ฉบบท 1/2559

สำนกขาวสารญปนสถานเอกอครราชทตญปนประจำประเทศไทย

177 ถนนวทย แขวงลมพน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

TEL: 0-2696-3004, 0-2207-8504 FAX: 0-2207-8512

http://www.th.emb-japan.go.jp/th/

อาหารญปนอาหารยอดนยม

อาหารญปนอาหารยอดนยม

ฉระช ซช

2

3.4 4.9

5.1

5.1

5.4

28.5

40.5

10.5

3.8

7.6

8

8.4

13.6

32

10.46.8

12.8

66.60 10 20 30 40 50 60 0 5 10 15 20 30 4025 35 45 0 5 10 15 20 25 30 3570

3.4

2

2.4

2.6

อนๆ

อาหารอตาล

อาหารเวยตนาม

อาหารฝรงเศส

อาหารอเมรกน

อาหารเกาหล

อาหารจน

อาหารญปน

อนๆ

กำลงเปนทนยม

มความปลอดภยสง

ชอบประเทศญปน

สะอาดและใชวตถดบชนด

คำนงถงสขภาพ

รสชาตด

โซบะ

ทะโกะยาก

ราเมง

เทมประ

สกยาก

ชาบชาบ

ซาชม (ปลาดบ)และซช

อาหารญปนเรมเปนทนยมโดยทวไปในประเทศไทยตงแตชวงระยะเวลาประมาณกอนหรอหลง ค.ศ. 2000 ไมนานนก ซงเปนเวลาทรานอาหารญปนเรมเปดใหบรการในปจจบนมรานอาหารญปนเปดบรการอยทวประเทศไทยจ�านวน2,346ราน (ขอมลจากJROค.ศ.2015)ในชวงแรก รานอาหารญปนไดปรบเปลยนรสชาตเพอใหถกปากลกคาคนไทย อาหารญปนในประเทศไทยไดกาวผาน “ชวงเวลาความนยม”ไปส“ชวงเวลาของการยอมรบความดงเดมของญปน” เมอเปรยบเทยบกบชวงเวลาความนยมไดเกดความเปลยนแปลงในความนยมอาหารญปนขนเดมรานอาหารญปนจะเตรยมเครองปรงทคนไทยชอบไวใหดวยเชนพรกเพอเพมความเผดหรอน�าเชอมเพอใสในน�าชาเขยวเปนตนแตเมอไมนานมานชาวไทยเรมคนหาและรบประทานอาหารทมรสชาตดงเดมของญปนมากขน ในป ค.ศ. 2013 องคการสงเสรมการคาตางประเทศของญปน(JETRO) ไดท�าการส�ารวจผบรโภคในตางประเทศเกยวของกบอาหารของญป น เพอประเมนความคดเหนเกยวกบสนคาอาหารทผลตในประเทศญปนและอาหารญปนรวมถงพฤตกรรมของผบรโภคทอาศยอยในตางประเทศใน6เมองไดแกกรงมอสโควประเทศรสเซยเมองโฮจมนประเทศเวยดนาม กรงเทพฯ ประเทศไทย กรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย เมองเซาเปาโล ประเทศบราซล และเมองดไบ ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส ในครงนจะขอน�าเสนอเนอหาบางสวน จากผล

การส�ารวจในครงนเฉพาะขอมลของกรงเทพฯ(อางองขอมลจาก日本

食品に対する海外消費者アンケート調査โดยองคการสงเสรมการคาตางประเทศของญปน(JETRO))

ผทอาศยอยในกรงเทพฯมความชนชอบอาหารญปนมากทสดเปนอนดบท166.6%ตามดวยอาหารจน12.8%และอาหารเกาหล6.8%

