ปรญญา

สาขา ภาควชา

เรอง การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร The Development of a Socio-Constructivist Blended Training Model to Increase the Self-Development Competencies of Teachers

นามผวจย นางสาวณฐหทย สรางสข

ไดพจารณาเหนชอบโดย

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

วทยา

( ) อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

( ) หวหนาภาควชา

( )

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตรรบรองแลว

( ) คณบดบณฑตวทยาลย

วนท เดอน พ.ศ.

ปรชญาดษฎบณฑต (เทคโนโลยและสอสารการศกษา)

เทคโนโลยและสอสารการศกษา เทคโนโลยการศกษา

ผชวยศาสตราจารย นาวาอากาศตร สญชย พฒนสทธ, กศ.ด.

รองศาสตราจารยณรงค สมพงษ, Ph.D.

รองศาสตราจารยกญจนา ธระกล, D.Agr.

ผชวยศาสตราจารย นาวาอากาศตร สญชย พฒนสทธ, กศ.ด.

1

วทยานพนธ

เรอง

การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

The Development of a Socio-Constructivist Blended Training Model

to Increase the Self-Development Competencies of Teachers

โดย

นางสาวณฐหทย สรางสข

เสนอ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร เพอความสมบรณแหงปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต (เทคโนโลยและสอสารการศกษา)

พ.ศ. 2559

ณฐหทย สรางสข 2559: การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอ คอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต (เทคโนโลยและสอสารการศกษา) สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก: ผชวยศาสตราจารยนาวาอากาศตร สญชย พฒนสทธ, กศ.ด. 274 หนา

การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนารปแบบ ศกษาผลการใชรปแบบ ศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน และประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร กลมตวอยาง ไดแก ครผสอนระดบขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 จ านวน 30 คน ศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบงเปน 8 กลม มสมาชก 3-4 คน ตอกลมปฏสมพนธ ฝกอบรมตามแผนการฝกอบรมแบบผสมผสาน รวม 4 สปดาห จากสดสวนตามโครงสรางการฝกอบรมแบบเผชญหนา 20 ชวโมง (รอยละ 38) และแบบออนไลน 32 ชวโมง (รอยละ 62) ประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครจากการวดคะแนนผลสมฤทธ และคะแนนกอนการฝกอบรมและประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสาน ความคดเหนตอการฝกอบรมโดยใชแบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยใชสถตพนฐาน ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตทดสอบ t-tests ( =.05) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของคร มองคประกอบทส าคญคอ ปจจยน าเขา กระบวนการ ผลลพธ และการสะทอนกลบ ของการพฒนาระบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานเปนลกษณะแนวคดเชงระบบ มขนตอนเพอออกแบบหลกสตรฝกอบรมทงหมด 9 ขนตอน ทเชอมโยงกบการประเมนผลระหวางด าเนนการและหลงด าเนนการ ทงหมดนมแนวคดมาจากทฤษฎโซสโอ คอนสตรคตวสต รปแบบไดน าไปทดลองใชฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา เปนไปตามสมมตฐานทตงไว ครมคะแนนผลสมฤทธ การฝกอบรมสงกวาคะแนนกอนการฝกอบรม และผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครอยในระดบคณภาพสง ผลความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครเกยวกบความรและประโยชนทไดรบในระดบความคดเหน มากทสด และผลการประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒทง 5 ทานจากโครงสรางและการออกแบบ กระบวนการฝกอบรมแบบผสมผสานของรปแบบจากการอบรมแบบผสมผสานนน พบวา รปแบบมความ เหมาะสมและอยในระดบดมาก สามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอน ๆ ในความตองการฝกอบรม แบบผสมผสานได

/ /

ลายมอชอนสต ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

Nathathai Sangsuk 2016: The Development of a Socio-Constructivist Blended Training Model to Increase the Self-Development Competencies of Teachers. Doctor of Philosophy (Educational Communications and Technology), Major Field: Communications and Technology, Department of Educational Technology. Thesis Advisor: Assistant Professor Squadron Leader Sunchai Pattanasith, Ed.D. 274 pages. The purposes of this research were to: 1) develop a model to guide the creation

of socio-constructivist blended training; 2) apply the model to create training in self-development competencies of teachers and implement the training to study the increased learning in those areas; 3) study the opinions of the teachers at the end conclusion of the training; and 4) evaluate and confirm the model. The sample was composed of 30 teachers from the Office of Ubonratchathani Primary Education Area 4. They volunteered and it was a convenience sample. They were organized into groups of three to four. The class lasted for four weeks. The plan for the course included 20 hours of face-to-face instruction (38%) and 32 hours of online instruction (62%). The self-development competencies were measured with a pre-test, post-test, and other performance measures. Also, the opinions of the teachers were measured using a questionnaire. The data were statistically analyzed using percentages, means, standard deviations, and t-tests. Statistical testing was done with alpha=.05.

The Socio-Constructivist Blended Training Model for Self-Development Competencies was created and describes the key inputs, processes, outputs, and feedback of a development system. The blended training design process is nine steps. It is a systematic process that involves both formative and summative evaluation. It is based around socio-constructivist learning theory. The model was applied to create training in self-development competencies of teachers. It was hypothesized that after implementing the training there would be an increase in learning in those areas. A significant increase was found in the self-development competencies for all participants. The teachers were very positive about the knowledge and benefits they received from the blended training. The model was evaluated through an expert review of its design and the results of the training workshops. Five experts reviewed it and the majority of the ratings were very good. The model can be applied to other situations where blended training is needed.

/ /

Student’s signature Thesis Advisor’s signature

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนไดรบทนอดหนนการวจย ประเภทบณฑตศกษา ประจ าปงบประมาณ 2559 จากส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต วทยานพนธนส าเรจสมบรณไดดวยความกรณาอยางสง สนบสนนและชวยเหลออยางดยงจากผชวยศาสตราจารย นาวาอากาศตร ดร. สญชย พฒนสทธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาสตราจารย ดร. ณรงค สมพงษ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ทไดกรณาใหค าปรกษา แนะน าสงทมคณคา และเปนประโยชนอยางยงตลอดระยะเวลาในการท าวจย ขอกราบขอบพระคณอาจารย ดร.ไพฑรย ศรฟา ประธานการสอบ และผชวยศาสตราจารย ดร.พลลภ พรยะสรวงศ ผทรงคณวฒภายนอก ทท าใหวทยานพนธฉบบนมความถกตอง และสมบรณยงขน ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอขอบคณผทรงคณวฒและผเชยวชาญ ทใหค าแนะน า ขอเสนอแนะแกผวจยและประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานใหน าไปใชในสถานการณจรงได ซงลวนแตเปนสงทมคณคา อนสงยงตอการวจยในครงน และขอขอบคณ Dr. James E. Gall, Professor Emeritus และ Dr. Linda L. Lohr, Professor Emerita ทใหความชวยเหลอ แนะน าการคนควาขอมล แนะแนวทางการท าวจยในขณะทไดไปฝกปฏบตงาน สรางเสรมประสบการณทางดานเทคโนโลยการศกษา ท University of Northern Colorado และยงใหค าปรกษา ชวยเหลอตลอดระยะเวลาการท าวจย ขอขอบคณส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 ทใหความอนเคราะหกลมตวอยางส าหรบการวจย จนบรรลวตถประสงคของโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

สงทส าคญยง ผวจยขอกราบขอบพระคณ คณพอและคณแมอนเปนทรกและเคารพอยางสง และครอบครวทคอยเปนก าลงใจ ใหการสนบสนนชวยเหลอในทก ๆ ดาน และสงเสรมการศกษาของลกมาโดยตลอด จนกระทงวทยานพนธฉบบนส าเรจลงไดดวยด

ณฐหทย สรางสข พฤษภาคม 2559

1

สารบญ

หนา

สารบญตาราง (4) สารบญภาพ (9) บทท 1 บทน า 1 ความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคของการวจย 5 ค าถามการวจย 5 ขอบเขตของการวจย 6 ประโยชนทไดรบ 7 สมมตฐานการวจย 7 นยามศพท 7 บทท 2 การตรวจเอกสาร 11 การฝกอบรมเชงระบบ 13 การออกแบบระบบการสอน 26 การเรยนรแบบผสมผสาน 31 ทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต 58 การเรยนรส าหรบผใหญ 70 สรรถนะ 79 งานวจยทเกยวของ 106 กรอบแนวคดเชงทฤษฎ 114 กรอบแนวคดการวจย 115 บทท 3 วธการวจย 116 การวจยระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร 118 การวจยระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร 122 การวจยระยะท 3 การศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร 133

(1)

2

สารบญ (ตอ)

หนา

การวจยระยะท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร 135 บทท 4 ผลการวจยและขอวจารณ 137 ตอนท 1 ผลการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคด โซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 137 ตอนท 2 ผลการศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 173 ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 184 ตอนท 4 ผลการประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 193 ขอวจารณ 195 บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 201 สรปผลการวจย 201 ขอเสนอแนะ 205 เอกสารและสงอางอง 208 ภาคผนวก 220 ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒและผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอ 221 ภาคผนวก ข แบบสอบถามเพอการวจยความตองการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 224 ภาคผนวก ค แผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคด โซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 229 ภาคผนวก ง แบบทดสอบกอนและหลงการฝกอบรมโครงการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของคร 247 ภาคผนวก จ แบบสอบถามเพอการวจยความคดเหนตอการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของคร 258

(2)

3

สารบญ (ตอ)

หนา ภาคผนวก ฉ แบบประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนา ตนเองของคร 265 ภาคผนวก ช แสดงผลการประเมนการปฏบตงานการสรางหองเรยน ออนไลนรายบคคล 271 ประวตการศกษาและการท างาน 274

(3)

4

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 เปาหมายและกลยทธของการฝกอบรมและพฒนาบคลากร 23 2 การเรยนรแบบผสมผสานแนวตง สดสวน 50/50 36 3 การเรยนรแบบผสมผสานแนวนอน สดสวน 50/50 36 4 ระดบการจดการเรยนรแบบผสมผสาน 38 5 Blended Learning Toolkit Process 41 6 Learning Activities 43 7 Delivery Method Selection 45 8 Roles of a Virtual Trainer in a Blended Learning Environment 47 9 Formal, Informal, and Blended Learning Activity Examples 48 10 สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน 50 11 สรปการสงเคราะหรปแบบการเรยนร/การฝกอบรมแบบผสมผสาน 55 12 เทคโนโลยทจะสนบสนนกจกรรมทชวยผเรยนในการเรยนร อยางมความหมายตามแนวคอนสตรคตวสต 64 13 ทฤษฎการเรยนรของผใหญ 73 14 การเปรยบเทยบสมมตฐานทฤษฎการเรยนร ของเดกและทฤษฎการเรยนรของผใหญ 76 15 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน 90

(4)

5

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 16 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 2 การบรการทด 90 17 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง 91 18 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 4 การท างานเปนทม 92 19 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ 92 20 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตร และการจดการเรยนร 95 21 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 2 การพฒนาผเรยน 97 22 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 3 การบรหารจดการชนเรยน 98 23 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 4 การวเคราะห สงเคราะห และวจยเพอพฒนาผเรยน 99 24 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 5 ภาวะผน าคร 100 25 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 6 การสรางความสมพนธ และความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร 101 26 เนอหาประกอบการฝกอบรมแบบผสมผสาน 125 27 โครงสรางเนอหาและสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคด โซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 127 28 ผลการวเคราะหความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และความเชอมน ของแบบทดสอบ 128 29 กจกรรมในการวจยและการเกบรวบรวมขอมลการฝกอบรมแบบผสมผสาน 130

(5)

6

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 30 กรอบแนวคดรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานจากการประยกต แนวคด ทฤษฏฯ 156 31 แสดงผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางความตองการ การฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 161 32 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความตองการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 164 33 แสดงผลการวเคราะหความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบ ของการสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 167 34 แสดงผลการวเคราะหความคดเหนของผทรงคณวฒทมตอรปแบบ การฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 169 35 แสดงผลการหาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลนตามเกณฑ 85/85 173 36 แสดงผลการเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของคร 174 37 แสดงผลการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสาน รายกลม 175 38 แสดงผลการประเมนการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลม จ าแนกตามมอดล (module) และรายขอตามจดประสงคการฝกอบรม 176 39 แสดงผลการประเมนการปฏบตงานสรางหองเรยนออนไลนรายบคล 181

(6)

7

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 40 แสดงผลรายการพฤตกรรมการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลน 181 41 แสดงผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ความคดเหนของคร ทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตฯ เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 184 42 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของครรายดาน 186 43 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม

แบบผสมผสานฯ ดานความรและประโยชนทไดรบและรายขอ 187 44 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานฯ ดานความพรอมดานการด าเนนการ 187 45 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอ การฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานการจดกจกรรมฝกอบรม

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 188

46 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานฯ ดานระบบหองเรยนออนไลน Edmodo 189 47 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานฯ ดานวทยากร 190 48 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานฯ ดานเนอหาการฝกอบรม 190 49 แสดงคะแนนการประเมนรบรองรปแบบฯ ของผทรงคณวฒ (รอบสดทาย) 193

(7)

8

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา ตารางผนวกท 1 แสดงผลการประเมนการปฏบตงานสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล 272

(8)

9

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 แสดงองคการในฐานะเปนระบบ 16 2 กระบวนการท างานแบบระบบ 17 3 ขนตอนของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบ 18 4 อธบายแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ 21 5 ตวแบบการน าเอาความรทไดรบจากการเรยนรใหม ไปประยกตใชของบาลดวน และฟอรด 25 6 Dick and Carey Instructional Design Model 29 7 Fowlkes model of blended learning 40 8 ELI model of blended learning 42 9 Blended learning approaches 49 10 แนวคดของ Social Constructivism 59 11 Andragogy in practice 78 12 คณลกษณะหรอสมรรถนะของบคคลทวไปผานตวแบบภเขาน าแขง (Iceberg Model of Competency) 80 13 กรอบแนวคดเชงทฤษฎ 114 14 กรอบแนวคดในการวจย 115

(9)

10

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา 15 แสดงระยะการวจยเพอพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนา ตนเองของคร 117 16 The Socio-Constructivist Blended Training Model for Self-Development Competencies 139 17 Socio-Constructivist Blended training Self-Development system 140 18 Linear and systems thinking 142 19 Blended training design process 143 20 Need assessment Steps 144 21 Determine F2F/OL Blend 145 22 Types of learner interaction 146 23 Design steps 150 24 Socio-Constructivist Learning Design for Blended Training Workshop 153 25 The Blended Training Design (BTD) Model 167

(10)

1

บทท 1

บทน า

ความส าคญของปญหา จากนโยบายรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรทเกยวของกบกระทรวงเทคโน โลยสารสนเทศและการสอสาร (12 กนยายน 2557) นโยบายขอท 4 การศกษาและเรยนรการทะนบ ารง ศาสนา ศลปะและวฒนธรรม กลาววาพฒนาระบบการผลตและพฒนาครทมคณภาพและมจตวญญาณของความเปนคร เนนครผสอนน าเทคโนโลยสารสนเทศและเครองมอทเหมาะสมมาใชในการเรยนการสอนเพอเปนเครองมอชวยคร หรอเพอการเรยนรดวยตนเอง เชน การเรยนทางไกล การเรยนโดยระบบ อเลกทรอนกสเปนตน รวมทงปรบระบบการประเมนสมรรถนะทสะทอนประสทธภาพ การจดการเรยน การสอน และการพฒนาคณภาพผเรยนเปนส าคญ และยทธศาสตรภายใตแผนปฏบตราชการ 2558 ของ กระทรวงศกษาธการ นโยบายเฉพาะไดเนนการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการศกษาใหทน สมย และส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในจดเนนท 2 ดานครและบคลากรทางการศกษา ครตองไดรบการพฒนาความรและสมรรถนะผานการปฏบตจรงและความชวยเหลออยางตอเนอง สอด คลองกบแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 ทกลาววาควรน าเทคโนโลยมาใชบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพ การจดการศกษาในปจจบนไดมการน ารปแบบและเทคนควธการสอนเพอใหสนองตอบตอการ พฒนาทรพยากรมนษยและการแขงขนของประเทศทงดานความกาวหนาทางดานเทคโนโลย การปรบตวตอการกระจายความร การเชอมโยงความรดานตาง ๆ ทเชอมถงกนทวโลก การน าเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารมาใชในการจดการศกษานนสามารถท าไดหลายรปแบบ ตงแตการน าคอมพวเตอรมาใช เปนอปกรณในการสอน การน าบรการตาง ๆ ในระบบเครอขายอนเตอรเนต โดยเฉพาะเวลดไวดเวบมา พฒนาเปนสอการสอนในทกระดบการศกษา และการจดการเรยนการสอนผานระบบอเลกทรอนกส โดย ใชเทคโนโลยอนเตอรเนตเปนสอกลางในการตดตอระหวางผเรยนและผสอน ผเรยนสามารถเรยนไดโดย ไมมขอจ ากดในเรองเวลาและสถานท เปนการสรางโอกาสและความเสมอภาคในการเรยนรให แกผเรยน ผเรยนสามารถแลกเปลยนเรยนรและสงขาวสารถงกนไดอยางรวดเรวกอใหเกดสงคมแหงการเรยนรในการเรยนผานระบบอเลกทรอนกส ปญหาของผลผลตทางการศกษาทเกดจากคณภาพของคร เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2551) กลาววา ครไทยมชวโมงการท างานทสง รบผดชอบนกเรยนประมาณ 40 คนตอ 1 หองเรยน มชวโมงการท างานอยระหวาง 900-1,200 ชวโมงตอป สงกวาคาเฉลยในประเทศกลม OECD ซงอยท 600-700 ชวโมงตอป ขดแยงกบนโยบายทไดมการก าหนดเกณฑการปฏบตงานของคร 30 ชวโมงตอสปดาห จ าแนก เปนสอน 18 ชวโมง ปฏบตงานเกยวของกบการสอน 10 ชวโมง และงานอน ๆ อก 2 ชวโมง (ส านกงาน เลขาธการสภาการศกษา, 2552) ซงสอดคลองกบแนวคดของ พศน แตงจวง (2554) กลาววาการเขา

2

2

รวมงานสมพนธกบชมชน การรบผดชอบงานทส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา/มธยมศกษา (สพป./สพม.) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และกระทรวงตาง ๆ มอบใหท า เหลานลวนเปนการรบภาระนอกเหนอจากการสอน จนตองท าใหครตองประสบกบปญหาตาง ๆ เชน ตองละเลยการเตรยมการสอนหรอตองขาดการสอนเพออบรมตามโครงการ และตามนโยบายตาง ๆ ของส านกงานเขตพนท ดงท Driscoll (2002) กลาววาการฝกอบรมใหกบครนนในหองแบบปกตอาจจะไมเกดประสทธผลเทาทควรเนองจากภาระงานทมจ านวนมาก ระยะทางทหางไกล ภาระการสอนตองเสย เวลาทงหมดเพอการอบรมตามระยะหลกสตรการอบรมนน ๆ จงมการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการเรยนรและการฝกอบรมอยางแพรหลายในปจจบน โดยมงสงเสรมใหผอบรมไดเรยนรดวยตนเอง สามารถเรยนรไดทกเวลา ทกสถานท และค านงถงความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน ซงสอดคลอง กบแนวคดของ Driscoll (2002) และ Bersin (2004) กลาวถงรปแบบการสอนแบบใหมอกรปแบบหนงภายใตกระแสแหงพฒนาการดานเทคโนโลยคอมพวเตอรเปนรปแบบของการบรณาการปรบใชเทคโนโลยคอมพวเตอร กบการเรยนการสอนแบบปกต เพอใหเกดการเรยนรทกาวไกล เกดทงประสทธผลและมประสทธภาพทาง การเรยนรมากยงขน ซงรปแบบดงกลาวนเรยกวา “การเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning)” เปน นวตกรรมการศกษาทผสมผสานมอดล (Module) การเรยนการสอนหลายรปแบบเขาดวยกนเปนลกษณะ ของการผสมผสานการเรยนทางไกล (Distance Learning) ผานระบบเครอขายออนไลน (online) รวม กบการเรยนแบบเผชญหนา (face-to-face) ท าใหเกดการเรยนรทมประสทธภาพมากกวาการนงฟงการบรรยายในชนเรยนปกต ทงนจะใหความส าคญกบการเลอกใชสอทเหมาะสมและถกตองตามจดประสงคการเรยนรในลกษณะตาง ๆ เพอเพมศกยภาพการเรยนการสอน สอดคลองกบแนวคดการผสมผสานเทคโนโลยการเรยนการสอนกบการท างานจรง จากแนวคดดงทกลาวมาขางตนสรปไดวา การจดการเรยนการสอนแบบผสมผสานเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนหลกความยดหยน มงเนนการจดกจกรรม การเรยนการสอนโดยการสรางสงแวดลอมและบรรยากาศในการเรยนรใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเอง มการผสมผสานยทธวธในการเรยนการสอนทหลากหลายเขาดวยกน ทงวธการสอนของผสอน รปแบบการเรยนของผเรยน ชองทางการสอสาร และรปแบบปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผสอน ผ เรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา ผเรยนกบบรบทในการเรยนร โดยใชสอการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และรปแบบการเรยนการสอนทหลากหลาย ทงการเรยนการสอนแบบออนไลนและการเรยนการสอนแบบเผชญหนา เพอตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน โดยมจดมงหมายเพอใหผเรยนทกคนสามารถบรรลเปาหมายของการจดการเรยนการสอน ผออกแบบการสอนจะตองค านงถงความสามารถ และบรการทหลากหลายของอนเทอรเนต ตลอดจนศาสตรดานการศกษาตองน าคณสมบตและแนวคดทฤษฎทเกยวของมาบรณาการเพอจดการเรยนรทเหมาะสม เชนการใชหองสนทนาเพอเปดโอกาสใหผเรยนมปฏสมพนธกบผสอน หรอผเรยนดวยกนเอง ไดแลกเปลยนความคดเหนการใชเวบ 2.0 เทคโนโลย เชน บลอก วก เพอสรางสงคมแหงการแลกเปลยนเรยนรออนไลน น าไปสการทผเรยนสามารถสรางองคความรของตนเอง และการใชเวบ 3.0 เทคโนโลยเพอเพมเตมความเปนจรงมากขนดวยสงคมออนไลนเสมอนในรปแบบตาง ๆ ซงเปนไปตามทฤษฎสรางสรรคนยมทางสงคม (จนตวร คลายสงข, 2557) และสอดคลองกบ ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2552) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานควรค านงถงแรงจงใจในการเรยนเพอการก ากบตนเองในการเรยนของผเรยน และชวยเสรมสรางการเรยนร ความตระหนก และการเหนคณคาของการเรยนเทคโนโลยเครอขายทางสงคมเปนเทคโนโลยทเออตอการสรางกลมสงคม การสอสารระหวางกลมคน

3

3

ในลกษณะของเครอขายแลกเปลยนแบงปนสารสนเทศ มความรสกใกลชดเนองจากมรปแบบทใหผอานเขามาโตตอบ น าเสนอขอมลไดพรอม ๆ กบการรบขอมล อกทงยงเผยแพรขอมลใหกบกลมสงคม เครอขายไดในครงเดยว ซงลกษณะพเศษนเปนสวนหนงของแรงจงใจแกผเรยนได การใชเทคโนโลย เครอขายสงคมเขามาในการเรยนการสอนแบบผสมผสานจะเปนชองทางการสอสารใหผเรยนไดรบขอมลและขาวสารความเคลอนไหวของชนเรยนอนเกดจากผสอนและผเรยนอน ๆ ไดอยางรวดเรวอนจะชวย เสรมสรางการเรยนร ความตระหนกตอการเรยนและการเหนคณคาของการเรยนไดมากขน สภาพปญหาปจจบนของสงคมไทยซงมความเชอมโยงกบการจดการศกษา และการจดการเรยนรเพราะการศกษาเปนเครองมอทมประสทธภาพมากทสดในการพฒนาคนและสงคม สวนครและบคลากรทางการศกษานนเปนปจจยหลกทจะท าใหการขบเคลอนทางการศกษาไปสความส าเรจตามเปาหมาย ซงครควรไดรบการพฒนาใหจดการเรยนการสอนในลกษณะบรณาการเนอหาวชาและกระบวนการเรยนรใหผเรยนสามารถน าไปใชในชวตจรงทมความซบซอนและเปลยนแปลงอยางรวดเรวคอ รปแบบทไมท าใหครตองทงงานสอนและสามารถแลกเปลยนเรยนรในกลมครไดอยางตอเนอง (ววรรธน จนทรเทพย, 2553) เนองจากครเปนผทมประสบการณทงดานความร ดานการปฏบตงาน การฝกอบรม และการพฒนาผใหญจ าเปนตองศกษาลกษณะเฉพาะคอ แรงจงใจทท าใหอยากเรยน การเรยนรเพอพฒนาตนเอง และ พฒนางาน ผวจยเชอวาผเรยนสามารถสรางความรโดยผานทางปฏสมพนธทางสงคมกบผอน ซงเรยกทฤษฎ นวาโซสโอคอนสตรคตวสต (Socio-Constructivist) เปนทฤษฎทมรากฐานจาก Vygotsky มแนวคดทส าคญวา “ปฏสมพนธทางสงคมมบทบาทส าคญในการพฒนาดานพทธปญญา”

ในทางทฤษฎดานพทธปญญา (cognitive) เปนทฤษฎทวาดวยการสรางความร มพฒนาการมาจากปรชญาปฏบตนยม (pragmatism) ในทางทฤษฎ constructivist องคความรทบคคลสรางความรและทกษะจากการสงเกตของตวเองและความคด/เหตผล ในทางทฤษฎสงคมคอนสตรคตวสตบคคลอน ๆ (ผเรยนหรอผสอน) Holmes and Gardner (2006) ยงใหความส าคญในการสรางความเขาใจใหมกบองคประกอบหลกของสภาพแวดลอมทางการเรยนตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ซงไดแก มมมองสงคม (social aspect) การสะทอนกลบ (reflective) สภาพจรง (authentic) การชวยเหลอในการ เรยนร (scaffolded) และความกาวหนา (progressive) ทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต ของ Vygotsky จะเปด โอกาสทจะมสวนรวมเกยวของกบครผสอนมากขน และเชอวาวฒนธรรมจะเปนเครองมอทางปญญา ทจ าเปนส าหรบการพฒนารปแบบและคณภาพของเครองมอดงกลาว จะเปนทอน าส าหรบเครองมอทางวฒนธรรมรวมถงภาษา เครองมอทางวฒนธรรมเหลาน ไดแก ประวตศาสตร วฒนธรรม บรบททางสงคมและภาษาทกวนน รวมถงการเขาถงขอมลอเลกทรอนกส (สมาล ชยเจรญ, 2551) โดยเฉพาะอยางยงไดใหความส าคญกบ “สมรรถนะ” ไวในทกกระบวนการของการบรหารทรพยากรบคคล การพฒนาสมรรถนะการบรหารทรพยากรบคคลแนวใหม กลายเปนสงทแพรหลายในสหรฐอเมรกา และนานาประเทศ เมอแนวโนมในอนาคตของแนวคดดานสมรรถนะเปลยนแปลงไป ทศทางการเปลยน แปลงบทบาทของหนวยงานทรพยากรมนษยในองคการตองมการเปลยนแปลงตามไปดวย (พยต วฒรงค, 2555 อางถง Athey and Orth, 1999) หนวยงานทรพยากรมนษยควรมบทบาทใหมดงน ผสรางระบบการเรยนร ผสนบสนนผลการปฏบตงานเชงกลยทธ ผอ านวยความสะดวกในกระบวนการเรยนร ตวแทน

4

4

ในการถายโอนความร และผแปรเปลยนความเปลยนแปลงสมรรถนะจงถกคาดหวงเปนเครองมอ ในการจด การเพอการคดเลอก พฒนา และประเมนผลคนทศกยภาพสง จงเปนแนวคดทมการน าสมรรถนะมาใชในการบรหารผลงานขาราชการ โดยถอเปนสวนหนงของผลงานทคาดหวงจากขาราชการ ในขณะเดยวกนกยงน า ไปใชในการบรหารงานทรพยากรบคคลดานอน ๆ เชน การสรรหา การคดเลอก การบรรจแตงตง การพฒนา การก าหนดต าแหนง การใหคณใหโทษ การเพมประสทธภาพ แรงจงใจ และอน ๆ จะด าเนนการโดยค านงถงสมรรถนะเปนส าคญมการส ารวจพบวา 708 บรษททวโลก น าสมรรถนะหลก (Core Competency) เปน 1 ใน 25 เครองมอทไดรบความนยมเปนอนดบ 3 รองจาก Corporate Code of Ethics และ Strategic Planning (พส เดชะรนทร, 2549) กลาววาสมรรถนะหลกจะมบทบาทส าคญทจะเขาไปชวยใหงานบรหารประสบความส าเรจ จงมผสนใจศกษาแนวคดเกยวกบการน าหลกการของสมรรถนะมาปรบใหเพมมากขน หนวย งานของรฐและเอกชนของไทยหลายหนวยงานไดใหความสนใจน ามาใช เชน บรษทปน ซเมนตไทย บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) และส านกงานขาราชการพลเรอน เปนตน ทศทางการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ไดมการก าหนดใหม ระบบการพฒนาทเนนสมรรถนะ (Teacher and Personnel Competency) กรอบการประเมนสมรรถนะคร ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน ไดรวมกนพจารณาและก าหนดสมรรถนะคร (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553) ไดพฒนาสมรรถนะและตวบงชของครไทย เพอสรางครทมคณภาพตามนโยบายของรฐบาลในการทจะพฒนาคร เปนครด มคณธรรม และมวทยฐานะ สงขน โดยแบงเปนสมรรถนะหลก (Core Competency) ประกอบดวย 5 สมรรถนะ และสมรรถนะประจ าสายงาน (Functional Competency) 6 สมรรถนะ โดยการวเคราะห สงเคราะหสมรรถนะคร ประกอบดวย เจตคต คานยม ความร ความสามารถ และทกษะทจ าเปนส าหรบการปฏบตงานตามภารกจงานในสถานศกษา จากแบบประเมนสมรรถนะและมาตรฐานของครผสอนทหนวยงานตาง ๆไดจดท าไว แบบประเมนสมรรถนะครท พฒนาขนในคร งนม กรอบความคดมาจากแนวคดของ McClelland นกจตวทยาของมหาวทยาลย Harvard ทอธบายไววา “สมรรถนะเปนคณลกษณะของบคคลเกยวกบผลการปฏบตงาน ประกอบดวย ความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) ความสามารถ (Ability) และคณลกษณะอน ๆ ทเกยวของกบการท างาน (Other Characteristics) และเปนคณลกษณะเชงพฤตกรรม ทท าใหบคลากรในองคกรปฏบตงานไดผลงานทโดดเดนกวาคนอน ๆ ในสถานการณทหลากหลายแลวแสดงออกในเชงพฤตกรรมทสงผลตอความส าเรจของงานในบทบาทหนาทอยางโดดเดนและมประสทธภาพ ซงเกดจากแรงผลกดนเบองลก (Motives) อปนสย (Traits) ภาพลกษณภายใน (Self-image) และบทบาท ทแสดงออกตอสงคม (Social role) ทแตกตางกนท าใหแสดงพฤตกรรมการท างานทตางกน ซงสอด คลองกบแนวทางการพฒนาสมรรถนะการบรหารทรพยากรบคคลแนวใหมภาครฐ ของส านกงานคณะ กรรมการขาราชการพลเรอนโดยสงเสรม สนบสนนใหสวนราชการบรหารทรพยากรบคคลตามกรอบมาตรฐานความส าเรจดานการบรหารทรพยากรบคคล (Standard for Success) เพอใหเกดผลสมฤทธ ตอความส าเรจของสวนราชการ

ดงนน ผวจยจงมความสนใจศกษารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยผสมผสานระหวางการฝกอบรมแบบเผชญหนากบการฝกอบรมออนไลนเพอตอบสนองความตองการของผเขารบการฝกอบรมทมขอจ ากดใน

5

5

การเรยนรทแตกตางกน ขยายการมสวนรวมและสรางความรรวมกน สามารถน าความรและทกษะทไดรบไปใชในการปฏบตงานทนท เพอพฒนาสมรรถนะการพฒนาตนเองไดอยางมประสทธภาพ

วตถประสงคของการวจย

การวจยเรอง “การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร” มวตถประสงคของการวจยดงน

1. เพอพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน

สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

2. เพอศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 3. เพอศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 4. เพอประเมนรบรองรปแบบการการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ค าถามการวจย

การวจยครงนมค าถามการวจย ดงน

1. รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครมองคประกอบและขนตอนเปนอยางไร

2. ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน

สมรรถนะการพฒนาตนเองของครเปนอยางไร

3. ผลความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครเปนอยางไร 4. ผลการประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครเปนอยางไร

6

6

ขอบเขตของการวจย

การวจยครงนมขอบเขตการวจย ดงน 1. ประชากรทใชในการวจย ไดแก ครผสอนระดบขนพนฐาน ในส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 จ านวน 1,189 คน 2. กลมตวอยางทใชในการวจยครงน แบงเปน 2 กลม ไดแก 2.1 กลมตวอยางทใชในการสอบถามความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคด โซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ประกอบดวย ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย หรอครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ โรงเรยนละ 2 คน จาก 148 โรงเรยน จ านวนทงสน 296 คน ไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) 2.2 กลมตวอยางทใชในการทดลองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไดแก ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนละ 2 คน จาก 15 โรงเรยน จ านวนทงสน 30 คน ไดมาจากการเลอกแบบสมครใจ (volunteer, non-random method) จากครผสอนทสนใจสมครเขาอบรม ซงมคณสมบตดงน 2.2.1 เปนครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 2.2.2 มความรพนฐานการใชงานเครองคอมพวเตอร แทบเลตหรอสมารทโฟน และ การใชอนเทอรเนต 2.2.3 ไดรบการยนยอมจากผอ านวยการโรงเรยนเปนลายลกษณอกษรใหสามารถเขารบการฝกอบรมจากใบสมครเขารบการอบรม ตามชวงระยะเวลาของหลกสตรทผวจยก าหนดคอ ครตองเขารบการฝกอบรมทง 2 รปแบบ คอ การฝกอบรมแบบเผชญหนาและการฝกอบรมออนไลนใหครบหลกสตรในชวงวนและเวลาทก าหนดในโครงการฝกอบรม 3. หลกสตรทใชในการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ชอวา หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google Tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร

7

7

4. สงทศกษาในการท าวจย 4.1 ตวจดกระท า คอ รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 4.2 ผลของตวจดกระท า ไดแก 4.2.1 คะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 4.2.2 คะแนนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอน สตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 5. ระยะเวลาด าเนนการฝกอบรม สงหาคม-กนยายน 2558

ประโยชนทไดรบ

การวจยครงนมประโยชนทไดรบ ดงน 1. ไดรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 2. เพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

สมมตฐานการวจย ครทไดรบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง จะมคะแนนผลสมฤทธสงกวาคะแนนกอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

นยามศพท การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร หมายถง กระบวนการหรอขนตอนการศกษา วเคราะห สงเคราะห และวจยเพอใหไดมาซงรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของครทมประสทธภาพและประสทธผล ดวยการน าแบบแผนการวจยและ

8

8

พฒนา (Research and Development) รวมกบหลกการฝกอบรมตามแนวคดเชงระบบ (Systematic Approach) มาประยกตใชในกระบวนการวจยทงกระบวนการ เพอพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงไดมาจากการศกษา วเคราะห และสงเคราะหขอมลพนฐาน ส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ จงน ามาสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน โดยผานกระบวนการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ และการประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) จากผทรงคณวฒวามความเหมาะสม สามารถน าไปใชในสถานการณจรงได และน าผลทไดไปทดลองใชกบกลมตวอยาง ตามรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เรยกวา The Socio-Constructivist Blended Training Model for Self-Development Competencies รปแบบมองคประกอบทส าคญคอ ปจจยน าเขา กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ผลลพธ และการสะทอนกลบ สวนกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เปนลกษณะแนวคดเชงระบบ มขนตอนเพอออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเอง มทงหมด 9 ขนตอน ประกอบดวย 1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรม แบบผสมผสานของคร 2) ขนตอนการวเคราะหความตองการ 3) การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร 4) ขนตอนการออกแบบ 5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ 6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 7) ด าเนนการฝกอบรมแบบผสมผสาน 8) พฒนา/จดท าประเมนผลหลงด าเนนการ และ 9) การจดท าประเมนระหวางด าเนนการ ซงไดผานการประเมนรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) จากผทรงคณวฒ วามความเหมาะสมระดบคณภาพอยในระดบดมาก และสามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอน ๆ ในความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานได รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต หมายถง กระบวน การในการด าเนนกจกรรมการถายทอดความร ทกษะ ประสบการณ เฉพาะเรองใดเรองหนงอยางเปนระบบในชวงระยะเวลาสน ๆ ดวยวธการฝกอบแบบเผชญหนา (face-to-face) กบการฝกอบรมออนไลน (online) โดยน าแนวทางของโซสโอคอนสตรคตวสตไปใช ดวยรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดย การเปลยนแปลงจากการบรรยายเปนศนยกลางการฝกอบรมทเนนผเรยนเปนศนยกลาง มปฏสมพนธ ระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา ผเรยนกบเทคโนโลย มการวดและประเมน ผลเปนประจ าอยางตอเนองส าหรบผเรยน ทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต (Socio-Constructivist) หมายถง การสรางองคความรใหมจากการสรางสรรคความรทางปญญารวมกนทางสงคมกบองคประกอบหลกของการจดกจกรรมการฝก อบรมแบบผสมผสาน ซงพฒนามาจากทฤษฎ Socio-Constructivist ของ Vygotsky และกจกรรมทใชในการฝกอบรม คอ สถานการณ (situation) การรวมกลม (grouping) การเชอมตอ (bridge) ภาระ หนาท (task) การน าเสนอผลงาน (exhibit) และการสะทอนผล (reflections) จดเดนของผเรยนจะเปด โอกาสการมสวนรวมในการเรยนแบบรวมมอ (Collaborative Learning) แลกเปลยนเรยนร ปจจบนน มความเกยวของกบครผสอนมากขนส าหรบเครองมอการเรยนรไดใชทฤษฎนในการออกแบบการเรยน รทงแบบเผชญหนาและแบบออนไลน ซงเปนทฤษฎทใชส าหรบ e-Learning ดงนนจงเหมาะส าหรบน า มาใชในการฝกอบรมแบบผสมผสานไดเปนอยางด

9

9

การฝกอบรมแบบเผชญหนา หมายถง การใหความรจากวทยากร โดยมกจกรรมการฝกอบรมหรอการถายทอดความรในหองฝกอบรมปกต โดยวทยากรกบผเรยนจะอยภายในหองฝกอบรม (หอง ปฏบตการคอมพวเตอร) และด าเนนการฝกอบรมตามแผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ใชวธการฝกอบรมเชงปฏบตการ (training workshop) การฝกอบรมออนไลน หมายถง การฝกอบรมผานระบบวดโอคอนเฟอรเรนซ และการฝกอบรม บนเครอขายอนเทอรเนตจากระบบการจดการเรยนร (Learning Management System: LMS) เปนซอฟตแวรทท าหนาทบรหารจดการเรยนการสอนผานเวบ โดยใชระบบ Social Learning ทเรยกวา Edmodo website (edmodo.com) ในการฝกอบรมออนไลน และหลกสตรการฝกอบรม คอ “Online Education in the 21st Century: Using Google Tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร เปนระบบจดการเรยนการสอนออนไลนทพฒนาขนเพอรองรบรปแบบจดการการศกษาของไทย และมงสงเสรมกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ผออกแบบการฝกอบรมสามารถออกแบบการฝกอบรมทมความยดหยนในหองฝก อบรมออนไลนในระบบ Edmodo โดยผเรยนสามารถเลอกใช Edmodo application ในอปกรณอจฉรยะ (Smart Devices) จากสมารทโฟน และแทบเลต นอกเหนอจากการใชคอมพวเตอรตงโตะ หรอแลปทอป คอมพวเตอร เพอความสะดวกเขารบการฝกอบรมแบบออนไลนและเขาถงการมปฏสมพนธในกลมการ เขาถงเนอหาและคนควาความรเพมเตมไดทกท ทกเวลา ตามความตองการของผเรยน สมรรถนะการพฒนาตนเอง หมายถง คณลกษณะของบคคลเกยวกบผลการปฏบตงาน ประกอบ ดวย ความร ทกษะ ความสามารถ ทเกยวของกบการศกษาคนควา หาความร ตดตามและแลกเปลยนเรยนรองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพ มการสรางองคความรและนวตกรรมเพอพฒนาตนเอง และพฒนางาน ซงเปนสมรรถนะหลก (Core Competency) ท 3 การพฒนาตนเอง (Self-Development) ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ซงมตวบงชและรายการพฤตกรรม ดงน ตวบงชท 1 การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมทางวชาการและวชาชพ รายการพฤตกรรม คอ 1) ศกษาคนควาหาความร มงมนและแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง ตวบงชท 2 การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ รายการพฤตกรรมคอ 1) รวบรวม สงเคราะหขอมล ความร จดเปนหมวดหม และปรบปรงใหทนสมย 2) สรางองคความรและนวตกรรมเพอพฒนาการจดการเรยนร องคกรและวชาชพ และตวบงชท 3 การแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย รายการพฤตกรรมคอ 1) แลกเปลยนเรยนรกบผอนเพอพฒนาตนเองและพฒนางาน 2) ใหค าปรกษา แนะน า นเทศ และถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน และ 3) มการขยายผลโดยสรางเครอขายการเรยนร การพฒนาตนเองดานนวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา หมายถง การเพมพนสมรรถนะประจ าสายงาน (Functional Competency) ท 1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร ซงมดวยกน 5 ตวบงช และเนนเฉพาะไปทตวบงชท 4 การใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนร ซงมรายการพฤตกรรมดงน 1) ใชสอนวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนร

10

10

อยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 2) สบคนขอมลผานเครอขายอนเทอรเนต เพอพฒนาการจดการเรยนร และ 3) ใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในการผลตสอ/นวตกรรมทใชในการจด การเรยนร แบบแผนการวจย หมายถง การวจยกงทดลอง (Quasi-Experimental Design) แบบกลมตวอยางเดยว มการทดสอบกอนและหลงการทดลอง (One-Group Pretest-Posttest Design) และแบบดลยภาพเวลากลมทดลองกลมเดยวมการเกบคะแนนพฒนาการตอเนองตามชวงเวลาทก าหนด (Equivalent Time-Samples Design) คร หมายถง ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ในส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จ านวน 15 โรงเรยน โรงเรยนละ 2 คน รวมทงสน 30 คน จากครผสอนทสนใจสมครเขารบการอบรม และมคณสมบตตามเกณฑของผเขารบการฝกอบรมทไดก าหนดไว

11

11

บทท 2

การตรวจเอกสาร

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) โดยมวตถประสงคการวจยเพอพฒนารปแบบ ศกษาผลการใชรปแบบ ศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน และประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงผวจยไดท าการตรวจสอบเอกสาร ศกษาคนควา แนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ จากนกวชาการทงในและตางประเทศมรายละเอยดตาง ๆ ดงน

1. การฝกอบรมเชงระบบ 1.1 ความหมายของการฝกอบรมเชงระบบ 1.2 ประเภทของการฝกอบรม

1.3 การฝกอบรมตามแนวคดเชงระบบ

2. การออกแบบระบบการสอน 2.1 ความหมายการออกแบบระบบการสอน 2.2 พนฐานการออกแบบระบบการสอน 2.3 รปแบบการสอน Dick และ Carey 3. การเรยนรแบบผสมผสาน

3.1 ความหมายของการเรยนรแบบผสมผสาน 3.2 แนวทางการจดการเรยนรแบบผสมผสาน 3.3 ระดบและสดสวนของการเรยนแบบผสมผสาน 3.4 การใชประโยชนจากการเรยนแบบผสมผสาน

12

12

3.5 การสงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน

4. ทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต

4.1 เทคโนโลยทน ามาใชในการจดการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 4.2 การจดสงแวดลอมทางการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต หรอชมชนการเรยนรของผเรยน 4.3 บทบาทของเทคโนโลยในการจดการเรยนรตามแนวคดคอนสตรคตวสต 4.4 การสนบสนนการเรยนรอยางมความหมายโดยใชเทคโนโลย 4.5 แนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต 4.6 การออกแบบการสอนทมพนฐานจากทฤษฎคอนสตรคตวสต

4.7 คณลกษณะของการออกแบบการสอนตามแนวทางทฤษฎคอนสตรคตวสต

5. การเรยนรส าหรบผใหญ

5.1 ความหมายของการศกษาผใหญ

5.2 ลกษณะของผใหญ

5.3 แนวคดในการเรยนร 5.4 ทฤษฎการเรยนรของผใหญ 6. สมรรถนะ 6.1 ความหมายของสมรรถนะ 6.2 รปแบบภเขาน าแขง 6.3 ประเภทของสมรรถนะ

13

13

6.4 ประเภทของการวดและการประเมน 6.5 การน าสมรรถนะไปใชในระบบการบรหารทรพยากรบคคล 6.6 การน ากรอบสมรรถนะไปใชเพอการฝกอบรมและการพฒนา 6.7 สมรรถนะครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 6.8 บทบาทหนาทของครยคเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 7. งานวจยทเกยวของ 8. กรอบแนวคดเชงทฤษฎ 9. กรอบแนวคดการวจย

การฝกอบรมเชงระบบ การฝกอบรมเชงระบบเปนขนตอนหนงในการบรหารทรพยากรมนษย ซงถอวาเปนหวใจทส าคญของการบรหารองคกร ตองเรมตนจากการพฒนาทรพยากรมนษยใหมคณภาพ มคณคา และมคณธรรม จะสงผลใหองคกรมคณภาพ คณคา และคณธรรมดวยการฝกอบรม การมองการฝกอบรมใหมประสทธผล และประสทธภาพตองปฏบตอยางเปนระบบ ตามขนตอนหนงไปยงขนตอนหนงอยางตอเนอง (systematic approach) โดยน าแนวคดของ David Easton เกยวกบทฤษฎระบบมาใชในการจดกลมการฝกอบรมเชงระบบ และใหความส าคญในทก ๆ สวนขององคประกอบทมความสมพนธซงกนและกน ความส าเรจใน การฝกอบรมคอ ทรพยากรมนษยทพงประสงคมการเปลยนแปลงปรบตวไปตามสถานการณ (contingency approach) หรอสมรรถนะ (competency) ส าหรบองคกรในอนาคตทปรบเปลยนไปตามสถานการณ สอดคลองตอการเปลยนแปลงเศรษฐกจ สงคม การเมอง การบรหารและเทคโนโลย ซงเปนสวนหนงของ การบรหารเชงนโยบายและกลยทธขององคกร ดงทเสนห จยโต (2554) กลาวถงความส าคญและความ จ าเปนของการฝกอบรมเชงระบบอธบายไดดงนคอ การฝกอบรมเปนกรรมวธทชวยปองกนปญหา ชวย แกไขปญหา เสรมสรางวทยาการอนทนสมยใหกบบคลากร การฝกอบรมชวยประหยดคาใชจายไดมาก เปนกรรมวธทกอใหเกดความสามคคระหวางบคลากรในทท างานเดยวกน เปนกรรมวธชวยใหบคลากร มโอกาสพฒนาบคลกภาพตนเองและพฒนาภาวะผน า และการฝกอบรมเปนกรรมวธชวยใหบคลากรมแรงจงใจใฝสมฤทธ สวนความจ าเปนของการฝกอบรมเชงระบบเกดขนจากเหตผลทส าคญ 5 ประการ คอ มความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคการ มปญหาหรอเกดโรคขององคกร อยางรายแรง บรรจพนกงานใหมเขาสองคกร ยนระยะเวลาในการลองผดลองถก ปรบปรงการปฏบตงาน ใหมประสทธภาพมากยงขน

14

14

1. ความหมายของการฝกอบรมเชงระบบ การฝกอบรมเชงระบบ (System Training) นกการศกษาดานการฝกอบรมไดใหความหมาย ไวดงน ววรรธน จนทรแพทย (2553) กลาววา การฝกอบรมเชงระบบหมายถง กระบวนการถายทอดเนอหา กจกรรมส าคญเรองใดเรองหนง ตอบสนองความตองการของหนวยงานหรอองคกร ชวยพฒนา บคลากรในองคกรใหมความรความสามารถ ทกษะ ความช านาญ และประสบการณใหเหมาะสมกบการท างาน รวมทงกอใหเกดเจตคตทดตอการปฏบตงาน อนจะสงผลใหบคลากรแตละคนในองคกรมความ สามารถเฉพาะตวสงขน มประสทธภาพในการท างานรวมกบผอนไดด ท าใหหนวยงานหรอองคกรมประสทธผล และประสทธภาพทดขน สมคด บางโม (2553) กลาววา การฝกอบรมเชงระบบหมายถง กระบวนการเพมประสทธภาพ ในการท างานเฉพาะดานของบคคลโดยมงเพมพนความร (knowledge) ทกษะ (skill) และทศนคต (attitude) อนจะน าไปสการยกมาตรฐานการท างานใหสงขน ท าใหบคคลมความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน และการบรรลเปาหมายขององคการ เสนห จยโต (2554) กลาววา การฝกอบรมเชงระบบหมายถง การใหความสนใจการฝก อบรมทก ๆ สวน ทก ๆ องคประกอบ ทงในดานของปจจยน าเขา (input) กระบวนการเปลยนแปลง (conversion process) ผลลพธ (output) ขอมลยอนกลบ (feedback) และสภาพแวดลอม (environment) ชไชย สมทธไกร (2556) กลาววา การฝกอบรมเชงระบบหมายถง กระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบ เพอสรางหรอเพมพนความร ทกษะ ความสามารถ และทศนคต ของบคลากรซงจะชวยปรบปรงใหการปฏบตงานของบคลากรมประสทธภาพสงขน สรปไดวา ความหมายของการฝกอบรมเชงระบบเปนการน าสวนประกอบตาง ๆ โดยเรมจากปจจยน าเขา กระบวนการ ผลลพธ ขอมลสะทอนกลบ และสภาพแวดลอม มาใชในกระบวนการอบรมใหผเขารบการอบรมพฒนาหรอเพมพนความร ทกษะ ความสามารถ และทศนคต เพอสงผลใหมาตรฐานการท างานสงขนและมประสทธภาพ 2. ประเภทของการฝกอบรม วจตร อาวะกล (2540) ไดแบงประเภทการฝกอบรมออกเปน 6 ประเภท ดงน 1) การฝก อบรมกอนการท างาน (pre-service training) หมายถง การศกษาความรพนฐานในโรงเรยน วทยาลย มหาวทยาลย กอนการท างาน ซงเปนการใหการศกษาอบรมในเนอหาวชาการอยางกวาง ๆ ทว ๆ ไป 2) การอบรมปฐมนเทศ (orientation) เปนการอบรมใหแกผเขามาท างานใหม ระบบงาน สภาพการจางผบรหาร สวสดการ ฯลฯ และการขจดขอสงสย ปญหาตาง ๆ ของพนกงานใหม 3) การฝกอบรมกอน

15

15

เขาท างาน (induction training) เปนการอบรมกอนใหปฏบตงานหรอสงตวลงไปปฏบตงานในทองท เฉพาะเรอง เฉพาะแหง หรอต าแหนง ทงนเพอใหพนกงานมความรในเรองของงาน วธปฏบตทถกตอง มประสทธภาพ ซงเปนการอบรมใหกบผรบงานใหมในหนวยงานใหม หรอผทเขามาใหม เพอใหบคคลมความร ประสบการณเบองตนในงานทจะตองปฏบตและรบผดชอบ จะไดไมเสยเวลาศกษางานเอง หรอผดพลาดเกดความเสยหายกบงานโดยไมจ าเปน 4) การฝกอบรมระหวางปฏบตการหรอประจ าการ (in-service training, on-the-job training) เปนการจดฝกอบรมเพอเพมพนความร ความสามารถ ความช านาญงานในหนาทของบคคลใหมากยงขน โดยไมตองลาออกไปเรยน หรอพนกงานใหเกดความ เสยหายกบงาน การฝกอบรมระหวางประจ าการสามารถท าใดทกระดบ ทกสาขาวชาทมความจ าเปน โดยใชเทคนคและวธการฝกอบรมใหเหมาะสม 5) การฝกอบรมเนนเฉพาะเรอง (specific training) เปนการ อบรมรายละเอยดเรองใดเรองหนงทหนวยงานจดขน เพอเสรมงานหลกใหเกดผลดยงขน 6) การอบรมพเศษ (special training) เปนการอบรมรายการพเศษนอกเหนอจากการอบรมหลกขององคกร เพอยงประโยชนแกสวนรวมของสงคม หรอชมชน เชน การฝกอบรมบรรเทาสาธารณภย การอบรมลกเสอชาวบาน เปนตน การฝกอบรมโดยยดวธการหรอรปแบบในการฝกอบรมเปนเกณฑ แบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก 1) การฝกอบรมแบบเผชญหนา (face-to-face training) หมายถง การฝกอบรมทผสอน หรอวทยากรกบผเขารบการฝกอบรมปฏบตกจกรรมตาง ๆ ตอหนากนโดยตรงภายในหองเรยน หรอหองฝก อบรมบางทอาจเรยกวาเปนการฝกอบรมแบบดงเดม 2) การฝกอบรมบนเครอขายอนเทอรเนต (web-based training) หมายถง การฝกอบรมเพอการเรยนรจากสอบนเครอขายอนเทอรเนตทผสอนหรอวทยากรสรางขน โดยผสอนกบผเขารบการฝกอบรมอาจจะอยตางสถานท ตางเวลาหรอในเวลาเดยว กนกไดขนอยกบการออกแบบการสอนใหสอดคลองกบวตถประสงคในการฝกอบรม 3) การฝกอบรมแบบผสมผสาน (blended training) หมายถง การฝกอบรมโดยใชวธการถายทอดความรหรอการปฏบต กจกรรมมากกวา 1 วธ เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถเรยนรไดตามความสามารถ และความสนใจ ของแตละคน ซงอาจจะเปนการผสมผสานระหวางการฝกอบรมบนเครอขายอนเทอรเนตกบการฝก อบรมแบบเผชญหนา เปนตน ววรรธน จนทรแพทย (2553) กลาววา การฝกอบรมมหลายประเภท การจ าแนกประเภท ของการฝกอบรมขนอยกบเกณฑในการพจารณา เชน การใชลกษณะของงานเปนเกณฑการยดวธการหรอรปแบบในการฝกอบรมเปนเกณฑ การจ าแนกตามแหลงการฝกอบรม การจ าแนกตามประสบการณ การจดฝกอบรม การจ าแนกตามทกษะทตองการฝกอบรม การจ าแนกตามระดบชนของผเขารบการฝก อบรมจะเหนไดวาการฝกอบรมประเภทตาง ๆ มลกษณะแตกตางกน ซงนกจดการฝกอบรม หรอผเกยว ของกบการจดฝกอบรมควรเลอกประเภทของการฝกอบรมใหเหมาะกบองคประกอบตาง ๆ ของการฝก อบรมแตละครง โดยยดหลกส าคญคอพจารณาลกษณะของผเขารบการฝกอบรมลกษณะของเนอหา และวตถประสงคในการฝกอบรมโดยคณะผจดการฝกอบรมแตละครง

16

16

3. การฝกอบรมตามแนวคดเชงระบบ

ระบบ (system) ถกน ามาใชกนอยางกวางขวางแพรหลาย การวเคราะหการฝกอบรมในรปของระบบจะชวยใหมองเหนวาการจดการฝกอบรมนนมงประโยชนขององคการโดยสวนรวม มใชมงประโยชนของตวบคคลหรอตวพนกงาน (สมคด บางโม, 2553) ดงภาพท 1

สงแวดลอมภายนอก (Environment)

ภาพท 1 แสดงองคการในฐานะเปนระบบ ทมา: สมคด บางโม (2553)

แนวความคดเชงระบบเชอวาระบบประกอบดวยปจจย 5 ประการดงน 1) ปจจยน าเขา (input) 2) กระบวนการ (process) 3) ผลตผล (output) 4) ขอมลยอนกลบ (feedback) และ 5) สง แวดลอมภายนอก (environment)

เมอน าแนวความคดเชงระบบ (systematic approach) มาประยกตกบการฝกอบรมจะเหนวาระบบการฝกอบรมประกอบดวยปจจยดงน 1) ปจจยน าเขา ไดแก พนกงานทเขารบการฝกอบรม สถานท วทยากร อปกรณตาง ๆ และเงน 2) กระบวนการ ไดแก วธการและเทคนคตาง ๆ ทน ามาใชในการฝกอบรม เชน การบรรยาย การอภปราย การประชมกลม การปฏบต ระยะเวลาทใช บรรยากาศในการฝกอบรมเปนตน 3) ผลตผล ไดแก พนกงานทเปลยนแปลงพฤตกรรมไป มความร ทกษะ และทศนคตทดขน ผลตผลขององคการดขน 4) ขอมลยอนกลบ ไดแก ค าวพากษวจารณการฝกอบรมวาดหรอไมด ไดผลสมความมงหมายหรอไม และผผานการฝกอบรมเปลยนแปลงพฤตกรรมไดตามวตถประสงค ทตงไวเพยงใด 5) สงแวดลอมภายนอก ไดแก สภาพของการแขงขน สภาพขององคการวฒนธรรมของ องคการ สภาพของสงคม กฏหมาย และวฒนธรรม

ส าหรบพนกงานทเขารบการฝกอบรมนนจะเหนวาพฤตกรรมกอนเขารบการฝกอบรมและหลงเขารบการฝกอบรมควรจะแตกตางกน เชน พฤตกรรมกอนรบการฝกอบรมเปน X พฤตกรรมหลงรบการฝกอบรมเปน Y

ปจจยน าเขา (Input)

กระบวนการ (Process)

ผลตผล (Output)

ขอบเขตขององคการ (Output)

ขอมลยอนกลบ (Feedback)

(Output)

17

17

ดงนน Y – X = สงทไดจากการฝกอบรม = ความจ าเปนในการฝกอบรม

ชชย สมทธไกร (2556) ไดกลาวถงการจดการฝกอบรมตองมการด าเนนการอยางเปนระบบเชนเดยวกน เปนกระบวนการทมพนฐานจากแนวคดเชงระบบ (the system approach) ซงมสาระส าคญดงตอไปน 1) ระบบของการฝกอบรมบคลากรเปนเพยงระบบยอยระบบหนงขององคการ และมปฏสมพนธ (interaction) กบระบบอน ๆ อยางตอเนอง 2) แนวคดแบบระบบเนนการน าขอมลยอนกลบ (feedback) มาใชเพอการปรบปรงกระบวนการฝกอบรมอยางตอเนอง ดงนน โครงการฝก อบรมจงไมเคยเปนเพยงจดหมายปลายทาง แตจะเปนสงทไดรบการปรบเปลยนตามขอมลทไดรบกลบมาอยเสมอ เพอใหบรรลถงวตถประสงคทก าหนดไว และ 3) แนวคดแบบระบบจะท าหนาทเปนเสมอนกรอบความคด (frame of reference) ส าหรบการวางแผนและด าเนนการฝกอบรม (Goldstein & Ford, 2002)

องคประกอบของการท างานแบบระบบซงไดแก ปจจยน าเขา (inputs) กระบวนการแปรรป (transformation process) ผลลพธ (output) และขอมลยอนกลบ (feedback) จะเหนไดวากระบวน การท างานของระบบจะด าเนนไปอยางตอเนองและหมนเวยนเปนวฐจกร โดยอาศยขอมลยอนกลบเปนสงทชแนะการปรบเปลยนสงทถกปอนเขาไปในระบบ เพอใหไดผลลพธทตรงกบความตองการขององคการ ดงภาพท 2

ภาพท 2 กระบวนการท างานแบบระบบ ทมา: ชชย สมทธไกร (2556) เมอพจารณาในรายละเอยด ปจจยน าเขาของระบบการฝกอบรมบคลากร ไดแก ความร ทกษะ ความสามารถ บคลกภาพ แรงจงใจ และทศนคตของบคลากรในองคการ กระบวนการแปรรป องคการจะตองมการประเมนและตดตามผลอยทกระยะ เพอใหทราบปญหา อปสรรค และสงทควรปรบปรง และน าขอมลเหลานไปใชในการปรบเปลยนโครงการฝกอบรมตอไป จากนนจะเปนการแสดงขนตอนของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบตามแนวคดทไดกลาวมาขางตน ดงภาพท 3

ปจจยน าเขา (inputs)

กระบวนการแปรรป (transformation process)

ผลตผล (Output)

ขอมลยอนกลบ(feedback)

18

18

ภาพท 3 ขนตอนของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบ ทมา: ชชย สมทธไกร (2556) 3.1 กระบวนการของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบ ขนตอนท 1 วเคราะหความตองการในการฝกอบรม (needs assessment) เปนขน ตอนแรกของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบ การวเคราะหดงกลาวจะชวยใหทราบขอมลทจ าเปนส าหรบการออกแบบและพฒนาโครงการฝกอบรม เพอใหการฝกอบรมสอดคลองกบความตองการและ เกดประโยชนสงสด อยางไรกตามในความเปนจรงยงมนกจดการฝกอบรมบางสวนมงสนใจทจะจดการฝกอบรม โดยละเลยการวเคราะหความตองการขององคการ จากภาพท 3 การวเคราะหความตองการในการฝกอบรมประกอบดวยการวเคราะห รวม 3 ประการคอ การวเคราะหองคการ การวเคราะหภารกจและคณสมบต และการวเคราะหบคคล รายละเอยดดงน

การวเคราะหความตองการ 1. การวเคราะหองคการ 2. การวเคราะหงาน 3. การวเคราะหบคคล

การก าหนดวตถประสงคของการฝกอบรม

คดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม

ประเมนผลของการฝกอบรม

จดการฝกอบรม

ความแมนตรงของผล ทไดรบจากการฝกอบรม

สรางเกณฑส าหรบ การประเมนผล

19

19

การวเคราะหองคการ (organizational analysis) เปนการวเคราะหทเรมตนดวยการตรวจสอบเปาหมายทงในระยะสนและระยะยาวขององคการ รวมทงแนวโนมตาง ๆ ทอาจสงผลกระทบตอเปาหมายเหลาน ขอมลเกยวกบเปาหมายขององคการจะเปนสงทก าหนดทศทาง และการวางแผน การฝกอบรมการวเคราะหยงเปนการตรวจสอบบรรยากาศการท างานภายในองคการ (organizational climate) การฝกอบรมไมอาจจะกอใหเกดประโยชนใด ๆ ได หากผบงคบบญชาไมไดสนบสนนใหผรบการอบรมน าสงทเรยนรมาใชในการท างานจรง การวเคราะหงาน (job analysis) ขนตอนทสองของการวเคราะหความตองการในการ ฝกอบรม คอ การวเคราะหงานซงจะบงบอกวาผปฏบตงานจะตองท าอะไร อยางไร และเพราะเหตใด รวมทงอปกรณเครองมอทใชและสภาพแวดลอมในการท างาน นอกจากนนยงบงบอกอกดวยวาผปฏบต งานนน ๆ จะตองมความร ทกษะ และความสามารถอะไรบางส าหรบการปฏบตนน ๆ ขอมลจากการวเคราะห นจะชวยใหนกจดการฝกอบรมทราบวา หลกสตรและเนอหาของการฝกอบรมควรจะประกอบดวยสงใดบาง การวเคราะหบคคล (person analysis) การวเคราะหในขนตอนนจะชวยใหทราบวาผปฏบตงานแตละคนมความร ทกษะ และความสามารถทจ าเปนส าหรบการท างานอยในระดบใด การวเคราะหบคคลจงมความสมพนธเกยวของกบการวเคราะหทกลาวมาแลวขางตน แตการวเคราะหบคคลจะมงเนนไปทระดบความถกตองการปฏบตงานของพนกงานแตละคน เพอพจารณาวาพนกงานคนนน ๆ จ าเปนทจะตองไดรบการฝกอบรมเพมเตมหรอไม ขนตอนท 2 ก าหนดวตถประสงคของการฝกอบรม ขอมลตาง ๆ ทไดจากการวเคราะห ความตองการในขนตอนแรก จะเปนสงทจะน ามาใชในการก าหนดวตถประสงคของการฝกอบรม ซงเปนเสมอนเขมทศส าหรบการออกแบบและพฒนาหลกสตรการฝกอบรมตอไป และยงเปนสงทก าหนดแนวทางการประเมนผลโครงการฝกอบรมอกดวย วตถประสงคของการฝกอบรมทดนนควรจะเปนแบบทเรยกวา วตถประสงคเชงพฤตกรรม (behavioral objectives) ซงจะไดกลาวถงอยางละเอยดในบทตอ ๆ ไป ขนตอนท 3 คดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม เมอทราบแลววาวตถประสงค ของการฝกอบรมคออะไร ขนตอนท 3 นกจะเปนการคดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม ซงจะน า ไปสเปาหมายทก าหนดไว กระบวนการในขนตอนนนบไดวามความละเอยด และตองอาศยการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบเปนอยางมาก นกจดการฝกอบรมจะตองมความรทงในดานหลกการเรยนร และ การเลอกสรรสอการสอนทเหมาะสมกบผรบการอบรม เพอใหพวกเขามการเปลยนแปลงไมวาจะเปนในดานความร ทกษะ หรอความสามารถตามทไดมงหวงไว ดงนนจงมความส าคญอยางยงทนกจดการ ฝกอบรมจะตองรวาภารกจและความร ทกษะและความสามารถส าหรบภารกจนนคออะไร และการฝก อบรมแบบใดทจะชวยใหผรบการอบรมมการเรยนรและการพฒนาตามวตถประสงคทก าหนดไว การออกแบบและพฒนาโครงการฝกอบรมจงจ าเปนตองค านงถงปจจยตาง ๆ มากมายไมวาจะเปนหวขอวชา เนอหา รปแบบและวธการอบรม สอการสอน วทยากร และเวลาส าหรบการฝกอบรมเปนตน

20

20

ขนตอนท 4 สรางเกณฑส าหรบการประเมนผล การสรางเกณฑ (criteria) ส าหรบการประเมนผลควรทจะไดกระท าควบคไปกบการคดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม โดยเกณฑทสรางขนจะตององหรอสอดคลองกบวตถประสงคของการฝกอบรมทไดก าหนดไว เนองจากเกณฑส าหรบการประเมนผลคอมาตรฐานทใชวดพฤตกรรม ดงนน เกณฑจงควรจะระบวาพฤตกรรมอะไรทผเขารบการอบรมจะตองมการพฒนา ไมวาจะเปนความร หรอทกษะ หรอความสามารถ ระดบต าสดของพฤตกรรมทจดวาผานเกณฑอยทตรงไหนและพฤตกรรมนนแสดงออกมาภายใตสภาวการณอยางไร ส าหรบประเภทของเกณฑทใชส าหรบการประเมนผลจะไดกลาวถงในบทตอ ๆ ไป ขนตอนท 5 จดการฝกอบรม หลงจากการวางแผนและเตรยมการฝกอบรมเรยบรอย แลว ขนตอนตอมากคอ การด าเนนการฝกอบรมตามแผนทไดก าหนดไว นกจดการฝกอบรมจะตองด าเนนการเกยวกบสถานทของการฝกอบรมใหเรยบรอย ไมวาจะเปนในดานของโตะ เกาอ อปกรณและสอการสอนตาง ๆ แสงสวาง อณหภม อาคาร หรอทพกส าหรบผรบการอบรม นอกจากนน ยงตองคอย ดแลและประสานงานกบวทยากรของการฝกอบรมดวยในระหวางการฝกอบรม นกจดการฝกอบรมอาจจะตองประสบกบปญหาและอปสรรคตาง ๆ ซงเกดขนเฉพาะหนา ดงนน จงควรทจะไดมการตระเตรยมการแกไขปญหาเฉพาะหนาไวดวยเชนกน ขนตอนท 6 ประเมนผลการฝกอบรม กระบวนการของการประเมนผลการฝกอบรม ประกอบดวยกระบวนการ 2 ชนดดวยกนคอ การสรางเกณฑส าหรบการประเมนผล (ขนตอนท 4) และ การวดผลโดยใชวธการทดลอง (experimental method) หรอวธการทไมใชการทดลอง (non experimental method) เพอตรวจสอบวามความเปลยนแปลงใด ๆ เกดขนหรอไมภายหลงการฝกอบรม การประเมนจะบงชวาผลทไดรบจากการฝกอบรมนนมความตรง (validity) มากนอยเพยงไร กลาวอกนยหนงกคอ ผลทไดรบนนตรงกบความตองการและวตถประสงคของการฝกอบรมหรอไม การฝกอบรมทจดวาประสบความส าเรจนน จะตองใหประโยชนและคณคาตรงตามวตถประสงคทก าหนดไว หากผลทไดรบไมตรงและต ากวาความคาดหวงขององคการ นกจดการฝกอบรมจะตองน าขอมลตาง ๆ ทไดรบจากการประเมนผล ไปใชประกอบการวเคราะหและการวางแผนการฝกอบรมในอนาคตตอไป ผลของการประเมนจงเป นเสมอนขอมลยอนกลบ (feedback) ซงจะไปปรบเปลยนการลงทนเพอการฝกอบรม ( inputs) ใหมความเหมาะสมมากยงขน เสนห จยโต (2554) กลาวถงการฝกอบรมเชงระบบเปนการตอบค าตอบขนตนสองประการคอ ท าไมถงตองฝกอบรม และจะอบรมใหมประสทธภาพและประสทธผลตองท าอยางไร ซงการฝกอบรมเชงระบบ ดงภาพท 4

21

21

ภาพท 4 อธบายแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ ทมา: เสนห จยโต (2554) จากภาพท 4 อธบายไดวา การฝกอบรมเชงระบบตองค านงถงผลลพธ (output) ของการ ฝกอบรมกอนวาเปนอยางไร ในทนผลลพธคอ ทรพยากรมนษยทพงประสงคหลงจากมการอบรมแลวกระท าไดดวยการฝกอบรมโดยมปจจยน าเขา (input) ทส าคญ 2 ประการ คอทรพยากรมนษยทเกยว ของกบการอบรม ไดแก ผบรหาร ผบรหารการฝกอบรมเจาหนาทฝกอบรม และบคลากรอน ทสนบสนนการฝกอบรม ทรพยากรทมใชมนษยทเกยวของกบการฝกอบรม ไดแก เงนทใชในการอบรม วสดอปกรณ (material) รวมทงเทคโนโลยและวทยาการสมยใหมทใชในการฝกอบรม เมอปจจยน าเขาพรอมกเขาไปสกระบวนการเปลยนแปลงของการฝกอบรม (กระบวนการฝกอบรม) ซงประกอบดวยการส ารวจความตองการ การวางแผนเตรยมการ การด าเนนการและการควบคมตดตามประเมนผล เมอมการตรวจสอบผลลพธของการฝกอบรมบรรลผลส าเรจหรอไมอยางไรใหตรวจเชคดทกระบวนการฝกอบรม และปจจยน าเขาตอไป ระบบการฝกอบรมจะมประสทธผล และประสทธภาพจ าเปนทจะตองมการปรบเปลยนใหสอดคลองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ การเมอง สงคม และเทคโนโลยตอไป 3.2 สรปองคประกอบของการฝกอบรมเชงระบบ ดานแนวคดเชงระบบ การฝกอบรมบคลากรเปนสงทตองด าเนนการอยางเปนระบบ

กระบวนการฝกอบรม - ส ารวจความตองการ - วางแผนเตรยมการ - ด าเนนการ - ควบคมตดตามประเมนผล

ทรพยากรดานการฝกอบรม

- มนษย - ทรพยากรอน

ทรพยากรมนษยทพงประสงค

ปจจยน าเขา (input)

กระบวนการเปลยนแปลง (conversion process)

ผลลพธ (output)

ขอมลยอนกลบ (feedback)

สภาพแวดลอม (environment) - การเมอง - เศรษฐกจ - สงคม - เทคโนโลย

22

22

และสมพนธเชอมโยงกบแผนกลยทธขององคการ การฝกอบรมบคลากรจงเปนเครองมอส าคญของการ พฒนาองคการ และบคลากรใหมความพรอมส าหรบด าเนนการตามแผนกลยทธ นอกจากนนการจด การฝกอบรมบคลากรยงตองกระท าอยางเปนระบบ โดยแนวคดเชงระบบเนนถงการมปฏสมพนธระหวางองคการตาง ๆ และการเปลยนแปลงทเกดขนอยางตอเนองภายในระบบ ขนตอนของการจด การฝกอบรมอยางเปนระบบ มทงสน 6 ขนตอน ประกอบดวยการวเคราะหความตองการในการฝก อบรม การก าหนดวตถประสงคของการฝกอบรม การคดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม การสรางเกณฑส าหรบการประเมนผล การจดการฝกอบรม และการประเมนผลโครงการฝกอบรม ผลทไดจากการประเมนผลจะเปนขอมลยอนกลบส าหรบการปรบปรงแกไขโครงการฝกอบรมตอไปในอนาคต องคประกอบดานจดเนนทส าคญ 5 ประการ (เสนห จยโต, 2554) คอ 1) ผเขาอบรม เปนศนยกลางแหงการเรยนร ยงมการอบรมผใหญแลวตองใหความส าคญใหเกยรตผเขารบการฝก อบรมในทรรศนะของการเรยนรแนวใหมซงสอดคลองกบการฝกอบรมทมงเนนผเขารบการฝกอบรมเปนศนยกลาง 2) ใชเทคนคการฝกอบรมทหลากหลาย ไมเนนการบรรยายอยางเดยว ควรใชเทคนคฝกอบรมทหลากหลาย ไดแก การฝกปฏบตจรง การใชกรณตวอยาง บทบาทสมมต การสาธต การสราง สถานการณจ าลอง การสนทนากลมยอย เกมและกจกรรมกลมเปนตน 3) การใชสอประสมในกรณทจดหลกสตรหลายวน ไดแก สอวดทศน เทปเสยง คอมพวเตอร ฯลฯ 4) การเสรมสรางบรรยากาศแหงการเรยนร การเรยนรของผใหญจะมความสนใจเรยนไมเกน 30 นาท ควรเนนกจกรรม เกม ค าถามเพอใหเกดความเราใจ สนใจ นอกจากนบรรยากาศของการฝกอบรมตองกระตนดวยบรรยากาศทางกายภาพ เพอสรางบรรยากาศทางจตใจใหเกดความอบอนเปนกนเอง เชอมนศรทธารกทจะเรยนรและสนบสนนการเรยนร และ 5) สรางทมงานของคณะวทยากร ถาจดวทยากรเปนทมเดยวกนจะท าใหเนอหาไมซ าซอนและเชอมโยงกนได

3.3 การก าหนดกลยทธการฝกอบรม เปาหมายของการฝกอบรมและพฒนาบคลากรม 3 ประการคอ 1) เพอเพมพนระดบ

ความตระหนกรในตนเองของแตละบคคล 2) เพอเพมพนทกษะการท างานของแตละบคคล และ 3) เพอ เพมพนแรงจงใจของแตละบคคล การทจะบรรลเปาหมายทง 3 ประการนได จ าเปนตองอาศยกลยทธ ตาง ๆ ซงอาจกลาวไดวามกลยทธอยางนอยทสด 3 กลยทธทสามารถน ามาสนองเปาหมายดงกลาวได กลยทธทงสาม ไดแก การมงเนนทปญญา การมงเนนทพฤตกรรม และการมงเนนทสภาพแวดลอม (ชชย สมทธไกร, 2556 อางถง Latham and Wexley, 1977)

การมงเนนทปญญา (cognition) ไดแก กลยทธซงมงสรางเสรมความรความเขาใจ

และความคดของบคคล ตวอยางเชน การทองคการจดการปฐมนเทศพนกงานใหมเพอใหขอมลตาง ๆ เกยวกบการก าหนดการท างาน การจายคาตอบแทน ระเบยบวนย วนหยด การลา สวสดการและสทธประโยชนตาง ๆ รวมทงขอมลอน ๆ ทเกยวของกบการท างาน นอกจากน อาจจะเปนการฝกอบรมเพอเสรมสรางความรดานตาง ๆ เชน ความเปนผน า มนษยสมพนธ ฯลฯ

23

23

การมงเนนทพฤตกรรม (behavior) ไดแก กลยทธทมงเปลยนแปลงพฤตกรรมการท างานของบคคล ตวอยางเชน การแสดงแบบพฤตกรรม (behavioral modeling) ซงผรบการอบรมจะไดชมและสงเกตการกระท าของตวแบบในสถานการณตาง ๆ และฝกการกระท าตามแบบอยางทไดสงเกต การแสดงแบบพฤตกรรมสามารถน ามาใชในการฝกอบรมดานตาง ๆ เชน การฝกทกษะการบงคบ บญชาของหวหนางาน การฝกทกษะดานการตดตอสมพนธ ฯลฯ

การมงเนนทสภาพแวดลอม (environment) ไดแก กลยทธทมงปรบปรงและพฒนา

พฤตกรรมการท างานของบคคล โดยการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมของการท างาน เชน การหมนเวยน งานเพอใหพนกงานไดเรยนรการท างานของแผนกตาง ๆ นอกจากนน การปรบเปลยนสภาพแวดลอมยงอาจกระท าไดโดยการสรางแผนการปรบพฤตกรรมอยางเปนระบบ เชน การใชระบบการใหรางวลส าหรบผทท างานด ฯลฯ

