เล่มที่ ๑ เรื่อง ประวัติความเป็นมา ก...

ก

เลมท ๑ เรอง ประวตความเปนมา

แบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ จดท าขนเพอประกอบการเรยนการสอนวชาภาษาไทยตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.๒๕๕๑ ใหเกดการเรยนรเรองวรรณคดไทยอยางมประสทธภาพ

แบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา ประกอบดวยนวตกรรมทงหมด ๕ เลมดงน

เลมท ๑ เรอง ประวตความเปนมา เลมท ๒ เรอง ลกษณะค าประพนธ เลมท ๓ เรอง ค าศพทและตวละคร เลมท ๔ เรอง คณคางานประพนธ เลมท ๕ เรอง ความรประกอบการเรยน

ผจดท าหวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา กลมสาระการเรยนรภาษาไทยชนมธยมศกษาปท ๔ เลมนจะเปนประโยชนแกนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท ๔ ทายน ขอขอบพระคณนายทรพย ดวงชอม ผอ านวยการโรงเรยนไพศาลพทยา และผเกยวของทใหค าแนะน าในการจดท าแบบฝกทกษะเลมนจนส าเรจลลวงไปไดดวยด

สงกรานต เนยมทอง

ค ำน ำ

ข


ค าน า ก สารบญ ข ค าชแจงส าหรบคร ๑ การจดกจกรรมการเรยนร ๒ ค าชแจงส าหรบนกเรยน ๓ ล าดบขนการเรยน ๔ มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ๕ จดประสงคการเรยนร ๕ แบบทดสอบกอนเรยน ๖ ใบความร เรอง ประวตความเปนมา ๙ แบบฝกท ๑ ๑๖ แบบฝกท ๒ ๑๘ แบบฝกท ๓ ๑๙ แบบฝกท ๔ ๒๑ แบบทดสอบหลงเรยน ๒๓ เฉลย ๒๖ บรรณานกรม ๓๔

สำรบญ

๑


แบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ มนวตกรรมทงหมด ๕ เลมและแผนการจดการเรยนรจ านวน ๑๕ แผน เวลาเรยน ๑๕ ชวโมง แบบฝกทกษะเลมนประกอบดวยค าชแจงส าหรบคร ค าชแจงส าหรบนกเรยน แบบทดสอบกอนเรยน ใบความร แบบฝก แบบทดสอบ หลงเรยน และเฉลย ในการใชแบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา เลมน เปนเลมท ๑ เรอง ประวตความเปนมา ใชกบแผนการจดการเรยนรท ๑-๓ ครผสอนควรปฏบตตามขนตอนตอไปน

๑. ศกษาการใชแบบฝกทกษะใหเขาใจ ๒. ชแจงขนตอนการเรยนโดยใชแบบฝกทกษะนใหนกเรยนเขาใจ ๓. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนกอนศกษาเนอหาจากใบความร

ท าแบบฝกและตรวจค าตอบตามเฉลย โดยหามดเฉลยกอนเดดขาด ๔. ดแลใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนและใหค าแนะน าเมอนกเรยนพบปญหา ๕. ประเมนผลการเรยนของนกเรยนอยางตอเนองและใหแรงเสรมในการปฏบต

กจกรรมของนกเรยน ๖. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนเมอศกษาเนอหาจากใบความรและท า

แบบฝกเสรจสน ๗. บนทกผลการประเมนหลงการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกทกครง ๘. ครผสอนควรเสรมแรงจงใจ เพอใหนกเรยนไดเรยนร และท าแบบฝก

ในแตละกจกรรมอยางสม าเสมอ

ค าชแจงส าหรบคร

๒


ครตองเตรยม ใหครบถวนตามการจดกจกรรมการเรยนรตามแบบฝกทกษะ ดงน ๑. แบบทดสอบกอนเรยน ๒. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ๓. จดประสงคการเรยนร ๔. ใบความร ๕. แบบฝก ๖. แบบทดสอบหลงเรยน ๗. เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ๘. เฉลยแบบฝก ๙. เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ๑๐. แบบประเมนผลจากการสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม

๑๑. แบบประเมนผลจากผลงานของนกเรยนรายบคคล การตอบค าถาม การแสดงความคดเหน การใหความรวมมอ ๑๒. แบบประเมนผลจากการท าแบบฝก ๑๓. แบบประเมนผลจากการท าแบบทดสอบกอน-หลงเรยน

การจดกจกรรมการเรยนร

๓


แบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ สรางขนเพอใชเปนสอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใหนกเรยนไดศกษาและท าแบบฝก ซงแบบฝกทกษะนจะท าหนาทเปนผใหค าแนะน านกเรยน ฉะนนนกเรยนตองปฏบตตามขนตอนอยางเครงครด จงจะท าใหการเรยน การสอนบงเกดผลดซงมขนตอนการปฏบต ดงน

