1

ສາາລະຌະລຈັ ຎະຆາິຎະແຉ ຎະຆາຆ຺ຌລາວ

ສັຌຉິພາຍ ຽຬກະລາຈ ຎະຆາິຎະແຉ ຽຬກະພາຍ ວັຈະຌະຊາວຬຌ

ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ

ຂ ໄຉ຺ກລຄ຺ ວໞາຈໟວງກາຌສໟາຄຉັໄຄ ຍ ລິສັຈ ຈ າຽຌີຌຸລະກິຈ ຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ

(ສະຍຍັຎັຍຎຸຄ)

- ຬຄີຉາຓ ກຈົໝາງວໆາຈ ວງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ (ສະຍຍັຎັຍຎຸຄ) ສະຍຍັເລກ ີ07/ສຑຆ, ລຄົວຌັ ີ21 ຌັວາ 2011.

- ຬຄີຉາຓ ກຈົໝາງວໆາຈ ວງວສິາຫະກຈິ (ສະຍຍັຎັຍຎຸຄ) ສະຍຍັເລກ ີ46/ສຑຆ, ລຄົວຌັ ີ26 ຌັວາ 2013. - ຬຄີຉາຓ ຈໍາລຈັຂຬຄຌາງກົລຈັຊະຓຌົຉ ີວໆາຈ ວງກາຌຈັຉັ ຄ ແລະ ກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວຂຬຄກະຆວຄສາາລະຌະ

ສຸກ ສະຍຍັເລກ ີ178/ຌງ, ລຄົວຌັ ີ05 ເຓສາ 2012. - ຬຄີຉາຓ ກາຌສະເຫຌຂີຬຄກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ກາຌົ ຌ ວາຂຬຄ ກຓົຓະຫາຑາກ ແລະ ກາຌຌາໍ ຂຬຄ

ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ.

ລັຈຊະມ຺ຌຉີກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ຬຬກຂ ໄຉ຺ກລ຺ຄ: ໝວຈີ I

ຍ຺ຈຍັຌງັຈ຺ໃວແຎ

ມາຈຉາ 1 ຸຈຎະສ຺ຄ, ລະຈັຍາຈໝາງ ລະ ຂຬຍຽຂຈກາຌຌ າເຆ້

1.1. ຸຈຎະສ຺ຄ ຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ກາໍຌຈົຍຌັຈາຫ ກັກາຌ, ລະຍຽຍກາຌ, ຓາຈຉະກາຌ ກາຌຸ ຓຬຄ ກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວຂຬຄຍໍລສິຈັ ີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິ ຈ າຌດາ ຫລ /ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຫ ຊ ກຉ ຬຄຉາຓ ກຈົໝາງ, ລະຍຽຍກາຌ ແລະ ຫ ກັກາຌວຆິາສະເຑາະ.

1.2. ລະຈັຍາຈໝາງ

ອຍັຎະກຌັໃຫ ກາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຊ ກຉ ຬຄຉາຓກຈົໝາງ, ລະຍຽຍກາຌ ແລະ ຫ ກັກາຌີໆ ໄຈ ກາໍຌຈົໄວ ແລະ ສຬຈໆຬຄກຍັລະຍຽຍກາຌຸ ຓຬຄຂຬຄຑາກຑ ຌ ແລະ ສາກຌົ.

2

ອຍັຎະກຌັໃຫ ຏ ຍໍລໂິຑກ ໄຈ ອຍັດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຫ ຓຸີຌຌະຑາຍ, ຎະສຈິຑິາຍ, ຎຬຈໄຑ ແລະ ຓີວາຓເຎັຌໍາ ຄັເຎັຌກາຌຎະກຬຍສໆວຌເຂົ າໃຌກາຌຑຈັະຌາ ແລະ ສ າຄສາຎະເຈຆາຈ.

ມາຈຉາ 2 ຂຬຍຽຂຈກາຌຌ າເຆ້ ຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ຓຂີຬຍເຂຈກາຌຌາໍໃຆ ສໍາລຍັຍຸກຌົ, ຌຉິຍຸິກຌົ, ກາຌຈັຉັ ຄີໆ ຸ ຓຬຄ ຫ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິ ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ແລະ າໍໜໆາງ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຌຂຬຍເຂຈົໆ ວຎະເຈ.

ມາຈຉາ 3 ຬະິຍາງ າສັຍ 1. ຢາ ໝາງເຊຄິ ວຈັຊຸດໆາຄໜຶໆ ຄ ຫ ວຈັຊຸຎະກຬຍຫ າງດໆາຄີໆ ຬຬກລຈິ ແລະ ຬຬກລຈິຎະສຓົເຂົ າຌາໍກຌັ ີໆ ຌາໍ ໃຆ

ສໍາລຍັກຌັຑະງາຈ ແລະ ຎໆິຌຎົວ, ຆໆວງໃຌກາຌຑສິ ຈ ແລະ ຍົໆ ຄຓະຉຑິະງາຈ, ຍຌັເາົຬາກາຌເຍັຎວຈ, ຈຈັແກ , ຎັຍຎຸຄ, ເຆຈີຆ , ຍໍາລຸຄ, ອກັສາ ຫ ຎໆຽຌແຎຄໜາີໆ ກາຌຂຬຄອໆາຄກາງ, ຒ ຌຒ ສຸຂະຑາຍກາງ ແລະ ຈິໃຂຬຄຌົ. ດາຎະກຬຍຈ ວງດາຫ ວຄ ແລະ ດາຑ ຌເຓ ຬຄ;

2. ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ໝາງເຊຄິ ວຈັຊຸ ຫ າຈໃຈໜຶໆ ຄີໆ ຓກີາຌຌາໍໃຆ ເຂົ າໃຌວຄົກາຌແຑຈ ລວຓຄັ ຏະລຈິຉະຑຌັໃຈໜຶໆ ຄີໆ ຌາໍໃຆ ົໆ ວໄຎໃຌສຄັຓົ ເຆັໆ ຌ: ຬຸຎະກຬຌກາຌແຑຈ, ຏະລຈິຉະຑຌັເສຓີສຸຂະຑາຍ, ເ ໆ ຬຄສໍາຬາຄ, ເຓີວຍຸຓ ແລະ ເຓຬີຌັຉະລາງີໆ ໃຆ ໃຌວົເອ ຬຌ;

3. ຍ ລິສັຈ ໝາງເຊຄິ ຫວົໜໆວງຸລະກຈິ ີໆ ຌາໍເຂົ າ, ສົໆ ຄຬຬກ ແລະ າໍໜໆາງ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌຑຈ ຆຶໆ ຄໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ;

4. ກາຌສ຺ໃຄຬຬກ ໝາງເຊຄິ ກາຌສົໆ ຄ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຬຬກ ໄຎຉໆາຄຎະເຈໂຈງຎະຉຍິຈັຉາຓກຈົໝາງ ແລະ ລະຍຽຍກາຌ ຂຬຄ ສຎຎ ລາວ;

5. ກາຌຌ າຽຂ຺ໄາ ໝາງເຊຄິ ກາຌຌາໍເຂົ າດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຓາາກຉໆາຄຎະເຈ ເຑ ໆ ຬາໍໜໆາງ ໂຈງຎະຉຍິຈັຉາຓ ກຈົໝາງ ແລະ ລະຍຽຍກາຌ ຂຬຄ ສຎຎ ລາວ;

6. ສາຂາ າໜໞາງ ໝາງເຊຄິ ຫວົໜໆວງຸລະກຈິຆຶໆ ຄເຎັຌຉວົແຌໃຫ ຍໍລສິຈັແຓໆ ຫລ ໂອຄຄາຌ ໃຌກາຌາໍໜໆາງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຄມາາກຍໍລສິຈັແຓໆ ຫລ ໂອຄຄາຌ ຎ ຌຉ ແຌ ;

7. ກາຌຂາງງກ຺ ໝາງເຊຄິ ກາຌຂາງໃຌຎະລຓິາຌຫ າງ ເຑ ໆ ຬາໍໜໆາງໃຫ ຍຌັຈາຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ, ອ າຌຂາງງໆຬງດາ, ສະຊາຌຍໍລກິາຌສາາລະຌະສຸກ ຂຬຄລຈັ ແລະ ເຬກະຆຌົ ີໆ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈຉາຓລະຍຽຍກາຌ. ຏ ໆ ຓ ີສຈິຂາງງກົແຓໆຌຍຸກຌົ, ຌຉິຍຸິກຌົ ີໆ ເອຈັຍໍລສິຈັ ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ຫລ ສາຂາໂອຄຄາຌຏະລຈິດາ, ສາຂາຍໍລສິຈັ ຫລ ຉວົແຌາໍໜໆາງຂຬຄຍໍລສິຈັ ແລະ ຍໍລສິຈັ ຂາງງກົຑາງໃຌ;

8. ຍ ລິສັຈຂາງງກ຺ພາງເຌ ໝາງເຊຄິ ຍໍລສິຈັີໆ ຂາງ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ເຆິໆ ຄຆ ຓາາກຍຌັຈາໂອຄຄາຌຏະລຈິດາຑາງໃຌ ຫ ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ີໆ ຌາໍເຂົ າຓາດໆາຄຊ ກຉ ຬຄ ເຑ ໆ ຬຈຸຎະສຄົຌາໍໄຎຂາງຉໍໆ ໃຫ ລ ກ າ ເຑ ໆ ຬະເຬາົໄຎຂາງງໆຬງຉໍໆ ;

9. ກາຌຂາງງໞຬງ ໝາງເຊຄິ ກາຌຂາງໂຈງກຄົໃຫ ຌົເຍັ ຉາຓໃຍສັໆ ຄຂຬຄແຑຈ, ກາຌແຌະຌາໍຂຬຄແຑຈ ຫລ ຂາງຉາຓວາຓາໍເຎັຌຌາໍໃຆ ຂຬຄຌົເຍັ ເຆັໆ ຌ: ຂາງເຎັຌ ຫ ຬຈ, ເຎັຌເຓຈັ, ເຎັຌແຏຄ, ເຎັຌແຉະ ແລະ ຬ ໆ ຌ;

10. ກາຌມັຈຫ ໃຌື ໝາງເຊຄິ ກາຌຎໆຽຌແຎຄອ ຍແຍຍກາຌຍຌັເຸຈຓີ ເຑ ໆ ຬໃຫ ຓີວາຓເໝາະສຓົໃຌກາຌຌາໍໄຎາໍໜໆາງ ຫ ຎັຍຎຸຄກາຌຍຌັດຸາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຫ ສຬຈໆຬຄຉາຓກາຌອຽກອ ຬຄຂຬຄລະຍຽຍກາຌຈ າຌດາ ຂຬຄ ສຎຎ ລາວ.

