1

2

บทเรยนส ำเรจรป กลมสำระกำรเรยนรสงคมศกษำ ศำสนำและวฒนธรรม

สำระท 4 ประวตศำสตร ชนมธยมศกษำปท 5 เลมท 3 อำรยธรรมเมโสโปเตเมย

จดท ำโดย นำงองคณำ แสงสวำง

โรงเรยนเบญจมรำชรงสฤษฏ 2 ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำฉะเชงเทรำ เขต 1

3

แบบทดสอบกอนเรยน เรอง อำรยธรรมเมโสโปเตเมย

ค ำชแจง ใหนกเรยนใสเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบใหตรงกบตวอกษรขอทถกตอง เพยงขอเดยว (คะแนนเตม 10 คะแนน)

1. ขอใดคอความหมายของค าวา “เมโสโปเตเมย” ก. ดนแดนแหงความยงใหญ ข. ดนแดนแหงแมน าทงสอง ค. ดนแดนอนอดมสมบรณ ง. ดนแดนแหงความมนคงและความสข 2. สมญานามวา “ดนแดนพระจนทรครงเสยวอนอดมสมบรณ” คอขอใด ก. อยปต ข. เมโสโปเตเมย ค. กรก ง. โรมน 3. ชนเผากลมแรกทเขามาตงถนฐานและมอ านาจครอบครองดนแดนเมโสโปเตเมย คอขอใด ก. สเมเรยน ข. แอคคด ค. อามอไรต ง. ฮตไทต 4. ชาวสเมเรยนประดษฐอกษรขนใชเปนครงแรกในโลกเรยกวา อกษรอะไร ก. ไฮโลกลฟค ข. ไฮราต ค. เดโมตค ง. คนฟอรม 5. สถาปตยกรรมทส าคญของเมโสโปเตเมย คอขอใด ก. พระมด ข. วหารแพนธออน (pantheon) ค. ซกกแรต (Ziggurat) ง. สนามสเสาคอลอเซยม

4

6. ชาวสเมเรยนใชซกกแรตเพอประโยชนอะไร ก. เปนสสานฝงศพ ข. เปนสถานทบชาเทพเจา ค. เปนดานปองกนศตร ง. เปนทประทบของกษตรย 7. ขอใดไมถกตองตามอารยธรรมเมโสโปเตเมย ก. เมโสโปเตเมยมอกษรคนฟอรม ข. เมโสโปเตเมยมสวนลอยแหงบาบโลน ค. เมโสโปเตเมยนบถอเทพเจาสรยเทพหรอ (Re) ง. เมโสโปเตเมยมสถาปตยกรรมอฐตากแหงทใหญโตอยางซกกแรต 8. ประมวลกฎหมายทเกาแกทสด ยดตาตอตา ฟนตอฟนปมชอเรยกวาอะไร ก. ประมวลกฎหมายแหงสวรรค ข. ประมวลกฎหมายสมยพระเวท ค. ประมวลกฎหมายยคเมเลพด ง. ประมวลกฎหมายฮมบราบ 9. ชนชาตทไดชอวาเปนนกรบทโหดรายทารณ ในยคประวตศาสตร ยคโบราณ คอ ก. อะมอไรท ข. ฮตไตท ค. แอสสเรยน ง. แคลเดยน 10. เพราะเหตใดจงถอวาประมวลกฎหมายของพระเจาฮมมราบเปนมรดกทางวฒนธรรมชนส าคญของโลก ก. เปนประมวลกฎหมายฉบบแรกของโลก ข. มบทลงโทษทรนแรงซงชวยลดจ านวนผเปนภยตอสงคม ค. ใชเปนเครองแสดงวาอ านาจรฐเขมแขงพอทจะบงคบพลเมองไดแลว ง. เปนแบบอยางของความพยายามทจะใหเกดความยตธรรมในการปกครอง

5

เลมท 3 อำรยธรรมเมโสโปเตเมย

1. อธบายถงปจจยทางภมศาสตรกบการตงถนฐานของเมโสโปเตเมยได 2. อธบายพฒนาการของอารยธรรมเมโสโปเตเมยได