ดงนนหากน ากลยทธทง 3 ประการดงกลาวมาประสานเขากบเปาหมาย 3 ประการ

ของการพฒนาบคลากรกจะไดแผนการทหลากหลายถง 9 แบบ ดงแสดงในตารางท 1 อยางไรกตามการจ าแนกเปาหมายและกลยทธดงกลาวมไดเปนการจ าแนกอยางเดดขาด เนองจากกลยทธการพฒนา บคลากรบางชนดอาจจะสามารถจดลงในแผนการไดมากกวา 1 แบบ การจ าแนกทน าเสนอนจงมงหวงเพยงเพอใหมความเขาใจเกยวกบแผนการเชงกลยทธของการฝกอบรมและพฒนาบคลากรโดยกวาง ๆ เทานน ดงตารางท 1

ตารางท 1 เปาหมายและกลยทธของการฝกอบรมและพฒนาบคลากร

กลยทธ เปาหมาย

ความตระหนกรในตน ทกษะในการท างาน แรงจงใจ ปญญา - การพฒนาความกาวหนาใน

อาชพ - การสรางแรงจงใจใฝสมฤทธ - การวเคราะหความสมพนธระหวางบคคล - กลมสรางสรรคความงอกงามทางจตใจ (Growth groups)

- การปฐมนเทศ - การบรรยาย - การฝกอบรมโดยอาศยคอมพวเตอร - การสมมนา - การประชมเชงปฏบตการ - กรณศกษา

- การฝกอบรมเพอสรางแรงจงใจใฝสมฤทธ

พฤตกรรม - การฝกอบรมทกษะการตดตอสมพนธ

- การฝกอบรมในงาน - การแสดงบทบาทสมมต - เกมเชงการบรหาร

- การสอนแนะ - การแสดงแบบพฤตกรรม

24

24

ตารางท 1 (ตอ)

กลยทธ เปาหมาย

ความตระหนกรในตน ทกษะในการท างาน แรงจงใจ - การสอนโดยอาศย

คอมพวเตอร - การฝกโดยอาศยเครองจ าลอง

สงแวดลอม - การฝกอบรมเพอประสานทวงท านองการน าใหเขากบสถานการณ (Leader match)

- การหมนเวยนงาน - การปรบพฤตกรรม

- การหมนเวยนงาน - การปรบพฤตกรรม

ทมา: ชชย สมทธไกร (2556) 3.4 เกณฑส าหรบการประเมนผลการฝกอบรม การประเมนผลโครงการฝกอบรม มวตถประสงคเพอตรวจสอบวาการฝกอบรมบรรล ตามวตถประสงคทก าหนดไวหรอไม เพอคนหาจดดและจดเสยของการฝกอบรม เพอตรวจสอบความคมคาของโครงการฝกอบรม เพอพนจฉยวาผรบการอบรมใดหรอกลมใดทไดรบประโยชนมากทสด และ นอยทสดจากการฝกอบรม เพอรวบรวมขอมลซงจะชวยในการจดการฝกอบรมในอนาคต ความส าเรจ ในการฝกอบรมนอกจากจะค านงถงการเรยนรพฤตกรรม และประโยชนทองคการจะไดรบ แลวยงตองค านงถงปฏกรยาตอบสนองดวย ซงตรงกบรปแบบของ Kirkpatrick ทประเมนความส าเรจของการฝก อบรมนนมเกณฑของการประเมน 4 ประเภทไดแก 1) ปฏกรยาตอบสนอง (reaction) หรอความรสก ของผเขารบการอบรมทมตอโครงการฝกอบรม 2) การเรยนร (learning) หรอเกณฑทบงชวาผรบการอบรมมความร ทกษะ หรอทศนคตเปลยนแปลงไปในทางทดขนกวาเดมหรอไม 3) พฤตกรรม (behavior) คอ การประเมนวาพฤตกรรมการท างานของผรบการอบรม เปลยนแปลงไปในทางทดขนหรอ ไมภายหลงจากการฝกอบรม และ 4) ผลลพธ (results) คอ การประเมนผลของการฝกอบรมทมตอการด าเนนงานขององคการ ดงทววรรธน จนทรแพทย (2553) กลาววา สดสวนความสมพนธของปฏกรยาตอบสนองกบการเรยนรมความเกยวพนกนมากกวาความสมพนธของปฏกรยาตอบสนองกบพฤตกรรม จงเปนทแนชดไดวาการเรยนรนนจะมากหรอนอยกสามารถเพมหรอลดไดดวยปฏกรยาตอบสนอง แตปฏกรยาทสงผลตอการเรยนรอยางมากนนเปนปฏกรยาตอบสนองการฝกอบรมทเปนไปในทางลบ ท าใหเหนวา ปฏปรยาตอบสนองตอการฝกอบรมนนไมจ าเปนตองอยในดานบวกเสมอไปทจะท าใหการเรยนรเพมขน ไดดวย ดงนนการทจะคาดหวงหรอการสรางปฏกรยาตอบสนองตอการฝกอบรมใหไปเพมพนการเรยนร นน ๆ จะตองค านงในหลาย ๆ มตดวยกนเพอใหเกดการครอบคลม เพราะการท าใหปฏกรยาตอบสนองเปนไปในทางบวกอยางเดยวกอาจไมสามารถทจะท าใหเกดการเรยนร และการฝกอบรมประสบผลส าเรจได

25

25

การประเมนความเหมาะสมของเกณฑกเปนประเดนทมความส าคญประเดนหนง เกณฑซงใชในการประเมนผลการฝกอบรมจะถอวามความเหมาะสมหรอถกตอง กตอเมอเกณฑนนประกอบไปดวยความร ทกษะ หรอความสามารถทไดจากการวเคราะหความตองการในการฝกอบรม และถอวาจ าเปนส าหรบการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ เกณฑไมเหมาะสมประเภทแรกคอเกณฑทขาดหาย หมายถง เกณฑทไมไดถกบรรจไวในการประเมนผลทง ๆ ทการวเคราะหความตองการระบวาเปนเกณฑทเกยวของและเหมาะสม อกประเภทหนงคอ เกณฑทถกปนเปอน หมายถง เกณฑซงมสงแปลกปลอมเขามาแทรกท าใหกลายเปนเกณฑซงไมสามารถวดความส าเรจของการฝกอบรมไดอยางแทจรง (ชชย สมทธไกร, 2556) 3.5 การน าเอาความรทเกดจากการเรยนรไปสการใชงานจรง การน าเอาความรทเกดจากการเรยนรไปสการใชงานจรง (transfer of learning) หมายถง การทผเรยนรสามารถประยกตความร ทกษะ พฤตกรรม และการคดเชงกลยทธทเกดจากการเรยนรมาใชในงานจรงได (ศรภสสรศ วงศทองด, 2556 อางถง Broad and Newstrom, 1992) มหลายปจจยทเกยวของกบความส าเรจในการน าเอาความรไปปรบใช เชน คณลกษณะของผเรยน (learner characteristics) การออกแบบกจกรรมการเรยนร (program design) สภาพแวดลอมของการท างาน (work environment) จากรปแบบ “Transfer of Training” ของ Baldwin และ Ford ชใหเหนถงตวแปรตาง ๆ ในเรองการน าเอาความรจากการฝกอบรมไปประยกตในการท างาน ดงภาพท 5 ภาพท 5 ตวแบบการน าเอาความรทไดรบจากการเรยนรใหมไปประยกตใชของบาลดวนและฟอรด ทมา: Baldwin and Ford (1988)

Trainee characteristics - Motivation - ability Training design - create a learning environment - apply theories of transfer - use of self-manage startegies

work environment - climate for transfer - management and peer support - opportunity to perform - technological support

learning retention

generalization maintence

26

26

จากภาพท 5 พบวา ในการประยกตหรอน าเอาความรทไดจากการเรยนรทผานมา แลว ซงเปนคณสมบตของผเขารบการฝกอบรม (trainee characteristics) ทเกดขนในระหวางการฝก อบรมอนเกยวของกบการออกแบบโครงการการเรยนร (learning program design) และทเกดขนภายหลงการฝกอบรมในสถานทปฏบตงานจรง หรอสภาพแวดลอมของการท างาน (work environment) ลวนแลวแตสงผลตอการน าเอาความรไปใช เรมตนปจจยกลมแรก ปจจยในดานคณสมบตของผเขารบการฝกอบรม เปนคณสมบต ทส าคญตอประเดนการน าเอาความรไปปรบใช นบวาเปนเรองแรงจงใจ (motivation) และความสามารถ (ability) มบทบาททเดนชดในเรองแรงจงใจในการเรยนร (motivation to learn) คอความปรารถนาทจะเรยนรตามทไดก าหนดในโครงการฝกอบรม ดงนนถาผเรยนมความเขาใจในสงทตนก าลงจะเรยนรวาจะเกดประโยชนกบตนเองอยางไร ท าใหมความคาดหวง ตงใจ พรอม และกระตอรอรนทจะเขาสการเรยนร ประกอบกบถาผเรยนรมความพรอมทงระดบสตปญญา รางกาย อารมณ และอาจจะเคยมประสบการณเดมในเรองทเรยนรมากอน การเขาสการเรยนรครงใหมกยอมจะเกดขนไดเรวยงขน ปจจยกลมท 2 การออกแบบโครงการการเรยนร (learning program design) หมายถง การทปจจยตาง ๆ ถกก าหนดหรอสรางขนเพอท าใหโครงการเพมความเปนไปได และโอกาสทท าใหการ น าเอาความรจากการเรยนรนนไปใช เรมดวยการสรางสภาพแวดลอมทเกอหนนตอการเรยนร (create a learning environment) เพราะสภาพแวดลอมหรอบรรยากาศทเออตอการเรยนร และสงเสรมการเรยนรใหเกดขนได ดงเชน Noe ระบไว 4 ประการ คอ 1) เปดโอกาสใหผเรยนไดมการฝกปฏบต และสอบ ถามไดอกทงใหไดรบทราบผลตอบกลบอยางสม าเสมอเพอจะไดทราบความกาวหนาของการเรยนรอยาง ตอเนอง 2) การเตรยมเอกสารหรอสอการสอนตอประโยชนการเรยนร 3) การก าหนดความรเบองตนทผเรยนจะตองมมากอน (prerequisites) และ 4) เปดโอกาสใหผเรยนสามารถเรยนรไดจากการสงเกตและการเขาไปมประสบการณตรงดวย

การออกแบบระบบการสอน

การออกแบบระบบการสอน (Instruction System Design) เปนการน าเอาวธระบบ (Systematics System) มาใชในการเรยนการสอน หรอการฝกอบรมเพอพฒนาทรพยากรมนษยสวนตาง ๆ จะมความ สมพนธกนซงไดแก การน าเขา (Input) การด าเนนการ (Process) และผลลพธ (Output) ระบบจงมสวนประกอบยอย ๆ ทสมพนธกน จงท าใหการออกแบบระบบการสอนมงเนนไปทความเขาใจ การพฒนา และการประยกตของวธการสอน Reigeluth (1983) กลาววาครหรอผสอนพฒนาโดยการระบประชากร ทเปนผเรยน และการก าหนดวธการทดทสดเพอใหบรรลการเปลยนแปลงทางบวกในดานความร ทกษะ และทศนคต นกวจยและผปฏบตงานในดานการสรางและทดสอบวธการเรยนการสอนและการพฒนา รปแบบ รปแบบการออกแบบการเรยนการสอนสามารถอธบายไดเปนการรวบรวมวธการเรยนการสอนท เกยวของในการพฒนาและทดสอบสอวสดทจะน าวธการเหลานนไปปฏบต บางรปแบบมงเนนเฉพาะดาน การเรยนการสอน เชน การประเมนผลอน ๆ มงเนนไปทกระบวนการทงหมดของการสรางสอการสอน เรมตนดวยการก าหนดความตองการการเรยนรขององคกร และจบลงดวยผลกระทบของการเรยนการสอน

27

27

ทด าเนนการในองคกร โดยมการวเคราะหองคประกอบการเรยนร ทฤษฎการเรยนการสอน สอกจกรรม การเรยนรตาง ๆ รวมถงการประเมนผล เพอใหผสอน สามารถถายทอดความรสผเรยน ผเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ การออกแบบการเรยนการสอนจะชวยใหผสอนวางแผนอยางมระบบ การจดการเรยนการสอนบรรลจดมงหมาย และประสบความส าเรจ 1. ความหมายการออกแบบระบบการสอน การออกแบบระบบการสอน (Instructional System Design) นกการศกษาดานการออก แบบระบบการสอนไดใหความหมายไวดงน Dick and Carey (1985) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนหมายถง กระบวนการวาง แผนการเรยนการสอนอยางเปนระบบเพอใหบรรลเปาหมายการเรยนการสอนทการศกษาการเรยนการสอนการฝกอบรมการสอนตองการ โดยตอบค าถามใหไดวาจะสอนอะไร สอนอยางไรจงจะบรรลเปา หมาย และทราบวาบรรลเปาหมายไดอยางไร Seels and Glasgow (1990) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนหมายถง กระบวน การพฒนาอยางเปนระบบทน าเอาทฤษฎการเรยนรและทฤษฎการสอนมาท าใหการเรยนการสอนมคณภาพ Shambaugh and Magliaro (1997) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนหมายถง กระบวนการเชงระบบทใชในการวเคราะหความตองการของผเรยน เพอจดหาสงทจะชวยใหนกออก แบบการเรยนการสอนสรางสงทเปนไปไดเพอตอบสนองความตองการของผเรยน Smith and Ragan (1999) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนหมายถง กระบวนการ ทเปนระบบในการพฒนาหลกการเรยนร และหลกการสอนไปวางแผนสอ วสด อปกรณ การเรยนการสอน และกจกรรมการเรยนการสอน Gagne et al. (2005) กลาววา การออกแบบการเรยนการสอนหมายถง การน าหลกการเรยนรไปออกแบบเหตการณทประกอบดวยกจกรรมตาง ๆ ทก าหนดขนอยางมเปาประสงคชดเจน หรอทเรยกวาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพเพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามทคาดหวง สมจต จนทรฉาย (2557) กลาวถงการออกแบบการเรยนการสอนมลกษณะทส าคญ คอ กระบวนการทเปนระบบทน ามาใชในการศกษาความตองการของผเรยนและปญหาการเรยนการสอนเพอแสวงหาแนวทางทจะชวยแกปญหาการเรยนการสอน ซงอาจเปนการปรบปรงสงทมอยหรอสรางสงใหมโดยน าหลกการเรยนรและหลกการสอนมาใชในการด าเนนการเปาหมายของการออกแบบการเรยนการสอนคอ การพฒนาการเรยนรของผเรยน

28

28

สรปไดวา ความหมายของการออกแบบระบบการสอน คอ กระบวนการทเปนระบบทมการวางแผนในการออกแบบการเรยนการสอน ก าหนดขนตามเปาประสงค ก าหนดวธการ และหลกการ เรยนรไปวางแผนสอ วสด อปกรณการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และก าหนดวธการวดและประเมนผลใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคอยางมประสทธภาพ 2. พนฐานการออกแบบระบบการสอน การออกแบบระบบการสอนมหลกการพนฐานทผออกแบบระบบการสอนควรค านงถงเพอชวย ใหการออกแบบการสอนมคณภาพ ดงน (สมจต จนทรฉาย, 2557 อางถง Gagne et al. 2005, Smith and Ragan, 1999) 2.1 ค านงถงผลการเรยนรของผเรยนเปนเปาหมายส าคญ การออกแบบการเรยนการสอน มจดมงหมายเพอสงเสรมกระบวนการเรยนร มากกวากระบวนการสอน ผออกแบบการเรยนการสอนจะตองพจารณาผลการเรยนรอยางชดเจน เพอนาไปใชเปนแนวทางสาหรบการเลอกกระบวนการเรยน การสอน กจกรรมการเรยนการสอนทชวยใหผเรยนบรรลผลการเรยนรทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ 2.2 ค านงถงปจจยทสงผลตอการเรยนร ไดแก การอ านวยความสะดวกในการเรยนรใหกบ ผเรยน เวลาทใช คณภาพการสอน เจตคตและความสามารถในการเรยนรของผเรยน ปจจยเหลาน ควรน ามาพจารณาในการออกแบบการเรยนการสอน 2.3 รจกประยกตใชหลกการเรยนการสอน วธสอน รปแบบการเรยนการสอน ใหเหมาะสม กบระดบวยของผเรยนและเนอหาสาระ เพอใหผเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนร และมสวนรวม ทงทางดานรางกาย สตปญญา และจตใจในกจกรรมการเรยนการสอน 2.4 ใชวธการและสอทหลากหลาย ผออกแบบการเรยนการสอนควรเลอกใชสอทชวยใหการเรยนรมประสทธภาพสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร และความแตกตางในการเรยนรของผเรยนซงจะชวยใหผเรยนมความสนใจและกระตอรอรนในการเรยนมากขน 2.5 มการพฒนาอยางตอเนอง การเรยนการสอนทมคณภาพควรไดรบการพฒนาอยางตอเนองเรมจากการวางแผนการน าไปทดลองใชจรง และน าผลการทดลองและขอเสนอแนะจากผเรยน มาปรบปรงการเรยนการสอนใหมคณภาพมากขน 2.6 มการประเมนผลครอบคลมทงกระบวนการเรยนการสอน และการประเมนผลผเรยน ทงนเพอน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ ประสทธผล และนาสนใจมากขน การประเมนผลผเรยนไมควรมจดมงหมายเพยงเพอทราบผลการเรยนรของผเรยนเทานน แตควรใหไดขอมลทน าไปพฒนาผเรยนใหบรรลจดประสงคการเรยนร

29

29

2.7 องคประกอบการเรยนการสอนมความสมพนธกน องคประกอบการเรยนการสอน เชน จดประสงคการเรยนร กจกรรมการเรยนการสอน และการวดประเมนผล ควรมความสมพนธสอด คลองกน และเหมาะสมกบผเรยนและบรบทการเรยนร ท าใหผเรยนบรรลจดประสงคการเรยนรทตอง การหลกการพนฐานในการออกแบบการเรยนการสอนทน ามากลาวขางตนน เปนแนวทางทวไปส าหรบ นกออกแบบการเรยนการสอนทเรมตนการท างานในดานนไดน าไปประยกตใชใหเหมาะสมกบสภาพ และบรบทการเรยนการสอน 3. รปแบบการสอน Dick และ Carey นกออกแบบระบบการสอนจะใชรปแบบการออกแบบการเรยนการสอน ( instructional design model) เปนเครองมอหรอแนวทางในการปฏบตงานเพออธบายองคประกอบของการท างาน หรอความสมพนธขององคประกอบเหลานนใหผทเกยวของหรอทมงานมความเขาใจขนตอน กระบวน การท างาน และใชตรวจสอบการด าเนนงาน รปแบบการออกแบบการเรยนการสอนทเปนพนฐานของการออกแบบการเรยนการสอนเชงระบบทมผวจยกลาวถงคอ รปแบบการสอนของ Dick and Carey (1996) เพราะวามการบรรยายรายละเอยดทมการบรรยายรายละเอยดไดอยางด และเปนทรจกกนอยาง แพรหลายในลกษณะแนวคดเชงระบบ (systemetic approach) และเปนหนงแนวคดเชงระบบ เพอการ ออกแบบการสอนทรจกนอยางแพรหลาย ดงรปภาพท 6

ภาพท 6 Dick and Carey Instructional Design Model ทมา: Dick and Carey (1996) จากรปภาพท 6 รปแบบการสอนของ Dick และ Carey ไดปรบเปลยนใหมในป คศ. 1996 ซงไดรบความนยมมากเนองจากมรายละเอยดมากขน ประกอบดวย 9 สวนประกอบในรปแบบรายละ เอยดดงตอไปน 3.1 ประเมนความตองการในการระบเปาหมายการเรยนการสอน (Assess Needs to Identify Goals) เพอใหผเรยนเกดการเรยนรตามทตองการ เปาหมายของการเรยน ในสวนนจะเกด

30

30

จากการวเคราะหความตองการ (Need Analysis) กอน แลวจงก าหนดเปาหมายของการเรยน โดยพจารณาจากสวนตาง ๆ ดงตอไปน 1) รายละเอยดของเปาหมายของการเรยนทมอย 2) ผลจากการวเคราะหความตองการ 3) ขอจ ากดหรออปสรรคตาง ๆ ในการเรยน และ 4) ผลจากการวเคราะหผเรยนคนอน ๆ ทเรยนจบแลว 3.2 ด าเนนการวเคราะหการเรยนการสอน (Conduct Instructional Analysis) เพอตดสนวาความร และทกษะใดทจะท าใหผเรยนบรรลตามเปาหมายทก าหนดไวประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงตอ ไปน 1) ก าหนดสมรรถนะของผเรยนหลงจากทเรยนจบแลว และ 2) ก าหนดขนตอนการน าเสนอบทเรยน 3.3 วเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Learners and Contexts) การระบทกษะ ความสามารถ และทศนคตปจจบนของผเรยน เชนเดยวกบลกษณะของการตงคาการเรยนการสอนเพอน าไปเปนฐานขอมลในการเรมตนการสอน ขอมลทเปนประโยชนเกยวกบประชากรกลมเปาหมายจะตองรวมถงรายการพฤตกรรม ความรทผเรยนมแลวกอนเรมเรยน (prior knowledge) ในหวขอนนทศนคตทมตอเนอหา และระบบการถายทอด แรงจงใจทางวชาการ และทศนคตทมตอองคกร 3.4 เขยนวตถประสงคประสทธภาพ (Write Performance Objectives) การเขยนวตถ ประสงคเชงพฤตกรรมทสามารถวดไดหรอสงเกตไดของบทเรยนแตละหนวย ซงผเรยนจะตองแสดงออก ในรปของงานหรอภารกจหลงจากสนสดบทเรยนแลว โดยน าผลลพธทไดจาก 3 ขนตอนแรกมาพจารณา ซงวตถประสงคเชงพฤตกรรมจะประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงน 1) งานหรอภารกจ (Task) ทผเรยนแสดง ออกในรปของการกระท าหลงจบบทเรยนแลว ซงสามารถวดหรอสงเกตได 2) เงอนไข (Condition) ประกอบงานหรอภารกจนน ๆ และ 3) เกณฑ (Criterion) ของงานหรอภารกจของผเรยนทกระท าได 3.5 การพฒนาเครองมอการประเมนผล (Develop Criterion-Referenced Tests) การ ก าหนดเกณฑมาตรฐานของบทเรยนทผเรยนจะตองปฏบตไดหลงจากจบบทเรยนแลว โดยเกณฑทใชวดผลจากแบบฝกหดหรอแบบทดสอบตาง ๆ ทใชในบทเรยน 3.6 พฒนากลยทธการเรยนการสอน (Develop Instructional Strategy) เพอพฒนากลยทธในกจกรรมกอนการเรยนการสอน (แรงจงใจวตถประสงคและรายการพฤตกรรม) การน าเสนอขอมล (ขอมลตวอยางล าดบการเรยนการสอน) การมสวนรวมของผเรยน (การปฏบตและขอเสนอแนะ) การทดสอบ (กอนเรยนและหลงเรยน) และตอไปนผานกจกรรม (การฟนฟ การตกแตง และการถายโอนความจ า) 3.7 พฒนาและเลอกสอการเรยนการสอน (Develop/Select Instructional Materials) เปนขนตอนของการพฒนาบทเรยนจากบทด าเนนเรองในขนตอนทผานมา รวมทงการเลอกใชวสดการ เรยนทสอดคลองกบเนอหา และวตถประสงคของบทเรยน ไดแก สอการเรยนทมอยเดมหรอสรางใหม เชน 1) คมอการใชบทเรยนของผเรยนและผสอน 2) บทเรยนทพฒนาขนดงน ระบบสนบสนนการกระท า

31

31

ดวยอเลกทรอนกส หรอ EPSS (Electronic Performance Support Systems), บทเรยนส าหรบผสอน เปนผน า, บทเรยนคอมพวเตอรแบบใชงานบนเครอขาย เชน WBI, WBT และ e-Learning เชน CMS และ LMS 3.8 การออกแบบและการประเมนผลการด าเนนการกอสราง (Develop/Conduct Formative Evaluation) การเกบรวบรวมขอมลทใชในการระบวธการปรบปรงการเรยนการสอนใหมคณภาพดขน ดงนคอ 1) การประเมนผลแบบตวตอตว (One-to-One Evaluation) 2) การประเมนผลแบบกลมยอย (Small-Group Evaluation) และ 3) การประเมนผลภาคสนาม (Field Evaluation) 3.9 ปรบปรงการสอน (Revise Instruction) ทจะใชขอมลทไดจากการประเมนผล เพอตรวจสอบความถกตองของการวเคราะหการเรยนการสอนผเรยนและการวเคราะหบรบท วตถประสงค ประสทธภาพเครองมอ ประเมนกลยทธการเรยนการสอน โดยพจารณาจากผลลพธทได ขนตอนสดทายคอการออกแบบและด าเนนการประเมนผลปลายทาง (Develop/Conduct Summative Evaluation) ซงเปนการประเมนคณคาของการเรยนการสอน

การเรยนรแบบผสมผสาน การเรยนรแบบผสมผสาน (Blended or Hybrid Learning) หรอการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training) เปนวธการแบบใหมของ e-Learning โดยทว ๆ ไป การเรยนรแบบผสมผสานคอ การเรยนในชนเรยน (F2F) และการเรยนในหองเรยนออนไลน (Online) โดยมการออกแบบการสอนผสมผสานทง 2 วธไปดวยกน จากมมมองในการเรยนแบบเผชญหนากบกจกรรมการเรยนดวยคอมพวเตอร ไดเกดการสรางวธการสอนรวมกน (Guzzo, Grifoni, and Ferri, 2012) ท าใหมความเหนวาการสอนแบบเผชญหนาอยางเดยวเปนการปดกนโอกาสทางการศกษาของผเรยน ประสบการณกบการเรยน e-Learning ไดขยายมากขน ท าใหมความชดเจนกบทางเลอกการเรยนออนไลนเพยงอยางเดยว ท าให มความมนใจในผลงานการเรยนทด แตไมใชผเรยนทงหมดทบางสวนยงคงผกตดกบผ สอนทยงเตรยมขอมลตาง ๆ ไวใหเพอผลประโยชนของผเรยน ซงสอดคลองกบ Gil and Garcia (2011) กลาวถงหนงในขอดของการเรยนรแบบผสมผสานคอ ความสามารถในการจดการการเรยนการสอนทแตกตางกนอยางมประสทธภาพ ผสอนในการสอนแบบเผชญหนาสามารถจดสรรการสอนไดอยางมประสทธภาพกบปญหาสวนบคลของผเรยนและใหขอเสนอแนะไดอยางด ซงสอดคลองกบ Guzzo et al. (2012) กลาวถงขอดของการเรยนรแบบผสมผสานรวมถงความยดหยน ความสะดวกสบายในการเรยนร สวนบคคล และความยดหยนของสถานทและลดคาใชจาย บางคนมความเหนวาการเรยนรแบบผสมผสาน จากการเรยนแบบเผชญหนาควรมสดสวน 50 เปอรเซนต เพอแกไขจดออนของการเรยนแบบออนไลน แตจะดกวาเมอมการออกแบบหลกสตรการเรยนแบบผสมผสานทมสวนประกอบตาง ๆ ใหมความรวมมอ ซงกนและกน (Kwisnek, 2004)

32

32

1. ความหมายของการเรยนรแบบผสมผสาน

การเรยนรแบบผสมผสาน นกการศกษาดานการเรยนการสอน/การฝกอบรมแบบผสมผสานไดใหความหมายไวดงน

จนตวร คลายสงข และ ประกอบ กรณยกจ (2552) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสาน หมายถง การเรยนการสอนทน าเสนอเนอหาวชาโดยผสมผสานวธออนไลน และวธพบปะในชนเรยน โดยการเรยนแบบผสมผสานนนจะเปนการดงคณสมบตเดนของการเรยนการสอนในชนเรยนและการเรยนการสอนออนไลนโดยค านงถงความเหมาะสม และประโยชนทางการศกษาสงสดทผเรยนจะไดรบ เปนส าคญ

สมฤทธ เสนกาศ (2553) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การบรณาการวธ การสอนตาง ๆ โดยน ามาผสมผสานกนตามความเหมาะสม ทงการเรยนรแบบเผชญหนาในชนเรยน (face to face) และการเรยนรแบบออนไลน (online learning) ทใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและเครอขายเขามาชวย เพอใหเกดประสทธภาพในการเรยนร ลดตนทน และลดเวลาในการท าการเรยนการสอน อกทงยงตอบสนองการเรยนรโดยไมจ ากดเวลาและสถานท สาลนนท เทพประสาน (2553) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การจดกจกรรม การเรยนการสอนแบบผสมผสาน ระหวางการเรยนรแบบเผชญในชนเรยนกบการเรยนรออนไลน โดย เลอกใชคณลกษณะทดทสดของการสอนในหองเรยน และคณลกษณะทดทสดของการสอนออนไลนเขาดวยกน โดยค านงถงความเหมาะสมและประโยชนทางการศกษาสงสดทผเรยนจะไดรบเปนส าคญ พชน กลฑานนท (2554) กลาววาการฝกอบรมแบบผสมผสานหมายถง การผสมผสานวธการ เทคนคการฝกอบรม เพอใหผเขารบการอบรม มความร ทกษะ ความสามารถ และทศนคตตามวตถประสงคของการฝกอบรม ววรรธน จนทรเทพย (2553) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การเรยนรทเกดจากการผสมผสานสอ หรอวธการตาง ๆ ทหลากหลายเขาดวยกน เชน การผสมผสานการเรยนการสอนกบสอหลาย ๆ ชนด การใชกจกรรมการเรยนการสอนตามแนวคดของนกปรชญาการศกษากลมตาง ๆ การผสมผสานการเรยนระบบออนไลนกบการเรยนการสอนแบบดงเดม การผสมผสานกจกรรมทหลากหลายบนเวบเพยงอยางเดยว การเรยนแบบผสมผสานจงชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนยงเปนรปแบบทชวยใหประหยดเวลา และลดทรพยากรได สวฒนชย จนทรเฮง (2553) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การเรยนการสอน แบบผสมผสานเปนการบรณาการเรยนออนไลนผานระบบเครอขาย (online learning) และการเรยน ในหองเรยนแบบดงเดม (traditional classroom) ทมการเรยนแบบเผชญหนา (face-to-face meetings) เขาดวยกน โดยใชสงอ านวยในอนเทอรเนตเปนสอ และเครองมอในสภาพแวดลอมการเรยนการสอน

33

33

อเลกทรอนกส เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน โดยเนนการมปฏสมพนธจากการเรยนแบบออนไลน และการมสวนรวมในการเรยนแบบดงเดม เพอพฒนาใหเกดการเรยนรททาทายและตอบสนอง ตอความตองการสวนบคลของผเรยน ท าใหผเรยนพฒนาความสามารถในการเรยนรของตนเองไดดขน

ชลนช คนซอ (2554) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การบรณาการระหวาง

การเรยนรแบบเผชญหนาในชนเรยนโดยมผสอนเปนผน ากบการเรยนรแบบออนไลน ซงเนนผเรยนเปน ส าคญโดยใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลยการสอสาร เพอใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ สงสด

ปทมา จนทวมล (2556) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การจดการเรยนการสอนแบบผสมผสานเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนความยดหยน มการผสมผสานยทธวธ ในการเรยนการสอนทหลากหลายเขาดวยกน โดยใชสอการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และ รปแบบการเรยนการสอนทหลากหลายทงการเรยนการสอนแบบออนไลนและการเรยนการสอนแบบเผชญหนา เพอตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน โดยมจดมงหมายเพอใหผเรยนทกคน สามารถบรรลเปาหมายของการจดการเรยนการสอน Bonk and Graham (2006) ไดใหค าจ ากดความของการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง ระบบการเรยนรแบบผสมระหวางการเรยนรแบบเผชญหนากบการเรยนรโดยผานสอคอมพวเตอร ซงมการออกแบบระบบการเรยนรมาเปนอยางด Macdonald (2008) รปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน หมายถง รปแบบการเรยนรทหลากหลายผสมผสานกนระหวางการเรยนรผานสอออนไลนและการเรยนรแบบเผชญหนา ใชรปแบบ การตดตอสอสารกบผเรยนหลายรปแบบ เชน การตดตอสอสารทางเดยวไดแก email, forums, blogs หรอ wikis การใชเทคโนโลยการตดตอสอสารแบบสองทาง นอกจากนยงรวมถงการเรยนรในรปแบบปกต เชน ตวอกษร ภาพ และเสยง Allen and Seaman (2010) กลาววาการเรยนรแบบผสมผสานหมายถง การเรยนการสอนแบบผสมผสานเปนการเรยนทผสมผสานกนระหวางการเรยนแบบเผชญหนา และการเรยนออนไลน โดยน าเสนอเนอหาสวนใหญผานเครอขายอนเทอรเนต เชน การสนทนาออนไลน การมปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยน โดยก าหนดสดสวนการน าเสนอเนอหาผานการเรยนออนไลนรอยละ 30-79 ของเนอหาทงหมด Powell (2015) กลาววา การเรยนรแบบผสมผสานไดถกเรยกเหมอนกนดวยค าวา Blended learning หรอ Hybrid learning เปนการรวมคณสมบตทดทสดของการศกษาแบบดงเดมและการสงมอบการเรยนการสอนของกลมผเรยนทแตกตางกนในการเรยนออนไลน ซงเปนขอไดเปรยบของการเรยนรออนไลน จากประโยชนการสอนแบบเผชญหนาและการก ากบดแลชวยการเรยนรของผเรยนใหมความเหมาะสมกบความตองการ

34

34

Patrick and Sturgis (2015) กลาววา การเรยนรแบบผสมผสานเปนการรวมประสบการณ การเรยนของทงสองแบบโดยการเรยนแบบออนไลนและแบบเผชญหนา เพอใหเกดการเปลยนแปลงทเชอมโยงในรปแบบการเรยนการสอนใหชวยเพมพนควบคมผเรยนเกยวกบเวลา สถานท เสนทาง และความกาวหนา Mirriahi et al. (2015) กลาววา การเรยนแบบผสมผสานไดกลายมาเปนเรองธรรมดา ในสมยนทมการเรยนเรยนแบบเผชญหนา และแบบออนไลนเปนสงส าคญทครผสอนจะตองเขาใจโอกาส ทจะน าเสนอ หนงในสถาบนการศกษาไดพฒนาโปรแกรมมออาชพ ทครผสอนจะไดเรยนรเกยวกบการออกแบบของสภาพแวดลอมการเรยนรแบบผสมผสานไดอยางมประสทธภาพ และประสบการณการเรยนแบบผสมผสานของผเรยน Dziuban et al. (2016) กลาววา ความหมายการเรยนรแบบผสมผสานมความหมายทแตกตางกนมากจากคนทแตกตางกน “การผสมผสาน” หมายความถงการผสมของสวนประกอบแบบเผชญหนาและแบบออนไลน ไดรบความสนใจจากการบรณาการประชมวดโอคอนเฟอรเรนซ พอดแคสต ยทบ วก บลอก และสอตางๆ ในการใชงานอนเทอรเนต ความหมายการเรยนรแบบผสมผสานจงไดกลายเปนสงทปรบเปลยนงายโดยการน าการเรยนการสอนทง 2 วธ และการเลอกใชสอทางอนเทอรเนต ไดอยางหลากหลาย สรปความหมายของการเรยนแบบผสมผสานคอ สดสวนของการจดการเรยนการสอนแบบ เผชญหนาและแบบออนไลน โดยมการใชสอทางอนเทอรเนตและวธการสอนอยางหลากหลายโดยเนน ผเรยนเปนศนยกลาง มความยดหยน ปรบเปลยนงายในการเรยนการสอนตอบสนองความแตกตางของ ผเรยนโดยการเรยนแบบประสานเวลาและไมประสานเวลา เพอชวยควบคมผเรยนเกยวกบเวลา สถานท ระยะทาง และเพมพนความกาวหนาใหมประสทธภาพจากประสบการณการเรยนแบบผสมผสานของผเรยน 2. แนวทางการจดการเรยนรแบบผสมผสาน การเรยนรแบบผสมผสานเปนการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ (มนตชย เทยนทอง, 2549) ไดก าหนดแนวทางการเรยนรแบบผสมผสานไว 6 แนวทาง ดงน 2.1 การบรณาการระหวางสถานศกษากบบานพก เพอจดกระบวนการเรยนรใหสอดคลอง กบความตองการของผเรยน ตามหลกการเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลาง โดยมงเนนจดการศกษาใหครอบคลมทกระบบ ทงการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย 2.2 การบรณาการระหวางเนอหาสาระกบกระบวนการเรยนร โดยการจดกจกรรมการเรยนรใหมความหมายหลากตามเนอหาสาระแตละสวน ซงพจารณาความแตกตางของผเรยนเปนหลกท าใหรายวชาหนงมกจกรรมการเรยนรทแตกตางกนกบความแตกตางของผเรยน

35

35

2.3 การบรณาการระหวางเนอหาภาคทฤษฎกบเนอหาภาคปฏบตใหกลมกลนกน เนอง จากการเรยนรจะมประสทธภาพมากขน ถาผเรยนไดปฏบตหรอทดลองดวยตนเอง 2.4 การบรณาการระหวางการพฒนาความรกบการพฒนาจตพสย โดยการวางแผนการ จดการแสดงหาความรควบคกบการพฒนาจตพสย ไดแก คณธรรม จรยธรรม คานยม ความสนทรยและความซมซบ เพอใหผเรยนไดใชสมองซกขวาในการเรยนรเชงมตสมพนธ และเสรมสรางคณธรรมมากยงขน 2.5 การบรณาการวชาตาง ๆ โดยการวางแผนใหผเรยนเกดความรทกษะและประสบการณ พรอม ๆ กนหลายสาขาวชา เพอมงเนนใหผเรยนสามารถน าไปใชประโยชนในการแกปญหาตาง ๆ ในชวตจรง 2.6 การบรณาการแบบรวม โดยการผสมผสานทกรปแบบเขาดวยกน ทงบรณาการวชา ตาง ๆ การจดกจกรรมภาคทฤษฎและภาคปฏบต และสถานศกษากบบานพกเขาดวยกน ตามสดสวนทวางแผนไวอยางรอบครอบและรดกม เพอจดกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบความแตกตางระหวาง บคคลซงเนนผเรยนเปนส าคญ แนวทางนนบวาเปนการผสมผสานทมความหลากหลายมากทสด 3. ระดบและสดสวนของการเรยนแบบผสมผสาน การจดการเรยนรแบบผสมผสานมวธการจดการอย 2 วธ คอ การจดการเรยนรแบบผสม ผสานแนวตงกบการจดการเรยนรแบบผสมผสานแนวนอน โดยมเงอนไขการจดการอยทเวลา และเนอหา การสอน วธการจดการดงกลาวอาจเรยกวา สดสวนของการจดการแบบผสมผสาน (ปรชนนท นลสข และ ปณตา วรรณพรณ, 2556) โดยมวธการจดการดงน 3.1 สดสวนการจดการเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning Ratio) 3.3.1 การผสมผสานแบบ 50:50 เปนการจดกจกรรมการจดการเรยนการสอนแบบออนไลนรอยละ 50 และแบบปกตรอยละ 50 แบงออกเปน 2 รปแบบ คอ รปแบบท 1 การจดการเรยนรแบบผสมผสานแนวตง (Vertical Blended Learning) หมายถง การเรยนรทประกอบดวยการเรยนปกตกบการเรยนแบบออนไลน ทจดในชวง เวลาเดยวกนแตจดการเรยนรผสมกนทงสองแบบ เชน วชาเรยน 4 ชวโมง/สปดาห ในการสอนหนงครง ผสอนจะเจอหนาผเรยนกอนโดยใชกจกรรมการเรยนแบบเผชญหนา 2 ชวโมง เพอชแจงวตถประสงค บรรยายท าความเขาใจในการเรยน หลงจากนนใหนกศกษาเรยนดวยตนเองบนเวบอก 2 ชวโมง ใหผ เรยนไดศกษาคนควาดวยตนเอง ท าแบบฝกหด สงงาน และเรยนรเพมเตมจากเวบไซตทผสอนจดให หรอในสถาบนการศกษาทจดการศกษานอกทตงในศนยการเรยนตางจงหวดทผสอนและผเรยนหางไกล กน ผสอนใชกจกรรมการเรยนแบบเผชญหนาในชวงแรก หลงจากนนใหผเรยนศกษาคนควาดวยตนเอง

36

36

และท ากจกรรมตาง ๆ ตามทผสอนก าหนดไว ถอวามสดสวนการผสมผสานรอยละ 50:50 ซงรวมถงเนอหาของรายวชาแบงออกในสดสวนทเทากนระหวางเรยนปกตกบเนอหาออนไลน หรอการจดการเรยนแบบปกตเปนบรรยายชวโมง และเปนการเรยนจากกจกรรมออนไลน 2 ชวโมงเปนตน ดงแสดงในตาราง 2 ตารางท 2 การเรยนรแบบสมผสานแนวตง สดสวน 50/50

ชวโมง สปดาห

1 ครง 4 ชวโมง การเรยนแบบปกต 2 ชม. การเรยนแบบออนไลน 2 ชม.

1 50% 50% 2 50% 50% 3 50% 50%

ทมา: ปรชนนท นลสข และ ปณตา วรรณพรณ (2556) รปแบบท 2 การจดการเรยนรแบบผสมผสานแนวนอน (Horizontal Blended Learning) หมายถง การจดการเรยนรทประกอบดวยการเรยนปกตกบการเรยนแบบออนไลน โดยการ จดชวงเวลาในการเรยนรแตกตางกนโดยใชทงวธการแตคนละชวงเวลากน เชน การจดการเรยนเรองใดเรองหนง 10 สปดาห จดใหมการเรยนปกต 5 สปดาห จากนนจดใหมการเรยนออนไลน 5 สปดาห ถอวาเปนการเรยนแบบผสมผสานรอยละ 50:50 โดยเนอหาการสอนแบบปกตกบการสอนออนไลนจะเปนเนอหาคนละสวนกน ดงแสดงในตารางท 3 ตารางท 3 การเรยนรแบบสมผสานแนวนอน สดสวน 50/50

สปดาหท 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 วธการเรยนร การเรยนแบบปกต รอยละ 50 การเรยนแบบออนไลน รอยละ 50

ทมา: ปรชนนท นลสข และ ปณตา วรรณพรณ (2556) 3.3.2 การผสมผสานแบบ 70:30 เปนการจดกจกรรมการจดการเรยนการสอนแบบออนไลนรอยละ 70 และแบบปกตรอยละ 30 คอ จดกจกรรมในหองเรยนแบบเผชญหนากอน เชน การปฐมนเทศ การฝกใชเครองมอประมาณรอยละ 10 จากนนเรยนดวยตนเองบนเวบประมาณรอยละ 40 จากนนจงมการสอบกลางภาคเพอทบทวนเนอหาบทเรยนทไดเรยนมาแลวประมาณรอยละ 10 และใหผเรยนเรยนดวยตนเองตออกรอยละ 30 จากนนจงใหผเรยนมาสรปผลเรยน น าเสนอผลงานหรอท าแบบทดสอบหลงเรยนอกประมาณรอยละ 10 3.3.3 การผสมผสานแบบ 80:20 เปนการจดกจกรรมการจดการเรยนการสอนแบบออนไลนรอยละ 80 และแบบปกตรอยละ 20 คอ จดกจกรรมในหองเรยนแบบเผชญหนากอน เชน การ

37

37

ปฐมนเทศ การฝกใชเครองมอประมาณรอยละ 10 จากนนใหผเรยนเรยนดวยตนเองแบบออนไลนประมาณ รอยละ 80 เมอสนสดการเรยนจะใหผเรยนมาสรปผลเรยน น าเสนอผลงาน หรอท าแบบทดสอบหลงเรยนอกประมาณรอยละ 10 ประเดนทควรพจารณาในการออกแบบสดสวนการเรยนแบบผสมผสานคอ ตองจดใหมการเรยนการสอนออนไลนไมนอยกวารอยละ 50 หากมกจกรรมนอยกวารอยละ 50 จะเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนในลกษณะทใชสอออนไลนเปนตวชวยในลกษณะสอเสรม (Supplementary) และสอเตม (Complementary) ไมใชสอหลก Comprehensive Replacement) ดงท ถนอมพร เลาหจรสแสง (2545) กลาววาการน า e-Learning ไปใชประกอบกบการเรยนการสอนสามารถท าไดดงน สอเสรม (Supplementary) หมายถง การน า e-Learning ไปใชในลกษณะสอเสรม กลาวคอ นอกจากเนอหาทปรากฏในลกษณะ e-Learning แลว ผเรยนยงสามารถศกษาเนอ หาเดยวกนนในลกษณะอน ๆ เชน จากเอกสาร ประกอบการสอนจากวดทศน ฯลฯ การใช e-Learning ในลกษณะนเทากบวาผสอนเพยงตองการจดหาทางเลอกใหมอกทางหนง ส าหรบผเรยนในการเขาถงเนอหาเพอใหประสบการณพเศษเพมเตมแกผเรยนเทานน สอเตม (Complementary) หมายถงการน า e-Learning ไปใชในลกษณะเพมเตมจากวธการสอนในลกษณะอน ๆ เชน นอกจากการบรรยายในหองเรยนแลว ผสอนยงออกแบบ เนอหาใหผเรยนเขาไปศกษาเนอหาเพมเตมจาก e-Learning ในความคดของผเขยนแลว ในประเทศไทยหากสถาบนใดตองการทจะลงทนในการน า e-Learning ไปใชกบการเรยนการสอนตามปรกต (ทไมใชทางไกล) แลวอยางนอยควรตงวตถประสงคในลกษณะของสอเตม (Complementary) มากกวาแคเปนสอเสรม (Supplementary) เชน ผสอนจะตองใหผเรยนศกษาเนอหาจาก e-Learning เพอวตถประสงคใดวตถประสงคหนงเปนตน ทงนเพอใหเหมาะสมกบลกษณะของผเรยนในบานเราซงยงตองการค าแนะน าจากคร ผสอนรวมทงการทผเรยนสวนใหญยงขาดการปลกฝงใหมความใฝรโดยธรรมชาต สอหลก (Comprehensive Replacement) หมายถงการน า e-Learning ไปใชในลกษณะแทนทการบรรยายในหองเรยน ผเรยนจะตองศกษาเนอหาทงหมดออนไลนในปจจบน e-Learning สวนใหญในตางประเทศ จะไดรบการพฒนาขนเพอวตถประสงคในการใชเปนสอหลกส าหรบ แทนครในการสอนทางไกล ดวยแนวคดทวามลตมเดยทน าเสนอทาง e-Learning สามารถชวยในการถายทอดเนอหาไดใกลเคยงกบการสอนจรงของครผสอนโดยสมบรณได 3.2 ระดบของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning Level) การจดการเรยนรแบบผสมผสานระหวางการเรยนปกตกบการเรยนออนไลน ควรมสดสวนเทาไหร เปนค าถามทตองมาพจารณาในลกษณะคอ ลกษณะของรายวชากบลกษณะของสอ

38

38

ออนไลน ซงลกษณะของรายวชาตองพจารณาวาเปนวชาทฤษฎอยางเดยว ทฤษฎรวมกบปฏบต หรอวชาปฏบตอยางเดยว และลกษณะของสอออนไลนจะใชเปนสอหลกหรอสอเสรม การน าบทเรยนออน ไลนมาใชมปรมาณแตกตางกนเราเรยกวธการจดการเรยนการสอนไมเหมอนกน สมาคมสโลน (Sloan Consortium) เสนอแนะแนวทางในการจดกลมและแบงประเภทการเรยนแบบผสมผสานตามระดบการน าเสนอเนอหาผานอนเทอรเนต ดงตารางท 4 ตารางท 4 ระดบการจดการเรยนรแบบผสมผสาน

การน าเสนอเนอหาผานอนเทอรเนต (Online Learning)

ระดบการผสมผสาน (Meaning)

80-100 % การเรยนการสอนออนไลน (Online Learning) 30-79% การเรยนแบบผสมผสาน (Blended Learning) 1-29% การใชเวบชวยสอน (Web Facilitation) 0% การเรยนการสอนแบบปกต (Tradition)

ทมา: ปรชนนท นลสข และ ปณตา วรรณพรณ (2556) Graham (2006) แบงระดบของการจดการเรยนรแบบผสมผสานออกเปน 4 ระดบ ดงนคอ ระดบท 1 การผสมผสานระดบกจกรรม (Activity-Level Blending) เปนการน าการ เรยนการสอนบนเวบมาประยกตใชเปนสวนหนงของกจกรรมการเรยนการสอนในชนเรยน เชน กจกรรม การอภปรายในชนเรยนรวมกบการอภปรายระดมสมองออนไลน ระดบท 2 การผสมผสานระดบรายวชา (Course-Level Blending) เปนการผสม ผสานระหวางการเรยนแบบเผชญหนาในหองเรยนปกตกบกจกรรมการเรยนผานเวบในรายวชา ระดบท 3 การผสมผสานระดบโปรแกรมวชา (Program-Level Blending) เปนการ ผสมผสานในระดบหลกสตรโดยอาจารยผสอน และนกศกษาสามารถเรยนและท ากจกรรมในการเรยนขามโปรแกรมสาขาวชาหรอภาควชาในมหาวทยาลยเดยวกนได ระดบท 4 การผสมผสานระดบสถาบน (Institutional-Level Blending) เปนการ ผสมผสานในระดบองคกร สถาบน หรอมหาวทยาลย โดยอาจารยผสอน และนกศกษาสามารถเรยนและท ากจกรรมในการเรยนขามสถาบนได

39

39

4. การใชประโยชนจากการเรยนแบบผสมผสาน วธการใชประโยชนจากการเรยนแบบผสมผสานนกออกแบบการเรยนการสอน และ ผสอนควรออกแบบตามขนตอนการออกแบบการเรยนการสอน (Instructional Design) มขนตอนไดแก ขนการวเคราะห ขนการออกแบบ ขนการพฒนา ขนการน าไปใช และขนการประเมนผล โดยมประเดน พจารณา ดงน 4.1 ก าหนดสดสวนของการเรยนแบบผสมผสานวาเปนแบบแนวตงหรอแบบแนวนอน 4.2 การออกแบบการเรยนการสอน ก าหนดวธการหรอกจกรรมการเรยนการสอน แบบออนไลนและแบบปกตโดยการเขยนแผนการสอนทงสองแบบ 4.3 ก าหนดสอการเรยนการสอน พจารณาสอการเรยนการสอนใหสอดคลองกบกจกรรม เชน การสอนแบบเผชญหนาในหองเรยนใชเทคนคบรรยาย การอภปราย ใช Powerpoint ในการน า เสนอเปนตน การเรยนการสอนออนไลน ใชเวบบลอก เวบชวยสอน เวบฝกอบรม หรอสอสงคมออนไลน (Social Media) ผานเครอขายสงคม (Social Network) เพอการแลกเปลยนเรยนรของผเรยน เชน Facebook, YouTube, File Sharing, Photo Sharing เปนตน 4.4 ก าหนดวธการวดและประเมนผลการเรยนของผเรยนทงระหวางเรยนและหลงเรยน ควรท าการประเมนทงกจกรรมการเรยนในหองเรยนแบบปกต และประเมนกจกรรมการเรยนแบบออน ไลนโดยใชขอสอบแบบออนไลนผานระบบบรหารจดการเรยนรกได รวมกบการประเมนตามสภาพจรง การฝกอบรมเปนกระบวนการเรยนการสอนหรอการถายทอดเนอหา กจกรรม หรอประสบ การณอกแบบหนง โดยมวตถประสงคในการเพมพนความร ความสามารถ ทกษะใหผเรยนเกดการเรยนร ในระยะเวลาสน ๆ ชวยใหผเรยนหรอบคลากรในองคการสามารถน าความรไปประยกตใชใน การปรบปรง การท างานใหมประสทธภาพสงขน การฝกอบรมจงเปนกจกรรมทมประโยชนตอการสงเสรม และพฒนา องคการ หนวยงานใหเจรญกาวหนา สามารถแกปญหาทเกดขนในระหวางการท างานหรออปสรรคทบน ทอนสขภาพในการผลตใหลดนอยลง นอกจากนในสวนของบคลากรทเขารบการฝกอบรมยอมไดรบความร ทกษะ ความช านาญ และการซมซบประสบการณไวในตนเองเปนการพฒนาตนเองโดยตรง (ววรรธน จนทรเทพย, 2553) 5. รปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน การเรยนรแบบผสมผสานมการก าหนดเปนการผสมผสานแบบเผชญหนาและแบบออนไลน อยางไรกตามรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานเขาใกลแนวความคดแคบไปจนถงความคดทกวางมาก รปแบบการเรยนรแบบผสมผสานอาจจะอธบายในเรองการจ าแนกประสบการณเรยนรแบบผสมผสานทหลากหลายในแตละหลกสตร ซงเปนแบบอยางทดควรทจะก าหนดวธการด าเนนการเรยนรแบบผสมผสาน

40

40

โดยเฉพาะอยางยงในวธการตรวจสอบองคประกอบควรเปนสวนหนงในแบบเผชญหนา (F2F) และสวนหนงในแบบออนไลน (OL) รปแบบเปนพยงแนวทางเทานน โดยทวไปมการวางแผนประสบการณการเรยนรแบบผสมผสาน เครองมอทเฉพาะเจาะจงและตวอยางการด าเนนการ

ตอไปนจะกลาวถงรายละเอยดของรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานตาง ๆ ทมความเกยว ของในการวจยครงน สามรปแบบแรกจะอธบายเกยวกบการเรยนรแบบผสมผสานในดานการศกษาระดบปรญญาตรขนไป สามรปแบบถดมาน าเสนอรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบการศกษาผใหญจากองคกรทไมแสวงหาก าไร และสามรปแบบสดทายจากการฝกอบรมสมรรถนะ รายละเอยดดงตอ ไปน

5.1 Fowlkes (2013) ชใหเหนรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานทมการน าทฤษฎการเรยน รของบลม (Bloom’s learning taxonomy) ผสมผสานกบแนวคดของ Knowle ทเกยวกบการเรยนร ส าหรบผใหญ (Andragogy) จะขอน าเสนอรปแบบทชดเจนขนดงภาพท 7 ในรปแบบนวตถประสงคการเรยนไดออกแบบตามประเภทตาง ๆ ของความร (ความเปนจรง แนวคด/หลกการขนตอน/กระบวน การและองคความรทงหมด) กระบวนการและองคความรทตองการของผเรยน เปนการเลยนแบบขน ตอนทอธบายโดย Krathwohl (2002) ในงานน าเสนอทฤษฎการเรยนรของบลม (Bloom’s Taxonomy) แต Knowles (1970) ไดเพมองคประกอบของศาสตรการสอน (Pedagogy) และการเรยนรแบบผใหญ โดยธรรมชาตสวนใหญมงเนนโดยครเปนผควบคม และนกเรยนก ากบแนวความคดเหลานนในรปแบบของการเรยนรในระดบทสงขนในศนยการเรยนรในระดบทต ากวาทดานบนและดานลางของรปภาพ นอกจากการท าแผนทวตถประสงคกบประเภทของความรและกระบวนการเรยนรทตองการของผเรยน คร หรอนกออกแบบยงสามารถเลอกวธการทครเปนผก ากบนกเรยนมากขน ความหมายของรปแบบตอไป คอ การเรยนแบบออนไลนทเหมาะสมส าหรบการเรยนรในระดบทมากกวาการเรยนในหองเรยน ปกต เพอการเรยนการสอนมความเหมาะสมมากขนส าหรบการเรยนรในระดบสง

ภาพท 7 Fowlkes model of blended learning ทมา: Fowlkes (2013)

41

41

จดเดนของรปแบบนมความชดเจนและสมบรณ ตงแตขบวนการสรางและออกแบบ ไมไดซบซอนโดยเฉพาะอยางยงสามารถน ามาใชในการวางแผนกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสาน จดดอยคอเปนรปแบบแนวคดทคอนขางใหม และการเขยนสมมตฐานประเภทของการเรยนรทมความเหมาะ สมมากทสดส าหรบแบบเผชญหนาและสอออนไลนทถกสรางขนในรปแบบอยางไรกตาม Knowles ไมไดใหตวอยางทเฉพาะเจาะจงหรอเหตผลทจะแสดงใหเหนถงสวนหนงสวนใดของรปแบบ 5.2 การพฒนารปแบบการเรยนรแบบผสมผสานมรปแบบทแตกตางกนไป รปแบบนไดรบการสรางขนโดย University of Central Florida and the American Association of State Colleges (University of Central Florida, n.d.) ขนตอนและวสดทเกยวของส าหรบการสรางหลกสตรผสมผสาน นนเกดขนกบงานทท าอยเดมในมหาวทยาลย วสดทงหมดทมใหฟรไมมคาใชจายเปนเวบไซตของโครงการ โครงรางรปแบบดไดจากตารางท 5 รปแบบตงอยบนสมมตฐานการเรยนรแบบผสมผสาน การใชงานด ทสดในฐานะทเปนหลกสตรออนไลนทผสมผสานกบการเรยนการสอนของรปแบบ หรอการวางแผนรปแบบหลกสตรการเรยนการสอน และมตวอยางอธบายไวในภาระงานตาง ๆ ดงตอไปน ตารางท 5 Blended Learning Toolkit Process

No. Task Key Actions Task 1 Conceptualize Your Blended

Learning Course - Create Course Blueprint - Develop Mix Map (F2F and Online Elements for All Components)

Task 2 Design for Interaction in Your Blended Learning Course

- Create Course Document Drafts - Complete Module Interaction worksheet

Task 3 Decide upon Assessments of Learning in Your Blended Learning Course

- Create Blended Assignment Instructions - Configure Online Quiz Settings

Task 4 Develop Content/Assignment Pages for Your Blended Learning Course

- Create Online (Content/Assignment) Module Pages

Task 5 Assure Quality in Your Blended Learning Course

- Review Blended Course Implementation Checklist - Conduct Blended Course Self-Assessment and Peer Review

ทมา: University of Central Florida, (n.d.)

42

42

เชนเดยวกบรปแบบกอนหนานเปนการก าหนดและการออกแบบทมงเนนเพมความเขมขนของรปแบบในระดบของรายละเอยดและการสนบสนนทมการผานแหลงขอมลออนไลน จดดอยคอความหมายการเรยนรแบบผสมผสานไมครอบคลมจากการอธบายของรปแบบ บางสวนของตวอยาง โดยจะมงเนนไปทเครองมอเฉพาะดานทใชในตนก าเนดสถาบนการศกษา 5.3 การเสนอรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานในวงกวางและงาย โดย ELI (Diaz and Brown, 2010) EDUCAUSE เปนสมาคมไมแสวงหาผลก าไรของผประกอบวชาชพดานเทคโนโลยสาร สนเทศในการศกษาระดบมหาวทยาลย พวกเขาเรยกตวเองวา EDUCAUSE Learning Initiative (ELI) รปแบบนมงมนเพอความกาวหนาของการเรยนรผานการประยกตใชนวตกรรมของเทคโนโลย จากรป ภาพท 8 สวนใหญใชขอก าหนดทกวางทสดของการเรยนรแบบผสมผสานรวมทงตองเรยนแบบเผชญ หนาทใชแหลงขอมลออนไลนบาง นอกจากนยงสะทอนใหเหนถงลกษณะของการใชเทคโนโลยในดานการศกษาทสงขนของอาจารยผสอนแตละคนสามารถเลอกทจะใชเทคโนโลยและการสรางสรรคสงใหม ในชนเรยนทมความเฉพาะเจาะจง รปแบบนถอวาสดสวนของการเรยนแบบเผชญหนา และการเรยนออนไลนเปนชวงของการเรยนรแบบผสมผสานมตทส าคญอน ๆ คอ เทคโนโลยและจ านวนของสอทใช ในการด าเนนการเรยนรแบบผสมผสาน

ภาพท 8 ELI model of blended learning ทมา: Hitt and Hartman (2010) จากภาพท 8 รปแบบนอธบายเปนสวนใหญ แตกมความหมายรวมของการเรยนร แบบผสมผสานและชวยใหการเปรยบเทยบระหวางประเภททคลายกนกบลกษณะการใชงาน

43

43

5.4 กรมพลงงานสหรฐอเมรกาไดสรางคมออธบายวธการเรยนรแบบผสมผสาน (Office of Learning and Workforce Development, 2010) แมวาเอกสารนอธบายการเรยนรแบบผสมผสาน เปนทนยมใชในหองเรยน และการเรยนรออนไลนกขยายความหมายรวมถงการรวมกนของวธการทเปน ทางการและไมเปนทางการในการฝกอบรมอน ๆ การเรยนรแบบผสมผสานจะแนะน าส าหรบการฝกอบรม เฉพาะผใหญเพราะวา 1) เพมการท างานรวมกนและน าไปสประสบการณการเรยนรทด 2) เพมการถาย โอนและการเกบรกษาของความร และ 3) เพมประสทธภาพการใชทรพยากรขององคกร รปแบบกจกรรมการเรยนรของกรมพลงงานแบงออกเปน 3 ประเภทความสมพนธ ของประสบการณและใหค าแนะน า กจกรรมความสมพนธทเกยวของกบคนอน ๆ เชน การอภปรายกลม กจกรรมประสบการณเปนผชวยใหกบงานการเรยนรตวอยางเชน ปฏสมพนธกบคนอน ๆ ในสภาพแวด ลอมจรง ค าแนะน ากจกรรมทผอยในขอมลถกถายทอดนจะรวมถงการเรยนรในหองเรยนแบบเดม แตยงใชประโยชนจากสออน ๆ ดงตารางท 6 แสดงรายการกจกรรมแนะน าจากหนงสอแนะน าการเรยนร แบบผสม เพอใหเกดการเรยนรแบบผสมผสานจะชใหเหนวากจกรรมจะไดรบเลอกจาก 3 ประเภท นอก จากนการฝกอบรมส าหรบผเรยนทเปนผใหญควรจะจดเพอใหมการเตรยมส าหรบการเรยนรการมสวน รวมอยางแขงขนในการเรยนรการสะทอนความคดเกยวกบการเรยนร และความสามารถทจะกระท าในการเรยนร ตารางท 6 Learning Activities

Category Learning Activity Relationship Knowledge Sharing (Peer-to-Peer)

Social Networking (Video, Conference Calls, Web) Discussion Forums Information Interviews Learning Groups (Teams) Mentoring

Experiential Action Learning Knowledge Libraries (Wikis) Developmental Assignments/Special Projects Shadow Assignments On-the-Job Training

Communities of Practice Instructive Job Aids

Self-Directed Learning (Books, Videos, Tutorials) Web-Based Training (WBT) Classroom Learning (Courses, Seminars)

44

44

ตารางท 6 (ตอ)

Category Learning Activity Simulations Web Searches (Google, Yahoo, Bing) ทมา: Office of Learning and Workforce Development (2010) จดเดนของรปแบบนคอ การนยามเชงแนวความคดของการเรยนรแบบผสมผสานมาก กวาเพยงมงเนนเกยวกบการใชหองเรยนและการเรยนรออนไลน จงมงเนนไปทความหมายของการใช กจกรรมการเรยนรทเปนทางการและไมเปนทางการกบการเรยนรแบบผใหญ 5.5 The Northwest Center for Public Health Practice ตงอยทมหาวทยาลยวอชงตน ไดมการพฒนารปแบบและเครองมอประกอบส าหรบการฝกอบรมผใหญ รปแบบม 3 ขนตอนดงนคอ 1) การเรมตน 2) การพฒนาเนอหาการฝกอบรม และ 3) การสงมอบการฝกอบรมตามศนยฝกอบรมส าหรบผใหญ มลกษณะดงตอไปน (Northwest Center for Public Health Practice, 2014) 5.5.1 สอทน าเสนอควรจะมประโยชนกบผเรยนไดทนท

5.5.2 สอทน าเสนอควรจะเกยวของกบการเรยนรแบบผใหญ 5.5.3 สภาพแวดลอมการฝกอบรมควรจะตอนรบผเรยนทกคนใหรสกลดความกงวล

ความกลวทจะมสวนรวมในการเรยน 5.5.4 การน าเสนอการฝกอบรมควรจะมสวนรวม

5.5.5 การฝกอบรมควรจะเสนอลกษณะผเรยนมโอกาสทจะแบงปนประสบการณ เพอตอบสนองเงอนไขเหลาน หลงจากนควรจะด าเนนการประเมนเปนสงส าคญทจะก าหนดสงทจะสอนและผทฝกอบรมจะไดรบการสงมอบ วตถประสงคการเรยนรจะไดรบการพฒนา ความรอบรเฉพาะทกษะและทศนคต เปนการดทระบตวตนของผเรยน (รวมถงชอและสถานทการท างาน) รประวตการศกษาของพวกเขา และการพฒนาทกษะทสงขนจากการฝกอบรมในทตาง ๆ ในรปแบบของศนยการเรยนไดมการก าหนดและสงมอบวธการทตองการของผเรยนใหสอดคลองกบวตถประสงค กจกรรม และสอทดทสดทเหมาะกบผเรยน ดงตารางท 7

45

45

ตารางท 7 Delivery Method Selection

Delivery Method

Description Advantages Disadvantages

In-person learning

Classroom setting, traditional, formal learning

Effective when sharing information with large group, build bonds

Establishes a “tell-me” mindset, places burden of learning on teacher

E-learning Computer-based, often distance-based

Provides training when learners need it, flexible

Loss of personal contact, computer-based tasks can be time-consuming for some, issues of access for those with disabilities

Problem-based learning

Problem comes first and learners work through it, often in teams

Actively involves participants, stimulates peer group learning, promotes critical thinking

Can lose focus, can challenge inclusivity of group, can be difficult if there is a wide variety of skill sets among members

Blended learning

A hybrid of in-person and e-learning

Combines the best from multiple types of delivery methods

May be difficult for some learners to follow, may need additional reinforcement to stay on task

Non-formal learning

Most closely associated with skill or certificate programs

Structured learning environment, intentional to specific skills, or professional development

Often takes place outside of an academic organization, may not lead to recognized certification or licensure

ทมา: The Northwest Center for Public Health Practice (2014) จดเดนของรปแบบนคอ มเครองมอทงายและชดเจนส าหรบการสรางหลกสตรฝกอบรมส าหรบผใหญ ทฤษฎทเกยวของในการกลาวถงและอางอง จดดอยคอการเรยนรแบบผสมผสานมการปฏบตไมแตกตางจากทางเลอกอน ๆ อาจจะเหมาะสมจากบางมมมองขององคกรน ามาซงขอมลเฉพาะ เกยวกบผลลพธทส าหรบการเรยนรแบบผสมผสาน

46

46

5.6 Rossett and Frazee (2006) ในรายงานพเศษส าหรบสมาคมผบรหารอเมรกน (AMA) อธบายการเรยนรแบบผสมผสานวาเปนสดสวนผสมอยางเปนทางการ/ไมเปนทางการ แบบเผชญหนา/ออนไลน หรอการเรยนมผควบคม/กจกรรมการเรยนดวยตนเอง เพอใหบรรลเปาหมายของแตละบคคล และเหตผลองคกรทพวกเขาอางในการใชเรยนรแบบผสมผสานในองคกรคอ 1) เพอพฒนาผท างานทวโลก 2) เพอใหขอมลทสอดคลองกนและทนสมย 3) เพอใชประโยชนจากการใชเทคโนโลยในการฝกอบรม 4) เพอสงเสรมนสยการเรยนรแบบอสระและการทบทวน 5) วธการทดในการรวมกนระหวางการเรยนร และการท างาน และ 6) เพอปรบปรงประสทธภาพและการควบคมคาใชจาย รปแบบนไดน าเสนอ 3 ขนตอนของการเรยนรแบบผสมผสาน ไดแกหลกการผสมผสาน (an anchor blend) เรมตน-สนสดการผสมผสาน (a bookend blend) และเขตขอมลการผสมผสาน (a field blend) โดยเรมจากขนตอนแรก หลกการผสมผสานเรมตนดวยการก าหนดประสบการณหอง เรยนแบบเผชญหนา ตามดวยประสบการณทเปนอสระจากการเรยนรออนไลนการเรยนรในสถานทท างานทมโครงสรางและการวนจฉย/การประเมนผลจากการปฏบตงาน ขนตอนทสองคอ เรมตนและสนสดการผสมผสานโดยเรมทมประสบการณเบองตน ตอไปเปนประสบการณการเรยนรหลก (ไมวาจะออนไลนหรอแบบเผชญหนา) การเรยนรประกอบดวยกจกรรมหรอประสบการณในการเรยนรทจะน าไปปฏบตในสภาพแวดลอมการท างานประสบการณเบองตนและประสบการณการท างาน สดทายคอ "ผทสนสดการเรยนรแบบผสมผสาน" ไปทเนอหาการเรยนรหลก ขนตอนสดทายคอ การเลอกเรยนแบบผสมผสาน ทตองการ ถกจดขนเฉพาะบคคลในแบบเผชญหนาและประสบการณออนไลนทมมาใหเปนตวเลอกอยางตอเนองใหกบบคคลทอยในสภาพแวดลอมการท างาน ในการผสมผสานนผเรยนมอสระทรบผดชอบตอความกาวหนาอยางตอเนองจากความพยายาม อยางไรกตามผบรหารองคกรยงเปนผรบผดชอบในการประเมนและแนวทางการเรยนรในการสรางทางเลอกทด ในมมมองของผวจยเหนวาหลกการผสมผสาน (an anchor blend) มความใกลชดคนเคยกบการเรยนสวนบคคล และเขตขอมลการผสมผสาน (a field blend) จะดเหมอนจรงมากทสดกบสภาพแวดลอม การท างานทเกดขนจรง การเรยนแบบผสมผสานมความเปนอสระมากทสด การเลอกรปแบบทเหมาะสมทสดตองมความรของผเรยน และความพรอมของทรพยากรทจะสนบสนนการเรยนรแบบผสมผสาน ผเรยนน าไปใชในการท างานกบสถานการณปจจบน รปแบบ AMA ใหค าแนะน าจดเดนทจะเปนประโยชนกบองคกรทสนใจในการใฝหา การเรยนรแบบผสมผสาน ประเภทการเรยนรแบบผสมผสานทมความยดหยน มความเหมาะสมกบสภาพแวดลอมการท างานและผเรยนทแตกตางกนมาก 5.7 บรษท Ken Blanchard เปนทปรกษาความเชยวชาญในการพฒนาความเปนผน าและฝกอบรม พวกเขาพฒนาการเรยนรแบบผสมผสานกลมโซลชน (Blended Learning Solutions Group) ตอบสนองเฉพาะความตองการการฝกอบรมของหนวยงานทกระจายตวตามภมภาคตาง ๆ (Howard, 2006) มมมองของพวกเขาเรยนรแบบผสมผสานมงเนนไปทการผสมผสานของการเรยนการสอนและการจดสงผาน LMS แตการผสมผสานโดยเฉพาะอยางยงขนอยกบความตองการขององคกร และความตองการเรยนร ตวอยางของการแกปญหาการเรยนรแบบผสมผสานในการใหบรการโดยบรษทนประกอบ

47

47

ดวย 1) แบบเผชญหนาหรอการเกรนน าการประชมแบบเสมอน 2) การเรยนรออนไลนดวยตนเอง 3) ระยะการเรยนรแบบเผชญหนาในหองเรยน และ 4) การชวยเหลอตลอดเวลาจาก web based การยกเลกการฝกอบรมแบบเผชญหนาชวยใหมความยดหยนมากขนและสามารถเขารวมฝกอบรมในสถานทและเวลาทระบตามความตองการ สวนการฝกอบรมแบบเผชญหนากยงเปนทตองการเพราะมการปฏ สมพนธระหวางผเรยน ผสอน และผเชยวชาญดานการมสวนรวมของพวกเขาทมการเสนอหลกสตรการเรยนรแบบผสมผสาน Blanchard ทไดระบบทบาทตาง ๆ ของผสอน ดงตารางท 8 ตารางท 8 Roles of a Virtual Trainer in a Blended Learning Environment

Roles of a Virtual Trainer Content Delivery Review Objectives, agenda, and outcomes.

Teach with enthusiasm. Integrate student responses into future course decisions. Provide prompt feedback.

Technology Support Make the learners feel comfortable with the technology. Calmly assist reluctant learners.

Social Facilitator Invite learners to participate. Encourage early participation through elaboration.

Content Expert Know the audience and their work environment. Review related content areas.

ทมา: Howard (2006) บรษท Blanchard มประวตอนยาวนานในดานการฝกอบรมความเปนผน า และรปแบบ การเรยนรแบบผสมผสาน ควบคตามหลกทฤษฎเสยงและขนอยกบการปฏบตทเกดขนจรง ขอจ ากดคอเปนบรษทใหค าปรกษารายละเอยดเกยวกบการด าเนนการตามรปแบบและมการใชงานในปจจบนแตยงไมไดรบการตพมพ 5.8 The Center for Creative Leadership (CCL) เปนกลมการใหค าปรกษาเพอพฒนา การฝกอบรมผน า พวกเขาส ารวจการเรยนรแบบผสมผสานเพอใหแนใจวาการฝกอบรมเปนแบบบรณาการ มสวนรวมกบการท างาน (Rabin, 2014) สอดคลองกบ CCL ทประสบความส าเรจในการเปนผน าการเรยนรผานความทาทายทจากงานทไดรบมอบหมาย (70%) ความสมพนธกบการพฒนา (20%) และหลก สตรการฝกอบรม (10%) พวกเขามองวาการเรยนแบบออนไลนและแบบเสมอน ผเรยนมความพยายาม เรยนรทจะทบทวนจากประสบการณทไดรบในหองเรยนมากกวาการไดรบประสบการณจากทอน CCL ก าหนดการเรยนรแบบผสมผสานเปนสวนผสมของการเรยนรอยางเปนทางการกบการท างานทใชการเรยนรทไมเปนทางการ ตวอยางกจกรรมการเรยนรตาง ๆ ดงตารางท 9

48

48

ตารางท 9 Formal, Informal, and Blended Learning Activity Examples.

Learning Activity Examples Formal Learning Coursework & Training Classroom-based Skills Building

Virtual Classroom Events Games and Simulations eModules Books, Articles, and White Papers

Informal Learning Developmental Relationships Communities of Practice Networking Coaching Workplace Mentoring

Challenging Assignments Increases in Scope Horizontal Moves New Initiatives Turnarounds Mistakes and Ethical Dilemmas

Formal/Informal Blend

On-Demand Learning eModules Webinars Video Vignettes Job Aids

Social Learning Yammer & Twitter Blogging Games and Simulations

In the Workplace Action Learning Reflections Post-program Coaching

ทมา: Rabin (2014) เชนเดยวกบรปแบบของ Blanchard รปแบบ CCL จะขนอยกบการปฏบตทเกดขน จรงจากกลมทมประวตยาวนานของการฝกอบรมความเปนผน า นอกจากนยงมแบงปนความรทมขอ จ ากดเหมอนกน การใหค าปรกษาของบรษทเกยวกบการด าเนนการตามรปแบบ และการใชงานอยางจ ากด 5.9 The Chronus Corporation เปนบรษททใหบรการซอฟแวรดานการพฒนาอาชพ และการแกปญหาขององคกรขนาดใหญ พวกเขาใหมมมองหนงของการเรยนรผานการผสมผสานกระดาษส

49

49

ขาวทมหวขอ (O’Brian & du Four des Champs, n.d.) เชนเดยวกบรนกอนหนานทพวกเขาดการเรยนรแบบผสมผสานเปนสวนผสมของวธการทเปนทางการและไมเปนทางการ เกยวของกบทงแบบเผชญหนา และสอออนไลน รปแบบของพวกเขามการอธบายเจดขนตอนในการพฒนาโปรแกรมการเรยนรแบบผสมผสาน ไดแก 1) ขนตอนการคนพบ 2) ระบเปาหมายและตวชวด 3) การออกแบบโปรแกรม 4) ระบเครองมอ 5) ลงทะเบยนเรยนและสงเสรม 6) การเรยนและผลการปรบใช และ7) ผลการวดและค านวณ ผลตอบแทนจากการลงทน (ROI) ขนตอนการคนพบคอ การประเมนความตองการทก าหนดชองวางในการด าเนนงาน และสถานะของระบบการฝกอบรมในปจจบน ขนตอนตอไปคอ การก าหนดเปาหมายทสนสดส าหรบระบบการฝกอบรมใหมและตวชวดส าหรบการวดเปาหมายเหลาน เปาหมายเหลานควรจะรวมถงการเรยนรของแตละบคคล แตยงถายโอนไปยงสภาพแวดลอมการท างานและผลกระทบตอการฝกอบรมท เกยวกบองคกร แมวาการออกแบบทแทจรงของโปรแกรมการเรยนรแบบผสมผสานทไมซ ากน ส าหรบแต ละสถานการณแบบนแสดงใหเหนสองทางเลอกทมการใชโดยบรษทในวธการผสมผสานทเปนทางการ และไมเปนทางการจะสลบกบหนวยฝกอบรม ขอมลจะถกน าเสนอผานการฝกอบรมอยางเปนทางการ และใชมการใชแลวดวยวธการทไมเปนทางการ ในแนวทางการฝกอบรมอยางเปนทางการจะน าเสนอ ขอมลสวนใหญปนวธการนอกระบบถกน ามาใชในการรวมขอมลในวธการนเพราะมความเหมาะสมมากขนเมอรากฐานทมนคงของความรเปนสงจ าเปน ดงภาพท 9

ภาพท 9 Blended learning approaches ทมา: O’Brian and du Four des Champs (n.d.) เครองมอจะตองไดรบการคดเลอกในการเลอกใชเพอด าเนนการเรยนรแบบผสมผสาน Conventional LMS บรษทนน าเสนอโซลชนซอฟตแวรทเปนกรรมสทธส าหรบการจดการเรยนรของนกเรยนทงสองดานอยางเปนทางการและไมเปนทางการของโปรแกรม ขนตอนตอไปคอ การสงเสรมการฝกอบรมภายในองคกรและลงทะเบยนเรยน ขอมลจะถกเกบรวบรวมเพอปรบแตงโปรแกรมและทายทสดกจะมการประเมนผล 9 รปแบบการเรยนร/ฝกอบรมแบบผสมผสานทน าเสนอมมมองทแตกตางกนม แตยงคงไมมความหมายตามทตกลงกนในการเรยนรแบบผสมผสาน และองคกรตาง ๆ มการทดสอบดวยวธการ

50

50

ตามรปแบบของการเรยนการสอนแบบผสมผสาน สามารถใชไดทสดและเหมาะสมกบระดบมหาวทยาลย และการเรยนแบบผใหญ แมวาองคประกอบของการเรยนรแบบผสมผสานทงแบบเผชญหนาและแบบออนไลนเปนทนยมและแพรหลาย การเรยนรแบบผสมผสานเปนแนวคดแบบบรณาการยงคงอยในขนตอนแรกของการพฒนาแนวความคดและความเขาใจ เทคโนโลยใหมและเทคนคการเรยนการสอนจะยงคงน าเสนอความทาทายใหกบองคกรทสนใจในการสรางกลยทธการเรยนรแบบผสมผสาน ซงสรปไดจากการสงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ดงตารางท 10 ตารางท 10 สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน

สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ทมา โปรแกรม สวนประกอบหลก หมายเหต

University of Central Florida (n.d.)

