เมแทบอลิซึม...

36
1/22/2018 1 เมแทบอลิซึม (Metabolism) เมแทบอลิซึม (Metabolism) หมายถึงปฏิกิริยาเคมีต่าง ๆ ที่เกิดขึ ้นภายใน เซลล์ โดยมีเอนไซม์ (Enzyme) เป็นตัวเร่ง เพื่อที่จะนาเอาพลังงานและ สารประกอบคาร์บอนจากสิ่งแวดล้อมมาใช้สังเคราะห์ส ่วนประกอบต่าง ๆ ของ เซลล์ เพื่อก่อให้เกิดการเติบโต การแบ่งเซลล์ ตลอดจนการเคลื่อนไหวและการ ขับถ่ายของเสียออกจากเซลล์

Transcript of เมแทบอลิซึม...

Page 1: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

1

เมแทบอลซม (Metabolism)

เมแทบอลซม (Metabolism) หมายถงปฏกรยาเคมตาง ๆ ทเกดขนภายในเซลล โดยมเอนไซม (Enzyme) เปนตวเรง เพอทจะน าเอาพลงงานและสารประกอบคารบอนจากสงแวดลอมมาใชสงเคราะหสวนประกอบตาง ๆ ของเซลล เพอกอใหเกดการเตบโต การแบงเซลล ตลอดจนการเคลอนไหวและการขบถายของเสยออกจากเซลล

Page 2: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

2

คะตาบอลซมและอะนาบอลซม (Catabolism and Anabolism)

เมแทบอลซมอาจแบงไดเปนสองชนด คอ 1.แคแทบอลซม (Catabolism) เปนกระบวนการเปลยนแปลงโมเลกลของสารขนาดใหญใหเลกลง

2.แอแนบอลซม (Anabolism) เปนกระบวนการสงเคราะหโมเลกลทคอนขางใหญจากโมเลกลเลกๆ

ทงสองกระบวนการนประกอบดวยปฏกรยาเคมทมเอนไซมหลายชนดเปนตวเรงตอเนองกน แตทงสองปฏกรยาไมไดเกดขนโดยการทวนวถปฏกรยา (Reaction path) กนและกน

แคแทบอลซม เปนกลมวถเมแทบอลซมซงสลายโมเลกลเปนหนวยขนาดเลกและปลดปลอยพลงงาน ในแคแทบอลซม โมเลกลขนาดใหญ เชน พอลแซกคาไรด ลพด กรดนวคลอกและโปรตนถกสลายเปนหนวยขนาดเลกกวา เชน มอโนแซกคาไรด กรดไขมน นวคลโอไทดและกรดอะมโนตามล าดบ

Page 3: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

3

แอแนบอลซม เปนกลมวถเมแทบอลซมซงสรางโมเลกลขนจากหนวยขนาดเลก ปฏกรยาเหลานตองอาศยพลงงานขบวนการเหลานกอใหเกดการเจรญเตบโตและการเปลยนแปลงของเซลล ตลอดจนการเพมขนาดล าตว ซงเปนขบวนการทเกยวของกบการสงเคราะหโมเลกลทซบซอน

ภาพวฎจกรของกระบวนการเมแทบอลซมการสลายโมเลกลใหญโดยกระบวนการ แคแทบอลซมใหเปนโมเลกลเลก นนจะกอใหเกดพลงงาน และรดวซงอคววาเลนซ (reducing equivalence) ซงจะถกน าไปใชในการสงเคราะหโมเลกลเลกๆ โดยกระบวนการแอแนบอลซม

Page 4: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

4

Catabolism- Breaks down molecules into smaller ones.- Release energy or used in other anabolic reactions.- Provides the energy for physical activity.- Fuel for anabolic reactions.- If excess energy human body stores this excess energy in fat or glycogen.

Page 5: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

5

1. กระบวนการสงเคราะห ATPสารชวเคม ATP ถอวาเปนแหลงพลงงานทส าคญทสด และธรรมชาต

เองกมกระบวนการทสามารถสงเคราะห ATP จาก ADP ไดอยางมประสทธภาพ กระบวนการสงเคราะห ATP นเรยกวา phosphorylation ซงม 3 ประเภท คอ

1. ฟอสฟอรเลชนระดบซบสเตรท (Substrate-level phosphorylation) เปนการสราง ATP จากสารพลงงานสงอนๆ

1.1 Substrate-level phosphorylation

1.2 Oxidative phosphorylation

1.3 Photophosphorylation

1.1 Substrate phosphorylation

ATP ถกสรางโดยการถายทอด ~P จากสารทมพนธะเคมพลงงานสงกวามายง ADP โดยตรง โดยมenzyme กระตน

