ประชากรและกลุ่มตัวอย...
Transcript of ประชากรและกลุ่มตัวอย...
MR 393(s) 115
การวจยกบสงหนงสงใดทเราเรยกวาประชากรนนสวนใหญจะมขนาดใหญ แตเรา
จะไมเกบขอมลกบสงนนทงหมด เชนทาวจยเรองหนงเกยวกบคนในจงหวดของเราซงม
จานวนมากเรากจะไมใชขอมลกบทกคนในจงหวดนน แตเราจะใชขอมลกบคนจานวนหนง
ทเปนตวแทนของคนในจงหวดนนทเราเรยกวา กลมตวอยาง และผลวจยทไดจากตวแทน
เรากจะสรปเปนของคนในจงหวดนน ดงนนวธการทจะใหไดมาซงจานวนทจะเปนตวแทน
ของทกหนวยทเชอถอไดนบวามความสาคญ ถาตวแทนไมเปนทเชอถอหรอไมเปน
ตวแทนทแทจรงแลว กจะทาใหผลของการวจยขาดความนาเชอถอไปดวย
โครงรางเนอหา
6.1 ประชากรและกลมตวอยาง
6.2 การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน
6.3 การสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน
6.4 การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง
สาระสาคญ
1. ประชากร หมายถง ทกหนวยหรอทกสงทเราสนใจจะศกษาซงสอดคลองกบ
ปญหาทเราจะทาวจยอาจจะเปน คน สตว สงของ เปนตน 2. กลมตวอยาง หมายถง จานวนยอยหรอกลมยอยทเราสมหรอเลอกมาจาก
ประชากรเพอใชเปนตวแทนของประชากรในการทาวจย
3. การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน (Probability sampling) เปนการ
สมตวอยางทเราสามารถระบความนาจะเปนหรอโอกาสของแตละหนวยในประชาการทจะ
ถกสมมาเปนกลมตวอยางได ซงม 4 วธ ไดแก วธการสมอยางงาย วธการสมเชงระบบ
วธการสมเชงชวงชน และวธการสมเชงกลมบรเวณ
บทท 6
ประชากรและกลมตวอยาง
116 MR 393(s)
4. การสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน (Nonprobability sampling)
เปนการสมตวอยางทไมสามารถระบความนาจะเปนหรอโอกาสของแตละหนวยใน
ประชากรทจะถกสมมาเปนกลมตวอยางได ซงม 4 วธ ไดแก วธการสมแบบบงเอญ
วธการสมเชงโควตา วธการสมตามจดมงหมายและวธการสมเชงกอนหมะ
5. การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง เปนวธการหาขนาดของกลมตวอยางทด
เปนตวแทนของประชากร วธการทนยมใชไดแก ใชสตรคานวณและใชวธการเปดตาราง
จดประสงคการเรยนร เมอศกษาบทนจบแลวนกศกษาจะสามารถ
1. บอกความหมายของคาวาประชากรและกลมตวอยางได
2. อธบายความแตกตางของวธการสมแบบใชหลกความนาจะเปนและวธการสม
แบบไมใชหลกความนาจะเปนได
3. อธบายวธการสมอยางงาย วธการสมเชงระบบ วธการสมเชงชวงชน และ
วธการสมเชงกลมบรเวณได
4. อธบายวธการสมแบบบงเอญ วธการสมเชงโควตา วธการสมตามจดมงหมาย
และวธการสมเชงกอนหมะได
5. อธบายวธการสมตวอยางทจะทาวจยจากเรองทกาหนดใหได
6. อธบายวธการหาขนาดของกลมตวอยางได
7. คานวณหาขนาดของกลมตวอยางได
MR 393(s) 117
เนอหา 6.1 ประชากรและกลมตวอยาง
ในการทาวจยแตละเรองผวจยจะตองรวาจะทาวจยกบใคร สงใด เปนคน สตว
หรอสงของซงสงเหลานทางการวจยเราเรยกวาประชากร (Population) ดงนน ประชากร
หมายถง สงหรอหนวยทงหลายทเราสนใจซงสอดคลองกบปญหาทเรากาลงทาวจย ซง
อาจเปนคน สตว หรอสงของกได ไมจาเปนตองเปนคนเสมอไป ดงตวอยางหวขอวจยดงน
การศกษาเจตคตทมตออาชพครของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร จาก
หวขอวจยเรองนประชากรกคอประชาชนทกคนในเขตกรงเทพมหานคร ผลของการวจยก
จะเปนของคนในเขตกรงเทพมหานครเทานนไมรวมประชาชนในจงหวดอน
การทาวจยแตละเรองผวจยจะไมใชขอมลสาหรบการทาวจยกบทกหนวยของ
ประชากร แตจะใชขอมลเฉพาะจานวนหนงหรอสวนหนงของประชากรเทานน ซงทางการ
วจยเรยกวา กลมตวอยาง (Sample) ซงหมายถง จานวนยอย หรอกลมยอยทเลอกมา
จากประชากรเพอใชเปนตวแทนของประชากรในการทจะใหขอมลตางๆ เกยวกบเรองทจะ
ทาวจย ถากลมตวอยางทเลอกมาเปนตวแทนทดของประชากร ขอมลตางๆ ทไดจากกลม
ตวอยางกจะเปรยบเสมอนขอมลของประชากรดวย คาตอบตางๆ ของปญหาการวจยหรอ
ผลการวจยกจะเปนของประชากรดวยเชนกน ฉะนนวธการทจะใหไดมาซงกลมตวอยางท
ด เพอเปนตวแทนของประชากรจงนบวามความสาคญไมนอยกวาขนตอนอน ๆ ของการ
วจย
ลกษณะของกลมตวอยางทด กลมตวอยางทดทนาเชอถอไดวาเปนตวแทน
ของประชากรในการวจยควรมลกษณะดงน
1. กลมตวอยางจะตองมลกษณะตางๆ เหมอนกบลกษณะของประชากรในการ
วจย ถายงเหมอนกนมากจานวนทใชวจยกไมจาเปนตองมาก แตถาเหมอนกนนอยจานวน
ทใชวจยกจาเปนจะตองใชมาก
2. กลมตวอยางควรไดมาโดยใชวธการสมตามหลกความนาจะเปน (Probability
sampling) เพอใหสอดคลองกบขอตกลงเบองตนหรอเงอนไขของสถตทนามาใชในการ
วเคราะหขอมล โดยเฉพาะสถตเชงอนมานทจะใชในการอางองผลการวจยไปยงประชากร
