เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ...

50
บบบบบ 3 บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ บบบบบบบ บบบบบ บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ 1. สสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสส สสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสส สสสสสสสสส 2. สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสส 3. สสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสส สสสสสสสสส สสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส 4. สสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบ

Transcript of เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ...

Page 1: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

บทท 3ปรากฏการณลมฟาอากาศ และภมอากาศ

ผลการเรยนรทคาดหวง

1. สงเกตสบคนขอมล อธบาย และเขยนสรปการเกดเมฆ ชนดของเมฆ การเกดฝน

2. สบคนขอมลเกยวกบปรมาณนำ#าฝนในทองถน วดปรมาณนำ#าฝนและอธบายผลของ ปรมาณนำ#าฝนตอมนษยและสงแวดลอม

3. สบคนขอมล เขยนรายงาน และอธบายการเกดลม และผลตอมนษยและสงแวดลอม

4. อธบาย และเสนอแนะวธปองกนภยทเกดจากปรากฏการณทางลมฟาอากาศ

จดประสงคการเรยนร

1. อธบายการเกดเมฆและชนดของเมฆ การเกดฝนและแสดงการวดปรมาณนำ#าฝนได

Page 2: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

2. อธบายการเกดลมมรสมตาง ๆ พายหมนเขตรอนและพายฝนฟาคะนองได

3. อธบายผลของปรากฏการณเกยวกบลมและลมพายทมตอมนษยและ สงแวดลอมได4. เสนอแนะวธปองกนภยทเกดจากปรากฏการณทางลมฟา

อากาศได

สาระการเรยนร

1. กาลอากาศและ หยาดนำ'าฟา2. เมฆ และฝน3. ลมและพาย

54

Page 3: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ตอนท 1 กาลอากาศ และหยาดนำ'าฟา

ไอนำ#าในอากาศระเหยมาจากแหลงนำ#าตาง ๆ เชน ทะเล หวย หนอง คลอง บง และ จากการคายนำ#าของพช การระเหยของนำ#าทำาใหเกดปรากฏการณทางกาลอากาศตาง ๆ ข#นมากมาย ในชวงฤดหนาวหรอบรเวณภเขาทมอากาศเยน เราจะพบเหนหมอกในตอนเชาทอยใกลบรเวณพ#นดน บางสถานทเกดหมอกหนาทำาใหการคมนาคมไมสะดวก บางสถานทมหมอกมาก ๆเปนประจำาจงหวดจดใหสถานทน#นๆเปนแหลงทองเทยว เชนในภาคเหนอของไทย

กาลอากาศ (Weather)กาลอากาศ คอ สภาพของลมฟาอากาศในแตละชวงเวลาส #นใน

แตละสถานทซงแปรเปลยนตลอดเวลา เชน การเปลยนแปลง

55

Page 4: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

อณหภมของอากาศ การเกดเมฆ หมอก นำ#าคาง ฝน ลม พาย ลกเหบ หมะ เปนตน การเปลยนแปลงอณหภมและอน ๆ เปนปจจยสำาคญทมอทธพลตอการดำารงชวตของมนษย

กาลอากาศเกดข#นไดจะตองอาศยปจจยจากสงตาง ๆ ดงน# คอ1. ดวงอาทตย ความรอนจากดวงอาทตยมผลตออณหภม

ของอากาศ อณหภมทเปลยนไปเปนสาเหตของการเกดปรากฏการณทางกาลอากาศ

2. โลก การหมนรอบตวเองของโลกทำาใหเกดกลางวนกลางคน และการโคจรรอบ ดวงอาทตยของโลกทำาใหเกดฤดกาลตาง ๆ

3. แหลงนำ'าซงทำาใหเกดไอนำ'า ความรอนจากดวงอาทตยจะทำาใหนำ#าในแหลงนำ#าตาง ๆ ระเหยกลายเปนไอนำ#าลอยข#นไปในอากาศ ซงเปนสาเหตททำาใหเกดเมฆ หมอก นำ#าคาง ฝน

4. อากาศ อากาศเมอเคลอนตวจะหอบเอาไอนำ#าในอากาศไปดวย มผลทำาใหเกดปรากฏการณทางลมฟาอากาศตางๆได

หยาดนำ'าฟา

หยาดนำ'าฟา (Precipitation) คอ สงทเกดข#นจากการควบแนนของไอนำ#าในอากาศและ ตกลงมาจากทองฟาสพ#นดนสภาวะทเปนนำ#าหรอนำ#าแขง เชน ฝน หมะ หรอลกเหบ ซงตองอาศยเมฆในการเกด และหยาดนำ#าฟามหลายชนด

ชนดของหยาดนำ'าฟาในประเทศไทย ม 4 ชนด คอ

56

Page 5: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

1. ฝน เปนหยดนำ#ามขนาดประมาณ 0.5 – 5 มลลเมตร ฝนสวนใหญตกลงมาจากเมฆนมโบสเตรตส และเมฆควมโลนมบส ซงฝนมชอเรยกตามลกษณะของการตก เชน

ฝนซ เปนฝนทตกหนกในระยะเวลาส #น ๆ แลวหยดทนทพายฝนฟาคะนอง เปนฝนทเกดข#นพรอมกบพาย ฟาแลบ

ฟารอง ฟาผา2. ฝนละออง (Drizzle) เปนหยดนำ#าขนาดเลกกวา 0.5

มลลเมตร เนองจากมขนาดเลกมาก จงดคลายเปนละอองปลวลงมา เกดจากเมฆสเตรตส

3. ละอองหมอก (Mist) เปนหยดนำ#าขนาด 0.005 – 0.05 มลลเมตร เกดจากเมฆสเตรตส ทำาใหเรารสกช#นเมอเดนผานมกพบบนยอดเขาสง

4. ลกเหบ (Hail) เปนกอนนำ#าแขงสวนใหญมขนาดใหญกวา 5 มลลเมตร เกดข#นจากกระแสในอากาศไหลข#น ( updraft) และไหลลง (downdraft) ภายในเมฆควมโลนมบส พดใหผลกนำ#าแขงปะทะกบอากาศเยนกลายเปนกอนนำ#าแขง และตกลงมาได

ภาพท 24 ลกเหบ

57

Page 6: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ทมา : http://variety.thaiza.com/

นอกจากการเกดหยาดนำ#าฟาแลว ยงมปรากฏการณทางกาลอากาศทเกยวกบไอนำ#าและอณหภมของอากาศอก เชน การเกดหมอกและนำ#าคาง

