หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web...
Transcript of หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web...
![Page 1: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/1.jpg)
การจดทำางบประมาณเพอการวางแผนและ
ควบคม(Preparation of the Master Budget
for planning and controlling)จดประสงคการเรยนร (ปลายทาง)
ผเรยนสามารถอธบายแนวคด ความสำาคญเกยวกบการจดทำางบประมาณและสามารถจดทำางบประมาณหลก เพอนำาไปใชประโยชนในการวางแผน ควบคม และวดผลการดำาเนนงานไดอยางถกตอง
จดประสงคการเรยนร (ตนทาง)1. อธบายความหมาย วตถประสงค และประโยชนของการจด
ทำางบประมาณได2. สามารถจดทำางบประมาณตาง ๆ ของงบประมาณหลกได3. อธบายลกษณะการจดทำางบประมาณของกจการผลตสนคา
และกจการทไมเกยวกบการผลตสนคาได4. เขาใจถงการนำางบประมาณไปใชประโยชนในการวางแผน
ควบคม และวดผลการดำาเนนงาน
สาระสำาคญการดำาเนนธรกจใหประสบความสำาเรจสงสด กจการจะตองรจก
วธการจดสรรทรพยากรทมอยใหเกดประสทธภาพสงสด ก ำาหนดแนวทางการดำาเนนงานอยางชดเจน มการควบคมอยางมประสทธภาพ และดำาเนนการตามแนวทางทกำาหนดอยางมประสทธผล ดวยเหตนการจดทำางบประมาณจงเขามามบทบาทอยางมากในการวางแผนงาน เนองจากการจดทำางบประมาณสามารถชวยใหกจการทำาการวางแผนและควบคมการดำาเนนงานใหเปนไปตามเปาหมาย หรอวตถประสงคท
![Page 2: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/2.jpg)
กำาหนดไว ซงในปจจบนการจดทำางบประมาณไดเปนทยอมรบและนยมแพรหลายไมวาจะเปนการดำาเนนธรกจแบบซอขายสนคา กจการทมการผลตสนคา หรอกจการการใหบรการทงมงหวงผลกำาไรและไมมงหวงผลกำาไร
การจดทำางบประมาณเปนการวางแผนทางการเงน จงมกำาหนดระยะเวลาในการจดทำาและแสดงผลในรปของจำานวนหนวยหรอจำานวนเงนและสามารถนำาผลการปฏบตงานจรงทเกดขนมาเปรยบเทยบกบงบประมาณทจดทำาไว เพอจะไดทราบวาการปฏบตจรงเปนไปตามแผนทกำาหนดไวหรอไม จะไดหาทางแกไขไดถกตอง งบประมาณทกจการจดทำาเรยกวางบประมาณหลก (Master Budget) ซงจำาแนกออกเปน 2 ประเภทคอ
1. งบประมาณดำาเนนการ จะประกอบดวยงบประมาณยอย ๆ หลาย ๆ งบทแสดงรายละเอยดเกยวกบรายไดและคาใชจายของกจการ
2. งบประมาณการเงน จะประกอบดวยงบประมาณยอยตาง ๆ ทแสดงถงฐานะการเงนและทรพยากรตาง ๆ ทมอยของกจการ
เนอหา1. ความหมายของงบประมาณ2. วตถประสงคของการจดทำางบประมาณ3. ประโยชนของงบประมาณ4. ขนตอนในการจดทำางบประมาณ5. งบประมาณหลก - งบประมาณดำาเนนการ - งบประมาณการเงน6. การจดทำางบประมาณทไมเกยวกบการผลต
ความหมายของงบประมาณ
1
200
![Page 3: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/3.jpg)
สมนก เออจระพงษพนธ ใหความหมายไว คอ งบประมาณ หมายถงแผนการดำาเนนงานอยางเปนลายลกษณอกษรขององคการใดองคการหนง สำาหรบระยะเวลาใดระยะเวลาหนงในภายหนา ซ งแผนการดำาเนนงานนอาจจะมลกษณะเปนแผนระยะยาว เชน งบประมาณทมระยะเวลา 3 ป 5 ป หรอ 10 ป หรออาจจะเปนแผนระยะสน เชน งบประมาณรายเดอน 3 เดอน 6 เดอน หรอ 1 ป 1
กงกนก พทยานคณ และคณะ ไดสรปความหมายของงบประมาณ คอ การจำากดวงเงนทจะใชงบประมาณประจำาป เปนการแสดงวตถประสงคทฝายบรหารมอยในขณะนนออกมาเปนตวเลข รวมทงแสดงใหเหนถงแผนการดำาเนนงาน และวธการจดหาเงนมาใชในองคการ ในระหวางปดวย 2
อรชร โพธสข และคณะ กลาววางบประมาณ หมายถงระบบการวางแผนงานทเกยวของกบตวเลขทางการเงนสำาหรบการดำาเนนธรกจทจะเกดขนในอนาคต โดยครอบคลมถงวตถประสงค เปาหมาย และนโยบายในการดำาเนนงานขององคการ การจดสรรทรพยากรไปใชเพอบรรลถงวตถประสงคและเปาหมายขององคกร และผลทคาดวาจะไดรบจากการดำาเนนงานตามแผนนน ๆ 3
สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ไดใหความหมายวางบประมาณ หมายถง การประมาณการทางการเงนหรอทรพยากรอนทกำาหนดอยางมระบบ เพอใชเปนเครองมอควบคมการดำาเนนงานในอนาคต 4
สรปงบประมาณ หมายถง แผนการดำาเนนงานในการจดหาเงนมาใช
ในกจการ ซงจะแสดงเปนตวเลข ในรปของจำานวนหนวยและจำานวนเงนทจะใชดำาเนนงาน สำาหรบระยะเวลาในภายหนา การจดทำางบประมาณจะจดทำาลวงหนา ถาเปนงบประมาณระยะสนกจะมระยะเวลา 3 เดอน 6 เดอน หรอ 1 ป และถาเปนงบประมาณระยะยาวจะมระยะเวลา 3 ป
2
201
![Page 4: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/4.jpg)
5 ป การจดทำางบประมาณมความสำาคญและเปนประโยชนในทางการบรหาร และเปนทยอมรบสำาหรบการชวยตดสนใจของผบรหารได
การจดทำา ความส ำาเรจของธรกจงบประมาณ
วตถประสงคของการทำางบประมาณการจดทำางบประมาณ มวตถประสงคเพอจะชวยในการวางแผน
การประสานงาน และการควบคมการดำาเนนงานของผบรหารและมวตถประสงคดานอน ๆ คอ
1. เพอใหผบรหารพจารณานโยบายพนฐานของกจการลวงหนาอยางรอบคอบ
2. เพอใหมการแบงอำานาจและมอบหมายหนาทความรบผดชอบตามแผนงานตาง ๆ ท
เกยวของ ทำาใหมการจดโครงสรางองคการทด3. เพอใหผบรหารระดบสงมเวลาในการตดสนใจดานอน ๆ ท
เปนประโยชนแกกจการ เพราะไดมการกระจายอำานาจหนาทและความรบผดชอบในการทำางานใหแผนกตาง ๆ รบผดชอบแลว
4. เพอใหเกดการมสวนรวมในกจการ เนองจากทก ๆ ฝายมสวนรวมในการวางแผนและดำาเนนงานตามแผนทวางไว เพอใหบรรลเปาหมาย เกดความรวมมอและเปนอนหนงอนเดยวกน
5. เพอใหผบรหารกำาหนดประสทธภาพในการทำางานของแตละฝายไดอยางแนนอน และวดได
3
วางแผนและควบคม
วางแผนเกยวกบรายได