118 MR 393(s)
ซงสวนใหญจะมขอตกลงเบองตนหรอเงอนไขวา กลมตวอยางตองไดมาจากการสมโดยใช
หลกความนาจะเปน
ประชากรทใชในการวจยแตละเรองจะมลกษณะทแตกตางกนโดยเฉพาะ
ประชากรทเปนมนษยจะมความแตกตางกนทง สงคม อารมณ สตปญญา ฐานะ การศกษา
สภาพแวดลอม ถาลกษณะของประชากรยงแตกตางกนมากการสมตวอยางเพอใหไดกลม
ตวอยางทดกซบซอนมากขน การวจยบางเรองผวจยเองกมขอจากดหลายๆ อยางเชน
ระยะเวลา งบประมาณ กาลงคน ตลอดจนนโยบายทางการบรหาร จงทาใหผวจยไม
สามารถจะใชหลกการสมตวอยางโดยใชวธการสมตวอยางตามหลกความนาจะเปนได จง
ตองใชวธการสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน ซงแตละวธจะไดเสนอ
รายละเอยดในหวขอตอไป
กจกรรม 6.1
1. ประชากรและกลมตวอยางคออะไร
2. จงอธบายขอบเขตของประชากรจากหวขอวจยดงน
การศกษาความคดเหนของผปกครองทมตอการจดการเรยนการสอนของครใน
โรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในเขตกรงเทพมหานคร
MR 393(s) 119
การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน (Probability random sampling)
เปนวธการสมตวอยางทเราสามารถระบความนาจะเปนหรอโอกาสของแตละหนวยใน
ประชากรทจะถกสมหรอถกเลอกเปนกลมตวอยางในแตละครงไดวาเปนเทาไร ซงมวธการ
ตางๆ ดงน
1. วธการสมอยางงาย (Simple random sampling) การสมโดยวธนเปนวธการ
สมตวอยางทใชกนมาก และเปนรากฐานของการสมตวอยางอกหลายวธ มกระบวนการสม
ทงายและสะดวกแกการปฏบต มวธการสมดงน
1.1 กาหนดเลขทของหนวยทกหนวยในประชากรจากหมายเลข 1 ถงหมายเลข
สดทาย การจดเลขทดงกลาวไมควรจดตามระบบอยางใดอยางหนง เชนไมจดตามความสง
ตาหรอตามขนาดใหญเลก หรอตามรสนยมของผจด ไมจดตามคะแนนสอบหรอตาม
ความสามารถ แตจดอยางสมจรง ๆ ซงลกษณะบางอยางของหนวยในประชากรอาจจะเรยง
กนอยางสมไวแลว เชน เลขทสมคร อกษรตวแรกหนาชอ เลขทบาน เปนตน
1.2 ตรวจสอบความถกตองของหนวยประชากรซงมเลขทกากบทกหนวย
ขนตอไปเลอกตวอยางตามจานวนทกาหนดไวโดยใชวธสมไดทนท การสมแบบนทาได
งาย ๆ ตามหลกของการสมซงกระทาไดหลายวธ เชน อาจจะใชวธทาเบอรแบบไพจนครบ
ทกหนวยแลวสบและดงออกมาจากสารบ หรอวธจบเบอรหรอฉลากจากกลองจนครบตาม
จานวนตวอยางทกาหนด บางทอาจจะใชวธเขยาลกกลมๆ ออกจากกลอง โดยลกกลมๆ
แตละลกนนมเบอรเขยนไวแลว
การสมแบบนบางทานเรยกวาวธการจบฉลาก ซงมวธการจบฉลาก 2 แบบ คอ
แบบแรกจบฉลากไดเบอรใดแลวเกบไวไมใสกลบคน สวนแบบสองจบฉลากไดเบอรใด
บนทกไวแลวใสกลบคน ซงแบบนเบอรเกาอาจจะไดรบการสมอกกได ซงในทางการวจย
เราจะไมใชวธแบบสองเพราะไมมประโยชนอะไรทจะไปเกบขอมลจากหนวยตวอยางเดม
ซาอกเพราะจะไดขอมลเหมอนเดม
การสมตวอยางโดยวธการสมอยางงาย อาจจะมการสมหลายครงกได เชนครง
แรกสมจงหวดกอน ครงทสองสมอาเภอจากจงหวดทสมไดในครงแรก ครงทสามสมตาบล
เนอหา 6.2 การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน
120 MR 393(s)
จากอาเภอทสมไดในครงทสอง และครงสดทายสมหมบานจากตาบลทสมไดอกทหนงเปน
ครงสดทายครอบครวใดทอยในหมบานทสมไดใหใชเปนกลมตวอยางทงหมดทใชในการ
วจย
ตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเรองหนงเปนโรงเรยนการศกษาสงกด
สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)ในเขตภาคกลาง เราอาจใชวธการ
สมอยางงายไดดงน
ขนท 1 กาหนดเลขทของหนวยประชากรทเปนจงหวดตามชออกษรตวแรกจน
ครบทกจงหวดในภาคกลาง
ขนท 2 สมโดยการจบฉลากหมายเลขจงหวดทกาหนดในขนท 1
ขนท 3 กาหนดเลขทของหนวยทเปนโรงเรยนของจงหวดทสมได
ขนท 4 สมโดยการจบฉลากหมายเลขโรงเรยนทกาหนดในขนท 3 สมได
โรงเรยนใดกจะเปนกลมตวอยางทใชในการวจยเรองนน
นอกจากนวธการสมอยางงายเราสามารถใชตารางเลขสม (Random numbers)
ซงตารางเลขสมมกจะมไวทายหนงสอสถต หรอหนงสอวจยเกอบทกเลม ดงตวอยาง
บางสวนตอไปน
1 2 3 4
1 39614 74819 23303 :
2 02541 85748 56140 :
3 87434 15686 74598 :
4 69937 72720 06396 :
5 30217
:
:
:
90732
:
:
:
03477
:
:
:
:
:
:
:
MR 393(s) 121
วธใชตารางตวเลขสมใหปฏบตดงน
สมมตวาเรามประชากรซงเปนนกเรยนสงกด สพฐ.แหงหนง จานวน 736 คน
และเราตองการสมตวอยางจานวน 100 คน ใหปฏบตดงน
1. กาหนดเลขทของนกเรยนทง 736 คน เนองจากเปนจานวนรอยควรจะเขยน
หมายเลขทเปน 3 หนวย คอ 001 002 003…ถง 736 คน และเวลาอานตวเลขในตาราง
เลขสมใหอานสามหลก เชนเดยวกน
2. ใหกาหนดจดเรมตนของตารางเลขสมอาจจะกาหนดตวเลขโดยการหลบตา
