59for Quality Vol.20 No.189

July 2013

for Quality

Special Issue

ศาสตราจารย นายแพทยวนต พวประดษฐ

คณบดคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล

▲

กองบรรณาธการ

คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด เปนคณะหนงในมหาวทยาลยมหดล โดยกอตงขนเมอป พ.ศ.2512 นบจากจดเรมตนจนถงวนนนบไดว า

คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด เปนสถาบนทอยในระดบแนวหนาของประเทศไทย และภมภาคเอเชยอาคเนย ในปจจบนรบนกศกษาเขาศกษาในระดบปรญญาตร และระดบหลงปรญญาในสาขาวทยาศาสตรสขภาพและสาขาทเกยวของ มโครงการปรญญาเอก โครงการฝกอบรมแพทย พยาบาล นกวทยาศาสตร ผเชยวชาญในสาขาตาง ๆ และสาขายอยเฉพาะทาง รวมทงการวจย

เปาหมายของคณะฯ มงเนนการผลตบคลากรทางการแพทยสาขาตาง ๆ ทมคณภาพ โดยเนนใหนกศกษาไดเรยนรการดแลรกษาแบบองครวม การใชเทคโนโลยอยางเหมาะสมและการมภาวะผน�า ตลอดจนสามารถท�างานเปนทม

ภารกจทยงใหญของ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด ทเกดขนเกอบครงศตวรรษสะทอนใหเหนถงความมงมนทจะพฒนาใหวงการแพทยของประเทศมความเจรญกาวหนาอยางยงยน เลงเหนไดจากการพฒนาทงการบรการทางการแพทย การวจยและพฒนาบคลากร นวตกรรมและเทคโนโลยอยางตอเนอง ซงในวนน ไดรบเกยรต อยางสงจาก ศาสตราจารย นายแพทยวนต พวประดษฐ คณบดคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล โดยทานไดพดคยกบเราเกยวกบสถานการณการแพทยของไทย การเตรยมพรอมเพอใหบรการของโรงพยาบาลรามาธบด รวมไปจนถงการแขงขนในระดบสากลทจะเกดขนในอนาคตอนใกลน

จดเรมตนของโรงพยาบาลรามาธบด

คณบดคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด กลาวเรมตนถงภารกจของโรงพยาบาลรามาธบดวา “หากกลาวถงโรงพยาบาลรามาธบด คงจะ

โรงพยาบาลรามาธบด

เปนประทปสองทางดานสขภาพของประเทศ

Special Issue

Vol.20 N

o.1

89 July

2013

60

ธรรมดาในตอนเยน และวนเสาร-วนอาทตยชวงเชาและชวงบาย มการใชทรพยากร เชน สถานท อปกรณทางการแพทยอย างมประสทธภาพ ผมารบบรการไดรบบรการเปนทพงพอใจ ไมตองเสยเวลาลางานมาตรวจในเวลาราชการ เปนการลดความคบคง ลดปญหาการจราจรและทจอดรถ ในรายทเปนขาราชการกสามารถเบกไดตามสทธ นอกจากนแลวยงเปนแนวทางในการเพมรายไดใหแกบคลากรทางการแพทยทกระดบตงแตแพทยไปจนถงเจาหนาทรกษาความปลอดภย และเจาหนาทท�าความสะอาด เปนตน ซงถอเปนนวตกรรมทางแนวความคดทไดรบการยอมรบอยางแพรหลาย และปฏบตเกอบทกโรงพยาบาลจนถงปจจบน ส�าหรบเครองมออปกรณทางการแพทยทมมลคาสงหลายลานบาท

ตองกลาวถงโรงเรยนแพทย เนองจากเราเปนสถานศกษาทมงผลตบคลากรทางการแพทยสาขาตาง ๆ ไดแก แพทย พยาบาล นกวทยาศาสตร และบคลากรอนทางการแพทยทมคณภาพ โดยม ศาสตราจารย นายแพทยอาร วลยะเสว เปนผกอตง ซงเรมตนทานเนนในเรองแพทยศาสตรศกษาโดยเลงเหนความส�าคญ จดใหมโรงเรยนแพทย และโรงเรยนพยาบาลอยภายในคณะฯ เดยวกน ซงสงผลใหเกดแบบอยางหรอตนแบบทด โดยมการเรยนรรวมกนในสหสาขา ซงสงผลใหเกดการปฏบตการท�างานร วมกนเป นทม เพอประโยชนแกผปวยเปนส�าคญ นอกจากนทานยงไดจดการเรยนการสอนในวชาเวชศาสตรชมชน ซงเปนการเตรยมแพทย พยาบาล และบคลากรทางการแพทยอน ๆ ในการปฏบตงานในชมชนเมอจบการศกษา นอกจากนทานยงเป นนกโภชนาการในระดบโลก มผลงานการวจย แกไขปญหาสาธารณสขของประเทศไมวาจะเปนภาวะทางโภชนาการ ตลอดจนโรคนวในทางเดนปสสาวะ

