เอกสารประกอบการสอน เรื่อง...

25
เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร์ 5 ชั้นประถมศึกษาปีท่ 5 1

Transcript of เอกสารประกอบการสอน เรื่อง...

Page 1: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

1

Page 2: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

2

คาอธบายรายวชาพนฐาน

รหส ว 15101 วชา วทยาศาสตร 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 เวลา 120 ชวโมง

ศกษาวเคราะหสวนตางๆ ของดอก การสบพนธของพชดอก การขยายพนธของพช การสบพนธและการสบพนธของสตว วฏจกรชวตของสตวบางชนด ศกษาวเคราะหลกษณะของตนเองกบคนในครอบครว การถายทอดลกษณะทางพนธกรรมพชดอก พชไรดอก พชใบเลยงเดยว พชใบเลยงค ลกษณะตางๆ ของสตว การแบงออกเปนกลม สมบตของสาร ความแตกตางของสมบตของสาร โครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค ธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงนวเคลยร การหาแรงลพธ ความดนและแรงพยงของของเหลว การลอย-การจมของวตถ ลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ แรงเสยดทาน ความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม การเกดเสยง และการเคลอนทของเสยง อนตรายจากการเกดเสยงดง กระบวนการตางๆ ทเกดขนบนโลกและภายในโลก การเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ วฏจกรของนา การวดอณหภม ความชน ความกดอากาศ การเกดลม ววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพ ปฏสมพนธภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก การเกดทศ การขนตกของดวงดาว แผนทดาว ปรากฏการณทางธรรมชาต การใชเครองมอทางวทยาศาสตร

โดยใชกระบวนการสบเสาะหาความร การสารวจตรวจสอบ การสบคนและการบนทกขอมล การใชเครองมอวทยาศาสตร การสงเกต การตงคาถาม การแสดงความคดเหน

สามารถนาเสนอสอสารสงทเรยนร เหนคณคาการนาความรวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชในชวตประจาวน มจตวทยาศาสตร มความสามารถในการตดสนใจ มคณธรรม จรยธรรมและคานยมในการนาวทยาศาสตรมาประยกตใชอยางเหมาะสม

รหสตวชวด

ว 1.1 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ป5/5 ว 1.2 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ป5/5 ว 3.1 ป 5/1 ป5/2 ว 4.1 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ว 4.2 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ว 5.1 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ว 6.1 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ว 7.1 ป 5/1 ว 8.1 ป 5/1 ป5/2 ป5/3 ป5/4 ป5/5 ป5/6 ป5/7 ป5/8

รวมทงหมด ๓๔ ตวชวด

Page 3: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

3

มาตรฐานการเรยนร

รหสวชา ว 15101 รายวชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

มาตรฐาน ว 1. 1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใช

มาตรฐาน ว 3. 1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 4. 1 เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยร ม กระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม

มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ ของวตถในธรรมชาต มกระบวนการ สบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 5. 1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การเปลยนรป พลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอมมกระบวน การสบเสาะหาความรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 6. 1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธ ของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7. 1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพ การปฏสมพนธ ภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 8. 1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหา ความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน ป5/1 ตงคาถาม เกยวกบประเดนหรอเรอง หรอสถานการณ ทจะศกษา ตามทกาหนดให และตามความสนใจ

ป5/2 วางแผนการสงเกต เสนอการสารวจตรวจสอบ หรอศกษาคนควา และคาดการณสงทจะพบจากการสารวจตรวจสอบ

ป5/3 เลอกอปกรณทถกตองเหมาะสมในการสารวจ ตรวจสอบใหไดขอมลทเชอถอได ป5/4 บนทกขอมลในเชงปรมาณและคณภาพ และตรวจสอบผลกบสงทคาดการณไว นาเสนอผล

Page 4: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

4

และขอสรป ป5/5 สรางคาถามใหมเพอการสารวจ ตรวจสอบตอไป ป5/6 แสดงความคดเหนอยางอสระ อธบาย และสรปสงทไดเรยนร