หมอก คอ ละอองนำ#าขนาดเลก ทมองเหนไดดวยตาเปลาซงละอองนำ#าเหลาน# เกดจากการกลนตวของไอนำ#าทลอยอยในอากาศใกลกบพ#นดน หมอกมกจะเกดข#น เมออากาศอนและชนมาปะทะกบอากาศเยน ไอนำ#าจะกลนตวเปนหมอก ดงน#น หมอก กคอเมฆทเกดใกลผวดนนนเอง

ภาพท 25 หมอกทมา : http://www.oknation.net/blog/folkner/

ปรากฏการณทคลายคลงกบการเกดหมอกทพบเหนไดในชวตประจำาวน ไดแก

1. การเกดฝาบนกระจก เนองจากอากาศนอกหองเยนกวาในหอง เมออากาศในหองสวนทตดกบกระจกเยนลง ไอนำ#าในอากาศจะจบตวกนทกระจกเกดเปนฝาข#น

2. การมหมอกควนออกมากบลมหายใจในวนทมอากาศเยน เพราะลมหายใจเปนอากาศอนและช#น เมอออกมาปะทะกบอากาศเยนภายนอก ไอนำ#าในอากาศจะกลนตวเปนหมอกบางสงเปนการรวมตวกนระหวางหมอกกบควนไฟหรอแกสตาง ๆ ทปลอยออกมาจากโรงงานอตสาหกรรม หรอการเผาไมเช#อเพลงจากยานพาหนะและอาคารบานเรอนเกดการรวมตว เรยกวา หมอก

58

Page 7: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ควน ซงเปนอนตรายตอสขภาพของประชากรทอาศยอยในบรเวณใกลเคยง

นำ'าคาง เกดจากอณหภมของอากาศลดตำาลง ไอนำ#าทปรากฏอยตามใบไมยอดหญา หรอวตถตาง ๆ ทอยใกลกบพ#นดนจะกลนตวกลายเปนหยดนำ#า นำ#าคางจะเกดข#นในตอนกลางคน และสวนใหญจะเกดข#นในเวลาใกลรง ซงเปนชวงเวลาทอณหภมของอากาศลดลงตำาสดในรอบวน ดงน#นในคนทมนำ#าคางปรากฏมากทสดจะตองเปนคนทมลมสงบ ทองฟา

แจมใสและมปรมาณความช#นสมพทธใกลพ#นดนสง

ภาพท 26 นำ#าคางทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ

, 2551นำ'าคางแขง เกดข#นใน

ชวงทอณหภมของอากาศใกลพ#นดนลดลงตำากวาจดเยอกแขง ไอนำ#าในอากาศจะแขงตวกลายเปนเกลดนำ#าแขงและเกาะอยตามใบไม ใบหญา หรอวตถตาง ๆ ชาวบานจะเรยกวา เหมยหรอแมคน#ง

ภาพท 27 นำ#าคางแขงหรอ แมคน#ง

ทมา : http://www.neutron.rmutphysics.com/

59

Page 8: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

กจกรรมท 3.1เรอง กาลอากาศและหยาดนำ'าคาง

คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน)

1. กาลอากาศ คอ ............................................................................................................................ 2. ยกตวอยางปจจยทสำาคญททำาใหเกดกาลอากาศ.........................................................................

60

Page 9: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

3. หยาดนำ#าฟา คอ ........................................................................................................................... 4. ฝนละออง เปนหยดนำ#าทมขนาดเทาใด........................................................................................ 5. หมอก คอ ........................................................................................................................... 6. นำ#าคาง คอ .................................................................................................................................. 7. นำ#าคางแขง เรยกอกอยางหนงวา ................................................................................................ 8. หมอกและเมฆตางกนอยางไร ................................................................................................... 9. ใหนกเรยนยกตวอยางปรากฏการณทคลายคลงกบการเกดหมอก ซงพบเหนได ในชวตประจำาวน .......................................................................................................................10. เพราะเหตใดในธรรมชาต นำ#าคางจงเกดเฉพาะกลางคนและตอนเชา ....................................................................................................................................................

61

Page 10: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ตอนท 2 เมฆและฝน

แสงจากดวงอาทตยทสองมายงพ#นผวโลกทำาใหอณหภมของ

อากาศเหนอพ#นนำ#าสงข#น นำ#าจงระเหยลอยตวข#น เมอกระทบอากาศเยนไอนำ#าบางสวนจะกลนตวเปนหยดนำ#าเลก ๆ ลอยตวรวมกนอยในอากาศ เมอมจำานวนมากจะเรยกวา เมฆ ถาหยดนำ#าทรวมกนเปนเมฆมขนาดใหญข#นจนอากาศไมสามารถอมไวไดกจะตกลงมาเปน ฝน

เมฆ คอ อนภาคนำ#าหรอผลกนำ#าแขงขนาดเลกลอยอยในอากาศ เมฆอาจประกอบดวยนำ#าหรอผลกนำ#าแขง ชนดของเมฆการแบงชนดของเมฆ แบงตามรปรางลกษณะและความสง

แบงตามรปรางลกษณะของเมฆ สามารถแบงได 3 ประเภทใหญๆ

1. เมฆควมลส ( Cumulus Cloud)  มรปรางลกษณะเปนเมฆกอน

2. เมฆสเตรตส (Stratus Cloud) มรปรางลกษณะเปนเมฆแผนหรอเมฆช#น

3. เมฆเซอรส (Cirrus Cloud ) มรปรางลกษณะเปนเมฆทเปนร#ว ๆ คลายขนสตว

62

Page 11: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

แบงตามระดบความสงของเมฆ สามารถแบงได 4 ประเภทใหญ ๆ

1. เมฆช'นสง (High Clouds) จะอยทความสง 6,000 - 18,000 เมตร ข#นไป สวนใหญ จะเปนผลกนำ#าแขง เนองจากอยทระดบสงมากมสขาวหรอเทาออน เมฆระดบสงมอย 3 ชนด ดงน#   

1.1 เมฆเซอรส (Cirrus Cloud)  

มลกษณะเปนแผนบางสขาวเจดจาหรอสเทาออน ดวงอาทตยสามารถสองผานไดอยางด เกดจากผลกนำ#าแขงขนาดจวมหลาย ๆ รปทรง เชน เปนฝอย เปนปยคลายใยไหม คลายขนนกบาง ๆ หรอเปนทางยาว

