ตวชวดการด าเนนการ RDU

1

รอยละของโรงพยาบาลทใชยาอยางสมเหตผล (RDU) 2561

RDU ข นท 1 เปาหมาย

RDU1 (โรงพยาบาล) RDU2 (รพ.สต.) 1. ยาหลกแหงชาต > 75–90% 2. PTC มมาตรการ RDU ผานเกณฑ ระดบ 3 3. ตดยาไมมประสทธผล 4. Label มชอยาภาษาไทย + ค าเตอน 5. Ethics

ลดการใช ATB ใน 2 โรค ตดเชอทางเดนหายใจสวนบน และอจจาระรวงเฉยบพลน

(40% ของ PCU ทงหมดผานเกณฑ)

≥ 80%

RDU ข นท 2 เปาหมาย

RDU1 (โรงพยาบาล) RDU2 (รพ.สต.) 1. ลดการใช ATB (4 กลมโรค)

- RI, AD, FTW, APL

2. ดแลผปวยกลมเสยง

- ผปวย DM ทสงอาย ใช Glibenclamide ≤5%

- ผปวย CKD ใช NSAIDs ≤ 10%

- Pregnancy ไมใช warfarin, statin, Ergots

ลดการใช ATB

ใน 2 โรค

- โรคตดเชอทางเดนหายใจสวนบน

- อจจาระรวงเฉยบพลน

(60% ของ PCU ทงหมดผานเกณฑ)

≥ 20%

2

RDU ขนท 1 >>>> RDU 1 (โรงพยาบาล)

ตวชวดท ประเดน

1. รอยละของรายการยาในบญชยาหลกแหงชาต

2. PTC มมาตรการ RDU ผานเกณฑ ระดบ 3

3. ตดยาไมมประสทธผล

4. Label มชอยาภาษาไทย + ค าเตอน

5. Ethics จรยธรรมในการจดซอยา

3

ตวชวดท 1 รอยละของรายการยาในบญชยาหลกแหงชาต

จ านวนรายการยาในบญชยาหลกแหงชาตทส งใหผปวยนอก

จ านวนรายการยาทส งทงหมดในผปวยนอก

โรงพยาบาล เปาหมาย โรงพยาบาลศนย (Advance – level Hospital: A) ≥ 75%

โรงพยาบาลทวไป (Standard – level Hospital: S) ≥ 80%

โรงพยาบาลรบสงตอระดบกลาง (Middle – level Hospital: M) โรงพยาบาลแมขาย M2 (โรงพยาบาลชมชน> 120 เตยง) โรงพยาบาลทวไปขนาดเลก M1

≥ 85%

โรงพยาบาลรบสงตอระดบตน (First – level Hospital: F) โรงพยาบาลชมชนขนาดเลก (F3) 30 เตยง โรงพยาบาลชมชนขนาดกลาง (F2) 31 – 90 เตยง โรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ (F1) 91 – 120 เตยง

≥ 90%

4

ตวชวดท 2 ประสทธผลการด าเนนงาน PTC ระดบ กจกรรม

ระดบ 1 ระยะเรมตน

1. PTC มมตใหด าเนนงานตามแนวทางการพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) สาขา RDU 2. ก าหนดทมผรบผดชอบและบทบาทหนาทอยางชดเจน

ระดบ 2 ก าลงพฒนา

1. มการด าเนนการระดบ 1 ครบถวน 2. มกจกรรมรณรงคสอสารท าความเขาใจแผนการด าเนนงานกบบคลากร 3. วางแผน และด าเนนการ จดการฝกอบรม สรางความเขาใจและการยอมรบของบคลากรทเกยวของ 4. มการพฒนาระบบสารสนเทศและมการเกบขอมลตามตวชวด เพอวเคราะห และรายงาน ใน PTC

ระดบ 3 พอใจกบผลงาน

1. มการด าเนนการระดบ 1 และ 2 ครบถวน 2. มมาตรการ/กจกรรมสงเสรมการด าเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายของตวชวดตางๆ 3. มการด าเนนงานบรรลผลตามเกณฑเปาหมาย ของตวชวด ล าดบท 1, 3, 4, 5 4. รอยละ 40 ของรพ.สต./ หนวยบรการปฐมภม ในเครอขายสขภาพระดบอ าเภอผานเกณฑเปาหมายการใชยาปฏชวนะ ทง 2 กลมโรค คอ ทองรวงเฉยบพลน และโรคตดเชอทางเดนหายใจสวนตน 5

ตวชวดท 2 ประสทธผลการด าเนนงาน PTC (ตอ)

