นิตยสาร 'คิด' Creative Thailand กุมภาพันธ์...
10
ตัวอย่าง
Transcript of นิตยสาร 'คิด' Creative Thailand กุมภาพันธ์...
ตวอยาง
ตวอยาง
โลกไมไดสนใจวาคณรอะไร แตสนใจวาคณจะทำาอะไรจากสงทคณร
Will Richardsonบลอกเกอรรนบกเบกและนกการศกษาแหงตนศตวรรษท 21
THE WORLD
DOESN’T CARE
WHAT YOU KNOW.
WHAT THE WORLD
CARES ABOUT IS
WHAT YOU CAN DO
WITH WHAT
YOU KNOW.
ตวอยาง
CONTENTS
สารบญ
Creative ResourceFeatured Book/ Book/ Documentary
8
InsightAre You Digitally Obsessed? Is Offline Going to Be the New Luxury?
20
The Creativeอรนช เลศสวรรณกจ: What is the REAL netizen?
29
บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโล ผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล, เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา, ปยวรรณ กลนศรสข, นนทนร พานชกล เลขากองบรรณาธการ l วรรณเพญ บญเพญ บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต ศลปกรรม l พชราภรณ เตชะเลศไพศาล, เบญจวรรณ แดงบบผา สมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงห ประสานงานกองบรรณาธการ l ณฏฐนช ตณมานะศร นกศกษาฝกงาน l อารดา ศรสรรค
นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย
จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค”โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย
สามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org
อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
จดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 30,000 เลม
MatterMaterial for Wearable Device
10
Classic ItemsNet Idol
12
Cover StoryFusion GenerationHow Far Have We Reached?
14
22Creative EntrepreneurLINE Sticker ธรกจสออารมณสรางรายได
34Creative WillKnewton: หลกสตรความฉลาดแบบฉบบโลกดจทล
The Subject2030 Future Jobs/ A Virtual Room of One’s Own
6
Creative CityRIGA, LATVIA: Tech Hub ในเมองมรดกโลก
25
ผออกแบบปก | ณฐพล โรจนรตนางกรนกออกแบบจากบรษท แพรคทเคล ดไซน สตดโอผใหความสำคญกบการมองหาความหมายจากสงตางๆ รอบตว เพอนำมาประยกตใชในการสอสารผลงาน: facebook.com/mooplint, practical-studio.com
ตวอยาง
EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ
กมภาพนธ 2558 l Creative Thailand l 5