![Page 5: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/5.jpg)
6. เพอใหมการวางแผนการใชทรพยากรทมอยในกจการไดอยางมประสทธภาพ
7. เพอใหกจการสามารถวเคราะหและสำารวจตนเองในดานความกาวหนาของผลงาน เพอนำาไปสการบรรลเปาหมายของกจการ
ประโยชนของงบประมาณ 5 ประโยชนของการจดทำางบประมาณอยางหนงทเหนไดอยาง
ชดเจน คอ ทำาใหกจการมเปาหมายทแนนอนและเหมาะสมในการดำาเนนงาน มแผนงานทด อนเปนประโยชนในดานการบรหาร ซงแบงออกเปน
1. ชวยในการวางแผน (Planning) ชวยใหการวางแผนของกจการนำาไปสการปฏบตจรงได กระบวนการจดทำางบประมาณจะทำาใหทกฝายในกจการตองวางแผนงานลวงหนา ส ำาหรบชวงระยะเวลาใดเวลาหนง ทำาใหไดแผนรวมของกจการทเหมาะสม และเปนแนวทางในการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมายสงสดของกจการ
2. ชวยในการประสานงานและก อ ให เก ดความรวมมอ (Facilitating Communication and Coordination) กจการทประสบความสำาเรจในการดำาเนนงาน จะตองอาศยความรวมมอของฝายตาง ๆ ในกจการ กระบวนการจดทำางบประมาณจงเปนเคร องมอทชวยใหเกดการประสานงานกนระหวางแผนงานของฝายตาง ๆ กอใหเกดการแลกเปลยนขอคดเหนระหวางฝาย ลดความขดแยงและกอใหเกดความรวมมอในการทำางาน
3. ชวยในการแบงสรรทรพยากร (Allocating Resources) เน องจากกจการมทรพยากรจ ำาก ดและจะตองถกน ำาไปใชใหเก ดประโยชนสงสด กระบวนการจดทำางบประมาณจงชวยใหแตละฝายไดรบการจดสรรทรพยากรอยางเหมาะสม
4
202
![Page 6: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/6.jpg)
4. ช ว ย ใ นก า ร ค ว บ ค ม กา รด ำา เ น น ง า น (Controlling Operations) ผลการดำาเนนงานทเกดขนจรงจะนำามาเปรยบเทยบกบแผนงบประมาณทวางไว ทำาใหทราบวาประสบผลสำาเรจมากนอยเพยงใด บรรลเปาหมายของกจการหรอไม หากไมเปนไปตามเปาหมายเกดจากแผนกใดกสามารถแกไขไดอยางถกตอง
5. ชวยในการประเมนผลการปฏบตงาน และท ำาใหเกดแรงก ร ะ ต น ใ น ก า ร ท ำา ง า น (Evaluating Performance and Providing Incentive)มการเปรยบเทยบระหวางผลการปฏบตงานกบแผนงานทวางไว ทำาใหการประเมนผลเปนไปอยางทวถงทกฝาย ทำาใหเกดการกระตนใหบคลากรมการแขงขนการปฏบตงานใหเปนไปตามเปาหมาย เพอจะไดรบผลตอบแทนจากการประเมนผลการปฏบตงานใหอยในเกณฑทดตลอดเวลา
ความสำาเรจในการจดทำางบประมาณการจดทำางบประมาณจะประสบความสำาเรจและบรรลผลตอการ
บรหารนนจะตองประกอบ ดวยปจจยตาง ๆ คอ1. จะตองไดรบการสนบสนนจากฝายบรหาร2. จะตองสอดคลองกบการจดผงองคการและรายงาน3. การจดทำางบประมาณจะตองสอดคลองกบระบบบญช
4. ผทเกยวของกบการจดทำางบประมาณจะตองเขาใจหลกการและประโยชนของการทำา
งบประมาณ5. ม ก า ร ป ร บ ป ร ง ง บ ป ร ะ ม า ณ ใ ห เ ข า ก บ ส ถ า น ก า ร ณ ท
เปลยนแปลงเสมอ
ขนตอนในการจดทำางบประมาณ 6
5
203
![Page 7: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/7.jpg)
เพอใหงบประมาณสามารถใชเปนเคร องมอชวยในการบรหาร การจดทำางบประมาณกควรทจะมขนตอนตางๆ ดงน
1. ประเมนสภาวะแวดลอมขององคการ เปนการประเมนปจจยและสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกทมผลกระทบตอกจการในอนาคตโดยรวม โดยจะวเคราะหผลกระทบของปจจยตาง ๆ ทงในระยะสนและระยะยาว เพอนำามาใชในการจดทำาแผนของกจการใหบรรลวตถประสงค
2. กำาหนดวตถประสงค (Objectives) ขององคการ เมอมการประเมนสภาวะแวดลอมขององคการแลว องคการกสามารถกำาหนดวตถประสงคอยางกวาง ๆ ไว เพอใหผทเกยวของไดทราบแนวทางในการดำาเนนงานขององคการ
3. กำาหนดเปาหมาย (Goals) การดำาเนนงาน เมอไดมการกำาหนดวตถประสงคแลวจงกำาหนดเปาหมายการดำาเนนงานใหเจาะจงลงไปสำาหรบระยะเวลาตาง ๆ หรออาจกำาหนดไวเปนจำานวนเงนหรอจำานวนปรมาณงาน เพอใหบรรลวตถประสงคทวางไว
4. กำาหนดนโยบายกลยทธ (Strategies) เพอใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงค และเปาหมายทวางไว องคการจงมการกำาหนดกลยทธใหเปนแนวทางในการปฏบต
5. ก ำา ห น ด ข อ ส ม ม ต ฐ า น ใ น ก า ร ว า ง แ ผ น (Planning Premises) ขอสมมตฐานในการวางแผน กคอวตถประสงคอยางกวาง ๆ ทกำาหนดไว เปาหมายของการดำาเนนงาน นโยบายในการปฏบตงาน และขอมลอน ๆ ทจ ำาเปนซงจะนำาขอมลเหลานมาจดเปนขอมลพนฐานใหฝายตางๆ เพอเปนแนวทางในการจดท ำาแผนงบประมาณแตละฝายใหสอดคลองกบวตถประสงค และบรรลเปาหมายขององคการ
6. ป ร ะ เ ม น แ ล ะ จ ด ท ำา แ ผ น ส ำา ห ร บ โ ค ร ง ก า ร ต า ง ๆ (Evaluating and planning projects) ก อ น ก า ร ด ำา เ น น
6
![Page 8: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/8.jpg)
โครงการตาง ๆ ในองคการจะมการวางแผนโครงการแตละโครงการใหครบสมบรณ โดยขนแรกจะตองมการวเคราะห และประเมนผลจากแผนกตาง ๆ ทเกยวของ โดยคำานงถงผลประโยชนและตนทนทจะเกดขนในแตละโครงการ นำาเสนอผบรหารระดบสงพจารณา เพอการอนมตแตละโครงการ ขนตอมาโครงการทไดรบอนมตแลวผบรหารจะตองกำาหนดวาจะเรมดำาเนนการเมอใด สวนโครงการทดำาเนนการไปแลวนนจะตองมการประเมนวาดำาเนนการตรงตามวตถประสงคและกลยทธหรอไม มการใชทรพยากรตามขอจ ำากดทมอย และถาโครงการใดประสบปญหาผบรหารจะตองประเมนผลไดผลเสยจากการจะยกเลกโครงการ หรอเปลยนแปลงแกไขโครงการ เพอใหเหมาะสม