มงเนนงาน (Task Oriented)

1) กรอบความคด - การสรางหลกสตรแมบท - การพฒนาพนทผสมผสาน (F2F และออนไลนส าหรบทกองคประกอบยอย 2) การออกแบบส าหรบท างานรวมกน - สราง (ราง) เอกสารหลกสตร - เอกสารมอดล (Module) ฉบบสมบรณท างานรวมกน 3) ตดสนผลการประเมนการเรยนร - สรางค าแนะน างานทไดรบมอบหมาย - ก าหนดการตงคาแบบทดสอบออนไลน 4) พฒนาเนอหา/ก าหนดชนงาน - สรางเนอหา/งานทไดรบมอบหมายใน

แตละมอดล 5) ตรวจสอบคณภาพ - ทบทวนหลกสตรการเรยนแบบผสมผสาน โดยการน าไปใชและสอบถามโดยใชการตรวจสอบรายการ - ด าเนนการประเมนตนเองตอหลกสตรการเรยนแบบผสมผสาน และทบทวนโดยผรเสมอกน (Peer Rview)

พฒนาขนเพอใชในหลกสตรระดบ อดมศกษา ก าหนดมงเนนการออกแบบ เปนรปแบบเปดกบทรพยากรออนไลนทหลากหลาย แตการระบใชงานในวงแคบของการเรยนรแบบผสมผสาน

Diaz & Brown (2010)

รปแบบของปรมาณเทคโนโลยทใชในหลกสตร

1) เทคโนโลย/สอ ปรมาณนอยทสด(Minimal Technology/Media) - มงเนน F2F ผเรยนพบกนแบบเผชญหนา และตดตอกบผสอนดวย

พฒนาขนเพอเปนตวแทนของความพยายามเรยนรแบบผสมผสานใน

51

51

ตารางท 10 (ตอ)

สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ทมา โปรแกรม สวนประกอบหลก หมายเหต

การเรยนรแบบผสมผสาน(Classified by Level of Technology)

เทคโนโลยทเรยบงาย ไดแก e-mail, web for online lectures) - มงเนน OL ผเรยนพบกนแบบออนไลน และผสอนใชเทคโนโลยทเรยบงาย ไดแก CMS, social networking, electronic bulletin boards 2) เทคโนโลยและสอทเรยนไดทกท (Technology/Media Infused) - มงเนน F2F (ผเรยนพบกนแบบเผชญหนา และผสอนใชเทคโนโลยในหองเรยน ไดแก interactive simulations, clickers หรอ เทคโนโลยอนในการเรยนแบบเผชญหนา - มงเนน OL ผเรยนพบกนแบบออนไลน และผสอนใชเทคโนโลยททนสมย ไดแก videoconferencing

ระดบอดมศกษา ใชค าจ ากดความกวางมาก ของการเรยนรแบบผสมผสาน

Fowlkes (2013)

การจดประเภทของการเรยนรทผเรยนตองการเนนในสงนน (Objectives Aligned with Learning Theories)

1) Pedagogy-Andragogy - การมสวนรวม (ผเรยนสกลม) - การท างานรวมกน (ผเรยนกบกลม) - การปฏบต (ผสอนกบผเรยน) - การท าซ า (ผสอนสผเรยน) 2) Bloom’s Taxonomy - ความจรง - แนวคด/หลกการ - วธด าเนนการ/กระบวนการ - อภปญญา (Meta-Cognitive)

พฒนาขนเพอใชในการศกษาในระดบอดมศกษา มงเนนไปทการออกแบบ

Howard (2006)

รปแบบการจดประเภทการเรยนรแบบผสมผสานท

1) ระยะ F2F/OL เบองตน 2) การเรยนร OL ดวยตนเอง 3) ระยะการใชงานโปรแกรม F2F 4) ระยะการเรยนแบบเผชญหนา หรอการชวยเหลอการเรยนการสอนผานเวบ

ส าหรบการฝกอบรมการพฒนาความเปนผน าในองคกร เนนการผสมผสานของวธการทเปนทางการและไมเปน

52

52

ตารางท 10 (ตอ)

สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ทมา โปรแกรม สวนประกอบหลก หมายเหต

ตองการสงมอบ(Blended Strategy)

(Web-based Coaching) ทางการและความส าคญของการเปนผฝก/ชวยเหลอ

Northwest Center for Public Health Practice (2014)

มงเนนงาน (Task Oriented)

1) เรมตน (Getting Started) 2) พฒนาเนอหาการฝกอบรม

- บคคลแหงการเรยนร (In-person Learning) - E-learning - การเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก (Problem-based Learning) - การเรยนรแบบผสมผสาน (Blended Learning) - การเรยนรนอกระบบ (Non-formal Learning)

3) Delivering Your Training (สงมอบการฝกอบรม)

พฒนาขนส าหรบฝกอบรมผใหญ มงเนนไปทกลยทธการเรยนการสอนสผเรยนและวตถประสงคการเรยนร

O’Brian & du Four des Champs (n.d.)

Task Oriented 1) ระยะคนพบ (Discovery Phase) - แบงปนความร (Knowledge Sharing)

- เครอขายสงคม (Social Networking) 2) ระบเปาหมายสดทาย/ตวชวด(Identify End Goals/Metrics)

- การเรยนรจากการปฏบต (Action Learning)

- การฝกอบรมในขณะปฏบตงาน (On-the-Job Training) 3) ออกแบบโปรแกรม (Design Program)

- การเรยนรดวยตนเอง (Self-Directed Learning)

พฒนาขนส าหรบการพฒนามออาชพในองคกร มงเนนไปทการออกแบบ

53

53

ตารางท 10 (ตอ)

สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ทมา โปรแกรม สวนประกอบหลก หมายเหต

- การฝกอบรมผานเวบ (Web-Based Training) 4) ระบเครองมอ (Identify Tools)

Office of Learning and Workforce Development (2010)

Learning Activities

1) ความสมพนธ (Relationship) - Knowledge Sharing

- Social Networking 2) ประสบการณ (Experiential)

- Action Learning - On-the-Job Training 3) ใหความร (Instructive)

- Self-Directed Learning - Web-Based Training 4) ลงทะเบยนและสงเสรม (Enroll and Promote) 5) การเรยนและผลการปรบใช (Learn and Apply Results) ผลการวดและค านวณผลตอบแทนจากการลงทน (Measure Results and ROI)

พฒนาขนส าหรบการฝกอบรมแบบมออาชพและการพฒนา เนนการผสมผสานของวธการทเปนทางการและไมเปนทางการ

Rabin (2014) Learning Activities

1) ทางการ (Formal) - เนอหาหลกสตรทตองศกษาและการฝกอบรม

2) ไมเปนทางการ (Informal) - ความสมพนธทางดานพฒนาการ

- งานทมอบมายทาทายความสามารถ 3) การผสมผสานอยางเปนทางการและไมเปนทางการ (Formal/Informal Blend)

- เรยนตามอธยาศย - การเรยนรทางสงคม - ในทท างาน

พฒนาขนเพอฝกอบรมความเปนผน าในองคกร เนนการผสมผสานของวธการทเปนทางการและไมเปนทางการ

54

54

ตารางท 10 (ตอ)

สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน ทมา โปรแกรม สวนประกอบหลก หมายเหต

Rossett and Frazee (2006)

Blended Strategy

1) เรมตนและสนสดการผสมผสาน(Bookend Blend)

- ประสบการณเบองตน - หลกการเรยนการสอนและ ประสบการณ F2F/OL - บทสรปประกอบดวยโปรแกรมทมาจากสอ/วสด จากประสบการณจรง 2) เขตขอมลการผสมผสาน (Field Blend)

- ประสบการณภายใน F2F/OL - บรบทของสภาพแวดลอมการท างาน

พฒนาขนเพอความยดหยนในรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน เบองตนส าหรบองคกร มขอก าหนดกลยทธงายๆส าหรบการด าเนนงาน

จากตารางท 10 รปแบบการเรยนรแบบผสมผสานทง 9 รปแบบ แสดงใหเหนวามความเหมาะสมและสามารถเลอกน ามาใชกบการสรางรปแบบ เนองจากมองคประกอบและขนตอนในการออก แบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ของ Dick and Carey (1996) ในลกษณะแนวคดเชงระบบ (systematic approach) ดงตารางท 11

55

55

ตารางท 11 สรปการสงเคราะหรปแบบการเรยนร/การฝกอบรมแบบผสมผสาน

Model Flexible “Mix” of Blended Designs

F2F Technology

Strategy Plan

OL Technology

Strategy Plan

Associated Learning Theory

Prescriptive Model (ID Components)

Blended Learning Toolkit

- - - - /

Diaz & Brown / / / - - Fowlkes - - - / / Howard / - - - - Northwest Center for Public Health Practice

/ - - - /

O’Brian & du Four des Champs

/ - - - /

Office of Learning and Workforce Dev.

/ / / - -

Rabin / / / - - Rossett & Frazee

/ - - - -

New Model / / / / / Frequency 7 3 3 1 4 จากตารางท 11 จะเหนไดวาองคประกอบและขนตอนในการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทง 9 รปแบบ สงเคราะหได 5 องคประกอบทส าคญดงตอไปน ก. ความยดหยนของการออกแบบการเรยนรผสมผสาน (Flexible “Mix” of blended Designs) แสดงใหเหนวาม 9 รปแบบมความสอดคลองดงรายละเอยดตอไปน

1) Diaz and Brown (2010) เปนรปแบบของปรมาณเทคโนโลยทใชในหลกสตร การเรยนรแบบผสมผสาน (Classified by Level of Technology) โดยเนนไปทเทคโนโลย/สอ ปรมาณนอยทสด (Minimal Technology/Media) และเทคโนโลย/สอทเรยนไดมากและไดทกท (Technology/ Media Infused)

56

56

2) Howard (2006) เปนรปแบบการจดประเภทการเรยนรแบบผสมผสานทสงมอบแกผเรยน (Blended Strategy) โดยการผสมผสานแบบเผชญหนา และออนไลนกบการฝกอบรมเสมอน (Virtual Trainer) 3) Northwest Center for Public Health Practice (2014) เปนรปแบบมง เนนงาน (Task Oriented) โดยเนนไปทการเรยนรแบบผสมผสานจากหนงในวธการเรยนการสอนจ า นวนมาก 4) O’Brian and du Four des Champs (n.d.) เปนรปแบบมงเนนงาน (Task Oriented) และ Office of Learning and Workforce Development (2010), Rabin (2014) ทง 2 รปแบบเกยวกบกจกรรมการเรยนรทผเรยนใชในหลกสตร (Learning Activities) โดยทง 3 รปแบบน เนนไปทการผสมผสานวธการทเปนทางการและไมเปนทางการ 5) Rossett and Frazee (2006) เปนรปแบบทเกยวกบประเภทการเรยนรแบบ ผสมผสานทตองการสงมอบถงผเรยน (Blended Strategy) เนนไปทการเลอกประเภทของประสบการณ แบบผสมผสานคอ หลกการผสมผสาน (Anchor Blend), การเรมตนและสนสดการผสมผสาน (Bookend Blend) หรอ เขตขอมลการผสมผสาน (Field Blend) ข. กลยทธการวางแผนเทคโนโลยแบบเผชญหนา (F2F Technology Strategy Plan) ม 3 รปแบบทสอดคลอง คอ 1) Diaz and Brown (2010) เปนรปแบบปรมาณเทคโนโลยทใชในหลกสตรการเรยนรแบบผสมผสาน (Classified by Level of Technology) คอ ผเรยนเรยนแบบเผชญหนาและชวงการเลอกใชเทคโนโลยของผสอน 2) Office of Learning and Workforce Development (2010) เปนรปแบบ กจกรรมการเรยนรทผเรยนใชในหลกสตร (Learning Activities) โดยเนนวธการเลอกเรยนแบบเผชญ หนาเพอความสมพนธ ประสบการณ และกจกรรมใหค าแนะน า 3) Rabin (2014) เปนรปแบบกจกรรมการเรยนรทผเรยนใชในหลกสตร (Learning Activities) โดยเนนวธการเลอกเรยนแบบเผชญหนาเพอเปนทางการ/ไมเปนทางการ และกจกรรมผสมผสาน ค. กลยทธการวางแผนเทคโนโลยแบบออนไลน (OL Technology Strategy Plan) ม 3 รปแบบทสอดคลอง คอ

57

57

1) Diaz and Brown (2010) เปนรปแบบปรมาณเทคโนโลยทใชในหลกสตรการเรยนรแบบผสมผสาน (Classified by Level of Technology) โดยผเรยนเรยนรแบบออนไลนและชวงการเลอกใชเทคโนโลยของผสอน 2) Office of Learning and Workforce Development (2010) เปนรปแบบ กจกรรมการเรยนรทผเรยนใชในหลกสตร (Learning Activities) โดยเนนวธการเลอกเรยนแบบออน ไลนเพอความสมพนธ ประสบการณ และกจกรรมใหค าแนะน า 3) Rabin (2014) เปนรปแบบกจกรรมการเรยนรทผเรยนใชในหลกสตร (Learning Activities) โดยเนนวธการเลอกเรยนแบบออนไลนเพอเปนทางการ/ไมเปนทางการ และกจกรรมผสมผสาน

ง. ทฤษฎการเรยนรทเกยวของ (Associated Learning Theory) ม 1 รปแบบของ Fowlkes (2013) เปนรปแบบการจดประเภทของการเรยนรทผเรยนตองการเนนในสงนน (Objectives Aligned with Learning Theories) โดยเนนทฤษฎ Pedagogy และ Andragogy ทประกอบดวยการมสวนรวม (ผเรยนสกลม), การท างานรวมกน (ผเรยนกบกลม), การปฏบต (ผสอนกบผเรยน) และการท าซ า (ผสอนสผเรยน) จ. ทมาของรปแบบ สวนประกอบการออกแบบการเรยนการสอน (Prescriptive Model (ID) Components) ม 4 รปแบบทสอดคลอง คอ 1) Blended Learning Toolkit (University of Central Florida, n.d.) เปนรป แบบมงเนนงาน (Task Oriented) โดยเรมจากกรอบความคด การออกแบบส าหรบท างานรวมกน ตดสนผลการประเมนการเรยนร พฒนาเนอหา/ก าหนดชนงาน และตรวจสอบคณภาพ 2) Fowlkes (2013) เปนรปแบบการจดประเภทของการเรยนรทผเรยนตองการ เนนในสงนน (Objectives Aligned with Learning Theories) โดยเนน Bloom’s Taxonomy ทประกอบ ดวยความจรง แนวคด/หลกการ วธด าเนนการ/กระบวนการ และอภปญญา 3) Northwest Center for Public Health Practice (2014) เปนรปแบบมง เนนงาน (Task Oriented) โดยเรมตนจากการพฒนาเนอหาการฝกอบรม และสงมอบการฝกอบรม 4) O’Brian & du Four des Champs เปนรปแบบมงเนนงาน (Task Oriented) มขนตอนดงนคอ ระยะคนพบ ระบเปาหมายสดทาย/ตวชวด การออกแบบโปรแกรม ระบเครองมอ ลงทะเบยน สงเสรมการเรยน ผลการปรบใช และผลการวดและค านวณผลตอบแทนจากการลงทน

58

58

จากทงหมด 5 องคประกอบทไดกลาวถงมความส าคญ เหมาะสมในการน าไปสรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และสามารถน าไปออกแบบกระบวนการออกแบบการฝกอบรมไดเปนอยางดครอบคลมและมประสทธภาพ

ทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต นกจตวทยาของกลมพทธปญญานยมคอ Lev Vygotsky ไดมแนวคดทรวมกบ Piaget มขอ ตกลงเบองตนเกยวกบวธการเรยนของผเรยน แต Vygotsky ไดเนนเกยวกบบรบทการเรยนรทางสงคม (Social Context Learning) ทฤษฎพทธปญญาของ Piaget ทใชกนมาเปนพนฐาน ส าหรบการเรยนรแบบการคนพบ (Discovery Learning) ซงผสอนจะมบทบาทคอนขางจ ากด สวนทฤษฎของ Vygotsky เปดโอกาสใหครหรอผเรยนทอาวโสกวาแสดงบทบาทในการเรยนรของผเรยน คอกนทฟคอนสตรคตวสต (Cognitive-Constructivist) และโซสโอคอนสตรคตวสต (Socio-Constructivist) อาจมสวนคลายคลงและแตกตางกน โซสโอคอนสตรคตวสตของ Vygotsky จะเปดโอกาสทจะมสวนรวม และเกยวของกบครผสอนมากกวา ส าหรบทฤษฎของ Vygotsky ซงเชอวาวฒนธรรม จะเปนเครองมอทางปญญาทจ าเปนส าหรบการพฒนารปแบบและคณภาพของเครองมอดงกลาว ไดมการก าหนดรปแบบ และอตราการพฒนามากกวาทก าหนดไวในทฤษฎของ Piaget โดยเชอวาผใหญ หรอผทมความอาวโสมากกวาจะเปนทอน าส าหรบเครองมอทางวฒนธรรมรวมถงภาษา เครองมอทาง วฒนธรรมเหลาน ไดแก ประวตศาสตร วฒนธรรม บรบททางสงคมและภาษาทกวนน รวมถงการเขา ถงขอมลอเลกทรอนกส ตามแนวคดของ Vygotsky ดงกลาวขางตนทวาผเรยนจะพฒนาในกลมของสงคมทจดขน การใชเทคโนโลยทเหมาะสมควรจะเชอมความสมพนธระหวางกนมากกวาทจะแยกผเรยนจากคนอน ๆ ครตามแนวของคอนสตรคตวสต ครจะสรางบรบทส าหรบการเรยนรทผเรยนสามารถไดรบการสงเสรมในกจกรรมทนาสนใจ ซงกระตนและเอออ านวยตอการเรยนร แทนทครผสอนทเขามาสกจกรรมการเรยนรรวมกบผเรยน ไมใชเขามายนมองเดกส ารวจและคนพบเทานน แตครควรแนะน าเมอผเรยนประสบปญหา กระตนใหเขาปฏบตงานในกลมในการทจะคดพจารณาประเดนค าถาม และสนบสนนดวยการกระตน แนะน าใหผเรยนตอสกบปญหาและเกดความทาทาย และนนเปนรากฐานของสถานการณในชวตจรง (Real Life Situation) ทจะท าใหผเรยนเกดความสนใจ และไดรบความพงพอใจในผลของงานทพวกเขาไดลงมอกระท า ดงนน ครจะคอยชวยเออใหผเรยนเกดความเจรญทางดานสตปญญา (Cognitive Growth) และการเรยนร ในทกชนเรยนกลยทธทางการเรยนรทสอดคลองกบแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตของ Vygotsky อาจจะไมจ าเปนตองจดกจกรรมทเหมอนกนทกอยางกได กจกรรมและรปแบบอาจเปลยนแปลงตามความเหมาะสม แตอยางไรกตามจะมหลกการ 4 ประการ ทสามารถน าไปประยกตใชไดในชนเรยนทเรยกวา “Vygotskian” หรอตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตดงน

59

59

ประการท 1 การเรยนรและการพฒนาคอดานสงคม ไดแก กจกรรมการรวมมอ (Collaborative Activity) ประการท 2 Zone of Proximal Development ควรจะสนองตอแนวทางการจดหลกสตร และการวางแผนบทเรยน ประการท 3 การเรยนรในโรงเรยนควรเกดขนในบรบททมความหมายและไมควรแยกจากการ เรยนร และความรทผเรยนพฒนามาจากสภาพชวตจรง ประการท 4 ประสบการณนอกโรงเรยน ควรจะมการเชอมโยงน ามาสประสบการณในโรงเรยน ของผเรยน ดงภาพท 10

ภาพท 10 แนวคดของ Social Constructivism ทมา: สมาล ชยเจรญ (2554) ในทางทฤษฎดานพทธปญญา (cognitive) เปนทฤษฎทวาดวยการสรางความร มพฒนาการมาจากปรชญาปฏบตนยม (pragmatism) ในทางทฤษฎคอนสตรคตวสตองคความรทบคคลสรางความรและทกษะจากการสงเกตของตวเองและความคด/เหตผล ในทางทฤษฎสงคมคอนสตรคตวสตบคคลอน ๆ (ผเรยนหรอผสอน) ยงมความส าคญในการสรางความเขาใจใหมกบองคประกอบหลกของสภาพแวดลอม การเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ซงไดแก มมมองสงคม (social aspect) การท างานรวมกนเกดขนระหวางผเรยนและผสอนในการสรางองคความร สะทอนกลบ (reflective) ผเรยนจะถกถามอยางตอเนองเพอตรวจสอบการเรยนรของตนเองและตดตามความคบหนา

60

60

สภาพจรง (authentic) การเรยนรงานทควรจะสะทอนถงกจกรรมทเกดขนในพนทของการศกษา การชวยเหลอในการเรยนร (scaffolded) ค าแนะน าเพมเตมในชวงตนและจากนนผเรยนไดรบความเชอมนและทกษะ กาวหนา (progressive) การดงดดความรของแตละบคคลและทกษะการเรยนร น าไปสการเรยนรของผอนและวสดทใชกบผเรยนในอนาคต ประสบการณ (experiential) ผเรยนเรยนรจากกจกรรมประสบการณจรง 1. เทคโนโลยทน ามาใชในการจดการเรยนรตามแนวโซสโอคอนสตรคตวสต เทคโนโลยจดเตรยมเครองมอทจ าเปนจะชวยใหสามารถบรรลวตถประสงคของหองเรยนตามแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (สมาล ชยเจรญ, 2554) ดงตวอยางขางลางน จะแสดงเกยวกบวธการทเทคโนโลยสารสนเทศสามารถสนบสนนการเรยนการสอนตามแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสตตอไปน 1.1 เครองมอการสอสารทางไกล เชน การใชอเมลและอนเทอรเนตชวยเปนสอกลางส าหรบ การสนทนาอภปรายแกปญหาทมปฏสมพนธทน าไปสการสรางความหมายทางสงคม ผเรยนสามารถ สนทนากบผเรยนอน ๆ ครและผเชยวชาญในวงวชาชพทอาจอยไกลจากชนเรยนเครองมอสอสารทาง ไกลยงคงสามารถชวยผเรยนเขาถงแหลงการเรยนรตาง ๆ ทมรปแบบแตกตางกนจะชวยท าใหผเรยนเกดความเขาใจวฒนธรรมของตนเอง และผอน 1.2 โปรแกรมการเรยนบนเครอขายชวยท าใหเกดการรวมมอในการเรยน ผเรยนสามารถ เรยนรกบผเชยวชาญและชมชนการเรยนรในขณะทรวมเรยนจรง ซงสามารถทจะตอบสนองในทนท สถานการณจ าลองสามารถท าใหการเรยนรมความหมาย โดยทสถานการณการเรยนในสภาพบรบทของกจกรรมในชวตจรง 2. การจดสงแวดลอมทางการเรยนรตามแนวโซสโอคอนสตรคตวสตหรอชมชนการเรยนรของ ผเรยน แนวคดทางดานโซสโอคอนสตรคตวสต หรอเรยกวาชมชนของผเรยน เชอวาการเรยนรในโรงเรยนและมหาวทยาลยควรจะเนนคณภาพของการเรยนรอยางมความหมาย โดยการจดสงแวดลอมทางการเรยนรตามแนวทางดงตอไปน (สมาล ชยเจรญ, 2554 อางถง Jonassen, Campbell, and Davidson, 1994)

61

61

2.1 การกระท า (Active) ผเรยนสนบสนนจากกระบวนการเรยนรในกระบวนการจดกระท าขอมลอยางรตว (Mindful) ในขณะเดยวกนกรบผดชอบตอกระบวนการการเรยนรของตน 2.2 การสราง (Constructive) ผเรยนปรบเปลยนความคดใหมเขาไปสความรเดม หรอการ ท าใหสมดลเพอทจะสรางความหมาย การประนประนอมทางความคด (Reconcile) ความกระตอรอรน หรอการสรางความประหลาดใจ 2.3 การรวมมอ (Collaborative) ผเรยนจะท างานรวมกนในการเรยนรและชมชนการสราง ความรและแลกเปลยนทกษะแตละทกษะ ในขณะทมการสนบสนนทางสงคม และการสรางรปแบบ รวมถงการสงเกต การชวยเหลอซงกนและกนของสมาชก 2.4 ตงใจ (Intention) ผเรยนเปนผลงมอกระท าดวยความตงใจ เตมใจ และพยายามทจะท าใหบรรลวตถประสงคทางพทธปญญา 2.5 การสนทนา (Conversation) การเรยนรเปนสงทมอยในกระบวนการสนทนาแลก เปลยนทางสงคมซงผเรยนจะใชประโยชนมากทสดจากการทเปนสวนหนงของชมชน การสรางความรทงในชนเรยนและนอกโรงเรยน 2.6 บรบท (Context) ภารกจการเรยนรเปนสงทเหมาะสมในบางภารกจ การเรยนตาม สภาพจรงทมความหมาย การจ าลองผานสงแวดลอมทางการเรยนรทเปนกรณ (Case Base) หรอการแกปญหา (Problem Base) 2.7 ไตรตรอง (Reflective) ผเรยนจะไดอธบายชดเจนวาตนเองไดเรยนรและไตรตรอง เกยวกบกระบวนการ และการตดสนใจอนน ามาซงกระบวนการในการเรยนร คณลกษณะเปนความ สมพนธระหวางกน ปฏสมพนธอสระตอกน การประสานผลของคณภาพในการเรยนรมากกวาการทคณลกษณะทเปนรายบคคลทแยกเดยว ๆ 3. บทบาทของเทคโนโลยในการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต เทคโนโลยสามารถทสนบสนนการเรยนรดงทกลาวมาขางตน อยางไรกตามวธการดงกลาว ทเทคโนโลยไมไดใชในฐานะทเปนพาหนะส าหรบสงผานหรอถายทอดการสอน (สมาล ชยเจรญ, 2554 อางถง Jonassen, Campbell, and Davidson, 1994) แตควรจะใชเทคโนโลยเปนสงทเตมเตมหรอสนบสนนเกยวกบการคดและการสรางความร บทบาททแทจรงส าหรบเทคโนโลยในการเรยนร มดงตอ ไปนคอ

62

62

3.1 เทคโนโลยเสมอนเปนเครองมอ 3.1.1 ส าหรบการเขาถงขอมล 3.1.2 ส าหรบการน าเสนอแนวความคดใหมและชมชนการเรยนร 3.1.3 ส าหรบการสรางผลตผล 3.2 เทคโนโลยเปรยบเสมอนเพอนทางปญญาหรอเครองมอทางพทธปญญา 3.2.1 ส าหรบการแสดงใหเหนวาผเรยนทราบอะไร เชน น าเสนอความร 3.2.2 ส าหรบการไตรตรองเกยวกบอะไรทผเรยนเรยนรและผเรยนเรยนรไดอยางไร 3.2.3 ส าหรบการสนบสนนการตอรองภายในขณะทมการสรางความหมาย 3.2.4 ส าหรบการสรางสงทมความหมาย 3.2.5 ส าหรบการสนบสนนการคดอยางรตว 3.3 เทคโนโลยเปนบรบท 3.3.1 ส าหรบน าเสนอและจ าลองปญหาในสภาพจรง สถานการณและบรบทอยางมความหมาย ส าหรบน าเสนอความเชอ แนวความคดทหลากหลาย ขอโตแยงและเรองราวอน ๆ 3.3.2 ส าหรบการนยามชองวางของปญหาทสามารถควบคมได ส าหรบการคดของผเรยน 3.3.3 ส าหรบการสนบสนนการสนทนา (Discourse) ระหวางชมชนการสรางความร ของผเรยน เทคโนโลยทใชเปนเครองมอเปนสงทเดนและการประยกตใชโดยปกต ตวอยางเชน Word Processors, Spreadsheets การพมพแบบตงโตะ โปรแกรมชวยการออกแบบ ทงหมดทสนบสนนประสทธผลของผใช การสรางความรทงหมดตองการสรางการสอสาร การออกแบบวสด การจดการแหลงการเรยนรเทคโนโลยทเปนเครองมอชวยขยายองคประกอบทางปญญาของมนษย

63

63

อยางไรกตามเทคโนโลยสามารถทท าไดมากกวาชวยขยายความสามารถของมนษย แตหากเปนเครองมอทางพทธปญญา (Cognitive Tools หรอ Mindtool) ทชวยขยายองคประกอบทางพทธปญญา ในขณะทก าลงเรยนรโดยการสนบสนนผเรยนในการปฏบตทงดานกระบวนการภายใน (Mental) และเครองคดค านวณทจะสนบสนน และแนวทาง และขยายกระบวนการคดของผใชเทคโน โลยอาจเปนเครองมอของการสรางความร และสงเสรมสงทจ าเปนในการคดอยางมวจารณญาณ และสามารถประยกตไปสเนอหาวชาอน ๆ เครองมออาจเปนฐานขอมลความร เครอขายของความหมาย ระบบผเชยวชาญ การประชมทางไกลโดยคอมพวเตอรและการสรางมลตมเดย สอหลายมตทชวยสงเสรมการคดของผเรยน เมอใชเครองมอทสรางขนมาแทนความรในสมอง ทายสดการใชเทคโนโลยเปนบรบท หมายถง การสรางและน าเสนอบรบท และสถานการณจากการแกปญหาของผเรยน ตลอดจนการสรางความรสงแวดลอมทางการเรยนรในกรณศกษา (Case-Based Learning Environment) Anchored Instruction) สงแวดลอมทางการเรยนรทเหมาะสม (Situated Learning Environments) สงแวดลอมทเพยบพรอมส าหรบการเรยนดวยการลงมอกระท าอยางตนตว (Rich Environments for Active Learning) ความยดหยนทางปญญา (Cognitive Flexibility) สอหลายมต (Hypertexts) การเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem-based Learning) และ Microword ทงหมดทกลาวมาเปนเครองมอทจดสถานการณปญหาทเหมาะสมส าหรบผเรยนทจะคนหา และด าเนน การแกปญหาอยางมความหมายปญหาตามสภาพจรง พรอม ๆ ไปกบจดสงทชวยสนบสนน ไดแก การชวยเหลอ การโคช ตนแบบ หรอทเรยกกวา ฐานการชวยเหลอ (Scaffolding) เพอทจะชวยใหผเรยนเจรญเตบโตเขามาอยใน Zones of Proximal Development ซงเปน Zone ทผเรยนสามารถทจะเรยนรไดเองตามทฤษฎของ Vygotsky 4. การสนบสนนการเรยนรอยางมความหมายโดยใชเทคโนโลย การน าเทคโนโลยไปใชในการศกษาอาจเปนการสนบสนนลกษณะ 7 ประการของการเรยนรอยางมความหมาย ทไดอธบายมาขางตนทงในเนอหาเปนสงส าคญทวาเทคโนโลยถกใชในการประสานและสนบสนนซงกนและกน ในขณะทสนบสนนผเรยนนนคอเทคโนโลยไมเพยงแตจะเปรยบเทยบเสมอนบรบท (สงแวดลอมทางการเรยนร) เทานน แตสงแวดลอมเหลานนควรไดรบการสนบสนนจากเทคโนโลย เชนเดยวกบเครองมอทางพทธปญญา (Cognitive Tools) เพอทจะมผลตอการเปลยนแปลงทมความ หมายในการเรยนร อาจสงเกตไดวาเทคโนโลยทใชไดอยางมประสทธผลและมความหมาย ไมสามารถเกดขนไดในสถาบนการศกษาแบบดงเดมทเนนการถายทอดความรจากคร ดงตารางท 12

64

64

ตารางท 12 เทคโนโลยทจะสนบสนนกจกรรมทชวยผเรยนในการเรยนรอยางมความหมายตามแนว คอนสตรคตวสต

การเรยนร กจกรรม การใชคอมพวเตอร ลงมอกระท า

(Active) - การคดอยางรตว - การสรางสงทแทนความรในสมอง มการสอสารกบผอน

- เครองมอทมประสทธผล - เครองมอทางปญญา (Cognitive Tools)

การสราง (Constructive)

- การเขาถงขอมลขาวสาร - การสรางสงทแทนความรในสมอง ของแตละบคคล

- เครองมอทางปญญา - สงทผเรยนสรางขนมา

การรวมมอ (Collaborative)

- การตอรองทางสงคม - การสรางชมชนของผเรยน - การสอสารกบผอน

- ใชคอมพวเตอรในการประชม - ใชคอมพวเตอรชวยในการรวมมอ กนเรยนร

ความตงใจ (Intention)

- การก าหนดเปาหมายทสงเสรมให ผเรยนเตมเปยมไปดวยความส าเรจ และเตมไปดวยความพยายามอยาง รตว

- คอมพวเตอรสนบสนนสงแวดลอม การเรยนรแบบตงใจ - การจดกจกรรม - ใชคอมพวเตอรในการประชม

การสนทนา (Conversational)

- การสอสารกบผอน - การตอรองทางสงคม - ชมชนการสรางความร - ชมชนของผเรยนและผฝกหด

- เครอขายขาวสาร - คอมพวเตอรสนบสนนการรวมมอ ในการท างาน

บรบท (Contexualized)

- ภารกจการเรยนทแกปญหาตาม สภาพจรง - แกปญหาอยางมความหมายปญหาท ซบซอน - การสรางกรณศกษาทเปนสถานการณ เฉพาะ - การนยามปฏสมพนธกบชองวางของ ปญหา

- Case-Based Learning Environments - Video Scenarios Micro-word

ไตรตรอง (Reflective)

- การกลาวออกมาหรอการอธบาย เกยวกบสงทตนร - การตอรองภายใน - ไตรตรองเกยวกบเรองของตนเองวาร อะไรและอยางไร

- เครองมอทางปญญา (Cognitive Tools)

ทมา: สมาล ชยเจรญ (2554)

65

65

เทคโนโลยทน ามาใชตามแนวคดนอาจมไดเปนเพยงเครองมอ รวมถงการออกแบบทจะชวย เหลอสนบสนนผเรยนทางดานการเรยนรทางพทธปญญา สนบสนนการคดอยางรตว ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ สามารถประยกตไปสเนอหาอน ๆ โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยทสนบสนนผเรยนในการสรางความรและสรางความหมาย มใชเปนเพยงขนสงหรอท าหนาทเปนพาหนะสงผานความร หรอการสอน นอกจากนยงเปนสงทสงเสรมใหเกดแนวความคดและสตปญญา และชวยกระตนผเรยนใหสามารถอธบายความเขาใจของตนเองอยางมความหมายและจ าลองบรบททเปนสภาพจรง ในสวนทเปนเครองมออาจเปนฐานความร เครอขายของความหมาย ระบบผเชยวชาญ การประชมทางไกลโดยคอมพวเตอร และการสรางมลตมเดย สอหลายมตทชวยท าใหการคดของผเรยนเมอใชเครองมอทสรางขนมาแทนความรในสมอง สวนทเปนสภาพบรบท ไดแก การสราง และจดหาบรบทและสถานการณ จากการแก ปญหาของผเรยน ตลอดจนการสรางความร สงแวดลอมทางการเรยนรในกรณศกษา สงแวดลอมทางการเรยนรทเหมาะสม สงแวดลอมทสมบรณส าหรบการเรยนดวยการลงมอกระท าอยางตนตว การเรยนรการแกปญหา และ Microword ทงหมดทกลาวมาเปนเครองมอทมงเนนสถานการณ ปญหาทเหมาะสมส าหรบผเรยนทจะคนหา และด าเนนการแกปญหาอยางมความหมาย ซงเปนปญหาตามสภาพจรง พรอม ๆ กบสงทชวยสนบสนน ไดแก การโคช ตนแบบ ฐานการชวยเหลอ เพอทจะชวยใหผเรยนเจรญ เตบโตเขามาอยใน Zones of Proximal Development ซงเปน Zone ทผเรยนสามารถทจะเรยนรไดตามทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต ของ Vygotsky อยางไรกตามแนวคดเกยวกบเทคโนโลย ตามแนว ทาง Constructivist ดงกลาว มผลตอการจดการเรยนรในปจจบน ทงเครองมอ และบรบทดงกลาวขางตนจะสนบสนนการปฏรปการศกษาใหประสบผลส าเรจ 5. แนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (Socio-Constructivist Guidelines) แนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต ออกแบบและพฒนาหลกสตรการฝกอบรม โดยน าแนวคด Gagnon and Collay (2006) กรอบแนวคดการออกแบบคอนสตรคตวสตของพวกเขาอยบนพนฐาน 6 คณลกษณะของผเรยน ไดแก คณลกษณะท 1 ผเรยนคดเรองสวนบคลจากประสบการณเดมทจะเชอมตอประสบการณใหมของพวก เขาสกจกรรมการเรยนร คณลกษณะท 2 ผเรยนคดการท างานรวมกนกบคนอน ๆ ทจะสรางความหมายทางสงคม ของกจกรรมการเรยนร คณลกษณะท 3 ผเรยนพยายามทจะเชอมตอกจกรรมการเรยนรไปยงความรเดมและประ สบการณ คณลกษณะท 4 เมอท างานเปนกลม (โครงการกลม) ผเรยนถามและตอบค าถามเกยวกบกจกรรมการ เรยนร

66

66

คณลกษณะท 5 ผเรยนสอสารความคดของพวกเขาเกยวกบกจกรรมการเรยนรสคนอน ๆ และด าเนนการประชมรวมกนในชนเรยน คณลกษณะท 6 ผเรยนสะทอนใหเหนถงความคดสวนบคคลและการคดรวมกนในระหวางกจกรรมการเรยนร และไดรบการพจารณายอมรบจากอาจารยผสอน (การประเมนผลโดยทวไป) Gagnon and Collay (2006) ไดกลาวถง การด าเนนการออกแบบการเรยนรตามแนวคด คอนสตรคตวสต ไดถกสรางขนเพอรบมอกบสถานการณในหองเรยน แตสามารถน าไปใชทงการเรยนร แบบเผชญหนาและกจกรรมการเรยนรแบบออนไลน การออกแบบทเกยวของกบการวางแผนทแตกตาง กนทง 6 สวนของกจกรรม ซงไดแก สถานการณ (situation), การรวมกลม (grouping), การเชอมตอ (bridge), ภาระหนาท (task), การน าเสนอผลงาน (exhibit) และ การสะทอนกลบ (reflections) ราย ละเอยดดงตอไปน สถานการณทมโครงสรางโดยรวมตองครอบคลมกจกรรม อธบายวตถประสงค, หวขอ และการประเมนผลกจกรรม แสดงสวนตาง ๆ สรปโดยยอของเปาหมายและภาระหนาทส าหรบผเรยน การรวมกลมของโครงสรางทางสงคมทสรางขน เพอตองการใหผเรยนมปฏสมพนธในการปฏบตงานและการบรรลเปาหมาย เครองมอและสอจ านวนหนงจะตองมการอธบายความตองการไวในกลมของผเรยนเพอตอบสนองความตองการ การเชอมตอโดยการกระตนความรเดมของผเรยนกอนทจะแนะน าเนอหาใหม จากค าอธบาย ของสงทเรยนรอยแลวและอะไรทผเรยนคาดหวงจากการเรยนรทผสอนจดให ภาระหนาทเปนกจกรรมหลกทผเรยนตองตดตามงานททาทายและภาระหนาท นาสนใจจะชวยอ านวยความสะดวกในการเรยนร รายละเอยดของวธการเรยนรทจะเกดขนเปนผลมาจากการเฉพาะเจาะจงภาระหนาททจดให การน าเสนอผลงานโดยการน าเสนอผลงานหรอการจดแสดงผลงานตอสาธารณชนจากการเรยนรของผเรยน การน าเสนอผลงานเหลานจะรวมถงการอธบายการเรยนรของแตละบคคล และสงคมการเรยนรทเกดขน การสรางสงน าเสนอจากการเรยนรจะชวยส าหรบการมปฏสมพนธทางสงคมกบผด าเนนการสอน เพอนกบเพอน และผเขารวมงาน การสะทอนกลบจากการประเมนผลดวยตนเองทมความส าคญเกยวกบสวนบคคลและการเรยนรรวมกน พวกเขาจ าเปนตองมการสงเคราะห, โปรแกรมของการเรยนร และความคดเกยว กบการน าไปใชในอนาคต การสะทอนกลบควรประกอบดวยความรสกและเจตคตตลอดจนผลกระทบความรความเขาใจ

67

67

นอกจากทงหมดทกลาวมาขางตน การด าเนนการออกแบบการเรยนรตามแนวคดคอนสตรคตวสตของ Gagnon และ Collay ยงตองเชอมโยงถงทฤษฎการเรยนรภายใตการเรยนแบบ e-Learning ของ Holmes and Gardner (2006) ทชอวา E-learning: Concepts and practice เพอสรางความเขาใจใหมกบองคประกอบหลกของสภาพแวดลอมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ซงไดแก มมมองสงคม (social aspect) การท างานรวมกนเกดขนระหวางผเรยนและผสอนในการ สรางองคความร สะทอนกลบ (reflective) ผเรยนจะถกถามอยางตอเนองเพอตรวจสอบการเรยนรของตนเองและตดตามความคบหนา สภาพจรง (authentic) การเรยนรงานทควรจะสะทอนถงกจกรรมทเกดขนในพนทของการศกษา ฐานการชวยเหลอ (scaffolded) ค าแนะน าเพมเตมในชวงตนและจากนนผเรยนไดรบความเชอมนและทกษะ กาวหนา (progressive) การดงดดความรของแตละบคคลและทกษะการเรยนร น าไปสการเรยนรของผอนและวสดทใชกบผเรยนในอนาคต ประสบการณ (experiential) ผเรยนเรยนรจากกจกรรมและประสบการณจรง

จากทฤษฎการเรยนรภายใตการเรยนแบบ e-Learning แสดงถงกจกรรมการเรยนการสอนแบบเผชญหนา ผสอนจะตองมความแนใจวาสอมความเหมาะสมพรอมใชงาน และการแบงสรรเวลาในแตละสวนของกจกรรมไดอยางลงตว การระบขอเสนอแนะและค าแนะน า ตลอดทงกจกรรม และในกจกรรมการเรยนการสอนออนไลนค าแนะน าและสอจะตองถกเตรยมไวกอน เพราะวาการปฏสมพนธทางสงคมจ าเปนตองมเครองมอออนไลนทเหมาะสมและตองพรอมสผเรยน ในหลายกรณกจกรรมจะตองไดรบการสงมอบการเรยนแบบไมประสานเวลา ดงนนค าแนะน าเพมเตมและการสนบ สนนจะตองไดรบการเกบหรอบนทกไว อยางไรกตามสภาพแวดลอมการเรยนแบบออนไลนใหตวเลอกมากมายโดยเฉพาะอยางยงส าหรบการแสดงตอสาธารณชน และการสะทอนผลของกจกรรมการเรยน 6. การออกแบบการสอนทมพนฐานจากทฤษฎคอนสตรคตวสต (Constructivist Theory)

กลมทฤษฎคอนสตรคตวสตจะมงเนนการสรางความรใหมหรอการเรยนรของแตละบคคล

ทงนมาจากแนวคดทเปนรากฐานส าคญ จากรายงานของนกจตวทยาและนกการศกษา คอ Jean Piaget ชาวสวส และ Lev Vygotsky ชาวรสเซย ซงแบงเปน 2 ประเภท คอ Cognitive-Constructivist และ

68

68

Socio-Constructivist ซงในการออกแบบการสอนตามแนวคอนสตรคตวสตจะอาศยพนฐานจากทง 2 แนวคดนเปนรากฐานส าคญ

ขอตกลงเบองตนของการออกแบบการสอนทมพนฐานจากทฤษฎคอนสตรคตวสต (สมาล ชยเจรญ, 2554 อางถง Bednar et al. (1991) ใหขอตกลงไวดงน

6.1 การสรางการเรยนร (Learning Constructed) ความรจะสรางขนจากประสบการณ “การเรยนรเปนกระบวนการสรางสงทแทนความร (Representation) ในสมองทผเรยนเปนผสรางขน”

6.2 การแปลความหมายของแตละคน (Interpretation Personal) การเรยนรเปนการแปล ความหมายตามสภาพจรงของแตละคน “การเรยนรเปนผลจากการแปลความหมายตามประสบการณ ของแตละคน”

6.3 การเรยนรเกดจากการลงมอกระท า (Learning Active) การเรยนรทผเรยนไดลงมอ

กระท า “การเรยนรเปนกระบวนการทไดจากการลงมอกระท า ซงเปนการสรางความหมายทพฒนาโดยอาศยพนฐานของประสบการณ”

6.4 การเรยนรทเกดจากการรวมมอ (Learning Collaborative) ความหมายในการเรยน

รเปนการตอรองจากแนวคดทหลากหลาย “การพฒนาแนวคดของตนเองไดมาจากการรวมแบงปนแนวคดทหลากหลายภายในกลม และในขณะเดยวกนกปรบเปลยนการสรางสงทแทนความรในสมอง (Knowledge Representation) ทสนองตอบตอแนวคดทหลากหลายนน หรออาจกลาวไดวา ในขณะ ทมการแลกเปลยนเรยนรโดยการอภปราย โตแยง และการเสนอความคดเหนทหลากหลายของแตละคน” ผเรยนจะมการปรบเปลยนโครงสรางทางปญญาของตนดวยและสรางความหมายของตนเองขน มาใหม ซงตรงกบแนวคด Cunningham ทกลาววา “บทความของการศกษา คอ การสงเสรมใหเกดจากความรวมมอกบคนอน จากการรวมแสดงแนวคดทหลากหลายทจะท าใหเกดปญหาเฉพาะ และน า ไปสการเลอกจด หรอสถานการณทผเรยนจะยอมรบในระหวางกน”

6.5 การเรยนรทเหมาะสม (Learning Situated) การเรยนรควรเกดขนในสภาพจรง

(Situated or anchored) “การเรยนรตองเหมาะสมกบบรบทของสภาพจรง หรอสะทอนบรบททเปน สภาพจรง”

6.6 การทดสอบเชงบรณาการ (Testing Integrated) การทดสอบควรจะเปนการบรณาการ

เขากบภารกจการเรยน (Task) ไมควรเปนกจกรรมทแยกออกจากบรบทการเรยนร “การวดผลการเรยนรเปนวธการทผเรยนใชโครงสรางทางปญญาเปนเครองมอในการสงเสรมใหเกดการคดในเนอหาการเรยนรเรองนน ๆ”

69

69

7. คณลกษณะของการออกแบบการสอนตามแนวทางทฤษฎคอนสตรคตวสต รายละเอยดของคณลกษณะ มดงตอไปน (สมาล ชยเจรญ, 2554)

7.1 กระบวนการในการออกแบบเปนลกษณะยอนกลบไปมา (Recursive) ไมเปนเสน ตรง บางครงกมการยอนกลบไปกลบมาอยางไมเปนระเบยบ (Chaotic) การพฒนาเปนสงทมการยอน กลบหรอย า ซงนกออกแบบอาจจะก าหนดเรองเดยวกน เชน วเคราะหผเรยน วตถประสงคการสอนหลาย ๆ ครง การพฒนาจะไมเปนเชงเสนตรง เชน วเคราะหผเรยน วตถประสงคการสอนหลายๆ ครง การพฒนาจะไมเปนเสนตรง ไมตองการภารกจการเรยนรเบองตนทตองท ากอนทประกอบกจกรรมอนๆ ตอไป ปญหาบางปญหา การปรบปรง การเปลยนแปลงจะตองคนพบหรอปรบเปลยนตามบรบทการใช แผนการส าหรบการประเมนผลทยอนกลบมาโดยผใช (User) และผเชยวชาญ (Expert) แผนการส าหรบการเรมตนทไมถกตอง และการออกแบบใหมเชนเดยวกบการปรบปรง 7.2 การวางแผนเปนการจดระบบการพฒนา การไตรตรอง และการรวมมอเรมตนจากแผนการทคราว ๆ และเพมเตมรายละเอยดทเปนความกาวหนา วสยทศน (Vision) และการวางแผนเชงกลยทธของสงทพฒนาขนมา วสยทศนและการวางแผนอาจเรมตนอยางไมสมบรณกได การพฒนาควรเปนความรวมมอกนท า กลมการออกแบบ รวมถงผทจะใชสอการเรยนการสอนควรรวมงานกนในการทจะแลกเปลยนวสยทศน ซงควรด าเนนการทงกระบวนการในการพฒนาวสยทศน เปนสงส าคญของบคคล กลม หรอหนวยงาน ซงถาบคคลใดขาดวสยทศนของตนเองอาจจะไมสามารถกระท าการใดเพอคนอน ๆ ได 7.3 วตถประสงคอาจปรากฏมาจากงานทออกแบบและพฒนา (Constructivism) เชอวาวตถประสงคไมควรเปนสงทน าทาง แทนทจะเปนสงทก าหนดแนวทางไว วตถประสงคอาจปรากฏออกมาในขณะทมกระบวนการรวมมอพฒนา และอาจจะชดเจนมากขนภายหลง 7.4 สงทการออกแบบการสอนอนไมมหรอสงทนกออกแบบ ผมความเชยวชาญดานเนอ หาไมม คอการไดมประสบการณตรงกบสงนน ๆ ตวอยางเชน เกม กคอ การไดเลนเกมนน ๆ การทผ เชยวชาญไดมประสบการณในการใชสงทออกแบบ โดยทผเรยนไดมโอกาสไปลงคลกในสงแวดลอมการใชกอนเปนสงทชวยเพมประสทธภาพในการออกแบบ 7.5 การสอนทเนนการเรยนรในบรบททมความหมาย (เปาหมาย: เปนสงทเกยวของกบความเขาใจของแตละบคคลภายใตบรบททมความหมาย ตามมาตรฐานการสอนโดยตรงทวไปทเนน การสอนเนอหา ซงปราศจากบรบททมความหมายส าหรบชวตจรงเปนผลทท าใหเกดสงทเรยกวา ความร เฉอย (Inert Knowledge) ซงเปนสงทไมมประโยชน การสอนควรเนนการพฒนา ความเขาใจในบรบท กลยทธของวธการนไดแก Anchored instruction, Situated Cognition, Cognitive Apprenticeships และ Cognitive Flexibility ซงมกระบวนการเรยนรทผเรยนสรางความรดวยตนเอง โดยมสวนเขาไปในบรบทตามสภาพจรง และยงเปนการเรยนการสอนทเนนใหผเรยนเขาถงการแกปญหา และวธการ

70

70

นไดพฒนาแหลงขอมลของ Hypermedia หรอ Multimedia สารานกรมทเปน Electric ตลอดจนการเขาถงแหลงขาวสารตางๆ 7.6 การประเมนผลเพอปรบปรง (Formative Evaluation) การประเมนผลเพอปรบปรงเปนสงจ าเปนในการออกแบบการสอนตามแนวน จะใชความพยายามในการประเมนผล เพอปรบปรงมากทสด เพราะวาการใหผลยอนกลบท าใหสามารถน าขอมลเหลานนมาชวยปรบปรงผลผลต แตการประเมนผลลพธไมไดชวยในการปรบปรงผลผลต 7.7 ขอมลเชงอตนยเปนสงทมคาทสด (Subjective data may be valuable) เปาหมาย และวตถประสงคทส าคญไมเพยงพอทสามารถวดผลโดยขอสอบประเภทเลอกตอบ เพราะบางครงการเลอกตอบมขอจ ากดเกยวกบวสยทศน ความคดเหน คานยมของการสอน บางอยางไมสามารถแสดงออก และสงเกตไดดวยเชงปรมาณ การประเมนทหลากหลายประเภท รวมถงการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) แฟมสะสมงาน (Portfolios)

การเรยนรส าหรบผใหญ การเรยนรส าหรบผใหญ เปนหวใจของศาสตรและวชาชพการพฒนาทรพยากรมนษย คอ การเรยนรจงเนนไปทผใหญในฐานะทเปนผเรยนร (adults as learners) ดงท Rogers (2002) กลาววา ผใหญจะเรยนรไปพรอม ๆ กบการพฒนาทเกดขนอยตลอดเวลา มประสบการณและคานยมทตดตวมาดวย การเรยนรของผใหญมจดมงหมายของตนเอง มความคาดหวงตอกระบวนการเรยนร เปนสงทตนเองสนใจเปนพเศษ และมแบบแผนการเรยนรเฉพาะตน

1. ความหมายของการศกษาผใหญ

บคคลสวนใหญมกจะไมเขาใจถงความหมายของการศกษาผใหญ การศกษาผใหญอาจเกดขนในทแหงใดแหงหนงหรออาจไมตองใชสถานทกได การศกษาผใหญเกยวของกบคนทกคนซงจะไมมการก าหนดหลกสตร และบางครงอาจไมไดเรยกวาการศกษาผใหญ แตอาจเรยกวาการพฒนาทมงาน การพฒนาบคลากร การศกษาเพอการพฒนาการศกษาเพอพฒนาประจ าการ การศกษาตอเนอง การ ศกษาตลอดชวตหรออน ๆ สงหนงทเปนปญหาคอความไมเขาใจในความหมายของ “การศกษาผใหญ” ทโดยปกตมกใชใน 3 ความหมายทแตกตางกนในความหมายทกวางทสด “การศกษาผใหญ” หมายถง กระบวนการ (process) เรยนรของผใหญ ในความหมายนจะหมายรวมถงมวลประสบการณของผใหญทมวฒภาวะ ซงหาความร ความเขาใจ ทกษะ ทศนคต ความสนใจหรอคานยมดวยตนเองและจะเปนกระบวนการทถกใชเพอพฒนาทงตนเองและผอน และการศกษาผใหญมกจะถกใชโดยสถาบนหรอหนวยงานในการพฒนาบคลากรในหนวยงานนน ๆ เพอใหหนวยงานกาวหนา การศกษาผใหญจะเปนกระบวนการทาง

71

71

การศกษา ซงบอยครงมกจะรวมถงกระบวนการในการผลต กระบวนการในแงนโยบาย หรอกระบวนการบรการอน ๆ ในอกความหมายหนง “การศกษาผใหญ” ไดอธบายถงการจดกจกรรมโดยสถาบนตาง ๆ เพอใหวตถประสงคของการศกษาบรรลผลส าเรจ ในความหมายนจะหมายรวมถง ชนเรยนขององคกร ตาง ๆ กลมศกษา การประชมปฏบตการและรายวชาตาง ๆ ทเกยวของ ในความหมายสดทาย “การศกษาผใหญ” จะหมายรวมทงกระบวนการและกจกรรมทง หมดในความหมายขางตน ซงจะรวมระบบสงคม แตละบคคล แตละสถาบนและองคกรทเกยวของกบการศกษาผใหญ โดยมมมมองวาบคคลเหลานนท างานเพอใหบรรลเปาหมายทวางไว ทงนเพอการปรบ ปรงวธการและวสดอปกรณในการจดการศกษา โดยเปดโอกาสใหผใหญเกดการเรยนรเพมขน 2. ลกษณะของผใหญ เชยรศร ววธสร (2534) แสดงทศนะในเรองลกษณะทวไปของผใหญไว 11 ประการคอ 2.1 มความเปนอสระแกตนเองและพงตนเอง มความเชอมน ความรสกมนคงสามารถวนจฉยตดสนใจในปญหาดวยตนเอง กอนการกระท าพฤตกรรมตาง ๆ จะมการพจารณาหลกเกณฑทเปนสาเหต มการไตรตรองอยางถถวนจากความรและประสบการณเดม รวมทงสามารถวางแผนใหบรรล ผลได 2.2 สามารถสนองตอบตอเหตการณและภาวะแวดลอมไดถกตองโดยอาศยสตปญญา การเรยนรและประสบการณในอดตและมการตอบโตทถกตอง 2.3 คดถงผอนมากกวาตนเอง หากสามารถท าสงใดใหผอนไดจะรสกพอใจ มลกษณะพง พาอาศยกน ถอยทถอยอาศยกนในบางโอกาส อนเปนลกษณะของการอยรวมกนในสงคม 2.4 ปรบตวเขากบชวตสงคมไดอยางเหมาะสม สามารถรวมกจกรรมกบหมคณะไดอยางมความสขและมประสทธภาพ สามารถสรางความสมพนธอนดกบบคคลทเกยวของ 2.5 มความปรารถนาทจะเผชญความจรง และสามารถด าเนนชวตใหเขากบสงคมและสงแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยเสมอ 2.6 มความอดทนและเขาใจวาแตละคนมความคดเหนทแตกตางกน จงค านงถงความตองการของผอนดวย มใชเอาแตใจตนเองเทานน 2.7 ตองการใชความสามารถของตนใหเกดประโยชนมากทสด

72

72

2.8 สามารถแกไขปญหาและอดทนตอความผดหวง พยายามหาทางแกไขทเหมาะสมและอดทนรอโอกาสใหม 2.9 มแผนระยะยาวเปนสงกระตน มการวางแผนด าเนนชวตใหประสบความส าเรจท าให ตนเองมประสทธภาพและก าลงใจในการด าเนนการ 2.10 สามารถควบคมการแสดงอารมณตาง ๆ ทงเวลาโกรธ สงสย ความรสกไมเปนมตร รวม ถงความสามารถในการควบคมพฤตกรรมทสอดคลองกบอารมณ ใหสอดคลองกบระเบยบสงคมในการด ารงชวต 2.11 มความเตมใจทจะเสยสละ กลาหาญทจะรบผดชอบตอสวนรวม โดยค านงถงหนาท และความสามารถของตน 3. แนวคดในการเรยนร นกจตวทยาไดใหค าจ ากดความของการเรยนรของมนษยไวหลากหลายดงตอไปน พศน แตงจวง (2551 ) กลาวไววา การเรยนรเกดขนเนองจากผเรยนเกดความสนใจ อยาก รอยากเหน โดยการลงมอปฏบตหรอเขารวมกจกรรมใดกจกรรมหนงดวยความสมครใจ จากความหมายของการเรยนรทกลาวในขางตนพอสรปไดวาการเรยนร คอ กระบวนการทท าใหเกดการเปลยนแปลงของสงมชวตในเรองพฤตกรรม ความร ทกษะ และเจตคตในการจดการเรยนรนอกจากนยงมนกจตวทยาเสนอแนวคดในลกษณะตาง ๆ จ าแนกไดเปน 3 กลม คอ 3.1 แนวคดในกลมพฤตกรรมนยม (Behaviorists) เปนนกจตวทยายคตน ๆ ประกอบดวย Thorndike, Watson, Pavlov, และ Skinner ซงเชอวาการเรยนรเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมทถาวร อนเนองมาจากประสบการณทอนทรยไดตอบ สนองสงเราอยางเหมาะสม โดยวธการไดความรตองมการสงเสรมใหผเรยนไดรบประสบการณ โดยเนนการจงใจภายนอกและยดหลกในกฎความพรอมการฝกหด และกฎของผลกระทบในกระบวนการเรยนการสอน ส าหรบการศกษานอกระบบตองใหความ ส าคญแกผเรยน จากการเนนความเหมาะสมของกจกรรมและสงแวดลอม การใชสอการสอน การเสรม แรง ความพรอมของผเรยนและผสอนตองเปนผกระท า 3.2 แนวคดในกลมพทธนยม (Cognitivists) มนกจตวทยาในกลม คอ Piaget, Bruner และ Ausubel เชอวาการเรยนรเปนการถายโยงความรเกากบความรใหม โดยผเรยนมสวนรวมในการแสวงหาความร ผสอนตองค านงถงพนฐานความรเดมของผเรยนกอนทจะสอนเรองใหม และสงทเรยนร นน ผเรยนเปนผเขารวมกจกรรมแสวงหาความรหรอแกปญหากระบวนการเรยนการสอนจงตองศกษา

73

73

ความรเดมของผเรยน ซอมเสรมความรใหมเพยงพอตอการศกษาเรองใหมและเนนใหผเรยนไดคนควาดวยตนเอง 3.3 แนวคดในกลมมนษยนยม (Humanists) นกจตวทยาส าคญประกอบดวย Maslow, Rogers และ Knowles ความเชอของกลมนเหนวา การเรยนรเปนกจกรรมทผเรยนไดด าเนนการเพอสนองความตองการดวยตนเอง ผเรยนตงจดประสงคและศกษาหาความรดวยตนเอง โดยการท างานตามโครงการตามล าพง หรอหากมผสอน ผสอนจะท าหนาทเปนเพยงผใหบรการ กระบวนการในการจดการเรยนการสอน ยดผเรยนเปนศนยกลาง ผสอนเปนผใหบรการหรออ านวยความสะดวก เคารพในสทธของผเรยนในการตดสนใจ เนนการจดการศกษาทไมมรปแบบและเนนทการสรางแรงจงใจภายใน 4. ทฤษฎการเรยนรของผใหญ ในแนวคดตามความเชอของนกจตวทยาทงสามกลมทกลาวไวขางตน มการน าไปประยกต ใชในการจดการเรยนรส าหรบผใหญ และเกดเปนหลกการและทฤษฎทส าคญ เรยกวา ทฤษฎแอนดราโกจ ซง Knowles (1980) ไดรบการยกยองวาเปนบดาหรอผบกเบกทฤษฎการเรยนรของผใหญ (Adult Learning Theory) ซงตรงกบค าในภาษากรกวาแอนดราโกจ (Andragogy) ใหค านยามวา “เปนศาสตรและศลปในการชวยใหผใหญเกดการเรยนร” ซง Knowles ไดน าหลกนมาจากหลกของมนษยนยม (humanism) เปนการมองทตวผเรยนเปนศนยกลาง ใหผเรยนสามารถมสวนในการก าหนดการเรยนร ดวยตนเองได (self-directed) เพราะ Knowles มองวาผใหญนนมความร ความสามารถมประสบการณ อกทงผใหญมความรบผดชอบสามารถควบคมตนเองได ผสอนเปนเพยงผทคอยอ านวยความสะดวกแนะน าในการเรยนรเทานน ลกษณะของกจกรรมจงเปนการมอบหมายงานใหเกดการคนควาดวยตนเอง สามารถก าหนด หวขอทสนใจเองได ในทางดานการศกษาจะใชวธการใหท าการคนควาดวยตนเอง หรอเรยกวางานวทยานพนธ ในการจดการอบรมใหกบผใหญกใหมการแสดงความคดเหนแลกเปลยนตอกน เพอท าใหเกดการเรยนรใหม ดงทฤษฎการเรยนรของผใหญ Knowles ไดน าเงอนไขของการเรยนรและหลกของการเรยนการสอน (Knowles, 1970) ดงตารางท 13 ตารางท 13 ทฤษฎการเรยนรของผใหญ

เงอนไขการเรยนร หลกการของการเรยนการสอน แรงจงใจของผเรยน (Learners’ Motivation) ผเรยนรสกวาสนใจและจ าเปนทจะตองเรยนร

1. ครผสอนตแผความเปนไปไดใหมส าหรบปฏบตตวเอง เพอความตองการเตมเตมศกยภาพของตนเอง 2. ครชวยใหผเรยนชแจงแรงบนดาลใจของตวเองส าหรบ การท างานทดขน แรงบนดาลใจและระดบปจจบนของ การท างานของพวกเขา 3. ครชวยใหผเรยนวเคราะหชองวางระหวางแรงบนดาล

74

74

ตารางท 13 (ตอ)

เงอนไขการเรยนร หลกการของการเรยนการสอน 4. ครชวยใหผเรยนระบปญหาชวตพวกเขาม

ประสบการณ เพราะชองวางในอปกรณสวนบคคลของพวกเขา

สงแวดลอมของผเรยน(Learner’s Environment) สภาพแวดลอมการเรยนรทโดดเดนดวยความสะดวกสบายทางกายภาพไววางใจซงกนและกนและเคารพความเอออาทรซงกนและกน

5. ครใหสภาพทางกายภาพทมความสะดวกสบาย (ทนง, อณหภม, การระบายอากาศ, แสง, ตกแตง) และเออตอการท างาน 6. ครยอมรบนกเรยนแตละคนเปนคนทมคณคาและใหความส าคญตอความรสกและความคดของเขา

เสรภาพในการแสดงออกและการยอมรบความแตกตาง

7. ครสรางความสมพนธของความไววางใจซงกนและกนและกระตนใหเกดการแขงขน กลาน าเสนอความคดเหนและยอมรบความคดของผอน 8. ครตแผความรสกของตวเองและมสวนชวยใน ทรพยากรของเขาเปนผรวมการเรยนรรวมกนจากการสอบสวน

เปาหมายของผเรยน (Learners’ Goals) เปาหมายการเรยนรรบรไดจาก ประสบการณการเรยนรของผเรยน

9. ครกบผเรยนมกระบวนการรวมกนของการก าหนดวตถประสงคของการเรยนรทตอบสนองความตองการของผเรยนสถาบนการศกษา วชาทแตกตาง และสงคมทถกน าเขามาเปนสวนหนงของวชา

ความรบผดชอบตอผเรยน (Learners’ Responsibility) ผเรยนยอมรบสวนแบงความรบผดชอบในการวางแผนและการด าเนนงานประสบการณการเรยนรและความรสกของความมงมนทมตอการเรยน

10. ครแบงปนความคดเกยวกบตวเลอกทมความพรอมอยในการออกแบบของประสบการณการเรยนรของเขาและการเลอกวสดและวธการและเกยวของกบนกเรยนในการตดสนใจในตวเลอกเหลานรวมกน

การมสวนรวมของผเรยน (Learner’s Participation) ผเรยนมสวนรวมอยางแขงขนในกระบวนการเรยนร

11. ครชวยใหนกเรยนจดระเบยบดวยตวเอง (โครงการทม, ทมการเรยนการสอน,การศกษาอสระ ฯลฯ เพอรวม รบผดชอบในกระบวนการของการสอบสวนรวมกน

ประสบการณของผเรยน (Learner’s Experience) กระบวนการเรยนรทเกยวของกบการท าใหไดประโยชนจากประสบการณของผเรยน

12. ครจะชวยใหนกเรยนใชประโยชนจากประสบการณของตวเองของพวกเขาเปนทรพยากรส าหรบการเรยนรผานการใชเทคนคการอภปราย,บทบาทสมมต, กรณศกษา ฯลฯ 13. ครน าเสนอทรพยากรใหอยในระดบของประสบการณของนกเรยน

75

75

ตารางท 13 (ตอ)

เงอนไขการเรยนร หลกการของการเรยนการสอน 14. ครจะชวยใหนกเรยนทจะใชการเรยนรใหมใหกบ

ประสบการณของพวกเขาและท าใหการสราง การเรยนรทมความหมายมากขนและการบรณาการ

ความรสกตอความกาวหนาของผเรยน (Learner’s Sense of Progress) ผเรยนมความรสกของความคบหนาไปสเปาหมายของพวกเขา

15. ครทเกยวของกบนกเรยนในการพฒนาเกณฑการยอมรบรวมกนและวธการในการวดความคบหนาไปตามวตถประสงคการเรยนร 16. ครจะชวยใหนกเรยนพฒนาและใชวธการ ประเมนตนเองตามเกณฑเหลาน

ทมา: Knowles (1970) Knowles (1980) ไดกลาวถงหลกการทส าคญ 6 ประการของการเรยนรส าหรบผใหญทควรท าการศกษาใหเขาใจ เพอสามารถไปประยกตใชไดอยางเหมาะสมมดงนคอ ประการท 1 ความจ าเปนหรอความตองการในการเรยนร (the need to know) ผใหญจะเขาสกระบวนการเรยนรกตอเมอเขาพบค าตอบวาท าไม เพราะเหตใด หรอมความจ าเปนอยางไร เขาจงตองเรยนรเรองนน ๆ ประการท 2 มโนทศนแหงตนของผเรยน (the learner’s self-concept) ในวยผใหญจะ มมโนทศนแหงตนชดเจนกวาเดก จงสามารถใชวจารณญาณของตนในการตดสนใจเรองตาง ๆ ดวยตนเองได ประการท 3 บทบาทของประสบการณ (the role of experience) ในกระบวนการเรยน รนน ผใหญจะสามารถน าเอาประสบการณทตนมมากอนมาเปนทรพยากรในการเรยนรดวย ยงผานประสบการณมากกยงท าใหเรยนรเรวยงขน แตในทางกลบกนประสบการณทไมตรงกบสงทเรยนรใหมกท าใหเกดการเรยนรชาเพราะเกดการไมยอมรบประสบการณใหม ประการท 4 ความพรอมในการเรยนร (readiness to learn) ผใหญมความพรอมในการเรยนรสงกวาเดก ๆ เพราะมวฒภาวะสงกวา และมความพรอมมากยงขนจากการมความจ าเปนทตองเรยนรเพอน าไปใชในการท างานและน าไปใชในชวตจรงได ประการท 5 วธการหรอแนวทางในการเรยนร (orientation to learning) วธการสอนผใหญ ประยกตมาจากชวตจรงสามารถรบรเรองราวตาง ๆ ไดดเมอสอดคลองกบเหตการณหรอสถาน การณทก าลงเผชญอย

76

76

ประการท 6 แรงจงใจในการเรยนร (motivation) มตองการเรยนรจากแรงขบภายในเพอ เตมเตมบางอยางในชวตความส าเรจเพอเพมความมนใจ จากคณลกษณะทง 6 ประการของการเรยนรตามหลกการในทฤษฎการเรยนรของผใหญ Knowles (1970) ไดเปรยบเทยบสมมตฐานทง 2 รปแบบการเรยนรของเดก (Pedagogy ) และการเรยนรของผใหญ ดงตารางท 14 ตารางท 14 การเปรยบเทยบสมมตฐานทฤษฎการเรยนรของเดกและทฤษฎการเรยนรของผใหญ

ความเชอ การเรยนรของเดก การเรยนของผใหญ ความคดรวบยอดของผเรยน(Concept of the learner)

การนยามบทบาทของผเรยนขนอย กบสงทครคาดหวงวาสงคมจะตองรบผดชอบผเรยนอยางเตมทในสงทจะไดเรยนร เมอไหรคอการเรยนร เรยนรอยางไร และสงทไดรบจาก การเรยน

ตามลกษณะปกตของกระบวนการเจรญเตบโตจากการพงพาไปสการเรยนรดวยตนเอง แตมอตราความแตกตางของบคคลและมตของชวตทแตกตางกน ครจงตองรบผดชอบ ชวยเหลอ ความแตกตางน ผใหญมความตองการ ลก ๆ ภายในจตใจทเปนตวก าหนดจากการเรยนรดวยตนเองเปนสวนใหญ ถงแมวาจะอยในสถานการณชวคราว

บทบาทประสบการณของผเรยน (Role of learners’ experience)

ประสบการณการเรยนรน าไปสสถานการณการเรยนรทมมความคมคานอย บางทมนอาจจะเปนจดเรมตน แตประสบการณจากการทผเรยนไดรบมากทสดจากคร ผแตงต ารา ผผลตเรองภาพและเสยง และผเชยวชาญดานอน ๆ

คนทเตบโตและไดรบการพฒนาเพมพนประสบการณกจะกลายเปนทรพยากรทมากอดมสมบรณจากเครองมอการเรยนรส าหรบตนเองและผอน นอกจากนยงมการเพมเตมการเรยนรจากประสบการณทไดรบโดยไมมการโตตอบ

ความพรอมตอการเรยน (Readiness to learn)

พรอมทจะเรยนรสงคม (โดยเฉพาะโรงเรยน) กลาววาพวกเขามแรงกดดนตอการเรยน (กลวความลมเหลว) คนสวนใหญกเชนเดยวกน ดงนนการเรยนรควรจะจดหลกสตรทไดมาตรฐาน เทยงธรรมตอความกาวหนาของผเรยนแตละขนตอน

ผคนพรอมทจะเรยนรบางอยาง เมอไหรทประสบการณของพวกเขาตองการเรยนร เพอสงการและรบมอกบความ พงพอใจในชวตจรงหรอปญหา นกการศกษามความรบผดชอบตอการระบเงอนไขเครองมอและวธการในการชวยใหผเรยนคนพบ “ความตองการทจะร” และการประยกตใชประเภทหลกสตรควร ทจะตอบสนองตามความพรอมของผเรยนทจะเรยนร

77

77

ตารางท 14 (ตอ)

ความเชอ การเรยนรของเดก การเรยนของผใหญ การก าหนดเปาหมายการเรยนร (Orientation to learning)

ผเรยนเหนวาการศกษาเปนกระบวนการของการรบเนอหาวชา วาจะไดใชประโยชนในเวลาตอมาของชวตเทานน ดงนนหลกสตรควรจะจดเปนวชา และบทตาง ๆ ซงเปนไปตามระบบการใชเหตผล เชน ตงแตประวตศาสตรสมยโบราณ จนถงสมยใหมจากสงงาย ๆ ในการเตรยมความพรอมสการเรยน

ผเรยนเหนวาการศกษาเปนกระบวนการของการพฒนาเพมขดความสามารถเพอใหบรรลศกยภาพในชวตของพวกเขา พวกเขาตองการทจะสามารถใชความรและทกษะทไดรบเพอการใชชวตไดอยางมประสทธภาพมากขนในวนถดไป ตามประสบการณการเรยนรควรจะอยรอบๆ ของการพฒนาขดความสามารถ และประสทธภาพในการท างานทเปนศนยกลางในการเตรยมความพรอมเพอการเรยนร

ทมา: Knowles (1980) จากตารางท 14 สรปไดวา ทฤษฎการเรยนรของผใหญเปนไปตามสมมตฐานทง 4 กบความ เชอทส าคญเกยวกบลกษณะของผเรยนทมความแตกตางกน จากความเชอเกยวกบการเรยนการสอนในแบบดงเดม จากความเชอของพวกเขาจากอาย ไดแก 1) พวกเขาเปลยนจากการถกการตดตามวาง แผนในการเรยน มาเปนการเรยนรดวยตนเองจากสงทสนใจจะเรยนร 2) พวกเขาไดรบประสบการณ มากขนทพวกเขาสามารถใชเชอมโยงกบการเรยนรใหม 3) พวกเขามงเนนตอการเรยนรมากขนกบการพฒนาบทบาททางสงคม และ 4) พวกเขามความสนใจในการเรยนรโดยตรงสมารถประยกตใชในสงทตองการในอนาคต ครงแรกทส าคญทสดของการเรยนรในวชาเฉพาะเจาะจง แตตอนนคอสงทพวกเขาใหความสนใจและตองการทจะเรยนรดวยตวเอง Knowles, Holton, and Swanson (1998) ไดออกแบบโมเดลทฤษฎการเรยนรของผใหญเชงปฏบต (Andragogy in Practice) จากหลก 6 ประการของการเรยนรของผใหญดงน 1) ความ จ าเปนในการเรยนร (the need to know) ผใหญมกตงค าถามวา ท าไม อะไร และอยางไร (Why, What, and How) ทเขาตองเรยนรเรองทศทางการเรยนรของแตละบคคล (self-concept) ดานประสบการณในอดต (prior experiences) ประสบการณจะเปนประโยชนตอการเรยนรเมอผใหญสามารถน ามาเปนทรพยากรหรอปจจยในการเรยนร (resources, inputs) ความพรอมในการเรยนร (readiness to learn) ผเรยนวยผใหญจะใชชวตและงานเปนประเดนส าหรบการเรยนร (life-related, development tasks) วธการเรยนรทเหมาะสมส าหรบผใหญ (orientation to learning) จะเรมตนดวยการน าเอาปญหาหรอสถานการณทก าลงเกดขนเปนตวจดประกายการเรยนร (problem centered, contextual) และ 6) แรงจงใจในการเรยน (motivation to learn) ซงเกดจากการตดสนใจเลอกของแตละบคคลวามประโยชนจงเขาสกระบวนการเรยนร (personal payoff)

78

78

การน าเอาทฤษฎหรอหลกการเรยนรของผใหญมาประยกตใช เรมตนดวยการพจารณาความแตกตางของบคคล เชน ความร ทกษะ ประสบการณ ภมหลง รวมทงสถานการณจากสงแวดลอมทเผชญกลยทธการเรยนร เนอหาวชา หรอรปแบบการจดการเรยนรใหแตละบคคลซงมความแตกตางกนเพอใหบรรลวตถประสงค ดงภาพท 11 แสดงองคประกอบวงรอบนอก ไดแก เปาหมายการเรยนร (goals, and purposes for learning) การเตบโตพฒนาของบคคล (individual growth) ความเจรญ กาวหนาขององคกร (institutional growth) และการเจรญมนคงของสงคม (societal growth)

ภาพท 11 Andragogy in practice ทมา: Knowles, Holton, and Swanson (1998)