ภมหลง คณภาพโรงเรยน ครทสอน วชาทชอบ เพอประมวลผลแนวทางการศกษาตอในอนาคต ราวกบปาฏหารยแหงชวตไดเกดขนจรงๆ ในยคขอมลขาวสาร ความรสาธารณะจะถกจดระเบยบและแบงปน บรการการศกษาและการแพทยจะมคณภาพและทวถง ธรกจจะแขงแกรง ผบรโภคจะไดรบการปรนเปรอจากบรการทเฉพาะเจาะจง โลกเกดความตองการแรงงานใหมทเรยกวา Data Scientist ซงเปนอาชพทมทกษะผสมระหวางนกสถต โปรแกรมเมอร กราฟกดไซน และนกเลาเรอง ซงประเมนวามความตองการมากกวา 4 ลานตำาแหนง/ป เพอมาจดการขอมลมหาศาล แตในขณะทผคนกำาลงพรงเพรดบนการจดการขอมลเหลาน ในอกดานหนง ผคนจะรสกอดอดหรอไม หากพบวาความถในการเปดเวบไซตของตนเองกำาลงถกจบตามอง ผคนจะรสกอยางไรเมอถกจดประเภทแบงแยกเปนกลมกอนจากการประมวลผลทแยกแยะตงแตสผว เชอชาต ศาสนา กระทงปญหาสขภาพ และเมอคนทเกบขอมลคอคนทมอำานาจตอรองกบผลประโยชนในมอ การคมครองความเปนสวนตว (Data Ethic) ในมหาสมทรของขอมลจะเกดขนหรอไม ดเหมอนเปนเรองตลกรายทวา เรากลบไมมสทธปกปองความเปนสวนตวของเราเลย แตในอกแงมมหนงเรากอาจกำาลงไดใชประโยชนจากขอมลสวนตวของคนอนเชนกน ดงนน ความไดเปรยบทแทจรงจงไมใชแคการเลอก หรอ ไมเลอกในสงใด แตดวยเหตผลใดและทำาไมเราจงเลอกสงนน นนเพราะความรและประสบการณจะเปนสงททำาใหเรารวา เราจะเหนอกวาระบบสงเคราะหและประมวลผลใดๆ ไดอยางไรนนเอง
อภสทธ ไลสตรไกลบรรณาธการอำานวยการ
ผเลอก หรอ ผถกเลอก
นบตงแตโลกไดตอนรบสงทเรยกวา “อนเทอรเนต" และเปดประตเขาส “สงคมยคขอมลขาวสาร” วถชวตของผคนกตางออกไปอยางสนเชง เราสะดวกสบายกบความรวดเรว สรรหาและคนพบสงทอยไกลออกไปหลายพนไมล โลกทศนทเปดกวางกบขอมลทพรงพรอม ดเหมอนจะเปนทางเลอกชวตทนาอภรมย จนเมอเวลาผานพนสกระยะ ความพรงพรอมของขอมลกลบกลายเปนความฟงกระจาย การสรรหาบนตวเลอกทมากมายกลายเปนไมพบเจอสงทหวงวาจะคนพบ แตความสรางสรรคไมเคยมขดจำากด แนวคดเทคโนโลยทจะมาจดระเบยบขอมลอนมหาศาล หรอ Big Data จงกลายเปนเรองราวแหงการปฏวตวถชวตครงใหม ไมใชเพยงแคการเรยบเรยง การจดการ การวเคราะหขอมลทมากมายทงปรมาณและหลากหลาย ใหฉบไวและทนสถานการณเทานน แตขอมลเหลาน คอการตดสนใจ ทอาจจะเปลยนชวตของใครบางคนใหไมมวนเหมอนเดม ผลของการสงเคราะหและจดการ Big Data อยางชาญฉลาด สงผลในความไดเปรยบทางธรกจไปจนถงการบรหารนโยบายสาธารณะ จากระดบองคกรทตองแขงขนอยางดเดอด เพอเขาสใจกลางความตองการของลกคา การเสนอขอมลแบบเฉพาะเจาะจงกบลกคา และการบรหารตนทนอยางมประสทธภาพ เชนเมอเรวๆ น ทแอมะซอนไดจดสทธบตร Anticipatory Shipping ซงเปนระบบจดการประมวลผลวาลกคาในพนทนนๆ มความตองการและความสนใจตอสนคาประเภทใด โดยประมวลขอมลจากประวตการซอในอดต การคนหาในเวบไซต กระทงตำาแหนงการคลกเมาสหรอการวางเมาสของลกคาบนหนาจอ สงเหลานถกประมวลเพอใหบรษทสามารถคาดเดาประเภทสนคาและสงไปรอยงโกดงใกลเคยง เพอลดระยะเวลาการจดสงเมอมคำาสงซอเขามานนเอง ไมเพยงแตภาคเอกชนทรบมอกบโอกาสน เมอเดอนมนาคม 2013 รฐบาลของบารก โอบามา ไดรเรมโครงการ Big Data Research and Development