7. การจดทำาแผนงบประมาณระยะยาว (Strategic short – rang plan) การจดทำาแผนระยะยาวเปนการกำาหนดแนวทางในการปฏบตงาน เวลา 3 – 5 ป เพอใหผบรหารแตละฝายไดรวมมอในการวางแผนและการจดทำางบประมาณ เมอแผนและงบประมาณไดรบอนมตแลวจะถกสงใหฝายทเกยวของ เพอใชในการวางแผนและจดทำางบประมาณแตละฝายตอไป
8. การจดทำาแผนงบประมาณระยะสน (Tactical short – rang plan) เปนการทำาแผนงบประมาณระยะเวลา 1 ป ลวงหนาโดยแตละฝายจะตองเสนอแผนและงบประมาณของตนใหคณะกรรมการประเมนและพจารณา และนำาเสนอผบรหารระดบสงตอไป เมอแผนของฝายตาง ๆ ไดรบการอนมต คณะกรรมการงบประมาณจะรวบรวมแผนและงบประมาณของฝายตาง ๆ มาจดทำาแผนและงบประมาณขององคการตอไป
9. การจดทำารายการวเคราะหตาง ๆ เพอเปนประโยชนในการวเคราะหและควบคมการดำาเนนงานตามแผนและงบประมาณ เอกสารการวเคราะหตางๆ เชน การวเคราะหตนทน ปรมาณ ก ำาไร การวเคราะหตนทนสวนเพม และสถตตาง ๆ เปนตน
7
204
![Page 9: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/9.jpg)
10. จดท ำา ร ายงานผลการปฏ บ ต ง าน (Performance report) เมอดำาเนนงานตามโครงการแตละโครงการเสรจสน จะตองมการรายงานผลการปฏบตงานตามงบประมาณ โดยจะตองมการจดทำารายงานผลการปฏบตงานประจำางวดแตละฝายใหผบรหารทราบและแจกจายใหผทเกยวของ เพอใชในการเปรยบเทยบผลการปฏบตงานกบแผนงานหรองบประมาณ และมาตรฐานอน ๆ ทกำาหนดไว
ความรบผดชอบในการจดทำางบประมาณการจดทำางบประมาณเปนแผนการดำาเนนการของฝายตางๆ
ของกจการ โดยผอำานวยการงบประมาณหรอคณะกรรมการงบประมาณ มหนาทรวบรวมแผนงบประมาณของฝายตาง ๆ เขาดวยกน เพอเปนแผนงบประมาณประจำาปของกจการ ดงนนผอำานวยการงบประมาณจงตองทำาหนาทอยางหนก เพราะตองหาวธในการรางและจดหาวธทจะใชในการวางแผนสำาหรบงวด กำาหนดการจดทำาประเภทของงบประมาณ ระยะเวลาทจะแลวเสรจและมอบหมายหนาทความรบผดชอบใหแตละฝายในการจดทำางบประมาณ แนะนำาเกยวกบแบบฟอรมและอธบายรปแบบและขอมลทตองการของงบประมาณทงหมด
นอกจากนผ อำานวยการงบประมาณ หรอคณะกรรมการงบประมาณยงมหนาทพจารณาแผนและโครงการตาง ๆ วาสามารถทจะทำาไดจรงและสรางผลกำาไรใหกจการตรงตามวตถประสงค และเปาหมายตามทวางแผนไว ถาแผนหรอโครงการใดเมอพจารณาแลวไมเหมาะสม กจะใหฝายทเกยวของนำาไปปรบปรงแกไขใหม สวนแผนและโครงการใดทปฏบตแลวจะตองรวบรวมผลการปฏบตงานและจดท ำารายงาน เพอนำาเสนอผบรหารตอไป
งบประมาณหลก (Master Budget)
8
205
![Page 10: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/10.jpg)
ในการจดทำางบประมาณของกจการเพอใชในการวางแผนและควบคมการดำาเนนงาน จะแบงการจดทำางบประมาณออกเปนงบประมาณยอย ๆ หลาย ๆ งบประมาณ ในแตละงบจะมความเกยวของและสมพนธกน ซ งงบประมาณยอย ๆ ทมความสมพนธกนนเราจะเรยกวางบประมาณหลก
งบประมาณหลก มกจะมชวงเวลาของงบประมาณเทากบ 12 เดอน หรอ 1 ป ซงงบประมาณหลกจะทำาหนาทในการวางแผนและควบคมเกยวกบแหลงทมาและใชไปของทรพยากรตาง ๆ ในสวนรวมของกจการ และจะตองสอดคลองกบงบก ำาไรขาดทนและงบดลทกจการไดจดทำาประจำางวด นอกจากนงบประมาณหลกยงถอวาเปนตวกำาหนดทศทางของกจการ และควบคมการดำาเนนงานของกจการใหเปนไปตามวตถประสงคทวางไวอยางชดเจน
สวนประกอบของงบประมาณหลก จะจ ำาแนกออกเป น 2 ประเภทคอ
1. งบประมาณดำาเนนการ (Operation Budget) หมายถง งบประมาณยอยตาง ๆ ทแสดงรายละเอยดเกยวกบรายไดและคาใชจายของกจการ ซงประกอบดวย งบประมาณการขาย งบประมาณการผลต งบประมาณวตถดบทางตรง งบประมาณคาแรงงาน งบประมาณคาใชจายโรงงาน งบประมาณคาใชจายในการขายและบรหาร งบตนทนขาย และงบกำาไรขาดทน งบประมาณดำาเนนงานจะทำาหนาทกำาหนดรายได และควบคมตนทนและคาใชจายของกจการไดเปนอยางด
2. งบประมาณการเงน (Financial Budget) หมายถง งบประมาณยอยทจะแสดงถงฐานะการเงนและทรพยากรทกจการมอย เชน งบประมาณเงนสด จะแสดงการไดมาและใชไปของเงนสดของกจการ งบดลจะแสดงรายละเอยดเกยวกบฐานะทางการเงนของกจการ
9
![Page 11: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/11.jpg)
สวนประกอบของงบประมาณหลก
งบประมาณการขายงบประมาณการผลตงบประมาณวตถดบทางตรง งบประมาณการใชวตถดบ งบประมาณเงนสดงบประมาณคาแรงงานทางตรง งบประมาณการซอวตถดบ
งบดลโดยประมาณงบประมาณคาใชจายการผลตงบประมาณตนทนขายงบประมาณคาใชจายและบรหารงบประมาณกำาไรขาดทน
การจดทำางบประมาณหลก1. การจดทำางบประมาณดำาเนนการ การจดทำางบประมาณหลก จะเรมตนทการจดทำางบประมาณ
ดำาเนนการ ซงจะจดทำาการพยากรณยอดขายและจดทำางบประมาณขายเปนอนดบแรก และทำางบประมาณยอยอน ๆ ทเกยวของตอไปตามลำาดบ ดงน
1.1 งบประมาณการขาย (Sales Budget) เปนสวนทสำาคญทสดในการดำาเนนงาน เนองจากการวางแผนของกจการจะตองเรมดวยการพยากรณการขาย เนองจากเราไมสามารถทำาการผลตไดถาไมทราบความตองการของตลาดกอน การจดทำางบประมาณการขาย มการนำาเทคนคในการพยากรณเชงสถต คอ มการคาดคะเนแนวโนมยอดขายในอนาคต การรวบรวมขอมลเกยวกบยอดขายในอดต และปรบปรงขอมลในอดต รวมทงพยากรณการเปลยนแปลงตาม
10
งบประมาณหลก
งบประมาณดำาเนน งบประมาณการ
206
![Page 12: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/12.jpg)
ฤดกาล นำามาใชปรบปรงและพยากรณยอดขาย เพอใหยอดขายทแสดงในงบประมาณการขายเปนยอดขายทมความเปนไปไดมากทสด
การจดทำางบประมาณการขายจะแสดงยอดขายเปนจำานวนหนวยและจำานวนเงนตามชวงเวลาตาง ๆ ทตองการ ซงอาจแสดงเปนรายเดอน รายไตรมาส หรอรายป