79

79

สมรรถนะ แนวคดเรองสมรรถนะ (Competency) โดย David C. McClelland ศาสตราจารยดานจตวทยาจากมหาวทยาลย Harvard น าเสนอผานบทความเรอง Testing for Competence Rather than for Intelligence ในป 1973 แนวคดเกยวกบสมรรถนะนจดเปนแนวคด และผลการศกษาทาง ดานจตวทยาทไดมการศกษากนมา โดยตอเนองมาจากแนวคดทไดเคยมผเสนอไวแลวในอดต ดงนนจงกลาวไดวาแนวคดเรองสมรรถนะของ McClelland ไมใชแนวคดใหมเพราะในป 1920 Frederick w. Taylor บดาของวทยาศาสตรการจดการไดเคยกลาวถงสงทคลายกนกบสมรรถนะมากอน แตอยางไรกด McClelland นบเปนผรเรมศกษาแนวคดเกยวกบสมรรถนะอยางจรงจงและไดน าสมรรถนะมาสการปฏบตอยางเปนรปธรรมในบทความเรอง “Testing for Competence Rather than for Intelligence” McClelland ไดเสนอความคดเหนในเชงไมเหนดวยกบการทดสอบความถนด การทดสอบความรในงาน หรอผลการเรยนวาไมสามารถท านายผลการปฏบตงาน หรอความส าเรจในชวตได เขาจงไดท าการวจยเพอศกษาตวแปรดานสมรรถนะทเขากลาววาสามารถท านายผลการปฏบตงานได และในขณะ เดยวกนยงมขอดทส าคญอกประการหนง คอ เปนตวแปรทไมมความล าเอยงในการทดสอบตอบคคลตางเชอชาต เพศ หรอฐานะทางสงคม ทแบบวดความถนด หรอแบบวดอน ๆ ในกลมเดยวกนเคยมโดย McClelland ตองการใชความรในเรองสมรรถนะมาชวยในการแกไขปญหาในการคดเลอกบคคลใหแกหนวยงานของรฐบาลสหรฐอเมรกา อนไดแก ปญหาอนเนองมาจากกระบวน การคดเลอกในขณะ นนมงเนนการวดความถนดทท าใหคนผวด า และชนกลมนอยอน ๆ ไมไดรบการคดเลอก และปญหาในเรองผลการทดสอบความถนดแบบเดมมความสมพนธกบผลการปฏบตงานนอยมาก 1. ความหมายของสมรรถนะ วชต เทพประสทธ (2552) กลาววาสมรรถนะหมายถง ความร ทกษะ และพฤตนสยทจ า เปนตอการท างานของบคคลใหประสบผลส าเรจสงกวามาตรฐานทวไป ซงประกอบดวยองคประกอบหลก 3 ประการ ดงน 1) ความร (Knowledge) คอ สงทองคกรตองการให “ร” เชน ความรความเขา ใจในกฎหมายปกครอง 2) ทกษะ (Skill) คอ สงทองคกรตองการให “ท า” เชน ทกษะดาน ICT ทกษะ ดานเทคโนโลยการบรหารสมยใหมเปนสงทตองผานการเรยนร และฝกฝนเปนประจ าจนเกดเปนความช านาญในการใชงาน และ 3) พฤตนสยทพงปรารถนา (Attributes) คอ สงทองคกรตองการให “เปน” เชน ความใฝรความซอสตย ความรกในองคกรและความมงมนในความส าเรจ สงเหลานจะอยลกลงไปในจตใจ ตองปลกฝงสรางยากกวาความรและทกษะ แตถาหากมอยแลวจะเปนพลงผลกดนใหคนมพฤตกรรมทองคกรตองการ สมยงค สขาว (2553) กลาววาสมรรถนะหมายถง คณลกษะเชงพฤตกรรมหรอบคลกภาพทซอนอยภายในบคคลนน ๆ มคณลกษณะโดดเดนกวาบคคลอน และท าใหบคคลนนมความสามารถในการปฏบตงานในองคการท าใหงานในองคการบรรลผลส าเรจตามเปาประสงคทตองการ

80

80

สรชย พรหมพนธ (2554) กลาววาสมรรถนะหมายถง การแสดงถงความสามารถทจ าเปน ในการปฏบต งานใหส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายของงานนน ๆ พยต วฒรงค (2555) กลาววาสมรรถนะหมายถง กลมของมตผลการปฏบตงานทสามารถ สงเกตเหนไดรวมถงความร ทกษะ ทศนคต และพฤตกรรมของบคคล กลม กระบวนการ และองคการทเชอมตอกบผลการปฏบตงานทสง และท าใหองคการมความไดเปรยบในการแขงขนอยางถาวร ชชย สมทธไกร (2556) กลาววาสมรรถนะหมายถง คณลกษณะทจ าเปนในการปฏบตงาน ของบคคล และมความเหมาะสมสอดคลองกบวสยทศน คานยมและเปาหมายขององคการ ซงท าใหการปฏบตงานของบคคลเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล Boyatzis (2007) กลาววา สามกลมของสมรรถนะพบไดทวโลกจากความสามารถทางปญญา ความฉลาดทางอารมณ และความฉลาดทางสงคม จากทกลาวมาความหมายของสมรรถนะสามารถสรปไดวา ความสามารถในการปฏบต งานทแสดงใหเหนถงความร ทกษะ และทศนคต ซงมาจากความสามารถทางปญญาความฉลาดทางอารมณและความฉลาดทางสงคม ทท าใหเกดผลการปฏบตงานทมประสทธภาพและประสทธผลในงานทไดรบมอบหมาย 2. รปแบบภเขาน าแขง สมรรถนะมการอธบายดวยรปแบบภเขาน าแขง (Iceberg Model) (ศรภสสรศ วงศทองด, 2556 อางถง Spencer, and Spencer, 1993) ประกอบไปดวย 5 สวนทส าคญ ดงภาพท 12

ภาพท 12 คณลกษณะหรอสมรรถนะของบคคลทวไปผานรปแบบภเขาน าแขง (Iceberg Model of Competency) ทมา: ศรภสสรศ วงศทองด (2556)

81

81

จากภาพท 12 รปแบบภเขาน าแขงอธบายไดดงน สวนท 1 คอ สวนทโผลเหนอน าและอยในระดบบนสด คอสวนทมองเหนไดโดยงาย ไดแก ทกษะ (skills) ซงหมายถงความสามารถของบคคลในการแสดงออกทงทางกายภาพและการคด (The ability to perform a certain physical or mental task) สวนท 2 เปนสวนทอยเหนอน าทสามารถมองเหนไดงายอกสวนหนง คอ ความรของแตละบคคล (knowledge) หมายถง ขอมล หรอขอสนเทศทแตละบคคลมในเรองใดเรองหนง (The information a person has in a specific content areas) แมวาความรจะอยเหนอน า แตกยงมลกษณะทสลบซบซอนในตวของมนเอง เนองจากความรมทงสวนทไมสามารถมองเหนไดโดยชดแจง เปนนย หรอเปนปรนย เรยกวา “implicit or tacit knowledge” กบความรอกประเภทหนงทเปนสวนแสดงใหเหนโดยชดเจน อนเกดจากการทผนนสามารถแสดงความรออกมาในรปสอหรอชองทางตาง ๆ เชน การบรรยาย การเขยน หรอการบนทกสญลกษณหรอสตรตาง ๆ ทเรยกวาความรชดแจง หรอ “explicit knowledge” เมอรวมสวนท 1 และสวนท 2 ซงอยเหนอน า จะมสดสวนรวมกนโดยประมาณเพยง 10-20 เปอรเซนต จากองครวมของสมรรถนะของบคคลจงไมสามารถพจารณาตดสนสมรรถนะจากสวนทอยเหนอน าไดเพยงสวนเดยว แตตองดจากองคประกอบสวนทอยใตน าดวย ซงเปนองคประกอบท 3-5 สวนท 3 เปนทอยใตน า เปนองคประกอบของสมรรถนะทมองเหนไดยาก ไดแก มโนภาพแหงตนของแตละบคคล (self-concept) รวมถงทศนคต คานยม และความชอ ภาพลกษณสวนบคคลเกยวกบตนเอง (A person’s attitude, values, or self-image) เชน ความมนใจในตนเอง มมมองเกยวกบตนเอง การรบรตวตนของแตละบคคล สวนท 4 บคลกลกษณะ (traits/core personalities) หมายถง สวนทเปนคณลกษณะเชงกายภาพ และการโตตอบกบสถานการณหรอขอมลขาวสารทถาโถมขามาอยางสม าเสมอ (The physical characteristics and consistent responses to situations or information) เชน การควบคมอารมณและมปฏกรยาโตตอบเมอประสบกบเหตการณทซบซอนและกดดน สวนท 5 เปนสวนทอยลกทสดขององคประกอบทอยใตน า คอ แรงดลใจหรอแรงขบเบอง ลก (motives) ซงเปนสวนส าคญทบคคลจะใชสงนเปนตวผลกดนหรอขบเคลอนความตองการของเขาใหไปสการกระท าอยางเปนประจ าสม าเสมอ (The things a person consistently thinks about or wants that causes action) แรงขบนจะท าหนาทในการเลอกทจะตดสนใจเดนหนา หรอท าการใด ๆ เพอใหไดรบผลสมฤทธตามทตงใจไว หากผใดมแรงขบเบองลกสง บคคลผนนกจะพยายามทกวถทางอยางตอเนอง ไมทอถอยทจะท าใหตนเองประสบผลส าเรจ

82

82

การทบคคลจะมพฤตกรรมในการท างานอยางไรขนอยกบคณลกษณะทบคคลมอยซงอธบายในตวแบบภเขาน าแขง คอ ทงความร ทกษะ ความสามารถ (สวนทอยเหนอน า) และคณลกษณะ อน ๆ (สวนทอยใตน า) ของบคคลนน ๆ 3. ประเภทของสมรรถนะ การจดประเภทของสมรรถนะ สามารถแบงประเภทของสมรรถนะออกเปน 2 กลมใหญ ไดแก 3.1 สมรรถนะพนฐาน หรอ สมรรถนะหลก (Threshold/Core Competency) ไดแก ความร หรอ ทกษะพนฐานทผปฏบตงานทกคนจ าเปนตองม เพอใหสามารถปฏบตงานไดแตไมสามารถ แยกผทปฏบตงานดออกจากผทปฏบตงานปานกลาง หรออาจกลาวอกอยางหนงไดวา Core Competency นถอเปนคณสมบตรวมของทกคนในองคกรทจะตองมหรอวฒนธรรมองคกร 3.2 สมรรถนะอนทไมใชสมรรถนะพนฐาน หรอสมรรถนะหลกเปนสมรรถนะทแยกความแตกตาง (Differentiating Competency) ไดแก ปจจยตาง ๆ ทผปฏบตงานทดมแตผปฏบตงานปาน กลางไมม สมรรถนะนจงเปนสงทบอกความแตกตางระหวางผทมผลการปฏบตงานด และผทมผลการปฏบตงานปานกลาง กลาวอกอยางวาเปนคณสมบตหรอคณลกษณะทองคกรตองการส าหรบต าแหนงงานทแตกตางกนไป 3.3 สมรรถนะของบคลากร แบงออกเปน 4 กลมดวยกน ดงนคอ กลมท 1 สมรรถนะรวม (Core Competency) หมายถง กลมของความร ทกษะ และพฤตกรรมการปฏบตงานทขาราชการของกระทรวงพลงงานตองมรวมกน แมดวยระดบความช านาญการ (Proficiency Level) ทแตกตางกนดวยเหตทสมรรถนะกลมนชวยขบเนนสมรรถนะหลกขององคกร (Organizational Competency) สมรรถนะหลกขององคกร หมายถง ความเชยวชาญในเรองใดบางนน ยอมขนอยกบวากระบวนการหลกขององคกรนน ๆ เปนอยางไร และดวยเหตดงนน จงจ าเปนตองอาศยความช านาญการของบคลากรในเรองใด

กลมท 2 สมรรถนะทางการบรหาร (Management Competency) หมายถง สมรรถนะ ทจ าเปนตอการบรหารงาน และบรหารคน ใหบรรลผลส าเรจในทกประเดนยทธศาสตร สมรรถนะทาง การบรหารทดตองเกอหนนใหเกดบรรยากาศ สภาพแวดลอมทเอออ านวยใหบคลากรน าสมรรถนะรวมมาประยกตใชในการปฏบตงาน (Climate for Action) ขาราชการในกลมเปาหมายทควรไดรบการพฒนาสมรรถนะทางการบรหารน ไดแก ขาราชการตงแตระดบ 7 ขนไป

กลมท 3 สมรรถนะตามสายงาน (Functional Competency) ไดแก สมรรถนะ

ทางเทคนคเฉพาะดานทจ าเปนตอการปฏบตงานตามสายงาน เทคนคเฉพาะดานในทน มงเนนไปท

83

83

ความช านาญการทสนบสนนใหขาราชการในสายงานนน ๆ สามารถสนองตอบตอกลยทธ และแผนงานโครงการส าคญของหนวยงานตนสงกดของตนได กลมท 4 สมรรถนะของกลมต าแหนงงาน (Job Competency) หมายถง สมรรถนะ ทเปนความร ความสามารถ และทกษะทจ าเปนในแตละกลมต าแหนงงานทบคลากรด ารงต าแหนง หรอไดรบการแตงตง เพอท าใหการปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายเกดประสทธผล 4. ประเภทของการวดและการประเมน ประเภทของการวดและการประเมนแบงออกเปนกลมใหญ ๆ ได 3 กลม คอ 4.1 Tests of Performance เปนการทดสอบทใหผรบการทดสอบท างานบางอยาง เชน การเขยนค าอธบาย การเลอกตอบขอทถกทสด หรอการคดวาถารปทรงเรขาคณตทแสดงบนจอหมนไปแลวจะเปนรปใด แบบทดสอบประเภทนออกแบบมาเพอวดความสามารถของบคคล (Can do) ภายใตเงอนไขของการทดสอบ ตวอยางของแบบทดสอบประเภทน ไดแก แบบทดสอบความสามารถทางสมองโดยทวไป (general mental ability) แบบทดสอบทวดความสามารถเฉพาะ เชน spatial ability หรอความเขาใจดานเครองยนตกลไก และแบบทดสอบทวดทกษะ หรอ ความสามารถทางดานรางกาย 4.2 Behavior Observations เปนแบบทดสอบทเกยวของกบการสงเกตพฤตกรรมของผรบการทดสอบในบางสถานการณ แบบทดสอบประเภทนตางจากประเภทแรกตรงทผเขารบการทดสอบ ไมได ตองพยายามท างานอะไรบางอยางทออกแบบมาเปนอยางดแลว แตเปนการถกสงเกต และประ เมนพฤตกรรมในบางสถานการณ เชน การสงเกตพฤตกรรม การเขาสงคมพฤตกรรมการท างาน การสมภาษณกอาจจดอยในกลมนดวย 4.3 Self Reports เปนแบบทดสอบทใหผตอบรายงานเกยวกบตนเอง เชน ความรสก ทศนคต ความเชอ ความสนใจ แบบทดสอบบคลกภาพ แบบสอบถาม แบบส ารวจความคดเหนตาง ๆ การตอบค าถามประเภทน อาจจะไมไดเกยวของกบความรสกทแทจรงของผตอบกไดการทดสอบบาง อยาง เชน การสมภาษณอาจเปนการผสมกนระหวาง Behavior Observations และ Self Reports เพราะการถามค าถามในการสมภาษณอาจเกยวของกบความรสก ความคด และทศนคตของผถกสมภาษณ และในขณะเดยวกนผสมภาษณกสงเกตพฤตกรรมของผถกสมภาษณดวย จากความหมายของสมรรถนะทกลาววาเปน “คณลกษณะเชงพฤตกรรมทเปนผลมาจาก ความร ทกษะ ความสามารถ และคณลกษณะอน ๆ ทท าใหบคคลสามารถสรางผลงานไดโดดเดนกวาเพอนรวมงานอน ๆ ในองคกร” ดงนนวธการประเมนพฤตกรรมทตรงไปตรงมามากทสด คอการสงเกต พฤตกรรม จดบนทก และท าการประเมน โดยในการสงเกตเพอประเมนพฤตกรรมนนมสมมตฐาน 2 ประการทจะท าใหการสงเกตพฤตกรรมมความถกตองกลาวคอ 1) ผทสงเกตและประเมนตองท าดวย

84

84

ความตรงไปตรงมา และ 2) ผทสงเกตและประเมนตองใกลชดเพยงพอทจะสงเกตพฤตกรรมของผทถก ประเมนได เนองดวยเปนการวดพฤตกรรมทไมใชเปนการวดความรความสามารถ ดงนนการทจะสรางแบบวดแบบขอสอบทมการตอบแลวใหคะแนนตามรปแบบการตอบวาผด หรอถก จงเปนสงทเปนไปไมได หรอถาจะสรางแบบวดสมรรถนะแบบมการตอบ แลวใหคะแนนตามการตอบวาผดหรอถกจะเปนการวดความรเรองสมรรถนะ ไมใชวดวาบคคลมพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะหรอไม และมาก นอยเทาใด สมรรถนะเปนสวนหนงของผลงาน เปนพฤตกรรมทเชอวาน าไปสผลงานทตองการ ดงนนการประเมนสมรรถนะจงเปนการประเมนทตองมการสงเกตพฤตกรรมการท างานจดบนทก และท าการประเมนใหคะแนน ในการจดท าแบบประเมน หรอสรางมาตรวดในการประเมนสมรรถนะสามารถ ด าเนนการไดหลายวธ แตวธทพบวานยมใชกนอยางแพรหลาย ไดแก แบบประเมนทใชความถในการก าหนดคะแนน และแบบประเมนทใชพฤตกรรมในการก าหนดระดบคะแนน นอกจากนยงมการประ เมนแบบอน ๆ เชน การเลอกรายการพฤตกรรมทก าหนดอยางไรกดไมมการประเมนแบบใดทดเหนอ กวาการประเมนวธอนอยางชดเจน การเลอกใชแบบใดจะขนกบการพจารณาจากขอดขอดอยของการประเมนแตละประเภท ซงในทนจะน าเสนอวธการหรอมาตรวด 2 รปแบบ คอ รปแบบท 1 มาตรวดทใชความถในการก าหนดคะแนน หรอทเรยกวา Likert Scale เปนแบบประเมนทเราคนเคยและเหนกนบอย ลกษณะของมาตรวดแบบน จะมการก าหนดสงทตองการประเมน ซงในทนไดแก พฤตกรรมทแสดงสมรรถนะทพงประสงค ตวอยางเชน สมรรถนะมงผลสมฤทธ หากจะใชมาตรวดแบบ Likert ในการประเมนขนแรกของการสรางแบบประเมน คอการก าหนดพฤตกรรมทตองการประเมน แลวน าพฤตกรรมทตองการประเมนนนมาเขยนเปนมาตรวด และใหผประเมนพจารณาใหคะแนน รปแบบท 2 มาตรการประเมนทใชพฤตกรรมในการก าหนดระดบ หรอทเรยกวา Behaviorally Anchored Rating Scale (BARS) มาตรการประเมนแบบนจะมการก าหนดรายการของพฤตกรรมทใชเปนตวบงชระดบของคณลกษณะในการประเมน มาตรวดทงสองแบบตางกมขอดและขอดอยแตกตางกนไป รายละเอยดดงขอมลในตาราง เปรยบเทยบ จงสรปไดวาไมมมาตรวดแบบใดจะดกวาแบบอน ๆ อยางชดเจน แตสงส าคญทควรตระหนก ถง คอการประเมนสมรรถนะทด จะขนอยกบวธการเกบรวบรวมขอมลส าหรบใชในการประเมน ดงนน ขนตอนของการบนทกพฤตกรรมในการประเมนเปนขนตอนทละเลยไมได แตขนตอนดงกลาว มกเปนสงทผประเมนมกจะละเลยไมใหความส าคญเทาทควร แตกลบมาแสวงหามาตรการประเมนทประเมนไดด โดยไมใชความพยายามในการบนทกพฤตกรรม ซงไมวามาตรการประเมนแบบใดกตาม หากขาดขอมลทถกตองกไมสามารถประเมนไดถกตองดวยกนทงสน อยางไรกดเพอหลกเลยงความล าเอยง การประเมนสมรรถนะจงควรตองมการท าความเขาใจรวมกนทวทงองคการวาสมรรถนะใด หรอพฤตกรรมแบบใดเปนสงทองคการคาดหวงวาบคลากร

85

85

จะตองมเพอหลกเลยงปญหาในการประเมน การน าสมรรถนะมาใชเปนการก าหนดกฎกตกาแบบใหมขนใชในองคการ จงจ าเปนตองเตรยมการใหทกคนในองคการมความรความเขาใจสมรรถนะใหตรงกนเสยกอน เมอมการประกาศใชหากทกคนเขาใจตรงกนปญหาการประเมนทตามมากจะมนอย สงทควรระลกถงคอ เปาหมายของการประเมนสมรรถนะหมายถง การบรหารผลงาน ดงนนสงทองคการตองการ คอการทบคลากรแสดงพฤตกรรมทพงประสงคในการท างานไมใชผลการประเมนทไมผาน ดงนนองคการ กมหนาททจะท าใหบคลากรเขาใจสมรรถนะทจะถกประเมน บคลากรเองกตองแสดงพฤตกรรมการท างานทองคการตองการเพอใหไดผลงานทมประสทธภาพ 5. การน าสมรรถนะไปใชในระบบการบรหารทรพยากรบคคล การน าแนวคดเรองสมรรถนะไปใชในการบรหารงานทรพยากรบคคล จะท าใหการบรหาร ทรพยากรบคคลมประสทธภาพมากยงขน ซงสงผลใหองคการสามารถบรรลถงวสยทศน ภารกจและกลยทธทก าหนดไวไดเรวและมประสทธภาพยงขน ไมวาจะเปนในเรองการคดเลอก การพฒนา การประเมน และการบรหารผลงาน ดงมรายละเอยดดงน (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2550) 5.1 การสรรหาและคดเลอกบคลากรตามคณสมบตและสมรรถนะของต าแหนงทตองการ (Recruitment and Selection) ในกระบวนการสรรหาและคดเลอกบคคลเขามาท างานในสายงาน หรอต าแหนงตาง ๆ นนสมรรถนะถอเปนสวนหนงทจะชวยพจารณาไดวา บคคลทจะเขามาท างานในต าแหนงตาง ๆ ควรจะมคณสมบต ความร ความสามารถ และสมรรถนะอยางไร ระดบไหนถงจะเหมาะ สมกบต าแหนงงานนน ๆ 5.2 การวางแผนฝกอบรม และพฒนาบคลากร (Training Needs & Development Plan) สมรรถนะจะเปนเครองมอชวยก าหนดทศทางความตองการในการฝกอบรมพฒนาบคลากรแตละคน เพอการท างานอยางมประสทธภาพ เพราะมมาตรฐานใหผบงคบบญชาใชวดบคลากรแตละคนนนวามความสามารถ หรอทกษะเปนพเศษทางดานใด หรอยงขาด หรอออนในดานใดจ าเปนตองพฒนา อยางไร เปนการชวยก าหนดทศทางการพฒนาบคลากรไดตรงเปาหมายมากยงขน 5.3 การวางแผนความกาวหนาในอาชพของบคลากร และการวางแผนทดแทนต าแหนงในระดบบรหาร (Career & Succession Plan) สมรรถนะจะชวยท าใหหนวยงานสามารถทราบถงจดแขง–จดออนของบคลากรทมอย และสามารถทราบถงทกษะทจ าเปนส าหรบต าแหนงเปาหมายในอนาคต ของบคลากรแตละคน ท าใหหนวยงานสามารถพฒนาหรอเตรยมบคลากรใหพรอมส าหรบต าแหนงใหม โดยการพฒนาทกษะทยงขาด ซงจะชวยใหองคกร และบคลากรบรรลเปาหมายรวมกนได 5.4 การประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร (Performance Appraisal) สมรรถนะจะ มความเกยวโยงกบการเลอนต าแหนง การวางตวตายตวแทนภายในองคการ หรอการสบทอดต าแหนง ตลอดจนสามารถน าขอมลทไดจากการประเมนไปใชประกอบการพฒนาบคลากร โดยผลการประเมน

86

86

จะเปนตวสะทอนใหบคลากรทงองคกรไดรบทราบถงสมรรถนะของตวบคลากรเองและสมรรถนะ โดย รวมขององคกร เพอน าไปใชวางแผนด าเนนการขององคการตอไปในอนาคต 5.5 การใหคาตอบแทน (Compensation) การน าแนวคดเรองสมรรถนะมาใชในการ บรหารคาตอบแทน จะชวยกระตนใหบคลากรมความกระตอรอรนมากขน และสงผลตอสมรรถนะของ หนวยงาน เนองจากผทมสมรรถนะสงจะไดรบคาตอบแทนทมากกวา ซงจะท าใหบคลากรเหนความส าคญ ในการพฒนาสมรรถนะของตนเองใหสงยงขน นอกจากนยงสงผลใหองคกรสามารถบรหารความสามารถ ของบคลากรโดยอาศยสงจงใจไดมากขนดวย สรปไดวาการน าแนวคดในการวดและประเมนผลสมรรถนะไปใชในการบรหารทรพยากร บคคลนน จะสามารถท าใหองคกรไดรบทราบถงคณลกษณะทโดดเดนของบคลากรในองคกร คณลกษณะ ดอยทควรปรบปรง เพอจะน าขอมลไปวางแผนในการท าแผนพฒนาบคลากรหรอน าไปเปนขอมลในการ ตดสนใจปรบขน เลอนต าแหนงงาน และการใหคาตอบแทนทเหมาะสมกบความสามารถของบคลากร องคกรทสามารถวด และประเมนสมรรถนะบคลากรได จะสามารถวางแผนพฒนา และใชประโยชนจากความสามารถของบคลากรไดอยางเตมท 6. การน ากรอบสมรรถนะไปใชเพอการฝกอบรมและการพฒนา องคกรมากมายในปจจบนไดน าเอาสมรรถนะไปใชในการสรางวธการพฒนาพนกงาน เชน บรษทรถยนต Ford ไดน าเอากรอบสมรรถนะไปสรางโปรแกรมการเรยนร เพอใหพนกงานไดรบทราบวาในต าแหนงทพนกงานรบผดชอบนนควรตองมทกษะ และความสามารถอะไรบางในการน าเอากรอบสมรรถนะไปใช เพอการพฒนาพนกงานมประเดนทองคกรตองพจารณา 4 ดาน ดงน (นสดารก เวชยานนท, 2550) 6.1 ชดของพฤตกรรมทระบใหทราบถงตวสมรรถนะ หรอความสามารถทจ าเปนตองใชใน งาน 6.2 กระบวนการทท าใหเราทราบถงจดเดน หรอชองวางทน ามาสแผนการพฒนา 6.3 โอกาสของการฝกอบรมหรอการพฒนาซงอาจมาจากการฝกอบรมการศกษา หรอ การเรยนรในงาน เปนตน 6.4 ระบบทจะท าใหทราบวาพนกงานไดรบการพฒนาเพอเปนชองวางของเขาแลวในการพฒนาอาชพโดยน าแนวคดสมรรถนะมาใชน มขอจ ากดอยประการหนงคอ แผนอาชพมกจะยดตดกบสมรรถนะในปจจบน ถาบคคลจะเปลยนสายงานจากระดบปฏบตการเปนระดบบรหาร จะเปนเรองยากทจะประเมนจากสมรรถนะในปจจบนแลวคาดการณถงผลงานในอนาคต แตอยางไรกตาม ส าหรบงานในสายอาชพเดยวกน ถาพนกงานตองการทจะกาวไปสต าแหนงทสงขนแลว การพฒนา

87

87

อาชพ โดยใชสมรรถนะนจะชวยเตรยมตวใหพนกงานไดรบทราบลวงหนากอนดวยวาพนกงานผนนตองมความสามารถอยางไรเพอน าไปปรบปรงพฒนาตนเองใหมความพรอม และมคณสมบตตามทต าแหนงเหลานนตองการการน าแนวคดกรอบสมรรถนะมาใชในการพฒนาอาชพ มขนตอนด าเนนการดงน 6.4.1 การะบและการก าหนดสมรรถนะ องคกรจะตองระบขอบเขต และตองวเคราะหสมรรถนะกอน ซงการวเคราะห นจะท าใหทราบถงเปาหมายในการจดท าซงอาจเรมจากต าแหนงทมความส าคญ (Key Position) การเรมตนจากต าแหนงใดต าแหนงเดยว จะท าใหงายตอการจดการ โดยมการวเคราะหถงงานบทบาท กจกรรมทบคคลทอยในต าแหนงนนตองปฏบต ซงการเกบขอมลตองเกบทงเชงคณภาพและเชงปรมาณ เพอใหเกดการยอมรบ เกดพนธะผกพน ในการน าเอากรอบสมรรถนะมาใชในการพฒนาอาชพ จงมความจ าเปนทจะตองใหผบรหารเขามารบรรบทราบ และมสวนรวมตงแตขนตนโดยอาจจะเปนผใหขอมล ชวยในการออกแบบและปฏบตเปนทปรกษาของโครงการและบอยครงทตวผบรหารเอง จะเปน ตวชวยใหเกดการตดตอสอสารภายในองคกร การออกแบบสมรรถนะทดจะชวยท าใหเราไดตวชวดทสามารถน าไปอภบายพฤตกรรมไดชดเจนมากขน 6.4.2 การน าสมรรถนะไปใชในระดบองคกร และระดบบคคล ในระดบองคกรสามารถน าสมรรถนะนไปใชในการท าแผนสบทอดต าแหนง (Succession Plan) ซงเมอมการวเคราะหสมรรถนะแลวกจะท าใหทราบ และระบถงความสามารถทเปนทตองการของต าแหนง และท าใหมการประเมนผลพฤตกรรมของบคคลทจะเขาอยในต าแหนงนนท าใหทราบถงชองวาง และสรางแผนพฒนาทเหมาะสมขนมารองรบการน ากรอบสมรรถนะมาใช จะท า ใหผบรหารสามารถระบถงจดเดน และจดดอยของพนกงาน รวมถงทราบความคาดหวง และสรางแผน การพฒนาบคลากรขนมารองรบ นอกจากนนยงชวยท าใหพนกงานมสวนรวมในการวางแผน และการปฏบตตามแผนซงจะท าใหเกดความพงพอใจทงสองฝาย 6.4.3 การประเมนสมรรถนะ ซงมเทคนคทนยมใชกนอย 5 เทคนคดวยกน ดงนคอ ก. การประชมทบทวน (Career Review Meetings) เทคนคนเปนทนยมกนมาก เพราะเปนสงทผบงคบบญชาและพนกงานปฏบตกนอยแลวในการพดคยกนเกยวกบสายงานอาชพ หรอความกาวหนา แตปญหาทพบ คอ วธนจะท าใหหวหนาและลกนองสนใจแตงานในปจจบนมากกวา ความสามารถทจ าเปนอนจะท าใหบคลากรกาวขนไปสต าแหนงงานในอนาคต ข. การประชมรวมกนจดท าบนทกผลส าเรจ (Accomplishment Record and Meeting) วธนเปนวธการทคอนขางใหมซงเปนทนยมใช วธนจะเปนการเตรยมบนทกถงสมรรถนะในต าแหนงขนตอไปวาตองใชสมรรถนะอะไร มตวชวดอยางไร ซงเมอมการเตรยมบนทกเหลานแลวผบงคบบญชากบพนกงานจะมานงทบทวนรวมกน

88

88

ค. การทดสอบ (Test) โดยทวไปวธนถกน าไปใชเปนประจ าอยแลว สวนใหญจะใชในการวดสภาวะทางอารมณ อปนสย และการวดความสามารถทวไป ในการใชแบบทดสอบจะอยในความดแลของฝายทรพยากรมนษย และตองมบคลากรทไดรบการอบรมในเรองนโดยเฉพาะ ง. ศนยเลอนขน (Promotion Centers) หรอเรยกอกอยางหนงวา Assessment Centers ซงศนยนจะใชวธการประเมนทหลากหลายใชแบบจ าลองการปฏบตงานจรง เพอใหผถกประเมน แนใจวาต าแหนงนนเหมาะกบความสามารถของตนเองหรอไม จ. การท าแบบฝกหดการพฒนาสายอาชพ (Career Development Workshops) วธนจะคลายคลงกบการเปนศนยการประเมน โดยเนนการสงเกตพฤตกรรมทปรากฏอยในแผนงานอาชพ และใชวธการประเมนทหลากหลาย ใชผประเมนหลายคน เพอใหทราบถงจดแขงและสงทจ า เปนตองพฒนา และมการใหขอมลยอนกลบ (Feedback) กบผปฏบตงานดวย 6.4.4 การบรหารผลลพธ (Managing the Output) จาก 4 ขนตอนทกลาวมาเปนเพยงการระบถงสมรรถนะทจ าเปน และการประเมน เพอทราบถงจดแขง จดออนของผทอยในต าแหนงเมอไดขอมลเหลานนมาแลว ในขนตอไป คอ การวางแผน การพฒนาอาชพ โดยเรมจากการก าหนดสายงาน (Job Class) โดยน าสายงานตาง ๆ ทมลกษณะเหมอนกน หรอคลายคลงกนมารวมไวดวยกน และตกลงกนวาในองคกรจะมกสายงานอะไรคอสายงานหลก อะไรคอสายงานรอง อะไรคอสายงานสนบสนน สายงานหลก ควรเปนสายงานทตอบสนองตอวตถประสงคขององคกรโดยตรง และแตละสายงานจะหนวยงานหลกทปฏบตงาน เพอตอบสนองตอวตถประสงคขององคกร ในแตละสายงานจะมการก าหนดต าแหนง (Job Title) วาจะเรยกชอต าแหนงอยางไร จ านวนต าแหนงจะขนอยกบปรมาณงาน และในแตละสายงานจะมการก าหนดระดบ (Job Grade) โดยแตละระดบจะแสดงถงปรมาณงาน ความรบผดชอบ และความยากงายของงานทแตกตางกนออกไป จากนนจะเปนการออกแบบเสนทางความกาวหนา ตงแตเมอผานงานเรมแรกจะมการเคลอน ยายไปยงต าแหนงงานใดตอไป และความกาวหนาในสายงานนนจะไปสนสดทต าแหนงงานใดในองคกร ในการพจารณานมเทคนค เชน แผนภมการเคลอนยายต าแหนงงานทงในแนวนอน และแนวตงรวมทงการเคลอนยายขามสายงาน ในการออกแบบเสนทางความกาวหนานตองยดหลกการ หลกเกณฑความถก ตองไมมอคตตองค านงถงความเสมอภาค และความเปนธรรมของต าแหนงตาง ๆ ทอยในระดบเดยวกน และสายงานเดยวกน รวมทงตองมการก าหนดความชดเจนในการเขาสต าแหนง เชน ความร ประสบการณ ทกษะความสามารถการผานการอบรมในหลกสตรตาง ๆ หลงจากนนตองด าเนนการประชาสมพนธให กบพนกงานไดทราบโดยทวกน

89

89

6.4.5 ขนตอนท 5 การน าไปปฏบต ตดตาม และประเมนผล เมอน าแผนการพฒนาอาชพไปใชในการปฏบตแลว กตองมการตดตามประเมน ผลวามปญหาอปสรรคประการใด กอใหเกดความไมเปนธรรมประการใดหรอไม เพอหาทางปรบปรงแกไขตอไป 7. สมรรถนะครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน (2553) ไดพฒนาสมรรถนะและตวบงชของครไทย เพอสรางครทมคณภาพตามนโยบายของรฐบาลในการทจะพฒนาคร เปนครด มคณธรรม และมวทยฐานะสงขนโดยแบงเปนสมรรถนะหลก (Core Competency) ประกอบดวย 5 สมรรถนะ ไดแก สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบต งาน (Working Achievement Motivation) สมรรถนะท 2 การบรการทด (Service Mind) สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง (Self- Development) สมรรถนะท 4 การท างานเปนทม (Team Work) และสมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร (Teacher’s Ethics and Integrity) สวนสมรรถนะประจ าสายงาน (Functional Competency) ประกอบดวย 6 สมรรถนะ ไดแก สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร (Curriculum and learning Management) สมรรถนะท 2 การพฒนาผเรยน (Student Development) สมรรถนะท 3 การบรหารจดการชนเรยน (Classroom Management) สมรรถนะท 4 การวเคราะห สงเคราะห และการวจยเพอพฒนาผเรยน (Analysis & Synthesis & Classroom Research) สมรรถนะท 5 ภาวะผน าครและ (Teacher Leadership) สมรรถนะท 6 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร (Relationship & Collaborative for Learning) โดยมรายละเอยดดงน 7.1 สมรรถนะหลก (Core Competency) สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน (Working Achievement Motivation) หมายถง ความมงมนในการปฏบตงานในหนาทใหมคณภาพ ถกตองครบถวน มความคดรเรมสรางสรรค โดยมการวางแผน ก าหนดเปาหมาย ตดตามประเมนผลการปฏบตงาน และปรบปรงพฒนาประสทธภาพ และผลงานอยางตอเนอง ดงตารางท 15

90

90

ตารางท 15 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 1. การมงผล สมฤทธในการปฏบตงาน

1.1 ความสามารถในการวางแผนการก าหนดเปาหมาย การวเคราะห สงเคราะหภารกจงาน

1. วเคราะหภารกจงานเพอวางแผนการแกปญหาอยางเปนระบบ 2. ก าหนดเปาหมายในการปฏบตงานทกภาคเรยน 3. ก าหนดแผนการปฏบตงานและการจดการเรยนรอยางเปนขนตอน

1.2 ความมงมนในการปฏบตหนาทใหมคณภาพ ถกตอง ครบถวนสมบรณ

1. ใฝเรยนรเกยวกบการจดการเรยนร 2. รเรมสรางสรรคในการพฒนาการจดการเรยนร 3. แสวงหาความรทเกยวกบวชาชพใหม ๆ เพอการพฒนาตนเอง

1.3 ความสามารถในการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน

1. ประเมนผลการปฏบตงานของตนเอง

1.4 ความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนองเพอใหงานประสบความส าเรจ

1. ใชผลการประเมนการปฏบตงานมาปรบปรง/พฒนาการท างานใหดยงขน 2. พฒนาการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553) สมรรถนะท 2 การบรการทด (Service Mind) หมายถง ความตงใจและความเตมใจในการใหบรการ และการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของผรบบรการ ดงตารางท 16 ตารางท 16 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 2 การบรการทด

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 2. การบรการทด 2.1 ความตงใจและเตม

ใจในกจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาสการใหบรการ

1. ท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส 2. เตมใจ ภาคภมใจ และมความสขในการใหบรการแกผรบบรการ

2.2 การปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพ

1. ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรง

91

91

ตารางท 16 (ตอ)

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 2. ปรบปรงและพฒนาระบบการใหบรการใหม

ประสทธภาพ ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง (Self-Development) หมายถง ความตงใจและความเตมใจในการใหบรการ และการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบ สนองความตองการของผรบบรการ ดงตารางท 17 ตารางท 17 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 3. การพฒนาตนเอง

3.1 การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพ

1. ศกษาคนควาหาความร มงมนและแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควา ดวยตนเอง

3.2 การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ

1. รวบรวม สงเคราะหขอมล ความร จดเปนหมวดหม และปรบปรงใหทนสมย 2. สรางองคความรและนวตกรรมเพอพฒนาการจดการเรยนร องคกรและวชาชพ

3.3 การแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย

1. แลกเปลยนเรยนรกบผอนเพอพฒนาตนเอง และพฒนางาน 2.ใหค าปรกษา แนะน า นเทศ และถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน 3. มการขยายผลโดยสรางเครอขายการเรยนร

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 4 การท างานเปนทม (Team Work) หมายถง การใหความรวมมอ ชวย เหลอ สนบสนนเสรมแรงใหก าลงใจแกเพอนรวมงาน การปรบตวเขากบผอนหรอทมงาน แสดงบทบาท การเปนผน าหรอผตามไดอยางเหมาะสมในการท างานรวมกบผอน เพอสรางและด ารงสมพนธภาพของ สมาชก ตลอดจนเพอพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย ดงตารางท 18

92

92

ตารางท 18 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 4 การท างานเปนทม

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 4. การท างานเปนทม

4.1 การใหความรวมมอ ชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงาน

1. สรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอน 2. ท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย 3. ชวยเหลอ สนบสนน เพอนรวมงานเพอสเปาหมายความส าเรจรวมกน

4.2 การเสรมแรงใหก าลงใจเพอนรวมงาน

1. ใหเกยรต ยกยองชมเชย ใหก าลงใจแกเพอนรวมงานในโอกาสทเหมาะสม

4.3 การปรบตวเขากบกลมคนหรอสถานการณทหลากหลาย

1. มทกษะในการท างานรวมกบบคคล/กลมบคคลไดอยางมประสทธภาพทงภายในและภายนอกสถานศกษา และในสถานการณตาง ๆ

4.4 การแสดงบทบาทผน าหรอผตาม

1. แสดงบทบาทผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส

4.5 การเขาไปมสวนรวมกบผอนในการพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย

1. แลกเปลยน/รบฟงความคดเหนและประสบการณภายในทมงาน 2. แลกเปลยนเรยนร/รบฟงความคดเหนและประสบการณระหวางเครอขายและทมงาน 3. รวมกบเพอนรวมงานในการสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553) สมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ (Teacher’s Ethics and Integrity)

หมายถง การประพฤตปฏบตตนถกตองตามหลกคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร เปนแบบ อยางทดแกผเรยน เพอสรางความศรทธาในวชาชพคร ดงตารางท 19 ตารางท 19 สมรรถนะหลก สมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 5. จรยธรรม และ จรรยาบรรณวชาชพคร

5.1 ความรกและศรทธา ในวชาชพ

1. สนบสนน และเขารวมกจกรรมการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพ 2. เสยสละ อทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ

93

93

ตารางท 19 (ตอ)

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 3. ยกยอง ชนชมบคคลทประสบความส าเรจใน

วชาชพ 4. ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรตและศกดศรของวชาชพ

5.2 มวนย และความรบผดชอบในวชาชพ

1. ซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด 2. ปฏบตตนตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และวฒนธรรมทดขององคกร 3. ปฏบตตนตามบทบาทหนาท และมงมนพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา 4. ยอมรบผลอนเกดจากการปฏบตหนาทของตนเอง และหาแนวทางแกไขปญหา อปสรรค

5.3 การด ารงชวตอยางเหมาะสม

1. ปฏบตตน/ด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเหมาะสมกบสถานะของตน 2. รกษาสทธประโยชนของตนเอง และไมละเมดสทธของผอน 3. เออเฟอเผอแผ ชวยเหลอ และไมเบยดเบยนผอน

5.4 การประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด

1. ปฏบตตนไดเหมาะสมกบบทบาทหนาท และสถานการณ 2. มความเปนกลยาณมตรตอผเรยน เพอนรวมงาน และผรบบรการ 3. ปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ 4. เปนแบบอยางทดในการสงเสรมผอนใหปฏบตตนตามหลกจรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร และพฒนาจนเปนทยอมรบ

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553) จากตารางท 15-19 (พศน แตงจวง, 2554) ไดกลาวถงสมรรถนะหลก ดงน สมรรถนะท 1 เปนสมรรถนะพนฐานทเกยวของกบความสามารถในการปฏบตงาน ใหมประสทธภาพสมกบการเปนครมออาชพได อยางไรกตามจากประสบการณในงานวจยเพอพฒนาคณภาพการจดการเรยนการสอน พบวา ครอาวโส ครในโรงเรยนขนาดเลกทอยหางไกล และครใน

94

94

โรงเรยนทผบรหารขาดความสนใจพฒนาคณภาพการศกษาอยางจรงจง ครจะขาดสมรรถนะในบางตวบงช เชน ตวบงชท 2 ทเกยวกบ “ใฝเรยนรเกยวกบการจดการเรยนร” “รเรมสรางสรรคในการพฒนา การจดการเรยนร” และ “แสวงหาความรทเกยวกบวชาชพใหม ๆ เพอการพฒนาตนเอง” นนมปญหา มาก นอกจากนยงพบวาตวบงชท 4 เปนอกตวบงชหนงทครทกลาวขางตนขาด สมรรถนะท 2 เปนสมรรถนะเสรมในการปฏบตหนาทใหมความสมบรณ แตหาก วเคราะหอยางลกซงจะพบวา สมรรถนะนเปนสมรรถนะพนฐานวฒนธรรมไทยทคนไทยมน าใจใหบรการ อยแลว อยางไรกตามหากมองวาครตองใหบรการทกอยางและเกนความพอด ผเขยนเหนว าจะกอให เกดเปนปญหาของคร ท าใหครบรการงานอนมากและเปนผลเสยตองานวชาการ สมรรถนะท 3 เปนสมรรถนะทนาสนใจมาก เนองจากท าใหครพฒนาตนเองใหทน สมยซงทางราชการมนโยบายสนบสนน สงเสรมในรปแบบตาง ๆ ดงทกลาวถงในบทกอน ประเดนตวบงชท 1 ทวา “การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง” นนสวนใหญพบ วา ประโยชนและคณภาพทเกดจากการประชมสมมนาคอนขางต าเมอเทยบกบงบประมาณทใช เนอง จากจะนยมเรงรบจดในชวงปลายปงบประมาณและจะจดในโรงแรมแทนทจะจดในโรงเรยนซ งนาจะเสยงบประมาณนอยกวาแตไดคณประโยชนคมคามากกวา หากจะจดประชมสมมนาใหไดผลตอวชาการ มากกวาน ผเขยนเสนอแนะใหจดการจดประชมเสนอผลงานวชาการ (conference) ทครไดคดคนวจย หรอพฒนาวธการจดการเรยนการสอนทมประสทธภาพตามบรบทของตนเองมากกวาเพยงจดการสมมนา ตวบงชท 3 ทมงเนนการแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย นบวาเปนตวบงชทจะสรางความรบผดชอบ สงเสรมความคดสรางสรรค เนองจากครทสามารถแลกเปลยนความคดเหนกนคอครทมความคดวเคราะห คดสรางสรรค การสะทอนคด (reflection) และการมเครอขายเปนวธการ ทนยมใชกนมากในประเทศทพฒนาแลวซงน าไปสการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนอยางกวางขวาง สมรรถนะท 4 เปนสมรรถนะทหากมองยอนประวตศาสตรเกยวกบการอยรวมกน ในชนบทจะพบวา ชาวชนบทอยรวมกนแบบอาศย พงพากน ชวยเหลอเกอกลกน เชน เมอจะสรางบาน สมาชกในหมบานจะรวมดวยชวยกนท างานตามความสามารถ บางคนอาจเกงการออกแบบ วางแผน บางคนเกงดานการขด เจาะ เลอย บางคนเกงดานการปนขนบนทสง บางคนเปนเพยงลกมอทตองเรยนร (apprenticeship) จากผรเพอทจะไดสบสานเทคนควธตอไป แตหลงจากทประเทศไทยเขาสยคการเขาโรงเรยนและตองแกงแยงหางานกนท า ความรวมมอดงกลาวกไดหายไป เราจงตองเรยนรวธการท างานแบบทมจากฝรง การท างานเปนทมนบวาเปน soft skills ททกคนพงม สมรรถนะท 5 เกยวของกบจรรยาบรรณในการปฏบตหนาท ซงผลงานวจยจ านวนมาก บงชวาเปนสมรรถนะทผปฏบตงานขาดมาก โดยเฉพาะตวบงชท 2 ในดาน “ความซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด” การตรงตอเวลานบเปนปญหาพนฐานส า หรบคนไทยอาจฝงรากลกเนองจากคนไทยชอบสบาย ๆ มากกวาเรงรบแตเมอสงคมเขาสยคโลกาภวตน และมการแขงขนระดบโลกขน เราจงพบปญหาการไมตรงตอเวลาคอนขางสง จากการสมภาษณอาจารย

95

95

ผสอนในระดบวทยาลยเทคนคและอาชวศกษาพบปญหาทคอนขางยากตอการพฒนาไดในสถาบน การศกษาคอ Behavioral skills หรอพฤตกรรมทเกยวกบการตรงตอเวลา 7.2 สมรรถนะประจ าสายงาน (Functional Competency)

สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร (Curriculum and Learning Management) หมายถง ความสามารถในการสรางและพฒนาหลกสตรการออกแบบการเรยนรอยางสอดคลองและเปนระบบ จดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลย และการวดประเมนผลการเรยนร เพอพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด ดงตารางท 20 ตารางท 20 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 1. การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร

1.1 การสรางและพฒนาหลกสตร

1. สราง/พฒนาหลกสตรกลมสาระการเรยนรทสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางและทองถน

1.2 ความร ความสามารถในการออกแบบการเรยนร

1. ก าหนดผลการเรยนรของผเรยนทเนนการวเคราะห สงเคราะห ประยกต รเรมเหมาะสมกบสาระการเรยนร ความแตกตางและธรรมชาตของผเรยนเปนรายบคคล 2. ออกแบบกจกรรมการเรยนรอยางหลากหลายเหมาะสมสอดคลองกบวย และความตองการของผเรยน และชมชน 3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการออกแบบการเรยนร การจดกจกรรมและการประเมนผลการเรยนร 4. จดท าแผนการจดการเรยนรอยางเปนระบบโดยบรณาการอยางสอดคลองเชอมโยงกน 5. มการน าผลการออกแบบการเรยนรไปใชในการจดการเรยนร และปรบใชตามสถานการณอยางเหมาะสมและเกดผลกบผเรยนตามทคาดหวง 6. ประเมนผลการออกแบบการเรยนรเพอน าไปใชปรบปรง/พฒนา

1.3 การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

1. จดท าฐานขอมลเพอออกแบบการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

96

96

ตารางท 20 (ตอ)

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 2. ใชรปแบบ/เทคนควธการสอนอยางหลากหลาย

เพอใหผเรยนพฒนาเตมตามศกยภาพ 3. จดกจกรรมการเรยนรทปลกฝง/สงเสรมคณลกษณะอนพงประสงคของสมรรถนะของผเรยน4. ใชหลกจตวทยาในการจดการเรยนรใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความสข และพฒนาอยางเตมศกยภาพ 5. ใชแหลงเรยนรและภมปญญาทองถนในชมชนในการจดการเรยนร 6. พฒนาเครอขายการเรยนรระหวางโรงเรยนกบผปกครอง และชมชน

1.4 การใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนร

1. ใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 2. สบคนขอมลผานเครอขายอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 3. ใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในการผลตสอ/นวตกรรมทใชในการจดการเรยนร

1.5 การวดและประเมนผลการเรยนร

1. ออกแบบวธการวดและประเมนผลอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหา กจกรรมการเรยนร และผเรยน 2. สรางและน าเครองมอวดและประเมนผลไปใชอยางถกตองเหมาะสม 3. วดและประเมนผลผเรยนตามสภาพจรง 4. น าผลการประเมนการเรยนรมาใชในการพฒนาการจดการเรยนร

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 2 การพฒนาผเรยน (Student Development) หมายถง ความสามารถ ในการปลกฝงคณธรรมจรยธรรม การพฒนาทกษะชวต สขภาพกาย และสขภาพจต ความเปนประชาธปไตย ความภมใจในความเปนไทย การจดระบบดแลชวยเหลอผเรยนเพอพฒนาผเรยนใหมคณภาพ ดงตารางท 21

97

97

ตารางท 21 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 2 การพฒนาผเรยน

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 2. การพฒนาผเรยน

2.1 การปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหแกผเรยน

1. สอดแทรกคณธรรม จรยธรรมแกผเรยนในการจดการเรยนรในชนเรยน 2. จดกจกรรมสงเสรมคณธรรม จรยธรรมโดยใหผเรยนมสวนรวมในการวางแผนกจกรรม 3. จดท าโครงการ/กจกรรมทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมใหแกผเรยน

2.2 การพฒนาทกษะชวต สขภาพกาย และสขภาพจตผเรยน

1. จดกจกรรมเพอพฒนาผเรยนดานการดแลตนเอง มทกษะในการเรยนร การท างาน การอยรวมกนในสงคมอยางมความสข และรเทาทนการเปลยนแปลง

2.3 การปลกฝงความเปนประชาธปไตย ความภมใจในความเปนไทยใหกบผเรยน

1. สอดแทรกความเปนประชาธปไตย ความภมใจในความเปนไทยใหแกผเรยน 2. จดท าโครงการ/กจกรรมสงเสรมความเปนประชาธปไตย ความภมใจในความเปนไทย

2.4 การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

1. ใหผเรยน คณะครผสอน และผปกครองมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยนรายบคคล 2. น าขอมลนกเรยนไปใชชวยเหลอ/พฒนาผเรยนทงดานการเรยนรและปรบพฤตกรรมเปนรายบคคล 3. จดกจกรรมเพอปองกนแกไขปญหา และสงเสรมพฒนาผเรยนใหแกนกเรยนอยางทวถง 4. สงเสรมใหผเรยนปฏบตตนอยางเหมาะสมกบคานยมทดงาม 5. ดแลชวยเหลอผเรยนทกคนอยางทวถงทนการณ

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 3 การบรหารจดการชนเรยน (Classroom Management) หมายถง การจดบรรยากาศการเรยนร การจดท าขอมลสารสนเทศและเอกสารประจ าชนเรยน/ประจ าวชา การก ากบดแลชนเรยนรายชน/รายวชา เพอสงเสรมการเรยนรอยางมความสข และปลอดภยของผเรยนดงตารางท 22

98

98

ตารางท 22 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 3 การบรหารจดการชนเรยน

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 3. การบรหารจดการชนเรยน

3.1 จดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนร ความสขและความปลอดภยของผเรยน

1. จดสภาพแวดลอมภายในหองเรยน และภายนอกหองเรยนทเออตอการเรยนร 2. สงเสรมการมปฏสมพนธทดระหวางครกบผเรยน และผเรยนกบผเรยน 3. ตรวจสอบสงอ านวยความสะดวกในหองเรยนใหพรอมใชและปลอดภยอยเสมอ

3.2 จดท าขอมลสารสนเทศและเอกสารประจ าชนเรยน/ประจ าวชา

1. จดท าขอมลสารสนเทศของนกเรยนเปนรายบคคลและเอกสารประจ าชนเรยนอยางถกตอง ครบถวน เปนปจจบน 2. น าขอมลสารสนเทศไปใชในการพฒนาผเรยนไดเตมตามศกยภาพ

3.3 ก ากบดแลชนเรยนรายชน/รายวชา

1. ใหผเรยนมสวนรวมในการก าหนดกฎ กตกา ขอตกลงในชนเรยน 2. แกปญหา/พฒนานกเรยนดานระเบยบวนยโดยการสรางวนยเชงบวกในชนเรยน 3. ประเมนการก ากบดแลชนเรยน และน าผลการประเมนไปใชในการปรบปรงและพฒนา

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553) สมรรถนะท 4 การวเคราะห สงเคราะหและวจยเพอพฒนาผเรยน (Analysis, Synthesis, and Classroom Research) หมายถง ความสามารถในการท าความเขาใจ แยกประเดนเปนสวนยอย รวบรวม ประมวลหาขอสรปอยางมระบบและน าไปใชในการวจยเพอพฒนาผเรยน รวมทงสามารถวเคราะหองคกรหรองานในภาพรวมและด าเนนการแกปญหา เพอพฒนางานอยางเปนระบบ ดงตารางท 23

99

99

ตารางท 23 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 4 การวเคราะห สงเคราะหและวจยเพอพฒนา ผเรยน

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 4. การวเคราะห สงเคราะหและวจยเพอพฒนาผเรยน

4.1 การวเคราะห 1. ส ารวจปญหาเกยวกบนกเรยนทเกดขนในชนเรยนเพอวางแผนการวจยเพอพฒนาผเรยน 2. วเคราะหสาเหตของปญหาเกยวกบนกเรยนทเกดขนในชนเรยนเพอก าหนดทางเลอกในการแกไขปญหาสภาพปจจบน 3. มการวเคราะหจดเดน จดดอย อปสรรคและโอกาสความส าเรจของการวจยเพอแกไขปญหาทเกดขนในชนเรยน

4.2 การสงเคราะห 1. รวบรวม จ าแนกและจดกลมของสภาพปญหาของผเรยน แนวคดทฤษฎและวธการแกไขปญหาเพอสะดวกตอการน าไปใช 2. มการประมวลผลหรอสรปขอมลสารสนเทศทเปนประโยชนตอการแกไขปญหาในชนเรยนโดยใชขอมลรอบดาน

4.3 การวจยเพอพฒนาผเรยน

1. จดท าแผนการวจย และด าเนนกระบวนการวจย อยางเปนระบบตามแผนด าเนนการวจยทก าหนดไว 2. ตรวจสอบความถกตองและความนาเชอถอของผลการวจยอยางเปนระบบ 3. มการน าผลการวจยไปประยกตใชในกรณศกษาอน ๆ ทมบรบทของปญหาทคลายคลงกน

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 5 ภาวะผน าคร (Teacher Leadership) หมายถง คณลกษณะและพฤตกรรมของครทแสดงถงความเกยวของสมพนธสวนบคคล และการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนทงภายในและภายนอกหองเรยน โดยปราศจากการใชอทธพลของผบรหารสถานศกษา กอใหเกดพลงแหงการเรยนรเพอพฒนาการจดการเรยนรใหมคณภาพ ดงตารางท 24

100

100

ตารางท 24 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 5 ภาวะผน าคร

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 5. ภาวะผน าคร 5.1 วฒภาวะความเปน

ผใหญทเหมาะสมกบความเปนคร

1. พจารณาทบทวน ประเมนตนเองเกยวกบพฤตกรรมทแสดงออกตอผเรยนและผอน และมความรบผดชอบตอตนเองและสวนรวม 2. เหนคณคา ใหความส าคญในความคดเหนหรอผลงาน และใหเกยรตแกผอน 3. กระตนจงใจ ปรบเปลยนความคดและการกระท าของผอนใหมความผกพนและมงมนตอเปาหมายในการท างานรวมกน

5.2 การสนทนาอยางสรางสรรค

1. มปฏสมพนธในการสนทนา มบทบาท และมสวนรวมในการสนทนาอยางสรางสรรคกบผอน โดยมงเนนไปทการเรยนรของผเรยนและการพฒนาวชาชพ 2. มทกษะการฟง การพด และการตงค าถาม เปดใจกวาง ยดหยน ยอมรบทศนะทหลากหลายของผอน เพอเปนแนวทางใหม ๆ ในการปฏบตงาน 3. สบเสาะขอมล ความรทางวชาชพใหมๆ ทสรางความทาทายในการสนทนาอยางสรางสรรคกบผอน

5.3 การเปนบคคลแหงการเปลยนแปลง

1. ใหความสนใจตอสถานการณตางๆ ทเปนปจจบน โดยมการวางแผนอยางมวสยทศนซงเชอมโยงกบวสยทศน เปาหมาย และพนธกจของโรงเรยนรวมกบผอน 2. รเรมการปฏบตทน าไปสการเปลยนแปลงและการพฒนานวตกรรม 3. กระตนผอนใหมการเรยนรและความรวมมอในวงกวางเพอพฒนาผเรยน สถานศกษาและวชาชพ 4. ปฏบตงานรวมกบผอนภายใตระบบ/ขนตอนทเปลยนแปลงไปจากเดมได

5.4 การปฏบตงานอยางไตรตรอง

1. พจารณาไตรตรองความสอดคลองระหวางการเรยนรของนกเรยน และการจดการเรยนร 2. สนบสนนความคดรเรมซงเกดจากการพจารณาไตรตรองของเพอนรวมงาน และมสวนรวมในการพฒนานวตกรรมตาง ๆ

101

101

ตารางท 24 (ตอ)

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 3. ใชเทคนควธการหลากหลายในการตรวจสอบ

ประเมนการปฏบตงานของตนเอง และผลการด าเนนงานสถานศกษา

5.5 การมงพฒนาผลสมฤทธผเรยน

1. ก าหนดเปาหมายและมาตรฐานการเรยนรททาทายความสามารถของตนเองตามสภาพจรง และปฏบตใหบรรลผลได 2. ใหขอมลและขอคดเหนรอบดานของผเรยนตอผปกครองและผเรยนอยางเปนระบบ 3. ยอมรบขอมลปอนกลบเกยวกบความคาดหวงดานการเรยนรของผเรยนจากผปกครอง 4. ปรบเปลยนบทบาทและการปฏบตงานของตนเองใหเออตอการพฒนาผลสมฤทธผเรยน 5. ตรวจสอบขอมลการประเมนผเรยนอยางรอบดาน รวมไปถงผลการวจย หรอองคความรตาง ๆ และน าไปใชในการพฒนาผลสมฤทธผเรยนอยางเปนระบบ

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

สมรรถนะท 6 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร (Relationship and Collaborative–Building for Learning Management) หมายถง การประสาน ความรวมมอ สรางความสมพนธทด และเครอขายกบผปกครอง ชมชน และองคกรอน ๆ ทงภาครฐและเอกชนเพอสนบสนนสงเสรมการจดการเรยนร ดงตารางท 25 ตารางท 25 สมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 6 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบ ชมชนเพอการจดการเรยนร

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 6. การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร

6.1 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนร

1. ก าหนดแนวทางในการสรางความสมพนธทด และความรวมมอกบชมชน 2. ประสานใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมตางๆ ของสถานศกษา 3. ใหความรวมมอในกจกรรมตางๆ ของชมชน

102

102

ตารางท 25 (ตอ)

สมรรถนะ ตวบงช รายการพฤตกรรม 4. จดกจกรรมทเสรมสรางความสมพนธและความ

รวมมอกบผปกครอง ชมชนและองคกรอนๆ ทงภาครฐและเอกชนเพอการจดการเรยนร

6.2 การสรางเครอขายความรวมมอเพอการจดการเรยนร

1. สรางเครอขายความรวมมอระหวางคร ผปกครอง ชมชน และองคกรอนๆ ทงภาครฐและเอกชน เพอสนบสนนสงเสรมการจดการเรยนร

ทมา: ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน (2553)

จากตารางท 20-25 (พศน แตงจวง, 2554) ไดกลาวถงสมรรถนะประจ าสายงาน ดงน

สมรรถนะท 1 เปนสมรรถนะทอาจกลาวไดวา “เปนตวตนของครเพอวชาชพ” หากด

ตวบงชจะพบวา แตละตวบงชลวนตองไดรบการขดเกลา (socialized) ฝกอบรม (pre-service) จากกระบวนการฝกหดคร สมรรถนะเหลานไมสามารถเกดขนเองได เชน ตวบงช 1 ตวบงช 2 และตวบงช 3 ครตองไดรบการสอน ตองอาศยวชาความรพนฐานจากหลายวชา เชน วชาหลกสตร กลมวชาพนฐานการศกษา จตวทยาและฝกปฏบตการสอน เปนตนในขณะทตวบงช 4 จะไดรบความร การฝกปฏบตจากกลมวชา สอ และเทคโนโลย เชนเดยวกบตวบงชท 5 จะไดรบความรและฝกปฏบตจากกลมวชาวดผลประเมนผล ดงนน “การเปนครทดไมใชวาใคร ๆ กเปนไดและควรคดเลอกเฉพาะผทมสตปญญาดขนไป” ดงทประเทศ ฟนแลนด ประสบความส าเรจในการจดการศกษาระดบโลกมาแลว

สมรรถนะท 2 มงเนนการเปนผทมความสามารถและมความเพยบพรอม เพอสามารถ

ขดเกลาเยาวชนใหเปนพลเมองด มเครองมอพรอมทจะออกไปเผชญสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว สามารถท าประโยชนใหกบตนเอง สงคมและประเทศชาต

สมรรถนะท 3 เปนสมรรถนะทแสดงถงความพรอมในการเปนคร “ครมออาชพ”

คอจดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรใหกบนกเรยนอยางเตมความสามารถ นอกจากนนครควรเกบขอมลนกเรยนเพอน าไปวเคราะหหาจดออน จดแขง และน าไปสการออกแบบเพอสงเสรมการเรยนรของนกเรยนอยางเตมศกยภาพอยางตอเนองตอไป

สมรรถนะท 4 เปนสมรรถนะเสรมเตมแตงเพอใหครเปน “ครมออาชพ” ทตองมการ

วเคราะห คนควา วจยเพอท าความเขาใจสาเหตของปญหาอยางแทจรงซงจะน าไปสการแกปญหาไดอยางสมบรณ

103

103

สมรรถนะท 5 เปนสมรรถนะทจะชวยท าใหการปฏบตหนาทเปนไปดวยความสมบรณยงขน และมงเนนใหเกดการพฒนาตนเองจากการน าประสบการณจากการท างานมาพจารณาใหรอบ คอบวามจดบกพรองหรอไมอยางไร เพอจะไดใชเปนฐานขอมลในการพฒนาตนเองตอไป เชนในตวบงชท 4 ทวา “พจารณาไตรตรองความสอดคลองระหวางการเรยนรของนกเรยน และการจดการเรยนร” และ “สนบสนนความคดรเรมซงเกดจากการพจารณาไตรตรองของเพอนรวมงาน และมสวนรวมในการพฒนานวตกรรมตาง ๆ” นอกจากนยงใหยอมรบน าขอมลจากภายนอกมาเปนฐานไตรตรองอกดวย เชน ในตวบงช 5 “ยอมรบขอมลปอนกลบเกยวกบความคาดหวงดานการเรยนรของผเรยนจากผปกครอง” เปนตน

สมรรถนะท 6 เปนสมรรถนะทเรยกไดวา เปนแนวทางน าไปสขอมลสนบสนนงาน การจดการเรยนการสอนหรอเปน soft skills โดยแทเนองจากเปนสมรรถนะเสรมเพอการเรยนรแหลง ชมชนซงมความส าคญและเปนตนตอของพฤตกรรมของนกเรยน ครควรใชโอกาสการสรางความสมพนธ กบชมชนและผปกครองเพอประโยชนการเรยนร และการขอความรวมมอดแลใหการสนบสนนนกเรยน ในปกครองเมอนกเรยนอยทบาน

8. บทบาทหนาทของครยคเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ปจจบนมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) อยางแพรหลาย หรอเราตอง การใชครในหองเรยนนอยลงได ทจรงแลวเทคโนโลยทางการศกษาสมยใหมไมไดท าใหใชครนอยลง แต หากอาจตองปรบแนวของวชาชพครใหมเปนผน าการเปลยนแปลงทสามารถสงเสรมใหผเรยนสามารถบรโภคสอหรอนวตกรรมอยางฉลาด จากการศกษาภาคสนาม (พศน แตงจวง, 2554) พบวา ในสถาน ศกษาขนาดเลกทอยหางไกลจะมจานรบดาวเทยมตามโครงการจดเสรมความรจากโรงเรยนไกลกงวล บทบาทของครไดเปลยนไปและก าลงเปลยนตอไปอกจากการเปนเพยงผสอน (instructor) ใหนกเรยนร อานออก เขยนไดและคดเลขเปน ตามแนวคดของกลมทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behaviorism) ไปเปนผสราง (Constructor) เปนผอ านวยความสะดวก (Facilitator) เปนโคช และนกสรางบรรยากาศ การเรยนร (Creator of learning environment) เพอใหเปนผคดสรางสรรค แกปญหาใหม ๆ ทแตก ตางไปจากอดต ทผนแปรไปตามการเปลยนแปลงและพฒนาการของโลก ตามแนวคดของกลมทฤษฎพทธปญญานยม (Constructivism) และประยกตแนวคดการจดการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญของหลกการจดการศกษาใหกบผใหญ มเอกสารและบทความจ านวนมากทสนบสนน ใหเหตผลวาเพราะเหตใดครจงตองเปลยน บทบาท ดงน 8.1 ICT จะท าใหเครองมอ แหลงขอมลทเคยใชลาสมย (obsolete) เครองมอทเคยใช เชน เครองฉายขามศรษะและกระดานด าอาจไมมความจ าเปนอกตอไปหากผเรยนทกคนสามารถเขาสแหลงเครอขายเดยวกบสงทครก าลงสอน โดยเฉพาะเมอผเรยนไมไดปรากฏตวอยในทเดยวกน

104

104

8.2 ICT อาจท าใหวธการประเมนซ าซอน เนองจากระบบ Online tests จะชวยใหครได ขอมลทจะน ามาใชเพอการประเมนผลไดมากกวาการใชขอสอบแบบ multiple choice 8.3 ครอาจจะไมมความจ าเปนอกตอไปทจะเปนแหลงความร เนอหาวชาทเรยนเพยงแหลงเดยวเทานน แตครจะตองท าหนาทกระตนใหผเรยนเรยนรเขาใจวชาการอยางด ครจะตองเปนผทสามารถใชและสามารถสงเสรมใหผเรยนเขาใจขอมลขาวสารอยางถกตอง มเหตผลและรวมไปถงการ เชอมโยงสการน าไปใชงานในชวตจรงได (usable, applicable) หากครท าไดเชนนกนบวาไดใช ICT ชวยในการเรยนการสอนไดอยางคมคา อยางไรกตามทกลาวมานนการทจะสามารถด าเนนการไดอยางบรณาการและแนบเนยนได ครจะตองไดรบการฝกและมทกษะในการใชอยางด ครในยคปจจบนจ าเปนตองเปนบคคล ดงตอไปน 8.4 ท าหนาทอ านวยความสะดวกใหผเรยนสามารถตดสนใจวาแหลงขอมล ความรใดม คณภาพถกตอง 8.5 เปดใจกวางและสามารถคดวเคราะหไดอยางอสระและคดนอกกรอบ 8.6 เปนผประสานทมประสทธภาพและพรอมทจะใหความรวมมอกบองคกรทเกยวของ 8.7 เปนตวกลางระหวางผเรยนและสงทเขาอยากร 8.8 เปนผจดหาสงทจะเออใหเกดการเขาใจถกตอง เนองจากขาวสารขอมล ขอความร มปรมาณมากและมอยทวไป

8.9 สมรรถนะใหมของครดาน ICT ครทจะสามารถบรณาการการน า ICT ไปใชในการเรยนการสอนไดอยางกวางขวาง จะตองมทกษะหลายอยางและสมรรถนะทจ าเปนประกอบดวย 1) มการคดแบบสรางสรรค 2) มความ ยดหยนยอมรบและพรอมทจะเรยนรสงใหม ๆ 3) มทกษะในการด าเนนการอยางหลากหลายรปแบบ 4) มทกษะในการคดและสามารถท าโครงการไดอยางมประสทธภาพ 5) มทกษะในการบรหารและการจดการ และ 6) มทกษะการสงเสรมความรวมมอ โดยความสามารถดานคอมพวเตอรของครยคใหมจะตองมทกษะดาน ICT ดงตอไปน 8.9.1 ใชคอมพวเตอรโดยเฉพาะละมนภณฑขนพนฐาน (basic software) ส าหรบงานพมพ (word processing) โปรแกรมจดการเอกสาร (spreadsheets) จดหมายอเลกทรอนกส (Email) ฯลฯ

105

105

8.9.2 สามารถประเมนและใชเครองมอทเกยวกบ ICT เพอการศกษาได 8.9.3 ประยกตหลกการสอน งานวจย เพอน าไปใชกบ ICT ทเหมาะสมได 8.9.4 สามารถเลอกใชละมนภณฑ ทเหมาะสมกบการศกษาระดบตาง ๆ ได 8.9.5 พฒนาการใชคอมพวเตอร ในการน าเสนอ (presentation) 8.9.6 สามารถคนหาแหลงขอมลจาก Internet และน ามาใชประโยชนได 8.9.7 บรณาการ ICT tools เขากบกจกรรมการเรยนรทงหลกสตรของนกเรยน 8.9.8 พฒนาเอกสารสอผสม (multimedia) เพอชวยการเรยนการสอน 8.9.9 พฒนาไฟลเอกสาร (hypertext documents) เพอชวยการเรยนการสอน 8.9.10 ชใหเหนถงปญหา หากบคคลขาดคณธรรมในการใชความรทเกดจากเทคโนโลย 8.9.11 พฒนาตนเองใหทนสมยและตดตามความเจรญกาวหนาของนวตกรรมการ ศกษา มการคาดหวงบทบาทใหมของครวาครตองมการยกระดบความร และแสวงหาทกษะ ใหม ๆ ในเรองตอไปน 8.9.12 การเรยนการสอน (Pedagogy) ครตองแสวงหาทกษะการจดการเรยนการสอนใหมเสมอ เพอใหสามารถใชเทคโนโลยมาชวยจดการเรยนรทดขน การใชค าถามเพอใหชนเรยนคนควา (inquiry-based classroom) ใหนกเรยนรวมอภปรายประเดนตาง ๆ ทพบเหนโดยน าไปสการคนหารากเหงาของระบบการคด 8.9.13 การพฒนาหลกสตร (Curriculum Development) ครตองไดรบการชแนะ (coaching) เพอใหสามารถพฒนาหลกสตรไดอยางมประสทธภาพเหมาะสม เพอสงเสรมใหนกเรยนสามารถคดคน พฒนาความรใหม ๆ และสามารถสอสารไดอยางเหมาะสม 8.9.14 การพฒนาทมงาน (Staff Development) คณะครตองไดรบการสงเสรมกระตนใหใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนเนองจากมขอคนพบวา หากครบางคนใชเทคโนโลยไมครบวงจร จะท าใหความแตกตางของการเรยนรมเพยงเลกนอย ความส าเรจของนกเรยนจงขนอยกบการใช

106

106

เทคโนโลยของคณะคร เพอใชเปนเครองมอการเรยนรวชาตาง ๆ อยางเหมาะสมโดยยดเปาหมายและมาตรฐานของหลกสตรเปนส าคญ 8.9.15 สนบสนนระบบ (Support System) ครตองไดรบการสนบสนนจากหนวย งานทเกยวของทกระดบอยางเปนระบบ เชน ตงแตระดบเขต (region) และโรงเรยน โดยเฉพาะในดาน การแกปญหาดานเทคนคทเกดจากครภณฑ (hardware) ละมนภณฑ (software) และเครอขายคอม พวเตอร (computer networks) แบบทนทวงทเนองจากปญหาเหลานมกเกดขนและสรางความยงยาก หรอแมท าใหการเรยนการสอนตองสะดด (derail)

งานวจยทเกยวของ จากการศกษาคนควาและท าการวจยของนกวชาการ ผเชยวชาญ และผทรงคณวฒทงในประเทศ และตางประเทศ ดงไดน าผลการวจยทมผศกษาไวแลวมาประกอบการศกษา ซงสามารถสรปรายละเอยด งานวจยทเกยวของในประเทศและตางประเทศไดดงน 1. งานวจยทเกยวของกบการฝกอบรมแบบผสมผสาน พชน กลฑานนท (2554) ไดศกษาเรองการพฒนารปแบบการฝกอบรมครแบบผสมผสาน ในการท าวจยในชนเรยน ผลการวจยพบวา 1) การประเมนบรบทโดยการศกษาต ารา และสงเคราะห งานวจยทเกยวของกบการพฒนารปแบบการฝกอบรมครในการท าวจยในชนเรยน พบวา ครยงมปญหา ในการท าวจยในชนเรยนทงในดานความร และดานทกษะและมความตองการในการเขารบการฝกอบรม ตามหลกสตรฝกอบรมทสอดคลองกบสภาพปญหา และความตองการของคร รปแบบการฝกอบรมครในการวจยในชนเรยน ควรเปนรปแบบการฝกอบรมทมรปแบบการฝกอบรมทเนนผเขารบการอบรมเปนส าคญ จดประสงคควรเนนทกษะการปฏบตงานวจย มกจกรรมทหลากหลายเหมาะสมกบเนอหา ผสมผสานวธการฝกอบรม กจกรรมใหผ เขารบการฝกอบรมไดรบความร ทกษะ และสนใจเขารวมกจกรรมอยางตอเนอง และสามารถพฒนางานวจยในชนเรยน 2) การประเมนปจจยเบองตน พบวา รปแบบการฝกอบรมครแบบผสมผสานในการท าวจยในชนเรยนตามความคดเหนของผเชยวชาญโดยใชเทคนคเดลฟาย รปแบบการฝกอบรมเปนการผสมผสานใน 2 ลกษณะประกอบดวย 2.1) การผสมผสานวธการฝกอบรมระหวางการฝกอบรมเชงปฏบตการและการเรยนรระหวางปฏบตงาน โดยวธการฝกอบรมแบงเปน 3 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 การอบรมเชงปฏบตการ ระยะท 1 “พฒนาเคาโครงเชอมโยงนวตกรรมน าสความรสหองเรยน” จ านวน 2 วน ขนตอนท 2 การเรยนรระหวางปฏบตงาน “พากเพยรรวบรวมขอมล เพมพนกลยาณมตร” ขนตอนท 3 การอบรมเชงปฏบตการ ระยะท 2 “คดวเคราะห สรปผล ฝกฝนเขยนรายงาน” จ านวน 2 วน และ 2.2) การผสมผสานกจกรรมการฝกอบรม โดยการจดกจกรรมการฝกอบรมใน 8 ลกษณะ ไดแก การบรรยาย สนทนากลม การน าเสนอผลงาน การฝกปฏบต การแลกเปลยนเรยนร การนเทศตดตามกลยาณมตร และการใหค าปรกษาทางโทรศพท จดหมายอเลกทรอนกส ซงรปแบบการฝกอบรมทพฒนาขน มความสอดคลองระหวางหวขออบรมกบวตถประสงค วตถประสงคกบขอสอบ แบบประเมนผลรายงานการวจยในชนเรยน ใบนเทศ