จดประสงคกำรเรยนรจดประสงคกำรเรยนร

จดประสงคกำรเรยนร

6

ประวตศำสตรยคโบรำณ

ประวตศาสตรยคโบราณเกดขนเมอประมาณ 5,000 ปกอนครสตศกราชเมอมนษยเลกใชชวตแบบเลยงสตวเรรอนแลวมาตงบานเรอนอยรวมกน รจกสรางบาน ท าเครองมอ เครองใชในครวเรอนและไรนา รจกการเพาะปลกและสรางแบบกฎระเบยบวนยการอยรวมกน จนกระทงสามารถสรางระบบสงคมขน เกดงานสรางสรรคทางดานศลปะวทยาการตางๆ ระยะเวลาของประวตศาสตรยคสมยโบราณของชาตตะวนตกเรมครงแรกในดนแดนเมโสโตเมยและอยปต เมอรจกประดษฐตวอกษรกนไว จนถงจกรวรรดโรมนลมสลายใน ค.ศ. 476 สวนโลกตะวนออกในจนเรมนบตงแตประมาณ 2,000 ป กอนครสตศกราช

กรอบท 1

เรำมำตอบค ำถำมกน

นะคะ

ค ำถำม 1. ประวตศาสตรยคโบราณเกดขนเมอใด 2. ประวตศาสตรโบราณ เรมขนครงแรกในดนแดนใด 3. จกรวรรดโรมนลมสลายเมอ ค.ศ. ใด

7

เมโสโปเตเมย ปจจยทำงภมศำสตรกบกำรตงถนฐำน

เมโสโปเตเมย ตงอยบรเวณลมแมน า 2 สาย คอ แมน าไทกรสและแมน ายเฟรทสเปนแหลงอารยธรรมแหงแรกของโลก บรเวณนเปนเขตทราบลมแมน าอนอดมสมบรณ ทามกลางอาณาบรเวณทเปนทะเลทรายและเขตภเขา ทดนแดนนจงเปนปจจยทางภมศาสตรทท าให ชนกลมตาง ๆ อพยพเขามาตงถนฐาน และผลดกนสรางสรรคอารยธรรมสบเนองตอกนมา

ค าวา เมโสโปเตเมย เปนค าในภาษากรกมความหมายวา ดนแดนระหวางแมน าทงสองคอ แมน าไทกรส (Tigris) ซงมตนก าเนดจากเทอกเขาซากรอสในประเทศอหราน และยเฟรทส (Euphrates) มตนก าเนดจากเขตภเขาในบรเวณทราบสงอารเมเนย ในเขตประเทศตรกปจจบน แมน าทงสองไหลลงสทะเลทอาวเปอรเซย พนทตอนบนของลมแมน ามลกษณะพนทราบสงกวาทางตอนใต และจะลาดต ามายงพนทราบลมตอนลาง พนทตอนบนของลมแมน าจงมความแหงแลงการกสกรรมจะตองใชระบบชลประทาน สวนพนทราบลมตอนลางเปนทราบต าเปนทราบดนดอน ทอดมสมบรณ เกดจากการทบถมของดนตะกอนทแมน าทงสองสายพดเอาโคลนตมมาทบถมไวบรเวณปากน า ท าใหเกดพนดนงอกตรงปากแมน าทกป บรเวณนเรยกวา บาบโลเนย (Babylonia) เปนเขตทตดกบอาวเปอรเซย บรเวณนเปนดนแดนทมความอดมสมบรณ เปนแหลงก าเนดของ อารยธรรมเมโสโปเตเมย

2. แมน าสายใดทเปนตนก าเนดของอารยธรรมเมโสโปเตเมย 3. ดนแดนเมโสโปเตเมยมลกษณะภมอากาศอยางไร

ค ำถำม 1. แมน าสายใดทเปนตนก าเนดของอารยธรรมเมโสโปเตเมย

กรอบท 2 เฉลยค ำตอบกรอบท 1 1. 5,000 ป กอนครสตศกราช

2. เมโสโปเตเมย และอยปต 3. ค.ศ. 476

8

กำรตงถนฐำน

การตงถนฐานในแหลงอารยธรรมเมโสโปเตเมย เปนชนหลายกลมเผาผลดกนมาตง ถนฐานและมอ านาจในดนแดนแถบน ไดแก พวกสเมเรยน (Sumerrian) ตอมาเปนพวกเซเมตก ไดแก พวก แอคคด (Akkad) และพวกอามอไรต (Amorite) หลงจากนนมพวกอนโดอารยนไดแก พวกฮตไทต (Hittite) และพวกเปอรเซยน (Persian) ประชากรหลายเผาพนธนไดผลดกนเขามา ตงถนฐานในบรเวณลมแมน าไทกรสและแมน ายเฟรทสน ท าใหพฒนาการของอารยธรรมมลกษณะผสมผสานของกลมชนทเขามาอยใหมกบชมชนดงเดม