๑. นกเรยนควรศกษาและปฏบตตามแบบฝกของแบบฝกทกษะตามล าดบ โดยแบบฝกทกษะวรรณคดบทละคร เรอง อเหนา แตละเลมจะมสวนประกอบส าหรบนกเรยน ดงน

๑.๑ ค าชแจงส าหรบนกเรยน ๑.๒ แบบทดสอบกอนเรยน ๑.๓ มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ๑.๔ จดประสงคการเรยนร ๑.๕ ใบความร ๑.๖ แบบฝก ๑.๗ แบบทดสอบหลงเรยน ๑.๘ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ๑.๙ เฉลยแบบฝก ๑.๑๐ เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

๒. การท ากจกรรมในแตละแบบฝกเมอท าเสรจแลวใหตรวจค าตอบทนท โดยดจากเฉลย

๓. เมอนกเรยนศกษาแบบฝกทกษะจบแลวใหนกเรยนท าแบบทดสอบ หลงเรยน พรอมทงตรวจสอบค าตอบแบบทดสอบหลงเรยนโดยดจากเฉลย

ค าชแจงส าหรบนกเรยน

๔


ล าดบขนการเรยน

๕


สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรม

ไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง ท ๕.๑ ม.๔-๖/๑ วเคราะหและวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการ

วจารณเบองตน ท ๕.๑ ม.๔-๖/๒ วเคราะหลกษณะเดนของวรรณคดเชอมโยงกบการเรยนรทาง

ประวตศาสตรและวถชวตของสงคมในอดต ท ๕.๑ ม.๔-๖/๓ วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลปของวรรณคดและ

วรรณกรรมในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต ท ๕.๑ ม.๔-๖/๔ สงเคราะหขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมเพอน าไป

ประยกตใชในชวตจรง

๑. นกเรยนบอกความเปนมาของวรรณคดเรองอเหนาได ๒. นกเรยนบอกประวตผแตงวรรณคดเรองอเหนาได ๓. นกเรยนอธบายลกษณะละครได

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

จดประสงคการเรยนร

๖


๑. ผแตงเรองอเหนา ตอนทใชเปนบทเรยนนคอใคร ก. พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ข. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ค. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ง. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

๒. เรองอเหนามมาตงแตสมยใด

ก. กรงธนบร ข. กรงสโขทย ค. กรงศรอยธยา ง. กรงรตนโกสนทร

แบบทดสอบกอนเรยน

ค าชแจง ๑. แบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ ม ๔ ตวเลอก จ านวน ๑๐ ขอ คะแนน ๑๐ คะแนน ๒. เลอกค าตอบทถกทสดเพยง ๑ ขอ โดยท าเครองหมาย ตรงกบ ค าตอบทถกตองลงในกระดาษค าตอบ

๗


๓. อะไรคอจดมงหมายส าคญในการพระราชนพนธเรองอเหนา

ก. เพอใชเลนละคร ข. เพอความเพลดเพลน ค. เพออนรกษวรรณคดของชาต ง. เพอปรบปรงพระราชนพนธอเหนาในรชกาลท ๑

๔. “อเหนา” บทพระราชนพนธในรชกาลท ๒ ด าเนนเรองตามตนฉบบของใคร

ก. รชกาลท ๑ ข. เจาฟาหญงกณฑล ค. พระเจากรงธนบร ง. เจาฟาหญงมงกฎ

๕. อเหนาตอน “ศกกะหมงกหนง” มมลเหตมาจากอะไร

ก. ความรก ข. ความโลภ ค. ความแคน ง. ความโกรธ

๖. เรองอเหนาเขามาประเทศไทยในสมยกษตรยพระองคใด

ก. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ข. สมเดจพระนารายณมหาราช ค. สมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ ง. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

๘


๗. เรองอเหนามทมาจากชนชาตใด

ก. ชวา ข. มอญ ค. อนเดย ง. มาเลเซย

๘. วรรณคดเรองใดทไมน ามาแสดงละครใน

ก. ขนชางขนแผน ข. อเหนา ค. รามเกยรต ง. อณรท

๙. “ ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ ” หมายถงใคร

ก. ยายยะโว ข. พระเจาอยหวบรมโกศ ค. เจาฟากณฑล กบ เจาฟามงกฎ ง. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