แลวใชปลายปากกาจมหรอกาหนดตวเลขตวใดตวหนงในแถว หรอคอลลมใดคอลลมหนง
ซงเปนตวเลข สามหลก อาจจะใชสามตวแรกหรอสามตวขางทายกได เชนจะกาหนด 396
748 หรอ 233 กได (ดแถว 1) หรอจะกาหนด 748 857 หรอ 156 (ดคอลลม 2) กได ใน
ทนสมมตวาเรากาหนด 233 เปนจดเรมตน เมอกาหนดจดเรมตนแลวกใหถอนกเรยนทม
เลข 233 เปนคนแรก
3. เมอไดตวเลขของบคคลแรกแลวกใหอานตวเลขถดไปเปนบคคลทสองทสาม
เรอยๆไปจนครบ 100 คน วธอานตวเลขถดไปน จะอานขนไปขางบน จะอานลงขางลาง
หรอจะอานไปทางซายหรอทางขวาไดทงนน เพยงแตวาเมอเลอกอานทางใดเปนหลกแลว
ใหยดทางนนตลอดไป ในทนสมมตเราเลอกอานลงมาขางลาง หรอคอลลม ตวเลขถดไป
จาก 233 คอ 561 ตอไป 745 เพราะฉะนน นกเรยนคนตอไปทจะอยในกลมตวอยางคอ
นกเรยนท 561 และ 745 ตามลาดบ แตถา 745 ไมมในหมายเลขของประชากรกใหด
ตวเลขถดไป
4. นกเรยนคนตอไปคอ สมมตคนท 990 แตเราไมมเลขทมากขนาดนในกลม
ประชากร เรากตดเลขนไป และอานเลขถดไปจนกวาจะพบเลขทมในประชากร
5. ในกรณทพบตวเลขซงไดเลอกไปแลว กใหขามไป และอานตวเลขถดไปหรอ
จนกวาจะพบตวเลขทไมซากน และอยในขอบขายของประชากร
2. วธการสมเชงระบบ (Systematic random sampling) เปนการสมตวอยาง
อกประเภทหนงซงมลกษณะและคณสมบตคลายคลงกบวธการสมอยางงายในบางครงวธท ง
สองนใชแทนกนได สาหรบวธการสมเชงระบบนกจาเปนจะตองมรายการหรอรายชอท
สมบรณแบบเชนเดยวกบวธการสมอยางงาย วธการสมตวอยางแบบนจะเลอกจากรายการ
ทกๆ หนวยท k โดยเรมจากหนวยใดหนวยหนงทกาหนดตามหลกการสมหนวยท k น หาได
122 MR 393(s)
จากจานวนตวอยางตอจานวนประชากร หรอจานวนประชากรตอจานวนตวอยาง ทเรา
เรยกวา แซมปลงแฟรกชน (Sampling fraction) เชน เรามประชากร 1,500 คน และตองการ
กลมตวอยาง 100 คน แซมปลงแฟรกชน คอ 100/1500 เทากบ 1/5 หรอ 1500/100 เทากบ
15 ดงนน เรากจะเลอกบคคลทกๆ อนดบท 15 ถาเราเลอกหรอสมคนท 5 เปนคนแรก คน
ตอไปกจะเปนคนท 20 35 50 ….. ตอไปเรอยๆ จนกวาจะครบ 100 คน ซงครบรอบหรอ
หมดรายชอพอด
วธเลอกคนแรกของกลมตวอยางจากการสมตามวธนควรใชวธการสมหมายเลขใด
หมายเลขหนงจากทงหมดกรณทประชากรมขนาดเลกโดยจบฉลาก เพราะเปนวธทใหโอกาส
แกทก ๆ หนวยเทากนหมด แตถาประชากรขนาดใหญเราควรจะสมเฉพาะในชวงแซมปลง
แฟรกแรกจะสะดวกกวา
อยางไรกตาม ถงแมวธการสมเชงระบบจะเปนวธทงายและสะดวกกตามมหลาย
กรณทวธนอาจจะนาไปสการบดเบอนหรออคตอยางมากดงน
กรณทหนง บคคลหรอหนวยของประชากรถกจดเรยงในลกษณะทปรากฏแนวโนม
บางอยาง เชน จดเรยงตามตาแหนง อาชพ คณวฒ หรอความรความสามารถ ในลกษณะจาก
นอยไปหามากแลวการเลอกตวอยางแรกจะมผลตอผลทงหมดมาก เชน ถาเรามแซมปลง
แฟรกชน เทากบ 1/5 การเลอกตวเลขเรมตน 2 กบการเลอก 27 จะทาใหคาเฉลย (หรอคา
อนๆ) แตกตางกนมาก การเลอก 2 จะมคาเฉลยนอยกวาการเลอก 27 (ถาประชากรเรยงจาก
นอยไปหามากดงกลาว) วธแกอาจจะทาได 2 วธ คอ สลบการจดเรยงเสยใหมใหคละกนทวๆ
หรอ พยายามเลอกตวเลขเรมตนอยระหวางกลางๆ ในกรณนคอ 14 15 หรอ 16 เปนตน
กรณทสอง ทจะตองระวงอกอยางคอกรณทการจดเรยงของประชากรนนมลกษณะ
วงจรหรอซารอยและสอดคลองกบแซมปลงแฟรกชนพอด ตวอยาง เชนนกวจยตองการสม
ตวอยางหางรานในเมองและมแซมปลงแฟรกชนเทากบ 1/8 แตทกหางรานท 8 นนตงอยตรง
มมของลอกพอด ซงอาจจะใหญกวาหรอเลกกวาปกตกไดถาเปนเชนนแลวการสมตวอยาง
อาจจะพบแตหางรานมมตลอด หรอไมพบหางรานมมเลยกได ขนอยกบจดเรมตนวาอย
ตรงไหน วธแกม 2 วธ คอ
MR 393(s) 123
1. เปลยนแซมปลงแฟรกชนเลกนอย เชน เปลยนเปน 1/7 หรอ 1/9 เปนตน หรอ
2. ใชวธสมเรมตนหลายๆ ครง เชน สมเรมตนใหมทกครงเมอเลอกหางรานครบ 10
หางรานแลว
ตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเรองหนงเปนนกเรยนมธยมศกษาปท 6
จานวน 250 คน ตองการกลมตวอยางจานวน 50 คน เราใชวธสมเชงระบบดงน
ขนท 1 กาหนดหมายเลขแบบสมใหสมาชกทง 250 คน ตงแตหมายเลข
1 2 3 ……. 250
ขนท 2 หาแซมปลงแฟรกชนไดดงน
แซมปลงแฟรกชน 25050
= หรอ 50250
51
= หรอ 5
ขนท 3 สมหมายเลขของหนวยประชากรเปนจดเรมนบตวอยาง เชนสมได
หมายเลข 7 ตวอยางตอไปจะเปนหมายเลข 12 17 22..…..นบเปนชวงไปเรอยๆ จน
ครบรอบจะไดตวอยาง 50 คน
3. วธการสมเชงชวงชน (Stratified random sampling) วธการสมอยางงาย
หรอวธการสมเชงระบบอาจจะทาใหไดกลมตวอยางทไมเปนตวแทนลกษณะของประชากร
ทงหมดได เชน เราตองการสารวจความคดเหนของประชาชนเรองใดเรองหนง ถาเราสม
แบบอยางงายหรอเชงระบบกอาจจะไดกลมตวอยางไมครอบคลมทกสาขาอาชพได หรอ