ค ำถำม

1. กลมชนตาง อพยพเขามาตงถนฐานอยในดนแดน

อารยธรรมเมโสโปเตเมย เมอใด

2. การเขามาตงถนฐานในแหลงอารยธรรมเมโสโปเตเมย มลกษณะเปนอยางไร 3. ชมชนหลายเผาพนธไดเขามาตงถนฐานมกจะอย บรเวณใด

กรอบท 3

ภาพแผนทเมโสโปเตเมย ทมา: http://home.cfl.rr.com/.../Sumerians/sumerians.html

เฉลยค ำตอบกรอบท 2 1. ไทกรส - ยเฟรทส

2. บาบโลเนย

9

กำรตงถนฐำน ชาวสเมเรยน (Sumerian) เปนชนเผาแรกทมอ านาจครอบครองดนแดนเมโสโปเตเมย

และสามารถปกครองชนพนเมองเผาตางๆ ทตงรกรากดงเดมในระยะเวลาอนสน วฒนธรรมของชนพนเมองกถกกลนหายไป วฒนธรรมของชาวสเมเรยนถอเปนจดเรมตนของการเกดอารยธรรมในแถบลมแมน าไทกรส-ยเฟรทส

สภำพภมอำกำศ

ดนแดนเมโสโปเตเมยมสภาพภมอากาศเปนแบบกงทะเลทรายไมเอออ านวยตอการด ารงชพ เพราะสภาพอากาศมกจะแปรปนวนอยเสมอ เชนบางครงมอณหภมสงและรอนจดตดตอกนเปนเวลานาน แตในขณะเดยวกนกอาจมพายฝนตกกระหน าอยางหนกจนเกดน าทวมฉบพลนไดบางท นอกจากนนการละลายของหมะบนเทอกเขาอารเมเนยซงเปนตนก าเนดของแมน าไทกรส-ยเฟรทส ไดไหลทวมสรางความเสยหายใหแกทรพยสนและชวตของประชาชน ดงนนชาวสเมเรยนจงไดหาทางเอาชนะธรรมชาตดวยสรางระบบชลประทานขน เชน การสรางท านบใหญสองฟากฝงแมน า สรางคลองระบายน า เขอนกนน า ประตน าและอางเกบน า

ค ำถำม

1. ชาวสเมเรยนอยระหวางแมน าอะไร 2. แมน าไทกรส-ยเฟรทสมตนก าเนดมาจากเทอกเขาใด 3. ดนแดนเมโสโปเตเมยมลกษณะภมอากาศอยางไร

กรอบท 4 เฉลยค ำตอบกรอบท 3 1. เมอประมาณ 3,500 ปกอนครสตศกราช

2. เปนชนหลายกลมผลดกนมาตงถนฐาน และมอ านาจในดนแดนแถบน

3. บรเวณลมแมน าไทกรส-ยเฟรทส

10

สงคมของชำวสเมเรยน

สงคมของชาวสเมเรยนยกยองเกรงกลวเทพเจา และถอเปนหนาทของทกคนทตอง รบใชเทพเจาอยางซอสตยเพอใหพระองคทรงเมตตา และไมลงโทษดวยภยธรรมชาตตาง ๆ ความเชอดงกลาวมผลใหวฒนธรรมสเมเรยนสวนใหญเปนเรองเกยวกบศาสนาแทบทงสน พวกสเมเรยนจงนยมสรางศาสนสถานขนาดใหญเรยกวา ซกกแรต (ziggurat) ซงมรปแบบสถาปตยกรรมคลายภเขาขนาดใหญ เปนสญลกษณทประทบของเทพเจาตางๆ ซกกแรตสรางดวยอฐตากแหง ซงเปนวตถชนดเดยวทหาไดงายในบรเวณนน และตงอยใจกลางเมองทหอมลอมดวยบานเรอน

ซกกแรต (Ziggurat) เปนสงกอสรางของอารยธรรมสเมเรยน (Sumerians) ในบรเวณเมโสโปเตเมย มลกษณะคลายพระมดแบบขนบนไดแตไมกอสรางสงจนเปนยอดแหลม ดานบนของซกกแรตซงเปนพนทราบกวางจะสรางเปนวหาร ในระยะแรกการสรางซกแรตมวตถประสงคเพอใชประกอบพธกรรมทางศาสนา แตตอมาซกกแรตนไดกลายเปนสวนหนงของพระราชวงกษตรย เชน ซกกแรตทเมองอร (Ur) ซกกแรตสรางขนดวยวสดจ าพวกอฐและไม ความแขงแรงคงทนจงสงานสถาปตยกรรมยคตอมา เชน พระมดอยปตไมได เพราะงานของอยปตสรางดวยวสดจ าพวกหน ซกกแรตเกาแกทสดเทาทคนพบมชอวา “The White Temple” พบทเมองอรค (Uruk) หรอวารกา (Warka) บรเวณพนทประเทศอรกในปจจบน มอายประมาณ 3,500 – 3,000 ป กอนครสตกาล ซงเกาแกกวาพระมดของอยปตหลายรอยป

