การตดตามและประเมนผล การใชจายงบประมาณ

นายยทธนา สาโยชนกร ผอ านวยการกองประเมนผล 1

24 ธนวาคม 2561

2

ประเดนการบรรยาย

• การตดตามประเมนผลในระบบงบประมาณแบบ SPBB

• ประเดนกฎหมายทเกยวของกบการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ

• การตดตามประเมนผลของส านกงบประมาณ

• การตดตามผลการด าเนนงานตาม KPI ของยทธศาสตรมหาวทยาลยราชภฏทก าหนด ในปงบประมาณ พ.ศ. 2562ล

การตดตามประเมนผลในระบบงบประมาณแบบ SPBB

14

องคประกอบทส าคญของระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร

มงเนนผลส าเรจของงานตามผลผลต ผลลพธเปาหมายเชงยทธศาสตรระดบชาต

เปาหมายการใหบรการระดบกระทรวง

ผลผลตและตวชวด

การมอบอ านาจการบรหารจดการงบประมาณ

เนนใหกระทรวงมอ านาจในการบรหารจดการงบประมาณเพอใหบรรลผลส าเรจมากกวาเนนกฎระเบยบ

ระบบการตดตามและประเมนผลความส าเรจตามเปาหมายเชงยทธศาสตร

การเพมขอบเขตความครอบคลมของงบประมาณ

การประมาณการงบประมาณรายจายลวงหนาระยะปานกลาง (MTEF)

เนนหลกการธรรมาภบาล - การแบงหนาทและความ

รบผดชอบในแตละระดบ - มระบบการตดตาม

ประเมนผลและการรายงานผลการด าเนนงานทโปรงใส และตรวจสอบได

4

หลกคดของระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร

5

ผลลพธ

ผลผลต

กระบวนการ

คาใชจาย

ตนทนผลผลต (Output Costing)

ประสทธผล (Effectiveness)

ความคมคา ทางการเงน (Value for Money)

ความคมคาใน การใชทรพยากร (Optimized Resources)

ตนทนกจกรรม (Activity Costing)

1

2

4

3

5

ความคมคาทางการเงน (Value for Money) : วเคราะหผลตอบแทนของการลงทน เพอสรางความมนใจในความคมคาของการลงทน/การใชจายงบประมาณ ประสทธผล (Effectiveness) : ตรวจสอบผลผลตวากอใหเกดผลลพธตรงตามเปาหมายเชงยทธศาสตร ความคมคาในการใชทรพยากร (Optimized Resources) : พจารณาถงกระบวนการด าเนนงาน วาไดใชวธการด าเนนงานทด มประสทธภาพ และมความพรอมในการด าเนนงาน ตนทนผลผลต (Output Costing) : วเคราะหตนทนผลผลต เพอตรวจสอบประสทธภาพในการใชจายงบประมาณวามตนทนในการผลตผลผลตทเหมาะสมตามมาตรฐาน ตนทนกจกรรม (Activity Costing) : วเคราะหตนทนกจกรรม เพอตรวจสอบคาใชจายวากจกรรมทส าคญตางๆ ไดมการจดสรรคาใชจายอยางเหมาะสม

ประเดนกฎหมายทเกยวของกบการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ

14

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560

มาตรา ๖๕ รฐพงจดใหมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายการพฒนาประเทศอยางยงยน ตามหลกธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดทาแผนตางๆ ใหสอดคลองและบรณาการกนเพอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว

การจดทา การกาหนดเปาหมาย ระยะเวลาทจะบรรลเปาหมาย และสาระทพงมในยทธศาสตรชาตให เปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายบญญต ท งน กฎหมายดงกลาว ตองมบทบญญตเกยวกบการมสวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวนอยางทวถงดวย (พระราชบญญตการจดทายทธศาสตรชาต พ.ศ. 2560)

ยทธศาสตรชาต เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได (ประกาศ เรอง ยทธศาสตรชาต (พ.ศ. 2561 – 2580)

มาตรา ๑๔๒ ในการเสนอรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจาปงบประมาณ ตองแสดงแหลงทมาและประมาณการรายได ผลสมฤทธ หรอประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการจายเงน และความสอดคลอง กบยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาตางๆ ทงน ตามหลกเกณฑทบญญตไว ในกฎหมาย วาดวยวนยการเงนการคลงของรฐ (พระราชบญญตวนยการเงนการคลงของรฐ พ.ศ. 2561)

