหรอไดท างานอยางเดยวกน นนคอเปนการใชเพอจ าแนกหรอจดล าดบบคคลในกลม การประเมนแบบนมกใชกบการ การประเมนเพอคดเลอกเขาศกษาตอ หรอการสอบชงทนตาง ๆ

2. การประเมนแบบองเกณฑ เปนการเปรยบเทยบคะแนนจากแบบทดสอบหรอผลงานของบคคลใดบคคลหนงกบเกณฑหรอจดมงหมายทไดก าหนดไว เชน การประเมนระหวางการเรยนการสอนวาผเรยนไดบรรลวตถประสงคการเรยนรทไดก าหนดไวหรอไม

โครงสรำงของกำรวดผลและประเมนผล

1. การก าหนดจดมงหมายของการวดผลและการประเมนผล เปนขนการก าหนดจดมงหมายของการทดสอบ วาตองการทจะน าผลจากการทดสอบไปใชประโยชนในดานใด ซงจะท าใหทราบวาจะตองทดสอบคณลกษณะและคณสมบตของผเรยนดานใดบาง และจะทดสอบดวยวธใด

2. การก าหนดเครองมอส าหรบการทดสอบ เปนขนการเลอกใชเครองมอส าหรบการทดสอบใหสอดคลองกบจดมงหมายของการวดผลและการประเมนผลตามทก าหนดไวในขอ 1 การวดคณลกษณะหรอคณสมบตใด ๆ ของผเรยน อาจจ าเปนตองใชเครองมอส าหรบการทดสอบหลายชนดประกอบกน

3. การสรางเครองมอส าหรบการทดสอบ เปนขนการสรางหรอผลตเครองมอและประสทธภาพสามารถวดคณลกษณะและคณสมบตตาง ๆ ของผเรยนไดตามทตองการ

4. การด าเนนการทดสอบ เปนขนการไดมาซงขอมลทจ าเปนในการวดผลและประเมนผล ผด าเนนการสอบจะตองอ านวยความสะดวกใหผสอบไดมโอกาสในการแสดงถงความรความสามารถจากการทดสอบไดอยางเตมทและเปนไปอยางยตธรรม โดยไมมสงใด ๆ มารบกวน ทงนกเพอใหผลจากการทดสอบเปนตวแทนของความรความสามารถของผสอบแตละคนทเชอถอได

5. การตความหมายของคะแนนและการประเมนผล เปนขนสดทายของกระบวนการวดผลและการประเมนผล เพอก าหนดระดบของคณภาพหรอระดบคณคาของความรความสามารถ คณลกษณะ

48

คณสมบตตาง ๆ ของผเรยน การตความหมายของคะแนนและการประเมนผลทดจะตองใชเปนขอมลยอนกลบ (Feedback) ไปสผสอนและผเรยน เพอหาทางแกไขขอบกพรองและปรบปรงวธการเรยนของผเรยน และแกไขขอบกพรองและปรบปรงวธการสอนของผสอนใหเหมาะสม

เครองมอวดและประเมนผล

1. การสงเกต (Observation) การสงเกต คอ การพจารณาปรากฎการณตาง ๆ ทเกดขน เพอคนหาความจรงบางประการ โดยอาศยประสาทสมผสของผสงเกตโดยตรงรปแบบของการสงเกต

1. การสงเกตโดยผสงเกตเขาไปรวมในเหตการณหรอกจกรรม หมายถง การสงเกตทผสงเกตเขาไปมสวนรวม หรอคลกคลในหมผถกสงเกต และอาจรมท ากจกรรมดวยกน

2. การสงเกตโดยผสงเกตไมไดเขาไปรวมในเหตการณ หมายถง การสงเกตทผถกสงเกตอยภายนอกวงของผถกสงเกต คอสงเกตในฐานะเปนบคคลภายนอก การสงเกตแบบ นแบงออกเปน 2 ชนด

2.1 การสงเกตแบบไมมโครงสราง หมายถง การสงเกตทผสงเกตไมไดก าหนดหวเรองเฉพาะเอาไว

2.2 การสงเกตแบบมโครงสราง หมายถง การสงเกตทผสงเกตก าหนดเรองทจะสงเกตเฉพาะเอาไว

2. การสมภาษณ (Interview)การสมภาษณ คอ การสนทนาหรอการพดโตตอบกนอยางมจดมงหมาย เพอคนหาความร ความจรง ตามวตถประสงคทก าหนดไวลวงหนารปแบบของการสมภาษณ

1. การสมภาษณแบบไมมโครงสราง หมายถง การสมภาษณทไมใชแบบสมภาษณ คอ ไมจ าเปนตองใช ค าถามทเหมอนกนหมดกบผถกสมภาษณทกคน

2. การสมภาษณแบบมโครงสราง หมายถง การสมภาษณทผสมภาษณจะใชแบบสมภาษณทสรางขนไวแลว

3. แบบสอบถาม (Questionnaire)แบบสอบถามเปนเครองมอชนดหนงทนยมใชกนมาก โดยเฉพาะการเกบขอมลทางสงคมศาสตร ทงนเพราะเปนวธการทสะดวก และสามารถใชวดไดอยางกวางขวางรปแบบของแบบสอบถาม

1. แบบสอบถามชนดปลายเปด (Open-ended Form)แบบสอบถามชนดนไมไดก าหนดค าตอบไว เพอเปดโอกาสใหผตอบเขยนตอบอยางอสระดวยความคดของตนเอง แบบสอบถามชนดนตอบยากและเสยเวลาในการตอบมาก เพราะผตอบจะตองคดวเคราะหอยางกวางขวาง

2. แบบสอบถามปลายปด (Closed - ended Form)แบบสอบถามชนดนประกอบดวยขอค าถามและตวเลอก (ค าตอบ) ซงตวเลอกนสรางขนโดยคาดวาผตอบ สามารถเลอกตอบ ไดตาม ความตองการ แบบสอบถามชนดปลายปด แบงเปน 4 แบบ

2.1 แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนการสรางรายการของขอค าถามทเกยวหรอสมพนธกบคณลกษณะของพฤตกรรม แตละรายการจะถกประเมน หรอชใหตอบในแงใดแงหนง เชน ม-ไมม จรง-ไมจรง 2.2 มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) เปนเครองมอทใชในประเมนการปฏบต กจกรรม ทกษะตาง ๆ มระดบความเขมใหพจารณาตงแต 3 ระดบขนไป เชน เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง 2.3 แบบจดอนดบ (Rank Order) มกจะใหผตอบจดอนดบความส าคญหรอคณภาพโดยใหผตอบเรยงล ากบตามความเขมจากมากไปหานอย

49

2.4 แบบเตมค าสน ๆ ในชองวาง แบบสอบถามลกษณะนจะตองก าหนดขอบเขตจ าเพาะเจาะจงลงไป เชน ปจจบนทานอาย………………ป ………….เดอน

4. การจดอนดบ (Rank Order)เปนเครองมอมอวดผลใหนกเรยน หรอผไดรบแบบสอบถามเปนผตอบ โดยการจดอนดบความส าคญ หรอจดอนดบคณภาพ และใชจดอนดบของขอมลหรอผลงานตาง ๆ ของนกเรยนแลวจงใหคะแนน ภายหลงเพอการประเมน

5. การประเมนผลจากสภาพจรง (Authentic Assessment) หมายถง กระบวนการสงเกต การบนทก และรวบรวมขอมลจากงานและวธการทนกเรยนท า การประเมนผลจากสภาพจรงจะเนนใหนกเรยนสามารถแกปญหา เปนผคนพบและผผลตความร นกเรยนไดฝกปฏบตจรง รวมทงเนนพฒนาการเรยนรของนกเรยน

ควำมส ำคญของกำรประเมนผลจำกสภำพจรง

1. การเรยนการสอนและการวดประเมนผลจากสภาพจรง จะเออใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางเตมศกยภาพของแตละบคคล

2. เปนการเออตอการเรยนการสอนทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง 3. เปนการเนนใหนกเรยนไดสรางงาน 4. เปนการผสมผสานใหกจกรรมการเรยนรและการประเมนผล 5. เปนการลดภาระงานซอมเสรมของคร 6. การวดผลภาคปฏบต (Performance Assessment)การวดผลภาคปฏบต เปนการวดผลงานท

ใหนกเรยนลงมอปฏบต ซงสามารถวดไดทงกระบวนการและผลงาน ในสถานการณจรง หรอในสถานการณจ าลอง

สงทควรค ำนงในกำรสอบวดภำคปฏบตคอ

1. ขนเตรยมงาน 2. ขนปฏบตงาน 3. เวลาทใชในการท างาน 4. ผลงาน 7. การประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงาน (Portfolios) เปนแนวทางการประเมนผลโดยการรวม