107

107

การสอน ใบนเทศการปฏบต และแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรม ทกรายการมความสอดคลองกนสง รปแบบการฝกอบรมและหลกสตรการฝกอบรมมความเหมาะสมอยในระดบมากทสด แบบทดสอบและแบบสอบถามมคณภาพตามเกณฑทก าหนด ความคดเหนของผเขารบการฝกอบรมทมตอการฝกอบรมอยในระดบมาก ผลการนเทศการสอนทฤษฎและปฏบตของวทยากรการฝกอบรม โดยรวมทงดานทฤษฎและปฏบตอยในระดบด 3) การประเมนดานกระบวนการ ประสทธภาพของรปแบบการฝกอบรม ขนเกบรวบรวมขอมล เทากบ 88.16/83.50 สงกวาเกณฑทก าหนดไว คอ 80/80 ดชนประสทธผลของรปแบบการฝกอบรม มคา 0.6235 แสดงวา ผเขารบการฝกอบรมมความกาวหนาทางการเรยน คดเปนรอยละ 62.35 ความคดเหนของผเขารบการฝกอบรมทมตอการฝกอบรมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมากทสด ผลการนเทศการสอนทฤษฎและปฏบตของวทยากรการฝกอบรม โดยรวมทงดานทฤษฎ และปฏบตอยในระดบด 4. การประเมนผลผลต ผเขารบการฝกอบรมทกคน ท ารายงานการวจยในชนเรยนมคณภาพอยในระดบด และมความพงพอใจรปแบบการฝกอบรมอยในระดบมาก ธนภาส อยใจเยน (2553) ไดศกษาเรอง “การพฒนารปแบบการแลกเลยนเรยนรในการ ฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดการเรยนรเปนทมเพอพฒนานวตกรรมดานการตลาดและพฤตกรรม การแลกเปลยนเรยนรส าหรบพนกงานบรษทประกนชวต” พบวา รปแบบการแลกเปลยนเรยนรในการ ฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดการเรยนรเปนทมฯ ทพฒนาขนมองคประกอบและขนตอน คอ 1) องคประกอบ ประกอบดวย 1.1) กลมบคคล 1.2) เทคโนโลยสารสนเทศ 1.3) วฒนธรรมองคกร 1.4) การประเมนผล ทงนผเขารบการอบรมมการเรยนรเปนทมโดยแบงสมาชกออกเปนกลมละ 4 คน เพอรวมกนแลกเปลยนเรยนรทงความรทฝงลกและความรทชดแจงในหองฝกอบรมและผานระบบอเทรนนง โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเผยแพรและถายโอนความร สรางบรรยากาศในการสอสาร และระบบฐานขอมล เพอสนบสนนการนวตกรรมดานการตลาดตามขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดการเรยนรเปนทม 2) ขนตอน ประกอบดวยการฝกอบรมบนเครอขายผานระบบอเทรนนง และการฝกอบรมในหองฝกอบรมตามขนตอนยอย 2.1) การปฐมนเทศเชงปฏบตการ 2.2) การด าเนนกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรในการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดการเรยนรเปนทม มขนตอนคอ (1) การก าหนดประเดนความรทตองการ ซงประกอบดวย การน าเสนอประเดนความรทตองการ การคดเลอกประเดนความรทตองการ และการสรปประเดนความรทตองการ (2) การตงทมสรางความร ซงประกอบดวย จดกลมสมาชกเปนกลมยอย การแตงตงผน าทม การก าหนดบทบาทของผน า สมาชกทม และการตงกฎกตกา และมรรยาทของทม (3) แสวงหาความรรวมกนผานระบบอเทรนนงซงประกอบ ดวยการระดมสมองรวมกนเปนทม การอภปรายรวมกนระหวางกลมและการตรวจสอบความถกตองของ แนวคดกบผเชยวชาญ (4) พบปะแลกเปลยน แบบพบหนา ซงประกอบดวยการระดมสมองรวมกนกบ ทม การอภปรายรวมกนระหวางกลม และการตรวจสอบความถกตองของแนวคดกบผเชยวชาญ (5) สรางผลงานรวมกนผานระบบอเทรนนง ซงประกอบดวย การระดมสมองรวมกนกบทม การอภปราย รวมกน ระหวางกลม และการตรวจสอบความถกตองของแนวคดกบผเชยวชาญ (6) ประเมนผลงานรวมกนซงประกอบดวย การระดมสมองรวมกนกบทม การอภปรายรวมกนระหวางกลม และการตรวจ สอบความถกตองของแนวคดกบผเชยวชาญ และขนตอนสดทายคอ 3) การสรปผลการฝกอบรม คอ การสรปผลทไดรบจากการด าเนนการตลอดทงกระบวนการ การประเมนผลงานและการวดพฤตกรรม

108

108

แลกเปลยนเรยนรจากผลการทดลองใชรปแบบ พบวา พนกงานการตลาดทเปนกลมตวอยางมคะแนนเฉลยพฤตกรรมการแลกเปลยนเรยนรหลงการแลกเปลยนเรยนรในการฝกอบรมแบบผสมผสาน ( X =2.53) สงกวากอนการแลกเปลยนเรยนรในการฝกอบรมแบบผสมผสาน ( X =1.99) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และผลงานนวตกรรมดานการตลาดมคณภาพตามเกณฑอยในระดบด ( X =2.62) สวฒนชย จนทรเฮง (2553) ศกษาเรองการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ส าหรบครผฝกนกศกษาทางสายตาเพอพฒนาทกษะดานการท าความคนเคยกบสภาพแวดลอมและการ เคลอนไหว ผลการวจย พบวา 1) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานส าหรบครผฝกนกศกษาพการ ทางสายตาเพอพฒนาทกษะดานการท าความคนเคยกบสภาพแวดลอมและการเคลอนไหวมองคประกอบดงน 1.1) การวเคราะห 1.2) การออกแบบ 1.3) การพฒนา 1.4) การน าไปใช 1.5) การประเมนผลโดยการฝกอบรมผานระบบคอมพวเตอรควรมกจกรรมเสรม เชน กระดานสนทนา กระท การสบเสาะจากแหลงขอมลตาง ๆ เปนตน เนอหาควรมทงขอความ เสยงบรรยาย ภาพประกอบ ภาพเคลอนไหว และไฟลวดทศนเขามาประกอบ 2) ดานเนอหาผานเวบและรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานทพฒนาขน มประสทธภาพตามเกณฑ ซงมคาเทากบ 80.09/97.46 3) ผลสมฤทธทางการฝกอบรมหลงการฝกอบรม แบบผสมผสานทเรยนจากเนอหาผานเวบแบบผสมผสานหลงฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4) ความพงพอใจของผรบการฝกอบรมทมตอรปแบบการฝกอบรมแบบ ผสมผสาน พบวา ครผฝกนกพการทางสายตาในศนยเขตการศกษาพเศษ กระทรวงศกษาธการ มความ พงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด ( X =4.54) เนาวนตย สงคราม (2553) ท าวจยเรอง การพฒนารปแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบ ผสมผสานดวยการเรยนรเปนทม และกระบวนการสงเสรมความคดสรางสรรค เพอสรางนวตกรรมของ นสต นกศกษาระดบปรญญาบณฑต ผลการวจยพบวา 1) ความคดเหนของผเชยวชาญดานการจดการ เรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานดวยการเรยนรเปนทมและกระบวนการสงเสรมความคดสรางสรรค เพอสรางนวตกรรมของนสต นกศกษาระดบปรญญาบณฑตม 7 องคประกอบและ 10 ขนตอน 2) กลม ตวอยางมคะแนนการเรยนรเปนทมหลงการทดลองสงกวากอนทดลองอยางมนยส าคญทางสถตท .01 3) กลมตวอยางมคะแนนความคดสรางสรรคหลงการทดลองสงกวากอนทดลองอยางมนยส าคญทางสถตท .01 4) นวตกรรมของกลมตวอยางอยในระดบดมากจ านวน 1 กลม ระดบด จ านวน 3 กลม 5) กลมทมคะแนนนวตกรรมมากทสด มคาเฉลยความคดสรางสรรคสงกวากลมผเรยนทมคะแนนนวตกรรมนอยทสด 6) กลมทมคะแนนนวตกรรมมากทสดมคาเฉลยความคดรเรม ความคดยดหยน และความคดคลอง แคลวสงกวากลมผเรยนทมคะแนนนวตกรรมนอยทสด 7) ผลการสมภาษณผเรยนทมตอรปแบบฯ พบวา กลมตวอยางมความพอใจตอรปแบบฯ 8) รปแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานดวยการเรยน รเปนทมและกระบวนการสงเสรมความคดสรางสรรคเพอสรางนวตกรรมของนสตนกศกษาระดบปรญญาบณฑตประกอบดวย 7 องคประกอบไดแก 8.1) ความรความสามารถ 8.2) ประสบการณการเรยนร 8.3) ความคดสรางสรรค 8.4) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 8.5) ทม 8.6) แรงจงใจ 8.7) ภาวะผน า ขนตอนประกอบดวย 4 ขนตอนไดแก 8.7.1) การเตรยมความพรอมใหกบผเรยน 8.7.2) การแลก เปลยนความรประสบการณความคดเหน 8.7.3) การทดลองใชนวตกรรม และ 8.7.4) การน าเสนอผล งานนวตกรรม

109

109

ววรรธน จนทรเทพย (2553) ไดศกษาเรองการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานดวยการเรยนรรวมกนเปนทมเพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการเรยนการสอนแบบบรณาการ แบบ สหวทยาการ ผลการวจย พบวา รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานระหวางแบบเผชญหนากบ แบบอเทรนนงเปนวธสงเสรมการเรยนรเปนทม โดยมองคประกอบ 8 ประการ รปแบบการฝกอบรมม 3 ขนตอน คอ 1) ขนกอนฝกอบรม 2) ขนฝกอบรม 3) ขนประเมนผล ในขนฝกอบรมประกอบดวย 4 ขนไดแก 1) การเตรยมความพรอม 2) การน าเสนอบทเรยน 3) การปฏบตตามตวอยาง 4) การปฏบตอยางอสระขน ท 1-3 ชวยสรางเจตคตและความรความเขาใจ สวนขนท 4 ชวยพฒนาสมรรถนะการออกแบบหนวยการเรยนรและแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการ แบบสหวทยาการ และผลการทดลองใชรปแบบการฝก อบรมทพฒนาขน พบวา กลมตวอยางมคะแนนผลสมฤทธการเรยนรและคะแนนทกษะการออกแบบการเรยนการสอนแบบบรณาการแบบสหวทยาการหลงการฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรม กลมตวอยาง มการแสดงออกเกยวกบการเรยนรรวมกนเปนทมในระดบมาก และมความเหนวารปแบบการฝกอบรม มความเหมาะสมในระดบมาก ปทมา จนทวมล (2556) ไดศกษาเรอง การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชหลกการจดการความร และการเรยนรจากการปฏบต เพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการฝก อบรมของนกพฒนาบคลากร พบวา 1) องคประกอบของการฝกอบรมแบบผสมผสานประกอบดวย 8 องคประกอบ คอ 1.1) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดแก เครอขายอนเทอรเนต อนทราเนต ไปรษณยอเลกทรอนกส กระดานประกาศ หองสนทนาออนไลน กระดาษอภปราย และบลอก 1.2) บคลากร ไดแก วทยากรในหองฝกอบรมและออนไลน ผด าเนนโครงการ และผเชยวชาญดานเทคนค 1.3) ชมชนนกปฏบต 1.4) ปญหาการปฏบตงาน 1.5) เนอหาการฝกอบรม ไดแก การจดการความรชมชน นกปฏบต การเรยนรจากการปฏบต ความส าคญของเทคโนโลยในการฝกอบรม และการออก แบบโครงการฝกอบรมอยางมออาชพ 1.6) ใบงานกจกรรม 1.7) การยกยองชมเชยและการใหรางวล และ 1.8) การประเมนผล 2) ขนตอนของการฝกอบรมแบบผสมผสาน โดยใชหลกการจดการความรและการเรยนรจากการปฏบต เพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการฝกอบรมของนกพฒนาบคลากร ประกอบดวย 3 ระยะ 8 ขนตอน ไดแก 2.1) วทยากรใหความรพนฐาน 2.2) ชมชนนกปฏบตก าหนดประเดนปญหา 2.3) ผด าเนนโครงการเตรยมความพรอมดานการใชเทคโนโลยในการฝกอบรม 2.4) ชมชน นกปฏบตแสวงหาความร 2.5) ชมชนนกปฏบตสรางความร 2.6) ชมชนนกปฏบตน าความรไปปฏบตในงาน 2.7) ชมชนนกปฏบตจดเกบความรและเรยกใชขอมล และ 2.8) ผด าเนนโครงการ วทยากร และผเขารบการ ฝกอบรมรวมกนประเมนผลผลงานและการฝกอบรม 3) ผลการทดลองใชรปแบบพบวา นกพฒนาบคลากร มคะแนนสมรรถนะการออกแบบการฝกอบรมหลงการฝกอบรมแบบผสม ผสานสงกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 Veena and Woll (2007) ท าวจยเรอง การเรยนรแบบผสมผสานในการผลตเทคโนโลย ชนสง: กรณศกษาผลประโยชนคาใชจายและการเพมประสทธภาพการผลต สาเหตการวจยเรองนเกดจากความยงยากในการใชเครองมออปกรณ และคาใชจายในการฝกอบรมส าหรบการผลตอปกรณทางเทคโนโลยขนสงทเพมขนเปนประจ าทกป ท าใหทมงานของบรษทอนเทลคอรปอเรชนจ ากด ไดศกษากระบวนการและวธการฝกอบรมแบบผสมผสานขน ซงจากเดมเปนการฝกอบรมการใชเครองมอ ใน

110

110

หองฝกอบรม ใชเวลาจ านวน 12 วน ตอมาไดพฒนาเปนการฝกอบรมโดยใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน เหลอเพยงใชเวลา 5 วนในหองฝกอบรม และอก 3 ชม. เปนการฝกอบรมผานเวบ และการฝกอบรมการซอมบ ารงอปกรณ โดยเปนการฝกปฏบตในทท างาน ผลทไดจากการฝกอบรมดงกลาวพบวา ประหยดเวลาถง 60% ทจะไมตองเสยไปจากการท างานในโรงงาน และจากการประเมนผลในหนวยงาน พบวา มอตราสวน 2.27 ของผลประโยชนทเพมขนและผลตอบแทนจากการลงทน 15.7% ดงนนสามารถสรปไดวา รปแบบการเรยนรแบบผสมผสานเปนรปแบบทชวยลดเวลาและคาใชจายในการด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ มอตราสวนของผลประโยชน และผลตอบแทนจากการลงทนเพมขน Owston et al. (2008) ท าวจยเรอง การผสมผสานการพฒนาวชาชพคร: การสงเคราะห การประเมนผลสามโปรแกรม กลาววา การศกษาครงนสงเคราะหผลการวจยของการประเมนผลสามโปรแกรมแบบผสมผสานของคร การพฒนาโปรแกรมมออาชพจากมมมองของการออกแบบทอยและการด าเนนการพฒนาชมชน การเปลยนแปลงในการปฏบตของครและผลกระทบตอนกเรยน พบวา โปรแกรมแบบผสมผสานมประสทธภาพในการใหครมโอกาสส าหรบการเรยนรในงานและรวมมอกบคร คนอน ๆ และมอทธพลตอการปฏบตในหองเรยน ครนกเรยนในระดบปานกลางและเรยนรทจะไดรบผลกระทบในระดบทจ ากด การศกษาของเราสนบสนนรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานทท างานไดส าหรบการพฒนาวชาชพคร Aytac (2009) ท าวจยเรอง อทธพลของรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานตอการพฒนาทกษะความเปนผน าของผบรหารโรงเรยน พบวา ผลสมฤทธกอนการทดสอบและหลงการทดสอบคา เฉลยทสงทสดคอ กลมการเรยนรแบบผสมผสาน (blended learning: BL) เมอเปรยบเทยบการเรยน รแบบดงเดม (traditional learning: TL) และกลมการเรยนรดวยคอมพวเตอรเปนฐาน (computer based learning: CBL) จากผลการวจย ผลสมฤทธและประสทธผลของการเรยนร พบวา ดานสภาพการเรยนรมประสทธภาพมากทสดเมอเทยบกบดานอน ๆ ทงผเรยนและผลการวจย ครแนะน าใหน าวธ การเรยนรแบบผสมผสานไปใชเพอเปนทางเลอกในการบรการกจกรรมทางการศกษา Boitshwarelo (2009) ท าวจยเรอง การส ารวจการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบการพฒนา วชาชพครวทยาศาสตรในบรบทประเทศแอฟรกน ผลการวจย พบวา การวเคราะหสภาพแวดลอมการด าเนน งานทแสดงใหเหนขอบกพรองในการก าหนดนโยบายโรงเรยน (สถานทท างาน) และผใหการฝกอบรมรายงานการวจยสรปได 3 ค าแนะน า ดงน 1) โรงเรยนควรสนบสนนใหครไดรบการเรยนรในสถานทท างาน และควรบรหารจดการทรพยากรดานเทคโนโลยสารสนเทศในการศกษา ( ICT) ส าหรบการใชงานทงครและนกเรยน 2) รฐบาลควรสนบสนนการเรยนรแบบมสวนรวมและการเรยนรในวงจ ากดสามารถ เขาถงและใช ICT ได และ 3) ผใหการฝกอบรมควรใชวธการแบบผสมผสานและควรมรปแบบทดในการฝกปฏบตดาน ICT ผวจยตงขอสงเกตวาการเปลยนแปลงเปนสงจ าเปนในวฒนธรรมการเรยนการสอน และ การเรยนรอยางตอเนองในสถานทนน การมสวนรวมและการท างานรวมกนกบวธการทไดรบการยอม รบในทสดการท างานรวมกนระหวางผใหการฝกอบรม และเปนสงจ าเปนในการเปลยนแปลงความเชอเกยวกบการใช ICT

111

111

Sahin (2010) ท าวจยเรอง รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานในงานอตสาหกรรมเครอง จกรกล พบวา การเรยนรแบบผสมผสานไดมการแพรหลายและเปนประโยชนอยางมากหนวยงานตาง ๆ เชน หนวยงานของอตสาหกรรมหรอหนวยงานการศกษา ไดน ารปแบบดงกลาวไปประยกตใชในองคกร เพอใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาทกษะ และความสามารถของพนกงาน วตถประสงคของการวจยเรองน เพอน ารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานมาใชกบการฝกอบรมการใชงานเครองจกรกลในโรงงานเปนการเรยนรแบบผสมผสานระหวางการเรยนในหองเรยน การฝกอบรม และการปฏบต งานในสถานทท างาน จดมงหมายของการวจยคอ เพอใหสามารถน ารปแบบการฝกอบรม แบบผสม ผสานมาเพมทกษะความสามารถของพนกงานในการพฒนาอตสาหกรรมการผลต และการผลตสนคาในหลาย ๆ ระดบใหมประสทธภาพดขน โดยไดน ารปแบบการเรยนรแบบผสมผสานไปใชงานกบงานดานอตสาหกรรมเครองจกรกล ซงพบวาถารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานมการออกแบบมาอยางด จะท าใหเกดผลลพธของงานทดยงขน Lopez-Perez, Perez-Lopez, and Rodriquez-Ariza (2011) ไดท าวจยเรองการเรยนร แบบผสมผสานในระดบอดมศกษากรณการรบรของนกเรยนและความสมพนธกบผลส าเรจ ซงในปจจบน นวตกรรมใหม ๆ เพอจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมและกระตนใหเกดการเพมประสทธภาพตอการจด กระบวนการเรยนการสอนมากขน งานวจยเรองนเปนการศกษารปแบบการเรยนแบบผสมผสานในมหาวทยาลย Granada โดยม 17 หมเรยน นกศกษาจ านวน 1,431 คน ไดลงทะเบยนเรยนในปการ ศกษา 2009–2010 วตถประสงคของการวจยเพอก าหนดการรบรของผเรยนเกยวกบการด าเนนการเรยนรตามรปแบบการเรยนแบบผสมผสานทพฒนาขน ผลการวจยพบวา ผเรยนมแนวคดดานบวกตอการจดการเรยนรแบบผสมผสานมอตราการสอบทใหคะแนนดขน ผเรยนทเรยนผานกระบวนการเรยน แบบผสมผสานและมผลคะแนนเพมขน มความสมพนธกบกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสาน อายผเรยนและอตราความสนใจในหองเรยน 2. งานวจยทเกยวของดานการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศ พมพนธ เดชะคปต และ พรทพย แขงขน (2551) ไดท าการศกษาวจยสมรรถนะครและ แนวทางการพฒนาครในสงคมทเปลยนแปลงโดยไดสงเคราะหสมรรถนะครของตางประเทศ ไดแก ประเทศ สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย แคนาดา และองกฤษ ในสวนของสมรรถนะทางดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และนวตกรรมทางการศกษาไดดงน 1) ใชนวตกรรมทางการศกษาเพอชวยเหลอนกเรยนพการใหสามารถเรยนรได 2) สงเสรมนกเรยนใหรจกเลอกและใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอสงเสรมความคด และความเขาใจมโนทศนในบทเรยน 3) ใหนกเรยนมความเสมอภาคในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 4) สงเสรมผรวมงานใหพฒนานวตกรรมทางการศกษาและการเรยนรอยางมประสทธภาพทเหมาะสมกบนกเรยน และ 5) แลกเปลยนความรและประสบการณในการใชนวตกรรมทางการศกษา และเทคโนโลยสารสนเทศ กบเพอนรวมงาน สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา (2551) ไดจดท าแบบประเมนสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาเพอใหครและบคลากรทางการศกษาใชประเมนตนเองเปนราย

112

112

บคคลรวมทงใหผมสวนเกยวของ ซงเปนผทมสายการบงคบบญชาใกลชดกบผถกประเมน เชน หวหนากลมสาระ หวหนาระดบชน หวหนาระดบชวงชน รองผอ านวยการสถานศกษา ผอ านวยการสถานศกษา เขามามบทบาทในการประเมนดวย เพอใหขอมลจากการประเมนเชอถอไดสมรรถนะครทจะใชในการประเมนการปฏบตงานของครและบคลากรทางการศกษาแบง เปน 3 ประเภท คอ 1) สมรรถนะหลก 2) สมรรถนะประจ าสายงาน 3) วนย คณธรรมจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ ซงสมรรถนะทางดาน การใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมทางการศกษานน จะอยในสวนของสมรรถนะประจ าสายงานในดานของการจดการเรยนร คอ ความสามารถในการใชและพฒนานวตกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการจดการเรยนรประกอบดวย 1) การเลอกใชนวตกรรมเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนร 2) การออกแบบและสรางนวตกรรมเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนร 3) การหาประสทธภาพ และพฒนานวตกรรม เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนร กลาวโดยสรปไดวา สมรรถนะครของประเทศไทยดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และนวตกรรมทางการศกษาทก าหนดโดยส านกมาตรฐาน วชาชพ ส านกงานเลขาธการครสภา และสถาบนพฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษามดงน 1) สามารถเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมทางการศกษาในการจดการเรยนร และ 2) สามารถ ออกแบบและสรางนวตกรรมทางการศกษา วชต เทพประสทธ (2552) ไดท าการศกษาวจยการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสาร สนเทศดวยระบบปรบเหมาะการเรยนแบบปฏบตจรง ตามวธการคอนสตรคตวสตส าหรบขาราชการ กระทรวงพลงงาน ผลการวจยพบวา 1) ระบบพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศดวยระบบปรบเหมาะการเรยนแบบปฏบตจรงตามวธการคอนสตรคตวสตทพฒนาขนประกอบดวย 1.1) หลกการ ของระบบใชหลกการวดและประเมนสมรรถนะการเรยนแบบปฏบตจรง การเรยนแบบคอนสตรคตวสต ระบบปรบเหมาะการเรยน 1.2) วตถประสงคของระบบ 1.3) กระบวนการพฒนาสมรรถนะ แบงออก เปน 3 ขนตอน คอ ขนกอนเรยน ขนวดและประเมนผลสมรรถนะ ขนการเรยนแบบปรบเหมาะ 1.4) การวดและประเมนผล ใชแบบทดสอบปรนย แบบสงเกต และแบบบนทกผลงาน 2) ผลการวเคราะหคะแนนดวยคาเฉลย พบวา ผเรยนทผานระบบการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศฯ มคะแนน ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนในทกระดบสมรรถนะ และมคะแนนผานเกณฑรอยละ 80 3) ผเรยนมพฤตกรรมการท างานทสงเกตไดจากแบบสงเกตอยในระดบด 4) ผเรยนมผลงานเปนทปรากฏนอยกวาเกณฑก าหนดทรอยละ 80 ซงไมเปนไปตามสมมตฐาน สมยงค สขาว (2553) ไดท าการศกษาวจยการพฒนาสมรรถนางดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศของบคลากรองคกรปกครองสวนทองถนโดยใชเทคนคการฝกอบรมแบบผสมผสาน ผลการวจยพบวา เกณฑสมรรถนะทพงประสงคดานความรและทกษะอยในระดบมากทสด มาก ปานกลาง และนอย โดยเกณฑสมรรถนะทอยในระดบมากทสด ไดแก การใชงานเครอขายอนเทอรเนตและ การสบคนขอมลสวนสมรรถนะทพงประสงคดานกจนสยทดในการประกอบวชาชพอยในระดบมากทกรายขอหลกสตรทพฒนาขนมประสทธภาพ 84.48/82.79 ซงผานเกณฑ 80/80 ทก าหนดไว ผเขาฝก อบรมมความพงพอใจตอหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสานในภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก ( X =4.27 ..DS =0.53) จากการประเมนผลสมรรถนะหลงการฝกอบรม 1 เดอน และ 3 เดอน พบวา ผเขาฝกอบรมมสมรรถนะคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ดานความรและทกษะ และดานกจนสย

113

113

ในการประกอบวชาชพอยในระดบมากซงผานเกณฑทก าหนดไว แสดงใหเหนวาหลกสตรฝกอบรมแบบ ผสมผสานทพฒนาขนสามารถน าไปใชในการฝกอบรมไดจรง Ismail et al. (2009) ท าวจยเรอง การพฒนาสมรรถนะความสามารถในการจดกระบวน การเรยนการสอนของครในประเทศจอรแดน โดยใชรปแบบการฝกอบรมแบบ Competency Based Teacher Education (CBTE) วตถประสงคของการศกษาวจย เพอสรางสมรรถนะความร ความสามารถ ใหกบครผสอนในประเทศจอรแดน โดยรปแบบการฝกอบรมประกอบไปดวย 10 หวขอครอบคลมสาระ ส าคญ 3 ดานไดแก ดานการวางแผน ดานโครงสรางและระบบการจดการหองเรยนและดานการวดผล ตามเกณฑสมรรถนะทก าหนด กลมตวอยางทใชในการวจยประกอบไปดวยครผสอน จ านวน 50 คน แบงกลมตวอยางออกเปน 2 กลมเทา ๆ กน โดยแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองใชเวลาในการฝกอบรมตามเนอหาทก าหนดเปนเวลา 5 สปดาห ในขณะทกลมควบคมใชเวลาเทากน ส าหรบศกษาเนอหาของบทเรยนปกต ตามรปแบบการสอนของกระทรวงศกษาในประเทศจอรแดน ผลการวจยพบวา กลมทดลองกบกลมควบคมมคาคะแนนเฉลยหลงการฝกอบรมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต และพบวาผลสมฤทธของคะแนนการฝกอบรมไมมความแตกตางกนระหวางกลมทดลองและกลมควบคมในดานเพศ ความเชยวชาญวฒการศกษา และประสบการณการท างาน

Huang (2010) ท าวจยเรอง การพฒนาสมรรถนะการเรยนรแบบผสมผสานในรายวชาภาษาจนโดยการออกแบบการเรยนรดวย Web 2.0 Drupal Module วตถประสงคของการศกษา เพอสรางสภาพแวดลอมในการเรยนรแบบผสมผสาน โดยใชกระบวนการฝกอบรมเพมสมรรถนะการเรยน รในรายวชาภาษาจน ซงเปนภาษาตางประเทศในหองเรยนของมหาวทยาลยในประเทศสหรฐอเมรกาใชรปแบบ Drupal และเครองมอเวบ 2.0 ใชการพฒนาและเรยนเสรมแบบเผชญหนาในหองเรยน และ เวลาสวนใหญผเรยนจะเรยนผานทางออนไลน มการตดตอกบผสอนและการท างานกระบวนการกลม ผเรยนและผสอนมการท ากจกรรมรวมกนตลอดทงภาคเรยนจากการประเมนพบวา ผเรยนและผสอน ตางมความคดเหนในดานบวกตอรปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานทพฒนาขน

114

114

กรอบแนวคดเชงทฤษฎ จากการตรวจสอบเอกสารโดยท าการศกษาคนควา แนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ ผวจยสรปเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎซงมรายละเอยดดงภาพท 13

ภาพท 13 กรอบแนวคดเชงทฤษฎ

การฝกอบรมเชงระบบ กระบวนการทมพนฐานจากแนวคดเชงระบบ (the system approach) (ชชย สมทธไกร, 2556) องคประกอบของการท างานแบบระบบ ไดแก ปจจยน าเขา กระบวนการแปรรป ผลลพธ และขอมลยอนกลบ

การฝกอบรมแบบผสมผสาน

การฝกอบรมแบบเผชญหนาและแบบออนไลน (Driscoll, 2002) โดยอาศยแนวทางการจดการเรยนรแบบผสมผสานใหเหมาะสมกบหลกสตร และสอดคลองกบระดบและสดสวนของการฝกอบรมแบบผสมผสาน โดยการน าเนอหาผานอนเทอรเนต 30-79 เปอรเซนต

การเรยนรแบบผใหญ รปแบบทฤษฎการเรยนรของผใหญในการปฏบต (Andragogy in Practice) โดย Knowles, Swanson and Holton (1998) จากหลกการ 6 ประการของการเรยนรส าหรบผใหญ คอ 1) ความจ าเปนหรอความตองการในการเรยนร (Learner’s Need to Know) 2) มโนทศนแหงตนของผเรยน (Self-Concept of the Learner) 3) บทบาทของประสบการณ (Prior Experience of the Learner) 4) ความพรอมในการเรยนร (Readiness to Learn) 5) วธการหรอแนวทางในการเรยนร (Orientation to Learning) 6) แรงจงใจในการเรยนร (Motivation to Learn)

แนวคด socio-constructivist เปนทฤษฎทมรากฐานจาก Vygotsky มแนวคดทส าคญวา “ปฏสมพนธทางสงคมมบทบาทส าคญในการพฒนาดานพทธปญญา การออกแบบและพฒนาหลกสตรฝกอบรมโดยน าแนวคดของ Gagnon and Collay (2006) ในการฝกอบรมแบบผสมผสานซงมกจกรรมดงน 1) สถานการณ situation) 2) การรวมกลม (grouping) 3) การเชอมตอ (bridge) 4) ภาระหนาท (task) 5) การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6) การสะทอนกลบ (reflections)

สมรรถนะการพฒนาตนเอง (Self- Development) สมรรถนะหลก สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพ, การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ, การแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย และสมรรถนะประจ าสายงาน สมรรถนะท 1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร ตวบงชท 4 การใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนร เพอศกษาคนควา หาความร ตดตามและแลกเปลยนเรยนรองคความรใหมทางวชาการและวชาชพ มการสรางองคความรและนวตกรรม เพอพฒนาตนเองและพฒนางาน (ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน สพฐ. 2553)

รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

สมรรถนะการพฒนาตนเอง

การออกแบบฝกอบรมแบบผสมผสาน หลกการศกษาตามแนวคดเชงระบบ (systematic approach) ตามรปแบบการสอนของ Dickey and Carey Instructional Design Model (1996) 10 ขนตอนดงน 1) แยกแยะเปาหมายของการเรยน 2) วเคราะหการเรยน 3) ก าหนดพฤตกรรมของผเรยนทจะเขาเรยน 4) เขยนวตถประสงคผลการปฏบตงาน 5) พฒนาเกณฑอางองเพอใชทดสอบ 6) พฒนากลยทธดานการเรยนการสอน 7) พฒนาและเลอกวสดการเรยนการสอน 8) พฒนาและด าเนนการประเมนผลระหวางด าเนนการ 9) พฒนาและด าเนนการประเมนผลสรป และ 10) ปรบปรงการสอน

115

115

กรอบแนวคดการวจย ตวจดกระท า ผลตวจดกระท า

ภาพท 14 กรอบแนวคดการวจย

รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

ผลการพฒนา สมรรถนะการพฒนาตนเอง

116

116

บทท 3

วธการวจย

การวจยเรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มขนตอนด าเนนการตามวธการวจยและพฒนา (Research and Development) รวมกบหลกการแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ (Systematic Approach) โดยแบงขนตอนการด าเนนการวจยเปน 4 ระยะ ตามวตถประสงคการวจย ดงน

ระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ระยะท 3 การศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ระยะท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

117

117

รายละเอยดของการวจยและพฒนาในแตละระยะสรปไดดงภาพท 15

ภาพท 15 แสดงระยะการวจยเพอพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอ คอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ระยะ วธด าเนนการ ผลการด าเนนการ

ระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

1. ศกษา วเคราะห และสงเคราะหแนวคดทฤษฎ รปแบบการเรยนแบบผสมผสานและการออกแบบการเรยนการสอน 2. ศกษาความตองการการฝกอบรมแบบผสมผสานของครเพอพฒนาสมรรถนะการพฒนาตนเอง 3. รางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 4. ศกษาความคดเหน (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยผเชยวชาญ 5. น ารางรปแบบใหผทรงคณวฒประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก)

- ผลการสงเคราะหรปแบบการเรยนการสอน/การฝก อบรมแบบผสมผสานและการออกแบบการเรยนการสอน - ผลการวเคราะหความตองการฝกอบรมแบบผสมผสาน - ความคดเหนผเชยวชาญจากรางรปแบบฯ - ผทรงคณวฒรบรองรปแบบ

ระยะท 2 การศกษาผล การใชรปแบบ การฝกอบรม แบบผสมผสาน

1. พฒนาเครองมอการวจย และผานการตรวจสอบเครองมอการวจยโดยผเชยวชาญตรวจสอบความสอด คลองและความเหมาะสมกบทฤษฎและการน าไปปฏบต 2. ปรบปรง แกไขเครองมอการวจยใหเหมาะสมกอนน าไปศกษาผลการใช 3. ศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ โดยใชแบบแผนการวจยกงทดลอง (Quasi Experimental Design) แบบกลมตวอยางเดยว มการทดสอบกอนและหลงการทดลอง (One-Group Pretest-Posttest Design) และแบบดลยภาพเวลากลมทดลองกลมเดยวมการเกบคะแนนพฒนาการตอเนองตามชวงเวลาทก าหนด (Equivalent Time-Samples Design) 4. น าขอมลผลการใชรปแบบมาวเคราะหขอมล

ระยะท 3 ความคดเหนตอการฝก อบรมแบบผสมผสานฯ

- พฒนาเครองมอการวจยใหสมบรณ - ผลความสอดคลองและความเหมาะสมของเนอหาและการน าไปปฏบต - ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

ศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ฉบบสมบรณ

ระยะท 4 ประเมนรบรองรปแบบฯ

1. น าเสนอรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในลกษณะการบรรยายและแผนภาพ 2. ผทรงคณวฒรบรองรปแบบ (รอบสดทาย)

ผลความคดเหนตอการฝก อบรมแบบผสมผสานฯ

118

118

โดยมรายละเอยดวธด าเนนการวจยในแตละระยะดงตอไปน

การวจยระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การวจยระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรค ตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มการด าเนนการ 5 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 การศกษา วเคราะห และสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยขอมลพนฐานเกยวกบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ การวเคราะห สงเคราะหเอกสารทเกยวของกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร และศกษาความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานเพอเพมพนสมรรถนะการตนเองของคร ซงมาจากคร ผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย หรอครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ โรงเรยนละ 2 คน จาก 148 โรงเรยน จ านวนทงสน 296 คน ขนตอนท 2 รางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนการออกแบบและพฒนาควบคกนจากการน าผลการวเคราะห สงเคราะหขอมลพนฐานในขนตอนท 1 โดยการก าหนดกรอบแนวคดรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ก าหนดวธการฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต แลวน ามาพฒนาเปนรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ขนตอนท 3 การศกษาความคดเหนของผเชยวชาญโดยการน ารางรปแบบทไดในขนตอนท 2 ไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา จ านวน 5 ทาน พจารณาและประเมนคณภาพความตรงตามเนอหาโดยประเมนในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบ ขนตอนท 4 น ารางรปแบบมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ขนตอนท 5 น ารางรปแบบใหผทรงคณวฒประเมนรบรองรปแบบ เกยวกบคณภาพความตรงตามเนอหาโดยประเมนในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงผทรงคณวฒเปนผเชยวชาญดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา รวมจ านวน 5 ทาน ผวจยมการด าเนนการวจยดงตอไปน

119

119

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในพฒนารปแบบ จากการสอบถามความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนครผสอนระดบขนพนฐาน ในส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 จ านวน 1,189 คน กลมตวอยางทใชในการสอบถามความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไดแก ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย หรอครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ โรงเรยนละ 2 คน จาก 148 โรงเรยน จ านวนทงสน 296 คน ไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (purposive sampling) 2. เครองมอทใชในการวจย การวจยระยะท 1 มเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล จ านวน 3 ฉบบ ไดแก 1) แบบ สอบถามความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาทางวชาชพคร 2) แบบสอบถามความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบการสรางรปแบบ โดยการประเมนคณภาพความตรงตามเนอหา ดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบ และ 3) แบบประเมนรบรองรปแบบ มวธการสรางเครองมอดงน 2.1 แบบสอบถามความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาทางวชาชพคร แสดงไวในภาคผนวก ข ส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เพอ น า มาสนบสนนการรางรปแบบ และหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน ประกอบดวยขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) และความตองการฝกอบรมแบบผสม ผสานฯ แบบวดมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) โดยวธการของ Likert (บญชม ศรสะอาด, 2545) โดยแบงระดบเปนมากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ใชเกบรวบรวมขอมล 2.2 แบบสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญ น ารางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มาเรยบเรยงเปนขอ ค าถามในแตละขนตอน โดยใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง ( Index of Consistency: IOC) (กรมวชาการ, 2545) เพอใหผเชยวชาญพจารณาและใหขอเสนอแนะในดานของการสอความหมายดาน ความครอบคลมเนอหา ดานความเหมาะสมในการน าไปใช รวมถงการใหขอเสนอแนะเพมเตม 2.3 แบบประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒ โดยใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) (กรมวชาการ, 2545) เพอใหผเชยวชาญประเมนรบรองรปแบบเกยวกบความเหมาะสมของรปแบบ ตอแผนภาพแสดงรปแบบ องคประกอบของรปแบบ ขนตอนกระบวนการออกแบบการฝก อบรมแบบผสมผสาน และความคดเหนตอภาพรวมของรปแบบ รวมถงการใหขอเสนอแนะเพมเตม

120

120

3. การเกบรวบรวมขอมล 3.1 การเกบรวบรวมขอมลโดยการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ จากการท าหนงสอขอความอนเคราะหเกบรวบรวมขอมลออกจากคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร จากนนน าหนงสอขอความอนเคราะหฯ ใหส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 แจงหนงสอไปยงโรงเรยนโดยระบบอเลกทรอนกส AMSS++ กลมตวอยางทใชเกบรวบรวมขอมล โรงเรยนตอบกลบแบบสอบถามไดทางแบบสอบถามออนไลน และตอบกลบทางกลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา ปรากฏวาไดรบการตอบกลบมาเปนแบบสอบถามทสมบรณ ทงสน 296 ชด คดเปนรอยละ 100 3.2 แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ ผวจยน ารางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลย รวมจ านวน 3 ทาน เพอตรวจ ความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความครบถวนสมบรณ และความครอบคลมของรปแบบ โดยผเชยวชาญทง 3 ทานแสดงความคดเหนเกยวกบ (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในดานความเหมาะสมของรปแบบ ทงองคประกอบและขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในดานความเหมาะสมของรปแบบ ทงองคประกอบและขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต การตรวจสอบของผทรงคณวฒพจารณาความเหมาะสมเหนดวย หรอไมเหนดวย และค าถามปลายเปดใหแสดงความคดเหนเพมเตม 3.3 แบบประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) ผวจยน ารางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ทปรบปรงแกไขเรยบ รอยแลวไปใหผทรงคณวฒประเมนรบรองความตรงตามเนอหาในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แสดงไวในภาคผนวก ฉ โดยน าไปใหผทรงคณวฒ ดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา รวมจ านวน 5 ทาน เพอประเมนรบรอง รปแบบ 4. การวเคราะหขอมล 4.1 การวเคราะหขอมลจากการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ วเคราะหขอมลดวยคาความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และก าหนดคาการแปลความหมายของคาเฉลยน าหนกความตองการการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ (บญชม ศรสะอาด, 2554) สตรทใชในการค านวณดงน สตรการหาคาเฉลย

n

XX

121

121

X แทน คาเฉลยเลขคณต X แทน ผลรวมของขอมลทงหมด n แทน จ านวนกลมตวอยาง สตรการหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

1

..

22

nn

XXnDS

..DS แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน X แทน ผลรวมของคะแนน 2X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน จ านวนกลมตวอยาง การแปลความหมายคาเฉลย 4.51-5.00 หมายถง มความตองการอยในระดบมากทสด 3.51-4.50 หมายถง มความตองการอยในระดบมาก 2.51-3.50 หมายถง มความตองการอยในระดบปานกลาง 1.51-2.50 หมายถง มความตองการอยในระดบนอย 1.00-1.50 หมายถง มความตองการอยในระดบนอยทสด 4.2 การวเคราะหขอมลจากผเชยวชาญทง 3 ทานแสดงความคดเหนในแบบสอบถามการ วเคราะหขอมลใชการพจารณาความสอดคลองของเนอหา ประเดนส าคญทไดรบจากการเกบรวบรวมขอมล เทยบกบแนวคดหลกแลวน ามาปรบองคประกอบ และขนตอนของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สามารถน าไปใชได ใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) (กรมวชาการ, 2545) การตรวจสอบโดยผเชยวชาญ พจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลองของผเชยวชาญใชมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ โดยใหผเชยวชาญพจารณาประเดนตาง ๆ ไดแก มความเหมาะสม ไมแนใจ และไมเหมาะสม ผลการวเคราะหพบวา ผเชยวชาญทเหนดวยทงหมด คดเปนรอยละ 100 สตรทใชในการค านวณ ไดแก

N

RIOC

IOC หมายถง ดชนความสอดคลองระหวางประเดนทตองการตรวจสอบ R หมายถง คะแนนของผเชยวชาญ

122

122

R หมายถง ผลรวมของคะแนนผเชยวชาญแตละคน N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ โดยผเชยวชาญจะตองประเมนดวยคะแนน 3 ระดบ คอ +1 = แนใจวาประเดนทตรวจสอบมความเหมาะสม 0 = ไมแนใจวาประเดนทตรวจสอบมความเหมาะสม -1 = แนใจวาประเดนทตรวจสอบไมมความเหมาะสม 4.3 การวเคราะหขอมลจากผทรงคณวฒทง 5 ทานประเมนรบรองรปแบบ ผวจยน าคะแนนทไดจากการเกบรวบรวมขอมลมาหาคาดชนความสอดคลอง IOC เพอพจารณาความเหมาะสม แลวน าขอเสนอแนะ ของผทรงคณวฒมาปรบปรงแกไขรปแบบใหมความสมบรณมากยงขน โดยคา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวารปแบบมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดและสามารถน าไปใชปฏบตไดจรง

การวจยระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การวจยระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มการด าเนนการ 4 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 น ารปแบบทไดพฒนาขนและผานการรบรองจากผทรงคณวฒ (รอบแรก) แลวน า มาพฒนาเครองมอการวจย และผานการประเมนรบรองความตรงตามเนอหาในดานความเหมาะสมของ องคประกอบ และขนตอนของหลกสตรการฝกอบรมฯ โดยน าไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา จ านวน 4 ทาน ขนตอนท 2 ปรบปรง แกไขเครองมอการวจยใหเหมาะสมกอนน าไปศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ขนตอนท 3 ศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรค ตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนการน ารปแบบทพฒนาขนในระยะท 2 เพอพฒนาเครองมอการวจยตามแผนการวจยกงทดลอง (Quasi-Experimental Design) แบบกลมตวอยาง เดยวมการทดสอบกอนและหลงการทดลอง (One-Group, Pretest-Posttest Design) และแบบดลยภาพเวลากลมทดลองกลมเดยวมการเกบคะแนนพฒนาการตอเนองตามชวงเวลาทก าหนด (Equivalent Time-Samples Design)

123

123

ขนตอนท 4 เกบรวบรวมขอมลดานความรและทกษะ จากการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยมการด าเนนการวจยดงตอไปน 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาผลของการใชรปแบบการฝกอบรแบบผสมผสานฯ เปน ครผสอนระดบขนพนฐาน ในส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอบลราชธาน เขต 4 จ านวน 1,189 คน กลมตวอยางทใชในการทดลองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไดแก ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนละ 2 คน จาก 15 โรงเรยน จ านวนทงสน 30 คน ไดมาจากการเลอกแบบสมครใจ (volunteer, non-random method) จากโดยครผสอนทสนใจสมครเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสาน 2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาผลของการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไดแก การพฒนาสอและแบบประเมนตาง ๆ ทจะตองใชในการด าเนนกจกรรมตามกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทไดออกแบบไว ซงประกอบไปดวย 5 ขนตอน คอ 1) การบรหารจดการหองเรยนออนไลน (Edmodo) หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google Tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร 2) คมอการใชงานหองฝกอบรมออนไลนส าหรบผเรยน (ครเขารบการฝกอบรม) 3) เนอหาประกอบการฝกอบรมออนไลน 4) แผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และ 5) แบบทดสอบความรกอน-หลงการฝกอบรม รายละเอยดดงตอไปน 2.1 การบรหารจดการหองเรยนออนไลน (LMS: Edmodo) ใชหลกการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนออนไลนโดยศกษาจากหลก 7 ประการเพอการสอนระดบปรญญาบณฑตทมประสทธภาพ (Seven principles for good practice in undergraduate education) Chickering and Gamson, 1987 มการน าหลกการออกแบบการเรยนการสอนออนไลนมาใชในกจกรรมเพอสงเสรมใหมประสทธภาพ ดงน 1) สงเสรมการมปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน (Encourages Student-Faculty Contact) 2) สงเสรมการใหผเรยนเรยนรเชงรก เรยนรดวยตนเอง (Encourages Active Learning) 3) ใหขอมล ปอนกลบตอการเรยนรในทนท (Gives Prompt Feedback) 4) สงเสรมการเรยนรระหวางผเรยน (Encourages Cooperation Among Students) 5) สงเสรมใหผเรยนใชเวลา และเตมศกยภาพในการ

124

124

ท างานของแตละบคคล (Emphasizes Time on Task) 6) คาดหวงในผลงานของผเรยนใหสง (Communicates High Expectations) และ 7) ยอมรบความแตกตางในตวผเรยน (Respects Diverse Talents and Ways of Learning) 2.2 สรางคมอการใชงานหองฝกอบรมออนไลนส าหรบผเรยน (ครเขารบการฝกอบรม) มขนตอนดงตอไปน 1) วเคราะหการด าเนนกจกรรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตในหลกสตรการฝก อบรม 2) สรางคมอการใชงานหองฝกอบรมออนไลนส าหรบผเรยน (ครเขารบการฝกอบรม) ใหสอดคลอง กบกจกรรมการฝกอบรมออนไลน มหวขอดงตอไปน 2.1) การสมครเปนนกเรยน (Student Sign-Up) 2.2) ขอมลนกเรยน/ตงคาบญช (Student Profile/Account Settings) 2.3) การท ากจกรรมกลม (Joining Groups) 2.4) การท าขอสอบ (Take a Quiz) 2.5) การท างานทไดรบมอบหมาย (Submit Assignments) 2.6) การโพสต (Posts) ไดแก การโพสตแบบแนบไฟล (Post with a File Attached), การโพสตแบบแนบไฟลลงก (Post with a Link Attached) และ การโพสตโดยใช Google Drive 2.7) การใชงาน Edmodo application ในอปกรณอจฉรยะ (Smart Devices) จากแทบเลต (Tablet) และสมารทโฟน (Smart Phone) ไดแก การใชงาน Edmodo application ส าหรบอปกรณอจฉรยะทใชระบบ Android และการใชงาน Edmodo application ส าหรบอปกรณอจฉรยะทใชระบบ iOS 2.2.1. การตรวจสอบโดยผเชยวชาญ พจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลองของผเชยวชาญใชมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ โดยใหผเชยวชาญพจารณาประเดนตาง ๆ ไดแก มความเหมาะสม ไมแนใจ และไมเหมาะสม ใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) (กรมวชาการ, 2545) 2.2.2 โดยคาดชนความสอดคลองทยอมรบไดตองมคาตงแต 0.50 ขนไป จงยอมรบวาประเดนทประเมนนน ๆ มความเหมาะสม 2.2.3 ในภาพรวมทงหมดของความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบคมอการใชงานหองฝก อบรมออนไลนส าหรบผเรยน พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวามความเหมาะสมในการน าไปใช 2.3 เนอหาประกอบการฝกอบรมออนไลน ด าเนนการดงน 2.3.1 เรมตนน าขอมลจากสดสวนการฝกอบรมทไดมการออกแบบเนอหาหลกสตรจากการศกษาขอมลโดยการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ระยะเวลาทงหมด 4 สปดาห วเคราะหเนอหา จดโครงสรางเนอหามอดลท 1-4 และน าเสนอตออาจารยทปรกษา โดยมรายละเอยด ดงน 2.3.2 จดท าเนอหาประกอบการฝกอบรมออนไลนทง 4 มอดล (Modules) ดงตาราง ท 26

125

125

ตารางท 26 เนอหาประกอบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

มอดล เนอหา มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 (Online Education in The 21st Century)

1) การศกษาออนไลน - แนวทางการเรยนการสอนออนไลน - ขอดของการเรยนรออนไลนคออะไร - ขอดของการเรยนการสอนออนไลน - ความทาทายของการเรยนการสอนออนไลน - ขอไดเปรยบของการศกษาออนไลน 2) การด าเนนการเรยนการสอนออนไลน - รปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลน - บทบาทผสอน - คณลกษณะของผด าเนนการสอนออนไลน 3) ชมชนการเรยนรออนไลน 4) วดโอเรอง “Online Education”

มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน (Online Pedagogy)

1) วธสอนโดยใชวดโอบรรยาย (VDO Lecture) 2) วธสอนโดยใชสถานการณจ าลอง (Simulation) 3) วธสอนโดยใชกรณตวอยาง (Case) 4) การสอนแบบโครงการ (Project Approach) 5) วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem–based Learning) 6) วดโอเรอง “Singapore's 21st-Century Teaching Strategies (Education Everywhere Series”

มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 (Digital Literacy Skills Students Need in the 21st Century)

1) มาตรฐาน ISTE · Standards·S - ความคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and Innovation) - การสอสารและความรวมมอ (Communication and Collaboration) - การวจยและขอมลมประสทธภาพ (Research and Information Fluency) - การคดเชงวพากษ การแกปญหา และการตดสนใจ (Critical Thinking, Problem Solving, and Decision Making) 2) ไอซทกบทกษะแหงศตวรรษท 21 3) สมรรถนะดานไอซทของครไทย 4) แนวคดในการออกแบบการเรยนรเพอศตวรรษท 21 5) แนวปฏบตในการออกแบบการเรยนรเพอพฒนาทกษะการใชไอซท

126

126

ตารางท 26 (ตอ)

มอดล เนอหา 6) เกณฑประเมนการใชไอซทเพอการเรยนร

7) วดโอเรอง “A Vision of K-12 Students Today” มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

1) โลกไดเปลยนไปแลว (The World has Changed) 2) ทกษะในศตวรรษท 21 และหองเรยนสมยใหม (Twenty-First Skills and The Modern Classroom) 3) การสอสารและการท างานรวมกน (Communication and Collaboration) 4) ความคดสรางสรรคและนวตกรรม (ความคดสรางสรรคและนวตกรรม) 5) คดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) 6) เครองมอทมประสทธภาพส าหรบหองเรยนในศตวรรษท 21 (Power Tools for 21st Century Classrooms) 7) สรางหองเรยนการเรยนรรวมกนโดยใช Google (Creating a Collaborative Classroom using Google) 8) ใช Google ในคลาวด (Using Google in the Cloud) 9) วดโอเรอง “Google Drive: Working on the Same File at the Same Time”

2.3.3 การตรวจสอบโดยผเชยวชาญ พจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลอง ของผเชยวชาญใชมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ โดยใหผเชยวชาญพจารณาประเดนตาง ๆ ไดแก มความเหมาะสม ไมแนใจ และไมเหมาะสม ใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) (กรมวชาการ, 2545) 2.3.4 ในภาพรวมทงหมดของความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบแผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวามความเหมาะสมในการน าไปใช 2.4 แผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง แสดงไวในภาคผนวก ค 2.4.1 เรมตนน าขอมลจากสดสวนการฝกอบรมทไดมการออกแบบเนอหาหลกสตรจากการศกษาขอมลโดยการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แลวน ามาวเคราะหเนอหา จดโครงสรางเนอหาตามมอดลท 1-4 ระยะเวลาทงหมด 4 สปดาห ดงตารางท 27 และน าเสนอตออาจารย

127

127

ทปรกษา โดยมรายละเอยดดงน ตารางท 27 โครงสรางเนอหาและสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคต วสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

สดสวนโครงสราง มอดล face-to-face 20 ชม. (38%) online 32 ชม. (62%) รวมทงสน 52 ชม.

F2F ระยะท 1 (8 ชม.) มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 OL สปดาหท 1 (8 ชม.) มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 (4ชม.)

มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน (4 ชม.) OL สปดาหท 2 (8 ชม.) มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนใน

ศตวรรษท 21 F2F ระยะท 2 (8 ชม.) มอดลท 4 Google Tools

Work Shop: สรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites OL สปดาหท 3 (8 ชม.) มอดลท 4 Google Tools OL สปดาหท 4 (8 ชม.) มอดล 4 พฒนาชนเรยนออนไลนดวย Google Sites F2F ระยะท 3 (4 ชม.) 1) น าเสนอผลงานชนเรยนออนไลนดวย Google Sites

2) สนทนากลม 2.4.2 การตรวจสอบโดยผเชยวชาญ พจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลองของผเชยวชาญใชมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ โดยใหผเชยวชาญพจารณาประเดนตาง ๆ ไดแก มความเหมาะสม ไมแนใจ และไมเหมาะสม ใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) สตรทใชในการค านวณไดมาจากกรมวชาการ (2545) 2.4.3 โดยคาดชนความสอดคลองทยอมรบไดตองมคาตงแต 0.50 ขนไป จงยอมรบวาประเดนทประเมนนน ๆ มความเหมาะสม 2.4.4 ในภาพรวมทงหมดของความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบแผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวามความเหมาะสมในการน าไปใช 2.5 แบบทดสอบวดความรกอนและหลงการฝกอบรม 2.5.1 ศกษาวธสรางขอสอบปรนย แบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก แบบทดสอบกอนและหลงการฝกอบรม 30 ขอ เปนขอสอบคขนานโดยก าหนดเกณฑการใหคะแนน ถาตอบถกให 1 คะแนน ถาตอบผดให 0 คะแนน

128

128

2.5.2 ท าตารางวเคราะหโครงสรางของแบบทดสอบเนอหาความรในแตละเรองตาม วตถประสงคการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แลวพจารณาก าหนดน าหนกของแบบทดสอบและก าหนดอตราสวนจ านวนขอสอบในแตละเรองใหเหมาะสม แลวแบงสดสวนจ านวนขอสอบในแตละมอดลไปตามวตถประสงคการเรยนร 2.5.3 สรางแบบทดสอบกอนการฝกอบรม 30 ขอ และแบบทดสอบหลงการฝกอบรม 30 ขอ ซงเปนขอสอบคขนาน ทสอดคลองกบตารางวเคราะหเนอหาและวตถประสงคการเรยนร 2.5.4 น าแบบทดสอบความรเสนอใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบความถกตอง ความ เหมาะสมของเนอหาและส านวนภาษา แลวตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา จ านวน 5 ทาน 2.5.5 น าผลทไดจากการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไข แสดงไวในภาคผนวก ง จากนนจงน าไปทดลองใชกบครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย (คอมพวเตอร) ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 15 คน เพอหาระดบความยากงาย (p) คาอ านาจจ าแนก (r) และความเชอมนของแบบทดสอบ ตามเกณฑทก าหนดคอมระดบความยากงายอยในชวง 0.2-0.8 และมคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.2 ขนไป และคาความเชอมนของแบบทดสอบทงชด ใชสตร KR-20 คาความเชอมนทสามารถน าไปใชเกบรวบรวมขอมลในการวจยได ควรมคาความ เชอมนไมต ากวา 0.6 หรอ 60% ขนไป (บญชม ศรสะอาด, 2554) เลอกขอสอบทมคาความยากงายอยระหวาง 0.2-0.8 และคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.2 ขนไป มาใชเปนแบบทดสอบวดคะแนนและคะแนนกอนการฝกอบรม และคาความเชอมนของแบบทดสอบเกน 0.80 จงจะมความเชอมนทสามารถยอมรบได ผลการวเคราะหความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และความเชอมนของแบบทดสอบ ดงตารางท 28 ตารางท 28 ผลการวเคราะหความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และความเชอมนของแบบทดสอบ แบบทดสอบ คาความยาก

งาย (P) คาอ านาจจ าแนก

ความหมายคาความยาก

งาย

ความหมายคาอ านาจจ าแนก

คาความเชอมน

กอนการฝกอบรม

0.53 0.35 ปานกลาง สง 0.83

หลงการฝกอบรม

0.59 0.43 ปานกลาง สงมาก 0.88

จากตารางท 28 พบวา ผลการวเคราะหคาความยากงายของแบบทดสอบกอนการฝกอบรมและแบบทดสอบหลงการฝกอบรม สรปวาขอสอบกอนการฝกอบรมและหลงการฝกอบรม มความยากงายพอเหมาะ มคาอ านาจจ าแนก ของแบบทดสอบกอนการฝกอบรมและแบบทดสอบหลงการ

129

129

ฝกอบรมอยในระดบสงมาก และสง และคาความเชอมน ท 0.83 และ 0.88 สามารถน าไปใชในการทดสอบได 2.5.6 น าแบบทดสอบกอนการฝกอบรม 30 ขอ และแบบทดสอบหลงฝกอบรม 30 ขอ ทปรบปรงแกไขแลวน าไปใชกบกลมตวอยางจรง 3. การเกบรวบรวมขอมล การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร จะใชแบบแผนการวจยแบบหนงกลม สอบกอนและสอบหลง (One Group Pretest-Posttest Design) เขยนเปนสญลกษณไดดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545)

R O1 X O2 โดยก าหนดให R หมายถง การสมกลมตวอยางซงเปนกลมทดลองกลมเดยว O1 หมายถง การทดสอบกอนการทดลอง X หมายถง การทดลองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ O2 หมายถง การทดสอบหลงการทดลอง ในระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ระยะเวลาทงสน 4 สปดาห โดยมกจกรรมในการวจยและการเกบรวบรวมขอมล รายละเอยดในการเตรยมการกอนทดลอง ดงตอไปน 3.1 ผวจยสงหนงสอขอความอนเคราะหจากคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ไปยงหนวยงานเพอขอความรวมมอในการจดการโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยแนบจดหมายชแจงโครงการและตาราง การฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 3.2 เตรยมความพรอมเวบไซตการบรหารจดการเรยนการสอนออนไลน ทมชอเรยกวาEdmodo (www.edmodo.com) ซงใชในการฝกอบรมแบบออนไลน เพอใชในการศกษาเนอหาการฝกอบรมจากระบบบรหารจดการผเรยน (User, Group) ระบบจดการขอมล (Resource: Content) และกจกรรมการเรยนการสอน (Activity: Assignment, Quiz) การเขาถงแหลงเรยนรออนไลน และคมอการใชงานหองฝกอบรมออนไลนส าหรบผเรยน (ครเขารบการฝกอบรม)

130

130

3.3 เตรยมความพรอมดานวสด อปกรณและสถานทในการจดอบรม ตรวจสอบความพรอม ของอนเทอรเนต โปรแกรมตาง ๆ ทจะใชในการฝกอบรม การตรวจสอบระบบตาง ๆ ในหองฝกอบรมออนไลน 3.4 ด าเนนการศกษาผลการใชหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google Tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร ระยะเวลา 4 สปดาห กจกรรมแนวคดโซสโอคอนสรคตวสตมทงหมด 6 กจกรรม ซงไดแก สถานการณ (situation), การรวมกลม (grouping), การเชอมตอ (bridge), ภาระหนาท (task), การน าเสนอผลงาน (exhibit) และการสะทอนผล (reflections) รายละเอยดดงตารางท 29 ตารางท 29 กจกรรมในการวจยและการเกบรวบรวมขอมลการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สปดาหท แบบเผชญหนา (หองฝกอบรม) แบบออนไลน (Edmodo website)

จดกจกรรมตามแผนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

1 - Edmodo สมครเขาใชงานส าหรบผเรยน - ท าแบบทดสอบกอนเรยนใน Edmodo - แบงกลมผเรยน กลมละ 3-4 คน - มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 1) การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 บรบทประเทศไทย 2) Video Conference “การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 บรบทประเทศสหรฐอเมรกา (USA)” 3) การประยกตใชงาน Google tools ใหเกดประโยชนในโรงเรยน

มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 (Online Education in the 21st Century) - การศกษาออนไลน - การด าเนนการเรยนการสอนออนไลน - ชมชนการเรยนรออนไลน - วดโอเรอง Online Education ผลการเรยนร - การมสวนรวมของกลม - มอบหมายงานครงท 1

2 มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน (Pedagogy Online) - ความหมายศาสตรการสอนออนไลน - วธสอนโดยใชวดโอบรรยาย (VDO Lecture) - วธสอนโดยใชสถานการณจ าลอง (Simulation) - วธสอนโดยใชเกม (Game) - วธสอนโดยใชกรณตวอยาง (Case)

131

131

ตารางท 29 (ตอ) สปดาหท แบบเผชญหนา (หองฝกอบรม) แบบออนไลน (LMS ระบบ Edmodo) - การสอนแบบโครงการ (Project Approach)

- วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem–Based Learning) - วดโอเรอง Singapore's 21st-Century Teaching Strategies (Education Everywhere Series ผลการเรยนร - การมสวนรวมของกลม - มอบหมายงานครงท 2

3 มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 (Digital Literacy Skills Students Need in the 21st Century) - มาตรฐาน ISTE · Standards·S - ไอซทกบทกษะแหงศตวรรษท 21 - สมรรถนะดานไอซทของครไทย - แนวคดในการออกแบบการเรยนรเพอศตวรรษท 21 - แนวปฏบตในการออกแบบการเรยนรเพอพฒนาทกษะการใชไอซท - เกณฑประเมนการใชไอซทเพอการเรยนร - วดโอเรอง A Vision of K-12 Students Today ผลการเรยนร - การมสวนรวมของกลม - มอบหมายงานครงท 3

F2F/ ส.2 OL/ ส.3-4

มอดลท 4 Google Tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 Work Shop: Google Calendar, Blogger, Groups, Google Calendar และ การสรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites

มอดลท 4 Google tools - Google tools - พฒนาชนเรยนออนไลนดวย Google Sites ผลการเรยนร - การมสวนรวมของกลม - มอบหมายงานครงท 4 - โครงการ

132

132

ตารางท 29 (ตอ) สปดาหท แบบเผชญหนา (หองฝกอบรม) แบบออนไลน (LMS ระบบ Edmodo) - แบงปนความรผลทไดรบ และการ

สะทอนผลหองเรยนออนไลนกบนกเรยน (น าเสนอผลงาน) - Edmodo ทดสอบหลงการฝกอบรม

4 - ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ - สนทนากลม (Focus Group) สงทไดรบจากการฝกอบรมแบบผสมผสานและการแลกเปลยนเรยนร

ผลการเรยนร - น าเสนอผลงาน - สนทนากลม

4. การวเคราะหขอมล 4.1 วเคราะหประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลนตามเกณฑประสทธภาพ 85/85 (มนตร แยมกสกร, 2551 อางถง ชยยงศ พรหมวงศ, 2520) สตรทใชในการค านวณ 1E / 2E ดงน

1E = 100

A

N

x

1E แทน ประสทธภาพของกระบวนการ x แทน คะแนนรวมของแบบฝกหดหรองาน N แทน จ านวนกลมตวอยาง A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดหรองานทกชน

2E = 100

B

N

F

2E แทน ประสทธภาพของผลลพธ F แทน คะแนนรวมของผลลพธหลงเรยน N แทน จ านวนกลมตวอยาง B แทน คะแนนเตมของการทดสอบหลงเรยน

133

133

4.2 วเคราะหขอมลเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝกอบรมแบบผสม ผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยใช SPSS (Statistical for Social Science) for Windows โดยใชสตรค านวณ t-test แบบ Dependent สตรทใชในการค านวณดงน

22

1

n

DDn

Dt

โดยม 1 ndf D แทน ผลรวมคาความแตกตางของคะแนนแตละค 2D แทน ผลรวมคาแตกตางของคะแนนแตละคยกก าลงสอง n แทน จ านวนคของกลมตวอยาง 4.3 วเคราะหสมรรถนะการพฒนาตนเอง จากขอมลพฤตกรรมการเรยนรตามแนวคด โซสโอคอนสตรคตวสต เกยวกบดานความรพนฐานการศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 ศาสตรการสอนออนไลน ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 Google Tools และการสรางชนเรยนออนไลน ดวย Google Sites โดยการหาคาเฉลย ( X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ..DS ) เปนรายกลมและรายบคคล จากสตรของบญชม ศรสะอาด (2554)

การวจยระยะท 3 การศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การวจยระยะท 3 การศกษาความคดเหนของครตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร หลงจากการอบรมแบบผสม ผสานฯ ผวจยมการด าเนนการวจยดงตอไปน 1. เครองมอทใชในการวจย การวจยระยะท 3 มเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร ด าเนนการสรางดงน 1.1 ศกษาและวเคราะหขอมลเกยวกบการสรางแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดย

134

134

ครอบคลมประเดนการศกษาในดานองคประกอบทส าคญ ลกษณะของแบบสอบถามความคดเหน 1.2 สรางแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยน าองคประกอบทส าคญของกจกรรม การฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ไดแก ขอมลทวไป, ความพรอมดานการด าเนนการ, เนอหาการฝกอบรม, การจดกจกรรมแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต, หองเรยนออนไลน (Edmodo website), วทยากร, ความรและประโยชนทไดรบมาสรางขอค าถาม โดยรปแบบของค าถามความคดเหนฯ และขอเสนอแนะมาสรางขอค าถาม โดยรปแบบของแบบสอบถามความคดเหนฯ ม 3 ลกษณะ คอ 1.2.1 แบบตรวจสอบรายการ (Check List) เพอสอบถามสถานภาพของผตอบแบบ สอบถาม 1.2.2 แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ โดยวธการของ Likert (บญชม ศรสะอาด, 2545) จ านวน 30 ขอ โดยมคาน าหนกของแบบประมาณคาดงน 5 หมายถง มความคดเหนมากทสด 4 หมายถง มความคดเหนมาก 3 หมายถง มความคดเหนปานกลาง 2 หมายถง มความคดเหนนอย 1 หมายถง มความคดเหนนอยทสด โดยใชเกณฑการแปลคาดงน 4.51-5.00 มความคดเหนมากทสด 3.51-4.50 มความคดเหนมาก 2.51-3.50 มความคดเหนปานกลาง 1.51-2.50 มความคดเหนนอย 1.00-1.50 มความคดเหนนอยทสด 1.2.3 แบบปลายเปด (Open-ended) เปนค าถามทใหแสดงความคดเหนขอเสนอแนะ ทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 1.3 ผวจยน าแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ใหผเชยวชาญ ดานเนอหาตรวจสอบความถกตอง ความเหมาะสมของเนอหา และส านวนภาษา 1.4 ผวจยปรบปรงแกไขแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ตามขอแนะน าของผเชยวชาญ โดยมประเดนการสอบถามครอบคลมทกขนตอนของกจกรรมการฝก

135

135

อบรม และน าแบบสอบถามความคดเหนทปรบปรงแกไขแลว ไปใชในการเกบรวบรวมขอมลตอไป 2. การเกบรวบรวมขอมล ใหกลมตวอยางตอบแบบสอบถามออนไลนความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร หลงจากการฝกอบรม พรอมกนในหองฝกอบรมแบบเผชญหนา โดยเขาไปทหองฝกอบรมออนไลนตอจากนนจงด าเนนการตอบแบบสอบถามทผสอนไดโพสตในหวขอแบบสอบถามออนไลนความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ โดยใชลงกของ Google Form ในการเชอมตอจากหองฝกอบรมออนไลน 3. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลจากความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ วเคราะหขอมลดวยคาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และก าหนดคาการแปลความหมายของคาเฉลยน าหนกความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน

การวจยระยะท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การวจยระยะท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มการด าเนนการ 2 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 น าเสนอรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ขนตอนท 2 ผทรงคณวฒรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) ผวจยมการด าเนนการวจยดงตอไปน 1. เครองมอทใชในการวจย 1.1 รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 1.2 แบบประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรค ตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยผทรงคณวฒใชมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ

136

136

โดยใหผทรงคณวฒพจารณาประเดนตาง ๆ มความเหมาะสม ไมแนใจ หรอไมเหมาะสม และใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC) ของกรมวชาการ (2545) 1.3 น าแบบประเมนไปขอรบการประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒ 1.4 น าผลการประเมนรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) จากผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน มาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองทยอมรบไดตองมคาตงแต 0.50 ขนไป จงยอมรบวาประเดนทประเมนนน ๆ มความเหมาะสม 2. การวเคราะหขอมล 2.1 น าเสนอในรปแบบแผนภาพแสดงรปแบบ และความเรยงอธบาย 2.2 ผทรงคณวฒรบรองรปแบบระยะท 2 (รอบสดทาย) โดยเปนผทรงคณวฒกลมเดม แสดงความคดเหนและประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรค ตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

137

137

บทท 4

ผลการวจยและขอวจารณ

การศกษาผลการวจย การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอ คอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยน าเสนอผลการวจยแบงเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ตอนท 2 ผลการศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ตอนท 4 ผลการประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ตอนท 1 ผลการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ประกอบดวย 3 ขนตอน ดงน 1. การศกษา วเคราะหและสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ รปแบบการเรยนแบบผสมผสานและการฝกอบรมแบบผสมผสาน

2. การศกษาความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเอง

3. การศกษาความคดเหนรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ จากผเชยวชาญ

3.1 น ารางรปแบบทไดไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม และเทค โนโลยการศกษา จ านวน 3 ทาน พจารณาและแสดงความคดเหน โดยใชวธการสอบถามความคดเหน

138

138

3.2 น ารางรปแบบมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ 3.3 น ารางรปแบบ ใหผทรงคณวฒประเมนรบรองรปแบบฯ จากคณภาพความตรงตามเนอหา โดยประเมนในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตฯ ซงผทรงคณวฒเปนผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา รวมจ านวน 5 ทาน จากการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครทง 3 ขนตอนน ผวจยจงไดรปแบบการฝกอบรมการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ดงรายละ เอยดตอไปน

รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ผวจยขอน าเสนอรายละเอยดของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยแบงเปน 2 สวนดงน สวนท 1 บทน า ประกอบดวย 1. หลกการของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร หลกการของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ประกอบดวยการฝกอบรมเชงระบบ การออกแบบการฝก อบรม การฝกอบรมแบบผสมผสาน แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต การเรยนรส าหรบผใหญ สมรรถนะ การพฒนาตนเองของครในสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และการสงเคราะหงาน วจยการเรยนการสอนแบบผสมผสานและการฝกอบรมแบบผสมผสาน แลววางเปนกรอบของรปแบบซงมองคประกอบของรปแบบ และกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน 2. วตถประสงคของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 2.1 เพอเปนแนวทางการอบรมแบบผสมผสานใหกบครผสอนระดบการศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

139

139

2.2 เพอเปนแนวทางการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร สวนท 2 รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มองคประกอบและกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ดงรายละเอยดตอไปน 1. องคประกอบของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ภาพท 16 The Socio-Constructivist Blended Training Model for Self-Development Competencies

จากภาพท 16 รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงไดชอวา “The Socio-Constructivist Blended

140

140

Training Model for Self-Development Competencies” เปนระบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน เพอพฒนาครผสอน (Blended Training Professional Development System) โดยใชวธการฝก อบรมแบบผสมผสาน (เผชญหนา/ออนไลน) และบรบทของการออกแบบการฝกอบรมส าหรบคร ซงอาศยแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ (System Approach Training) 2. กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอ เพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร รปแบบนแสดงระบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง (Socio-Constructivist Blended Training Self-Development System) ดงภาพท 17

ภาพท 17 Socio-Constructivist Blended Training Self-Development System จากภาพท 17 ใชแนวคดระบบการฝกอบรมแบบผสมผสานการพฒนาทางวชาชพ เรมตงแตขนตอนท 1 คอ ปจจยน าเขา (Inputs) ไดแก บคคลทมสวนเกยวของกบระบบในโครงการฝกอบรมแบบผสมผสาน ขนตอนท 2 กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training Design Process) เปนลกษณะแนวคดเชงระบบ (Systematic Approaches) ตามหลกการศกษาและทฤษฎการเรยนการสอนเพอการออกแบบการสอน เปนกระบวนการทมขนตอนเพอออกแบบหลกสตรใหมคณภาพ

141

141

ขนตอนท 3 ผลลพธ (Outcomes) ซงเปนสวนทแสดงถงความตองการของโครงการใหครมสมรรถนะการพฒนาตนเองดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของครใหดยงขน ผลทไดรบมดงนคอ 1) หลกสตรฝกอบรมสามารถจดอบรมไดจรงตามแผนการฝกอบรมทก าหนด 2) ครมความร ความสามารถ และทกษะในเนอหาหลกสตรทฝกอบรม 3) ครเขารบการฝกอบรมพฒนาขดความสามารถ (Competency) ของตนเอง และ 4) ครผเขารบการฝกอบรมสามารถน าความรไปปรบใชในงานและปรบปรงผลการปฏบตงานใหดขน และผลลพธทเกดขนจรงจะเชอมโยงไปถงขนตอนท 4 คอ การสะทอนผลระบบ (Systems Feedback) เปนการประเมนผลการฝกอบรมเปนไปตามวตถประสงคหรอไมเพยงใด คนหาจดดและจดทควรแกไข ตรวจสอบความคมคาของโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ โดยเปรยบเทยบ คาใชจายของโครงการกบประโยชนหรอคณคาทไดรบการตอบแทน รวบรวมขอมลซงจะชวยในการจด การฝกอบรมในอนาคต จากผลการวจยการน ารปแบบไปใช การส ารวจความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และผลจากการสนทนากลม มาวเคราะหผลการสะทอนผลระบบ ซงจะมความสมพนธ กนเปนระบบและยอนกลบไปยงขนตอนท 1 อกคร ง องคประกอบยอย ๆ ของระบบมหนาทอยางอสระ จะเหนไดวากระบวนการท างานของระบบจะด าเนนไปอยางตอเนองและหมนเวยนเปนวฐจกรโดยอาศย ขอมลการสะทอนผล ระบบเปนสงทชแนะการปรบเปลยนสงทถกปอนเขาไปในระบบ เพอใหไดผลลพธทตรงกบความตองการของโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครตอไป รายละเอยดตามขนตอนตอไปน ขนตอนท 1 ปจจยน าเขา (Inputs) เปนขนตอนแรกของรปแบบคอการระบบคคลทเกยวของกบการฝกอบรมทจะท าใหขนตอน นเชอมโยงไปถงการออกแบบหลกสตรการฝกอบรม ซงประกอบดวยบคคลทเกยวของ คอ ผออกแบบการฝกอบรม (Instructional Designer) ผด าเนนการสอนแบบเผชญหนา (F2F Instructors) ผเชยว ชาญการออกแบบการเรยนการสอนออนไลน (OL Design Experts) และผเชยวชาญเฉพาะดานเนอหา วชา (Subject Matter Experts) บคคลเหลานจะเปนผวเคราะหความจ าเปนในการฝกอบรม ก าหนดเปาหมายหลกของหลกสตรและตอนทายการประเมนผล แสดงผลทไดจากผลลพธและความส าเรจในการจดฝกอบรมซงจะมผลตอตวแปรภายในระบบ

การฝกอบรมโดยทวไปมการใชวธเชงระบบทเกยวของกบปญหา ซงมาจากสวนประกอบของสภาพแวดลอมทมผลกระทบกบการเปลยนแปลงทเกดขนกบสวนประกอบเหลานคอ ปจจยน าเขา และผลลพธ ผลสะทอนกลบมาจากสวนหนงของระบบทท าใหเกดการเปลยนแปลงจากสวนอน ๆ จากวธการคดเชงเสนตรง คนทวไปคดวาเหตการณเรมตนจากสาเหตหนงหรอหลายปจจย ดงภาพท 18 ทผวจยไดออกแบบขน วธคดเชงเสนตรง (Linear Thinking) ทเปนสาเหตท าใหเกดเหตการณอน ๆ ขน สวนวธคดเชงระบบ (Systems Thinking) มระบบการคดทเปนแบบแผน มการสรางวสยทศนรวมกน และการเรยนรเปนทม มการสะทอนกลบเปนวงรอบทมผลตอการเปลยนแปลงสงตาง ๆ ในระบบยอมมผลกระทบกบสวนอน ๆ ของระบบ บางครงการยอนกลบลาชาสามารถร ไดจากความซบซอนของระบบดวยเชนกน

142

142

ภาพท 18 Linear and systems thinking

ขนตอนท 2 กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training Design Process) กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร เปนลกษณะแนวคดเชงระบบ (Systematic Approaches) ตามหลกการศกษาแนวคดและทฤษฎการฝกอบรม เพอการออกแบบการ ฝกอบรมเปนกระบวนการทมขนตอนเพอออกแบบหลกสตรอบรมแบบผสมผสานฯ ใหมคณภาพ แตละขนตอนจงมความสมพนธกนทงทฤษฎการเรยนร วสดการฝกอบรมและกจกรรมการฝกอบรมเพอออก แบบหลกสตรฝกอบรมใหมคณภาพ แตละขนตอนจงมความสมพนธกนทงวสดการเรยนและกจกรรมการฝกอบรมทเนนแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ในขนตอนสดทายของการออกแบบการสอนสวนใหญ จะเปนขนตอนของการวดและประเมนผล ดงภาพท 19