ในอดต คณะแพทยศาสตรโรงพยา-บาลรามาธบด ผลตบคลากรทางการแพทย ไดแก แพทย ประมาณ 60 คนตอป พยาบาลปรญญา ประมาณ 20 คนตอป และเพมขนอยางตอเนอง ปจจบนผลตแพทยจ�านวน 180 คนตอป พยาบาลปรญญา 230 คนตอป นอกเหนอจากนเรายงมหลกสตรปรญญาตรในสาขาการแกไขความผดปกตของการสอความหมายและการไดยน ซงถอวาเปนทเดยวในประเทศไทยทมหลกสตรน รวมเปน 3 หลกสตรใหญในระดบกอนปรญญา สวนระดบหลงปรญญานนถอวา คณะแพทย-ศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด ม งผลต

บคลากรทางด านการแพทย พยาบาล นกวทยาศาสตร ผเชยวชาญ เพอตอบรบการบรการเฉพาะทางและตรงตามความตองการของผใชบรการมากขน”

ทผานมา โรงพยาบาลรามาธบด ไดสรางสรรคสงดงามใหเกดขนแกสงคม สะทอนถงปณธานทวา “เปนประทปสองทางดานสขภาพของประเทศ” ผานกจกรรมและโครงการตาง ๆ อาท เปนสถานพยาบาล แหงแรกเรมตนคลนกพเศษนอกเวลาราชการ โดย ศาสตราจารย นายแพทยอรรถสทธ เวชชาชวะ จากแนวคดทวา “จะบรหารจด-การทรพยากรใหใชอยางคมคามากทสด” โดยแทนทจะเปดคลนกตรวจรกษาโรคผปวยนอกเฉพาะแตในเวลาราชการ ท�าใหเกดบรการทางการแพทยนอกเวลาราชการวน

Vol.20 N

o.1

89 July

2013

61

Special Issue

ซงต องซอจากงบประมาณแผนดน เช น เครองตรวจ MRI และ CT โดย ศนยไอแมค โรงพยาบาลรามาธบด ไดเปดใหบรการตลอด 24 ชวโมง สงผล คอ ท�าใหรอบของการตรวจเพมมากขน ผปวยไดรบการตรวจทเรวขน ไดรบการวนจฉยไดเรวแมนย�าและรกษาไดรวดเรวและไดผลด และยงมการใชเครอง-มอทางการแพทยไดอยางเตมประสทธภาพ คมคาตอการลงทน และเครองมอยงมความทนสมยอกดวย

ผลผลตจากรามาธบดทท�าใหเกดผลตอสขภาพของประเทศ ไมวาจะเปนนโยบายหลกประกนสขภาพแหงชาต การรณรงคโครงการไมสบบหร การแกไขภาวะขาดสารไอโอดนในประเทศไทย การรณรงคเรองความปลอดภยในเดก การลดความรนแรงในครอบครว โครงการจตอาสา เปนตน ลวนแลวแตก�าเนดจากแนวความคด และนวตกรรมของบคลากรจากรามาธบด

การบรการของโรงพยาบาลรามาธบด

เปดใหบรการหลก 3 ศนยการแพทย ไดแก โรงพยาบาลรามาธบด เปนแหลง ฝกอบรมบคลากรทางการแพทยทงในระดบกอนปรญญา และหลงปรญญา มหอผปวยอบตเหตฉกเฉน หอรบผปวยใน หองผาตด หองคลอด ICU, CCU ศนยมะเรงวทยา หอง-ปฏบตการทางรงสวทยา และพยาธวทยา ศนยการแพทยสรกต เปนศนยความเปนเลศในการรกษาโรคซบซอนทเปนความตองการยงของประเทศและภมภาค ไดแก ศนยหวใจ