ตองการจะสารวจสภาพโรงเรยนการศกษาขนพนฐาน ถาใชวธการสมอยางงายหรอเชง
ระบบกอาจจะไมครอบคลมโรงเรยนทกขนาดได แตถาเราใชวธการสมเชงชวงชนเรา
สามารถมนใจไดวาไดกลมตวอยางครอบคลมไดทกขนาดโรงเรยน
วธการสมเชงชวงชน เปนวธการสมตวอยางทเรมตนดวยการแบงประชากร
ออกเปนกลมๆ หรอเปนประเภทๆ กอนทเราเรยกวา ชวงชนหรอชนภม เชนแบงตามกลม
อาชพ กลมอาย กลมฐานะ และกลมศาสนา เปนตน กลมตางๆ ทแบงออกมานนเรยกวา
ชวงชน หรอ Strata ตอจากนน ผวจยกสมตวอยางจากแตละกลมตามหลกของการสม
ตวอยางแบบวธการสมอยางงายหรอใชวธการสมเชงระบบ จะเหนวาการสมตวอยางวธน
จะทาใหไดกลมตวอยางครอบคลมลกษณะตางๆของประชากรไดดกวาสองวธทกลาว
มาแลว และยงสนเปลองนอยกวาการสมตวอยางแบบอยางงาย แตตวแปรหรอลกษณะ
124 MR 393(s)
ตางๆทผวจยจะนามาใชในการแบงชวงชนนนตองเปนตวแปรทมอทธผลตอตวแปรตาม
หรอตวแปรทศกษาดวย
อนง การกาหนดชวงชนนนไมจาเปนตองกาหนดตามตวแปรตวเดยวหรอลกษณะ
เดยว เทานน แตอาจจะกาหนดตวแปรหลายๆ ตวกได เชนตวแปรอาชพ ตวแปรเพศและ
ตวแปรอาย ซงจะมชวงชนดงน อาชพเกษตรเพศหญงและอายนอย อาชพเกษตรเพศชาย
และอายนอย อาชพเกษตรเพศหญงและอายมาก ฯลฯ เหลานเปนตน สวนจะแบงชวงชน
ตามลกษณะอยางไรนนขนอยกบวตถประสงคของการวจยทผวจยกาหนดขน
เมอกาหนดชวงชนเรยบรอยแลว ตอไปผวจยจะตองกาหนดจานวนตวอยางในแต
ละชวงชนวาจะกาหนดเทากนหรอไมเทากนอยางไร โดยทวไปแลวมวธการกาหนดสองวธ
ดวยกนดงน
3.1. วธการสมเชงชวงชนอยางมสดสวน (Proportional stratified random
sampling) การสมตวอยางแบบน จะกาหนดขนาดกลมตวอยางตามสดสวนในแตละชวง
ชนตอจานวนประชากรทงหมด
สมมต มประชากรทจะศกษา 500 คน แยกเปนอาชพเกษตร 175 คน
คาขาย 150 คน รบราชการ 125 คน และกรรมกร 50 คน จากการกาหนดขนาดตวอยาง
โดยใชสตรคานวณของ ยามาเน โดยยอมใหเกดความคลาดเคลอน 5 % ไดกลมตวอยาง
223 คน มวธการแบงสดสวนตามชวงชน ดงน
อาชพเกษตร 78175500222
≈×= จะไดจานวนตวอยาง 78 คน
อาชพคาขาย 68150500222
≈×= จะไดจานวนตวอยาง 68 คน
อาชพรบราชการ 55125500222
≈×= จะไดจานวนตวอยาง 55 คน
อาชพกรรมกร 2250500222
≈×= จะไดจานวนตวอยาง 22 คน
3.2. วธการสมเชงชวงชนอยางไมมสดสวน (Disproportional stratified
random sampling) สาหรบการสมตวอยางแบบน เรากาหนดจานวนตวอยางในแตละชวง
ชนอยางไมมสดสวน เพอใหไดจานวนตวอยางทมประสทธภาพในการวเคราะหขอมลซงม
หลายกรณดวยกนทควรเลอกตวอยางโดยวธน เชน ผวจยตองการจะเปรยบเทยบเจตคต
MR 393(s) 125
ทางการเมองระหวางประชาชนทนบถอ ศาสนาพทธ ศาสนาอสลาม และศาสนาครสตวาม
ความแตกตางกนหรอไมอยางไร ในกรณอยางน เราคงจะเหนชดวาเราจาเปนจะตองม
ตวอยางในแตละกลมจานวนไลเลยกน โดยเฉพาะในกลมทมประชากรนอย จาเปนตอง
กาหนดสดสวนของตวอยางมากกวากลมทมประชากรมาก ขอควรคานงในการใชวธการ
สมตวอยางเชงชวงชนอยางไมมสดสวน มดงน
1. ประชากรในแตละชวงชนมลกษณะเหมอนกนและไมเหมอนกนเกยวกบตว
แปรทจะศกษามากหรอไม เชน ถาผวจยตองการศกษาเกยวกบเจตคตทางการเมองของ
ประชากรกลมหนง แตปรากฏวาบางชวงชนของประชากรมเจคตใกลเคยงกน แตบางชวง
ชนของประชากรมเจตคตแตกตางกนมาก ถาเปนเชนนนาจะใชวธการสมตวอยางโดยวธ
น นนคอชวงชนทประชากรมเจตคตคลายๆ กนนนไมจาเปนตองใชจานวนตวอยางมาก
นก แตสาหรบชวงชนทประชากรมเจตคตแตกตางกนมากๆ นนจาเปนตองใชจานวน
ตวอยางมากขน เพอจะไดเปนตวแทนของประชากรไดทวถง
2. การเกบขอมลในแตละชวงชนนนสนเปลองคาใชจายไมเหมอนกนบางชวงชน
สนเปลองกาลงคนและกาลงทรพยมาก ในกรณเชนนอาจจาเปนตองจากดจานวนตวอยาง
ใหนอยลง แตตองไมถงกบเสยการเปนตวแทนทด สาหรบชวงชนทไมตองสนเปลอง
คาใชจายในการเกบขอมลมากนกจะใชตวอยางใหมากหนอยกได
ตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเรองหนงเปนโรงเรยนสงกดสานกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ซงมขนาดตางๆ กน จานวน 1,000 โรง ถาเราใชวธ
สมเชงชวงชนมวธดงน
ขนท 1 แบงประชากรทเปนโรงเรยนออกเปน 3 ขนาด คอ ขนาดใหญ กลางและ
เลก ดงน
ขนาดใหญ จานวน 200 โรง
ขนาดกลาง จานวน 500 โรง
ขนาดเลก จานวน 300 โรง
ขนท 2 หาขนาดจานวนตวอยางโดยใชตาราง eYaman ′โดยยอมใหเกดความ
คลาดเคลอน 5% ไดจานวนตวอยาง 286 คน
ขนท 3 กาหนดจานวนโรงเรยนตามสดสวนของแตละชวงชน จะไดจานวน
โรงเรยนแตละขนาดโรงเรยนดงน
126 MR 393(s)
ขนาดใหญ 57200
1000286
≈×=
ขนาดกลาง 143500
1000286
≈×=
ขนาดเลก 86300
1000286
≈×=
ขนท 4 ทาเบอรใหโรงเรยนในแตละขนาดหรอแตละชวงชนตามจานวนในขนท 1