ตวอยาง 7.1 บรษท สงศลป จำากด ทำาการผลตและจำาหนายผลตภณฑ 2
ชนด คอ ผลตภณฑโตโต และผลตภณฑดด ซงคาดวาในไตรมาสท 1 จะขายผลตภณฑโตโตได 50,000 หนวย ราคาหนวยละ 45 บาท และจะขายผลตภณฑดดได 45,000 หนวย ราคาหนวยละ 42 บาท
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณการขาย
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25XX
ผลตภณฑ จำานวนหนวยทขาย ราคาขา ย / หน วย จำานวนเงน
โตโต 50,000 452,250,000
ดด 45,000 421,890,000
4,140,000
11
![Page 13: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/13.jpg)
1.2 งบประมาณการผลต (Production Budget) การจดทำางบประมาณการผลต จะตองสมพนธกบงบประมาณการขาย กลาวคอ หลงจากกจการจดท ำางบประมาณการขายแลว ฝายทเกยวของกบการผลตจะตองจดทำางบประมาณเกยวกบการผลตวาจะผลตสนคาแตละชนดเปนจำานวนเทาใด ทจะเพยงพอสำาหรบการขายและมสนคาคงเหลอไวในระดบทเหมาะสม จงตองมขอมลทผบรหารตดสนใจในเร องระดบสนคาคงเหลอ การจดทำางบประมาณการผลตคำานวณไดโดย
งบประมาณการผลต = จำานวนหนวยทคาดวาจะขายได + สนคาคงเหลอปลายงวด –
สนคาคงเหลอตนงวดจากตวอยางเดม
กจการมสนคาคงเหลอตนงวดและสนคาคงเหลอปลายงวดและตนทนตอหนวย ประกอบดวย
สนคาคงเหลอตนงวด ส น ค า ค งเหลอปลายงวดโตโต 15,000 หนวย @ 8 บาท 10,000 หนวย ดด 13,000 หนวย @ 8 บาท 8,000 หนวย
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณการผลต
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
โตโต ดด
12
207
![Page 14: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/14.jpg)
จำานวนหนวยทคาดวาจะขายได 50,00045,000
บวก สนคาคงเหลอปลายงวด 10 ,000 8,000
จำานวนหนวยทตองการ 60,00053,000
หก สนคาคงเหลอตนงวด 15 ,000 13,000
จำานวนหนวยทผลต 45,00040,000
1.3 งบประมาณการใชว ตถด บ (Direct material usage Budget) จดทำาขนเพอคำานวณหาจำานวนวตถดบทจะใชในการผลต เพอจดทำางบประมาณการซอวตถดบตอไป งบประมาณการใชวตถดบ ประกอบดวย
วตถด บทใชในการผลต = จำานวนหนวยทผลต x จำานวนวตถดบทใชในการผลตตอหนวยจากตวอยางเดม
ในการผลตสนคาโตโตจะใชวตถดบ 2 กโลกรม @ 3 บาท และดดจะใชวตถดบ 3 กโลกรม @ 3 บาท
สนคา จำานวนหนวยทผลต วตถดบทใชตอหนวย จำานวนวตถดบทใชทงสน ราคาขาย / หนวย จำานวนเงนโตโต 45,000 2 90,000 3 270,000ดด 40,000 3 120,000 3 360,000
630,000
1.4 งบประมาณการซ อวตถด บ (Direct material purchases Budget) จะตองจดทำาใหสอดคลองกบงบประมาณ
13
208
![Page 15: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/15.jpg)
การผลตและงบประมาณการใชวตถดบ เพอจะไดจดซ อวตถดบไดอยางเหมาะสมและมวตถดบคงเหลอทเพยงพอในการใชระหวางการสงซอ งบประมาณการซอวตถดบ ประกอบดวย
ประมาณการซอวตถดบ = วตถดบคงเหลอปลายงวด + จำานวนวตถดบทใช –
วตถดบคงเหลอตนงวดจากตวอยางเดม
บรษทมวตถดบคงเหลอตนงวด = ของวตถดบคงเหลอปลายงวด โดยสนคาโตโตจะมวตถดบคงเหลอปลายงวด 6,000 หนวย สนคาดด 9,000 หนวย
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณการซอวตถดบ
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
สนคาโตโต สนคาดดวตถดบคงเหลอปลายงวด 6,000 9,000บวก วตถดบทตองใชในการผลต 90 ,000
120 ,000 96,000
129,000หก วตถดบคงเหลอตนงวด 2 ,000 3,000จำานวนวตถดบทตองซอ 94,000
126,000ราคาวตถดบตอหนวย 3 3ตนทนวตถดบทซอ (บาท) 282,000
378,000
14
![Page 16: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/16.jpg)
1.5 งบป ระม า ณค า แ รง ง า นท า ง ตรง (Direct Labor Budget)
คาแรงงานทางตรงเปนทรพยากรทส ำาคญสำาหรบการผลตเชนเดยวกบวตถดบทางตรง ดงนนกจการจงตองใหความสำาคญกบการกำาหนดการใชแรงงาน โดยผบรหารทรบผดชอบในการจดท ำางบประมาณแรงงาน จะตองทำาการศกษาและวเคราะหวาในการผลตสนคาแตละชนดนน จะใชชวโมงแรงงานในการผลตตามมาตรฐานกชวโมง อตราคาจางชวโมงละเทาใด เพอกจการจะไดคำานวณคาแรงงานทเกดข นท งหมดในแต ล ะงวด และท ำาการจดหาและจด เตรยมเง นทนหมนเวยน ซงการกำาหนดอตราคาแรงงานจะตองใกลเคยงความเปนจรงมากทสด โดยจะตองพจารณาถงการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ คาของเงน ภาวะเงนเฟอ ซงสงเหลานมผลกระทบตอการปรบอตราคาจางทงสน
การจดทำางบประมาณคาแรงงาน จะมลกษณะเหมอนกบการจดทำางบประมาณการใชวตถดบ คอตองอาศยขอมลเกยวกบการผลตจากงบประมาณการผลต ความสำาคญของการทำางบประมาณคาแรงงานจะอยท ความถกตอง แมนย ำาในการประมาณการเกยวกบช วโมงแรงงานทางตรงทใชในการผลตทใกลเคยงกบความจรงมากทสด ซงทนยมใชคอการประมาณชวโมงแรงงานทางตรงตามเกณฑมาตรฐาน
งบประมาณคาแรงงานทางตรง = จำานวนหนวยทผลต x ชวโมงแรงงานทางตรงทใชตอ
หนวย x อตราคาแรงงานตอชวโมง
จากตวอยางเดมกจการทำาการผลตสนคาโตโต 1 หนวย ใชชวโมงแรงงานทาง
ตรง 2 ชวโมง และผลตสนคาดด 1 หนวย ใชชวโมงแรงงานทางตรง 1 ชวโมง อตราคาจางชวโมงละ 4 บาท
15
209
![Page 17: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/17.jpg)
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณคาแรงงานทางตรง
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
สนคาโตโต สนคาดดจำานวนหนวยทคาดวาจะผลต 45,000 40,000คณ ชวโมงแรงงานทางตรง/หนวย 2 1ชวโมงแรงงานทางตรงทใช 90,000 40,000คณ อตราคาจาง 1 ชวโมง 4 4ตนทนคาแรงงานทางตรง (บาท) 360,000 160,000