ป5/7 บนทกและอธบายผลการสารวจ ตรวจสอบตามความเปนจรง มการอางอง ป5/8 นาเสนอ จดแสดง ผลงาน โดยอธบายดวยวาจา หรอเขยน อธบายแสดงกระบวนการ

และผลของงานใหผอนเขาใจ

Page 5: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

5

โครงสรางรายวชา

รหสวชา ว 15101 รายวชาวทยาศาสตร 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบประถมศกษา ชนประถมศกษาปท 5 เวลา 120 ชวโมง

ท ชอหนวยการ

เรยนร มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

1 ชวตของพช ว 1.1 ป 5/1 ว 1.1 ป 5/2

- ดอกโดยทวไปประกอบดวย กลบเลยง กลบดอก เกสรเพศผ และเกสรเพศเมย

- สวนประกอบของดอกททาหนาท เกยวของกบการสบพนธ ไดแก เกสรเพศเมยประกอบดวย รงไข ออวล และเกสรเพศผ ประกอบดวยอบเรณและละอองเรณ

- สวนประกอบของดอกพชในทองถน ต.ทาขนอน อ.ครรฐนคม จ.สราษฎร

ธาน และในหมบานของนกเรยน ดอกชบา ดอกแค ดอกมะเขอ ดอกมงคด ฯลฯ

- ดอกบวผด ดอก ไมประจาจงหวด สราษฎรธาน - สวนประกอบของดอกไมประจาชาต

ประเทศในอาเซยน

15 13

- พชดอกมการสบพนธทงแบบอาศยเพศและการสบพนธไมอาศยเพศ

- การขยายพนธพชเพอเพมปรมาณและคณภาพของพชทาไดหลายวธ โดยการเพาะเมลด การปกชา การตอนกง การตดตา การทาบกง การเสยบยอด และการเพาะเลยงเนอเยอ

Page 6: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

6

ท ชอหนวยการเรยนร

มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

- การขยายพนธพชในทองถนจงหวด สราษฎรธาน ไดแก ยางพารา มะนาว ปาลมนามน เงาะ ทเรยน มงคด มะพราว - การขยายพนธพชเศรษฐกจในอาเซยน

ว 1.1 ป 5/3

- พชดอกเมอเจรญเตบโตเตมทจะออก ดอก ดอกไดรบการผสมพนธกลายเปนผล ผลมเมลด ซงสามารถงอกเปนตนพชตนใหมหมนเวยนเปน

วฎจกร

2 ชวตของสตว ว 1.1ป 5/4

- สตวมการสบพนธแบบอาศยเพศและสบพนธแบบไมอาศยเพศ

- การขยายพนธสตวโดยวธการคดเลอกพนธและการผสมเทยม ทาใหมนษยไดสตวทมปรมาณและคณภาพตามท ตองการ

- การขยายพนธและคดเลอกพนธสตวเศรษฐกจในอาเซยน

12 10

ว 1.1ป 5/5

- สตวบางชนด เชน ผเสอ ยง กบ เมอ ไขไดรบการผสมพนธจะเจรญเปนตวออนและตวออน เจรญโตเปนตวเตมวยจนกระทงสามารถสบพนธได หมนเวยนเปนวฎจกร

- มนษยนาความรเกยวกบวฏจกรชวตสตวมาใช ประโยชน มากมายทงทางดานการเกษตรการอตสาหกรรมและการดแลรกษาสงแวดลอม

Page 7: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

7

ท ชอหนวยการเรยนร

มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

3 แรงและ ความดน

ว 4.1 ป5/1

- แรงลพธของแรงสองแรงทกระทาตอวตถโดยแรงทงสองอยในแนวเดยวกนเทากบผลรวมของแรงสองแรงนน

18 15

ว 4.1 ป5/2 - อากาศมแรงกระทาตอวตถ แรงท อากาศกระทาตงฉากตอหนงหนวยพนท เรยกวาความดนอากาศ