ขนท 5 สมตวอยางดวยวธการสมอยางงายโดยการจบฉลากใหไดจานวนตวอยาง
ในแตละขนาดตามขนท 3
4. วธการสมเชงกลมบรเวณ (Cluster random sampling) ในบางกรณประชากร
ทผวจยตองการศกษานนไดแบงออกเปนกลมตามเขตการปกครองอยแลว เชนแบงเปน
จงหวด อาเภอ ตาบล และหมบาน การแบงประชากรอยางนเราเรยกวา กลมบรเวณ เวลา
สมตวอยาง แทนทจะสมหนวยของประชากรโดยตรงเหมอนกบวธการสมตวอยางทง 3 วธ
ทกลาวมาแลว เราอาจจะใชวธการสมตวอยางเชงกลมบรเวณ ภายหลงจากสมตวอยางเชง
กลมบรเวณแลว ขนตอไปผวจยอาจจะศกษาทกหนวยภายในกลมบรเวณทสมไดซง
เรยกวา วธการสมเชงกลมบรเวณแบบชนเดยว หรอผวจยอาจจะทาการสมแบบนตอไป
เรอยๆ จนกวาจะไดจานวนตวอยางตามตองการ วธนเรยกวา วธการสมเชงกลมบรเวณ
แบบหลายขน
ตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเรองหนงเปนประชาชนในจงหวดแหงหนงซง
ม 5 อาเภอ เรามวธการสมเชงกลมบรเวณดงน
ขนท 1 แบงประชากรออกเปน 5 กลม หรอ 5 อาเภอตามเขตการปกครอง
ขนท 2 สมอาเภอมาจานวนหนงโดยการจบฉลาก เชน สมมา 3 อาเภอ
ขนท 3 แบงประชากรจากอาเภอทสมไดเปนตาบลทงหมดตามเขตการปกครอง
ขนท 4 สมตาบลมาจานวนหนงโดยการจบฉลาก เชน สมมา 30% ของตาบลใน
ขนท 3
ขนท 5 แบงประชากรจากตาบลทสมไดเปนหมบานทงหมดตามเขตการ
ปกครอง
MR 393(s) 127
ขนท 6 สมหมบานมาจานวนหนงโดยการจบฉลาก เชน สมมา 30% ของ
หมบานในขนท 5
ขนท 7 จะไดกลมตวอยางซงเปนคนทงหมดในหมบานทสมไดในขนท 6
กจกรรม 6.2
1. การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปนหมายถงอะไร และมวธการสม
แบบใดบาง
2. จงอธบายวธการสมตวอยางในกรณตอไปน
2.1 ถาตองการกลมตวอยางจากประชาชนทมอาชพเกษตรกรอยางเดยว
จะใชวธสมแบบใดทงาย สะดวก และรวดเรว และอธบายขนตอนการสมดวย
2.2 ถาตองการกลมตวอยางจากประชากรทนบถอศาสนาตางๆ จะใชวธสม
แบบใดทม นใจวาทาใหไดกลมตวอยางครอบคลมทกศาสนาและอธบายขนตอนการสม
ดวย
2.3 ถาตองการกลมตวอยางจากประชากรในเขตจงหวดภาคกลาง โดยใช
วธการสม 2 แบบ คอ Cluster random sampling และ Stratified random sampling จะม
ข นตอนการสมอยางไร
128 MR 393(s)
การสมตวอยางโดยใชหลกความนาจะเปนตามเนอหา 6.2 ทกลาวมาแลวนนเปน
การสมทเราสามารถระบความนาจะเปนหรอโอกาสของหนวยประชากรทจะถกเลอกเขามา
เปนตวอยางได และผวจยสามารถใชสถตเชงอางองไดทกวธการ ซงการสมตวอยางไมใช
หลกความนาจะเปนไมมคณสมบตดงกลาว แตการสมแบบนกมขอด คอสะดวกและ
สนเปลองคาใชจายนอย มวธการตางๆ ดงน
1. วธการสมตามแตบงเอญ (Accidental Sampling) เปนการเลอกตวอยาง
แบบหยบฉวยทอยใกลตวของผวจยโดยเลอกไปเรอยๆ จนกวาจะไดครบตามจานวนท
ตองการ
ตวอยาง ตองการทาวจยเกยวกบปญหาการใชบรการรถเมลประจาทาง ผวจยก
จะเลอกตวอยางจากคนทคอยขนรถเมลประจาทางทปายเจอใครกจะสอบถามไปเรอยๆ
จนกวาจะไดจานวนครบตามตองการกยต หรอถาตองการทาวจยเกยวกบความตองการ
รบความชวยเหลอจากทางการของแมคาพอคาในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยกจะเลอก
ตวอยางทเปนแมคาพอคาทพบเหนในเขตกรงเทพมหานครจนไดจานวนครบตามตองการ
กยต
2. วธการสมเชงโควตา (Quota Sampling) วธนเปนวธการเลอกตวอยางอก
แบบหนงทไมไดใชหลกของความนาจะเปน แตมประสทธภาพมากกวาวธการสมแบบ
บงเอญทไดกลาวมาแลว เนองจากเปนวธการเลอกตวอยางซงอยางนอยกพยายามใช
หลกการของการเปนตวแทน ทจรงแลววธการสมเชงโควตานใชหลกการเดยวกนกบ
วธการสมเชงชวงชน คอตองกาหนดประชากรเปนชนๆกอน เชน กาหนดประชากรเปนชน
ตามเพศ ตามศาสนา หรอตามอาชพ เปนตน แลวจงเลอกตวอยางจากแตละชนทกาหนด
ไว แตอยางไรกตามการสมตวอยางเชงโควตานนควรใหมสดสวนตามประชากรในแตละ
ชน เชน สมมตวาเราแบงประชากรทจะศกษาตามชนอาชพ โดยแบงเปนอาชพกรรมกร
ขาราชการ และคาขาย และเรารวาทง 3 อาชพในประชากรนนมสดสวนเปน 50% 35%
และ 15% ตามลาดบ ถาผวจยตองการตวอยางจานวน 200 คน ผวจยจาเปนตองเลอกให
มสดสวนเปน 50% 35% และ 15% ดวย คอเลอกตวอยางอาชพกรรมกร 100 คน
เนอหา 6.3 การสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน
MR 393(s) 129
ขาราชการ 70 คน คาขาย 30 คน ตามลาดบ สวนการเลอกตวอยางนนกใหเปนไปตาม
วธการสมตวอยางแบบทไมใชหลกความนาจะเปน เชนใชวธการสมแบบบงเอญ เพยงแต
วาเวลาเลอกตวอยางใหพยายามหลกเลยงอคตสวนตว เชน ผวจยบางคนอาจจะชอบคน
ผวขาวมากกวาผวคลา หรอชอบผหญงมากกวาผชาย สรปแลวอยางเลอกหรอละเวน
ตามทตนเองมคานยม
ตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเรองหนงเมอจาแนกตามศาสนาแลวปรากฏ
วานบถอศาสนาพทธ 60% อสลาม 30% และครสต 10% การวจยครงนตองการกลม
ตวอยางจานวน 500 คน โดยวธการสมเชงโควตา ดงน
ขนท 1 คานวณหาจานวนกลมตวอยางตามสดสวนได
ศาสนาพทธ 300500
10060
=×= คน
ศาสนาอสลาม 150500
10030
=×= คน
ศาสนาครสต 50500
10010
=×= คน
ขนท 2 เลอกตวอยางตามจานวนในขนท 1 โดยใชวธการสมแบบบงเอญ
ใหไดครบจานวนทกาหนดในขนท 1
3. วธการสมตามจดมงหมาย (Purposive sampling) เปนวธการเลอกตวอยาง
โดยใชวจารณญาณของผวจยวาจะเลอกหนวยไหนบางใหมาอยในกลมตวอยาง โดย
พจารณาจดมงหมายของการวจยหรอวตถประสงคของการวจยเปนสาคญ การสมตวอยาง
โดยวธนใหความไววางใจแกผวจยหรอผสนทดกรณในเรองนนๆ เนองจากเปนบคคลทรด
วาจดมงหมายของการวจยเปนอยางไร และจะเลอกหรอไมเลอกหนวยไหนเพอให
สอดคลองกบจดมงหมายของการวจย เชนเลอกเฉพาะผมอทธพลในทองถน เพราะ
จดมงหมายของการวจยตองการศกษาพฤตกรรมของผมอทธพลในทองถน
สาหรบวธการสมตามจดมงหมายน ผวจยอาจจะพจารณาเลอกวธการสมเชง
ชวงชนหรอวธการสมเชงกลมบรเวณกอนกได เชนสมจงหวดหรออาเภอกอน แลวจง
พจารณาเลอกหนวยตวอยางทจะศกษาตามจดมงหมายของการวจยตอไป สรปแลว
130 MR 393(s)
ประเดนสาคญของวธการสมตวอยางโดยวธนคอ การใชวจารณญาณของผวจยหรอผ
สนทดกรณเปนผตดสนในการเลอกลมตวอยาง
ตวอยาง ตองการทาวจยเกยวกบพฤตกรรมของผมอทธพลในทองถนเราม
วธการเลอกกลมตวอยางดงน
ขนท 1 สมจงหวดกอนใหไดจานวนตามตองการ
ขนท 2 ผวจยเลอกตวอยางผทมอทธพลในจงหวดโดยใชวจารณญาณของ
ผวจยเองใหไดจานวนตามตองการ
4. วธการสมเชงกอนหมะ (Snowball sampling) วธการสมแบบนผวจยจะ
เลอกตวอยางมาจานวนหนงอาจจะหนวยเดยวหรอสองหนวยกได ทมลกษณะตรงตาม
จดมงหมายของการวจย แตผวจยไมสามารถเลอกไดครบตามจานวนทตองการได เชน
ตองการศกษาพฤตกรรมของมอปน โดยจะใชจานวนตวอยางจานวน 20 คน แตผวจยไม
สามารถจะหาไดครบตามจานวนทตองการ ปญหาอยางนผวจยควรเลอกเทคนคการสม
เชงกอนหมะ นนคอในขนแรกผวจยจะตองไดตวอยางทเปนมอปนอยางนอยคนหนงกอน
เมอเกบขอมลคนนเสรจแลวกจะขอใหแนะนาหรอขอรายชอมอปนคนอนๆ ทมลกษณะ
เหมอนตนเองอกจานวนหนง ข นทสองผวจยกจะเกบขอมลเหมอนกบขนแรกเมอเสรจ
แลวกจะขอใหมอปนคนนนแนะนาคนอนๆอกทมลกษณะเหมอนตนเอง ขนตอๆไปผวจย
จะทาอยางนเรอย ๆ จนกวาจะไดจานวนตวอยางครบตามทตองการ ทเรยกวา กอนหมะ
กเนองจากวธการเหมอนกบการกลงของกอนหมะทแรกๆจะมขนาดเลก เมอกลงไปแตละ
รอบจะทาใหกอนหมะขนาดโตขนเรอย ๆ
ตวอยาง ตองการทาวจยเกยวกบพฤตกรรมของพวกเกย ในเขต
กรงเทพมหานคร เรามวธการเลอกตวอยางดงน
ขนท 1 หาตวอยางทมพฤตกรรมเปนเกยกอนสกคนหรอสองคนแลวเกบขอมล
ขนท 2 ใหตวอยางในขนท 1 แนะนาตวอยางคนอนๆทมพฤตกรรมเกย
เหมอนกบตน
ขนท 3 ใหตวอยางในขนท 2 แนะนาตวอยางตอไปเรอยๆ จนไดครบจานวน
ตามทตองการ
กรณทประชากรการวจยมขนาดใหญจะใชวธการสมตวอยางวธใดวธหนงอาจจะ
ไมเหมาะสม ผวจยอาจจะใชวธการสมหลายวธซงอาจจะเปนวธการสมตวอยางแบบใช
MR 393(s) 131
หลกความนาทงหมดกได หรอใชวธการสมแบบใชหลกความนาจะเปนกบแบบไมใชหลก
ความนาจะเปนปนกนกได (Combination of probability and nonprobability samplings)
ขนตอนแรกอาจใชวธการสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปนกอน แลวตามมาดวย
วธการสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน หรอขนตอนแรกอาจใชวธการสม
ตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปนกอนกได แลวตามดวยวธการสมตวอยางแบบใช
หลกความนาจะเปน ซงวธการสมอยางนเราเรยกวา วธการสมแบบหลายขนตอน (Multi -
stage random sampling)
ตวอยาง ผวจยอาจจะเลอกวธการสมตวอยางเชงกลมบรเวณซงใชหลกความ
นาจะเปนกอน แตพอถงขนสดทายซงจะตองเลอกหนวยอยาง ผวจยใชวธการสมตวอยาง
ตามโควตา เชน ผวจยเลอกอาเภอโดยวธการสมตวอยางแบบสมธรรมดา และจากกลม
ตวอยางอาเภอ ผวจยเลอกตาบลโดยวธเดยวกน และจากกลมตวอยางตาบลเลอกหมบาน
โดยวธเดยวกนอก แตเวลาเลอกตวบคคลทจะสมภาษณในหมบานตวอยางนนใชวธการ
สมตวอยางแบบโควตา โดยแบงตามเพศและอาย
ตวอยาง ใชวธกลบกนกบตวอยางแรกคอผวจยอาจจะเลอกบรเวณทจะศกษา
โดยใชวธการสมตวอยางตามจดมงหมายซงแนใจวาจะเปนบรเวณทเปนตวแทนของ
ประชากรทงหมดพอกาหนดบรเวณแลวผวจยกสมเลอกตวอยางโดยวธการสมตวอยาง
แบบสมธรรมดาหรอการสมตวอยางเชงระบบตามจานวนทตองการตอไป
กจกรรม 6.3
1. การสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน หมายถงอะไร และมวธการสม