ขอมลทครและผเรยนท ากจกรรมตาง ๆ รวมกน โดยกระท าอยางตอเนองตลอดภาคเรยน ดงนนการวดผลและประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานสวนหนง จะเปนกจกรรมทสอดแทรกอยใสภาพการเรยนประจ าวน โดยกจกรรมทสอดแทรกเหลานจะวด เนอหาทเกยวของกบสภาพชวตประจ าวน

วดผลกำรศกษำ

1. ตองวดใหตรงกบจดมงหมายของการเรยนการสอน คอ การวดผลจะเปนสงตรวจสอบผลจากการสอนของครวา นกเรยนเกดพฤตกรรมตามทระบไวในจดมงหมายการสอนมากนอยเพยงใด

2. เลอกใชเครองมอวดทดและเหมาะสม การวดผลครตองพยายามเลอกใชเครองมอวดทมคณภาพ ใชเครองมอวดหลาย ๆ อยาง เพอชวยใหการวดถกตองสมบรณ

3. ระวงความคลาดเคลอนหรอความผดพลาดของการวด เมอจะใชเครองมอชนดใด ตองระวงความบกพรองของเครองมอหรอวธการวดของคร

50

4. ประเมนผลการวดใหถกตอง เชน คะแนนทเกดจาการสอนครตองแปลผลใหถกตองสมเหตสมผลและมความยตธรรม

5. ใชผลการวดใหคมคา จดประสงคส าคญของการวดกคอ เพอคนและพฒนาสมรรถภาพของ นกเรยน ตองพยายามคนหาผเรยนแตละคนวา เดน-ดอยในเรองใด และหาแนวทางปรบปรงแกไขแตละคนใหดขน

จดมงหมำยของกำรวดผลกำรศกษำ

1. วดผลเพอและพฒนาสมรรถภาพของนกเรยน หมายถง การวดผลเพอดวานกเรยนบกพรองหรอไมเขาใจในเรองใดอยางไร แลวครพยายามอบรมสงสอนใหนกเรยนเกดการเรยนรและมความเจรญงอกงามตามศกยภาพของนกเรยน

2. วดผลเพอวนจฉย หมายถง การวดผลเพอคนหาจดบกพรองของนกเรยนทมปญหาวา ยงไมเกดการเรยนรตรงจดใด เพอหาทางชวยเหลอ

3. วดผลเพอจดอนดบหรอจดต าแหนง หมายถง การวดผลเพอจดอนดบความสามารถของนกเรยนในกลมเดยวกนวาใครเกงกวา ใครควรไดอนท 1 หรอ 2

4. วดผลเพอเปรยบเทยบหรอเพอทราบพฒนาการของนกเรยน หมายถง การวดผลเพอเปรยบเทยบความสามารถของนกเรยนเอง เชน การทดสอบกอนเรยน และหลงเรยนแลวน าผลมาเปรยบเทยบกน

5. วดผลเพอพยากรณ หมายถง การวดเพอน าผลทไดไปคาดคะเนหรอท านายเหตการณในอนาคต

6. วดผลเพอประเมนผล หมายถง การวดเพอน าผลทไดมาตดสน หรอสรปคณภาพของการจดการศกษาวามประสทธภาพสงหรอต า ควรปรบปรงแกไขอยางไร ส าหรบงานวจยน ผวจยใชแนวทางการประเมณคณภาพโรงเรยนทงระบบ โดยใชแนวทาง การประเมนโรงเรยนดศรต าบล ซงเปนการประเมนผล แบบมสวนรวมโดยใหโรงเรยนประเมนตนเอง และประเมนโดยทมคณะกรรมการ ซงประกอบดวย พระอาจารยวทยากร ผวจย ศกษานเทศน ผอ านวยการโรงเรยนด ศรต าบล ครอาสา/ครแกนน า รวม 8 ทาน โดยรวมกนประเมนใน 4 ดาน ไดแก ดานปจจย ดานกระบวนการ (วชาการ) ดานกระบวนการ (คณธรรม) และดานผลผลต โดยใชแบบประเมนโรงเรยนด ศรต าบล ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 8. งำนวจยทเกยวของ จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model และไดท าการวจยทเกยวของกบการพฒนาคณธรรมจรยธรรมในโรงเรยน โดยมรายละเอยดดงตอไปน มารศร มโชค และคณะ (2550 : บทคดยอ) ไดสรปผลการวจย เรอง กจกรรมการพฒนาคณธรรม จรยธรรมและคณลกษณะทพงประสงคส าหรบนกเรยนประจ า โรงเรยนกาญจนาภเษก วทยาลยเพชรบรณ พบวา กจกรรมการพฒนาคณธรรม จรยธรรมและคณลกษณะทพงประสงคในแตละกลยทธ ทงในรายละเอยดทกกจกรรมและโดยภาพรวม มความเหมาะสมสอดคลองตรงกบสภาพบรบทและ ความตองการของโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย เพชรบรณ ในระดบทยอมรบไดทกรายการ

51

รชน ยมศรเคน (2551 : บทคดยอ) ไดศกษาระดบพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน และพฒนาคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงคของนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนอนบาลกนทรวชย ส านกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1 ผลการวจยพบวา การวจยในรอบท 1 นกเรยนกลมเปาหมายมพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงค พฒนาขนมากกวากอนการพฒนา แตยงมบางสวนทยงไมไดตามเกณฑ มาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ผวจยและ ผรวมวจยจงวางแผนพฒนาในรอบท 2 พบวา นกเรยนกลมเปาหมายมการพฒนาดานคณธรรมจรยธรรม และคานยมทพงประสงคตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ดานคณภาพผเรยนเปนคนดมคณธรรม กลาวคอ นกเรยนเปนผมระเบยบวนย ปฏบตตามหลกธรรมเบองตนของพระพทธศาสนา มความรบผดชอบ มความซอสตยสจรต มความกตญญกตเวท รจกประหยด และมความภาคภมใจในความเปนไทย เมอเปรยบเทยบพฤตกรรมของนกเรยนชวงชนท 2 กอนการพฒนา นกเรยนมระดบพฤตกรรมพฒนาขนกวาเดมมาก ฐาปนย พสษฐเนาวกล (2551 : บทคดยอ) ไดท าการศกษารปแบบการพฒนาคณธรรมจรยธรรมนกศกษามหาวทยาลยราชภฏเลย ผลการวจยพบวา 1) ปญหาดานคณธรรมจรยธรรม ไดแก การแตงการผดระเบยบ ชสาว ไมใฝรใฝเรยน ไมซอสตย ขาดวนย ขาดความรบผดชอบ ดมสรา เลนการพนน ยาเสพตด เทยวกลางคน สงเสยงดงรบกวนคนอน ทะเลาะววาท ไมมสมมาคารวะ พดจาไมเหมาะสม 2) การเรยงล าดบความส าคญของปญหา ปญหาทส าคญทสดและตองรบแกไข คอ ปญหาดานการไมใฝร ใฝเรยน 3) รปแบบการพฒนาคณธรรมจรยธรรมดานการไมใฝรใฝเรยนของนกศกษาเปนรปแบบทตองมสวนรวมจากทกภาคสวนของมหาวทยาลย ไดแก ดานหลกสตร กระบวนการเรยนร ระบบการเรยนร ระบบการดแลชวยเหลอ กจกรรมเสรมหลกสตร การสนบสนน ความรวมมอเครอขาย แหลงเรยนร ทรพยากร ภมทศนและบรรยากาศ ซงควรเปนรปแบบทตองมการจดการตงแตนโยบายของมหาวทยาลย ซงไดมาจากคณะกรรมการทปรกษาอธการบด และคณะกรรมการการพฒนาคณธรรมจรยธรรม เพอเปนแนวทางใหหนวยงานยอยตาง ๆ เชน คณะ ภาควชา สาขาวชา เสนอโครงการและแผนงานใหสอดรบกบนโยบาย สนต ดาวเรอง (2552 : บทคดยอ) ไดศกษาและเปรยบเทยบระดบคณธรรมจรยะรรมธรรม คานยมและคณลกษณะอนพงประสงคของนกศกษาโรงเรยนสงขลาเทคโนโลย อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา กอนและหลงการเรยนรแบบบรณาการ ผลการวจยพบวา คณธรรมจรยธรรม คานยม และคณลกษณะ อนพงประสงค ของนกศกษากอนการเรยนรโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง แตหลงการเรยนรโดยภาพรวมอยในระดบมาก และมผลสมฤทธทางการพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงคกอนและหลงการเรยนแบบบรณาการ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท .01 แกนจนทร บบผาชน (2554 : บทคดยอ) ไดท าการศกษาการพฒนาคณธรรมจรยธรรมแกผเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 4 ผลการวจยพบวา กจกรรมในปจจบนของสถานศกษาในการพฒนาคณธรรม จรยธรรมแกผเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 4 ทง 5 กจกรรม ในภาพรวมม การปฏบตอยในระดบมากทกกจกรรม ส าหรบความคดเหนของผปกครองทมตอการพฒนาคณธรรม จรยธรรมแกผเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 4 โดยภาพรวมของการปฏบตอยในระดบมาก จากเอกสารงานวจยทเกยวของทกลาวมา จะเหนวา การสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของครและ บคลากรทางการศกษา นกเรยน และผปกครอง เปนสวนทมความส าคญมากในการพฒนาคณภาพโรงเรยน