ว 4.1 ป5/3

- ของเหลวมแรงกระทาตอวตถทกทศทาง แรงทของเหลวกระทาตงฉากตอหนงหนวยพนท เรยกวา ความดนของของเหลว ซงมความสมพนธกบความลก

ว 4.1 ป5/4 - ของเหลวมแรงพยงกระทาตอวตถท ลอยหรอจมในของเหลว การจมหรอ การลอยตวของวตถ ขนอยกบนาหนก ของวตถและแรงพยงของของเหลวนน

ว 4.2 ป5/1

- แรงเสยดทานเปนแรงตานการเคลอนท ของวตถ แรงเสยดทานมประโยชน เชน ในการเดนตองอาศยแรง เสยดทาน - นาความรเรองแรงเสยดทานมาทา โครงงานแกปญหาทพบในทองถน - คนควาการใชนาความรเรองแรงเสยด ทานมาใชประโยชนในกลมอาเซยนและ นามาแลกเปลยนกน

4 นานาวสด ว 3.1 ป5/1

- ความยดหยน ความแขง ความเหนยว การนาความรอน การนาไฟฟา และความหนาแนนเปนสมบตตางๆ ของวสด ซงวสดตางชนดกน จะมสมบตบางประการแตกตางกน

15 12

Page 8: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

8

ท ชอหนวยการเรยนร

มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

ว 3.1 ป5/2 - ในชวตประจาวนมการนาวสดตางๆ มาใชทาสงของเครองใชตามสมบตของวสดนนๆ

5

มหศจรรยสงมชวต

ว 1.2 ป5/1 - ลกษณะของตนเองจะคลายคลงกบคนในครอบครว

18 15

ว 1.2 ป5/2

- การถายทอดลกษณะทางพนธกรรมเปนการถายทอดลกษณะบางลกษณะจากบรรพบรษสลกหลาน ซงบางลกษณะจะเหมอนพอ แม หรอเหมอน ป ยา ตา ยาย

ว 1.2 ป5/3 - พชแบงออกเปนสองประเภทคอ พชดอก กบ พชไมมดอก

ว 1.2 ป5/4 - พชดอกแบงออกเปน พชใบเลยงเดยว กบพชใบเลยงค โดยสงเกตจากราก ลาตน และใบ

ว 1.2 ป5/5

- การจาแนกสตวเปนกลม โดยใชลกษณะภายนอกและลกษณะภายในบางลกษณะเปนเกณฑแบงออกไดเปนสตวมกระดกสนหลงและสตวไมมกระดกสนหลง

- สตวมกระดกสนหลงแบงเปนกลม ปลา สตวครงนาครงบก สตวเลอยคลาน สตวปก และสตวเลยงลกดวยนม

Page 9: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

9

ท ชอหนวยการเรยนร

มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

6 เสยงกบ การไดยน

ว 5.1ป5/1

- เสยงเกดจากการสนของแหลงกาเนดเสยงและเสยงเคลอนทจาแหลงกาเนดเสยงทกทศทางโดยอาศยตวกลาง

14 12

ว 5.1 ป5/2 - แหลงกาเนดเสยงสนดวยความถตาจะเกดเสยงตา แตถาสนดวยความถสงจะเกดเสยงสง

ว 5.1 ป5/3 - แหลงกาเนดเสยงสนดวยพลงงานมากจะทาใหเกดเสยงดงแตถาแหลงกาเนดเสยงสนดวยพลงงานนอยจะเกดเสยงคอย

ว 5.1ป 5/4 - เสยงดงมาก ๆ จะเปนอนตรายตอการไดยนและเสยงทกอใหเกดความราคาญ เรยกวามลพษทางเสยง

7 นาและฟา ว 6.1 ป5/1

- ไอนาในอากาศทควบแนนเปนละอองนาเลกๆ ทาใหเกดหมอกและเมฆ ละอองนาเลกๆ ทรวมกนเปนหยดนาจะทาใหเกดนาคางและฝน