แบบใดบาง
2. จงอธบายวธการสมตวอยางในกรณตอไปน
2.1. ถาตองการกลมตวอยางจากประชาชนทใชบรการโรงพยาบาลของรฐ
จะใชวธเลอกกลมตวอยางแบบใดทสะดวก รวดเรว และอธบายขนตอนการสมดวย
2.2. ถาตองการกลมตวอยางจากประชาชนทนบถอศาสนาพทธ อสลาม
และครสต จะใชวธการสมตวอยางแบบใด เพอใหไดกลมตวอยางตามสดสวนของ
ศาสนา และอธบายขนตอนการสมดวย
132 MR 393(s)
ในการทาวจยมกจะมการถามกนอยเสมอวาจะใชตวอยางจานวนเทาไรจงจะเปน
ตวแทนของประชากรไดด โดยใชจานวนนอยทสด แตไดผลของการวจยทเชอมนได
เทากบการใชประชากรทงหมด ถาผวจยสามารถหาตวเลขหรอจานวนนไดแลวการทจะ
เพมจานวนตวอยางใหมากขนกวานกไมเปนปญหาในการทาวจย แตนอยกวานไมได
เพราะจะทาใหผลการวจยมความเชอมนนอยลง วธหาขนาดตวอยางทเหมาะสมสาหรบ
การทาวจยเชงสารวจหรอเชงบรรยายทใชกนมากม 3 วธดงน
วธท 1 ใชสตร สตรทใชในการคานวณหาขนาดของกลมตวอยางของ Yamane´
มดงน
1.) กรณผวจยตองการทดสอบ หรอประมาณคาเฉลยของประชากร (µ )
สตร 1 ถาทราบขนาดของประชากร
ใชสตร 222
22
σσZNe
NZn+
=
เมอ n คอ ขนาดของกลมตวอยาง
N คอ ขนาดของประชากร
2σ คอ ความแปรปรวนของประชากร ซงอาจหาไดจาก
การทาวจยนารอง (Pilot study)
e คอ ขนาดของความคลาดเคลอนทผวจยกาหนด
หรอความแตกตางระหวางคาประชากรกบคาสถต หรอคาของกลมตวอยาง
Z คอ คาคะแนนมาตรฐาน Z จากตารางทระดบความ
เชอมนทกาหนด เชน ทระดบความเชอมนของการวจย 95 % เปดตารางไดคา Z เทากบ
1.96 ทระดบความเชอมน 99 % เปดตารางไดคา Z เทากบ 2.58
ตวอยาง 1 จงหาขนาดของตวอยางทนอยทสด ถาผวจยตองการศกษาเกยวกบ
คาเฉลยคะแนนวชาสถตของประชากรนกศกษาปรญญาโททลงทะเบยนเรยนวชาระเบยบ
เนอหา 6.4 การกาหนดขนาดของกลมอยาง
MR 393(s) 133
วธวจยการศกษาทงหมด 180 คน โดยความแปรปรวนของประชากรเทากบ 200 ทระดบ
ความเชอมน 95% โดยยอมใหเกดความคลาดเคลอนไดไมเกน 2 คะแนน
สตร 222
22
σσZNe
NZn+
=
แทนคา ( )( ) ( )( ) ( )
92.92)200(96.14180
20096.11802
2
=+
=n
ใชกลมตวอยางประมาณ 93 คน (ทศนยมจะมคาเทาไรกตามใหปดขนเปน
จานวนเตม เพราะกลมตวอยางมากขนจะทาใหคาความคลาดเคลอนนอยลง)
สตร 2 ถาไมทราบขนาดของประชากร
ใชสตร 2
22
eZn σ
=
ตวอยาง 2 ผวจยตองการศกษาเกยวกบคาเฉลยของคะแนนเฉลยของคะแนน
สอบเอนทรานซวชาคณตศาสตร จงหาขนาดของตวอยางทนอยทสดทระดบความเชอมน
95% โดยยอมใหเกดความคลาดเคลอนไมเกน 2 คะแนน ถาความแปรปรวนของประชากร
เทากบ 200
สตร 2
22
eZn σ
=
แทนคา ( ) ( ) 08.1922
20096.12
2
==n
ใชกลมตวอยางประมาณ 193 คน
ตวอยาง 3 ในการศกษาเกยวกบคาเฉลยของทศนคตของผมสทธเลอกตงใน
ประเทศไทย จงหาขนาดของตวอยางนอยทสดทระดบความเชอมน 95% โดยยอมใหเกด
ความคลาดเคลอนไมเกน 0.25 คะแนน ถาความแปรปรวนของประชากรเทากบ 2
สตร 2
22
eZn σ
=
แทนคา ( ) ( )( )
931.12225.0
20096.12
2
==n
ใชกลมตวอยางประมาณ 123 คน
134 MR 393(s)
2.) กรณผวจยตองการทดสอบ หรอประมาณคาสดสวนของประชากร (π )
สตร 1 ถาทราบขนาดของประชากร
ใชสตร ( )( )ππππ−Ζ+Ν
−Ν=
11
22
2
eZn
เมอ n คอ ขนาดของกลมตวอยาง
N คอ ขนาดของประชากร
π คอ สดสวนของประชากรทเรยกวา Population proportion ม
คาเทากบ 0.5
Z คอ คาคะแนนมาตรฐาน Z ทเกยวกบระดบความเชอมนท
กาหนด คอ ถาตองการความเชอมนของการวจย 95 % คา Z จะเทากบ 1.96 หรอ
ประมาณ 2.0 ถาตองการความเชอมนของการวจย 99 % คา Z จะเทากบ 2.58
e คอ ขนาดของความคลาดเคลอนทผวจยกาหนด หรอความ
แตกตางระหวางคาของประชากรกบคาสถต
ถากาหนดใหคา Z = 1.96 และ π = 0.5 แทนคาลงในสตรขางตน จะได
สตรใหมดงน
( ) ( )( )( ) ( )( )
2
22
2
1
50509615050961
en
en
Ν+Ν
=
+ΝΝ
=...
...
ตวอยาง 4 ในการวจยเรองหนงมประชากร 500 คน กาหนดความเชอมน 95%
จงหาขนาดของกลมตวอยางถาตองการศกษาสดสวนความนยมพรรคประชาธปตยโดย
กาหนดสดสวนของประชากร (π ) เทากบ 0.5 และยอมใหเกดความคลาดเคลอน 5%
( ) ( )( )( ) ( ) ( )( )
2225015096105500
5015096150022
2
≈−+
−=
....
...n
หรออาจใชสตร 21 e
nΝ+Ν
=
MR 393(s) 135
( )
22205.05001
5002 ≈
+=n
ซงทง 2 สตรจะไดจานวนตวอยางเทากน
สตร 2 เมอไมทราบขนาดของประชากร
ใชสตร ( )2
2 1e
n ππ −Ζ=
ตวอยาง 5 ในการศกษาสดสวนความนยมพรรคประชาธปตยของประชากรใน
ภาคใตใหคานวณหาขนาดของตวอยางทระดบความเชอมน 95% โดยยอมใหเกดความ
คลาดเคลอนไมเกน 0.05
( )2
2 1e
n ππ −Ζ=
( ) ( )( )( )
16384050
501509612
2
.
.
...