PTC มมตใหท า RDU + ก าหนดทม

มกจกรรมด าเนนการ สอสาร วางแผน สรางการยอมรบ

มมาตรการสงเสรมการด าเนนงานใหบรรล

ตวชวด

มการด าเนนงานใหบรรล

ตวชวด 1, 3, 4, 5

พฒนาระบบ IT

รพ.สต.40% ผาน URI & Acute diarrhea

6

ตวชวดท 3 การด าเนนงานในการจดท าฉลากยามาตรฐาน ฉลากยาเสรม และเอกสารขอมลยา 13 กลม

ยา • Paracetamol tablet, syrup

• Paracetamol combination

• Ibuprofen (NSAIDs)

• Cetirizine (non-sedative antihistamines)

• Amoxicillin (Antibiotics) capsule, syrup

• Domperidone

• Enalapril (ACE Inhibitors)

• Amlodipine (Calcium Channel Blockers)

• Metformin

• Sulfonylurea

• Simvastatin (Statins)

• Colchicine

• Allopurinol 7

ตวชวดท 4 จ านวนรายการยาทควรตดออก 8 รายการ ซงยงคงมอยในบญชรายการยาโรงพยาบางไมเกน 1 รายการ

ชอยา เหตผล

Erythromycin estolate (Capsule) Hepatotoxicity สงกวาเกลออน

Furazolidone ทงชนดยาเดยว และสตรผสม (น) ใชยาระยะยาว อาจกอมะเรง

Nimesulide (น) Hepatotoxicity

Serratiopeptidase (น) ขอมลดานประสทธผลของยาไมเพยงพอ

Paracetamol (น) IM ประสทธผล และความปลอดภย

ยาอมทมยาปฏชวนะเปนสวนผสม เชน ยาอมผสมนโอมยซน (น)

ประสทธผล และเพมความเสยงตอการดอยา

ยาพนคอทมสมนไพรเปนสวนผสม (น) ประสทธผล

Cloxacillin (น) ประสทธผล เทยบกบยาอน (dicloxacillin)

(น) ยานอกบญชยาหลกแหงชาต 8

ตวชวดท 5 การด าเนนงานเพอสงเสรมจรยธรรมในการจดซอและสงเสรมการขายยา

ระดบ รายละเอยด (เกณฑเปาหมาย: ระดบ 3 )

1 - มการประกาศเปนนโยบายองคกร - มการสอสารภายในใหบคลากรรบทราบเกณฑจรยธรรมวาดวยการจดซอจดหา และการสงเสรมการขายยา กระทรวงสาธารณสข พ.ศ.2557 อยางทวถง

2 - มการก าหนดแนวปฏบตตามเกณฑจรยธรรมฯ เปนลายลกษณอกษร - มการด าเนนการและมระบบการรายงานเพอตดตามการปฏบตในระดบ 4 อยางนอยขอ 1, 2 และ 3

3 - มการด าเนนการและมระบบการรายงานเพอตดตามการปฏบตในระดบ 4 อยางนอยขอ 1, 2, 3, 4 และ 5 - มระบบประเมนและปรบปรงกระบวนงานเปนบางขอ

9

ตวชวดท 5 การด าเนนงานเพอสงเสรมจรยธรรม ในการจดซอและสงเสรมการขายยา (ตอ)

ระดบ รายละเอยด (เกณฑเปาหมาย: ระดบ 3 )

4 มการด าเนนการครบถวนทง 8 ขอ และมระบบการรายงานเพอตดตามการปฏบต ดงน 1. แนวปฏบตในการแสดงการมสวนไดสวนเสยในการประชมคดเลอกรายการยาเขาบญชยาโรงพยาบาล 2. แนวทางการพจารณาคดเลอกบรษทในการจดซอ กรณตกลงราคา 3. แนวปฏบตในการรบสงของ ของขวญ และบรการจากบรษท 4. แนวปฏบตในการคดเลอกรายการยาและตดตามประเมนความสมเหตผลในการสงใชยา 5. แนวปฏบตในการคดเลอกบคลากรเพอรบทนสนบสนนไปประชม สมมนา ดงาน หรอบรรยายทางวชาการทงในและตางประเทศ

10

RDU ขนท 1 >>>> RDU 2 (รพ.สต.)