- หยดนาทกลายเปนนาแขงแลวถกพายพดวนในเมฆระดบสงจนเปนกอนนาแขงขนาดใหญขนแลวตกลงมาทาใหเกดลกเหบ

18 15

ว 6.1 ป5/4

- การเกดลมเกดจากการเคลอนทของอากาศตามแนวพนราบ อากาศบรเวณทมอณหภมสง มวลอากาศจะขยายตวลอยตวสงขนสวนอากาศบรเวณทมอณหภมตา มวลอากาศจะจมตวลงและเคลอนทไปแทนท

- พลงงานจากลมนาไปใชประโยชนไดมากมายในดานการผลตกระแสไฟฟาและการทากงหนลม

Page 10: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

10

ท ชอหนวยการเรยนร

มาตรฐาน ตวชวด

สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง) นาหนก คะแนน

ว 6.1 ป5/2 - วฏจกรนา เกดจากการหมนเวยนอยางตอเนอง ระหวางนาบรเวณผวโลกกบนาในบรรยากาศ

ว 6.1 ป5/3

- อณหภม ความชน ความกดอากาศ มการเปลยนแปลง ซงสามารถตรวจสอบโดยใชเครองมออยาง งายได

8 ดวงดาว ว 7.1 ป5/1 - การทโลกหมนรอบตวเองนทาใหเกดการกาหนดทศ โดยโลกหมนรอบตวเอง ทวนเขมนาฬกาจากทศตะวนตกไปยงทศตะวนออก จงปรากฏใหเหนดวงอาทตยและดวงดาวตางๆ ขนทางทศตะวนออก และตกทางทศตะวนตก

- แผนทดาวชวยในการสงเกตตาแหนง ดาวบนทองฟา

10 8

รวมตลอดป 120 100

Page 11: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

11

แผนผงสาระการเรยนร

ตอนท 1 แรงลพธ (3 ชวโมง)

ตอนท 2 ความดนอากาศ (3 ชวโมง)

ตอนท 4 แรงพยงของของเหลว (3 ชวโมง)

ตอนท 3 ความดนของเหลว (3 ชวโมง)

ตอนท 6 แรงเสยดทานและการเคลอนท (7 ชวโมง)

หนวยการเรยนรท 3 เรอง แรงและความดน

(22 ชวโมง) ตอนท 5 การลอยตว และการจมของวตถ (3 ชวโมง)

Page 12: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

12

ตอนท 1 แรงลพธ (Resultant Force)

แรง(Force) หมายถงอานาจหรอสงทสามารถทาใหวตถเกดการเปลยนแปลง ซงแรงเปนปรมาณทประกอบดวยขนาดและทศทาง แรง มหนวยเปน นวตน(N) เรยกตามชอนกวทยาศาสตรชาวองกฤษ คอ เซอร ไอแซค นวตน ผคนพบแรงโนมถวงของโลก และเปนผศกษาเกยวกบแรง และการเคลอนทของวตถ

ภาพท 1.1 เซอร ไอแซค นวตน

เมอมแรงกระทาตอวตถ อาจทาใหวตถเกดการเปลยนแปลงไดดงน ทาใหเปลยนจากวตถหยดนง เปนเคลอนท

ทาใหเปลยนจากวตถทกาลงเคลอนทอย เปนหยดนง ทาใหเปลยนจากเคลอนทชา เปนเรวขน ทาใหเปลยนจากเคลอนทเรว เปนชาลง ทาใหวตถเปลยนรปราง ทาใหวตถเปลยนขนาด ทาใหวตถเปลยนทศทาง

Page 13: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

13

ดง(Pull) คอ การออกแรงดงวตถ จะทาใหวตถเคล�อนท�ไปในทศทางเดยวกบแรงดง

โดยเคล�อนท�เขาหาตวเรา

ภาพท 1.2 นกเรยนดงกลองไม

ผลก(Push) คอ การออกแรงผลกวตถ จะทาใหวตถเคล�อนท�ไปในทศทางเดยวกบ

แรงผลก โดยเคล�อนออกจากตวเรา

ภาพท 1.3 นกเรยนผลกกลองไม

Page 14: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

14

แรงลพธ(Resultant Force) คอ ผลรวมของแรงทกระทาตอวตถตงแต 2 แรงขนไป เพอใหเกดความเขาใจในการหาแรงลพธ จงเขยนสญลกษณแทนแรงดวยลกศร ความยาวของ