หลอดเลอด และเมแทบอลซม และศนยปลกถายอวยวะทครบถวนสมบรณแบบ ทงการปลกถายตบ ไต ไขกระดกและเซลตนก�าเนด โดยองตามมาตรฐานสากล ศนยการแพทยสมเดจพระเทพรตน ใหการบรการรกษาพยาบาลทมคณภาพมาตรฐานในระดบสากลแกผปวยนอก ผปวยใน ผปวยทมโรคซบซอน และผ รบบรการทกกล ม ใหการฝกอบรม ผ เชยวชาญทางการแพทยสาขาตาง ๆ สนบสนนการวจยทางคลนกและเปนหนวยจดการและประสานงานการวจยเพอเพมศกยภาพของประชากรไทยทกกลมอาย และภายในป พ.ศ.2560 คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด จะเปด สถาบนการแพทยจกรนฤบดนทร ณ ต�าบลบางปลา อ�าเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ ซงตงอยบนพนท 300 ไร เปดเปนสถาบนการศกษาใหกบนกศกษาแพทย นกศกษาพยาบาล และนกศกษาหลกสตรการแกไขความผดปกตการสอความหมายและการไดยน เนองจากปจจบนลกษณะของผปวยทมาตรวจรกษาทโรงพยาบาลรามาธบด ถนนพระรามท 6 เป นผ ป วยมโรคซบซ อนไมเหมาะสมส�าหรบการเรยน การสอน ส�าหรบนกศกษาแพทย นกศกษาพยาบาล ตลอดจนเปนการลดความคบคงของผ คนในโรงพยาบาลรามาธบด ถนนพระรามท 6 สถาบนการแพทยแหงใหมนเนนการดแลโดยแพทยเวชปฏบตครอบครว และอาชวอนามย เนองจากในบรเวณใกลเคยงทตงมสถาน-

ประกอบการโรงงานจ�านวนมาก“คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาล

รามาธบด เป นสถาบนผลตแพทยและพยาบาลทมโรงเรยนแพทยและโรงเรยนพยาบาลอยในคณะฯ เดยวกน จงมจดเดนในเรองการท�างานเปนทมและการชวยเหลอซงกนและกน ในอนาคตจ�านวนผ สงวยในประเทศจะมมากขน ดงนน จงตองใชจ�านวนผดแลเพมขน คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด จงมงผลตบคลากรทางการแพทยทมคณภาพและปรมาณเพมมากขน เพอปอนเขาสโรงพยาบาลของเราเอง และโรงพยาบาลอนทตองการบคลากรคณภาพจากเรา”

Special Issue

Vol.20 N

o.1

89 July

2013

62

ความรวมมอกบโรงพยาบาลเอกชน

ในชวงป พ.ศ.2540 ในชวงภาวะวกฤตเศรษฐกจ ทาง คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด ได ด�าเนนการโครงการรวมมอกบโรงพยาบาลเอกชน เชน โรงพยาบาลพญาไท 2 ภายใตการอนญาตจากกรมบญชกลาง ในกรณทเตยงเตม กจะสงผปวยทมความจ�าเปนตองรบการรกษาแตมความเสยงไมสง เชน ผปวยมะเรงรอรบการรกษาดวยยาเคมบ�าบดตามรอบการรกษา ผปวยหลงผาตดสวนหวใจ กจะไดรบการสง-ตอไปดแลทโรงพยาบาลพญาไท 2 ถอวาเปนความรวมมอในลกษณะ Public Private Part-nership หรอ PPP

สถานการณการแพทยของไทย

ในปจจบน

นอกจากน ศาสตราจารย นายแพทยวนต พวประดษฐ ยงไดกลาวแสดงทศนะเกยวกบสถานการณการแพทยของไทยในปจจบนวา “ส�าหรบในประเดนของผใหบรการนน คงหนไมพนในเรองของคณภาพและมาตรฐานระดบสากล อาท Hospital Ac-creditation: HA และ Joint Commission International: JCI ทผใหบรการภาครฐและเอกชนจะตองใหความส�าคญมากยงขน ทงนอปสรรคทเกดขนส�าหรบวงการการแพทยไทยทผ านมานน คอ มการกระจายบคลากรทางการแพทยทไมเหมาะสม ไดแก แพทยและพยาบาลขาดแคลนในชนบท

บทบาทของโรงเรยนแพทย นอก-เหนอจากการผลตบคลากร รวมถงการวจย และการรกษาพยาบาลแลว ส วนใหญ โรงพยาบาลรามาธบด รกษาโรคทซบซอน หรอตตยภม ซงจะตองใชคาใชจายทสงในการดแลรกษา เมอโรงเรยนแพทยรบภาระการดแลผปวยระดบตตยภมของประเทศทถกสงตวมารกษาภายใตคาใชจายทเบกไดในระดบเดยวกบโรงพยาบาลทวไป ท�าใหตองเปดชองทางใหบรการส�าหรบผปวยทจายเงนเองมากขน