ตวชวดท ประเดน

6. รอยละการใชยาปฏชวนะในโรคตดเชอทระบบการหายใจชวงบนและหลอดลมอกเสบเฉยบพลนในผปวยนอก 20%

7. รอยละการใชยาปฏชวนะในโรค อจจาระรวงเฉยบพลนในผปวยนอก 20%

11

40% ของ PCU ทงหมดผานเกณฑ

ตวชวดท 6 รอยละการใชยาปฏชวนะในโรคตดเชอทระบบการหายใจชวงบนและหลอดลมอกเสบเฉยบพลนในผปวยนอก

แนวทางการคดตวชวด

• ตวตง = จ านวน visit ผปวยนอกทเขารบการรกษาโรคตดเชอระบบทางเดนหายใจ และไดรบยาปฏชวนะ (A)

• ตวหาร = จ านวน visit ผปวยนอกทเขารบการรกษาโรคตดเชอระบบทางเดนหายทงหมด (B)

เปาหมาย 𝐴

𝐵× 100 ≤ 20%

• กรณไมสงใชยาปฏชวนะ อาจพจารณาใชฟาทะลายโจรตามขอบงใชและวธใชยาตามบญชยาหลกแหงชาต

12

ตวชวดท 7 รอยละการใชยาปฏชวนะในโรค อจจาระรวงเฉยบพลน

แนวทางการคดตวชวด

• ตวตง = จ านวน visit ของผปวยนอกนอกโรคอจจาระรวงเฉยบพลนทไดรบยาปฏชวนะ (A)

• ตวหาร = จ านวน visit ผปวยนอกโรคอจจาระรวงเฉยบพลนทงหมด (B)

เปาหมาย 𝐴

𝐵× 100 ≤ 20%

13

โรคอจจาระรวงเฉยบพลน นยามผปวย โรคอจจาระรวงเฉยบพลน หมายถง

– ภาวะทมอจจาระเหลวกวาปกต ตงแต 3 ครงตอวน หรอ

– ถายอจจาระเปนน า 1 ครง โดยมอาการไมนานกวา 2 สปดาห

• ไมใชยาปฏชวนะในผปวยอจจาระรวงเฉยบพลน (acute diarrhea, gastroenteritis, food poisoning) – ผปวยมากกวา 90% หายใน 1-3 วนโดยไมไดรบยาปฏชวนะ

– ยาปฏชวนะไมชวยลดความรนแรง และระยะเวลาของอาการ และอาจท าใหผปวยมเชอในอจจาระนานขน เชน เชอ Salmonella

14

RDU ขนท 2 >>>> RDU 1 (โรงพยาบาล) ประเดน

1. ผลการด าเนนงานตามตวชวด จ านวน 5 ตวชวด ผานตาม RDU ขนท 1

2. ลดการใชยาปฎชวนะ (4 กลมโรค)

• โรคตดเชอทางเดนหายใจสวนบน และหลอดลมอกเสบเฉยบพลน 20%

• กลมโรคอจจาระรวงเฉยบพลน 20%

• บาดแผลสดจากอบตเหตในผปวยนอก และฉกเฉน 40%

• หญงคลอดปกตทางชองคลอด 10%

3. ผปวยกลมเสยง

• ผปวย DM ทสงอาย ใช Glibenclamide ≤5%

• ผปวย CKD ใช NSAIDs ≤ 10%

• Pregnancy ไมใช warfarin, Statin, Ergots 15

ตวชวดท 8 รอยละการใชยาปฏชวนะในบาดแผลสดจากอบตเหต

แนวทางการคดตวชวด

• ตวตง = จ านวน visit ของผปวยนอกบาดแผลสดจากอบตเหตทไดรบยาปฏชวนะ (A)

• ตวหาร = จ านวน visit ผปวยนอกบาดแผลสดจากอบตเหตทงหมด (B)

• เปาหมาย 𝐴

𝐵× 100 ≤ 40%

16

การใชยาปฏชวนะในบาดแผลสดจากอบตเหต

นยาม

• ผปวยนอกทเขารบการรกษาดวย – บาดแผลสดจากอบตเหต และ

– เกดภายใน 6 ชวโมงกอนไดรบการรกษา

• ยาปฏชวนะ หมายถง ยากลม ATC J01 ยาชนดรบประทาน และยาฉด

17

ไมควรใชยาปฏชวนะปองกนการตดเชอในแผลสด

ไมควรใชยาปฏชวนะปองกนการตดเชอในแผลสดจากอบตเหตทไมใชแผล จากสตวกด/คนกด และมลกษณะตอไปนครบทกขอ 1. แผลขอบเรยบ ท าความสะอาดงาย 2. แผลไมลกถงกลามเนอ เอน หรอกระดก 3. ไมมเนอตาย 4. ไมมสงสกปรกทแผลหรอมแตลางออกงาย 5. ไมปนเปอนสงทมแบคทเรยมาก เชน อจจาระ ปสสาวะ น าสกปรก เศษอาหาร 6. เปนผมภมตานทานโรคปกต