๑๐. ขอใดมใชลกษณะของละครใน

ก. มระเบยบแบบแผน ข. เลนทงในวงและนอกวง ค. ใชผหญงแสดงทงหมด ง. เปนเรองเกยวกบกษตรย

๙


อเหนา เปนวรรณคดทมมาตงแตสมยโบราณ ซงชาวชวาไดแตงขนเพอเฉลมพระเกยรตแดพระมหากษตรยชวา พระองคนทรงน าความเจรญใหแกชาวชวา ซงพระองคเปนทงนกรบ นกปกครอง และพระองคทรงม พระราชธดา ๑ พระองค และพระราชโอรส ๒ พระองค เมอพระราชธดาของพระองคไดทรงเสดจออกผนวชเปนช จงไดแบงราชอาณาจกรเปน ๒ สวน คอกเรปน และ ดาหา

ตอมาทาวกเรปนไดทรงมพระราชโอรสพระองคหนง และทาวดาหาทรงมพระราชธดาพระองคหนง ซงทงสองพระองคมพระนามวา อเหนาและบษบา เมอเจรญพระชนษา อดตพระราชธดาของกษตรยพระองคเดมทเสดจออกผนวช จงมพระด ารใหอเหนาและบษบาอภเษกกน เพอใหกเรปนและดาหากลบมารวมกนเปนราชอาณาจกรเดยวกนดงเดม

เนองจากนทานอเหนาเปนเรองราวทไดรบความนยมจากชาวชวาเปนอยางมาก เนอเรองจงปรากฏเปนหลายส านวน และเมอไดเขามาสประเทศไทย มค ากลาวสบเนองกนมาวาพระราชดาในสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศกบเจาฟาสงวาล คอ เจาฟากณฑลและเจาฟามงกฎไดฟงนทานอเหนาจากนางก านลชาวมลายทไดมาจากเมองปตตาน พระราชธดาทงสองพระองคจงมพระราชด ารทรงนพนธนทานเรองนขน เจาฟากณฑลทรงนพนธบทละครเรองของดาหลง สวนเจาฟามงกฎทรงนพนธเปนละครเรอง อเหนา แตคนทวไปมกเรยกบทพระราชนพนธของทงสองพระองคนวา อเหนาใหญ และอเหนาเลก นทานปนหยของไทยจงม ๒ ส านวนแตนนมา

ใบความร เรอง ประวตความเปนมา

ความเปนมา

๑๐


สมยรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชกทรง พระราชนพนธบทละคร อเหนา ขน โดยยงคงเคาโครงเรองเดม ตอมาพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยไดพระราชนพนธขนมาใหมทงหมด เนองจาก เนอความเขากนไมสนทกบบทเมอครงกรงเกาและน ามาเลนละครไดไมเหมาะจงทรงพระราชนพนธใหมใหสนและสอดคลองกบทาร าโดยรกษากระบวนการเดม แลวพระราชทานใหสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาฯ กรมหลวงพทกษมนตรซงเชยวชาญในการละคร ไดน าไปประกอบทาร าและฝกซอมจนเหนสมควรวาด แลวจงร าถวายใหทอดพระเนตรเพอใหมพระบรมราชวนจฉยอครงเปนอนเสรจ

ภาพเรองอเหนา ตอน ศกกะหมงกหนง ทมา https://stangq.wordpress.com ; สบคนเมอ ๒ กรกฎาคม ๒๕๖๐

บอเกดของเรองอเหนานน พระวรวงศเธอพระองคเจาธานนวต กรมหมนพทยาลาภพฤฒยากร ไดทรงวจารณเคามลไวโดยละเอยด มทงอเหนาทเปนคนจรงคออเหนาในประวตศาสตร เมอ พ.ศ. ๑๕๑๒ นครตาฮา (ดาหา) ในชวามราชาองคหนงชอ ไอรลงคะ ทรงสรางความรงเรองใหแกชวาเปนอนมาก มราชธดาชอ กลสจ และมโอรส ๒ องค พระธดานนพอเจรญวยกไดออกบวชเปนช เมอราชาไอรลงคะจะสวรรคต ไดแบงอาณาเขตออกเปนสองสวน คอแควนดาหาและกเรปน ใหโอรสครองคนละแควน ตอมาโอรสทงสองนน องคหนงมพระโอรส อกองคหนงมธดา องคทเปนชายนนคออเหนา ทเปนหญงคอ บษบา พระนางกลสจซงบวชเปนชอยนน แนะน าให