ภาพท 28 เมฆเซอรสทมา

:http://bbznet.pukpik.com/scripts2

1.2 เมฆเซอโรสควมลส

( Cirrocumulus Cloud ) มลกษณะเปนสขาวกอนเลก ๆ คลายระลอกคลนหรอปยนน

ภาพท 29 เมฆเซอโรสควมลสทมา

:http://www2.tmd.go.th/webboard/

63

Page 12: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

1.3 เมฆเซอโรสเตรตส

(Cirrostratus Cloud) มลกษณะคลายกบเมฆเซอรสแตจะแผออกเปนแผนเยอบาง ๆ ตอเนองเปนแผนตามทศทางของลมในระดบสง  เมฆชนดน#ทำาใหเกดวงแสงรอบ ๆดวงอาทตยหรอดวงจนทร เรยกวา การทรงกลด     

ภาพท 30 เมฆเซอโรสเตรตส อาทตยทรงกลดทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ

, 25512.   เมฆช'นกลาง (Middle Clouds ) จะอยทความสง

ระหวาง 2,000 - 8,000 เมตร มอย 2 ชนด ดงน#

2.1 เมฆอลโตควมลส

( Altocumulus Cloud ) มลกษณะเปนกลมกอนเลก ๆ มลกษณะเปนคลนเปนลอนคลาย ฝงแกะทอยรวมกน กอนเมฆมสขาวหรอสเทา ภาพท 31 เมฆอลโตควมลส

ทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ , 2551

2.2 เมฆอลโตสเตรตส

(Altostratus Cloud)  มลกษณะเปนแผนปกคลมบรเวณ

กวาง บรเวณฐานเมฆจะเปนสเทาหรอสฟา สามารถบงดวงอาทตยหรอดวงจนทร ทำาให

64

Page 13: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

เหนเปนฝา ๆ อาจทำาใหเกดฝนละอองบาง ๆ ได

ภาพท 32 เมฆอลโตรสเตรตสทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ

, 2551

3. เมฆช'นตำา (Low Clouds) จะอยทความสงไมเกน 2,000 เมตร มอย 3 ชนด ดงน#

3.1 เมฆสเตรตรส (Stratus Cloud) มลกษณะเปนแผนหรอเปนช#นสเทา รวมตวกนอยเปนบรเวณไมกวางมากนก บางคร#งอาจเกดในระดบตำามากคลายหมอก จะเคลอนทตามลมไดเรวและอาจทำาใหเกดฝนละอองได บางคร#งจะเหนปกคลมอยบนยอดเขา

          

ภาพท 33 เมฆสเตรตสทมา :

http://www.rcthai.net/webboard/

3.2 เมฆสเตรโตรควมลส

(Stratocumulus Cloud) มลกษณะเปนกอนกลมคลายเมฆควมลส แตเรยงตดกนเปนแถว ๆ รวมกนคลายคลน บางคร #งอาจจะแยกตวออกเปนกลมทประกอบดวยเมฆกอนเลก ๆ

จำานวนมาก

65

Page 14: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ภาพท 34 เมฆสเตรโตรควมลส

ทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ , 2551

3.3 เมฆนมโบสเตรตส

(Nimbostratus Cloud) มลกษณะเปนแผน สเทาเขมปกคลมเปนบรเวณกวางมาก ทำาใหเกดฝนหรอหมะตกในปรมาณเลกนอยถง ปานกลางตอเนองเปนเวลานาน ๆ ไดเมฆชนดน#ไมมฟาแลบฟารอง  

ภาพท 35 เมฆนมโบสเตรตสทมา :

http://www.rcthai.net/webboard/

4.  เมฆกอตวในแนวต'ง (Clouds with Vertical Development) จะเกดเมออากาศเหนอพ#นดนเมอไดรบความรอนจากแสงอาทตย อากาศรอนจะลอยตวสงข#นและเกดเปนเมฆ มอย 2 ชนด

4.1 เมฆควมลส ( Cumulus Cloud)   เปนเมฆทลอยตวข#นชาๆพรอมกบอากาศทลอยตวสงข#น ถาขยายขนาดใหญข#นเรอย ๆ อาจพฒนาเปนเมฆควมโลนมบสได มลกษณะหนาทบกระจดกระจายเหมอนกอนสำาล

ภาพท 36 เมฆควมลสทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ

, 2551

66

Page 15: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

4.2 เมฆควมโลนมบส

(Cumulonimbus Cloud) เปนเมฆหนา กอนใหญกอตวสงมาก บางคร #งยอดเมฆจะแผออกเปนรปทงทำาใหเกดฝนตกหนก ฟาแลบ ฟารอง ลมแรง บางคร#งมลกเหบตก จงเรยกวา   เมฆฝนฟาคะนอง

ภาพท 37 เมฆควมโลนมบสทมา :

http://www.google.co.th/imglanding?

  ขอควรจำา

การเรยกชอเมฆ           เมฆซงเกดข#นในธรรมชาตม 2 รปรางลกษณะ คอ เมฆกอน และเมฆแผน เราเรยกเมฆกอนวา เมฆควมลส“ ” (Cumulus) และเรยกเมฆแผนวา เมฆสเตรตส “ ” (Stratus) หากเมฆกอนลอยชดตดกน เรานำาชอท#งสองมารวมกน และเรยกวา เมฆสเตรโตควมลส“ ” (Stratocumulus) ในกรณทเปน เมฆฝน เราจะเพมคำาวา นม“โบ” หรอ นมบส“ ” ซงแปลวา ฝน“ ” เชน เราเรยกเมฆกอนทมฝนตก วา เมฆควมโลนมบส “ ” (Cumulonimbus) และเรยกเมฆแผนทมฝนตกวา เมฆนมโบสเตรตส“ ” (Nimbostratus)          การเรยกชอเมฆระดบตาง ๆ เมฆระดบสง เมฆระดบกลาง และเมฆระดบตำา           หากเปนเมฆระดบกลาง เราจะเตมคำาวา อลโต “ ” ซงแปลวา ช#นกลาง“ ” ไวขางหนา เชน เราเรยกเมฆกอนระดบกลางวา เมฆ“

อลโตควมลส ” (Altocumulus) และเรยกเมฆแผนระดบกลาง วา เมฆอลโตสเตรตส“ ” (Altostratus)

67

Page 16: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

หากเปนเมฆระดบสง เราจะเตมคำาวา เซอโร ซงแปลวา ช #น“ ” “สง ไวขางหนา เชน ” เราเรยกเมฆกอนระดบสงวา เมฆเซอโรคว“มลส ” (Cirrocumulus) เรยกเมฆแผนระดบสงวา เมฆเซอ“โรสเตรตส ” (Cirrostratus) และเรยกเมฆระดบสงทมรปรางเหมอนขนนกวา เมฆเซอรส “ ” (Cirrus)