52

ทงระบบ ยงหากไดรบความรวมมอเปนอยางดจากทกภาคสวน ไดแก พอแม ครอบครว ชมชน โรงงเรยน ครผสอน ผบรหารสถานศกษา คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานของโรงเรยน ศาสนสถาน ภาครฐ ภาคเอกชน รวมถงหนวยงานตาง ๆ มบทบาทส าคญและตองรวมมอกนในการพฒนาคณภาพของโรงเรยนใหเปนสถานท แหลงเรยนรบมเพาะทงความรดานวชาการและคณธรรมจรยธรรมใหแกเดกทกคน โดย การจดกจกรรมใหตรงกบความสนใจ เหมาะสมกบสภาพแวดลอม ซงในการด าเนนงานตองอาศยปจจยหลาย ๆ ดาน เชน งบประมาณ วสดอปกรณ การบรหารจดการทด รวมทงการจดกจกรรมตองท าอยางเปนกระบวนการและตอเนองจรงจง

53

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

การวจยในครงนมวตถประสงค เพอพฒนาและประเมนประสทธภาพรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ซงผวจยไดแบงการด าเนนงานวจยเปน 2 ระยะดงน

ระยะท 1 กำรพฒนำรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบ

การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ประกอบดวย 2 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 กำรวจยเอกสำร (documentary research)

ในขนตอนการวจยเอกสาร ผวจยไดท าการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมวตถประสงคสรางกรอบแนวคด (conceptual) ในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ โดยมรายละเอยดดงน ขอบเขตดานเนอหาในการวจยครงน ผวจยไดท าการศกษาแนวคด ทฤษฎ โดยมขอบเขตดานเนอหาประกอบดวย

1. แนวคดทฤษฎเกยวกบการสรางเครอขาย 2. แนวคด ทฤษฎเกยวการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ (Whole School Approach) 3. แนวคดทฤษฎเกยวกบการด าเนนการจดอบรมสมมนา การชแนะ และการสรางระบบพเลยง 4. แนวคดทฤษฎเกยวกบการสรางนสยทด (ทฤษฎ 5 หองชวตเนรมตนสย) 5. แนวคดทฤษฎเกยวกบการวดและประเมนผลคณภาพโรงเรยน วธด าเนนการวจยเอกสาร ผวจยไดด าเนนการวเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของดงน 1. วเคราะหเอกสารทเกยวของกบสภาพปญหาในการพฒนาคณภาพโรงเรยน และนโยบาย

ของส านกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 2 รวมถงนโยบายของส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐานในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ

2. วเคราะหงานวจยทเกยวของกบการพฒนาคณธรรมจรยธรรมในโรงเรยน และการพฒนา คณภาพโรงเรยนทงระบบ

การวเคราะหขอมล ผวจยท าการวเคราะหขอมลทไดจากการวเคราะหทเกยวของการพฒนา รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยการวเคราะหสงเคราะห เนอหาจากเอกสารตาง ๆ มาด าเนนการสรางเปนกรอบแนวคดในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model รายละเอยดของกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model แสดงดงภาพประกอบ 2

54

กรอบแนวคดในกำรพฒนำรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

ภาพประกอบ 2 กรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพ โรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

แนวคดในการสรางเครอขายเพอประสานความรวมมอ (Network)

แนวคดการบรหารจดการแบบมสวนรวมอยางจรงจง (Active Participation Theory) การใหทกฝาย ไดแก บาน วด โรงเรยน มสวนรวมทางดานจตใจ การมสวนรวมชวยใหบาน วด ดรงเรยน งไดรบประสบการณทสมพนธกบชวตจรง ไดรบการฝกฝนทกษะชวตตาง ๆ การแสวงหาความร การคด การจดการความร การแสดงออก การสรางความรใหม และการท างานกลม ซงจะท าใหทกฝายไดรบการพฒนาอยางยงยน

แนวคดในการปฏบตการเพอด าเนน การพฒนา (Action)

1. แนวคดเกยวกบการเสรมสรางความรคคณธรรมโดยวธการประชมสมมนาเชงปฏบตธรรม (Seminar) 2. แนวคดเกยวกบการการเสรมสรางความรคคณธรรมโดยกระบวนการชแนะ (Coaching) 3. แนวคดเกยวกบการการเสรมสรางความรคคณธรรมโดยกระบวนการเปนพเลยง (Mentoring)

แนวคดในการสรางนสยทดในชวตประจ าวน (Good habit)

1. แนวคดในการปลกฝงความดสากล 5 ประการ ไดแก สะอาด เปนระเบยบสภาพนมนวล ตรงตอเวลา และมสมาธ 2. แนวคดในการปฏบตตนตามแนวทางอรยมรรคมองค 8 3. แนวคดในการปลกฝงนสยทดในชวตประจ าวนผานกจกรร 5 หองชวต ไดแก หองนอน (Bedroom) หองน า (Restroom) หองแตงตว (Dressing) หองอาหาร (kitchen) หองเรยน (Classroom) หรอหองท างาน (Working room)

แนวคดในการวดและประเมนผลคณภาพโรงเรยน (Assessment)

1. แนวคดการวดและประเมนผลแบบมสวนรวม 2. แนวคดการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ ในดานดานปจจย (input) ดนกระบวนการ (process of academic and moral) และดานผลผลต (output) 3.แนวคดและหลการประเมนตามสภาพจรงโดยวธการสงเกต และการปฏบตของครและบคลากรในโรงเรยน นกเรยน ผปกครอง ชมชน

รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ

โดยใช NAGA Model ม 4 ขนตอน คอ 1. ขนเตรยมการ (N : Network) เปนการประสานความรวมมอระหวางบาน วด โรงเรยน 2. ขนปฏบตการ (A : Action) ด าเนนการเสรมสรางความรและคณธรรมโดยการสมมนาเชงปฏบตธรรม การชแนะ และการเปน พเลยง 3. ขนการสรางนสยในชวตประจ าวน (G : Good habit) ผานกจกรรม 5 หองชวต ไดแกหองนอน หองน า หองแตงตว หองอาหาร หองเรยน หรอหองท างาน 4. ขนการวดและประเมนผล (A : Assesment) เปนการประเมนคณภาพทงระบบในดานปจจย ดานกระบวนการ และดานผลผลต

55

จากภาพประกอบ 2 จะเหนไดวาผวจยไดท าการศกษาเกยวกบแนวคดการพฒนาคณภาพทงระบบ โดยศกษาแนวคดเกยวกบการสรางเครอขายบาน วด โรงเรยน เพอประสานความรวมมอใน การพฒนาคณภาพโรงเรยน แนวคดเกยวกบการด าเนนการเสรมสรางความรและคณธรรมโดยวธการสมมนาเชงปฏบตธรรม กระบวนการชแนะและสรางระบบพเลยง แนวคดเกยวกบการปลกฝงนสยทดผานกจกรรม 5 หองชวต แนวคดเกยวกบการวดและประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ มาวเคราะหสงเคราะหเพอพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ เพอใชในการด าเนนการวจยในครงน จากนนผวจยน าขอมลทไดจากกรอบแนวคดดงกลาวมาเปนแนวทางในการออกแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ในขนตอนท 2

ขนตอนท 2 กำรพฒนำรปแบบ

การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA model ผวจยไดน าขอมล ทไดจากกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบในขนตอนท 1 มาเปนแนวทางในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมขนตอน การด าเนนงานดงน

1. ก ำหนดองคประกอบของรปแบบในกำรพฒนำโรงเรยนทงระบบ หลกการของรปแบบ วตถประสงคของรปแบบ เนอหาทใชในการพฒนา ขนตอน/กระบวนการพฒนา การวดประเมนผล ซงผวจยไดใชกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบทสรางขนเปนแนวทางในการก าหนดรายละเอยดของแตละองคประกอบดงน