143

143

ภาพท 19 Blended training design process

จากภาพท 19 เปนสวนหนงของรปแบบทอธบายถงการออกแบบและการพฒนาอยางทวถงในโครงการฝกอบรมแบบผสมผสาน ประกอบดวย 9 ขนตอนยอย เรมตงแตการก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร (Identify Blended Training Goals) และสนสดทขนตอนการประเมนระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation) ในกระบวนการมการด าเนนงาน 3 ระยะ คอ กอนการฝกอบรม (Pre-Training) ระหวางการฝกอบรม (Training) และหลงการฝกอบรม (Post-Traning) รายละเอยดตามล าดบตอไปน

1. การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร ( Identify Blended Training Goals) มาจากการเลอกสรรโดยองคกรเปนวธทมประสทธภาพมากทสดในการพฒนาสมรรถนะคร เปาหมายหลกของการฝกอบรมไมใชเพยงผลผลตของการฝกอบรมเทานน แตตองมองถงผลกระทบตอความตงใจฝกอบรมของครในองคกร เปาหมายยงมงความสนใจไปทฝกอบรมอยางไรเพอน าไปใชประโยชนและชวยลดคาใชจาย เปาหมายควรทจะเจาะจงได วดได ปฏบตได มความเปนไปได และเหมาะสมกบเวลาตรงตามแผนฝกอบรมทก าหนดไว

2. ขนตอนการวเคราะหความตองการ (Needs Assessment Steps) เปนการพจารณาความ

ตองการของคร เปาหมายของการเรยนร และขอจ ากดตาง ๆ รวมทงสวนอน ๆ เพอชวยใหทราบขอมลท จ าเปนส าหรบการออกแบบและพฒนาหลกสตรฝกอบรมสอดคลองกบความตองการและเกดประโยชน

144

144

สงสด ซงมกระบวนการทเกยวของดงนคอ การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Determine F2F/OL Blend) การก าหนดแนวทางของแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต (Identify Socio-Constructivist Guidelines) และการวเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Learners and Social Contexts) ดงภาพ ท 20 ซงมาจากสถานการณทแตกตางกน วธการเรยนรของครและระบบตาง ๆ กตองมความแตกตางเชนเดยวกน ความพยายามตอการประเมนความตองการเพอตรวจสอบขอมลทพรอมใชงาน สงทมอยจ ากดและแนวโนมการท างานทจะไดผลดจาก 3 กระบวนการทด าเนนการไปพรอม ๆ กน ดงรายละเอยดตอไปน

ภาพท 20 Needs assessment Steps 2.1 การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Determine F2F/OL Blend) การก าหนดสดสวนการผสมผสานระหวางการฝกอบรมแบบเผชญหนา (F2F) และการฝกอบรมแบบออนไลน (OL) ถอเปนจดเดนทส าคญของการฝกอบรมในรปแบบน คอการตดสนใจทจะสงผลกระทบตอครทมวธการปฏสมพนธในโครงการอบรม มหลากหลายวธการทจะเรยนรแบบผสมผสาน ทไดนยามไว ไดแก การฝกอบรมแบบเผชญหนา และการฝกอบรมโดยเทคโนโลยออนไลน (delivery technology) ในชองทางการสอสารกบสอตาง ๆ ทใชในการฝกอบรมแบบผสมผสาน (media and tools) และศาสตรการสอน (pedagogy) ฯลฯ จากทกลาวมานชใหเหนถงประเภทของสภาพแวดลอม การฝกอบรมในการเขาถงความตองการ หรอความพรอมทจะไดรบการฝกอบรม ทงหมดนจะสงผลกระทบโดยตรงตองบประมาณของโครงการ เนอหาหลกสตรสมพนธกบสดสวนชวโมงหรอเปอรเซนตจากระดบการจดการเรยนรแบบผสมผสาน (BL) โดยการน าเสนอเนอหาผานอนเทอรเนต (OL) ระดบการผสมผสาน 30-79% ในการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ส าหรบโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ก าหนดไดจากตารางการปฏบตงานของคร ซงมความตองการไมใหครละทงงานสอน โดยการวเคราะหผเรยนจากแบบสอบถามความตองการ

145

145

ฝกอบรมแบบผสมผสานควบคกบการสมครเขารบการฝกอบรม โดยน าขอมลไปประกอบการออกแบบหลกสตรการฝกอบรม เพอสนองนโยบายในสงกดใหพฒนาครในวนหยดราชการ ซงเปนการสรางแรงจงใจและเปดโอกาสใหกบครไดรบการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ใหมความเชอมนและมความสมพนธทางบวกกบความส าเรจในการฝกอบรม การฝกอบรมแบบเผชญหนาเปนวธการสนบสนนการเรยนออนไลนและการเรยนรสงอน ๆ ซงเปนการตดสนใจสการเรมตนจนถงจดสดทาย โครงการไดออกแบบการฝกอบรมแบบเผชญหนาระยะเรมตนถงระยะสดทาย และในระยะท 2 เกดขนในชวงกลางของการฝกอบรม ซงทงหมดนม 3 ระยะดวยกน การฝกอบรมแบบเผชญหนาไดสนสดและเรมตนใหมอกครงในสองสปดาหของการเรยนการสอนออนไลนไดสนสดรวมเปน 38% สวนการเรยนแบบออนไลนใชการฝกอบรมในชวงเวลาราชการ ใชเวลาวางจากภาระกจการสอนหรอเวลาวางหลงจากเลกงานในการเขาฝกอบรมออนไลนใน Edmodo website (www.edmodo.com) เปนเวลา 4 สปดาห สปดาหละ 8 ชวโมง วนละ 2 ชวโมง รวมสดสวนการฝกอบรมออนไลนรวมเปน 62% ดงภาพท 21

ภาพท 21 Determine F2F/OL Blend 2.2 การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (Identify Socio-Constructivist Guidelines) รปแบบนจะเปนแนวทางในการออกแบบและพฒนาสอการฝกอบรม ออกแบบการเรยนรโดยน าแนวทางของโซสโอคอนสตรคตวสตไปใชดวยรปแบบการฝกอบรม โดยการเปลยนแปลงจากการบรรยายมาเปนฝกอบรมทเนนผเรยนเปนศนยกลาง การมปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา ผเรยนกบทรพยากรภายนอก และบรณาการวธการประเมนผลมากขนส าหรบผเรยนและผสอน ดงรปภาพท 6 ทงหมดนสอดคลองกบทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต ทจะอธบายการเรยนรทผเรยนสรางความเขาใจและความรใหมของพวกเขาในระหวางขนตอนของการ

146

146

ปฏสมพนธทางสงคมกบผอน ซงการท างานรวมกนและความชวยเหลอจากเพอนรวมงานท าใหมความรมากขน สามารถพฒนาความเขาใจทลกซงมากขน ระหวางความสามารถทแตกตางกนมความเปนอสระและการสนบสนนทางสงคมถกก าหนดใหเปน the Zone of Proximal Development โดยค าแนะน าจากเพอนและผเชยวชาญเปนสงส าคญทท าใหมความรมากขน และยกระดบความสามารถของผเรยนซงเรยกวา scaffolding แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต การเรยนรเกดขนเมอนกเรยนแลกเปลยนขอมลเบอง ตนและมสวนรวมในการใชเวลาของกจกรรมมการรวมมอกน ซงเปนการเรยนรทเกดจากการรวมมอ (Collaborative Learning) โดยการพฒนาแนวคดของตนเองไดจากกการรวมแบงปนแนวความคดทหลากหลายภายในกลม จากการแลกเปลยนเรยนรโดยการอภปราย โตแยง และการน าเสนอ และในขณะเดยวกนความคดเหนทหลากหลายของแตละคนกปรบเปลยนการสรางสงททดแทนความรในสมอง (Knowledge Representation) ดงนนแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตจงมความส าคญกบผเรยนมาก กวาครผสอน ผเรยนเรยนรไดดทสดเมอสรางความเขาใจผานกระบวนการปฏสมพนธทางสงคมกบเพอน ๆ ผเรยนไดรบการสนบสนนทจะคนพบการแกปญหาของตวเองจากการลองคดและสมมตฐาน และมความสมพนธอยางใกลชดกบการเรยนรแบบผสมผสาน ประกอบดวยการเขาสงคม ( social aspect) ผเรยนจะถกถามอยางตอเนองเพอตรวจสอบการเรยนรสการสะทอนกลบ (reflective) การเรยนรงานตามสภาพจรง (authentic) ฐานความชวยเหลอใหผเรยนไดรบความเชอมนและทกษะ (scaffolded) ความกาวหนาทางการเรยน (progressive) และพนฐานการเรยนรจากประสบการณจรง (experiential) โดยระบแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเปนตวชน าทส าคญทสดของการเขยนโครงการการฝกอบรมในชวงตน ผทมสวนเกยวของสามารถสรางความมนใจไดจากหลกการเหลานเนนการออกแบบ พฒนา และการประเมนผล ดงรปภาพท 22 ทผวจยไดออกแบบขน

ภาพท 22 Types of learner interaction

147

147

การประยกตใชทฤษฏการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต จะไมประสบผล ส าเรจเมอมการเจาะจงกจกรรมการเรยน วธการตาง ๆ จะตองมปฏสมพนธตลอดการเรยนรแบบออน ไลนและแบบเผชญหนา เพอสนบสนนแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต โดยเนนย าวาสภาพแวดลอมการ เรยนรทงหมดจะตองน าไปสการสรางสรรคสงคมขององคความรจากการมสวนรวม ความตองการ ส าหรบทฤษฎการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตนน จะเปนสวนหนงของการวเคราะหทงหมด และการออกแบบกจกรรมทเชอมโยงสรปแบบ โดยกลองทฤษฎการเรยนรโซสโอคอนสตรคตวสต ทอย สวนทายในกรอบกระบวนการการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน การใชทฤษฎการเรยนรนไม ไดเปนขนตอนหนงของรปแบบ แตมการเชอมโยง และการน าทฤษฎนใชในระบบและมการใหความ ส าคญตงแตตนจนจบ 2.3 การวเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Learner and Social Contexts) การวเคราะหผเรยนและบรบทจากการหาความจ าเปนในการฝกอบรม (Training Needs) เปนการวเคราะหความจ าเปนทแทจรงในการฝกอบรมใหกบครถงการน าไปใชประโยชนในงานทรบผดชอบ โดยท าแบบสอบถามส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ซงเปนการท าความเขาใจกบผเรยนทมความส าคญตอการออกแบบโครงการการฝกอบรมแบบผสมผสานในกรณของการฝกอบรมแบบผสมผสานเปนสงส าคญทจะตองศกษาความเขาใจ ความสามารถของผเรยนทจะมสวนรวมตอการฝกอบรมแบบเผชญหนา และสวนประกอบของการฝกอบรมออนไลน ขอดของการฝกอบรมแบบผสมผสานมทศนคตทดตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน และสามารถน าไปใชได อยางไรกตามยงตองการใหผเรยนสามารถใชประโยชนของการเรยนรแบบผสมผสานไดอยางมประสทธภาพ การวเคราะหผเรยนและบรบททางสงคม ความตองการการสรางสงคมทางการเรยนรรวมกนนนประกอบดวยการวเคราะหรวม 2 ประการคอ การวเคราะหงาน และการวเคราะหบคคล รายละเอยดดงน การวเคราะหงาน (Task Analysis) เปนการเตรยมขอมลเพอจดฝกอบรมหลกสตรตาม ความจ าเปนทแทจรงตามความสามารถ (competency) ทคาดหวงตามความจ าเปนในการอบรมตามตวบคคล (gap training course) โดยมเปาหมายเพอพฒนาสมรรถนะการพฒนาตนเอง การวเคราะห งานจะบงบอกวาผปฏบตงานจะตองท าอะไร อยางไร และเพราะเหตใด รวมทงอปกรณเครองมอทใชและสภาพแวดลอมในการท างาน นอกจากนนยงบงบอกอกดวยวาผปฏบตงานนน ๆ จะตองมความร ทกษะ และความสามารถอะไรบางส าหรบการปฏบตนน ๆ ขอมลจากการวเคราะหนจะชวยใหนกจด การฝกอบรมทราบวา หลกสตรและเนอหาของการฝกอบรมควรจะประกอบดวยสงใดบาง ก าหนดหลกสตรฝกอบรมโดยพจารณาถงการน าไปใชประโยชนในงานทไดรบมอบหมาย การวเคราะหบคคล (Personal Analysis) พจารณาจากคณลกษณะผเรยน (learner characteristics) เพอออกแบบระบบการฝกอบรมใหเหมาะสม ซงประกอบดวย 3 ประเภท คอ

148

148

ประเภทท 1 คณลกษณะสถานการณทเกยวของกบผเรยน (Situation-related characteristics) ทงหมดนสบรบทของการฝกอบรมทไดรบการพฒนาและมการน าไปใชอยางไรบาง เมอการฝกอบรมถกสรางขนในองคกร (เมอเทยบกบการใชวสดทมอย) เปนไปไดทจะก าหนดเปาหมายผเรยน และใชประโยชนจากทกษะทเปนเอกลกษณและภมหลง หรอโดยเฉพาะอยางยงค านงถงจดออน ตวอยางเชน องคกรอาจตองการก าหนดเปาหมายทกษะการฝกอบรมทสงผลตอบคคลทแสดงบทบาทความเปนผน าหรอความสามารถในการใหค าปรกษาในทมงานของพวกเขา เหลานเปนแงมมของสถานการณทเกยวของกบผเรยน ประเภทท 2 คณลกษณะทเกยวของกบการตดสนใจ (Situation-related charac teristics) เปนผทจะไดรบการคดเลอกตามเกณฑคณสมบตผเขารบการฝกอบรม เพอใหทราบถงความ สามารถของผเขารบการฝกอบรม (Trainee Ability) และแรงจงใจผเขารบการฝกอบรม (Trainee Motivation) ใหสามารถเขารบการฝกอบรมครบหลกสตร ยกตวอยางเชน หลกสตรการฝกอบรมตอง การใหผเรยนมทกษะและความรเฉพาะดานกอนทจะไดรบการฝกอบรมในหลกสตร เหลานครอบคลมลกษณะทเกยวของกบการตดสนใจ จ านวนผเขารบการฝกอบรมทตองการ ประเภทท 3 คณลกษณะทเกยวของกบผเรยน (learner-related characteristics) มคณลกษณะสวนบคคลของผเขารวมทจะสงผลกระทบตอการมสวนรวม และความส าเรจในหลกสตร และสามารถน ามาใชในการตดสนใจการออกแบบการฝกอบรม ตวอยางเชน ทกษะการใชเทคโนโลยสารสนเทศ การวเคราะหบรบททเกยวของกบการท าความเขาใจ ความสามารถ และขอจ ากดของสภาพแวดลอมการฝกอบรม ทรพยากรการฝกอบรม (Learning Resources) ซงผเรยนสามารถใชแบบเชงเดยว แบบผสม หรอแบบไมเปนทางการ เพอเอออ านวยตอการเรยนร ซงไดแก ขอมลสาร สนเทศ ขาวสาร บคคล วสด เครองมอ เทคนค และอาคารสถานท นอกจากนยงมแงมมขององคกรการท างานของผเรยน ตวอยางความสามารถ/ขอจ ากดของสภาพแวดลอมการฝกอบรม ประกอบดวย การอ านวยความสะดวกของการฝกอบรมแบบเผชญหนา เทคโนโลยทพรอมจะอ านวยความสะดวก และการเขาถงเทคโนโลยออนไลนของผเรยนจะพรอมเสมอทงทท างาน ทบาน และการจดสรรเวลาและทรพยากรการฝกอบรมใหกบการฝกอบรม มมมององคกรการท างานทสามารถตรวจสอบได ผเรยนมสวนรวมกบงานของพวกเขา ระดบการสนบสนนของผเรยน/ค านงถงเพอนดวยกนและเพอนรวมงาน สภาพการท างานทว ๆ ไป เชน ความพงพอใจในการท างานและความตงเครยด ทศนคตทว ๆ ไปสงผลตอภาระงานและการฝกอบรม ประเภทของขอมลนถาใชประโยชนไดหรอมความส าเรจสามารถ ชวยสรางขอมลการฝกอบรมในบรบทเนอหาทเหมาะสม ประกอบดวยการพจารณาคณสมบตจ านวน 3 ดาน คอ ดานความสามารถเฉพาะ (Entry) ไดแก ความร ทกษะ และทศนคตในสวนของเนอหาและสวนทเกยวของ และความเขาใจผดในสวนของเนอหา ดานคณสมบตทว ๆ ไป (General) ไดแก ระดบการศกษา เพศ ต าแหนงงาน ปจจยวฒนธรรมและปจจยสงคมเศรษฐกจ และดานการเรยนร (Learning) ไดแก ความวตกกงวลในสภาพแวดลอมการเรยนร ความวตกกงวลทเกยวของกบเทคโนโลย การสรางความพอใจสอ และทกษะสภาพแวดลอมการเรยนรแบบเผชญหนาและแบบออนไลน

149

149

3. การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร (Create Program Objectives) ขอมลทไดจากการวเคราะหหลกสตร เพอน ามาสรางวตถประสงคของหลกสตรการ

ฝกอบรมแบบผสมผสาน ลวนเปนผลการเรยนรจากผลผลตทไดรบโดยผทส าเรจการฝกอบรม เปนการก าหนดเปาหมายของการเรยนร (learning) ของผเรยน ซงการเรยนรหมายถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยนเพมมากขนทง 3 ดาน ไดแก ความร (knowledge) ประกอบดวย การเรยนรจากความร พนฐาน และทกษะทางปญญาเรยนแลวรเขาใจในสงทท า ทกษะ ( skills) เปนการแสดงออกทางดานรางกายทตองการใชความรวมกนจากความเขาใจ แสดงออกในการปฏบต ทดลองหาค าตอบ และทศนคต (attitude) ซงสงผลตอทศนคตของผเรยนและแรงจงใจ และคดบวกกบสงทเรยนไดอยางเขาใจ เพอตรวจสอบสงทประสบความส าเรจจากการเรยนร และสามารถเลอกวสดอปกรณทจะท างานไดดและสนบสนนการเรยนร จากการก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม ตามแนวคดการปรบปรงจดมงหมายทางการศกษาของ Bloom (Bloom’s revised taxonomy) ในมตของความร (Knowledge Dimension) และ มตของกระบวนการทางปญญา (Cognitive Process)

4. ขนตอนการออกแบบ (Design Step)

ขนตอนการออกแบบหลกสตรมความแตกตางกนขนอยกบความยาก-งาย ของเนอหาความซบซอนของการฝกอบรม การออกแบบเอกสารในการเกบขอมลจากการตดสนใจท าในระหวางการวางแผน และเตรยมการฝกอบรมใหส าเรจลลวง ขนตอนการออกแบบสามารถเรมตนในรปแบบน ดงภาพท 23 ม 4 กจกรรมทเกดขนตอเนองกนตามล าดบ (in sequence) คอ การสรางแมแบบหลกสตร (Create Course Blueprint) สรางเนอหาหลกสตร (Create Course Documents) สรางการประเมนผลหลกสตร (Create Course Assessments) และทบทวนเพอเนนย าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต (Reviews for Socio-Constructivist Emphasis) จาก 4 ขนตอน และด าเนนการตามขนตอนดงรายละเอยดตอไปน

ภาพท 23 Design steps

150

150

4.1 สรางแมแบบหลกสตร (Create Course Blueprint) การสรางแมแบบหลกสตร ซงเปนการออกแบบและพฒนาโครงการอบรมทเกยวของ กบบคคล วตถประสงคของการจดการแมแบบจะชวยในการแลกเปลยนวสยทศนรวมกนจากการออก แบบจากสวนตาง ๆ ของโครงการทไดรบการพฒนาแลว ซงเปนสงทส าคญทท าใหสวนตาง ๆ ไดท างานรวมกนและสนบสนนซงกนและกนไปสภาพรวมของหลกสตร แมแบบหลกสตรใชเปนแผนทส าหรบโครงการททกคนสามารถดรวมกนและอางถงสงตาง ๆ ได แมวามนจะมการเปลยนแปลงหรอก าหนดทศทางโดยรวมของกจกรรมการเรยนรในทสด การจดการแมแบบจะมรายละเอยดกจกรรมในแตละสวนทเกยว ของทงหมดของโครงการสมพนธกบวตถประสงคของหลกสตร ซงมนกจะแสดงใหเหนถงองคประกอบของการเรยนรแบบเผชญหนาและการเรยนแบบออนไลนทไดก าหนดไว สดทายภาพรวมกสะดวกตอการก าหนดแนวทางของแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตทจะท าใหมความสมบรณตอการฝก อบรมในหลกสตร ดงการสรางแมแบบการจดการหลกสตร โดยมรายละเอยดและขนตอนตอไปน ค า อธบายหลกสตร (Course Description) เปาหมายหลกสตร (Course Goals) วตถประสงค (Objectives) และผลการเรยนร (Learning outcomes) 4.2 สรางเนอหาหลกสตร (Create Course Documents)

ขนตอนการออกแบบท 2 คอ การสรางเนอหาหลกสตร เปนรปแบบทเกดขนจากเนอ หาทขนอยกบประเภทของกจกรรม แตมนเปนสงทส าคญและเพยงพอตอเนอหาทสรางขนทงหมด ส าหรบหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสานสวนประกอบตาง ๆ ของเนอหาหลกสตร (course components) สวนประกอบยอยของเนอหาหลกในหลกสตรนน ๆ (module components) และการเชอมตอระหวางคอมพวเตอรทถายโอนขอมลจากกนและกน/การใชปมตาง ๆ ในการเดนทางของโปรแกรม (interface/ navigation controls) กลยทธการออกแบบคอ การรางเคาโครง (การกระท าและสาระส าคญ วธการสอน การตดตอสอสาร การทดสอบ/กลยทธการประเมนผล และขอจ ากด) ซงเปนรายละเอยดทางเทคนค ทจ าเปนส าหรบออนไลนและกจกรรมทใชเทคโนโลยเปนฐาน นอกจากนยงมการพฒนามาตรฐานส าหรบ ใชสอกลางทหลากหลายดวยเสยงและภาพ (ขอความ เสยง ขอมลรปภาพ ภาพเคลอนไหว และ วดโอ) ทงหมดนจะกลายเปนสวนหนงของการออกแบบเนอหา 4.3 สรางการประเมนผลหลกสตร (Create Course Assessments) สรางการประเมนผลหลกสตร โดยการเกบรวบรวมขอมลสารสนเทศทงเชงปรมาณและเชงคณภาพอยางเปนระบบ เพอท าใหผเรยนมความมนใจ บรรลวตถประสงคทสมพนธกบการฝก อบรม อยางไรกตามเปนสงทส าคญตอการวางแผนใหผเรยนมปฏสมพนธและศกยภาพ ส าหรบใชเปนสวนหนงของผลยอนกลบและกลยทธการประเมนผล กลยทธการประเมนผลผเรยนควรทจะตอบสนอง เกณฑทก าหนดทง 5 ดงน 1) มความถกตอง (วดจากสงทตงใจจะวด) 2) มความนาเชอถอ (มความ สมพนธเปนอสระจากความผดพลาดและมความสอดคลองกน เชน ผเรยนสผเรยน) 3) การปฏบตจรง (การด าเนนการฝกอบรม) 4) เปนธรรมกบผเรยน และ 5) มประโยชนตอผเรยน

151

151

4.4 ทบทวนเพอเนนย าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต (Review for Socio-Constructivist Emphasis) เพอทบทวนความครอบคลมและสอดคลองในกระบวนการตาง ๆ ทเกยวของกบการ ออกแบบแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตจากผออกแบบการฝกอบรม ผด าเนนการสอนแบบเผชญหนา ผเชยวชาญการออกแบบการเรยนการสอนออนไลน และผเชยวชาญเฉพาะดานเนอหาวชากอนทจะผาน การตรวจสอบคณภาพจากผเชยวชาญในขนตอนตอไป

5. การตรวจสอบรบรองคณภาพ (Quality Assurance Review)

การตรวจสอบรบรองคณภาพ เปนโอกาสส าหรบผเชยวชาญทเกยวของในการตรวจสอบการออกแบบเนอหา วตถประสงคหลกของการตรวจสอบคอการตรวจสอบขอผดพลาดของเนอหา และ เพอใหแนใจวาสอดคลองกบเปาหมายหลกของการฝกอบรมแบบผสมผสาน วตถประสงคการเรยนร และเสนทางแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ทจะสะทอนใหเหนถงการออกแบบ กระบวนการท เปนทางการมากขนสามารถน าไปใชได ซงมกระบวนดงน เกณฑการประเมน (rubric) ซงเปนเครองมอใหคะแนนทใชในการประเมนการปฏบตงานหรอผลงานผเรยนทจะใชตรวจสอบในสวนของหลกสตรออนไลน (online courses) ซงมภาพรวม (overview) ค าแนะน า (introduction) วตถประสงคการเรยน (learning objectives) การประเมนผล/การวดผล (assessment/measurement) สอการสอน (instructional materials) กจกรรมหลกสตร (course activities) ปฏสมพนธผเรยน (learner interaction) หลกสตรเทคโนโลย (course technology) การสนบสนนผเรยน (learner support) และความสามารถการเขาถง/การใชงาน (accessibility/ usability) ณ จดน การเปลยนแปลงสามารถท าไดกอนทจะเรมตนประมาณการคาใชจายในโครงการ หลงจากทมรายงานการตรวจสอบคณภาพทประสบความส าเรจและการปรบปรงแกไข 6. พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Develop Blended Training Materials)

สอวสดตาง ๆ ในหลกสตรไดถกสรางขนทจะน าไปใชในการฝกอบรมออนไลน (OL) จะถกใชเมอความรถกสงตอและโตตอบในกจกรรมออนไลน ถดไปในการวางแผนส าหรบสภาพแวดลอมของการฝกอบรมแบบเผชญหนา การพฒนากระบวนการท าใหเขาใจงายถาสวนใหญ “จะตองเรยนร” เนอ หาทถกสรางใชงานงาย ไมซบซอนและมประสทธภาพ และทดสอบโปรแกรมกอนน าไปใชจรง 7. ด าเนนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Implement Blended Training) เปนการฝกอบรมตามหลกสตรทก าหนดไวและผานการอนมตจากผบรหารระดบสงเปนทเรยบรอยแลว ซงเปนการประชมปฏบตการ (workshop) ใหครเขารบการฝกอบรมไดปฏบตจรง ตามมอดลทพฒนาขนจากแหลงขอมลตาง ๆ (resource) และระบบ e-Learning เพอน าไปใชกบครทเปน

152

152

กลมเปาหมายตามกระบวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน กระบวนการด าเนนการฝกอบรมแบงเปน 3 ขนตอนหลกไดแก กอนการฝกอบรม ระหวางการฝกอบรม และหลงการฝกอบรม รายละเอยดดงตอ ไปน 7.1 กอนการฝกอบรม ตองจดท าแบบทดสอบกอนการฝกอบรม (Training Checklist) เพอ ใชตรวจสอบขนตอนตาง ๆ ในการด าเนนการจดอบรม เพอเปนแนวทางด าเนนการจดอบรมเปนไปอยางราบรน ซงไดแก ขอความอนเคราะหขอใชกลมตวอยางและสถานท ประชมความเขาใจหลกสตรและเนอหาการฝกอบรมกบวทยากร การประชาสมพนธโครงการฝกอบรมและรบสมครครทตองการเขารบการฝกอบรมตามเงอนไขทก าหนด ประกาศผลและแจงผลครทไดเขารบการฝกอบรม เตรยมงบ ประมาณ เตรยมความพรอมในเรองเอกสารการฝกอบรม อาหารวาง อาหารกลางวน สถานทจดอบรม และอน ๆ ทจ าเปน 7.2 ระหวางการฝกอบรม เปนการฝกอบรมแบบเผชญหนาและแบบออนไลน ซงมขน ตอนตอไปน การเตรยมความพรอมและการวางแผนด าเนนการจดอบรมไวลวงหนาเพอใหการด าเนนการอบรมในหลกสตรเปนไปอยางราบรน ประสานงานกบวทยากร แนะน าหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ การเตรยมความพรอมครดานการใชเทคโนโลยในการฝกอบรมแบบออนไลน การฝกอบรมจะมการอบรม 2 สวน คอแบบเผชญหนา ซงครผเขารบการอบรมจะมาอบรมเพอรบความรจากวทยากรในเนอหาตาง ๆ กนในหองฝกอบรมในรปแบบเชงปฏบตการ สวนการฝกอบรมแบบออนไลนครสามารถเขาเรยนในโปรแกรมหองเรยนออนไลน สามารถรบทราบขาวสารตาง ๆ งานทไดรบมอบหมายครสามารถเรยนรไดในเวลาทวางจากภารกจตาง ๆ กจกรรมทใชในการฝกอบรมโดยการน าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตมาใชในการฝกอบรม คอ สถานการณ (situation) การรวมกลม (groups) การเชอมตอ (bridge) ภาระหนาท (task) การน าเสนอผลงาน (exhibit) และการสะทอนผล (Reflections) จดเดนของผเรยนจะเปดโอกาสการมสวนรวม แลกเปลยนเรยนร และมการปฏสมพนธกบเพอนในกลมและเพอนในชนเรยน โดยการเรยนรแบบรวมกน สรางงานรวมกน และการทดสอบทายบทเรยน เพอสรางความมนใจ และแรงจงใจตอการฝกอบรมแบบผสมผสานในมอดลตอไป ดงภาพท 24

153

153

ภาพท 24 Socio-Constructivist Learning Design for Blended Training Workshop จากภาพท 24 อธบายถงการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตแบบเชงปฏบต ใชการออกแบบกจกรรมทง 6 ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต มการเรยนรแบบรวมมอ (Collaborative Learning) การฝกอบรมแบผสมผสานใชสดสวนการฝกอบรมแบบเผชญหนา (Face-to-Face) รอยละ 38 และแบบออนไลน (OL) รอยละ 62 ผทมสวนเกยวของกบขนตอน การฝกอบรม ไดแก ผออกแบบการฝกอบรม (Instructional Designer: 1) ผด าเนนการสอนแบบเผชญ หนา (F2F Instructors: 2) ผเชยวชาญการออกแบบการเรยนการสอนออนไลน (OL Design Experts: 3) และผเชยวชาญเฉพาะดานเนอหาวชา (Subject Matter Experts: 4) และผเรยน (Learners: LN) ตามโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การฝกอบรมแบบผสมผสานมรายละเอยดการด าเนนงานดงตอไปน 7.2.1 การอบรมแบบเผชญหนาระยะเรมตน (F2F 8 hrs.) เรมจากสถานการณโดยการแนะน าหลกสตรการฝกอบรม วธการฝกอบรม กจกรรมการเรยนร และเกณฑการประเมนผล (Orientation Blended Training Course) ตอจากนนจงเปนการรวมกลมใหผเรยนมปฏสมพนธเพอสรางความคนเคย (Team-Building Game Create Groups) ตอมาจงเชอมตอโดยการแนะน าผเรยนเรยนรการใชงานระบบ Edmodo และท าขอสอบกอนการฝกอบรม (Pretest, Introduction Tools Course) หลงจากนนจงมงสภาระหนาทในการฟงบรรยาย (Lecture) และฝกอบรมแบบปฏบตการ (Workshop) โดยมระบบการชวยเหลอผเรยนดวย (Scaffolding) และมการน าเสนอผลงานโดยการ

154

154

แบงปนผลงาน (Sharing) และสดทายคอการสะทอนผลจากการอภปรายผลงาน (Discussion) และแลกเปลยนเรยนรรวมกนโดยการใชขอมลรวมกน และผเรยนมการคดรวมกนและรบรเกยวกบสงทไดเรยนร (Integration Information) 7.2.2 การอบรมแบบออนไลนระยะเรมตน (OL 12 hrs.) เรมจากสถานการณโดยการเขาสระบบหองฝกอบรมออนไลนโดยการแจงจดประสงคการเรยนร เกณฑการประเมนผล และการแจงภาระงานทไดรบมอบหมาย (Post Assignment Group) ตอจากนนรวมกลมใหผเรยนแสดงความคาดหวงจากโครงการ และการทบทวนความรเดมสความรใหม (Recall Prior Knowledge to Connect to New Leaning) ตอจากนนเชอมตอโดยการเขาสเนอหา และการศกษาความรจากสออนเทอรเนต (Video Clip, Online Content and Enhanced-Learning) และภาระหนาทงานทไดรบมอบหมาย สรางแรงจงใจแกผเรยน (Assignment, Quizzes and Earn Badge) และการชวยเหลอระหวางการฝกอบรม (Scaffolding) และน าเสนอผลงานโดยการแบงปนผลงาน (Sharing) และสดทายคอการสะทอนผลจากการอภปรายผลงาน (Discussion) และแลกเปลยนเรยนรรวมกนโดยการใชขอมลรวมกน และผเรยนมการคดรวมกนและรบรเกยวกบสงทไดเรยนร (Integration Information) 7.2.3 การอบรมแบบเผชญหนาระยะกลาง (F2F 8 hrs.) เรมจากสถานการณโดยการแนะน าผเชยวชาญเฉพาะดานเนอหาวชา (Introduce Subject Matter Experts) และกจกรรมการฝกอบรมแบบปฏบตการ ตอจากนนจงเปนการรวมกลมโดยใหผเรยนเลนเกมปฏสมพนธกลม (Game for Collaborative Learning) และเชอมตอความรเดมไปสความรใหม (Recall Prior Knowledge) มงสภาระงานจากการอบรมแบบปฏบตการ (Workshop) และการชวยเหลอผเรยนระหวางการอบรม (Scaffolding) จากนนจงมการน าเสนอผลงานโดยการแบงปนความร (Sharing Presentation) และการสะทอนผลจากการอภปรายผลงาน (Discussion) ตอจากนนจงแลกเปลยนเรยนรรวมกนโดยการใชขอมลรวมกน และผเรยนมการคดรวมกนและรบรเกยวกบสงทไดเรยนร (Integration Information) 7.2.4 การอบรมแบบออนไลนระยะสดทาย (OL 16 hrs.) เรมจากสถานการณโดยการเขาสระบบหองฝกอบรมออนไลนโดยการแจงจดประสงคการเรยนร กจกรรมการฝกอบรม และเกณฑ การประเมนผล (Post) สการรวมกลมโดยการแจงภาระงานกลมทไดรบมอบหมาย (Group Assignment) ตอจากนนผเรยนจงมการเชอมตอโดยการเขาสเนอหา และการศกษาความรจากสออนเทอรเนต (Video Clip, Online Content and Enhanced-Learning) และด าเนนการตามภาระงานทไดรบมอบหมาย สรางแรงจงใจแกผเรยน (Assignment, Quizzes and Earn Badge) และการชวยเหลอระหวางการฝกอบรม (Scaffolding) ผเรยนน าเสนอผลงานโดยการแบงปนผลงาน (Sharing) และสดทายคอการสะทอนผลจากการอภปรายผลงาน (Discussion) และแลกเปลยนเรยนรรวมกนโดยการใชขอมลรวมกน และผเรยนมการคดรวมกนและรบรเกยวกบสงทไดเรยนร (Integration Information) 7.2.5 การอบรมแบบเผชญหนาระยะสดทาย (F2F 4 hrs.) เรมจากสถานการณโดยการแนะน ากจกรรมการฝกอบรม (Orientation) ตอจากนนผเรยนอภปรายกลมรวมกน (Group Discussion) จงไปสการเชอมตอโดยการเปลยนแปลงผเรยนหลงจากการปฏบตในการฝกอบรมแบบผสมผสาน

155

155

(Changing Classroom Practice) ตอจากนนสภาระงานการทดสอบหลงการฝกอบรม (Posttest) และผเรยนน าเสนอผลงานและขอเสนอแนะตาง ๆ จากผเรยนดวยกน (Presentation Peer Feedback) และกระบวนการสดทาย คอ การสนทนากลม (Focus Group) และส ารวจความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Surveys) 7.3 หลงการฝกอบรม เปนการมอบนโยบายการปฏบตงาน และการพฒนาสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เพอเนนย าใหครไดเลงเหนความส าคญของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และความส าคญตอการปฏบตหนาทการสอนใหมประสทธภาพสงสด ตอจากนนประธานปดการอบรมและมอบเกยรตบตรแกครผผานการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

8. พฒนา/ด าเนนการประเมนผลหลงด าเนนการ (Develop/Conduct Summative Evaluation)

เปาหมายหลกของการพฒนาและประเมนผลหลงด าเนนการ เพอประเมนจากการเรยนร ของผมสวนรวมและผลกระทบสดทายของโครงการในการพจารณาตดสนคณภาพ โดยก าหนดวาสอการฝกอบรมจะตองมศกยภาพในการตอบสนองความตองการทพบไดจากความตองการขององคการ และมการจดท าเอกสารทมประสทธภาพกบกลมเปาหมายของผเรยนทตองการใหเกดขน และ มปฏสมพนธระหวางผสอน (intended setting) ผลของการประเมนหลงเรยนนนไมไดเปนตวตดสนความส าเรจของโครงการ แตเปนภาพรวมของกระบวนการ เพอใหผมอ านาจในการตดสนใจน าผล ไปปรบปรงและพฒนาตอไป และการวดความพงพอใจของผรบการฝกอบรมใชหลกการประเมน 4 ระดบ นบจากระดบต าคอการตอบสนอง การเรยนร พฤตกรรม และผลลพธ เพอสามารถน าไปประยกตใชกบการเรยนรในสถานทท างาน (ลดคาใชจาย การท างานมประสทธภาพมากขน ฯลฯ) จากผลของการประเมนหลงเรยนไมใชตวตดสนความส าเรจของโครงการ แตสามารถมองเหนภาพรวมของกระบวนการ แนะน าความเปนไปไดในการปรบปรง และขอมลทเกยวของอน ๆ เพอใหผมอ านาจตดสนใจ 9. การจดท าประเมนผลระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation)

การประเมนผลระหวางด าเนนการเปนสงส าคญจากการออกแบบกจกรรม ความแตกตางทส าคญคอ ผออกแบบการฝกอบรม (Instructional Designer) ควรจะด าเนนการนอกเหนอจากการรบรองรปแบบของผเชยวชาญประเมนและรบรองรปแบบ และด าเนนการเกยวของครทไดรบ การฝกอบรมใหมศกยภาพจากวสดการเรยนและการออกแบบทไดรบการยอมรบ อาจจะท างาย ๆ โดยการสมภาษณหรอสนทนากลมเกยวกบเนอหาทจะวดความสนใจ ทศนคต และความร นอกจากนยงรวมถงปฏกรยาของผเรยน สความคดการออกแบบทมศกยภาพและการด าเนนการใชสอตาง ๆ ทไดสรางไว ความส าคญของการประเมนผลระหวางเรยนในระยะนคอการเปลยนแปลงทเกดขนในขณะนในระยะทางหางไกล ความงาย/สะดวก และประหยดสผลส าเรจในระหวางการพฒนาของผเรยน

156

156

การจดท าประเมนผลระหวางด าเนนการเปนสงทส าคญตลอดกระบวนการออกแบบการฝก อบรมแบบผสมผสาน (ตามลกศรเสนประทเชอมกบขนตอนตาง ๆ ในรปแบบ) ในกรณของการวเคราะห ความตองการและวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร การประเมนผลนมกจะใชรปแบบของการตรวจ สอบจากผเชยวชาญดานเนอหาออนไลน ทงนขนอยกบความพรอมของผเชยวชาญและระยะเวลาของหลกสตร วงจรการตรวจสอบสอ/วสดการฝกอบรมจะเกดขนในตอนทายของการวเคราะหความตอง การจากความเหนหลากหลายทเกดขน ในทางปฏบตเปนสงส าคญทจะจ ากดความเปนไปไดของการขยายขอบเขต (scope creep) และความลาชาในเรองของความคด เปาหมายของการประเมนผลระหวางเรยนคอการปรบปรงสอ/วสด และลดขอผดพลาด (minimize errors) หลงจากการวเคราะหความตองการและวตถประสงคการฝกอบรมของหลกสตรไดรบการทบทวนและสรป

สวนเสนประการปรบปรงแกไขการสะทอนผลประเมนผลระหวางด าเนนการ (Revise based on Evaluation Feedback) เปนการปรบปรงและแกไขกระบวนตาง ๆ ทสมพนธกนเพอแกไขหลกสตรฝกอบรมทพฒนาขน ไดแก ขนตอนท 2 จนถง ขนตอนท 9 โดยพจารณาจากผลลพธทได จากโครงสรางและค าอธบายของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครทไดพฒนาขน ผวจยจงขออธบายทง 3 ขนตอนซงไดมาของรปแบบ ดงตอไปน 1. ผลการศกษา วเคราะหและสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 1.1 จากการศกษา วเคราะหและสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของเปนกรอบแนวคดส าหรบการสรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ดงตารางท 30 ดงน

หลกการ แนวคด และงานวจย กรอบแนวคดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 1. การฝกอบรมเชงระบบ การฝกอบรมตองมการด าเนนการอยางเปนระบบ เปนกระบวนการทมพนฐานจากแนวคดเชงระบบ (the system approach) (ชชย สมทธไกร, 2556) องคประกอบของการท างานแบบระบบซงไดแก ปจจยน าเขา กระบวนการแปรรป ผลลพธ และขอมลยอนกลบ กระบวนการของการจดการฝกอบรมอยางเปนระบบไดแก

1. แนวคดการฝกอบรมเชงระบบ ไดแก 1.1 ปจจยน าเขา (Inputs) 1.2 กระบวนการออกแบบของหลกสตรฝกอบรม (Training Design Process) 1.3 ผลลพธ (Outcomes) 1.4 ระบบยอนกลบ (Systems Feedback)

157

157

ตารางท 30 (ตอ)

หลกการ แนวคด และงานวจย กรอบแนวคดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 1) วเคราะหความตองการในการฝกอบรม 2) ก าหนดวตถประสงคของการฝกอบรม 3) คดเลอกและออกแบบโครงการฝกอบรม 4) สรางเกณฑส าหรบการประเมนผล 5) จดการฝกอบรม 6) ประเมนผลการฝกอบรม

2. การออกแบบระบบการสอน กระบวนการออกแบบการสอนในลกษณะ แนวคดเชงระบบ (systematic approaches) ไดแก รปแบบการสอนของ Dickey and Carey Instructional Design Model (1996) ประกอบดวย 10 ขนตอน ดงน 1) แยกแยะเปาหมายของการเรยน ( Identify Instructional Goals) 2) วเคราะหการเรยน (Conduct Instructional Analysis) 3) ก าหนดพฤตกรรมของผเรยนทจะเขาเรยน (Identify Entry Behaviors) 4) เขยนวตถประสงคผลการปฏบตงาน (Write Performance Objectives) 5) พฒนาเกณฑอางองเพอใชทดสอบ (Develop Criterion Reference Tests) 6) พฒนากลยทธดานการเรยนการสอน(Develop Instructional Strategy) 7) พฒนาและเลอกวสดการเรยนการสอน (Develop & Select Instructional Materials) 8) พฒนาและด าเนนการประเมนผลระหวางด าเนนการ (Develop & Conduct Formative) 9) พฒนาและด าเนนการประเมนผลสรป (Develop & Conduct Summative Evaluation) 10) ปรบปรงการสอน (Revise Instruction)

2. การออกแบบฝกอบรมแบบผสมผสานของคร เปนลกษณะแนวคดเชงระบบ ตามหลกการศกษาและทฤษฎการเรยนการสอนเพอการออกแบบการสอน เปนกระบวนการทมขนตอนเพอออกแบบหลกสตรอบรมแบบผสมผสานฯ ใหมคณภาพ แตละขนตอนจงมความสมพนธกนทงทฤษฎการเรยนร วสดการฝกอบรมและกจกรรมการฝกอบรม เพอออกแบบหลกสตรฝกอบรมใหม คณภาพ แตละขนตอนจงมความสมพนธกนทงวสดการเรยนและกจกรรมการฝกอบรม มขนตอนตางๆ ตอไปน 1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร (Identify Blended Training Goals) 2) ขนตอนการวเคราะหความตองการ (Need Assessment Step) 3) การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร (Create Program Objectives) 4) ขนตอนการออกแบบ (Design Step) 5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ (Quality Assurance Review) 6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Develop Blended Training Materials) 7) ด าเนนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Implement Blended Training)

158

158

ตารางท 30 (ตอ)

หลกการ แนวคด และงานวจย กรอบแนวคดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 8) พฒนา/ด าเนนการประเมนผลหลง

ด าเนนการ (Develop/Conduct Summative Evaluation) 9) การจดท าประเมนผลระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation)

3. การเรยนรแบบผสมผสาน การเรยนรแบบเผชญหนาและแบบออนไลนโดยอาศยแนวทางการจดการเรยนรแบบผสมผสานใหเหมาะสมกบหลกสตร และสอดคลองกบระดบและสดสวนของการเรยนแบบผสมผสาน โดยการน าเนอหาผานอนเทอรเนต 30-79% และแบงระดบการจดการเรยนรแบบผสมผสานเปน 4 ระดบ (Gragam, 2005) คอ 3.1) การผสมผสานระหวางกจกรรม 3.2) การผสมผสานระดบรายวชา 3.3) การผสมผสานระดบโปรแกรมวชา 3.4) การผสมผสานระดบสถาบน

3. การฝกอบรมแบบผสมผสาน สดสวนการฝกอบรมแบบเผชญหนาและแบบออนไลน โดยใชสอและวธการอยางหลากหลายโดยเนนผเรยนเปนศนยกลาง มความยดหยนในการฝกอบรมทตอบสนองความแตกตางของผเรยนโดยการเรยนแบบประสานเวลาและไมประสานเวลา อ านวยความสะดวกตอการเรยนทกสถานทและไมจ ากดเวลา สดสวนของการฝกอบรมแบบผสมผสาน โดยการน าเนอหาผานอนเทอรเนต 30-79%

4. แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ทฤษฎการเรยนรทอยภายใตการเรยนแบบ e-Learning ตามองคประกอบหลกของ Socio-Constructivist learning environment ไดแก มมมองสงคม (social aspect) สะทอนกลบ (reflective) สภาพจรง (authentic) การชวยเหลอในการเรยนร (scaffolded) กาวหนา (progressive) และประสบการณ (experiential) Holmes and Gardner (2006) และการออกแบบการเรยนรตามแนวคดคอนสตรคตวสต ซงไดแก สถานการณ (situation) การจดกลม (grouping) การเชอมตอ (bridge) ภาระหนาท (task) การน าเสนอผลงาน (exhibit) และการสะทอนกลบ (reflections) Gagnon and Collay (2006)

4. แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต การออกแบบและพฒนาหลกสตรฝกอบรม โดยน าแนวคดของ Gagnon and Collay (2006) ในการฝกอบรมแบบผสมผสานซงมกจกรรมดงน 4.1) สถานการณ (situation) 4.2) การรวมกลม (grouping) 4.3) การเชอมตอ (bridge) 4.4) ภาระหนาท (task) 4.5) การน าเสนอผลงาน (exhibit) 4.6) การสะทอนกลบ (reflections)

159

159

ตารางท 30 (ตอ)

หลกการ แนวคด และงานวจย กรอบแนวคดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 5. การเรยนรส าหรบผใหญ หลกการทส าคญ 6 ประการของการเรยนรส าหรบผใหญ (Knowles, 1980) คอ 1) ความจ าเปนหรอความตองการในการเรยนร (the need to know) 2) มโนทศนแหงตนของผเรยน (the learner’s self-concept) 3) บทบาทของประสบการณ (the role of experience) 4) ความพรอมในการเรยนร (readiness to learn) 5) วธการหรอแนวทางในการเรยนร (orientation to learning) 6) แรงจงใจในการเรยนร (motivation)

5. การเรยนรส าหรบผใหญ รปแบบทฤษฎการเรยนรของผใหญในการปฏบต (Andragogy in Practice) โดย Knowles, Swanson and Holton (1998) จากหลกการ 6 ประการของการเรยนรส าหรบผใหญ คอ 1) ความจ าเปนหรอความตองการในการเรยนร(Learner’s Need to Know) 2) มโนทศนแหงตนของผเรยน (Self-Concept of the Learner) 3) บทบาทของประสบการณ (Prior Experience of the Learner) 4) ความพรอมในการเรยนร (Readiness to Learn) 5) วธการหรอแนวทางในการเรยนร(Orientation to Learning) 6) แรงจงใจในการเรยนร (Motivation to Learn)

7. สมรรถนะ แนวคดสมรรถนะของ McClelland มการอธบายดวยโมเดลภเขาน าแขง (Iceberg) เกยวกบความแตกตางระหวางบคคลเกยวกบองคความรและทกษะตางๆ บทบาทแสดงออกตอสงคม ภาพลกษณภายใน อปนสย และแรงผลกดนเบองลก ซงสมรรถนะเปนความสามารถในการปฏบตงานทแสดงใหเหนถงความร ทกษะ และทศนคต ทท าใหเกดผลการปฏบตงานทมประสทธภาพและประสทธผลในงานทไดรบมอบหมาย

7. สมรรถนะการพฒนาตนเอง สมรรถนะหลก สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง (Self-Development) ในสมรรถนะคร สงกด สพฐ. ม 3 ตวบงชไดแก 1) การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพ 2) การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 3) การแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย การพฒนาตนเองดานนวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา จากสมรรถนะประจ าสายงาน ตวบงชท 4 ไดแก

160

160

ตารางท 30 (ตอ)

หลกการ แนวคด และงานวจย กรอบแนวคดการฝกอบรมแบบผสมผสาน 1) ใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการ

จดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 2) สบคนขอมลผานเครอขายอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 3) ใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในการผลตสอ/นวตกรรมทใชในการจดการเรยนร

จากตารางท 30 จะเหนไดวาผวจยไดศกษา วเคราะหหลกการ แนวคด และงานวจยทเกยวของ ของนกศกษา ทฤษฎตาง ๆ ทเปนองคประกอบทจ าเปนในการสรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน และตอจากนนไดมการสงเคราะหรปแบบการเรยนรและการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในหวขอถดไป 1.2 การสงเคราะหรปแบบการเรยนรและการฝกอบรมแบบผสมผสานจากนกการศกษาและนกวชาการดานการเรยนรแบบผสมผสาน มการก าหนดเปนการผสมผสานแบบเผชญหนาและแบบออนไลน รายละเอยดของรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานตางๆ ทมความเกยวของมากทสดในการวจยครงน มการสงเคราะห 9 รปแบบ ดงน สามรปแบบแรกจะอธบายเรยนรแบบผสมผสานในดานการศกษาระดบปรญญาตรขนไป สามรปแบบตอมาน าเสนอรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบการศกษาผใหญจากองคกรทไมแสวงหาก าไร และสามรปแบบสดทายจากการฝกอบรมสมรรถนะ เปนรปแบบทมองคประกอบสอดคลองและเหมาะสมน ามาสงเคราะหเพอพฒนารปแบบในงานวจยครงน ไดแก 1.1.1 Task Oriented (Blended Learning Toolkit, n.d.) 1.1.2 Classified by Level of Technology (Diaz & Brown, 2010) 1.1.3 Objectives Aligned with Learning Theories (Fowlkes, 2013) 1.1.4 Blended Strategy (Howard, 2006) 1.1.5 Task Oriented (Northwest Center for Public Health Practice, 2014) 1.1.6 Task Oriented (O’Brin & du Four des Champs, n.d.)

161

161

1.1.7 Learning Activities (Office of Learning and Workforce Development, 2010) 1.1.8 Learning Activities (Rabin, 2014) 1.1.9 Blended Strategy (Rossett and Frazee, 2006) จากการศกษารปแบบการเรยนรแบบผสมผสานทง 9 รปแบบ แสดงใหเหนวามความเหมาะ สม และสามารถเลอกน ามาใชกบการสรางรปแบบ เนองจากมองคประกอบและขนตอนในการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ของ Dick and Carey (1996) ในลกษณะแนวคดเชงระบบ (systematic approaches) รายละเอยดแสดงไวในบทท 2 รปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน 2. ผลการศกษาความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามเกยวกบความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง จากครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย หรอครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ โรงเรยน ละ 2 คน จาก 148 โรงเรยน รวมทงสน 296 คน แบบสอบถามเปนขอค าถามแบบเลอกตอบ จ านวน 13 ขอ และแบบตรวจสอบรายการ จ านวน 23 ขอ จ านวนผตอบแบบสอบถามทสมบรณ 296 ชด ผลการวเคราะหขอมลน าเสนอเปน 2 ประเดน ไดแก 1) ขอมลทวไป 2) ความคดเหนตอความตองการฝก อบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ผวจยสามารถสรปผลการวเคราะหขอมลในรปแบบความเรยง ดงตอไปน 2.1 การวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางตามขอมลพนฐาน (n = 296) ตารางท 31 แสดงผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ความตองการการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

(n = 296)

ขอมลพนฐาน รวมกลมตวอยาง

จ านวน รอยละ 1. ต าแหนง 1) ครผสอนกลมการงานอาชพและเทคโนโลย (คอมพวเตอรฯ) 2) ครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ

128 168

43.20 56.80

162

162

ตารางท 31 (ตอ) (n = 296)

ขอมลพนฐาน รวมกลมตวอยาง

จ านวน รอยละ 2. เพศ 1) ชาย 2) หญง

111 185

37.50 62.50

3. อาย 1) 20-29 ป 2) 30-39 ป 3) 40-49 ป 4) 50 ปขนไป

27 8 49 140

9.10 27.00 16.6 47.3

4. อายราชการ 1) นอยกวา 5 ป 2) 5-9 ป 3) 10 ปขนไป

40 59 197

13.50 19.90 66.60

5. วฒการศกษาสงสด 1) ปรญญาตร 2) ปรญญาโท

207 89

69.90 30.10

6. โรงเรยน 1) ประถมศกษา 2) ขยายโอกาส

226 70

76.40 23.60

7. ทานมอปกรณใดบางในการฝกอบรม 1) คอมพวเตอรตงโตะ 2) แลปทอปคอมพวเตอร 3) สมารทโฟน (เชน iPhone, Samsung Galaxy) 4) แทบเลต (เชน ipad, galaxy tab)

25 115 123 159

8.40 38.90 41.60 53.70

8. ทานมคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนตทบาน 1) ม 2) ไมม

173 123

58.40 41.60

9. ทานใชอนเทอรเนตในการท างานประมาณกชวโมงตอวน 1) 1 ชวโมง 2) 2 ชวโมง 3) มากกวา 3 ชวโมงตอวน

84 161 51

28.40 54.40 17.20

163

163

ตารางท 31 (ตอ) (n = 296)

ขอมลพนฐาน รวมกลมตวอยาง

จ านวน รอยละ 10. ทานใชอนเทอรเนตในการสบคนความรประมาณกชวโมงตอวน 1) 1 ชวโมง 2) 2 ชวโมง 3) มากกวา 3 ชวโมงตอวน

127 145 24

42.90 49.0 8.10

11. ประสบการณการฝกอบรมแบบผสมผสาน (แบบเผชญหนาและแบบออนไลน) 1) ยงไมเคยอบรม 2) 1 หลกสตร 3) 1-3 หลกสตร

296 0 0

100.00 0 0

12. ทานมการบรหารจดการชนเรยนออนไลนในโรงเรยนหรอไม 1) ไมม 2) ม

280 16

94.60 5.40

13. ทานตองการน า Google tools มาใชเพอสนบสนนการเรยน การสอนในศตวรรษท 21 1) ตองการ 2) ไมตองการ

280 16

94.60 5.40

จากตารางท 31 พบวา ครทเปนกลมตวอยางสวนใหญเปนครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ คดเปนรอยละ 56.80 เพศหญง คดเปนรอยละ 62.50 อาย 50 ปขนไป คดเปนรอยละ 47.30 ประสบการณท างาน 10 ปขนไป คดเปนรอยละ 66.60 วฒการศกษาสงสดระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 69.90 ปฏบตงานในโรงเรยนประถมศกษา คดเปนรอยละ 76.40 มแทบเลตในการฝกอบรม คดเปนรอยละ 53.70 มอนเทอรเนตทบาน คดเปนรอยละ 58.40 ใชอนเทอรเนตในการท างานประมาณ 2 ชวโมงตอวน คดเปนรอยละ 54.40 ใชอนเทอรเนตในการสบคนความรประมาณ 2 ชวโมงตอวน คดเปนรอยละ 49.00 ไมมประสบการณฝกอบรมแบบผสมผสาน คดเปนรอยละ 100.00 ไมมชนเรยนออนไลนในโรงเรยน คดเปนรอยละ 94.60 และตองการน า Google tools มาใชเพอสนบสนนการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 คดเปนจ านวนเทากนรอยละ 94.60

164

164

2.2 การวเคราะหความคดเหนตอความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ตารางท 32 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอ คอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

(n = 296) ความตองการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

ดานการวเคราะหงาน (Task analysis) 4.43 .46 มาก 1) ใชคอมพวเตอรเปนเครองมอทางปญหา เพอการเชอมโยงแลกเปลยนความคดมมมองดวยปญญาในกระบวนการกลม

4.74 .45 มากทสด

2) การมปฏสมพนธแลกเปลยนและสรางความรดวยประสบการณรวมกนกบกลมการเรยนร

4.69 .49

มากทสด

3) ตองการจดกจกรรมทบคคลไดรบการน าทางดวยผเรยนดวยกนทมความช านาญกวาหรอดวยสารสนเทศชน าทด

4.60 .61 มากทสด

4) เมอทานมปญหา ตองการการแกปญหาจากการสนบสนนชวยเหลอแนะน าจากผอน

4.53

.58

มากทสด

5) ตองการลดบทบาทครจากผสอนเปนเพยงชน า กระตนใหเรยนรสรางความรไดดวยตนเอง

4.47 .70 มาก

6) ตองการฝกอบรมทมประสทธภาพจากการปฏบตจรง

4.45 .66 มาก

7) ตองการเพมการมปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา และผเรยนกบทรพยากรภายนอก

4.43 .61 มาก

8) ตองการใชเทคโนโลยชวยกระบวนการเรยนร (TPACK)

4.40 .64 มาก

9) ตองการฐานความชวยเหลอ ใหไดรบความเชอมนและทกษะในระหวางการฝกอบรมแบบผสมผสานการเรยนรออนไลนอยางสอดคลองและเปนระบบ

4.39 .74 มาก

10) ตองการชองทางการสอสารกบสอตาง ๆ ทใชในการฝกอบรมแบบผสมผสาน (media and tools)

4.39 .71 มาก

11) ตองการเพมพนสมรรถนะเพอการสอนในศตวรรษท 21

4.37 .75 มาก

165

165

ตารางท 32 (ตอ) (n = 296)

ความตองการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ 12) ตองการสอนใหนอยลง สงเสรมผเรยนเกดการเรยนรมากขน

4.31 .66 มาก

13) ตองการสรางและพฒนาหลกสตรการออกแบบ 4.31 .74 มาก 14) ตองการปรบเปลยนการศกษาสรปแบบใหม “Social Learning”

4.28 .79 มาก

15) ตองการเปนนกจดการหองเรยน จดการพฒนาการเรยนของนกเรยนในยคดจทล (Generation Z )

4.26 .71 มาก

16) ทานตองการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนจากการน าเสนอผลงานและเรยนรในการท ากจกรรม

4.24 .76 มาก

ดานการวเคราะหบคคล (Individual analysis) 4.37 .56 มาก 17) ตองการใหผบงคบบญชาสนบสนนผลจากการฝกอบรมแบบผสมผสานไปพฒนางาน

4.43 .63 มาก

18) ตองการบรหารจดการชนเรยนออนไลนใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด

4.42 .66 มาก

19) ตองการการสนบสนนจากผบงคบบญชาในการเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

4.40 .64 มาก

20) ตองการศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางดานวชาการและวชาชพอยางสม าเสมอ

4.40 .67 มาก

21) ตองการบรหารจดการชนเรยนออนไลน เพอพฒนาการจดการเรยนรใหแกผเรยน และพฒนาวชาชพใหทนสมย

4.35 .62 มาก

22) ตองการน าการบรหารจดการชนเรยนออนไลน (LMS) มาใชในการเปลยนรปแบบการเรยนของผเรยน และกระบวนการเรยนการสอน ในยคปจจบนสยคดจทล

4.31 .66 มาก

23) ตองการขยายผลโดยสรางเครอขายการบรหารจดการชนเรยนออนไลนใหกบครทานอน ๆ ในโรงเรยน

4.28 .73 มาก

รวม 4.40 .48 มาก

166

166

จากตารางท 32 พบวา ความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X =4.40 ..DS =.48) เมอเรยงอนดบความตองการจากมากไปหานอย พบวา ดานการวเคราะหงานมคา เฉลยสงสด ( X =4.43 ..DS =.46) รองลงมาคอ ดานการวเคราะหบคคล ( X =4.37 ..DS =.56) ดานการวเคราะหงานพจารณาเปนรายขอ แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน เรยงล าดบรายขอทมคาความตองการมากทสด เฉลยสงสดตามล าดบ อนดบแรกคอ ใชคอมพวเตอรเปนเครองมอทางปญญา เพอการเชอมโยงแลกเปลยนความคดมมมองดวยปญญาในกระบวนการกลม ( X =4.74

..DS =.45) รองลงมาคอ การมปฏสมพนธแลกเปลยนและสรางความรดวยประสบการณรวมกนกบกลมการเรยนร ( X =4.69 ..DS =.49) ตองการจดกจกรรมทบคคลไดรบการน าทางดวยผเรยนดวย กนทมความช านาญกวาหรอดวยสารสนเทศชน าทด ( X =4.60 ..DS =.61) และเมอมปญหาตองการการแกปญหาจากการสนบสนนชวยเหลอแนะน าจากผอน ( X =4.53 ..DS =.58) สวนรายขอทมคาความตองการมาก เฉลยสงสด 3 อนดบแรกคอ ตองการลดบทบาทครจากผสอนเปนเพยงชน า กระตน ใหเรยนรสรางความรไดดวยตนเอง ( X =4.47 ..DS =.70) รองลงมาคอ ตองการฝกอบรมทมประสทธภาพจากการปฏบตจรง และไมตองละทงงานการสอนในชนเรยน ( X =4.45 ..DS =.66) และอนดบสด ทายคอ ตองการเพมการมปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา และผเรยนกบทรพยากรภายนอก ( X =4.43 ..DS =0.61) ดานการวเคราะหบคคลพจารณาเปนรายขอ แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน เรยง ล าดบรายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรกคอ ตองการใหผบงคบบญชาสนบสนนผลจากการฝกอบรม แบบผสมผสานไปพฒนางาน ( X =4.43 ..DS =.63) รองลงมาคอ ตองการบรหารจดการชนเรยนออน ไลนใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด ( X =4.42 ..DS =.66) และอนดบสดทายทมคาเฉลย เทากน คอ ตองการการสนบสนนจากผบงคบบญชาในการเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ( X =4.40

..DS =.64) และตองการศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางดานวชาการและวชาชพ อยางสม าเสมอ ( X =4.40 ..DS =.67) 3. ผลการสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยไดสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร จากการสงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสานจากนกการศกษาและนกวชาการดานการเรยนรแบบผสมผสานในตางประเทศ และการวเคราะหแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต และการอออกแบบระบบการสอนของ Dick and Carey (1996) มาสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และน าไปใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน 1 ทาน ผเชยวชาญดานการฝกอบรม 1 ทาน ผเชยวชาญดานเทคโนโลยการศกษา 1 ทาน เพอตรวจความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความครบถวนสมบรณ และความครอบคลมของรปแบบ โดยผเชยวชาญทง 3 ทานแสดงความคดเหนเกยวกบ (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในดานความเหมาะสมของรปแบบ ทงองคประกอบ

167

167

และขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในดานความเหมาะสมของรปแบบ ทงองคประกอบและขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต การตรวจสอบของผทรงคณวฒพจารณาความเหมาะสม เหนดวย หรอไมเหนดวย และค าถามปลายเปดใหแสดงความคดเหนเพมเตม ซงผวจยไดน ามาพจารณา และปรบปรงองคประกอบและขนตอนของ (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดงภาพท 25

ภาพท 25 The Blended Training Design (BTD) Model (รางรปแบบ) 3.1 ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สรปผลดงตารางท 33 ตารางท 33 แสดงผลการวเคราะหความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของการสราง (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

( 3N )

องคประกอบ/กระบวนการออกแบบ ความคดเหนผเชยวชาญ คดเปน

รอยละ การใช

ทานท 1 ทานท 2 ทานท 3 องคประกอบ 1. ปจจยน าเขา เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 2. กระบวนการออกแบบการฝกอบรม เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได

168

168

ตารางท 33 (ตอ) ( 3N )

องคประกอบ/กระบวนการออกแบบ ความคดเหนผเชยวชาญ คดเปน

รอยละ การใช

ทานท 1 ทานท 2 ทานท 3 3. ผลลพธ เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 4. การสะทอนผล เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได กระบวนการออกแบบการฝกอบรมฯ 1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร

เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได

2) ขนตอนการประเมนความตองการ 1. ปจจยน าเขา เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 2. กระบวนการออกแบบการฝกอบรม เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 2.1 การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน

เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได

2.2 การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 2.3 การวเคราะหผเรยนและบรบท เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 3) การสรางวตถ ประสงคการเรยนรของหลกสตร เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 4) ขนตอนการออกแบบ 4.1 สรางหลกสตรการจดการแมแบบ เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 4.2 สรางเอกสารเนอหาหลกสตร เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 4.3 สรางการประเมนผลหลกสตร เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 7) ด าเนนการการฝกอบรมแบบผสมผสาน เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 8) พฒนา/จดท าประเมนผลหลงด าเนนการ เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 9) การจดท าประเมนระหวางด าเนนการ เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได 10) เสนประการปรบปรงแกไข การสะทอนผลประเมนผลระหวางด าเนนการ

เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได

11) กลองทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต ครอบคลมกระบวนการออกแบบขอ 2-4 และขอ 9

เหนดวย เหนดวย เหนดวย 100 ใชได

จากตารางท 33 แสดงความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของ (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เหนดวยทงหมดสามารถน าไปใชได และมขอเสนอแนะเพมเตม ซงผวจย ไดน ามาเพมเตมในองคประกอบ และขนตอนของกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

169

169

จากขอเสนอแนะของผเชยวชาญทง 3 ทาน ไดแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะในตอนท 2 วาเปนขนตอน/กระบวนการคอนขางนาสนใจ และนาจะเปน Systematic ได และมความคดเหนเพมเตมทตองมการเพมเตมดงหวขอตอไปน ในกระบวนการออกแบบการฝกอบรม ขนตอนการประเมนความตองการ หวขอ 2.1 การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสานควรก าหนดการสรางแรงจงใจ 2.2 การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสตควรเพม Collaborative Learning 2.3 การวเคราะหผเรยนและบรบทควรเพม Learning Resources สวนขนตอนการออกแบบ หวขอ 4.3 สรางการประเมน ผลหลกสตรควรเพม Authentic Assessment และสดทายองคประกอบของผลลพธควรเพมผลงานของคร (Product Teachers) ผวจยไดปรบปรงเนอหาและรายละเอยดในองคประกอบ และขนตอนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ตามทผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะ และน าไปปรกษาอาจารยทปรกษาอกครงเพอหาขอสรป ใหไดรปแบบขององคประกอบและการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทจะน าไปประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) โดยผทรงคณวฒตอไป 3.2 ผลการประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) ของผทรงคณวฒทมตอองคประกอบของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนา ตนเองของคร ผวจยน าตนแบบของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรค ตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไปใหผทรงคณวฒประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) เกยวกบคณภาพความตรงตามเนอหาโดยประเมนในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนกระบวนการออกแบบการฝกอบรม ผทรงคณวฒดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลย รวมจ านวน 5 ทาน ดงตารางท 34 ตารางท 34 แสดงผลการวเคราะหความคดเหนของผทรงคณวฒทมตอรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

( 5N )

ความคดเหนของผทรงคณวฒทมตอรปแบบฯ เหมาะ

สม ไม

แนใจ ไม

เหมาะสม IOC

1. หลกการของรปแบบ 5 1 2. วตถประสงคของรปแบบ 5 1 3. รปแบบและค าอธบาย 4 1 0.8 4. แผนภาพแสดงรปแบบ 4 1 0.8 5. องคประกอบของรปแบบ 5 1 1) ปจจยน าเขา (Inputs) 5 1

170

170

ตารางท 34 (ตอ) ( 5N )

ความคดเหนของผทรงคณวฒทมตอรปแบบฯ เหมาะสม ไม

แนใจ ไม

เหมาะสม IOC

2) กระบวนการออกแบบการฝกอบรม (Instructional Design Process)

4 0.8

3) ผลลพธ (Outcomes) 5 1 4) การสะทอนผลระบบ (Systems Feedback) 5 1

6. ขนตอนกระบวนการออกแบบการฝกอบรม (Instructional Design Process) ส าหรบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพน

4 1 0.8

1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร (Identify Blended Training Goals)

5 1

2) ขนตอนการประเมนความตองการ (Need Assessment Step) - การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Determine F2F/OL Blend)

5

1

- การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (Identify Socio-Constructivist Guidelines)

4 1 0.6

- การวเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Teacher and Contexts)

4 1 0.8

3) การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร (Create Program Objectives)

5 1

4) ขนตอนการออกแบบ (Design Step) - สรางหลกสตรการจดการแมแบบ (Create course blueprint)

5

1

- สรางเอกสารเนอหาหลกสตร (Create course documents)

5 1

- สรางการประเมนผลหลกสตร (Create course assessments)

5 1

5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ (Quality Assurance Review)

4 1 0.8

6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Develop Blended Training Materials)

4 1 0.8

171

171

ตารางท 34 (ตอ) ( 5N )

ความคดเหนของผทรงคณวฒทมตอรปแบบฯ เหมาะ

สม ไม

แนใจ ไม

เหมาะสม IOC

7) ด าเนนการการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Implement Blended Training)

4 1 0.8

8) พฒนา/ จดท าประเมนผลหลงด าเนนการ (Develop/Conduct Summative Evaluation)

4 1 0.8

9) การจดท าประเมนระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation)

5 1

7. เสนประการปรบปรงแกไขการสะทอนผลประเมนผลระหวางด าเนนการ (Revise based on Evaluation Feedback)

5 1

8. รปแบบฝกอบรมแบบผสมผสานฯ มความเหมาะสมตอการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

4 1 0.8

9. โดยภาพรวมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สามารถน าไปใชปฏบตในสถานการณจรงได

4 1 0.8

จากตารางท 34 ในภาพรวมของความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอรปแบบมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดและสามารถน า ไปใชปฏบตไดจรง ทงนผทรงคณวฒมความคดเหนเพมเตมทตองมการแกไขดงหวขอตอไปน 2) ขนตอนการวเคราะหความตองการ เรมทการก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสตควรระบขนตอนและแนวทางในการอบรมครอยางชดเจน การวเคราะหผเรยนและบรบท บรบทตองเปนครและบรณาการโซสโอคอนสตรคตวสตใหชดเจน 4) ขนตอนการออกแบบ ควรมการทบทวนแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตมาใชในการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน 5) การตรวจสอบรบรองคณภาพระบใหชดเจนและการใชเกณฑการใหคะแนนกบคร 6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสานควรระบเทคโนโลยอะไรบางทเหมาะสมกบแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 7) กระบวนการฝกอบรมแบบผสมผสานควรระบระยะการฝกอบรม โดยเฉพาะขนด าเนนการตองระบวธการทชดเจนวาจะท าอะไร และควรเพมเตมรายละเอยดในกระบวนการอบรม สวนขนตอนและกระบวนการครบถวน รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเองของคร ทไดผานการประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) จากผทรงคณวฒ ผวจยไดปรบ ปรงเนอหาและรายละเอยดในองคประกอบและขนตอนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

172

172

ตามทผทรงคณวฒไดใหขอเสนอแนะและน าไปปรกษาอาจารยทปรกษาอกครง เพอหาขอสรปใหไดรปแบบขององคประกอบและการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เพอใชส าหรบการพฒนาเครองมอและทดลองใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

173

173

ตอนท 2 ผลการศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ผวจยไดน ารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไปทดลองใชกบกลมตวอยางซงเปนครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนละ 2 คน จาก 15 โรงเรยน จ านวนทงสน 30 คน จากครผสอน ทสนใจสมครเขาอบรมตามโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ระยะเวลา 4 สปดาห จากนนด าเนนการหาผลประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน และวเคราะหขอมลจากผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แบงออกเปน 2 ตอน ไดแก 1. แสดงผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธกอนการฝกอบรมและหลงการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ของกลมตวอยาง โดยใชสถตการทดสอบความแตกตาง (t-test dependent) และ 2. ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนผลงานการฝกอบรมออนไลน รายละเอยดดงหวขอตอไปน 1. ผลประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน การทดลองใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอ เพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ในกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ไดท า การหาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน ดงตารางท 35 ตารางท 35 แสดงผลการหาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน ตามเกณฑ 85/85

คะแนน กลมตวอยาง คะแนนเตม คะแนนทได คะแนนเฉลย รอยละ ประเมนระหวางอบรม ( 1E ) 30 40 1020 34.00 85.00 ประเมนหลงการฝกอบรม ( 2E ) 30 30 817 27.23 90.76 จากตารางท 35 พบวา การฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอ เพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไดน าไปทดลองใชกบกลมตวอยางและศกษาผลทไดจากการทดลอง จ านวน 30 คน แสดงวาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน ( 1E / 2E ) มประสทธภาพเทากบ 85.00/90.76 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด 2. ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

174

174

2.1 ผลการวเคราะหและเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธกอนการฝกอบรมและหลงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครของกลมตวอยาง ดงตารางท 36 ตารางท 36 แสดงผลการเปรยบเทยบความรและทกษะกอนการฝกอบรมและหลงการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

คะแนน กลมตวอยาง

ความรการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ (คะแนนเตม 30) X ..DS t-test Sig.