ตารางท 1 อาหารตางประเทศทผ อาศยในกรงเทพฯ ประเทศไทยชนชอบ

อาหารญปนในประเทศไทย

3

3.4 4.9

5.1

5.1

5.4

28.5

40.5

10.5

3.8

7.6

8

8.4

13.6

32

10.46.8

12.8

66.60 10 20 30 40 50 60 0 5 10 15 20 30 4025 35 45 0 5 10 15 20 25 30 3570

3.4

2

2.4

2.6

อนๆ

อาหารอตาล

อาหารเวยตนาม

อาหารฝรงเศส

อาหารอเมรกน

อาหารเกาหล

อาหารจน

อาหารญปน

อนๆ

กำลงเปนทนยม

มความปลอดภยสง

ชอบประเทศญปน

สะอาดและใชวตถดบชนด

คำนงถงสขภาพ

รสชาตด

โซบะ

ทะโกะยาก

ราเมง

เทมประ

สกยาก

ชาบชาบ

ซาชม (ปลาดบ)และซช

3.4 4.9

5.1

5.1

5.4

28.5

40.5

10.5

3.8

7.6

8

8.4

13.6

32

10.46.8

12.8

66.60 10 20 30 40 50 60 0 5 10 15 20 30 4025 35 45 0 5 10 15 20 25 30 3570

3.4

2

2.4

2.6

อนๆ

อาหารอตาล

อาหารเวยตนาม

อาหารฝรงเศส

อาหารอเมรกน

อาหารเกาหล

อาหารจน

อาหารญปน

อนๆ

กำลงเปนทนยม

มความปลอดภยสง

ชอบประเทศญปน

สะอาดและใชวตถดบชนด

คำนงถงสขภาพ

รสชาตด

โซบะ

ทะโกะยาก

ราเมง

เทมประ

สกยาก

ชาบชาบ

ซาชม (ปลาดบ)และซช

องคกรสงเสรมรานอาหารญป นในตางประเทศ (Organization toPromoteJapaneseRestaurantsAboardหรอJRO)เปนองคกรไมแสวงผลก�าไร ท�าหนาทสงเสรม เผยแพรวฒนธรรมการรบประทานอาหารและอตสาหกรรมอาหารญปน รวมทงใหการสนบสนนรานอาหารญปนใหเปนทแพรหลายในทกภมภาคทวโลก นบตงแต JRO ไดตงสาขาทประเทศไทย ในป ค.ศ. 2008 ไดด�าเนนกจกรรมตางๆ คอ 1. ส�ารวจอตสาหกรรมอาหารญป นนอกบาน ในประเทศไทย 2. ฝกอบรมเทคนคการปรงอาหารญปนและการควบคมดแลสขอนามย3.อบรมพอครวอาหารญปนโดยผานการแลกเปลยนกบหนวยงานดานอาหารของชาตตางๆ และโรงเรยนสอนการประกอบอาหารในประเทศไทย4.ใหความชวยเหลอในเรองการจดซอจดหาวตถดบใหกบรานอาหารญปนเปนตน ในเดอนมถนายนค.ศ.2015จ�านวนรานอาหารญปนทวทงประเทศไทยมมากถง2,346รานเปนรองจากรานอาหารไทยเทานนขณะทล�าดบท3รานอาหารอตาลมจ�านวน2,027รานและอนดบท4รานอาหารอเมรกนมจ�านวน1,754ราน รานอาหารญปนมจ�านวนเพมมากขนจากปทแลวซงมอย2,121รานเพมขน11.5%การแขงขนในธรกจรานอาหารญปนเพมสงขนจากจ�านวนรานอาหารเปดใหม514รานมรานอาหารทไดปดใหบรการไปแลว271รานในปค.ศ.2015มนกทองเทยวชาวไทยเดนทางไปเยอนประเทศญปนประมาณ8แสนคนชาวไทยจ�านวนมากขนไดรบรถงราคาของอาหารญปนแบบแทจรงดงนนผมจงคดวาจะจดหาวตถดบทมราคาสมเหตสมผลเชนการใชวตถดบคณภาพดทผลตในประเทศไทยควบคไปกบการตระหนกถงอาหารญปนแบบแทจรงดวย

Organization to Promote Japanese Restaurants AbroadThailand Branch Manager Yasumasa Asai

(เออเฟอภาพถาย : JRO)

แนวโนมตลาดรานอาหารญปนในประเทศไทย

เหตผลทผทอาศยอยในกรงเทพฯมความชนชอบอาหารญปนมากทสดเปนอนดบท 1 คอ อาหารญปนรสชาตด 40.5% ตามดวย ผบรโภคค�านงถงสขภาพ28.5%และผบรโภครสกวาอาหารญปนสะอาดและใชวตถดบชนด10.5%

เมนอาหารญปนทผบรโภคในกรงเทพฯ ชนชอบมากทสดเปนอนดบท1คอซาชม(ปลาดบ)และซช32%ตามดวยชาบชาบ13.6%และสกยาก10.4%

ตารางท 2 เหตผลทชอบรบประทานอาหารญปน ตารางท 3 เมนอาหารญปนทชนชอบ

4

ไอซแลนดประเทศเพศชาย

อนดบ อายเฉลย (ป)81.2

สวตเซอรแลนด 80.7ออสเตรเลย 80.5

อสราเอล 80.2สงคโปร 80.2

นวซแลนด 80.2อตาลญปน

80.280

80สวเดนลกเซมเบรก 79.7

1

23

4

10

1 87.0

2 สเปน

ญปน

85.13 สวตเซอรแลนด 85.1

4 สงคโปร 85.1อตาล 85.0

ฝรงเศส 84.9ออสเตรเลยเกาหล

84.684.6

ลกเซมเบรก 84.110 โปรตเกส 84.0

5

678

9

5

678

9

ประเทศเพศหญง

อนดบ อายเฉลย (ป)

ไอซแลนดประเทศเพศชาย

อนดบ อายเฉลย (ป)81.2

สวตเซอรแลนด 80.7ออสเตรเลย 80.5

อสราเอล 80.2สงคโปร 80.2

นวซแลนด 80.2อตาลญปน

80.280

80สวเดนลกเซมเบรก 79.7

1

23

4

10

1 87.0

2 สเปน

ญปน

85.13 สวตเซอรแลนด 85.1

4 สงคโปร 85.1อตาล 85.0

ฝรงเศส 84.9ออสเตรเลยเกาหล

84.684.6

ลกเซมเบรก 84.110 โปรตเกส 84.0

5

678

9

5

678

9

ประเทศเพศหญง

อนดบ อายเฉลย (ป)

อาหารญปน เปนปจจยหนงทส�าคญทท�าใหชาวญปนมอายยนยาวตงแตในอดต อาหารญปนสวนมากจะใชวตถดบตามฤดกาล ซงมผลตอการปรบสภาพรางกายใหพรอมกบฤดกาลทเปลยนแปลง ตวอยางเชนพชผกในฤดหนาวอาท หวไชเทา มวตามนและคารโบไฮเดรตทชวยตอตานความหนาวเยน โดยเฉพาะในชวงฤดหนาวยงมคณคาทางโภชนาการและรสชาตอรอยยงขนอกดวย นอกจากนวาซาบทรบประทานรวมกบปลาดบรวมถงน�าสมสายชยงมสรรพคณในการฆาเชอโรคดวย จงสามารถกลาวไดวา ภมปญญาของชาวญปนในการปรงอาหาร เชน“ซช”ทประกอบไปดวยขาวซช(ขาวผสมน�าสมสายช)ปลาดบและวาซาบสามารถรบประทานไดอยางปลอดภยและมรสชาตอรอย ประเทศญปนมวฒนธรรมการรบประทานอาหารอนเปนเอกลกษณเมอเปรยบเทยบกบนานาประเทศ คนญปนบรโภคไขมนในปรมาณต�าบรโภคขาวซงเปนคารโบไฮเดรตเปนอาหารหลก อกทง ชาวญปนยงรบประทานปลาอาหารทไดจากถวเชนเตาหนทโตะมโซะเปนตนเปนจ�านวนมากวฒนธรรมการรบประทานอาหารเชนนชวยคมกนการเกดภาวะหลอดเลอดแดงแขง(Arterialsclerosis)นอกจากนการบรโภคชาเขยวยงมสารตานอนมลอสระจ�านวนมากเชนสารแคทชนและวตามนซเปนตนซงสามารถชวยปองกนโรคมะเรงและภาวะหลอดเลอดแดงแขงตว