๑๑


ทายาทของสองนครนสมรสกนเพออาณาจกรจะไดกลบเปนอนหนงอนเดยวกนเชนเดม อเหนาเปนกษตรยทมาอานภาพมากแตวงศอเหนาไดเรมเสอมเมอราว พ.ศ. ๑๗๖๔ องรกะ ชงราชสมบตจากวงศอเหนาได และตงราชธานใหมชอ สงหสสาหร (สงคสซาร) ใน พ.ศ. ๑๘๓๖ กษตรยทสบวงศจากราชาองรกะไดยายราชธานไปตงท มชปาหต (ใกลเมองสราบายา) และสบสนตตวงศตอมาจนถงราว พ.ศ. ๒๐๐๐ จงเรมเสอม ตกอยในอ านาจชาวอนเดยถอศาสนาอสลามทอพยพเขามาอยในชวา แลวภายหลงกลบตกไปอยในอ านาจโปรตเกสและเนเธอรแลนดในทสด การเขามาสประเทศไทยของนทานปนหย

อเหนาเปน วรรณคดเกาแกเรองหนงของไทย เปนทรจกกนมานาน เขาใจวานาจะเปนชวงปลายสมยกรงศรอยธยา โดยไดผานมาจากหญงเชลยปตตาน ทเปนขาหลวงรบใชพระราชธดาของพระเจาอยหวในพระบรมโกศ โดยเลาถวายเจาฟากณฑล และเจาฟามงกฎ พระราชธดา จากนนพระราชธดาทงสองไดทรงแตงเรองขนมาองคละเรอง เรยกวา อเหนาใหญ (ดาหลง) และ อเหนาเลก (อเหนา) ประวตดงกลาวมบนทกไว ในพระราชนพนธอเหนา ในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ดงน

อนอเหนาเอามาท าเปนค ารอง ส าหรบงานการฉลองกองกศล ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ แตเรองตนตกหายพลดพรายไปฯ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%98%E0%B8%A2%E0%B8%B2

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87

๑๒


ภาพ พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

ทมา https://stangq.wordpress.com ; สบคนเมอ ๒ กรกฎาคม ๒๕๖๐

พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอศรสนทร ฯ พระพทธเลศหลานภาลย (พ.ศ. ๒๓๑๐ –๒๓๖๗ ครองราชย พ.ศ. ๒๓๕๒ – ๒๓๖๗) รชกาลท ๒ แหงราชจกรวงศ ทรงมพระนามเดมวา ฉม (สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟากรมหลวงอศรสนทร) พระราชสมภพเมอ วนพธ ขน ๗ ค า เดอน ๔ ปกน เวลาเชา ๕ ยาม ซงตรงกบวนท ๒๔ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๓๑๐ เปนพระราชโอรสพระองคท ๔ ของพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก และ สมเดจพระอมรนทราบรมราชน ทรงเสวยราชสมบตเมอปมะเสง ป พ.ศ. ๒๓๕๒ – ๒๓๖๗ ขณะมพระชนมายได ๔๒ พรรษา พระอจฉรยภาพในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยมหลายดาน เชน

ประวตผแตง

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2310




http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/wiki/24_%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C



๑๓


– ดานกวนพนธ พระองคมพระราชนพนธทเปนบทกลอนมากมาย ทรงเปน

ยอดกวดานการแตงบทละครทงละครในและละครนอก เชน รามเกยรต , อณรท , อเหนา , ไกรทอง , สงขทอง , ไชยเชษฐ , คาว , บทพากยโขนอกหลายชด

– ดานประตมากรรม ทรงสงเสรมงานชางดานหลอพระพทธรป แลวยงไดทรงพระราชอตสาหะปนหนพระพกตรของ “ พระพทธธรรมศรราชโลกธาตดลก ” พระประธานในพระอโบสถวดอรณราชวรารามดวยพระองคเองอกดวย

– ดานดนตร ทรงมพระปรชาสามารถในดานนไมนอยไปกวาดานละครและฟอนร า เครองดนตรททรงถนดและโปรดปรานคอ ซอสามสาย ซงซอคพระหตถทส าคญไดพระราชทานนามวา “ ซอสายฟาฟาด ” และเพลงพระราชนพนธทมชอเสยงเปนทรจกกนดคอ “ เพลงบหลนลอยเลอน ” หรอ “ บหลน (เลอน) ลอยฟา ” แตตอมามกจะเรยกวา “ เพลงทรงพระสบน ”

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%97&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B2

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%82%E0%B9%8C%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%87

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%A9%E0%B8%90%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B5&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%81&action=edit&redlink=1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A2