1.1 แนวคดหลกการของรปแบบ แนวคดหลกการของรปแบบการพฒนาโรงเรยนทงระบบ เปนวธการบรหารจดการเพอ

พฒนาครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง ชมชนโดยใหมสววนรวมในการพฒนาอยางจรงจง ดงน

1.1.1 เปนการพฒนาคณภาพโรงเรยนทเปดโอกาสใหทกภาคสวนมสวนรวมใน การพฒนาคณภาพโรงเรยนรวมกนโดยเนนการเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม ท าใหครและบคลากรทาง การศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชนรวมรสกเปนเจาของโรงเรยนรวมกน

1.1.2 การเปดโอกาสใหทกฝายมสวนรวมในการพฒนารวมกน ไดรวมท ากจกรรมบอย ๆ เปนการสงเสรมใหทกคนเกดความตระหนกในการท างานมความรกความสามคค

1.1.3 โรงเรยนไดรบการพฒนาทงระบบไมวาจะเปนดานปจจย ดานกระบวนการเชง วชาการและคณธรรมของนกเรยน ดานผลลพธ ซงจะสงผลใหโรงเรยนเปนทยอมรบของชมชน

1.2 วตถประสงคของรปแบบ วตถประสงคของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

มงพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพในดานตาง ๆ ดงน 1.2.1 เพอประสานความรวมมอระหวางบาน วด โรงเรยน เพอใหไดมาซงปจจยดาน

ตาง ๆ เชน งบประมาณ วสดอปกรณ และบคลากร เปนตน 1.2.2 เพอเสรมสรางครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชนใหม

ความรคคณธรรม มจรยธรรมทดงามโดยใชวธการสมมนาเชงปฏบตธรรม การชแนะและการเปนพเลยง 1.2.3 เพอใหครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชนไดรบความร

ในเรองการปลกฝงคณธรรม การสรางนสยทดผานกจกรรม 5 หองชวต

56

1.2.4 เพอประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบอยางมสวนรวมโดยการประเมนผล เชงประจกษโดยวธการสงเกตพฤตกรรม ณ สถานทจรง

1.3 เนอหา ความรเนอหาทใชในการอบรมสมมนาเชงปฏบตธรรมใหแกครและบคลากรทาง

การศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชน เปนเนอหาทเนนการปลกฝงความดพนฐาน 5 ประการ ผานกจกรรม 5 หองชวต

1.4 กระบวนการพฒนา การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model เนนกระบวนการพฒนาแบบ

มสวนรวมอยางจรงจงโดยใชวธการจดอบบรมสมมนาเชงปฏบตธรรมเพอใหครและบคลากรทางการศกษา นกรยน ผปกครอง และชมชนไดรบความร ดวยวธการชแนะและการเปฌนพเลยงจากครอาสาและครแกนน า

1.5 สอ/แหลงเรยนร/สถานทจดอบรม ด าเนนการวจยในการจดอบรมสมมนาเชงปฏบตธรรม ณ วดปาวงพญานาค ต.เวยงค า

อ.กมภวาป จ.อดรธาน และตดตามชแนะ โดยครพเลยงทเปนครอาสาและครแกนน าทโรงเรยนอยางสม าเสมอและตอเนอง และใชเอกสาร ดวทศน ประกอบการชแนะ รวมถงการเปดโอกาสใหครแกนน าทไดรบคดเลอกจากโรงเรยนไปรวมอบบรมสมนาเชงปฏบตธรรมเพมเตมอยางสม าเสมอ

1.6 การวดและประเมนผล การวดประเมนผลในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบตามรปแบบน จะวดผลและ

ประเมนทงในระหวางการพฒนาและสนสดการพฒนา โดยใชวธการท าแบบทดสอบกอนการอบรม และหลงการอบรม สงเกตพฤตกรรม การสะทอนผลการเรยนร และการตดตามสงเกตสภาพจรงทโรงเรยนและทบานของครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชน เกณฑประเมนคณภาพของการใชรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ในการวจยนผวจยพจารณาจากผลการประเมนคณภาพของโรงเรยนทผานการประเมนอยางไมมเงอนไขคดเปนรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด

2. ก ำหนดขนตอนของรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ผวจยไดก าหนดขนตอนการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดย

การวเคราะหสงเคราะหแนวคดในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ แนวคดการบรหารจดการแบบมสวนรวมอยางจรงจง แนวคดการด าเนนการอบรมสมมนาเชงปฏบตธรรม กระบวนการชแนะและสรางระบบพเลยง การปลกฝงความดพนฐาน 5 ประการผานกจกรรม 5 หองชวตเนรมตนสย การวดและประเมนผลโดยสภาพจรง ซงประกอบดวย 4 ขนตอน โดยมรายละเอยดของขนตอนดงน ขนท 1 ขนเตรยมการ (N : network ) เปนการประสานความรวมมอระหวางบาน (family) วด (temple) โรงเรยน (school) โดยการแตงตงคณะกรรมการพฒนาโรงเรยนทงระบบรวมกนทง 3 ฝาย เพอจดท าแผนพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ขนท 2 ขนปฏบตการ (A : action) เปนการด าเนนการและปฏบต เพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบในการเสรมสรางคณธรรม ความร และทกษะกระบวนในการปลกฝงนสยทด ใหแก คร

57

และบคลากรทางการศกษา ผปกครอง และนกเรยน โดยวธการประชมสมมนาเชงปฏบตธรรม (seminar) การชแนะ (coaching) การเปนพเลยง (mentoring) ขนท 3 ขนการสรางนสยในชวตประจ าวน (G : Good habit) เปนการปลกฝงคณธรรม ความดสากล 5 ประการ (สะอาด เปนระเบยบ สภาพ นมนวล ตรงเวลา และมสมาธ กระบวนการฝกโดยใชมรรคมองค 8 หรอหลกกจกรรม 6 มต ผานกจกรรมในการด ารงชวตประจ าวนใน 5 หองชวต ไดแก หองนอน (bedroom) หองน า (restroom) หองแตงตว (dressing room) หองครว (kitchen) หองท างาน (classroom) ขนท 4 ขนวดผลและประเมนผล (A : Assessment) เปนการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ (NAGA Model) โดยวธการสงเกตพฤตกรรมของครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน และผปกครอง ดวยแบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ ในดานปจจย (input) ดานกระบวนการ (process of academic and moral) และดานผลผลต (output) จากขนตอนการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ตามรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model สามารถสรปไดดงภาพประกอบ 3

58

รปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Mode

กำรสรำงเครอขำยในกำรประสำนควำมรวมมอ ( N : Network)

บำน (Family)

วด (Temple)

โรงเรยน (School)

กำรปฏบตกำร และด ำเนนกำร (A : Action)

กำรสมมนำ

(Seminar) กำรชแนะ

(Coaching) กำรเปนพเลยง (Mentoring)

กระบวนกำรสรำงนสยทด (G : Good habit)

หองนอน (Bedroom)

หองน ำ (Restroom)

หองเรยน (Classroom)

หองแตงตว (Dressing room)

หองครว (Kitchen)

กำรวดและประเมนผล (A : Assessment)

รบรอง

ไมผำน ผำน

59

3. ตรวจสอบคณภำพของขนตอนของรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบ

ผทรงคณวฒ ไดแก ผทรงวฒทางดานการบรหารทางการศกษาจ านวน 3 คน และดาน การสงเสรมและพฒนาคณธรรมจรยธรรม จ านวน 2 คน รวมทงสนจ านวน 5 คน ทงนผวจยใชเกณฑ การคดเลอกผทรงคณวฒ ดงน

1. ผทรงวฒทางดานการบรหารทางการศกษา ประกอบดวยคณสมบตการส าเรจการศกษา ระดบดษฎบณฑตในสาขาบรหารการศกษาหรอสาขาทเกยวของ หรอผมประสบการณในการบรหารการศกษาไมนอยกวา 10 ป

2. ผทรงคณวฒทางดานการสงเสรมและพฒนาคณธรรมจรยธรรม ประกอบดวย ประกอบดวยคณสมบตการส าเรจการศกษาระดบดษฎบณฑตในสาขาพระพทธศาสนาหรอสาขาทเกยวของ หรอผมประสบการณในการสงเสรมและพฒนาคณธรรมจรยธรรมไมนอยกวา 10 ป เครองมอทใชในการตรวจสอบรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไดแก แบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ชนดแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) ทผวจยพฒนาขน ส าหรบใหผทรงคณวฒทง 5 ทาน จ านวน 1 ฉบบ วธด าเนนการ เมอไดรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model แลว ผวจยไดด าเนนการตรวจสอบคณภาพของขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ดงน