อายยนยาวดวยอาหารญปน จากขอมลในรายงาน World Health Statistics ซงจดพมพเปนรายป พมพโดยองคการอนามยโลก World Health Organization (WHO) ทกป จากรายงานใน World Health Statistics 2014 พบวา อายเฉลยของคนญปน เพศชายมอายเฉลย 80.0 ป และ เพศหญงมอายเฉลย 87.0 ป จากการส�ารวจในป ค.ศ. 2012 ผหญงญปนมอายเฉลยยนยาวมากทสดเปนอนดบท 1 ของโลก ตามดวย ผหญงสเปน และสวตเซอรแลนด ส�าหรบผชายชาวญปน มอายเฉลยยนยาวเปนอนดบท 8 ของโลก

ตารางท 1 อายเฉลยของประชากรในป ค.ศ.2012

5

“วาซาบ” เปนพชทมตนก�าเนดในประเทศญปน มเอกลกษณคอสเขยวกลนสดชนและมรสเผดสวนมากเราน�ารากของวาซาบมาขดใชเพมรสชาตใหกบอาหารตางๆเชนซชซาชม(ปลาดบ)โอะชะทซเกะและโซบะ เปนตน เปนสงทขาดไมไดในวฒนธรรมการรบประทานอาหารญปนวาซาบมรสชาตเผดพเศษอนเปนเอกลกษณสวนประกอบของรสเผดในวาซาบ มสรรพคณในการฆาเชอโรคในอาหารนอกจากนกลนยงชวยดบกลนคาวของอาหารจงเหมาะทจะน�ามารบประทานคกบอาหารดบนอกจากน เอนไซมperoxidaseในวาซาบ ยงชวยกระตนใหลดการดดซมสารแปลกปลอมตางๆ เขาสรางกายพบวาชวยปองกนโรคภยไขเจบอนเกดจากพฤตกรรมในการด�ารงชวตเชนมะเรงเปนตนวาซาบสามารถเกบเกยวไดตลอดทงปปลกมากในจงหวดชซโอกะนางาโนะและชมาเนะเปนตน

วาซาบ

ซชประเภทหนงทใสขาวซชลงในภาชนะ แลวโรยเครองลงบนหนาขาวค�าวา“ฉระชซช”นนมาจากค�าวา“ฉระช”ทแปลวา“โรยโปรย”เครองบนหนาขาวของซช นยมรบประทานกนมากในงานเฉลมฉลองเทศกาลตางๆเชนในวนเดกผหญงเปนตน

ซชประเภทหนง โดยทวไปมลกษณะ คอ น�าสาหรายวางบนแผนไมไผส�าหรบมวนซช วางขาวซช และเครองตางๆนานาลงบนขาวจากนนมวนใหกลม

ประเทศญปน ดนแดนแหงซช ทวโลกตางรจก “ซช” ในฐานะตวแทนของอาหารญปน การผสมผสานกนอยางลงตว ของ “ขาว” และ “ปลา” ซงเปนอาหารหลกในการบรโภคของชาวญปน ท�าใหเกด “ซช” วฒนธรรมการบรโภคอาหารของชาวญปน ซงมประวตศาสตรทยาวนาน และแพรหลายอยางกวางขวาง ซชมตนก�าเนดมาจากการถนอมอาหารโดยอาศยกรด แลคตกซงไดจากการหมกขาวชวยถนอมปลาไมใหเนาเสย ในปจจบน ซชยงคงมรปแบบทหลากหลายในแตละภมภาคของประเทศญปน ซงเปนสมบตทางวฒนธรรมทสบทอดกนมา สะทอนใหทราบถงเอกลกษณของผคนและสภาพทางภมศาสตรในแตละทองถน เมอกลาวถง “ซช” มกจะนกถงพอครวซช ทก�าลงประกบขาว (ผสมผสานดวยเกลอและน�าสมสายชเลกนอย) กบหนาซช จนออกมาเปน “นงร ซช” ซงถอก�าเนดในตนศตวรรษท 19 ในชวงเวลานน ถกเรยกวา Edo Gourmets กอก�าเนดวฒนธรรมในการบรโภคอาหารหลากหลายประเภท และยงคงสบทอดมาจนถงปจจบน ในฐานะตวแทนอาหารของกรงโตเกยว นอกเหนอจาก “นงร ซช” ทมลกษณะของการวางหนาซชบนขาว ททกทานรจกกนเปนอยางดแลว ยงมซชอนๆ อกหลายประเภท เชน ฉระช ซช และมะก ซช ซงจะขอแนะน�าในครงน

ฉระช ซช

มะก ซช

6

อาหารญปน วฒนธรรมอาหารอนอดมไปดวยอาหารทะเล ประเทศญปน มลกษณะภมประเทศเปนเกาะ ผนแผนดนทกวางใหญถกลอมรอบดวยทะเล มกระแสน�าอนและกระแสน�าเยนหลายกระแสไหลผานมาบรรจบกน กอใหเกดแหลงทอยอาศยของสตวทะเลอยางอดมสมบรณ ดวยเหตน ตงแตในสมยโบราณคนญปนจงรบประทานอาหารทะเลมากมาย ครงในอดต ชาวญปนไมไดรบประทานอาหารทะเลแบบดบๆ เพยงเทานน แตยงน�าอาหารทะเลมาปรงและถนอมอาหารดวยวธการตางๆ นานา เชน ยาง ตม หมกเกลอ ตากแหง หมกซอส เปนตน จากขอมลของกระทรวงเกษตร ปาไม และประมงญปน ในป ค.ศ. 2014 เกยวเนองดวยปรมาณการบรโภคอาหารในครวเรอนของประชากร 1 คน ใน 1 ป พบวา คนญปนรบประทานอาหารทะเลมากทสดประมาณ 28.4 กโลกรมตอคน ตามมาดวย ไขไก 16.7 กโลกรม เนอไก 12.0 กโลกรม เนอหม 11.8 กโลกรม และเนอวว 5.9 กโลกรม