Initiative มลคา 200 ลานเหรยญสหรฐฯ เพอเปาหมายในการพฒนาความสามารถดานการคดกรองความรเชงลกจากขอมลดจทล เพอเรงใหเกดการคนพบทางวทยาศาสตร ความมนคง การปฏรปการศกษา และคณภาพการใหบรการทางการแพทย หนงในนน คอโครงการ MyData Initiative ซงเปดโอกาสใหนกเรยน คร ผปกครอง และโรงเรยน ไดใชประโยชนขอมลทางการศกษา เชน เดกนกเรยน และผปกครอง สามารถเหนประวตการเรยนหรอการแนะแนวการศกษา เชน หากตองการเรยนหมอ กจะดงขอมลของหมอตนแบบมาเทยบเคยงกบประวตการเรยน
ตวอยาง
6 l Creative Thailand l กมภาพนธ 2558
ในป 2010 องคกรศกษาและวจยเทรนดทขบเคลอนดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย Fast Future ไดเผยแพรรายงาน 20 อาชพใหมแหงโลกอนาคตทจะเกดขนภายในป 2030 ภายใตการสนบสนนจากรฐบาลองกฤษ Fast Future ไดคาดการณวาอาชพใหมๆ เหลานจะเกดขนทามกลางยคสมยแหงโอกาสทผคนใชศกยภาพของอนเตอรเนตเปนสะพานเชอมองคความรตางๆ ใหเกดเปนอกหลายอาชพ หนงในนนคอ Virtual Lawyer ทนายความเสมอนทรบใหคำาปรกษาเรองกฎหมายผานระบบออนไลนซงเคยถกคาดการณไววาจะเกดขนในป 2010 และปจจบนถอเปนอาชพใหมทไดรบการยอมรบในวงกวาง ตวอยางเชน FisherBroyles บรษทกฎหมายยค 2.0 ทมฐานกลมลกคารายใหญใหความไววางใจ อยางสายการบนเดลตาแอรไลน หรอบรษทรถยนตหรอยางปอรเชและจากวร เปนตน นคอ 10 อาชพตวอยางทคาดการณวาจะเกดขนระหวางป 2015-2030 สวนความเปนไปไดในการเกดขนของอาชพใหมๆ คงขนอยทวาคนรนใหมจะสามารถใชพลงแหงความสรางสรรคและพลงของอนเทอรเนตทมอยในมอไดอยางมศกยภาพมากนอยเพยงใด
2030 FUTURE JOBSเรอง: วรรณเพญ บญเพญ
ทมา: งานวจย “The Shape of Jobs to Come: Possible New Careers Emerging from Advances in Science and Technology (2010-2030)” จาก Fast Future Research, บทความ “Virtual Lawyer: Running A Law Firm On The Cloud From Home” (2014) จาก forbes.com และ fisherbroyles.com
THE SUBJECTลงมอคด
2020-2025WEATHER MODIFICATION POLICE
ตำ�รวจภ�คภมอ�ก�ศผตรวจตร�ในก�รกระทำ�ใดๆ ทจะสงผลกระทบตอสภ�พแวดลอม เชน ก�รปองกนก�รขโมยเมฆฝนในบ�งพนทอนจะกอใหเกดสภ�พอ�ก�ศผนผวนในพนททไกลออกไปกว�พนไมล
BODY PART MAKER
ช�งสร�งอวยวะมนษยเพอแทนทอวยวะเดมทเสยห�ย ตดตอกบศลยแพทยทวโลกผ�นก�รประชมท�งวดโอ (Video Conference) และใชระบบโครงสร�งดเอนเอออนไลนเปนขอมลในก�รรบสร�งอวยวะใหในแตละครง ซงกลมลกค�ทค�ดหม�ยว�ตองก�รใชบรก�รของอ�ชพนกไดแก นกกฬ� ทห�รผ�นศกสงคร�ม เปนตน
NANO-MEDIC
ผเชยวช�ญด�นก�รแพทยแบบน�โนเทคโนโลยเพอประกอบใชในก�รวนจฉยและรกษ�โรคในระดบยน
2030QUARANTINE ENFORCER ก�รดรกษ�คว�มปลอดเชอโรคในกรณทเกดโรคระบ�ด โดยจะทำ�ก�รแยกตวผปลอดเชอออกจ�กผตดเชอเพอใหอยในเขตพนทปลอดภย