1.6 งบประมาณคาใชจายการผลต (Manufacturing Overhead Budget)
คาใชจายการผลต คอเปนตนทนการผลตอกชนดหนงทนอกเหนอจากวตถดบทางตรงและคาแรงงานทางตรง เชน คาซอมแซมเคร องจกร คาไฟฟาโรงงาน ในการจดทำางบประมาณคาใชจายการผลตนน สงสำาคญคอจะตองสามารถแยกตนทนและคาใชจายตาง ๆ ออกไดเปน 2 ลกษณะคอ คาใชจายการผลตผนแปร และคาใชจายการผลตคงท ซงเปนการจำาแนกตามลกษณะของพฤตกรรมในการเกดตนทน
จากตวอยางเดมในการผลตสนคาโตโตและดด มคาใชจายการผลตประมาณ
ประกอบดวย
16
210
![Page 18: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/18.jpg)
คาใชจายคงท ค า ใ ช จ า ยผนแปร / ชวโมงแรงงาน วตถดบทางออม - 0.50คาแรงงานทางออม 18,000
0.55คาควบคมตรวจตราโรงงาน 4,890
0.70คาบำารงรกษา 9,000
0.30คานำาคาไฟ - 0.60คาเสอมราคาเครองจกร 24,000คาประกนภย 3,000
58,890 2.65
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณคาใชจายการผลต
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
คาใชจายคงท ค า ใ ช จ า ย ผ น แ ป ร คาใชจายการผลตสนคาวตถดบทางออม - 65,000
65,000คาแรงงานทางออม 18,000 71,500
89,500คาควบคมตรวจตราโรงงาน 4,890 91,000
95,890คาบำารงรกษา 9,000 39,000
48,000คานำา คาไฟ - 78,000
78,000
17
![Page 19: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/19.jpg)
คาเสอมราคา – เครองจกร 24,000 -24,000
คาประกนภย 3,000 - 3,000
58,890 344,500 403,390
อ ตราค า ใช จ ายการผล ตต อช ว โมงแรงงานทางตรง = 403,390
130,000 = 3.103 บาท
ดงนนคาใชจายการผลตทคดใหสนคา โตโต = 90,000 x 3.103 = 279,270
คาใชจายการผลตทคดใหสนคา ดด = 40,000 x 3.103 = 124,120
สงทจะตองใหความสนใจในการจดทำางบประมาณคาใชจายการผลต คอ ตนทนหรอคาใชจายการผลตตามงบประมาณ มไดมความสมพนธโดยตรงกบงบประมาณเงนสด เนองจากคาใชจายการผลตตามงบประมาณบางรายการมไดมการจายจรง เชน คาเสอมราคา เปนตน
1.7 งบประมาณต นทนขาย (Cost of goods sold Budget)
หลงจากกจการไดจดทำางบประมาณตางๆ ทเกยวของกบการขายและการผลตแลว กจการจงตองจดทำางบประมาณตนทนขาย เพอนำาขอมลไปใชในการตดสนใจเกยวกบการวางแผนทางการเงนระยะสน เชน การวเคราะหจดคมทน การวางเปาหมายกำาไรของกจการ รวมทงการกำาหนดราคาขาย นอกจากนงบประมาณตนทนขายยงใชเปนฐานในการจดทำางบประมาณกำาไรขาดทนและเปนเคร องมอทจะชวยทดสอบงบประมาณการขายดวย
18
211
![Page 20: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/20.jpg)
การจดทำางบประมาณตนทนขาย จะใชขอมลจากงบประมาณการใชวตถดบ งบประมาณคาแรงงานทางตรง และงบประมาณคาใชจายการผลต
จากตวอยางเดมบรษทสงศลป จำากด
งบประมาณตนทนขายสำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
โตโต ดด รวม
สนคาคงเหลอตนงวด 120,000 104,000 224,000บวก ตนทนผลตสนคาสำาเรจรป ว ต ถ ด บ ท า ง ต ร ง ใ ช ไ ป (1.3) 270,000 360,000 630,000
คาแรงงานทางตรง (1.5) 360,000 160,000 520,000
คาใชจายการผลต (1.6) 279,270 909,270 124,120 644,120 403,390 1,553,390
สนคาสำาเรจรป 1,029,270 748,120 1,777,390หก สนคาปลายงวด 202 ,060 128,824 330,884ตนทนขาย 827,210 619,296 1,446,506
ตนทนสนคาคงเหลอปลายงวด โตโต = 909 ,270 = 20.206 x 10,0000 = 202,060 บาท
45,000
19
![Page 21: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/21.jpg)
ดด = 644 ,120 = 16.103 x 8,000 = 128,824 บาท
40,000
1.8 ง บ ป ร ะ ม า ณ ค า ใ ช จ า ย ใ น ก า ร ข า ย (Selling Expenses Budget)
งบประมาณคาใชจายในการขายประกอบดวยคาใชจายในการสงเสรมการขาย คาโฆษณา คานายหนา ซงจะมผลทำาใหการขายบรรลวตถประสงคทวางไว ดงนนกจการจงตองใหความสำาคญตอการกำาหนดหรอประมาณคาใชจายทจดเปนคาใชจายในการขายใหมความเหมาะสม และเปนไปไดมากทสด โดยจะตองมการควบคมดแลเพอมใหมผลกระทบตอการวางแผนดานก ำาไร ในขณะเด ยวกนกจะต องพจารณาถงความเหมาะสมและเกดประสทธภาพสงสดในการดำาเนนงาน
จากตวอยางเดมในการผลตสนคาโตโตและดด กจการไดประมาณการคาใชจายใน
การขาย ดงน
คาใชจายคงท ค า ใ ช จ า ยผนแปร / ยอดขาย คาโฆษณาและสงเสรมการขาย 6,800
0.02คานายหนา - 0.04เงนเดอน 120,000 -คาพาหนะ 32,000 -คาขนสง - 0.01คารบรอง 9 ,600 -
20
212
![Page 22: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/22.jpg)
168,400 0.07
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณคาใชจายการขาย
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xx
คาใชจายคงท ค า ใ ช จ า ยผนแปร คาใชจายรวมคาโฆษณาและสงเสรมการขาย 6,800 82,800
89,600คานายหนา - 165,600
165,600เงนเดอน 120,000 - 120,000คาพาหนะ 32,000 - 32,000คาขนสง - 41,400
41,400คารบรอง 9,600 - 9,600
168,400 289,000 458,200
1.9 ง บ ป ร ะ ม า ณ ค า ใ ช จ า ย ใ น ก า ร บ ร ห า ร (Administrative Expenses Budget)
คาใชจายในการบรหารและดำาเนนงานปกตจะเปนคาใชจายคงท ซงไมเกยวของกบคาใชจายในการขาย และมความสมพนธกบปรมาณการขายคอนขางนอย
21
213
![Page 23: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/23.jpg)