7

28.4

16.7

12.0

1,200

1,000

800

600

400

200

0

11.8

5.9

725.4 760.9692.8

494.5

231.9

1,021.2

0 5 10 15 20 25 30

ปลา

ไขไก

เนอไก

เนอหม

เนอวว

มะกโระ แซลมอน ปลาหมก ปลาบร ปลาซนมะ ป

28.4

16.7

12.0

1,200

1,000

800

600

400

200

0

11.8

5.9

725.4 760.9692.8

494.5

231.9

1,021.2

0 5 10 15 20 25 30

ปลา

ไขไก

เนอไก

เนอหม

เนอวว

มะกโระ แซลมอน ปลาหมก ปลาบร ปลาซนมะ ป

©JNTO ©JNTO

จากขอมลของส�านกงานประมง กระทรวงเกษตร ปาไม และประมงญปน ปรากฎวาปรมาณการซออาหารทะเลสดตอประชากร1คนเพอการบรโภคในครวเรอนปลาแซลมอนมปรมาณมากทสดเฉลย1,021.2กรมตามดวยปลาหมกเฉลย760.9กรมปลามะกโระ(ทนา)เฉลย725.4กรมปลาบร(Yellowtail)เฉลย692.8กรมปลาซนมะเฉลย494.5กรมและปเฉลย231.9กรม

สามารถกลาวไดวาตลาดปลาสคจคอตลาดจ�าหนายปลาทมขนาดใหญทสดในโลกตงอยใจกลางกรงโตเกยวและเปนเรองยากทจะหาตลาดจ�าหนายปลาแบบนในโลกส�าหรบชาวญปนทชนชอบการรบประทานปลาแลวตลาดปลาสคจถอเปนสถานททมความส�าคญยงบนพนทขนาดใหญกวา230,000ตารางเมตรของตลาดสคจมรานขายปลก-ขายสงรวมถงนายหนาขายปลาหลากหลายชนดนบตงแตรานจ�าหนายปลามะกโระ(ทนา)ประมาณ800รานนอกจากนตลาดปลาสคจยงมรานคาสนคาเฉพาะประเภทและรานอาหารอกดวย ในแตละวนปลาและสตวน�าประมาณ480ชนดน�าหนกรวมกนประมาณ2,000ตนถกขนสงจากทงในประเทศญปนและประเทศตางๆทวโลกมายงตลาดปลาแหงนในแตละวนมเงนหมนเวยนจากการจ�าหนายปลาและสตวน�าประมาณ1,800ลานเยนถอเปนตลาดจ�าหนายปลาทมยอดขายสงสดโดดเดนทสดในโลกภายในตลาดยอดจ�าหนายปลามะกโระ(ทนา)มประมาณ10%ของจ�านวนยอดจ�าหนายทงหมดคดเปนปรมาณ200ตนหรอปลาจ�านวน3,000ตวชวงทจบปลาไดมากในบางครงมปลามะกโระ(ปลาทนา)วางขายอยในตลาดมากกวา5,000ตวและจ�าหนายไดแทบทงหมดอยางรวดเรวในเวลาไมนานตลาดปลามะกโระแสดงใหเหนถงบรรยากาศทสดขวกไขวในตลาดขายปลาสคจ

ตลาดปลาสคจ ตลาดจ�าหนายปลาขนาดใหญทสดในโลก

แซลมอน

ปลาหมก

มะกโระ

ปลาบร

ปลาซนมะ

ป

ตารางท 1 ปรมาณการบรโภคอาหารในครวเรอนของประชากรชาวญปน 1 คน ใน 1 ป (กโลกรม)

ตารางท 2 ปรมาณการบรโภคปลาในครวเรอนของประชากรชาวญปน 1 คน ใน 1 ป (กรม)

8

จดวางคะกะมโมจในบาน และรบประทานซปโอะโซน คะกะมโมจคอ โมจทมความศกดสทธใชถวายแดเทพเจา ผดลบนดาลชวตใหมใหกบมนษยและสรรพสงทจะมายงบานเรอนในชวงปใหม

ในบางทองถน มการเซนไหว “ทะนะบะตะโมจ” เพออญเชญดวงวญญาณของบรรพบรษ

ในบางทองถนมการรบประทาน”โดะโยโมจ”เพอคลายความรอนของอากาศและเพมพลงใหกบรางกาย

เพอเฉลมฉลองการกลบมาของดวงวญญาณบรรพบรษในเทศกาลโอะบงยงคงมการเซนไหวดวยโมจหลงเหลออย

มการเซนไหวดงโงะทท�าจากแปงขาวผสมผสานกบตนฮะงและตนซซก

เทศกาลวนเดกผหญงเปนเทศกาลเฉลมฉลองใหกบเดกผหญง มการประดบตกแตงตกตาวนเดกผหญงเพอขอพรใหเดกผหญงเตบโตขนพรอมดวยสขภาพทแขงแรงและมความสข นอกจากน ยงประดบดวยโมจสามสบนชนวางตกตาสแดงและสเขยวหมายถงขบไลสงชวรายสขาวหมายถงความบรสทธ

ในระหวางการชมดอกซากระผลบานชาวญปนจะรบประทานซากระโมจดวยซงเปนประเพณทสบทอดมาตงแตในสมยนาระ

ลกๆจะไดรบโมจเพอการเฉลมฉลองจากพอแมผปกครอง

นอกเหนอจากการประดบตกแตงธงปลาคารพ เพอขอพรใหเดกผชายประสบความส�าเรจและเตบโตพรอมดวยสขภาพแขงแรงยงมการรบประทาน คะชวะโมจซงรบประทานสบเนองตอมาตงแตกลางสมยเอโดะ

เทศกาลเฉลมฉลองเพอขอพรใหเดกผชายอาย5ขวบและเดกผหญงอาย3และ7ขวบเจรญเตบโตพอแมจะมอบโมจเพอการเฉลมฉลอง

เทศกาลปใหม วนท 7 กรกฎาคม เทศกาลทะนะบะตะ

วนทมอากาศรอนทสดในป

วนท 15 สงหาคม

กลางฤดใบไมรวง

วนท 3 มนาคม เทศกาลวนเดกผหญง

ในชวงดอกซากระ

เมอเขาโรงเรยน จบการศกษา หรอศกษาตอ

วนท 5 พฤษภาคม เทศกาลวนเดก

วนท 15 พฤศจกายน(ชจ-โกะ-ซน)