กอนการฝกอบรม 14.46 3.32 -28.76 0.00

หลงการฝกอบรม 27.23 1.86 *p<.05 จากตารางท 36 พบวา ผลสมฤทธหลงการฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรมแบบผสม ผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .05 2. ผลการวเคราะหการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลมและ ผลการวเคราะหการประเมนระดบการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล 2.1 ผลการวเคราะหการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลม จากการจดกลมโดยความสมครใจของกลมตวอยาง จงไดมาทงหมด 8 กลม และทงหมดไดรบการฝกอบรมตามโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ในหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร การวจยนมขนตอนในการด าเนนการตามแผนการจดกจกรรมการฝกอบรม แบบผสมผสาน (Instructional Outlines) ระยะเวลาทงหมด 4 สปดาห ครอบคลมเนอหาในหลกสตร 4 มอดล (Module) ไดแก มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน มอดลท 3 ความตองการทกษะดจตอลของนกเรยนในศตวรรษท 21 และมอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 โดยครสามารถใชสอกลางในการฝกอบรม คอ หองฝก อบรมออนไลน (Edmodo website) รายละเอยดดงตารางท 37

172

172

ตารางท 37 แสดงผลการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลม (n = 8)

ประเดนการประเมน กลมท 1 กลมท 2 กลมท 3 กลมท 4 กลมท 5 กลมท 6 กลมท 7 กลมท 8 รวม

X

..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X ..DS

แปลคา X

..DS

แปลคา X

..DS

ผลการประเมน

มอดลท 4 5.00 1.40 มากทสด 4.67 1.03 มากทสด 4.67 .73 มากทสด 4.67 .49 มากทสด 4.67 .45 มากทสด 5.00 .35 มากทสด 5.00 .70 มากทสด 5.00 1.05 มากทสด 4.83 .24 สง

มอดลท 3 4.50 1.31 มาก 4.83 1.05 มากทสด 4.67 .73 มากทสด 4.83 .45 มากทสด 5.00 .00 มากทสด 5.00 .35 มากทสด 4.83 .83 มากทสด 5.00 1.05 มากทสด 4.83 .23 สง

มอดลท 2 4.20 .40 มาก 4.20 .40 มาก 4.40 .49 มาก 4.60 .49 มากทสด 4.40 .49 มาก 4.40 .49 มาก 4.60 .49 มากทสด 4.80 .40 มากทสด 4.45 .18 สง

มอดลท 1 3.60 .49 มาก 3.60 .49 มาก 3.60 .49 มาก 3.60 .49 มาก 3.60 .49 มาก 4.00 .00 มาก 4.00 .00 มาก 4.00 .00 มาก 3.75 .24 ปานกลาง

ผลการประเมน 4.33 .46 มาก 4.33 .30 มาก 4.34 .12 มาก 4.43 .02 มาก 4.42 .21 มาก 4.60 .18 มากทสด 4.61 .32 มากทสด 4.70 .45 มากทสด 4.47 .14 สง

จากตารางท 37 พบวา งานทไดรบมอบหมายทง 4 มอดล ของ 8 กลมผเรยนในภาพรวมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองอยในระดบคณภาพสง ( X =4.47 ..DS =.14) เรยงตามล าดบกลมทมคาการปฏบตอยในระดบมากทสด เรยงตามล าดบคาเฉลยมากทสด คอ กลมท 8 ( X =4.70 ..DS =.45) รองลงมาคอ กลมท 7 ( X =4.61 ..DS =.32) และล าดบสดทายคอ กลมท 6 ( X =4.60 ..DS =.18) อนดบรองลงมามการปฏบตอยในระดบมากทงหมด เรยงตามล าดบคาเฉลยมากทสด คอ กลมท 4 ( X = 4.43 ..DS =.02) รองลงมาคอ กลมท 5 ( X = 4.42 ..DS = .21) รองลงมาคอ กลมท 3 ( X =4.34 ..DS =.12) และอนดบสดทายทมคาเฉลยเทากน คอ กลมท 1 ( X =4.33 ..DS =.46) และ กลมท 2 ( X =4.33 ..DS =.30) เมอพจารณาภาพรวมในแตละมอดลของครผเขารบการฝกอบรมทง 8 กลม พบวา มอดลทมการปฏบตอยในระดบมากทสดมทงหมด ทมคาเฉลยมากทสดเทากน 2 มอดล ไดแก มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 ( X =4.83 ..DS =0.24) และ มอดลท 3 ความตองการทกษะดจตอลของนกเรยนในทศวรรษท 21 ( X =4.83 ..DS =0.23) รองลงมาตามล าดบ คอ มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน ( X =4.45 ..DS =0.18) และล าดบสดทาย คอ มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 ( X =3.75 ..DS =0.24) หากพจารณาเปนรายมอดล และจ าแนกตามรายขอ สามารถแสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ดงตารางท 38 175

173

173

ตารางท 38 แสดงผลการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลม จ าแนกตามมอดล และรายขอตามจดประสงคการฝกอบรม (n = 8)

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบตงาน รวม

กลมท 1

กลมท 2

กลมท 3

กลมท 4

กลมท 5

กลมท 6

กลมท 7

กลมท 8

X ..DS แปลคา สมรรถนะ

มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

5.00 4.67 4.67 4.67 4.67 5.00 5.00 5.00 4.83 .24 สง

1) ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

2) ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

3) ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

4) ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

5) ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบ Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

5 4 4 4 4 5 5 5 4.50 .50 มาก

6) ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

5 4 4 4 4 5 5 5 4.50 .50 มาก

176

174

174

ตารางท 38 (ตอ) (n = 8)

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบตงาน รวม

กลมท 1

กลมท 2

กลมท 3

กลมท 4

กลมท 5

กลมท 6

กลมท 7

กลมท 8

X ..DS แปลคา สมรรถนะ

มอดลท 3 ความตองการทกษะดจตอลของนกเรยนในศตวรรษท 21

4.50 4.83 4.67 4.83 5.00 5.00 4.83 5.00 4.83 .23 สง

1) ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

2) ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

3) ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

4) ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

4 5 5 5 5 5 5 5 4.88 .33 มากทสด

5) ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบความตองการฯ

4 5 4 4 5 5 5 5 4.63 .48 มากทสด

6) ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ

4 4 4 5 5 5 4 5 4.50 .50 มาก

177

175

175

ตารางท 38 (ตอ) (n = 8)

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบตงาน รวม

กลมท 1

กลมท 2

กลมท 3

กลมท 4

กลมท 5

กลมท 6

กลมท 7

กลมท 8

X ..DS แปลคา สมรรถนะ

มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน 4.2 4.2 4.4 4.6 4.4 4.4 4.6 4.8 4.45 .18 สง 1) ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร

5 5 5 5 5 5 5 5 5.00 .00 มากทสด

2) ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

4 4 4 4 5 5 5 5 4.50 .50 มาก

3) ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

4 4 5 5 4 4 4 5 4.38 .48 มาก

4) ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบศาสตรการสอนออนไลน

4 4 4 5 4 4 4 5 4.25 .43 มาก

5) ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

4 4 4 4 4 4 5 4 4.13 .33 มาก

มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 3.6 3.6 3.6 3.6 3.6 4 4 4 3.75 .24 ปานกลาง 1) สามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

4 4 4 4 4 4 4 4 4.00 .00 มาก

178

176

176

ตารางท 38 (ตอ) n = 8)

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบตงาน รวม

กลมท 1

กลมท 2

กลมท 3

กลมท 4

กลมท 5

กลมท 6

กลมท 7

กลมท 8

X ..DS แปลคา สมรรถนะ

2) สามารถคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบการศกษาออนไลนในศตวรรษท 21

4 4 4 4 4 4 4 4 4.00 .00 มาก

3) สามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

4 4 4 4 4 4 4 4 4.00 .00 มาก

4) แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

3 3 3 3 3 4 4 4 3.38 .48 ปานกลาง

5) สามารถสงงานตามก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง

3 3 3 3 3 4 4 4 3.38 .48 ปานกลาง

จากตารางท 38 พบวา ผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองตามงานทไดรบมอบหมายทง 8 กลม ใน 4 มอดล พบวา มอดลทมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครผเขารบการอบรมทมคาเฉลยมากทสดเทากน 2 มอดล ไดแก มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 ( X =4.83 ..DS =.24) และมอดลท 3 ความตองการทกษะดจตอลของนกเรยนในศตวรรษท 21 ( X =4.83 ..DS =.23) รองลงมาตามล าดบ คอ มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน ( X = 4.45 ..DS =.18) และล าดบสดทาย คอ มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 ( X =3.75 ..DS =.24) ดงรายละเอยดในรายขอแตละมอดลทเรยงล าดบคา เฉลยจากมากไปนอย ดงน

179

180

เรมจากมอดลทมคาเฉลยสงสดเทากน 2 มอดล คอ มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 และมอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 เรยง ล าดบรายขอทมระดบการปฏบตมากทสด ดงนคอ มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 พจารณาเปนรายขอ พบวา รายขอทมระดบการปฏบตมากทสด จ านวน 4 ขอ เฉลยสงสดตามล าดบ อนดบแรกทมคาเฉลยเทากนทง 4 ขอ คอ ขอ 1) ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ ขอ 3 ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ ขอ 5 ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร และขอ 6 ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลม และในหองฝกอบรมออนไลน ( X =5.00 ..DS =.00) อนดบรองลงมาม 2 ขออยในระดบการปฏบตมาก คอ ขอ 2 ผเรยนศกษาคนควาหาความรตดตามองค ความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบ Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 ( X =4.50 ..DS =.50) มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 พจารณาเปนรายขอ พบวา รายขอทมระดบการปฏบตมากทสด จ านวน 5 ขอ เฉลยสงสดตามล าดบ อนดบแรกทมคาเฉลยเทากนทง 3 ขอ คอ ขอ 1) ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ ขอ 5 ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร และขอ 6 ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในหองฝกอบรมออนไลน ( X =5.00

..DS =.00) อนดบรองลงมา คอ ขอ 4 ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยน รอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร ( X =4.88 ..DS =.33) และอนดบสดทาย คอ ขอ 2 ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยว กบความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 ( X =4.63 ..DS =.48) ล าดบรองลงมา คอ มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน พจารณาเปนรายขอ พบวา รายขอทมระดบการปฏบตมากทสด คอ ขอ 4 ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการ เรยนร ( X =5.00 ..DS =.00) อนดบรองลงมาม 4 ขอ มการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอขอ 5 ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในหองฝก อบรมออนไลน ( X =4.50 ..DS =.50) ล าดบรองลงมาคอ ขอ 3 ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร ( X =4.38

..DS =.48) และอนดบสดทายคอ ขอ 2 ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการ และวชาชพเกยวกบศาสตรการสอนออนไลน ( X =4.25 ..DS =.43) ล าดบสดทาย คอ มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 พจารณาเปนรายขอ พบวา รายขอทมระดบการปฏบตมากทมคาเฉลยเทากนคอ คอ ขอ 1 สามารถใชระบบการจดการเรยนการสอน ออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ ขอ 2 สามารถคนควาหาความร ตดตามองคความร

181

181

ใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบการศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 และขอ 3 สามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร ( X =4.00 ..DS =.00) อนดบรองลงมาม 2 ขอ ทมการปฏบตอยในระดบปานกลางทมคาเฉลยเทา กน คอ ขอ 4 แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน และขอ 5 สามารถสงงานตาม ก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง ( X =3.38 ..DS =.48) 2.2 ผลการวเคราะหการประเมนระดบการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลน ราย บคคล ผลการวเคราะหคะแนนคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล รายละเอยดแสดงดงตารางท 39 ตารางท 39 แสดงผลระดบการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล

(n = 30) รายการพฤตกรรม 1-10 X ..DS ระดบการปฏบต ผลการประเมน รวมรายการพฤตกรรมรวม 4.15 .16 มาก สง

จากตารางท 39 พบวา ผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองการสรางหองเรยนออนไลนโดยใช Google Sites 10 รายขอพฤตกรรมพบวา ภาพรวมครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองมระดบการปฏบตมาก มคา X =4.15 และ ..DS =.16 ซงพบวาครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองรายบคคลอยในระดบคณภาพสง จ านวน 19 คน และระดบคณภาพปานกลาง จ านวน 11 คน แสดงไวในภาคผนวก ช ผลการวเคราะหคะแนนคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานรายการพฤตกรรมการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลน รายละเอยดแสดงดงตารางท 40 ตารางท 40 แสดงผลรายการพฤตกรรมการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลน

(n = 30)

รายการพฤตกรรม X ..DS ระดบ

การปฏบต 1. สามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาหองเรยนออนไลนใหสมบรณ

4.70 .50 มากทสด

2. สามารถปฏบตตามวทยากรไดอยางถกตอง 4.67 .47 มากทสด 3. แบงปนลงกหองเรยนออนไลนใหกบวทยากรไดชวยเหลอ แนะน าระหวางสรางหองเรยนออนไลน และ

4.67 .50 มากทสด

182

182

ตารางท 40 (ตอ) (n = 30)

รายการพฤตกรรม X ..DS ระดบ

การปฏบต ประเมนผลงาน 4. น าเสนอผลงานและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบผลงานรวมกนกบเพอนในชนเรยน

4.67 .60 มากทสด

5. สามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ

4.63 .50 มากทสด

6. สามารถใช Google tools ในหองเรยนออนไลนไดอยางหลากหลาย

4.30 .69 มาก

7. ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการประเมนผล

3.90 .60 มาก

8. ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานเนอหาบทเรยน

3.47 .72 ปานกลาง

9. ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการจดรปแบบ

3.33 .54 ปานกลาง

10. ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการออกแบบ

3.20 .50 ปานกลาง

รายการพฤตกรรมทมระดบการปฏบตมากทสด เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปนอย 5 อนดบดงน สามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาหองเรยนออนไลนใหสมบรณ ( X = 4.70

..DS =.50) อนดบรองลงมาคอ สามารถปฏบตตามวทยากรไดอยางถกตอง ( X = 4.67 ..DS =.47) แบงปนลงกหองเรยนออนไลนใหกบวทยากรไดชวยเหลอ แนะน าระหวางสรางหองเรยนออนไลน และ ประเมนผลงาน ( X = 4.67 ..DS =.50) น าเสนอผลงานและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบผลงานรวมกนกบเพอนในชนเรยน ( X = 4.67 ..DS =.60) และอนดบสดทายคอ สามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ ( X = 4.63 ..DS =.50) รายพฤตกรรมทมระดบการปฏบตมาก เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปนอยคอ สามารถใช Google tools ในหองเรยน ออนไลนไดอยางหลากหลาย ( X = 4.30 ..DS =.69) และครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการประเมนผล ( X = 3.90

..DS =.60) สดทายคอ รายพฤตกรรมทมระดบการปฏบตปานกลาง เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปนอย 3 อนดบดงนคอ ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานเนอหาบทเรยน ( X = 3.47 ..DS =.72) อนดบรองลงมาคอ ครอบคลมตามโครงสรางการสราง

183

183

หองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการจดรปแบบ ( X = 3.33 ..DS =.54) และอนดบสดทายคอ ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการออกแบบ ( X = 3.20 ..DS =.50)

184

184

ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสม ผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง จากกลมตวอยางการ ทดลองใชรปแบบฯ จากครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย จ านวน 30 คน แบบ สอบถามเปนขอค าถามแบบเลอกตอบ จ านวน 8 ขอ และแบบตรวจสอบรายการ จ านวน 32 ขอ จ านวนผตอบแบบสอบถามทสมบรณ 30 ชด ผลการวเคราะหขอมลน าเสนอเปน 3 ประเดน ไดแก 1) ขอมลทวไป 2) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง และ 3) ขอเสนอแนะอน ๆ ผวจยสามารถสรปผลการวเคราะหขอมลในรป แบบความเรยง ดงตอไปน 1. ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ตามขอมลพนฐาน (n =30) ตารางท 41 แสดงผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ของคร

(n =30)

ขอมลพนฐาน รวมกลมตวอยาง

จ านวน รอยละ 1. เพศ 1.1 หญง 1.2 ชาย

19 11

63.30 36.70

2. อาย 2.1 30-39 ป 2.2 20-29 ป 2.3 40-49 ป

16 11 3

53.30 36.70 10.00

3. ประสบการณในการท างาน 3.1 1-5 ป 3.2 6-10 ป 3.3 10-15 ป 3.4 16 ปขนไป

12 9 8 1

40.00 30.00 26.70 3.30

4. วฒการศกษาสงสด 4.1 ปรญญาตร 4.2 ปรญญาโท

17 13

56.70 43.30

185

185

ตารางท 41 (ตอ) (n =30)

ขอมลพนฐาน

รวมกลมตวอยาง จ านวน รอยละ

5. ระยะเวลาในการเรยนออนไลน โดยเฉลยตอครง 5.1 2 ชวโมง 5.2 1 ชวโมง 5.3 3 ชวโมงขนไป

16 11 3

53.30 36.70 10.00

6. ชวงเวลาใดททานและสมาชกในกลมไดแลกเปลยนความคดเหนและท างานรวมกน 6.1 ไมแนนอน 6.2 ชวงหลงเลกงานทโรงเรยน

12 10

40.00 33.30

6.3 ชวงวางพกกลางวน 6.4 ชวงเวลาพกผอนทบาน

4 4

13.30 13.30

7. ทานใชอนเทอรเนตเพอฝกอบรมออนไลนทใด 7.1 ไมแนนอน 7.2 บาน 7.3 ทท างาน

20 7 3

66.70 23.30 10.00

8. ทานใชอปกรณใดบอยทสดในการฝกอบรมออนไลน 8.1 คอมพวเตอรแทบเลต (เชน Ipad, Galaxy tab) 8.2 สมารทโฟน (เชน Iphone, Samsung galaxy) 8.3 แลปทอปคอมพวเตอร

11 10 9

56.70 30.30 33.00

จากตารางท 41 พบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.30 อาย 30-39 ป คดเปนรอยละ 53.30 ประสบการณในการท างาน 1-5 ป คดเปนรอยละ 40.00 วฒการศกษาระดบปรญญา ตร คดเปนรอยละ 56.70 ระยะเวลาในการฝกอบรมออนไลน 2 ชวโมงตอครง คดเปนรอยละ 53.30 เวลาไมแนนอนส าหรบสมาชกในกลมไดแลกเปลยนความคดเหนและท างานรวมกน คดเปนรอยละ 40.00 สถานทไมแนนอนในการฝกอบรมออนไลน คดเปนรอยละ 66.70 ใชคอมพวเตอรแทบเลตในการฝกอบรมออนไลนบอยทสด คดเปนรอยละ 56.70

186

186

2. ผลการวเคราะหความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยรวมและแยกเปนรายดาน ดงตารางท 42 ตารางท 42 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตาม แนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครรายดาน

(n =30)

รายการ X ..DS ระดบ

ความคดเหน 1. ความรและประโยชนทไดรบ 4.78 .18 มากทสด 2. ความพรอมดานการด าเนนการ 4.73 .30 มากทสด 3. การจดกจกรรมฝกอบรมตามแนวคดโซสโอ คอนสตรคตวสต

4.67 .23 มากทสด

4. ระบบหองเรยนออนไลน Edmodo 4.66 .18 มากทสด 5. วทยากร 4.66 .29 มากทสด 6. เนอหาการฝกอบรม 4.54 .25 มากทสด

รวม 4.67 .05 มากทสด จากตารางท 42 พบวาความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร รายดานในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( X =4.67 ..DS =.05) เมอเรยงอนดบความคดเหนจากมากไปหานอย พบวา ความรและประโยชนทไดรบ ( X =4.78 ..DS =.18) อนดบรองลงมาคอ ความพรอมดานการด าเนนการ ( X =4.73 ..DS =.30) การจดกจกรรมฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ( X =4.67 ..DS =.23) ระบบหองเรยนออนไลน Edmodo ( X =4.66 ..DS =.18) วทยากร ( X =4.66 ..DS =.29) และอนดบ สดทายคอ เนอหาการฝกอบรม ( X =4.54 ..DS =.25) หากพจารณาเปนรายดานและรายขอ สามารถแสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปนอยไดดงตารางท 43-48

187

187

ตารางท 43 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานความรและประโยชนทไดรบและรายขอ

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. มความรและทกษะเพมขน 4.90 .30 มากทสด 2. ผเขารบการฝกอบรมเชอมนวาสามารถถายทอด

ความรใหแกครทานอนทสนใจ 4.83 .37 มากทสด

3. ไดรบความรตามเนอหาทก าหนดไวครบถวน 4.77 .43 มากทสด 4. มความมนใจในการบรหารจดการหองเรยน

ออนไลนใหมศกยภาพ 4.73 .45 มากทสด

5. สามารถน าไปใชงานไดจรง 4.67 .47 มากทสด รวม 4.78 .18 มากทสด

จากตารางท 43 ดานความรและประโยชนทไดรบมคาเฉลยสงสด รายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรกคอ มความรและทกษะเพมขน ( X =4.90 ..DS =.30) อนดบตอมา คอ ผเขารบการฝก อบรมเชอมนวาสามารถถายทอดความรใหแกครทานอนทสนใจ ( X =4.83 ..DS =.37) และอนดบสดทายคอ ไดรบความรตามเนอหาทก าหนดไวครบถวน ( X =4.77 ..DS =.42) ตารางท 44 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานความพรอมดานการด าเนนการ

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. พธเปดการอบรม/ชแจงโครงการ 4.87 .34 มากทสด 2. ความสะดวกรวดเรวในการประสานงาน 4.80 .40 มากทสด 3. การประชาสมพนธโครงการฝกอบรม 4.77 .43 มากทสด 4. ระบบการทดสอบกอนเรยนออนไลน 4.73 .45 มากทสด 5. สถานทในการด าเนนการอบรมแบบเผชญหนา 4.70 .46 มากทสด 6. ระยะเวลาโครงการฝกอบรมฯ 4.57 .56 มากทสด รวม 4.73 .30 มากทสด

จากตารางท 44 ความพรอมดานการด าเนนการรายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ พธเปดการอบรม/ชแจงโครงการ ( X =4.87 ..DS =.34) อนดบตอมาคอ ความสะดวกรวดเรวในการประ สานงาน ( X =4.80 ..DS =.40) และอนดบสดทายคอการประชาสมพนธโครงการฝกอบรม ( X =4.77

..DS =.42)

188

188

ตารางท 45 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานการจดกจกรรมการฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. การรวมกลม (grouping) การจดกลมทางสงคมของผเขารบการฝกอบรมในการท ากจกรรมรวมกนในกลมและใชเครองมอ/วสดการเรยนไดตามตองการ

4.80 .40 มากทสด

2. การเชอมตอ (bridge) การไดอธบายสงทรหรอประสบการณเดมและมเชอมตอกบความรใหม

4.77 .43 มากทสด

3. การสะทอนผล (reflections) การรบรวธการเรยนสวนบคคล/กระบวนกลม และมสงคมการเรยนรรวมกนใหบรรลเปาหมายตอการฝกอบรม

4.77 .43 มากทสด

4. สถานการณ (situation) การอธบายวตถประสงค หวขอและการประเมนผลของการฝกอบรมในหวขอนนๆ ไดอยางชดเจน

4.67 .47 มากทสด

5. การน าเสนอผลงาน (exhibit) การน าเสนอผลงานใหเพอนๆ ไดรบทราบ และมการอภปรายและแสดงความคดเหนตอผลงาน มโอกาสไดปฏสมพนธทางสงคมและสามารถน าไปใชประโยชนตอไปได

4.63 .61 มากทสด

6. ภาระหนาท (task) รจกภาระหนาทจากการฝกอบรม มความรบผดชอบตอการท างานกลมรวมกน

4.40 .67 มาก

รวม 4.67 .23 มากทสด จากตารางท 45 การจดกจกรรมฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต รายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอการรวมกลม (grouping) การจดกลมทางสงคมของผเขารบการฝกอบรมในการท ากจกรรมรวมกนในกลมและใชเครองมอ/วสดการเรยนไดตามตองการ ( X =4.80 ..DS =.40) อนดบตอมาคอ การเชอมตอ (bridge) การไดอธบายสงทรหรอประสบการณเดมและมเชอมตอกบความรใหม และการสะทอนผล (reflections) การรบรวธการเรยนสวนบคคล/กระบวนกลม และมสงคมการเรยนรรวมกนใหบรรลเปาหมายตอการฝกอบรม ( X =4.77 ..DS =.42) และอนดบสดทายคอ สถานการณ (situation) การอธบายวตถประสงค หวขอและการประเมนผลของการฝกอบรมในหวขอนน ๆ ไดอยางชดเจน ( X =4.67 ..DS =.47)

189

189

ตารางท 46 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานระบบหองเรยนออนไลน Edmodo

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. การเขาถงระบบงานทไดรบมอบหมาย (Assignment)

4.77 .43 มากทสด

2. การแชรความรโดยผาน Google Drive 4.77 .43 มากทสด 3. การประเมนผลการเรยนดวยระบบ Quizzes

และตรวจสอบผลไดทนท 4.70 .46 มากทสด

4. ความสามารถการโพสตขอความหรอแบงปนความรใหเพอนในกลมและเพอนในชน โดยการแนบไฟล แนบลงก หรอดาวโหลดใน Backpack

4.67 .54 มากทสด

5.. การเขาถงเนอหาบทเรยน 4.63 .66 มากทสด 6. แจงผลการพฒนาการเรยนจากระบบ

Progress 4.63 .66 มากทสด

7. การอภปรายรวมกน/แลกเปลยนเรยนรกบเพอนในกลม (post group)

4.60 .67 มากทสด

8. การแจงเตอนของระบบ (notifications) 4.57 .50 มากทสด 9. มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน 4.46 .46 มาก 10. มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของ

นกเรยนในศตวรรษ 4.43 .26 มาก

รวม 4.66 .18 มากทสด จากตารางท 46 ระบบหองเรยนออนไลน Edmodo รายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ การเขาถงระบบ งานทไดรบมอบหมาย (Assignment) และการแชรความร โดยผาน Google Drive ( X =4.77 ..DS =.42) อนดบตอมาคอ การประเมนผลการเรยนดวยระบบ Quizzes และตรวจสอบผลไดทนท ( X =4.70 ..DS =.46) และอนดบสดทายคอ ความสามารถการโพสตขอความหรอแบงปนความรใหเพอนในกลม และเพอนในชน โดยการแนบไฟล แนบลงกหรอดาวโหลดเกบไวใน Backpack ( X =4.67 ..DS =.54)

190

190

ตารางท 47 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานวทยากร

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. มความเปนกลยาณมตร 4.73 .45 มากทสด 2. มความร ความสามารถในการสอสารและ

ถายทอดความร 4.70 .46 มากทสด

3. ชวยเหลอและเปนทปรกษาตลอดหลกสตรการฝกอบรม

4.57 .72 มากทสด

รวม 4.66 .29 มากทสด จากตารางท 47 วทยากร รายขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ มความเปนกลยาณมตร ( X =4.73 ..DS =.44) อนดบตอมาคอ มความร ความสามารถในการสอสารและถายทอดความร ( X =4.70 ..DS =.46) และชวยเหลอและเปนทปรกษาตลอดหลกสตรการฝกอบรม ( X =4.57

..DS =.72) ตารางท 48 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ดานเนอหาการฝกอบรม

(n =30) ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน X ..DS ระดบ

1. มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

4.74 .24 มากทสด

2. มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษ ท 21

4.60 .43 มากทสด

3. มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน 4.46 .46 มาก 4. มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทล

ของนกเรยนในศตวรรษ 4.43 .26 มาก

รวม 4.54 .25 มากทสด จากตารางท 48 ดานเนอหาการฝกอบรมทมคาเฉลยต าสด รายขอทมคาเฉลยสงสดคอ มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 ( X =4.74 ..DS =.07) อนดบตอมาคอ มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 ( X = 4.60 ..DS =.11) รองลงมาคอ มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน ( X =4.46 ..DS =.12) และอนดบสดทายคอ มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 ( X =4.44 ..DS =.12)

191

191

3. ขอเสนอแนะอน ๆ ของครทเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทมตอหลกสตรในโครงการฝกอบรมทพบในระหวางการฝกอบรม ดงประเดนตอไปน 3.1 หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน 3.1.1 หลกสตรมคณคาและประโยชนสามารถน าไปใชในการปฏบตงานรวมกบเพอนรวมงานคนอน ๆ หลงจากส าเรจการฝกอบรม

3.1.2 การฝกอบรมมการอบรมแบบปฏบตการและใหท างานเปนทมรวมกนและน า เสนอผลงาน ท าใหผเขารบการฝกอบรมมความมนใจในความรทไดรบ และสรางแรงจงใจในการฝกอบรมตลอดหลกสตร 3.1.3 การฝกอบรมท าใหสามารถพฒนาตนเองไดตลอดเวลาและมความสะดวกในการทจะเรยนรและประหยดคาใชจายในการเดนทาง 3.1.4 ระยะเวลามความเหมาะสมไมยาวนานจนเกนไป เพราะครยงมภาระการฝก อบรมในหลกสตรอน ๆ กบส านกงานเขตพนทในบางชวงของวนหยดราชการ 3.1.5 หลกสตรและเนอหาการฝกอบรมมความทนสมยและเปนความรใหมทเคยได รบการฝกอบรม 3.2 การฝกอบรมออนไลนดวย LMS: Edmodo website 3.2.1 เปนเครองมอทท าใหครเขาถงสอและวสดการฝกอบรมไดงาย และสะดวกมาก ตอการเขารบการฝกอบรมไมวาจะอยทไหน เวลาใด 3.2.2 Edmodo website มการเฉลยขอสอบทนทหลงจากทดสอบเสรจ ท าใหผเรยน ทราบการพฒนาและเกดแรงจงใจตอการฝกอบรม 3.2.3 โปรแกรมชวยใหการอบรมเปนไปอยางราบรน และชวยใหผเรยนมปฏสมพนธ กนตลอดในการฝกอบรมตลอดหลกสตร 3.2.4 นอกจากจะมการท างานรวมกนกบเพอน ๆ ในกลมไดนนยงมการสามารถน าเครองมอของ Google Drive มาใชรวมกนดวย

192

192

3.3 วทยากร 3.3.1 วทยากรสามารถถายทอดความรไดอยางดยง เปนผทมความรเฉพาะเรองดมาก 3.3.2 บรรยากาศ ในการฝกอบรมไมนาเบอ ท าใหผเรยนมความกระตอรอรนตลอด เวลาในการไดฝกปฏบตจรง 3.3.3 การฝกอบรมแบบผสมผสาน หลงจากการอบรมแบบปฏบตการในแบบเผชญ หนาไปแลวนน วทยากรยงไดตดตามชวยเหลอตลอดระยะเวลาทผเรยนไดเขาศกษาในหองฝกอบรมออนไลน โดยมชองทางการตดตอสอสาร ใหค าแนะน าผานทาง Line application และ gmail ใหผ เรยนสรางผลงานไดส าเรจและมคณภาพ

193

193

ตอนท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยน าผลทไดจากการศกษาผลของการใชรปแบบฯ แลวน าเสนอใหผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน ประเมนรบรองรปแบบฯ (รอบสดทาย) ซงผลการประเมน รบรองรปแบบแสดงในตารางท 49 ดงตอไปน ตารางท 49 แสดงคะแนนการประเมนรบรองรปแบบฯ ของผทรงคณวฒ (รอบสดทาย)

( N =5)

ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอรปแบบฯ เหมาะ

สม ไม

แนใจ ไม

เหมาะสม IOC

1. หลกการและเหตผลของรปแบบ 5 1 2. วตถประสงคของรปแบบ 5 1 3. รปแบบและค าอธบาย 5 1 4. แผนภาพแสดงรปแบบ 5 1 5. องคประกอบของรปแบบ 1) ปจจยน าเขา (Inputs) 5 1 2) กระบวนการออกแบบการฝกอบรม (Instructional

Design Process) 5 1

3) ผลลพธ (Outcomes) 5 1 4) การสะทอนผลระบบ (Systems Feedback) 5 1 6. ขนตอนกระบวนการออกแบบการฝกอบรม

(Instructional Design Process) ส าหรบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร (Identify Blended Training Goals)

5 1

2) ขนตอนการวเคราะหความตองการ (Need Assessment Step) - การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Determine F2F/OL Blend)

5

1

- การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (Identify Socio-Constructivist Guidelines)

5 1

- การวเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Learner and Contexts)

5 1

194

194

ตารางท 49 (ตอ) ( N =5)

ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอรปแบบฯ เหมาะ

สม ไม

แนใจ ไม

เหมาะสม IOC

3) การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร (Create Program Objectives)

5 1

4) ขนตอนการออกแบบ (Design Step) - สรางหลกสตรการจดการแมแบบ (Create course blueprint)

5

1

- สรางเอกสารเนอหาหลกสตร (Create course documents)

5 1

- สรางการประเมนผลหลกสตร (Create course assessments)

5 1

- ทบทวนเพอเนนย าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต (Review for Socio-Constructivist Emphasis)

5 1

5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ (Quality Assurance Review)

5 1

6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Develop Blended Training Materials)

5 1

7) ด าเนนการการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Implement Blended Training)

5 1

8) พฒนา/ จดท าประเมนผลหลงด าเนนการ (Develop/Conduct Summative Evaluation)

5 1

9) การจดท าประเมนระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation)

5 1

7. เสนประการปรบปรงแกไขการสะทอนผลประเมนผลระหวางด าเนนการ (Revise based on Evaluation Feedback)

5 1

8. รปแบบฝกอบรมแบบผสมผสานฯ มความเหมาะสมตอการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

5 1

9. โดยภาพรวมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สามารถน าไปใชปฏบตในสถานการณจรงได

5 1

195

195

จากตารางท 49 ในภาพรวมของความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบ วาคา IOC ได 0.5 ขนไป ผทรงคณวฒมความเหนวารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทผวจยไดสรางขน โดยภาพรวมอยในระดบดมาก เปนรปแบบทมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดชดเจน และสามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอน ๆ ในความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานได จงถอไดวารปแบบมความเหมาะสมในการน าไปใช

ขอวจารณ

จากผลการวจย เรอง การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยขอน าเสนอขอวจารณดงรายละเอยด ตอไปน 1. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ม 4 ขนตอนดงน การศกษา วเคราะหและสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ รปแบบการเรยนและการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ การศกษาความตองการ ฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง การศกษาความคดเหนรปแบบจากผเชยวชาญ และการประเมนรบรองรปแบบระยะแรกจากผทรงคณวฒ เพอใหรปแบบทพฒนาขนมานนมคณภาพตรงตามเนอหาในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และสามารถน าไปใชปฏบตจรงได ผลการวจยแสดงใหเหนวารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทใชแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ (systematic approach) มกระบวนการทเปนระบบด าเนนการตามขนตอนตาง ๆ ดงน ขนตอนท 1 ปจจยน าเขา ขนตอนท 2 กระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ขนตอนท 3 ผลลพธ และขนตอนท 4 การสะทอนผลระบบ และผานการประเมนรบรองรปแบบฯ จากผทรงคณวฒ รอบสดทาย พบวา รปแบบมความเหมาะสมและอยในระดบดมาก สามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอน ๆ ซงสอดคลองกบงานวจยของ Sahin (2010) พบวา ถารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน มการออกแบบมาอยางด จะท าใหเกดผลลพธของงานทดยงขน ดงรายละเอยด ตอไปน 1.1 ผลการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X =4.40 ..DS =.48) เมอเรยงอนดบปญหาจากมากไปหานอย พบวา ดานการวเคราะหงานมคาเฉลยสงสด ( X =4.43 ..DS =.46) รองลงมาคอ ดานการวเคราะหบคคล ( X =4.37 ..DS =.56) เนองจากครผสอนตองการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองในการใชคอมพวเตอรเปนเครองมอทางปญญา

196

196

เพอการเชอมโยงแลกเปลยนความคดมมมองดวยปญญาในกระบวนการกลม การมปฏสมพนธแลกเปลยนและสรางความรดวยประสบการณรวมกนกบกลมการเรยนร การจดกจกรรมทบคคลไดรบการน าทางดวยผเรยนดวยกนทมความช านาญกวาหรอดวยสารสนเทศชน าทด และเมอมปญหาตองการแกปญหา จากการสนบสนนชวยเหลอแนะน าจากผอน จากความตองการทกลาวมานท าใหผวจยสามารถออกแบบและน าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต มาสรางรปแบบและการด าเนนงานการฝกอบรมแบบผสมผสานไดอยางมประสทธภาพ 1.2 ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เหนดวยทงหมดสามารถน าไปใชได ซงไดน าไปใหผเชยวชาญจ านวน 3 ทาน ดานหลกสตรและการสอน ดานการฝกอบรม และดานเทคโนโลยการศกษา ผลความคดเหนของผเชยวชาญเหนดวยทงหมดเนองจากผวจยไดมการศกษาแนวคดทฤษฎ สงเคราะหรปแบบการเรยนรแบบผสมผสาน วเคราะหแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต แนวคดการออกแบบระบบการสอนของ Dick และ Carey และศกษาความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แลวน ามาสรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 1.3 ความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอวารปแบบมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดและสามารถน าไปใชปฏบตไดจรง เนองจาก ไดผานกระบวนการตาง ๆ อยางเปนระบบท าใหไดมาซงองคประกอบส าคญตาง ๆ ของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานทมประสทธภาพของการฝกอบรม จากการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของการสรางรปแบบการฝกบรมแบบผสมผสานฯ และไดมการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะ และการประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒในรอบแรก 2. ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงแบงผลการวเคราะหออกเปน 2 หวขอดงน 1) ผลประสทธภาพ ของหองฝกอบรมออนไลน 2) ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ แบงออกเปน 2 ตอน ไดแก ผลการวเคราะหและเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝกอบรมของกลมตวอยาง โดยใชสถตการทดสอบความแตกตาง (t-test dependent) และผลการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสานของกลมตวอยาง 2.1 ผลประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน พบวา หองฝกอบรมออนไลนไดน าไปทดลองใชกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน และศกษาผลทไดจากการทดลอง โดยการหาคาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน ( 21 / EE ) เทากบ 85.00/90.76 พรอมทจะน าผลไปทดลองใชตอไป แสดงใหเหนวาการออกแบบระบบหองฝกอบรมออนไลนมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด สามารถน าไปใชเปน

197

197

เครองมอเพอการฝกอบรมแบบผสมผสานใหครมการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบงานวจยของ สมยงค สขาว (2553) หลกสตรทพฒนาขนมประสทธภาพ 84.48/82.79 ประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน บนเครอขายอนเทอรเนตจากระบบการจดการเรยนร (Learning Management System: LMS) ทเรยกวา Edmodo website (edmodo.com) หลก สตรการฝกอบรม คอ “Online Education in the 21st Century: Using Google Tools” เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเร ยนรของคร ผวจยไดศกษาหลกการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนออนไลนโดยศกษาจากหลก 7 ประการ(Chickering and Gamson, 1987) เปนระบบจดการเรยนการสอนออนไลนทพฒนาขนเพอรองรบรปแบบจดการการศกษาของไทย และมงสงเสรมกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ออกแบบการฝกอบรมทมความยดหยนในหองฝกอบรมออนไลน ท าใหผเรยนสามารถฝกอบรมไดทกท ทกเวลา และผเรยนสามารถตรวจสอบการพฒนาทกษะความรจากการฝกอบรม ท าใหครมแรงจงใจในการฝกอบรมและสงผลตอประสทธภาพของหองฝกอบรมสงกวาเกณฑทก าหนด 2.2 ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอ เพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 2.2.1 ผลการวเคราะหและเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝก อบรมของกลมตวอยาง โดยใชสถตการทดสอบความแตกตาง (t-test dependent) พบวาผลสมฤทธหลงการฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวจยแสดงใหเหนวารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทผวจยสรางขน สงผลใหครมสมรรถนะการพฒนาตนเอง เพมพนขนตามสมมตฐานทตงไว เนองจากครทเขารบการฝกอบรมสมครเขารบการอบรมดวยตนเอง และเปนครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มความตงใจและคาดหวงจากการไดรบความรและทกษะจากโครงการฝกอบรมฯ จงท าใหครมแรงจงใจทางบวกตอการฝกอบรม และเครองมอ ทใชในการวจยไดผานผเชยวชาญพจารณาและใหขอเสนอแนะในดานของการสอความหมาย ดานความครอบคลมเนอหา ดานความเหมาะสมในการน าไปใช คา IOC ได 0.5 ขนไป และรปแบบการฝกอบรมการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ไดผานการประเมนรบรองจากผทรงคณวฒใหน าไปใชไดสอดคลองกบงานวจยของ วชต เทพประสทธ (2552) พบวา ผเรยนทผานระบบการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศฯ มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนในทกระดบ และมคะแนนผานเกณฑรอยละ 80 ผเรยนมพฤตกรรมการท างาน ทสงเกตไดจากแบบสงเกตอยในระดบด ปจจยส าคญการฝกอบรมแบบผสมผสานไดรบความส าเรจเนองมาจากการผสมผสานจดเดนของการฝกอบรมแบบเผชญหนาและการฝกอบรมแบบออนไลนในกระบวนการทเหมาะสม มประสทธภาพและมกระบวนการทชดเจน โดยเนนการใหความรและใชประโยชนของสารสนเทศบนฐานขอมลอนเทอรเนตสรางโอกาสในการศกษาของผเรยนสยคอเลรนนง มกจกรรม

198

198

และเครองมอทใชในการปฏสมพนธระหวางการฝกอบรมแบบผสมผสาน ทสามารถทดแทนการฝกอบรมแบบเผชญหนาไดอยางเตมท เพอมงเนนใหผเรยนเกดการคดอยางเปนระบบ คดเลอกวธการสอนทเหมาะสม และน าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตมาบรณาการกบการฝกอบรมเพอการเรยนรทเหมาะสม ท าใหผเรยนมปฏสมพนธระหวางผเรยน ผสอน เนอหา และสอตางๆ และไดแลกเปลยนความคดเหน อภปรายความรรวมกนตอการใชเวบ 2.0 เทคโนโลย เพอสรางองคความรของตนเอง ซงเปนไปตามทฤษฎโซสโอคอนสตรคตวสต 2.2.2 ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนผลงานการฝกอบรมออนไลน แบงออกเปน 2 หวขอยอย ไดแก ก. ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนผลงานการฝกอบรมแบบผสมผสานรายกลม พบวา งานทไดรบมอบหมายทง 4 มอดล ของ 8 กลมผเรยนในภาพรวมมผลการประเมนสมรรถนะ การพฒนาตนเองอยในระดบคณภาพสง ( X =4.47 ..DS =.14) เนองจากผลการประเมนผลการปฏบตงานครมความสามารถตามรายการพฤตกรรมจากการประเมนการปฏบตงาน การฝกอบรมด าเนนการตามรปแบบทกขนตอน ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน Edmodo ไดอยางมคณภาพ เนองจากการฝกอบรมมคมอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และระบบการชวยเหลอผเรยนระหวางการฝกอบรม (Scaffolding) ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกร และวชาชพ เนองจากระบบ Edmodo สนบสนนเครองมอของ Google tools เปนความสามารถในการเขาถงขอมลไดจากทกท การเขาถงอนเทอรเนต การน าชดของโปรแกรม Google tools ทสงเสรมการเรยนรในศตวรรษท 21 สรางความรวมมอ การสอสาร และการคดอยางมวจารณญาณ และมการเรยนแบบรวมมอ (Collaborative Learning) เพอชวยใหผเรยนมทกษะการคดอยางมวจารณญาณ และผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร และสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน และมการแบงปนความรรวมกน สอดคลองกบ พมพนธ เดชะคปต และ พรทพย แขงขน (2551) พบวา สมรรถนะครและแนวทางการพฒนาครในสงคมทเปลยนแปลง ไดดงน 1) ใชนวตกรรมทางการศกษาเพอชวยเหลอนกเรยนพการใหสามารถเรยนรได 2) สงเสรมนกเรยนใหรจกเลอกและใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอสงเสรมความคดและความเขาใจมโนทศนในบทเรยน 3) ใหนกเรยนมความเสมอภาคในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 4) สงเสรมผรวมงานใหพฒนานวตกรรมทางการศกษาและการเรยนรอยางมประสทธภาพทเหมาะสมกบนกเรยน และ 5) แลกเปลยนความรและประสบการณในการใชนวตกรรมทางการศกษาและเทคโนโลยสารสนเทศกบเพอนรวมงาน ข. ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนผลงานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล พบวา ภาพรวมครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเอง อยในระดบคณภาพสง เมอพจารณาเปนรายบคคล พบวา ครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเอง อยในระดบคณภาพสง จ านวน 19 คน และระดบคณภาพปานกลาง จ านวน 11 คน ซงผลการวจยแสดงใหเหนวาครมการสรางหองเรยนออนไลนไดอยางมประสทธภาพ ปฏบตตามวทยากรไดอยางถกตอง มการแบงปนลงกหองเรยนออนไลนใหกบวทยากรไดชวยเหลอ แนะน าระหวางสราง

199

199

หองเรยนออนไลน และประเมนผลงาน หองเรยนออนไลนสามารถน าไปใชไดจรงกบนกเรยน และผานการตดตาม ชวยเหลอ และประเมนผลการปฏบตงานจากผเชยวชาญดานเนอหา ซงสอดคลองกบงานวจยของ Huang (2010) การประเมนพบวา ผเรยนและผสอนตางมความคดเหนในดานบวกตอรปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานทพฒนาขน และสถาบนพฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา (2551) กลาววาสมรรถนะครของประเทศไทยดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมทางการศกษา ทก าหนดโดยส านกมาตรฐานวชาชพ ส านกงานเลขาธการครสภา และสถาบนพฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา มดงน 1) สามารถเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมทางการศกษาในการจดการเรยนร และ 2) สามารถออกแบบและสรางนวตกรรมทางการศกษา 3. การศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

3.1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.30 อาย 30-39 ป คดเปนรอยละ 53.30 ประสบการณในการท างาน 1-5 ป คดเปนรอยละ 40.00 วฒการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 56.70 ระยะเวลาในการฝกอบรมออนไลน 2 ชวโมงตอครง คดเปนรอยละ 53.30 เวลาไมแนนอนส าหรบสมาชกในกลมไดแลกเปลยนความคดเหนและท างานรวมกน คดเปนรอยละ 40.00 สถานทไมแนนอนในการฝกอบรมออนไลน คดเปนรอยละ 66.70 ใชคอมพวเตอรแทบเลตในการฝกอบรมออนไลนบอยทสด คดเปนรอยละ 56.70 เนองจากวาครมประสบการณในการท างานอยในชวงระยะเวลาเรมตน และตองการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองในดาน ICT ในการปฏบตหนาทการสอนใหมประสทธภาพ 3.2 ผลความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา ความคดเหนของครทมตอการฝก อบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร รายดานในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( X =4.67 ..DS =.05) รายดานทมระดบความคดเหนมากทสด คอ ความรและประโยชนทไดรบ ( X =4.78 ..DS =0.18) เนองมาจากครมความรและทกษะเพมขน ครมความเชอมนวาสามารถถายทอดความรใหแกครทานอนทสนใจ ไดรบความรตามเนอหาทก าหนดไวครบถวน มความมนใจในการบรหารจดการหองเรยนออนไลนใหมศกยภาพ และน าไปใชงานไดจรง ผลการวจยแสดงใหเหนวาผเรยนมความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานในระดบมากทสด เนองมาจากการด าเนนการตามรปแบบการฝกอบรมตามขนตอนตางๆ ทผวจยไดสรางขน และผานการประเมนรบรองจากผทรงคณวฒ ซงสอดคลองกบงานวจยของ Victoria และคณะ (2010) พบวา ผเรยนมแนวคดดานบวกตอการจดการเรยนรแบบผสมผสาน มอตราการสอบทใหคะแนนดขน ผเรยนทเรยนผานกระบวนการเรยนแบบผสมผสาน และมผลคะแนนเพมขน มความสมพนธกบกจกรรมการเรยนรแบบผสมผสาน อายผเรยน และอตราความสนใจในหองเรยน

200

200

4. การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยน าผลทไดจากการศกษาผลของการใชรปแบบฯ แลวน าเสนอใหผทรงคณวฒจ านวน 5 ทาน ประเมนรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) พบวา ในภาพรวมของความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวาคา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวารปแบบมความเหมาะสมในการน าไปใช ผทรงคณวฒมความเหนวารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทผวจยไดสรางขนนน โดยภาพรวมอยในดมาก เปนรปแบบทมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดชดเจน และสามารถน าไปใชปฏบตไดจรง จากการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยไดด าเนนการตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต โดยผานกระบวนการตรวจสอบจากผเชยวชาญ และผทรงคณวฒ ทงดานองคประกอบและกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานจากการพฒนารปแบบ เครองมอและเนอหา การประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒ (รอบแรก) ด าเนนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การทดลองใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา ครมผลสมฤทธหลงการฝกอบรมสงกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองอยในระดบคณภาพสง ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครอยในระดบมากทสด และผลการประเมนรบรองรปแบบจากผทรงคณวฒ (รอบสดทาย) รปแบบมความเหมาะสมและอยในระดบดมาก สามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอน ๆ ในความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานได

201

201

บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

สรปผลการวจย

การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครครงน สามารถสรป อภปรายผล และใหขอเสนอแนะไดดงน

วตถประสงคของการวจย การวจยในครงนมวตถประสงคของการวจย ดงน 1. เพอพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 2. เพอศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 3. เพอศกษาความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 4. เพอประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การด าเนนการวจย ผวจยไดด าเนนการตามวธการวจยและพฒนา (Research and Development) รวมกบหลกการแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ (Systematic Approach Training) มขนตอนการด าเนน การวจยเปน 4 ระยะ ตามวตถประสงคการวจย ดงน ระยะท 1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มขนตอนและวธการ 5 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 การศกษา วเคราะห และสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยขอมลพนฐานเกยวกบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ การวเคราะห สงเคราะหเอกสารทเกยวของกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร และศกษาความตองการการฝกอบรมแบบผสมผสานเพอเพมพนสมรรถนะการตนเองของคร ซงมาจาก

202

202

ครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย หรอครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ โรงเรยนละ 2 คน จาก 148 โรงเรยน จ านวนทงสน 296 คน ขนตอนท 2 รางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร เปนการออกแบบและพฒนาควบคกน จากการน าผลการวเคราะห สงเคราะหขอมลพนฐาน ในขนตอนท 1 โดยการก าหนดกรอบแนวคดรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ก าหนดวธการฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต แลวน ามาพฒนาเปนรางรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ขนตอนท 3 การศกษาความคดเหนของผเชยวชาญ โดยการน ารางรปแบบทไดในขนตอนท 2 ไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา จ านวน 3 ทาน พจารณาและประเมนคณภาพความตรงตามเนอหาโดยประเมนในดานความเหมาะสม ขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบ ขนตอนท 4 น ารางรปแบบมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ และขนตอนท 5 น ารปแบบใหผทรงคณวฒประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) เกยวกบคณภาพความตรงตามเนอหาโดยประเมนในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงผทรง คณวฒ เปนผเชยวชาญดานหลกสตรการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา รวมจ านวน 5 ทาน ระยะท 2 การศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร น ารปแบบทไดพฒนาขนและผานการรบรองจากผทรงคณวฒแลว น ามาพฒนาเครองมอการวจย และผานการประเมนรบรองความตรงตามเนอหาในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของหลกสตรการฝกอบรมฯ โดยน าไปใหผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม เทคโนโลยการศกษา จ านวน 4 ทาน และ ปรบปรง แกไขเครองมอการวจยใหเหมาะสมกอนน าไปศกษาผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การน ารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ไปทดลองใชกบกลมตวอยางซงเปนครผสอนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โรงเรยนละ 2 คน จาก 15 โรงเรยน จ านวนทงสน 30 คน เลอกกลมตวอยางแบบสมครใจ (Volunteer nonrandom method) เปนการน ารปแบบทพฒนาขนในระยะท 2 เพอพฒนาเครองมอการวจย ตามแผนการวจยกงทดลอง (Quasi Experimental Design) แบบกลมตวอยางเดยว มการทดสอบกอนและหลงการทดลอง (One-Group Pretest-Posttest Design) และแบบดลยภาพเวลากลมทดลองกลมเดยวมการเกบคะแนนพฒนาการตอเนองตามชวงเวลาทก าหนด (Equivalent Time-Samples Design) การหาคาประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน และการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร แบงออกเปน 2 ตอน ไดแก 1. การเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธและคะแนนกอนการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ของกลมตวอยาง โดยใชสถตการทดสอบความแตกตาง (t-test dependent) และ 2. การวเคราะหการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบออนไลน ระยะท 3 ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มขนตอนและการด าเนนงาน 2 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง และขนตอนท 2 การวเคราะหความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

203

203

ระยะท 4 การประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มขนตอนและวธด าเนนงาน 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 น าผลทไดจากการศกษาผลของการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครในระยะท 2 น าเสนอในลกษณะการบรรยายและแผนภาพ ขนตอนท 2 น าเสนอใหผทรงคณวฒรบรองรปแบบ โดยเปนผทรงคณวฒดานหลกสตรและการสอน การฝกอบรม และเทคโนโลยการศกษา รวมจ านวน 5 ทาน ประเมนรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) ในดานองคประกอบ และกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ใหมความถกตองสมบรณ ผลการวจยสรปไดดงน จากผลการวจย เรอง การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผวจยขอน าเสนอดงรายละเอยดตอไปน 1. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของครม 4 ขนตอนดงน การศกษา วเคราะหและสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ รปแบบการเรยนและการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ การศกษาความตองการฝกอบรม แบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง การศกษาความคดเหนรปแบบจากผ เชยวชาญ และการประเมนรบรองรปแบบ (รอบแรก) จากผทรงคณวฒ เพอใหรปแบบทพฒนาขนมานนมคณภาพตรงตามความเนอหาในดานความเหมาะสมขององคประกอบ และขนตอนของกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ และสามารถน าไปใชปฏบตจรงได รายละเอยดดงน 1.1 ผลการส ารวจความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X =4.40 ..DS =.48) เมอเรยงอนดบความตองการจากมากไปหานอย พบวา ดานการวเคราะหงานมคาเฉลยสงสด ( X =4.43 ..DS =.46) รองลงมาคอ ดานการวเคราะหบคคล ( X =4.37 ..DS =.56) 1.2 ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอองคประกอบของ (ราง) รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เหนดวยทงหมดสามารถน าไปใชได 1.3 ความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จง ถอวารปแบบมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มรายละเอยดชดเจน และสามารถน าไปใชได

204

204

2. ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพม พนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 2.1 ผลประสทธภาพของหองฝกอบรมออนไลน พบวา รปแบบไดน าไปทดลองใชกบกลมตวอยาง และศกษาผลทไดจากการทดลอง จ านวน 30 คน ผลการประเมนหาคาประสทธภาพของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ( 21 / EE ) เทากบ 85.00/90.76 พรอมทจะน าผลไปทดลองใช 2.2 ผลการใชรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร มรายละเอยดดงน 2.2.1 ผลการวเคราะหและเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธกอนการฝกอบรมและหลงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยใชสถตการทดสอบความแตกตาง (t-test dependent) พบวา ครมคะแนนผล สมฤทธสงกวาคะแนนกอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.2.2 ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสมผสาน ก. ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนการปฏบตงานการฝกอบรมแบบผสม ผสานรายกลม พบวา งานทไดรบมอบหมายทง 4 มอดล ของ 8 กลมผเรยน ในภาพรวมมผลการประเมน สมรรถนะการพฒนาตนเองอยในระดบระดบคณภาพสง ( X =4.47 ..DS =.14) ข. ผลการวเคราะหคะแนนการประเมนการปฏบตงานสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล พบวา ผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองการสรางหองเรยนออนไลนโดยใช Google Sites ภาพรวมครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองอยในระดบคณภาพสง เมอพจารณาเปนรายบคคล ครเขารบการฝกอบรมมผลการประเมนสมรรถนะการพฒนาตนเองอยในระดบ คณภาพสง จ านวน 19 คน และระดบคณภาพปานกลาง จ านวน 11 คน 3. ผลความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร 3.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 63.30 อาย 30-39 ป คดเปนรอยละ 53.30 ประสบการณในการท างาน 1-5 ป คดเปนรอยละ 40.00 วฒการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 56.70 ระยะเวลาในการฝกอบรมออนไลน 2 ชวโมงตอครง คดเปนรอยละ 53.30 เวลาไมแนนอนส าหรบสมาชกในกลมไดแลกเปลยนความคดเหนและ

205

205

ท างานรวมกน คดเปนรอยละ 40.00 สถานทไมแนนอนในการฝกอบรมออนไลน คดเปนรอยละ 66.70 ใชแทบเลต ในการฝกอบรมออนไลนบอยทสด คดเปนรอยละ 56.70 3.2 ผลการวเคราะหความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร พบวา ความคดเหนของครทมตอการฝกอบรมแบบ ผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร รายดานในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสด ( X =4.67 ..DS =.05) เมอเรยงอนดบความคดเหนจากมากไปหานอย พบวา ความรและประโยชนทไดรบ ( X =4.78 ..DS =.18) ความพรอมดานการด าเนน การ ( X =4.73 ..DS =.30) การจดกจกรรมฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ( X =4.67

..DS =.23) ระบบหองเรยนออนไลนและวทยากร และอนดบสดทายคอเนอหาการฝกอบรม ( X =4.54

..DS =.25) 4. ผลการประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ผลการประเมนรบรองรปแบบ (รอบสดทาย) ในภาพรวมของความคดเหนผทรงคณวฒเกยวกบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ พบวา คา IOC ได 0.5 ขนไป จงถอไดวารปแบบมความ เหมาะสมในการน าไปใช ผทรงคณวฒมความเหนวารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ทผวจยไดสรางขนนน โดยภาพรวมอยในระดบดมาก เปนรปแบบทมความสมบรณเหมาะสม ครอบคลม มราย ละเอยดชดเจน สามารถน าไปประยกตใชกบสถานการณอนๆ ในความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานได

ขอเสนอแนะ ผลจากการวจยการพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ผวจยมขอเสนอแนะส าหรบนกวชาการ ขอเสนอแนะส าหรบครและขอเสนอแนะส าหรบผบรหาร ดงตอไปน 1. ขอเสนอแนะส าหรบนกวชาการ 1.1 การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ในครงนเปนการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ซงอาศยแนวคดการฝกอบรมเชงระบบ (System Approach Training) และกระบวนการออกแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training Design Process) นกวชาการควรออกแบบการฝกอบรมใหสามารถควบคมหลกสตรใหมคณภาพ ระยะเวลาทเหมาะสมและจดสรรงบประมาณใหไดมประสทธภาพ ใหบรรลตามเปาหมายหลกของการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ

206

206

1.2 การฝกอบรมเปนการน าแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตมาใชในกจกรรมการฝกอบรม นกวชาการควรเนนไปทครผเขารบการฝกอบรมเปนศนยกลาง ใหมปฏสมพนธระหวางวทยากรกบผ เรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา ผเรยนกบทรพยากรภายนอก และบรณาการวธการประเมนผลทเนนสภาพจรงส าหรบผเรยนและวทยากร 1.3 การบรหารจดการหองฝกอบรมออนไลน นกวชาการควรใหความส าคญเกยวกบองค ประกอบตาง ๆ ทเออใหครไดมแรงจงใจในการฝกอบรมใหครบหลกสตร และมวธการชวยเหลอเมอครประสบปญหาในการฝกอบรมออนไลน 2. ขอเสนอแนะส าหรบคร

2.1 หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ใชเวลามากกวาการฝกอบรมแบบปกต ครทเขา รบการฝกอบรมตองมความตองการฝกอบรมจรง ๆ และเชอมนวาตองส าเรจการฝกอบรม และมความรพนฐานตามเกณฑของหลกสตร และการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต ซงผฝกอบรมตองตระหนกและฝกอบรมเนนย าสภาพแวดลอมการเรยนรทงหมด จะตองน าไปสการสรางสรรคสงคมขององคความรจากการมสวนรวม 2.2 ครมอสระในการฝกอบรมแบบผสมผสาน โดยผเรยนในกลมไมจ าเปนตองสรางงานรวมกน เวลาเดยวกนกได ตางคน ตางสถานท แตสามารถบรหารจดการใชสอทมใหหลากหลาย ท าใหครไมกดดนในระหวางการฝกอบรมในหลกสตร สามารถเรยนรแบบรวมมอและสรางองคความรรวมกนได เพมโอกาสความกาวหนาในดานตาง ๆ 2.3 ครทผานการฝกอบรมในหลกสตรซงไดเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง กาวทนตอเทคโนโลยใหม ๆ ความรใหม ๆ และสงคมทเปลยนแปลงไป จะสามารถน าความรไปใชในการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และสามารถแบงปนความร ขยายผลแกครทานอน ๆ ไดอกดวย 3. ขอเสนอแนะส าหรบผบรหาร 3.1 ผบรหารควรสนบสนนและบรหารจดการระบบอนเทอรเนตในโรงเรยนใหมคณภาพ เพอน าไปสการพฒนาการเรยนการสอนออนไลน และน าสอทางอนเทอรเนตใชไดอยางมประสทธภาพ และท าใหภาระงานการเตรยมสอการสอนของครนอยลง ระบบการเรยนการสอนเปลยนไปจากครผสอนแตเปลยนเปนผชวยเหลอ แนะน า ใหผเรยนบรรลจดประสงคการเรยนร สามารถน าอปกรณอจฉรยะมาใชบรหารจดการเรยนการสอนกบผเรยนไดเปนอยางด และสอดรบกบนโยบายลดเวลาเรยนเพมเวลาร ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 3.2 สนบสนนครผสอนใหเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ เพอเปนการสนองนโยบายการเรยนการสอนโดยเนน ICT เพอสรางศกยภาพใหกบครผสอนในการพฒนาสมรรถนะหลกและสมรรถนะ

207

207

ประจ าสายงาน ซงเปนวธการทดในการพฒนาคร เพราะเหมาะสมส าหรบการฝกอบรมแบบผสมผสานส าหรบผใหญ ใหสามารถพฒนาตนเองไดอยางมประสทธภาพ สงเสรมกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ และสามารถแกปญหาครละทงการสอนได

208

208

เอกสารและสงอางอง กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. 2545. เอกสารประกอบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2544 การวจยเพอพฒนาการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว.

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. 2554. กรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร ระยะ พ.ศ. 2554-2563 ของประเทศไทย. กรงเทพมหานคร: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร.

กระทรวงศกษาธการ. 2556. (ราง) แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอ

การศกษากระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2557-2559. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยศลปากร.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. 2551. กระบวนทศนวฒนธรรมไทย ตนตอเศรษฐกจถดถอย.

กรงเทพมหานคร: ซคเซสมเดย. ขจรศกด ศรมย. 2557. แนวคดเกยวกบสมรรถนะ(Competency) (Online).

http://competency.rmutp.ac.th/wp-content/ uploads/2011/01/ aboutcompetency., 14 พฤษภาคม 2557.

จนตวร คลายสงข. 2557. รวมบทความเรองเทคโนโลยและสอสารการศกษา: นวตกรรมการ

เรยนรแบบผสมผสาน. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จนตวร คลายสงข และ ประกอบ กรณกจ. 2552. “Pedagogy-based Hybrid Learning: จาก

แนวคดสการปฏบต.” วารสารครศาสตร. 38 (1): 9-108. ชชย สมทธไกร. 2556. การฝกอบรมบคลากรในองคการ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. . 2556. การฝกอบรมบคลากรในองคการ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อางถง Latham, G. P. and K. N. Waxley. 1977. “Behavioral Observation Scales for Performance Appraisal Purposes.” Personnel Psychology 30: 255-268.

. 2552. การสรรหาคดเลอกและการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร.

กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

209

209

ชลนช คนซอ. 2554. การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานทางดานกจกรรมในรายวชาการวเคราะหและออกแบบระบบของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตสกลนคร. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

เชยรศร ววธสร. 2534. จตวทยาการเรยนรของผใหญ. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร:

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ถนอมพร เลาหจรสแสง. Design e-Learning : หลกการออกแบบและการสรางเวบเพอการเรยน

การสอน. กรงเทพมหานคร: อรณการพมพ. ทวป อภสทธ. 2536. เทคนคการเปนวทยากรและนกฝกอบรม. กรงเทพมหานคร: พบลคบสเนส พรนท. ธงชย สนตวงษ. 2539. การบรหารงานบคคล. พมพครงท 8. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนา

พานช. ธนภาส อยใจเยน. 2553. การพฒนารปแบบการแลกเปลยนเรยนรในการฝกอบรมแบบ

ผสมผสานตามแนวคดการเรยนรเปนทมเพอพฒนานวตกรรมดานการตลาดและพฤตกรรมการแลกเปลยนเรยนรส าหรบพนกงานบรษทประกนชวต. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน, มหาวทยาลยศลปากร.

นสดารก เวชยานนท. 2550. Competency Model กบการประยกตใชในองคกรไทย.

กรงเทพมหานคร: กราฟโกซสเตมส. นรนดร ยอดสมบรณ. 2557. ความหมาย CMS และ LMS (Online).

www.l3nr.org/posts/433205., 3 พฤษภาคม 2557. เนาวนตย สงคราม. 2553. การพฒนารปแบบการเรยนการสอนบนเวบแบบผสมผสานดวยการ

เรยนรเปนทมและกระบวนการสงเสรมความคดสรางสรรค เพอสรางนวตกรรมของนสตนกศกษาระดบปรญญาบณฑต (Online). www.research.chula.ac.th/web/cu_online/2553/vol_40_1.html., 15 พฤษภาคม 2558.

บญชม ศรสะอาด. 2554. หลกการวจยเบองตน. พมพครงท 9. กรงเทพมหานคร: สวรยาสาสน.

210

210

ปทมา จนทวมล. 2556. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชหลกการจดการความร และเรยนรจากการปฏบต เพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการฝกอบรมของนกพฒนาบคลากร. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสาร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปราวณยา สวรรณณฐโชต. 2552. รายงานการวจย การวเคราะหและประเมนระบบสนบสนน

ผเรยนในการจดการเรยนการสอนทางไกล. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ประสทธ ประมงอดมรตน. 2554. “การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครดวยวธผสมผสานในการจด

ฝกอบรมนกเรยนอาชวศกษาเพอเตรยมความพรอมส าหรบการฝกประสบการณวชาชพ.” วารสารวชาการครศาสตรอตสาหกรรม พระจอมเกลาพระนครเหนอ. 2 (2): 41-50.

ปรชญนนท นลสข และ ปณตา วรรณพรณ. 2556. “การจดการเรยนรแบบผสมผสาน : สดสวน

การผสมผสาน.” วารสารพฒนาเทคนคศกษา. 25 (85): 31-36. พงษศกด ผกามาศ. 2553. ระบบไอซทและการจดการยคใหม. กรงเทพมหานคร: วตตกรป. พชน กลฑานนท. 2554. การพฒนารปแบบการฝกอบรมครแบบผสมผสานในการท าวจยในชน

เรยน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาวจยและพฒนาหลกสตร, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

พยต วฒรงค. 2555. สดยอดการบรหารทรพยากรมนษยยคใหม. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. อางถง Athey, T. R. and M. S. Orth. 1999. “Emerging Competency Methods for the Future.” Human Resource Management 38 (3): 215-226.

พมพนธ เดชะคปต และ พรทพย แขงขน. 2551. สมรรถนะครและแนวทางการพฒนาครใน

สงคมทเปลยนแปลง. กรงเทพมหานคร: ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ.

พศน แตงจวง. 2551. จตวทยาประยกตเพอการศกษานอกระบบ. พมพครงท 4. เชยงใหม:

มหาวทยาลยเชยงใหม. . 2554. รปแบบการพฒนาสมรรถนะบคลากรทางการศกษา. กรงเทพมหานคร:ดวงกมล

พบลชชง. พส เดชะรนทร. 2549. การพฒนาองคการใหมขดสมรรถนะสง. กรงเทพมหานคร: วชนพรนท

แอนดมเดย.

211

211

พฒน สจ านงค. 2523. หลกการฝกอบรมแผนใหม. กรงเทพมหานคร: ทพยอกษรการพมพ. มนตชย เทยนทอง. 2549. “Blended Learning: การเรยนรแบบผสมผสานในยค ICT (ตอนท

2).” วชาการครศาสตรอตสาหกรรม 1 (2): 48-56. มนตร แยมกสกร. 2551. “เกณฑประสทธภาพในงานวจยและพฒนาสอการสอน:ความแตกตาง

90/90 Standard และ 21 / EE .” วารสารศกษาศาสตร 19(1): 1-16. อางถง ชยยงค พรหมวงศ. 2520. ระบบสอการสอน. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วทธศกด โภชนกล. 2550. การเรยนรของผใหญ Andragogy (Online).

www.pochanukul.com/?p=39., 15 มนาคม 2557. วทธศกด โภชนกล และคณะ. 2556. รายงานการประชมวชาการระดบชาต โสตฯ-เทคโนฯ

สมพนธแหงประเทศไทย เรอง แนวทางการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาส าหรบครประจ าการ ครงท 27, 9-10 มกราคม 2556. หาดใหญ: มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ.

วจตร อาวะกล. 2540. การฝกอบรม. กรงเทพมหานคร: ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วชต เทพประสทธ. 2552. การพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศดวยระบบปรบเหมาะ

การเรยนแบบปฏบตจรงตามวธการคอนสตรคตวสตส าหรบขาราชการกระทรวงพลงงาน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา, จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

ววรรธน จนทรเทพย. 2553. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานดวยการเรยนร

รวมกนเปนทมเพอพฒนาสมรรถนะการออกแบบการสอนแบบบรณาการแบบสหวทยาการส าหรบครผสอนระดบชนประถมศกษา. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน, มหาวทยาลยศลปากร.

ศรภสสรศ วงศทองด. 2556. การพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: บรษทว.พรนท

(1991) จ ากด. อางถง Broad, M. L. and J. W. Newstrom. 1992. Transfer of Training: Action Packed Strategies to Ensure High Payoff From Training Investments. Reading, MA: Addison-Wesley.

212

212

ศรภสสรศ วงศทองด. 2556. การพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: บรษทว.พรนท (1991) จ ากด. อางถง Spencer, L. M., and Spencer, M. 1993. Competence at Work. The United States of America: John Wiley & Sons.

. 2556. การพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: บรษทว.พรนท (1991) จ ากด.

อางถง T. T. Baldwin and J. K. Ford. 1988. “Transfer of Training: A Review and Directions for Future Research.” Personnel Psychology 41: 63-103.

สถาบนพฒนาคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา. 2551. โครงการพฒนาสมรรถนะของคร

ตามระบบการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา. กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธการ.

สมคด บางโม. 2553. เทคนคการฝกอบรมและการประชม. พมพครงท 9. กรงเทพมหานคร:

วทยพฒน. สมจต จนทรฉาย. 2557. การออกแบบและพฒนาการเรยนการสอน. นครปฐม: บรษทเพชร

เกษมพรนตงกรปจ ากด. . 2557. การออกแบบและพฒนาการเรยนการสอน. นครปฐม: บรษทเพชรเกษมพรนตง

กรปจ ากด. อางถง Gagne, R. M., W. W. Wager, K. C. Golas, and J. M. Keller. 2005. Principles of Instructional Design (5th ed.). Belmont, CA: Thomson/Wadsworth. and Smith, P. L. and T. J. Ragan. 1999. Instructional Design (2nd ed.). Hoboken, NJ: Prentice-Hall.

สมยงค สขาว. 2553. การพฒนาสมรรถนะทางดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของ

บคลากรองคกรปกครองสวนทองถน โดยใชเทคนคการฝกอบรมแบบผสมผสาน. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สาลนนท เทพประสาน. 2553. การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบผสมผสานโดยใช

เทคนคการเรยนรรวมกนทมระบบสแคฟโฟลดสนบสนน. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาครศาสตรไฟฟา, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สมฤทธ เสนกาศ. 2553. การพฒนารปแบบการเรยนรแบบผสมผสานเนอหาและกจกรรมการ

เรยนดานการเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

213

213

สมาล ชยเจรญ. 2554. เทคโนโลยการศกษา: หลกการ ทฤษฎสการปฏบต. ขอนแกน: คลงนานาวทยา.

. 2554. เทคโนโลยการศกษา: หลกการ ทฤษฎสการปฏบต. ขอนแกน: คลงนานาวทยา.

อางถง Bednar, A. K., D. Cunningham, T. M. Duffy, and J. D. Perry. 1991. “Theory into practice: How do we link?” In G. J. Anglin. (ed.). Instructional Technology: Past, Present, and Future. Englewood, CO: Libraries Unlimited.

. 2554. เทคโนโลยการศกษา: หลกการ ทฤษฎสการปฏบต. ขอนแกน: คลงนานาวทยา.

อางถง Jonassen, D.H., Campbell, J.P. and Davidson, M.E. 1994. “Learning with media: Restructuring the debate.” Educational technology research and development 42 (2): 31-39.

สรชย พรหมพนธ. 2554. ช าแหละสมรรถนะเพอการพฒนา Competency. กรงเทพมหานคร:

ปญญาชน. สวฒนชย จนทรเฮง. 2553. การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ส าหรบครผฝก

นกศกษาพการทางสายตาเพอพฒนาทกษะดานการท าความคนเคยกบสภาพแวดลอมและการเคลอนไหว. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน, มหาวทยาลยศลปากร.

เสนห จยโต. 2554. การฝกอบรมเชงระบบทฤษฎการเรยนรแนวใหม. นนทบร:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.

2546-พ.ศ.2550). กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. 2552. สรปผลการด าเนนงาน 9 ปของการปฏรปการศกษา

(2542-2551). กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจ ากด ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน. ส านกพฒนาครและบคลากรทางการศกษาขนพนฐาน. 2553. รายงานคมอประเมนสมรรถนะคร

(ฉบบปรบปรง). กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. อมรวชช นาครทรรพ. 2553. การตดตามสภาวะการท างานของคร (Online).

ramjitti.com/research_project_teach.php., 1 มนาคม 2557.

214

214

อาณต รตนถรกล. 2553. สรางระบบ e-Learning ดวย moodle ฉบบสมบรณ. กรงเทพมหานคร: บรษท ว.พรนท (1991) จ ากด.

. 2557. 16 ทลยอดนยมส าหรบน ามาสรางศนยเรยนรในองคกร (Open Source

Learning Management Systems) (Online). www.sysadmin.in.th/node/282., 30 มนาคม 2557.

อาภรณ ภวทยพนธ. 2553. Competency-based Training Road Map (TRM).

กรงเทพมหานคร: บรษท พมพดการพมพ จ ากด. Allen, J. E. and J. Seaman. 2010. Class Differences: Online Education in the

United States, 2010. ERIC Document (ED529952). Athey, T. R. and M. S. Orth. 1999. “Emerging competency methods for the future.”

Human Resources Management 38 (3): 215-225. Aytac, T. 2009. “The influence of blended learning model on developing leadership

skills of school administrators.” UbiCC Journal 4 (3): 538-543. Baldwin, T. T. and J. K. Ford. 1988. “Transfer of training: A review and directions for

future research.” Personnel Psychology 41 (1): 63-105. Bersin, J. 2004. The Blended Learning Book: Best Practices, Proven

Methodologies, and Lessons Learned. San Francisco, CA: John Wiley & Sons, Inc.

Boitshwarelo, B. 2009. “Exploring blended learning for science teacher professional

development in an African context.” International Review of Research in Open and Distance Learning 10 (4): 1-19.

Bonk, C. J. and C. R. Graham. 2006. The Handbook of Blended Learning: Global

Perspectives, Local Designs. San Francisco, CA: John Wiley. Boyatzis, R. E. 2007. Competencies in the 21st century. Journal of Management

Development 27 (1): 5-12.

215

215

Broad, M. L. and J. W. Newstrom. 1992. Transfer of Training: Action-Packed Strategies to Ensure High Payoff from Training Investments. Reading, MA: Addison-Wesley.

Chickering, A. W. and Z. F. Gamson. 1987. Seven Principles for Good Practice in

Undergraduate Education. Washington, DC: American Association for Higher Education.

Cropley, A. J. 1990. “Creativity and mental health in everday life.” Creativity

Research Journal 3: 167-178. Diaz, V. and M. Brown. 2010. Blended Learning: A Report on the ELI Focus

Session (Online). net.educause.edu/ir/library/pdf/ELI3023.pdf, January 10, 2015.

Dick, W. and L. Carey. 1985. The Systematic Design of Instruction (3rd ed.).

Glenview, IL: Scott, Foresman. . 1996. The Systematic Design of Instruction (4th ed.). New York, NY:

Harper Collins. Driscoll, M. 2002. Web-Based Training: Creating e-Learning Experiences (2nd ed.).

San Francisco, CA: Wiley. Dziuban, C. D., A. G. Picciano, C. R. Graham, and P. D. Moskal. 2016. Conducting

Research in Online and Blended Learning Environments: New Pedagogical Frontiers. New York, NY: Routledge.

Fowlkes, J. 2013. A New Hybrid Design Model: Synergizing the Works of Bloom

and Knowles. Paper presented at the 10th Annual Sloan Consortium Blended Learning Conference & Workshop, Milwaukee, WI.

Gagne, R. M., W. W. Wager, K. C. Golas, J. M. Keller, and J. D. Russell. 2005.

Principles of Instructional Design. Belmont, CA: Wadsworth/Thompson Learning.

216

216

Gagnon, G. W. and M. Collay. 2006. Constructivist Learning Design: Key Questions for Teaching to Standards. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.

Gil, P.O. & Garcia, F.A. 2011. “Blended learning revisited: How it brought engagement

and interaction into and beyond the classroom.” In A. Kitchenham. (ed.), Blended learning across disciplines: Models for implementation. Hershey, PA: Information Science Reference, 58-72.

Goldstein, I. L. and K. Ford. 2002. Training in Organizations: Needs Assessment,

Development, and Evaluation (4th ed.). Boston, MA: Wadsworth. Graham, C. R. 2006. “Blended learning system: Definition, current trends, and future

directions.” In C. J. Bonk and C. R. Graham. (eds.). Handbook of Blended Learning: Global Perspectives, Local Designs. San Francisco, CA: John Wiley, 3-21.

Guzzo, T., P. Grifoni, and F. Ferri. 2012. “Social aspects and Web 2.0 challenges in

blended learning.” In P. Anastasiades. (ed.). Blended Learning Environments for Adults: Evaluations and Frameworks. Hershey, PA: Information Science Reference, 35-49.

Hitt, J. C. and J. L. Hartman. 2010. “Two views of alignment.” EDUCAUSE Review

45 (2): 8-9. Holmes, B. and J. Gardner. 2006. E-learning: Concepts and Practice. London, UK:

Sage. Howard, C. 2006. Streamlined Blended Learning for Leadership Training: The

Ken Blanchard Companies Scales e-Learning for High Touch Training (Online). www.kenblanchard.com/getattachment/Leading-Research/Research/Blended-Learning-for-Leadership-Training/Blended_Learning_Case_Study.pdf, January 10, 2015

Huang, C. K. 2010. “Incorporating competency-based blended learning into a

Chinese language classroom: A web 2.0 Drupal module design.” International Journal on E-Learning 9 (4): 529-548.

217

217

Ismail, H. N., S. M. Al-Zoubi, M. B. A. Rahman, and A. M. Al-Shabatat. 2009. “Competency-Based Teacher Education (CBTE): A training module for improving knowledge competencies for resource room teachers in Jordan.” European Journal of Social Sciences 10 (2): 166-178.

Jonassen, D. H., J. P. Campbell, and M. E. Davidson. 1994. “Learning with media:

Restructuring the debate.” Educational Research and Development 42 (2): 31-39.

Knowles, M. S. 1970. The Modern Practice of Adult Education: Andragogy Versus

Pedagogy. New York: Association Press. . 1980. The Modern Practice of Adult Education: From Pedagogy to

Andragogy. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall/Cambridge. Knowles, M., E. Holton and R. Swanson. 1998. The Adult Learner: The Definitive

Classic in Adult Education and Human Resource Development (5th ed.). Woburn, MA: Butterworth-Heinemann.

Kwisnek, V.F. 2004. “Assessing the effectiveness of e-learning.” In P. Darbyshire (ed.).

Instructional technologies: Cognitive aspects of online programs. Hershey, PA: IRM Press, 192-220

Krathwohl, D. R. 2002. “A revision of Bloom’s taxonomy: An overview.” Theory

into Practice 41 (4): 212-218. Latham, G. P. and K. N. Wexley. 1977. “Behavioral observation scales for

performance appraisal purposes.” Personnel Psychology 30 (2): 255-268. Lopez-Perez, M. V., M. C. Perez-Lopez, and L. Rodriquez-Ariza. 2011. “Blended

learning in higher education: Students’ perceptions and their relation to outcomes.” Computers & Education 56 (3): 818-826.

Macdonald, J. 2008. Blended Learning and Online Tutoring: Planning Learner

Support and Activity Design. Aldershot, UK: Gower Publishing Limited.

218

218

Mirrihi, N., D. Alonzo, S. McIntyre, G. Kligyte, and B. Fox. 2015. “Blended learning innovations: Leadership and change in one Australian institution.” International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology 11 (1): 4-16.