เมฆทอยระดบสงประกอบดวยผลกนำ#าแขง สวนเมฆทระดบกลางจะประกอบดวยผลกนำ#าแขงและอนภาคนำ#า สวนเมฆทระดบตำาจะประกอบดวยอนภาคนำ#าเกอบท#งหมด

ในแตละวนทองฟาจะมเมฆชนดตาง ๆ ในปรมาณทแตกตางกน นกอตนยมวทยา จงบอกลกษณะของทองฟา ดงน#

ตารางท 6 แสดงลกษณะของทองฟา

ลกษณะทองฟา ปรมาณเมฆ แจมใส โปรง บางสวน สวนมาก มาก เตมทองฟา

มเมฆนอยกวา 1/10 ของทองฟามเมฆ 1/10 แตไมเกน 3/10มากกวา 3/10 แตไมเกน 5/10มากกวา 5/10 แตไมเกน 8/10มากกวา 8/10 แตไมเกน 9/1010/10

ทมา : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ,2548 หนา 101

ฝนไอนำ#าในอากาศทรวมกนเปนเมฆ เมออนภาคของนำ#าหรอเกลด

นำ#าแขงในเมฆมขนาด ใหญข#นและมความหนาแนนและมนำ#าหนกมากข#นจนอากาศไมสามารถอมนำ#าหรอเกลดนำ#าแขง ไวได จงตกลง

68

Page 17: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

มายงพ#นโลกในรปตางๆ เชน เปนฝน หมะ หรอลกเหบ ซงเรยกวา หยาดนำ#าฟา

1. การเกดฝนฝนเปนนำ#าทเกดจาก

กระบวนการกลนตวของไอนำ#าในอากาศทรวมกนเปนเมฆกลายเปนหยดนำ#า เมอหยดนำ#ามขนาดใหญและ มนำ#าหนกมากจนอากาศไมสามารถอมไวได จงตกเปนฝน โดยเฉลยเมดฝนจะมเสนผานศนยกลางมากกวา 0.5 มลลเมตร ถาตำากวา 0.5 มลลเมตร ซงสามารถลอยปลวไปตามกระแสลมไดเรยกวา ฝนละออง สวนเมดฝนขนาดใหญและตกลงมา ในระยะเวลาส #น ๆ เรยกวา ฝนไลชางหรอฝนซ

เปนฝนทตกหนกในระยะเวลาส #น ๆ แลวหยดทนท

ภาพท 38 ฝนตกทมา :

http://www.jorpor.com/variety/?p=904

2. ชนดของฝนฝนมลกษณะการเกดทแตกตางกน แบงออกได 4 ชนด ดงน#

2.1 ฝนพาความรอน เปนฝนทเกดจากเมฆทกอตวข#นจากมวลอากาศรอนและลอยตวข#นสงจนไปกระทบกบอากาศเยน ทำาใหเกดฝนตกลงมา ฝนพา

ความรอนมกจะตก ในตอนบายหรอตอนคำา เวลาฝนตกจะมพาย ฟาแลบ และฟารองเกดข#นเรยกวา พายฝนฟาคะนอง ในประเทศไทยฝนชนดน#จะพบ

69

Page 18: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

มากในชวงฤดรอน ประมาณเดอนมนาคมถงตนเดอนพฤษภาคม

ภาพท 39 การเกดฝนพาความรอน

ทมา : http://www.neutron.rmu

tphysics.com/

2.2 ฝนภเขา เปนฝนทเกดจากมวลอากาศช#นไหลมาปะทะภเขาทขวางก#นทศทางลม

มวลอากาศจะถกยกตวใหสงข#นและเยนลง ไอนำ#าจงกลนตวกลายเปนเมฆหนาทบและตกลงมา เปนฝน โดยฝนจะตกหนกทางดานตนลมแตทางดานปลายลมฝนจะตกนอยลง เรยกวา เงาฝน

ภาพท 40 การเกดฝนภเขาทมา : http://www.neutron.rmutphysics.com/2.3 ฝนพายหมน เปน

ฝนทเกดจากพายหมนทมมวลอากาศไหลเขาสศนยกลาง

หยอมความกดอากาศตำา มวลอากาศทไหล เขามาจะถกยกตวใหสงข#นอยางรวดเรว ทำาใหไอนำ#ากลนตวกลายเปนเมฆ

70

Page 19: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

หนาทบและตกลงมาเปนฝน ฝนชนดน#จะตกหนกแผเปนบรเวณกวางและจะตกตดตอกนเปนเวลานาน เชน ฝนจากพายดเปรสชน พายโซนรอน พายไตฝน เปนตน

ภาพท 41 พายหมนทมา :

http://dvbs.ee.ku.ac.th/elearning/

2.4 ฝนแนวปะทะ เปนฝนทเกดจากมวลอากาศรอนกบมวลอากาศเยนเคลอนมาปะทะกน มวลอากาศเยนจะดนใหมวลอากาศรอนทชมช#นและเบากวาลอยข#นสเบ#องบน ไอนำ#าในมวลอากาศรอนจะกลนตวกลายเปนเมฆและตกลงมาเปนฝน ฝนแนวปะทะจะตกไมรนแรงนก แตตกสมำาเสมอและตดตอกนเปนเวลานาน

ภาพท 42 การเกดฝนแนวปะทะ

ทมา: http://www.neutron.rmutphysics.com/

เครองวดนำ'าฝน

เครองวดนำ#าฝน ม 2 ชนด คอ1. เครองวดนำ'าฝนแบบ

ธรรมดาหรอแบบแกวตวง มลกษณะเปนรปกระบอกโลหะ

โดยสวนหนงของกระบอกจะฝงอยในพ#นดน การวดปรมาณนำ#าฝนจะวดจากความสงของนำ#าฝน

71

Page 20: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ทเกบจากจดน#น ๆ แลวนำามาเทใสกระบอกตวง ปรมาณนำ#าฝนทเกบไดจะวดหนวยเปนมลลเมตร ภาพท 43 เครองวดนำ#าฝนและ

อปกรณสวนตาง ๆ ของเครองวดนำ#าฝน

ทมา : http://guru.sanook.com/s

earch/knowledge2.เครองวดนำ'าฝนแบบ

บนทกสามารถวดปรมาณนำ#าฝนแบบอตโนมตสามารถบนทกปรมาณนำ#าฝนไดตลอด 24 ชวโมงหรอตลอดสปดาห ภาพท 44 เครองวดนำ#าฝน