ญปนกบโมจ ส�าหรบประเทศไทย เมอไดยนค�าวา “โมจ” คนไทยสวนใหญคงจะนกถงขนมเปยะชอดงของจงหวดนครสวรรค แตแททจรงแลว ในประเทศญปน “โมจ” คอ อาหารชนดหนงทชาวญปนรบประทานมาตงแตในสมยโบราณ ท�าจากขาวเหนยวนง น�ามาต�าในครกจนเหนยว มรปรางหลากหลาย ดวยลกษณะพเศษทมความเหนยวและยด สรางรสสมผสทเปนเอกลกษณ เมอน�าไปยางไฟโมจจะพองตว หากน�าไปตม โมจจะนม ในเทศกาลปใหม เทศกาลตางๆในแตฤดกาล และการเฉลมฉลอง ชาวญปนนยมรบประทานโมจเพอการเฉลมฉลองมาตงแตในอดตสบทอดมาจนถงปจจบน ในครงน จะขอน�าเสนอความสมพนธระหวางโมจกบชาวญปน

9

ซปโอะโซนเปนอาหารญปนดงเดมทรบประทานในชวงปใหมเพอขอพรใหสขภาพแขงแรงไปตลอดทงปในแตละทองถนทวทงประเทศญปนยกเวนโอกนาวามประเพณรบประทานซปโอะโซนโดยทแตละทองถนมการใชวตถดบแตกตางกนไปในแตละครวเรอน ตงแต รปแบบของโมจน�าซปไปจนถงวตถดบทใชท�าใหมซปโอะโซนมากมายหลากหลายรปแบบ

สามารถกลาวไดวา“โมจ”คอตนก�าเนดของขนมญปนในอดตโมจเปนสงทขาดไมไดในงานประเพณและพธตางๆเชนประเพณเฉลมฉลองการเกบเกยวพชผลพธศพพธเซนไหวบรรพบรษเปนตน

ขาวเกรยบเปนชอขนมทท�าจากขาว ขาวเกรยบนนแตกตางกนไปตงแตวตถดบขนตอนการผลตและเอกลกษณของขาวเกรยบทท�าจากโมจ(ขาวเหนยว)โดยทวไปจะมชนขนาดเลกเรยกวา“อะระเระ”สวนชนใหญเรยกวา“โอะคะค”มรสสมผสนมและนาขบเคยว

ซปโอะโซน

ขนมญปน (วะคะช)

ขาวเกรยบอะระเระ และ โอะคะค

ในประเทศญปน โมจมรปแบบทแตกตางกนไปในแตละทองถนทางภาคตะวนตกวฒนธรรมดงเดมแบบชาววงยงคงหลงเหลออยหลายทองถนนยมโมจทรงกลมทมรปแบบเดยวกบคะกะมโมจส�าหรบภาคตะวนออกซงถกปกครองโดยนกรบซามไร นยมโมจแผนบางทถกตดออกเปนรปทรงเหลยมเมอเขาสสมยเอโดะโมจเปนอาหารประจ�าของผคน ไมวาจะเปนโมจทรงกลมปนดวยมอหรอโมจทรงเหลยมทไดจากการตดแบงเราสามารถท�าโมจจ�านวนมากในแตละครงเพราะสามารถเกบถนอมไวไดนาน

โมจทรงกลม โมจทรงเหลยมรปแบบโมจแตกตางกนในแตละทองถน

อาหารทท�าจากโมจ

10

ประลองฝมอการท�าอาหารญปน

NO-FOODLOSS PROJECT

“ดนบรโมะโนะ” คอ อาหารประเภทกบราดบนขาวในชามเดยว (ขาวหนารปแบบตางๆ สไตลญปน) เปนรปแบบหนงของอาหารญปน “คะสดน” หนงในเมนอาหารประเภทดนบรโมะโนะ ท ไดรบความนยมมาก ท�าจากหมทอดราดไขในน�าปรงรสหวานเคม ในครงนจะขอแนะน�าวธการท�า คะสดน

1. หมสนนอกบงเปนแหงๆเพอตดเสนเอนโรยเกลอพรกไทยคลกแปงสาลชบไขไกทตแลวแลวคลกขนมปงปน2. หนตนหอมเขยวแฉลบเปนทอนๆ หวหอมปอกเปลอก ผาครงตามแนวตงแลวซอยบางๆตามเสน3. น�าหมในขอ1ทอดในน�ามนทอดจนเหลองแลวตดเปนชนพอดค�า4. วางหวหอมในขอ3ใหทวกระทะใสหมทอดในขอ4และเครองปรงทผสมแลวลงไปน�าขนตงไฟ5. พอเครองในขอ4เดอดสกครกเทไขทตแลวลงไปเกลยใหทวกระทะและโรยหนาดวยตนหอม6. พอไขในขอ 5 ครงสกครงดบกจบกระทะเขยาเบาๆ แลวเทคว�าลงบนชามซงใสขาวรอไว

ในปจจบนประชากรโลกมจ�านวนประมาณ7,100ลานคนและคาดการณวาในปค.ศ.2050จะมจ�านวนประชากรเพมขนถง9,600ลานคนขณะนการผลตและการเกบรกษาอาหารยงด�าเนนไปไดอยางเหมาะสมแตทวาจากนไปมความจ�าเปนทจะตองผลตอาหารในปรมาณทมากขนเพอสอดคลองกบจ�านวนประชากรทเพมสงขน จากขอมลขององคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต(FAO)พบวามแนวโนมวาประชากรของโลกทอยในภาวะขาดแคลนอาหารมจ�านวนลดลงแตกยงคงมจ�านวนสงถง840ลานคนและเปนประชากรทอยในทวปเอเชยถง60%หรอในจ�านวนประชากรของโลก8คนม1คนเปนคนทอยในภาวะขาดแคลนอาหารในแตละปในประเทศก�าลงพฒนาภาวะขาดแคลนอาหารไดพรากชวตเดกและเยาวชนทอายต�ากวา5ปถงประมาณ5ลานคน แตละปในประเทศญปน จากขอมลพนฐาน มอาหารทยงสามารถรบประทานไดไดถกทงไปประมาณ500–800ตนซงในสภาวะทยงมผคนบนโลกตกอยในภาวะขาดแคลนอาหารสงถงเกอบ900ลานคนเชนน ประเทศญปน จงน�าค�าวา “เสยดาย” มาใชขบเคลอนในระดบ