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560

มาตรา 10 งบประมาณประจาปทเสนอตอรฐสภา อยางนอยตองมเอกสารประกอบ ดงตอไปน (1) คาแถลงประกอบงบประมาณแสดงฐานะและนโยบายการคลงและการเงน สาระสาคญของงบประมาณ และความสมพนธระหวางรายรบและงบประมาณรายจายทขอตง (2) รายรบรายจายเปรยบเทยบระหวางปทลวงมาแลว ปปจจบน และปทขอตงงบประมาณรายจาย (3) คาอธบายเกยวกบประมาณการรายรบ (4) คาชแจงเกยวกบงบประมาณรายจายทขอตง ซงรวมถงการแสดงผลสมฤทธและประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการใชจายงบประมาณ และความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต (5) รายงานเกยวกบสถานะทางการเงนโดยรวมของรฐวสาหกจ (6) รายงานเกยวกบสถานะเงนนอกงบประมาณและแผนการใชจายเงนนอกงบประมาณโดยรวมของหนวยรบงบประมาณ (7) คาอธบายเกยวกบหนของรฐบาลทงทมอยแลวในปจจบนและหนทเสนอเพมเตม (8) ผลการด าเนนงานและการใชจายงบประมาณของปงบประมาณทลวงมาแลว (9) รางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจาป

พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ หมวด ๒ ลกษณะของงบประมาณ

9

มาตรา 46 ใหผอานวยการจดวางระบบการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณของหนวยรบงบประมาณทไดรบการจดสรรงบประมาณ เพอการวดผลสมฤทธหรอประโยชนทจะไดรบจากการใชงบประมาณ โดยในระบบการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานใหประกอบดวย การตดตามและประเมนผลกอนการจดสรรงบประมาณ ระหวางการใชจายงบประมาณ และภายหลงจากการใชจายงบประมาณ

พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ หมวด ๗ การประเมนผลและการรายงาน

มาตรา 47 ใหหนวยรบงบประมาณจดใหมระบบการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณภายในหนวยรบงบประมาณตามหลกเกณฑและวธการทผอานวยการกาหนด และใหถอวาการประเมนผลเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารงบประมาณทตองดาเนนการอยางตอเนอง และเปดเผยตอสาธารณชนดวย

มาตรา 48 ในกรณทการประเมนผลสมฤทธของการใชจายงบประมาณรายจายของหนวยรบงบประมาณใดไมไดตามเปาหมายและตวชวดทกาหนด ใหผอานวยการจดทาขอเสนอแนะการปรบปรงแกไขเพอใหหนวยรบงบประมาณปรบปรงแกไขภายในระยะเวลาทกาหนด และรายงานรฐมนตรเจาสงกด หรอรฐมนตรซงกฎหมายกาหนดใหมหนาทกากบหรอควบคมกจการของหนวยรบงบประมาณ หรอรฐมนตรผรกษาการตามกฎหมาย เพอทราบ ในกรณทหนวยรบงบประมาณไมสามารถปรบปรงแกไขภายในระยะเวลาทกาหนดตามวรรคหนง ใหผอานวยการรายงานตอคณะรฐมนตรเพอสงการตามทเหนสมควร

สวนท 1 : การประเมนผล

10

สวนท 2 : การรายงาน

พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑ หมวด ๗ การประเมนผลและการรายงาน (ตอ)

มาตรา 49 เมอสนปงบประมาณ ใหรฐมนตรประกาศรายงานการรบจายเงนงบประมาณประจาปทสนสดนนและเงนทนสารองจายในราชกจจานเบกษาภายในหกสบวน

มาตรา 50 ใหหนวยรบงบประมาณรายงานผลการใชจายงบประมาณรายจายในปงบประมาณทสนสดรวมทงผลการปฏบตงานใหผอานวยการทราบภายในสสบหาวนนบแตวนสนปงบประมาณ เพอผอานวยการจดทารายงานผลการใชจายงบประมาณรายจายและผลการปฏบตงานของหนวยรบงบประมาณเสนอตอคณะรฐมนตรภายในเกาสบวนนบแตวนสนปงบประมาณ

มาตรา 51 ใหผอานวยการรายงานการโอนงบประมาณรายจายงบกลางระหวางรายการทกาหนดไวในงบประมาณรายจายงบกลาง หรอการโอนงบประมาณรายจายบรณาการและงบประมาณรายจายบคลากรระหวางหนวยรบงบประมาณ เสนอตอคณะรฐมนตรเพอรายงานตอรฐสภาภายในสามสบวนนบแตวนสนปงบประมาณนน

11

การตดตามประเมนผลของส านกงบประมาณ

14

1 ปจจบน ตองการท าอะไร? (ภารกจ)

อยในสถานการณใด? (SWOT)

2 อนาคต ตองการเปนอยางไร?