1. น ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขนไปให ผทรงคณวฒทง 5 ทาน ตรวจพจารณาความเหมาะสมของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยน าเสนอวตถประสงคของการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA model แนวคดทฤษฎทใชในการสงเคราะหรปแบบ การด าเนนการพฒนาขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model และก าหนดรายละเอยดของแตละขนตอน โดยใชแบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขน ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ เพอน าไปด าเนนการแกไขปรบปรงตอไป

2. การสรางเครองมอ ผวจยสรางแบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดย ใช NAGA Model ส าหรบใหผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน ท าการประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมวธด าเนนการสรางดงน

2.1 ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบการประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพ โรงเรยนทงระบบทสรางหรอพฒนาขนมาใหม เพอก าหนดหวขอการประเมน

2.2 สรางแบบประเมนส าหรบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

2.3 น าแบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ท พฒนาขนไปใหผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน พจารณาตรวจสอบคณภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model การวเคราะหขอมล ผวจยท าการวเคราะหขอมล จากแบบประเมนชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ไดแก

แผนภาพ 3 รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

60

ระดบความเหน 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบความเหน 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบความเหน 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบความเหน 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบความเหน 4 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด โดยท าการตรวจใหคะแนน แลวน ามาหาคาเฉลยของคะแนน ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยแปลความหมายของคาเฉลยดงน คาเฉลย 4.50 - 5.00 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด คาเฉลย 3.50 - 4.49 หมายถง มความเหมาะสมมาก คาเฉลย 2.50 - 3.49 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลย 1.50 - 2.49 หมายถง มความเหมาะสมนอย คาเฉลย 1.00 - 1.49 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด จากนนผวจยท าการวเคราะหเพอตดสนคณภาพของขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยการพจารณาจากเกณฑเฉลยของผทรงคณวฒทระดบ 3.50 ขนไป ซงผลปรากฏวารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.72 และคาความเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.40 ระยะท 2 กำรน ำรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใช เปนการน าการน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขนไปใช เพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ส าหรบโรงเรยนดศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 หลงจากทปรบปรงแกไขรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขนตามค าแนะน าของผทรงคณวฒแลว ผวจยไดน ารปแบบ การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ดงกลาวไปทดลองใช เพอศกษาคณภาพการใชรปแบบ โดยมโรงเรยนดศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เปนกลมเปาหมายในการพฒนา การวเคราะหขอมล ผวจยท าการวเคราะหขอมลโดยทไดจากการทดลองใชรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model มาวเคราะหเพอหาคณภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ซงพจารณาจากผลการประเมนคณภาพของโรงเรยนทผาน การประเมนอยางไมมเงอนไขคดเปนรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด ทไดจากแบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สถตทใชในกำรวเครำะหขอมล

การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมกลมเปาหมายคอโรงเรยนด ศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ผวจยวเคราะหขอมลตามวตถประสงคของการวจย โดยใชสถตการวเคราะหขอมล มดงน

61

1. คารอยละ (Percentage) ใชสตรในการค านวณ ดงน (ชศร วงศรตนะ. 2546 : 10)

P = nf 100

เมอ P แทน คารอยละ

f แทน ความถทตองการแปลงเปนรอย n แทน จ านวนความถ 2. คาเฉลยของคะแนน ( X ) ใชสตรในการค านวณ ดงน (ชศร วงศรตนะ. 2546 : 35)

X = n

x

เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน

x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน จ านวนขอมลทงหมด

3. คาความเบยงเบนมาตรฐาน ใชสตรในการค านวณ ดงน (ชศร วงศรตนะ. 2546 : 65)

S.D. = 1nn

xxn 22

เมอ S แทน คาความเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน

n แทน จ านวนนกเรยนในกลม x แทน คะแนนแตละตว x แทน ผลรวมของคะแนน

62

บทท 4

ผลกำรวเครำะหขอมล

การวจยเรองการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมกลมเปาหมายคอ โรงเรยนด ศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เปนการศกษาคณภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Mode ผวจยเสนอขอมล ดงน

สญลกษณทใชในกำรวเครำะหขอมล

เพอความเขาใจตรงกนในการแปลความหมายขอมล ผวจยไดก าหนดสญลกษณทใชในการเสนอ ผลการวเคราะห ดงน P แทน คารอยละ (Percentage)

X แทน คาเฉลย (Mean) S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) N แทน จ านวนของกลมเปาหมาย (Number)

ผลกำรวเครำะหขอมล

การวจยเรองการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ส าหรบพฒนาคณภาพโรงเรยน ดศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน

1. จากการวจยเอกสารจนสามารถสรปเปนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model และน ารปแบบใหผทรงคณวฒประเมนเพอตรวจสอบคณภาพของรปแบบ ผลปรากฏดงตาราง 1

63

ตารางท 1 ผลการประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ของผเชยวชาญ

รำยกำรทประเมน X S.D. แปลผล 1. ความเปนมาของการพฒนารปแบบ 2. วตถประสงคของการพฒนารปแบบ 3. การด าเนนการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยน

ทงระบบ 1. องคประกอบของรปแบบ

1.1 วตถประสงค 1.2 เนอหา 1.3 กระบวนการพฒนา 1.4 สอ/แหลงเรยนร/สถานท 1.5 การวดและประเมนผล

2. ขนตอนและรายละเอยดของรปแบบ 4. การน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช

NAGA Model ไปใช

4.67 4.87 4.57

4.53 4.80 4.70 4.60 4.20 4.33 4.60 4.75

0.42 0.30 0.54

0.53 0.27 0.30 0.55 0.84 0.71 0.55 0.35

เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมาก เหมาะสมมาก เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด

รวม 4.72 0.40 เหมาะสมมากทสด จากตาราง 1 พบวา รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผานการประเมนจากผเชยวชาญ มความเหมาะสมมากทสด นนแสดงวารปแบบทพฒนาขนสามารถน าไปทดลองใชในการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบได

64

2. การประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ตามเกณฑรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด ผลปรากฏดงตาราง 2

ตาราง 2 ผลการประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ตามเกณฑรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด

โรงเรยนท ผลการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ

ผานอยางมเงอนไข ผานอยางไมมเงอนไข 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 รวม 2 15

คดเปนรอยะละ 11.76 88.24

จากตาราง 1 แสดงวา รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยสรางขน มประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนด (รอยละ 80)

65

บทท 5 บทยอ สรปผล อภปรำยผล และขอเสนอแนะ

บทยอ

การวจยเรอง การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model กลมเปาหมายเปนโรงเรยนด ศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 มวตถประสงค เพอพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model และประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมวธด าเนนการวจยเปน 2 ระยะดงน

ระยะท 1 กำรพฒนำรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ประกอบดวย 2 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การวจยเอกสาร (documentary research) ในขนตอนการวจยเอกสาร ผวจยไดท าการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนา

รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมวตถประสงคสรางกรอบแนวคด (conceptual) ในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทง

ขนตอนท 2 การพฒนารปแบบ การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA model ผวจยไดน าขอมลท

ไดจากกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบในขนตอนท 1 มาเปนแนวทางในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมขนตอน การด าเนนงานดงน

1. ก าหนดองคประกอบของรปแบบในการพฒนาโรงเรยนทงระบบ 2. ก าหนดขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model 3. ตรวจสอบคณภาพของขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA

Model

ระยะท 2 กำรน ำรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใช

เปนการน าการน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขนไปใช เพอพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ ส าหรบโรงเรยนดศรตพบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 หลงจากทปรบปรงแกไขรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ทผวจยพฒนาขนตามค าแนะน าของผทรงคณวฒแลว ผวจยไดน ารปแบบ การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ดงกลาวไปทดลองใช เพอศกษาคณภาพการใชรปแบบ โดยมโรงเรยนดศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 เปนกลมเปาหมายในการพฒนาและประเมนประสทธภาพโดยใชแบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

66

สรปผล จากการด าเนนตามขนตอนการวจยทไดเสนอมา ปรากฏผลการวจยดงน

ระยะท 1 ผลการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

ตอนท 1 ผลการวจยเอกสาร ผวจยไดท าการศกษา วเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ท าใหผวจยไดกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ตอนท 2 ผลการพฒนาคณภาพรปแบบ จากทผวจยไดศกษาวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของทไดกลาวมาแลวนน ท าใหผวจยไดกรอบแนวคดในการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model และน ามาก าหนดองคประกอบและรายละเอยดของรปแบบดงน