หมสนนอก 6 ชนตนหอมเขยว 1 ก�าหอมใหญ 1 หว ขนมปงปน 2 ถวย ไขไก 10 ฟองแปงขาวสาร พอประมาณขาวสาร 3 ถวย

สวนผสม จ�านวน 6 คนน�าซปสกด 250 ซซมรน 50 ซซโคยคชโชย 50 ซซ

เครองปรง

มวลชนเพอลดอตราการทงอาหารโดยความรวมมอระหวางภาครฐและประชาชนจดด�าเนนการลดการทงอาหารในระบบหวงโซอาหารทงระบบในภาษาญปนมค�าวา“เสยดาย”ซงผสมผสานความรสกซาบซงและใหความส�าคญตอสงของคนญปนซงแตเดมใชน�าและทรพยากรอยางรคณคาเมอไดรบอาหารมกจะทานอาหารจนหมดไมเหลอเปนการปลกฝงความรสกและความคดในเรองการรสกเสยดายซงเชอมโยงกบความรสกในการใหความส�าคญตอบคคลและสงของรอบๆกายดวย

11

อาหารแบบ B-Class Gourmet ของญปน ในเดอนธนวาคมปค.ศ.2013“วะโชะค”หรอวฒนธรรมการรบประทานอาหารแบบดงเดมของญปนไดรบการขนทะเบยนใหเปนมรดกโลกทางวฒนธรรมทจบตองไมไดปจจบนรานอาหารญปนจ�านวนมากไดรบการแนะน�าในหนงสอมชชรนไกด นอกจากน เมอมโอกาสไดไปเยอนประเทศญปนนกทองเทยวชาวไทยจ�านวนมากยงนยมรบประทานอาหารเลศหรระดบAเชนอาหารไคเซะกซชและปทาราบะเปนตน ในปจจบน ในประเทศญป น ไดเกดกระแสความชนชอบการรบประทานอาหารรปแบบใหม“BClassGourmet”ก�าลงเปนทนยมอยางสงในหมชาวญปนอาหารแบบ“BClassGourmet”คออาหารทมรสชาตอรอยราคาถกไมแพงอาหารทรบประทานกนทวๆไปแบบชาวบานในแตละทองถนของประเทศญปนไดสรางสรรคเมนอาหารแบบชาวบานราคาไมแพงขน โดยใชวตถดบทมในทองถนของตนจงท�าใหเกดเมนอาหารBClassGourmetใหมๆโดยเฉพาะในแตละทองถนหรอเรยกวาอาหารทองถนแบบBClassGourmetขน เมอไมนานมานไดมการจดงาน“B-1GrandPrix”มวตถประสงคเพอการประชาสมพนธทองถนดวยเมนอาหารแบบชาวบาน ในปทผานมา งานนไดรบความสนใจจากแขกผมาเยอนจากแตละทองถนเปนจ�านวนมากจนเปนทรจกในฐานะ“งานใหญทมชวตชวามากทสดของญปน”ในทกๆปมการออกรานจากแตละทองถนเขารวมงานเปนจ�านวนมากจนสามารถเรยกงานนไดวาเปนงานในระดบชาตภายในงาน จะพบวา เตมไปดวยการออกรานอาหารทองถนอนนาภาคภมใจและบรรยากาศอนเปยมไปดวยความกระตอรอรนของผจดงาน

อกะยะก (ปลาหมกยาง) ราเมง

โอะโคะโนะมยะก (พซซาญปน)

ทะโกะยาก ยะกโซบะ

12

FUKUOKAfukuoka.wannee

柳川

あまおう（イチゴ）狩り

博多ラーメン ＆ 博多餃子

Yanagawa

Amaou

Hakata Ramen & Hakata Gyoza

河内藤園 Kitakyushu City Kawachi Fuji Garden

©Fukuoka Prefecture Tourist Association

©Yanagawa City

©Kitakyushu City

©Fukuoka City

©Fukuoka City

©Fukuoka City

ประเทศญป นนนมสถานทท องเทยวทน าสนใจมากมาย สามารถเทยวชมทศนยภาพทแตกตางกนไปในแตละฤด ในครงนจะขอแนะน�า ฤดใบไมผลของ “จงหวดฟกโอกะ” ซงอยในเกาะควช หากพดถงฤดใบไมผลแลว หลายๆทานคงจะนกถงดอกไม ทฟกโอกะนอกจากจะสามารถชมความงามของดอกไมหลากชนดแลว ยงสามารถเพลดเพลนไปกบของกนเลศรสไดอกดวย การเดนทางนนกแสนสะดวกดวยเทยวบนตรงจากการบนไทย และเจทสตาร ซงมเทยวบนทกวน ใชเวลาเดนทางเพยง 5 ชวโมงเทานน

หลายๆทานอาจจะรจกสวนแหงนในชอ “อโมงคดอกวสเทอเรย” สวนแหงนเปนสถานทถายท�าละครเรอง“กลกโมโน”และยงไดรบเลอกใหเปน“10amazingnewluxury journeystoexperience in2016”จากCNNอกดวยเมอถงชวงปลายเดอนเมษายนดอกวสเทอเรยหลากสจะเรมเบงบานไปทวและจะบานเตมทในชวงตนเดอนพฤษภาคมทงสมวงชมพขาวรวมแลวกวา22สายพนธนอกจากอโมงคแลวกยงมจดชมดอกวสเทอเรยอกหลายจดวสเทอเรย : ตนเดอนพฤษภาคม

เมองทางตอนใตของฟกโอกะ ซงไดรบการขนานนามวาเปน “เมองแหงสายน�า” ทนขนชอในเรองของ“การลองเรอ” ชมความงามของธรรมชาต การลองเรอนนสามารถลองไดตลอดทงป แตในชวงฤดใบไมผลนน จะสามารถชมดอกไมตามรมคลองได บานเรอน รานคาในละแวกนนจะมการตกแตงดวยsagemon(โมบายลกบอลผาญปนหลากส) และชวงปลายเดอนเมษายนยงมการจดเทศกาลดอกวสเทอเรยอกดวยซากระ : ปลายเดอนมนาคม – ตนเดอนเมษายน