MEMORY AUGMENTATION SURGEONศลยแพทยเพมคว�มจำ�ทจะชวยใหมนษยข�มขดจำ�กดคว�มส�ม�รถในก�รทำ�ง�นท�มกล�งยคสมยแหงอน�คตททวมทนไปดวยขอมล
2015-2020 SOCIAL NETWORKING WORKER
คนง�นยคดจทลผเข�ใจบรบทของโลกทเชอมตอกนผ�นระบบออนไลน ทำ�ง�นดวยแนวคดทว� ไมว�เมอใดหรออยทไหนกยงส�ม�รถทำ�ง�นไดแบบ 24/7
PHARMER OF GENETICALLY ENGINEERED CROPS AND LIVESTOCK
เกษตรกรพนธวศวกรรมผพฒน�ผลผลตดวยคว�มรท�งวทย�ศ�สตรหล�ยแขนง ควบคมก�รปลกพชหรอเลยงสตวดวยระบบคอมพวเตอร
NEW SCIENCE ETHICIST
นกจรยศ�สตรผวเคร�ะหและวพ�กษถงศลธรรมจรรย�ตอวทย�ศ�สตรสมยใหม เชน ก�รโคลนนง
CLIMATE CHANGE REVERSAL SPECIALIST
ผเชยวช�ญด�นก�รเปลยนแปลงของสภ�พอ�ก�ศเพอเฝ�ระวงและปองกนมหนตภยจ�กธรรมช�ตทค�ดว�จะเกดขนในอน�คต
SPACE PILOTS, TOUR GUIDES & ARCHITECTS
นกบนทองอวก�ศ มคคเทศกนำ�ทวรอวก�ศ และสถ�ปนกผว�งแผนและออกแบบใหมนษยส�ม�รถพำ�นกอยในอวก�ศไดในอน�คต
ตวอยาง
กมภาพนธ 2558 l Creative Thailand l 7
A VIRTUAL ROOM OF ONE’S OWNเรอง: วป วญญรตน
จนตนาการเกยวกบ “นกคด” มกมสองขว ดานหนง ภาพลกษณของนกคด เปนผ โดดเดยว ใชเวลาในหองขบคดขดเขยนประเดนปญหาตางๆ นานๆ ครงถงจะออกมาจากหองพบปะผคนบาง ภาพลกษณแบบนคอภาพลกษณของนกคดทคดคนเดยว ทำางานคนเดยว เชน ไอแซค นวตน (Isaac Newton) ทนงขบคดปญหาอยใตตนแอปเปล แตในขณะอกดานหนง นกคดกไมสามารถคดคนเดยวได และการทำางานทางสตปญญาคอการทำางานกบผอนอยเสมอ เชนภาพลกษณของนกปรชญาจอมถกเถยงอยาง โสเครตส (Socrates) มาจนถงสภาพแวดลอมของการทำางานวชาการในโลกสมยใหม อะไรคอการจดตำาแหนงแหงทระหวางมนษยเพอใหตอบสนองกบกจกรรมทางปญญาทดทสด เคยมความเชอวา การจดวางออฟฟศแบบเปด (Open-space) ทพนกงานทกคนนงเรยงกนและสามารถมองเหนกนตลอดเวลานนดกวาการจดออฟฟศแบบมคอก (Cubicle) เพราะสามารถลดความแปลกแยกระหวางกนและสนบสนนใหเกดการทำางานรวมกนมากกวา อยางไรกตาม ไดเกดการวพากษวจารณในดานตรงขาม วาการจดแบบพนทเปดทำาใหพนกงานไมสามารถตงสมาธกบงานททำาได และในหลายๆ ครง การคดคนเดยวในหองทมความเปนสวนตวเปนวธการทำางานทไดผลลพธดกวา การทำางานเปนกลม ยงกอใหเกดสภาวะทนกจตวทยาสงคมเรยกวา "Groupthink" สภาวะเชนนเกดขนจากความตองการของปจเจกทอยากจะเปนสวนหนงของกลมคน แตไมอยากออกความเหนทขดแยงกบคนสวนใหญ ตองการลดความขดแยงใหเหลอนอยทสด โดยอาการทเกดขน มตงแตความมนอกมนใจผดๆ แบบรวมหม (เพราะไมมใครเหนแยง) ไปจนถง การเซนเซอรตวเองของสมาชกในกลมดวยหวาดกลววาจะแปลกแยก หรอแมแตความจงรกภกดตอกลมทตวเองสงกดอย Groupthink จงเปนสภาวการณททำาลายความคดสรางสรรค ขณะทการทำางานรปแบบเกาๆ เชน การระดมสมอง (Brainstorming) กอาจทำาใหเกด Groupthink เชนกน อยางไรกตาม