แบบบนทกทมา : http://guru.sanook.com/search/knowledge

3. การวดปรมาณนำ'าฝน ทำาไดโดย ใชอปกรณอยางงายเปนภาชนะทรงกระบอกรองรบนำ#าฝนโดยมภาชนะทมลกษณะเปนกรวยเสนผานศนยกลางของปากกรวยเทากบปากภาชนะทรองรบ การบอกปรมาณนำ#าฝนจะบอกเปนมลลเมตร

ภาพท 45 การวดปรมาณนำ#าฝน

ทมา : http://kpclouds.blogspot

.com/

72

Page 21: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ในการวดปรมาณนำ'าฝน ถาจะใชวดโดยนำาไปเทยบกบเกณฑการวดนำ#าฝน ซงกำาหนดเปน

มาตรฐานสำาหรบประเทศไทย คอฝนตกเลกนอย    มปรมาณ           0.1   -  10  มลลเมตรฝนตกปานกลาง  มปรมาณ          10.1   -  35  มลลเมตรฝนตกหนก         มปรมาณ           35.1   -  90  มลลเมตรฝนตกหนกมาก   มปรมาณ          90.1   มลลเมตรข#นไป

วฎจกรนำ'า

วฏจกรนำ'า คอ นำ#าเมอไดรบพลงงานความรอนจากดวงอาทตยจะระเหยข#นไป ในบรรยากาศ จนถงระดบทอณหภมตำาพอกจะควบแนนเปนละอองนำ#า กลายเปนเมฆ และเปนฝนตกลงสผวโลก ไหลรวมสแหลงนำ#าและเมอไดรบความรอนจะระเหยกลายเปนไอไปสบรรยากาศอก

73

Page 22: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ภาพท 46 วฏจกรของนำ#า

ทมา : http://oldpdn.com/thai/showfeature.

กจกรรมการทดลองท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการเกดเมฆ

คำาสง ใหนกเรยนแตละกลมศกษากจกรรมการทดลองและปฏบตการทดลอง ( คะแนนเตม 10 คะแนน)

อปกรณการทดลอง1. โหลแกว 1 ใบ2. นำ#ารอน 1/5 โหล3. นำ#าแขง 1 กโลกรม4. ถาดโลหะ 1 ใบ

วธการทดลอง

74

กจกรรมท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการ

เกดเมฆ

Page 23: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

1. เทนำ#ารอนใสในโหลแกว สงเกตการณเปลยนแปลงทเกดข#นบนทกผลลงในตารางบนทกผลการทดลอง

2. นำาถาดโลหะทใสนำ#าแขงวางปดไวทปากโหลแกวทใสนำ#ารอน สงเกตการเปลยนแปลงทเกดข#นบนทกผลลงในตารางบนทกผลการทดลอง

สมาชกกลม 1. ………………………………………... 2……………………….………………

3. ………………………………………... 4……………………….………………

5. ………………………………………... 6……………………….………………

จดประสงคของการทดลอง.........................................................................................................................................

75

แบบบนทกกจกรรมท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการ

เกดเมฆ

Page 24: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

สมมตฐาน.........................................................................................................................................

ตาราง บนทกผลการทดลอง การทดลอง สงทสงเกตเหน

เทนำ#ารอนใสโหลแกวนำาถาดใสนำ#าแขงวางปดปากโหลแกว

คำาถามหลงการทดลอง1. เมอเทนำ#ารอนใสโหลแกว จะสงเกตเหนการเปลยนแปลง

อยางไร.................................................................................

..........................................................................

.. 2. เมอวางถาดใสนำ#าแขงไวบนโหลทใสนำ#ารอน จะสงเกตเหนการเปลยนแปลงอยางไร

.................................................................................

...........................................................................

สรปผลการทดลอง.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

76

Page 25: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

กจกรรมท 3.3เรอง เมฆ และฝน

คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน)

1. เมฆ คอ........................................................................................................................................ 2. เมฆเซอรส มลกษณะอยางไร..................................................................................................... 3. เมฆอลโตควมลส เปนเมฆช#นใดมลกษณะอยางไร.................................................................... .................................................................................................................................................... 4. เมฆสเตรตส เปนเมฆช#นใดมลกษณะอยางไร............................................................................. .................................................................................................................................................... 5. เมฆทกอตวในแนวดง ททำาใหเกดฝนตกหนก ฟาแลบ ฟารองคอเมฆชนดใด............................ ...................................................................................................................................................... 6. ฝนเกดจากอะไร...........................................................................................................................

77

Page 26: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

7. ฝนมกชนด อะไรบาง................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 8. ใหนกเรยนยกตวอยาง เครองมอวดนำ#าฝนมา 2 ชนด................................................................... ...................................................................................................................................................... 9. ในประเทศไทยเกณฑการวดนำ#าฝน ถาฝนตกหนก จะมปรมาณนำ#าฝนกมลลเมตร ......................................................................................................................................................10. จงอธบายวฏจกรของนำ#ามาพอเขาใจ ....................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

ตอนท 3 ลม

ลม คอ อากาศทเคลอนทจากบรเวณหนงไปยงอกบรเวณหนงในแนวระดบ เกดจาก

78

Page 27: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ความแตกตางของอณหภม (ความกดอากาศ) ของอากาศใน 2 บรเวณ ลมจะพดจากบรเวณทมความกดอากาศสงเขาสบรเวณทมความกดอากาศตำา

ภาพท 47 ลมพดจากความกดอากาศสงไปยงความกดอากาศตำาทมา : http://www.tmd.go.th/province_stat.php?StationNumber=48380

1. ลมประจำาเวลา คอ ลมทเกดข'นในชวงเวลาตางกน ไดแก ลมบกและลมทะเล

ลมทะเล คอ ลมทพดจากทะเลข#นส

พ#นดนและเกดข#นในเวลากลางวนเนองจากในเวลากลางวนพ#นดนรอนกวาพ#นนำ#า ทำาใหความกดอากาศเหนอพ#นดนตำากวาความกดอากาศเหนอพ#นนำ#าอากาศจงเคลอนทจากพ#นนำ#าสพ#นดน

ภาพท 48 การเกดลมทะเลทมา : www.ttp.ac.th/

ลมบก คอ ลมทพดจากพ#นดนออก

สทะเลและเกดข#นในเวลากลางคน เนองจากในเวลากลางคน

79

Page 28: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

เยนกวาพ#นนำ#า ทำาใหความกดอากาศเหนอพ#นดนสงกวาความกดอากาศเหนอพ#นนำ#า อากาศจงเคลอนทจากพ#นดนไปสพ#นนำ#า