สวนประเดน ผรบบรการ นน ทผานมาจะเหนวามปรมาณทมากขน มความรทมากขน มความตองการทมากขน และปจจบนผรบบรการมลกษณะ 2 กลม ไดแก กลมท 1 กลมสวสดการของรฐ ทงขาราชการ ประกน-สงคม ประกนสขภาพ กลมท 2 กลมทจายเงนเอง ซงในอนาคตกลมท 2 น จะเปนกลมทมอ�านาจเพมขนเรอย ๆ เพราะเปนความตองการของทกโรงพยาบาล

ทงนในอนาคตเรากจะเหน กลมท 3 เพมขนมา นนคอ กลมผปวยตางชาต ทงทพ�านกในประเทศไทย ท�างานในประเทศไทย มาทองเทยว หรอตงใจเขามารกษาตว กลมนมแนวโนมเพมขนเรอย ๆ เพราะเชอมนในคณภาพของการแพทยไทย และเนองดวยปจจบนรฐบาลมนโยบายประกนสขภาพ ผานระบบประกนสขภาพถวนหนา ท�าใหประชาชนทกคนมโอกาสเขาถงระบบบรการสขภาพทมประสทธภาพไดอยางเทาเทยมกน

นอกจากนโรงพยาบาลแตละแหงยงมกระ-บวนการใชสารสนเทศ และการใชเทคโนโลยทางการแพทยทมความกาวหนาในระดบสากล ท�าใหผใชบรการเชอมนในศกยภาพของการดแลรกษา ปจจยและองคประกอบขางตน ท�าใหทราบไดวาในอนาคตวงการแพทยของไทยคงจะพฒนาอยางไมหยดยงเพอประโยชนสงสดของผ รบบรการเปนส�าคญ”

แนวโนมความเจรญเตบโต

ของการแพทยไทย

หากกลาวถงแนวโนมความเจรญเตบโตของการแพทยไทยในอนาคต กลาวไดวาจะมความเจรญแทบทกดาน ไดแก ความเจรญเตบโตดานการใหบรการ จะมอตราการขยายตวสง มความรวมมอระหวางรฐและเอกชนในรปแบบ Public Private Partner-ships สงขน เพราะนอกจากจะไดรบการสนบสนนจากรฐบาลแลว ยงเพมโอกาสในการเขาถงเทคโนโลยททนสมย มระบบอ�านวยความสะดวกใหกบครอบครวผปวยมากขน และจะมการพฒนาการแพทยทางเลอก (al-ternative medicine) มาใชรวมรกษามากขน ความเจรญเตบโตดานเทคโนโลยทางการแพทย จะมความกาวหนาทดเทยมระดบสากล สถาบนภาครฐและเอกชนจะเพมศกยภาพการใหบรการระดบ Super Tertiary Care เพอรองรบกลมผใชบรการ ความเจรญ-เตบโตดานการผลตแพทย มคณภาพเปนท

Vol.20 N

o.1

89 July

2013

63

Special Issue

ยอมรบในระดบอาเซยนและในระดบนานา-ชาต มศกยภาพสงทจะเปน Academic Medical Hub จะมการลงนามสญญาความรวมมอรวมกนระหวางสถาบนการแพทยไทยและตางประเทศมากขน เพอสรางความนาเชอถอและการยอมรบมาตรฐานในประเทศการสนบสนนจากรฐบาล มการเสนอแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยใหเปนศนยกลางสขภาพนานาชาต ฉบบท 2 มการปรบปรงกฎหมายและออกกฎหมายใหมรองรบการพฒนาดานการบรการสขภาพรองรบนานาชาตดวย ความเจรญเตบโตดานการลงทนในการบรการสขภาพ จะมรปแบบการลงทนสขภาพขนาดใหญในลกษณะ Health Care Complex เหมอนในตาง-ประเทศ โดยอาจมการรวมลงทนจากตาง-ประเทศ จะมการสนบสนนการลงทนท�าวจยและพฒนาสรางเทคโนโลย จนน�าไปสการสรางมลคาเพม