ค ำถำม

ซกกแรตคออะไร

กรอบท 5 เฉลยค ำตอบกรอบท 4 1. แมน าไทกรสและแมน ายเฟรทส

2. เทอกเขาอารเมเนย 3. แบบทะเลทรายและกงทะเลทราย

11

กำรประดษฐตวอกษร พวกสเมเรยนเปนชนกลมแรกทรจกประดษฐอกษรไดราว 3,500 ปกอนครสตศกราช อกษรทใชในการบนทกนเรยกวา อกษรลม หรอคนฟอรม (cuneifrom) ซงมาจากค าวา cinus แปลวา ลมและ formis แปลวารป อนหมายถงตวอกษรเปนรลม อกษรลมเปนสงประดษฐท ชาวสเมเรยนน าเอาไมสลกลงบนแผนดนเหนยวเปยกๆ เปนสญลกษณตางๆ แทนความหมายของค าแลวน าไปตากใหแหงการประดษฐอกษรลมกเพอประโยชนทางศาสนกจ และการบนทกของพวกพระ เชน บญชการคา บญชรายรบ-รายจาย บทบญญตทางศาสนา เปนตน อกษรลมนนบวาเปนหลกฐานทเปนลายลกษณอกษรทเกาแกทสดในทางประวตศาสตร ซงอาจยดถอ การแบงยคกอนประวตศาสตรและยคประวตศาสตรโดยอาศยหลกฐานประเภทลายลกษณอกษรแลวนกประวตศาสตรบางคนจงถอวาประวตศาสตรไดเรมตนทดนแดนพวกสเมเรยนเปนแหงแรก

ค ำถำม

1. หลกฐานทเปนลายลกษณอกษรทเกาแกทสดคออะไร 2. ชนชาตทเปนผประดษฐอกษรลมคอชนชาตใด

3. ประโยชนทน าอกษรลมมาใชคออะไร

กรอบท 6

ภาพอกษรคนฟอรม ทมา: http://cutieparade.exteen.com/20070112/entry-1

เฉลยค ำตอบกรอบท 5 ศาสนสถานขนาดใหญของชาวสเมเรยนทสรางขนเกยวกบศาสนา

12

วรรณกรรม

วรรณกรรมทส าคญของพวกสเมเรยน ไดแก มหากาพยกลกาเมช เปนเรองการผจญภยของวรบรษทแสวงหาชวตเปนอมตะ และเปนเรองเกยวกบน าทวมโลกดวย นกประวตศาสตรเขาใจวาในการเขยนพนธสญญาเดมหรอพระคมภรเกา อนเปนสวนหนงของพระคมภรไบเบล ซงกลาวถงน าทวมโลกคงไดรบอทธพลจากมหากาพยน

ดำนคณตศำสตร ปฏทน และกำรชง ตวง วด

ชาวสเมเรยนรจกการใชจ านวนทสามารถแบงออกเปนสวนยอยไดมาก เชน การแบงวนออกเปน 24 ชวโมง (กลางวน 12 ชวโมง กลางคน 12 ชวโมง) การแบงมมรอบจดเปน 360 องศา มมฉากเปน 90 องศา การแบงชวโมงออกเปน 60 นาท การแบงองศาเปน 60 ลปดา นอกจากนยงรจกวธคณ หาร ยกก าลง ถอดรากก าลงทสองและทสาม การค านวณหาพนทของวงกลม การก าหนดมาตราชง ตวง วด และการนบวนเดอนปแบบจนทรคต

ค ำถำม

1. อกษรลมเปนอารยธรรมของใคร 2. วรรณกรรมทส าคญของสเมเรยนคออะไร 3. พวกสเมเรยนมความเจรญทางดานอะไร

กรอบท 7

ภาพจารกมหากาพยกลกาเมช เปนเรองเกยวกบน าทวมโลก ทมา: http://th.pandapedia.com/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%...