ภาพท 49 การเกดลมบกทมา : www.ttp.ac.th/

2. ลมประจำาฤดเปนลมทเกดข#นเฉพาะทองถนหนง ๆ มบรเวณกวางและเปนลม

ทพดเปนเวลานานตลอดฤดของทกป ไดแก ลมมรสม ซงเปนลมทมการเปลยนแปลงทศทางของลมทพดจากฤดหนงไปยงอกฤดหนงในทศทางตรงกนขาม และเกดข#นในภมภาคเอเชยตะวนออก และเอเชยตะวนออกเฉยงใต และเอเชยใต ลมมรสมแบงได 2 ชนด คอ

2.1 ลมมรสมฤดรอน เกดข#นในชวงฤดรอน เนองจากภาคพ#นทวปเอเชยมอากาศอบอนข#น เพราะในชวงน#โลกหนซกโลกเหนอเขาหาดวงอาทตย สวนซกโลกใตจะไดรบแสงเฉยงจาก ดวงอาทตย ทำาใหอณหภมของอากาศในทองทะเลลดตำาลงและเกดหยอมความกดอากาศสงข#น ในมหาสมทร สวนบนภาคพ#นทวปจะเกดหยอมความกดอากาศตำาทำาใหมวลอากาศรอนและช#น จากภาคพ#นมหาสมทรไหลเขาสภาคพ#นทวปเรยกวา ลมมรสมฤดรอน ในประเทศไทยจะรจกลมน# ในชอของ ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต มแหลงกำาเนดในมหาสมทรอนเดยเปนลมรอนและชมช#น มไอนำ#ามาก เมอพดมายงประเทศไทยทำาใหมเมฆมากและฝนตกชกทวไป ลมน#จะเรมประมาณ เดอนพฤษภาคมไปจนถงกลางเดอนตลาคม

80

Page 29: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ภาพท 50 แสดงทศทางของลมมรสมฤดรอนทมา : http://www.colorado.edu/geography/2.2 ลมมรสมฤดหนาว เปนลมมรสมทพดจากภาคพ#นทวปลงสทะเล เปนลมเยนและแหง

ดงน#นเมอลมมรสมฤดหนาวพดผานบรเวณใดจะทำาใหอณหภมของอากาศลดตำาลงและแหงแลง ลมน#จะพดในชวงเดอนตลาคมถงเดอนกมภาพนธ ลมมรสมฤดหนาวเกดข#นเนองจากในฤดหนาวซกโลกใตไดรบความรอนจากดวงอาทตยมากกวาซกโลกเหนอ อณหภมของพ#นนำ#าในมหาสมทรอนเดยตอนใตเสนศนยสตรลงมาจงสงกวาภาคพ#นดนซงทำาใหเกดลมมรสมข#น ในประเทศไทยรจกลมมรสมฤดหนาวในชอ ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ มแหลงกำาเนดในประเทศจน เปนลมหนาว อากาศแหงแลงมไอนำ#านอย เมอพดมายงประเทศไทยทำาใหภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง มอากาศหนาวเยนยกเวนภาคใตฝงตะวนออกจะมฝนตก เนองจากลมน#เมอพดผานอาวไทยจะรบเอาไอนำ#าไว และเมอข#นสฝงจงนำาฝนมาตกดวย

ภาพท 51 แสดงทศทางของลมมรสมฤดหนาวทมา : http://www.colorado.edu/geography/

81

Page 30: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

3.ลมประจำาปหรอลมประจำาภมภาคตาง ๆเปนลมทเกดจากความกดอากาศทมอยเดมตลอดป เนองจาก

บรเวณข#วโลกและบรเวณ เสนศนยสตรไดรบความรอนจากดวงอาทตยไมเทากน ทำาใหเกดลมพดผานสวนตาง ๆ ของโลก เปนประจำาเชน ลมสนคา   

ลมสนคาตะวนออกเฉยงใต คอ ลมทพดจากหยอมความกดอากาศสงกงศนยสตร ทางซกโลกใตเขาหาหยอมความกดอากาศตำาบรเวณเสนศนยสตร   

ลมสนคาตะวนออกเฉยงเหนอ คอ ลมทพดจากหยอมความกดอากาศสงกงศนยสตร ทางซกโลกเหนอเขาหาหยอมความกดอากาศตำาบรเวณเสนศนยสตร

ภาพท 52 แสดงทศทางลมสนคาทมา

:http://www.kanta.ac.th/media/sci/www.lesa.in.th/atmosphere/

เครองมอวดทศทางลมและความเรวลม 1. เครองวดทศทางลมหรอศรลม (Wind Vane) ม

ลกษณะเปนลกศรยาว มแพนหาง ต#งตรงเปนตวบงคบใหปลายศรลมช#ไปในทศทางทลมพดเขามา โดยทแกนของศรลมหมน ไปโดยรอบ และตอเขากบวงจรไฟฟาอานทศทางลมตามทศทปลายศรลมช#ไปทหนาปดของเครอง

82

Page 31: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ภาพท 53 เครองวดทศลมทมา : ถนด ศรบญเรองและคณะ , 2549

2. เครองวดความเรวลม หรอ อะนโมมเตอร (Anemometer) ใชวดความเรวลม มลกษณะเปนถวยกลมครงซก 3 ถง 4 ถวยตดอยกบกานซงหมนไดอสระรอบแกนกลาง จำานวนรอบแสดงความเรวลมและสามารถอานความเรวลมไดจากหนาปดหรอสงไปเครองบนทกเวลา

ภาพท 54 เครองวดความเรวลมหรออะนโมมเตอรทมา : ถนด ศรบญเรอง และคณะ , 2549

พายหมน

ลมพาย คอ ลมทพดดวยความเรวสง เพราะความกดอากาศในสองบรเวณแตกตางกนมาก

เรยกลมพายทหมนรอบจดศนยกลางวา พายหมน

83

Page 32: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

พายหมนทเกดข#นในสวนตาง ๆ ของโลกในแตละคร #งจะมความรนแรงแตกตางกน การเกดพายหมนข#นในแตละคร#งจะครอบคลมพ#นทกวาง 150 – 500 กโลเมตร

การจำาแนกขนาดของพายหมนโดยใชความเรวลมรอบศนยกลางเปนเกณฑ แบงได 3 ชนด คอ

1. พายดเปรสชน เปนพายทมความเรวรอบศนยกลางเฉลยไมเกน 63 กโลเมตรตอชวโมง ในบรเวณทเกดพายหรอมพายชนดน#เคลอนทผาน ทองฟาจะมดคร#มและปกคลมดวยเมฆหนาทบ มฝนตกปานกลางหรอตกหนกแผเปนบรเวณกวางและตกตดตอกนเปนเวลานาน พายดเปรสชน เปนพายทพดมาถงประเทศไทยมากทสด

2. พายโซนรอน เปนพายหมนทเกดข#นในเขตรอน มความเรวลมรอบศนยกลางระหวาง 63 – 118 กโลเมตรตอชวโมง

3. พายรนแรง มความเรวของลมรอบศนยกลางเกนกวา 118 กโลเมตรตอชวโมง มชอเรยกแตกตางกนตามบรเวณทเกด ดงน#

ภาพท 55 พายใตฝน ทมา :

http://www.nanmeebooks.com/webboard/topic.