Page 6: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

6

ATP (Adenosine triphosphate)เปนสารเคมทมพลงงานสงพรอมทจะแตกตวปลอยให

พลงงานออกมาใชทใดทหนงได

Page 7: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

7

ภาพโครงสรางของสารพลงงาน ATPพลงงานทเกดจากคะตาบอลซมนน สวนใหญอยในรปของพลงงานเคมในสารประกอบ ATP อะดโนซนไทรฟอสเฟต (adenosine triphosphate หรอ ATP)

เมอ ~P สลายภายในเซลล พลงงานบางสวนจะสญเสยไปในรปของความรอน และบางสวนถกน าไปใชท างาน และเมอ ATPถายทอด ~P ใหกบโมเลกลของสารอน โมเลกลของสารนนจะไดพลงงานเพมขนดวย ท าใหเกดปฏกรยากบโมเลกลอนตอไป ดงนนพลงงานจาก ATP สามารถท าใหเกดปฏกรยาเคมภายในเซลลได

Page 8: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

8

ATP เมอถกใชแลวสามารถสรางกลบมาใหมได

1.2 ออกซเดทฟฟอสฟอรเลชน (Oxidative phosphorylation) เปนการสราง ATP จากสารน าอเลกตรอน (NADH และ FADH2) โดย NADH และ FADH2 สามารถถายอเลกตรอนใหแกออกซเจน โดยผานลกโซขนสงอเลกตรอน (electron transport chain) ในไมโทคอนเดรย (mitochondria) ท าใหเกดพลงงานทจะท าใหเกดปฏกรยาระหวาง ADP กบฟอสเฟตเปน ATP

Page 9: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

9

Oxidative phosphorylation

การสราง ATP จากการถายทอด e- ผานสารน า e- เชน NADH, FADH2 ใน e-

transport chain ท mitochondria และม O2 เปนตวรบ e- ตวสดทาย

Page 10: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

10

1.3 โฟโตฟอสโฟรเลชน (Photophosphorylation) เปนการสราง ATP จากพลงงานแสงส าหรบสงมชวตทสงเคราะหดวยแสงได โดยพลงงานแสงจะท าใหน าแตกตวใหออกซเจน โปรตอน และอเลกตรอน และอเลกตรอนจะถกขนสงไปตามลกโซขนสงอเลกตรอนของคลอโรพลาสตท าใหเกดพลงงานทจะท าใหเกดปฏกรยาระหวาง ADP กบฟอสเฟตเปน ATP

ซงในสวนของฟอสโฟรเลชนแบบทสองและสามจะเกยวของกบไฟฟาเคมคอนขางมาก

สารน าอเลกตรอนจะสามารถใหอเลกตรอนไดกตอเมออยในสภาพรดวซ (NADH, NADPH และ FADH2) และเมอถายอเลกตรอนไปแลวกจะเปลยนกลบมาอยในสภาพออกซไดซ (NAD+, NADP+ และ FAD) เหมอนเดม

Photophosphorylation

แสงท าให e- จากน า ถกถายทอดไปตาม e-

transport chain ใน chloroplast ไดพลงงานในรป ATP

Page 11: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

11

2.

Page 12: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

12

Page 13: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

13

Aerobic cellular respiration

Page 14: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

14

เมอรางกายของเราเกดการเผาผลาญ glucose ในเซลลแลว ได product รางกายท าอยางไร

➢คนเราหายใน O2 เขาไปในปอด และรบประทานอาหาร glucose ซง O2

และ glucose เขาไปในกระแสเลอด แลวเขาไปในเซลล

➢Glycolysis เกดขนท cytoplasm ได pyruvate

➢Pyruvate เขาไปใน mitochondria และถกเผาผลาญตอไป จนได CO2 + H2O + พลงงานในรป ATP

➢CO2 , H2O และ ATP แพรออกจาก mitochondria ไปยง cytoplasm

➢ ATP ถกน าไปใชประโยชนภายในเซลล CO2 แพรออกจากเซลล เขาไปในกระแสเลอด และหายใจออกไป สวน H2O จะถกน าไปใชในเซลล

Glycolysis

Page 15: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

15

โปรตนทอยทผวของ mitochondria จะขนสง pyruvateเขาไปใน mitochondria

2 Pyruvate 2 Acetyl CoA + 2NADH

2C2O ออกจากเซลลNet:

Krebs cycle เกดท matrix ของmitochondria

Page 16: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

16

ใน 2 Krebs cycle / 1 Glucose

2 Acetyl CoA 4CO2

+ 6 NADH2

+2 FADH2

+ 2 ATP (substrate level phosphorylation)

e- transport chain

The pathway of electron transport

➢ETC ประกอบดวยelectron carrier molecules (ตวรบ e-)ทอยใน inner mitochondrial

membrane

➢ตวรบ e- จะรบเฉพาะ e-

➢H+ จะถกปลอยออกมาและถกสงออกไปทintermembrane space

Page 17: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

17

➢O2 จะเปนตวรบ e- ตวสดทาย แลวรวมกบ H+ กลายเปน H2O

½ O2 + 2e- + 2H+ H20

สรปวา➢ETC ไมท าใหสราง ATP โดยตรง แตท าใหเกด H+

gradient ทผนงดานในของmitochondria ซงท าใหสะสมพลงงานมากพอทจะท าใหเกดphosphorylation