เฉลยค ำตอบกรอบท 6 1. อกษรลม

2. ชาวสเมเรยน

3. เพอบนทกรายรบ-รายจาย และท าบญช

13

อำณำจกรบำบโลเนย หลงจากทพวกสเมเรยนเสอมอ านาจลง เพราะการสงครามท าสงครามกบชนเผาอน ท เขามารกรานและแยงชงความเปนใหญในระหวางสเมเรยนดวยกนเอง ตอมาพวก อารมอไรต ไดตงอาณาจกรบาบโลเนยขนมา มเมองหลวงทเมองบาบโลน รมฝงแมน าย เฟรทส อาณาจกรบาบโลเนยเปนอาณาจกรท เขมแขง มการปกครองแบบรวมศนย (Centralization) มการเกบภาษอากรและการเกณฑทหาร รฐควบคมการคาตาง ๆ อยางใกลชด อาณาจกรบาบโลนเรมออนแอและถกพวกฮตไทต ซงอพยพมาจากตอนเหนอและใตเขาปลนสะดมเมอ 1,590 ป กอนครสตศกราชตอมาพวกฮตไทตกเสยอ านาจใหแกพวกซงมาจากเทอกเขาซากรอส และเขาครอบครองกรงบาบโลนเปนเวลาถง 400 ป

ค ำถำม

1. อาณาจกบาบโลเนยมเมองหลวงชอวาอะไร 2. อาณาจกรบาบโลเนยใชการปกครองแบบใด

กรอบท 8

ภาพสวนลอยแหงกรงบาบโลน ทมา: http://members.tripod.com/com_sk/babylon.htm

เฉลยค ำตอบกรอบท 7 1. อารยธรรมเมโสโปเตเมย 2. มหากาพยกลกาเมซ

3. คณตศาสตร ปฏทน และการชง ตวง วด

14

ผลงำนส ำคญของอำณำจกรบำบโลเนย ผลงานทส าคญของอาณาจกรบาบโลเนย คอ การประมวลกฎหมายในสมยพระเจา

ฮมมราบ ซงมชอเรยกวา ประมวลกฎหมายของพระเจาฮมมราบ หลกการของกฎหมาย มรากฐานมาจากกฎหมายของพวกสเมเรยน แตไดจดใหเปนระบบ และใหอ านาจหนาทในการลงโทษผกระท าผดแกชนชนปกครองยงขน ประมวลกฎหมายของฮมมราบ ยดถอหลก ตาตอตา ฟนตอฟน ในการลงโทษ กลาวคอใหใชการทดแทนความผดดวยการกระท าอยางเดยวกน

ค ำถำม

ผลงานทส าคญของอาณาจกรบาบโลเนยคออะไร

กรอบท 9

ภาพพระเจาฮมมราบ ทมา: http://cutieparade.exteen.com/20070112/entry-1

เฉลยค ำตอบกรอบท 8 1. เมองบาบโลน

2. แบบรวมศนย

15

จกรวรรดอสซเรย ในศตวรรษท 8 กอนครสตศกราช พวกอสซเรยน ไดเขายดครองกรงบาบโลน และ อาณาจกรตาง ๆ ในเอเชยตะวนตก พวกอสซเรยนเปนนกรบทกลาหาญ มวนย ใชอาวธ ท าดวยเหลกซงมประสทธภาพ จกรวรรดอสซเรยซงมอาณาเขตกวางใหญไพศาลและมศนยกลางในการปกครองทเมองนเนเวห พวกอสซเรยนมความเชอวากษตรยของตน เปนตวแทนของเทวราช ซงมเกยรตและศกดศรสงกวากษตรยของสเมเรยน ความแตกตางในขอนแสดงออกทางดานสถาปตยกรรม ชาวอสซเรยนนยมสรางวงใหมขนาดใหญโตมโหฬารมากกวาศาสนสถาน

ค ำถำม

1. ในศตวรรษท 8 พวกอสซเรยน ไดเขายดครองทใด

2. พวกอสซเรยนเชอวากษตรยของตนเปนตวแทนของใคร

กรอบท 10 เฉลยค ำตอบกรอบท 9

ประมวลกฎหมายของพระเจาฮมมราบ

16

ภาพสลกนนต า ทมา: http://fein.exteen.com/20080825/entry

มรดกทำงศลปกรรม

งานดานศลปกรรมทส าคญของพวกอสซเรยน ไดแก การสลกภาพนนต า ซงแสดงภาพเกยวกบชวตประจ าวนของชาวอสซเรยนอนไดแก การลาสตว และการท าสงครามปราบปรามชนชาตตางๆ ศลปวฒนธรรมของอสซเรยจงเจรญถงขดสงสดในสมยพระเจาอสชรบานปาล