3

ໜວຈ ີII

ຽຄືໃຬຌແຂກາຌສໟາຄຉັໄຄ ລະ ກາຌຽືໃຬຌແຫວ ຍ ລິສັຈ ຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາ, ສາຂາ າໜໞາງ ລະ ຂາງງ຺ກພາງເຌ

ຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ມາຈຉາ 4 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌຍຸກະລາກຬຌເຌກາຌສໟາຄຉັໄຄ ຍ ລິສຈັ ຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາ

ຏ ໆ ຓີຈຸຎະສຄົຈໍາເຌຌີຸລະກຈິກາຌສົໆ ຄຬຬກ-ຌາໍເຂົ າດາ ແລະ /ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ດ ໆ ໃຌ ສຎຎ ລາວ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຈັໆ ຄຌີ :

4.1 ຍຸກຌົຫລ ຌຉິຍຸິກຌົ ະແຓໆຌຌົລາວ ຫລ ຌົຉໆາຄຎະເຈ ີໆ ຓີຈຸຎະສຄົສ າຄຉັ ຄຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ຈ າຌດາ ແລະ/ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຉາຓກຈົໝາງຸລະກຈິ, ກຈົໝາງແອຄຄາຌ, ກຈົໝາງຍຌັຆ,ີ ກຈົໝາງວໆາຈ ວງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ, ຍຌັຈາຂໍ ຉກົລຄົ ແລະ ລະຍຽຍກາຌຉໆາຄ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຂຬຄກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ;

4.2 ຉ ຬຄຓເີຑສຈັຆະກຬຌີໆ ເຎັຌຌົສຌັຆາຈລາວ ຆ ໆ ຄຓໃິຍຎະກາຈສະຌງິະຍຈັ ຫລ ໃຍດັຄດ ຌສໍາເລຈັ ກາຌສກຶສາ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ີໆ ຬຬກໃຫ ໂຈງ ສະຊາຍຌັກາຌສກຶສາີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ ຄັຑາງໃຌ ແລະ ຉໆາຄຎະເຈ ແລະ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ແລະ ຉ ຬຄຓຎີະສຍົຎະກາຌອຍັໃຆ ວຽກຄາຌຈ າຌເຑສຈັຆະກາໍ 05 ຎີ ຂ ຌໄຎ ໂຈງຓໃີຍດັຄດ ຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາສະເຑາະາກຑາກສໆວຌີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ, ຊາແຓໆຌຑະຌກັຄາຌສຄັກຈັລຈັຉ ຬຄຓໃີຍແຉໆຄຉັ ຄດໆາຄເຎັຌາຄກາຌ;

4.3 ສໍາລຍັຍໍລສິຈັີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຌຬກາກຂໍ ຉກົລຄົຌີ ແລ ວງຄັຉ ຬຄຈັຉັ ຄຎະຉຍິຈັຉາຓເຄ ໆຬຌໄຂີໆ ກາໍຌຈົໄວ ໃຌລະຍຽຍກາຌສະເຑາະ ໂຈງສະເຑາະກາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌເ ໆ ຬຄສໍາຬາຄ;

4.4 ຉ ຬຄແຓໆຌຏ ໆ ີໆ ຍໆໍດ ໆ ໃຌໄລງະຊ ກຈໍາເຌຌີະຈ ີຫລ ຎະລະໜາີໆ ຫລ ຊ ກຎະຉຍິຈັວໄິຌງ ຬຌກາຌຏຈິຑາຈ າຄຈ າຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ຫລ າຂາງດາເສຍຉຈິ ໃຫ ໂຈ;

4.5 ຉ ຬຄຓສຸີຂະຑາຍແຂຄແອຄ, ຍໆໍເຎັຌໂລກຈິ, ຍໆໍເສຍດາເສຍຉຈິ; 4.6 ສໍາລຍັດັຄດ ຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍຊາແຓໆຌຑະຌກັຄາຌີໆ ໄຈ ຏໆາຌກາຌສຄັກຈັລຈັ ແຓໆຌຬຄົກາຌລຈັກໆຽວຂ ຬຄ

ເຎັຌຏ ດັຄດ ຌ, ໃຌກລໍະຌຏໆີາຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍໃຌຑາກເຬກະຆຌົຌຬກາກດັຄດ ຌາກຑາກສໆວຌກໆຽວ ຂ ຬຄແລ ວງຄັຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌດັຄດ ຌອຍັອ າກຑາກລຈັີໆ ເຎັຌຬຄົກາຌຸ ຓຬຄກໆຽວຂ ຬຄຂັ ຌແຂວຄ, ຌະຬຌຉ ໆ ຓຬກີ.

ມາຈຉາ 5 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌຍຸກະລາກຬຌເຌກາຌສໟາຄຉັໄຄ ສາຂາ າໜໞາງ. ຏ ໆ ຓີຈຸຎະສຄົຈໍາເຌຌີຸລະກຈິ ສາຂາາໍໜໆາງ ຈ າຌດາ ແລະ /ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ດ ໆ ໃຌ ສຎຎ ລາວ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຈັໆ ຄຌີ :

5. 1 ຍຸກຌົຫລ ຌຉິຍຸິກຌົ ະແຓໆຌຌົລາວ ຫລ ຌົຉໆາຄຎະເຈ ີໆ ຓີຈຸຎະສຄົສ າຄຉັ ຄ ສາຂາາໍໜໆາງ ຈ າຌດາ ແລະ/ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຉາຓກຈົໝາງຸລະກຈິ, ກຈົໝາງແອຄຄາຌ, ກຈົໝາງຍຌັຆ,ີ ກຈົໝາງວໆາຈ ວງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ, ຍຌັຈາຂໍ ຉກົລຄົ ແລະ ລະຍຽຍກາຌຉໆາຄ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຂຬຄກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ;

5. 2 ສໍາລຍັ າຂາຍໍລສິຈັີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ແຓໆຌໃຫ ຈັຉັ ຄຎະຉຍິຈັຉາຓເຄ ໆຬຌໄຂີໆ ກາໍຌຈົໄວ ໃຌລະຍຽຍກາຌສະເຑາະ;

4

5. 3 ຉ ຬຄມ ເຑສຈັຆະກຬຌ ຫ ຏ ໆ ຆໆວງເຑສຈັຆະກຬຌ (ກາຌດາຆັ ຌກາຄ) ີໆ ເຎັຌຌົສຌັຆາຈລາວ ຆ ໆ ຄຓໃິຍຎະກາຈສະຌງິະຍຈັ ຫລ ໃຍດັຄດ ຌສໍາເລຈັກາຌສກຶສາວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ີໆ ຬຬກໃຫ ໂຈງ ສະຊາຌຍຌັກາຌສກຶສາີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຄັຑາງໃຌ ແລະ ຉໆາຄຎະເຈ ແລະ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ແລະ ຉ ຬຄຓຎີະສຍົຎະກາຌອຍັໃຆ ວຽກຄາຌກາຌດາ 04 ຎີ ຂ ຌໄຎ. ຊ າແຓໆຌຑະຌກັຄາຌສຄັກຈັລຈັຉ ຬຄຓໃີຍແຉໆຄຉັ ຄດໆາຄເຎັຌາຄກາຌ;

5. 4 ຉ ຬຄແຓໆຌຏ ໆ ີໆ ຍໆໍດ ໆ ໃຌໄລງະຊ ກຈໍາເຌຌີະຈ ີຫລ ຎະລະໜາີໆ ຫລ ຊ ກຎະຉຍິຈັວໄິຌງ ຬຌກາຌຏຈິຑາຈ າຄຈ າຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ຫລ າຂາງດາເສຍຉຈິ ໃຫ ໂຈ;

5. 5 ຉ ຬຄຓສຸີຂະຑາຍແຂຄແອຄ, ຍໆໍເຎັຌໂລກຈິ, ຍໆໍເສຍດາເສຍຉຈິ; 5. 6 ສໍາລຍັດັຄດ ຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍຊາແຓໆຌຑະຌກັຄາຌີໆ ໄຈ ຏໆາຌກາຌສຄັກຈັລຈັ ແຓໆຌຬຄົກາຌລຈັກໆຽວຂ ຬຄ

ເຎັຌຏ ດັຄດ ຌ, ໃຌກລໍະຌຏໆີາຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍໃຌຑາກເຬກະຆຌົຌຬກາກດັຄດ ຌາກຑາກສໆວຌກໆຽວ ຂ ຬຄແລ ວງຄັຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌດັຄດ ຌອຍັອ າກຑາກລຈັີໆ ເຎັຌຬຄົກາຌຸ ຓຬຄກໆຽວຂ ຬຄຂັ ຌແຂວຄ, ຌະຬຌຉ ໆ ຓຬກີ.

ມາຈຉາ 6 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌຍຸກະລາກຬຌເຌກາຌສໟາຄຉັໄຄ ຍ ລິສຈັຂາງງ຺ກພາງເຌ. ຏ ໆ ຓີຈຸຎະສຄົຈໍາເຌຌີຸລະກຈິກາຌຂາງງກົຑາງໃຌດາ ແລະ /ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ດ ໆ ໃຌ ສຎຎ ລາວ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຈັໆ ຄຌີ :

6. 1 ຍຸກຌົຫລ ຌຉິຍຸິກຌົ ະແຓໆຌຌົລາວ ຫລ ຌົຉໆາຄຎະເຈ ີໆ ຓີຈຸຎະສຄົສ າຄຉັ ຄຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຈ າຌດາ ແລະ/ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຉາຓກຈົໝາງຸລະກຈິ, ກຈົໝາງແອຄຄາຌ, ກຈົໝາງຍຌັຆ,ີ ກຈົໝາງວໆາຈ ວງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ, ຍຌັຈາຂໍ ຉກົລຄົ ແລະ ລະຍຽຍກາຌຉໆາຄ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຂຬຄກະຆວຄສາາ ລະຌະສຸກ;

6. 2 ສໍາລຍັຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ແຓໆຌໃຫ ຈັຉັ ຄຎະຉຍິຈັຉາຓເຄ ໆຬຌໄຂີໆ

ກາໍຌຈົໄວ ໃຌລະຍຽຍກາຌສະເຑາະ; 6. 3 ຉ ຬຄມ ເຑສຈັຆະກຬຌ ຫ ຏ ໆ ຆໆວງເຑສຈັຆະກຬຌ (ກາຌດາຆັ ຌກາຄ) ີໆ ເຎັຌຌົສຌັຆາຈລາວ ຆ ໆ ຄຓໃິຍຎະກາຈສະຌງິະ

ຍຈັ ຫລ ໃຍດັຄດ ຌສໍາເລຈັ ກາຌສກຶສາ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ີໆ ຬຬກໃຫ ໂຈງ ສະຊາຍຌັກາຌສກຶສາີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ ຄັຑາງໃຌ ແລະ ຉໆາຄຎະເຈ ແລະ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ແລະ ຉ ຬຄຓຎີະສຍົຎະກາຌອຍັໃຆ ວຽກຄາຌກາຌດາ 04 ຎີ ຂ ຌໄຎ. ຊ າແຓໆຌຑະຌກັຄາຌສຄັກຈັລຈັຉ ຬຄຓໃີຍແຉໆຄຉັ ຄດໆາຄເຎັຌາຄກາຌ;

6. 4 ຉ ຬຄແຓໆຌຏ ໆ ີໆ ຍໆໍດ ໆ ໃຌໄລງະຊ ກຈໍາເຌຌີະຈ ີຫລ ຎະລະໜາີໆ ຫລ ຊ ກຎະຉຍິຈັວໄິຌງ ຬຌກາຌຏຈິຑາຈ າຄຈ າຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ຫລ າຂາງດາເສຍຉຈິ ໃຫ ໂຈ;

6. 5 ຉ ຬຄຓສຸີຂະຑາຍແຂຄແອຄ, ຍໆໍເຎັຌໂລກຈິ, ຍໆໍເສຍດາເສຍຉຈິ; 6. 6 ສໍາລຍັດັຄດ ຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍຊາແຓໆຌຑະຌກັຄາຌີໆ ໄຈ ຏໆາຌກາຌສຄັກຈັລຈັ ແຓໆຌຬຄົກາຌລຈັກໆຽວຂ ຬຄ

ເຎັຌຏ ດັຄດ ຌ, ໃຌກລໍະຌຏໆີາຌກາຌອຍັໃຆ ວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍໃຌຑາກເຬກະຆຌົຌຬກາກດັຄດ ຌາກຑາກສໆວຌກໆຽວ ຂ ຬຄແລ ວງຄັຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌດັຄດ ຌອຍັອ າກຑາກລຈັີໆ ເຎັຌຬຄົກາຌຸ ຓຬຄກໆຽວຂ ຬຄຂັ ຌແຂວຄ, ຌະຬຌຉ ໆ ຓຬກີ.

ມາຈຉາ 7 ຽຄືໃຬຌແຂເຌກາຌຽືໃຬຌແຫວ.