๑๔


ละครร า เปนศลปะการแสดงของไทย ทประกอบดวยทาร า ดนตรบรรเลง และบทขบรองเพอด าเนนเรอง ละครร ามผแสดงเปนตวพระ ตวนาง และตวประกอบ แตงองคทรงเครองตามบท งดงามระยบตา ทาร าตามบทรองประสานท านองดนตรทบรรเลงจงหวะชา เรว เราอารมณใหเกดความรสกคกคก สนกสนาน หรอเศราโศก ตวละครสอความหมายบอกกลาวตามอารมณดวยภาษาทาทาง โดยใชสวนตาง ๆ ของรางกาย วาดลลาตามค ารอง จงหวะและเสยงดนตร ประเภทของละครร า

– ละครชาตร นบเปนละครทมมาแตสมยโบราณ และมอายเกาแกกวาละครชนดอน ๆ มลกษณะเปนละครเรคลายของอนเดยทเรยกวา “ ยาตร ” หรอ “ ยาตรา ” ซงแปลวาเดนทางทองเทยว ละครยาตรานคอละครพนเมองของชาวเบงคลในประเทศอนเดย ซงเปนละครเร นยมเลนเรอง “ คตโควนท ” เปนเรองอวตารของพระวษณ ตวละครมเพยง ๓ ตว คอ พระกฤษณะ นางราธะ และนางโคป ละครยาตราเกดขนในอนเดยนานแลว สวนละครร าของไทยเพงจะเรมเลนในสมยตอนตนกรงศรอยธยา จงอาจเปนไดทละครไทยอาจไดแบบอยางจากละครอนเดย เนองจากศลปวฒนธรรมของอนเดยแพรหลายมายงประเทศตาง ๆ ในแหลมอนโดจน เชน พมา มาเลเซย เขมร และไทย จงท าใหประเทศเหลานมบางสงบางอยางคลายกนอยมาก โดยสวนใหญนยมเลนเรอง มโนหรา

– ละครนอก มมาตงแตครงกรงศรอยธยา เปนละครทแสดงกนนอกราชธาน แตเดมคงมาจากการละเลนพนเมอง และรองแกกน แลวตอมาภายหลงจบเปนเรองเปนตอนขน เปนละครทดดแปลงววฒนาการมาจากละคร “ โนหรา ” หรอ “ ชาตร ” โดยปรบปรงวธแสดงตางๆ ตลอดจนเพลงรอง และดนตรประกอบใหแปลกออกไป นยมเลนเรอง ไกรทอง โคบตร ไชยเชษฐ คาว สงขทอง เปนตน

ละครร า

๑๕


– ละครใน เปนละครทเกดขนในพระราชฐานจงเปนละครทมระเบยบแบบแผน

สภาพ ละครในมความมงหมายส าคญอย ๓ ประการ คอรกษาศลปะของการร าอนสวยงาม รกษาขนบธรรมเนยมประเพณเครงครด รกษาความสภาพทงบทรองและเจรจา สนนษฐานวามมาตงแตสมยอยธยา และรงเรองมากทสดในสมยพระเจาอยหวบรมโกศ นยมเลนเรอง รามเกยรต อเหนา อณรท

๑๖


แบบฝกท ๑

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมาย หนาขอความทถกตองและ ท าเครองหมายหนาขอความทไมถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. บทพระราชนพนธเรองอเหนามเคาความจรงจากประวตศาสตรของชวา

๒. อเหนาไดรบยกยองวาเปนยอดของบทละครรอง

๓. อเหนา บทพระราชนพนธในรชกาลท ๒ ด าเนนเรองตามอเหนาเลก ของเจาฟามงกฎ

๔. ละครทใชตวแสดงเปนชายลวนคอละครนอก หรอเรยกอกอยางหนงวา ละครปนหย

๕. อเหนาเปนวรรณคดทเนนดานความไพเราะ ความงดงาม และการแสดงจนตนาการของกว มากกวาการเสนอ คดโลกหรอคดธรรมตางๆ

๖. อเหนานยมน ามาเลนเปนละครใน ซงนยมใชตวละครเปนชายจรงหญงแท เพราะเปนเรองเกยวกบการรบและ การชงรกหกสวาท

๗. อเหนา ตอนศกกะหมงกหนงทเรยนนเปนบทพระราชนพนธ ในรชกาลท ๒

๑๗


๘. เรองอเหนาน มเคาความจรงจากมาจากนทานปนหย

๙. เรองอเหนา เดมชอ ดาหลงและอเหนา (อเหนาเลก)

๑๐. บทพระราชนพนธเรองอเหนามลกษณะเปนบทละครพด

๑๘


แบบฝกท ๒

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดใหมาเตมในชองวางใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

เมอนน กลอนบทละคร สหประชาชาต ยอดของวรรณคด เทดพระเกยรต รชกาลท ๒ กลอนสสภาพ บทละครร า