มการรวบรวมงานเขยนทแผนจารกตาง ๆ ไวในหองสมดทเมองนเนเวห ถง 22,000 แผน เปนหองสมดทมขนาดใหญทสดในสมยนน

ค ำถำม

มรดกทางศลปกรรมทส าคญของพวกอสซเรยนไดแก

กรอบท 11

ภาพชาวอสซเรยนบนรถศก ทมา: http://www.bangkokbiznews.com/2007/02/17/WW18_1810_n...

เฉลยค ำตอบกรอบท 10 1. ไดเขายดครองกรงบาบโลน และ อาณาจกรตางๆ ในเอเชยตะวนตก 2. เทวราช 3. การแกะสลกภาพนนต า

17

กรอบท 12

ภาพสวนลอยแหงบาบโลน ทมา: http://www.thaigoodview.com/.../no02-07/babylon.html

เฉลยค ำตอบกรอบท 11 การแกะสลกภาพนนต า

อำณำจกรคำลเดย (Chaldean) ประมาณ 612 ปกอนครสตศกราช พวกคาลเดย โจมตอสซเรยไดส าเรจ สถาปนา กรงบาบโลนขนเปนเมองหลวงอกครง และจดตงเปนอาณาจกรบาบโลนใหมขนมา อาณาจกรนเจรญรงเรองมากในสมยพระเจาเนบคดเนซซาร อารยธรรมส าคญของชาวคาลเดยมดงน การสรางกรงบาบโลเนยขนมาใหม ใหเปนเมองใหญทสดและประทบใจมากในสมยนน ทส าคญทบนก าแพงจะกวางใหญและแขงแรง สามารถสรางบานเลกๆ อยบนก าแพงได และทกลางกรงบาบโลนทรงสรางถนนทมชอเสยงชอ “โพรเซชน สตรท”(Procession Street ) จะลอดใตประตอชทาร ก าแพงและสวนโคงของประตประดบดวยกระเบองสน าทะเล และประดบเปนรปสตวตางๆ เชน สงโต ววตวผ และมงกร เปนสขาวและสเหลอง

สวนลอยแหงบาบโลน (Hanging Gardens of Babylon) ซงถอวา เปนสงมหศจรรยของโลกยคโบราณ อยตดกบพระราชวงของกษตรยเนบคดเนซซารทรงสรางเปนชน ๆ ลดหลนกนลงมา แตละชนปลกตนเฟรน ดอกไม และตนไมนานาชนด และสามารถมองเหนทศนยภาพของแมน า ยเฟรตสได สวนลอยนทรงสรางใหแกมเหสของพระองคเพอปลอบใจพระนางซงเปนเจาหญง ชาวเปอรเซย (อหราน )เนองจากพระนางไมทรงโปรดพนทราบทางตอนใตของเมโสโปเตเมย และทรงคดถงแตบานเกดทเปอรเซยของพระนางทมภเขาเรยงรายกน

18

เปนอยางไรบางคะ นกเรยนศกษา เรอง อารยธรรมเมโสโปเตเมย

จบแลว นกเรยนปฏบตตามกตกาอยางเครงครด และตงใจศกษาเปนอยางดใชไหมคะ

ยอดเยยมจรง ๆ กอนจบเรองนนกเรยนดภาพตอไปนกอนนะคะ

19

พวกสเมเรยนไดประดษฐคดคนอกษรคนฟอรม เปนหลกฐาน ทเปนลายลกษณอกษรทเกาแกทสดในทางประวตศาสตร

ภาพอกษรคนฟอรม ทมา: http://cutieparade.exteen.com/20070112/entry-1

20

ภาพซกกแรต ทมา: http://www.iranian.com/History/2005/March/Gutians/

ซกกแรต (Ziggurat) เปนสงกอสรางของอารยธรรมสเมเรยน (Sumerians) ในบรเวณเมโสโปเตเมย มลกษณะคลายพระมดแบบขนบนไดแตไมกอสรางสง จนเปนยอดแหลม ดานบนของซกกแรตซงเปนพนทราบกวางจะสรางเปนวหาร ในระยะแรกการสรางซกแรตมวตถประสงคเพอใชประกอบพธกรรมทางศาสนา แตตอมาซกกแรตนไดกลายเปนสวนหนงของพระราชวงกษตรย