ลกศรแทนขนาดของแรง หวลกศรแทนทศทางของแรง เชน ���� ดงถงทรายไปทางขวามอดวยแรง 6 นวตน

สญลกษณแทนแรง

���� ดงกระเปาดนสอไปทางซายมอดวยแรง 3 นวตน

สญลกษณแทนแรง

การหาแรงลพธ ตองพจารณาทงขนาดและทศทางของแรงทกระทาตอวตถ

เมอแรงกระทาตอวตถในทศทางเดยวกน ขนาดของแรงลพธมคา เทากบ คาของแรงบวกกน ทศทางของแรงลพธ มทศเหมอนกบทศของแรงทมากระทาตอวตถ

ภาพท 1.4 นกเรยนชวยกนดนต

นกเรยน 2 คนชวยกนดนตไปทางขวามอ คนท 1 ออกแรง 300 นวตน คนท 2 ออกแรง 250 นวตน แรงลพธ มขนาด = 300 N + 250 N = 550 N มทศไปทางขวามอ ตเคลอนทไปทางขวามอดวยแรงลพธ 550 นวตน

6 N

3 N

300 N

250 N

300 N + 250 N = 550 N

เขยนสญลกษณแทนแรง

Page 15: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

15

เมอแรงกระทาตอวตถในทศทางตรงกนขาม ขนาดของแรงลพธมคา เทากบ คาของแรง ลบกน ทศทางของแรงลพธ มทศเหมอนกบทศของแรงทางทมากระทาตอวตถมากกวา

ภาพท 1.5 นกเรยนผลกกลองไม

นกเรยน 2 คน ดนตในทศทางตรงกนขาม คนท 1 ออกแรงดนตไปทางขวามอ 300 นวตน คนท 2 ออกแรงดนตไปทางซายมอ 250 นวตน แรงลพธ มขนาด = 300 N - 250 N = 50 N มทศไปทางขวามอ ตเคลอนทไปทางขวามอดวยแรงลพธ 550 นวตน

300 N 250 N

300 N - 250 N = 50 N

เขยนสญลกษณแทนแรง

Page 16: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

16

กจกรรมท 1.1 รจกแรง

จดประสงค นกเรยนสามารถอธบายผลการเปลยนแปลงของวตถเมอมแรงมากระทาได คาชแจง นกเรยนจดกลมคละความสามารถ ชวยกนทากจกรรมตามลาดบ ดงตอไปน

1. ตวแทนกลมกลมละ 2 คน ออกมาเลนฟตบอล สมาชกทเหลอชวยกนสงเกตวาลกฟตบอลมการเปลยนแปลงอยางไรบาง และบนทก

ผลการสงเกต ...........................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

2. ตวแทนกลม กลมละ 1 คน ออกมารบฟองนากลมละ 1 กอน นาไปบบใหสมาชกในกลมชวยสงเกตการเปลยนแปลงของกอนฟองนา และบนทก

ผลการสงเกต ...........................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 3. ตวแทนกลม กลมละ 1 คน ออกมารบกระดาษคนละ 1 แผน และยนเรยงหนากระดาน

หนาหองเรยนแลวออกแรงฉกกระดาษ สมาชกในกลมสงเกตการเปลยนแปลงของกระดาษ และบนทก ผลการสงเกต ...........................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 4. แตละกลมชวยกนสรปวาเมอแรงกระทาตอวตถ วตถมการเปลยนแปลงอยางไร ...........................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. 5. นอกจากแรงคนแลว มแรงอะไรอกบาง แตละกลมชวยกนคดและบนทก ...........................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