วรรณคดเจรญทสด บคคลส าคญของโลก

อเหนาเปน…………………พระราชนพนธในพระบาทสมเดจ พระพทธเลศหลานภาลย …………………แหงพระบรมราชวงศจกร ตลอดระยะเวลาทพระองคทรงครองราชย เปนสมยท …………………ในสมยนหลาย เรองไดรบการยกยองวาเปน …………………และทรงไดรบการ…………………จากองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหง………………… (UNESCO) ในฐานะ…………………

บทละครร า เรอง อเหนา มรปแบบการแตง………………… ซงมลกษณะบงคบเหมอน…………………แตละวรรคมกจะขนตนดวยค าวา “…………………” “บดนน” และ “มาจะกลาวบทไป”

๑๙


แบบฝกท ๓

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. อเหนา ชาวชวาไดแตงขนเพอเฉลมพระเกยรตแดใคร …………………………………………………………………………

๒. เหตใดจงมพระด ารใหอเหนาและบษบาอภเษกกน …………………………………………………………………………

๓. เจาฟากณฑลและเจาฟามงกฎไดฟงนทานอเหนาจากใคร …………………………………………………………………………

๔. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชกทรงพระราชนพนธบทละคร อเหนา ขนในลกษณะใด………………………

๕. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยไดพระราชนพนธบทละครอเหนาขนมาใหมทงหมด เนองจาก …………………………. ๖. สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาฯ กรมหลวงพทกษมนตรไดน าเรองอเหนาไปท าอยางไร …………………………………………………

๒๐


๗. เมอราชาไอรลงคะจะสวรรคต ไดแบงอาณาเขตออกเปนสองสวนคอ ………………………………………………………………………… ๘. โอรสทงสองของกษตรยไอรลงคะ องคหนงมพระโอรส อกองคหนง มธดาคอใครบาง …………………………………………..………………

๙. อเหนาเปน วรรณคดเกาแกเรองหนงของไทย เปนทรจกกนมานาน เขาใจวานาจะเขามาในชวงใด…………………………………………

๑๐. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ทรงพระราชนพนธบทละครอเหนาขนมาใหมดวยมพระราชด ารทปรากฏในกลอนดงน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

๒๑


แบบฝกท ๔

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขดเสนใตค าตอบทถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. ละครร า ประกอบดวยอะไรบาง (ทาร า ดนตรบรรเลง และบทขบรอง) (ภาษาทาทาง)

๒. ละครร ามผแสดงเปนตวอะไรบาง (ตวพระ ตวนาง และตวประกอบ) (ตวพด ตวประกอบทาทาง)

๓. ตวละครสอความหมายอยางไร (อารมณ ภาษาทาทาง) (ค าบอกเลา บทพด)

๔. ละครชาตร มลกษณะเปนละครเรคลายของอนเดยทเรยกวา (ยาตร) (ฟอน)

๒๒


๕. ละครนอก เปนละครทแสดงในทใด (นอกโรงละคร) (นอกราชธาน)

๖. ละครใน เปนละครทเกดขนอยางไร (ในพระราชฐาน) (ในเชอพระวงศ)

๗. ละครในสนนษฐานวามมาตงแตสมยใด (สโขทย) (อยธยา)

๘. ละครในรงเรองมากทสดในสมยใด (พระเจาตากสนมหาราช) (พระเจาอยหวบรมโกศ)

๙. ละครในนยมเลนเรองใด (รามเกยรต อเหนา อณรท) (พระอภยมณ พระลอ)

๑๐. ละครในมความมงหมายส าคญ คอ (ความเพลดเพลน ความสนกสนาน) (รกษาศลปะการร า ธรรมเนยมประเพณ)

๒๓


๑. เรองอเหนาเขามาประเทศไทยในสมยกษตรยพระองคใด ก. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ข. สมเดจพระนารายณมหาราช ค. สมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ ง. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

๒. เรองอเหนามทมาจากชนชาตใด

ก. ชวา ข. มอญ ค. อนเดย ง. มาเลเซย

แบบทดสอบหลงเรยน

ค าชแจง ๑. แบบทดสอบเปนแบบเลอกตอบ ม ๔ ตวเลอก จ านวน ๑๐ ขอ คะแนน ๑๐ คะแนน ๒. เลอกค าตอบทถกทสดเพยง ๑ ขอ โดยท าเครองหมาย ตรงกบ ค าตอบทถกตองลงในกระดาษค าตอบ

๒๔


๓. วรรณคดเรองใดทไมน ามาแสดงละครใน ก. ขนชางขนแผน ข. อเหนา ค. รามเกยรต ง. อณรท

๔. “ ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ ” หมายถงใคร

ก. ยายยะโว ข. พระเจาอยหวบรมโกศ ค. เจาฟากณฑล กบ เจาฟามงกฎ ง. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