3.1 พายไตฝน เกดในทะเลจนใต ถาพดข#นฝงในทวปอเมรกา เรยกวา พายทอรนาโด

84

Page 33: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

3.2 พายไซโคลน เกดในอาวเบงกอลและมหาสมทรอนเดย

3.3 พายเฮอรรเคนหรอสลาตน เกดในมหาสมทรแอตแลนตกเหนอ ทะเลแครบเบยน อาวเมกซโก และทะเลฝงตะวนตกของอาวเมกซโก

3.4 พายวลล วลล– เกดในออสเตรเลยพายหมนเขตรอน

พายหมนเขตรอนจะกอตวข#นในบรเวณรองความกดอากาศตำาแถบศนยสตร คอ ในบรเวณละตจด 8 องศาหรอ 15 องศาเหนอและใต อณหภมทจะเกดไดตองมอณหภมทพ#นนำ#าทะเลสงกวา 27 องศาเซลเซยส พายหมนเขตรอนเปนพายหมนทมศนยกลางความกดอากาศตำาทลมบดเปนเกลยวมความเรวลมมาก และทำาใหเกดฝนตกหนก มขนาดเสนผานศนยกลาง 150 ถง 500 กโลเมตร ความเรวลม 120 ถง 200 กโลเมตร

การเรยกชอพายหมน โดยใชเกณฑความเรวสงสดใกลศนยกลาง ดงในตารางท 7

ตารางท 7 แสดงประเภทของพายหมนจำาแนกตามความเรวสงสดใกลศนยกลาง

ประเภทความเรวลมสงสดใกล

ศนยกลาง(กโลเมตร/ชวโมง)

ลกษณะของพาย

1. พายดเปรสชน

2. พายโซน

ไมเกน 63

63 – 118มากกวา 118

พายทมกำาลงออนมฝนตกปานกลางถงตกหนกมฝนตกหนก

85

Page 34: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

รอน3. พายไตฝน

มฝนตกหนกมาก ลมพดแรง

ทมา : บญชา แสนทวและคณะ , 2550 หนา 218

บรเวณทเกดพายหมนเขตรอน ไดแก1. แถบหมเกาะอนดสตะวนตก ทะเลแครบเบยน และอาว

เมกซโก2. ทางดานตะวนตกของมหาสมทรแปซฟกเหนอรวม

ทะเลจนใต หมเกาะ ฟลปปนส และหมเกาะญปน3. ทางดานตะวนตกของมหาสมทรแปซฟกใตรวมหมเกาะฟจ

และชายฝงดานตะวนออก ของทวปออสเตรเลย4. ชายฝงมหาสมทรแปซฟกทางดานตะวนออกของเมกซโก

และสหรฐอเมรกา5. มหาสมทรอนเดยแถบเกาะมาดากสการ6. ทะเลอาหรบ และอาวเบงกอล

พายฟาคะนองพายฟาคะนอง เปนพายทพบบรเวณทมอากาศรอนและช#นจะ

เกดพายทมลมพดแรง ฝนตกหนก และเกดฟาแลบ ฟารอง และฟาผาข#น บางคร#งมลกเหบเกดข#น

การเกดพายฟาคะนอง แบงออกไดเปน 3 ข#นตอน ดงน#1. ข'นเรมกอตว เปนข#นเรมตนมลกษณะเมฆเปนแบบควมล

สทกำาลงจะพฒนาเปน เมฆควมโลนมบส ในข #นน#จะมกระแสลมพดข#นตามแนวต#งตลอดต#งแตฐานเมฆไปจนถงยอดเมฆ ความเรว

86

Page 35: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ลมทพดข#นไปอาจแรงถง 10 กโลเมตรตอชวโมง บางคร#งอาจถง 50 กโลเมตรตอชวโมง

ภาพท 56 เมฆควมลสซงกำาลงเจรญเปนเมฆควมโลนมบสทมา : http://www.aeromet.tmd.go.th/met/story/show

2. ข'นพฒนาเตมท ข #นน#ภายในเมฆควมลสยงมกระแสลมทพดข#นตามแนวต#ง และมกระแสลมพดลงตามแนวต#งจากเมฆลงมาสพ#นดนตามเมดฝนลงมา ไอนำ#าจะเกดการกลนตวเปนเมดนำ#าและมขนาดโตข#นจนหนกเกนกวาทกระแสลมจะพยงไว แตในระดบสงของเมฆข#นไปจะมท#งฝนและหมะ สำาหรบพายฟาคะนองทมกระแสลมพดข#นอยางแรงเมดนำ#าจะถกพดข#นไปในระดบสงมาก และอาจตกลงมาเปนลกเหบได

3. ข'นสลายตว ข #นน#กระแสลมทพดลงตามแนวต#งจะแผไปทวกอนเมฆจนกระทง กระแสลมทพดข#นจะหมดไปทำาใหหยาดนำ#าคอย ๆ ลดลง และพายฟาคะนองกคอย ๆ ออนกำาลงลง

87

Page 36: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ภาพท 57 เมฆควมโลนมบสทเจรญเตมททมา : http://www.aeromet.tmd.go.th/met/story/showภมอากาศ

กาลอากาศและภมอากาศ มความสำาคญตอชวตมนษยเชนเดยวกบอากาศยกตวอยาง เชน การประกอบอาชพ การอยอาศย และกจวตรประจำาวนของมนษย

ภมอากาศ หมายถง คาสถตของลมฟาอากาศในระยะเวลายาวนาน เชน ปรมาณฝนเฉลย รายปจากขอมล 30 ป อณหภมสงสดในรอบ 50 ป