➢ATP synthase เปนprotein complex ท าหนาทสงเคราะห ATP ซงจะท างานไดโดยการไหลผานของ H+

➢การสราง ATP แบบนเรยกวา Chemiosmotic ATP synthesis

Page 18: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

18

Electron transport chain and oxidative phosphorylation

Review: how each molecules of glucose yields many ATP molecules during cellular respiration

Page 19: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

19

Page 20: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

20

Page 21: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

21

Page 22: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

22

Page 23: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

23

Page 24: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

24

Page 25: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

25

การหายใจแบบไมใชออกซเจน

เปนการเปลยนแปลงใหเกดพลงงาน โดยใชสารอนนทรยอน ๆ เปนตวรบอเลกตรอน หรออเลกตรอนตวสดทายแทนออกซเจน ไดแก NO3

-, NO2-, SO4

2-, fumarate เปนตน

1. การรดวซไนเตรต (Nitrate reduction) หรอดไนตรฟเคชน (denitrification)

2. การรดวซซลเฟต (sulfate reduction)

SO42- + 8e- + 8H+ H2S + 2H2O + 2OH-

3. การรดวซคารบอนไดออกไซด (CO2 reduction)

Page 26: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

26

Fermentation

(Backup ATP production)

Glycolysis Pyruvate Lactate (animal)

CO2 + alcohol (yeast)

หรอ อาจจะได product อนๆ ขนอยกบ enzyme ในสงมชวตนน

➢ผลของ fermentation จะได 2ATP

➢NADH ทไดจาก fermantation จะถกเปลยนเปน NAD+ เพอใชใน glycolysis ได

Page 27: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

27

Alcohol fermentation (yeast)

Lactic acid fermentation (animal cell)

Page 28: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

28

Pyruvate as a key junction in catabolism

ผลของ Glycolysis คอ pyruvate ซงจะถกเผาผลาญตอไปดวยfermentation หรอaerobic cellular respiration แลวแตวาจะอยในภาวะทม O2

หรอไม ส าหรบเซลลทสามารถเกดกระบวนการหายใจไดทง 2 แบบ

➢ถงแมวา fermentation จะไดพลงงานนอย แตกส าคญเพราะวาท าใหได ATP อยางรวดเรว ในรางกายของเรา muscle cell จะเกด fermentation มากในขณะทรางกายท างานหนกในระยะเวลาสน เชน วง fermentation เปนกระบวนการใหเกด ATP และ lactate ใน muscle cell ในตอนแรก เมอมจ านวนมากขนท าใหเกดอาการเมอยลา เนองจากมสภาพเปนกรดมาก เมอหยดวงรางกายหายใจแรงเปนการน าเอา O2 มาใชเพมมากขน lactate จะถกสงไปทตบ และถกเปลยนเปน pyruvate

➢ในเซลลของยสต ถาม glucose จ านวนมาก ยสตจะสรางพลงงานโดยการfermentation ไดเปน alcohol เมอม alcohol เพมจ านวนมากขนจะท าใหยสตตายได

➢จากการทคนพบกระบวนการ fermentation จงน ามาใชประโยชนไดมากมาย

Page 29: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

29

Page 30: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

30

Page 31: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

31

Page 32: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

32

The catabolism of various food molecules

รางกายของเราไดพลงงานสวนใหญจาก fats, proteins, disaccharides และpolysaccharides ทกนเขาไป โมเลกลเหลานถกยอยใหเปนโมเลกลทเลกลงดวยenzymes ซงสามารถจะเขาไปในกระบวนการglycolysis หรอ Krebs cycle ได

3.

Page 33: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

33

4.

Page 34: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

34

Photosynthesis

แบงออกเปน 2 ขนตอน

1. Light reactions

2. Calvin cycle

Page 35: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

35

Light reactions:

➢เกดขนท thylakoid membranes

➢เปนกระบวนการทเปลยนพลงงานแสงไปเปนพลงงานเคมของ ATP และ NADPH

➢ให O2 ออกมาสบรรยากาศ

Page 36: เมแทบอลิซึม (Metabolism)biology.crru.ac.th/biology/images\PDF\MicroEco\MicroEco-05.pdf · 1/22/2018 8 ATP เม่ือถูกใช้แล้วสามารถสร้างกลับมาใหม่ได้

1/22/2018

36

Calvin cycle reactions:

➢เกดขนท stroma

➢เปนกระบวนการทใช CO2 สรางเปน sugar โดยใชพลงงานทไดจาก Light reaction (ATP, NADPH)

➢ให ADP, Pi, NADP+กลบไปใชใน light reaction