๕. ขอใดมใชลกษณะของละครใน

ก. มระเบยบแบบแผน ข. เลนทงในวงและนอกวง ค. ใชผหญงแสดงทงหมด ง. เปนเรองเกยวกบกษตรย

๖. ผแตงเรองอเหนา ตอนทใชเปนบทเรยนนคอใคร

ก. พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ข. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ค. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ง. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

๒๕


๗. เรองอเหนามมาตงแตสมยใด ก. กรงธนบร ข. กรงสโขทย ค. กรงศรอยธยา ง. กรงรตนโกสนทร

๘. อะไรคอจดมงหมายส าคญในการพระราชนพนธเรองอเหนา

ก. เพอใชเลนละคร ข. เพอความเพลดเพลน ค. เพออนรกษวรรณคดของชาต ง. เพอปรบปรงพระราชนพนธอเหนาในรชกาลท ๑

๙. “อเหนา” บทพระราชนพนธในรชกาลท ๒ ด าเนนเรองตามตนฉบบของใคร

ก. รชกาลท ๑ ข. เจาฟาหญงกณฑล ค. พระเจากรงธนบร ง. เจาฟาหญงมงกฎ

๑๐. อเหนาตอน “ศกกะหมงกหนง” มมลเหตมาจากอะไร

ก. ความรก ข. ความโลภ ค. ความแคน ง. ความโกรธ

๒๖


เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ๑. ค ๖. ค ๒. ค ๗. ก ๓. ก ๘. ก ๔. ข ๙. ค ๕. ก ๑๐. ข

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ๑. ค ๖. ค ๒. ก ๗. ค ๓. ก ๘. ก ๔. ค ๙. ข ๕. ข ๑๐. ก

๒๗


เฉลยแบบฝกท ๑

ค าชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมาย หนาขอความทถกตองและ ท าเครองหมายหนาขอความทไมถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. บทพระราชนพนธเรองอเหนามเคาความจรงจากประวตศาสตรของชวา

๒. อเหนาไดรบยกยองวาเปนยอดของบทละครรอง

๓. อเหนา บทพระราชนพนธในรชกาลท ๒ ด าเนนเรองตามอเหนาเลก ของเจาฟามงกฎ

๔. ละครทใชตวแสดงเปนชายลวนคอละครนอก หรอเรยกอกอยางหนงวา ละครปนหย

๕. อเหนาเปนวรรณคดทเนนดานความไพเราะ ความงดงาม และการแสดงจนตนาการของกว มากกวาการเสนอ คดโลกหรอคดธรรมตางๆ

๖. อเหนานยมน ามาเลนเปนละครใน ซงนยมใชตวละครเปนชายจรงหญงแท เพราะเปนเรองเกยวกบการรบและ การชงรกหกสวาท

๗. อเหนา ตอนศกกะหมงกหนงทเรยนนเปนบทพระราชนพนธ ในรชกาลท ๒

๒๘


๘. เรองอเหนาน มเคาความจรงจากมาจากนทานปนหย

๙. เรองอเหนา เดมชอ ดาหลงและอเหนา (อเหนาเลก)

๑๐. บทพระราชนพนธเรองอเหนามลกษณะเปนบทละครพด

๒๙


เฉลยแบบฝกท ๒

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดใหมาเตมในชองวางใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

เมอนน กลอนบทละคร สหประชาชาต ยอดของวรรณคด เทดพระเกยรต รชกาลท ๒ กลอนสสภาพ บทละครร า

วรรณคดเจรญทสด บคคลส าคญของโลก

อเหนาเปนบทละครร าพระราชนพนธในพระบาทสมเดจ พระพทธเลศหลานภาลย รชกาลท ๒ แหงพระบรมราชวงศจกร ตลอดระยะเวลาทพระองคทรงครองราชย เปนสมยทวรรณคดเจรญทสดในสมยนหลาย เรองไดรบการยกยองวาเปนยอดของวรรณคด และทรงไดรบการเทดพระเกยรตจากองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ในฐานะบคคลส าคญของโลก

บทละครร า เรอง อเหนา มรปแบบการแตงกลอนบทละคร ซงมลกษณะบงคบเหมอนกลอนสสภาพ แตละวรรคมกจะขนตนดวยค าวา “เมอนน” “บดนน” และ “มาจะกลาวบทไป”

๓๐


เฉลยแบบฝกท ๓

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. อเหนา ชาวชวาไดแตงขนเพอเฉลมพระเกยรตแดใคร พระมหากษตรย