“ปทผานมา โรงพยาบาลรามาธบด รองรบผปวย 1.3 ลานรายตอปในผปวยนอก ส�าหรบผปวยในมเตยงรองรบผปวยทงสน 1,400 เตยง และในป พ.ศ.2560 สถาบนการแพทยจกรนฤบดนทร รองรบผปวยในไดถง 400 เตยง ทงน โรงพยาบาลรามาธบดและสถาบนการแพทยจกรนฤบดนทร พรอมรองรบความเจรญเตบโตท เพมขนด วยกระบวนการบรหารจดการในระบบเดยวกนและทมเดยวกนทงแพทย พยาบาล เภสชกร และบคลากรในทกภาคสวน นอกจากนทางรามาธบดไดด�าเนนการเปดสถานโทรทศนชอ Rama Channel โดยมวตถประสงคเพอใหความร ความเขาใจเกยวกบโรคภยตาง ๆ การดแลตนเอง ตลอดจนการสรางเสรมสขภาพและการปองกนโรคตาง ๆ โดยไมมโฆษณา เปนทวสขภาพ 24 ชวโมง ชองแรกและชองเดยวในประเทศไทยในปจจบน โดยผานทาง เคเบลทวทรวชน (จานแดง) 24 ชวโมง และเคเบลทว (จานด�า) PSI-TRUE เครอขาย ทวประเทศ ซงไดด�าเนนงานมาปกวาแลว ท�าใหประชาชนไดรบประโยชนและมความ พงพอใจตอการจดท�ารายการน ทาง โรงพยา-บาลรามาธบด ตองขอขอบพระคณทรวชนทใหการสนบสนนโดยไมคดมลคา”

โรงพยาบาลรามาธบด

กบการเตรยมความพรอมสการแขงขน

ส�าหรบการรองรบการแขงขนในอนาคต โรงพยาบาลรามาธบด มงมนพฒนาบคลากร ซงเปนก�าลงส�าคญในการขบเคลอนองคกรสความส�าเรจ ศาสตราจารย นาย-แพทยวนต พวประดษฐ อธบายถงการ เตรยมความพรอมวา “โรงพยาบาลรามาธบด เตรยมความพรอมสการแขงขนในอนาคตอยางเตมประสทธภาพ อาท ปรบหลกสตรแพทยศาสตรบณฑต และพยาบาลศาสตรบณฑตใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงการศกษาของโลกในศตวรรษท 21 จดตง Center of Excellence เพอเปนพนฐานในการพฒนาส Comprehensive Center of Excellence ซงจะมการฝกอบรมบคลากรระดบ Fellow-ship พฒนาโรงเรยนพยาบาลรามาธบดใหมศกยภาพในการผลตพยาบาลในระดบปรญญาตร เพมขน ขณะเดยวกนก เป ดหลกสตรพยาบาลผเชยวชาญในรปแบบของ Master Degree และเปดหลกสตร Master Degree การแพทยเฉพาะทาง เปนตน

นอกเหนอจากน คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด เตรยมความพรอมผลตบณฑตเพอรองรบการเปดเสรประชาคมอาเซยนในป พ.ศ.2558 โดยมงพฒนาบณฑตใหมทกษะวชาชพ เพมศกยภาพในการผลตบณฑตทมคณภาพในระดบสากล ปรบตวไดในสถานการณทมการเปลยนแปลงทรวดเรวในระบบเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม มความพรอมตอปญหาภยพบตและปญหา

ฉกเฉนไดเปนอยางด และพฒนาศกยภาพสการเปน Academic Medical Hub อยางเตมประสทธภาพ ทงการผลตบคลากร ตอยอดองคความร และถายทอดเทคโนโลยความกาวหนาทางการแพทย”

เชอมนในศกยภาพของ

โรงพยาบาลรามาธบด

ในตอนท ายของบทสมภาษณ ศาสตราจารย นายแพทยวนต พวประดษฐ กลาวสรางความเชอมนในศกยภาพและประสทธภาพการบรการของโรงพยาบาลรามาธบด “คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มงเนนการผลตบคลากรทางการแพทยทตระหนกถงเรองความสมดลทงกระบวนการจดการเรยนการสอน การควบคมคณภาพการเรยนการสอน ไมเรงผลตโดยการเพมจ�านวนแตเพยงอยางเดยว มการก�ากบดแลมาตรฐานวชาชพโดยสภาวชาชพ เสรมสรางและพฒนาทกษะทางการสอสารภาษาตางประเทศใหดขน ท�าใหเชอมนไดว าคณภาพของบณฑตมคณภาพและมาตรฐาน มการตรวจประเมนคณภาพและตรวจสอบการด�าเนนการตามมาตรฐานวชาชพโดยองคกรตาง ๆ ทเนนมาตรฐานสความเปนเลศ และองคการวชาชพ เชน แพทยสภา สภาการพยาบาล ราชวทยาลยตาง ๆ เปนระยะ ตลอดจนการรบฟงความคดเหนจากผ รบบรการเพอการปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง” คณบดฯ กลาวอยางเชอมน