=
−=
ใชจานวนตวอยางประมาณ 385 คน
วธท 2 ใชตารางสาเรจ ซงเปนตารางแสดงจานวนตวอยางทไดคานวนมาจาก
สตรของ Yamane´ ดงทไดกลาวมาแลว เพยงผวจยทราบจานวนของประชากรวามเทาไร
และกาหนดขนาดความคลาดเคลอน (e) วาจะยอมใหเกดขนกเปอรเซนต ถาไดทง 2
อยางนแลวผวจยกสามารถหาขนาดของกลมตวอยางไดจากตารางสาเรจโดยไมตองใช
สตรคานวณ
ตาราง แสดงจานวนตวอยาง )(n เมอทราบจานวนประชากรและความคลาด
เคลอนทยอมใหเกดขนทระดบตาง ๆ มดงน
136 MR 393(s)
ตารางท 1 แสดงขนาดของกลมตวอยางทความเชอมนของผลการวจย 95% )2( =Z
ทระดบความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขน
จานวนประชากร
)(N
จานวนตวอยาง )(n ทระดบความคลาดเคลอนตางๆ )(e
1± % 2± % 3± % 4± % 5± % 10± %
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
6,000
7,500
8,000
9,000
10,000
15,000
20,000
25,000
50,000
100,000
∝
b b b b b b b b b b b b b b
5,000
6,000
6,667
7,143
8,333
9,091
10,000
b b b b
1,250
1,364
1,458
1,538
1,607
1,667
1,765
1,842
1,905
1,957
2,000
2,143
2,222
2,273
2,381
2,439
2,500
b b
638
714
769
811
843
870
891
909
938
959
976
989
1,000
1,034
1,053
1,064
1,087
1,099
1,111
b 385
441
476
500
517
530
541
549
556
566
574
580
584
588
600
606
610
617
621
625
222
286
316
333
345
353
359
364
367
370
375
378
381
383
385
390
392
394
397
398
400
83
91
94
95
96
97
97
98
98
98
98
99
99
99
99
99
100
100
100
100
100
MR 393(s) 137
ตารางท 2 แสดงขนาดของกลมตวอยางทความเชอมนของผลการวจย 99% )3( =Z
ทระดบความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขน
จานวนประชากร
)(N
จานวนตวอยาง )(n ทระดบความคลาดเคลอนตางๆ )(e 1± % 2± % 3± % 4± % 5± %
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
6,000
7,500
8,000
9,000
10,000
15,000
20,000
25,000
50,000
100,000
∞
b b b b b b b b b b b b b b b b b
11,842
15,517
18,367
22,500
b b b b b b b b b b
2,903
3,119
3,303
3,462
3,600
4,091
4,390
4,592
5,056
5,325
5,625
b b b b b
1,364
1,458
1,539
1,607
1,667
1,765
1,842
1,905
1,957
2,000
2,143
2,222
2,273
2,381
2,439
2,500
b b
726
826
900
958
1,003
1,041
1,071
1,098
1,139
1,171
1,196
1,216
1,233
1,286
1,314
1,331
1,368
1,387
1,406
b 474
563
621
662
692
716
735
750
763
784
798
809
818
826
849
861
869
884
892
900
138 MR 393(s)
ชอง b เปนขนาดของกลมตวอยางทสตรของ Yamane′ ไมสามารถจะใชได
เนองจากเมอคดคานวณตามสตรแลวจานวนตวอยางทไดจะไมเปนตวแทนทดของ
ประชากรดงนนเราอาจจะใชวธกาหนดเปนเปอรเซนตตามวธท 3
ตวอยาง 6 ประชากร 2,500 คน กาหนดความคลาดเคลอนในการสม 5% และ
ตองการใหผลการวจยมความเชอมนได 95% จากตารางจะไดกลมตวอยาง 345 คน และ
ถาตองการใหผลการวจยมความเชอมนได 99% จากตารางจะไดกลมตวอยางเทากบ 662
คน
วธท 3 กาหนดเปนเปอรเซนต ซงโดยมากจะกาหนด 20%, 25% หรอ 30%
ของประชากรทงหมด ถาประชากรมขนาดเปนรอยขนไปอาจจะกาหนดขนาดตวอยาง
25% หรอ 30 % แตถาประชากรมขนาดเปนพนขนไป เราอาจจะกาหนดขนาดตวอยาง
20% ของประชากรทงหมดซงขนาดเปอรเซนตทกลาวมานใชกนมากในการทาวจยเชง
สารวจ
กจกรรม 6.4
1. ในการทาวจยเรองหนงมประชากร 2,000 คน และการเลอกตวอยางยอม
ใหเกดความผดพลาดคลาดเคลอนในการสมไมเกน 5% จะตองใชตวอยางจานวน
เทาไร
2. จากขอ 1 ถาตองการความเชอมนของผลการวจยถง 99% และยอมให
เกดความคลาดเคลอนในการสม 1% จะตองใชจานวนตวอยางเทาไร
3. จากจานวนประชากรในขอ 1 ถาใชตารางสาเรจของ Yamane′ ทระดบ
ความเชอมน 95% จะไดจานวนตวอยางเทาไร
MR 393(s) 139
สรปบทท 6
เนอหา 6.1 ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากร หมายถง หนวยหรอสงทงหลายทเราสนใจจะศกษาภายใตปญหาการ
วจย เชน คน สตว ครวเรอน โรงเรยน เปนตน
กลมตวอยาง หมายถง จานวนยอยหรอกลมยอย ซงเปนสวนหนงของประชากร
ลกษณะของกลมตวอยางทดมดงน
กลมตวอยางจะตองมลกษณะตางๆ เหมอนกบลกษณะของประชากร
กลมตวอยางควรไดมาโดยใชวธการสมแบบใชหลกความนาจะเปน
เนอหา 6.2 การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน
การสมตวอยางแบบใชหลกความนาจะเปน หมายถง การสมตวอยางทเรา
สามารถระบโอกาสของแตละหนวยในประชากรทถกเลอกได มวธการสมตาง ๆ ดงน
1. การสมตวอยางโดยวธสมธรรมดา
2. การสมตวอยางเชงระบบ
3. การสมตวอยางเชงชวงชน
4. การสมตวอยางเชงกลมบรเวณ
เนอหา 6.3 การสมตวอยางแบบไมใชหลกความนาจะเปน
การสมตวอยางแบบไมใชความนาจะเปน หมายถง การสมตวอยางทเราไม
สามารถระบโอกาสของหนวยในประชากรทจะถกเลอกได มวธการดงน
1. การสมตวอยางตามแตเผอญ
2. การสมตวอยาตามโควตา
3. การสมตวอยางตามจดมงหมาย
4. การสมตวอยางเชงกอนหมะ
140 MR 393(s)
เนอหา 6.4 การกาหนดขนาดของกลมตวอยาง
การกาหนดขนาดของกลมตวอยางมวธการดงน
1. ใชสตร
2. ใชตารางสาเรจ
3. กาหนดเปนเปอรเซนต
แบบฝกหดบทท 6
1. ประชากรและกลมตวอยางหมายความวาอยางไร
2. ใหทานอธบายความแตกตางของการสมแบบใชความนาจะเปนกบการสม
แบบไมใชความนาจะเปน
3. ใหทานอธบายวธการสมตวอยางแบบธรรมดา การสมเชงระบบ การสมเชง
ชวงชนและการสมเชงกลมบรเวณ
4. จะทาวจยเรอง เจตคตตอการปฏรปการศกษาของครในเขตพนทการศกษา
เขตใดเขตหนง ทานจะมวธการสมตวอยางแบบใดจงจะไดครทดในเขตพนท
5. จากขอ 4 ถามประชากรทงหมด 10,000 คน จะเลอกกลมตวอยางขนาด
นอยทสดเทาไรโดยยอมใหเกดความคลาดเคลอนในการสม 5% และตองการให
ผลการวจยเชอมนได 99%