1. ผลการก าหนดองคประกอบของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model โดยมองคประกอบดงน

1.1 แนวคด หลกการของรปแบบ 1.2 วตถประสงตของรปแบบ

วตถประสงคของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model มง พฒนาโรงเรยนใหมคณภาพในดานตาง ๆ ดงน

1.3 เนอหา 1.4 กระบวนการพฒนา 1.5 สอ/แหลงเรยนร/สถานทจดอบรม 1.6 การวดและประเมนผล

2. ผลการก าหนดขนตอนของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ประกอบดวย 4 ขนตอน ดงน ขนท 1 ขนเตรยมการ (N : network ) ขนท 2 ขนปฏบตการ (A : action) ขนท 3 ขนการสรางนสยในชวตประจ าวน (G : Good habit) ขนท 4 ขนวดผลและประเมนผล (A : Assessment)

ระยะท 2 ผลการน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใช

ผวจยไดน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใชพฒนาโรงเรยนกลมเปาหมาย เพอศกษาประสทธภาพการใชรปแบบ ซงปรากฏผลดงน ผลการประเมนประเสทธภาพของการใชรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ตามเกณฑรอยละ 80 ของกลมเปาหมาย พบวารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโยใช NAGA Model ทผวจยสรางขน มประสทธภาพเทากบ 88.24 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด

67

อภปรำยผล จากผลการวจยเรองการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ท าใหผวจยไดขอคนพบประเดนทนาสนใจและน ามาอภปรายผลดงน

1. การพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model น ไดด าเนน ตามขนการวจยเชงปฏบตการซงเปนขนตอนทมระบบตามแนวคดหลกการในการวจยและพฒนาโดยทวไปสอดคลองกบค ากลาวของคอมมส และแมคแทกาด (คงศกด ธาตทอง : ออนไลน) การวจยเชงปฏบตการเปนการรวบรวมปญหา หรอค าถามเพอพฒนาหลกการ เหตผล และวธการปฏบตงาน เพอใหไดรปแบบหรอแนวทางในการพฒนาคณภาพในการปฏบตงาน

2. รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model นเปนรปแบบทเนนการ มสวนรวมของโรงเรยน บานหรอชมชน และวด มาเปนเครอขายในการพฒนาคณภาพโรงเรยนรวมกนตงแต การประชม วางแผนเพอจดท าแผนพฒนาคณภาพของโรงเรยนรวมกนท าใหผเกยวของทกฝายเกด ความตระหนกในการพฒนาคณภาพอยางแทจรง ซงสอดคลองกบ งานวจยของ สมณฑา พรหมบญ (2555 : ออนไลน) ซงพบวาจดเนนของการเรยนร คอ การใหผปฏบตมสวนรวมทางดานจตใจ เพราะ การเรยนรแบบมสวนรวมชวยใหไดรบประสบการณทสมพนธกบชวตจรง ไดรบการฝกฝนทกษะชวตตาง ๆ การแสวงหาความร การคด การจดการความร การแสดงออก การสรางความรใหม และการท างานกลม ซงจะท าใหเกดการพฒนาทยงยน

3. รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model น มการด าเนนงานโดย ใหผทมสวนรวมอยางจรงจงในการพฒนาตนเองจนสงผลใหโรงเรยนมคณภาพทงระบบซงสอดคลองกบ สมณฑา พรหมบญและคณะ (2555 : ออนไลน) ซงกลาวไววาการใหทกฝายมสวนรวมทางดานจตใจ เปนการเรยนรแบบมสวนรวมจะชวยใหครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง ชมชน ไดรบประสบการณทสมพนธกบชวตจรง ไดรบการฝกฝนทกษะชวตตางๆ การแสวงหาความร การคด การจดการความร การแสดงออก การสรางความรใหม และการท างานกลม ซงจะท าใหทกคนไดรบการพฒนาใหเปนทงคนเกง คนด และมความสขอยาวงยงยน อกทงการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model นเนนการพฒนาคณภาพโรงเรยนโดยเนนคณธรรมจรยธรรม โดยเปดโอกาสใหครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชนไดเขารบประชมสมมนาเชงปฏบตธรรม เพอสรางความรความเขาใจ กระบวนการในการสรางนสยผานกจกรรม 5 หองชวต โดยมกระบวนการชแนะ และการเปนพเลยง เพอใหค าปรกษาแนะน าในการท ากจกรรมและตดตามผลทโรงเรยนอยางเปนระยะ ท าใหผทเกยวของไมวาจะเปนครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครองหรอชมชน มความระตอรอรนทจะพฒนาตนเองอยางตอเนอง

4. การวดและประเมนผลการใชรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model สงผลใหโรงเรยนผานการประเมนคณภาพอยางไมมเงอนไขสงกวาเกณฑทก าหนด ทงนเปนเพราะมการตดตาม ชแนะ ใหค าปรกษาจากครพเลยง และวดประเมนผลเชงประจกษทงทโรงเรยนและทบานของนกเรยนโดยคณะกรรมการประเมนคณภาพโรงเรยนอยางตอเนอง

68

ขอเสนอแนะ

จากการวจยครงนผวจยไดใหขอเสนอแนะดงน

1. ขอเสนอแนะในกำรน ำผลกำรวจยไปใช

1.1 จากผลการวจยครงน แสดงใหเหนวา รปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model สามารถพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบไดอยางมประสทธภาพ จงควรมการสงเสรมใหมการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบตามรปแบบทพฒนาขน ส าหรบโรงเรยนอน ๆ ตอไป

1.2 ควรจดกระบวนการชแนะและการสรางพเลยงโดยใชเทคนคกระบวนการสรางองคการ แหงการเรยนร เพอแลกเปลยนเรยนรรวมกนระหวางโรงเรยนใกลเคยง เพอจะไดทราบถงปญหาใน การพฒนาคณภาพของโรงเรยน ซงจะท าใหรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model มประสทธภาพยงขน

2. ขอเสนอแนะในกำรวจยครงตอไป 2.1 จากผลการวจยครงน พบวา การพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

ทผวจยสรางขนนนเปนการเนนการสงเสรมความร คกบคณธรรม จรยธรรมเปนการสรางนสยทดใหแกครและบคลากรทางการศกษา นกเรยน ผปกครอง และชมชน ดวยวธการสมมนาเชงปฏบตธรรม การชแนะและการเปนพเลยง จงควรมการศกษาและพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยวธการอน ส าหรบโรงเรยนทมขนาดและบรบทแตกตางกน

2.2 ควรไดมการศกษาผลการน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใชกบโรงเรยนอน ๆ เพอยนยนคณภาพของรปแบบ

69

บรรณำนกรม เกศรา รกชาต. (2549). องคกรแหงกำรเรยนร (Awakening Organization). กรงเทพมหานคร :

เนชนมลตมเดย กรป จ ากด (มหาชน). แกนจนทร บบผาชน. (2554). กำรพฒนำคณธรรม จรยธรรม แกผเรยนในสถำนศกษำขนพนฐำน สงกด

ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำเชยงรำย. วทยานพนธ ค.ม. (สาขาการบรหารการศกษา). เชยงราย. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. ถายเอกสาร.

คงศกด ธาตทอง. (2554). กำรจดกจกรรมพฒนำผเรยนแบบบรณำกำรเพออนรกษทรพยำกรธรรมชำต ตำมหลกปรชญำเศรษฐกจพอเพยงส ำหรบนกเรยน. วทยานพนธ ศษ.ม. (สาขาหลกสตร และการสอน). ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

คณาจารยภาควชาสตวบาล. (2543). คมอกำรเขยนบทควำมสมมนำกำรน ำเสนอสมมนำในสำขำ สตวบำล. คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. พมพครงท 2 . กรงเทพฯ.

จนดาวรรณ สรนทวเนต.(มมป). กำรประชม-กำรสมมนำ. กรงเทพฯ. ถายเอกสาร. เฉลมชย พนธเลศ. (2549). กำรพฒนำกระบวนกำรเสรมสมรรถภำพกำรชแนะของนกวชำกำรพเลยง

โดยใชกำรเรยนรแบบเนนประสบกำรในกำรอบรมโดยใชโรงเรยนเปนฐำน. วทยานพนธ ค.ด. (สาขาวชาหลกสตรและการสอน) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

. (2549). สรรพสำระกำรชแนะ. เอกสารคมอส าหรบนกวชาการพเลยง. ถายเอกสาร. ฉตรศร ปยะพมลสทธ. (2544). กำรวดและประเมนผล. (ออนไลน).