Northwest Center for Public Health Practice. 2014. Effective Adult Learning: A

Toolkit for Teaching Adults (Online). nwcphp.org, January 10, 2015. O’Brian, S. and K. du Four des Champs. n.d. Revamp Your Training: Seven Steps

to a Successful Blended Training Program (Online). www.chronus.com, January 10, 2015.

Office of Learning and Workforce Development. 2010. Department of Energy:

Blended Learning Approach (Online). www.opm.gov/WIKI/uploads/docs/Wiki/OPM/training/Blended%20Learning6.1.pdf, January 10, 2015.

Owston, R., H. Wideman, J. Murphy, and D. Lupshenyuk. 2008. “Blended teacher

professional development: A synthesis of three program evaluations.” The Internet and Higher Education 11 (3): 201-210.

Patrick, S. and C. Sturgis. 2015. Maximizing Competency Education and Blended

Learning: Insights from Experts (Online). www.competencyworks.org, January 10, 2015.

Powell, A., J. Watson, P. Staley, M. Horn, L. Fetzer, L. Hibbard, J. Oglesby, and S.

Verma. 2015. Blending Learning: The Evolution of Online and Face-to-Face Education from 2008-2013 (Online). www.inacol.org, January 10, 2015.

Rabin, R. 2014. Blended Learning for Leadership: The CCL Approach (Online).

www.ccl.org/leadership/pdf/research/BlendedLearningLeadership.pdf, January 10, 2015.

Rogers, C. R. 2002. A Way of Being. Boston, Houghton Miffin.

219

219

Rossett, A. and R. V. Frazee 2006. Blended Learning Opportunities (Online). www.amanet.org/training/articles/Blended-Learning-Opporunities-45.aspx, January 10, 2015.

Sahin, M. 2010. “Blended learning model in mechanical manufacturing training.”

African Journal of Business Management 4 (12): 2520-2526. Seels, B. and Z. Glasgow. 1990. Exercises in Instructional Design. Columbus, OH:

Merrill Publishing. Shambaugh, R. N. and S. G. Magliaro. 1997. Mastering the Possibilities: A Process

Approach to Instructional Design. Boston, MA: Allyn and Bacon. Smith, P. L. and T. J. Ragan. 1999. Instructional Design (2nd ed.). Upper Saddle

River, NJ: Prentice Hall. Veena, M. and C. Woll 2007. “Blended Learning in High Tech Manufacturing: A Case

Study of Cost Benefits and Production Efficiency.” Journal of Asynchronous Learning Networks 11 (2): 43-60.

University of Central Florida n.d. Blended Learning Toolkit (Online).

blended.online.ucf.edu, January 10, 2015.

220

220

ภาคผนวก

221

221

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒและผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอ

222

222

รายนามผเชยวชาญตรวจแบบสอบถามความคดเหน (ราง) รปแบบ 1. ผศ.ดร.สรวาท ทองบ คณบดคณะครศาสตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม 2. ผศ.ดร.ศรรตน เพชรแสงศร หวหนาศนยนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 3. ดร.ธนยวช วเชยรพนธ ผอ านวยการส านกวจยและวทยบรการวทยาเขตชลบร มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร รายนามผเชยวชาญประเมนความความสอดคลองทางดานเนอหา 1. รศ.ดร.สมาล ชยเจรญ อาจารยประจ าสาขาวชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 2. ผศ.ดร.มนตร วงษสะพาน อาจารยประจ าภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม 3. ดร. กตตศกด แปนงาม ศกษานเทศกช านาญการพเศษ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครนายก 4. ดร.สวทย บงบว นกวชาการศกษา ส านกเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน รายนามผทรงคณวฒประเมนและรบรองรปแบบ 1. รศ.ดร.ปรชญนนท นลสข อาจารยประจ าภาควชาครศาสตรเทคโนโลย คณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

223

223

2. รศ.ดร.เนาวนตย สงคราม อาจารยประจ าภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 3. รศ.ดร.ชลาภรณ สวรรณสมฤทธ รองผอ านวยการส านกเทคโนโลยการศกษา ส านกเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยสโขทยสโขทยธรรมาธราช 4. ดร.วรท พฤกษากลนนท ผอ านวยการกลมพฒนาระบบบรหาร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ 5. ดร.ชดเจน ไทยแท ศกษานเทศกเชยวชาญ ทปรกษาโครงการโรงเรยนในฝน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

224

224

ภาคผนวก ข แบบสอบถามเพอการวจยความตองการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

225

225

แบบสอบถามเพอการวจย ความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ผวจย นางสาวณฐหทย สรางสข สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผชวยศาสตราจารย นาวาอากาศตร ดร.สญชย พฒนสทธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม รองศาสตราจารย ดร.ณรงค สมพงษ ตอนท 1 ขอมลทวไป ค าชแจง โปรดตอบค าถามตอไปนโดยท าเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบความ เปนจรงเกยวกบตวทานมากทสด 1. ต าแหนง ครผสอนกลมการงานอาชพและเทคโนโลย (คอมพวเตอรฯ) ครผสอนกลมสาระอนทมสวนเกยวของ 2. เพศ ชาย หญง

3. อาย 20-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50 ปขนไป 4. อายราชการ นอยกวา 5 ป 5-9 ป 10 ปขนไป 5. วฒการศกษาสงสด ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก 6. โรงเรยน ประถมศกษา ขยายโอกาส 7. ทานมอปกรณใดบางในการฝกอบรม คอมพวเตอรตงโตะ (Personnal Computer) แลปทอปคอมพวเตอร (เชน Macbook, Acer) สมารทโฟน (เชน iPhone, Samsung Galaxy) แทบเลต (เชน ipad, galaxy tab)

226

226

8. ทานมคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนตทบาน ม ไมม 9. ทานใชอนเทอรเนตในการท างาน (ชวโมง/วน) 1 ชวโมง 2 ชวโมง มากกวา 3 ชวโมง 10. ทานใชอนเทอรเนตในการสบคนความร (ชวโมง/วน) 1 ชวโมง 2 ชวโมง มากกวา 3 ชวโมง 11. ประสบการณการฝกอบรมแบบผสมผสาน (แบบเผชญหนาและแบบออนไลน) ยงไมเคยอบรม 1 หลกสตร 1-3 หลกสตร มากกวา 3 หลกสตร 12. ทานมชนเรยนออนไลนในโรงเรยน ไมม ม (ระบโปรแกรม....................................................................................) 13. ทานตองการน า Google tools มาใชเพอสนบสนนการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 ตองการ ไมตองการ ระบเหตผล.......................................................................

ตอนท 2 ความคดเหนตอความตองการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ค าชแจง ใหพจารณาขอความในแตละขอ แลวท าเครองหมาย ลงในชองทางดานขวามอตาม

ระดบความคดเหนของทาน

5 หมายถง มความตองการอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความตองการอยในระดบมาก 3 หมายถง มความตองการอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความตองการอยในระดบนอย 1 หมายถง มความตองการอยในระดบนอยทสด

รายการ ระดบความตองการ

5 4 3 2 1

การวเคราะหงาน (Task analysis)

1. ตองการเพมพนสมรรถนะเพอการสอนในศตวรรษท 21

2. ตองการสอนใหนอยลง สงเสรมผเรยนเกดการเรยนรมากขน

3. ตองการลดบทบาทครจากผสอนเปนเพยงชน า กระตนใหเรยนรสรางความรไดดวยตนเอง

4. ตองการเปนนกจดการหองเรยน จดการพฒนาการเรยนของนกเรยนในยคดจทล (Generation Z )

5. ตองการใชเทคโนโลยชวยกระบวนการเรยนร (TPACK)

227

227

รายการ ระดบความตองการ

5 4 3 2 1

6. ตองการปรบเปลยนการศกษาสรปแบบใหม “Social Learning”

7. ตองการสรางและพฒนาหลกสตรการออกแบบการเรยนรออนไลนอยางสอดคลองและเปนระบบ

8. ตองการฝกอบรมทมประสทธภาพจากการปฏบตจรง

9. ตองการฐานความชวยเหลอ ใหไดรบความเชอมนและทกษะในระหวางการฝกอบรมแบบผสมผสาน

10. ตองการชองทางการสอสารกบสอตาง ๆ ทใชในการฝกอบรมแบบผสมผสาน (media and tools)

11. ตองการเพมการมปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน ผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบเนอหา และผเรยนกบทรพยากรภายนอก

12. ทานตองการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนจากการน าเสนอผลงานและเรยนรในการท ากจกรรม

13. เมอทานมปญหา ตองการการแกปญหาจากการสนบสนนชวยเหลอแนะน าจากผอน

14. ตองการจดกจกรรมทบคคลไดรบการน าทางดวยผเรยนดวยกนทมความช านาญกวาหรอดวยสารสนเทศชน าทด

15. การมปฏสมพนธแลกเปลยนและสรางความรดวยประสบการณรวมกนกบกลมการเรยนร

16. ใชคอมพวเตอรเปนเครองมอทางปญหา เพอการเชอมโยงแลกเปลยนความคดมมมองดวยปญญาในกระบวนการกลม

การวเคราะหบคคล (Individual analysis)

17. ตองการการสนบสนนจากผบงคบบญชาในการเขารบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

18. ตองการใหผบงคบบญชาสนบสนนผลจากการฝกอบรมแบบผสมผสานไปพฒนางาน

19. ตองการศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางดานวชาการและวชาชพอยางสม าเสมอ

20. ตองการน าการบรหารจดการชนเรยนออนไลน (LMS) มาใชในการเปลยนรปแบบการเรยนของผเรยน และกระบวนการเรยนการสอน ในยคปจจบนสยคดจทล

21. ตองการบรหารจดการชนเรยนออนไลน เพอพฒนาการจดการเรยนรใหแกผเรยน และพฒนาวชาชพใหทนสมย

228

228

รายการ ระดบความตองการ

5 4 3 2 1

22. ตองการบรหารจดการชนเรยนออนไลนใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด

23. ตองการขยายผลโดยสรางเครอขายการบรหารจดการชนเรยนออนไลนใหกบครทานอน ๆ ในโรงเรยน

ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณในการใหความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม นางสาวณฐหทย สรางสข นสตปรญญาเอก

สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

229

229

ภาคผนวก ค แผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

230

230

แผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะ

การพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร

ค าชแจง การวจยนมขนตอนในการด าเนนการตามแผนการจดกจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training Outlines) ระยะเวลาทงหมด 4 สปดาห ครอบคลมเนอหาในมอดล ท 1-4 และการออกแบบการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต โดยมรายละเอยดดงน

ชวโมงอบรมตอหลกสตร (Contact Hours) มอดล (Module) face-to-face 20 (38%) Online 32 (62%) รวม 52 ชม.

F2F ระยะท 1 สปดาหท 1 (8 ชม.)

1. แนะน าหลกสตรการฝกอบรม 2. การใชงานระบบ Edmodo ส าหรบผเรยน 3. การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 บรบทประเทศไทย 4. การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 ในบรบทประเทศสหรฐอเมรกา 5. การประยกตใชงาน google tools ใหเกดประโยชนในโรงเรยน และการใชงาน Application ในแทบเลตและสมารทโฟน

OL สปดาหท 1 (8 ชม.) มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 OL สปดาหท 2 (4 ชม.) มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน OL สปดาหท 2 (4 ชม.) มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนใน

ศตวรรษท 21 F2F ระยะท 2 สปดาหท 3 (8 ชม.)

มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 (Work Shop) 1. Google Calendar, Blogger, Groups, Google 2. สรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites

OL สปดาหท 3 (8 ชม.) มอดลท 4 (ตอ) พฒนาชนเรยนออนไลน “Google Sites” OL สปดาหท 4 (8 ชม.) มอดลท 4 (ตอ) พฒนาชนเรยนออนไลน “Google Sites” F2F ระยะท 3 (4 ชม.) 1. น าเสนอผลงานชนเรยนออนไลน

2. สนทนากลม

231

231

การออกแบบการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

1. สถานการณ (situation) ทม โครงสรางโดยรวมครอบคลมกจกรรม ตองอธบายวตถประสงค หวขอ และการประเมนผลกจกรรม แสดงสวนสรปโดยยอเปาหมายและภาระหนาทส าหรบผเรยน 2. การรวมกลม (grouping) กลมโครงสรางทางสงคมทสรางขน เพอตองการใหผเรยนมปฏสมพนธในการปฏบตงานและการบรรลเปาหมาย เครองมอและสอจ านวนหนงจะตองมการอธบายความตองการไวในกลม 3. การเชอมตอ (bridge) การกระตนความรเดมของผเรยนกอนทจะแนะน าเนอหาใหม จากค าอธบายของสงทเรยนรอยแลวและอะไรทผเรยนคาดหวงจากการเรยนรทจดให 4. ภาระงาน (task) เปนกจกรรมหลกทผเรยนตองตดตาม งานททาทายและภาระหนาทนาสนใจจะชวยอ านวยความสะดวกในการเรยนร รายละเอยดของวธการเรยนรทจะเกดขนเปนผลมาจากการเฉพาะเจาะจงภาระหนาททจดให 5. การน าเสนอผลงาน (exhibit) จากการเรยนรของผเรยน การน าเสนอผลงานเหลานจะรวมถงการอธบายการเรยนรของแตละบคคลและสงคมการเรยนรทเกดขน การสรางสงน าเสนอจากการเรยนรจะชวยส าหรบการมปฏสมพนธทางสงคมกบผด าเนนการสอน เพอนกบเพอนและผเขารวมงาน 6. การสะทอนผล (reflections) จากการประเมนผลดวยตนเองทมความส าคญเกยวกบสวน บคคลและการเรยนรรวมกน พวกเขาจ าเปนตองมการสงเคราะห, โปรแกรมของการเรยนร และความ คดเกยวกบการน าไปใชในอนาคต การสะทอนกลบควรประกอบดวยความรสกและเจตคตตลอดจนผล กระทบความรความเขาใจ

232

232

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 (Online Education in the 21st Century) จดประสงคเพอใหผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรพนฐานของการปฏบตในการศกษาออนไลน 1. ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ 2. ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบการศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 3. ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 4. ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 5. ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

แผนท 1 สปดาหท 1

(F2F ระยะท 1/

8 ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผวจยแนะน าหลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน วธการฝกอบรม กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต และเกณฑการประเมนผล การรวมกลม (grouping) 2. ผเรยนเลนเกม “โปง-ชอ” เพอใหไดรจกชอและความคนเคยกน 3. ผเรยนจดกลมตามความสมครใจ กลมละ 3-4 คน การเชอมตอ (bridge) 4. ผวจยแนะน าผเรยนเรยนรการใชงานระบบ Edmodo ส าหรบนกเรยนโดยใชคอมพวเตอร PC (ครผเขารบการฝกอบรม) พรอมดวยคมอการใชงานหองฝกอบรมออนไลนส าหรบผเรยน (ครเขารบการฝกอบรม) และการใชงาน Edmodo application ในแทบเลตและสมารทโฟน”

5. ผเรยนทดสอบกอนเรยน จ านวน 30 ขอ 45 นาท ในหองฝกอบรมออนไลนดวยแทบ Quizzes: Edmodo website ภาระงาน (task) 6. ฟงบรรยาย “การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 บรบทประเทศไทย” และอภปรายรวมกน 7. Video Conference “การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21“ ในบรบทประเทศสหรฐอเมรกา (USA)” และถาม-ตอบขอซกถาม (Prof. Dr.James E. Gall)

233

233

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

8. ฟงบรรยายและ work shop “การประยกตใชงาน Google tools ใหเกดประโยชนในโรงเรยน และการใชงาน Application ในแทบเลตและสมารทโฟน” การน าเสนอผลงาน (exhibit) 9. น าเสนอผลงานจากการ “Sharing” Gmail และ Google Docs โดยการตรวจสอบ และแจงผลการปฏบตทนททนใดจากวทยากร การสะทอนผล (reflections) 10. อภปรายและแลกเปลยนเรยนรรวมกนจากการรวมกจกรรม และรบฟงกจกรรมการเรยนแบบออนไลนในครงตอไป

แผนท 2 สปดาหท 1 มอดลท 1

(OL/8 ชม.)

สถานการณ (Situation) 1. ผสอนใชแทบ Post แจงจดประสงคการเรยนร กจกรรมการเรยนร และเกณฑการประเมนผลมายงผสอน การรวมกลม (Grouping) 2. ผสอนแจงแตละกลม แสดงความคาดหวงจากการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ ในโครงการน การเชอมตอ (bridge) 3. ผสอนแนะน า Module 1 ดวย Video Clip เรอง 21st Century Education เพอใหครไดกระตนความรเดมและรบรความรใหม ๆ จากวดโอ ภาระหนาท (task) 4. หลงจากชมวดโอเสรจแลวใหผเรยนสนทนารวมกน ดงประเดนดงตอไปน - การศกษาในศตวรรษท 21 ตางจากททานเปนนกเรยนอยางไรบาง - ทานคดวาการศกษาออนไลนในอนาคตอก 5 - 10 ปจะเปนอยางไร - จากปญหาททานมแนวคดจะจดการเรยนการสอนออนไลนในชนเรยนหรอโรงเรยนมอะไรบาง และมวธการแกไขอยางไรในแนวคดของทาน การน าเสนอผลงาน (exhibit) 5. ผเรยนสามารถน าเสนอผลงานจากการแชรลงก Google Docs ทไดสรางผลงานกบเพอนในกลม โดยการกดปม Reply

การสะทอนผล (reflections) 8. ผเรยนอภปรายและแลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในกลมตาง ๆ ทไดน าเสนอ หรอองคความรใหมทไดจากการแลกเปลยนเรยนรรวมกน

234

234

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

แผนท 3 สปดาหท 2 มอดลท 1 (OL/4 ชม.)

สถานการณ (Situation) 1. ผสอนใชแทบ Assignment ทกทายผเรยนทกกลมโดยผานการระบชอกลมตาง ๆ ในชนเรยนออนไลน และแจงใหทราบการมอบหมายงาน การรวมกลม (Grouping)

2. ผสอนแจงหลกการการเรยนรรวมกน ใหครเกดความตระหนกในหนาท 2.1 การเรยนรรวมกน คอการเรยนรเปนกลมยอย มสมาชก 3-4 คน สมาชกในกลม มความสามารถทแตกตางกน สมาชกชวยกนเรยนรเพอไปสเปาหมายของกลม 2.2 องคประกอบของการเรยนรรวมกน ประกอบดวย การพงพาและเกอกลกน, การปรกษาหารอกนอยางใกลชด, ความรบผดชอบทตรวจสอบไดของสมาชกแตละคน การใชทกษะการปฏสมพนธระหวางบคคลและทกษะการท างานกลมยอย และการวเคราะหกระบวนการกลมเพอใหกลมเกดการเรยนรและปรบปรงการท างาน การเชอมตอ (bridge) 3. ใหผเรยนทบทวนความรเดมจากทไดศกษา และดาวโหลดเอกสารออนไลน (Online Content) เพอศกษารวมกน

ภาระหนาท (task) 4. งานทมอบหมาย (Assignment) ใหแตละกลมตอบค าถามตอไปน 4.1 เนอหาในมอดลท 1 เกยวของอะไรกบวดโอ (21 st century education) ทเรยนไปกอนหนาน 4.2 อะไรคอสาระส าคญของมอดลท 1 4.3 สมาชกทกกลมอภปรายรวมกนในประเดนทคดวาสนใจเปนพเศษในมอดลท 1 สรปใหเปนองคความรใหมและแลกเปลยนเรยนรองคความรทไดรบใหเพอนทกกลมไดรบทราบ และทกกลมสามารถแสดงความคดเหนของเพอนในกลมตาง ๆ การน าเสนอผลงาน (exhibit) 5. แตละกลมน าเสนอผลงานจากงานทไดรบมอบหมาย ใหเพอนๆ ไดอภปรายรวมกนในประเดนทสนใจ โดยการแชรลงก Google Docs ในปม Reply เพอใหเพอน ๆ เขามาแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตมได

235

235

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

การสะทอนผล (reflections) 6. อภปรายและแลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในกลมตาง ๆ ทไดน าเสนอ หรอองคความรใหมทไดจากการแลกเปลยนเรยนรรวมกน 7. ผเรยนท าแบบทดสอบทายบทเรยน Module 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21

ขอสอบแบบ Multiple Choice จ านวน 10 ขอ เวลา 10 นาท และเชคผลการทดสอบเพอทราบผลการพฒนาตนเองและสามารถแกไขขอบกพรองจากการอบรมทผานมา สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo website 2. เนอหาการเรยนการสอนออนไลน 2.1 มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 2.2 Video Clip “21st century education” 3. กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 4. เอกสารเพมเตมจากวทยากร 5. Quiz มอดลท 1 การวดและประเมนผล LMS: Edmodo website ในระบบ Progress

มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน (Online Pedagogy) จดประสงคเพอใหผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบความรของศาสตรการสอนออนไลนทมประสทธภาพ 1. ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo websiteไดอยางมประสทธภาพ 2. ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหม ๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบศาสตรการสอนออนไลน 3. ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 4. ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 5. ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

236

236

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

แผนท 4 สปดาหท 2 มอดลท 2 (OL/4 ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผสอนใชแทบ Post ทกทายผเรยนทกกลมหลงจากผานการเรยนในมอดลท 1 เพอ กระตนและสรางความตระหนกสการอบรมในมอดลท 2 การรวมกลม (grouping) 2. ผสอนใชแทบ Assignment เพอแจงงานทตองศกษาไปยงทกกลมในชนเรยนออนไลน การเชอมตอ (bridge) 3. ศกษาเนอหาวดโอเรอง Singapore's 21st-Century Teaching Strategies (Education Everywhere Series) และเนอหาในมอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน ภาระงาน (task) 4. ผสอนใหแตกลมรวมกนอภปรายเกยวกบการด าเนนการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 และรวมกนสรปใหเปนองคความรใหมและแบงปนใหเพอนกลมอน ๆ ไดรบทราบและแลกเปลยนเรยนรรวมกน 5. น าองคความรมาตอยอดกบวดโอเรอง Singapore's 21st-Century Teaching Strategies (Education Everywhere Series) เพอน าเทคโนโลยมาใชออกแบบการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพตอไป การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6. แตละกลมน าเสนอผลงานจากงานทไดรบมอบหมาย ใหเพอน ๆ ไดอภปรายรวมกนในประเดนทสนใจโดยการแชรลงก Google Docs ในปม Reply เพอใหเพอน ๆ ไดศกษาแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตมได การสะทอนผล (reflections) 7. แลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในกลมตาง ๆ ทไดน าเสนอผลงาน หรอองคความรใหมทไดจากสรางความรรวมกน 8. ผเรยนท าแบบทดสอบทายบทเรยนในมอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน ขอสอบแบบ Multiple Choice จ านวน 10 ขอ เวลา 10 นาท สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo website 2. เนอหาการเรยนการสอนออนไลน 2.1 มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน 2.2 Video Clip “Singapore's 21st-Century Teaching Strategies” 3. กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 4. เอกสารเพมเตมจากวทยากร 5. Quiz มอดลท 2 การวดและประเมนผล LMS: Edmodo website ในระบบ Progress

237

237

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 (Digital Literacy Skills Students Need in the 21st Century) จดประสงคเพอใหผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 1. ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo websiteไดอยางมประสทธภาพ 2. ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 3. ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 4. ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 5. ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 6. ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

แผนท 5 สปดาหท 2 มอดลท 3

(OL/4 ชม.)

สถานการณ (situation) ผสอนใชแทบ Post ทกทายผเรยน แจงจดประสงคการเรยน กจกรรม และการประเมนผล ใน Module 3 การรวมกลม (grouping) 2. ผสอนใชแทบ Assignment ระบไปยงทกกลมในชนเรยนเพอแจงงานทตองศกษาในหองเรยนออนไลน การเชอมตอ (bridge) 3. ผเรยนทบทวนความรเดม 4. ผเรยนทกกลมศกษาเนอหาใน Module 3 และวดโอเรอง A Vision of K-12 Students Today

ภาระงาน (task) 5. ผเรยนทกกลมรวมกนอภปรายการเตรยมผเรยนใหมทกษะในยคดจทลและเปนผเรยนทมศกยภาพในศตวรรษท 21 ตอไป หลงจากนนทกกลมสรปองคความรทไดรบและแชรความรใหเพอนทกกลมไดรบทราบ และแสดงขอคดเหนรวมกน

238

238

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6. แตละกลมน าเสนอผลงานจากงานทไดรบมอบหมายใหเพอน ๆ ไดอภปรายรวมกนในประเดนทสนใจโดยการแชรลงก Google Docs ในปม Reply เพอใหเพอน ๆ ไดศกษาแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตมได การสะทอนผล (reflections) 7. แลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในกลมตาง ๆ ทไดน าเสนอผลงาน หรอองคความรใหมทไดจากสรางความรรวมกน 8. ผเรยนท าแบบทดสอบทายบทเรยน Module 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 ขอสอบแบบเลอกถก-ผด จ านวน 10 ขอ เวลา 10 นาท 9. ตรวจสอบคะแนนในระบบประมวลผล เพอทราบผลพฒนาการเรยน สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo 2. เนอหาการเรยนการสอนออนไลน 2.1 มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 2.2 Video Clip “A Vision of K-12 Students Today” 3. กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 4. เอกสารเพมเตมจากวทยากร 5. Quiz มอดลท 3 การวดและประเมนผล LMS: Edmodo ในระบบ Progress

มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 จดประสงคเพอใหผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบการแบงปนความรดวย Google tools และสามารถสรางหองออนไลนโดยใช Google Sites 1. ผเรยนสามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ 2. ผเรยนศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบ Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 3. ผเรยนสามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 4. ผเรยนสามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร 5. ผเรยนสามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 6. ผเรยนสามารถแลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน

239

239

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

แผนท 6 สปดาหท 3 มอดลท 4 (F2F ระยะ ท 2/8ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผวจยทกทายผเรยน และแนะน าวทยากร แนะน ากจกรรมการฝกอบรมแบบเผชญหนาในหองปฏบตการคอมพวเตอร โดยการอบรมแบบปฏบตการ (Training Workshop) การรวมกลม (grouping) 2. วทยากรแนะน าเกมสกลมสมพนธกบผเรยน “กลอง 3 มต” เพอใหผเรยนเกดความรสกการรวมงานกนเปนการรวมใจกน โดยปรกษาหารอกน การเชอมตอ (bridge) 3. วทยากรทบทวนการเรยนทผานมาหวขอ “การประยกตใชงาน Google tools ใหเกดประโยชนในโรงเรยน และการใชงานในแทบเลตและสมารทโฟน” จาก Edmodo Application” ภาระงาน (task) 4. Google Calendar, Blogger, Google Groups 5. การสรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites 6. คณครทกทานไดรบการสรางหองเรยนออนไลนไปแลวนน และยงตองมการตอยอด หองเรยนออนไลนใหมความสมบรณ สามารถเขาไปศกษาในเวบไซต http://bit.ly/60pansa และคลกท "การสรางเวบไซตดวย Google Sites การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6. น าเสนอผลงานโดยการ “Sharing”ไปท Groups Mail ของเพอนในชนเรยน จากชนงานทวทยากรใหปฏบตตาม ไดรบการตรวจสอบและขอเสนอแนะการปฏบตทนททนใดจากวทยากร การสะทอนผล (reflections) 7. ผเรยนน าเสนอผลงานจากการอบรม 8. อภปรายและแลกเปลยนเรยนรรวมกนจากการรวมกจกรรม และรบฟงกจกรรมการเรยนแบบออนไลนในครงตอไป

แผนท 7 สปดาหท 3 มอดลท 4

(OL/8 ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผสอนใชแทบ Post ทกทายผเรยนหลงจากการ work shop “Google tools” และการสรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites เพอทบทวนความรเดมและแจงจดประสงคการเรยน กจกรรมและการประเมนผลในมอดลท 4 การรวมกลม (grouping) 2. ผสอนใชแทบ Assignment ระบไปยงทกกลมในชนเรยนเพอแจงงานทตองศกษาในหองเรยนออนไลน การเชอมตอ (bridge) 3. ผเรยนทบทวนความรเดมจากการอบรมเชงปฏบตการ Google tools

240

240

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

4. ผเรยนทกกลมศกษาเนอหาในมอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 และวดโอ 4.1 Google Drive: Working on the same file at the same time 4.2 Google Apps Manual by Kudosiz 4.3 วดโออบรม Google App for Education ภาระงาน (task) 5. ผเรยนทกกลมรวมกนอภปรายสรปองคความรทไดรบและแชรความรใหเพอนทกกลม ไดรบทราบและแสดงขอคดเหนรวมกน การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6. แตละกลมน าเสนอผลงานจากงานทไดรบมอบหมาย ใหเพอน ๆ ไดอภปรายรวมกนในประเดนทสนใจโดยการแชรลงก Google Docs ในปม Reply เพอใหเพอน ๆ ไดศกษาแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตมได การสะทอนผล (reflections) 7. แลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในกลมตาง ๆ ทไดน าเสนอผลงาน หรอองคความรใหมทไดจากสรางความรรวมกน สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo website 2. เนอหาการเรยนการสอนออนไลน 2.1 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 2.2 วดโอเรอง 2.2.1 Google Drive: Working on the same file at the same time 2.2.2 Google Apps Manual by Kudosiz 2.2.3 วดโออบรม Google App for Education 3. https://www.google.co.th “Google Apps” 4. https://www.google.com/calendar 5. https://www.blogger.com 6. https://www.google.com/sites การวดและประเมนผล 1. ประเมนผลการสรางชนงานจาก Google tools 2. ประเมนการน าเสนอผลงาน

241

241

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

แผนท 8 สปดาหท 4 มอดลท 4

(OL/8 ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผสอนใชแทบ Post ทกทายผเรยนหลงจากศกษาเนอหาในมอดลท 4 เพอทบทวนความรเดมและแจงจดประสงคการเรยน กจกรรมและการประเมนผลในมอดลท 4 การรวมกลม (grouping) 2. ผสอนใชแทบ Assignment ระบไปยงทกกลมในชนเรยนเพอแจงงานทตองศกษาใน หองเรยนออนไลน การเชอมตอ (bridge) 3. ผเรยนทบทวนความรเดมจากการสรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites 4. ผเรยนศกษาวดโอคลปเพมเตมในการพฒนาเวบไซตใหสมบรณ 4.1 PSRU : 26-Google Sites Part 1/6 4.2 PSRU : 26-Google Sites Part 2/6 4.3 PSRU : 26-Google Sites Part 3/6 4.4 PSRU : 26-Google Sites Part 4/6 4.5 PSRU : 26-Google Sites Part 5/6 4.6 PSRU : 26-Google Sites Part 6/6 ภาระงาน (task) 5. ผเรยนพฒนาโครงการสรางชนเรยนออนไลนดวย Google Sites 6. ผเรยนรวมกนอภปรายสรปองคความรทไดรบและแชรความรใหเพอนไดรบทราบและแสดงขอคดเหนรวมกน การน าเสนอผลงาน (exhibit) 7. ผเรยนน าเสนอผลงานโดยการแบงปนลงกใหวทยากรไดนเทศตดตามผลงานผเรยน และเพอน ๆ ไดศกษาแสดงความคดเหน และขอเสนอแนะเพมเตมได การสะทอนผล (reflections) 8. แลกเปลยนเรยนรรวมกนจากผลงานของเพอนในชนเรยนทไดน าเสนอผลงานโดยการแบงปนลงกหองเรยนออนไลน 9. ผเรยนท าแบบทดสอบทายบทเรยนในมอดลท 4 ขอสอบแบบ Multiple Choice จ านวน 10 ขอ เวลา 10 นาท และเชคผลการทดสอบเพอทราบผลการพฒนาตนเอง สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo website 2. เนอหาการเรยนการสอนออนไลน 2.1 มอดลท 4 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21 2.2 Video Clip 3. กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 4. Quiz มอดลท 4

242

242

สปดาห/ชม.

กจกรรมการฝกอบรมแบบผสมผสาน แบบเผชญหนา (F2F) แบบออนไลน (OL)

การวดและประเมนผล LMS: Edmodo website ในระบบ Progress

แผนท 9สปดาหท 4 มอดลท 4

(F2F ระยะท 3/

4 ชม.)

สถานการณ (situation) 1. ผวจยทกทายผเรยน และกจกรรมการฝกอบรมแบบเผชญหนาระยะสดทาย การรวมกลม (grouping) 2. ผเรยนสะทอนความคดเหน อภปรายรวมกนและสรางองคความรรวมกนจากกลมของตนเองในหองเรยนออนไลน การเชอมตอ (bridge) 3. ผเรยนทบทวนเดมและความรใหม ๆ ทไดรบจากการฝกอบรม และองคความรเพมขนจากการแลกเปลยนเรยนร ภาระงาน (task) 4. ผเรยนทดสอบหลงการฝกอบรม จ านวน 30 ขอ 45 นาท ในหองเรยนออนไลนดวยแทบ Quizzes: Edmodo website 5. ผเรยนตอบแบบสอบถามออนไลนความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ การน าเสนอผลงาน (exhibit) 6. ผเรยนน าเสนอผลงานโครงการ “ชนเรยนออนไลน” รายบคคล การสะทอนผล (reflections) 7. สนทนากลม 8. ผวจยสรปโครงการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ 9. ประธานปดโครงการฯและมอบวฒวตร สอการเรยนการสอนออนไลน (Online Course Materails) 1. ระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo website 2. กจกรรมการเรยนรตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 3. แบบทดสอบหลงเรยน จ านวน 30 ขอ 45 นาท ในหองเรยนออนไลนดวยแทบ Quizzes: Edmodo website 4. แบบสอบถามออนไลนความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ การวดและประเมนผล 1. LMS: Edmodo ในระบบ Progress 2. Google Form

243

243

แบบประเมนระดบการปฏบตงานการฝกอบรมแบบออนไลนรายกลม

หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะ

การพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร มอดลท 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 (Online Education in the 21st Century)

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1 1) สามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

2) สามารถคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบการศกษาออนไลนในศตวรรษท 21

3) สามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

4) แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน 5) สามารถสงงานตามก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง

รวม มอดลท 2 ศาสตรการสอนออนไลน

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1 1) สามารถใชระบบการจดการเรยนการสอนออนไลน LMS: Edmodo ไดอยางมประสทธภาพ

2) สามารถคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบศาสตรการสอนออนไลน

3) สามารถใชสอ นวตกรรมและเทคโนโลยในการจดการเรยนรอยางหลากหลาย เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

4) แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน 5) สามารถสงงานตามก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง

รวม

244

244

มอดลท 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1 1) คนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21

2) สามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 3) สามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 4) แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน 5) สามารถสงงานตามก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง

รวม มอดลท 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1 1) คนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเกยวกบ Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

2) สามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาการจดการเรยนร 3) สามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 4) แลกเปลยนความคดเหนผลงานรวมกนในกลมและในชนเรยน 5) สามารถสงงานตามก าหนดและเนอหาครอบคลมตามโครงสราง

รวม

ความหมายระดบการปฏบต 4.51 – 5.00 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมาก 2.51 – 3.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบปานกลาง 1.50 – 2.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอย 1.00 – 1.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอยทสด

เกณฑในการแปลผลการประเมนสมรรถนะ (ทกษะ ความร และความสามารถ)

คาคะแนนเฉลย ระดบคณภาพ 4.01-5.00 สง 3.01-4.00 ปานกลาง

ตงแต 3.00 ลงมา ต า

245

245

แบบประเมนระดบการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน

“Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะ การพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร

ชอ..........................................................................................ชอกลม...................... ............................... ชอหองเรยนออนไลน ........................................................................................................ ..................... กลมสาระการเรยนร..............................................................ชน...... .......................................................

รายการพฤตกรรม ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1 1) สามารถปฏบตตามวทยากรไดอยางถกตอง 2) แบงปนลงกหองเรยนออนไลนใหกบวทยากรไดชวยเหลอ แนะน าระหวางสรางหองเรยนออนไลน และประเมนผลงาน

3) สามารถสบคนขอมลผานอนเทอรเนตเพอพฒนาหองเรยนออนไลนใหสมบรณ

4) สามารถสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ 5) ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานเนอหาบทเรยน

6) ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบ ดานการจดรปแบบ

7) ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการออกแบบ

8) ครอบคลมตามโครงสรางการสรางหองเรยนออนไลนดวย Google Sites เกยวกบดานการประเมนผล

9) น าเสนอผลงานและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบผลงานรวมกนกบเพอนในชนเรยน

10) สามารถใช Google tools ในหองเรยนออนไลนไดอยางหลากหลาย รวม

ความหมายระดบการปฏบต 4.51 – 5.00 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบมาก 2.51 – 3.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบปานกลาง 1.50 – 2.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอย 1.00 – 1.50 หมายถง มการปฏบตอยในระดบนอยทสด

246

246

เกณฑในการแปลผลการประเมนสมรรถนะ (ทกษะ ความร และความสามารถ)

คาคะแนนเฉลย ระดบคณภาพ 4.01-5.00 สง 3.01-4.00 ปานกลาง

ตงแต 3.00 ลงมา ต า

247

247

ภาคผนวก ง แบบทดสอบกอนและหลงการฝกอบรมโครงการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

248

248

แบบทดสอบกอนและหลงการฝกอบรม โครงการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

หลกสตรการฝกอบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะ

การพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร

การวเคราะหโครงสรางแบบทดสอบกอนและหลงการฝกอบรม (แบบคขนาน)

เนอหา วตถประสงค ล าดบ

ขอสอบ

จ านวนขอสอบ

กอน หลง การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21

ผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรพนฐานของการปฏบตในการศกษาออนไลน

1-10

10 10

ศาสตรการสอนออนไลน ผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบความรของศาสตรการสอนออนไลนทมประสทธภาพ

11-15

5 5

ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21

ผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21

16-20

5 5

Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21

ผเรยนสามารถแสดงใหเหนถงความรเกยวกบการแบงปนความรดวย Google tools และสามารถสรางหองออนไลนโดยใช Google Sites

21-30 10 10

249

249

ขอสอบคขนาน แบบทดสอบกอนการฝกอบรม 30 ขอ และแบบทดสอบหลงการฝกอบรม 30 ขอ

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 1 การเขาถงการเรยนรเมอนกเรยนและ

แหลงทมาของขอมลไมไดอยในหองเรยนเรยกวาอะไร ? 1. การเรยนรออนไลน 2. การศกษาทางไกล 3. การสอสารโทรคมนาคม 4. วธการบรรยาย

ขอใดเปนการเรมตนดานการศกษาทางไกล ? 1. หลกสตรการเรยนการสอนผานเวบ (Web-based course) 2. หลกสตรวดโอโดยใชการสงผานดาวเทยม 3. การตดตอทางอเมลเปนหลก 4. การเดนทางบรรยาย

2 การเรยนรออนไลนเปนประเภทหนงของวธการศกษาทตองอาศยสงใดในการสอสารขอมล ? 1. วทยโทรทศนหรอเครอขายอน ๆ 2. คอมพวเตอร 3. อปกรณอเลกทรอนกส 4. อนเทอรเนต

ขอใดใชอนเทอรเนตเพอการเรยนออนไลนแบบดงเดม ? 1. ผานเวบไซต 2. ขอความ (text) เทานน 3. ใชไดเฉพาะในโมเดมผานสายโทรศพท (dial-up modems) 4. น าเสนอโดยเฉพาะการใหบรการเชงพาณชย (commercial services)

3

ขอใดตอไปนไมใชประโยชนจากการเรยนรออนไลน ? 1. การจดตารางเวลาทยดหยนมากขน 2. ลดคาใชจายในการเดนทางส าหรบการศกษา 3. นกเรยนมการควบคมตนเองในวธการเรยนร 4. สนเปลองคาใชจายมากกวาการเรยนแบบเผชญหนา

ขอใดตอไปนผเรยนไมสามารถควบคมการเรยนออนไลนดวยตนเอง ? 1. เมอผเรยนเขาสการเรยนการสอน 2. ผเรยนเขาถงการเรยนการสอน 3. การปฏสมพนธกบผสอนและเพอนรวมชน 4. ผเรยนตองไดรบการประเมน

4 ขอใดเปนขอเสยของการเรยนรออนไลน ? 1. การจดการเรยนรทมปฏสมพนธกบผเรยนอยางไมตอเนอง 2. ผเรยนมความสามารถเขาถงเทคโนโลยเพอการศกษาดวยตนเอง 3. ผเรยนสามารถตดตอสอสารระหวางผสอนไดทกท ทกเวลา 4. ผเรยนจดการเรยนรไดเอง โดยปราศจากการควบคมของคร

ขอใดตอไปนเปนจรงเกยวกบการเรยนการสอนออนไลน ? 1. มประสทธภาพมากกวาการเรยนแบบเผชญหนา 2. นกเรยนตองการแรงจงใจและสามารถจดการเรยนรของตนเองไดอยางมประสทธภาพ 3. เปนเรองงายส าหรบครทจะเรยนรและใชไดอยางมประสทธภาพ 4. ชวยใหเกดการเรยนรไดอยางรวดเรว

250

250

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 5 Edmodo และ Moodle อยในระบบใด ?

1. ระบบเครอขายทางสงคม 2. ระบบการบรหารจดการหองเรยนออนไลน (LMS)

3. หลกสตรออนไลนระบบเปดขนาดใหญ (MOOC)

4. ระบบปฏบตการ (OS)

การบรหารจดการเรยนการสอนออนไลน (LMS) เพอประโยชนอะไร ? 1. ชวยใหผบรหารใหขอเสนอแนะแกครในโรงเรยน 2. เพอสรางเนอหาในการเรยนแบบเผชญหนาและการเรยนแบบออนไลน 3. เปนสถานทครสามารถเพมเนอหาและนกเรยนสามารถเขาถงงานทไดรบมอบหมายและการโตตอบ 4. เปนสมดบนทกออนไลนของนกเรยนเพอตดตามขอมลและงานทไดรบมอบหมาย

6 ขอใดตอไปนเปนประเภทของเครองมอการเรยนรแบบประสานเวลา (synchronous) ? 1. อเมล 2. กระดานสนทนา 3. ยทป 4. การประชมผานวดโอ

เมอไหรการสอสารไมตองประสานเวลากนในชนเรยนออนไลน ? 1. ผเรยนและครผสอนทสามารถฝากขอความและตอบสนองเวลาทตางกน 2. ผเรยนสามารถสอสารกบผเรยนอนๆ โดยปราศจากการน าเสนอของคร 3. ครสอสารกบผเรยนไดแตผเรยนไมสามารถตอบสนองกบครได 4. ผเรยนสามารถแสดงความคดเหนเกยวกบชนเรยนของครผสอน

7 สอกลางใดซงเปนทใชบอยทสดในการเรยนรออนไลน ? 1. ขอความ 2. รปภาพ 3. เสยง 4. วดโอ

ขอใดเปนการเขาถงขอมลไดรวดเรวจากการเรยนการสอนออนไลน ? 1. ขอความ 2. รปภาพ 3. เสยง 4. วดโอ

8

ขอใดตอไปนไมไดเกดขนอยในสภาพแวดลอมการเรยนรออนไลน ? 1. การมปฏสมพนธทางสงคม 2. การจ าลอง 3. การประเมนผล 4. สมรรถภาพทางกาย

สงใดตอไปนยากทสดในการสรางสภาพแวดลอมการเรยนรออนไลน ? 1. การจดสงเนอหา 2. สถานการณจ าลอง 3. การปฏสมพนธทางสงคม 4. การประเมนผล

251

251

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 9 Mobile learning (m-learning) เปน

ค าอธบายในการใชเพอสงใด ? 1. การใชงานของสมารทโฟนและแทบเลบในการเรยนรออนไลน 2. การเรยนรทตองการใหนกเรยนไดรบการปรบเปลยนจากการเรยนแบบดงเดม 3. การใชแลปทอปคอมพวเตอรในหองเรยนส าหรบการเคลอนยายทงายขน 4. โรงเรยนทมรถเคลอนทบรการคอมพวเตอรและอนเทอรเนต

ขอใดไมเกยวของกบการเรยนร Mobile learning ? 1. การเขาถงหลกสตรออนไลนทม สมารทโฟนหรอแทบเลต 2. การใชอปกรณดจทลในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบโครงการหองเรยน 3. การใชงานหองเรยนของแอปพลเคชนบนสมารทโฟนจะชวยในการเรยนร 4. การใชแลปทอปคอมพวเตอรเพอท าการบาน

10 การเรยนแบบเผชญหนามการผสมกบการเรยนรออนไลนเรยกวาอยางไร ? 1. การเรยนร 50/50 2. การเรยนรทางสงคม 3. การเรยนรแบบผสมผสาน 4. การเรยนรแบบเชอมตอ

ขอใดคอการเรยนรแบบผสมผสาน ? 1. การผสมผสานระหวางการเรยนรแบบเผชญหนาและการเรยนรออนไลน 2. ผเรยนใชเครองมอดจทลไดมากกวา 1 อยาง 3. การเรยนรออนไลนถกรวมไวกบการเรยนการสอนผานโทรศพทเคลอนท (Mobile learning) 4. ผเรยนใชเวลาบางสวนใน LMS แตยงสามารถเขาถงเวบไซตอน ๆ

11 ขอใดอธบายเกยวกบ “ศาสตรการสอนออนไลน” ไดดทสด ? 1. วธการเรยนการสอนทมประสทธภาพมากทสดในสภาพแวดลอมออนไลน 2. การถายโอนการเรยนแบบเผชญหนาสสภาพแวดลอมออนไลน 3. วธการใชเทคโนโลยอยางไรในการสอนนกเรยน 4. วธการส าหรบเพมการอภปรายของนกเรยน

ขอใดตอไปนไมไดเปนตวอยางของศาสตรการสอนออนไลนทด ? 1. ผเรยนจะตองรวธการใชเทคโนโลยเพอทจะใชงานอยางมประสทธภาพ 2. การเรยนการสอนออนไลนตองมวธการแตกตางจากการเรยนการสอนแบบเผชญหนา 3. ผเรยนจะเรยนไดดในหองเรยนแบบเผชญหนาและสภาพแวดลอมหองเรยนออนไลน 4. ผเรยนทกคนจะไดรบประโยชนจากการมปฏสมพนธกบครในสภาพแวดลอมออนไลน

252

252

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 12 เมอไหรการเรยนรออนไลนเหมาะสมส าหรบ

ผเรยนระดบประถมศกษา-มธยมตน ? 1. ผเรยนสามารถใชแปนพมพและเมาสได 2. ผเรยนสามารถทจะใชคอมพวเตอรโดยไมมผดแล 3. สภาพแวดลอมออนไลนทไดรบการออกแบบมาโดยเฉพาะส าหรบอายและระดบ ทกษะของผเรยน 4. ผปกครองทไดรบอนญาตในการใชอนเทอรเนตส าหรบผเรยน

ขอใดตอไปนไมเกยวของกบสภาพแวดลอมทประสบความส าเรจตอการเรยนรออนไลน ? 1. ผเรยนททกษะดานเทคโนโลยทจ าเปน 2. อายทมเหมาะสมและระดบความสามารถของผเรยน 3. การใหค าแนะน าชวยเหลอผเรยนใหประสบความส าเรจและไมใหรสกสญเสย 4. ผเรยนไดรบการประเมนบอยครง

13 ขอใดตอไปนไมไดเปนประเภทของการปฏสมพนธทพบในการเรยนรออนไลน ? 1. ผเรยนมปฏสมพนธกบผสอน 2. ผเรยนมปฏสมพนธกบเนอหา 3. ผเรยนมปฏสมพนธกบผเรยนคนอน 4. ผเรยนมปฏสมพนธกบผปกครอง

ขอใดเปนการสรางความรทพบไดในการเรยนรออนไลน ? 1. ผเรยนมปฏสมพนธกบผสอน 2. การท างานรวมกนของผเรยนกบเนอหาการเรยน 3. ผเรยนมปฏสมพนธกบผเรยนอน 4. การท างานรวมกนของผเรยนกบทรพยากรอน ๆ

14 การเรยนรออนไลนจากสภาพจรงเปนกจกรรมแบบใด ? 1. กจกรรมทเชอมตอกบเปาหมายการเรยนร 2. กจกรรมทเกยวของกบความสนใจและการเรยนออนไลนของผเรยน 3. กจกรรมทมความปลอดภยในการเชอมตออนเทอรเนต 4. กจกรรมทถกสรางขนโดยอาจารยผสอนและไมเกยวของกบบคคลอน

สงทแทจรงจากการไดรบประโยชนการเรยนรออนไลนเพราะอะไร ? 1. ผสอนประเมนไดงายขน 2. ผสอนจะสรางแรงจงใจและมความเกยวของกบนกเรยน 3. ผสอนสามารถใชการวจยแหลงขอมลออนไลน 4. ผสอนใชเวลานานในการด าเนนการเพอใหมความสมบรณ

253

253

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 15 การมปฏสมพนธทางสงคมมกจะใชในการ

เรยนรออนไลนเพราะอะไร ? 1. เครอขายทางสงคมเปนทนยม 2. การปฏสมพนธทางสงคมสามารถน าไปใชสรางแรงจงใจและท าใหผเรยนเขาใจการเรยนไดงายขน 3. กจกรรมทางสงคมสามารถวดและประเมนได 4. ผเรยนทางสงคมมความสามารถบรหารการเรยนไดงายขน

การมปฏสมพนธทางสงคมในการเรยนรออนไลนจะมประโยชนมากทสดเกดจากสงใด ? 1. การอภปรายเพอปรบปรงและเพมความเขาใจของผเรยน 2. ระดบของการปฏสมพนธทางสงคมอยในระดบสงตลอดหลกสตร 3. ผเรยนมความเขาใจวาสงทดทสดคอการมความกระตอรอรน 4. การอภปรายของผเรยนมาจากการเบอหนายการเรยน

16 ขอใดไมใชทกษะดจทลในมาตรฐาน ISTE· Standards·S ? 1. ความคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and innovation) 2. การสอสารและความรวมมอ (Communication and collaboration) 3. การคนหาและวจย (Searching and Research) 4. การคดเชงวพากษ การแกปญหา และการตดสนใจ (Critical thinking, problem solving, and decision making)

เปาหมายทส าคญทสดของมาตรฐาน ISTE· Standards·S คอขอใด ? 1. การแกไขปญหาชวตของผเรยนในโลกดจทล 2. การเตรยมความพรอมส าหรบอนาคตของผเรยน 3. เพอสรางความคดใหมผลตภณฑหรอระบบตางๆ 4. การสอสารขอมลและความคดไดอยางมประสทธภาพ

17 ขอใดไมไชลกษณะมาตรฐานความคดสรางสรรคและนวตกรรม ? 1. ใชความรทมอย เ พอสรางความคดใหมผลตภณฑหรอระบบตางๆ 2. มสวนรวมในทมงานของโครงการในการผลตงานเดมหรอการแกปญหา 3. ใชรปแบบและแบบจ าลองในการส ารวจระบบทซบซอนและปญหา 4. ระบแนวโนมและความคาดการณทเปนไปได

ขอใดเปนลกษณะมาตรฐานความคดสรางสรรคและนวตกรรม ? 1. สรางการท างานเดมๆจากบคคลใหเปนการแสดงออกของกลม 2. มสวนรวมในทมงานของโครงการในการผลตงานเดมหรอการแกปญหา 3. การประมวลผลขอมลและรายงานผล 4. รวบรวมและวเคราะหวนทจะระบการแกปญหา

254

254

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 18 แนวคดในการออกแบบการเรยนรเพอ

ศตวรรษท 21 ทท าใหมประสทธภาพมากทสด ? 1. นกเรยนทกคน 2. นกเรยนทเบอกบการเรยนรในหองเรยน 3. นกเรยนมแรงจงใจและสามารถจดการเรยนรของตนเอง 4. นกเรยนทมทกษะดานเทคโนโลยทด

ขอใดทผเรยนมความยากล าบากทสดกบการเรยนรเพอศตวรรษท 21 ? 1. ผเรยนเรยนไดดในหองเรยนแบบเผชญหนา 2. ผเรยนใชเวลาในการสะทอนใหเหนถงการอภปรายและการหาค าตอบ 3. ผเรยนไมไดมสวนรวมมากในหองเรยนแบบเผชญหนา 4. ผเรยนบรหารการจดการเรยนรออนไลนของตนเองไดไมด

19 เมอใดทผเรยนใชสอดจทลและสภาพแวดลอมในการสอสารและการท างานรวมกน ? 1. ระยะทางทหางไกลและการสนบสนนมสวนรวมในการเรยนร 2. เมอตองการตรวจสอบมมมองการท างานรวมกน 3. เมอตองการระบนกเรยนทตองการความชวยเหลอเพมเตม 4. เมอเครองมอดจทลทอยบนพนฐานของความเหมาะสมกบงาน

ขอใดสมพนธกบทกษะและความรทผเรยนตองการทจะเรยนรไดอยางมประสทธภาพและมชวตอยงอกงามในสงคมโลกมากขนในสงคมดจทล ? 1. สถานทผเรยนก าลงท าผลงานออนไลนของตวเอง 2. เทคโนโลยมสวนเกยวของกบการประเมนผลเพอความเปนธรรมของผเรยน 3. ผเรยนใชสอดจทลและสภาพแวดลอมในการสอสารและการท างานรวมกน 4. การมงเนนไปทผลการเรยนรและความสามารถทางเทคนคและการใชเครองมอ

20 ขอใดไมใชแนวปฏบตในการออกแบบการเรยนรเพอพฒนาทกษะการใชไอซท ? 1. การใชไอซทตองสนบสนนการสรางองคความร 2. การใชไอซทตองจ าเปนในการสรางองคความร 3. การใชไอซทตองสรางผลตผล/นวตกรรม 4. การใชไอซทกบกลมเปาหมายเฉพาะ

ขอใดไมเกยวของกบแนวทางการออกแบบทกษะแหงศตวรรษท 21 ? 1. การท างานรวมกน 2. การหาจดออนของสอดจทล 3. การใชไอซทเพอการเรยนร 4. การสอสารอยางคลองแคลว

21 ขอใดเปนการใชเครองมอใน Gmail ? 1. เอกสารการประมวลผล 2. การส ารวจ 3. คนหาอเมลทตองการได 4. การน าเสนอสไลดโชว

ขอใดตอไปนทมาจากการประมวลผลของ gmail application ? 1. เสนอสไลดโชว 2. แบงปนเอกสารออนไลนรวมกบคนอนๆ 3. สรางหนงสออเลกทรอนกส 4. มการแจงเตอนอเมลจาก gmail app.

255

255

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 22 เอกสารทคณสรางใน Google Docs จะถก

เกบไวแบบออนไลนเพอสงใด ? 1. คณสามารถเขาถงไดทกทผานทางอนเทอรเนต 2. คณจะมการปองกนจากการดาวนโหลดไฟล 3. Google สามารถรวมไวในผลการคนหา 4. เปนสงจ าเปนส าหรบการบรการพนทจดเกบ

เอกสารทถกสรางขนใน Google Docs เกบไวทไหน ? 1. บนอนเทอรเนต (Cloud) ทอยในบญชผใช Google ของคณ 2. บนเวบไซตของ Google ททกคนสามารถคนหาได 3. บนทกไวในแฟลชไดรฟหลงจากชนงานเสรจ 4. เชอมโยงไปยงเวบไซต

23 การจดการพบปะ ประชม หรอกจกรรมทางสงคมในหมสมาชกกลม เปนการใชงาน Google tools ชนดใด ? 1. Blogger 2. Google Sites 3. Google Group 4. Google Calendar

ขอใดไมใชความสามารถทคณท าไดใน Google Group ? 1. สรางกลมออนไลนทใชอเมล 2. ท างานรวมกนบนเอกสารทมผใชงานอนๆ 3. คนหาผทมงานอดเรก ความสนใจ หรอภมหลงเหมอนกน

4. อานโพสตของกลมผานทางอเมล อนเตอรเฟซแบบออนไลน หรอทงสองอยาง

24 ขอใดตอไปนไมใชการท างานของ Google Calendar? 1. สรางปฏทนนดหมายการท างาน 2. มคณสมบตการแกไขในเวอรชนของคอมพวเตอร 3. แจงเตอนผานโทรศพทเคลอนท 4. แสดงตารางกจกรรมไดหลายรปแบบ

ขอใดตอไปนไมเปนความจรงใน Google Calendar? 1. Google Calendar สามารถเกบขอมลเหตการณตางๆ รวมไวในทเดยวกนได 2. Google Calendar เปนเครองมอชวยเตอนการนดหมาย 3. สามารถแบงปนปฏทนใหเพอนรวมงานไดทราบตารางการท างาน 4. Google Calendar เปนการสรางปฏทนเพอความลบของทางราชการ

256

256

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 25 ขอใดตอไปนเปนจรง ?

1. Google Docs เขากนไมไดกบเอกสาร Microsoft Office 2. Google Docs จะเปดเอกสาร Microsoft Office แตในโหมดอานอยางเดยว 3. Microsoft Office เอกสารขอความอยางเดยวสามารถเปดไดใน Google Form 4. สามารถแชรสถานทปจจบนกบผคนและแวดวงทคณเลอกดวย Google+

ขอใดกลาวถงคณสมบตของ Google+ ถกตองทสด ? 1. การสงสญญาณเตอนทางโทรศพทเมอมการนดหมายกบเพอน 2. การเขยนบทความและคนอนๆสามารถเขามาแสดงความคดเหนได 3. การแบงปนสงตางๆในแวดวงใหตรงกบชวต เชนแวดวงเพอน, ครอบครว หรอเพอนรวมงาน 4. การสรางกลมเมอตองการสงขอความถงกนในจ านวนมาก ๆ

26 ขอใดตอไปนเปนจรงเกยวกบ Google Sites ? 1. ทกคนสามารถสรางบญชฟรของ Google Sites 2. การศกษาเทานนทสามารถสรางบญชฟรของ Google Sites 3. บญช Google Sites มคาใชจายขนอยกบจ านวนผเขาชมเวบไซต 4. การตดตง Google Sites บนเซรฟเวอรของโรงเรยนเพอการจดการเรยนการสอน

เมอคณไดสรางบญช Google Sits ขอใดตอไปนไมเปนความจรง ? 1. คณจะไมถกเรยกเกบเงนคาบรการ 2. คณจะไดรบการเลอกชอโดเมนของคณเอง 3. คณสามารถสรางไดแคหนงเวบไซตตอหนง บญช gmail 4. คณสามารถเลอกใชแมแบบทสรางขนโดย Google

27 Google Sites สนบสนนทงหมดทกลาวมายกเวนขอใดตอไปน ? 1. เวบไซตสาธารณะ 2. เวบไซตกบบคคลทมบญชผใชสามารถเขาถงได 3. เวบไซตกบบคคลทมบญชผใชสามารถเขาถงและแกไขได 4. เวบไซตทมการเขารหสทตองใชรหสผานของทกคน

ถาคณใช Google Sites เพอสรางเวบไซตส าหรบเฉพาะนกเรยนในชนเรยนของคณทจะใชส าหรบการเรยนรออนไลน ขอใดจะมการเขาถงดทสด ? 1. เวบไซตทไมเผยแพร 2. เวบไซตสาธารณะ 3. เวบไซตทมรายชอของคนทสามารถเขาถงได 4. เวบไซตทมรายชอของคนทสามารถเขาถงและแกไขได

257

257

ขอ ขอสอบกอนการฝกอบรม ขอสอบหลงการฝกอบรม 28 ในการสรางเวบไซตใน Google Sites คณ

ตองเรยนรอะไร ? 1. HTML 2. Google Docs 3. วธการใชและแกไขแมแบบ Google Sites 4. Javascript และ XML

ขอใดตอไปนไมสามารถท าไดในการสรางเวบไซตใน Google Sites ? 1. สรางการเชอมโยงไปยง Google Docs ทคณสรางขน 2. ใช Google Site แมแบบ 3. ใชโคด HTML 4. ใช Google Sites application รวมกบสมารทโฟนหรอแทบเลต

29 ชนดรปภาพในขอใดทไมเหมาะสมน ามาสรางเวบไซต ? 1. JPEG 2. GIF 3. PNG 4. TIFF

รปภาพชนดไหนทไมควรน ามาใชในการสรางเวบไซตหองเรยนออนไลนของคณ ? 1. รปภาพทสรางขนเอง 2. รปภาพโดเมนสาธารณะ 3. รปภาพตดปะฟร (จากแหลงทเชอถอได) 4. รปภาพทมไฟลขนาดใหญ

30 Google Analytics เปนเครองมอส าหรบอะไร ? 1. การสรางหนาเวบและเนอหา 2. การหาแหลงขอมลออนไลนทจะใชในเวบไซตของคณ 3. การประเมนผลการพฒนานกเรยนในเวบไซตของคณ 4. การเกบรวบรวมและตรวจสอบขอมลเกยวกบผเขาชมเวบไซตของคณ

การเชอมโยงชนดไหนทคณไมควรน ามารวมอยในเวบไซตหองเรยนออนไลนของคณ ? 1. เชอมโยงไปยงเวบไซตเนอหาทมลขสทธ 2. เชอมโยงไปยงหองสมดหรอแหลงขอมลการศกษาอน ๆ 3. การเชอมโยงทมการเปลยนแปลงบอยๆระหวางวน 4. เชอมโยงไปยงวสดทเกยวของกบเนอหาของคณ

258

258

ภาคผนวก จ แบบสอบถามเพอการวจยความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

259

259

แบบสอบถามเพอการวจย ความคดเหนตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต

เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

แบบสอบถามนจดท าขนเพอสอบถามความคดเหนของผเขารบการฝกอบรม หลกสตรการฝก อบรมแบบผสมผสาน “Online Education in the 21st Century: Using Google tools” เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเอง ดานการใชและพฒนาสอนวตกรรมเทคโนโลยเพอการจดการเรยนรของคร แบบสอบถามแบงเปน 3 ตอนดงน ตอนท 1 ขอมลทวไป ตอนท 2 ความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน ๆ ตอนท 1 ขอมลทวไป

ค าชแจง โปรดตอบค าถามตอไปนโดยท าเครองหมาย ลงใน หนาขอความทตรงกบความ เปนจรงเกยวกบตวทานมากทสด

1. เพศ ชาย หญง 2. อาย 20-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50 ปขนไป 3. ประสบการณในการท างาน 1-5 ป

6-10 ป 10-15 ป 16 ปขนไป

4. วฒการศกษาสงสด ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

260

260

5. ระยะเวลาในการฝกอบรมออนไลน โดยเฉลยตอครง ต ากวา 1 ชวโมง 1 ชวโมง 2 ชวโมง 3 ชวโมงขนไป 6. ชวงเวลาใดททานและสมาชกในกลมไดแลกเปลยนความคดเหนและท างานรวมกน ชวงวางพกกลางวน ชวงหลงเลกงานทโรงเรยน ชวงเวลาพกผอนทบาน ไมแนนอน 7. ทานใชอนเทอรเนตเพอฝกอบรมออนไลนทใด บาน ทท างาน อนเทอรเนตคาเฟ ไมแนนอน 8. ทานใชอปกรณใดบอยทสดในการฝกอบรมออนไลน คอมพวเตอรตงโตะ (Pc) แลปทอปคอมพวเตอร (notebook) คอมพวเตอรแทบเลต (เชน Ipad, Galaxy tab) สมารทโฟน (เชน Iphone, Samsung galaxy) ตอนท 2 ความคดเหนทมตอการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ค าชแจง ใหพจารณาขอความในแตละขอ แลวท าเครองหมาย ลงในชองทตรงตามความคดเหน ของทานมากทสด โดยมเกณฑการประเมนดงน 5 หมายถง มความคดเหนอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความคดเหนอยในระดบมาก 3 หมายถง มความคดเหนอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความคดเหนอยในระดบนอย 1 หมายถง มความคดเหนอยในระดบนอยทสด

261

261

ขอ ประเดน ระดบความคดเหน

ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

ความพรอมดานการด าเนนการ 1 การประชาสมพนธโครงการฝกอบรม 2 ความสะดวกรวดเรวในการประสานงาน 3 สถานทในการด าเนนการอบรมแบบ

เผชญหนา

4 พธเปดการอบรม/ชแจงโครงการ 5 ระบบการทดสอบกอนเรยนออนไลน 6 ระยะเวลาโครงการ ฝกอบรมฯ

เนอหาการฝกอบรม 7 โมดล 1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21

7.1 การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21 บรบทประเทศไทย

7.2 Video Conference “การศกษาออนไลนในศตวรรษท 21“ ในบรบทประเทศสหรฐอเมรกา (USA)”

7.3 การประยกตใชงาน Google tools ใหเกดประโยชนในโรงเรยน และการใชงานในแทบเลตและสมารทโฟน Workshop: Gmail, Google Docs

7.4 การศกษาออนไลน 7.5 การด าเนนการเรยนการสอนออนไลน 7.6 ชมชนการเรยนรออนไลน

8 โมดล 2 ศาสตรการสอนออนไลน 8.1 วธสอนโดยใชการบรรยาย(Lecture) 8.2 วธสอนโดยใชสถานการณจ าลอง (Simulation)

8.3 วธสอนโดยใชเกม (Game) 8.4 วธสอนโดยใชกรณตวอยาง (Case) 8.5 การสอนแบบโครงการ (Project Approach)

8.6 วธการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน (Problem–based Learning)

262

262

ขอ ประเดน ระดบความคดเหน

ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

9 โมดล 3 ความตองการทกษะดจทลของนกเรยนในศตวรรษท 21

9.1 มาตรฐาน ISTE · Standards·S 9.2 ไอซทกบทกษะแหงศตวรรษท 21 9.3 สมรรถนะดานไอซทของครไทย 9.4 แนวคดในการออกแบบการเรยนรเพอศตวรรษท 21

9.5 แนวปฏบตในการออกแบบการเรยนรเพอพฒนาทกษะการใชไอซท

9.6 เกณฑประเมนการใชไอซทเพอการเรยนร

10 โมดล 4 Google tools เพอสนบสนนการศกษาแหงศตวรรษท 21 10.1 Workshop: Google Calendar, Blogger, Groups, Google Calendar, Google Sites

10.2 โลกไดเปลยนไปแลว (The World has changed)

10.3 ทกษะในศตวรรษท 21 และหองเรยนสมยใหม (Twenty-First Skills and The modern Classroom)

10.4 การสอสารและการท างานรวมกน (Communication and Collaboration)

การจดกจกรรมฝกอบรมตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต 11 สถานการณ (situation) การอธบาย

วตถประสงค หวขอและการประเมนผลของการฝกอบรมในหวขอนนๆ ไดอยางชดเจน

12 การรวมกลม (grouping) การจดกลมทางสงคมของผเขารบการฝกอบรมในการท ากจกรรมรวมกนในกลมและใชเครองมอ/วสดการเรยนไดตามตองการ

13 การเชอมตอ (bridge) การไดอธบายสงทรหรอประสบการณเดมและมเชอมตอกบความรใหม

263

263

ขอ ประเดน ระดบความคดเหน

ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

14 ภาระหนาท (task) รจกภาระหนาทจากการฝกอบรม มความรบผดชอบตอการท างานกลมรวมกน

15 การน าเสนอผลงาน (exhibit) การน า เสนอผลงานใหเพอน ๆ ไดรบทราบ และมการอภปรายและแสดงความคดเหนตอผลงาน มโอกาสไดปฏสมพนธทางสงคมและสามารถน าไปใชประโยชนตอไปได

16 การสะทอนผล (reflections) การรบรวธการเรยนสวนบคคล/กระบวนกลม และมสงคมการเรยนรรวมกนใหบรรลเปาหมายตอการฝกอบรม

ระบบหองฝกอบรมออนไลน: Edmodo website 17 การแจงเตอนของระบบ (notifications) 18 การเขาถงเนอหาบทเรยน 19 การเขาถงระบบงานทไดรบมอบหมาย

(Assignment)

20 การอภปรายรวมกน/แลกเปลยนเรยนรกบเพอนในกลม (post group)

21 ความสามารถการโพสตขอความหรอแบงปนความรใหเพอนในกลมและเพอนในชน โดยการแนบไฟล แนบลงก หรอดาวโหลดใน Backpack

22 การแชรความรโดยผาน Google Drive 23 การประเมนผลการเรยนดวยระบบ

Quizzes และตรวจสอบผลไดทนท

24 แจงผลการพฒนาการเรยนจากระบบ Progress

วทยากร 25 มความร ความสามารถในการสอสารและ

ถายทอดความร

26 มความเปนกลยาณมตร 27 ชวยเหลอและเปนทปรกษาตลอด

หลกสตรการฝกอบรม

264

264

ขอ ประเดน ระดบความคดเหน

ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

ความรและประโยชนทไดรบ

28 สามารถน าไปใชงานไดจรง 29 มความรและทกษะเพมขน 30 ไดรบความรตามเนอหาทก าหนดไว

ครบถวน

31 มความมนใจในการบรหารจดการหองเรยนออนไลนใหมศกยภาพ

32 ผเขารบการฝกอบรมเชอมนวาสามารถถายทอดความรใหแกครทานอนทสนใจ

ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน ๆ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณในการใหความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม นางสาวณฐหทย สรางสข นสตปรญญาเอก

สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

265

265

ภาคผนวก ฉ แบบประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

266

266

แบบประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ชอผรบรองรปแบบ .............................................................................................................................

ต าแหนง .............................................................................................................................

สถานทท างาน ............................................................................................................................. ผวจย นางสาวณฐหทย สรางสข นสตปรญญาเอก สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผศ.น.ต.ดร.สญชย พฒนสทธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม รศ.ดร.ณรงค สมพงษ ค าแนะน าการประเมนรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน

1. การประเมนรบรองรปแบบ หมายถง การรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ประกอบดวยองคประกอบรปแบบ และขนตอนกระบวนการออกแบบการฝกอบรม โดยทานสามารถพจารณารายละเอยดของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสาน ไดจากเอกสารทสงมาพรอมกนน

2. แบบประเมนรบรองรปแบบฉบบนมวตถประสงคเพอประเมนและรบรองความเหมาะสมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร โดยแบงออกเปน 2 ตอน ดงนคอ

ตอนท 1 แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

ตอนท 2 การรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

267

267

ตอนท 1 แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอน สตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองคะแนนการพจารณาตามความคดเหนของทาน คาคะแนน ความหมาย +1 เมอแนใจวารายการประเมนนนมความเหมาะสมและใชได 0 เมอไมแนใจวารายการประเมนนนมความเหมาะสมและใชได -1 เมอรายการประเมนนนไมเหมาะสมและใชไมได

ขอค าถาม ผลการพจารณา

ขอเสนอแนะ +1 0 -1

1. แผนภาพแสดงรปแบบ

...........................................................

...........................................................

........................................................... ..........................................................

2. องคประกอบของรปแบบ

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

- ปจจยน าเขา (Inputs) - กระบวนการออกแบบการฝกอบรม (Instructional Design Process)

- ผลลพธ (Outcomes) - การสะทอนผลระบบ (Systems Feedback)

3. ขนตอนกระบวนการออกแบบการฝกอบรม (Instructional Design Process) ส าหรบรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสตเพอเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

1) การก าหนดเปาหมายการฝกอบรมแบบผสมผสานของคร (Identify Blended Training Goals)

...........................................................

...........................................................

...........................................................

268

268

ขอค าถาม ผลการพจารณา

ขอเสนอแนะ +1 0 -1

2) ขนตอนการวเคราะหความตองการ (Need Assessment Step) - การก าหนดสดสวนการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Determine F2F/OL Blend)

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

...........................................................

........................................................... ..........................................................

- การก าหนดแนวทางโซสโอคอนสตรคตวสต (Identify Socio-Constructivist Guidelines)

- การวเคราะหผเรยนและบรบท (Analyze Learner and Contexts)

3) การสรางวตถประสงคการเรยนรของหลกสตร (Create Program Objectives)

...........................................................

........................................................... ..........................................................

4) ขนตอนการออกแบบ (Design Step) - สรางหลกสตรการจดการแมแบบ (Create course blueprint)

...........................................................

........................................................... .......................................................... ........................................................... ........................................................... .......................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ...........................................................

- สรางเอกสารเนอหาหลกสตร (Create course documents)

- สรางการประเมนผลหลกสตร (Create course assessments)

- ทบทวนเพอเนนย าแนวคดโซสโอ-คอนสรคตวสต (Reviews for Socio-Const. Emphasis)

5) การตรวจสอบรบรองคณภาพ (Quality Assurance Review)

...........................................................

........................................................... ..........................................................

6) พฒนาวสดการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Develop Blended Training Materials)

........................................................... .......................................................... ..........................................................

269

269

ขอค าถาม ผลการพจารณา ขอเสนอแนะ +1 0 -1

7) ด าเนนการการฝกอบรมแบบผสมผสาน (Implement Blended Training)

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

8) พฒนา/ จดท าประเมนผลหลงด าเนนการ (Develop/Conduct Summative Evaluation)

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

9) การจดท าประเมนระหวางด าเนนการ (Conduct Formative Evaluation)

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

4. เสนประการปรบปรงแกไขการสะทอนผลประเมนผลระหวางด าเนนการ (Revise based on Evaluation Feedback)

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

5. รปแบบฝกอบรมแบบผสมผสานฯ มความเหมาะสมตอการเพมพนสมรรถนะการพฒนาตนเองของคร

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

6. โดยภาพรวมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานฯ สามารถน าไปใชปฏบตในสถานการณจรงได

...........................................................

........................................................... .......................................................... ..........................................................

270

270

ตอนท 2 การรบรองรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพน สมรรถนะการพฒนาตนเองของคร ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง ตามความคดเหนของทาน เมอทานไดศกษาองคประกอบ และขนตอนตาง ๆ ของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานตามแนวคดโซสโอคอนสตรคตวสต เพอเพมพนสมรรถนะการออกแบบการฝกอบรม จนครบถวนแลว โดยภาพรวมทานมความเหนวารปแบบอยในระดบใด ดมาก ด พอใช ควรปรบปรง โปรดแสดงความคดเหนและใหขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

(ลงชอ) ............................................ผประเมนและรบรอง

( )

วนท..........เดอน............................พ.ศ..…………

ขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง นางสาวณฐหทย สรางสข นสตปรญญาเอก

สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษาภาควชาเทคโนโลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

271

271

ภาคผนวก ช แสดงผลการประเมนการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล

272

272

ตารางผนวกท 1 แสดงผลการประเมนการปฏบตงานการสรางหองเรยนออนไลนรายบคคล ( 30n )

คนท

รายการพฤตกรรม X ..DS

ระดบ การปฏบต

ผลการประเมน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 5 5 5 5 4 3 3 4 4 4 4.20 .75 มาก สง 2 5 5 5 5 3 4 3 4 4 4 4.20 .75 มาก สง 3 5 5 5 5 4 4 4 4 5 5 4.60 .49 มากทสด สง 4 4 4 5 5 4 4 4 4 5 5 4.40 .49 มาก สง 5 5 5 4 4 3 3 3 4 5 5 4.10 .83 มาก สง 6 4 4 5 5 3 3 3 3 4 5 3.90 .83 มาก ปานกลาง 7 4 5 5 5 3 3 3 3 5 5 4.10 .94 มาก สง 8 4 5 4 4 3 3 3 3 5 5 3.90 .83 มาก ปานกลาง 9 4 5 4 4 3 3 3 3 5 5 3.90 .83 มาก ปานกลาง 10 5 4 5 5 3 3 3 3 5 5 4.10 .94 มาก สง 11 5 5 5 5 3 3 3 3 5 5 4.20 .98 มาก สง 12 4 4 5 5 3 3 3 3 5 5 4.00 .89 มาก ปานกลาง 13 5 5 5 5 5 4 4 4 5 4 4.60 .49 มากทสด สง 14 4 4 5 5 4 4 3 4 5 4 4.20 .60 มาก สง 15 5 5 5 4 4 4 3 4 5 4 4.30 .64 มาก สง 16 5 5 5 4 4 4 3 4 5 4 4.30 .64 มาก สง 17 4 4 4 5 5 3 3 4 3 4 3.90 .70 มาก สง 18 4 4 5 5 5 3 3 4 3 3 3.90 .83 มาก ปานกลาง 19 4 4 5 5 3 3 3 4 5 4 4.00 .77 มาก ปานกลาง 20 5 4 4 4 3 3 3 5 5 4 4.00 .77 มาก ปานกลาง 21 5 4 4 5 3 3 3 5 5 4 4.10 .83 มาก สง 22 5 5 4 5 3 3 3 4 4 3 3.90 .83 มาก ปานกลาง 23 5 5 5 5 3 3 3 5 5 3 4.20 .98 มาก สง 24 5 5 5 4 3 3 3 4 4 4 4.00 .77 มาก ปานกลาง 25 5 5 5 5 3 3 3 4 5 5 4.30 .90 มาก สง 26 5 5 5 5 3 3 3 4 5 5 4.30 .90 มาก สง 27 5 5 5 3 3 3 3 4 4 3 3.80 .87 มาก ปานกลาง 28 5 5 4 4 3 3 3 4 5 4 4.00 .77 มาก ปานกลาง 29 5 5 4 4 3 4 4 4 5 5 4.30 .64 มาก สง 30 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4.90 .30 มากทสด สง

273

273

ตารางผนวกท 1 (ตอ) คนท

รายการพฤตกรรม X ..DS

ระดบ การปฏบต

ผลการประเมน 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

รวมเฉลย 4.15 0.16 มาก สง

274

274

ประวตการศกษาและการท างาน ชอ – สกล นางสาวณฐหทย สรางสข วน เดอน ปเกด วนท 7 มถนายน 2519 สถานทเกด จงหวดอบลราชธาน ประวตการศกษา พ.ศ. 2541 ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) สาขาวชาการศกษาปฐมวย สถาบนราชภฎพระนคร กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2544 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาวชาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม ต าแหนงหนาทปจจบน ศกษานเทศกช านาญการพเศษ สถานทท างานปจจบน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา- อบลราชธาน เขต 4 ต าบลค าน าแซบ อ าเภอวารนช าราบ จงหวดอบลราชธาน 34190