- ไมควรใชยาปฏชวนะเนองจากโอกาสตดเชอทแผลประมาณ 1% - การท าความสะอาดบาดแผลและการดแลบาดแผลอยางเหมาะสมมความส าคญ

ทสดและเปนการรกษาทพอเพยงแลว

18

ตวชวดท 9 รอยละการใชยาปฏชวนะหญงคลอดปกตครบก าหนดทางชองคลอด

แนวทางการคดตวชวด

• ตวตง = จ านวนครงของสตรคลอดปกตครบก าหนดทไดรบยาปฏชวนะ (A)

• ตวหาร = จ านวนครงของสตรคลอดปกตครบก าหนดทงหมด (B)

เปาหมาย 𝐴

𝐵× 100 ≤ 10%

19

การใชยาปฏชวนะหญงคลอดปกตครบก าหนดทางชองคลอด

• นยามผปวย – หญงคลอดปกตครบก าหนดทางชองคลอด

1) ผคลอดทารกอายครรภครบก าหนด และ 2) คลอดทางชองคลอด และ 3) คลอดดวยวธปกต

– ยาปฏชวนะ หมายถง ยากลม ATC J01 ทงชนดรบประทานและชนดฉด

• Antibiotic prophylaxis in vaginal delivery – พจารณาใชยาปฏชวนะในรายทมการฉกขาดของฝเยบระดบท 3 หรอ 4 – cefazolin 1-2 กรม, ampicillin-sulbactam 3 กรม, หรอ หากแพ

penicillin ควรใช clindamycin 600-900 มลลกรม IV push

20

การใชยาอยางสมเหตผลในผปวยกลมเสยง

21

ตวชวดท 11 รอยละของผปวยทใช glibenclamide

• รอยละของผปวยทใช glibenclamide อายมากกวา 65 ป หรอม eGFR นอยกวา 60 มล./นาท/1.73 ตารางเมตร

แนวทางการคดตวชวด • ตวตง (A) = จ านวนผปวยทไดรบ glibenclamide และ

– มอายมากกวา 65 ป ทงหมด ณ วนทรบบรการ หรอ – อายไมเกน 65 ป และม eGFR <60 มล./นาท/1.73 ตารางเมตร

• ตวหาร (B) – จ านวนผปวยทงหมดทไดรบ glibenclamide

• เปาหมาย

𝐴

𝐵× 100 ≤ 5%

22

การใชยาในผปวยเบาหวานชนดท 2

• ยา glibenclamide เพมโอกาสเกด hypoglycemia

• หากจ าเปนตองใช sulfonylurea ควรใช glipizide

• ใช metformin เปนยาขนานแรกในผปวยเบาหวานทกราย – ไมใช metformin ในผม eGFR <30 มลลลตร/นาท/1.73 ตารางเมตร

อาจน าไปสภาวะ lactic acidosis ได

23

ตวชวดท 14 รอยละผปวยโรคไตเรอรงระดบ 3 ขนไปทไดรบยา NSAIDs

นยาม • ผปวยโรคไตเรอรงระดบ 3 ขนไป หมายถง ผปวยนอกทไดรบการ

วนจฉยดวย ICD-10 N18.3, N18.4, N18.5, N18.9 แนวทางการคดตวชวด • ตวตง (A) = จ านวนผปวยโรคไตเรอรงระดบ 3 ขนไปทไดรบยา

NSAIDs • ตวหาร (B) = จานวนผปวยโรคไตเรอรงระดบ 3 ขนไปทไดรบยา

NSAIDs อยางนอย 1 ชนด เปาหมาย

𝐴

𝐵× 100 ≤ 10%

24

การใช NSAIDs ในผปวยตบ ไตบกพรอง

• ไมใช NSAID และ coxib ในผมการทางานของตบและไตบกพรองระดบรนแรง – serum albumin <25 กรม/ลตร หรอ

– Child-Pugh score ≥10 และ eGFR <30 มลลลตร/นาท/1.73 ตารางเมตร)

• เกดไตวายเฉยบพลน รวมกบการคงของน าและเกลอ

25

ตวชวดท 17 จ านวนสตรตงครรภทไดรบยาทหามใช = 0

• ไมใช Warfarin/Statins/ Ergot เมอรวาตงครรภแลวยกเวนกรณใส mechanical heart valve และไดรบยา warfarin

• การใชยา Warfarin/Statins/ Ergot

26

Drug เหตผล

Warfarin ยาอาจท าใหทารกในครรภเกด fetal warfarin syndrome เชน nasal hypoplasia, bone stippling, bilateral optic atrophy และ intellectual disability

Statins เพมความเสยงของภาวะทารกพการแตก าเนด 2.5 เทา

Ergot กระตนการบบตวของมดลก