7. 1 ຍຸກຌົ ຫລ ຌຉິຍຸິກຌົີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ແຓໆຌກາຌຈັຉັ ຄີໆ ເອຈັ

5

ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໂຈງສະເຑາະ, ຍໆໍໃຫ ຎົຌເຎກຍັສຌິ າຆະຌຈິຬ ໆ ຌ; 7. 2 ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈີໆ ຌາໍຓາາໍໜໆາງຉ ຬຄຓກີ ຍກ ຄຍ ຌ ມ ແລະ ໃຍແຌະຌາໍກາຌຌາໍໃຆ ດາ ແລະ

ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຉາຓຫ ກັວຆິາກາຌ ແລະ ຉ ຬຄໃຫ ຓເີຌ ຬໃຌເຎັຌຑາສາລາວ. ມາຈຉາ 8 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌສະຊາຌີໃ

ສະຊາຌີໆ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິ ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ແລະ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຉ ຬຄສະຬາຈ, ຓເີຌ ຬດໆີາຄຉໍໆ າ 20 ຉາລາຄແຓຈັຂຶ ຌໄຎ, ເຎັຌຫ ຬຄເອ ຬຌສະເຑາະ, ຍໆໍຎົຌເຎສະຊາຌີໆ ຑກັເຆາົ ແລະ ຍໆຬຌຂາງ ເ ໆ ຬຄຬ ໆ ຌ ີໆ ຍໆໍແຓໆຌດາ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ.

ມາຈຉາ 9 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌສາຄ ລະ ກາຌຽກັຍອກັສາ 9.1 ສ າລັຍຍ ລິສັຈ ຂາຬຬກ - ຂາຽຂ຺ໄາ ຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລຈິຉະພັຌກາຌພຈ 9.1.1 ຉ ຬຄຓ ີະຊາຌ ເກຍັຓ ຽຌສຌິ າ ະ າຈ ແລະ ຊ ກຉ ຬຄຉາຓຓາຈຉະຊາຌ ດໆາຄຌ ຬງຂະໜາຈ ວາຓກວ າຄ 6

ແຓຈັ, ວາຓງາວ 12 ແຓຈັ ແລະ ວາຓສ ຄຉາຓວາຓເໝາະສຓົ, ຑາງໃຌສາຄໃຫ ມ ຄຎະຉ ຍ ຈຄາຌວຽກຄາຌຸ ຓຬຄສາຄ, ລະຍ ຍຍ ຌຆ າຄ, ຓລີະຍ ຍຎ ຄກ ຌ ຈ ແລະ ແມຄ ມ , ລະຍຍົຎັຍວາຓເດັຌ, ແສຄສະຫວໆາຄ, ຓຬຸີຎະກຬຌຉຈິຉາຓຬຸຌຫະຑ ຓ ແລະ ວາຓຆໆຸຓ ຉຈິໄວ ຑາງໃຌສາຄ ແລະ ຓກີາຌຉຈິຉາຓດໆາຄຎົກະຉ ິແລະ ຬ ໆ ຌ;

9.1. 2 າງ ຌ າຄຉ ຄຓຬຸີຎະກຬຌອຍັໃຆ ີໆ າໍເຎັຌເຆັໆ ຌ: ຊ າຌອຬຄຑ ຌ, ຉ ຊ າຌໃສໆຏະລຈິຉະຑຌັ, ຎະກ ຌງກົງ ໍແລະ ຆ ງ ຌງ າງ ຏະລ ຈຉະ ຌ, ເ ໆ ຬຄຓ ີໆ ໃຆ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓລະຍຍົສາຄ ແລະ ຎະຉຍິຈັຉາຓຫລກັກາຌກາຌເກຍັອກັສາີໆ ຈ ີເຆິໆ ຄໄຈ ລະຍຸໃຌລະຍຽຍກາຌຂາງງກົ ຈ ີ(Good Whole selling Practice/GWP);

9.1. 3 ຊາຍໆໍຓເີຄ ໆ ຬຶຌໄຂໃຌກາຌຈັຫ ຬຄຎະຉຍິຈັຄາຌຑາງໃຌສາຄ ຉ ຬຄຎະກຬຍຬຸຎະກຬຌີໆ າໍເຎັຌໃຌກາຌຸ ຓຬຄສາຄດ ໆຑາງຌຬກ ແລະ ຎະຉຍິຈັຉາຓຫ ກັກາຌຸ ຓຬຄສາຄີໆ ຈ.ີ (Good Storage Practice/GSP);

9. 1. 4 ໃຌກລໍະຌີີໆ ຓກີາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌດາເສຍຉຈິ, ດາຬຬກລຈິຉໍໆ ຈິ-ຎະສາຈ ຉ ຬຄຓຉີ ສະເຑາະີໆ ແໜ ຌໜາ ແລະ ໃສໆກະແເຑ ໆ ຬອກັສາດາຈັໆ ຄກໆາວ;

9. 1. 5 ຓຉີ ເດັຌີໆ ຓຬຸີຌຫະຑ ຓ ສ ຄສຸຈຍໆໍໃຫ ເກຌີ 2 - 8 ຬຄົສາເຆ ຑ ຬຓຈ ວງເ ໆ ຬຄວຈັແກຬຸຌຫະຑ ຓໃຌກລໍະຌີີໆ ຓດີາຉ ຬຄອກັສາໄວ ໃຌວາຓເດັຌ ເຆັໆ ຌ: ດາງຈັະວາຌ ຫລ ດາຬ ໆ ຌ;

9. 1. 6 ໃຌກລໍະຌຓີກີາຌຎັຍຎຸຄກາຌຓຈັຫໆໍເຑ ໆ ຬໃຫ ສຬຈໆຬຄຉາຓລະຍຽຍຫ ກັກາຌ ຍໍລສິຈັຉ ຬຄຓເີ ໆ ຬຄຓ ີໆ ໃຆ , ເ ໆ ຬຄຍຌັຸຫຸ ຓຫໆໍີໆ ເໝາະສຓົ, ຓຬຸີຎະກຬຌຬ ໆ ຌ ີໆ ເຫຌັວໆາຓີວາຓາໍເຎັຌ ແລະ ຓຫີ ກັກາຌໃຌກາຌຍຌັຫຸຸ ຓຫໆໍີໆ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈດໆາຄຊ ກຉ ຬຄຉາຓລະຍຽຍກາຌາກເົ າໜ າີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍ;

9. 1. 7 ຊາຓກີາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິກໆຽວກຍັວກັແຆຄ, ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັາຄຆວີະສາຈ (Biological Product) ຏ ໆຎະກຬຍກາຌຉ ຬຄຓເີຄ ໆຬຌໄຂເກຍັອກັສາ, ເຄ ໆຬຌໄຂໃຌກາຌຂຌົສົໆ ຄ ແລະ ຎະຉຍິຈັກາຌຸ ຓຬຄຸຌຌະຑາຍ ໃຫ ໄຈ ຓາຈຉະຊາຌໃຌກາຌລໍະຬຌາໍໜໆາງ ຉາຓຓາຈຉະຊາຌຂຬຄຑາກຑ ຌ ຫ ສາກຌົ ເຆັໆ ຌ: ຉ ສໍາລຍັເກຍັອກັສາວກັແຆຄັແຉໆລະຎະເຑຈຉາຓເຄ ໆ ຬຶຌໄຂອຽກອ ຬຄ ລວຓຄັ າ ະຌະ ມ ເຄ ໆຬຌໄຂເກຍັອກັສາໃຌເວລາຂຌົສົໆ ຄ.

6

9. 2 ສ າລັຍສາຂາ ຫົື ຉ຺ວຌ າໜໞາງ ຍ ລິສຈັ ລະ ສາຂາຂຬຄອຄຄາຌຏະລິຈຢາ ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຍໍລສິຈັ ແລະ ສາຂາຂຬຄໂອຄຄາຌຏະລຈິດາ ຉ ຬຄຓເີຄ ໆຬຌໄຂຈ າຌກາຌເກຍັອກັສາຈັໆ ຄຌີ :

9. 2. 1 ຉ ຬຄຓ ີະຊາຌ ເກຍັຓ ຽຌສຌິ າ ະ າຈ ແລະ ຊ ກຉ ຬຄຉາຓຓາຈຉະຊາຌ ດໆາຄຌ ຬງຂະໜາຈ ວາຓກວ າຄ 4 ແຓຈັ, ວາຓງາວ 8 ແຓຈັ ແລະ ວາຓສ ຄຉາຓວາຓເໝາະສຓົ;

9. 2. 2 ຓລີະຍ ຍຍ ຌຆ າຄ, ຓລີະຍ ຍຎ ຄກ ຌ ຈ ແລະ ແມຄ ມ , ລະຍຍົຎັຍວາຓເດັຌ, ແສຄສະຫວໆາຄ, ຓຬຸີຎະກຬຌຉຈິຉາຓຬຸຌຫະຑ ຓ ແລະ ວາຓຆໆຸຓ ຉຈິໄວ ຑາງໃຌສາຄ ແລະ ຓກີາຌຉຈິຉາຓດໆາຄຎົກະຉ ິແລະ ຬ ໆ ຌ;

9. 2. 3 າງ ຌ າຄຉ ຄຓຬຸີຎະກຬຌອຍັໃຆ ີໆ າໍເຎັຌເຆັໆ ຌ: ຊ າຌອຬຄຑ ຌ, ຉ ຊ າຌໃສໆຏະລຈິຉະຑຌັ, ຎະກ ຌຆ ງ ຌ ງ າງ ຏະລ ຈຉະ ຌ, ເ ໆ ຬຄຓ ີໆ ໃຆ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓລະຍຍົສາຄ ແລະ ຎະຉຍິຈັຉາຓຫລກັກາຌກາຌເກຍັອກັສາີໆ ຈ ີເຆິໆ ຄໄຈ ລະຍຸໃຌລະຍຽຍກາຌຂາງງກົ ຈ ີ(GWP);

9. 2. 4 ໃຌກລໍະຌີີໆ ຓກີາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌດາຬຬກລຈິຉໍໆ ຈິ-ຎະສາຈ ຉ ຬຄຓຉີ ສະເຑາະີໆ ແໜ ຌໜາ ແລະ ໃສໆກະແເຑ ໆ ຬອກັສາດາຈັໆ ຄກໆາວ;

9. 2. 5 ຓຉີ ເດັຌີໆ ຓຬຸີຌຫະຑ ຓ ສ ຄສຸຈຍໆໍໃຫ ເກຌີ 2 - 8 ຬຄົສາເຆ ຑ ຬຓຈ ວງເ ໆ ຬຄວຈັແກຬຸຌຫະຑ ຓໃຌກລໍະຌີີໆ ຓດີາຉ ຬຄອກັສາໄວ ໃຌວາຓເດັຌ ເຆັໆ ຌ: ດາງຈັະວາຌ ຫລ ດາຬ ໆ ຌ.

9. 3 ສ າລັຍຍ ລິສັຈຂາງງກ຺ພາງເຌຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ

ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄຓເີຄ ໆຬຌໄຂໃຌກາຌເກຍັອກັສາຈັໆ ຄຌີ : 9. 3. 1 ຉ ຬຄຓ ີະຊາຌ ເກຍັຓ ຽຌສຌິ າ ະ າຈ ແລະ ຊ ກຉ ຬຄຉາຓຓາຈຉະຊາຌ ດໆາຄຌ ຬງຂະໜາຈ ວາຓກວ າຄ 6

ແຓຈັ, ວາຓງາວ 12 ແຓຈັ ແລະ ວາຓສ ຄຉາຓວາຓເໝາະສຓົ; 9. 3. 2 ຓລີະຍ ຍຍ ຌຆ າຄ, ຓລີະຍ ຍຎ ຄກ ຌ ຈ ແລະ ແມຄ ມ , ລະຍຍົຎັຍ ວາຓເດັຌ, ແສຄສະຫວໆາຄ, ຓຬຸີຎະກຬຌ

ຉຈິຉາຓຬຸຌຫະຑ ຓ ແລະ ວາຓຆໆຸຓ ຉຈິໄວ ຑາງໃຌສາຄ ແລະ ຓກີາຌຉຈິຉາຓດໆາຄຎົກະຉ ິແລະ ຬ ໆ ຌ; 9. 3. 3 າງ ຌ າຄຉ ຄຓຬຸີຎະກຬຌອຍັໃຆ ີໆ າໍເຎັຌເຆັໆ ຌ: ຊ າຌອຬຄຑ ຌ, ຉ ຊ າຌໃສໆຏະລຈິຉະຑຌັ, ຎະກ ຌຆ ງ ຌ ງ າງຏະລ ຈຉະ ຌ, ເ ໆ ຬຄຓ ີໆ ໃຆ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓລະຍຍົສາຄ ແລະ ຎະຉຍິຈັຉາຓຫລກັກາຌກາຌເກຍັອກັສາີໆ ຈ ີເຆິໆ ຄໄຈ ລະຍຸໃຌລະຍຽຍກາຌຂາງງກົ ຈ ີ(GWP);

9. 3. 4 ຓຉີ ເດັຌີໆ ຓຬຸີຌຫະຑ ຓ ສ ຄສຸຈຍໆໍໃຫ ເກຌີ 2 - 8 ຬຄົສາເຆ ຑ ຬຓຈ ວງເ ໆ ຬຄວຈັແກຬຸຌຫະຑ ຓໃຌກລໍະຌີີໆ ຓດີາຉ ຬຄອກັສາໄວ ໃຌວາຓເດັຌ ເຆັໆ ຌ: ດາງຈັະວາຌ ຫລ ດາຬ ໆ ຌ.