จากการวจยของผเชยวชาญทางประสาทวทยา เกรกอร เบรนส (Gregory Berns) การทำางานผานอนเทอรเนตสามารถลดอาการ Groupthink ลงได ในขณะทการระดมสมองแบบทวไปใหผลลพธทแย การระดมสมองผานทางอนเทอรเนตกลบสรางผลลพธทดกวา การทำางานผานหนาจอจงชวยลดความกลวทจะแปลกแยก และลดอาการ Groupthink ลง อนเทอรเนตยงชวยใหการทำางานเปนกลมนนเปนไปไดพรอมๆ กบการอยคนเดยว โดยงานวจยอกชนพบวา งานทางวชาการทมอทธพลนนสวนใหญเปนการทำางานเปนทม เพยงแตวาสมาชกในทมอยกนคนละท
อยางไรกตาม ไมไดหมายความวา เทคโนโลย อนเทอรเนต และสอสงคม จะไมกอใหเกดอาการ Groupthink โดยสนเชง วฒนธรรมมวลชน (Mass Culture) ทผกตดกบการสลายความเปนปจเจกเปนขอกงวลทถกคดกนมาตงแตตนศตวรรษท 20 การทดลองของนกสงคมวทยา ดนแคน วตส (Duncan Watts) พบวา เมอกลมหนงถกขอใหฟงเพลงเพอใหคะแนน แตละคนจะใหคะแนนเพลงตามกระแสของกลม ในแงน เชนเดยวกบเทคโนโลยการสอสารกอนหนานทอาจกอใหเกดสภาวะ Groupthink ได แตในขณะเดยวกน อนเทอรเนตกสามารถสรางความเปนปจเจกดวยตนทนทตำากวาสอแบบดงเดมอนๆ เชนกน ไมวาอยางไรกตาม หากกระบวนการคดสรางสรรคมกเกดขนไดดทสดภายใตสภาพแวดลอมทเชดชความเปนปจเจกไปพรอมๆ กบเออใหเกด การพดคยกนได โครงสรางของสงคมดจทลอาจจะตองเออใหเกดหองเงยบๆ ทเอาไวขบคดและบรรยากาศแหงการถกเถยงอยางเสร ซงนาจะเปนสวนในการทำาลาย Groupthink ทเปนอปสรรคตอความคดสรางสรรคได
ทมา: บทความ "The Rise of the New Groupthink" (2012) โดย Susan Cain จาก nytimes.com, บทความ "Groupthink" จาก rationalwiki.org และบทความ "Clive Thompson on How Group Think Rules What We Like" (2009) โดย Clive Thompson จาก wired.com
THE SUBJECTลงมอคด
THINK!
ตวอยาง
ALONE TOGETHERWhy We Expect More from Technology and Less from Each Other โดย Sherry Turkle
แคชอหนงสอกตงคำาถามชวนใหคดวา ทำาไมเราถงคาดหวงกบเทคโนโลยมากขน แตกลบคาดหวงจากคนอนลดลง เชอรร เทอรเคล ศาสตราจารยผ เชยวชาญดานความสมพนธระหว างมนษย และเทคโนโลยของสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตส (MIT) เขยนหนงสอเลมนขนจากผลจากการศกษายาวนานกวา 15 ป เทอรเคลอธบายถงความสมพนธระหวางมนษยทเปลยนแปลงไปหลงจากทเทคโนโลยเขามาม
บทบาทในชวตประจำาวนเปนอยางมาก บางครงเรากหางเหนความรสกของการใชเวลารวมกบผอน ซงนบวนยงทำาใหเราประหลาดใจ เธอยกตวอยางงายๆ วาปจจบนการโทรศพทหากนหรอการพดคย แบบซงหนากลายเปนเรองเคอะเขน หรออาจทำาใหบางคนรสกถกรกลำาความเปนสวนตว แตมนจะสะดวกใจกวาหากสอสารกนดวยการสงขอความ (Text) ผานโปรแกรมสนทนา และเรากใชวธนมากขนเรอยๆ จนกลายเปนนสยโดยทไมรตว จนอาจตองใหคำาจำากดความคำาวา “ความสนโดษ” กนใหมแลวจรงๆวดโอ “TEDxUIUC - Sherry Turkle - Alone Together” จาก youtube.com