ภาพซกกแรต ทมา: http://imp.lss.wisc.edu/.../Mesopotamia/Ziggurat.jpg

21

ภาพสวนลอยแหงบาบโลน ทมา: http://61.19.69.9/~m34b48/m34_20b/Pern_7.htm

สวนลอยแหงบำบโลน ตงอยบนรมฝงแมน ายเฟรตสของประเทศอรกในปจจบน สวนลอยนเปนสงกอสรางมหศจรรยทกษตรยเนบคดเนสซารท 2 (Nebuchadnezzar II) แหงกรงบาบโลเนย เพอเปนอทยานพกผอนแดพระมเหสของพระองค เมอประมาณ 600 ปกอนครสตศกราช สวนลอยทสรางบนพนดนกงทะเลทรายนมลกษณะเปนชนลดหลนกนขนไปสงประมาณ 75 ฟต บนพนท 400 ตารางฟต ระเบยงของแตละชนไดรบการตกแตงดวยการปลกไมดอก ไมพม และไมยนตนตางๆ โดยมระบบชลประทานชกรอกน าจากแมน า ยเฟรตสขนไปสชนบนสด เพอปลอยใหไหลลงมายงชนตางๆ สรางความชมชนใหแกตนไมตลอดทงป สวนผนงแตละดานประดบประดาดวยกระจกสอยางสวยงาม ปจจบนสวนลอยบาบโลนไดพงทลายสญหายไปหมดแลว

ภาพสวนลอยแหงบาบโลน ทมา: http://www.geocities.com/gritksc907/bio4.html

ภาพสวนลอยแหงกรงบาบโลน ทมา: http://mail.thaigoodview.com/node/2053

22

แบบทดสอบหลงเรยน เรอง อำรยธรรมเมโสโปเตเมย

ค ำชแจง ใหนกเรยนใสเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบใหตรงกบตวอกษรขอทถกตอง เพยงขอเดยว (คะแนนเตม 10 คะแนน)

1. ชาวสเมเรยนประดษฐอกษรขนใชเปนครงแรกในโลกเรยกวา อกษรอะไร ก. ไฮโลกลฟค ข. ไฮราต ค. เดโมตค ง. คนฟอรม 2. ชนชาตทไดชอวาเปนนกรบทโหดรายทารณ ในยคประวตศาสตร ยคโบราณ คอ ก. อะมอไรท ข. ฮตไตท ค. แอสสเรยน ง. แคลเดยน 3. ประมวลกฎหมายทเกาแกทสด ยดตาตอตา ฟนตอฟนปมชอเรยกวาอะไร ก. ประมวลกฎหมายแหงสวรรค ข. ประมวลกฎหมายสมยพระเวท ค. ประมวลกฎหมายยคเมเลพด ง. ประมวลกฎหมายฮมบราบ 4. สถาปตยกรรมทส าคญของเมโสโปเตเมย คอขอใด ก. พระมด ข. วหารแพนซดอน (pantheon) ค. ซกกแรต (Ziggurat) ง. สนามสเสาคอลอเซยม 5. ขอใดคอความหมายของค าวา “เมโสโปเตเมย” ก. ดนแดนแหงความยงใหญ ข. ดนแดนแหงแมน าทงสอง ค. ดนแดนอนอดมสมบรณ ง. ดนแดนแหงความมนคงและความสข

23

6. ขอใดไมถกตองตามอารยธรรมเมโสโปเตเมย ก. เมโสโปเตเมยมอกษรคนฟอรม ข. เมโสโปเตเมยมสวนลอยแหงบาบโลน ค. เมโสโปเตเมยนบถอเทพเจาสรยเทพหรอ (Re) ง. เมโสโปเตเมยมสถาปตยกรรมอฐตากแหงทใหญโตอยางซกกแรต 7. สมญานามวา “ดนแดนพระจนทรครงเสยวอนอดมสมบรณ” คอขอใด ก. อยปต ข. เมโสโปเตเมย ค. กรก ง. โรมน 8. เพราะเหตใดจงถอวาประมวลกฎหมายของพระเจาฮมมราบเปนมรดกทางวฒนธรรมชนส าคญของโลก ก. เปนประมวลกฎหมายฉบบแรกของโลก ข. มบทลงโทษทรนแรงซงชวยลดจ านวนผเปนภยตอสงคม ค. ใชเปนเครองแสดงวาอ านาจรฐเขมแขงพอทจะบงคบพลเมองไดแลว ง. เปนแบบอยางของความพยายามทจะใหเกดความยตธรรมในการปกครอง 9. ชาวสเมเรยนใชซกกแรตเพอประโยชนอะไร ก. เปนสสานฝงศพ ข. เปนสถานทบชาเทพเจา ค. เปนดานปองกนศตร ง. เปนทประทบของกษตรย 10. ชนเผากลมแรกทเขามาตงถนฐานและมอ านาจครอบครองดนแดนเมโสโปเตเมย คอขอใด ก. สเมเรยน ข. แอคคด ค. อามอไรต ง. ฮตไทต