(วสยทศน/เปาประสงค)

13

นยาม: การตดตามและการประเมนผล

การตดตาม (Monitoring) หมายถง กระบวนการเกบขอมลของตวชวดส าคญของโครงการอยางตอเนอง เพอเปนเครองบงชความคบหนาและระดบความส าเรจของโครงการใหกบผมสวนไดสวนเสยไดรบทราบพรอมความคบหนาของการใชจายงบประมาณ

การประเมนผล (Evaluation) หมายถง กระบวนการประเมน/ตดสนคณคาของโครงการทก าลงด าเนนอย โครงการทแลวเสรจ แผนงาน หรอนโยบาย อยางมหลกเกณฑและเปนระบบ ซงการประเมนผลมจดมงหมายคอการประเมนความสอดคลอง (Relevance) และการบรรลวตถประสงคของโครงการ แผนงาน หรอนโยบายนนๆ ตลอดจนประสทธภาพ ประสทธผล ผลกระทบ และความยงยน ผลการประเมนจะตองมความนาเชอถอและมประโยชน สามารถชวยใหเกดการเรยนรและน าไปสการตดสนใจทดขนในอนาคต

14

ผลลพธ/ผลสมฤทธ

ผลกระทบ

กระบวนการผลต

ผลผลต

ทรพยากร/งบประมาณ

เปาหมาย การด าเนนงาน

เปาหมาย การใหบรการ

รฐบาล

หนวยรบงบประมาณ ตดตามและ ประเมนผล

ส านกงบประมาณ (กองประเมนผล)

การตดตามและประเมนผลการปฏบตงานและการเบกจายงบประมาณ

รายงานผลการด าเนนงาน

ส านกงบประมาณ (กองจดท างบประมาณ)

การจดสรรงบประมาณตามภารกจยทธศาสตร/

ภารกจพนฐาน

แผนยทธศาสตรงบประมาณ

บทบาทการตดตามและประเมนผล

Administration of line agencies

ยทธศาสตรชาต

15

วตถประสงคของการตดตามและการประเมนผล • เพอทราบความกาวหนาในการด าเนนงานตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ • เพอทราบผลการน าสงผลผลตตามตวชวดทก าหนด • เพอทราบปญหาอปสรรคในการด าเนนงานและการบรหารจดการ (ทงกอนเรมโครงการ ระหวางด าเนนการ

และหลงการด าเนนการ)

16

ประโยชนของการตดตามและการประเมนผล • ใชเปนสารสนเทศในการบรหารจดการงบประมาณ

• ใชเปนสารสนเทศในการทบทวนเปาหมายการใหบรการ ผลผลต ตวชวดในปงบประมาณตอไป

• ใชเปนสารสนเทศในการจดท างบประมาณในปตอไป

• น าเสนอคณะรฐมนตรเพอทราบขอเทจจรงหรอปญหาอปสรรค

• ใชเปนสารสนเทศในการชแจงงบประมาณตอรฐสภา

ประเภทของการประเมนผล

ประเมน ประเมน ประเมน • บรบท • ความตองการจ าเปน • ความเปนไปได • ปจจยน าเขา • วเคราะหคาใชจาย กบผลตอบแทน • วเคราะหตนทนกบ ประสทธผล ฯลฯ

• ผลสรป • ผลผลต • ผลลพธ • ผลกระทบ • วเคราะหคาใชจาย กบผลตอบแทน • วเคราะหตนทนกบ ประสทธผล ฯลฯ

• ความกาวหนา • กระบวนการ

กอนการจดสรรงบประมาณ ระหวางการใชจายงบประมาณ ภายหลงการใชจายงบประมาณ

การตดตาม โครงการ

Pre-evaluation On-going

evaluation Post-evaluation

17

หลกเกณฑและแนวทางการตดตามและประเมนผลโครงการ

18

19

20

ภารกจส าคญและขอบเขตการตดตามประเมนผล และการด าเนนการของกองประเมนผล

1. การตดตามประเมนผลการด าเนนงานและการใชจายงบประมาณของหนวยรบงบประมาณ เพอการวดผลสมฤทธหรอประโยชนทไดรบจากการใชจายงบประมาณ (กอน / ระหวาง / หลง) 2. การวเคราะหระดบความส าเรจของการด าเนนงานจากการใชจายงบประมาณ

(PART) 3. การวเคราะหความเสยงตามหลกธรรมาภบาล 4. การตดตามประเมนผลแบบเรงดวน (Quick Look) ของหนวยรบงบประมาณ

แผนงาน/โครงการทส าคญๆ 5. การประเมนผลเชงลกของนโยบาย แผนงาน/โครงการทส าคญๆ 6. จดท ารายงานการตดตามประเมนผล เสนอตอ คณะรฐมนตรและ

นายกรฐมนตร 21

รายงานการตดตามและประเมนผล ส านกงบประมาณ ประมวลผลการปฏบตงานและผลการใชจายงบประมาณประจาป รวบรวมรายงานนาเสนอคณะรฐมนตร ตามระยะเวลาทกาหนด หรอเสนอตอรฐสภา ดงน

1. รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณ

2. รายงานการตดตามและประเมนผลสมฤทธการปฏบตงานจากการใชจาย งบประมาณโครงการสาคญๆ และโครงการทมวงเงนงบประมาณสง 3. รายงานการโอนงบประมาณรายจาย (งบกลาง / บรณาการ / บคลากร) 4. ผลการดาเนนงานและการใชจายงบประมาณของปงบประมาณทลวงมาแลว

22

วางแผน/ทบทวนงบประมาณ จดท างบประมาณบรณาการ Agenda / Area

กระบวนการทบทวนและวางแผนงบประมาณ 1. 25 ก.ย. 61 ครม. ใหความเหนชอบแนวทางการจดท างบประมาณและปฏทนงบประมาณป 2563 2. 3 ก.ย. – 14 ธ.ค. 61 - ทบทวน เปาหมายผลผลต/โครงการ ตวชวดผลส าเรจ ผลสมฤทธ และประโยชนทคาดวาจะไดรบ ปรบปรง MTEF รายงานผลป 2561 3. 25 ก.ย. – 28 ธ.ค. 61 ภาค จงหวด/กลมจงหวด และ อปท. จดท างบประมาณมตพนท (Area) 4. 1 ต.ค. 61 – 9 ม.ค. 62 จดท างบประมาณในลกษณะบรณาการ 5. 1 – 29 พ.ย. 61 จดท ายทธศาสตรการจดสรรงบประมาณป 2563 เพอเสนอ ครม. วนท 13 ธ.ค. 61 6. 17 ธ.ค. 61 นรม. มอบนโยบายการจดท างบประมาณป 2563 7. 17 ธ.ค. 61 – 4 ม.ค. 62 จดท ากรอบวงเงนงบประมาณป 2563 เพอเสนอ ครม. วนท 8 ม.ค. 62

กระบวนการจดท างบประมาณ 8. 29 พ.ย. 61 – 15 ม.ค. 62 หนวยงานตางๆ จดท าค าของบประมาณป 2563 สง สงป. วนท 15 ม.ค. 62 9. 16 ม.ค. – 26 เม.ย. 62 สงป. พจารณาและจดท ารายละเอยด เสนอ ครม. วนท 30 เม.ย. 62 10 30 เม.ย. – 10 พ.ค. 62 รบฟงความคดเหน ตาม รธน. มาตรา 77 วรรค 2 และสรป เสนอ ครม. วนท 14 พ.ค. 62 11 15 – 31 พ.ค. 62 จดพมพราง พ.ร.บ.งบประมาณป 2563 และเอกสารประกอบ เสนอ ครม. วนท 4 ม.ย. 62

กระบวนการอนมตงบประมาณ 12. 13 ม.ย. 62 ฝายนตบญญตพจารณา ราง พ.ร.บ.งบประมาณป 2563 วาระท 1 13. 29 ส.ค. 62 ฝายนตบญญตพจารณา ราง พ.ร.บ.งบประมาณป 2563 วาระท 2-3 14. 5 ก.ย. 62 สลค. น าราง พ.ร.บ.งบประมาณป 2563 ขนทลเกลาฯ

ก.ย. 61 ต.ค. 61 พ.ย. 61 ธ.ค. 61 ม.ค. 62 ก.พ. 62 ม.ค. 62 เม.ย. 62 พ.ค. 62 ม.ย. 62 ก.ค. 62 ส.ค. 62 ก.ย. 62

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

12 13 14 11 10 9 8

6 15 ม.ค. 62 สงค าของบประมาณ

ก าหนดกรอบวงเงนงบประมาณป 2563

ปฏทนงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2563

* 15 ม.ค. 62 สงเอกสาร พรอมค าชแจงโดยละเอยด เพอประกอบการพจารณางบประมาณ * 31 ม.ค. 62 บนทกขอมลในระบบ e - Budgeting

23 18

รายการผกพนใหมทมวงเงนเกน 1,000 ลานบาท เสนอ ครม. ภายใน 28 ธ.ค. 61

การตดตามผลการด าเนนงานตาม KPI ของยทธศาสตรทก าหนดในปงบประมาณ พ.ศ. 2562

19

25

ในการก าหนดแผนงาน/โครงการ ก าหนดจากวสยทศน พนธกจ มาสการพจารณาเปาหมาย กลยทธ KPI และโครงการ แตในการตดตามประเมนผล ตองพจารณายอนกลบไปวา ผลจากการด าเนนโครงการ สามารถตอบโจทย KPI ทก าหนดไวไดอยางไร และเมอวดผลตาม KPI ไดแลว จะสามารถสงผลตอการบรรลเปาหมายทก าหนดไวไดหรอไม อยางไร