Page 17: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

17

กจกรรมท 1.2 ชวยกนสบายกวา จดประสงค 1. นกเรยนสามารถทาการทดลองและอธบายการหาแรงลพธของแรงสองแรง ซงอยในแนว เดยวกนทกระทาตอวตถ 2. นกเรยนสามารถใชตาชงสปรงไดถกตอง 3. นกเรยนสามารถออกแบบตารางบนทกผลการทดลองได 4. นกเรยนสามารถบอกตวแปรทศกษาในการทดลองได 5. นกเรยนสามารถทางานเปนกลมได คาชแจง นกเรยนจดกลมคละความสามารถ ชวยกนทากจกรรมตามลาดบ ดงตอไปน

1. คดกนสกนดกอนทดลอง ภาพท 1 เขนรถคนเดยว ภาพท 2 เขนรถ 2 คน ทาไมรถในภาพท 2 จงเลนฉวเลย .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. ชวยกนอานวธการทดลอง ตอไปน 1) นาถงทรายใสในถงพลาสตกแลวใช ตาชงสปรง 2 อน เกยวทหหวของถงพลาสตกขางละอน ดงขนในแนวดงเพอชงนาหนกดงภาพ บนทกคา ของแรงทอานไดจากตาชงสปรงแตละอน ภาพท 1.6 นกเรยนใชตาชงสปรง 2 อน เกยวทหหวของถงพลาสตกขางละอน

เลนฉวเลย โอย..หนกจง

Page 18: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

18

2) ชงนาหนกของถงทรายในขอ 1) โดยใชตาชงสปรงเพยง 1 อน เกยวทหทงสอง ของถงพลาสตกดงภาพ บนทกคาของแรงทอาน ไดจากตาชงสปรง ภาพท 1.7 นกเรยนใชตาชงสปรงเพยง 1 อน เกยวทหทงสองของถงพลาสตก 3) ทาการทดลองซาในขอ 1) และ 2) โดยใชกอนหน ดนนามน และกระเปาดนสอ แทน ถงทราย 3. ชวยกนคดหาคาตอบ จากวธการทดลองทอาน 1) ตองใชวสดอปกรณอะไรบาง……………………………………………….........……………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….......……

2) ในขอท 1) และ 2) มอะไรทแตกตางกน............................................................................... มอะไรบางทเหมอนกน...................................................................................................................................

3) ตองบนทกขอมลอะไรบาง................................................................................................ ....................................................................................................................................................................... 4. ชวยกนวางแผน 1) ออกแบบตารางบนทกผล และทาตารางลงในขอ 5. ชวยกนทาการทดลองและบนทกผล 2) มอบหมายใหสมาชกในกลมไปจดเตรยมวสดอปกรณมา 5. ชวยกนทาการทดลอง บนทกผล และสรปผลการทดลอง ตารางบนทกผลการทดลอง เรอง................................................................

Page 19: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

19

สรปผลการทดลอง........................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 20: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

20

กจกรรมท 1.3 มาฝกหาแรงลพธกน

จดประสงค นกเรยนสามารถหาแรงลพธไดถกตอง คาชแจง ใหนกเรยนฝกหาแรงลพธ ตามวธการดงตวอยาง

ตวอยางท 1

นกเรยน 2 คนชวยกนดนตไปทางขวามอ คนท 1 ออกแรง 300 นวตน คนท 2 ออกแรง 250 นวตน แรงลพธ มขนาด = 300 N + 250 N = 550 N มทศไปทางขวามอ ตเคลอนทไปทางขวามอดวยแรงลพธ 550 นวตน

ตวอยางท 2

นกเรยน 2 คน ดนตในทศทางตรงกนขาม คนท 1 ออกแรงดนตไปทางขวามอ 300 นวตน คนท 2 ออกแรงดนตไปทางซายมอ 250 นวตน แรงลพธ มขนาด = 300 N - 250 N = 50 N มทศไปทางขวามอ ตเคลอนทไปทางขวามอดวยแรงลพธ 550 นวตน