แหลงทมา ; http://www.watpon.com/Elearning/mea1.htm. วนทสบคน 24 ธนวาคม 2555.

ชศร วงศรตนะ. (2546). เทคนคกำรใชสถตเพอกำรวจย. พมพครงท 9. กรงเทพฯ : เทพเนรมตการพมพ. ฐาปนย พสษฐเนาวกล. (2551). กำรศกษำรปแบบกำรพฒนำคณธรรมจรยธรรมนกศกษำมหำวทยำลย

รำชภฏเลย. รายงานการวจย คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย. เลย.ถายเอกสาร. ดวงเดอน พธมนาวน. (2543). ทฤษฎตนไมจรยธรรม : กำรวจยและกำรพฒนำบคคล. กรงเทพฯ:

โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ตร วาทกจ.(มมป). สมมนำ. มหาวทยาลยนครพนม. นครพนม. ถายเอกสาร. ทศนา แขมมณ. (2546). กำรพฒนำคณธรรมจรยธรรมและคำนยม : จำกทฤษฎสกำรปฏบต. กรงเทพฯ :

เสรมสน พรเพรส ซสเทม. ธระพร อวรรณโณ. (2530). จรยธรรมกบกำรศกษำ. กรงเทพฯ : คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พทธศกราช 2542. (2546). กรงเทพฯ : นานมบคสพบสเคชน. พานชเกษม สาหรายทพย. (2539). กำรวดผลสมฤทธ. พษณโลก : มหาวทยาลยนเรศวร. ไพพรรณ เกยตโชคชย. (2540). กำรจดกำรสมมนำสควำมเปนเลศ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน จ ากด. . (2540) . หลกำรสมมนำ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: การศกษาจ ากด. พระภาวนาวรยคณ. (2555). แมบทการพฒนานสยบณฑตมตรแท. กรงเทพฯ: บรษท โอ.เอส.พรนตง เฮาส

จ ากด. มนสช สทธสมบรณ.(2537). กำรวดและกำรประเมนผลกำรเรยน. พษณโลก : คณะศกษาศาสตร

70

มหาวทยาลยนเรศวร. ถายเอกสาร. มารศร มโชค และคณะ. (2550). กำรประชมทำงวชำกำร กำรวจยทำงกำรศกษำระดบชำต ครงท 12.

กรงเทพฯ: ถายเอกสาร. รชน ยมศรเคน. (2551). กำรพฒนำคณธรรม จรยธรรม และคำนยมทพงประสงคตำมมำตรฐำน

กำรศกษำขนพนฐำน ของนกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนอนบำลกนทรวชย ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำมหำสำรคำม เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. (สาขาการบรหารการศกษา) มหาวทยาลย ราชภฏมหาสารคาม. มหาสารคาม. ถายเอกสาร.

วรรณวรางค ทพเสนย. (2553). กระแสคนกระแสโลก. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. วลลภา จนทรเพญ. (2544). กำรพฒนำรปแบบกำรจดกจกรรมเพอพฒนำจรยธรรมของนกศกษำ

ชำงอตสำหกรรม ตำมแนวคดกำรปรบพฤตกรรมทำงปญญำ. วทยานพนธ ค.ด. (สาขาหลกสตร และการสอน) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.

สมจตร เกดปรางค และ นตประวณ เลศกาญจนวต. (2545). กำรสมมนำ. กรงเทพฯ: สงเสรมวชาการ. ถายเอกสาร.

สทธน ศรไสย. หลกกำรจดสมมนำกำรศกษำ.(2544). พมพครงท 3. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สจตรา ธนานนท. (2548). กำรพฒนำทรพยำกรมนษย (Human Resource Development)

กรงเทพมหานคร : ท พ เอน เพรส การพมพ. . (เอกสำรประกอบกำรสอนวชำ PA 781) กำรประเมนศกยภำพและกำรพฒนำ

ทรพยำกรมนษย. กรงเทพมหานคร : ท พ เอน เพรส การพมพ. สเดอนเพญ คงคะจนทร และคณะ. (2550). เอกสำรประกอบกำรอบรมหลกสตรนกบรหำรงำน

สงเสรมสขภำพ. ระดบกลางรนท 6/2550 ระหวางวนท 24 สงหาคม – 3 กนยายน 2550 ณ โรงแรมเซนทรลเพลส จงหวดสมทรสาคร. ถายเอกสาร.

สมณฑา พรหมบญ และคณะ. (2555). ทฤษฎกำรเรยนรแบบมสวนรวมอยำงจรงจง (Active Participation Theor). ออนไลน. http://www.l3nr.org/posts/387517.

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2. (2555) . แผนพฒนำคณพภำพประจ ำป 2555. อดรธาน: บานเหลาการพมพ.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2555). แนวทำงกำรพฒนำโรงเรยนดประจ ำต ำบล. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

. (2556). ชวตงำม ปกำรศกษำ 2556. กรงเทพฯ. รงศลปการพมพ (1997) จ ากด. ส านกงานสภาการศกษา. (2553). กำรปฏรปกำรศกษำในทศววรรษท 2. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา

ลาดพราว. อนนต ศรโสภา. (2534). กำรวดและกำรประเมนผลกำรศกษำ. (ออนไลน) แหลงทมา ; http://watpon123.blogspot.com วนทสบคน 24 ธนวาคม พ.ศ. 2555 อาภรณ ภวทยาพนธ. (2548). สอนงำนอยำงไรใหไดงำน (Coaching). กรงเทพมหานคร : เอช อาร

เซนเตอรจ ากด. Blanch, P.N. & Thackce, J.W. (2004). Effective training : System strategies and practices.

Upper Saddle Rive : Pearson Prentice Hall. Brown, R. (1978). Social Psychology. New York : The Free Press.

http://watpon123.blogspot.com/

71

Costa, A.L. and Garmston, R.L. (2002). Cognitive Coaching : The Scarecrw. Cognitive

Coaching : A Foundation for renaissance Schools. (2nd ed.) Massachueets. Lanhan: The Scarecrow.

Good, C. V. (1973). Dictionary of Education. 3rd ed. New York : McGraw-Hill Book Company.

Gottesm, B. (2000). Peer coaching for educators. Lanhan : The Scarecrow. Kohlberg, L.(1976). Moral Stage and Moralization :The Cognitive Developmental

Approach.In T. Likona (ed.) Moral Development and Behavior. New York : Holt, Rinehart and Winston. pp. 31-53.

Mink, OG, Onen K.Q. & Mink, B.P. (1993). Developing high-perfomance People : The art of coaching. Peading, Mossachusetts : Addisoon – Wesley. Zeue, R. and Skiffington, S. (2002). The coaching at work toolkit : A complete guide to

techinques and practices. Syney : MeGraw-Hill Companies.

72

ภำคผนวก

73

ภำคผนวก ก

รำยชอผทรงคณวฒ

74

รำยชอผทรงคณวฒ

1. พระมหาสพล สพโล เปรยญธรรม 9 ประโยค รองเจาคณะอ าเภอกมภวาป ผชวยเจาอาวาสวดศรนคราราม อ.กมภวาป จ.อดรธาน

2. พระอธการมงคล สมงคโล เจาอาวาสวดเกาะเกษวารการาม อ าเภอกมภวาป จงหวดอดรธาน

3. ดร. ประกอบ จนทรทพย ผอ านวยการส านกงานเขตพนการการศกษาประถมศกษา อดรธาน เขต 2

4. ดร. รอง ปญสงกา รองผอ านวยการส านกงานเขตพนการการศกษาประถมศกษา อดรธาน เขต 2

5. นายไชยสทธ บตร ศกษานเทศกช านาญการพเศษ ผอ านวยการกลมการวด และประเมนผลการจดการศกษา สปพ.อด.2

6. นายเชดศกด ตนภม ครช านาญการพเศษ โรงเรยนบานทายม

75

ภำคผนวก ข

ผลการประเมนรปแบบและการใชรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ของผทรงคณวฒ

76

ตารางท 3 ผลการประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ของผเชยวชาญ

รำยกำรทประเมน X S.D. แปลผล 5. ความเปนมาของการพฒนารปแบบ 6. วตถประสงคของการพฒนารปแบบ 7. การด าเนนการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยน

ทงระบบ 3. องคประกอบของรปแบบ

3.1 วตถประสงค 3.2 เนอหา 3.3 กระบวนการพฒนา 3.4 สอ/แหลงเรยนร/สถานท 3.5 การวดและประเมนผล

4. ขนตอนและรายละเอยดของรปแบบ 8. การน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช

NAGA Model ไปใช

4.67 4.87 4.57

4.53 4.80 4.70 4.60 4.20 4.33 4.60 4.75

0.42 0.30 0.54

0.53 0.27 0.30 0.55 0.84 0.71 0.55 0.35

เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมาก เหมาะสมมาก เหมาะสมมากทสด เหมาะสมมากทสด

รวม 4.72 0.40 เหมาะสมมากทสด

77

ตาราง 4 ผลการประเมนประสทธภาพของรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ตามเกณฑรอยละ 80 ของจ านวนโรงเรยนทงหมด

โรงเรยนท ผลการประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ

ผานอยางมเงอนไข ผานอยางไมมเงอนไข 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 รวม 2 15

คดเปนรอยะละ 11.76 88.24

78

ภาคผนวก ค

- แบบประเมนรปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model - แบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบ (ใชแบบประเมนโรงเรยนด ศรต าบล ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน)

79

แบบประเมนรปแบบกำรพฒนำคณภำพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model

ส ำหรบผทรงคณวฒ ค ำชแจง 1. แบบประเมนนเปนแบบประเมนชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ไดแก

ระดบความเหน 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบความเหน 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบความเหน 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบความเหน 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบความเหน 4 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด

2. พจารณารายการประเมน แลวท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบระดบความคดเหนของ ทาน

รำยกำรทประเมน ระดบควำมคดเหน

เหมำะสมนอยทสด

เหมำะสมนอย

เหมำะสมปำนกลำง

เหมำะสมมำก

เหมำะสมมำกทสด

1.ความเปนมาของการพฒนารปแบบ

.............

.............

.............

.............

.............

2.วตถประสงคของการพฒนารปแบบ

.............

.............

.............

.............

.............

3.การด าเนนการพฒนารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบ

1. องคประกอบของรปแบบ 1.1 วตถประสงค 1.2 เนอหา 1.3 กระบวนการพฒนา 1.4 สอ/แหลงเรยนร/

สถานท 1.5 การวดและ

ประเมนผล 2. ขนตอนและรายละเอยด

ของรปแบบ

............

............ ............. .............

.............

.............

…………. …………. …………. ………….

…………..

…………..

………….. ………….. ………….. ……………

…………..

…………..

……………. ……………. ……………. …………….

…………….

……………

……………. …………… …………… ……………

…………..

……………

4. การน ารปแบบการพฒนาคณภาพโรงเรยนทงระบบโดยใช NAGA Model ไปใช

.............

.............

.............

.............

.............

80

แบบประเมนคณภำพโรงเรยนทงระบบ โรงเรยน...........................................................ต าบล..........................................อ าเภอ...................................จงหวด................................................. ชอประธ านคณะกรรมการประเมน.....................................................วนท.........เดอน............................พ.ศ................เวลา................................จ านวนคณะกรรมการ........... ทาน ************************************************************************************************ ค ำชแจง 1. แบบประเมนคณภาพโรงเรยนทงระบบนใชประเมนโรงเรยนด ศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ มงหวงเพอใหนกเรยนมคณธรรมน าวชาการ เปนเดกด เปนศกดศรของต าบล รเทากนการเปลยนแปลงของสงคมโลก และมภมคมกนตนเองเพอรองรบการเปดประตสอาเซยน สวนผบรหารและครเปนแบบอยางทด มศลธรรม 5 มธรรมขอวตรปฏบตทงกาย วาจา ใจ เชอมโยงการมสวนรวมเครอขายบาน วด โรงเรยน (บวร) เขาดววยกน 2. มวตถประสงคเพอประเมนคณภาพโรงเรยนในการพฒนาคณภาพนกเรยนทงรางกาย อารมณ สงคม สตปญญาอยางตอเนอง โดยประเมนรายขอตามเปาหมาย 7-7-7-7 ทก าหนดไว ดงน ท เปาหมาย จ านวน

ดชนชวด จ านวน ขอยอย

เกณฑการผานรายดาน

เกณฑการผานรายเปาหมาย

1 ดานปจจย 7 6 4 ใน 6 ขอยอย 5 ใน 7 ขอใหญ 2 ดานกระบวนการ (วชาการ) 7 6 4 ใน 6 ขอยอย 5 ใน 7 ขอใหญ 3 ดานกระบวนการ (คณธรรม) 7 6 4 ใน 6 ขอยอย 5 ใน 7 ขอใหญ 4 ดานผลผลต 7 6 4 ใน 6 ขอยอย 5 ใน 7 ขอใหญ

รวม 28 24 ผานทกดาน 3. วธการประเมน 3.1 เปาหมาย โรงเรยนด ศรต าบล สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 จ านวน 17 ดรงเรยน ประเมนเพอพฒนาคณภาพตามตวบงชทก าหนด 3.2 คณะกรรมการประเมน แตงตงโดยส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 ซงประกอบดวย 1. พระอาจารยวทยากร จ านวน 2 รป 2. รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอดรธาน เขต 2 จ านวน 1 ทาน 3. ศกษานเทศก จ านวน 1 ทาน 4. ผทรงคณวฒ จ านวน 1 ทาน 5. ครอาสาฯ/ครแกนน า จ านวน 1 ทาน รวมจ านวน 8 ทาน

81

3.3 การตดสน การลงคะแนนใหคณะกรรมการประชมรวมกนในหองต ามล าพงโดยไมมผอนรบฟง ใชวธการซกถามตรวจสอบรองรอย หลกฐานตามทเสนอแนะไว ประกอบกบวจารณญาณจากประสบการณของคณะกรรมการตดสนรายตวบงชโดยค านงถงเวลาการแบงรายการประเมนตามความถนด จ านวนโรงเรยนกบวนเวลาทก าหนด ทกทานมสทธสทธ แสดงความคดเหนไดตามหลกฐ านเชงประจกษตามเกณฑทก าหนดแลวบนทกลงในเอกสารประเมนชด ดงนน 3.3.1 ผานอยางไมมเงอนไข คอ ผานครบทง 28 ตวบงช 3.3.2 ผานอยางมเงอนไข คอ ผานไมครบตวบงช แตยงผาน 5 ใน 7 ตวบงชของแตละดาน เงอนไข คอ แกไขตวบงชทไมผานใหเรยบรอยภายในเวลาทก าหนด 3.3.3 ไมผาน แตมเงอนไข คอ ผานครบ 3 ดาน ไมผานเพยง 1 ดาน เมอด าเนนการพฒนาแกไขตวบงชทไมผานแลว ทาง รร. แจง สพป.อด.2 ตรวจสอบ ใหประเมนเฉพาะดานทไมผานในรอบประเมนครงตอไป 3.3.4 ไมผาน คอ ผานตวบงชระหวาง 1 -2 ดาน ไมผาน 1 – 2 ดาน ใหประเมนใหมทกรายการในการประเมนรอบตอไป

**********************

93

ภำคผนวก ง

- ภาพประกอบการจดกจกรรม

102

ภำคผนวก จ

ประวตผวจย

103

ประวตผวจย ชอ – สกล นางละออตา พงษฤทศน วน เดอน ป เกด 13 สงหาคม 2504 ทอยปจจบน 390/2 หม 4 ต. โนนสง อ. เมอง จ. อดรธาน 41330 โทร. 081-9646955 ประวตการศกษา

- ระดบประถมศกษาตอนตน โรงเรยนบานโคกมวง อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน

- ระดบประถมศกษาตอนปลาย โรงเรยนบานกอก อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน

- ระดบมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนศรบญเรองวทยาคาร อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน

- ระดบประกาศนยบตรการศกษาขนสง เอกนาฏศลป วทยาลยครอดรธษน - ระดบปรญญาตร ครศาสตรบณฑต วชาเอกนาฏศลป วทยาลยครอดรธาน - ระดบปรญญาโท ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยขอนแกน - ระดบปรญญาเอก ปรชญาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏอดรธษน ประวตรบราชการ

- พ.ศ. 2524 คร 2 โรงเรยนบานโตงโตน อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2529 อาจารย 1 โรงเรยนบานโคกมวง อ าเภอศรบญเรอง

จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2534 ครใหญโรงเรยนบานดอนเลา อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2537 ครใหญโรงเรยนบานหวยไผ อ าเภอศรบญเรอง จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2539 ผชวยหวหนาการ การประถมศกษา อ าเภอบานผอ

จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2543 หวหนาการประถมศกษา อ าเภอศรธาต จงหวดอดรธาน - พ.ศ. 2547 รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

อดรธาน เขต 2

พัฒนาการความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์...

Documents

Transcript of พัฒนาการความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์...