ມາຈຉາ 10 ຽຄືໃຬຌແຂຈໟາຌກາຌຂ຺ຌສ຺ໃຄ ຍໍລສິຈັຂາເຂົ າ-ຂາຬຬກ, ສາຂາາໍໜໆາງຍໍລສິຈັ, ໂອຄຄາຌຏະລຈິດາ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິ

ຉະຑຌັກາຌແຑຈ ໃຌກາຌຂຌົສົໆ ຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຉາຓຫ ກັກາຌລໍະຬຌາໍໜໆາງີໆ ຈ.ີ ຑາຫະຌະ ແລະ ຬຸຎະກຬຌີໆ ອຍັໃຆ ໃຌກາຌຂຌົສົໆ ຄຉ ຬຄໃຫ ສຬຈໆຬຄກຍັຫ ກັກາຌເກຍັອກັສາດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ເຆິໆ ຄຉ ຬຄເຬາົໃໃສໆຈ າຌເຄ ໆຬຌໄຂຬຸຌຌະຑ ຓ, ວາຓຆໆຸຓ ແລະ ແສຄແຈຈ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍຂຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຌຂຬຈກາຌລໍະຬຌ.

7

ມາຈຉາ 11 ຎ້າງຍ ລິສັຈ, ສາຂາຍ ລິສັຈ, ຉ຺ວຌ າໜໞາງ. ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ແລະ ຍ ລ ສຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຉ ຬຄຓຎີາງຉຈິ

ສະເຑາະ ແລະ ຉວົໜຄັສ ສຂີາວ ໃຌຑ ຌີໆ ສຂີຽວ ີໆ ຂຽຌດໆາຄະແ ຄຉາຓເຌ ຬໃຌລໆຸຓຌີ : - ຆ ໆ ຍໍລສິຈັເຎັຌຑາສາລາວດ ໆ ເຄິ ແລະ ຑາສາສາກຌົດ ໆ ກ ຬຄ; - ີໆ ດ ໆ , ໂລະສຍັ, ເລກະຍຽຌຸລະກຈິ, ຉ ຬຄຓເີ ໆ ຬຄໝາງກາຄ ສຂີຽວກ ຽວຬກສຈໍີາດ ໆ ໃຌວຄົຓຌົສຂີາວ; - ຎາງຑ ຌຓສີຂີຽວ, າຄ ງ ຂະໜາຈກ ວາຄ 80-100 cm, ງາວ 200-250 cm ໂຈງົໆ ວໄຎຑາສາລາວ ຉ ຬຄໃຫງໆ

ກວໆາຑາສາ ສາກຌົ ແລະ ຉ ຬຄ ຈ ຏໆາຌກາຌກວຈກາາກຑະແຌກສາາລະຌະສຸກແຂວຄ, ຌະຬຌ ແລະ ຂະແໜຄ ຊະແຫລຄຂໆາວ ແລະ ວຈັະຌະໍາ;

- ຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌຫາກຓເີຄ ໆຬຌໄຂໃຌກາຌເອຈັຎາງີໆ

ໃຫງໆກວໆາຓາຈຉະຊາຌ ແຓໆຌສາຓາຈຎະຉຍິຈັໄຈ ແຉໆຂະໜາຈຂຬຄຎາງຍໆໍໃຫ ເກຌີ 2 - 3 ເົໆ າຂຬຄຂະໜາຈຓາຈຉະ ຊາຌີໆ ໄຈ ກາໍຌຈົຂ າຄເຄິ, ໃຫ ຓີວາຓຍົຄາຓ, ສຬຈໆຬຄຉາຓຫ ກັວຆິາກາຌຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ, ຍໆໍໃຫ ຓລີກັສະຌະຈ າຌກາຌໂສະຌາສຌິ າ ແລະ ຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌຬະຌຸງາຈາກ ເ ົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຈ າຌດາ ແລະ ເົ າໜ າີໆ ຬ ໆ ຌ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ.

ມາຈຉາ 12 ຽຬກະສາຌີໃ າຽຎັຌເຌກາຌຈ າຽຌຌີລຸະກິຈຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາາໍໜໆາງຍໍລສິຈັ, ໂອຄຄາຌ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຉ ຬຄຓເີຬກະສາຌຈັໆ ຄຌີ :

- ໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ແລະ ໃຍຬະຌຸງາຈຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌດາໃຫ ແຂວຌໄວ ໃຌອ າຌຍໆຬຌ ີໆ ເຫຌັໄຈ ຄໆາງ. ຉ ຬຄຓໂີຄອໆາຄກາຌຈັຉັ ຄ, ດໆາຄໜ ຬງຎະກຬຍຈ ວງ ຫວົໜາ ແລະ ະຌະຬໍາຌວງກາຌ, ຍຌັຈາຑະແຌກກາຌີໆ າໍເຎັຌາໍຌວຌໜຶໆ ຄເຆັໆ ຌ: ຍຌັຆກີາຌເຄຌິ, ຍຌັຆສີາຄ, ຈຆະກ ຌ, ຆາກາຌຍ ລ າຌ, ກາຌຉະຫລາຈ ແລະ ຬ ໆ ຌ... ຉ ຬຄຓຍີ ຌຆ ລາງຆ ລະ ຽຈ ແລະ ມ ກຈົລະຍຽຍກາຌເ ໆ ຬຌ ໄຫວໂຈງສະເຑາະ ແລະ ເຬກະສາຌກາໍຌຈົໜາວຽກຂຬຄຑະຌກັຄາຌແຉໆລະຉໍາແໜໆຄ;

- ຓເີຬກະສາຌຓາຈຉະຊາຌຂັ ຌຉຬຌກາຌຎະຉຍິຈັຄາຌ (Standard of Operation Procedures/SOP) ຂຬຄແຉໆລະໜາວຽກີໆ ຑວົຑຌັກຍັກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວຂຬຄຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ແລະ ຉວົແຌ;

- ກະ າຌຌ ຉ ກ າ ຆ ຌ: ກຈົໝາງ, ຈໍາລຈັ, ຂໍ ຉ ກລ ຄ, ກຈົລະຍຽຍ ແລະ ແ ຄກາຌຉໆາຄ ກໆຽວກຍັດາ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ;

- ຎຶຓ ໆ ຓ ກາຌຌາໍໃຆ ດາ; - ຎ ຓຉຈິຉາຓກາຌກວຈກາຂຬຄເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ແລະ ຍຌັກຶຏຌົຂຬຄກາຌ

ຉຈິຉາຓກວຈກາໃຌແຉໆລະັ ຄ; - ຍຌັຆດີາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ໄຈ ຈໍາເຌຌີກາຌຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ແລະ ໄຈ ອຍັກາຌຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ

ແລ ວ; - ຓຍີຌັຆລີາງຆ ໆ ຂຬຄແຫ ໆ ຄສະໜຬຄດາີໆ ຓຂໍີ ຓ ຌີໆ ດ ໆ ລະຬຽຈ, ຏ ອຍັຏຈິຆຬຍກໆຽວຂ ຬຄ ແລະ ສຌັງາໃຌກາຌອໆວຓຸລະກຈິ

ີໆ ໄຈ ສ າຄຂຶ ຌ;

8

- ຍຌັຆຉີຈິຉາຓດາດ ໆ ຑາງໃຌຍໍລສິຈັ, ສາຂາາໍໜໆາງ ເຆັໆ ຌ: ກາຌຆ ເຂົ າ, ກາຌຂາງຬຬກ, າໍຌວຌງຄັເຫລ ຬຉວົຄິຑ ຬຓຈ ວງວຌັເຈ ຬຌຎີໝຈົຬາງຸ ແລະ ຆຸຈຏະລຈິ ແລະ ແຫ ໆ ຄສະໜຬຄ;

- ແຍຍຒຬຓລາງຄາຌກາຌຉຈິຉາຓຏຌົສະ ຬຌາກກາຌໃຆ ດາ (Adverse Drug Reaction Report Form) - ສໍາເຌາົໃຍຍຌິຆ ເຂົ າ, ຂາງຬຬກຂຬຄຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ີໆ ຓຂໍີ ຓ ຌດໆາຄຊ ກຉ ຬຄຉາຓລະຍຽຍກາຌຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັ

ກາຌແຑຈ ແລະ ເກຍັອກັສາໄວ ຍໆໍໃຫ ຫ ຸຈ 05 ຎີ; - ສໍາເຌາົເຬກະສາຌກາຌຌາໍເຂົ າ, ສົໆ ຄຬຬກ, ຌາໍສົໆ ຄ ຍົຆຸຈຂຬຄດາ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ ີໆ ຓໃີຌຍໍລສິຈັ ແລະ

ສາຂາ ແລະ ເກຍັອກັສາໄວ ຍໆໍໃຫ ຫ ຸຈ 05 ຎີ; - ມ ຍ ຈລາງຄາຌຎ ກະຉ ກ ຽ ກ ຍກາຌ ຌ ລະກ ຈ ແລະ ຍ ຌຆ ຉ ຈຉາມກາຌຌ າ ຂ າ, າ າງຏະລ ຈຉະ ຌ ກ

6 ຈ ຌ; - ຍຌັຆ ີາວຍຸຓຑເິສຈ, ດາເສຍຉຈິ ແລະ ດາຬຬກລຈິຉໍໆ ຈິຎະສາຈ ແລະ ຍຌັຆຬີ ໆ ຌ.

ມາຈຉາ 13 ກາຌຈ າຽຌີຌຸລະກິຈຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ກາຌຈ າ ຌ ຌ ລະກ ຈຈ າຌ າ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ ຉ ຄຎະຉ ຍ ຈ:

1. ຍໍລສິຈັ ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຌາໍເຂົ າ ແລະ ຄຬຬກຏະລຈິຉະຑຌັີໆ ໄຈ ອຍັກາຌ ຂຶ ຌະຍຽຌ ຫ ກາຌຈົແ ຄໂຈງຍໍລສິຈັຉຌົເຬຄ, ຊ າເຎັຌຏະລຈິຉະຑຌັີໆ ຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌຌາໍຓາຂຶ ຌະຍຽຌ ຫ ຈົແ ຄຊ າຉ ຬຄກາຌສົໆ ຄຬຬກ-ຌາໍເຂົ າຉ ຬຄໄຈ ອຍັກາຌຓຬຍສຈິເຎັຌຉວົແຌາໍໜໆາງີໆ ຓເີຬກະສາຌອຍັອ ດໆາຄຊ ກຉ ຬຄ;

2. ຍໍລສິຈັ ຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ຈໍາເຌຌີກາຌຎັຍຎຸຄກາຌຓຈັຫໆໍຂຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິ ຉະຑຌັກາຌແຑຈ ແຍ ຄຍ ຌ ຉ ຄຓ ີະຊາຌ ແລະ ຬຸຎະກຬຌອຍັໃຆ ີໆ ໄຈ ຓາຈຉະຊາຌ, ອຍັຎະກຌັຈ າຌຸຌຌະຑາຍ ແລະ ວາຓຎຬຈໄຑຂຬຄຏ ໆ ຍໍລໂິຑກ ແລະ ໄຈ ອຍັກາຌກວຈກາາກເົ າໜ າີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ ເຆິໆ ຄໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈຍຌົເຄ ໆຬຌໄຂີໆ ສຬຈໆຬຄຉາຓລະຍຽຍກາຌຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ;

3. ຸກກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວຂຬຄຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌຉ ຬຄຓເີຬກະສາຌສຌັງາໃຌກາຌສະໜຬຄ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍໃຌຂຬຈກາຌລໍະຬຌ, ຓຍີຌັຆຏີ ໆ ສະໜຬຄ ແລະ ຍ ຌຆ ລ ກ າ ຈ ວງຂໍ ຓ ຌີໆ ລະຬຽຈ ເຆັໆ ຌ: ຆ ໆ

ຍໍລສິຈັ, ີໆ ດ ໆ ລະຬຽຈ, ຆ ໆ ຍຸກຌົີໆ ອຍັຏຈິຆຬຍ ຑ ຬຓເຍໂີລະສຍັຉຈິຉໍໆ ຑວົຑຌັ, ເຍແີຒກ, ຬແີຓວ ແລະ ເວຍໄຆີໆ

ກໆຽວຂ ຬຄ (ຊາຓ)ີ; 4. ກາຌາໍໜໆາງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈໃຫ ລ ກ າຉ ຬຄຌາໍໃຆ ໃຍຍ ຌ ຍຌາໍສົໆ ຄີໆ ຓຂໍີ ຓ ຌຍົຊວຌາຄວຆິາກາຌ

ຉາຓີໆ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາໄຈ ກາໍຌຈົ ຆ ຌ: ຆ ກາຌ າ ຆ ກະ າຍ າກ ຌ ລກ ຆ ຈຏະລ ຈ, ວຌັເຈ ຬຌຎີໝຈົຬາງຸ… 5. ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄຓລີະຍຍົກາຌຉຈິຉາຓຸຌຌະຑາຍ (Quality

Assurance) ແລະ ລະຍຍົກາຌຉຈິຉາຓຏຌົສະ ຬຌຂຬຄດາ ຫ ລະຍຍົກາຌເຐົາລະວຄັກໆຽວກຍັວາຓຎຬຈໄຑດາ (Pharmacovigillance) ີໆ ດ ໆ ໃຌວາຓອຍັ ຏຈິຆຬຍກາຌລໍະຬຌາໍໜໆາງຂຬຄຉຌົ;

6. ຍໍລສິຈັຉ ຬຄຓີວາຓອຍັຏຈິຆຬຍໃຌກາຌເກຍັ ຌຏະລຈິຉະຑຌັດາີໆ ຓຍີຌັຫາຈ າຌຸຌຌະຑາຍ ແລະ ວາຓຎຬຈໄຑີໆ

ເກຈີຂຶ ຌຫ ຄັກາຌາໍໜໆາງ; 7. ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາ, ຉວົແຌາໍໜໆາງ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌ

ແຑຈ ຉ ຬຄຓລີະຍຽຍກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວ, ຓເີ ໆ ຬຄໜໆຸຄຊ ີໆ ຬຬກແຍຍຉາຓວາຓເໝາະສຓົ.

9

ໜວຈ ີIII

ກາຌຎະກຬຍຽຬກະສາຌເຌກາຌຂ ຬະຌຸງາຈ

ມາຈຉາ 14 ກາຌຎະກຬຍຽຬກະສາຌຽພືໃຬຂ ຬະຌຸງາຈ. ຍຌັຈາເຬກະສາຌເຑ ໆ ຬຎະກຬຍກາຌຂໍຬະຌຸງາຈຂຬຄຏ ໆ ເຎັຌວຆິາກາຌ:

1. ໃຍໍາອ ຬຄຂໍຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ. 2. ໃຍຆວີະຎະຫວຈັຫງໍ ີໆ ຓອີ ຍຉຈິ ( ຍຊ າງຍໆໍ ກາງ 1 ຎີ) 3. ໃຍດັຄດ ຌສຸຂະຑາຍ. (ຍໆໍ ກາງ 3 ເຈ ຬຌ). 4. ໃຍດັຄດ ຌີໆ ດ ໆ ຎະຍຸຌັີໆ ຓອີ ຍ ( ຍຊ າງຍໆໍ ກາງ 3 ເຈ ຬຌ) 5. ອ ຍຊໆາງຂະໜາຈ 3x4 າໍຌວຌ 03 ໃຍ ( ຍຊ າງຍໆໍ ກາງ 1 ຎີ). 6. ໃຍຎະກາຈຆະຌງິະຍຈັ. 7. ໃຍແ ຄໂຈເລກ ີ3. 8. ໃຍດັຄດ ຌກາຌຬຬກາກລຈັຊະກາຌ ຫລ ໃຍແຉໆຄຉັ ຄຂຬຄກຓົກຬຄໃຌກລໍະຌີີໆ ເຎັຌລຈັວສິາຫະກຈິ. 9. ແຏຌວາຈກ ຽ ກ ຍີໆ ຉັ ຄ ຍໍລສິຈັ, ສາຂາຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ, ຉວົແຌາໍໜໆາງ. 10. ໃຍຬະຌຸງາຈາກ ຍໍລສິຈັີໆ ຉຌົະເຎັຌຉວົແຌາໍໜໆາງ (ສໍາລຍັສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ) 11. ໃຍດັຄດ ຌກາຌລຄົກວຈກາສະຊາຌີໆ ຂຬຄເົ າໜ າີໆ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄກໆຬຌກາຌຬະຌຸງາຈ. 12. ຍຈົວຑິາກກໆຽວກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ, ສະໜຬຄຂໍ ຓ ຌຆ ລະ ຽຈ ແລະ

ແຫ ໆ ຄີໆ ຓາຂຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ.

ມາຈຉາ 15 ກາຌຎະກຬຍຽຬກະສາຌຂ ຉ ໃເຍຬະຌຸງາຈຂຬຄຏູູ່ຽຎັຌວິຆາກາຌ ກາຌຎະກຬຍເຬກສາຌຂໍຉໍໆ ໃຍຬະຌຸງາຈຂຬຄຏ ໆ ເຎັຌວຆິາກາຌ.

1. ໃຍໍາອ ຬຄຂໍຉໍໆ ໃຍຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ. 2. ຬະຌຸງາຈະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍເກົໆ າີໆ ໃກ ະໝຈົຬາງຸ ຫລ ໝຈົຬາງຸແລ ວ. 3. ໃຍດັຄດ ຌສຸຂະຑາຍ (ຍໆໍກາງ 3 ເຈ ຬຌ) 4. ໃຍດັຄດ ຌີໆ ດ ໆ ຎະຍຸຌັຉຈິອ ຍຑ ຬຓ ( ຍຊ າງຍໆໍ ກາງ 3 ເຈ ຬຌ). 5. ອ ຍຊໆາງຂະຫຌາຈ 3x4 າໍຌວຌ 03 ໃຍ ( ຍຊ າງຍໆໍ ກາງ 1 ຎີ). ສໍາລຍັໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີີໆ ຉ ຬຄຬຬກໃຍໃໝໆ 6. ໃຍແ ຄໂຈ ເລກ ີ3. 7. ຍຈົສະຫ ຸຍລາງຄາຌກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວ ຂຬຄຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ 01 ຎີ ຏໆາຌຓາ. ແລະ ສໍາເຌາົີໆ ເຎັຌ

ຫ ກັຊາຌກໆຽວກຍັກາຌຌາໍເຂົ າຏໆາຌຓາ ດໆາຄໜ ຬງ 3 ສະຍຍັ. 8. ໃຍຍຌັກຶກາຌກວຈກາສະຊາຌີໆ ເຑ ໆ ຬຉໍໆ ໃຍຬະຌຸງາຈະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ.

10

ມາຈຉາ 16 ກາຌຎະກຬຍຽຬກະສາຌຂ ງ຺ກງໟາງສະຊາຌີໃ ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາ, ສາຂາ ຫົື ຉ຺ວຌ າໜໞາງ ລະ ຍ ລິສັຈຂາງງ຺ກພາງເຌ, ີໆ ຓີວາຓຉ ຬຄກາຌງກົງ າງສະຊາຌີໆ ຉັ ຄ ຉ ຬຄແ ຄໃຫ ກາຌຈັຉັ ຄກໆຽວຂ ຬຄຆາຍຉາຓລໍາຈຍັ, ຉາຓຂັ ຌຉຬຌ ແລະ ຎະກຬຍເຬກະສາຌ ຈັໆ ຄຌີ :

1. ໃຍສະເໜ ີີໆ ຍົໆ ຄຍຬກເຫຈຏຌົຂຬຄກາຌງກົງ າງ າກຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ີໆ ຓລີາງເຆຌັຂຬຄະຌະຬໍາຌວງກາຌ ຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ແລະ ວຆິາກາຌຏ ໆ ີໆ ຊ ະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ;

2. ໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ (ສະຍຍັແ ) ີໆ ຬຬກໃຫ ຏໆາຌຓາ; 3. ແຏຌວາຈ ແລະ ແຏຌຏຄັ ີໆ ຉັ ຄ ຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ແລະ ແຏຌວາຈຂຬຄສາຄຏະລຈິຉະຑຌັ ີໆ ະ

ງ າງໄຎຉັ ຄຍໆຬຌໃໝໆ. 4. ໃຍດັຄດ ຌກາຌລຄົກວຈກາສະຊາຌີໆ ຂຬຄເົ າໜ າີໆ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄກໆຬຌກາຌຬະຌຸງາຈ.

ມາຈຉາ 17 ກາຌສະຽໜີ ລະ ງືໃຌຽຬກະສາຌຽພືໃຬຂ ສໟາຄຉັໄັຄຍ ລິສັຈຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາ, ສາຂາ ຫົື ຉ຺ວຌ

າໜໞາງ ລະ ຍ ລິສັຈຂາງງ຺ກພາງເຌ. ຂັ ຌຉຬຌກາຌຂໍຬະຌຸງາຈໃໝໆ, ຉໍໆ ະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ແລະ ງກົງ າງສະຊາຌີໆ ຂຬຄຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຉ ຬຄຎະຉຍິຈັຈັໆ ຄລໆຸຓຌີ :

1. ຎະກຬຍເຬກະສາຌຉາຓຓາຈຉາ 14 (ກາຌເຎີຈໃໝໆ) ຫ ຓາຈຉາ 15 (ກາຌຉໍໆ ະຍຽຌ) ແລ ວດ ຌໍາອ ຬຄເຊຄິກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ (ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ) ໂຈງຏໆາຌ ງຄາຌ າ າຌ ແລະ າ ມ ຄ, ຂະແໜຄ ຬາຫາຌ ແລະ ດາ ແຂວຄ-ຌະຬຌ, ຑະແຌກສາາລະຌະສຸກແຂວຄ-ຌະຬຌ ຍໆຬຌີໆ ຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ະຉັ ຄດ ໆ .

2. ເຬກະສາຌຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌຎະ ມ ຌລະ ຽຈ, ເຫຌັຈ,ີ ຓລີາງເຆຌັ ແລະ ຎະຍັຉາ ແຉໆລະຂັ ຌີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ ກໆຬຌສົໆ ຄໃຍສະເໜໄີຎໃຫ ແຉໆ ລະຂັ ຌຉາຓຂັ ຌຉຬຌ.

3. ກໆຬຌກາຌສົໆ ຄເຬກະສາຌີໆ ສະເໜຈີັໆ ຄກໆາວ ຓາງຄັກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ, ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ າກຂັ ຌ ແຂວຄ ຉ ຬຄຓສີະໂໜຈຌາໍສົໆ ຄ ໂຈງກາຌສຄັລວຓຍຌັຆຉີາຓາໍຌວຌີໆ ເໝາະສຓົ ແລະ ເຬກະສາຌຈັໆ ຄກໆາວ ຉ ຬຄຓີວາຓຍົຊວຌຉາຓກາຌອຽກອ ຬຄຂຬຄກາຌສະເໜແີຉໆລະຎະເຑຈ.