๒. เหตใดจงมพระด ารใหอเหนาและบษบาอภเษกกน เพอใหกเรปนและดาหากลบมารวมกนเปนราชอาณาจกรเดยวกนดงเดม

๓. เจาฟากณฑลและเจาฟามงกฎไดฟงนทานอเหนาจากใคร นางก านลชาวมลายทไดมาจากเมองปตตาน ๔. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงพระราชนพนธบทละคร อเหนา ขนในลกษณะใด โดยยงคงเคาโครงเรองเดม

๕. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยไดพระราชนพนธบทละครอเหนาขนมาใหมทงหมด เนองจาก เนอความเขากนไมสนทกบบทเมอครงกรงเกาและน ามาเลนละครไดไมเหมาะสม

๓๑


๖. สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ เจาฟาฯ กรมหลวงพทกษมนตรไดน าเรองอเหนาไปท าอยางไร น าไปประกอบทาร าและฝกซอมจนเหนสมควรวาด แลวจงร าถวายรชกาลท ๒ใหทอดพระเนตรเพอใหมพระบรมราชวนจฉยอครง

๗. เมอราชาไอรลงคะจะสวรรคต ไดแบงอาณาเขตออกเปนสองสวน คอแควนดาหาและกเรปน ๘. โอรสทงสองของกษตรยอรลงคะ องคหนงมพระโอรส อกองคหนงมธดาคอใครบาง องคทเปนชายนนคออเหนา ทเปนหญงคอ บษบา

๙. อเหนาเปน วรรณคดเกาแกเรองหนงของไทย เปนทรจกกนมานาน เขาใจวานาจะเขามาในชวงใด ปลายสมยกรงศรอยธยา ๑๐. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ทรงพระราชนพนธบทละครอเหนาขนมาใหมดวยมพระราชด ารทปรากฏในกลอนดงน อนอเหนาเอามาท าเปนค ารอง

ส าหรบงานการฉลองกองกศล ครงกรงเกาเจาสตรเธอนพนธ แตเรองตนตกหายพลดพรายไปฯ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B8%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%98%E0%B8%A2%E0%B8%B2

๓๒


เฉลยแบบฝกท ๔

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขดเสนใตค าตอบทถกตอง (๑๐ คะแนน)

๑. ละครร า ประกอบดวยอะไรบาง (ทาร า ดนตรบรรเลง และบทขบรอง) (ภาษาทาทาง)

๒. ละครร ามผแสดงเปนตวอะไรบาง (ตวพระ ตวนาง และตวประกอบ) (ตวพด ตวประกอบทาทาง)

๓. ตวละครสอความหมายอยางไร (อารมณ ภาษาทาทาง) (ค าบอกเลา บทพด)

๔. ละครชาตร มลกษณะเปนละครเรคลายของอนเดยทเรยกวา (ยาตร) (ฟอน)

๓๓


๕. ละครนอก เปนละครทแสดงในทใด (นอกโรงละคร) (นอกราชธาน)

๖. ละครใน เปนละครทเกดขนอยางไร (ในพระราชฐาน) (ในเชอพระวงศ)

๗. ละครในสนนษฐานวามมาตงแตสมยใด (สโขทย) (อยธยา)

๘. ละครในรงเรองมากทสดในสมยใด (พระเจาตากสนมหาราช) (พระเจาอยหวบรมโกศ)

๙. ละครในนยมเลนเรองใด (รามเกยรต อเหนา อณรท) (พระอภยมณ พระลอ)

๑๐. ละครในมความมงหมายส าคญ คอ (ความเพลดเพลน ความสนกสนาน) (รกษาศลปะการร า ธรรมเนยมประเพณ)

๓๔


กตญญ ชชน.ความรพนฐานเกยวกบวรรณคดไทย.กรงเทพ ฯ :พมพท โอ.เอส. พรนตงเฮาส,๒๕๔๓ กระทรวงศกษาธการ.หนงสอเรยนรายวชาพนฐานภาษาไทย วรรณคดวจกษ ชนมธยมศกษาปท ๔. กรงเทพฯ : ส านกพมพ สกสค. ลาดพราว , ๒๕๕๓ วชาการ,กรม. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ :

โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสด (ร.ส.พ.), ๒๕๕๑ บญลกษณ เอยมส าองค เกอกมล พฤกษประมล และโสภต พทกษ. ภาษาไทย วรรณคด และวรรณกรรม ม.๔. พมพครงท ๑. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน, ๒๕๕๒

บรรณานกรม

เล่มที่ ๑ เรื่อง ประวัติความเป็นมา ก...

Documents

Transcript of เล่มที่ ๑ เรื่อง ประวัติความเป็นมา ก...