พลงกลมไรสงกดเขยนโดย Clay Shirky แปลโดย สฤณ อาชวานนทกล
มนษยเปนสตวสงคม จงอาจไมใชเรองเกนคาดหมายสำาหรบปรากฏการณการเชอมตอกนทางอนเทอรเนต แตคำาถามใหญหลงจากนนคอ เทคโนโลยเหลานมผลตอการเปลยนแปลงวถชวตและสงคมในภาพรวมอยางไร ในบทสงทายของเลมผเขยนไดเลาถงเหตการณแผนดนไหวทมณฑลเสฉวนในจน ซงมการกระจายขาวอยางรวดเรว โดยผรายงานคนแรกเปนชาวเสฉวนทรายงานผานเครอขายสงคมออนไลนชอควคว จากนนมการอพโหลดภาพ การทวตขอมลจนถงสายขาวบบซ ภายใน 40 นาทมการบนทกขอมลในวกพเดย ไมกชวโมงถดมามเวบไซตชวยคนหาผคนทสญหาย และเรมเปดชองทางการบรจาค แตความเหนใจกไมสามารถทดแทนการสญเสยขนรนแรงนได เพราะไมนานหลงเหตการณกลบมการตแผเรองราวการคอรรปชนในการกอสรางอาคารเรยนจนเกดเสยงวพากษวจารณบนโลกออนไลนตอใน วงกวาง แตละบทจากหนงสอเลมนจะทยอยเลาถงแงมมของ
BOOK DOCUMENTARY
พลงกลมคนทกำาลงเลอนรางระหวางภาพของสอและการสอสาร ไปจนถงการบรรจบกนระหวางแรงบนดาลใจสวนตวสเรองสวนรวม การเคลอนไหว ทาทาย รวมถงการตอรองในแตละมตอยางรอบดาน ซงจะทำาใหเหนวาคนตวเลกจำานวนมากสามารถรวมตวเปนพลงในชองทางทมองไมเหนนไดอยางไร
GOOGLE AND THE WORLD BRAINกำากบโดย Ben Lewis
ในป 2002 กเกลไดเรมโปรเจกตขนาดใหญดวยการสแกนหนงสอจำานวนกวาลานเลมอยางเงยบๆ เพอเกบไวในกเกลบก อนเปนความพยายามในการสรางศนยกลางคลงความร ขนาดใหญทจะสงตรงสผใชผานระบบดจทล สอดคลองกบงานเขยนแนววทยาศาสตรในป 1937 ของ เอช.จ. เวลส (H.G. Wells) ทเขยน ถงประเดน World Brain หรอคลงสมอง ของโลกทจะนำาพามนษย ไปส ป ญญาอน ยงใหญ แตความเปนจรงหนงสอจำานวนมาก ในโปรเจกตตางมลขสทธและกลายเปนคด ฟองรองออฉาวในป 2012 สารคดเรองนจงเปนการนำาเสนอการวพากษอนเผดรอนของคณาจารยบรรณารกษ รวมถงผ บรหารของ กเกล ซงตางรวมสรางมมมองทนาสนใจทงเรอง ลขสทธ ขอบเขตของเทคโนโลย ราคาคางวดของความร กระทงความสามารถในการเขาถงแหลงความรอยางเสร เสมอนเปนการมองหาความเปนไปไดทเหมาะสมสำาหรบผ คนแตละกลมในการสรางสรรค และสงตอองคความร สำาหรบอนาคตโดยมเครองมอสำาคญเปนเทคโนโลย
CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด
8 l Creative Thailand l กมภาพนธ 2558
ตวอยาง
THE DIGITAL ECONOMYRethinking Promise and Peril in the Age of Networked Intelligence โดย Don Tapscott