ໝວຈ ີIV ກາຌຬຬກ, ກາຌຉ ໃເຍຬະຌງຸາຈວິຆາຆີຍຽພສັຈຆະກ າ

ລະ ກາຌຎິຈກາຌຈ າຽຌຌີຸລະກິຈ ມາຈຉາ 18 ກາຌຬຬກ ລະ ກາຌຉ ໃເຍຬະຌຸງາຈວຆິາຆີຍຽພສັຈຆະກ າ.

18. 1. ຍຸກຌົ, ຌຉິ ິຏ ໆ ີໆ ຓີຈຸຎະສຄົຉ ຬຄກາຌຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ, ສາຂາາໍໜໆາງ, ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉ ຬຄໄຈ ຏໆາຌກາຌົ ຌວ າາຄວຆິາກາຌແຉໆລະຂັ ຌ ຑາງຫ ຄັີໆ ໄຈ ອຍັຬະຌຸ ງາຈະຍຽຌວສິາຫະກຈິາກຑາກສໆວຌກໆຽວຂ ຬຄແລ ວເຆິໆ ຄຉ ຬຄງ ໆ ຌໍາອ ຬຄຉາຓຂັ ຌຉຬຌ ຏໆາຌຫ ຬຄກາຌສາາລະ ຌະສຸກເຓ ຬຄ (ຍໆຬຌີໆ ະສ າຄຉັ ຄຸລະກຈິ), ຑະແຌກສາາລະຌະສຸກແຂວຄ-ຌະຬຌ ແລະ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ເຑ ໆ ຬອຽຌຉໍໆ າຌລຈັຊະຓຌົຉກີະຆວຄສາາລະຌະສຸກເຎັຌຏ ໆ ຬຬກຬະຌຸງາຈະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ. ໄລງະເວລາຂຬຄກາຌົ ຌ ວາ ຑິາລະຌາເຬກະສາຌຄັໝຈົດ ໆ ຂະແໜຄສາາລະຌະສຸກຓກີາໍຌຈົ 90 ວຌັ).

11

18. 2. ສໍາລຍັກາຌຉໍໆ ະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ແຓໆຌ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ເຎັຌຏ ໆ ຬະຌຸຓຈັ ຑາງຫ ຄັີໆ ສະເໜຏໆີາຌກາຌຈັຉັ ຄກໆຽວຂ ຬຄຂັ ຌເຓ ຬຄ, ແຂວຄ-ຌະຬຌ. ໃຌກລໍະຌກີາຌລຄົຌຶຂຬຄຉໆາຄຎະເຈໃຫ ຎະຉຍິຈັຉາຓກ ຈ າງ ແລະ ລະຍຽຍກາຌກ ຽ ຂ ຄກ ຍກາຌຸ ຓຬຄກາຌລຄົຌຶ ຂ ຄຉໆາຄຎະເຈ ະຍ ຍ າ ຈ ຈ ຎະກາຈ ຆ . ໃຍຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍຓຬີາງຸ 02 ຎີ, ໃຌໄລງະ 03 ເຈ ຬຌກໆຬຌໝຈົຬາງຸຉ ຬຄສະເຫຌຉີໍໆ ຬາງຸ ຍະຍຽຌ ຌ ໃໝໆ.

ມາຈຉາ 19 ກາຌັຈສ຺ໃຄ, ກາຌສ າຽຌ຺າ ລະ ຽກັຍມໟຼຌເຍະຍຼຌວິຆາຆີຍຽພສັຈຆະກ າ 1. ໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍີໆ ໄຈ ອຍັກາຌຬະຌຸງາຈາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກແລ ວ ເຆິໆ ຄຎະກຬຍຓ ີ2 ສະຍຍັ

ແ , ເກຍັໄວ ດ ໆ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ າໍຌວຌ 01 ສະຍຍັ ຑ ຬຓເຬກະສາຌີໆ ສະເໜຓີາດໆາຄຍົຊວຌ, ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌເກຍັອກັສາໄວ າໍຌວຌ 01 ສະຍຍັ. ສໍາລຍັຂັ ຌແຂວຄ-ຌະຬຌ ແລະ ເຓ ຬຄແຓໆຌອກັສາສະຍຍັ ສໍາເຌາົໄວ ເຑ ໆ ຬຉຈິຉາຓ;

2. ໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ ີໆ ໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈແລ ວະສຄັລວຓກາຌຈັສົໆ ຄໃຫ ເ ົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາແຂວຄ ເຎັຌຏ ໆ ແກດາງ ຑ ຬຓເຬກະສາຌແຌະຌາໍໃຌກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວ ແລະ ແ ຄກາຌເກຍັໆາໍາຌຽຓຉາຓລະຍຽຍ ກາຌກາໍຌຈົ;

3. ໃຍະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍີໆ ໄຈ ຈັສົໆ ຄໃຫ ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌ ຉ ຬຄອກັສາຎະາໍໄວ ຌສະຊາຌີໆ ຂຬຄຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຍໆໍໃຫ ຌາໍເຬາົໄຎຬຈັແຂຄ.

ມາຈຉາ 20 ກາຌຎິຈຍ ລສິັຈ, ສາຂາ ຍ ລິສັຈ/ອຄຄາຌ, ຉ຺ວຌ າໜໞາງ. ກາຌຎິຈຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ, ຉວົແຌາໍໜໆາງ ສາຓາຈເກຈີຂຶ ຌໄຈ ໃຌກລໍະຌຈີັໆ ຄລໆຸຓຌີ :

- ຏ ໆ ີໆ ຓີວາຓສະຓກັໃ ຫລ ດາກໂະຆົໆ ວາວງ ຬຌເຫຈຏຌົໃຈໜຶໆ ຄ, ຆຶໆ ຄກລໍະຌຈີັໆ ຄກໆາວຏ ໆ ກໆຽວຉ ຬຄໄຈ ດ ໆ ຌໍາອ ຬຄເຊຄິຂະແໜຄກາຌີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຉາຓຂັ ຌຉຬຌເຑ ໆ ຬຑິາລະຌາ.

- ກລໍະຌີີໆ ລະເຓຈີຉໍໆ ກຈົໝາງ ແລະ ລະຍຽຍກາຌ ຆຶໆ ຄເ ົ າໜ າີໆ າຄກາຌເຎັຌຏ ໆ ສັໆ ຄ.

ມາຈຉາ 21 ກາຌງກ຺ງໟາງສະຊາຌີໃຉັໄຄຂຬຄຍ ລິສຈັ, ສາຂາ ຫລື ຉ຺ວຌ າໜໞາງ. ກາຌຂໍງກົງ າງສະຊາຌີໆ ຂຬຄຍໍລສິຈັ, ສາຂາ ຫລ ຉວົແຌາໍໜໆາງ ຉ ຬຄໄຈ ງ ໆ ຌໍາອ ຬຄຑ ຬຓຎະກຬຍ ເຬກະສາຌ

ຉາຓີໆ ໄຈ ກໆາວໄວ ໃຌຓາຈຉາ 16 ງ ໆ ຌຏໆາຌຫ ຬຄກາຌ ສາາລະຌະສຸກເຓ ຬຄ, ຂະແໜຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ແຂວຄ-ຌະຬຌ ເຑ ໆ ຬຓໍີາເຫຌັ, າກຌັ ຌ ຶໆ ຄງ ໆ ຌຓາກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ເຑ ໆ ຬຑິາລະຌາ. ຊ າຍໆໍຓີວາຓາໍເຎັຌແຓໆຌຍໆໍໃຫ ງກົງ າງ ແລະ ຸກກາຌງກົງ າງຉ ຬຄແ ຄຉໍໆ ກາຌຈັຉັ ຄກໆຽວຂ ຬຄຆາຍລໆວຄໜາ ກໆຬຌ 03 ເຈ ຬຌ.

12

ໝວຈີ V

ສິຈ ລະ ຂອງຏູູ່ປະກອບກ ນ ຍ ລິສັຈຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາ, ສາຂາ ຍ ລິສັຈ/ອຄຄາຌ ລະ ຍ ລິສັຈຂາງງ຺ກພາງເຌ ຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌ

ພຈ

ມາຈຉາ 22 ຂອງຏູູ່ປະກອບກ ນຍ ລິສັຈຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓສີຈິຈັໆ ຄຌີ :

1. ຓສີຈິຑວົຑຌັ ແລະ ຎະສາຌຄາຌກຍັຍໍລສິຈັແຓໆ ີໆ ເຎັຌແຫ ໆ ຄສະໜຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈດ ໆ ຉໆາຄຎະເຈຉາຓຂຬຍເຂຈີໆ ໄຈ ສຌັງາກຌັ;

2. ເຎັຌຉວົແຌໃຌກາຌຌາໍເຬາົດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຓາຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ຌາໍເ ົ າໜ າີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ; 3. ຓສີຈິຌາໍເຂົ າ, ສົໆ ຄຬຬກ ຉຈິຉາຓຂຬຈກາຌລໍະຬຌ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິີໆ ໄຈ ຂຶ ຌ

ະຍຽຌ/ຈົແ ຄແລ ວ ີໆ ຉຌົເຎັຌເົ າຂຬຄ ຫ ໄຈ ອຍັຓຬຍໝາງາກຍໍລສິຈັແຓໆຉາຓລະຍຽຍກາຌ; 4. ຓສີຈິຓຈັຫໆໍ ຫ ຉຈິສະຫ າກດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຍຌົຑຶ ຌຊາຌໄຈ ອຍັກາຌຬະຌຸງາຈາກເົ າໜ າີໆ ຸ ຓ

ຬຄຈ າຌດາ; 5. ຓສີຈິຓຬຍໝາງໃຫ ຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌເຎັຌຉວົແຌໃຌກາຌຌາໍເຂົ າດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິີໆ ໄຈ ຂຶ ຌ

ະຍຽຌ/ຈົແ ຄແລ ວ ີໆ ຉຌົເຎັຌເົ າຂຬຄຌາໍຓາຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ຫ ຓສີຈິຓຬຍໝາງໃຫ ຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌສ ຍຉໍໆ ຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິ ີໆ ຉຌົເຎັຌເົ າຂຬຄ ຫ ໄຈ ອຍັຓຬຍໝາງາກຍໍລສິຈັແຓໆຏໆາຌຓາ;

6. ຓສີຈິອຍັກາຌຓຬຍໝາງາກຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌເຎັຌຉວົແຌໃຌກາຌຌາໍເຂົ າດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິີໆ ໄຈ ຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄແລ ວ ີໆ ຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌເຎັຌເົ າຂຬຄຌໍາຓາຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ຫ ຓສີຈິອຍັກາຌຓຬຍໝາງາກຍໍລສິຈັຬ ໆ ຌສ ຍຉໍໆ ຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິ ເຑ ໆ ຬເຎັຌຉວົແຌຉາຓກາຌຓຬຍໝາງາກຍໍລສິຈັຌັ ຌດໆາຄເຎັຌລາງລກັຬກັສຬຌ;

7. ຓສີຈິໃຌກາຌເຂົ າອໆວຓກາຌຎະຓ ຌ ຫ ສຓົຽຍລາາ ເຑໆ ໆ ຬເຎັຌຏ ໆ ສະໜຬຄໃຫ ຉະໜໆາຄສາາລະຌະສຸກຄັຑາກລຈັ ແລະ ເຬກະຆຌົຑາງໃຌ ແລະ ຉໆາຄຎະເຈຉາຓລະຍຽຍກາຌກໆຽວຂ ຬຄ;

8. ຓສີຈິສະເໜຂໍີຬະຌຸຓຈັໂສະຌາ ແລະ ເຏງີແຏໆຂໍ ຓ ຌຈ າຌດາ ຉາຓລະຍຽຍກາຌີໆ ໄຈ ກາໍຌຈົ. ມາຈຉາ 23 ໜໟາີໃຂອງຏູູ່ປະກອບກ ນຍ ລິສັຈຂາຬຬກ-ຂາຽຂ຺ໄາຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ

ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓໜີ າີໆ ຈັໆ ຄຌີ : 1. ອຍັຏຈິຆຬຍຉໍໆ ໜ າກຈົໝາງກໆຽວກຍັດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຍຎະກ ຌ ຌຌະ າຍ, ຎະສຈິຑິາຍ ແລະ າມຎ ຈ ໃຫ ແກໆຏ ໆ ຍໍລໂິຑກ;