จากตวอยางเดม สมมตใหคาใชจายในการบรหารเปนคาใชจายคงทอยางเดยว
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณคาใชจายในการบรหาร
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xxเงนเดอนและคาจางฝายบรหาร
232,392คาเบยประกน 10,000คาเชา 22,000คานำา คาไฟ 12,000วสดสำานกงาน 8,900คาใชจายเบดเตลด 1,708
287,0001.10 งบประมาณกำาไรขาดทน (Budgeted Profit and
Loss)การจดทำางบประมาณกำาไรขาดทนเปนขนตอนสดทายในการทำา
งบประมาณดำาเนนการของกจการ ซงจดทำาขนเพอใหทราบวาการประกอบการในรอบปงบประมาณนน ๆ กจการมกำาไรหรอขาดทนเปนจำานวนเทาใด เปนไปตามเปาหมายกลยทธ และการจดสรรทรพยากรตามเปาหมายทวางไวหรอไม การจดทำางบประมาณกำาไรขาดทนจะใชขอมลงบประมาณทงหมดทจดท ำาข น ก จการกำาหนดภาษเงนไดนตบคคล 35 %จากตวอยางเดม
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณกำาไรขาดทน
สำาหรบไตรมาสแรก สนสด 31 มนาคม 25xxขาย (งบท 1) 4,140,000
22
![Page 24: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/24.jpg)
หก ตนทนขาย (งบท 7) 1 ,446,506 กำาไรขนตน 2,693,494หก คาใชจายในการดำาเนนงาน คาใชจายในการขาย (งบท 8) 458,200 คาใชจายในการบรหาร (งบท 9) 287 ,000 745,200กำาไรกอนหกภาษเงนได 1,948,294หก ภาษเงนได 35 % 681 ,903 กำาไรสทธ 1,266,391
2. งบประมาณการเงน (Financial Budget)เมอกจการไดวางแผนเกยวกบการจดทำางบประมาณดำาเนน
การทเกยวกบการขาย การผลต คาใชจายตาง ๆ และกำาไรขาดทนแลว คาใชจายในการลงทนกเปนตนทนอกประเภทหนงทกจการไมอาจละเลยได เนองจากการลงทนไมวาจะเปนการลงทนในสนทรพยประจำา หรอโครงการวจยบางอยางจำาเปนทจะตองใชเงนทนจำานวนมาก ซงเงนลงทนเหลานอาจมาจากการกยมเงนทำาใหกจการตองมภาระเร องการจายดอกเบย ซงดอกเบยทจายถอเปนตนทนอยางหนง ดงนนการวางแผนเกยวกบความตองการทจะใชเงนทน และทราบถงคาใชจายทางการเงนทจะเกดขนนกจดเปนการจดทำางบประมาณอยางหนง ประกอบดวย
2.1 งบประมาณรายจายลงทน (Capital Budget)เปนการจดทำางบประมาณเกยวกบการจดหาทรพยสนถาวรของ
กจการ เชน การซอเคร องจกรเพม การขยายโรงงานเพอเพมกำาลงการผลต โดยปกตการจดหาทรพยสนถาวรจะตองมการวางแผนและ
23
214
![Page 25: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/25.jpg)
ทำาโครงการ เพอขออนมตจากผบรหารระดบสง และจงบรรจไวในงบประมาณรายจายลงทนในสนทรพยตวอยาง
บรษท อมอน จ ำากด มแผนการซ อสนทรพยใน 1 มกราคม 25xx ดงน
งวดท 1 ซอเครองจกร 1,200,000 บาทซอเครองใชสำานกงาน 8,000 บาทซออปกรณโรงงาน 25,000 บาท
งวดท 2 ซอเครองใชสำานกงาน 8,000 บาทซออปกรณโรงงาน 25,000 บาท
งวดท 3 ซอเครองใชสำานกงาน 8,000 บาท
บรษทอมอน จำากดงบประมาณรายจายลงทน
สำาหรบปงบประมาณ สนสดวนท 31 มนาคม 25xx
งวดท รวม1 2 3
เครองจกร 1,200,000 - - 1,200,000เครองใชสำานกงาน 8,000 8,000 8,000 24,000อปกรณโรงงาน 25 ,000 25,000 -
50,000 1,233,000 33,000 8,000
1,274,000
2.2 งบประมาณเงนสด (Cash Budget)
24
215
![Page 26: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/26.jpg)
การจดทำางบประมาณเงนสด เปนการแสดงใหทราบถงแนวทางการบรหารเงนทนของกจการ โดยจะระบเงนสดโดยประมาณทกจการจะไดรบในแตละชวงเวลาและเงนสดโดยประมาณทกจการจะตองจายออกไปในแตละชวงเวลา จะมเงนสดคงเหลอซงถาเงนสดคงเหลอมมากเกนไป ผบรหารกสามารถตดสนใจนำาเงนคงเหลอไปทำาประโยชนอยางอน เพอใหเกดผลตอบแทนสงสด หรอถาเงนสดคงเหลอมนอยเกนไปหรอเงนสดขาดมอ ผบรหารกจะตองจดหาวธการจดหาเงนสดมาชดเชย เพอใหเพยงพอตอการบรหารจดการ ดงนนการบรหารเงนสดจงมความสำาคญตอความสำาเรจหรอลมเหลวทางการเงนของกจการ ผบรหารจงใหความสำาคญอยางมากตอการจดทำางบประมาณเงนสด
ในการจดทำางบประมาณเงนสด ขอมลทไดจะมาจากงบประมาณดำาเนนการทไดจดทำาไว เชน งบประมาณการขาย งบประมาณการซอวตถดบ งบประมาณคาใชจายจากการผลต งบประมาณคาแรงงาน และงบประมาณคาใชจายในการขายและบรหาร แตจะมคาใชจายบางรายการในงบประมาณคาใชจายทมไดจายเปนเงนสด เชน คาเสอมราคา หนสญ จงจะตองนำามาพจารณากอนจดทำางบประมาณเงนสด เพอใหผบรหารทราบสภาพคลองของเงนสดตลอดเวลาและหลกเลยงภาวการณเงนสดคงเหลอ จงมกจดทำางบประมาณเงนสดเปนรายเดอนหรอรายไตรมาสเปนอยางนอยตวอยาง
บรษทอมอน จำากด มขอมลเกยวกบการขายและการบรหารสำาหรบ 3 เดอนแรก ของป 25xx ประกอบดวย1. ฝายขายคาดวายอดขายแตละเดอนของป 25xx จะเหมอนยอดขายของปกอน คอ มกราคม = 360,000 บาท กมภาพนธ = 420,000 บาท
มนาคม = 600,000 บาท
25
![Page 27: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/27.jpg)
เมษายน = 540,000 บาท พฤษภาคม = 480,000 บาท มถนายน = 400,000 บาท
กรกฎาคม = 350,000 บาท สงหาคม = 550,000 บาท กนยายน = 500,000 บาท
ตลาคม = 400,000 บาท พฤศจกายน = 600,000 บาท ธนวาคม = 800,000 บาท
2. ยอดลกหนคงเหลอยกมา ณ วนท 1 มกราคม 25xx เทากบ 380,000 บาท การเกบเงนจากลกหนมลกษณะดงน
ในเดอนทขาย 60 % เดอนแรกถดจากเดอนทขาย30 %เดอนท 2 ถดจากเดอนทขาย 9 % หนสญ 1 %