ไมวาคณจะคดเหนอยางไร ขณะนเรากำาลงอยในยคทอนเทอรเนตกลายเปนสวนหนงของชวตและเปนสาธารณปโภคพนฐานททกคน ถามหา แคลองคดวาถาไมมอนเทอรเนต การตดตอสอสารระหวางกน การรบรขอมลตางๆ จะยากขนเพยงใด หากยอนกลบไปในวนทโลกนเพงรจกอนเทอรเนตไดไมนาน ดอน แทปสกอตต ไดเขยนหนงสอ เลมนขน ซงนเปนหนงในหนงสอทขายดทสดในป 1995 เขายงเปนคนแรกทใหคำาจำากดความคำาวา “เศรษฐกจฐานดจทล (Digital Economy)” ทหลายคนพดถงกนอยในทกวนน ในยคอตสาหกรรม เทคโนโลยเครองจกรกลเขามามสวนสำาคญในการสรางมาตรฐานใหกบสงตางๆ เพอปรบปรงประสทธภาพ การผลตใหกบธรกจ ขบเคลอนระบบเศรษฐกจแบบทนนยม ทมแนวคด มงตอบสนองความตองการระดบบคคล กระตนใหเกดการใชทรพยากรอยางไมคำานงถงผลกระทบทอาจเกดขน จรงอยทการแขงขนเปน เรองด แตหากการแขงขนถกยดโยงกบความสามารถในการเขาถงอำานาจ อาจทำาใหเกดความไมเทาเทยมขนมากมาย และในทสด ความตองการแบบไมมทสนสดจะพาเราไปถงทางตน เชนในหลายประเทศทกำาลงประสบปญหาทางเศรษฐกจ ระหวางทกลไกทนนยมกำาลงกระจายไปทวโลก อนเทอรเนตไดถกพฒนาขนใหเขามาเปนสวนหนงในการชวยลดตนทนการบรหารจดการ ไมเพยงแตภาคการผลตเทานน แตยงรวมถงการพฒนาการบรการ ขยายขอบเขตทางธรกจ สรางโอกาสทางการตลาดใหมๆ หลอมรวมโลกเปนหนงเดยว เราอาจไมเชอวานอกจากอนเทอรเนตจะเปลยนวธการเขาถงขอมลแลว มนยงเปลยนวธคดของผคนทมตอสงคมและระบบเศรษฐกจอกดวย แทปสกอตตเคยกลาวไววา ถอเปนเรองนาเสยดายทคำาวา “สงคมนยม (Socialism)” ไดถกใชโดยคารล มารกซ (Karl Marx) ไปแลว ไมเชนนนมนอาจเปนคำาทใชอธบายปรากฏการณทเกดขนในปจจบนไดดทสด ในวนทเรามสอสงคม (Social Media) เครอขายสงคม (Social Network) และธรกจเพอสงคม (Social Business) พรอมสรรพ นนหมายความวาอนเทอรเนตไดสรางการเขาถงอยางทไมเคยมมากอน คนจะใหความสำาคญกบการรวมกลมมากขน เปนยคของการเปนสวนหนง รวมมอกนสรางสรรคสงใหม ลดความเปน “ของฉน” เพมความเปน “ของเรา” ไมใชแคการแชรขอมลระหวางกน แตรวมถงการแชรภมปญญาทสงสมมาในกลมทมความสนใจเรองเดยวกน
จนเกดเปนสงคมทระบบเศรษฐกจในอนาคตจะถกปรบเปลยนไปเพอตอบสนองตอความตองการของกลมสงคมมากขน ทงนเพอการสรางความยงยนใหแกทกคน เวลาผานไป 20 ป หนงสอเลมนพสจนไดวาแทปสกอตตมองเหนอนาคตของโลกดจทลไดอยางถกตองแมนยำา เขาตพมพหนงสอเลมนอกครง พรอมปรบปรงเนอหาขอมลเชงลกทนาสนใจและเหมาะกบสถานการณปจจบน นอกจากนยงตงประเดนใหฉกคดถงผลกระทบของเทคโนโลยในดานตางๆ ไมวาจะตอครอบครว เศรษฐกจ สงคม การศกษา และหลกการประชาธปไตยในยคดจทล เพอใหเราไดทำาความเขาใจและพรอมทจะรบมอกบสงทจะเกดขนในอนาคต
FEATURED BOOK
พบกบวตถดบทางความคดเหลานไดท TCDC Resource Center
CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด
กมภาพนธ 2558 l Creative Thailand l 9
เรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา
ตวอยาง