2. ຬໍາຌວງວາຓສະຈວກ ແລະ ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ແກໆເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄກວຈກາກ ຽ ຂ ຄ; 3. ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓ, ກວຈກາ, ວໄິ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍ

ໃຌຂຬຈລໍະຬຌາໍໜໆາງ; 4. ອຍັ ແລະ ເຏງີແຏໆຂ ມ ຌຂ າ າຌ, ລະຍຽຍກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຌ າ ຎ ຌ ຌຊາຌແກໆ

ຎະຆາຆຌົ, ຎະກຬຍສໆວຌໃຌກາຌຉຈິຉາຓຏຌົສະ ຬຌາກກາຌໃຆ ດາ; 5. ວຆິາກາຌມ າຎະ າຍໍລສິຈັ ແລະ ຍ ລ ກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ າຄມ ຌງາຍ ຌ; 6. ຉ ະຍຽຌ ຆາຆ ຍ ຈຆະກ າ ຫ ະຍຽຌຬ ໆ ຌ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຉາມ ຈ ກ າຌ ຈ;

13

7. າງ າ າຌຽມຉາມລະຍຽຍກາຌກ າຌ ຈ ; 8. ຂ ະຌ ມ ຈາກຂະແ ຄກາຌກ ຽ ຂ ຄຬ ໆ ຌ ຌກາຌຎະກ ຍກາຌຈ າ ຌ ຌ ລະກ ຈຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາ ແລະ

ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ; 9. ເຂົ າອໆວຓເຎັຌສະຓາຆກິຂຬຄສະຓາຓົຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ໄຈ ສ າຄຉັ ຄຂຶ ຌ ແລະ ອຍັອ

ດໆາຄເຎັຌາຄກາຌຉາຓລະຍຽຍກາຌໄຈ ກາໍຌຈົ.

ມາຈຉາ 24 ຂອງ ສາຂາ າໜໞາງ ຂຬຄຍ ລິສັຈ/ອຄຄາຌຏະລິຈຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌສາຂາາໍໜໆາງ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓສີຈິຈັໆ ຄຌີ :

1. ຓສີຈິຑວົຑຌັ ແລະ ຎະສາຌຄາຌກຍັຍໍລສິຈັີໆ ຉຌົເຎັຌຉວົແຌໃຌກາຌສະໜຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈດ ໆໃຌຎະເຈຉາຓຂຬຍເຂຈີໆ ໄຈ ຓຬຍໝາງ;

2. ເຎັຌຉວົແຌໃຌກາຌຌາໍເຬາົດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈີໆ ໄຈ ຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄແລ ວ (ງກົເວັ ຌດາເສຍຉຈິ, ວກັແຆຄັ) ີໆ ຍໍລສິຈັແຓໆຓຬຍໝາງເົໆ າຌັ ຌ ຓາາໍໜໆາງຑາງໃຌສາຂາ ແລະ ຉຈິຉາຓຂຬຈກາຌລໍະຬຌ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຸກຆະຌຈິີໆ ດ ໆ ໃຌຂຬຍເຂຈວາຓອຍັຏຈິຆຬຍຂຬຄຉຌົ;

ມາຈຉາ 25 ໜໟາີໃຂອງຏູູ່ປະກອບກ ນສາຂາ ຍ ລິສັຈ/ອຄຄາຌຏະລິຈຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ

ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌສາຂາ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌຏະລຈິດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓໜີ າີໆ ຈັໆ ຄຌີ : 1. ອຍັຏຈິຆຬຍຉໍໆ ໜ າກຈົໝາງກໆຽວກຍັດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຍຎະກ ຌ ຌຌະ າຍ, ຎະສຈິຑິາຍ ແລະ າມຎ ຈ ໃຫ ແກໆຏ ໆ ຍໍລໂິຑກ;

2. ຬໍາຌວງວາຓສະຈວກ ແລະ ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ແກໆເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄກວຈກາກ ຽ ຂ ຄ; 3. ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓ, ກວຈກາ, ວໄິ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍ

ໃຌຂຬຈລໍະຬຌາໍໜໆາງ; 4. ອຍັ ແລະ ເຏງີແຏໆຂ ມ ຌຂ າ າຌ, ລະຍຽຍກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຌ າ ຎ ຌ ຌຊາຌແກໆ

ຎະຆາຆຌົ, ຎະກຬຍສໆວຌໃຌກາຌຉຈິຉາຓຏຌົສະ ຬຌາກກາຌໃຆ ດາ; 5. ວຆິາກາຌມ າຎະ າ ສາຂາ ຫ ຉວົແຌ ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ແລະ ຍ ລ ກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ າຄມ ຌງາຍ ຌ;

6. ຉ ະຍຽຌ ຆາຆ ຍ ຈຆະກ າ ຫ ະຍຽຌຬ ໆ ຌ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຉາມ ຈ ກ າຌ ຈ; 7. າງ າ າຌຽມຉາມລະຍຽຍກາຌກ າຌ ຈ ; 8. ຂ ະຌ ມ ຈາກຂະແ ຄກາຌກ ຽ ຂ ຄຬ ໆ ຌ ຌກາຌຎະກ ຍກາຌຈ າ ຌ ຌ ລະກ ຈສາຂາ ຫ ຉວົແຌາໍໜໆາງ

ຍໍລສິຈັ/ໂອຄຄາຌ ຈ າຌດາ ແລະຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ; 9. ເຂົ າອໆວຓເຎັຌສະຓາຆກິຂຬຄສະຓາຓົຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ໄຈ ສ າຄຉັ ຄຂຶ ຌ ແລະ ອຍັອ

ດໆາຄເຎັຌາຄກາຌຉາຓລະຍຽຍກາຌໄຈ ກາໍຌຈົ.

ມາຈຉາ 26 ຂອງ ຍ ລິສັຈຂາງງ຺ກພາງເຌ ຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓສີຈິຈັໆ ຄຌີ :

1. ຓສີຈິຑວົຑຌັ ແລະ ຎະສາຌຄາຌກຍັຍໍລສິຈັີໆ ຉຌົໄຈ ສຌັງາເຎັຌ ຉວົແຌໃຌກາຌສະໜຬຄດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັ ກາຌ ແຑຈດ ໆ ໃຌຎະເຈຉາຓລະຍຽຍກາຌຈ າຌດາ;

2. ຓສີຈິຈັຆ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈີໆ ໄຈ ຂຶ ຌະຍຽຌ/ຈົແ ຄແລ ວ (ງກົເວັ ຌດາເສຍຉຈິ, ວກັແຆຄັ) າກ ໂອຄຄາຌ, ຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າ ແລະ ສາຂາາໍໜໆາງຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ໄຈ ຌາໍເຂົ າຓາ ຫ

14

ຏະລຈິຑາງໃຌດໆາຄຊ ກຉ ຬຄແລ ວເົໆ າຌັ ຌຓາາໍໜໆາງ; ມາຈຉາ 27 ໜໟາີໃຂອງຏູູ່ປະກອບກ ນຍ ລິສັຈຂາງງກ຺ພາງເຌ ຈໟາຌຢາ ລະ ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ

ຏ ໆ ຎະກຬຍກາຌຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຓໜີ າີໆ ຈັໆ ຄຌີ : 1. ອຍັຏຈິຆຬຍຉໍໆ ໜ າກຈົໝາງກໆຽວກຍັດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຍຎະກ ຌ ຌຌະ າຍ, ຎະສຈິຑິາຍ ແລະ າມຎ ຈ ໃຫ ແກໆຏ ໆ ຍໍລໂິຑກ;

2. ຬໍາຌວງວາຓສະຈວກ ແລະ ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ແກໆເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄກວຈກາກ ຽ ຂ ຄ; 3. ໃຫ ວາຓອໆວຓຓ ໃຌກາຌຉຈິຉາຓ, ກວຈກາ, ວໄິດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ເຑ ໆ ຬອຍັຎະກຌັຸຌຌະຑາຍໃຌ

ຂຬຈລໍະຬຌາໍໜໆາງ; 4. ອຍັ ແລະ ເຏງີແຏໆຂ ມ ຌຂ າ າຌ, ລະຍຽຍກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຌ າ ຎ ຌ ຌຊາຌແກໆຎະຆາ

ຆຌົ, ຎະກຬຍສໆວຌໃຌກາຌຉຈິຉາຓຏຌົສະ ຬຌາກກາຌໃຆ ດາ; 5. ວຆິາກາຌມ າຎະ າ ຍໍລສິຈັ ແລະ ຍ ລ ກາຌຈ າຌ າ ແລະ ຏະລ ຈຉະ ຌກາຌແ ຈ າຄມ ຌງາຍ ຌ; 6. ຉ ະຍຽຌ ຆາຆ ຍ ຈຆະກ າ ຫ ະຍຽຌຬ ໆ ຌ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄຉາມ ຈ ກ າຌ ຈ; 7. າງ າ າຌຽມຉາມລະຍຽຍກາຌກ າຌ ຈ ; 8. ຂ ະຌ ມ ຈາກຂະແ ຄກາຌກ ຽ ຂ ຄຬ ໆ ຌ ຌກາຌຎະກ ຍກາຌຈ າ ຌ ຌ ລະກ ຈຂາງງກົຑາງໃຌຈ າຌດາ ແລະ

ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ; 9. ເຂົ າອໆວຓເຎັຌສະຓາຆກິຂຬຄສະຓາຓົຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ໄຈ ສ າຄຉັ ຄຂຶ ຌ ແລະ ອຍັອ ດໆາຄ

ເຎັຌາຄກາຌຉາຓລະຍຽຍກາຌໄຈ ກາໍຌຈົ.

ໝວຈີ VI ກາຌອັຍຎະກັຌຌຸຌະພາຍ

ມາຈຉາ 28 ຢາ ລະ/ຫລື ຏະລິຈຉະພັຌກາຌພຈ ີໃະຌ າຽຂ຺ໄາມາ າໜໞາງເຌ ສຎຎ ລາວ.

ດາ ແລະ/ຫລ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ະຌາໍເຂົ າຓາາໍໜໆາງ ຫ ຈໍາເຌຌີກາຌຏະລຈິ ໃຌ ສຎຎ ລາວ ຉ ຬຄໄຈ ຈົະຍຽຌ ຫ ຈົແ ຄ ຉາຓລະຍຽຍກາຌ ດ ໆ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ.

ມາຈຉາ 29 ກາຌກວຈກາຌ າຽຂ຺ໄາ

ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈ ກໆຬຌກາຌຌາໍເຂົ າຓາາໍໜໆາງດ ໆ ໃຌ ສຎຎ ລາວ ຉ ຬຄຊ ກ ກວຈກາ າກເົ າໜ າີໆ ຬາຫາຌ ແລະ ດາ ດ ໆ ຈໆາຌີໆ າຄກາຌຬະຌຸງາຈ.

ມາຈຉາ 30 ກາຌກວຈກາວິແຸຌຌະພາຍ ດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ລໍະຬຌາໍໜໆາງໃຌ ສຎຎ ລາວ ຊາຓີວາຓາໍເຎັຌຉ ຬຄໄຈ ອຍັກາຌກວຈກາວໄິ

ຌໃຌຂຬຈລໍະຬຌ ແລະ ຉ ຬຄໄຈ ອຍັກາຌດັຄດ ຌຸຌຌະຑາຍາກກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ຫ ສະຊາຍຌັຬ ໆ ຌີໆ ຊ ກອຬຄອຍັດ ໆ ໃຌຑາກຑ ຌ ຫ ສາກຌົ.