3. สนคาเสอมคณภาพราคาทน 30,000 บาท ตกลงขายในเดอนมกราคม โดยขายเปนเงนสดในราคาคร งหนงของราคาขายปกต (ราคาทนของสนคาเทากบ 60 % ของราคาขาย)4. เจาหนการคาวนท 1 มกราคม 25xx ยกมา 370,000 บาท การชำาระหนจะชำาระภายใน 10 วนแรกของเดอนถดไป บรษทจะรกษาสนคาคงเหลอสนงวดในแตละเดอนใหอยในระดบทเพยงพอสำาหรบการขายของ 3 เดอนถดไป ตนทนสนคาคงเหลอ ณ วนท 1 มกราคม 25xx เทากบ 810,000 บาท5. คาใชจายคงทเกดขน 120,000 บาทตอเดอน ซงมคาเสอมราคารวมอย 20,000 บาท คาใชจายผนแปรเกดขน 10 % ของยอดขาย การจายคาใชจายเปนดงน
ระหวางเดอนทเกดขน เ ด อ น ถ ด จ า กเดอนทเกดขนคาใชจายคงท 55 % 45 %คาใชจายผนแปร 70 % 30 %
26
216
![Page 28: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/28.jpg)
6. ภาษทรพยสนประจ ำาป 50,000 บาท จาย 2 งวด ค อ 31 ธนวาคม และ 31 มนาคม7. บรษทจายเงนปนผลในวนท 15 ของเดอนท 3 ของแตละไตรมาส จำานวน 20,000 บาท8. บรษทจายคาโฆษณา 10,000 บาท ในเดอนกมภาพนธ และ 15,000 บาท ในเดอนมนาคม9. บรษทจายคาเครองจกรเดอนละ 3,000 บาท10. ภาษเงนไดของบรษทปทแลวถงกำาหนดชำาระภายในวนท 15 มนาคม 25xx จำานวน 60,000 บาท11. วนท 1 มกราคม 25xx บรษทมเงนก 280,000 บาท และบรษทจะตองช ำาระคนเงนกทกสนเดอน ๆ ละ 20,000 บาท บวกดอกเบยจาย % ตอเดอน ของยอดขายทคางชำาระเมอตนเดอน12. เงนสดตนงวดยกมา 1 มกราคม 25xx 200,000 บาท
บรษทอมอน จำากดงบประมาณเงนสดแยกเปนรายเดอน
สำาหรบปงบประมาณ สนสดวนท 31 มนาคม 25xxมกราคม กมภาพนธ
มนาคมเงนสดคงเหลอยกมา 200 ,000 191,400 106,900บวก ประมาณเงนสดรบ ขายสนคาเปนเงนสด 216,000 252,000 360,000
เกบเงนจากลกหน (1) 294,000 180,000 158,000
27
![Page 29: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/29.jpg)
ขายสนคาลาสมย (2) 25 ,000 - -รวมเงนสดรบ 535 ,000 432 ,000
518, 4 00 ยอดเงนสดทมทงสน 735,000 623,400 625,300
มกราคม กมภาพนธ มนาคมหก ประมาณเงนสดจาย
จายชำาระหน (3) 370,000 342,000 288,000
คาใชจายดำาเนนงานคงท 100,000100,000 100,000คาใชจายดำาเนนงานผนแปร (4) 49,200
40,200 54,600คาภาษทรพยสน - -
25,000เงนปนผล - -
20,000คาโฆษณา - 10,000
15,000รายจายลงทนเครองจกร 3,000 3,000 3,000ภาษเงนได - -
60,000จายคนเงนก 20,000 20,000
20,000
28
217
![Page 30: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/30.jpg)
ดอกเบยจาย (5) 1,400 1,300 1,200
รวมเงนสดจาย 543,600516,500 586,800
เงนสดคงเหลอปลายงวด 191,400106,900 38,500
รายละเอยดประกอบงบประมาณเงนสด1. การคำานวณการเกบเงนจากลกหน
มกราคม กมภาพนธ มนาคมขายเดอนพฤศจกายน = 600,000 54,000 -
- ธนวาคม = 800,000 240,000 72,000
- มกราคม = 360,000 - 108,000
32,400 กมภาพนธ = 420,000 - - 126,000
จำานวนเงนทเกบจากลกหน 294,000 180,000 158,400
2. การคำานวณราคาขายสนคาเสอมคณภาพราคาทนของสนคา = 60 % ของราคาขายสนคาเสอมคณภาพราคาทน = 30,000 ราคาขายสนคาเสอมคณภาพ = 30 ,000 x 100 =
50,000 บาท 60
ขายสนค า เป น เง นสดในราคา ของราคาขาย = 50 ,000 = 25,000 บาท
29
![Page 31: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/31.jpg)
2
3. การคำานวณการจายชำาระหน มกราคม กมภาพนธ
มนาคมตนทนสนคาทซอ (60 % ของราคาขาย) 216,000 252,000 360,000บวก สนคาคงเหลอปลายงวด (ขาย 3 เดอนถดไป) 936 ,000
972,000 852,000 1,152,000
1,224,000 1,212,000หก สนคาคงเหลอตนงวด 810 , 000 936 ,000 972,000จำานวนเงนทซอทงสน 342,000 288,000 240,000การจายชำาระหนภายใน 10 วน แรกของเดอนถดไป 370,000 342,000 288,000
4. การคำานวณคาใชจายผนแปร = 10 % ของยอดขาย โดยจะจาย 70 % ในเดอนทเกดขน และ 30 % ในเดอนถดไป
มกราคม กมภาพนธ มนาคมคาใชจายเดอนพฤศจกายน = 80,000 24,000 -
- มกราคม = 36,000 25,200
10,800 - กมภาพนธ = 42,000 -
29,400 12,600 มนาคม = 60,000 - - 42,000
30
218
![Page 32: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/32.jpg)
49,200 40,200 54,600
5. การคำานวณดอกเบยจาย = 0.50 % ตอเดอนของยอดทคางชำาระตนเดอน
มกราคม กมภาพนธ มนาคมดอกเบย = 280,000 x 0.5 % 1,400 - -
= 260,000 x 0.5 % - 1,300 -
= 240,000 x 0.5 % - - 1,200
1,400 1,300 1,200
2.3 งบประมาณงบดล (Balance Sheet Budget)หลงจากกจการจดทำางบตาง ๆ ทเกยวกบการดำาเนนการแลว
สงทกจการจะตองใชประกอบการตดสนใจอกอยางคอ งบทแสดงฐานะการเงนโดยประมาณคองบประมาณงบดล เพอทจะไดทราบฐานะการเงนของกจการโดยประมาณทควรจะเปน และผบรหารจะใชขอมลในการกำาหนดนโยบายทางการเงน เปนการปองกนใหกจการมฐานะการเงนเปนทนาพอใจ หรอจะหาทางแกไขถาฐานะการเงนไมเปนทนาพอใจตวอยาง
จากตวอยางเด ม บรษ ทสงศลป จ ำาก ด มขอมลเก ยวก บสนทรพย หนสนและทน ในวนท 31 มนาคม 25xx เพมเตมดงน
1. เงนสด 31 มนาคม 25xx จำานวน 38,500 บาท2. การขายสนค าจะเก บเง นในไตรมาสทขาย 90 % และ
ไตรมาสถดไป 9 % หนสญ 1 %ของราคาขาย3. ทดน 2,500,000 บาท คดคาเสอมราคา – เคร องจกร ,
อปกรณโรงงานและเครองใชสำานกงาน 10 %
31
219
![Page 33: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/33.jpg)
4. กจการมทนหนสามญ 1,800,000 บาท กำาไรสะสมยกมา 780,840 บาท
บรษทสงศลป จำากดงบประมาณงบดล
สำาหรบงวดไตรมาสท 1 สนสด 31 มนาคม 25xxสนทรพย
สนทรพยหมนเวยนเงนสด 38,500ลกหน (1.1) 414,000หก คาเผอหนสงสยจะสญ 41 ,400
372,600สนคาสำาเรจรปคงเหลอ (1.7)
330,884วตถดบ (1.4) 45 ,000