300 N 250 N

300 N - 250 N = 50 N

เขยนสญลกษณแทนแรง

300 N

250 N

300 N + 250 N = 550 N

เขยนสญลกษณแทนแรง

Page 21: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

21

1. เดกชาย ก และ ข ชวยกนออกแรงดนประต คนละ 250 นวตน แรงลพธทกระทาตอประตมขนาดเทาไร

2. ชางตวท 1 ลากซงดวยแรง 600 นวตน ชางตวท 2 ลากซงทอนเดยวกนไปคนละทาง

ดวยแรง 900 นวตน แรงลพธทเกดขนมขนาดเทาไรและมทศทางอยางไร 3. นองมงกรกบพแมลงปอชวยกนพยงตนไมใหตงตรงไมลม แรงลพธทกระทาตอตนไมมคา

เทาไร

Page 22: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

22

4.

จากภาพ ทม A ออกแรงดงเชอก คนท 1 400 นวตน คนท 2 300 คนท 3 500 นวตน ทม B ออกแรงดงเชอก คนท 1 450 นวตน คนท 2 200 คนท 3 500 นวตน ผลการแขงขนเปนอยางไร 5. จากภาพ ถาลวดแตละเสน ตองรบแรงจาก กระถาง 20 นวตน สวนทเปนตะขอเกยวตองรบแรงกนวตน

ทม B

ทม A

Page 23: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

23

กจกรรมท 1.4 สความเปนสากล

จดประสงค นกเรยนสามารถเรยนรเรองแรงจากขอความภาษาองกฤษได คาชแจง ใหนกเรยนคนหาคาศพท และอานจบใจความจากเรอง Combining forces เขยนใจความจากเรอง Combining forces

…………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Combining forces When unbalanced forces are acting

on an object, we can add all the forces together to find a single resultant force acting on the object. Let s look at an example of a snow sled. To move the snow sled, a husky dog must pull forward against the friction acting on the sled. If the force of one husky acts against the force of friction, the resultant force may not be enough to move the sled at all. However, if you combine the forces of six huskies, the resultant force is greater and the sled will move.

Page 24: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

24

แบบทดสอบ เรอง แรงลพธ 7

คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. ถาใชมา 3 ตว ชวยกนลากรถจะเกดแรงลพธ กแรง ก. 1 แรง ข. 2 แรง ค. 3 แรง ง. 4 แรง 2. การออกแรงกระทาตอวตถเพยงหนงแรง วตถ

จะเคลอนทไปทางใด ก. ทศทางใดกได ข. ทศทางสวนกบแรง ค. ทศทางเดยวกบแรง ง. ทศทางตรงขามกบแรง 3. แรงลพธในขอใดมคามากทสด ก. ข. ค. ง.

4. ทศทางของแรงในลกษณะใด เปนแรงลพธเทากบผลการหกลางของแรง

ก. →← ข. ←← ค. →→ ง. ↓ ↓ 5. A B คาของแรงลพธ เปนเทาใด ก. A − B ข. A × B ค. A ÷ B ง. A + B

Page 25: เอกสารประกอบการสอน เรื่อง แรงและความดัน วิชาวิทยาศาสตร 5 ... · เทคโนโลยี

เอกสารประกอบการสอน เรอง แรงและความดน วชาวทยาศาสตร 5 ชนประถมศกษาปท 5

25

เอกสารอางอง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, กระทรวงศกษาธการ. (2557). คมอครรายวชา พนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. องคการคา สกสค., กรงเทพมหานคร.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, กระทรวงศกษาธการ. (2555). หนงสอเรยนรายวชา พนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. องคการคา สกสค., กรงเทพมหานคร.

ศรรตน วงศศร และรกซอน รตวจตตเวช. (2555). หนงสอเรยนรายวชา พนฐานวทยาศาสตร ชนประถม ศกษาปท 5 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. บรษท อกษรเจรญทศน อจท., กรงเทพมหานคร.

Mattew Raymond Cole. and Daniel William George Cole. (2555). Understanding Science Grade 5 : Student Book. 2nd Education. Wattana Panich Publishing Co.,Ltd. Bangkok.