15

ມາຈຉາ 31 ຽລກະຍຼຌຢາ

ດາຸກລາງກາຌ ີໆໄຈ ຈົະຍຽຌແລ ວ ກໆຬຌກາຌາໍໜໆາງ ຉ ຬຄຑຓີເລກະຍຽຌີໆ ຬຬກໃຫ ໂຈງ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ, ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ ຌ ະ າກ ແລະ ກ ຍກ ຄຍ ຌ

ມາຈຉາ 32 ກາຌຉຈິສະຉັມ

ດາຸກລາງກາຌ ີໆໄຈ ຈົະຍຽຌແລ ວ ກໆຬຌກາຌາໍໜໆາງ ຊາຓເີຄ ໆຬຌໄຂໃຌກາຌຉຈິສະແຉຓັ ີໆ ຬຬກແຍຍ ແລະ ຸ ຓຬຄໂຈງຍໍລສິຈັ ຉ ຬຄແ ຄ ແລະ ຂໍຬະຌຸຓຈັາກກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ, ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ.

ໝວຈ ີVII ຂ ໄຫໟາມຉໞາຄໂ

ມາຈຉາ 33 ຍ ລິສັຈ, ສາຂາ າໜໞາງ ຫລື ຍ ລິສັຈຂາງງກ຺ພາງເຌຉໟຬຄຎະຉິຍັຈຢູ່າຄຽຂັໄມຄວຈ ຉ ໃຍັຌຈາຂ ໄຫໟາມຈັໃຄລຸູ່ມຌີໄ:

1. ຫາຓຍຸກຌົ, ຌຉິຍຸິກຌົ ຫລ ຬຄົກາຌຈັຉັ ຄ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ໂຈງີໆ ຍໆໍໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈາກກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ກະຆວຄສາາລະຌະສຸກ;

2. ຫາຓຍໍລສິຈັ, ສາຂາາໍໜໆາງ ແລະ ຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ເ ໆ ຬຌໄຫວຸລະກຈິຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ໂຈງຍໆໍຓໜີ າຎະາໍກາຌຂຬຄວຆິາກາຌຏ ໆ ີໆ ຊ ະຍຽຌວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ;

3. ຫາຓຌາໍເຂົ າ-ສົໆ ຄຬຬກ ແລະ າໍໜໆາງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ີໆ ຍໆໍໄຈ ຈົະຍຽຌ, ຍໆໍໄຈ ຈົແ ຄ, ຍໆໍໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈດໆາຄຊ ກຉ ຬຄາກເົ າໜ າີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ;

4. ຫາຓຍໍລສິຈັຂາງງກົຑາງໃຌ ຌາໍເຬາົດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຓາາໍໜໆາງໂຈງຍໆໍຓສີຌັງາກຍັຍໍລສິຈັີໆ ເຎັຌຏ ໆສະໜຬຄ;

5. ຫາຓຌາໍເຂົ າ ແລະ າໍໜໆາງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ຉກົຓາຈຉະຊາຌ, ຎຬຓແຎຄ, ີໆ ຓາາກແຫລໆຄ ີໆ ຍໆໍຊ ກຉ ຬຄ, ຫຸ ຓຫໆໍຍໆໍຊ ກຉ ຬຄ (ຍໆໍຊ ກຉາຓຫວົໜໆວງຓຈັຫໆໍເຈຓີ), ໝຈົຬາງຸຌາໍໃຆ , ເສ ໆ ຬຓຸຌຌະຑາຍ, ຉວົແຍຍ, ຏະລຈິຉະຑຌັີໆ າຄກາຌເກ ຬຈຫ າຓຸກຎະເຑຈ;

6. ຫາຓເ ໆ ຬຌໄຫວລໍະຬຌາໍໜໆາງດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈຌຬກສະຊາຌີໆ ີໆ ຍໆໍໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈາກເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຈ າຌດາ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ;

7. ຫາຓເຆົໆ າ, ໂຬຌ ຫລ ຂາງໃຍຬະຌຸງາຈວຆິາຆຍີເຑສຈັຆະກາໍ; 8. ຫາຓສົໆ ຄຬຬກ, ຌາໍເຂົ າ, ຌາໍຏໆາຌ ຫລ າໍໜໆາງດາເສຍຉຈິ-ວຈັຊຸຬຬກລຈິຉໍໆ ຈິ-ຎະສາຈ, ເຓຉີົ ຌ ໂຈງຍໆໍໄຈ ອຍັ

ຬະຌຸງາຈາກກະຆວຄສາາລະສຸກ.

ໝວຈີໃ VIII ຌະງຍາງ ລະ ມາຈຉະກາຌ

ມາຈຉາ 34 ຌະງຍາງຉ ໃຏູູ່ີໃມີຏ຺ຌຄາຌ.

16

ຍຸກຌົ ຫລ ຌຉິຍຸິກຌົ ຫາກຈໍາເຌຌີຸລະກຈິຊ ກຉ ຬຄຉາຓລະຍຽຍກາຌ ະຊ ກງ ຬຄງດໆໍາຄເໝາະສຓົ າກກາຌ ຈຉ ຄີໆ ກໆຽວຂ ຬຄ.

ມາຈຉາ 35 ມາຈຉະກາຌຉ ໃຏູູ່ລະຽມີຈ.

ຏ ໆ ີໆ ລະເຓຈີຉໍໆ ຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ະໄຈ ອຍັກາຌສກຶສາຬຍົອຓົ, ກໆາວເຉ ໆ ຬຌ, ຎັຍໄໝ ແລະ ລຄົໂຈຉາຓ ກລໍະຌ ີເຍາົ ຫ ໜກັ ຈັໆ ຄລາງລະຬຽຈຉໍໆ ໄຎຌີ :

35. 1 ະຊ ກກໆາວເຉ ຬຌ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຸກ ຂໍ ໃຌ ຓາຈຉາ 33 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ .

35. 2 ະຊ ກຎັຍໄໝ 500,000 ກຍີ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.1, 33. 2, 33. 4, 33. 6, 33. 7 ເຎັຌັ ຄ ີ2 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ

35. 3 ະຊ ກຎັຍໄໝ 2 ເົໆ າຉວົ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.1, 33. 2, 33. 4, 33. 6, 33. 7 ເຎັຌັ ຄ ີ3 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ແລະ ໃຫ ດຸຈກຈິະກາຌຆົໆ ວາວ.

35. 4 ະຊ ກຎັຍໄໝ 3 ເົໆ າຉວົ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.1, 33. 2, 33. 4, 33. 6, 33. 7 ເຎັຌັ ຄ ີ4 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ແລະ ໃຫ ດຸຈກຈິະກາຌຊາວຬຌ.

35. 5 ະຊ ກຎັຍໄໝ 1 ເົໆ າຉວົ ຂຬຄຓ ຌໆາສຌິ າີໆ ຑຍົເຫຌັ, ກໆາວເຉ ຬຌ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.3 ແລະ 33.5 ເຎັຌັ ຄ ີ2 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ . ຊ າຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.8 ເຎັຌັ ຄ ີ2 ະຊ ກກໆາວເຉ ຬຌ ຫລ ຍໆໍຬະຌຸງາຈໃຫ ຈໍາເຌຌີຸລະກຈິ. ຊາກລໍະຌອີ າງແອຄ ແຓໆຌະຊ ກຎະຉຍິຈັຉາຓຓາຈຉາ 89 ແລະ ມາຈຉາ 144 ຂຬຄກຈົໝາງຬາງາ ສະຍຍັຎ ຍຎ ຄ ເລກ ີ12/ ຆ, ລຄົວຌັ ີ09/11/2005.

35. 6 ະຊ ກຎັຍໄໝ 3 ເົໆ າຉວົ ຂຬຄຓ ຌໆາສຌິ າີໆ ຑຍົເຫຌັ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33.3 ແລະ 33.5 ເຎັຌັ ຄ ີ3 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ແລະ ຎິຈກຈິະກາຌຆົໆ ວາວ.

35.7 ະຊ ກຎັຍໄໝ 6 ເົໆ າຉວົ ຂຬຄຓ ຌໆາສຌິ າີໆ ຑຍົເຫຌັ ແລະ ຍຌັກຶໄວ ກຍັເົ າໜ າີໆ ຸ ຓຬຄຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຊາຓກີາຌກະໍາຏຈິ ຫລ ຐໆາຐ ຌຉໍໆ ຓາຈຉາ 33. 3 ແລະ 33.5 ເຎັຌັ ຄ ີ4 ຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ແລະ ຎິຈກຈິະກາຌຊາວຬຌ.

35. 8 ໃຍຬະຌຸງາຈໝຈົຬາງຸ ເກຌີກວໆາ 2 - 3 ຎີ ໃຫ ຂຽຌໃຍຎະຉງິາຌ, ຬະຌຸງາຈຉໍໆ ະຍຽຌວຆິາຆຍີໃຫ ໆາງໆາໍາ ຌຽຓ 3 ເົໆ າ.

35. 9 ໃຍຬະຌຸງາຈໝຈົຬາງຸ ເກຌີກວໆາ 3 ຎີ ຂຶ ຌໄຎະຍໆໍອຍັຑິາລະຌາຉໍໆ ະຍຽຌ ແລະ ໃຫ ດຸຈກາຌເ ໆ ຬຌໄຫວ. 35.10 ຑາງຫ ຄັີໆ ຍໍລສິຈັໄຈ ອຍັຬະຌຸງາຈະຍຽຌວຆິາຆຍີແລ ວ ແຉໆຍໆໍເ ໆ ຬຌໄຫວ ຑາງໃຌກາໍຌຈົ 02 ຎີ ັ ຄ ີ1 ະຊ ກ

ຉກັເຉ ຬຌ ແລະ ຉໍໆ ະຍຽຌໃຫ , ັ ຄ ີ2 ະຍໆໍຊ ກຑິາລະຌາຉໍໆ ະຍຽຌໃຫ .

17

ມາຈຉາ 36 ໃຌກລໍະຌອີ າງແອຄ ເຎັຌຬຌັຉະລາງເອຈັໃຫ ຏ ໆ ຆຓົໃຆ ເສງຬຄົະ ເສງຆວີຈິ, ເຊຄິະເຎັຌກາຌກະໍາຏຈິັ ຄີໆ 1, ັ ຄ ີ2 ຫລ ັ ຄ ີ3 ກຉໍາຓ, ເ ົ າຂຬຄຍໍລສິຈັະຉ ຬຄຊ ກຎິຈກຈິະກາຌດໆາຄຊາວຬຌ ແລະ ຑ ຬຓຈຽວກຌັຌັ ຌ ະຊ ກຒຬຄຂຶ ຌສາຌເຑ ໆ ຬຈໍາເຌຌີະຈ.ີ

ໝວຈ ີIX ກາຌັຈຉັໄຄຎະຉິຍັຈ

ມາຈຉາ 37 ຓຬຍໃຫ ກຓົຬາຫາຌ ແລະ ດາ ຏຌັຂະຫງາງໃຫ ເຎັຌລະຬຽຈ ແລະ ຎ ຌ າກາຌຈັຉັ ຄຎະຉຍິຈັຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ໂຈງສຓົຍົກຍັຑະແຌກສາາລະຌະສຸກແຂວຄ-ຌະຬຌ ແລະ ຍຌັຈາຂະແໜຄກາຌຬ ໆ ຌ ີໆ ກໆຽວຂ ຬຄໃຌຂຬຍເຂຈົໆ ວຎະເຈ.

ຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ໃຆ ຎໆຽຌແຌ ຂໍ ກາໍຌຈົວໆາຈ ວງກາຌສ າຄຉັ ຄຍໍລສິຈັຂາຬຬກ-ຂາເຂົ າຈ າຌດາ ແລະ ຏະລຈິຉະຑຌັກາຌແຑຈ ສະຍຍັເລກ ີ1442/ກຆສ. ລຄົວຌັ ີ13 ສຄິຫາ 2003. ຸກຂໍ ຉກົລຄົ, ຂໍໍ ກາໍຌຈົກຈົລະຍຽຍ, ໍາສັໆ ຄແຌະຌາໍີໆ ໄຈ ຎະກາຈໃຆ ໃຌເຓ ໆ ຬກໆຬຌ ີໆ ຂຈັກຍັເຌ ຬໃຌຂຬຄຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ລ ວຌແລ ວແຉໆຊ ກລຍົລ າຄ.

ມາຈຉາ 38 ຂໍ ຉກົລຄົສະຍຍັຌີ ຓຏີຌົຍຄັຍັໃຆ ຌຍັແຉໆມ ລຄົລາງເຆຌັເຎັຌຉົ ຌໄຎ.