24

ขอท ค ำตอบ

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

ข ข ก ง ค ข ค ง ค ก

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

25

ขอท ค ำตอบ

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

ง ค ง ค ง ค ข ก ข ก

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

26

บรรณำนกรม

ค าจร สนทรพงษศร. (2524). ประวตศำสตรศลปะตะวนตก: ศลปะกอนประวตศำสตรและศลปะ ยคโบรำณ. กรงเทพฯ: คารเดยเพรสมด. ชาญวทย เกษตรศร และคณะ. (2531). หนงสอเรยนสงคมศกษำรำยวชำ ส 605. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ทวศกด ลอมลมและประทม กมาร. (2547). ประวตศำสตร ม.5. กรงเทพมหานคร: วฒนาพานช. ธตมา พทกษไพรรน. (2523). ประวตศำสตรยคโบรำณ. ธดา สาระยา และคณะ. (2537). หนงสอเรยนสงคมศกษำ ส 605 สงคมศกษำ ชนมธยมศกษำปท 6. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. นพนธ ทวกาญจน. (2529). ประวตศำสตรศลป: สมยกอนประวตศำสตร อยปตโบรำณ เมโสโปเตเมย กรก โรมน. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. พลบพลง คงชนะ. (2547). หนงสอเรยนสำระกำรเรยนรพนฐำนประวตศำสตร ม. 5 กลมสำระสงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม. กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ. ระพน ทองระอา และคณะ. (2545). ไทมสสำรำนกรม ประวตศำสตรโลก. เลมท 1. โลกสมยโบราณ. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน. . (2545). ไทมสสำรำนกรม ประวตศำสตรโลก. เลมท 2. โลกยคคลาสตก 499 ป กอนครสตกาล – ค.ศ. 500. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน. . (2545). ไทมสสำรำนกรม ประวตศำสตรโลก. เลมท 3. ยคกลางชวงแรก ค.ศ. 501-1100. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน. . (2545). ไทมสสำรำนกรม ประวตศำสตรโลก. เลมท 4. ยคกลาง ค.ศ. 1101-1460. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน. . (2545). ไทมสสำรำนกรม ประวตศำสตรโลก. เลมท 5. สมยฟนฟศลปวทยาการ ค.ศ. 1461-1600. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน. . (2545). ไทมสสารานกรม ประวตศาสตรโลก. เลมท 6. การคาและจกรวรรด ค.ศ. 1601-1707. กรงเทพมหานคร: พารอสตทมลเกชน.

27

วทยา ปานะบตร. (2547). คมอเสรมกำรเรยนรดวยตนเองชวงชนท 4 ตำมหลงสตรกำรศกษำ ขนพนฐำน พทธศกรำช 2544 สงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม ชนมธยมศกษำปท 5. กรงเทพมหานคร: พฒนาศกษา. สมหวง ชยตามล และคณะ. (2543). คมอเตรยมสอบ Road to University วชำสงคมศกษำ. กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน ภาพแผนทเมโสโปเตเมย แหลงทมา :http://home.cfl.rr.com/.../Sumerians/sumerians.html ภาพอกษรคนฟอรม แหลงทมา :http://cutieparade.exteen.com/20070112/entry-1 ภาพจารกมหากาพยกลกาเมชเปนเรองเกยวกบน าทวมโลก แหลงทมา :http://th.pandapedia.com/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%... ภาพสวนลอยแหงกรงบาบโลน แหลงทมา :http://members.tripod.com/com_sk/babylon.htm ภาพพระเจาฮมมราบ แหลงทมา :http://cutieparade.exteen.com/20070112/entry-1 ภาพชาวอสซเรยนบนรถศก แหลงทมา :http://www.bangkokbiznews.com/2007/02/17/WW18_1810_n... ภาพสลกนนต า แหลงทมา :http://fein.exteen.com/20080825/entry ภาพสวนลอยแหงบาบโลน แหลงทมา :http://www.thaigoodview.com/.../no02-07/babylon.html