เราสามารถแบงเขตภมอากาศในแตละซกโลกออกเปน 3 เขต ดงน#

1. เขตรอน อยระหวางเสนทรอปคออฟแคนเซอรกบเสนทรอปคออฟแคปรคอน

(ละตจด 23.5 ใต) แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมชน และมโอกาสทดวงอาทตยจะอย เหนอศรษะได พ#นทเขตน#จงรบพลงงานจากดวงอาทตยไดมากกวาสวนอน ๆ ของโลก

2. เขตอบอน อยระหวางเสนทรอปคออฟแคนเซอร (ละตจด 23.5 เหนอ) กบเสน

อารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 เหนอ) และพ#นทระหวางเสนทรอปคออฟแคปรคอน (ละตจด 23.5 ใต) กบเสนแอนตารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 ใต) แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมเฉยง แมวาไมมโอกาสทดวงอาทตยจะอยเหนอศรษะแตกยงไดรบแสงอาทตยตลอดป

3. เขตหนาว อยเหนอเสนอารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 เหนอ) ข#นไป และใตเสน

แอนตารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 ใต) ลงมา แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมลาด มโอกาสไดรบแสงอาทตย

88

Page 37: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

ในชวงฤดหนาวนอยมาก

ภาพท 58 ภมอากาศเขตหนาวทมา : http://play.kapook.com/photo/showfull-56076-

2

ผลของการเกดพายตอมนษยและสงแวดลอมพายเปนสงแวดลอมทางภมอากาศทมความสำาคญตอการ

ดำารงชวตของมนษยมาก พายจะปรากฏไมคอยบอย แตเมอมพายเกดข#นและเคลอนทผานบรเวณใดจะกอความเสยหายข#นมากมายดงน#

1. ทำาใหเกดฝนตกหนกและเกดนำ#าทวมอยางรนแรง บานเรอนหลายหลงพงทลาย ประชากรเสยชวตเปนจำานวนมาก

2. ทำาใหพชผลทปลกไวและทนาหลายหมนไรไดรบความเสยหาย

3. มผลกระทบและกอใหเกดความเสยหายตอกจการขนสงท#งทางบก ทางอากาศ และ ทางเรอ ดงน#

89

Page 38: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

3.1 ทางบก การเกดนำ#าทวมอยางรนแรงทำาใหถนนและสะพานขาดหรอชำารด กจการขนสงตองหยดชะงก รฐตองเสยงบประมาณในการกอสรางและซอมแซมเปนจำานวนมาก

3.2 ทางอากาศ พายทพดอยางรนแรงจะทำาใหเครองบนไดรบอนตรายจากฝนทตกหนก ลกเหบ และฟาผาทเกดข#นอาจทำาใหเครองบนตกได

3.3 ทางเรอ การเกดพายข#นในทะเลทำาใหเกดคลนขนาด

ใหญ และความแรงของพายทำาใหเรออบปางได ดงน #น เมอเกดพายรนแรงข#นในทองทะเลจะตองหยดการเดนเรอ และหาทางนำาเรอเขาทกำาบงหรอจอดพกตามทาเรอทอยใกลเคยง

ภาพท 59 ความเสยหายทเกดจากพายทมา : http://www.krookhunkhao.com/

กจกรรมท 3.4เรอง ลมและพาย

90

Page 39: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน) 1. ในเวลากลางวนพ#นดนรบความรอนไดเรวกวาพ#นนำ#า ผลทเกดข#น คอ....................................... ....................................................................................................................................................... 2. ในเวลากลางคนพ#นดนคายความรอนไดเรวกวาพ#นนำ#า ผลทเกดข#น คอ...................................... ....................................................................................................................................................... 3. สาเหตสำาคญททำาใหเกดลม คอ................................................................................................... ........................................................................................................................................................ 4. ลม คอ......................................................................................................................................... 5. ลมมรสมฤดรอน คอ ................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 6 . ลมมรสมฤดหนาว คอ ................................................................................................................ ......................................................................................................................................................

91

Page 40: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

7. เครองมอวดทศทางลมและความเรวลม คอ ........................................................................... ...................................................................................................................................................... 8. เกณฑทใชต#งชอพายหมนเขตรอน คอ ..................................................................................... ........................................................................................................................................................ 9. พายโซนรอนมความเรวลมสงสดใกลศนยกลางประมาณกกโลเมตร/ชวโมง .......................... ....................................................................................................................................................... 10. พายใตฝนมความเรวลมสงสดใกลศนยกลางประมาณกกโลเมตร/ชวโมง ............................. .......................................................................................................................................................

สรป เรอง ปรากฏการณลมฟาอากาศ

92

เมฆ การเยนตวของอากาศช#นแลวลอยตวสงข#นแบงเปนเมฆช#นสง เมฆช#นกลาง เมฆช#นตำาและเมฆทกอตวในแนวต#ง

เกดจาก

หมอก

การเยนตวของอากาศช#นแลวลอยตวลงใกลพ#นผวโลกเกดจาก

ฝน การรวมกนของอนภาคไอนำ#าในกอนเมฆเมอมขนาดใหญข#นจะตกลงมาเปนฝน

เกดจาก

หมะ เมดฝนทตกผานอากาศเยนจด แลวไมละลายเกดจาก

เกดจาก

ลกเหบ

กอนนำ#าแขงทถกกระแสลมในเมฆควมโลนมบสพดพาข#นลงนบคร#งไมถวน จงเกดการรวมตวใหญข#นและหลดตกลงมายงพ#นผวโลก

เกดจาก

ลม ความแตกตางของความกดอากาศทพดจากบรเวณทมความกดอากาศสงเขาสบรเวณทมความกดอากาศตำา ถาความกดอากาศในทสองแหงแตกตางกนมากจะทำาใหมลมพดดวยความเรวสง เชน พายหมน พายฝนฟาคะนอง เปนตน

เกดการ

เปลยนแปลงจาก

ลมฟาอากาศ

สภาวะของอากาศทเกดข#นประจำา ณ ทแหงหนงในชวงเวลาส#นๆ

คอ

ความแตกตางของ

ลมฟาอากาศทำาใหเกด

ภมอากาศ

ผลเฉลยของสภาวะอากาศระยะยาวประเทศไทยอยในเขตโซนรอน มลมมรสม ซงพดตามฤดกาลตางๆ

คอ

Page 41: เรื่องที่ 1 ลมฟ้าอากาศ หมอกและ ...thungphotalae.com/file/rungsee.doc · Web viewเคร องว ดความเร วลม

93