ตดตามสอบถามขอมลเกยวกบจงหวดฟกโอกะไดท

หลงจากลองเรอเสรจแลว อยาลมแวะไปทาน “ขาวหนาปลาไหล” ของขนชอของเมองยานากาวะดวยนะคะ

ผมคอ Ecotonมาสคอต

จงหวดฟกโอกะ

ชอ “AMAOU” มาจาก Akai สแดง, MArui กลม, Ookii ใหญ, Umai อรอย

ทฟกโอกะมฟารมสตรอวเบอรรอย หลายแหงซงสามารถสนกไปกบการเกบสดยอดสายพนธสตรอวเบอรร “AMAOU” ซงสามารถเกบไดเฉพาะในจงหวดฟกโอกะเทานน ดวยขนาดทใหญ สแดงสด รสชาตหวานอรอย จงถอเปนสตรอวเบอรรอนดบหนงของญปนและในปทแลวยงไดรบเลอกเปนของขวญเนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอกดวยชวงเกบ AMAOU : เดอนมกราคม-พฤษภาคม

ราเมงซปกระดกหมมตนก�าเนดทฟกโอกะ ฮากาตะราเมงกคอ ราเมงซปกระดกหมซงมจดเดนคอเสนทบางและสามารถเลอกความแขงของเสนไดและยงสามารถสงเพมเฉพาะเสนไดอกดวยสวนฮากาตะเกยวซานนมจดเดนคอทานงายดวยขนาดพอดค�าภายนอกกรอบภายในชมฉ�า

แลวคณจะหลงรก

13

โครงสรางพนฐานคณภาพสงของประเทศญปน

เทคโนโลยในการกอสรางและควบคมสะพาน

Integrated Coal Gasification Combined Cycle

เมอเดอนพฤษภาคมของปทผานมาฯพณฯนายชนโซอาเบะนายกรฐมนตรญปนไดประกาศนโยบาย“หนสวนโครงสรางพนฐานคณภาพสง”และตอมาในเดอนพฤศจกายนไดประกาศแผนปฏบตการทเปนรปธรรมภมภาคเอเชยมศกยภาพทจะเจรญเตบโตเพอกาวไปสศนยกลางของเศรษฐกจโลกในศตวรรษท21ดงนนการเตรยมความพรอมในเรองโครงสรางพนฐานขนาดใหญเปนสงทจ�าเปนดวยเหตนเพอการพฒนาประเทศอยางตอเนองและประโยชนสขของประชาชนการรกษาคณภาพของโครงสรางพนฐานเปนสงทส�าคญ“โครงสรางพนฐานคณภาพสง” เปนสงกอสรางทดมราคาแพงแตใชงานไดงายมอายการใชงานยาวนานและสามารถรองรบภยพบตทางธรรมชาตไดอยางดจงเปนการลงทนทคมคาส�าหรบคณประโยชนในระยะยาว

Tokyo Gate Bridge : เหลกประเภท SBHS ส�าหรบการสรางสะพาน

Nakoso Power Station, Fukushima

14

ขาวสถานเอกอครราชทตญปน

(ภาพถาย : APCD)

ในวนท11ธนวาคมพ.ศ.2558สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมารทรงมพระมหากรณาธคณเสดจพระราชด�าเนนเปนประธานในพธเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมารเนองในวโรกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา60 พรรษา พรอมทงพธสงมอบโครงการ “The Project onSupporting Employment Transitions for Persons withDisabilities” ซงไดรบการสนบสนนเงนทนในการด�าเนนโครงการจากรฐบาลญปนผานความรวมมอทางดานเศรษฐกจแบบใหเปลาเพอพนฐานและความมนคงของมนษย(โครงการจจพ)ณส�านกงานศนยพฒนาและฝกอบรมคนพการแหงเอเชยและแปซฟก (ศพอ.)กรงเทพมหานคร ในโอกาสนน นายฮเดโอะ ฟคชมะ อครราชทตสถานเอกอครราชทตญปนประจ�าประเทศไทยขาราชการผใหความชวยเหลอผพการและผทเกยวของไดเฝาทลละอองพระบาท รฐบาลญป น ยนด ให การสนบสนนเงนทนจ�านวนท ง สน2,009,200 บาท แกโครงการน ซงมวตถประสงคในการจดซอรถจ�าหนายสนคาเคลอนทส�าหรบคนพการทมการตดตงลฟทเพอยกรถเขนวลแชรดวยอนงโครงการนยงไดรบความรวมมอจากบรษทไทยยามาซากในการใหค�าแนะน�าเกยวกบการผลตเบเกอรรการจ�าหนายและการบรหารงานภายในราน สงผลใหโครงการมศกยภาพในการสนบสนนสงเสรมคนพการมากยงขนรฐบาลญปนรวมกบภาคเอกชน

ในวนท5ธนวาคมพ.ศ.2558สถานเอกอครราชทตญปนประจ�าประเทศไทย ไดจดงานเฉลมพระชนมพรรษาสมเดจพระจกรพรรดแหงญปนประจ�าปพ.ศ.2558ณโรงแรมเซนทาราแกรนดแอทเซนทรลเวลดในวนนนผด�ารงต�าแหนงทางดานการเมองขาราชการนกธรกจส�าคญชาวไทยผทเกยวของกบองคกรไทย-ญปนผสอขาว

รฐบาลญปนใหการสนบสนนเงนทนส�าหรบโครงการ “The Project on Supporting Employment

Transitions for Persons with Disabilities”ภายใตความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน

งานเฉลมพระชนมพรรษาสมเดจพระจกรพรรดแหงญปน

เลงเหนวาโครงการนไมเพยงแตจะชวยสรางสภาพแวดลอมในการท�างานทเหมาะสมแกคนพการ เพอสงเสรมใหคนพการสามารถดแลตวเองไดเทานน แตยงคาดหวงวาโครงการนจะเปนตวอยางทชวยสรางความเขาใจแกผคนในการทจะสรางสรรคสงคมเพอทกคนสามารถด�ารงชวตไดอยางเปนสข