รวมสนทรพยหมนเวยน786,984สนทรพยถาวร
ทดน 2,500,000เครองจกร (2.1) 1,200,000หก คาเสอมราคาสะสมเครองจกร 30 ,000 1,170,000เครองใชและอปกรณ (2.1) 74,000 หก คาเสอมราคาสะสม – เครองใชอปกรณ 1 ,850 72,150
รวมสนทรพย 4,529,134
32
![Page 34: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/34.jpg)
หนสนและทนภาษเงนไดคางจาย (1.10) 681,903ทนหนสามญ 1,800,000บวก กำาไรสะสม
ยอดยกมา 780,840 บวก กำาไรสทธ (1.10) 1 ,266,391 2,04 7 , 2 31
3,84 7 , 2 31 รวมหนสนและทน 4,529,134
หมายเหต ในการจดทำางบประมาณงบดลจะใชขอมลเดม ตงแตงบท 1.1 ถงงบท 2.1 ดงท แนบไวทายชอบญช ซงในการจดทำางบประมาณงบดลจะตองอาศยขอมลการจดทำา งบประมาณหลกทงหมด
การจดทำางบประมาณสำาหรบกจการทไมเกยวกบการผลตการจดทำางบประมาณสามารถนำามาใชในกจการทกประเภท ไมได
มงเนนเฉพาะกจการทเกยวกบการผลตสนคาเทานน เนองจากการจดทำางบประมาณมจดมงหมายเพอการวางแผน ควบคมและวดผลการดำาเนนงาน เพอนำาไปสเปาหมายและประสทธผลทวางไวทงสน ดงนนการจดทำางบประมาณจงทำาไดทงกจการทมงหวงกำาไรและมไดมงหวงกำาไร
ในการจดทำางบประมาณของกจการแตละประเภทยอมมขอแตกตางกนตามลกษณะ และจดมงหมายของการนำาไปใช ดงนนวธการและประเภทของการจดทำางบประมาณทแตกตางกน สรปไดคอ 7
1. ก า ร จ ด ท ำา ง บ ป ร ะ ม า ณ ส ำา ห ร บ ธ ร ก จ ซ อ ข า ย ส น ค า (Merchandising Firms)
33
220
![Page 35: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/35.jpg)
การจดทำางบประมาณของธรกจซอขายสนคาจะงายและยงยากนอยกวาการจดทำางบประมาณของธรกจททำาการผลตสนคา เพราะการซ อขายสนคาไมมกระบวนการผลต จงไมตองจดท ำางบประมาณการผลต งบประมาณวตถดบ งบประมาณคาแรงงาน และงบประมาณคาใชจายการผลต งบประมาณหลกทธรกจซอขายสนคาจะตองจดทำาประกอบดวย งบประมาณขาย งบประมาณซอสนคา งบประมาณตนทนขาย งบประมาณคาใชจายในการด ำาเนนงาน งบประมาณการลงทน งบประมาณเงนสด งบประมาณกำาไรขาดทน และงบประมาณงบดล โดยการจดทำางบประมาณจะใหความสำาคญตอการบรหารสนคาคงคลง เพราะจะเปนตวชวดถงความสำาเรจในการวางแผนกำาไรและควบคมการดำาเนนงานของธรกจซอขายสนคา
2. การจดท ำางบประมาณส ำาหรบธ รก จบรการ (Service Firms)
ธรกจประเภทขายบรการนบวนจะมบทบาทและความสำาคญมากยงขน และใหความสะดวก สบายกบผบรโภค เชน โรงภาพยนต คลนกแพทย บรษทขนสง ดงนนการวางแผนกำาไรและควบคมการดำาเนนงานของธรกจขายบรการดวยงบประมาณจงอยทการจดทำางบประมาณรายได งบประมาณคาใชจายในการดำาเนนงาน งบประมาณเงนสด งบประมาณการลงทน งบประมาณกำาไรขาดทน และงบประมาณงบดล ซงความสำาเรจในการวางแผนกำาไรและควบคมการดำาเนนงานจงขนอยก บความสามารถในการหารายได และการควบคมคาใชจายใหเปนไปตามงบประมาณ
3. การจดทำางบประมาณสำาหรบหนวยงานทมไดมงหวงผลกำาไร (Not–For– Profit Firms)
การดำาเนนงานของหนวยงานทมไดมงหวงผลกำาไรทเรามกจะพบเสมอโดยทวไปมกจะ เปนลกษณะของมลนธ สมาคม สถาบนการศกษาของรฐ โรงพยาบาลของรฐ เปนตน ซงการดำาเนนงานมกจะอยในร ปของการใหบรการและสวสด การแกบคคลทวไป เน องจาก
34
![Page 36: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/36.jpg)
วตถประสงคในการดำาเนนงานของหนวยเหลานมไดมงหวงผลกำาไร ดงนนการจดทำางบประมาณจงใหความสำาคญทงบประมาณรายจาย และงบประมาณแผนงานทจะดำาเนนงานมากกวาทจะมงเนนทงบประมาณรายได การจดทำางบประมาณจงเปนการจดทำาเพอการวางแผนและควบคมการดำาเนนงานใหเปนไปตามจดมงหมายของแผนงานหรอโครงการทกำาหนด
35
221
![Page 37: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/37.jpg)
ตำาราและหนงสออานประกอบ
กงกนก พทยานคณ และคณะ การบญชตนทน กรงเทพ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร,
2527, หนา 152 – 160.เพญแข สนทวงศ ณ อยธยา การงบประมาณ กรงเทพ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย,
2533, หนา 152 - 154.อรชร โพธสข และคณะ เอกสารการสอนการบญชตนทนและการบญชเพอการจดการ กรงเทพ :
สำานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2545, หนา 157 – 210.สมนก เออจระพงษพนธ การบญชตนทน แนวคดและการประยกตเพอการตดสนใจเชงการ
บรหาร กรงเทพ : หจก. สยามเตชนเนอร ซพพลายส, 2539, หนา 201 – 249.สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ศพทบญช กรงเทพ : บรษท พ.เอ. ลฟวง จำากด, 2538, หนา 25.
36
222
![Page 38: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/38.jpg)
แบบทดสอบประเมนผลทายหนวยการเรยนท 7
ใหนกศกษาตอบคำาถามตอไปนมาพอเขาใจ1. งบประมาณมความสำาคญตอการบรหารจดการธรกจอยางไร จงอธบาย2. จงบอกประโยชนของการจดทำางบประมาณมาพอเขาใจ3. ขนตอนในการจดทำางบประมาณ ประกอบดวยอะไรบาง4. ผทมหนาทรบผดชอบในการจดทำางบประมาณของกจการ คอใคร5. งบประมาณหลกหมายถงอะไร ประกอบดวยอะไรบาง6. การคำานวณหาจำานวนวตถด บทตองซ อในแตละงวดสามารถคำานวณไดอยางไร7. จงบอกวธการคำานวณหาจำานวนสนคาทตองผลตในแตละงวด
37
223
![Page 39: หน่วยการเรียนที่ 7nakorn3.com/download/1283413645.doc · Web viewขายส นค าเป นเง นสด 216,000 252,000 360,000 เก บเง](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070701/5e57263bf1f21b24e2601515/html5/thumbnails/39.jpg)
38