Wearable Device คออปกรณอเลกทรอนกส ทใชพกพาหรอสวมใสไวในรางกายไดเปนเวลานาน โดยไมเปนอปสรรคตอการเคลอนไหวหรอการดำาเนนชวตประจำาวน มกอยในรปแบบ ของอปกรณขนาดเลก เชน สายรดขอมอ หรอในรปของเสอผา ดวยฟงกชนและขนาดทำาให Wearable Device เปนทนยมในกลมผทใหความสำาคญกบสขภาพ โดยอปกรณจะเปนตวชวยเกบขอมลการออกกำาลงกาย เพอนำาไปวเคราะหผานตวแอพพลเคชน แลวสรปออกมาเปนขอมลทนาสนใจ ไมวาจะเปนจำานวนกาวเดนในแตละวน เฉลยรายสปดาห รายเดอน ปรมาณแคลอรทถกเผาผลาญ ไปจนถงการเกบขอมลกจกรรมตางๆ ททำาในแตละวน รวมทงในกลมนกออกแบบทตองการความแปลกใหมเพอนำามาสรางสรรคเปนสนคาคอลเลกชนพเศษ นวตกรรมวสดจงกลายมาเปนองคประกอบสำาคญในการสรางสรรคสนคา Wearable Device ทเชอมตอขอมลผใชไปสระบบปฏบตการตางๆ ซงมแนวโนมเพมมากขนในทองตลาดทนาสนใจ
ไดแก “Conductive Inks” หมกพมพชนดพเศษซงผสมอนภาคนำาไฟฟา เชน ผงคารบอนหรอผงเงน หรอผสมกบกราฟน (Graphene) ทเปนรปแบบหนงของผลกคารบอน หมกพมพนใชพมพวงจรไฟฟาบนวสด เชน กระดาษ ผา หรอฟลมพลาสตกได มราคาไมแพง ความยดหยนสง และรไซเคลได ปจจบน บรษทดปองทยงไดพฒนาหมกพมพอเลกทรอนกสไปอกขนหนงทยดหยน ไดดมากขน และทนตอการซกไดถง 100 ครง อกหนงวสดก คอ “Thermochromic Pigments” สชนดพเศษททำาปฏกรยากบอณหภมรอบตวและเปลยนสได โดยใชผลกเหลว (Liquid Crystal) ซงจะจดเรยงโมเลกลใหมและทำาใหเปลยนสไดเมอไดรบพลงงานจากภายนอก เชน ความรอน จงสามารถนำาไปออกแบบใหใชงานกบการเปลยนแปลงของอณหภมในรางกายได ขณะทวสดในกลมของ “Electrotextiles” ซงทอจากดายจนเปนผาท นำาไฟฟาไดนนกยงมความใกลชดกบผบรโภค โดยเปนการเคลอบผาดวยโลหะ เหมาะใชทำา
10 l Creative Thailand l มกราคม 2558
เซนเซอร หรอทชแพด รวมถงแผงควบคมของสมารทโฟน และคยบอรดทยดหยนได (Flexible Keyboard) วสดประเภทนมจดเดนททงยด และซกได จงนำามาประยกตใชสวมใสในชวตประจำาวนไดด นอกจากน ยงมวสดอนในกลมทนยมนำามาประยกตใชกบวงการเสอผาแฟชน เชน “Light Diffusing Acrylic” ซงแถบแอลอด (LED) เลกๆ ในอะครลกจะชวยกระจายแสงไดทวจากผวทกดานทำาใหเสอผาเรองแสงไดจากพลงงานเสยงและความรอน สวน “Muscle Wire” เปนวสดททำาหนาทเหมอนเมมโมรโฟม (Memory Foam) โดยเปนโลหะผสมชนดพเศษทสามารถจดจำารปรางได และจะหดตวไดรอยละ 7 เมอเชอมตอกบกระแสไฟฟา มนำาหนกเบา ใชในงานทตองการความเงยบและการไหลตวของของเหลวไดด เชน ในเสอกนกระสน และเสอทใชปองกนตว Wearable Device ทกำาลงเตบโตขนอยางรวดเรวน ไดพสจนใหเหนวาความคาดไมถงจะกลายเปนเรองจรงไดเสมอดวยวสดและเทคโนโลย เพอตอบสนองตอพฤตกรรมและเปนประโยชนทงการจดการ และการดำาเนนชวตประจำาวนในแงมมตางๆ ของมนษย
ทมา: วารสาร ไมโครคอมพวเตอร (กมภาพนธ 2557), บทความ “Five Materials That Are Making Technology Wearable” (2013) จาก crunchwear.com, fashioningtech.com,และ thumbsup.in.th
MATERIALWEARABLE
DEVICE เรอง: ชมพนท วรกตต และ ปยวรรณ กลนศรสข
for
10 l Creative Thailand l กมภาพนธ 2558
MATTER
วสดตนคด
MATTER
วสดตนคด
ตวอยาง