นกการทตและชาวญปนในประเทศไทยเขารวมถวายพระพรสมเดจพระจกรพรรดแหงญปน อนงไดมการออกบทของหนวยงานรฐบาลในแตละทองถนของญปนเพอประชาสมพนธแหลงทองเทยวทนาประทบใจและอาหารรสเลศของแตละทองถนนนๆดวย

15

ระหวางวนท12มกราคม–10กมภาพนธทผานมาไดมการจดนทรรศการ"สวนเหมนตฤด:การส�ารวจของจนตนาการแนวไมโครปอปของศลปะญปนในยคปจจบน"ณหอศลปจ�าปาศรสถาบนวจยศลปะและวฒนธรรมอสานมหาวทยาลยมหาสารคามโดยความรวมมอระหวางเจแปนฟาวนเดชนกรงเทพฯกบสถาบนวจยศลปะและวฒนธรรมอสานมหาวทยาลยมหาสารคาม นทรรศการในครงนนจดแสดงผลงานทางดานศลปะ35ชนในรปแบบตางๆ เชนภาพเขยนภาพวาด และภาพเคลอนไหวของศลปนรนเยาวชาวญปน14คนประกอบไปดวยผลงานศลปะทแสดงใหเหนถงการรวมตวทสรางขนโดยรายละเอยด ในมมมองเกยวกบโลกอนเปนเอกลกษณของศลปนแตละคน การน�าเสนอวฒนธรรมยอยญปนทโบราณและแสนจะธรรมดา ในความหมายใหมอยางสรางสรรค ศลปนญปนผอาศยอยในยคโลกาภวตนนไดแสดงออกถงมมมองทขดแยงตอสงคมโลก ในชวงเวลาทการสรางคานยมทางสงคมรวมกนนนเปนเรองทท�าไดยาก มผชนชอบงานศลปะเขารวมชมงานแสดงนทรรศการในครงนเปนจ�านวนมาก

ในระหวางวนท22–24มกราคมทผานมามการจดงานเทศกาลแนะน�าวฒนธรรมญปน “JAPAN EXPO THAILAND 2016”ณหางสรรพสนคาเซนทรลเวลด ในครงนถอเปนการจดงานครงท 11มวตถประสงคเพอสงเสรมความสมพนธอนดระหวางประเทศไทยและประเทศญปน โดยผาน วฒนธรรมดงเดม และวฒนธรรมปอปของประเทศญปน ในกจกรรมครงน มการแสดงฟรคอนเสรต โดยศลปนชาวญปน

นทรรศการ "สวนเหมนตฤด" ณ จงหวดมหาสารคาม

งาน JAPAN EXPO THAILAND 2016

จ�านวนมากมาย อาท วงดนตรไอดอลของประเทศญปน AKB48นอกจากน ยงมกจกรรมอนๆทนาสนใจอก เชน เทศกาลอาหารและขนมหวานทมรสชาตอรอยของญปนการออกบทจากนกศกษาของมหาวทยาลยตางๆในประเทศไทยภายใตหวขอ “จงหวดของประเทศญปน”และการประกวดคอสเพลยเปนตนตลอดทง3วนของการจดงานในครงนมชาวไทยทชนชอบประเทศญปนมารวมงานมากกวา3แสนคน

ฉบบท 1/2559

สำนกขาวสารญปนสถานเอกอครราชทตญปนประจำประเทศไทย

177 ถนนวทย แขวงลมพน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

TEL: 0-2696-3004, 0-2207-8504 FAX: 0-2207-8512

http://www.th.emb-japan.go.jp/th/

การพบกระดาษ

แบบโอะรงะม

ตกตาฮนะ

(ตกตา

วนเดกผหญง)

เสรจ

เรยบรอย

ตกตาจกรพรรด

ตกตาจกรพรรดน

การใชกระดาษหนงแผน พบจนเกดเปนรปรางตางๆนานานน

ไมเพยงแตเปนแคกจกรรมในยามวางเทานน แตยงเปนวธการหนง

ในการสมผสกบวฒนธรรมญปนและความสวยงามทสบทอดกนตอมา

ในปน จะแนะน�าวธการพบกระดาษแบบโอะรงะมงายๆ ทไมวาใครๆ กสามารถพบได

เทศกาลฮนะ เปนเทศกาลเพอเฉลมฉลองใหกบเดกผหญง ในวนท 3 มนาคม บานจะถกประดบดวยตกตาฮนะ เพอขอพรใหเดกผหญงเตบโตพรอมดวยสขภาพแขงแรงและมความสข ในครงนจะขอแนะน�าวธการพบตกตาฮนะ

1.พบครงกระดาษทรงสเหลยมจตรสจากซายไปขวาแลวพบกลบคน2.พบครงกระดาษจากบนลงลาง3.พบปลายกระดาษทงสองขางเขาสตรงกลาง4.พบปลายกระดาษจากลางขนบน5.พบครงกระดาษของสวนทพบในขอ4แลวพบกลบคน6.สอดนวเขาไปในกระดาษของสวนทพบในขอ4แผกระดาษออกเปนทรงสเหลยมแลวพบ7.พบดานบนกระดาษตามรป8.พบดานลางกระดาษเปนฐาน9.เขยนหมวกและตา

1.พบครงกระดาษทรงสเหลยมจตรสจากซายไปขวาแลวพบกลบคน2.พบครงกระดาษจากบนลงลาง3.พบปลายกระดาษทงสองขางเขาสตรงกลาง4.พบปลายกระดาษจากลางขนบน5.พบครงกระดาษของสวนทพบในขอ4แลวพบกลบคน6.สอดนวเขาไปในกระดาษของสวนทพบในขอ4แผกระดาษออกเปนทรงสเหลยมแลวพบ7.พบดานบนกระดาษตามรป8.พบขอบกระดาษขนเลกนอยตามรป9.พบดานลางกระดาษเปนฐาน10.พบฐานดานลางขนเลกนอยตามรป11.พบบรเวณสวนหวกระดาษลงเลกนอย12.เขยนผมและตา